Thông Luận

Cơ quan ngôn luận của Tập Hợp Dân Chủ Đa Nguyên

Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump sẽ có bài phát biểu được trông đợi tại APEC về chiến lược Ấn Độ - Thái Bình Dương mở và tự do. Đây là một thuật ngữ nghe có vẻ mới nhưng theo các chuyên gia quốc tế thì thuật ngữ này đã được dùng từ lâu ở khu vực Châu Á - Thái Bình Dương. Vậy Tổng thống Trump muốn nói đến điều gì khi dùng thuật ngữ này thay vì nói đến chiến lược chuyển trục về Châu Á - Thái Bình Dương như dưới thời của Tổng thống Obama ? Đài Á Châu Tự Do phỏng vấn Giáo sư Carl Thayer thuộc Học viện Quốc phòng Australia về vấn đề này.

indiapacifique1

Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump phát biểu tại một sự kiện các lãnh đạo doanh nghiệp cùng với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình ở Đại lễ đường Nhân dân ở Bắc Kinh hôm 9/11/2017 - AFP

RFA : Thưa Giáo sư, xin ông cho biết thuật ngữ Ấn Độ - Thái Bình Dương mà chính quyền của Tổng thống Donald Trump nói nhiều gần đây nhân chuyến thăm Châu Á của Tổng thống Trump có nghĩa là gì ?

Carl Thayer : Đây là thuật ngữ mà Tổng thống Mỹ đã dùng gần đây nhưng trên thực tế nó đã được dùng từ trước đó trong giới quân sự và bây giờ nó đang được sử dụng một cách đặc biệt. Thuật ngữ Ấn Độ - Thái Bình Dương ý muốn nói đến việc kết hợp cả Ấn Độ vào một khu vực rộng lớn hớn mà trên thực tế là đã lớn nếu xét về Bộ Chỉ huy khu vực Thái Bình Dương của Mỹ. Theo đó, Ấn Độ sẽ được bao gồm và khu vực nhưng Pakistan thì không bao gồm trong đó. Công thức của Tổng thống Trump là muốn vượt qua APEC vốn bao gồm cả 3 nước Nam Mỹ là Mexico, Peru và Chile và nhấn mạnh khu vực gốc là Thái Bình Dương. Khu vực mở và tự do là cố gắng của Tổng thống Trump để vượt qua vấn đề thâm hụt thương mại và những trao đổi thương mại không công bằng theo tiêu chuẩn của Mỹ và khiến các nước khác phải theo. Cho nên điều này sẽ không đồng điệu với APEC là đa phương. Nó chỉ là mong muốn của Mỹ dựa vào một ý tưởng đã cũ và được thay đổi theo kiểu của Tổng thống Trump.

RFA : Vậy điều này có khác gì so với những gì chúng ta đã thấy trong chiến lược Châu Á - Thái Bình Dương dưới thời của Tổng thống Barack Obama, hay đây chỉ đơn thuần là một tên khác ?

indiapacifique2

Chiến lược Ấn Độ - Thái Bình Dương chỉ là một tên gọi khác của chiến lược Châu Á - Thái Bình Dương, mà mục đích chính là kiểm soát sự bành trướng của Trung Quốc ra Thái Bình Dương và xuống Ấn Độ Dương

Carl Thayer : Nó chỉ là tên khác. Quan hệ giữa Mỹ và Ấn Độ cuối cùng đã cải thiện trong suốt thời kỳ của Tổng thống Obama và từ khi Thủ tướng Ấn Độ Modi lên nắm quyền thì Ấn Độ đã có những thúc đẩy trong hành động. Họ đã đóng vai trò tích cực trong việc giúp Việt Nam về mặt an ninh biển và họ cũng quan ngại về hoạt động của Hải quân Trung Quốc qua Ấn Độ Dương. Cho nên khu vực Châu Á - Thái Bình Dương là cách thường gọi nhưng người Mỹ thường nói là nước Mỹ là một cường quốc ở Thái Bình Dương và đó là phần nói về biển mà Châu Á là một vùng đất rộng lớn. Ấn Độ - Thái Bình Dương là để đưa ưu tiên cho vấn đề trên biển kết nối hai vùng biển Ấn Độ và Thái Bình Dương qua biển Đông.

RFA : vậy những thách thức mà Tổng thống Trump sẽ phải đối mặt là gì khi ông nói đến điều này tại Châu Á ?

Carl Thayer : Mọi người rất lịch sự và họ cũng không muốn đối đầu với Tổng thống, trong khi ASEAN thì làm việc theo nguyên tắc nhất trí chung. Cũng đã có cả trăm những cuộc gặp được tổ chức ở Việt Nam. Các bộ trưởng thương mại đã đưa ra 4 ưu tiên chính chủ yếu là về mặt kỹ thuật và APEC sẽ tiếp tục theo đường hướng đó. Thông tin mà tôi có được từ bên Australia trước APEC là mục tiêu cuối cùng của APEC là có được một thỏa thuận thương mại tự do ở khu vực Châu Á - Thái Bình Dương, trong khi Tổng thống Trump lại nói Mỹ muốn các thỏa thuận song phương ở tiêu chuẩn cao. Điều đáng chú ý là trong đó có cả những tiêu chuẩn đã được bao gồm trong Hiệp định đối tác thương mại xuyên Thái Bình Dương mà Mỹ đã rút khỏi. Đó là các vấn đề về thương mại điện tử, dịch vụ, và bảo vệ bản quyền trí tuệ đang vượt qua cả thương mại và đầu tư.

RFA : Vậy các nước trong khu vực sẽ có lợi gì từ chiến lược Ấn Độ - Thái Bình Dương mà Tổng thống Trump đưa ra ?

Carl Thayer : Khi Tổng thống Trump rút khỏi TPP thì ông ấy đồng thời cũng rút ra phần quan trọng nhất của một thỏa thuận, đó là 60% của nền kinh tế thế giới. Đây được coi là phần đệm nếu như không muốn nói là phần đối trọng với ảnh hưởng về kinh tế đang lên từ Trung Quốc. Khi Mỹ rút khỏi TPP thì các nước khác trong khu vực đang trông chờ vào một nửa phần còn lại trong cam kết của Mỹ với khu vực. Vào lúc này về mặt quân sự thì cũng tương tự như thời của Tổng thống Obama với chiến lược chuyển trục về Châu Á vì các vũ khí hiện đại nhất đang được đưa về đây. Gần đây nhất là vấn đề căng thẳng với Bắc Hàn cũng gây sự chú ý. Nhưng như Bộ trưởng Quốc phòng James Mattis đã nói và Ngoại trưởng Rex Tillerson cũng nhấn mạnh đó là các phần của sức mạnh quốc gia bao gồm kinh tế, quân sự và ngoại giao. Tất cả những nhân tố này phải được kết hợp với nhau trong một chiến lược. Cho nên khi Tổng thống Trump nói về Ấn Độ - Thái Bình Dương mở và tự do, những nước muốn Mỹ vẫn cam kết với khu vực sẽ muốn biết Mỹ sẽ áp dụng điều mình nói như thế nào, tham gia đóng góp, hợp tác với khu vực thay vì chỉ đạo tạo ảnh hưởng. Cho nên các nước trong khu vực sẽ muốn biết Mỹ sẽ thay TPP của Tổng thống Obama bằng cái gì. Tất nhiên nó sẽ không giống như cũ nhưng liệu có đủ lớn để duy trì sự có mặt của Mỹ trong khu vực không ? Nó cũng phụ thuộc vào quan hệ của từng nước và các nước sẽ đưa ra đánh giá của mình khi Tổng thống Trump phát biểu.

RFA : Xin cảm ơn giáo sư đã dành cho chúng tôi buổi phỏng vấn.

Nguồn : RFA, 09/11/2017

Published in Diễn đàn

Tổng thống Donald Trump phát biểu tại Hội nghị APEC

Tổng thống Mỹ Donald Trump phát biểu tại Hội nghị thượng đỉnh Diễn đàn Hợp tác Kinh tế châu Á – Thái Bình Dương ở Đà Nẵng, 10/11/2017.

Xem tiếp :

https://www.voatiengviet.com/programs/tv

Nguồn : VOA, 10/11/2017

Published in Diễn đàn

Donald Trump, năm thứ nhất

Tai tiếng "nhà giàu trốn thuế", chuyến công du Châu Á của chủ nhân Nhà Trắng, một năm Donald Trump đắc cử tổng thống Mỹ, dư âm mờ nhạt của 100 năm cách mạng Nga, tiếp tục là những chủ đề của báo chí Pháp ngày thứ Tư 08/11/2017.

donald1

Tổng thống Donald Trump phát biểu với giới doanh nghiệp Nhật-Mỹ ngày 06/11/2017 tại Tokyo. /Kiyoshi Ota/Pool

Trong khi La CroixLibération dành một loạt trang báo để tường thuật ngày khai trương viện bảo tàng Louvre "theo sắc thái Tiểu Vương Quốc Ả Rập" tại Abu Dhabi thì Le Monde cố ý in đậm trên trang nhất : Facebook, Nike, Apple… đại tẩu tán thuế vụ. Cũng trên trang nhất là biếm họa hai cảnh sát đứng nhìn xác người la liệt chung quanh một nhà thờ hỏi nhau lỗi từ đâu : Bán súng ? Không đâu, chỉ do xung khắc gia đình.

Kentucky chưa thất vọng Donald Trump

Tuy nhiên, chủ đề quan trọng thứ hai của nhật báo độc lập là "một năm của Trump nhìn từ Kentucky". Vì sao từ Kentucky ? Đây là địa bàn truyền thống của đảng Dân Chủ, thế nhưng cách nay một năm, đúng vào ngày 08/11, hầu như toàn thể tiểu bang này bầu cho ứng cử viên đảng Cộng Hòa. Một năm sau họ không hề hối hận cho dù ít nhiều cảm thấy lo lắng khi nói đến các biện pháp an sinh xã hội của Donald Trump.

Sau khi làm một cuộc "cánh mạng" chiếm được ghế thống đốc và giành được đa số ở hai nghị viện tiểu bang, phe Cộng Hòa liên tục ban hành một loạt biện pháp mang màu sắc bảo thủ của tân chủ nhân Nhà Trắng nhưng phù hợp với tâm lý cư dân địa phương : Chống phá thai, chống di dân, xem hành động tấn công cảnh sát đáng bị nghiêm trị như kỳ thị màu da.

Một phụ nữ cho rằng, lúc đầu bà bỏ phiếu cho ứng cử viên đảng Cộng Hòa vì ghét Hillary Clinton nhưng càng ngày bà càng thấy yêu mến Donald Trump hơn vì "ông ấy yêu nước, bảo vệ quyền mang vũ khí, củng cố súc mạnh quân đội, đẩy lùi hôn nhân đồng tính và có chủ trương chống phá thai". Một giáo sư toán khẳng định là tiếp tục bầu cho Trump và mong rằng chính phủ quản trị đất nước như điều hành một công ty.

Ngay một hạt có tiếng nghèo nhất trong tiểu bang trong tiểu bang cũng không hối hận bầu cho Trump. Một nhà giáo dạy tiếng Tây Ban Nha giải thích nghịch lý này : Dân chúng ở đây tuy nghéo không đủ tiền mua áo ấm nhưng họ giúp nhau rất chân tình. Sau khi Trump đắc cử, họ ra đường đầu ngẩng cao như chính họ là người chiến thắng.

Cho đến bây giờ không ít cử tri tiếp tục rộng lượng tha thứ những sai lầm của Donald Trump vì "ông ta cũng là con người" chỉ cần ông "tiếp tục bảo vệ biên giới và bớt tuyên bố vung vít"là được rồi.

Tuy nhiên, điều mà cử tri Kentucky sẽ không tha thứ cho Trump là bắt công chức đóng tiền vào quỹ hưu trí tư nhân. Nhiều cuộc họp được phe Cộng Hòa tổ chức khẩn cấp để chữa cháy nhưng không làm cho giới giáo chức và nhân viên bệnh viện, bớt phẩn nộ.

Nhà giáo dạy toán cùng với cô giáo dạy tiếng Tây Ban Nha được trích dẫn bên trên cảnh báo : nếu Trump đánh lừa chúng tôi bằng các giá trị tinh thần để biến chúng tôi thành nạn nhân của một dự án kinh tế xã hội thì chính phủ phải coi chừng bị phản kháng từ đường phố.

Cũng trong chủ đề tổng kết một năm Donald Trump, nhật báo Libération lấy nhận định của Noam Chomsky (82 tuổi), giáo sư đại học hồi hưu, thiên tả nổi tiếng của Mỹ làm tựa : Cảm tình viên của Trump là những người nhìn về quá khứ. Còn Les Echos thì đưa tựa "phấn khởi"cho phe Cộng Hòa : đảng Dân Chủ Mỹ bị "trầm cảm" nghiêm trọng từ sau thất bại của Hillary Clinton.

Le Figaro phê phán nghiêm khắc : Một năm ồn ào mà ít kết quả. Nước Mỹ chia rẽ hơn bao giờ hết kể từ chiến tranh Việt Nam. Tình trạng này rất đáng lo ngại cho uy thế của tổng thống siêu cường.

Chỉ cần một thành viên trong gia đình của ông bị dính vào vụ "thông đồng với Nga" hay bản thân tổng thống phạm một bước sai lầm trong chính sách đối phó với Bắc Triều Tiên là ông sẽ không còn ai ủng hộ. Trong bối cảnh Trung Quốc vươn lên như một đối thủ, tình thế này nguy hiểm cho cả nước Mỹ lẫn toàn cầu.

Trump lại chơi "nước đôi, tiền và an ninh" với đồng minh Seoul

Tình hình nóng bỏng này là nội dung chính trong chuyến công du của tổng thống Mỹ tại Châu Á. Tập trung vào ngày viếng thăm Hàn Quốc, Les Echos nhận định : Trump xuống thang với Bình Nhưỡng. Le Figaro cùng nhịp điệu : Tại Seoul, tổng thống Mỹ hé cánh cửa đối thoại với Bắc Triều Tiên.

Với ba hàng không mẫu hạm và tàu ngầm trang bị tên lửa Tomahawk áp sát bán đảo Triều Tiên, tổng thống Donald Trump biểu dương lực lượng trong chặng thứ hai trong vòng công du Châu Á : "Tôi nghĩ rằng Bình Nhưỡng đã hiểu". Tuy vậy, trong cuộc họp báo chung với tổng thống Hàn Quốc, nhà lãnh đạo hay tuyên bố bốc đồng đã biết khoác chiếc áo ngoại giao : "Vâng, tôi thấy chúng ta đã thực hiện nhiều tiến bộ".

Về phần Bình Nhưỡng, Kim Jong-un cũng giữ thái độ khiêm tốn, không khóat lát, cũng không khiêu khích phóng tên lửa- như nhiều người dự đóan-trong lúc Trung Quốc tổ chức đại hội đảng.

Còn theo Les Echos, Hàn Quốc rất bất bình thái độ nước đôi của Trump. Một mặt khuyến khích thành lập "mặt trận chung ở Châu Á" buộc Bắc Triều Tiên từ bỏ hạt nhân nhưng mặt khác lại ép Seoul, cũng như đã gợi ý với Tokyo, mua thêm vũ khí Mỹ để làm giảm thâm thủng cán cân ngoại thương của Hoa Kỳ.

Liên Âu trả đũa "thiên đường thuế" ?

Paradise papers, vụ tai tiếng né thuế thu nhập quy mô toàn cầu do báo chí phát hiện bước qua hồi thứ hai : phản ứng của chính quyền và các cơ quan tài chính. Le Figaro đưa hai tuyên bố. Phải thay đổi luật để chận làn sóng chuyển tiền qua các thiên đường thuế, phản ứng của Pascal Saint-Amans, giám đốc trung tâm quản lý thuế của OSDE Tổ Chức Hợp Tác Và Phát Triển Kinh Tế.

Còn đối với bộ trưởng kinh tế Pháp Bruno Le Maire : Tẩu tán tài sản là tấn công phá hoại nền dân chủ nơi mà mọi người dân đều phải đóng thuế thu nhập. Chính phủ Đức đòi hiệp hội phóng viên điều tra cung cấp danh sách những kẻ trốn thuế trong khi Ủy Ban Châu Châu thúc giục "55 nước", trong danh sách đen, trong đó có thành viên Malta, cam kết cải cách nếu không sẽ bị "trừng phạt trả đũa".

Trong bài bình luận , nhật báo công giáo La Croix nhấn mạnh đến yếu tố "đạo đức" : tố cáo không chưa đủ, phải cải cách luật lệ hạn chế những kẻ hở cho phép tránh né thuế.

Bóng ma trên quảng trường Đỏ

100 năm cách mạng tháng 10, nhìn từ Moskva và tòa soạn báo sự thật Pravda, Les Echos mô tả : vào lúc chủ nghĩa cộng sản chỉ còn là một bóng ma trong viện bảo tàng còn Putin thì từ chối vinh danh một cuộc đảo chính bằng bạo lực thì những lễ hội kỷ niệm cách mạng Bolschevik diễn ra trong thờ ơ và hỗn độn. Từ một vùng cực bắc trên lãnh thổ rộng lớn của Nga, một độc giả cũ của báo Sự Thật gửi về lời ta thán về cuộc bầu cử chính quyền xã "gồm những bộ mặt cũ".

Người phụ nữ 62 tuổi này cho biết đã ngưng mua báo dài hạn vì giá báo quá cao đến 2000 rup mỗi sáu tháng. Bức thư gửi đi từ tháng 9 mà đến tháng 11 mới đến tay tổng biên tập Boris Komostsky, như một cái chay đựng lời kêu cứu của một kẻ bị đắm tàu, từ hoang đảo ném xuống biển cầu may.

Thời Liên Xô, mỗi ngày báo Sự Thật, tiếng nói của đảng Cộng Sản Xô Viết, nhận được hàng chục ngàn thư, nào là ca tụng chế độ, nào là thư tố cáo hay những nội dung do cơ quan tuyên truyền chỉ đạo và tất cả được một cơ quan 45 nhân viên trả lời chu đáo, và báo cáo với KGB. Bấy giờ thời hoàn kim đã hết, báo ra ba số mỗi tuần mà số thứ ba và thứ năm chỉ có hai trang. Cơ sở tòa soạn không còn chiếm trọn 12 tầng mà thu lại còn một tầng.

Giờ đây, tuy xác ướp của Lenin trở thành cồng kềnh, đảng Cộng sản Nga và lãnh đạo Guennadi Ziouganov tiếp tục được điện Kremlin khai thác. Tuy lần bầu cử nào cũng ra tranh với Putin nhưng ông Guennadi Ziouganov là một kẻ ngoan ngoãn, dễ đoán và sẵn lòng thu hút những lá phiếu bất bình chế độ không để lọt vào tay đối lập dân chủ.

Trí thông minh, giấc ngủ và thuốc trừ sâu và diệt cỏ

Cuối cùng, trong các trang khoa học, có hai khám phá mới. Theo nhà sinh học Pháp Barbara Demaneix, trả lời phỏng vấn báo Le Monde, thì nạn ô nhiễm môi trường có tác động đến bộ não con người.

Một công trình nghiên cứu Pháp-Mỹ vừa được công bố cho thấy các loại thuốc trừ sâu và phân hóa học sử dụng trong cánh tác nông nghiệp làm cho trí thông minh giảm xuống. Một trong những dữ liệu không thể phủ nhận được là qua kết quả trắc nghiệm tân binh do quân đội Phần Lan thực hiện từ 1988 đến nay cho thấy trong giai đoạn từ 1996 đến 2009, chỉ số thông minh QI của thanh niên Phần Lan nhập ngũ giảm 3,8 điểm mỗi năm.

Điều đáng ngại là các kết quả khảo sát ở các nước tây phương khác cũng theo chiều hướng này. Nhà nghiên cứu Barbara Demaneix khẳng định : "không thể nào phủ nhận tác động nhân quả giữa các hóa chất gây rối loạn tuyến nội tiết với não bộ".

Khám phá thứ hai , được Le Figaro loan tải, các bậc cha mẹ sắp hoặc vừa có con cần chú ý lời ăn tiếng nói : Trẻ sơ sinh học từ vựng trong giấc ngủ. Theo viện nghiên cứu max Planck ở Leipzig, Đức, nhiều tháng trước khi biết nói, trẻ con ôn tập từng lời , từng hình ảnh chung quanh trong khi ngủ.

Đối với trẻ lớn hơn, giác ngủ ích cần thiết cho việc học từ vựng nhưng lại rất cần cho trí nhớ. Đó là lý do tại sao khi thức giấc ta cảm thấy đầu óc sáng suốt và có nhiều ý mới. Do vậy, để giúp trẻ phát triển "kiến thức", các bậc phụ huynh được khuyên không nên cho con xem truyền hình trước khi đi ngủ.

Tú Anh

Published in Quốc tế

Đối vi mt s người, Tng thng Hoa Kỳ Donald Trump là "người đàn ông đy quyn lc", nhưng đi vi người khác, ông li là nhân vt hay khiêu khích.

nghi1

Tổng thng Trump vy chào t chuyên cơ Air Force One Hawaii trước khi bay đi Nht Bn hôm 4/11.

Trong khi ông Trump thăm châu Á, hiện có nhiu ý kiến khác nhau v nhà lãnh đo M và ý nghĩa ca chuyến đi đối vi các nước ông ti thăm.

Đây sẽ là chuyến đi đu tiên ca ông Trump ti mt khu vc sng đng ca thế gii k t khi lên nhm chc. Chuyến công cán d kiến s bao trùm bi vn đ Bc Hàn này s đưa ông ti Nht Bn, Hàn Quc, Trung Quc, Vit Nam và Philippines.

Theo phỏng vn ca Reuters đi vi nhng người dân Trung Quc ti Vn lý Trường thành, nhiu người cho biết h ch đón chuyến thăm ca ông Trump ti đt nước đang ngày càng có nhiu nh hưởng ca mình.

Trong khi đó, một s người khác cũng bày tỏ hy vng rng ông s s dng v thế ca mình trên thế gii đ duy trì hòa bình.

Luo Min, giáo viên 32 tuổi, nói : "Tôi nghĩ rng ông Trump s thy Trung Quc hin nay ra sao, con người cũng như các cnh đp ca Trung Quc. Ông y có th nghĩ rng ông y có thể làm cho nước M vĩ đi tr li, nhưng Trung Quc s tr nên vĩ đi hơn M trong tương lai. Là mt người Trung Quc, tôi rt t tin và t hào v đt nước tôi. Tôi nghĩ rng ông y có th s hiu hơn v Trung Quc hin nay".

Còn tại Hàn Quc, theo Reuters, người dân không tin rng chiến tranh s bùng ra vì chuyến thăm ca ông Trump, nhưng li có cm xúc trái ngược v kh năng ngoi giao ca ông.

Một s hy vng rng ông Trump s không đưa ra các phát biu khiêu khích v Bc Hàn trong chuyến thăm, trong khi số khác ng h các chính sách cng rn ca ông và nói thêm rng Hàn Quc cn mt h thng vũ khí mnh đ đương đu vi Bc Hàn.

Shin Eui-Sup, 63 tui, nói vi Reuters : "Chúng ta phi dùng vũ khí ht nhân đ đương đu vi vũ khí ht nhân và điu này không đồng nghĩa vi vic ch có chính ph ca chúng tôi hành đng mnh m hơn. Thế nên, tôi hoan nghênh chuyến thăm ca ông Trump và hy vng Hàn Quc và M s gn gũi hơn na đ đt nước chúng tôi s có th đi đu vi ht nhân bng ht nhân và đáp tr sc mạnh vi sc mnh trong tình thế nghiêm trng này, khi chúng tôi đang b đe da v ht nhân".

nghi2

Ông Trump và Thủ tướng Nht Bn hôm 5/11.

Còn tại Nht Bn, mt s cư dân Tokyo bày t mong mun đi thoi v Bc Hàn, trong khi s khác li t ra quan ngi v s hin din ca quân đi M Okinawa.

Fumihiko Nakamura, một cư dân Tokyo, nói : "Tôi nghĩ tình hình rt khó khăn. Nếu xy ra chiến tranh, vì Nhật Bn là mt quc gia láng ging ca Bc Hàn, s có thit hi nghiêm trng. Nhng dân thường ca chúng tôi không cn phi biết các chi tiết, nhưng tôi mun Tng thng Trump trao đi thng thn vi Th tướng Nht và cho biết suy nghĩ tht s ca ông về tình hình, đ tìm ra cách x lý đúng đn".

Mt người dân Tokyo khác, Hirotaka Shibata, nói : "Tôi mun Th tướng Nht Shinzo Abe và Tng thng Donald Trump trao đi v chuyn duy trì hòa bình. Tôi mun h nghĩ v các cách thc ngăn chn chiến tranh".

Tại Manila, người dân Philippines tin rng đng minh thc s ca Tng thng Rodrigo Duterte là Trung Quc, dù ông t ra nng m vi Tng thng Trump, theo Reuters.

Doanh nhân William Ferrer nói : "Ông ấy thích chính sách ca Trung Quc vì Trung Quc không can thiệp vào Philippines. Trung Quc cũng ng h h thng tư pháp ca chúng tôi và nhng gì đang xy ra vi cuc chiến chng ma túy".

Một người dân Philippines khác là Benhur Balasbas nói : "Duterte thích Trung Quc hơn. M thm chí còn không hu thun chiến dch Marawi, nhưng có tin là Trung Quc đã th hin s ng h".

Ông Duterte tỏ ra thân thiết vi Bc Kinh k t khi lên làm tng thng năm 2016, trái ngược hn vi nhng li ch trích mnh m đi vi đng minh lâu năm là M dưới thi Tng thng Barack Obama vì đã lên án chiến dch chng ma túy Philippines.

Tuy nhiên, ông Duterte tỏ ra đánh giá cao ông Trump và gi ông là "bn" cũng như chưa tng công khai ch trích đương kim tng thng M.

nghi3

Ông Donald Trump sẽ ti Vit Nam ngày 10/11 đ d APEC.

Theo Reuters, những người dân nước cu thù Vit Nam bày tỏ đánh giá tích cc v ông Trump cũng như tán dương ông vì đã dám nói lên suy nghĩ ca mình.

Sinh viên ngành y Vũ Thị Hng Hnh, 18 tui, nói : "Em nghĩ ông y là người quyn lc, có tham vng phát trin nước M thành cường quc ln trên thế gii".

Còn ông Đoàn Đức Long, tng chp nh thi chiến, nói "thích tính cách ca ông y vì ông y dám nói và nói cũng rt tht".

Cùng với đ nht phu nhân Melania, ông Trump s ti khu vc t ngày 5 ti 14/11. Đim nhn ca ông trong chuyến công du này là vic tham dự hai hội ngh thượng đnh ln là Din đàn Hp tác Kinh tế Châu Á – Thái Bình Dương Vit Nam và ca Hip hi Các quc gia Đông Nam Á Philippines.

Published in Châu Á

Tổng thống Mỹ Donald Trump khởi đầu chuyến công du Châu Á (RFI, 04/11/2017)

Tổng thống Mỹ Donald Trump hôm nay 04/11/2017 đến Nhật Bản sau khi ghé Hawai và thăm Trân Châu Cảng, khởi đầu chuyến công du năm nước Châu Á kéo dài 12 ngày. Đây là chuyến thăm Châu Á dài nhất của một tổng thống Mỹ kể từ 25 năm qua, với Bắc Triều Tiên, tự do hàng hải và thương mại được cho là các chủ đề chính.

trump1

Tổng thống Mỹ Donald Trump và phu nhân viếng đài tưởng niệm tử sĩ Trân Trâu Cảng (Pearl Harbor), Hawai, ngày 03/11/2017. Chặng đầu tiên mở đầu chuyến công du Châu Á. Reuters/Jonathan Ernst

Tại Hawai, tổng thống Mỹ và phu nhân được thống đốc David Ige và đô đốc Harry Harris, tư lệnh lực lượng Mỹ tại Thái Bình Dương (PACOM) tiếp đón. Sau khi họp kín với bộ chỉ huy quân sự Mỹ tại Camp Smith, ông Trump đến Trân Châu Cảng thăm đài tưởng niệm các thủy thủ Mỹ tử nạn trong vụ tấn công ngày 07/12/1941.

Hôm nay tổng thống Hoa Kỳ bay đến Nhật Bản, trước khi đến Hàn Quốc ngày 7/11 với mục đích tạo ra một mặt trận chung đối phó với Bắc Triều Tiên. Tiếp theo, ông thăm Trung Quốc (8-10/11), tại đây ông Trump sẽ cố gắng thuyết phục ông Tập Cận Bình cứng rắn hơn với Bình Nhưỡng.

Tổng thống Mỹ rất được chờ đợi tại hội nghị thượng đỉnh APEC ngày 10/11 ở Đà Nẵng. Trả lời Fox News, ông Donald Trump cho biết rất có thể sẽ gặp gỡ tổng thống Nga Vladimir Putin ở Việt Nam, để bàn về Bắc Triều Tiên, Syria, Ukraine.

Theo tờ Stars and Stripes, tổng thống Trump chuẩn bị hai bài diễn văn quan trọng, sẽ đọc trước Quốc Hội Hàn Quốc và tại thượng đỉnh APEC ở Việt Nam. Nhà Trắng nói rằng chuyến công du này của Donald Trump "sẽ nhấn mạnh cam kết về mối liên minh và đối tác lâu dài, đồng thời tái khẳng định sự lãnh đạo của Hoa Kỳ trong việc xúc tiến một khu vực Ấn Độ - Thái Bình Dương tự do, cởi mở".

Các nhà quan sát cho rằng "Ấn Độ - Thái Bình Dương tự do và cởi mở", quan niệm mới trong chính sách của ông Trump tại Châu Á, có thể là thành lũy ngăn chặn sự bành trướng của Bắc Kinh trong khu vực.

Chặng cuối chuyến công du của tổng thống Trump là Philippines, ngày 13-14/11.

Chuyến công du Châu Á dài nhất của một tổng thống Mỹ từ trước đến nay là vào thời ông George H.W.Bush, vào cuối năm 1991, đầu 1992.

Thụy My

********************

Trump kéo dài chuyến công du để dự thượng đỉnh Đông Á (RFI, 04/11/2017)

Tuyên bố với báo chí Mỹ hôm qua, 03/11/2017, tổng thống Mỹ Donald Trump thông báo là trong chuyến công du Châu Á lần này ông sẽ ở lại Philippines thêm một ngày nữa để dự hội nghị thượng đỉnh Đông Á. Phát ngôn viên của Nhà Trắng Sarah Huckabee Sanders sau đó đã xác nhận có sự thay đổi nói trên trong lịch trình công du của tổng thống Trump.

trump2

Tổng thống Mỹ Donald Trump tại Hawaii, ngày 03/11/2017. Reuters/Jonathan Ernst

Trong chuyến công du đến năm nước Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc, Việt Nam và Philippines, ban đầu ông Trump dự kiến chỉ tham dự hai hội nghị thượng đỉnh, thượng đỉnh APEC ở Đà Nẵng và thượng đỉnh ASEAN ở Manila, chứ không dự thượng đỉnh Đông Á ở thành phố Angeles, Philippines, trong hai ngày 13 và 14/11.

Theo hãng tin Bloomberg, các chuyên gia về chính sách đối ngoại đã cảnh báo là quyết định của tổng thống Trump không dự thượng đỉnh Đông Á, hội nghị mà người tiền nhiệm Obama thường xuyên có mặt, có thể khiến các đối tác Châu Á thêm lo ngại về cam kết của Mỹ đối với khu vực, đặc biệt là trong bối cảnh căng thẳng gia tăng, do mối đe dọa Bắc Triều Tiên và với việc tổng thống Trump rút Hoa Kỳ ra khỏi hiệp định tự do mậu dịch Đối tác xuyên Thái Bình Dương.

Các quan chức của chính quyền Obama trước đây cũng đã chỉ trích quyết định của ông Trump không dự thượng đỉnh Đông Á, cho rằng làm như vậy sẽ mở đường cho Trung Quốc nắm giữ vai trò lãnh đạo khu vực.

Nhưng hôm qua, tổng thống Trump cho biết là vào cuối chuyến công du Châu Á, thay vì quay trở lại Hawai thêm một ngày, ông sẽ ở lại Philippines để dự thượng đỉnh Đông Á và theo tổng thống Mỹ, đây sẽ là "ngày quan trọng nhất".

Thanh Phương

*********************

Tổng thống Trump sẽ dự Thượng Đỉnh Đông Á (BBC, 04/11/2017)

Tổng thống Hoa Kỳ sẽ lưu lại Philippines thêm một ngày, cho tới ngày 14/11/2107 và sẽ dự Thượng đỉnh Đông Á (EAS), theo truyền thông Mỹ.

trump3

Tổng thống Donald Trump khẳng định với báo chí ông sẽ ở lại thêm một ngày tại Philippines trong chuyến thăm Châu Á đang diễn ra.

Kênh truyền hình CNN của Mỹ hôm thứ Bảy, 04/11, đưa tin cho hay ông Donald Trump đã khẳng định thông tin trên khi nói với các phóng viên ở Nhà Trắng hôm thứ Sáu.

"Chúng tôi thực sự sẽ ở thêm một ngày tại Philippines.

"Chúng tôi có một hội nghị lớn, một hội nghị thứ hai và tôi nghĩ chúng tôi sẽ thành công lớn.

"Chúng tôi sẽ bàn về mậu dịch. Chúng tôi rõ ràng sẽ bàn về Bắc Hàn," CNN dẫn lời Tổng thống Trump nói với báo giới hôm 03/11.

Giới chức Philippines hôm thứ Bảy nói Manila hoan nghênh tin này và nói thêm rằng ông Trump sẽ dự thượng đỉnh ASEAN - Đông Á (EAS) hôm 14/11.

trump4

Hawaii là điểm dừng chân đầu tiên của Tổng thống Trump và Đệ nhất Phu nhân Melania Trump

Thượng đỉnh này bao gồm mười quốc gia ASEAN cùng với Úc, Trung Quốc, Ấn Độ, Nhật Bản, New Zealand, Nga, Hàn Quốc và Hoa Kỳ.

Trước đó Tòa Đại sứ Hoa Kỳ tại Manila đã thông báo ông Trump sẽ không dự thượng đỉnh.

Hôm thứ Sáu, hãng tin Pháp AFP cũng dẫn lời các quan chức cao cấp của Nhà Trắng "khẳng định" việc ông Trump sẽ ở lại thêm Philippines một ngày.

'Rủi ro lớn cho an ninh Hoa Kỳ'

Kênh CNN hôm thứ Bảy dẫn lời một nhà phân tích an ninh trước đó nói việc vắng mặt của ông Trump sẽ "tạo ra nhiều không gian hơn cho các nhà lãnh đạo của Nga và Trung Quốc áp đảo cuộc thảo luận ở Thượng Đỉnh", và ý kiến này cho rằng :

"Điều đó có thể là một rủi ro lớn của an ninh quốc gia Hoa Kỳ khi để Trung Quốc và Nga dẫn dắt các thảo luận về an ninh".

Tổng Thống Trump rời Washington DC sáng ngày thứ Sáu để bắt đầu chuyến thăm Châu Á kéo dài 12 ngày, trong đó ông sẽ thăm Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc, Việt Nam và Philippines.

Theo trang mạng Firstpost.com, trên phi cơ đi Hawaii, ông Trump đã giải thích rằng ông đã dự định dành một ngày ở Hawaii vào cuối chuyến đi, nhưng đã hủy bỏ kế hoạch đó.

Thay vào đó, vẫn theo trang mạng này, ông sẽ dành thêm một ngày tại hội nghị ASEAN ở Philippines, tiếp sau hội nghị APEC ở Việt Nam.

"Tôi sẽ dành thêm một ngày tại hội nghị thứ hai, đó là một hội nghị quan trọng," ông Trump được dẫn lời nói.

"Chúc mọi người vui vẻ. Chúng ta sẽ làm một công việc tốt. Với các công dân, chúng tôi sẽ đại diện tốt cho quí vị. Được không ?

"Còn với các phóng viên, tôi không biết. Nhưng với các công dân, thì dứt khoát như vậy. Chúc mọi người vui vẻ. Rất vui gặp gỡ mọi người," Tổng thống Mỹ, người trước đó thường có thái độ chỉ trích với truyền thông nói, vẫn theo Firstpost.com

Published in Châu Á

Trump-APEC : Điểm nhấn và kỳ vọng (VOA, 03/11/2017)

Tổng thng M Donald Trump ngày 3/11 khi hành chuyến công du 12 ngày ti năm nước Châu Á. Chuyến ra nước ngoài dài ngày nhất ca ông Trump k t khi dn vào Tòa Bch c s đưa ông ti Nht, Hàn Quc, Trung Quc, Vit Nam, và Philippines.

20171

Ngoại trưởng Rex Tillerson và Đi din Thương mi M Robert Lighthizer s túc trc đ giúp ông Trump đy mnh chương trình ngh s đt trng tâm vào thương mi và vn đ ht nhân Triu Tiên.

Người ta kỳ vng s hiu rõ ràng hơn v chính sách ca chính quyn Trump đi vi khu vc Châu Á đang ngày càng tr nên quan trng trên trường quc tế vn đã khiến người tin nhim ca ông Trump, Tng thng Barack Obama, phi ‘Xoay trc.’

Một vài trng tâm đang được gii quan sát hết sc ‘đ ý’ :

Cuộc khng hong Triu Tiên

Triều Tiên s là vn đ cp bách nht đi vi ông Trump gia lúc Bình Nhưỡng đang tiến gn ti th đc võ khí ht nhân có kh năng bn trúng lục đa M. Mc tiêu ca ông Trump là kéo được Hàn Quc và Trung Quc vào kế hoch tăng ti đa áp lc Bình Nhưỡng.

Hiểu rõ phương cách tiếp cn cng rn ca ông Trump, Tng thng Hàn Quc, Moon Jae-in đang tìm ‘khong trng’ đ đi thoi vi Bình Nhưỡng trong khi Trung Quc phn đi lnh cm vn du khí đi vi Triu Tiên hay mt cuc chiến tranh ph đu, vin dn lý do s gây bt n ln bán đo Triu Tiên.

Thương lượng mu dch

Giảm mt cân bng thương mi vi Châu Á là ưu tiên kinh tế hàng đu ca lãnh đo M. Khi rút M ra khi Hip đnh Đi tác Xuyên Thái Bình Dương TPP có s tham gia ca Vit Nam cùng 10 nước khác, ông Trump tng tuyên b s thương lượng trc tiếp vi tng nước mt.

Theo dự kiến, ông Trump s yêu cu Nht m ca th trường cho sn phm tht bò và ô tô ca M và thúc đy Hàn Quc điu chnh hip ước t do thương mi song phương đã có 5 năm nay mà ông mô t là ‘quá li cho Hàn Quc và quá hi cho Hoa Kỳ.’

Đối với Trung Quốc, ông có th s bo đm mt s tha thun thương mi tr giá hàng t đô la.

Quan hệ M-Trung

Trong các chủ đ ông Trump bàn tho vi Ch tch Trung Quc Tp Cn Bình ti Bc Kinh ln này không th thiếu vn đ Triu Tiên và s bành trướng ca Trung Quốc Bin Đông.

Sự hin din ca M ti Châu Á

Một phn s mng ca ông Trump là tái khng đnh vai trò lãnh đo ca M trong vic c súy mt khu vc n Đ Dương-Thái Bình Dương t do và thông thoáng, theo Tòa Bch c.

Tổng thng Trump, khi đt chân tới Châu Á s th hin tm nhìn ca M ti thượng đnh APEC ti Vit Nam cũng như s t chc các cuc hp thượng đnh vi các nước ASEAN.

Tuy nhiên, quyết đnh ca ông Trump b qua Thượng đnh Đông Á do ASEAN tài tr Philippines vào ngày 14/11 không những khiến người ta thc mc v s nghiêm túc trong cam kết ca Trump đi vi Châu Á, mà còn to điu kin cho Trung Quc ‘bành trướng’ nh hưởng.

Việt Nam trông đi gì ?

Chặng dng ca ông Trump ti Vit Nam t ngày 10 đến 12/11 là mt s kin đáng chú ý giữa lúc Việt Nam đang tìm cách vc dy năng lượng cho mi quan h song phương sau khi ông Trump rút M ra khi TPP.

Giới lãnh đo đng cng sn Vit Nam mun có các mi quan h kinh tế khng khít hơn vi M đ thúc đy nn kinh tế l thuc vào xut khu và giảm bt ph thuc vào Trung Quc. Bc Kinh chiếm 21% tng thương mi quc tế ca Vit Nam trong năm 2016, gn gp đôi so vi chc năm trước, trong khi M chiếm khong 13%, theo thng kê ca Qu Tin t Quc tế.

Việt Nam có phn chc s ‘ve vãn’ ông Trump bng cách gim bt nhng rào cn đu tư và ký các tha thun kinh doanh ln đ h nhit nhng ch trích v mc thng dư mu dch vi M tăng hơn gp đôi trong 5 năm qua. Khi Th tướng Nguyn Xuân Phúc thăm Tòa Bch c hi tháng 6, Vit Nam đã ‘chào hàng’ một số các tha thun thương mi.

Tuy nhiên, trong bối cnh ông Trump đang vướng bn ‘nhiu chuyn ni b ca M’ vi cuc điu tra Nga can thip bu c Hoa Kỳ đang ngày càng gay cn và đim nóng Triu Tiên, Hà Ni ‘khó lòng kỳ vng gì nhiu ông Trump trong chuyến đi này,’ theo nhn đnh ca Lut sư-Giáo sư Vũ Đc Khanh ti Đi hc Ottawa (Canada), mt chuyên gia nghiên cu v chính tr Vit Nam, quan h quc tế và lut pháp quc tế.

Theo nhà quan sát này, hai điểm chính mà Vit Nam trông ch khi đón tiếp Tng thng Donald Trump ln này là s tái cam kết trong chính sách an ninh-t do hàng hi Bin Đông, nơi Trung Quc không ngng ln bước trong các tranh chp ch quyn, và mt tín hiu rõ ràng v chính sách thương mi ca Washington vi Thái Bình Dương, đc bit trong bi cnh TPP tái khi đng không có M.

Trà Mi

Nguồn tham kho : Nikkei/ Bloomberg/VOA Interview

*******************

Đồng minh Châu Á chờ tín hiệu trấn an của Donald Trump (RFI, 03/11/2017)

Tổng thống thứ 45 của Mỹ bắt đầu chuyến công du đầu tiên tại Châu Á. Trước khi khởi hành vào thứ sáu 03/11/2017, Washington đưa hai oanh tạc cơ chiến lược B1-B biểu dương lực lượng trên không phận bán đảo Triều Tiên. Hành động này có lẽ không phải là ngẫu nhiên : Donald Trump cần phải trấn an các nước Châu Á, đang mất niềm tin vào đồng minh Hoa Kỳ.

20172

Công du Châu Á trong hơn 10 ngày, tổng thống Mỹ Donald Trump sẽ phải rất thận trọng. Ảnh minh họa. miné.JIM WATSON / AFP

Vòng công du đầu tiên của tổng thống Donald Trump ở Châu Á, được giới phân tích xem là rất "tế nhị". Các quốc gia đồng minh cốt lõi trong khu vực chờ xem chủ nhân Nhà Trắng có hành động hay tuyên bố nào xác quyết lập trường truyền thống "cột trụ an ninh" ở Châu Á Thái Bình Dương trong bối cảnh Bắc Triều Tiên công khai thách thức và Trung Quốc cũng không còn che giấu tham vọng bá quyền.

Trong khi đó thì chiến lược Châu Á của Donald Trump vẫn là một ẩn số. Đâu là mục tiêu sâu xa của Washington ? Những tuyên bố của tổng thống Mỹ, lúc còn là ứng cử viên, muốn xét lại mối quan hệ liên minh lịch sử giữa Hoa Kỳ với các đồng minh trên thế giới đã gây hoang mang trong công luận và chính giới các nước liên hệ, ở Châu Âu cũng như ở Châu Á.

Được RFI đặt câu hỏi, chuyên gia Pháp Barthélémy Courmont, giám đốc Viện Nghiên Cứu Chiến Lược Quốc Tế IRIS giải thích : Có một mối ưu tư rất lớn, đặc biệt là ở Nhật Bản và Hàn Quốc. Hai nước này lo ngại vì những lời tuyên bố của Donald Trump. Trước khi đắc cử, Donald Trump kêu gọi hai nước Châu Á này phải tự lo thân trước mối đe dọa của Bắc Triều Tiên. Tuyên bố này làm công luận và các nhà lãnh đạo Nhật Bản và Hàn Quốc bất an. Lo âu còn nhiều hơn nữa liên quan đến sự giao kết của Mỹ ở Biển Đông. Trên toàn Châu Á, từ khi Donald Trump đắc cử, người ta thấy Mỹ muốn rút chân ra khỏi khu vực nhất là qua quyết định từ bỏ Hiệp Định Đối Tác Xuyên Thái Bình Dương TPP. Các nước trong vùng xem quyết định này là dấu hiệu Mỹ bỏ rơi những cam kết liên đới lịch sử với các đồng minh truyền thống.

Do vậy, trong chuyến công du Châu Á lần này, Donald Trump phải tìm cách xóa tan những lo ngại của các đồng minh.

Lời cảnh báo Tokyo và Seoul phải tự lo thân, không nên trông cậy ô dù nguyên tử của Washington đã làm lung lay niềm tin ở các nước đồng minh Châu Á. Thêm vào đó là những phản ứng ngẫu hứng của tổng thống Donald Trump trước mỗi hành động khiêu khích của Bình Nhưỡng càng làm cho tình hình căng thẳng thêm.

Trong lĩnh vực kinh tế và thương mại, hồ sơ quan trọng thứ hai trong chuyến công du cũng ẩn chứa nhiều chướng ngại. Quyết định của Donald Trump không tham gia Hiệp Định TPP, cho dù người tiền nhiệm đã ký kết, chỉ làm cho uy tín của Mỹ trong khu vực, bị tác hại.

Mỹ rút chân, Trung Quốc thừa cơ hội thao túng khu vực với dự án đối tác thương mại khu vực gọi tắt là RECEP.

Tuy nhiên, biết rõ Bắc Kinh không thực tâm tôn trọng quyền tự do kinh doanh mà chỉ sử dụng hiệp ước thương mại để phục vụ ý đồ chính trị bành trướng, 11 thành viên còn lại của TPP, đứng đầu là Nhật Bản và Úc tiếp tục con đường đa phương đã định trong khi tổng thống Donald Trump cố tìm những thỏa thuận song phương có lợi cho Mỹ.

Trong vòng 11 ngày của chuyến công du Châu Á từ Hàn Quốc, Nhật Bản, Trung Quốc, Việt Nam và Philippines, chủ nhân Nhà Trắng phải chứng minh là khẩu hiệu "nước Mỹ trước đã" của ông không có tác động ngược, làm hại cho quyền lợi của nước Mỹ.

Tú Anh

Published in Quốc tế

Châu Á chuẩn bị đón Tổng thống Trump (RFA, 02/11/2017)

Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump chuẩn bị lên đường công du 5 nước Châu Á từ ngày 3 đến ngày 14/11 tới đây với một chính sách về ngoại giao không thể đoán trước và vào giữa lúc chương trình hạt nhân và tên lửa của Bắc Hàn đang gây căng thẳng trên bán đảo Triều Tiên.

asia1

Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump phát biểu tại buổi họp báo ở Vườn Hồng ở Nhà Trắng, Washington DC hôm 16/10/2017 - AFP

Chuyến đi Châu Á dài nhất của một Tổng thống Mỹ kể từ thời Tổng thống George H Bush hồi năm 1991 sẽ đưa Tổng thống Trump tới Nhật Bản, Nam Hàn, Trung Quốc, Việt Nam và sau cùng là Philippines.

Hai vấn đề chính được chú ý trong chuyến thăm Châu Á lần này của Tổng thống Trump là thương mại với các nước Châu Á và chương trình hạt nhân của Bắc Hàn.

Sau khi Hoa Kỳ rút khỏi Hiệp định đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) với 11 nước khác vào đầu năm nay, nhiều nước Châu Á vẫn còn nghi ngờ về cam kết của Mỹ đối với Châu Á về mặt hợp tác kinh tế.

Tuy nhiên Nhà Trắng khẳng định chuyến đi dài ngày của Tổng thống lần này là một bằng chứng cho thấy cam kết của Mỹ đối với khu vực.

Sau chặng dừng ngắn ở Hawaii, Tổng thống Trump sẽ đến Nhật Bản và chơi golf với Thủ tướng Nhật Shinzo Abe vào ngày chủ nhật 5/11. Hai vị lãnh đạo quốc gia trước đó vào tháng hai năm nay cũng đã từng chơi golf cùng nhau ở Florida.

Sau Nhật Bản, Tổng thống Trump sẽ đến thăm Nam Hàn. Tuy nhiên, khác với các vị Tổng thống Mỹ trước đó, Tổng thống Trump lần này sẽ khoogn đến thăm vùng phi quân sự trên bán đảo Triều Tiên. Thay vào đó, ông chỉ có một bài phát biểu được cho là sẽ gây chú ý cao ở Quốc hội Nam Hàn.

Nam Hàn hy vọng chuyến thăm kéo dài hai ngày của Tổng thống Mỹ đến nước này sẽ tái khẳng định cảm kết với đồng minh của Mỹ vào giữa lúc có những đe dọa từ chương trình tên lửa và hạt nhân của Bắc Hàn. Ngoài ra Nam Hàn cũng muốn sự đảm bảo từ Hoa Kỳ là sẽ không có những hành động quân sự với Bắc Hàn trước mà không được sự đồng ý từ Nam Hàn.

Sau Nam Hàn, chuyến thăm tiếp theo tới Trung Quốc của Tổng thống Trump cũng gây chú ý.

Chuyến thăm tới Trung Quốc vào thứ tư, ngày 8/11 diễn ra chỉ khoảng hai tuần sau đại hội 19 của Đảng Cộng sản Trung Quốc, nơi Chủ tịch Tập Cận Bình củng cố quyền lực của mình và bước vào nhiệm kỳ thứ hai trong vai trò người đứng đầu đảng và nhà nước Trung Quốc.

Trước đó Tổng thống Trump đã từng lên tiếng ca ngợi Chủ tịch Tập Cận Bình là người mạnh mẽ và ông cũng cho rằng ông Tập là một người tốt.

Sau Trung Quốc, Tổng thống Trump sẽ đến Việt Nam tham dự APEC ở Đà Nẵng, nơi ông sẽ có bài phát biểu về khu vực Ấn Độ Thái Bình Dương mở và tự do. Đây là bài phát biểu được cộng đồng kinh doanh chờ đón vì Châu Á đang muốn biết Mỹ sẽ đưa ra hướng tiếp cận nào trong cam kết về kinh tế với khu vực sau khi rút khỏi TPP hồi đầu năm nay.

Phần cuối chuyến đi Châu Á sẽ đưa Tổng thống Trump đến Philippines, nước đồng minh lâu năm của Mỹ ở khu vực. Tổng thống Trump sẽ dự thượng đỉnh ASEAN và có cuộc gặp song phương với Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte. Tuy nhiên ông sẽ không tham dự Thượng đỉnh Đông Á tại Philippines lần này.

Vấn đề về quy tắc ứng xử trong chuyến đi lần này của Tổng thống Trump tới Châu Á cũng là một điểm nhà Trắng phải lưu ý trước chuyến đi.

Quy tắc chung khi đến Châu Á được nêu ra là không nên bắt tay quá lâu hay quá ngắn, hay cũng không được lắp bắp tên và chức danh của người khác, hạn chế viết các tweet và không nên thắc mắc về đồ ăn.

Quy tắc này được đưa ra để tránh những ngạc nhiên và gây khó chịu trong chuyến đi quan trọng.

Nhưng Tổng thống Trump là người có thói quen đưa các ý kiến của mình trên tweeter về nhiều vấn đề.

Ngoài ra nhiều người cũng không quên hình ảnh Tổng thống Trump bắt tay Thủ tướng Nhật Shinzo Abe rất mạnh và có phần kéo tay Thủ tướng Nhật về mình hồi tháng 2 năm nay. Hình ảnh được camera thu lại sau cú bắt tay đó cho thấy Thủ tướng Nhật đã đảo mắt tỏ vẻ ngạc nhiên sau đó.

Hồi tháng 7 vừa qua, nhà Trắng của Tổng thống Trump cũng đưa ra một thông báo gọi Chủ tịch Tập Cận Bình là lãnh đạo của Trung Hoa Dân Quốc thay vì là nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa. Trung Hoa Dân Quốc là tên gọi chính thức của Đài Loan. Trung Quốc sau đó cho biết đã nhận được lời xin lỗi từ phía Mỹ.

Hãng AP đưa tin hôm thứ tư ngày 1/11, Tổng thống Trump đã cho thấy là ông hiểu tầm quan trọng của những nguyên tắc tế nhị trong chuyến thăm sắp tới. Tổng thống nói ông sẽ không làm cho bất cứ ai phải mất mặt trước khi ông đến Trung Quốc nhưng ông vẫn tiếp tục phàn nàn là những thỏa thuận thương mại và thâm hụt thương mại với Trung Quốc là điều khủng khiếp.

********************

Trump công du Châu Á : "Những gì diễn ra sau mới quan trọng" (RFI, 02/11/2017)

Vòng công du Châu Á đầu tiên của ông Donald Trump trong tư cách tổng thống Mỹ, là một sự kiện rất được chờ đợi và theo dõi, nhất là trên các báo Á Châu. Duy báo Asia Times, ngày 29/10/2017, qua bài phân tích của Grant Newsham, đã nhìn xa hơn chuyến đi, cho rằng "Những gì diễn ra sau đó quan trọng hơn".

asia2

Hoa Kỳ : Cuộc họp các bộ trưởng tại Nhà Trắng, ngày 01/11/2017. Reuters/Kevin Lamarque

Đối với tác giả bài báo, mọi người dĩ nhiên đều nôn nóng chờ xem tổng thống Mỹ sẽ làm gì, sẽ có những tuyên bố gì, được cho là sẽ rất quan trọng cho khu vực. Thế nhưng, quan trọng không kém sẽ là những điều mà ông Trump phải làm sau chuyến công du trong việc mang đến cho đồng minh và bạn bè của Mỹ ở Châu Á những lý do cụ thể để thấy rằng Mỹ vẫn là một chỗ dựa vững chắc để chống lại sự thống trị của Trung Quốc.

Với giọng điệu hóm hỉnh, tác giả bài phân tích, nguyên là một nhà ngoại giao Mỹ, hiện là nhà nghiên cứu tại trung tâm Japan Forum for Strategic Studies ở Tokyo, đã nêu bật mối lo hiện nay của giới ngoại giao Mỹ về tính khí của vị tổng thống của họ, theo đó với bản tính "con buôn" cố hữu, ông Trump có thể yêu cầu đồng minh làm một cái gì đó để đánh đổi lấy sự giúp đỡ của Mỹ, hoặc là tệ hại hơn nữa, là bán rẻ các nguyên tắc của nước Mỹ.

Theo Newsham, các đồng nghiệp hiện nay của ông không cần phải lo âu. Điều khó nhất đối với ông Trump trong chuyến đi này có lẽ chỉ là cố gượng cười khi được yêu cầu mặc áo ‘barong’ truyền thống của Philippines. Còn lại thì tổng thống Trump sẽ có một vài bài diễn văn, sẽ nói lại những điều thường nghe về quyết tâm của Mỹ là tiếp tục dấn thân vào khu vực, cổ vũ cho một trật tự dựa trên luật pháp, và những điều đại loại như thế.

Vấn đề tuy nhiên, theo tác giả bài báo, là cử tọa của ông Trump, tức là các nước Châu Á, vẫn muốn yêu cầu Mỹ chứng minh các cam kết bằng hành động cụ thể : "Bây giờ thì cho chúng tôi thấy đi !".

Phần lớn các nước Châu Á, đặc biệt là các quốc gia Đông Nam Á, đang bị lâm vào thế kẹt do hành động của các chính quyền Mỹ trước đây.

Hiện nay, Trung Quốc đang vung tiền ra, tăng cường tiềm lực quân sự, và tỏ rõ thái độ thách thức trong Đại Hội 19 của Đảng cộng sản vừa qua. Sự kiên nhẫn của Trung Quốc không phải là vô hạn, và đối với các quốc gia trong khu vực, viêc ngăn chặn hay kềm hãm sự bành trướng của Trung Quốc ngày càng khó khăn hơn.

Grant Newsham còn nêu ra một ví dụ để nhắc nhở : với việc ASEAN và Trung Quốc tiến hành tập trận chung, Mỹ sẽ không còn tư thế độc diễn trong lãnh vực này nữa.

Trong bối cảnh đó, điều mà ông Trump sẽ làm, sau khi từ Châu Á trở về Mỹ cũng quan trọng y như điều mà ông làm trong vùng. Theo tác giả bài phân tích các tổng thống Mỹ tiền nhiệm đã có những bài diễn văn rất hay ở Châu Á, quân đội và doanh nhân Mỹ đã rất năng động ở đó, nếu ông Trump không đưa ra được cái gì hơn, thì điều đó có nghĩa là Mỹ bị thua.

Trung Quốc trên thực tế đã kiểm soát Biển Đông và sắp làm như vậy ở Biển Hoa Đông. Chính Trung Quốc, chứ không phải là Mỹ, đang ngày càng trở nên một đối tác kinh tế không thể thiếu vắng đối với các quốc gia trong vùng.

Trong bối cảnh như kể trên, ông Newsham đã không ngần ngại đưa ra một số khuyến cáo cho tổng thống Mỹ.

Kinh tế : Đừng đánh bạn bè mà hãy nhắm vào Trung Quốc

Đề nghị đầu tiên là ngay khi trở về Nhà Trắng, ông Trump hãy mời Wilbur Ross và ê kíp kinh tế của chính quyền lên để nói với họ là hãy ngưng ngay việc đánh nhau với những bạn bè của Mỹ trong khu vực, vừa chẳng thu lợi được bao nhiêu, mà lại còn gây phẫn nộ nơi các nước mà Mỹ chờ đợi đóng góp nhiều hơn về quốc phòng.

Vấn đề, đối với Newsham là Trung Quốc. Ông nêu một ví dụ về thái độ rụt rè của Mỹ : Thiệt hại do việc Trung Quốc ăn cắp tác quyền trong vài thập kỷ qua...100 tỷ đô la vẫn chưa đòi được.

Ngoài ra, không nên phớt lờ hiệp định TPP. Đó có thể là hiệp ước tồi, nhưng khi bỏ đi thì đã tạo ra một khoảng trống-chính trị cũng như kinh tế - mà Trung Quốc đang lấp đầy. Hãy đề nghị một cái gì đấy tốt hơn và cho khu vực biết.

Quan hệ đúng đắn với Đài Loan và Trung Quốc

Việc thứ hai cần làm là mời bộ ngoại giao lên-với ê kíp kinh tế vẫn còn trong phòng - và hỏi xem họ có nghĩ rằng liệu việc giúp đỡ một Đài Loan tự do, dân chủ, có quan trọng hơn là xoa dịu một chế độ độc tài hung hăng và để có thể được mua hàng rẻ hơn ở siêu thị Wal-Mart hay không ? Nếu không, thì hãy tìm một số viên chức khác đề cao các nguyên tắc của Mỹ và không có tính cách "con buôn" như vậy.

Khi có mặt đông đủ mọi người như vậy, hãy đọc lại kỹ Luật về Quan Hệ Đài Loan (Taiwan Relations Act) và hành động theo luật đó. Hãy chấm dứt việc xem Đài Loan và các viên chức của Đài Loan như là những tay trùm ma túy Nam Mỹ.

Hãy chấm dứt những giới hạn mà bộ ngoại giao tự đưa ra để cấm các tướng lãnh Mỹ tại chức viếng Đài Loan, và cũng nên cho Hải Quân viếng cảng Đài Loan và mời nước này tham gia cuộc thao diễn RIMPAC vào năm tới đây. Trên vấn đề RIMPAC, cũng nên đặt một số câu hỏi cho bộ trưởng quốc phòng Mattis và những cố vấn quân sự hay dân sự.

Cũng nên hỏi rõ là tại sao lại phải mời Trung Quốc tham gia cuộc tập trận RIMPAC và hai lần Trung Quốc tham gia trước đây có cải thiện phong cách cư xử của Trung Quốc hay không ? Hãy tạm hoãn lời mời Trung Quốc cho đến khi nước này rút các loại xe chở hỏa tiễn từ Bắc Triều Tiên về, những loại xe đã khiến cho Mỹ không thể phát hiện các loại hỏa tiễn liên lục địa đã sẵn sàng phóng sang Los Angeles.

Rà soát lại quân đội, đề cử người chuyên trách Châu Á

Ông Trump cũng nên nhìn về thực lực Hải Quân Mỹ cũng nên hỏi tại sao phải mất trên 30 năm để xây dựng lực lượng gồm 355 tàu như thứ trưởng Hải Quân đã nêu lên gần đây. Hãy tìm một người nào nghĩ rằng có thể làm nhanh hơn.

Ngay cả Thủy Quân Lục Chiến cũng phải giải trình : Hãy hỏi xem là lúc này có quân đội nào của Châu Á mà có thể làm được ngay trên hiện trường một chiến dịch đổ bộ nhanh mà không cần Mỹ giúp đỡ hay không ? Sau 50 năm thao diễn ở đây ít ra thì phải có một. Nên nói với các tướng lãnh để cử một số sĩ quan tài giỏi trên vấn đề này. Sẽ có hiệu quả....

Cuối cùng thì với quyền bổ nhiệm nhân sự, hãy cử người vào tất cả những vị trí liên quan đến Châu Á Thái Bình Dương còn để trống-và chọn lấy những người không nghĩ rằng chính sách Châu Á của Mỹ trong 30 năm qua là một thành công rực rỡ.

Theo ông Newsham có thực hiện một vài điều như nói trên thì sẽ cho những người bạn của Mỹ ở Châu Á lý do để tin vào những gì tổng thống Trump nói khi đến đây viếng thăm.

Mai Vân

*********************

Tổng thống Mỹ công du Châu Á mà "ruột gan rối bời" (RFI, 02/11/2017)

asia3

Tổng thống Mỹ Donald Trump tại Dallas, Texas, ngày 25/10/2017 - Reuters/Kevin Lamarque/File Photo

Tổng thống Mỹ Donald Trump tuần này bắt đầu một chuyến công du Châu Á dài 12 ngày (03/11-14/11/2017). Một chuyến đi đầy khó khăn trong bối cảnh uy tín của ông Trump đang bị suy giảm cả trong lẫn ngoài nước.

Trong vòng 12 ngày, tổng thống Mỹ lần lượt ghé thăm Hawai-tiền đồn quân sự của Mỹ tại Thái Bình Dương, Nhật Bản và Hàn Quốc-hai quốc gia đồng minh Đông Bắc Á ; ghé thăm chính thức Trung Quốc gặp Tập Cận Bình, trước khi đến Việt Nam dự thượng đỉnh APEC và Philippines mừng sự kiện 50 năm thành lập khối ASEAN và 40 năm hợp tác Hoa Kỳ - ASEAN.

Đây là chuyến công du Châu Á dài hơi nhất của một vị tổng thống Mỹ kể từ thời ông George H.W. Bush năm 1991. Nếu như với các quốc gia trong khu vực, chuyến công du này như là một lời bảo đảm sự dấn thân nghiêm túc của Washington trong khu vực, thì theo nhận định của giới phân tích, ít nhất có 4 thách thức lớn đang chờ đợi nguyên thủ Mỹ.

Thứ nhất, trên lĩnh vực kinh tế, ông Donald Trump làm thế nào để có thể ngăn chận đà ảnh hưởng của Trung Quốc trong khu vực khi mà ông đã cho rút Hoa Kỳ khỏi Hiệp Ước Đối Tác Xuyên Thái Bình Dương, một trong những biện pháp chủ đạo trong chính sách "xoay trục sang Châu Á" của người tiền nhiệm Barack Obama ?

Đối với Bắc Kinh, Hoa Kỳ rút khỏi TPP là một món "lộc trời cho". Có một điều chắc chắn, tại Trung Quốc, tổng thống Mỹ sẽ được đón tiếp long trọng và nồng hậu, nhưng ông sẽ không nhận được một sự nhượng bộ nào từ Tập Cận Bình. Giờ đây, mọi chú ý sẽ được tập trung vào bài diễn văn của tổng thống Mỹ tại thượng đỉnh APEC Việt Nam, trình bày tầm nhìn của ông về "một khu vực Ấn Độ - Thái Bình Dương tự do và mở rộng".

Thứ hai là hồ sơ hạt nhân Bắc Triều Tiên. Liệu rằng tổng thống Donald Trump có trấn an được hai đồng minh Đông Bắc Á Nhật Bản và Hàn Quốc trước mối đe dọa hạt nhân Bắc Triều Tiên hay không ? Chưa có lúc nào lòng tin vào nguyên thủ Mỹ sụt giảm thê thảm như vậy. Người dân hai nước cảm thấy bất an về tính khí thất thường và những phát ngôn theo cảm hứng từ nhà lãnh đạo quốc gia đồng minh lớn của họ. Ông Scott Snyder, thuộc Hội Đồng Cố Vấn Quan Hệ Đối Ngoại, có trụ sở tại New York cho rằng : "Người dân Hàn Quốc muốn được trấn an là Hoa Kỳ sẽ không lôi kéo họ vào một cuộc chiến quá sớm và vô ích".

Thách thức thứ ba là vấn đề nhân quyền. Tại Manila, tổng thống Mỹ sẽ có cuộc gặp với đồng nhiệm Philippines Rodrigo Duterte, một nhân vật gây nhiều tranh cãi, bị giới đấu tranh nhân quyền chỉ trích mạnh mẽ vì chiến dịch bài trừ ma túy đẫm máu. Ai sẽ còn nghe theo Mỹ khi mà bản thân ông Trump lại có những lời lẽ hòa dịu ca ngợi ông Duterte, thực hiện "một công việc chống ma túy ngoài sức tưởng tượng".

Cuối cùng, tổng thống Mỹ có thể dành toàn tâm toàn ý cho chuyến công du Châu Á này hay không ? Cuộc điều tra nghi án Nga can thiệp vào bầu cử tổng thống Mỹ 2016 đã có những tiến triển bất ngờ. Ba cựu cố vấn của tổng thống Mỹ bị khởi tố với các tội danh âm mưu chống Hoa Kỳ, rửa tiền, khai gian, không khai báo tài khoản ở nước ngoài và nói dối các nhà điều tra FBI hòng che giấu các mối liên hệ với các nhà trung gian Nga.

Nói tóm lại, chưa có một chuyến công du Châu Á nào của một nguyên thủ Mỹ lại gây hồi hộp như lúc này. Châu Á chờ đón Trump trong trạng thái lo lắng, ngờ vực và khó chịu. Ngược lại, Donald Trump đến với Châu Á mà "lòng dạ bất an". Với những tình tiết bất ngờ trong vụ điều tra Nga can thiệp bầu cử, liệu rằng trong 12 ngày đó, tổng thống Mỹ có sẽ từ bỏ được những dòng tweet sáng sớm mai hay không ?

Minh Anh

***************

Việt Nam hy vọng TPP không có Mỹ ‘đột phá’ tại APEC (VOA, 02/11/2017)

Nước ch nhà Vit Nam hy vng s có bước tiến trin đt phá ca Hip đnh đi tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) ti Hi ngh thượng đnh APEC nơi các nguyên th quc gia ca 21 nn kinh tế khu vc hp mt vào tun sau.

asia4

Những người phn đi TPP bên ngoài Nhà Trng hi tháng 3/2016. Việt Nam hy vng TPP-11 không có M s đt được bước 'đt phá' ti Hi ngh thượng đnh APEC Đà Nng vào tun sau.

Việt Nam trông đi rng 11 thành viên còn li ca hip đnh thương mi khu vc ven Thái Bình Dương có th tho lun và tiến ti đng thun v mt hip đnh sa đi sau khi M rút khi TPP.

Thứ trưởng Ngoi giao Bùi Thanh Sơn nói ti mt cuc hp báo được truyn thông trong nước ghi nhn hôm 2/11 rng ông hy vng các cuc đàm phán ti Nht Bn tun này s "thu hp nhng khác bit trong quan đim" đ các b trưởng và lãnh đo có th thông qua một hip đnh sa đi ti din đàn ln này.

Theo nhận đnh ca v th trưởng ngoi giao này, cuc gp thượng đnh ti Đà Nng s có ý nghĩa then cht đi vi các thành viên TPP.

Trưởng đoàn đàm phán TPP Nht Bn, Kazuyoshi Umemoto, hôm 1/11 cho biết "Đà tiến ti mt hip đnh ti hi ngh Đà Nng đã gia tăng đáng k".

Nhật Bn là nước ch nhà ca 3 vòng đàm phán mi nht v TPP-11 va kết thúc ti Chiba. Ông Umemoto cho biết mi thành viên đu t ý mun đt được tiến b và kết qu ti APEC Vit Nam.

Nhận định v trin vng ca TPP-11, phó ban Môi trường Kinh doanh và Năng lc cnh tranh ca Vin nghiên cu chiến lược kinh tế Trung ương (CIEM) Trn Toàn Thng cho VOA biết : "Tháng 5/2017 khi Nht đưa vn đ (TPP-11) ra, các nước lúc đu có chn ch nhưng cho tới thi đim hin nay theo mt vài báo cáo ca Canada, Singapore và báo cáo ca (CIEM) thì trin vng có v sáng sa hơn".

Theo Tiến S Thng, sau khi tng thng mi nhm chc lúc đó rút M ra khi TPP, Vit Nam có đn đo v vic tham gia TPP-11 nhưng hiện nay các nhà lãnh đo có v quyết tâm tham gia vào khi kinh tế khu vc có tng kim ngch thương mi đt hơn 356 t USD vào năm ngoái.

Ngoại trưởng Bùi Thanh Sơn cho phóng viên trong nước biết hôm 2/11 rng "Vit Nam s đóng góp tích cc cùng các thành viên trong TPP để có kết qu tích cc nht, đáp ng được li ích ca các thành viên trong TPP".

Giải thích v mt li ích mà Vit Nam s có được t TPP-11, Tiến sĩ Thng nói "Tr M ra thì vi hu hết các nước Châu Á (Vit Nam) đã có hip đnh (thương mại). Vi mt s nước như Canada, Peru và Mexico thì (Vit Nam) chưa có hip đnh vì vy mình có th khai thác được thêm t TPP-11. Tuy nhiên thì cũng có nghĩa mình m ca khá nhiu vì TPP-11 là mt tha thun khá sâu mà nó da trên nn tng ca tha thuận với M cho nên cũng có nhng cái (Vit Nam) phi nhượng b. Thế nhưng bây gi khi sc hp dn vào th trường M không còn na thì nhiu người lo ngi như vy s thit cho Vit Nam".

Việt Nam, cũng như các nước thành viên, đang xem xét tm hoãn thc thi mt s điu khon liên quan đến M như dược phm, thanh toán th. Trước đây Vit Nam kỳ vng vào th trường M nhưng sau khi M rút ra ri thì nhng điu khon đó không còn cn thiết na, theo Tiến sĩ Thng. Nhà nghiên cu ca CIEM nhn đnh các nước thành viên sẽ bàn bc xem có tm hoãn mt s điu khon liên quan ti M hay tiếp tc thc thi.

Theo Tiến sĩ Thng, nghiên cu ca Canada Foundation cho thy s đng thun ca các nước tham gia hip đnh mà không thay đi các điu khon là "tương đi cao".

"[Các nước] đng ý tham gia mà không thay đi gì v các điu khon là do trên cơ s [các nước này] vn kỳ vng vào vic nh sau này M tr li", theo chuyên gia ca CIEM. "Có l quan trng nht là nếu như không tham gia mà các nước còn li vn tham gia, ví d TPP-10, thì có thiệt hay không ? V mt nguyên tc thì có th b thit. Thế nhưng nếu các nước khác vn chơi mà mình không chơi thì mình thit. Đó là cái mà tôi nghĩ chính ph Vit Nam và các nước khác đu cân nhc đim đó".

Sau khi New Zealand đồng ý sa các luật không chu nh hưởng ca TPP trong tun này, Reuters nhn đnh 11 quc gia còn li trong TPP không có M sp đi đến ký kết mt hip đnh thương mi toàn din.

Được thành lp năm 1989 vi 12 nn kinh tế và sau đó m rng ra 21 thành viên, APEC hin nay đại din cho 2.8 t người và chiếm gn 60% GDP toàn thế gii.

Cũng tại bui hp báo hôm 2/11, th trưởng Bùi Thanh Sơn cho biết tt c các lãnh đo ca 21 nn kinh tế thành viên APEC đã xác nhn s tham d APEC ti Đà Nng t 6-11 tháng 11.

Published in Quốc tế

Cựu quản lý chiến dịch tranh cử của Tổng thống Trump trình diện FBI (VOA, 30/10/2017)

Cựu qun lý chiến dch tranh c ca Tng thng Donald Trump, ông Paul Manafort theo tin nói đã ra đu thú vi gii hu trách liên bang hôm th Hai 30/10 liên quan ti nhng cáo buc đu tiên trong cuc điu tra v vic Nga có th đã can d vào cuc bu c Mỹ 2016.

dt1

Cựu qun lý chiến dch tranh c ca Tng thng Trump, ông Paul Manafort (trái) trên xe ri nhà riêng Alexandria, Virginia, ngày 30/10/2017.

Ông Manafort ra đầu thú vi cơ quan thc thi lut pháp liên bang – theo tin ca hai hãng thông tn CNN và New York Times, và mi hãng tin này trích mt ngun tin nm rõ v cuc điu tra này.

Đây có thể là nhng cáo buc đu tiên trong cuc điu tra do công t viên đc bit Robert Mueller ca B Tư pháp được ch đnh thc hin đ xem Nga có phá hoi cuc bu c giup cho ông Trump thng c hay không.

New York Times còn nói rằng ông Rich Gates, mt cng s ca ông Manafort, cũng ra trình din cơ quan điu tra.

Ông Manafort, 68 tuổi, làm qun lý chiến dch tranh c ca ông Trump t tháng 6 đến tháng 8 năm 2016. Ông đã t chc khi có tin nói rng ông có l đã nhn hàng triu đôla bt hp pháp t mt chính đảng thân Nga ti Ukraine.

Ông Mueller đang điều tra các giao dch tài chính và bt đng sn ca ông Manafort và nhng liên h trước đó ca ông vi Đng ca các khu vc, là chính đng ng h cu lãnh đo Ukraine Viktor Yamukovich.

Các nguồn tin nói với hãng thông tn Reuters rng các nhà điu tra cũng xem xét vic ông Manafort có th dính líu vào các hot đng ra tin và các ti phm tài chánh khác.

Ông Gates là một đi tác làm ăn lâu năm ca ông Manafort và có nhiu quan h vi các thế lc đu s chính trị Nga và Ukraine. Ông cũng làm phó cho ông Manafort trong chiến dch tranh c ca ông Trump.

Trước đó, tin nói nhng cáo trng đu tiên trong cuc điu tra Nga phá hoi cuc bu c tng thng M 2016 có th s được công b trong ngày th Hai 30/10 và một đi tượng có th b câu lưu. Din biến này s đánh du mt bước mi đy kch tính trong cuc điu tra ca công t viên đc bit Robert Mueller.

Một đi bi thm đoàn liên bang hôm th Sáu 27/10 đã chp thun nhng cáo buc đu tiên ca cuc điu tra và một thm phán liên bang ra lnh niêm phong bn cáo trng, theo mt ngun tin nm rõ v cuc điu tra nói vi hãng thông tn Reuters.

Công tố viên đc bit Muellercũng đang điu tra liu các quan chc ca ban vn đng tranh c ca ông Trump có thông đồng với âm mưu ca Nga hay không.

Ông Trump bác bỏ các cáo buc nói rng ban vn đng ca ông thông đng vi Nga và lên án các cuc điu tra v vn đ này là "săn lùng phù thy" (ý nói ông b truy bc v chính tr).

Ông Mueller, cựu giám đc Cc Điu tra Liên bang, đang điều tra nhng mi liên h có th có gia các tr lý ca ông Trump vi các chính ph nước ngoài, cũng như các hot đng ra tin, trn thuế và nhng ti phm tài chánh khác, theo mt ngun tin biết rõ v cuc điu tra. Công t viên đc bit cũng đang tìm hiểu liu ông Trump và các ph tá ca ông có tìm cách cn tr cuc điu tra hay không.

Hôm Chủ nht ông Trump đã tìm cách chuyn s chú ý vào Ðng Dân ch và bà Clinton bng tin nhn trên Twitter rng vn đ Nga được s dng đ làm chch hướng nỗ lc ca Ðng Cng hòa ci t thuế và đ cao các đng viên Cng hòa đã đoàn kết trong s cn thiết phi xem xét liu phe Dân ch và ban vn đng ca bà Clinton có tr mt phn tin đ làm ra các h sơ cáo buc chi tiết nhng liên h ca ông Trump vi Nga hay không.

Luật sư đc bit ca Tòa Bch c, Ty Cobb nói rng các tin Twitter ca Tng thng Trump "không liên quan vi các công vic ca lut sư đc bit Tòa Bch c, và ông Trump vn hp tác vi lut sư đc bit".

Cáo buộc đu tiên trong cuc điu tra ca ông Mueller được đài truyn hình CNN loan ti đu tiên vi tin nói là mt đi tượng có th b câu lưu vào th Hai.

Điều này khiến mt s đng minh bo th ca ông Trump đòi sa thi ông Mueller. Ông Sebastian Gorka, mt cu c vn thường nói thng đã ri Tòa Bạch c hi tháng 8 viết trên Twitter rng "phi tước b thm quyn ca ông Mueller" và điu tra xem liu ông y có thi hành lnh trong cuc điu tra hay không.

Tòa Bạch c hi mùa hè nói rng ông Trump không có ý đnh sa thi ông Mueller, mc dù ông đã đặt câu hi liu ông Mueller có công bng hay không.

*********************

Mỹ : Tổng thống Trump phản công trước các buộc mới về vụ thông đồng với Nga (RFI, 30/10/2017)

Diễn tiến của vụ Nga can thiệp bầu cử Mỹ đang bước vào giai đoạn mới. Theo nhiều hãng truyền thông Mỹ, nhóm điều tra vụ việc trên của thẩm phán đặc biệt Robert Mueller ngày 30/10/2017 có thể sẽ chính thức ra lệnh khởi tố một hoặc nhiều nhân vật trong chính quyền Trump bị tình nghi dính líu vào vụ Nga can thiệp bầu cử Mỹ.

dt2

Tổng thống Mỹ Donald Trump, tại Dallas, Texas (Ảnh chụp ngày 25/10/2017) - Reuters/Kevin Lamarque

Trước những động thái có thể khiến vụ việc chuyển sang hướng nghiêm trọng, tổng thống Donald Trump ngày 29/10 đã tung một loạt thông điệp trên Twitter nhằm đánh lạc hướng dư luận.

Thông tín viên Jean Louis Pourtet tại Washington cho biết thêm chi tiết :

"Tổng thống đã tung lên bốn bình luận trên Twitter lên án đây là cuộc truy sát tới cùng, đồng thời ông đề nghị truyền thông nên hướng chú ý tới vụ thông đồng thực sự với Nga của bà Hillary Clinton. Phe Cộng Hòa đã lôi lại một vụ việc cũ liên quan đến chuyện bán uranium cho Nga khi bà Clinton còn làm ngoại trưởng.

Luật sư của Nhà Trắng, Ty Cobb, nói rõ rằng các thông điệp trên Twitter của tổng thống không liên quan gì đến cuộc điều tra của thẩm phán đặc biệt Robert Mueller. Ông nói thêm là tổng thống đang hợp tác hoàn toàn với cuộc điều tra này.

Phủ kín các chương trình chính trị phát sóng hôm Chủ Nhật là chuyện truy tố. Ông Adam Schiff, dân biểu của đảng Dân Chủ thuộc tiểu bang California, một nhân vật đang nổi lên của đảng, trên đài ABC, đã nêu danh người có khả năng bị khởi tố là ông Paul Manafort, từng là lãnh đạo trong giai đoạn đầu chiến dịch tranh cử tổng thống của ông Trump và cũng là người đã có quan hệ làm ăn với Nga.

Ông Adam Schiff nói : "Ông Manafort đã cung cấp thông tin gì cho người Nga ? Tổng thống sẽ làm gì với các biện pháp trừng phạt (Nga), đó có thể sẽ là những thông tin quan trọng nhất mà Kremlin muốn biết".

Thông báo khởi tố, nếu xảy ra, sẽ có nguy cơ che lấp việc Hạ Viện bỏ phiếu vào thứ Tư (01/11) thông qua chủ trương cắt giảm thuế, một điều có thể được coi như là một thành công của tổng thống Donald Trump".

Anh Vũ

************************

Trump giận dữ về bà Clinton và vụ điều tra Nga can thiệp bầu cử (BBC, 30/10/2017)

Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đã ra một loạt tin đăng trên Twitter về 'tội' của bà Hillary Clinton và Đảng Dân chủ đối lập.

dt3

Ông Trump nói rằng các cáo buộc về việc có sự thông đồng giữa chiến dịch vận động tranh cử của ông với Nga là 'giả mạo'

Cơn giận dữ của ông nổ ra vào sáng Chủ Nhật, giữa lúc có các tường thuật nói vụ bắt giữ đầu tiên của tiến trình điều tra cáo buộc Nga can thiệp bầu cử Mỹ sẽ diễn ra vào tuần này, mà sớm nhất là có thể vào thứ Hai.

Ông Trump nói rằng các cáo buộc về việc có sự thông đồng giữa chiến dịch vận động tranh cử của ông với Nga là 'giả mạo' và là một cuộc 'săn phù thủy'.

Ông nói các thành viên phe Cộng hòa cần thống nhất đứng sau ông, và thúc giục họ : "HÃY LÀM ĐIỀU GÌ ĐÓ".

Các tường thuật trên truyền thông nói rằng những cáo buộc đầu tiên đã được đưa vào hồ sơ cuộc điều tra do cố vấn đặc biệt Robert Mueller dẫn đầu, điều tra cáo buộc là Nga can thiệp vào kỳ bầu cử 2016 nhằm hỗ trợ ông Trump.

Hiện chưa rõ các cáo buộc có nội dung gì, và nhằm vào ai, CNN và Reuters tường thuật, dẫn các nguồn giấu tên.

Các cơ quan tình báo Hoa Kỳ đã kết luận rằng chính phủ Nga tìm cách giúp ông Trump thắng cử.

Cuộc điều tra của ông Muller đang tìm hiểu về những mối liên hệ giữa Nga và chiến dịch vận động tranh cử của ông Trump. Cả hai đều cùng bác bỏ việc có bất kỳ dính líu, liên quan gì.

Nhóm của ông Muller được nhiều người biết đến về việc đã có những cuộc phỏng vấn quy mô đối với một số quan chức hiện thời cũng như các cựu quan chức của Tòa Bạch ốc.

dt4

Ông Mueller được bổ nhiệm làm cố vấn đặc biệt sau khi Tổng thống Trump sa thải giám đốc FBI James Comey

Ông Mueller, cựu giám đốc FBI, được Bộ Tư pháp bổ nhiệm làm cố vấn đặc biệt hồi tháng Năm, ngay sau khi ông Trump sa thải giám đốc FBI James Comey.

Ông Trump hôm thứ Sáu nói rằng nay 'có sự đồng ý chung' rằng không hề có sự thông đồng gì giữa ông và Nga, nhưng nói có những mối quan hệ giữa Moscow và bà Clinton.

Các nhà lập pháp thuộc phe Cộng hòa nói thỏa thuận uranium với một công ty của Nga hồi 2010, khi bà Clinton còn là Ngoại trưởng Hoa Kỳ, đã được chốt lại nhằm đổi lấy những khoản tài trợ cho quỹ thiện nguyện của chồng bà.

Một cuộc điều tra của Quốc hội đã được mở đối với vụ việc. Các thành viên Dân chủ nói rằng đây là một nỗ lực nhằm chuyển hướng chú ý khỏi các mối quan hệ giữa Nga và ông Trump.

**********************

Mỹ ‘đang chia rẽ’ như thời Chiến tranh Việt Nam (VOA, 29/10/2017)

Phần ln người M tin rng Hoa Kỳ đang tri qua tình trng chia r chính tr nghiêm trng như thi Chiến tranh Vit Nam, và 60% s người được hi tin rng Tng thng Donald Trump khiến tình hình nghiêm trng hơn, theo mt cuc thăm dò dư lun.

dt5

Tổng thng M Donald Trump.

Kết qu ca cuc thăm dò ý kiến, được t The Washington Post và Đi hc Maryland thc hin, công b hôm 28/10, cho thy rng chính tr Hoa Kỳ đang "rơi xung mc thp nguy him".

70% s người được hi cho rng các khác bit v chính tr hin nay đã gây ra sự chia r nghiêm trng như thi Chiến tranh Vit Nam.

dt6

Người biu tình bên ngoài khách sn Trump International hôm 30/9.

Con số đó tăng lên 77% trong nhóm người M t 65 tui tr lên, và nhiu người trong s đó trưởng thành nhng năm 60, theo t Washington Examiner.

85% s người tr li thăm dò cho rng ông Trump là người gây ra chia r trên chính trường M, và 51% cho rng "nhiu" s chia r hin thi là do li ca đương kim tng thng.

Các nguyên nhân khác gm : tin bc trong chính tr (96%), nhng người giàu đóng góp vào chính trường (94%), các nhóm có quan đim cc đoan c hai đng (93%), truyn thông (88%) hay Quc hi (94%).

Cuc thăm dò 1.663 người M trưởng thành được tiến hành t ngày 27/9 ti ngày 5/10.

Published in Quốc tế

Vụ Nga can thiệp vào bầu cử Mỹ : Nhà Trắng vẫn im lặng sau tiết lộ có nhiều người bị cáo buộc (RFI, 29/10/2017)

Sau khi đài truyền hình CNN tiết lộ là ngày 27/10, bồi thẩm đoàn liên bang đã thông qua nhiều cáo buộc trong cuộc điều tra về khả năng Nga can thiệp vào cuộc bầu cử tổng thống Mỹ và các cáo buộc này sẽ được công bố vào thứ Hai, 30/10, Nhà Trắng vẫn im lặng.

baucumy1

Nhà Trắng vẫn im lặng sau các thông tin về những cáo buộc trong vụ Nga can thiệp vào cuộc bầu cử Mỹ 2016. Reuters

Thế nhưng theo thông tín viên RFI Jean Louis Pourtet, tại Washington, thì nhóm cố vấn pháp lý của tổng thống Donald Trump đang ráo riết lùng sục thông tin xem ai bị cáo buộc và vì những lý do gì ?

"Không hề có dòng tweet nào của Donald Trump. Tổng thống Mỹ đã đi chơi golf hôm thứ Bẩy tại một trong những câu lạc bộ của ông, ở Virginia. Thế nhưng, nhóm luật gia của Nhà Trắng đã làm việc cả ngày cố tìm ra xem ai là người bị buộc tội và vì những lý do gì. Tên của những người bị cáo buộc được giữ bí mật cho đến thứ Hai, 30/10.

Theo tờ The Wall Street Journal, thì ít nhất là có một người bị cáo buộc. Có rất nhiều suy đoán. Hai nhân vật được nói đến nhiều nhất là Paul Manafort, người đã chỉ đạo chiến dịch vận động tranh cử tổng thống Mỹ trong giai đoạn đầu và Michael Flynn, đã từng đảm nhiệm chức cố vấn an ninh quốc gia trong một thời gian ngắn ngủi.

Chưởng lý đặc biệt Robert Mueller trước đây là đã bất ngờ ra lệnh khám xét tư dinh của ông Manafort, người có quan hệ làm ăn với Ukraine và Nga. Ông Flynn cũng có liên hệ với Moskva và đã từng có các hoạt động vận động hành lang giúp cho Thổ Nhĩ Kỳ.

Một số chuyên gia cho rằng ông chưởng lý muốn buộc tội Manafort và đề xuất cho nhân vật này nếu muốn tránh ngồi tù thì cung cấp các thông tin có thể dẫn đến việc buộc tội tổng thống ngăn cản tư pháp.

Tuy nhiên, theo Ty Cobb, luật sư của Nhà Trắng, thì ông Donald Trump không có gì phải lo ngại bởi vì ông cho rằng cả hai ông, Manafort và Flynn, không có các thông tin có thể có hại cho Donald Trump".

Trong vụ này, ngay từ đầu, điện Kremlin đã bác bỏ mọi cáo buộc và thách thức Hoa Kỳ đưa ra các bằng chứng về sự can thiệp của Nga.

Từ Moskva, thông tín viên Jean Didier Revoin cho biết :

"Từ nhiều tháng qua, vụ Nga can thiệp vào cuộc bầu cử tổng thống Mỹ gây cười cho Moskva. Về mặt chính thức, chính quyền Nga đã luôn luôn phủ nhận là có dính líu dưới bất kỳ hình thức nào đến việc Donald Trump thắng cử. Đồng thời, Moskva cũng nhấn mạnh, khi nói rằng Nga đã giúp cho nhà tỷ phú được bầu vào Nhà Trắng có nghĩa là coi Nga có thể thao túng được cử tri Mỹ trong khi Moskva không hề có khả năng này.

Ngày 16/10 vừa qua, ngoại trưởng Nga vẫn còn mỉa mai về vụ này. Ông Serguei Lavrov một mặt nói đến sự cay đắng của đảng Dân Chủ sau khi ứng viên của họ thất cử, mặt khác, lãnh đạo ngoại giao Nga nêu ra sự chống đối của một bộ phận trong đảng Cộng Hòa mà theo ông Lavrov, chính những phần tử này đã tạo ra cơn cuồng loạn chống Nga tại Hoa Kỳ.

Ngoại trưởng Nga còn nhắc lại rằng sau khi cuộc điều tra đặc biệt được tiến hành, việc chỉ định một chưởng lý đặc biệt, các buổi điều trần của hàng chục người…thì không một thông tin được dò dỉ nào cũng như không có một sự việc nào mà Hoa Kỳ đưa ra khẳng định việc Nga can thiệp vào cuộc bầu cử.

Vậy thì, nếu như bồi thẩm đoàn liên bang ở Washington, hôm thứ Sáu, 27/10, thông qua những cáo buộc hiện vẫn còn được giữ kín và sắp tới sẽ được công bố, thì điện Kremlin có nguy cơ phải điều chỉnh lại chiến lược biện hộ. Nhưng Moskva sẽ điều chỉnh bằng cách nào ? Còn quá sớm để nói về việc này".

RFI tiếng Việt

*******************

Washington công bố danh sách 39 công ty Nga bị trừng phạt (RFI, 28/10/2017)

Dưới áp lực của Quốc Hội Mỹ, chính quyền của tổng thống Donald Trump, hôm 26/10/2017, đã đệ trình lên Quốc Hội danh sách 39 công ty sản xuất vũ khí của Nga bị cấm trao đổi thương mại, theo một đạo luật được ban hành hồi tháng 8.

baucumy2

Ảnh minh họa : Tập đoàn vũ khí Kalachnikov nằm trong số công ty bị Mỹ trừng phạt. ERIC PIERMONT / AFP

Theo đó, trong vòng 60 ngày, bộ Ngoại Giao Mỹ sẽ phải lên danh sách các tổ chức của Nga liên quan tới lĩnh vực sản xuất vũ khí và tới các hoạt động tình báo. Trong số các công ty quân sự trên, có hai tập đoàn xuất khẩu vũ khí lớn, đó là Rosoboronexport và Kalachnikov.

Bất kỳ công ty nào tham gia vào các giao dịch mua bán "đáng kể" với các công ty và cơ quan trong danh sách trên đều có nguy bị Mỹ trừng phạt.

Hãng tin AFP dẫn lời một quan chức cao cấp bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ cho biết, việc áp dụng điều 231 trong đạo luật này nhằm vào các quan chức quốc phòng và tình báo Nga, đáp trả lại những "hành động nguy hại" của Matxcova liên quan tới cuộc khủng hoảng ở Ukraina, các cuộc tấn công mạng, cũng như các vụ vi phạm nhân quyền.

Trước đó, ngay từ khi chỉ là dự luật, tổng thống Trump đã lên tiếng phản đối, vì nó sẽ giới hạn quyền của ông được gairm bớt trừng phạt Nga khi cần thiết. Đồng thời, ông chủ Nhà Trắng cho rằng, sự can thiệp của các nghị sĩ thông qua dự luật này là trái quy tắc, và đã phạm vào lĩnh vực hành pháp.

Tuy nhiên, tổng thống Trump đã phải miễn cưỡng kí ban hành dự luật trên hồi tháng 8, vì dự luật này nhận được sự ủng hộ áp đảo của các nghị sĩ hồi tháng 7.

Duy Anh

Published in Quốc tế

Tổng thống Mỹ Donald Trump sẽ không dự Thượng Đỉnh Đông Á (RFI, 25/10/2017)

Vào tháng tới, tổng thống Mỹ Donald Trump sẽ công du Châu Á, đến Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc rồi ghé Việt Nam và Philippines. Tuy nhiên, trái với chương trình từng được dự kiến, Nhà Trắng hôm 24/10/2017 cho biết là từ Philippines, ông Trump sẽ trở lại Hoa Kỳ một ngày sớm hơn dự kiến, tức là vào đúng ngày 14/11. Vấn đề là hôm 14/11 sẽ diễn ra Hội Nghị Thượng Đỉnh Đông Á (EAS) – mà Mỹ là thành viên - cũng ở Philippines, việc tổng thống Mỹ bỏ về sớm có nghĩa là ông sẽ không dự hội nghị này.

asia1

Ảnh chụp tổng thống Mỹ Donald Trump tại Nhà Trắng, ngày 23/10/2017. Reuters/Joshua Roberts

Nhà Trắng không cho biết lý do ông Trump tẩy chay Hội Nghị Thượng Đỉnh Đông Á, chỉ xác nhận rằng một phái đoàn khác của Mỹ sẽ tham dự EAS, định chế bao gồm 10 nước ASEAN cùng với Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản, Úc, New Zealand, Nga và Mỹ.

Tuy nhiên theo hãng tin Mỹ AP, nhật báo Mỹ The Washington Post là phương tiện truyền thông đầu tiên tiết lộ tin tức về việc tổng thống Mỹ quyết định không dự Thượng Đỉnh Đông Á, một hội nghị tập trung vào các vấn đề chiến lược nhiều hơn là kinh tế, trái với Thượng Đỉnh APEC, diễn ra ở Việt Nam trước đó.

Trả lời tờ Washington Post, một phát ngôn viên của Hội Đồng An Ninh Quốc Gia Mỹ xác nhận rằng ông Trump sẽ đến Manila vào hai ngày 12-13/11 và sẽ gặp tổng thống Philippines Rodrigo Duterte, nhưng ông không đi đến thành phố Angeles cách Manila 80 km vào ngày 14/11 để dự hội nghị Đông Á. Theo phát ngôn viên này, lý do duy nhất khiến ông Trump rút ngắn chuyến đi là do lịch trình làm việc, vì vậy : "Không nên suy diễn gì về việc tổng thống vắng mặt (ở Thượng Đỉnh EAS vào ngày 14".

Đối với tờ The Washington Post, việc ông Trump bỏ Thượng Đỉnh EAS là là một tín hiệu xấu gửi đến khu vực Châu Á, và có thể tác hại đến thông điệp tiếp tục dấn thân mà chuyến công du của ông muốn đưa ra, đồng thời khiến khu vực hoài nghi thêm về vai trò lãnh đạo của Mỹ. Cựu đại sứ Mỹ tại Miến Điện Derek Mitchell chẳng hạn đã cho rằng sự vắng mặt của ông Trump chỉ gây nghi ngờ về sự xác tín của nước Mỹ.

Trả lời ban Việt Ngữ RFI, giáo sư Carlyle Thayer thuộc Học Viện Quốc Phòng Úc bình luận ngắn gọn "Liệu còn có thể tin tưởng vào ông Trump hay không. Việc ông không đến dự Thượng Đỉnh EAS là một thảm họa cho vai trò lãnh đạo khu vực của Hoa Kỳ, là hành động phá hoại chính trị đối với kiến trúc an ninh khu vực".

Trọng Nghĩa

*******************

Các nhà đàm phán TPP họp vào tuần tới tại Nhật (RFA, 25/10/2017)

Các nhà đàm phán từ 11 quốc gia thành viên còn lại của Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) sẽ tổ chức một cuộc họp kéo dài ba ngày tại Nhật Bản vào tuần tới. Cuộc họp nhằm mục đích giúp các bên đạt được thỏa thuận vào tháng 11 tới đây tại Việt Nam.

asia2

Bộ trưởng Bộ công thương Trần Tuấn Anh phát biểu trong một cuộc họp báo sau cuộc họp TPP tổ chức bên lề Hội nghị APEC tại Hà Nội ngày 21 tháng 5 năm 2017. AFP photo

Thông tin vừa nêu được Chính phủ Nhật Bản công bố vào ngày 24/10.

Hãng thông tấn Kyodo của Nhật dẫn lời ông Toshimitsu Motegi, Bộ trưởng Phục hồi kinh tế Nhật Bản, cũng là người chịu trách nhiệm về đàm phán thương mại TPP cho Nhật Bản, nói rằng cuộc họp sẽ diễn ra từ ngày 30 tháng 10 tại Urayasu, quận Chiba, phía đông Tokyo.

TPP đã được được 12 quốc gia ký kết vào tháng 2 năm 2016. Những nước tham gia ký gồm Australia, Brunei, Canada, Chilê, Nhật Bản, Malaysia, Mexico, New Zealand, Peru, Singapore, Mỹ và Việt Nam. Những thành viên này chiếm khoảng 40% nền kinh tế toàn cầu. Sau khi lên nhậm chức vào đầu năm nay, Tổng thống Donald Trump đã rút Hoa Kỳ ra khỏi TPP.

Nhật Bản vẫn nổ lực duy trì hiệp định mậu dịch này và cùng các nước đối tác còn lại trong TPP đàm phán nhiều lần trong suốt thời gian qua.

Published in Quốc tế