Bạo động tại Bình Thuận, giọt nước tràn ly (RFA, 11/06/2018)

Trong liên tục ba ngày 9,10,11 tháng Sáu, những cuộc biểu tình huy động hàng ngàn người diễn ra trên cả nước : Sài Gòn, Hà Nội, Nha Trang, Đà Nẵng, Nghệ An, Bình Thuận, để phản đối dự luật đặc khu kinh tế cho người nước ngoài thuê đất 99 năm. Đại đa số các cuộc biểu tình diễn ra ôn hòa, ngoại trừ tại Bình Thuận, cuộc biểu tình đã biến thành bạo động, dân chúng đốt trụ sở ủy ban tỉnh, đốt xe và đụng độ với cảnh sát.

Đốt xe trước cổng Ủy ban tỉnh Bình Thuận đêm 10/6/2018. AFP

Chuyện gì đang xảy ra tại Bình Thuận ?

Giọt nước làm tràn ly

Tỉnh Bình Thuận đã từng biết đến biểu tình có bạo động. Cách đây hơn 3 năm, vào tháng Tư năm 2015 cũng tại Tuy Phong đã có biểu tình bạo động chống các nhà máy nhiệt điện Vĩnh Tân gây ô nhiễm. Cuộc biểu tình bạo động đã gây thiệt hại lớn về tài sản tại đây.

Một người theo dõi rất kỹ những diễn biến của việc ô nhiễm môi trường tại Bình Thuận, và cũng là một người sinh ra và lớn lên tại Bình Thuận, ông Phan Hữu Trọng Hiền nói với chúng tôi từ Úc, sau cuộc bạo động ngày 10/6 :

"Người Bình Thuận rất hiền lành, họ rất khi phản ứng. Cho nên đây phải là sự dồn nén trong nhiều năm qua, những nhà máy nhiệt điện hủy hoại môi trường, ngư dân mất đi ngư trường bình thường của họ, lần này là giọt nước làm tràn ly, mà hậu quả thật bất ngờ là nó lại quá lớn như vậy".

Ông Phan Hữu Trọng Hiền hiện là một chuyên viên tin học tại Úc. Vào năm 2017 ông đã dùng tiền túi lập ra một trang Facebook phản đối việc xả bùn thải xuống vùng biển Bình Thuận của Bộ Tài nguyên và môi trường. Sau đó kế hoạch này của Bộ Tài nguyên môi trường đã bị hủy bỏ. Ông Hiền quan sát thấy rằng mặt dù Phan Thiết vốn là một ngư trường giàu có nổi tiếng của Việt Nam từ lâu đời, nhưng hiện nay ngư dân gặp rất nhiều khó khăn, vì đi đánh bắt ngoài khơi xa thì bị tàu Trung Quốc chèn ép, còn ở trong bờ thì lực lượng kiểm ngư đã thất bại để cho những loại ghe cào tận diệt nguồn hải sản gần bờ.

Chúng tôi đặt vấn đề mà ông Hiền nêu lên với một người dân sống tại Phan Thiết, nơi xảy ra cuộc bạo động 10/6, ông Thái Bình cho biết :

"Có lẽ nhận định đó có phần đúng, vì theo quan sát của tôi thì trong cuộc bạo loạn hồi hôm toàn là dân lao động biển, gần như 100%, qua cái cách ăn mạc, cách họ nói chuyện, cách họ đi… Thì mình có nhận xét như thế".

Vào năm 2017, khi dư luận đang xôn xao về kế hoạch xả bùn xuống biển của Bộ Tài nguyên và môi trường, chúng tôi có liên lạc được với các chủ trại nuôi tôm giống tại Tuy Phong, được họ cho biết là việc nuôi tôm giống của họ đã trở nên rất khó khăn từ trước đó, từ khi có cảng nhập than đá để chạy các nhà máy nhiệt điện Vĩnh Tân.

Chính tại Tuy Phong đã bắt đầu cuộc biểu tình chặn Quốc lộ 1A trong sáng ngày 10/6 để phản đối dự luật đặc khu, và bạo động tiếp tục diễn ra tại đây trong ngày 11/6 khi người dân tấn công và đốt đồn cảnh sát phòng cháy chữa cháy.

Trước sự sụt giảm về tài nguyên biển, đã từng có hy vọng rằng nguồn lợi du lịch từ những bãi biển đẹp và khí hậu tốt của Phan Thiết sẽ bù lại cho dân chúng ở đây. Đã hơn 20 năm từ khi khu nghĩ dưỡng đầu tiên được xây dựng tại bãi biển Mũi Né, Phan Thiết, và Bình Thuận được mệnh danh là thủ đô resort của Việt Nam. Nhưng ông Thái Bình không cảm thấy điều đó :

"Những resort đó là những người có tiền ở đâu tới đầu tư, hoặc nước ngoài vô đầu tư, chứ còn dân biển thì con cháu chỉ vô làm thuê bồi bàn, bồi phòng, chứ nó không có tác động lớn đến cuộc sống người dân Bình Thuận".

Chúng tôi tìm cách liên lạc với ông Hồ Lâm, Giám đốc Sở tài nguyên môi trường Bình Thuận để hỏi về những vấn đề môi trường, nhưng không có người bắt máy theo đường dây nóng công bố trên mạng.

Chúng tôi cũng đã gửi email cho ông Nguyễn Ngọc Hai, Chủ tịch Tỉnh Bình Thuận, nhưng không được phản hồi.

Làm gì sau cuộc bạo động ?

Trả lời câu hỏi làm thế nào để những cuộc bạo động tương tự không xảy ra trong tương lai, ông Phan Hữu Trọng Hiền cho rằng đó là một việc rất khó khăn :

"Bộ Tài nguyên môi trường, các tập đoàn lớn về năng lượng đã đặt xuống cách đây vài năm. Cho nên chính quyền địa phương có muốn giải quyết thì họ cũng không có đủ quyền lực, không đủ sức mạnh đưa ra những quyết định lâu dài cho người dân địa phương. Một mâu thuẫn rất khó giải quyết. Nhưng mà chính quyền địa phương có thể đi gần với dân hơn, liên tục phải có những hành động giảm thiểu những tác hại, và đặc biệt phải có sức ép ngược lên trên trung ương để mà đưa ra những quyết sách có lợi cho dân địa phương".

Luật sư Trần Quốc Thuận, nguyên Chánh văn phòng Quốc hội Việt Nam hiện sống tại Sài Gòn, cho chúng tôi biết là ông cũng tán thành nguyên nhân sâu xa của vụ bạo động là chuyện ô nhiễm và phương kế sinh nhai của ngư dân Bình Thuận bị mất mát như hiện nay. Bên cạnh đó ông cho rằng câu chuyện gây kích hoạt những cuộc biểu tình là dự luật đặc khu có thể tránh được :

"Khi trình những luật mang tính nhạy cảm chẳng hạn như luật ba đặc khu, là phải được thảo luận rộng rải trong nhân dân, lường hết những hậu quả thế này thế kia thì có lẽ sẽ không xảy ra những việc đáng tiếc như vừa qua. Điều đó cho thấy rằng việc làm luật ở Việt Nam chưa tạo điều kiện cho người dân tham gia từ đầu. Dĩ nhiên những dự thảo luật đó có đưa lên mạng, nhưng có mấy người biết rằng dự thảo luật đó có trên mạng để mà góp ý ?".

Theo báo chí nhà nước Việt Nam thì rạng sáng ngày 11/6, lực lượng công an đã phải được tăng cường để giải tán đám đông bạo động tại trụ sở Ủy ban tỉnh Bình Thuận. Tuy nhiên ông Thanh Bình cho rằng giải pháp dùng sức mạnh không nên được sử dụng trong lúc này.

"Theo tôi thấy tình trạng nó xảy ra kinh khủng quá, mất kiểm soát. Theo tôi nghĩ cách tốt nhất hiện nay là lãnh đạo nên gặp gỡ người dân, lắng nghe tiếng nói của họ, biết yêu cầu của họ để phần nào xoa dịu họ, thì có thể nó sẽ lắng dịu, chứng mà dùng cảnh sát đối đầu với người dân thì không phải là cách hay nhất".

Theo báo chí Việt Nam, ngày 11/6, cuộc bạo động tại Bình Thuận diễn ra sang ngày thứ hai tại khu vực Phan Rí Cửa, huyện Tuy Phong, dân chúng đã đốt xe và tấn công cảnh sát cơ động. Các giới chức chính quyền cho biết có đến 28 cảnh sát cơ động bị thương. Trật tự được vãn hồi sau khi cảnh sát cơ động rút đi.

Theo nguồn tin riêng mà ông Thái Bình cho chúng tôi biết thì những người lãnh đạo tỉnh Bình Thuận đã họp khẩn cấp và quyết định là không dùng sức mạnh để đàn áp. Chúng tôi không thể kiểm tra sự xác thực của tin này.

Từ diễn đàn Quốc hội, sáng ngày 11/6, bà Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân cũng kêu gọi mọi người dân hãy bình tĩnh, nhưng nói thêm là đừng để cho lòng yêu nước bị lợi dụng.

Kính Hòa

*****************

Bùng nổ biểu tình chống Luật Đặc khu, nhiều người bị bắt (VOA, 11/06/2018)

Việt Nam xác nhận bắt giữ nhiều người hôm 10/6 sau khi nổ ra các cuộc biểu tình rầm rộ ở các thành phố lớn để phản đối Luật Đặc khu.

Lực lượng công an và an ninh giải tán cuộc biểu tình ở Hà Nội hôm 10/6.

Các hình ảnh và video lan truyền trên mạng xã hội cho thấy cảnh nhiều người biểu tình bị "giữ" và "lôi" lên xe buýt ở Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh. Qua các bức ảnh, có thể thấy máu trên mặt và áo một số người.

Trong khi đó, các nhân chứng nói với VOA Việt Ngữ rằng "hàng chục người" đã "bị bắt". Thông tin này không thể được kiểm chứng độc lập.

Dù dự luật không nêu cụ thể các nhà đầu tư nước ngoài tiềm năng tại ba địa điểm có thể trở thành đặc khu là Vân Đồn, Bắc Vân Phong và Phú Quốc, nhiều người biểu tình cho rằng Trung Quốc có thể dùng những nơi "chiến lược" này để "lập cứ".

Các bức ảnh cho thấy những người xuống đường mang theo các biểu ngữ như "Không cho Trung Quốc thuê đất dù chỉ một ngày" hay "Giao đất cho giặc Tàu là mất nước".

Sau nhiều giờ im tiếng, báo chí trong nước đồng loạt đăng lại một bản tin ngắn của Thông tấn xã Việt Nam, trong đó nói rằng công an bắt giữ người "lôi kéo biểu tình trái phép" vì Luật Đặc khu.

Trong bài viết có tựa đề "Đừng quá sợ dân", nhà báo tự do Trương Huy San nói rằng "cho dù hàng vạn con người đã xuống đường, người dân không hề thách thức quyền lực" và "người dân chỉ bày tỏ thái độ".

"Chiều nay, đừng ngạc nhiên khi trên truyền thông hay trong các phòng kín có ai đó thổi phồng vai trò của "các thế lực thù địch" đứng sau các cuộc biểu tình [tuy có thể cũng có những kẻ tát nước theo mưa]. Và cũng đừng ngạc nhiên khi mạng xã hội cũng bị cho là thủ phạm [để thuyết phục các nhà lãnh đạo ủng hộ các biện pháp cứng rắn hơn]", người còn được biết tới với tên gọi blogger Osin Huy Đức viết tiếp.

Một sự kiện gây nhiều chú ý trong cuộc xuống đường hôm 10/6 là chuyện "đám đông tràn vào trụ sở UBND tỉnh Bình Thuận".

Báo chí trong nước dẫn lời chính quyền cáo buộc người dân "đốt xe công" và "làm nhiều cảnh sát bị thương", trong khi nhiều người biểu tình viết trên mạng xã hội rằng họ bị "vu khống".

Nhiều cuộc tuần hành vẫn được tổ chức theo như kế hoạch dù chính phủ Việt Nam hôm 9/6 đề nghị lùi thời gian thông qua Luật Đặc khu.

Tuy nhiên, theo nhà hoạt động xã hội Nguyễn Anh Tuấn, "hoãn vẫn chưa đủ" mà Việt Nam "phải chính thức thông báo hủy ý định lập đặc khu".

Trước đó, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã tuyên bố sẽ giảm thời hạn cho thuê đất 99 năm nhưng không nói cụ thể về việc giảm này.

Trong cuộc trao đổi với báo chí hôm 7/6, ông Phúc từng nói rằng việc người dân, trí thức và người Việt ở nước ngoài góp ý về Luật Đặc Khu là "tinh thần yêu nước rất đáng hoan nghênh".

Người biểu tình phản đối Luật Đặc khu ở Hà Nội hôm 10/6.

Các cuộc xuống đường tuần hành chống Luật Đặc khu còn là dịp để người biểu tình lên tiếng về dự luật An ninh mạng dự kiến sẽ được mang ra biểu quyết vào ngày 12/6.

Trên Facebook cá nhân, tiến sĩ Jonathan London viết rằng "không có nước nào mà biểu tình được xem là phương án tốt nhất để giải quyết những vấn đề lớn và quan trọng trong xã hội".

"Việc có biểu tình cuối tuần không chỉ phản ánh sự nghi ngờ và phẫn nộ của nhiều người mà phản ánh một thực thế lớn hơn mà đã biết quá lâu : người dân Việt Nam đã từ lâu mong, cần, và xứng đáng những quyết định quốc gia xuất phát từ những quá trình và thảo luận minh bạch, càng mang tính văn minh đa nguyên dân chủ càng tốt", nhà nghiên cứu lâu năm về Việt Nam này nhận định. "Như thế Việt Nam mới cất cánh".

Theo ghi nhận của VOA tiếng Việt, các cuộc biểu tình của người Việt còn diễn ra ở nhiều nước như Nhật Bản, Pháp, Đài Loan, Hàn Quốc và Mỹ.

Viễn Đông

*******************

Bình Thuận : Dân cảnh báo ‘lại biểu tình’ nếu CA ‘truy bắt’ (VOA, 11/06/2018)

Một đại diện lãnh đạo tỉnh Bình Thuận và một người dân thị trấn Phan Rí Cửa xác nhận với VOA hồi 6h chiều ngày 11/6 rằng tình hình "tạm ổn", "tạm lắng xuống" sau cuộc biểu tình đông đảo với nhiều hình ảnh bạo lực diễn ra kể từ cuối tuần vừa qua.

Cảnh sát và người biểu tình đối mặt nhau trên quốc lộ 1 ở Bình Thuận, 11/6/2018

Một người dân đề nghị giấu tên đưa ra lời cảnh báo rằng một cuộc xuống đường lớn sẽ "bùng nổ trở lại" nếu công an "truy tìm, bắt bớ" những người biểu tình.

Báo chí Việt Nam và thông tin trên mạng xã hội cho hay hàng ngàn người ở Phan Rí Cửa đã tràn xuống quốc lộ 1 từ sáng ngày 10/6 để phản đối dự luật về đặc khu kinh tế, vốn bị xem là có thể mở đường để người Trung Quốc di dân, thôn tính biển đảo của Việt Nam.

Tin cho hay đã xảy ra đụng độ giữa người biểu tình và lực lượng cảnh sát, làm tê liệt tuyến quốc lộ huyết mạch cho đến đêm cùng ngày. Bên cạnh đó, nhiều người biểu tình đã xông vào trong trụ sở Ủy ban Nhân dân tỉnh Bình Thuận đặt tại thành phố Phan Thiết và một số cơ sở khác của chính quyền.

Hình ảnh và chú thích trên báo chí do nhà nước kiểm soát cho thấy một số xe cộ và căn phòng đã bị đốt bởi "những người quá khích" hay "những đối tượng bị kích động".

Xe máy bị đốt trước cửa UBND tỉnh Bình Thuận, 10/6/2018

Trên mạng xã hội có nhiều đoạn video cho thấy xô xát giữa người biểu tình với cảnh sát cơ động trên quốc lộ, trong đó cảnh sát bắn lựu đạn khói về phía đoàn biểu tình, còn người biểu tình ném gạch, đá về phía cảnh sát.

Tình hình bạo động đã kéo dài ít nhất đến nửa đêm ngày 10/6, theo lời một phó bí thư Bình Thuận được báo chí trong nước dẫn lại. Trong khi đó, thông tin trên mạng xã hội nói biểu tình còn kéo dài sang cả ngày 11/6.

Chiều muộn ngày 11/6, một cán bộ không nêu tên thuộc Văn phòng Đảng ủy Bình Thuận trả lời VOA khi phóng viên gọi vào số máy di động của ông Bí thư Nguyễn Mạnh Hùng :

"Hiện nay Bí thư Hùng đang chủ trì cuộc họp đánh giá tình hình. Tình hình cũng hơi ổn. Các cấp các ngành cũng vào cuộc. Tình hình hơi ổn, dịu xuống".

Một người dân Phan Rí Cửa, tâm điểm của cuộc bạo động, xác nhận với VOA rằng người dân đã "về nhà", cảnh sát đã "rút quân", tình hình "yên ắng" và quốc lộ 1 đã "thông suốt".

Một bài báo của Tiền Phong hôm 11/6 trích lời bí thư Bình Thuận nói rằng nhà chức trách đang "rà soát, sàng lọc các đối tượng" mà ông gọi là người bị kích động. Ông Hùng nói thêm "hành vi vi phạm pháp luật là phải xử lý nghiêm minh".

Các báo nhà nước đưa tin công an tỉnh cho biết vào sáng cùng ngày rằng họ đã "tạm giữ 102 người" để điều tra việc "đập phá trụ sở UBND tỉnh và các cơ quan ban ngành xung quanh".

Xe cảnh sát bị đốt cháy ở một trụ sở thuộc công an tỉnh Bình Thuận, 10/6/2018

Bí thư Hùng thận trọng nhận định với báo chí rằng "không loại trừ khả năng vẫn còn tiềm ẩn những vấn đề không lường trước được".

Người dân Phan Rí Cửa không muốn lộ danh tính đưa ra cảnh báo vào chiều tối 11/6 rằng nếu chính quyền triển khai thêm cảnh sát và truy bắt người biểu tình, hoạt động phản đối sẽ lại nổ ra :

"Chỉ cần họ [cảnh sát] rút, họ không đến đây nữa thì người dân sẽ không chống trả gì. Hồi sáng nay cũng vậy. Ngày hôm trước xảy ra, buổi tối họ rút về, và buổi sáng có sự tiếp viện [bên cảnh sát] thì người dân họ mới tiếp tục chống lại. Bây giờ chỉ cần chính quyền không có tăng cường gì nữa thì tự động mọi chuyện sẽ yên thôi".

Trong dịp cuối tuần, ngoài Bình Thuận, nhiều cuộc biểu tình lớn nhỏ đã diễn ra ở một loạt các tỉnh thành của Việt Nam, trong đó có Hà Nội, thành phố Hồ Chí Minh, Hải Dương, Nghệ An, Đà Nẵng, Nha Trang, Bình Dương, Mỹ Tho.

Dù nhiều người chia sẻ các bài viết và hình ảnh trên mạng xã hội cho thấy đã có việc nhà chức trách bắt bớ người biểu tình hoặc xảy ra xô xát nhẹ tại các địa phương kể trên, song nhìn chung các cuộc biểu tình đó không đạt mức độ bạo động như ở Bình Thuận.

Nam cư dân Phan Rí Cửa lý giải với VOA rằng anh và đồng hương của mình đã bị dồn nén quá lâu vì ba nguyên nhân gồm : nhiệt điện Vĩnh Tân gây ô nhiễm môi trường, việc xả chất thải xuống biển làm chết thủy sản, và kiểm ngư bảo kê cho tàu giã cào làm ngư dân không còn kiếm sống được nữa. Anh nói thêm :

"Nó tạo ra tệ nạn xã hội, công việc không có. Chính quyền chỉ có hứa suông rồi sau đó đâu vẫn vào đấy. Thì cuối cùng nó gây sự mất niềm tin. Bây giờ dù có nói gì [người dân] họ cũng không nghe".

Một số người sử dụng mạng xã hội chia sẻ các hình ảnh cho thấy dường như cảnh sát đã và đang điều động thêm người của họ từ các địa phương khác đến Bình Thuận. VOA không thể kiểm chứng độc lập thông tin này. Khi được hỏi rằng người dân địa phương có phản ứng gì nếu diễn biến này là sự thật, nam cư dân Phan Rí Cửa nói :

"Đừng dùng đàn áp hay là bạo lực này kia. Tại vì người dân đi biển họ đối mặt với cái chết hàng ngày họ còn không sợ, bây giờ họ không có sợ".

*********************

Bạo động tại Bình Thuận : 100 người bị bắt giữ (RFA, 11/06/2018)

Biểu tình chống hai dự luật Đặc Khu và An Ninh Mạng nổ ra tại một số thành phố ở Việt Nam trong các ngày 9, 10 và 11 tháng 6.

Người biểu tình đứng trước Ủy ban nhân dân tỉnh Bình Thuận ngày 10/6/2018.  AFP

Bản tin của AFP vào chiều tối ngày 11 tháng 6 cho biết cơ quan chức năng Việt Nam bắt giữ ít nhất 100 người trong vụ biểu tình tại thị trấn Phan Rí Cửa, huyện Tuy Phong, tỉnh Bình Thuận. Cuộc biểu tình tại đây được biết đến sáng ngày 11 tháng 6 vẫn còn tiếp diễn sau khi vào tối trước đó xảy ra tình trạng người biểu tình dùng bom xăng tự chế phóng hỏa đốt một số trụ sở cơ quan Nhà nước ; cũng như ném gạch đá vào lực lượng cảnh sát cơ động khiến hằng chục nhân viên công lực bị thương.

Tỉnh Bình Thuận vào chiều ngày 11 tháng 6 tổ chức buổi họp báo thông tin về vụ việc vừa nêu tại địa phương thuộc tỉnh. Cuộc họp báo do Cơ quan tuyên giáo của Tỉnh Bình Thuận chủ trì.

Ông Huỳnh Thái Dương Phó Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy nói rằng ông không thể hình dung nổi tình trạng diễn ra tại Ủy ban nhân dân tỉnh vào tối 10/6 và ông nói có thể gọi đó là một cuộc bạo loạn.

Bí thư tỉnh ủy Bình Thuận là ông Nguyễn Mạnh Hùng cho rằng những hành vi đó là vi phạm pháp luật một cách nghiêm trọng.

Xin được nhắc lại là vào ngày chủ nhật 10/6 trên cả nước đã vùng nổ những cuộc biểu tình lớn tại Sài Gòn, Hà Nội, Đà Nẵng, Nha Trang và Bình Thuận, qui tụ đến hàng ngàn người tham gia để phản đối dự luật đặc khu cho nước ngoài thuê đất 99 năm. Dự luật này đã được hoãn thông qua hai ngày trước đó nhưng những cuộc biểu tình vẫn nổ ra, đại đa số là ôn hòa, nhưng cuộc biểu tình tại Phan Thiết và Tuy Phong tỉnh Bình Thuận đã trở thành bạo lực.

Truyền thông trong nước dẫn nguồn từ cơ quan chức năng rằng vào sáng ngày 10/6 người dân tại Tuy Phong, Bình Thuận đã tràn ra đường ngăn chận xe cộ để phản đối dự luật đặc khu mà Quốc hội Khóa 14 đưa ra vào đầu kỳ họp thứ năm đang diễn ra ở Hà Nội.

Đến tối 10/6, cũng theo báo chí trong nước hàng trăm người dân đã tràn vào trụ sở Ủy ban nhân dân tỉnh tại thành phố Phan Thiết, dùng bom xăng phóng hỏa và đập phá. Ngoài ra có nhiều xe hơi và xe gắn máy bị đốt cháy. Công an đã dùng vòi rồng để giải tán đám đông nhưng không thành. Cho đến rạng sáng ngày 11/6 công an phải tăng cường lực lượng để giải tán đám đông.

Đến trưa ngày 11/6 dân chúng lại đổ ra chận Quốc lộ 1 tại Ngã ba Cầu Nam, huyện Tuy Phong. Theo một quan chức của huyện thì dân chúng cũng đã đập phá cơ sở của cơ quan phòng cháy chữa cháy của huyện này.

Tại các thành phố khác ở Việt Nam gồm Sài Gòn, Hà Nội, Đà Nẵng, Nha Trang, Bình Dương cũng nổ ra những cuộc biểu tình chống hai dự luật Đặc Khu và An Ninh Mạng.

Một số người tham gia biểu tình cho biết họ vì lòng yêu nước mà tham gia biểu tình. Hoạt động tuần hành với các biểu ngữ phản đối được tiến hành trong tinh thần ôn hòa ; tuy nhiên lực lượng chức năng cố tình ngăn trở và có xảy ra biện pháp trấn áp, bắt bớ người biểu tình và gây thương tích đổ máu.

*****************

Hoãn Luật Đặc khu : Phía sau 1 quyết định lúc 3 giờ sáng (RFI, 11/06/2018)

Từ nỗ lực dập tắt biểu tình

Người dân trong nước đón nhận thông báo từ Văn phòng Chính phủ về quyết định lùi Dự thảo Luật Đặc khu đến kỳ họp kế tiếp được loan đi vào lúc 3 giờ sáng ngày 9/06/2018 với mấy luồng ý kiến khác nhau. Một số ý kiến cho rằng Chính phủ đã "lắng nghe" dân. Một số khác thẳng thắng cho rằng đó là cách duy nhất để tránh một cuộc biểu tình lớn. Cũng không thiếu một số ý kiến bày tỏ nghi ngờ đây là "kế hoãn binh" vì "chỉ hoãn chứ không phải lùi".

Lực lượng an ninh bị người dân quá khích ném đá tại Phan Rí. 

Theo Chủ tịch Hội Nhà báo Độc Lập Phạm Chí Dũng nói với RFA, ông cho rằng thông cáo đó bắt nguồn từ một "sự bất ngờ hoàn toàn" của Bộ Chính trị Việt Nam vốn luôn trong tâm thế rất chủ quan.

"Do bất ngờ như vậy nên mới có việc là chỉ đạo lại, yêu cầu Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc có công văn vào lúc 3 giờ sáng gởi cho các nơi là Chính phủ đề nghị hoãn Luật Đặc khu. Chúng ta biết ông Phúc trước giờ không làm những chuyện này nếu không có chỉ đạo từ Bộ Chính trị. Và đặc biệt Chính phủ cũng không có thói quen minh bạch hoá những chuyện này vào lúc 3 giờ sáng.

Cho nên họ làm như vậy chẳng qua là họ cố gắng dập tắt cuộc biểu tình".

Trước ngày 10-6 vài ngày, trong lúc diễn ra những họp Đại biểu Quốc hội, mạng xã hội và báo chí tràn ngập những bài viết cũng như phản ứng của người dân cả nước về Dự thảo Luật Đặc khu trong đó có nội dung cho thuê đất 99 năm. Nổi bật nhất là những lời kêu gọi xuống đường tuần hành vào ngày 10-6 trên cả nước.

Người dân Việt Nam đã từng "nói là làm". Chính quyền Việt Nam từng chứng kiến cuộc biểu tình rầm rộ nổ ra trên khắp cả nước phản đối Formosa vào năm 2016 ; chống Trung Quốc năm 2015. Chính vì vậy, nếu cho rằng những người lãnh đạo nhà nước e ngại một cuộc tuần hành mang tính lan rộng vào ngày 10-6 thì hoàn toàn có cơ sở.

Có thể như vậy, quyết định "hoãn lại" vào rạng sáng ngày 9-6 đã nhanh chóng được đưa ra. Thế nhưng, với kinh nghiệm quan sát chính trường Việt Nam của ông Phạm Chí Dũng, thì ông gọi đó chỉ là "kế hoãn binh".

"Lùi lại luôn luôn là một kế hoãn binh. Khi mà họ không tiến lên được thì họ chấp nhận lùi. Lùi đó là một cách âm thầm tổ chức lại và sẽ có một số động tác không công bố và sau đó sẽ trình dự luật y như cũ, và thậm chí có thể âm thầm lén lút thông qua.

Với Quốc hội như thế này thì tôi chẳng kỳ vọng gì".

Quan sát của ông Phạm Chí Dũng không khác với một số đông người dân trong nước. Họ thể hiện rõ sự nghi ngờ thông cáo của Văn phòng Chính phủ. Những trạng thái họ bày tỏ trên mạng xã hội đã chứng minh lòng tin với chính phủ của họ hầu như không còn, cho dù đó là một quyết định do chính người đứng đầu nhà nước là ông Thủ tướng.

Đặc biệt, có một ý kiến từ Nguyên Thứ trưởng Bộ Tài nguyên & Môi trường ông Đặng Hùng Võ trả lời báo trong nước về lĩnh vực bất động sản ở 3 đặc khu khi Chính phủ hoãn Luật Đặc khu đã khẳng định : "Việc thành lập các đặc khu chỉ là việc sớm hay muộn".

Để hiểu rõ thêm về hàm ý của việc "sớm hay muôn", RFA liên lạc với ông Đặng Hùng Võ, và được ông chia sẻ nhận định :

"Theo tôi quyết định đó có tính hợp lý, ở chỗ là khi nghe được nhiều ý kiến từ nhiều phía thì việc chính phủ đề nghị cho nghiên cứu thêm để thông qua kỳ họp sau thì tôi cho rằng đó là một cách tiếp cận hợp lý.

Ngay bản thân cũng có ý kiến rằng tìm động lực nào để các động lực phát triển là vấn đề chính chứ tôi không nói thời hạn sử dụng đất là vấn đề chính.

Tuy không trực tiếp đề cập đến lời kêu gọi biểu tình trên mạng xã hội của người dân cả nước, nhưng giáo sư Đặng Hùng Võ có nhắc đến "an ninh" trong lý do hoãn lại Luật đặc khu.

"Tôi cho rằng dừng lại để nghiên cứu thêm thậm chí có những ý kiến nói rằng về quốc phòng an ninh cần phải bảo đảm thì tôi cho rằng những ý kiến đó cũng hợp lý".

Ngược lại, các nhà hoạch định chiến lược, các chuyên gia kinh tế, các quan chức chính phủ thì nhìn nhận đây là một thể hiện tích cực của lãnh đạo nhà nước.

Báo chí trong nước trích dẫn ý kiến của giới tri thức, chuyên gia kinh tế, những người từng lên tiếng phản đối Dự Luật đặc khu về quyết định này. Chuyên mục Kinh doanh của trang điện tử soha.vn dẫn lời Tiến sĩ Lê Đăng Doanh cho biết : "Điều này thể hiện Đảng, Lãnh đạo và Chính phủ đã lắng nghe các ý kiến mang tính xây dựng chân thành của người dân, các hiệp hội và giới tri thức, chuyên gia".

Cho đến cuộc biểu tình lịch sử

Thế nhưng cuối cùng, nỗ lực của Văn phòng Chính phủ vào lúc 3 giờ sáng ngày 9-6 cũng không thể ngăn cản những bước chân xuống đường của người dân. Điều này được ông Phạm Chí Dũng giải thích là do người dân đã được hứa hẹn, đã chờ đợi quá nhiều. Thực tế cho thấy cho đến giờ này, Việt Nam chưa thực hiện 1 điều gì để lo cho ngư dân trong việc đối phó với Trung Quốc ; BOT vẫn sách nhiễu đủ thứ…

"Chính quyền gần như không làm gì cả. Chỉ hứa hẹn thôi và sau đó làm ngược lại. Chính vì sự mất hẳn niềm tin vào Đảng Cộng sản và chế độ cầm quyền nên cuối cùng người dân phải xuống đường biểu tình, hy vọng bằng biểu tình bằng tiếng la, tiếng hét, bằng những bước chân đi rầm rập của họ thì mới có thể thay đổi tình thế. Nước không bị bán đi".

Hơn chục ngàn người dân mỗi nơi ở khắp trên 30 tỉnh thành đồng loạt xuống đường làm nên một ngày lịch sử sau hơn 43 năm. Không một tổ chức xã hội dân sự nào dẫn dắt. Tất cả được cho là bắt nguồn từ nỗi phẫn uất quá lâu và niềm tin đã hoàn toàn bị bóp nghẹt.

Đối với Giáo sư Đặng Hùng Võ, ông có cách nhận định khác về cuộc tổng biểu tình của người dân cả nước ngày 10-6 vừa qua, cho rằng "nếu phản kháng thì chúng ta cũng nên bình tĩnh nhìn vào sự thật của vấn đề, là một câu chuyện khá phức tạp".

"Tôi có thể nói thẳng người dân Việt Nam dân trí chưa cao. Cách tư duy độc lập về một vấn đề nào đó cũng không mang tính chủ động. Hơn nữa, quan điểm mang tính tiếp cận của người Việt Nam cũng mỗi người hiểu 1 khác. Ở đây có 1 yếu tố tôi cho là hiệu ứng đám đông, người này lôi kéo người khác. có những người yêu nước nhưng mù quáng".

Có phải hiệu ứng đám đông như lời Giáo sư Đặng Hùng Võ nhận xét hay không ? Câu trả lời đúng nhất có lẽ dành cho cậu thanh niên trẻ có mặt bên cạnh nhà sư Thích Đồng Long, vị sư thầy đã ngồi thiền trước Lãnh sự quán Mỹ ở Sài Gòn trong ngày Chủ nhật 10-6. Cậu thanh niên ấy là người khiếm thị.

"Từ nhỏ tới lớn là ngày đầu tiên em đi theo đó. Cái khiến em phải biểu tình là vì đồng bào của mình, dân tộc của mình. Em thì hồi đó tới giờ em chưa tham gia như vậy bao giờ hết, nhưng em luôn theo dõi tin tức. Em không ngờ lại bán nước cho người ta 99 năm. Sau 99 năm dân tộc sẽ như thế nào ?".

Những gì diễn ra từ buổi sáng Chủ nhật 10-6 ở khắp tỉnh thành Việt Nam đã cho thấy phía sau quyết định hoãn luật đặc khu vào lúc 3 giờ sáng của Văn phòng Chính phủ là một sự kiện mà lịch sử Việt Nam sẽ phải khắc ghi.

Cát Linh

Những ngày này, người Việt trong và ngoài nước xôn xao, lo lắng, phẫn nộ về hai dự luật dự tính đưa ra Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam để biểu quyết vào ngày 12 và 15/06/2018.

Để giữ được chế độ, họ sẵn sàng đớn hèn trước Trung Quốc và đàn áp, bịt miệng nhân dân tối đa.

Một, dự luật thành lập Đặc khu kinh tế cho nước ngoài thuê với thời hạn 99 năm-nhưng trước làn sóng phản đối mạnh mẽ của người dân, Chính phủ nước Cộng hòa XHCN Việt Nam buộc phải đề nghị Quốc hội lùi thời gian xem xét thông qua "từ kỳ họp thứ 5 sang kỳ họp thứ 6 (Quốc hội khóa 14) để có thêm thời gian nghiên cứu, hoàn thiện" (1).

Những ai quá hiểu bản chất của nhà cầm quyền Việt Nam thông qua những việc họ làm từ trước đến nay, đều có thể đoán được rằng, việc lùi thời gian xem xét thông qua dự thảo Luật Đặc khu chỉ là một cách hoãn binh trước sự phẫn nộ của người dân mà thôi. Với sức ép từ Trung Quốc, với tình trạng nợ nần ngập cổ do chính mô hình "kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa" sai trái làm cho kinh tế Việt Nam không cất cánh được, do điều hành quản lý kém cỏi, tham nhũng nặng nề dẫn đến thực tế một năm cứ làm ra mười đồng thì phải trả lãi các nước hết bảy đồng như lâu nay thì nhà cầm quyền Việt Nam cũng sẽ phải tìm cách cho thuê đất làm đặc khu, thực chất là bán nước, mà thôi.

Hai, dự luật An ninh mạng với rất nhiều điều khoản xâm phạm thô bạo đến quyền tự do ngôn luận, tự do trao đổi thông tin, vi phạm Hiến pháp, vi phạm những cam kết của Việt Nam với quốc tế (2).

Hai dự luật này thêm một lần nữa chứng tỏ :

1. Đảng và nhà nước cộng sản Việt Nam là một tập đoàn phản động, bán nước và là kẻ thù của mọi xu hướng tự do, dân chủ, tiến bộ, kẻ thù của nhân dân.

2. Mối quan hệ phụ thuộc quá sâu (và ngày càng nặng nề hơn) giữa đảng cộng sản Việt Nam với đảng cộng sản Trung Quốc. (Nhiều người cũng đã chỉ ra rằng dự luật An ninh mạng này Việt Nam học theo Trung Quốc, nhiều điều khoản giống y hệt). Đảng cộng sản Việt Nam sẽ không bao giờ tự mình thoát ra khỏi cái "vòng kim cô" của Trung Quốc cả.

Câu hỏi là tại sao con đường đi của đảng cộng sản Việt Nam cứ càng ngày càng thụt lùi, càng phản động, và không hề có ý muốn thay đổi như thế ?

Trên thế giới chúng ta đã nhìn thấy những ví dụ hai quốc gia cùng một dân tộc, cùng nguồn gốc tổ tiên, giống nòi cho tới văn hóa, nhưng vì chọn mô hình thể chế chính trị khác nhau nên phát triển khác xa nhau. Đó là Đông Đức-Tây Đức, Bắc Việt-Nam Việt trước đây hay Bắc Hàn-Nam Hàn bây giờ.

Một ví dụ khác : Na Uy, quốc gia mà tôi đã sống 9 năm trời và vừa tạm biệt ra đi, là một nước nhỏ, khí hậu khắc nghiệt, đất đai có thể canh tác chỉ khoảng 3% tổng diện tích, còn lại là rừng và núi đồi, đến tận nửa đầu thế kỷ XX vẫn còn là một trong những quốc gia nghèo nhất Châu Âu. Nhưng ngày nay Na Uy đã là một trong những nước được xếp hạng thịnh vượng nhất thế giới với khối lượng dự trữ vốn trên đầu người cao nhất thế giới, có thu nhập bình quân đầu người cao thứ tư trên thế giới trong danh sách của IMF và Ngân hàng Thế giới (74.065 USD/người).

Tất nhiên, Na Uy may mắn khám phá ra mỏ dầu vào những năm 60 của thế kỷ XX và từ đó đến nay, thu nhập chủ yếu dựa vào khai thác và chế biến lượng lớn dầu mỏ tại Biển Bắc và Biển Na Uy. Hiện nay Na Uy là nước xuất khẩu dầu mỏ lớn thứ bảy và công nghiệp dầu khí đóng góp khoảng một phần tư cho tổng GDP. Nhưng điều đó chỉ là một phần. Có tiền mà không biết cách giữ tiền, cách chi tiêu, đầu tư thì rồi núi cũng lở. Ví như nhà nước cộng sản Việt Nam, có giao cho họ cả núi vàng hoặc cả nước Mỹ thịnh vượng thì sau một thời gian họ cũng phá sạch !

Bên cạnh đó, Na Uy cùng với các nước Bắc Âu khác như Thụy Điển, Đan Mạch, Phần Lan, Iceland, luôn luôn được xếp hạng cao về chỉ số tự do dân chủ, chỉ số về minh bạch, chỉ số về phát triển con người hay trong bảng Báo cáo Hạnh phúc thế giới (World Happiness Report) hàng năm của Liên Hiệp Quốc. Tại sao ?

Hai điều đơn giản : Na Uy đã biết lựa chọn mô hình thể chế chính trị đúng đắn cho nước họ, Na Uy cũng như các nước Bắc Âu đều theo mô hình quân chủ lập hiến (constitutional monarchy), nơi quyền lực của nhà vua chủ yếu mang tính biểu tượng còn việc điều hành đất nước là Thủ tướng và nội các. Thủ tướng được bầu lên trong một hệ thống đa đảng. Tư pháp độc lập với ngành hành pháp và cơ quan lập pháp.

Ngoài ra nhà nước Bắc Âu là nhà nước phúc lợi xã hội (welfare state) trong đó nhà nước đóng một vai trò quan trọng trong việc cung cấp, bảo vệ và thúc đẩy phúc lợi xã hội và kinh tế của công dân. Nó dựa trên các nguyên tắc bình đẳng về cơ hội, phân phối công bằng của cải, và trách nhiệm chăm lo chung cho những người không thể tận dụng những quy định tối thiểu để có một cuộc sống tốt đẹp. Trong một xã hội như vậy người dân được hưởng các dịch vụ y tế, giáo dục miễn phí, các chính sách về an sinh xã hội để bảo đảm không quá lo âu, chạy vạy trong cuộc sống, xã hội bình đẳng v.v…Những điều này phần lớn chúng ta đã biết, hoặc dễ dàng tìm đọc thêm, không cần phải nói dông dài.

Thứ hai, Na Uy biết học theo những điều hay của nước khác, biết chọn bạn mà chơi. Trên thực tế họ học rất nhiều từ hai nước láng giềng đi trước là Thụy Điển và Đan Mạch.

Còn nhiều nguyên nhân nữa, nhưng ở đây chỉ nêu lên hai nguyên nhân chính.

Trở lại Việt Nam, đảng cộng sản đã chọn một lý thuyết sai lầm, một mô hình thể chế chính trị sai lầm, nhưng lại cương quyết không chịu từ bỏ. Họ cũng chọn sai đồng minh, bạn bè (trước đây là Liên Xô và Trung Quốc, bây giờ chủ yếu là Trung Quốc). Mối quan hệ bất xứng, đầy thiệt thòi, nguy hiểm với Bắc Kinh đã từng "dạy" cho Hà Nội bao nhiêu bài học vỡ mặt, Việt Nam đã mất đi một phần lãnh thổ dọc biên giới phía Bắc, quần đảo Hoàng Sa, một phần Trường Sa, lãnh hải trên Biển Đông bị thu hẹp đi đáng kể… Còn những bài học lỗ lã về kinh tế thì vô số kể ! Thế nhưng, nhà cầm quyền Việt Nam vẫn không tỉnh ra, họ vẫn nhất định bám lấy Trung Quốc, quỵ lụy đớn hèn trước Trung Quốc, sẵn sàng tiếp tay Trung Quốc tàn phá đất nước mà điển hình là dự luật 3 đặc khu mà mười phần thì hết chính phần là Trung Quốc sẽ nhảy vào thuê dài hạn, như chúng ta đã thấy !

Bởi vì ưu tiên số một của đảng và nhà nước cộng sản Việt Nam không phải là quyền lợi của Tổ quốc, dân tộc, là sự phát triển, thịnh vượng của đất nước hay hạnh phúc của nhân dân. Ưu tiên số một của họ chỉ là làm sao giữ được chế độ, giữ độc quyền lãnh đạo càng lâu càng tốt. Để giữ được chế độ, họ sẵn sàng đớn hèn trước Trung Quốc và đàn áp, bịt miệng nhân dân tối đa. Hai dự luật này đã nói lên điều đó.

Đối với từng cá nhân lãnh đạo, quan chức Việt Nam lâu nay, họ không hề còn có lý tưởng, không tin vào con đường tiến lên "Chủ nghĩa xã hội tươi đẹp" mà đảng từng hô hào bao nhiêu năm, họ không yêu nước, không có lòng tự hào dân tộc cũng chẳng có tình yêu thương đối với đồng bào, họ chỉ biết có Tiền và Quyền lực. Vì Tiền và Quyền lực, họ sẵn sàng bán cả Tổ quốc !

Trong dự luật thành lập Đặc khu kinh tế cũng vậy, lý do từ bà Chủ tịch Quốc hội cho tới bao quan chức ra sức ủng hộ dự luật là vì họ đã nhận các khoản tiền "lót tay", "hoa hồng" không hề nhỏ từ các ông chủ Tàu, hoặc đã đổ hàng đống tiền đầu tư vào đất đai, bất động sản tại các "đặc khu tương lai". Có tiền, từ lâu họ đã chuẩn bị sẵn tương lai, cơ ngơi cho mình và con cháu ở một nước tư bản tự do phát triển nào đó và nếu có chuyện gì xảy ra là họ "biến", nện họ không cần quan tâm tới hậu quả thành công hay thất bại của các đặc khu, sau 70 năm hay 99 năm nữa ! Thế thôi.

Họ cũng không quan tâm đến an ninh toàn vẹn lãnh thổ lãnh hải của đất nước. Có người đã từng nhận xét đại ý đối với đảng cộng sản Việt Nam hiện nay, họ không chống Mỹ cũng chẳng chống Tàu, họ chỉ chống lại nhân dân. Chống lại mọi tiếng nói phản biện đúng đắn, tâm huyết từ nhân dân.

Đó là con đường mà họ chọn đi đến cùng. Và vì vậy, không có một chút hy vọng, trông mong gì ở một đảng cầm quyền như vậy cả !

Song Chi

Nguồn : RFA, 09/06/2018 (songchi's blog)

(1) "Chính phủ đề nghị lùi thời gian thông qua Luật Đặc khu", VnExpress

(2) "Dự luật an ninh mạng : những điều đáng lưu ý", (Luật khoa tạp chí) mà chính thế giới cũng phải lên tiếng (Vietnam : Withdraw Problematic Cyber Security Law - "Việt Nam : Hãy phủ quyết bộ Luật An ninh Mạng đầy vấn đề"), Human Rights Watch

Việt Nam hoãn việc thông qua dự luật Đặc khu gây nhiều tranh cãi (RFI, 09/06/2018)

Ngày 09/06/2018, chính phủ Việt Nam thông báo sẽ đề nghị Quốc hội lùi việc thông qua dự thảo Luật Đặc khu sang kỳ họp tới. Dự luật này trong thời gian qua đã bị dư luận người Việt trong và ngoài nước phản đối kịch liệt.

Quốc hội Việt Nam- Ảnh minh họa.AFP

Luật Đặc khu, tên đầy đủ là Luật Đơn vị hành chính-kinh tế đặc biệt Vân Đồn, Bắc Vân Phong và Phú Quốc, theo dự kiến ban đầu sẽ được các đại biểu Quốc hội thông qua trong kỳ họp hiện đang diễn ra. Nhưng chính phủ Việt Nam cho biết là, "sau khi tiếp thu các ý kiến tâm huyết, trách nhiệm của các vị đại biểu Quốc hội, các nhà khoa học, nhà kinh tế, chuyên gia, cử tri và nhân dân cả nước", chính phủ đã thống nhất với Ủy ban Thường Vụ Quốc hội đề nghị lùi việc thông qua dự luật này sang kỳ họp tới của Quốc hội, "để có thêm thời gian nghiên cứu, hoàn thiện", nhằm bảo đảm cho dự luật "đáp ứng được các yêu cầu, nguyện vọng của các vị đại biểu Quốc hội, cử tri và nhân dân, xây dựng thành công 3 đặc khu, giữ vững an ninh quốc phòng và chủ quyền quốc gia".

Riêng về vấn đề thời hạn cho thuê đất, chính phủ Việt Nam đề nghị Quốc hội cho áp dụng như các quy định của Luật đất đai, tức là sẽ không cho thuê đất đặc khu với thời hạn lên tới 99 năm. Đây chính là điều gây lo ngại đặc biệt trong dư luận vì có nguy cơ là ba vùng trọng yếu về an ninh quốc phòng của Việt Nam sẽ bị nước láng giềng Trung Quốc kiểm soát.

Các nhân sĩ, trí thức như chuyên gia kinh tế Lê Đăng Doanh, trả lời RFI hoan nghênh quyết định của chính phủ Việt Nam hoãn việc thông qua Luật Đặc khu :

"Tôi hoan nghênh, vui mừng và đánh giá cao quyết định của chính phủ và Ủy Ban Thường Vụ Quốc hội tạm thời chưa thông qua luật về ba đặc khu hành chính, kinh tế. Đó là biểu hiện ban đầu của sự lắng nghe các ý kiến đóng góp rất chân thành, xây dựng, nghiêm túc của các chuyên gia kinh tế, các luật gia, các cựu chiến binh, của đông đảo quần chúng. Tôi coi đây là một bước khởi đầu quan trọng, đầy hy vọng, để có thể tiếp tục sửa đổi căn bản dự luật này.

Đã có nhiều ý kiến không đồng tình với dự luật này. Cho nên, tôi đề nghị là cần phải sớm có một bản tổng kết tất cả các ý kiến đóng góp, công bố cho Quốc hội và toàn dân biết. Sau đó, ban soạn thảo cần mời đại biểu của giới chuyên gia, luật gia, của những người đóng góp ý kiến, cùng tham gia ban soạn thảo luật để sửa đổi. Quá trình đó nên mời báo chí tham gia để đưa tin là ai có ý kiến gì và dự thảo sẽ như thế nào. Tôi nghĩ đây là một bước tiến quan trọng để thu hút người dân, để họ thấy rằng mình có thể lên tiếng và có thể đóng góp cho việc xây dựng luật pháp".

Ông Lê Đăng Doanh cũng đề nghị là dự luật về đặc khu phải bảo đảm chủ quyền và an ninh quốc phòng của Việt Nam :

"Điều rất quan trọng cần phải sửa đổi, đó là phải bảo đảm chủ quyền của nước ta và phải bảo đảm xây dựng một thể chế chuyên nghiệp, công khai minh bạch, đủ sức để thu hút các nhà đầu tư chiến lược nước ngoài, cũng như các nhà đầu tư trong nước, thay vì đưa ra các ưu đãi quá đáng, như cho thuê đất đến 99 năm, rồi giảm thuế thu nhập doanh nghiệp từ 20% xuống còn 10%, rồi cho cả công dân nước láng giềng của Quảng Ninh, tức là Trung Quốc, được sử dụng giấy thông hành của họ đi vào Việt Nam mà không cần visa của Việt Nam.

Đó là những nhượng bộ quá đáng, làm cho quần chúng hết sức lo ngại là tạo điều kiện để cho Trung Quốc có thể có mặt ở Vân Đồn với những ý đồ ngầm khác. Vì vậy, tôi rất mong là dự luật này được sửa đổi để làm sao nó đóng góp vào việc cải cách thể chế và bảo đảm được chủ quyền, an ninh quốc phòng của nước ta".

Thanh Phương, Trọng Thành

********************

Chính phủ đề nghị lùi thông qua Luật Đặc khu, nhượng bộ trước phản đối (VOA, 09/06/2018)

Chính phủ Việt Nam sẽ đề nghị Quốc hội xem xét cho lùi việc thông qua một luật về đặc khu kinh tế gây nên nhiều tranh cãi và nói rằng thời hạn cho thuê đất sẽ không kéo dài tới 99 năm, theo một thông cáo của Văn phòng Chính phủ công bố hôm thứ Bảy.

Cảng Cái Rồng, đảo Vân Đồn, tỉnh Quảng Ninh - một trong 3 đặc khu dự kiến của Việt Nam

Quyết định này đánh dấu một bước lùi của chính phủ trước làn sóng phản đối dữ dội đối với luật bị nhiều người cho là sẽ làm mất chủ quyền lãnh thổ vào tay Trung Quốc và giữa lúc có những lời kêu gọi biểu tình rộng khắp ở trong và ngoài nước.

Dự án Luật Đơn vị hành chính-kinh tế đặc biệt Vân Đồn, Bắc Vân Phong và Phú Quốc, theo lịch trình sẽ được Quốc hội biểu quyết vào ngày 15 tháng 6, giờ được chính phủ đề nghị dời từ kỳ họp thứ năm sang kỳ họp thứ sáu Quốc hội khóa XIV "để có thêm thời gian nghiên cứu, hoàn thiện".

"Sau khi tiếp thu các ý kiến tâm huyết, trách nhiệm của các vị đại biểu Quốc hội, các nhà khoa học, nhà kinh tế, chuyên gia, cử tri và nhân dân cả nước, Chính phủ đã thống nhất với Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ trình Quốc hội xem xét, cho lùi việc thông qua Dự án Luật này từ Kỳ họp thứ 5 sang Kỳ họp thứ 6 Quốc hội khóa XIV để có thêm thời gian nghiên cứu, hoàn thiện nhằm bảo đảm dự án Luật khi trình Quốc hội thông qua đáp ứng được các yêu cầu, nguyện vọng của các vị đại biểu Quốc hội, cử tri và nhân dân, xây dựng thành công 3 đặc khu, giữ vững an ninh quốc phòng và chủ quyền quốc gia", thông cáo nói.

Chính phủ cũng khẳng định dự luật này "đã được xây dựng công phu, kỹ lưỡng nhằm thể chế hóa các Nghị quyết của Đảng và cụ thể hóa Hiến pháp năm 2013, tạo cơ sở pháp lý để xây dựng 3 đặc khu kinh tế, tạo cực tăng trưởng và thử nghiệm thể chế phát triển vùng có tính đột phá, có sức lan tỏa lớn".

Những người phản đối nói rằng việc dự luật cho phép nước ngoài thuê đất trong thời hạn 99 năm là quá dài và họ đặc biệt lo ngại về một điều khoản cho phép công dân của "nước láng giềng có chung đường biên giới với Việt Nam tại tỉnh Quảng Ninh" được vào đặc khu Vân Đồn với mục đích du lịch được miễn thị thực với thời hạn xác định. Họ chỉ ra nước láng giềng được nhắc tới đó là Trung Quốc.

Lịch sử xâm lược của Trung Quốc và tranh chấp lãnh thổ kéo dài ở Biển Đông lâu nay đã khiến người Việt Nam cảnh giác với mọi hành động của Trung Quốc. Khả năng Trung Quốc có thể thuê cả ba đặc khu kinh tế được đề xuất đã khơi nên một phản ứng bùng nổ và chống đối quyết liệt từ mọi tầng lớp người dân.

Chưa rõ quyết định của chính phủ có giúp giảm bớt sự bất bình sôi sục của công chúng hay không trong khi hình ảnh trên mạng xã hội cho thấy một số cuộc biểu tình dường như đã diễn ra trong nước vào ngày thứ Bảy. Các cuộc biểu tình rộng khắp được kêu gọi diễn ra vào Chủ nhật ở trong và ngoài nước.

********************

Chính phủ Việt Nam lùi thời gian trình dự án Luật Đặc khu (BBC, 09/06/2018)

Trong thông cáo báo chí gửi đi lúc 3 giờ sáng 9/6, Chính phủ Việt Nam tuyên bố lùi thời gian thông qua Luật Đặc khu sang kỳ họp thứ 6 Quốc hội XIV.

Chính phủ Việt Nam chính thức công bố lùi thời gian trình dự án Luật Đặc khu

Đây là kết quả cuộc họp tới khuya 8/6 của Bộ Chính trị với Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Theo Văn phòng Chính phủ, "Dự án Luật Đơn vị hành chính kinh tế đặc biệt Vân Đồn, Bắc Vân Phong và Phú Quốc đã được xây dựng công phu, kỹ lưỡng, nhằm thể chế hóa các Nghị quyết của Đảng và cụ thể hóa Hiến pháp năm 2013, tạo cơ sở pháp lý để xây dựng 3 đặc khu kinh tế, tạo cực tăng trưởng và thử nghiệm thể chế phát triển vùng có tính đột phá, có sức lan tỏa lớn".

Dự án Luật đã được trình Quốc hội cho ý kiến tại Kỳ họp thứ 4 Quốc hội khóa XIV.

Quyết định này là kết quả của việc "tiếp thu các ý kiến tâm huyết, trách nhiệm của các vị đại biểu Quốc hội, các nhà khoa học, nhà kinh tế, chuyên gia, cử tri và nhân dân cả nước", theo Văn phòng Chính phủ.

Việc này "nhằm bảo đảm dự án Luật khi trình Quốc hội thông qua đáp ứng được các yêu cầu, nguyện vọng của các vị đại biểu Quốc hội, cử tri và nhân dân, xây dựng thành công ba đặc khu, giữ vững an ninh quốc phòng và chủ quyền quốc gia".

Riêng về vấn đề thời hạn cho thuê đất, sẽ xem xét, trình Quốc hội cho áp dụng như các quy định của Luật đất đai, không quy định trường hợp đặc biệt kéo dài đến 99 năm, Văn phòng Chính phủ cho hay.

***************

Chính phủ xoa dịu quan ngại về chủ quyền lãnh thổ từ đặc khu (VOA, 08/06/2018)

Trong bối cảnh chính phủ Việt Nam vấp phải làn sóng phản ứng dữ dội từ người dân về dự luật Đặc khu Kinh tế, một bộ trưởng nói dự luật này không nói đến Trung Quốc và cáo buộc một số người tìm cách "chia rẽ" quan hệ Việt-Trung.

Một học sinh cầm lá cờ Việt Nam và Trung Quốc tại Phủ Thủ tướng ở Hà Nội hôm 12/11/2017. Công luận Việt Nam đang lo ngại về sự ảnh hưởng của Trung Quốc tới an ninh và chủ quyền của Việt Nam nếu dự luật Đặc khu Kinh tế được thông qua.

"Trong dự thảo không có một chữ nào về Trung Quốc hết", Bộ trưởng Kế hoạch và đầu tư Nguyễn Chí Dũng nói với các phóng viên báo chí bên hành lang Quốc hội hôm 6/6.

Luật Đơn vị Hành chính-Kinh tế Đặc khu đặc biệt Vân Đồn, Bắc Vân Phong, Phú Quốc đang được quốc hội thảo luận từ hôm 23/5 và kể từ đó hàng nghìn người sử dụng mạng xã hội đã phản ứng dữ dội với những dòng trạng thái phản đối dự luật này. Rất nhiều người đã lo sợ rằng điều này sẽ giúp Trung Quốc xâm chiếm lãnh thổ Việt Nam. Họ đăng những hình ảnh của bản thân cầm các tấm biển với dòng chữ : "Tôi phản đối cho Trung Quốc thuê đất ở Đặc khu Kinh tế Việt Nam".

Trả lời phóng viên bên lề kỳ họp Quốc hội về "việc dư luận phản ứng với việc thành lập đặc khu, trong đó có yếu tố ảnh hưởng của Trung Quốc đối với Đặc khu Vân Đồn" Bộ trưởng Kế hoạch và đầu tư cho rằng "họ cố tình hiểu theo hướng đó và đẩy vấn đề lên" nhằm "chia rẽ quan hệ ta với Trung Quốc", theo truyền thông trong nước.

Mặc dù theo lời ông Dũng, dự luật này không nói đến Trung Quốc nhưng một cựu Đại biểu Quốc hội và một blogger đã chỉ ra ‘yếu tố’ Trung Quốc trong đó.

Đó chính là mục 4 của điều 54 thuộc dự luật đặc khu trong đó viết : "Công dân của nước láng giềng có chung đường biên giới với Việt Nam tại tỉnh Quảng Ninh sử dụng giấy thông hành hợp lệ nhập cảnh vào đặc khu Vân Đồn với mục đích du lịch được miễn thị thực với thời hạn xác định".

"Về mặt địa lý, tỉnh Quảng Ninh nằm ở biên giới phía Đông Bắc của Việt Nam và chỉ có duy nhất tiếp giáp với Trung Quốc ở phía Bắc và phía Đông giáp với một tỉnh Bắc bộ", theo blogger Nguyễn Chí Tuyến. "Một vị trí địa lý rõ ràng rành mạch như thế mà người ta lại dùng câu chữ - tôi gọi là xảo thuật ngôn từ. Không thấy có chữ Trung Quốc nhưng ai cũng hiểu ngoài nước Trung Quốc ra thì còn nước nào nữa tiếp giáp với Việt Nam tại tỉnh Quảng Ninh".

Đặc khu kinh tế Vân Đồn nằm ở tỉnh Quảng Ninh, phía bắc của Việt Nam.

Cựu đại biểu Quốc hội Nguyễn Minh Thuyết cũng chỉ ra ‘xảo thuật ngôn từ’ này và cho rằng ông Dũng – "một chính khách ở tầm bộ trưởng thì không nên giải thích kiểu ‘bịt mắt trẻ con’ như thế".

"Ông Nguyễn Chí Dũng, ở cương vị của ông – nhất là người soạn luật – thì ông thừa hiểu câu chuyện sẽ dẫn đến đâu và đặc biệt trong luật nói đến nước láng giềng (tiếp giáp) ở Quảng Ninh, thì đó là ai, không lẽ nước láng giềng ở đây là Mỹ", theo ông Thuyết.

"Không chỉ là thuê đất"

Với mục đích làm xoa dịu những lo ngại của người dân, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc hôm 7/6 tuyên bố chính phủ sẽ điều chỉnh khung thời gian cho thuê đất 99 năm trong các đặc khu kinh tế và một ủy viên Thường trực Ủy ban Pháp luật của Quốc hội nói với Dân Trí rằng họ "thống nhất xóa bỏ quy định cho thuê đất tại đặc khu với thời hạn cao nhất tới 99 năm, chỉ duy trì mức 70 năm như Luật Đất đai hiện hành".

Tuy nhiên, những gì người dân lo lắng không chỉ là thời hạn thuê đất mà là những ưu đãi trong luật cho các nhà đầu tư ở Đặc khu kinh tế và họ cho rằng điều này sẽ ảnh hưởng đến an ninh và chủ quyền quốc gia.

Ông Thuyết, người từng có thời gian làm việc trong Quốc hội Việt Nam, cho rằng : "Ở đây không chỉ là chuyện chiếm hữu đất đai mà còn là chuyện liên quan đến an ninh quốc phòng, chủ quyền quốc gia".

Cựu Đại biểu quốc hội này lo lắng về dự luật khi "tiềm ẩn" những quy định như "cho kinh doanh, sản xuất quân trang quân dụng vũ khí" và "những tiền chất nổ ở các đặc khu như thế.

Blogger Nguyễn Chí Tuyến, một người đấu tranh dân chủ ở Hà Nội, cũng cho biết trong dự luật có những ưu đãi về mặt an ninh quốc phòng mà mọi người cần ‘lưu tâm’.

"Họ nói là được kinh doanh và sản xuất ra các loại vũ khí và liên quan đến các mặt hàng quốc phòng", theo anh Tuyến. "Thì người ta có thể sẵn sàng tập kết rất nhiều những loại vũ khí vào bất kỳ 3 địa điểm ở vị trí đắc địa như thế thì người ta có thể khống chế hoàn toàn cả đất nước trong vòng nháy mắt".

Những xung đột giữa Việt Nam và Trung Quốc trong lịch sử, đặc biệt kể từ cuộc chiến tranh biên giới 1979 và gần đây là những hoạt động lấn chiếm Biển Đông cũng như gây sức ép đối với chính phủ Hà Nội phải ngừng các hoạt động khoan thăm dò dầu khí trong vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam, đã khiến người dân lo ngại nếu như Trung Quốc có thể thuê đất và đầu tư trong các đặc khu kinh tế thì hậu quả sẽ "khôn lường".

Người Việt Nam biểu tình yêu cầu Trung Quốc rời dàn khoan Hải Dương 981 ra khỏi khu vực Biển Đông trên vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam hồi tháng 5/2014

Việc Trung Quốc đặt giàn khoan Hải Dương 981 ở khu vực đặc quyền kinh tế của Việt Nam năm 2014 đã làm dấy lên những cuộc biểu tình trong nước và từ đó chính phủ Hà Nội đã nhiều lần đàn áp và ngăn chặn các cuộc biểu tình chống Trung Quốc của người dân.

Cuối tháng trước, Bộ Ngoại giao Việt Nam đã phải lên tiếng phản đối các hoạt động của Trung Quốc và cho rằng đó là "sự xâm phạm nghiêm trọng chủ quyền lãnh thổ của Việt Nam".

"Chúng ta ở gần Trung Quốc thì chúng ta cũng biết rồi. Họ đã từng làm những gì, họ đang làm gì và có thể nói hiện nay họ đang chiếm các đảo của Việt Nam, đang đe dọa đến an ninh hàng hải cũng như đe dọa đến chủ quyền lãnh thổ của Việt Nam", theo ông Thuyết. "Không thể nào mà tạo một điều kiện cho họ xây dựng một đội quân ngầm ngay trên đất nước mình được".

Quốc hội Việt Nam sẽ biểu quyết thông qua dự luật này vào ngày 15/6.

*********************

Thủ tướng Việt Nam nói sẽ điều chỉnh Luật Đặc khu, cả nước ‘sôi sục’ khí thế biểu tình (VOA, 07/06/2018)

Hôm 7/6, Thủ tướng Việt Nam Nguyễn Xuân Phúc nói cần tiếp thu, lắng nghe những điều cần thiết để điều chỉnh Luật Đặc khu, trong khi trên mạng xã hội xuất hiện lời kêu gọi biểu tình trên cả nước vào sáng Chủ Nhật 10/6 để phản đối dự luật đang gây nhiều tranh cãi.

Hình ảnh kêu gọi biểu tình phản đối Dự luật Đặc khu ngày 10/6/2018 của Nhóm Nhật ký Yêu nước. Facebook Nhật ký Yêu nước.

Trả lời phỏng vấn báo chí hôm 7/6 bên lề cuộc họp Quốc hội tại Hà Nội, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho rằng đã có rất nhiều ý kiến phản hồi của nhân dân trong đó có cả kiều bào, về dự luật Đặc khu, và ông cho rằng cần lắng nghe để điều chỉnh dự luật này.

Từ Hà Nội, nhà báo độc lập Nguyễn Vũ Bình, nói có thể xem phản ứng của ông Nguyễn Xuân Phúc là một "sự nhượng bộ" sau khi hơn một nghìn trí thức Việt Nam trong và ngoài nước ký thỉnh nguyện thư, phản đối việc Quốc hội dự tính thông qua dự luật này vào ngày 15/6 sắp tới.

Là một người tham gia ký thỉnh nguyện thư, ông Nguyễn Vũ Bình nhận định :

"Có thể gọi đó là một sự nhượng bộ. Bản chất của vụ này không phải là vấn đề thời gian (thuê đất), mà là đối tượng cho thuê. Phần lớn sự phản ứng của người dân là đối tượng cho thuê, một phần là thời gian. Nhưng bây giờ chính phủ nhân nhượng về vấn đề thời gian thôi".

Báo Người Lao động trích lời ông Nguyễn Xuân Phúc nói hôm 7/6, hơn hai tuần sau khi xuất hiện phản ứng mạnh của người dân và giới trí thức.

"Khi đưa ra một dự án luật như vậy thì có rất nhiều ý kiến của nhân dân, trí thức, Việt Kiều… khí thế rất sôi nổi. Đương nhiên là chúng ta phải tiếp thu lắng nghe những điều cần thiết để điều chỉnh luật, để đảm bảo đất nước phát triển, tạo môi trường đầu tư kinh doanh, đảm bảo độc lập, chủ quyền, tự do của đất nước".

Truyền thông Việt Nam cho biết, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc khẳng định sẽ rút thời gian cho thuê đất đặc khu kinh tế, không giữ nguyên mức cố định 99 năm.

Trước đó, Tiến sĩ Trần Công Trục, nguyên Trưởng ban Biên giới Chính phủ, với VOA rằng theo dự luật, thời gian cho thuê đất 99 năm là quá dài :

"Với thời hạn đó quá dài, sợ rằng rất nhiều người Trung Quốc, thông qua các nhà đầu tư chẳng hạn, họ sẽ biến trở thành lãnh thổ của họ trên đất Việt Nam. Đấy là một tâm lý do hậu quả một quá trình thực hiện các chính sách của Trung Quốc trong vấn đề biên giới, lãnh thổ, đặc biệt trên Biển Đông".

Từ Hà Tĩnh, ông Nguyễn Quang Thạch, một nhà vận động trên mạng xã hội chống luật Đặc khu nói :

"Avatar trên Facebook bây giờ họ đưa nhãn ‘Không Đặc khu’, đã chuyển từ trạng thái ‘Chống 99 năm’ thành ‘Chống Luật Đặc khu’. Bây giờ trên mạng Chống Luật Đặc khu, không cần Luật Đặc khu nữa".

Trên các trang mạng xã hội Facebook cũng như Youtube đang lan truyền lời kêu gọi "Tổng biểu tình ngày 10/6/2018" được cho là của Linh mục Phan Văn Lợi ở Huế và Hòa thượng Thích Không Lai ở bang California để phản đối Luật Đặc khu.

VOA chưa liên lạc được với hai vị chức sắc tôn giáo này để xác nhận lời kêu gọi biểu tình.

Từ thành phố Vũng Tàu, nhà báo độc lập Chu Vĩnh Hải cho VOA biết thái độ người dân ở thành phố biển cũng như ở trong nước nói chung về dự luật này :

"Người dân Vũng Tàu cũng như người dân khắp cả nước, kể cả vùng sâu, vùng xa, người dân rất quan tâm đến dự Luật Đặc khu. Người dân xưa nay thờ ơ đến chính trị nhưng nay họ rất quan tâm đến dự Luật Đặc khu. Trong thâm tâm họ phản đối, nhiều người nói thẳng ra trên mạng xã hội. Đó là một điều mà tôi cũng không ngờ được vì sao dự án luật này gây ra sự phẫn nộ của người dân như thế".

Ông Chu Vĩnh Hải nói ông sẽ truyên truyền rộng rãi thông tin cuộc biểu tình để chia sẻ cho nhiều người được rõ :

"Tôi có nghe được thông báo qua mạng xã hội và ý định của tôi là tìm mọi cách để truyền thông rộng rãi về sự kiện biểu tình của người dân Việt Nam phản đối Luật Đặc khu".

Ba nhà hoạt động ở Hà Nội phản đối dự luật về đặc khu kinh tế, tháng 6/2018.

Một lời kêu gọi khác trên Facebook của nhóm Nhật ký Yêu nước xuất hiện hôm 6/6 có đoạn : "Chúng tôi đã không hề cho phép thông qua dự luật gây nguy hại cho đất nước này, và đề nghị những đại biểu của nhân dân đang ngồi ghế quốc hội thực hiện bổn phận đại diện cho dân của họ là bỏ phiếu chống dự luật".

Nhóm Nhật ký Yêu nước kêu gọi biểu tình lúc 8 giờ sáng ngày Chủ nhật 10/6 tại các thành phố lớn khắp ba miền như Hà Nội, Đà Nẵng, Nha Trang, thành phố Hồ Chí Minh, và tại các địa phương khác cũng như các quốc gia có đông người Việt trên thế giới.

Tại Hoa Kỳ, các cộng đồng gốc Việt cũng kêu gọi biểu tình tại thành phố San Franciso vào ngày Thứ Sáu 8/6, tại New York vào ngày thứ Bảy 9/6, tại San Jose vào ngày Thứ Năm 14/6…

Ông Nguyễn Quang Thạch, một người từng tham gia biểu tình chống Trung Quốc, nói sẽ tham gia cuộc biểu tình ngày Chủ nhật tới.

"Đương nhiên tôi sẽ tham gia biểu tình, và thực hiện theo cách của tôi. Tôi cũng từng tham gia biểu tình chống Trung Quốc. Chuyện tham gia biểu tình lần này là chuyện bình thường. Tôi sẽ làm theo cách của tôi sẽ thay đổi nhận thức của nhiều người".

Trên Facebook đã xuất hiện hình ảnh một cuộc biểu tình nhỏ ở thủ đô Hà Nội hôm 7/6, trong đó người dân có trưng biểu ngữ chống Luật Đặc khu.

Với tinh thần ‘sôi sục’ như hiện nay, nhà hoạt động Nguyễn Vũ Bình tin rằng cuộc biểu tình ngày 10/6 sẽ diễn ra :

"Tôi nghĩ là sẽ có biểu tình, còn nó xuất hiện ở mức nào thì tôi không dám chắc chắn, vì tôi nhận thấy không khí chung của người dân Việt Nam là rất sôi sục, vì họ đụng tới vấn đề thiêng liêng nhất là đất đai, và là chủ quyền tổ quốc. Không khí chung là rất sôi sục".

Luật Đặc khu có tên đầy đủ là Luật Đơn vị hành chính-kinh tế đặc biệt Vân Đồn, Bắc Vân Phong, Phú Quốc, được chính phủ Việt Nam dự định lập tại các tỉnh Quảng Ninh ở miền bắc, Khánh Hòa ở miền trung và Kiên Giang ở miền nam nhằm thu hút đầu tư nước ngoài, tạo đột phá về phát triển kinh tế.

Một số quan chức của Việt Nam cũng tỏ ra quan ngại về dự luật này và công khai phát biểu trên truyền thông nhà nước, dù trong dự luật không có từ nào nói về việc cho Trung Quốc thuê đất.

Hôm 7/6, Báo Người Lao động trích lời Thượng tướng Nguyễn Văn Được, Chủ tịch Hội Cựu chiến binh Việt Nam, nói : "Đề nghị Đảng, Nhà nước xem xét một cách thận trọng về Luật Đặc khu ; mong Tổng Bí thư nghiên cứu kỹ lưỡng, cân nhắc, vì chậm một chút cũng không sao".

Ông Lê Xuân Thân, trưởng Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Khánh Hòa, được báo Tuổi trẻ trích lời nói : "Về các lo ngại về thời gian cho thuê đất quá lâu, Quốc hội đang có hướng bàn thời gian giao đất 70 năm - bằng thời gian theo Luật Đất đai hiện tại".

Trong gần hai tuần qua, hàng loạt chuyên gia kinh tế như các tiến sĩ Lê Đăng Doanh, Vũ Thành Tự Anh, chuyên gia Phạm Chi Lan, luật sư Trương Thanh Đức, và nhiều đại biểu quốc hội liên tục nêu quan điểm răng mô hình đặc khu đã lỗi thời, khả năng thành công sẽ rất thấp.

*********************

‘Cơn bão’ phản đối Dự Luật Đặc khu (RFA, 08/06/2018)

Kiến nghị, thư ngỏ

Nhiều tổ chức xã hội như Câu Lạc Bộ Lê Hiếu Đằng, Hội đồng Liên kết Quốc nội Hải ngoại Việt Nam, và cả tôn giáo như Ủy Ban Công Lý thuộc Hội Đồng Giám Mục Việt Nam trong những ngày qua đã đưa ra Tuyên cáo, Thư Kiến nghị kêu gọi người khác cùng ký tên gửi đến Quốc hội Việt Nam yêu cầu hoãn hoặc không bấm nút thông qua dự thảo luật về các đặc khu kinh tế mà cụ thể là Vân Đồn ở phía Bắc, Vân Phong ở miền Trung và Phú Quốc ở phía Nam.

Hình ảnh cuộc họp của Quốc hội Việt Nam ngày 21 tháng 5 năm 2018. AFP

Một số nhân sĩ- trí thức cũng có thư ngỏ riêng gửi cho lãnh đạo Việt Nam nêu rõ quan ngại của bản thân họ về những nguy cơ nếu Luật Đặc Khu được thông qua.

Lập luận chính yếu được nêu ra là ba địa điểm vừa nêu có vị trí trọng yếu đối với an ninh quốc gia mà nếu giao cho nước ngoài một thời gian dài đến 99 năm, mà trong trường hợp này, khả năng rơi vào bẫy của nước láng giềng Trung Quốc là rất lớn. Tham vọng bành trướng của Bắc Kinh qua kế hoạch "một vành đai, một con đường" được nêu rõ.

Trong bản tuyên cáo của Hội đồng Liên kết Quốc nội Hải ngoại Việt Nam có đoạn nguyên văn : "Người Việt Nam trong và ngoài nước, bất kể thành phần nào, khuynh hướng nào, chúng ta phải cương quyết lên tiếng, cần phải có hành động cấp thời để cùng nhau "Cứu Dân Cứu Nước" nếu không, thế hệ chúng ta sẽ phải chịu trách nhiệm trước lịch sử và mang tội với thế hệ con cháu muôn đời sau".

Mục sư Nguyễn Mạnh Hùng, người đồng ký tên vào bản tuyên cáo của Hội đồng Liên kết Quốc nội Hải ngoại Việt Nam nói với Đài Á Châu Tự Do rằng nếu như Quốc hội Việt Nam muốn thông qua dự luật này thì cần tham khảo ý kiến và quan điểm của người dân như thế nào cũng như các kiến nghị của các nhà khoa học và giới trí thức Việt Nam để hiểu được tâm tư nguyện vọng của họ.

Nhiều ý kiến yêu cầu phải đưa ra trưng cầu dân ý theo luật định đối với những vấn đề hệ trọng như thế. Chứ không thể cứ làm theo cách cũ bấy lâu nay như lời của Mục Sư Nguyễn Mạnh Hùng :

"Thông thường Bộ Chính trị đã thông qua rồi thì Quốc hội thường phải chấp hành. Đối với ba khu tự trị này thì bộ chính trị đã có ý kiến rồi, và ban chấp hành trung ương đảng đã có chỉ đạo rồi , quốc hội và các cơ quan khác phải thông qua.

Với tư cách là một công dân, Mục sư Nguyễn Mạnh Hùng cho rằng đây là thời điểm mà người dân phải đồng lòng lên tiếng để có thể thay đổi thực tế như thế bấy lâu nay.

Đồng thuận lên tiếng

Ngoài các tổ chức, tập thể lên tiếng phản đối, rất nhiều cá nhân sử dụng những công cụ như mạng xã hội Facebook để bày tỏ ý kiến cá nhân về dự luật đặc khu thông qua bài viết, hình ảnh phản đối.

Nhà hoạt động Nguyễn Chí Tuyến tại Hà Nội nói với chúng tôi rằng, có rất nhiều dự thảo luật sẽ được bàn thảo tại các kỳ họp Quốc hội xem xét việc có thông qua hay không nhưng không được sự chú ý của người dân nhưng với dự luật đặc khu này anh cho biết :

"Thông thường mỗi khi Quốc hội họp thì có nhiều dự luật được bàn thảo có thông qua hay không thông qua nhưng không được sự chú ý đặc biệt từ người dân đối với dự luật này. Dự luật đặc khu này thu hút được sự quan tâm cực kỳ lớn cả chiều sâu và bề rộng nhiều đối tượng nhiều độ tuổi khác nhau trong xã hội. Tôi tiếp xúc rất nhiều người trên mạng xã hội và cả ngoài đời họ đều bàn luận khá sôi nổi và họ nói rằng lần đầu tiên họ dám lên tiếng về vấn đề chính trị liên quan đến vận mệnh của đất nước".

Anh Nguyễn Chí Tuyến còn cho biết anh cảm thấy vui mừng và bất ngờ vì qua dự thảo luật đặc khu này mà mọi công dân sống trong xã hội Việt Nam không phân biệt tuổi tác, nghề nghiệp hay tôn giáo đều lên tiếng bày tỏ quan điểm của họ về dự luật này.

Anh nói tiếp "Lần này tôi vui mừng vì chính dự luật đặc khu này tôi cảm thấy sự trưởng thành về nhận thức và bản lĩnh của người công nhân trong xã hội Việt Nam, vượt qua được một ngưỡng tâm lý dám bày tỏ quan điểm riêng của họ, họ đồng tình hay không thì chưa bàn luận mà họ đã bày tỏ được chính kiến riêng của họ thì trước hết họ phải tìm hiểu thì họ mới đưa ra chính kiến được chứ họ không thể nói bừa".

Cùng hành động ‘biểu tình’

Một hình thức được nhiều người đồng ý là xuống đường biểu tình để bày tỏ phản đối dự luật đặc khu. Trong những ngày qua, trên mạng xã hội xuất hiện kêu gọi cộng đồng xuống đường tuần hành để phản đối dự luật đặc khu kinh tế. Thời điểm cụ thể là vào ngày chủ nhật 10 tháng 6.

Kêu gọi biểu tình không chỉ ở trong nước mà còn tại nhiều nơi ở nước ngoài. Tính đến thời điểm hiện tại chúng tôi được biết một số cuộc tuần hành biểu tình phản đối dự luật đặc khu của Việt Nam sẽ diễn ra tại thành phố Brisbane của Úc, San Francisco và Washington DC tại Hoa Kỳ, Tokyo, Nhật Bản…

Một đại diện nhóm tuần hành ở thủ đô Tokyo, Nhật Bản xin giấu tên cho chúng tôi biết, cuộc tuần hành dự kiến lần này có được sự hưởng ứng khá đông đảo của cộng đồng tại Nhật, nhất là những bạn trẻ đang sinh sống, du học, tu nghiệp hoặc đi lao động.

Chị cho biết "Hiện tại bên mình sẽ tổ chức vào lúc 9 giờ sáng vào chủ nhật ngày 10 tháng 6 này, thì rất tiếc là bên Nhật trời mưa nhưng mọi người nói là dù trời mưa tới đâu mọi người cũng sẽ xuống đường. Đây là lần đầu tiên mình thấy những người xung quanh mình hưởng ứng rất là sôi nổi, có nhiều bạn đi lao động, đi tu nghiệp bên này nhưng mà sẳn sàng bỏ ra một số tiền lớn để mua vé máy bay từ khắp nơi trên nước Nhật về Tokyo để tuần hành cũng những bạn tại đây".

Hoạt động biểu tình tại nước ngoài khá dễ dàng ; tuy nhiên hình thức biểu tỏ ý kiến này ở Việt Nam vẫn không được chính phủ hoan nghênh. Từ trước đến nay nhiều cuộc biểu tình chống Trung Quốc gây hấn với Việt Nam, biểu tình phản đối chặt cây xanh, biểu tình chống nhà máy Formosa gây thảm họa môi trường… đều bị lực lượng chức năng đàn áp mạnh mẽ.

*******************

Sóc Trăng, Bình Dương ngăn biểu tình phản đối Luật Đặc Khu (CaliToday, 08/06/2018)

Hôm 8 tháng Sáu, trong bối cảnh mạng xã hội rục rịch những lời kêu gọi biểu tình phản đối Luật Đặc Khu, giới chức các tỉnh Sóc Trăng và Bình Dương đã ra văn bản chỉ thị người dân không tham gia xuống đường vào ngày 10 tháng Sáu tới đây.

Nhà hoạt động Nguyễn Thúy Hạnh phản đối Luật Đặc Khu. (Hình : Facebook Nguyễn Thúy Hạnh)

Thông báo của Ban Chấp Hành Tỉnh Đoàn Sóc Trăng viết : "Ban Thường Vụ Tỉnh Đoàn đề nghị chủ động tuyên truyền sâu rộng đến thanh niên, học sinh, sinh viên, người dân không nên tin lời kẻ xấu lôi kéo, dụ dỗ tham gia biểu tình phản đối các chính sách của đảng và nhà nước…"

Cùng thời điểm, công an tỉnh Bình Dương và Liên Đoàn Lao Động tỉnh này cũng phát đi thông báo gửi đến các công ty đóng trên địa bàn với nội dung : "Đề nghị không tham gia biểu tình, không chia sẻ tin bài trên mạng về việc ‘Cho thuê đất đặc khu 99 năm’ để không xảy ra vụ việc đáng tiếc như vụ 13 tháng Năm, 2014" (vụ biểu tình chống Trung Quốc nổ ra bạo động).

Cũng trong hôm 8 tháng Sáu, nhằm trấn an công luận, ông Bùi Văn Xuyền, ủy viên thường trực Ủy Ban Pháp Luật của Quốc hội được báo Dân Trí dẫn lời : "Ủy Ban Pháp Luật tiếp thu các ý kiến góp ý của đại biểu, cử tri, thống nhất xóa bỏ quy định cho thuê đất tại đặc khu với thời hạn cao nhất tới 99 năm, chỉ duy trì mức 70 năm như Luật Đất Đai hiện hành".

Ông Xuyền còn nhấn mạnh : "Cơ bản là không có một dự án tổng thể nào để một nhà đầu tư ‘mua’ toàn bộ đặc khu đó được".

Trả lời nhật báo Người Việt, Luật Sư Phùng Thanh Sơn ở Sài Gòn, giám đốc công ty Thế Giới Luật Pháp, nhận định : "Theo tôi, vấn đề không đơn giản là nằm ở chỗ thời hạn cho thuê đất mà còn nằm ở chỗ ngành nghề đầu tư và ‘lý lịch’ nhà đầu tư. Những đặc khu này (Vân Đồn, Phú Quốc và Bắc Vân Phong) đều ở vị trí nhạy cảm về an ninh quốc phòng nên thời hạn sử dụng đất dài hay ngắn không quan trọng. Quan trọng là cơ chế kiểm soát chặt hoạt động đầu tư và có chế tài thích đáng đối với các nhà đầu tư vi phạm".

"Nếu chúng ra buông lỏng quản lý, mở cửa những ngành nghề tiềm ẩn nguy cơ cao về an ninh quốc phòng cho các nhà đầu tư có yếu tố Trung Quốc thì dù thời hạn sử dụng đất chừng 30 năm thôi thì cũng có thể mất nước như chơi chứ không cần đợi đến 50 năm, 70 năm hay 99 năm. Tôi tin rằng nhiều người dân sẽ không phản ứng về thời hạn giao đất, cho thuê đất 99 năm hoặc lâu hơn nữa nếu dự luật đưa ra một cách minh thị rằng ưu đãi này không áp dụng cho các nhà đầu tư có yếu tố Trung Quốc", ông Sơn phân tích.

Trong một diễn biến khác, Thượng Tướng Nguyễn Văn Được, chủ tịch Hội Cựu Chiến Binh cộng sản Việt Nam, được báo Người Lao Động dẫn lời : "Đề nghị Tổng Bí Thư Nguyễn Phú Trọng tính toán hết sức chi li. Và cần phải tính : 70 năm, 99 năm họ vào đó làm gì ? Ta đâu thể biết hết vì đã lọt vào rồi".

Tuy vậy, ông Được cũng khiến người ta hoang mang vì ông này không chỉ đề nghị ông Trọng cân nhắc Luật Đặc Khu mà còn ngỏ lời tương tự đến Bí Thư Thành Ủy Hà Nội Hoàng Trung Hải, người cũng là ủy viên Bộ Chính Trị.

Phát ngôn của ông Được khiến công luận đặt câu hỏi phải chăng ông Hải là một trong những người đứng sau vụ Quốc hội cộng sản Việt Nam nhất quyết phải thông qua Luật Đặc Khu theo chỉ thị của Bắc Kinh ? (T.K.)

******************

Hoãn thông qua Luật đặc khu : thắng lợi của dân (RFA, 09/06/2018)

Vậy là sáng nay đã có thông báo chính thức về việc hoãn thông qua Luật Đặc khu. Chính phủ đã phải gửi một công văn lúc 3g sáng đề nghị hoãn việc này, trong một diễn biến đầy bất ngờ.

Chẳng phải vì lý do kỹ thuật, cũng không phải bởi sai sót quy trình.

Mà là, một tuần sôi sục khí thế cả trên mạng lẫn ngoài đời thực của người dân về chuyện đặc khu đã gửi đến những người nắm quyền một thông điệp không thể rõ ràng hơn :

Hậu quả chính trị của việc thông qua luật này là cực kỳ nghiêm trọng, tới mức không một cá nhân nào, quyền lực tới đâu trong hệ thống có thể kham nổi.

Vậy nên, mặc cho Bộ Chính trị, Ban Chấp hành trung ương đã quyết cả năm trước, mặc cho bà Chủ tịch Quốc hội bảo là ‘phải bàn cho ra luật’, một khi dân đã đồng lòng nói Không, và sẵn sàng hành động cho lựa chọn của mình, thì chính quyền buộc phải nghe theo.

Bằng không thì tất cả những danh xưng, tước hiệu, những cá nhân, tổ chức kể trên sẽ bị biến thành bọt biển của lịch sử, không hơn không kém.

Những người nắm quyền cần lưu ý điểm này trước khi trình lại dự luật vào tháng 10 năm nay theo dự định của họ.

Nguyễn Anh Tuấn

*****************

Công nhân Công ty Pouyuen VietNam đình công biểu tình phản đối dự luật "Đặc khu" (RFA, 09/06/2018)

Trưa 09/06/2018, hàng chục ngàn Công ty Pouyuen VietNam tại khu Công nghiệp Tân Tạo đã đồng loạt đình công và biểu tình phản đối dự luật bán nước cho Trung Quốc. Khoảng 50.000 công nhân đã đình công hô vang khẩu hiệu phản đối bán nước với Luật Đặc khu.

Công nhân công ty Pouyuen VietNam tại khu Công nghiệp Tân Tạo biểu tình vào ngày 9/6/2018 - Courtesy JB Nguyễn Hưu Vinh

Hoảng hốt trước sự phản ứng mạnh mẽ của công nhân tại đây (hiện Công ty này có khoảng 100.000 công nhân đang làm việc), nhà cầm quyền cộng sản Việt Nam đã huy động lực lượng đến hiện trường hết sức đông đảo. Tất cả nhân viên văn phòng bị nhốt lại không cho ra ngoài.

Người biểu tình đã nghe có những tiếng súng nổ, chưa rõ mục đích và thương vong.

Công nhân đình công và biểu tình cho biết họ quyết tâm phản đối dự luật bán nước cho Trung Quốc. Chính những người công nhân tại đây đã hiểu rất rõ về thân phận người làm thuê và nhất là sự nhục nhằn của công nhân làm thuê cho các doanh nghiệp từ Trung Quốc cũng như những gì đã xảy ra đối với họ.

Những người biểu tình cho biết, họ dự định sẽ kéo dài cuộc đình công biểu tình với khoảng 100.000 công nhân ở Công ty này sẽ tham gia.

Gần đây, Quốc hội Việt Nam, được cái gọi là Bộ Chính Trị chỉ thị thông qua "Luật đặc khu" mà nội dung là cho nước ngoài thuê đất đến cả trăm năm - điều ai cũng biết nước ngoài ở đây là Trung Quốc, được Dự luật ghi rằng "Nước láng giềng có đường biên giới chung với Quảng Ninh".

Việc làm này của nhà cầm quyền đã chính thức xác nhận việc "Rước giặc vào nhà, rước voi về giày mả tổ" mà cha ông ta đã cảnh giác, dặn dò và nghiêm cấm từ xa xưa.

Những âm mưu thôn tính đất nước Việt Nam của bọn bá quyền nước lớn Trung Quốc có từ ngàn đời nay và chưa bao giờ từ bỏ. Truyền thống đánh giặc giữ nước của cha ông ta đã ghi lại chí khí quật cường của dân tộc chống bành trướng Phương Bắc bằng những chiến công lẫy lừng.

Trong thời Cộng sản, âm mưu bán nước đang từng bước được thực hiện bằng con đường chính thức của đảng cộng sản bằng nhiều hình thức khác nhau, nhưng mục đích cuối cùng vẫn là đưa đất nước chúng ta vào vòng nô lệ Trung Quốc.

Bắt đầu từ những hành động của chính quyền cộng sản như Công hàm 1958 của Chính phủ Việt Nam Dân chủ Cộng hòa do Phạm Văn Đồng ký dưới thời Hồ Chí Minh công nhận tuyên bố của Trung Quốc về lãnh hải, trong đó có tuyên bố chủ quyền cả những quần đảo Trường Sa và Hoàng Sa của Việt Nam.

Tiếp theo là việc nhà cầm quyền cộng sản Việt Nam đã im tiếng hùa theo khi Trung Quốc chiếm cướp Quần Đảo Hoàng Sa của Việt Nam năm 1974.

Sau cuộc chiến năm 1979 và sau sự sụp đổ của hệ thống các chế độ Cộng sản trên thế giới, nhà cầm quyền Việt Nam đã hoảng hốt quay lại ôm chân Trung Quốc nhằm giữ ngai vàng thống trị của đảng Cộng sản.

Năm 1988, nhà cầm quyền cộng sản Việt Nam đã im lặng để Trung Quốc chiếm hàng loạt đảo thuộc Quần Đảo Trường Sa của Việt Nam. Thậm chí, nhà cầm quyền cộng sản Việt Nam đã không cho những người lính nổ súng bảo vệ Tổ Quốc mình và biến 64 chiến sĩ thành bia đỡ đạn của quân Trung Quốc và đến nay vẫn mất xác.

Tệ hại hơn, nhà cầm quyền cộng sản Việt Nam đã cố tình quên lãng và thậm chí ngăn cản những người dân yêu nước tưởng nhớ đến họ.

Năm 1999, Đảng cộng sản Việt Nam đã tự quyền bí mật ký Hiệp định biên giới Việt – Trunng, tất cả những thông tin và hiệp định này đã bị giấu kín trước quốc dân đồng bào. Những người đòi hỏi sự minh bạch của bản Hiệp định này đều đã bị tống tù hoặc trấn áp không thương tiếc.

Kết quả là lãnh thổ Việt Nam bỗng dưng mất đi hơn 15.000 km2 trên bản đồ thế giới. Những địa danh quen thuộc ngàn đời nay như Ải Nam Quan, Bản Giốc… đã bị biến mất.

Kể từ đó, quá trình bán nước được thực hiện bằng nhiều hình thức, trên tất cả mọi mặt từ văn hóa, chính trị, kinh tế, ngoại giao…

Và để hợp pháp việc rước giặc vào nhà chiếm đóng những khu vực tối quan trọng đến An ninh, quốc phòng của đất nước – những tử huyệt – nhà cầm quyền cộng sản Việt Nam đã tiếp tay cho giặc bằng các chính sách khác nhau trên mọi mặt.

Gần đây nhất là dự luật "Đặc khu kinh tế" với những điều khoản tạo cơ sở để Trung Quốc chiếm giữ đất đai Việt Nam hàng trăm năm được đưa ra.

Điều này đã làm dấy lên làn sóng căm phẫn và phản đối dữ dội trong khắp cả nước.

Mọi tầng lớp nhân dân từ trí thức đến nông dân, công nhân, từ nông thôn miền núi đến thành thị đều vô cùng phẫn uất và phản đối dữ dội. Hàng ngàn chữ ký được thu thập trong thư ngăn cản việc bán nước cho giặc dưới chiêu bài "làm kinh tế".

Trên mạng xã hội, hầu hết đều tập trung vào việc phản đối dự luật này. Nhà cầm quyền cộng sản Việt Nam đã hoảng sợ trước sự bất bình, phẫn nộ của người dân, do vậy đã quyết định lùi lại việc thông quan "Luật" này đợi một dịp thuận tiện sau khi thông qua cái gọi là "Luật An ninh mạng" nhằm bóp miệng người dân.

Một số người dân đã bị Công an gọi lên đồn "làm việc" vì dám quan tâm việc lãnh thổ., đất nước.

Và điều gì phải đến sẽ đến, không thể bóp chết lòng yêu nước của người dân, đồng loạt người dân đã lên tiếng.

Video bắt đầu cuộc đình công :

J.B Nguyễn Hữu Vinh

Phản ứng đối với Dự luật về "Đơn vị Hành chính – Kinh tế Đặc biệt" mà nhiều người gọi tắt là "Luật Đặc khu" ắt làm giới lãnh đạo Đảng cộng sản Việt Nam, Quốc hội, Nhà nước, Chính phủ Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam sửng sốt. Trong mắt họ, dân Việt vốn… "thuần".

Cảng Cái Rồng, đảo Vân Đồn, tỉnh Quảng Ninh, nhìn từ trên cao.

Có những bằng chứng khá rõ ràng cho thấy giới lãnh đạo Đảng cộng sản Việt Nam, Quốc hội, Nhà nước, Chính phủ Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam thật sự lúng túng khi dân Việt hết… "thuần" như họ nghĩ.

Bất chấp băn khoăn của một số đại biểu Quốc hội, khuyến cáo của một số chuyên gia và chỉ trích của nhiều giới, kể cả "lão thành cách mạng", bà Nguyễn Thị Kim Ngân – Chủ tịch Quốc hội vẫn khăng khăng : Thành lập ba đặc khu ở Quảng Ninh, Khánh Hòa, Kiên Giang là chủ trương của Bộ Chính trị. Vì Bộ Chính trị đã quyết định như thế nên không thể không có luật về đặc khu !

Thế nhưng mới đây, hôm 7 tháng 6, ông Nguyễn Xuân Phúc, Thủ tướng Việt Nam, chính thức cam kết sẽ chỉnh sửa Dự luật về "Đơn vị Hành chính – Kinh tế Đặc biệt", không giao đất cho nhà đầu tư tới 99 năm nữa (1). Cần phải nhớ rằng, tháng trước, chính ông Phúc là một trong những người khuyến cáo các đại biểu Quốc hội nên ủng hộ chủ trương giao đất 99 năm.

Cục diện liên quan đến Dự luật về "Đơn vị Hành chính – Kinh tế Đặc biệt" đang thay đổi rất nhanh. Ngày 6 tháng này, chỉ mới có vài đại biểu Quốc hội rụt rè đề nghị, tách thời hạn giao đất đến 99 năm thành một vấn đề riêng để biểu quyết khi bỏ phiếu thông qua Dự luật về "Đơn vị Hành chính – Kinh tế Đặc biệt" (2). Hai ngày sau đã có hàng chục đại biểu công khai cho rằng, cần giữ dự luật này lại để trưng cầu dân ý (3) !

***

Dự luật về "Đơn vị Hành chính – Kinh tế Đặc biệt" với ý định biến khu vực Vân Đồn (Quảng Ninh), Bắc Vân Phong (Khánh Hòa), đảo Phú Quốc (Kiên Giang) thành đặc khu với nhiều ưu đãi được quảng bá là chưa từng có cho các nhà đầu tư, giống như một liều thuốc đặc trị, kích thích dân chúng Việt Nam, bất kể tuổi tác, giới tính, thành phần xã hội thay đổi cả tâm thế lẫn tư thế.

Trên các diễn đàn điện tử, mạng xã hội, số người minh định tên tuổi, diện mạo kèm tuyên bố phản đối việc giao đất cho những nhà đầu tư vào các đặc khu tới 99 năm, tăng từng giờ. Trên các diễn đàn điện tử, mạng xã hội, nhiều cá nhân xưa nay xem "quốc kế, dân sinh" là chuyện của hệ thống chính trị chứ không phải của mình, không ít người mà công việc, quyền lợi vốn gắn liền với sự tồn vong của hệ thống chính trị nên chẳng bao giờ chỉ trích hệ thống ấy,… đột nhiên cùng bày tỏ một cách rạch ròi rằng, Dự luật về "Đơn vị Hành chính – Kinh tế Đặc biệt" chính là "đưa mỡ vào miệng mèo", là "cho sói đặt trước một chân vào chuồng gà".

Chẳng riêng các diễn đàn điện tử, mạng xã hội, số lượng các cơ quan truyền thông do hệ thống công quyền kiểm soát, tham gia vào việc vạch trần mặt trái của các đặc khu, đặc biệt là những đặc khu do các nhà đầu tư đến từ Trung Quốc từng đổ tiền vào ở Châu Á, Châu Phi càng lúc càng đông. Dường như không ai có thể dửng dưng trước nguy cơ mất nước, dân tộc thêm một lần lệ thuộc Trung Quốc.

Độc giả các diễn đàn điện tử, người sử dụng mạng xã hội vốn chỉ quen lướt web cho vui, giờ chính là đối tượng săn tìm thông tin, hình ảnh, dữ liệu để tự đánh thức chính mình và cảnh tỉnh đồng bào của mình. Thông báo về chủ trương thành lập ba đặc khu của Bộ Chính trị Đảng cộng sản Việt Nam do ông Đinh Thế Huynh ký. Chuyện mời các chuyên gia Trung Quốc đến Việt Nam giảng dạy về lợi ích, cách thức thành lập – vận hành các đặc khu trước khi Dự luật về "Đơn vị Hành chính – Kinh tế Đặc biệt" được soạn thảo rồi trình cho Quốc hội Việt Nam biểu quyết,… giờ được bày ra trên Internet cho tất cả người Việt cùng xem, cùng ngẫm.

Dân đã hết… "thuần" và có thể vì không hình dung được sẽ có lúc dân hết… "thuần" nên cách chống đỡ của các viên chức hữu trách hết sức vụng về : Ông Nguyễn Văn Thành, Phó Chủ tịch tỉnh Quảng Ninh, người loan báo, "có nhà đầu tư hàng đầu của Mỹ đã tìm hiểu và 99,6% người dân Vân Đồn đồng thuận với việc thành lập Đặc khu Vân Đồn" (4), rút lui, im thin thít dù bị thiên hạ chửi như tát nước vào mặt.

Ngay cả truyền thông chính thức cũng gọi kiểu trấn an của ông Trần Hồng Hà, Bộ trưởng Tài nguyên – Môi trường (chưa phát hiện người nước ngoài nào mua đất) là "khó tin". Có độc giả bình luận, ông Hà giống như đang ở trên… mây. Độc giả khác thì bình rằng, quản trị như thế, nếu có thêm ba đặc khu – thêm ba cái cửa được mở toang thì ai cũng có thể hình dung quốc gia sẽ tan hoang như thế nào (5) !

Không phải tự nhiên mà ông Nguyễn Xuân Phúc, Thủ tướng Việt Nam thú nhận, Dự luật về "Đơn vị Hành chính – Kinh tế Đặc biệt" đã gây ra một "làn sóng khủng khiếp" và chỉ trong vài ngày vừa qua, cá nhân ông Phúc đã nhận được vô số thư từ, tin nhắn, điện thoại (6). Ông Phúc đã hứa sẽ xem lại thời hạn thuê đất và ông mới loan báo sẽ thôi không giao đất trong 99 năm nữa.

Không may cho giới lãnh đạo Đảng cộng sản Việt Nam, Quốc hội, Nhà nước, Chính phủ Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam là dân đã hết… "thuần". Dù có nhân nhượng không giao đất tới 99 năm đi nữa thì dân vẫn không chịu. Nhiều facebooker khẳng định như Đàm Hà Phú : 77 đặc khu mà Trung Quốc đầu tư tại 36 quốc gia trên thế giới - hầu hết là ở các quốc gia nghèo mạt rệp ở Châu Á như Lào, Sri Lanka và Châu Phi... đều có đặc điểm là bị Trung Quốc hóa. Dân Trung Quốc đổ vào các các đặc khu biến người bản địa thành công cụ để bóc lột sức lao động. Tệ nạn, đặc biệt là buôn người và mại dâm ở các đặc khu do Trung Quốc đầu tư - kiểm soát cũng ở mức khủng khiếp. Môi trường, xã hội ở các đặc khu bị phá nát... Vì Trung Quốc trợ cấp cho mỗi gia đình di cư sang các đặc khu ở Lào một khoản tương đương 100 ngàn Mỹ kim nên khu vực Bắc Lào giờ tràn ngập dân Trung Quốc, họ kiểm soát tất cả mọi ngành nghề và dân Lào giờ chỉ là người làm thuê cho dân Trung Quốc ngay trên mảnh đất của chính cha ông họ... Phú nhấn mạnh : Những ai đang và sẽ ủng hộ luật đặc khu cần đọc nhiều thông tin để biết rằng, mình đang tiếp tay đế bán nước cho Trung Quốc như vậy đó. Dù các vị chức sắc "Ăn cơm nhà, vác tù và Bắc Kinh" vẫn nhất định không để chữ nào về Trung Quốc nào trong Dự luật về "Đơn vị Hành chính – Kinh tế Đặc biệt" nhưng ai cũng hiểu, ngoài Trung Quốc còn ma nào vào đây nữa. Vấn đề không phải là 99 năm hay 9 năm, vấn đề là không có đặc khu, lỏng khu gì sất (6).

***

Rất nhiều người ngỡ ngàng sau khi ông Nguyễn Chí Dũng, Bộ trưởng Kế hoạch – Đầu tư, nói xa, nói gần rằng đang có những người cố tình hiểu sai Dự luật về "Đơn vị Hành chính – Kinh tế Đặc biệt", đẩy thiện ý về đặc khu trở thành nguy cơ tạo ra các nhượng địa, "chia rẽ quan hệ giữa ta với Trung Quốc"(7), hàng ngàn người sử dụng mạng xã hội đã phản hồi như Tạ Quang Hiệp : Người tử tế không muốn dính dáng đến Trung Quốc. Chúng nó là bố các ông hay sao mà sợ bị chia rẽ(8) ? Hoặc than như Thang Cong Vu : Trước còn ngờ dư luận săm soi, khe khắt quá mức nhưng nghe các bộ trưởng trả lời về đặc khu thì thấy thất vọng toàn tập. Cơ đồ Việt Nam suy sụp từ đây chăng (9) ?

Tháng 2 năm 2013, khi tiếp xúc với cử tri huyện Thạch Thất, Hà Nội, có dịp tường thuật về chuyến công du Châu Âu, đặc biệt là được viếng thăm Vatican, ông Nguyễn Phú Trọng, Tổng Bí thư Đảng cộng sản Việt Nam tuyên bố đầy hãnh diện : Mình phải như thế nào người ta mới mời chứ ! Không rõ với lối tư duy đó, sau "làn sóng khủng khiếp" đối với Dự luật về "Đơn vị Hành chính – Kinh tế Đặc biệt", ông Trọng có triệu tập Bộ Chính trị họp bất thường để tự kiểm điểm xem : "Mình phải như thế nào…" nhân dân mới nghi ngại và phẫn nộ như vậy, hay không ?

Trân Văn

Nguồn : VOA, 08/06/2018

Chú thích :

(1) https://news.zing.vn/thu-tuong-noi-se-rut-thoi-gian-thue-dat-dac-khu-khong-giu-99-nam-post849301.html

(2) https://vov.vn/kinh-te/cho-thue-dat-dac-khu-99-nam-dai-bieu-de-nghi-bieu-quyet-rieng-770906.vov

(3) https://vov.vn/kinh-te/dai-bieu-quoc-hoi-de-nghi-can-nhac-them-cac-gop-y-ve-luat-dac-khu-771752.vov

(4) http://m.danviet.vn/kinh-te/dac-khu-kinh-te-the-gioi-thanh-cong-khong-nhieu-996-nguoi-dan-van-don-dong-y-thanh-lap-876870.html

(5) http://plo.vn/do-thi/chua-co-nguoi-nuoc-ngoai-nao-mua-dat-kho-tin-774627.html

(6)https://www.facebook.com/DamHaPhu/posts/1988833814460810

(7) https://nld.com.vn/thoi-su/bo-truong-kh-dt-co-nguoi-co-tinh-hieu-sai-luat-dac-khu-chia-re-quan-he-voi-trung-quoc-20180606110027897.htm

(8)https://www.facebook.com/ta.quanghiep.58/posts/1806536072702969

(9)https://www.facebook.com/congthang.vu/posts/2158042154235531