Facebook ngày càng tăng cường kiểm duyệt theo yêu cầu chính phủ Việt Nam

VOA, 18/12/2024

Meta đã tăng cường kiểm duyệt nội dung do người dùng Facebook đăng tải tại Việt Nam theo yêu cầu từ các cơ quan chính phủ của quốc gia Đông Nam Á về những nội dung bị cho là sai lệch và làm ảnh hưởng danh tiếng của họ, theo báo cáo minh bạch bán niên mới nhất của tập đoàn công nghệ Mỹ.

Meta Facebook ngày càng tăng cường kiểm duyệt theo yêu cầu chính phủ Việt Nam

"Chúng tôi đã hạn chế quyền truy cập tại Việt Nam đối với hơn 3.200 mục để phản hồi những báo cáo từ Cục Phát thanh, truyền hình và thông tin điện tử (ABEI) thuộc Bộ Thông tin và Truyền thông (MIC) và Bộ Công an vì bị cáo buộc vi phạm luật địa phương trong việc cung cấp thông tin xuyên tạc, vu khống hoặc xúc phạm danh tiếng của một tổ chức hay danh dự và nhân phẩm của một cá nhân theo Điều 5.1 (d) của Nghị định 72/2013/ND-CP", Meta cho biết trong báo cáo về dữ liệu từ tháng 1 đến tháng 6 năm 2024, được đăng tải trên trang Trung tâm Minh bạch của công ty.

Báo cáo cho thấy Meta, vốn sở hữu Facebook, đã chặn không cho người dùng mạng xã hội truy cập 3.280 đăng tải trong nửa đầu năm nay, cao hơn bất kỳ thống kê bán niên nào về việc hạn chế truy cập ở Việt Nam kể từ khi Meta công bố từ nửa cuối năm 2017.

Con số này còn cao hơn cả tổng số lượng đăng tải bị hạn chế truy cập trong cả năm từ 2017 đến 2022. Cho tới thời điểm này, số lượng đăng tải bị chặn trong cả năm cao nhất là vào năm ngoái, với 4.810 mục bị hạn chế truy cập. Nhưng con số của nửa đầu năm nay đã chiếm hơn 68% của tổng số cả năm ngoái.

Thống kê của Cục Phát thanh, truyền hình và thông tin điện tử được VietnamNet trích dẫn hôm 1/12 cho thấy Facebook đã chặn, gỡ 8.981 nội dung "chống phá Đảng, Nhà nước, vi phạm luật Việt Nam". Theo Cục này, các nội dung bị chặn, gỡ bao gồm 8.463 bài viết, 349 tài khoản, 16 nhóm và 153 trang vi phạm, với tỷ lệ là 94%.

Theo thống kê của Cục được VietnamNet trích dẫn, không chỉ các tài khoản, thông tin "xấu độc" bị chặn gỡ, mà việc xử lý tình trạng "phát tán tin giả" trên các mạng xã hội đã được "tích cực triển khai" trong thời gian qua. Theo VietnamNet, kết quả này có được là nhờ trong năm 2024, Bộ Thông tin và truyền thông đã tổ chức khoảng 20 cuộc họp, trao đổi, đàm phán định kỳ, đột xuất với lãnh đạo cấp cao, đại diện của các nền tảng xuyên biên giới như Facebook, Google, TikTok, Netflix, Apple… để nhắc nhở, đôn đốc họ tuân thủ pháp luật Việt Nam.

Chính quyền Việt Nam vào năm 2020 đã đe dọa đóng cửa Facebook vì các quan chức Hà Nội cho rằng mạng xã hội khổng lồ của Mỹ đã không làm đầy đủ những gì mà họ được yêu cầu phải kiểm duyệt những nội dung chỉ trích Đảng cộng sản.

Facebook được cho là đã buộc phải trấn áp bất đồng chính kiến để có thể duy trì tiếp cận thị trường Việt Nam ‘béo bở’, nơi được cho là đã mang về cho công ty mạng xã hội này 1 tỷ USD doanh thu hàng năm.

Việt Nam có số lượng người dùng Facebook lớn thứ 7 thế giới, với khoảng 75,3 triệu tài khoản, theo thống kê của Statista, và được xem là một thị trường lớn cho Meta.

Facebook, với phiên bản tiếng Việt ra mắt vào năm 2008, đã trở thành một diễn đàn được nhiều người dùng nhất ở Việt Nam khi là nơi những người chỉ trích chính phủ và các nhà hoạt động nhân quyền có thể bày tỏ quan điểm của mình cũng như là nơi để nhiều người tìm kiếm các nguồn tin trái triều mà họ không thể có được từ truyền thông chính thống do nhà nước quản lý.

Thượng nghị sĩ Mỹ Marsha Blackburn hồi năm 2020 cáo buộc người sáng lập kiêm giám đốc điều hành Facebook Mark Zuckerberg đã ưu tiên "lợi nhuận hơn nguyên tắc" khi bóp nghẹt những tiếng nói bất đồng chính kiến theo lệnh của các chính phủ nước ngoài.

Chính phủ Việt Nam đã bỏ tù nhiều người, trong đó có những nhà báo độc lập, vì những đăng tải của họ trên Facebook, mà chính quyền cho là sai lệch hay xúc phạm các lãnh đạo Đảng và Nhà nước.

Freedom House, trong báo cáo đưa ra hôm 16/10, nói rằng chính phủ Việt Nam tiếp tục thực thi các biện pháp kiểm soát nghiêm ngặt đối với môi trường trực tuyến trong nước. Tổ chức này tiếp tục liệt Việt Nam vào nhóm không có tự do internet.

Nguồn : VOA, 18/12/2024

*****************************

Facebook siết chặt kiểm duyệt bài đăng chỉ trích Chính phủ ở Việt Nam, tăng gấp rưỡi trong 6 tháng đầu năm

RFA, 17/12/2024

Ngày 12/12/2024, ông Hoàng Hùng, một người gốc Việt ở Cộng hoà Czech, đăng bài viết trên Facebook với tựa đề "Quan chức Việt Nam quấy rối tình dục ở New Zealand ?"

Nhà hoạt động Việt Dũng cầm điện thoại có màn hình hiển thị bức thư ngỏ gửi tới giám đốc Facebook Mark Zuckerberg tại Hà Nội vào ngày 10/4/2018, nêu rõ công ty của ông có thể đang thông đồng với chính quyền cộng sản để xóa bỏ bất đồng chính kiến trực tuyến - AFP

Một ngày sau, ông nhận được thông báo của Facebook nói rằng bài viết không được hiển thị ở Việt Nam vì "Chúng tôi nhận được yêu cầu từ Vietnam Ministry of Public Security (Bộ Công an- PV) đề nghị hạn chế khả năng tiếp cận bài viết của bạn".

Nói với RFA trong ngày 17/12, ông cho rằng việc chặn bài viết xuất hiện ở Việt Nam không chỉ xảy ra một lần, và việc này ảnh hưởng đến quyền tự do thông tin của người dân trong nước : "Việc chặn này ảnh hưởng đến người trong nước. Tất cả những thông tin nào mà chính quyền cho rằng không có lợi hoặc bất lợi cho chính quyền thì họ sẽ chặn".

Hạn chế bài viết ở Việt Nam vì vi phạm luật pháp địa phương

Báo cáo minh bạch của Meta (công ty mẹ của Facebook) trong nửa đầu năm 2024 cho biết, mạng xã hội Facebook đã hạn chế quyền truy cập đối với người dùng tại Việt Nam đối với hơn 3.200 mục theo báo cáo từ Cục Phát thanh, truyền hình và thông tin điện tử (ABEI) thuộc Bộ Thông tin và Truyền thông (MIC) và Bộ Công an (MPS) vì bị cáo buộc vi phạm luật pháp địa phương về việc cung cấp thông tin xuyên tạc, vu khống hoặc xúc phạm danh tiếng của một tổ chức hoặc danh dự và nhân phẩm của một cá nhân theo Điều 5.1(d) Nghị định số 72/2013/NĐ-CP.

Khi Luật An ninh mạng có hiệu lực vào đầu năm 2019, Meta chỉ hạn chế 198 bài viết. Con số này tăng lên hơn 3 nghìn bài năm 2020, hơn 4,8 ngàn năm 2023 và chỉ nửa đầu năm nay đạt con số 3,28 ngàn.

Luật sư nhân quyền Đặng Đình Mạnh, người từng bị Facebook xóa nhiều bài viết vì những lý do theo ông là "rất vô lý", cho rằng Facebook đang xâm phạm một cách tùy tiện và bừa bãi vào quyền tự do ngôn luận của người dùng tại Hoa Kỳ. Trong tin nhắn gửi RFA, ông viết : "Tôi nghĩ rằng Chính phủ Hoa Kỳ, bao gồm quyền hành pháp và lập pháp phải cần biết điều này để sớm có biện pháp bảo vệ các quyền tự do đang nghiễm nhiên bị xâm phạm".

Phóng viên gửi email cho Bộ Ngoại giao Việt Nam và Bộ Thông tin & truyền thông cũng như hai công ty Meta với đề nghị bình luận về cáo buộc vi phạm quyền tự do biểu đạt, tự do thông tin khi chặn và xoá bài viết, nhưng chưa nhận được phản hồi.

Bên cạnh đó, một ông lớn công nghệ khác của Mỹ là Google cũng xóa video, hạn chế tiếp cận các video từ người dùng Việt Nam có nội dung chỉ trích chính phủ.

Từ 2011 đến giữa năm 2024, Chính phủ đã gửi tổng cộng 2.776 yêu cầu gỡ bỏ 83.129 video/bài viết trên các nền tảng của Google (Youtube, Google Map, Google Play Apps, Blogger).

Nguồn : RFA, 17/12/2024

****************************

Dự án 88 : Lo sợ cách mạng màu, Chính phủ ra Nghị định 126 bóp nghẹt hơn quyền lập hội

RFA, 16/12/2024

Nghị định 126 "Quy định về tổ chức, hoạt động và quản lý hội" trao cho Chính phủ quyền đình chỉ và giải thể các hội - một quyền sinh sát mà trước đây Chính phủ không có, tổ chức Dự án 88 (Project 88) viết trong bản phân tích công bố ngày 16/12.

Tổ chức xã hội dân sự No-U Hà Nội chuyển sang bóng đá để tránh các nỗ lực của chính phủ nhằm ngăn chặn các cuộc họp của họ, ảnh chụp ngày 9/7/2017 – Hoang Dinh Nam / AFP

Tổ chức phi chính phủ chuyên về nhân quyền Việt Nam nói rằng văn bản có hiệu lực từ ngày 26/11/2024 được xây dựng nhằm hiện thực hoá Chỉ thị mật số 24 của Bộ Chính trị Đảng cộng sản Việt Nam ban hành hồi năm ngoái vốn nhằm hạn chế hoạt động của xã hội dân sự.

Dự án 88 chỉ ra Nghị định trên trao quyền cho cơ quan hành pháp tuỳ nghi diễn giải và ra quyết định về bất cứ hội nào, ví dụ như quy định "không được lợi dụng hoạt động của hội để làm phương hại đến an ninh quốc gia, trật tự xã hội…" nhưng lại không quy định chi tiết.

Theo chính phủ, Nghị định 126 là cần thiết để đảm bảo sự kiểm soát của Đảng đối với các hội, ngăn chặn ảnh hưởng của nước ngoài vào các vấn đề trong nước và làm rõ vai trò của các hội trong việc hoạch định chính sách.

Ông Lê Thân, chủ nhiệm Câu Lạc bộ Lê Hiếu Đằng, cho rằng điểm đáng chú ý trong văn bản quy phạm pháp luật này nằm ở khoản 2 Điều 10 về Điều kiện thành lập hội, quy định : "Lĩnh vực hoạt động chính không trùng lặp với lĩnh vực hoạt động chính của hội đã được thành lập hợp pháp trước đó cùng phạm vi hoạt động".

Ông khẳng định, chính điều này đã phá vỡ căn nguyên chính của nghị định này là căn cứ theo Điều 25 của Hiến pháp "Công dân có quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí, tiếp cận thông tin, hội họp, lập hội, biểu tình". Ông nói thêm với phóng viên RFA : "Có anh em đề nghị câu lạc bộ Lê Hiếu Đằng nên ra đời một tổ chức hội, nhưng tôi chưa có ý nghĩ tới vì luật pháp chưa có gì rõ ràng".

Ông Phil Robertson, Giám đốc của tổ chức Những người vận động Nhân quyền và Lao động Châu Á (Asia Human Rights and Labor Advocates- AHRLA), nhận định cho hay chế độ độc đảng ở Việt Nam coi tất cả các tổ chức xã hội dân sự mà họ không trực tiếp kiểm soát là kẻ thù tiềm tàng, vì vậy Nghị định 126 phù hợp kế hoạch của Hà Nội nhằm xóa sổ mọi nhóm độc lập hoạt động trong nước.

Ông cho rằng văn bản dưới luật mới là một rào cản khác của chế độ toàn trị ở Việt Nam với mục tiêu kiểm soát mọi khía cạnh của xã hội Việt Nam, cả trong cuộc sống hàng ngày và trực tuyến, giống như hiện đang thấy ở Trung Quốc.

Phóng viên gửi email cho Chính phủ Việt Nam với yêu cầu bình luận về lời kêu gọi rút lại Nghị định 126 của Dự án 88, nhưng chưa nhận được phản hồi.

Nguồn : RFA, 16/12/2024

Tín đồ Phật giáo Hòa hảo Nguyễn Hoàng Nam bị tuyên 8 năm tù vì cáo buộc "dùng Facebook để chống Nhà nước"

RFA, 11/12/2023

Tòa án tỉnh An Giang kết án tám năm tù giam đối với tín đồ Phật giáo Hòa Hảo (Phật giáo Hòa hảo) Nguyễn Hoàng Nam trong phiên tòa chỉ hai giờ đồng hồ và không có luật sư.

Ông Nguyễn Hoàng Nam tại phiên tòa - Tiền Phong

Ngày 11/12, Tòa án Nhân dân tỉnh An Giang mở phiên tòa sơ thẩm xét xử ông Nguyễn Hoàng Nam với cáo buộc "'Phát tán, tuyên truyền thông tin, tài liệu nhằm chống Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam" theo Điều 117 của Bộ luật Hình sự.

Bà Lâm Thị Yến Trinh, vợ ông Nguyễn Hoàng Nam thuật lại với Đài Á Châu Tự Do (RFA) trong chiều cùng ngày :

"Hôm nay chỉ có tôi và chồng tôi trong phòng xử. Các nhân chứng không có mặt. Nó (tòa án- PV) có đưa giấy nhưng người ta không đi vì từ đây xuống đấy tốn mấy trăm ngàn tiền xe, người ta không có khả năng nên người ta không có khả năng đi".

Bà cho biết gia đình bà đã ký hợp đồng thuê luật sư ở thành phố Hồ Chí Minh, nhưng luật sư không thể đến gặp thân chủ để chuẩn bị bào chữa cũng như không đến phiên tòa vì luật sư trưởng của văn phòng không cho phép đi. Bà không biết tên văn phòng luật sư này và cũng từ chối tiết lộ danh tính vị luật sư kia.

Bà cho biết, chồng bà không nhận tội và không đồng ý với mức án mà tòa đã tuyên và tuyên bố sẽ kháng cáo.

Trích dẫn cáo trạng của Viện Kiểm sát tỉnh An Giang, báo chí nhà nước đưa tin từ tháng 7/2021, ông Nguyễn Hoàng Nam bắt đầu sử dụng 4 tài khoản Facebook : "Hoang Nam Nguyen", "Nam Nguyễn Hoàng", "Nam Nguyen Hoang", và "Trinh Yến" để thực hiện các hành vi chia sẻ, phát tán nhiều tài liệu, hình ảnh, video clip bị cho là "có nội dung chống phá Đảng và Nhà nước".

Ông còn bị cho là nhiều lần livestream trên tài khoản Facebook cá nhân để châm biếm, xúc phạm chính quyền địa phương ; thường xuyên quay phim, chụp hình cán bộ, chính quyền địa phương đi ngang nhà, với mục đích đăng lên các trang mạng xã hội để xúc phạm, lăng mạ.

Theo lời bà Trinh, trong phiên tòa, chồng bà phản bác các cáo buộc, nói rằng chỉ chụp hình những người hay lăng mạ và trêu chọc ông rồi đưa lên Facebook.

Bình luận về phiên tòa, ông Phil Robertson- Phó giám đốc Phân ban Châu Á của tổ chức Theo dõi Nhân quyền (HRW), nói trong tin nhắn gửi RFA ngày 11/12 :

"Ý tưởng vô lý của Chính phủ Việt Nam về thế nào là "tội" được thể hiện rõ ràng qua bản án 8 năm tù quá đáng dành cho Nguyễn Hoàng Nam chỉ vì anh ta đăng những quan điểm mà Chính phủ không thích trên Facebook.

Nhốt người trong nhiều năm vì bày tỏ quan điểm một cách ôn hòa là điều mà các chế độ độc tài nhỏ mọn làm, và cho thấy Chính phủ Việt Nam đã thiếu sót một cách thảm hại như thế nào trong việc đáp ứng các nghĩa vụ tôn trọng nhân quyền".

Đại diện tổ chức Theo dõi Nhân quyền kêu gọi chính phủ Việt Nam trả tự do cho ông Nguyễn Hoàng Nam ngay lập tức và "phải chấm dứt chiến dịch sách nhiễu những tín đồ Phật giáo Hòa Hảo không chịu chịu sự kiểm soát khắt khe của nhà nước".

Ông Josef Benedict, chuyên gia vận động cho không gian dân sự khu vực Châu Á-Thái Bình Dương của CIVICUS, nói với Đài Á Châu Tự Do (RFA) qua tin nhắn :

"Bản án 8 năm tù dành cho nhà hoạt động tôn giáo Nguyễn Hoàng Nam về tội ‘tuyên truyền chống nhà nước’ là quá đáng. Nó nêu bật sự trừng phạt nghiêm khắc mà các nhà hoạt động ở Việt Nam phải đối mặt và những nỗ lực không ngừng nghỉ của chính quyền nhằm bịt miệng những cá nhân có quan điểm chỉ trích hoặc bất đồng chính kiến.

Với tư cách là thành viên của Hội đồng Nhân quyền Liên Hiệp Quốc, chính quyền Việt Nam phải chấm dứt việc sử dụng một cách có hệ thống các luật hạn chế mơ hồ như Điều 117 của Bộ luật Hình sự để bắt và bỏ tù những nhà hoạt động như Nguyễn Hoàng Nam chỉ vì lên tiếng trên mạng".

Ông cho biết việc Việt Nam bắt giữ và kết án ông Nguyễn Hoàng Nam và hàng trăm nhà hoạt động khác là lý do tại sao tổ chức CIVICUS Monitor tiếp tục đánh giá không gian dân sự của Việt Nam là "đóng"- mức xếp hạng tồi tệ nhất mà một quốc gia có thể có.

Đây là lần thứ hai ông Nguyễn Hoàng Nam, 41 tuổi, bị kết án tù vì các hoạt động đấu tranh đòi tự do tôn giáo và quyền con người.

Hồi tháng 2/2018, ông bị tuyên án bốn năm tù giam cùng với năm đồng đạo Phật giáo Hòa Hảo độc lập khác, với cáo buộc "gây rối trật tự" và "chống người thi hành công vụ".

Phật giáo Hòa Hảo độc lập cùng với các nhóm đạo độc lập khác như Cao Đài Chơn truyền và nhiều nhóm Tin Lành độc lập thường bị sách nhiễu, đàn áp bởi chính quyền ở nhiều địa phương của Việt Nam.

***************************

Tù nhân lương tâm Trương Văn Dũng được trao Giải thưởng Lê Đình Lượng 2023

RFA, 11/12/2023

Nhà hoạt động bất đồng chính kiến Trương Văn Dũng (hay còn gọi là Trương Dũng), người đang thụ án sáu năm tù giam về tội danh "tuyên truyền chống nhà nước", được tổ chức Việt Nam Canh tân Cách mạng Đảng (tức đảng Việt Tân) trao giải thưởng Lê Đình Lượng năm nay với chủ đề "75 Năm Quốc Tế Nhân Quyền- Tự Do, Bình Đẳng & Công Lý cho Việt Nam".

Nhà hoạt động Trương Văn Dũng và Giải thưởng Lê Đình Lượng 2023 - Việt Tân

Ông Trương Văn Dũng tham gia phong trào biểu tình chống Trung Quốc xâm phạm chủ quyền biển đảo của Việt Nam từ 2011 và nhiều hoạt động phản đối vi phạm quyền con người và quyền dân sự ở Việt Nam. Ông cũng tích cực trợ giúp dân oan và những người yếu thế, nhiều lần cất lên tiếng nói bênh vực cho họ.

Đảng Việt Tân tổ chức trao giải thưởng vắng mặt cho ông Dũng trong một buổi lễ ở thủ đô Paris của Pháp trong ngày 10/12, đúng vào ngày kỷ niệm 75 năm Tuyên ngôn quốc tế về nhân quyền, và cũng là ngày sinh nhật của ông Lê Đình Lượng, người cũng đang thụ án tù 20 năm về tội danh "hoạt động nhằm lật đổ chính quyền".

Trong thông cáo công bố thông tin người được trao giải, tổ chức Việt Tân viết :

"Ông Trương Văn Dũng được công luận trong nước và quốc tế biết đến là một nhà hoạt động cho dân chủ nhân quyền quả cảm và đầy nhiệt huyết. Được bạn bè gọi một cách trân quý là ‘Trương Tráng Sĩ’ vì ông luôn đi đầu trong các cuộc biểu tình ôn hòa phản đối Trung Quốc, luôn sẵn sàng hỗ trợ cho những nạn nhân của bất công và độc tài như các tù nhân lương tâm, bà con dân oan".

Tiến sĩ Đông Xuyến, phát ngôn nhân của đảng Việt Tân, viết trong tin nhắn gửi Đài Ấ Châu Tự Do (RFA) ngày 10/12 :

"Anh Trương Văn Dũng là một người lên tiếng ôn hòa dù bị đàn áp đánh đập nhiều lần, anh vẫn quyết tâm lên tiếng cho đồng bào mình và bất chấp sự tù đày.

Nói đến anh, mọi người đều nhớ hình ảnh anh hay đứng ở những nơi đông người qua lại, có lúc chỉ một mình, anh giương cao khẩu hiệu chống Trung Quốc, bảo vệ quyền con người, phản đối việc đàn áp dân, nhất là mặc chiếc áo in chữ : ‘Dân chủ không phải là tội.’ Sự kiên cường và tấm lòng của anh đã tạo nguồn cảm hứng cho nhiều người".

Bà cho biết việc trao giải thưởng cho ông Trương Văn Dũng, người bị bắt giam từ hồi tháng 05/2022, cũng là sự biết ơn với những người nhiều tình yêu thương, chuộng lẽ phải và quả cảm như ông.

Cựu tù nhân lương tâm, luật sư nhân quyền Lê Quốc Quân, đánh giá về khôi nguyên của Giải thưởng Lê Đình Lượng năm nay :

"Cá nhân tôi thấy anh Trương Văn Dũng xứng đáng với giải thưởng này. Anh đã rất là tích cực tham gia nhiều hoạt động khác nhau ủng hộ cho tự do dân chủ nhân quyền Việt Nam, đặc biệt là những vấn đề về biển đảo.

Anh là một con người phải nói là rất dũng cảm, có thể đứng ra ngay giữa đường giơ biểu ngữ và anh chống tham nhũng hoặc là yêu cầu bảo vệ chủ quyền biển đảo Việt Nam hoặc là thách thức đối với Đảng cộng sản về vấn đề lãnh đạo".

Bà Nghiêm Thị Hợp cho biết giải thưởng là một nguồn động viên rất lớn cho gia đình bà để vượt qua những khó khăn. Bà nói với RFA trong ngày 11/10 :

"Rất là mừng, thứ nhất là tinh thần, thứ hai là có mọi người luôn đồng hành, thì mình không bị cô đơn, không bị lẻ loi, còn có sự quan tâm của cộng đồng".

Bà Hợp nói sau khi ông Dũng bị chuyển đến Trại giam Gia Trung cách xa nhà hơn 1.000 km, ông cảm thấy khoẻ hơn vì khí hậu ở vùng Tây Nguyên đỡ khắc nghiệt hơn ở trại giam An Điềm (Quảng Nam), nơi ông bị đánh và biệt giam cùng với tù nhân lương tâm Trịnh Bá Phương và Phan Công Hải trong tháng 9 năm nay sau khi biểu tình phản đối việc trại giam đối xử vô nhân đạo với tù nhân.

Trước khi bị bắt giam, bên cạnh các hoạt động đường phố, ông Dũng còn tham gia nhiều hoạt động từ thiện trợ giúp dân oan và gia đình tù nhân lương tâm trong hai nhóm Bầu Bí Tương Thân và Quỹ 50K của nhà hoạt động Nguyễn Thuý Hạnh, người cũng đang bị điều tra về cáo buộc "tuyên truyền chống nhà nước" theo Điều 117 của Bộ luật Hình sự.

Trước phiên xử sơ thẩm ông, tổ chức Theo dõi Nhân quyền (HRW) kêu gọi Việt Nam phóng thích ông và hủy bỏ mọi cáo buộc chống lại ông. Tổ chức nhân quyền có trụ sở ở New York (Hoa Kỳ) cũng thúc giục chính quyền các quốc gia dân chủ đang xây dựng quan hệ chặt chẽ hơn với Việt Nam lên tiếng một cách công khai và mạnh mẽ để ủng hộ ông, và kêu gọi Việt Nam phóng thích các tù nhân chính trị, đồng thời có các bước tiến thực sự hướng tới cải cách.

Giải thưởng Lê Đình Lượng được Việt Tân thành lập vào năm 2018, mang tên của chính nhà hoạt động dân chủ và nhân quyền bị kết án 20 năm tù giam sau các hoạt động công khai đấu tranh cho quyền lợi của người dân và chủ quyền của Việt Nam.

Trong những năm trước, giải thưởng này được trao cho các nhà hoạt động nhân quyền trong nước như bà Nguyễn Thuý Hạnh, ông Phan Kim Khánh, linh mục Đặng Hữu Nam, và giảng viên cao đẳng sư phạm Nguyễn Năng Tĩnh. Họ đều là các công dân có trách nhiệm nhưng bị đàn áp hoặc bị cầm tù với những bản án nặng nề, hoặc bị bắt rồi đưa vào bệnh viện tâm thần như trường hợp của bà Nguyễn Thuý Hạnh.

Nhà nước Việt Nam luôn coi các giải thưởng nhân quyền, kể cả Giải thưởng Lê Đình Lượng, của các tổ chức của người Việt, và quốc tế, là sự can thiệp vào nội bộ Việt Nam, phục vụ cho ý đồ chống phá chính quyền hay "diễn biến hòa bình". Hà Nội coi các cá nhân hoặc tổ chức được trao giải thưởng là "những đối tượng có hoạt động vi phạm pháp luật".

Cũng trong ngày 10/12, Mạng lưới Nhân quyền Việt Nam đã tổ chức lễ trao Giải thưởng Nhân quyền Việt Nam 2023 ở Toronto (Canada) cho ba nhà hoạt động Trần Văn Bang, Y Wo Nie, và Lê Trọng Hùng. Cả ba đang bị cầm tù ở Việt Nam về tội danh "tuyên truyền chống nhà nước" hoặc "lợi dụng quyền tự do dân chủ" với mức án từ bốn năm đến tám năm tù giam.

FB là sản phẩm của văn minh tin học. Văn minh tin học lại là sản phẩm của tự do dân chủ. Có tự do dân chủ con người mới được bộc lộ, mới được thi thố sức sáng tạo vô tận. Sức sáng tạo vô tận của con người tự do đã tạo ra văn minh tin học, tạo ra FB.

Mark Zuckerberg sáng tạo ra FB nhưng FB không phải là tài sản riêng của Mark. Định luật vạn vật hấp dẫn có sẵn trong tự nhiên. Không có Newton phát hiện ra định luật vạn vật hấp dẫn thì sẽ có ông Alex, ông Anton phát hiện ra. Newton chỉ là đại biểu của trí tuệ loài người phát hiện ra một bản chất của tự nhiên. Mark cũng chỉ là đại biểu của trí tuệ loài người tạo ra FB. Loài người cảm ơn sự sáng tạo của Mark nhưng loài người không coi FB là tài sản của riêng Mark.

FB là tài sản chung của loài người, là công cụ để con người bộc lộ mình, thể hiện mình và làm chủ thế giới, làm chủ xã hội. Nhưng quản trị FB đã coi FB chỉ như một sản phẩm, một món hàng của riêng FB để kinh doanh. Coi FB chỉ đơn thuần là hàng hoá kinh doanh, quản trị FB còn như một bộ phận của ban tuyên giáo, như một chi bộ của đảng uỷ tuyên giáo trung ương.

Chỉ là sản phẩm kinh doanh, quản trị FB đã làm mất những giá trị thời đại, làm mất giá trị nhân văn của FB, tước đoạt những quyền con người cơ bản của người sử dụng FB. Trang FB của tôi đã phải trải qua những thử thách nghiệt ngã không tương xứng với giá trị và sứ mệnh của FB.

Sau giai đoạn binh đoàn AK47 ào ào tràn vào các bài viết của tôi để lại những từ ngữ bẩn thỉu tởm lợm của hạng thiếu trí tuệ, u mê, cuồng tín. Sau giai đoạn đám dư luận viên đông như đàn cào cào, Châu chấu trong dịch cào cáo Châu chấu tới tấp gửi báo cáo láo đến quản trị FB đề khoá tài khoản FB của tôi. Đến giai đoạn bài của tôi vừa post lên liền biến mất tăm tích. Hiện nay trang FB của tôi đang bị treo, đang bị hạn chế tương tác, hạn chế luân chuyển trên dòng thời gian đến với friends.

Hạn chế chặt chẽ tương tác chưa đủ. Lại xăm soi, gỡ bỏ cả những bài cũ. Chiều chủ nhật, 10/9/2023, tôi vào FB, liền thấy thông báo của quản trị FB cho biết bài viết Tận Cùng Bất Lương, Tận Cùng Giả Dối của tôi trên trang FB từ gần hai năm trước sẽ bị gỡ bỏ. 

Trên thông báo gỡ bài có mục lí do gỡ bài và mục phản hồi của tài khoản FB bị gỡ bài. Nháy vào mục lí do gỡ bài liền thấy toàn văn bài sẽ bị gỡ và cơn cớ bị gỡ là "vi phạm quyền sở hữu trí tuệ".

Nháy vào mục phản hồi, sau khi điền vào các ô trống : Tên. Địa chỉ. Số điện thoại. Email. Ý kiến phản hồi. Chữ kí điện tử. Điền chữ kí điện tử không đúng với đòi hỏi của quản trị FB, tôi phải tìm đến kĩ sư công nghệ thông tin. Hai hôm sau tôi mới chuyển được ý kiến phản hồi như sau :

Bài Tận Cùng Bất Lương, Tận Cùng Giả Dối tôi viết về sự việc thời sự mà các báo tiếng Việt chính thống của nhà nước Việt Nam đều phải làm ngơ, im lặng nhưng nhiều báo tiếng Anh trên thế giới và các trang mạng xã hội đều đồng loạt đưa tin chi tiết, cụ thể cùng với ảnh chụp nhân vật đóng đinh vào sự việc : Trong phái đoàn chính phủ nhà nước Việt Nam đến London nước Anh dự hội nghị Biến Đổi Khí Hậu Thế Giới, tối ngày 4/11/2021 bộ trưởng bộ Công an Tô Lâm cùng thuộc cấp đã đến tiệm ăn của Thánh Rắc Muối Nusret Gokce người Thổ Nhĩ Kỳ ăn bít tết Tomahawk dát vàng 24 karat, giá tiền mỗi miếng thịt bò dát vàng lên đến 850 bảng Anh, tương đương gần ba chục triệu tiền Việt.

Nơi ông bộ trưởng Công an Tô Lâm ăn thịt bò dát vàng mà mỗi miếng ăn gần ba chục triệu đồng tiền Việt ở ngay nơi trước đó ít ngày 39 người Việt Nam nghèo đói tìm đường trốn vào nước Anh kiếm sống đã chết cóng, chết ngạt trong thùng xe đông lạnh.

Sự thật đau lòng tôi đưa lên FB để đánh thức lương tâm con người, không vi phạm tiêu chuẩn cộng đồng của FB, không vi phạm quyền sở hữu trí tuệ như quản trị FB nêu lí do gỡ bài. Bài viết chỉ nêu ra hành vi phản cảm của quan chức công an làm mất đi vẻ đẹp của cuộc sống.

Từ trước đến nay, tất cả những bài viết của tôi về những việc làm vi phạm pháp luật và đạo đức của công an đều bị quản trị FB gỡ bỏ cho tôi thấy bóng dáng của công an Việt Nam trong những lệnh gỡ bỏ này.

Trang FB là không gian tự do ngôn luận nhỏ bé mà kỉ nguyên văn minh tin học mang lại cho người dân Việt Nam trong nhà nước độc tài công an trị. FB là thành quả tự do sáng tạo của con người, của tự do, dân chủ. Tôi kính mong quản trị FB duy trì cho người dân Việt Nam không được tư do ngôn luận trong đời sống có được không gian tự do ngôn luận nhỏ bé ở Fb.

Tôi chân thành cảm ơn.

Phạm Đình Trọng

(15/09/2023)

********************************

Bài đã post ngày 8/11/2021, bị quản trị FB gỡ ngày 12/9/2023

Tận cùng bất lương Tận cùng giả dối

Phạm Đình Trọng, Thông Luận, 05/11/2021

Người đứng đầu nước Mỹ giầu nhất thế giới, tổng thống Barack Obama thăm chính thức Việt Nam. Sau những lễ nghi và thăm viếng ngoại giao ở Hà Nội, đến bữa, Tổng thống Mỹ ra quán bún chả bình dân phố Huế ăn trưa cùng dân thường Hà Nội. Một bát nước chấm, chả nướng. Một đĩa bún. Một đĩa rau sống. Một chai bia Hà Nội. Bữa ăn của Tổng thống Mỹ khi công cán ở Hà Nội chỉ vài chục ngàn đồng tiền Việt, chỉ hai, ba đô la Mỹ.

Người đứng đầu nước Mỹ giầu nhất thế giới, tổng thống Barack Obama ra quán bún chả bình dân phố Huế ăn trưa cùng dân thường Hà Nội.

Tổng thống Mỹ ăn bữa trưa bình dị cùng người dân thường Việt Nam không những là hình ảnh đẹp của con người Barack Obama mà còn là hình ảnh đẹp của nước Mỹ, hình ảnh lung linh của một chính quyền dân chủ, chính quyền từ dân mà ra, gần dân, chan hòa với dân, không có gì cách biệt với dân.

Đoàn Chính phủ nhà nước cộng sản Việt Nam thăm vương quốc Anh với những thành viên như Bộ trưởng bộ Công an Tô Lâm đầy tai tiếng. Tai tiếng ở trong nước đàn áp, bắn giết dân. Đàn áp quyền biểu tình, đàn áp quyền tự do ngôn luận của dân. Xông vào tận giường ngủ bắn giết dân ở Đồng Tâm, Mỹ Đức, Hà Nội. Tai tiếng cả trên thế giới đến mức trở thành tội phạm quốc tế khi đưa cả thê đội mật vụ với hai tướng chỉ huy đột nhập phi pháp vào nước Đức, đạp lên luật pháp nước Đức bắt cóc Trịnh Xuân Thanh đưa về Việt Nam.

Đoàn Chính phủ của đất nước tận cùng nghèo mạt. Người dân phải lang bạt, vật vờ khắp thế giới kiếm sống. Đàn ông bán sức lao động làm thuê. Không có việc làm thuê thì làm tội phạm. Buôn ma túy. Buôn người. Làm băng đảng cướp của giết người. Làm kẻ cắp vặt ở siêu thị. Đàn bà bán thân làm nô lệ tình dục.

Đầy tai tiếng cả về nhân cách con người và tai tiếng cả về danh dự, thể diện quốc gia, trong đoàn Chính phủ nhà nước cộng sản Việt Nam thăm nước Anh, Bộ trưởng Tô Lâm lại một lần nữa lộ ra nhân cách thấp hèn, chỉ biết có miếng ăn, không biết đến nhân dân khốn khó, không biết đến thể diện quốc gia.

Tổng thống Mỹ đến Việt Nam đi ăn bữa trưa bún chả, chỉ, hai, ba đô la. Bộ trưởng Tô Lâm đi ăn bữa tối thịt bò dát vàng. Giá miếng thịt bò dát vàng trong miệng Bộ trưởng Tô Lâm cả ngàn đô la. Tổng thống Mỹ tự cầm chai bia, ngửa cổ lên tu như mọi người dân lao động bình thường. Bộ trưởng Tô Lâm không cần động tay, chỉ việc há miệng. Hai vành môi banh ra như mỏ con chim non chờ chim mẹ mớm mồi. Tô Lâm há mồm chờ người hầu đút miếng thịt bò dát vàng vào miệng. Một hình ảnh rất kệch cỡm, chướng mắt, thiếu thẩm mĩ và vô chính trị.

Bộ trưởng Tô Lâm chỉ biết có miếng ăn, không biết đến nhân dân khốn khó, không biết đến thể diện quốc gia.

Nơi Ủy viên Bộ Chính trị, Bộ trưởng bộ Công an Tô Lâm cong môi chờ người hầu đút miếng thịt bò dát vàng ngàn đô la vào miệng chính là nơi mới năm trước ba mươi chín người Việt Nam nghèo đói, trên đường trốn chui trốn lủi phi pháp vào nước Anh kiếm miếng ăn đã chết ngạt, chết lạnh cứng trong thùng xe đông lạnh.

Ủy viên Bộ Chính trị, Bộ trưởng bộ Công an Tô Lâm nuốt miếng thịt bò dát vàng ngàn đô vào cái dạ dày tham lam ở ngay chính nơi ba mươi chín người Việt Nam nghèo đói chết thê thảm trên đường trốn chui trốn lủi vào nước Anh kiếm miếng ăn. Càng thấy sự tận cùng bất lương, tận cùng mất tính người ở ông Ủy viên Bộ Chính trị, Bộ trưởng bộ Công an.

Vì có những người Việt Nam sung sướng giơ ngón tay cái lên tỏ ra hãnh diện khi nuốt miếng thịt bò dát vàng ngàn đô mới có ba mươi chín người Việt Nam nghèo đói đi kiếm miếng ăn phải chết cóng trong thùng xe đông lạnh.

Ông Ủy viên Bộ Chính trị, Bộ trưởng bộ Công an nuốt miếng thịt bò dát vàng ngàn đô rồi mau mắn, hăm hở đến thành kính dâng hoa tri ân ông thủy tổ cộng sản thế giới Karl Marx...

...và ông thủy tổ cộng sản Việt Nam Hồ Chính Minh, bày tỏ tấm lòng trung thành với lí tưởng đấu tranh chống bất công, nghèo đói, mang lại ấm no hạnh phúc cho giai cấp vô sản.

Ở ngay nơi ba mươi chín người Việt Nam nghèo đói đi kiếm miếng ăn chết thảm, ông Ủy viên Bộ Chính trị, Bộ trưởng bộ Công an nuốt miếng thịt bò dát vàng ngàn đô rồi mau mắn, hăm hở đến thành kính dâng hoa tri ân ông thủy tổ cộng sản thế giới Karl Marx và ông thuỷ tổ cộng sản Việt Nam Hồ Chính Minh, bày tỏ tấm lòng trung thành với lí tưởng đấu tranh chống bất công, nghèo đói, mang lại ấm no hạnh phúc cho giai cấp vô sản. Không phải chỉ tận cùng bất lương, ông Ủy viên Bộ Chính trị đảng cộng sản Việt Nam, Bộ trưởng bộ Công an còn tận cùng giả dối.

Có phải người cộng sản là như vậy : Tận cùng bất lương. Tận cùng giả dối?

Phạm Đình Trọng

(05/11/2021)

Tranh cãi xung quanh bình luận của Châu Bùi về Nữ hoàng Anh và kháng chiến chống Pháp

Vào sáng 9/9, nữ diễn viên kiêm người mẫu Châu Bùi (tên thật là Bùi Thái Bảo Châu) nhận nhiều chỉ trích từ cộng đồng mạng sau khi cô đăng tải dòng trạng thái đau buồn, tiếc thương Nữ hoàng Anh Elizabeth Đệ nhị vừa mới băng hà.

Trong status của mình, cô trích dẫn một câu nói của người phụ nữ có 70 năm trên cương vị đứng đầu Hoàng gia Anh : "Thước đo chính xác nhất cho những hành động của chúng ta chính là thời gian tồn tại của những điều tốt đẹp mà ta có", rồi kết "Tạm biệt Người."

Tuy nhiên, Châu Bùi đã bị rất nhiều người chỉ trích. Những người chỉ trích cho rằng cô "sính ngoại" và quên đi lịch sử Việt Nam cũng như thái độ của Hoàng gia Anh quốc đối với Việt Nam trong quá khứ.

Có nhiều ý kiến phản đối Châu Bùi tương tự nhau khi cho rằng Nữ hoàng Elizabeth ủng hộ hai cuộc chiến của Pháp ở Việt Nam.

Một ý kiến nhận được nhiều Like nói rằng Nữ hoàng Elizabeth đã "hai lần ủng hộ, hỗ trợ Pháp đánh Việt Nam…" và cáo buộc Châu Bùi không hiểu gì về lịch sử dân tộc mình.

Luật sư Trần Đại Lâm từ Hà Nội bình luận qua tin nhắn về ý kiến này như sau :

"Ở nước Anh, hoàng tộc chỉ giữ vai trò là biểu tượng quốc gia, họ đóng vai trò rất ít trong những quyết định chính trị, vì vậy nói rằng bà ủng hộ hay có quyết định trong việc ủng hộ Pháp là rất hàm hồ."

Ông nói vào thời điểm Pháp xâm lược Việt Nam lần thứ nhất, ngày 01/09/1858, Nữ hoàng chưa ra đời nên bà không thể có thái độ ủng hộ được. Còn khi Pháp xâm lược Việt Nam lần thứ hai, tức ngày 23/09/1945 thì Nữ hoàng chỉ mới 19 tuổi, chưa tiếp nhận vương vị nên bà cũng không thể có ý kiến ủng hộ như cộng đồng mạng Việt Nam gán ghép được.

Trong thời gian nắm quyền, Nữ hoàng Elizabeth cũng góp công rất nhiều trong việc trao trả thuộc địa về tay người dân của nhiều quốc gia nên việc cho rằng bà ủng hộ xâm chiếm, thuộc địa hoá là thiếu kiến thức lịch sử, luật sư Lâm nhấn mạnh.

Cũng từ Hà Nội, cựu sĩ quan tình báo quân đội Vũ Minh Trí nói với RFA :

"Nữ hoàng Elizabeth được kính trọng và đánh giá cao vì bà đã trọn đời cống hiến cho nước Anh, cho người Anh. Sự cống hiến đó nếu có gây hại cho nước nào khác thì cũng là điều dễ hiểu. Bà không phải là nữ hoàng của cả thế giới."

Ông nói hàng triệu người trên thế giới đã bày tỏ sự tiếc thương chứ chẳng riêng Châu Bùi, và "Chắc chắn trong vài ngày tới, các lãnh đạo cấp cao của Nhà nước Việt Nam sẽ có thư/điện chia buồn gửi tới Hoàng gia và Chính phủ Anh về sự ra đi của Nữ hoàng Elizabeth."

Sau khi nhận được nhiều ý kiến phản đối dòng trạng thái của mình, Châu Bùi- người từng lọt vào danh sách 30 Under 30 Châu Á do tạp chí Forbes bình chọn, đã xoá/ẩn status của mình đồng thời đưa ra lời xin lỗi về việc phát ngôn "thiếu cẩn trọng" của mình.

Bình luận về sự tự kiểm duyệt của Châu Bùi, cựu cán bộ Tổng cục Tình báo Quân đội Vũ Minh Trí nói :

"Châu Bùi còn rất trẻ. Quyền tự do ngôn luận của cô ấy phải được tôn trọng, nhất là khi cô ấy phát biểu với tư cách cá nhân. Ai muốn đề cập việc Nữ hoàng Anh ủng hộ Pháp trong cuộc chiến tranh Đông Dương thì cứ công khai lên tiếng, đừng bắt Châu Bùi phát ngôn hộ."

Còn luật sư Trần Đại Lâm thì nói rằng ông không ngạc nhiên về thái độ tự kiểm duyệt của nghệ sĩ ở Việt Nam vì họ ngại va chạm và không muốn mất lòng người hâm mộ.

"Không có gì quá khó hiểu khi phần lớn cư dân mạng phản đối Nữ hoàng Elizabeth là các bạn trẻ. Những người này thừa nhiệt huyết nhưng thiếu văn hoá, vì vậy để tránh mất thời gian tranh cãi người nghệ sĩ tự kiểm duyệt là lẽ thường," vị luật sư trẻ nói.

Từ Đức, nhà văn Võ Thị Hảo gửi tin nhắn cho RFA, nói rằng bà đọc một số bình luận về dòng trạng thái của Châu Bùi mà bà cảm thấy "rùng mình ghê sợ" vì "lối chẹn họng và ý đồ vu cáo tàn nhẫn" trong các bình luận đó.

"Mấy năm gần đây, ngành an ninh và tuyên giáo Việt Nam sử dụng lực lượng dư luận viên dùng mạng xã hội tấn công, nhằm nô lệ hóa, chia rẽ, gây thù hận giữa con người và các quốc gia," nữ nhà văn nói.

Bà nói các văn nghệ sĩ, những người dám lên tiếng vì sự thật ở Việt Nam, đã và đang phải chịu sự đe dọa nguy hiểm này. Họ phải chịu sự kiểm duyệt, thậm chí tù đày và chết trong cung cách dùng kiểm duyệt, dùng những điểu luật phi nhân để bỏ tù, để "ám sát" văn hóa và tri thức.

Không có gì lạ khi họ phải "tự kiểm duyệt" để tránh họa diệt thân, bà kết luận.

Nghệ sĩ Châu Bùi, sinh năm 1997, được công chúng biết đến như là một fashionista (người am hiểu thời trang), có lượng theo dõi trên 3 triệu người trên Instagram.

Nguồn : RFA, 09/09/2022

Facebook chỉ đích danh công ty đằng sau nhóm tin tặc bị nghi liên hệ nhà nước Việt Nam

VOA, 11/12/2020

Các nhà điều tra an ninh mạng tại Facebook vừa lần ra một nhóm hacker từ lâu bị nghi làm gián điệp cho chính phủ Việt Nam, nêu đích danh một công ty công nghệ tại Thành phố Hồ Chí Minh. Reuters dẫn thông báo hôm 12/12 của trang mạng xã hội có trụ sở tại Mỹ cho hay, đồng thời nói rằng nếu thông tin được xác nhận, đây sẽ là lần đầu tiên Facebook công khai hoạt động tấn công của nhóm hacker, và cũng là trường hợp hiếm hoi một nhóm hacker bị cáo buộc do nhà nước hậu thuẫn bị một tổ chức cụ thể theo dõi.

Nhóm tin tặc APT32 (OceanLotus) từng bị cáo buộc theo dõi các nhà bất đồng chính kiến, doanh nghiệp và quan chức nước ngoài trong nhiều năm qua.

Nhóm tin tặc được biết tiếng APT32, hay còn có tên OceanLotus, từng bị cáo buộc trong nhiều năm qua về các hoạt động theo dõi các nhà bất đồng chính kiến, các doanh nghiệp và quan chức nước ngoài.

Hồi đầu năm nay, Reuters đưa tin rằng nhóm tin tặc đã nỗ lực đột nhập vào Bộ Quản lý Khẩn cấp của Trung Quốc và chính quyền tại Vũ Hán khi đợt bùng phát Covid-19 đầu tiên lan rộng. Sự kiện này được cho là có thể liên hệ với việc tại sao Việt Nam phản ứng nhanh và hiệu quả trong việc phòng ngừa bùng phát dịch ngay từ đầu.

Facebook cho biết họ đã tìm thấy mối liên hệ giữa các cuộc tấn công mạng trước đây được cho là của OceanLotus và một công ty Việt Nam có tên CyberOne Group, hay còn gọi là Công ty Hành Tinh.

"Chúng tôi KHÔNG PHẢI là OceanLotus", một người điều hành trang Facebook (hiện đã bị đình chỉ) của công ty tại Việt Nam nói với Reuters. "Đó là nhầm lẫn thôi".

Bộ Ngoại giao Việt Nam hiện chưa trả lời yêu cầu bình luận của hãng thông tấn Anh. Bộ này trước đó từng phủ nhận có liên quan đến các cuộc tấn công của OceanLotus.

Facebook cho biết các tin tặc đã sử dụng các nền tảng của họ để thực hiện một loạt các cuộc tấn công mạng. Một số trong đó sử dụng các tài khoản giả để đánh lừa mục tiêu bằng cách đóng giả là các nhà hoạt động, doanh nghiệp và có thể là những người đang tìm kiếm tình yêu.

Nathaniel Gleicher, người đứng đầu chính sách an ninh mạng của Facebook, cho biết nhóm của ông đã tìm thấy bằng chứng kỹ thuật liên kết trang Facebook của CyberOne với các tài khoản được sử dụng trong chiến dịch tấn công cũng như với các cuộc tấn công khác của OceanLotus.

Ông Gleicher từ chối nêu chi tiết các bằng chứng vì lý do sẽ gây khó khăn hơn cho nhóm trong việc theo dõi tin tặc trong tương lai, nhưng cho biết các kỹ thuật liên quan đến cơ sở hạ tầng trực tuyến, mã độc, các công cụ và kỹ thuật tấn công khác.

OceanLotus được cho là không "nổi tiếng" ở phương Tây bằng các nhóm hacker do Trung Quốc và Nga hậu thuẫn, nhưng lại được biết đến nhiều vì các hoạt động mạnh mẽ ở khu vực Đông Nam Á.

Một số chuyên gia tin rằng nhóm này bắt đầu hoạt động ít nhất từ năm 2013 và có "tất cả các dấu hiệu của một tổ chức được nhà nước hậu thuẫn hoạt động hỗ trợ cho chính phủ Việt Nam".

***********************

Facebook lần ra công ty CNTT ở Việt Nam khi truy vết tin tặc Sen Biển

Diễm My, VNTB, 11/12/2022

Lần đầu tiên Facebook ra thông báo công khai về một hoạt động tấn công mạng và nếu được xác nhận, đây sẽ là một trường hợp hiếm hoi về việc gián điệp mạng nghi ngờ do nhà nước hậu thuẫn bị truy tìm đến một tổ chức cụ thể.

Facebook  cho biết họ đã tìm thấy mối liên hệ giữa các cuộc tấn công mạng trước đây được cho là của OceanLotus hay APT32 và một công ty Việt Nam có tên là CyberOne Group có trụ sở ở thành phố Hồ Chí Minh.

CyberOne Group còn được gọi là CyberOne Security, CyberOne Technologies, Hành Tinh Company Limited, Planet and Diacauso.

Trưởng ban chính sách an ninh mạng của Facebook , Nathaniel Gleicher cho biết nhóm của ông đã tìm thấy bằng chứng kỹ thuật liên kết trang Facebook của CyberOne với các tài khoản được sử dụng trong chiến dịch tấn công cũng như với các cuộc tấn công của OceanLotus khác.

CyberOne Group phủ nhận có liên hệ với tin tặc. Một người điều hành trang Facebook hiện đã bị đình chỉ của công ty cho biết khi được Reuters liên hệ  rằng ở đây có sự nhầm lẫn và rằng : "Chúng tôi không phải là Sen Biển".

Facebook cho biết các tin tặc đã sử dụng các nền tảng của Facebook để thực hiện một loạt các cuộc tấn công mạng như sử dụng các tài khoản giả để lừa các mục tiêu bằng cách đóng giả là các nhà hoạt động, các doanh nghiệp hoặc thậm chí là lừa tình để sau đó phát tán các phần mềm độc hại.

Tin tặc lừa nạn nhân tải xuống các ứng dụng Android giả mạo thông qua Cửa hàng Google Play đi kèm với nhiều quyền cho phép giám sát rộng rãi các thiết bị của người sử dụng.

Các nhà nghiên cứu của Facebook cho biết : "Để làm gián đoạn hoạt động này, chúng tôi đã chặn các miền được liên kết đăng trên nền tảng của chúng tôi, xóa tài khoản của nhóm này và thông báo cho những người mà chúng tôi tin rằng đã bị APT32 nhắm mục tiêu".

Bộ Ngoại giao Việt Nam đã không trả lời ngay lập tức yêu cầu bình luận. Bộ này trước đó đã phủ nhận các liên quan đến các cuộc tấn công của OceanLotus.

"Thành tích" hoạt động của Sen Biển – APT32

Vài tháng trước Volexity  tiết lộ nhiều chiến dịch tấn công được thực hiện thông qua nhiều trang web và trang Facebook giả mạo tới người dùng hồ sơ, chuyển hướng khách truy cập đến các trang lừa đảo và phát tán phần mềm độc hại cho Windows và macOS.

Ngoài ra, ESET đã báo cáo một hoạt động tương tự lan truyền qua nền tảng truyền thông xã hội vào tháng 12 năm 2019, sử dụng các bài đăng và tin nhắn trực tiếp chứa liên kết đến một kho lưu trữ độc hại được lưu trữ trên Dropbox để đánh cắp thông tin nhạy cảm.

Năm ngoái, nhóm Sen Biển OceanLotus đã nhắm mục tiêu vào các công ty ô tô đa quốc gia  nhằm hỗ trợ các mục tiêu sản xuất xe của Việt Nam. Trong thời kỳ cao điểm của đại dịch COVID-19, APT32 đã thực hiện các chiến dịch xâm nhập nhằm vào Bộ Quản lý Khẩn cấp ở Trung Quốc với mục đích thu thập thông tin tình báo về cuộc khủng hoảng COVID-19.

Tháng trước, Trend Micro đã phát hiện ra một chiến dịch mới tận dụng một cửa hậu macOS mới cho phép những kẻ tấn công rình mò và đánh cắp thông tin bí mật và tài liệu kinh doanh nhạy cảm từ các máy bị nhiễm.

Hai tuần trước, Microsoft đã trình bày chi tiết một chiến thuật của OceanLotus liên quan đến việc sử dụng các kỹ thuật khai thác tiền xu để nằm trong tầm ngắm và thiết lập sự bền bỉ trên hệ thống của nạn nhân, do đó khó phân biệt giữa tội phạm có động cơ tài chính với các hoạt động thu thập thông tin tình báo.

Các tên miền của nhóm tin tặc sử dụng làm mồi nhử :

tocaoonline[.]com

qh2020[.]org

tinmoivietnam[.]com

nhansudaihoi13[.]org

chatluongvacuocsong[.]vn

tocaoonline[.]org

facebookdeck[.]com

thundernews[.]org

Diễm My

Nguồn : VNTB, 11/12/2020

************************

Facebook cáo buộc nhóm tin tặc APT32 do Chính phủ Việt Nam hậu thuẫn lan truyền mã độc

RFA, 11/12/2020

Nhóm bảo mật của Facebook hôm 10/12 cho biết nhóm hacker APT32 do chính phủ Việt Nam hậu thuẫn đã lan truyền mã độc nhắm vào các nhà hoạt động Việt Nam, các chính phủ nước ngoài, các cơ quan báo chí, cùng các tổ chức phi chính phủ, doanh nghiệp.

Facebook cáo buộc nhóm tin tặc APT32 lan truyền mã độc

Chính sách An ninh của Facebook và Mike Dvilyansky, quản lý bộ phận thông tin tình báo về đe dọa trên mạng của Facebook cho biết các nghiên cứu của hãng cho thấy CyberOne Group - một công ty IT của Việt Nam có liên quan đến hoạt động lan truyền mã độc. Công ty này còn được biết đến với những cái tên như CyberOne Security, CyberOne Technologies, Hành Tinh Company Limited, Planet and Diacauso.

CyberOne Group phủ nhận có liên hệ với tin tặc và cho báo cáo này là một sai lầm.

"Chúng tôi KHÔNG PHẢI là Ocean Lotus", một người điều hành Fanpage của công ty CNTT hiện đã bị Facebook đình chỉ cho biết khi được Reuters liên hệ.

Theo điều tra của Facebook, nhóm hacker APT32 hoạt động trên Facebook bằng cách tạo các tài khoản, trang giả, thường lấy tên là các nhà hoạt động hoặc doanh nghiệp.

Nhóm này chia sẻ các đường dẫn với những nạn nhân của mình tới những trang mà nhóm này hoặc đã hack được hoặc được nhóm lập nên. Các đường dẫn này thường là mã độc hoặc phishing hoặc có các đường dẫn đến các ứng dụng Android mà nhóm này đã tải lên Play Store, cho phép nhóm có thể giám sát đối tượng của mình.

Facebook cho biết hãng này đã gỡ các tài khoản và trang của nhóm hacker này, đồng thời chặn các trang của nhóm này.

APT32 được cho biết bắt đầu hoạt động từ năm 2014 và thường được biết đến với cái tên OceanLotus. Các hoạt động tấn công của nhóm thường có liên quan đến các mối quan tâm của chính quyền Việt Nam.

Hồi năm ngoái, nhóm này bị các hãng an ninh mạng quốc tế cáo buộc đã tấn công vào các trang của các nhà sản xuất ô tô hàng đầu thế giới như BMW, Hyundai, Toyota Australia, Toyota Nhật Bản, thậm chí cả Toyota Vietnam để đánh cắp thông tin công nghiệp.

Nhóm APT32 cũng bị cáo buộc đứng đằng sau các vụ tấn công nhắm vào giới chức chính phủ thuộc thành phố Vũ Hán, Trung Quốc trong năm nay để lấy thông tin về bệnh dịch Covid-19.

RFA, 11/12/2020

Tiếng Anh là "xưa rồi Diễm" !

Trương Nhân Tuấn, 20/11/2020

Vô được "sân chơi" RCEP Việt Nam liền lên tiếng hăm dọa đóng cửa Facebook. Dân Việt Nam cấp tốc phải học tiếng Tàu. Tiếng Anh là "xưa rồi Diễm". Việt Nam có thể sớm sử dụng các mạng xã hội theo mô hình Trung Quốc để thay thế.

Kế hoạch "Made in China 2025" của Trung Quốc sẽ như thế nào khi sinh hoạt kinh tế trong nước hầu như không có - Ảnh minh họa hệ thống xa lộ ngoại ô Trùng Khánh vắng bóng xe vào đêm

Vấn đề là kế hoạch "Made in China 2025" của Trung Quốc đang đi vào thực tế, sớm hơn 5 năm theo dự tính, mặc dầu chỉ giới hạn trong "nội bộ" Châu Á của người Châu Á.

Nếu ta ví RCEP như cái chợ thì Trung Quốc có đủ thứ mặt hàng, thượng vàng hạ cám, áp đảo tất cả các quốc gia. Tầm Việt Nam chỉ có thể so sánh với "cám" của Trung Quốc. Úc sống khỏe (nhưng không bền) nhờ bán quặng mỏ. Hàng hóa "tinh xảo" và "kỹ thuật cao" của Trung Quốc sẽ cạnh tranh với hàng hóa của Nhật và Nam hàn. Chưa biết ai thắng ai, nhưng Trung Quốc ở thế thượng phong vì giá rẻ.

Vì vậy mâu thuẩn giữa Mỹ và Trung Quốc càng tăng. Trung Quốc lợi dụng "khoảng trống quyền lực" trong thời kỳ chuyển tiếp hậu bầu cử ở Mỹ để đi nước cờ chiến lược RCEP.

Tin báo chí cho biết là tổng thống vịt què Donald Trump muốn đánh Iran. Việc này không (hay chưa) xảy ra là do cấp dưới can ngăn. Ta không loại trừ khả năng vài ngày tới Mỹ sẽ đánh Iran, mục đích kiểm soát nguồn năng lượng của Trung Quốc. Điều này có thể sẽ được quyết định tại Hà Nội và Manilla, sau cuộc thăm viếng của O'Brien, Cố vấn An ninh quốc gia Mỹ. Một mũi tên bắn hai con chim. Mục tiêu củng cố uy tín của Trump trong nội địa nước Mỹ cũng như khẳng định tư thế đàn anh của Mỹ đối với các nước Châu âu. Thứ hai là kềm hãm Trung Quốc.

Mỹ và Châu Âu sẽ không bao giờ muốn kế hoạch "Made in China 2025" thành công. Vì nếu kế hoạch này thành công, vị trí độc tôn về khoa học kỹ thuật của Mỹ và Châu âu sẽ bị Trung Quốc chiếm đoạt. Cái gương 5G của Huawei cho ta thấy như vậy.

Nhưng Trung Quốc có thể trả đũa bằng cách đánh chiếm Đài Loan và giải quyết những vấn đề tranh chấp chủ quyền bằng vũ lực. Giả thuyết này tôi đã đề cập từ vài tháng trước.

Nếu chiến tranh không xảy ra, cái lợi của Việt Nam là có thể "mua đi bán lại", làm trung gian giữa RCEP và EVFTA. Thí dụ Việt Nam nhập nguyên liệu từ Trung Quốc, chế biến lại rồi xuất cho các nước Châu Âu. Việt Nam cũng có thể nhập "nguyên con" hàng Trung Quốc rồi đóng nhãn "make in Vietnam" để bán qua Mỹ và các nước khác.

Tức là Việt Nam cũng không thể "nghỉ chơi" với Mỹ và Châu Âu, kiểu đóng cửa Facebook. Việt Nam muốn "tồn tại và phát triển" thì vẫn phải "chơi" với Mỹ và Tây phương, tức phải chấp nhận Facebook cũng như các mạng internet của Mỹ. Nếu Việt Nam dứt khoát hướng về phương bắc, khấu đầu thần phục Bắc kinh, thì trong "bàn nhậu" RCEP Việt Nam sẽ chỉ là kẻ bồi bàn, chầu rìa, không cạnh tranh được với ai hết cả.

Vì vậy đe dọa cấm cửa Facebook là quá sớm.

Trương Nhân Tuấn

Nguồn : nhantuan.truong, 20/11/2020

***********************

Việt Nam dọa đóng cửa Facebook vì yêu cầu kiểm duyệt

James, Pearson, VNTB, 20/11/2020

Việt Nam đã đe dọa đóng cửa Facebook nếu Facebook không cúi đầu trước áp lực của chính phủ trong việc kiểm duyệt thêm bài viết về nội chính trong nước trên nền tảng facebook, một quan chức cấp cao Facebook nói với Reuters.

Họ lại tìm cách yêu cầu chúng tôi tăng khối lượng bài chúng tôi đang hạn chế ở Việt Nam. Yêu cầu đó đi kèm với những đe dọa về những gì có thể xảy ra nếu chúng tôi không tuân thủ".

Facebook đã tuân thủ yêu cầu của chính phủ vào tháng 4 về việc tăng cường kiểm duyệt đáng kể các bài đăng "chống nhà nước" đối với người dùng địa phương, nhưng Việt Nam đã yêu cầu công ty một lần nữa vào tháng 8 tăng cường hạn chế các bài đăng quan trọng, quan chức này cho biết.

"Chúng tôi đã thực hiện một thỏa thuận hồi tháng 4. Facebook đã duy trì cam kết thỏa thuận và chúng tôi mong muốn chính phủ Việt Nam cũng làm như vậy", quan chức giấu tên nói.

"Họ lại tìm cách yêu cầu chúng tôi tăng khối lượng bài chúng tôi đang hạn chế ở Việt Nam. Chúng tôi đã nói với họ là không đồng ý. Yêu cầu đó đi kèm với những đe dọa về những gì có thể xảy ra nếu chúng tôi không tuân thủ".

Quan chức này cho biết trong những lời đe dọa là có việc doạ đóng cửa hoàn toàn Facebook tại Việt Nam, một thị trường lớn với đạt doanh thu gần 1 tỷ đô la Mỹ.

Facebook đã phải đối mặt với áp lực ngày càng lớn từ các chính phủ về các chính sách nội dung của mình, bao gồm cả những lời đe dọa về các quy định mới và tiền phạt.

Nhưng Facebook đã tránh được lệnh cấm ở khắp nơi, trừ một số nơi Facebook chưa bao giờ được phép hoạt động, chẳng hạn như Trung Quốc.

Ở Việt Nam, mặc dù cải cách kinh tế sâu rộng và ngày càng cởi mở hơn với thay đổi xã hội, Đảng cộng sản cầm quyền vẫn kiểm soát chặt chẽ các phương tiện truyền thông và không chấp nhận đối lập.

Việt Nam đứng thứ năm từ dưới lên trong bảng xếp hạng toàn cầu về tự do báo chí do Tổ chức Phóng viên không biên giới tổng hợp. (175/180).

Trả lời câu hỏi của Reuters, Bộ Ngoại giao Việt Nam cho biết Facebook nên tuân thủ luật pháp nước sở tại và ngừng "phát tán thông tin vi phạm thuần phong mỹ tục Việt Nam và xâm phạm lợi ích nhà nước".

Một phát ngôn viên của Facebook cho biết họ đã phải đối mặt với áp lực gia tăng từ Việt Nam trong việc kiểm duyệt nhiều nội dung hơn trong những tháng gần đây.

‘Trách nhiệm rõ ràng’

Facebook có khoảng 60 triệu người dùng tại Việt Nam, và là nền tảng chính cho cả thương mại điện tử và các biểu hiện phản đối chính trị. Facebook hiện đang bị chính phủ giám sát liên tục.

Reuters đưa tin độc quyền vào tháng 4 rằng các máy chủ của Facebook tại Việt Nam đã bị đặt chế độ ngoại tuyến vào đầu năm nay cho đến khi Facebook tuân theo yêu cầu của chính phủ.

Facebook từ lâu đã vấp phải sự chỉ trích từ nhóm nhân quyền vì quá tuân thủ các yêu cầu kiểm duyệt của chính phủ.

"Tuy nhiên, chúng tôi sẽ làm tất cả để đảm bảo rằng các dịch vụ của chúng tôi vẫn hoạt động để mọi người có thể tiếp tục thể hiện bản thân", nữ phát ngôn viên nói.

Việt Nam đã cố gắng tung ra các mạng xã hội trong nước để cạnh tranh với Facebook, nhưng chưa có mạng nào đạt được mức độ phổ biến có ý nghĩa.

Quan chức Facebook cho biết công ty chưa thấy người dùng Việt Nam di chuyển sang các nền tảng địa phương.

Quan chức này cho biết Facebook đã phải chịu một "chiến dịch truyền thông tiêu cực kéo dài 14 tháng" trên báo chí Việt Nam nhà nước trước khi đi đến bế tắc hiện tại.

Khi được hỏi về lời đe dọa đóng cửa Facebook của Việt Nam, tổ chức Ân xá Quốc tế – Amnesty International cho biết thực ra Facebook vẫn chưa bị cấm sau khi bất chấp những lời đe dọa của chính phủ Việt Nam cho thấy công ty này có thể làm nhiều hơn để chống lại yêu cầu của Hà Nội. 

"Facebook có trách nhiệm rõ ràng là tôn trọng nhân quyền ở bất cứ nơi nào mà họ hoạt động trên thế giới và Việt Nam cũng không phải là ngoại lệ", bà Ming Yu Hah, Phó giám đốc khu vực phụ trách các chiến dịch của Tổ chức Ân xá, cho biết.

"Facebook đang ưu tiên lợi nhuận ở Việt Nam và không tôn trọng nhân quyền".

James Pearson

Nguyên tác : Exclusive : Vietnam threatens to shut down Facebook over censorship requests – source, Reuters, 20/11/2020

Khánh An dịch

Nguồn : VNTB, 20/11/2020

***********************

Việt Nam dọa đóng cửa Facebook nếu không chịu kiểm duyệt thêm thông tin

VOA, 20/11/2020

Việt Nam đe dọa đóng cửa Facebook nếu tập đoàn truyền thông xã hội khổng lồ của Mỹ không nhượng bộ áp lực của Hà Nội đòi siết chặt hơn nữa việc kiểm duyệt các nội dung chính trị ở trong nước trên nền tảng Facebook, một quan chức cấp cao của Facebook nói với Reuters.

Việt Nam yêu cầu tăng cường kiểm duyệt đáng kể các bài đăng "chống nhà nước"đối với người dùng ởđịa phương

Tháng 4 năm nay, Facebook đã làm theo đòi hỏi của Việt Nam yêu cầu tăng cường kiểm duyệt đáng kể các bài đăng "chống nhà nước" đối với người dùng ở địa phương, nhưng vào tháng 8 Việt Nam một lần nữa lại yêu cầu Facebook siết chặt kiểm duyệt hơn nữa để hạn chế các bài đăng có tính phê bình, quan chức Facebook cho biết.

"Facebook đã thực thi trách nhiệm của mình trong việc thực hiện thỏa thuận vào tháng Tư, và chúng tôi trông đợi chính phủ Việt Nam thi hành phần trách nhiệm của họ", quan chức Facebook đề nghị ẩn danh nói, viện tính nhạy cảm của đề tài.

"Họ lại quay lại đòi chúng tôi tăng thêm khối lượng nội dung bị hạn chế ở Việt Nam. Chúng tôi đã từ chối. Yêu cầu đó đi kèm với một số lời đe dọa về những điều có thể xảy ra nếu chúng tôi không làm theo ý họ".

Quan chức này cho biết trong những lời đe dọa mới, có đe dọa đóng cửa hoàn toàn Facebook tại Việt Nam, một thị trường lớn của Facebook, nơi doanh thu đạt gần 1 tỷ USD.

Facebook đã đối mặt với áp lực ngày càng tăng từ các chính phủ về chính sách của công ty đối với các nội dung tải lên mạng xã hội này. Nhưng Facebook đã tránh được lệnh cấm ở tất cả mọi nước, trừ một số nơi chưa bao giờ được phép hoạt động, như Trung Quốc.

Ở Việt Nam, bất chấp cải cách kinh tế sâu rộng và ngày càng cởi mở hơn với thay đổi xã hội, Đảng cộng sản cầm quyền vẫn kiểm soát chặt chẽ các phương tiện truyền thông và tỏ ra ít khoan dung đối với các ý kiến bất đồng. Nước này bị xếp hạng 5 ở cuối bảng xếp hạng toàn cầu về tự do báo chí của Tổ chức Phóng viên Không Biên giới.

Bộ Ngoại giao Việt Nam trả lời câu hỏi của Reuters, nói rằng Facebook nên tuân thủ luật pháp địa phương và ngừng "phát tán thông tin vi phạm thuần phong mỹ tục Việt Nam và xâm phạm lợi ích nhà nước".

Người phát ngôn của Facebook nói Việt Nam đã tăng áp lực đòi công ty tăng kiểm duyệt nhiều nội dung hơn trong những tháng gần đây.

Trả lời câu hỏi về việc Việt Nam đe dọa đóng cửa Facebook, Tổ chức Ân xá Quốc tế nói việc Facebook vẫn chưa bị cấm bất chấp những lời đe dọa, cho thấy Facebook có thể cưỡng lại hơn nữa các đòi hỏi của Hà Nội. "Facebook có trách nhiệm rõ ràng là tôn trọng nhân quyền ở bất cứ nơi nào họ hoạt động trên thế giới và Việt Nam không phải là ngoại lệ", Ming Yu Hah, Phó giám đốc khu vực phụ trách các chiến dịch Tổ chức Ân xá quốc tế, nói.

Hôm 17 tháng 11, Mark Zuckerberg, người đứng đầu Facebook, đã ra điều trần trước Ủy Ban Tư Pháp Thượng Viện Hoa Kỳ.

Như VOA đã đưa tin, khi thượng nghị sĩ Marsha Blackburn đề cập trực tiếp đến "chế độ Cộng sản" và số lượng 60 triệu người sử dụng Facebook tại Việt Nam, đặt câu hỏi cho Zuckerberg rằng liệu Facebook có "theo lệnh của chính phủ Việt Nam", đóng cửa và cấm tài khoản của một nhà bất đồng chính kiến Việt Nam chỉ vì người này chỉ trích chính sách đất đai của chính phủ hay không, thì Zuckerberg trả lời : "Thưa Thượng nghị sĩ, tôi không rõ tất cả chi tiết của việc đó, nhưng tôi tin rằng chúng tôi có thể đã làm điều đó. Và nói chung, chúng tôi cố gắng tuân thủ theo luật pháp địa phương của các quốc gia khác nhau mà chúng tôi đang hoạt động".

Thượng nghị sĩ Blackburn cáo buộc người sáng lập kiêm Giám đốc điều hành Facebook Mark Zuckerberg ưu tiên "lợi nhuận hơn nguyên tắc" khi bóp nghẹt những tiếng nói bất đồng chính kiến theo lệnh của các chính phủ nước ngoài.

Nguồn : VOA, 20/11/2020

*******************

Mark Zuckerberg bị Thượng nghị sĩ Mỹ chất vấn vì ‘cúi mình’ trước chính phủ Việt Nam

VOA, 18/11/2020

Ông chủ mạng xã hội nổi tiếng Facebook, Mark Zuckerberg, vừa bị chất vấn tại Uỷ ban Tư pháp của Thượng viện Hoa Kỳ về hành vi tiếp tay cho chính quyền Việt Nam kiểm soát vàđóng tài khoản của người sử dụng có tiếng nói bất đồng với chính phủ.

CEO của Facebook Mark Zuckerberg điều trần trực tuyến trước Ủy ban Tư pháp Thượng viện Hoa Kỳ, Washington ngày 17/11/ 2020. Bill Clark/Pool via Reuters

Tại buổi điều trần hôm 17/11 cùng với người đứng đầu trang Twitter, Mark Zuckerberg nhận được câu hỏi chất vấn từ Thượng nghị sĩđảng Cộng hoà Marsha Blackburn rằng liệu Facebook có thường xuyên kiểm duyệt tài khoản của người sử dụng theo lệnh của các chính phủ nước ngoài hay không.

"Tôi không chắc liệu cóđiều gì cụ thể mà ngài đang đề cập đến hay không, nhưng nói chung chúng tôi không kiểm duyệt", người sáng lập Facebook trả lời.

Đề cập trực tiếp đến "chếđộ cộng sản" và số lượng 60 triệu người sử dụng Facebook tại Việt Nam, Thượng nghị sĩ Blackburn tiếp tục đặt câu hỏi cho Zuckerberg rằng liệu Facebook có"theo lệnh của chính phủ Việt Nam", đóng cửa và cấm tài khoản của một nhà bất đồng chính kiến Việt Nam chỉ vì người này chỉ trích chính sách đất đai của chính phủ hay không.

"Thưa Thượng nghị sĩ, tôi không rõ tất cả chi tiết của việc đó, nhưng tôi tin rằng chúng tôi có thểđã làm điều đó. Và nói chung, chúng tôi cố gắng tuân thủ theo luật pháp địa phương của các quốc gia khác nhau mà chúng tôi đang hoạt động", Mark Zuckerberg trả lời.

Thượng nghị sĩ Blackburn cũng cáo buộc người sáng lập kiêm Giám đốc điều hành Facebook Mark Zuckerberg đãưu tiên "lợi nhuận hơn nguyên tắc" khi bóp nghẹt những tiếng nói bất đồng chính kiến theo lệnh của các chính phủ nước ngoài.

Bà Blackburn chỉ ra hàng loạt các dẫn chứng cho thấy Facebook "cúi mình" trước các chính phủ Cộng sản vàđộc tài.

Chẳng hạn, Facebook đã gỡ bỏ các bức ảnh của Nhà tiên tri Mohammed theo lệnh của chính phủ Thổ Nhĩ Kỳđể tránh nguy cơ mất 40 triệu người dùng ở nước này.

Tại Nga, mạng xã hội Facebook cũng đồng ý gỡ bài đăng ủng hộ nhà bất đồng chính kiến người Nga Alexei Navalny, một đối thủ nổi tiếng chuyên phê bình Tổng thống Vladimir Putin và vừa bịđầu độc ở Nga vài tháng trước.

"Ông có nghĩ rằng nhiệm vụ của Facebook là tuân thủ sự kiểm duyệt do nhà nước tài trợđể có thể tiếp tục hoạt động, kinh doanh và bán quảng cáo ở quốc gia đó không ?", Thượng nghị sĩ Blackburn tiếp tục chất vấn Mark Zuckerberg.

"Nhìn chung, chúng tôi cố gắng tuân theo luật pháp ở mọi quốc gia mà chúng tôi hoạt động và kinh doanh", CEO của Facebook lặp lại.

Đáp lại, Thượng nghị sĩ của bang Tennessee hứa rằng những cải cách pháp lý của Điều mục 230 sẽ"tước bỏ lá chắn trách nhiệm màông đã biến thành một bức tường mờảo".

Điều mục 230 của luật pháp Hoa Kỳ có vai trò then chốt trong sự phát triển của mạng xã hội ngày nay khi cho phép các nhà cung cấp dịch vụ Internet và Twitter, Facebook, YouTube…được miễn trách nhiệm pháp lýđối với nội dung do bên thứ ba đăng trên nền tảng của họ trong hầu hết các trường hợp.

Thượng nghị sĩ Blackburn cho biết Đạo luật Đa dạng Quan điểm và Tự do Trực tuyến hiện đã sẵn sàng để bổ sung và kiềm chế một số biện pháp bảo vệ trên.

Mark Zuckerberg cùng với Giám đốc điều hành Twitter, Jack Dorsey, phải ra điều trần trước Quốc hội Hoa Kỳ hôm 17/11 vì những cáo buộc kiểm duyệt, trong đó có cả nội dung liên quan đến cuộc bầu cử tổng thống Hoa Kỳ vừa qua.

Nguồn : VOA, 18/11/2020

Facebook bị chất vấn vì ‘cúi mình’ trước chính phủ Việt Nam

Trung Kiên, Thoibao.de, 21/11/2020

Ông chủ mạng xã hội nổi tiếng Facebook, Mark Zuckerberg, vừa bị chất vấn tại Uỷ ban Tư pháp của Thượng viện Hoa Kỳ về hành vi tiếp tay cho một số chính quyền độc tài trong việc kiểm duyệt người dùng mạng xã hội mà ví dụ điển hình việc mạng xã hội lớn nhất thế giới này đã "cúi mình" trước chính quyền cộng sản Việt Nam kiểm soát và đóng tài khoản của người sử dụng có tiếng nói bất đồng với chính phủ.

CEO của Facebook Mark Zuckerberg trong phiên điều trần hôm 17/11 tại Thượng viện

Tại buổi điều trần hôm 17/11 cùng với người đứng đầu trang Twitter là Jack Dorsey, CEO của Facebook là Mark Zuckerberg nhận được câu hỏi chất vấn từ Thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa Marsha Blackburn rằng liệu Facebook có thường xuyên kiểm duyệt tài khoản của người sử dụng theo lệnh của các chính phủ nước ngoài hay không.

Người sáng lập Facebook trả lời : "Tôi không chắc liệu có điều gì cụ thể mà ngài đang đề cập đến hay không, nhưng nói chung chúng tôi không kiểm duyệt".

Đề cập trực tiếp đến "chế độ Cộng sản" và số lượng 60 triệu người sử dụng Facebook tại Việt Nam, Thượng nghị sĩ Blackburn tiếp tục đặt câu hỏi cho Zuckerberg rằng liệu Facebook có "theo lệnh của chính phủ Việt Nam", đóng cửa và cấm tài khoản của một nhà bất đồng chính kiến Việt Nam chỉ vì người này chỉ trích chính sách đất đai của chính phủ hay không.

Mark Zuckerberg trả lời : "Thưa Thượng nghị sĩ, tôi không rõ tất cả chi tiết của việc đó, nhưng tôi tin rằng chúng tôi có thể đã làm điều đó. Và nói chung, chúng tôi cố gắng tuân thủ theo luật pháp địa phương của các quốc gia khác nhau mà chúng tôi đang hoạt động".

Thượng nghị sĩ Blackburn cũng cáo buộc người sáng lập kiêm Giám đốc điều hành Facebook Mark Zuckerberg đã ưu tiên "lợi nhuận hơn nguyên tắc" khi bóp nghẹt những tiếng nói bất đồng chính kiến theo lệnh của các chính phủ nước ngoài.

Bà Blackburn chỉ ra hàng loạt các dẫn chứng cho thấy Facebook "cúi mình" trước các chính phủ Cộng sản và độc tài.

Chẳng hạn, Facebook đã gỡ bỏ các bức ảnh của Nhà tiên tri Mohammed theo lệnh của chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ để tránh nguy cơ mất 40 triệu người dùng ở nước này.

Tại Nga, mạng xã hội Facebook cũng đồng ý gỡ bài đăng ủng hộ nhà bất đồng chính kiến người Nga Alexei Navalny, một đối thủ nổi tiếng chuyên phê bình Tổng thống Vladimir Putin và vừa bị đầu độc ở Nga vài tháng trước.

Thượng nghị sĩ Blackburn tiếp tục chất vấn Mark Zuckerberg : "Ông có nghĩ rằng nhiệm vụ của Facebook là tuân thủ sự kiểm duyệt do nhà nước tài trợ để có thể tiếp tục hoạt động, kinh doanh và bán quảng cáo ở quốc gia đó không ?"

CEO của Facebook lặp lại : "Nhìn chung, chúng tôi cố gắng tuân theo luật pháp ở mọi quốc gia mà chúng tôi hoạt động và kinh doanh".

Thượng nghị sĩ Đảng Cộng hòa Blackburn đáp lại : "Luật liên bang cho quý vị khả năng đứng vững và phát triển mà không bị ảnh hưởng bởi các vụ kiện tụng… Và quý vị đã dùng quyền lực này để có những hành động điên cuồng".

Thượng nghị sĩ của bang Tennessee hứa rằng những cải cách pháp lý của Điều mục 230 sẽ "tước bỏ lá chắn trách nhiệm mà ông đã biến thành một bức tường mờ ảo".

Thượng nghị sĩ Blackburn cho biết Đạo luật Đa dạng Quan điểm và Tự do Trực tuyến hiện đã sẵn sàng để bổ sung và kiềm chế một số biện pháp bảo vệ trên.

Thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa Marsha Blackburn

Mục 230 (là một phần của luật Internet ở Hoa Kỳ, Chuẩn mực Truyền thông, được đưa ra từ năm 1996), nằm trong Đạo luật truyền thông 1934. Mục 230 chỉ dài 26 từ – ngắn gọn và trọng tâm, nhưng nó đã có một ảnh hưởng quá lớn .

Hiểu đơn giản, Mục 230 định nghĩa các mạng xã hội chỉ là nhà cung cấp dịch vụ (platform), không phải là nhà xuất bản, do đó họ được miễn trừ trách nhiệm về nội dung bên thứ 3 đăng tải (người dùng). Mục này cho phép các platforms có quyền kiểm duyệt (xóa/chặn) các nội dung không phù hợp với tiêu chuẩn của platforms đặt ra.

Điều này lại xung đột với Tu chính án Số 1 – Tự do ngôn luận. Nguy hiểm hơn, các nhà mạng này đã lợi dụng điểm này, để tạo nên một thứ quyền lực mềm, thực hiện những ý đồ chính trị dơ bẩn như những gì chúng ta đang thấy.

Nhiều Thượng nghị sĩ khác của Đảng Cộng hòa cũng nêu lên quan ngại của họ về điều mục 230.

Họ nói các công ty truyền thông xã hội đang đưa ra quyết định có tính biên tập về nội dung gì cần gỡ xuống, dán nhãn hoặc để nguyên.

Điều này, họ lập luận, khiến các trang mạng xã hội trở thành các nhà xuất bản thay vì chỉ là nhà phân phối thông tin, và do đó, họ không nên được bảo vệ bởi Quy định 230 như hiện hành.

Thượng nghị sĩ Đảng Cộng hòa Lindsey Graham, Chủ tịch Ủy ban Tư pháp Thượng viện, nói thêm : "Khi chúng ta có các công ty sở hữu quyền lực như của chính phủ, có nhiều quyền lực hơn các phương tiện truyền thông truyền thống, thì có gì đó cần phải thay đổi".

Trước đó, Tổng thống đắc cử Biden gợi ý rằng quy định 230 nên được "thu hồi" vì nó khuyến khích sự lan truyền thông tin sai lệch.

Thượng nghị sĩ Đảng Cộng hòa Lindsey Graham, Chủ tịch Ủy ban Tư pháp Thượng viện

Trở lại với việc Facebook có những thỏa hiệp với Chính phủ Việt Nam, hồi tháng 04 vừa qua, Reuters dẫn nguồn tin từ nội bộ Facebook tiết lộ rằng Facebook đã đồng ý đẩy mạnh việc kiểm duyệt những bài viết "chống đối nhà nước Việt Nam".

Theo đó, các máy chủ nội địa của Facebook đặt tại Việt Nam đã bị tắt trong vòng khoảng bảy tuần, nguyên nhân đến từ các công ty viễn thông do nhà nước Việt Nam sở hữu. Điều này khiến cho tốc độ truy cập Facebook bị trì trệ suốt thời gian qua.

Nguồn tin từ Facebook nói thêm : "Chúng tôi tin rằng hành động này nhằm gây áp lực lớn lên chúng tôi, buộc chúng tôi ngày càng phải tuân theo các yêu cầu pháp lý (từ phía Việt Nam) để xóa bỏ những nội dung nhất định mà người dùng ở Việt Nam tiếp cận".

Tại thời điểm đó, theo facebooker Vi Yên thì thông tin này tuy mới nhưng không đáng ngạc nhiên.

Ngay sau khi luật An ninh mạng có hiệu lực vào đầu năm 2019, lãnh đạo Cục Phát tranh Truyền hình và Thông tin Điện tử đã khẳng định rằng Facebook vi phạm nghiêm trọng pháp luật Việt Nam, rằng "họ làm rất lâu. Chúng tôi yêu cầu gỡ bỏ các tài khoản nói xấu lãnh đạo trong vòng 48 tiếng nhưng họ chỉ gỡ sau vài tháng. Mới đây, Facebook đã gỡ 3.000 status nói xấu, gồm cả tài khoản nhưng sau đúng một năm khi Bộ Thông tin và Truyền thông yêu cầu". Vào thời điểm đó, vị này tiết lộ thêm rằng "Bộ cũng đang tính đến phương án áp dụng các biện pháp kỹ thuật cần thiết trong trường hợp Facebook không có động thái tích cực".

Nguồn tin từ Facebook còn tiết lộ với Reuters rằng "các máy chủ nội địa của Facebook đặt tại Việt Nam đã bị tắt, cho đến khi Facebook đồng ý đẩy mạnh kiểm duyệt các bài đăng chống đối nhà nước".

Rõ ràng, trong cuộc điều trần trước Quốc hội Mỹ vào tháng 09/2018, Giám đốc Điều hành của Facebook là bà Sheryl Sandberg đã khẳng định trước Quốc hội Mỹ rằng "Chúng tôi không có máy chủ ở Việt Nam. […] Chúng tôi chỉ hoạt động ở những quốc gia mà chúng tôi có thể gìn giữ được những giá trị của mình".

Không hẳn Sheryl đã nói dối trước Quốc hội Mỹ (nên nhớ, nói dối trước Quốc hội bị coi là một hành vi phạm tội liên bang). Có thể bà Giám đốc đã chơi chữ, rằng Facebook không "sở hữu" các máy chủ đặt tại Việt Nam. Thay vào đó, Facebook có thể đã… thuê các máy chủ này.

Ảnh chụp màn hình bài báo hôm 21/04/2020 của Reuters cho biết Facebook chấp nhận đẩy mạnh việc kiểm duyệt theo mong muốn của chính quyền cộng sản Việt Nam

Thông tin này được tái khẳng định trong một tuyên bố của Bộ Công an, rằng "Google, Facebook đều đã thuê máy chủ tại nước ta. Theo thống kê sơ bộ, Google thuê khoảng 1.781 máy chủ, Facebook thuê khoảng 441 máy chủ tại 8 doanh nghiệp cung cấp dịch vụ trong nước".

Bà Sheryl Sandberg, Giám đốc điều hành của Facebook tại buổi điều trần trước Thượng viện Mỹ hôm 05/09/2018

Từ những thông tin trên, nhà hoạt động xã hội Vi Yên đã rút ra một số nhận định.

Thứ nhất, không thể phủ nhận rằng, suy cho cùng, Facebook cũng chỉ là một doanh nghiệp vì lợi nhuận, bất chấp những tuyên bố đẹp đẽ như "chỉ hoạt động ở những quốc gia mà chúng tôi có thể gìn giữ được những giá trị của mình" và rằng "chúng tôi sẽ không bao giờ cung cấp thông tin cho chính quyền Việt Nam". Là một người sử dụng Facebook, chúng ta cần thận trọng hơn với những thông tin mà mình cho phép Facebook nắm bắt, nhất là khi chúng ta không biết Facebook đang thỏa hiệp với chính quyền Việt Nam ở mức độ nào.

Thứ hai, người dùng Facebook nói riêng và người dùng mạng nói chung cần theo dõi sát sao hơn các thay đổi về luật pháp để biết được bản thân có thể bị ảnh hưởng như thế nào, từ đó có những biện pháp ứng phó phù hợp. Thực tế, luật an ninh mạng chưa được đưa ra áp dụng một cách cụ thể. Tuy nhiên, dự thảo nghị định hướng dẫn thi hành luật này đang còn treo lơ lửng với rất nhiều điều khoản vi phạm quyền của người dân. Nếu được thông qua, cùng với thói thỏa hiệp của Facebook, nghị định này sẽ gây hại không ít đến cả thông tin cá nhân lẫn không gian tự do của người dùng mạng.

Và sau cùng, người dùng mạng không nhất thiết phải tự kiểm duyệt mình bằng cách tránh né các vấn đề chính trị xã hội bị coi là "nhạy cảm", "chống đối". Khi Facebook bắt đầu gia tăng kiểm duyệt các bài đăng bị coi là "chống đối nhà nước Việt Nam", chúng ta cần tìm kiếm những cách thức hoạt động sáng tạo trên chính nền tảng Facebook để bày tỏ quan điểm của mình đối với các vấn đề chính trị xã hội. Thông thường, để gỡ bỏ hoặc hạn chế bài viết, Facebook vẫn có khuynh hướng tìm cách biện minh cho hành động của nó bằng chính các nguyên tắc mà nó đã đề ra, như các "tiêu chuẩn cộng đồng". Hiểu rõ các tiêu chuẩn cộng đồng của Facebook, cũng như viết bài hay đăng ảnh lên Facebook một cách sáng tạo nhằm tránh vi phạm các tiêu chuẩn này, chính là cách để "lách kiểm duyệt" hiệu quả.

Trung Kiên (tổng hợp)

Nguồn : Thoibao.de, 21/11/2020

*********************

Việt Nam dọa đóng cửa Facebook nếu không đáp ứng yêu cầu kiểm duyệt

Anh Vũ, RFI, 20/11/2020

Reuters, ngày 19/11/2020, dẫn lời một lãnh đạo dịch vụ mạng xã hội hàng đầu thế giới, cho biết Hà Nội đã dọa đóng cửa Facebook tại Việt Nam nếu không chấp nhận các yêu cầu kiểm duyệt các nội dung chính trị của chính quyền sở tại.

Một người dùng Facebook trên điện thoại di động, trong một quán cà phê tại Hà Nội, Việt Nam, ngày 19/11/2020.  Reuters - KHAM

Hồi tháng 4 năm nay, Facebook đã nhượng bộ các đòi hỏi của chính phủ Việt Nam về việc kiểm duyệt các nội dung đăng trên mạng có nội dung "chống Nhà nước". Nhưng hồi tháng 8 vừa qua, chính quyền Việt Nam lại một lần nữa đòi Facebook tăng cường kiểm duyệt các nội dung mang tính phê phán chính trị, một lãnh đạo giấu tên của mạng xã hội Mỹ cho Reuters biết.

Reuters trích lời viên chức cao cấp giấu tên nói : "Hồi tháng 4 Facebook và chính phủ Việt Nam có một thỏa thuận. Phía Facebook về phía mình tuân thủ những cam kết và mong muốn chính phủ Việt Nam cũng làm như vậy. Phía Việt Nam sau đó lại yêu cầu chúng tôi tăng số lượng bài đăng mà Facebook phải kiểm duyệt, kèm theo đó là những đe dọa về những gì có thể xảy ra nếu chúng tôi không làm theo lời họ. Chúng tôi không đồng ý như vậy". Quan chức của Facebook cho biết thêm, một trong những đe dọa là đóng hoàn toàn Facebook tại Việt Nam.

 Với ước tính có 60 triệu người sử dụng facebook, Việt Nam là thị trường mang lại doanh thu khá lớn cho Facebook.

Facebook đang phải đối mặt với áp lực ngày càng lớn từ các chính phủ về các chính sách kiểm duyệt nội dung, bao gồm cả những lời đe dọa về các quy định mới và tiền phạt.

Báo chí Việt Nam cũng đã đánh tiếng xa gần về việc quản lý hoạt động của Facebook tại Việt Nam. Trang VietnamNet hôm nay có bài kêu gọi "Cần chế tài riêng để quản lý Facebook tại thị trường Việt Nam". Trong kỳ họp thứ 10 Quốc hội khóa 9, tháng trước, bộ trưởng Thông Tin và Truyền Thông, Nguyễn Mạnh Hùng đã đề xuất yêu cầu phải định danh người xử dụng mạng xã hội.

Anh Vũ

Nguồn : RFI, 20/11/2020

1. Facebook, tự do ngôn luận hay tùy tiện cấm đoán ?

Phạm Phú Khải, VOA, 09/09/2020

Facebook, một loại truyền thông xã hội và là một phương tiện lý tưởng để thể hiện tự do ý kiến và tự do bày tỏ, đang gặp một thử thách to lớn hiện nay.

Mark Zuckerberg, CEO của Facebook, điều trần từ xa trước Ủy ban Tư pháp Quốc hội Hoa Kỳ, 29 tháng Bảy, 2020.

Thoạt đầu, mục đích của Facebook là để tạo ra một không gian chung để sinh viên Harvardnối kết nhau, như một phương tiện để sinh viên tìm đến hỗ trợ nhau trong cộng đồng cùng sở thích hoặc quan tâm [1]. 16 năm sau, Facebook trị giá hơn 600 tỷ đô la Mỹ, có hơn 2,5 tỷ người năng động dùng hàng tháng, và người chủ nhân sáng lập nó, Mark Zuckerberg, là một trong những doanh nhân giàu có nhất thế giới.

Ngày hôm nay, các nhóm xã hội kín hay mở, hay chỉ cho thành viên, còn gọi là các cộng đồng có ý nghĩa (meaningful communities), trên Facebook là vô số kể. Zuckerberg cho biết, vào tháng Tư năm 2019, Facebook đã có 400 triệu người đang là thành viên của cộng đồng ý nghĩa, và hơn 100 triệu là thành viên của cộng đồng rất có ý nghĩa [2].

Các cộng đồng (rất) ý nghĩa này trở thành một phần hoạt động bình thường của Facebook cho đến khi nó bị cấm đoán và thách thức trong những ngày qua.

Royalist Marketplace, một cộng đồng trên Facebook được giáo sư người Thái tênPavin Chachavalpongpun thành lập vào tháng Tư năm nay, có hơn 1 triệu thành viên. Royalist Marketplace, tạm dịch là Thương trường Bảo hoàng, là nơi mà các nhà hoạt động người Thái thảo luận với nhau về đề tài quân chủ. Trong hơn một tháng qua, kể từ ngày 18 tháng Bảy, giới trẻ Thái Lan đã tổ chức nhiều cuộc biểu tình hầu như mỗi ngày trên toàn nước. Cao điểm là vào Chủ Nhật 16 tháng Tám thu hút hơn10 ngàn người tham gia [3]. Người biểu tình đưa ra ba yêu cầu : một, một hiến pháp mới ; hai, một chính quyền mới, bao gồm chính quyền hiện tại từ chức, tái bầu cử dựa trên hiến pháp mới để thành lập một quốc hội và chính quyền mới ; ba, chấm dứt sách nhiễu những người đối lập, bất đồng chính kiến.

Có ba điều đáng nói ở đây.

Một, từ trước đến nay, người Thái tránh đụng chạm đến nhà vua và hoàng tộc, nhưng đầu tháng Tám, các cuộc biểu tình đã yêu cầu cải tổ nền quân chủ của Thái. Mặc dầucuộc cách mạng năm 1932 lật đổ quân quyền thành công, Thái Lan không bỏ hẳn vai trò của vua Thái, mà chỉ thay nền quân chủ tuyệt đối thành quân chủ lập hiến (constitutional monarchy) [4]. Kể từ đó đến nay, Thái đã có 19 lần thay đổi hiến pháp, và 12 lần đảo chánh bởi quân đội [5]. Tuy trải qua tất cả các cuộc đảo chánh liên miên này, quyền lực của vua Thái phần lớn, vẫn gần như bất khả xâm phạm. Khi quân đội Thái thực hiện cuộc đảo chánh năm 2014, tướng Prayut Chan-o-cha, thuộc phái bảo hoàng, muốn được sự ủng hộ của vua Thái để được lòng dân chúng. Khi vua cha, Bhumibol Adulyadej, mất tháng 10 năm 2016, hoàng tử Maha Vajiralongkorn lên ngôi, nhưng không được lòng dân chúng lắm. Trong bộ luật hình sự hiện nay, điều 112 ghi rằng : "nói xấu, xúc phạm hoặc đe dọa nhà vua, hoàng hậu, người thừa kế hoặc nhiếp chính" sẽ bị phạt tù từ ba năm đến 15 năm [6]. Những điều luật này có t ên gọi chung là lese-majesty laws, nghĩa là luật phỉ báng người cai trị tại Thái Lan, là một trong những luật khắt khe nhất còn lại trên thế giới này. Biều tình đầu tháng 8 là lần đầu tiên người Thái công khai đặt lại vai trò của quân chủ trong nền quân chủ lập hiến.

Hai, những nhà hoạt động dân chủ Thái, đặc biệt là phong trào giới trẻ, nhận thấy rằng tự do ngôn luận và tự do bày tỏ ghi rõ trong hiến pháp là thật sự vô nghĩa nếu họ không được bày tỏ các ý kiến liên quan đến vận mệnh quốc gia. Điều đó có nghĩa đụng đến các thế lực cao nhất. Vua Thái không chỉ là biểu tượng mà còn nhúng tay quá nhiều vào chính trị, bao biện cho phía quân đội thay vì đứng về phía người dân. Nhà vua hiện nay trực tiếpđiều hành hai lực lượng quân đội quan yếu, không khác gì một Tổng Tư Lệnh, và quản lý số tài sản kếch sù [7]. Nhưng vua Thái vẫn đứng ngoài hiến pháp và pháp luật. Trong suốt thời kỳ Covid-19, từ tháng Ba đến nay, vua Thái phần lớn vẫn ở ngoài Thái Lan, chủ yếu sống ở Đức. Thế hệ Thái lớn lên với truyền thống bảo hoàng nên ít nhiều vẫn còn thờ phượng vai trò vương quyền. Nhưng người trẻ Thái Lan thì khác. Họ không chấp nhận một chế độ quân chủ lập hiến với quyền lực nhà vua không bị giới hạn hay kiểm soát. V à họ không chấp nhận một nền dân chủ nửa vời khi mà quyền tự do ý kiến và bày tỏ lại bị khống chế nếu bị xem là xúc phạm đến nhà vua. Ngay cả khi luật lese-majeste này bị hủy bỏ trong luật hình sự đi nữa, chế độ hiện nay vẫn cònnhiều biện pháp để trấn áp và bỏ tù người dân nếu họ muốn [8].

Ba, từ điều một và hai, các nhà hoạt động Thái nhận thấy rằng con đường duy nhất để thoát khỏi vòng luẩn quẩn của đảo chánh và chuyên chế, bởi quân đội Thái hay sự bảo hộ của vua Thái trong 88 năm qua, là một hiến pháp mà trong đó tất cả mọi người phải bị ràng buộc bởi pháp luật. Pavin, hiện đang nghiên cứu và dạy học về chính trị và quan hệ quốc tế tại Nhật, cũng là người đang bị chính quyền Thái kết án và yêu cầu Nhật dẫn độ về nước, đã quyết định mở diễn đàn Royalist Marketplace này để giới trẻ hoạt động tại Thái cùng tham giathảo luận thẳng thắn với nhau về vai trò của quân chủ Thái [9]. Hơn một triệu người tham gia diễn đàn này, cho thấy sự nhiệt thành của giới trẻ Thái cho tiến trình dân chủ hóa. Nhưng vì lo âu ảnh hưởng của cộng đồng này, chính quyền Thái đã yêu cầu Facebook đóng cửa nó, qua trát tòa Thái vào tháng Sáu.

Đầu tháng Tám, sau cuộc biểu tình của giới trẻ Thái mà lần đầu tiên xúc phạm đến hoàng gia Thái vào ngày 3 tháng Tám, chính phủ Thái hăm dọa sẽthách thức pháp lý với Facebook nếu không giới hạn các hoạt động phi pháp đụng đến hoàng gia Thái [10]. Ngày 10 tháng Tám, chính phủ Thái cho Facebook 15 ngày để thi hành lệnh tòa, nếu không sẽ bị phạt [11]. Facebook ra thông cáo rằng "Những yêu cầu như thế này là tệ hại, trái với luật nhân quyền quốc tế và có tác động sâu sắc đến khả năng bày tỏ của mọi người". Facebook cho biết dự trù sẽ thách thức tính pháp lý của chính quyền Thái về điều này. Nó có xảy ra hay không thì chưa rõ, nhưng vào ngày 24 tháng Tám, dưới áp lực gia tăng của chính phủ Thái, Facebook đã quyết định giới hạn những người sống bên trong Thái Lan vào cộng đồng Royalist Marketplace này. Liền sau đó, Pavin đã quyết định mở một trang khác cùng ngày, với tên "Royalist Marketplace – Talad Luang" ; Talad Luang, tiếng Thái, có nghĩa chợ hoàng gia hoặc công chúng. 5 tiếng sau, có 375.000 người đăng ký tham dự. Ngày hôm sau đã có hơn n ửa triệu người.

Làm sao có thể ngăn chặn được ý chí mạnh mẽ của những người trẻ mong muốn thay đổi như thế này !

Facebook muốn chứng tỏ mình là tổ chức bảo vệ tự do ngôn luận lớn nhất tại Hoa Kỳ, trong khi đối với các thể chế chuyên quyền ngoài nước, Facebook lại tỏ ra kính nhường, khép nép [12]. Để trở thành sân chơi chung (platform) trên bình diện toàn cầu, Facebook phải có một chính sách và chủ trương kiên định, nhất quán. Facebook không thể đề cao tự do ngôn luận và tự do bày tỏ tại một nơi trong khi nhường nhịn hay cấm cản tại nơi khác. "Một sân chơi hai luật lệ" không phải là giải pháp bền vững cho Facebook. Tự do ngôn luận không thể có tiêu chuẩn đôi.

Giải pháp của Facebook ra sao thì chưa rõ, nhưng mọi con mắt đang xoáy vào hành động của Facebook trong thời gian tới. Facebook đã từng nhượng bộ chính quyền tại Việt Nam để gia tăng kiểm duyệt các bài vở chống đối chế độ, hay ngăn chặn nội dung chống lại chính quyền tại Singapore khi họ sử dụng luật về tin giả. Nhưng có lẽ trường hợp Thái Lan là một trong các thử thách lớn nhất mà Facebook đang phải đối diện.

Phạm Phú Khải

(09/09/2020)

Tài liệu tham khảo :

1. Christopher McFadden, "A Brief History of Facebook, Its Major Milestones ", Interesting Engineering, 7 July 2020.

2. Salvador Rodriguez, "Mark Zuckerberg shifted Facebook’s focus to groups after the 2016 election, and it’s changed how people use the site ", CNBC, 16 February 2020.

3. East Asia Pacific, "Thousands Call for Radical Changes to Thailand Government ", VOA News, 16 August 2020.

4. James Buchanan, "Thailand’s Crisis and the 1932 Revolution ", The Diplomat, 16 July 2014.

5. Jonathan Head, "Thailand's constitution : New era, new uncertainties ", BBC News, 7 April 2017.

6. "Lese-majeste explained : How Thailand forbids insult of its royalty", BBC News, 6 October 2017 ; Atiya Achakulwisut, "Thailand needs to talk about lese majeste law ", Bangkok Post, 23 June 2020.

7. Panu Wongcha-um, "Thailand's king takes personal control of two key army units ", Reuters, 2 October 2019.

8. David Hutt, "Suspending Lèse Majesté Could Actually Strengthen Thailand’s Monarchy ", The Diplomat, 25 June 2020.

9. "Royalist Marketplace returns ", Prachatai, 25 August 2020.

10. Patpicha Tanakasempipat, "Thai minister threatens Facebook with legal action over restriction requests ", Reuters, 3 August 2020.

11. Rebecca Ratcliffe and agencies, "Facebook blocks access to group criticising Thailand's monarchy ", The Guardian, 25 August 2020.

12. Tyler Sonnemaker, "Facebook reportedly plans to sue Thailand's government over its demand that the company block users within the country from accessing a group critical of its king ", Business Insider Australia, 25 August 2020.

********************

2. Facebook : Nơi thể hiện tính cách ?

Phạm Phú Khải, VOA, 10/09/2020

Facebook, như trình bày trong bài trước, được thiết kế ngay từ đầu như một phương tiện để nối kết với những người khác, vì cùng sở thích, quan tâm hay chủ trương nào đó.

Logo Facebook.

Về sau, nó dần dần được sử dụng như một loại truyền thông xã hội (social media), không phải để thay thế truyền thông truyền thống, mà là bổ túc thêm một sân chơi, một phương tiện, để mọi người đều có thể bày tỏ ý kiến và ngôn luận của mình.