 | Tổng quan: | 3050515 |
Theo thống kê từ Cục Cảnh sát giao thông, chỉ trong ba tháng đầu năm 2024, toàn quốc có 51 vụ người tham gia giao thông chống đối lực lượng cảnh sát giao thông. Con số này tăng hơn 140% so với cùng thời gian năm ngoái. Nhiều người cho rằng, lực lượng Cảnh sát giao thông được trao nhiều quyền nhưng lại không trong sạch, dẫn đến sự chống đối từ người dân mỗi khi vi phạm.
Cảnh sát giao thông đạp vào mặt người dân. Screenshot from video clip
Nhà báo Nguyễn Khắc Toàn cho rằng, chuyện người vi phạm chống đối Cảnh sát giao thông là bức tranh phản ánh hiện thực ‘thượng bất chính hạ tắc loạn’ trong xã hội hôm nay, và lỗi đến từ phía dân, phía xã hội, phía đảng, phía nhà nước và chính quyền. Ông nói thêm :
"Theo tôi, lý do là bây giờ Bộ công an đưa ra những chủ trương, chính sách ngặt nghèo quá, máy móc quá. Ví dụ yêu cầu người lái xe phải hoàn toàn không có nồng độ cồn ; rồi cho công an đóng chốt ở gần những quán nhậu… Việc làm này của nhà nước có vẻ đúng vì tỉ lệ tai nạn giao thông ngày càng nhiều. Có điều dân Việt Nam thì sống tùy tiện, không phải là một cái xã hội pháp quyền, một nhà nước tuân thủ luật pháp một cách nghiêm minh như ở các nước dân chủ văn minh. Thượng bất chính thì hạ tắc loạn thôi. Cho nên dân có sự chống đối.
Một xã hội văn minh, kỷ cương phép nước được tôn trọng thì cả hai phía đều ý thức. Nhân dân phải tôn trọng pháp luật và Nhà nước phải gương mẫu, trong sạch. Người dân có sự coi thường cảnh sát giao thông bởi những hình ảnh nhận tiền công khai trên đường phố".
Theo dự thảo "Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ" đang được Bộ Công an đưa ra lấy ý kiến, có thể thấy lực lượng này có rất nhiều quyền hạn. Chẳng hạn như có quyền dừng phương tiện tham gia giao thông để kiểm tra việc chấp hành các quy định về quy tắc giao thông đường bộ ; điều kiện của phương tiện tham gia giao thông đường bộ ; điều kiện của người điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ ; có quyền kiểm tra, kiểm soát người, phương tiện tham gia giao thông đường bộ ; có quyền xử phạt vi phạm hành chính về trật tự, an toàn giao thông đường bộ và vi phạm pháp luật khác theo quy định của pháp luật…
Có nhận định rằng, việc lực lượng Cảnh sát giao thông tiến hành những chiến dịch mà họ gọi ‘đợt kiểm soát để chấp hành nghiêm các quy định về giao thông’ cũng gây bất bình cho người đi đường, dẫn đến việc dồn nén và chống đối lại lực lượng này. Với những đợt kiểm soát như vậy, Cảnh sát giao thông có quyền dừng tất cả các loại xe khách, container, xe hơi, xe máy để kiểm tra mà không cần có lỗi ban đầu.
Mới đây, Cục Cảnh sát giao thông thuộc Bộ Công an cho biết, sẽ có lực lượng Cảnh sát giao thông hóa trang, mặc thường phục, thường xuyên di chuyển, bí mật nắm tình hình để ghi nhận vi phạm trên các tuyến đường không có hệ thống camera giám sát. Điều này cũng gây bất bình cho công chúng bởi chuyện giả danh công an để lừa đảo đã từng xảy ra.
Chuyện Cảnh sát giao thông ăn hối lộ, nhũng nhiễu người tham gia giao thông từng được báo chí nhà nước nhiều lần lên tiếng, một số Cảnh sát giao thông bị cảnh cáo. Tuy nhiên, đây được coi là con số rất nhỏ trên bề mặt của bức tranh cảnh sát giao thông vòi tiền người vi phạm giao thông. Một cựu công an, nêu quan điểm của ông :
"Các cụ đã nói ‘giọt nước tràn ly’. Lực lượng thực thi công vụ, đặc biệt là cảnh sát giao thông, nếu như người ta công tâm và có lương tâm có trách nhiệm, thật sự vì dân theo như Đảng tuyên truyền, thì lực lượng này sẽ nhắc nhở, chấn chỉnh những cái lỗi nhỏ mà người tham gia giao thông mắc phải. Đó là cách giáo dục hay nhất. Đó là lương tâm và trách nhiệm. Nhưng lực lượng cảnh sát giao thông Việt Nam lại đẻ ra lỗi để bắt, cho nên người dân hết sức là bức xúc. Thêm vào đó, nhà nước trao cho lực lượng cảnh sát giao thông quá nhiều quyền hạn, vượt quá mức cần thiết.
Trách nhiệm của lực lượng cảnh sát giao thông là giám sát, bảo đảm trật tự an toàn giao thông và chấn chỉnh các hành vi vi phạm. Chấn chỉnh ở đây không có nghĩa là phạt mà là nhắc nhở giáo dục.
Giáo dục ý thức cho người dân là chính, nhưng lực lượng cảnh sát giao thông lại đẻ ra luật, đẻ ra lỗi để phạt người dân và chung chi tại chỗ. Tất cả vì lợi ích cá nhân của những người thực thi công vụ mà thôi, cho nên người dân rất là bức xúc dẫn đến chống đối.
Tại sao người dân lại đưa tiền cho cảnh sát giao thông ? Người dân có sai không ? Rõ ràng là người dân có sai. Nó tạo nên cái sự tham nhũng, nhũng nhiễu".
Cũng theo thống kê từ Cục Cảnh sát giao thông, 51 vụ chống lực lượng Cảnh sát giao thông trong ba tháng qua đã làm 21 cán bộ, chiến sĩ bị thương. Cảnh sát đã bắt giữ 55 người, khởi tố 50 vụ với tội danh chống người thi hành công vụ.
Việc nhiều người dân chống đối cảnh sát giao thông được cho là do cách xử lý của lực lượng thực thi công vụ không đúng quy trình. Cách ứng xử đối với người vi phạm không đúng mực.
Tháng 4/2023, một video được trích xuất từ nhà dân ở Long An cho thấy, một cảnh sát giao thông đã chặn xe hai người dân đi đường dừng lại để chặn xe chở ma túy. Hai người này cùng với một cán bộ cảnh sát giao thông bị thiệt mạng vì bị xe chở ma túy tông vào.
Ngoài ra, nhiều video clip được lan truyền trên mạng xã hội cho thấy hình ảnh cảnh sát giao thông hành xử côn đồ với dân, được báo chí nhà nước dẫn lại. Tháng 4/2019 có clip Cảnh sát giao thông chĩa súng, đánh người vi phạm giao thông tại Thành phố Hồ Chí Minh. Tháng 4/2022 có clip Cảnh sát giao thông vật người bị cho là vi phạm giao thông xuống đường rồi dùng chân đạp vào mặt người này nằm dưới đường tại Thành phố Hồ Chí Minh. Tháng 9/2022 có clip bốn Cảnh sát giao thông đánh tới tấp thiếu niên chạy xe máy ở Sóc Trăng…
Người tham gia giao thông chống đối lực lượng Cảnh sát giao thông thì bị bắt giam, bị khởi tố với tội ‘chống người thi hành công vụ’ khi họ chỉ có tay không, trong khi lực lượng Cảnh sát giao thông được trang bị vũ khí và công cụ hỗ trợ bao gồm súng ngắn, súng trường, súng tiểu liên, súng bắn đạn cao su, súng bắn đạn hơi cay, dùi cui điện, áo giáp và còng số 8.
Nguồn : RFA, 04/04/2024
Thêm một phong trào… cực đoan
Chưa có giai đoạn nào, mà ngành Bộ Công an Việt Nam quan tâm đến việc người dân uống rượu bia nhiều đến thế. Trên cả nước là những cuộc "ra quân" hùng hậu với đủ các loại cảnh sát, công an được huy động nhằm phục vụ Cảnh sát giao thông thực hiện nhiệm vụ đo nồng độ cồn bất kể ai tham gia giao thông. Khắp các nẻo đường, từ thành thị đến thôn quê, từ đồng bằng đến miền núi, mọi hang cùng, ngõ hẻm đều có thể xuất hiện Cảnh sát giao thông bất cứ lúc nào với cái máy đo nồng độ cồn trên tay.
Khắp các nẻo đường, từ thành thị đến thôn quê, từ đồng bằng đến miền núi, mọi hang cùng, ngõ hẻm đều có thể xuất hiện Cảnh sát giao thông bất cứ lúc nào với cái máy đo nồng độ cồn trên tay.
Cũng như mọi phong trào của ngành công an đã đề ra và thực hiện xưa nay, đi theo đó là những hệ quả không hề nhỏ, những tác động không dễ chịu chút nào với xã hội.
Điều đáng nói ở đây, là những sự cực đoan dần dần đã lộ rõ bởi sự máy móc, bởi mệnh lệnh và nhất là sự vận hành của hệ thống công quyền hiện tại khó có thể vận hành nhuần nhuyễn với đúng nội dung : Vì người dân.
Những quy định rằng tuyệt đối cấm nồng độ cồn trong máu khi người tham gia giao thông, chỉ là quy định nhằm tạo điều kiện cho Cảnh sát giao thông và Công an muốn làm gì thì làm tùy thích mà không tính đến hệ lụy của nó. Nhiều phản ảnh trên báo chí cho biết rằng thậm chí nhiều người dân bị phạt oan, bị trị tội dù không uống giọt rượu nào mà sở dĩ đo nồng độ cồn vẫn dính là vì thức ăn lên men.
Đấy là chưa nói đến việc nhiều Cảnh sát giao thông đã coi phong trào này là cơ hội để kiếm tiền bất chính bằng cách đo gian, mua máy móc thiết bị dởm để "đã bắt là dính" như ở Hải Dương mới bắt một đoàn Cảnh sát giao thông vừa qua.
Nhiều kịch tính lại được tái hiện qua phong trào này của ngành Công an.
Những màn rượt bắt, trấn áp, bỏ chạy, trốn tránh đã diễn ra đầy kịch tính. Những cú ngã, cú đạp, những thanh niên bỏ chạy thục mạng không kể chết, thậm chí đâm vào Cảnh sát giao thông xổ ra chặn ngang đường chạy và bị khởi tố không ít. Nhiều Cảnh sát giao thông còn hăng hái quá khi thi hành nhiệm vụ lại đã tự đâm vào cột bêtông để tự chết, tự bị thương đã xảy ra.
Những công dân ngoan ngoãn bỗng biến thành thế lực thù địch rất nhanh chóng chỉ bởi đưa lên mạng các thông tin về việc Cảnh sát giao thông đang đo nồng độ cồn đâu đó và nhắc nhở bà con cảnh giác, cẩn thận khi tham gia giao thông. Những khoản tiền phạt vì "làm lộ bí mật công tác" của Cảnh sát giao thông cứ nhiều thêm, đa dạng thêm và được đưa lên báo chí để dọa dẫm, để ngăn chặn hiện tượng làm bể nồi cơm của cảnh sát.
Theo thống kê từ Công an do đại tá Nguyễn Quang Nhật, Trưởng phòng Hướng dẫn tuyên truyền, điều tra, giải quyết tai nạn giao thông (Cục Cảnh sát giao thông), cho biết : "Năm 2023 công an cả nước xử lý hơn 3,4 triệu trường hợp vi phạm trật tự an toàn giao thông, phạt tiền hơn 6.500 tỷ đồng, tước hơn 664.000 giấy phép lái xe, tạm giữ hơn một triệu phương tiện.
Trong đó, xử lý vi phạm về nồng cồn cao kỷ lục, hơn 770.000 trường hợp, tăng hơn 460.000 so với năm 2022. Người đi xe máy vi phạm chiếm phần lớn. (Hết trích)
Chỉ riêng 7 ngày Tết vừa qua, lực lượng Cảnh sát giao thông toàn quốc đã xử lý hơn 71.400 trường hợp vi phạm và phạt tiền gần 182,5 tỷ đồng. Họ cũng tạm giữ gần 1.900 xe ô tô và hơn 34.000 xe mô tô, bên cạnh đó, Cảnh sát giao thông tước xấp xỉ 18.900 giấy phép lái xe các loại.
Thậm chí, trên diễn đàn Quốc hội, Bộ Công an còn Kiên quyết yêu cầu Quốc hội chấp nhận không được có nồng độ cồn cho người tham gia giao thông nghĩa là con số hứa hẹn rằng sẽ "Năm sau cao hơn năm trước" là điều chắc chắn.
Kết quả ?
Mặc dù ra quân rầm rộ và được hệ thống báo chí lăng xê, cổ vũ và bao che đủ cách, nhưng nhìn lại hiệu quả phong trào này, chúng ta thấy điều gì ? Báo chí phụ họa bằng những bài viết nêu những số liệu mà theo người dân thì những số liệu đó "từ trên trời rơi xuống".
Thật ra, số liệu đó không phải từ Trời nào rơi xuống mà từ Tuyên giáo và bộ phận chế tạo số liệu đưa ra. Thông Tấn Xã Việt Nam viết : "Bảy ngày tết, tai nạn giao thông tăng nhưng số người chết giảm sâu, đặc biệt số tai nạn do vi phạm nồng độ cồn giảm mạnh". Một số trang tin Việt Nam như Vietnamplus và VTC News lại đưa tin cho rằng so với Tết năm 2023, số người chết do tai nạn giao thông "giảm sâu" hoặc "giảm 24,38%".
Thế nhưng, những lời nói theo kiểu tuyên truyền ấy không thể thay đổi được bản chất vụ việc, mà bản chất thì nó thể hiện bằng những con số cụ thể.
Trang tin của Đài Tiếng nói Hoa Kỳ (VOA) đặt vấn đề qua những con số đó như sau : "Có tới 214 người thiệt mạng trên toàn Việt Nam trong 7 ngày nghỉ Tết Giáp Thìn 2024, nhiều báo trong nước dẫn thông tin do Cục Cảnh sát giao thông thuộc Bộ Công an đưa ra hôm 14/2. Ngoài những người tử vong còn có 504 người bị thương và hai con số vừa nêu là hậu quả của 541 vụ tai nạn giao thông, các trang tin của Lao Động, Quân Đội Nhân Dân, Vietnamplus và VTC News cho hay, dựa trên số liệu của công an.
Theo tìm hiểu của VOA, số người chết vì tai nạn giao thông trong dịp Tết mới đây cao gấp 2,4 lần so với cùng kỳ năm trước, là 89 người tử vong trong 7 ngày Tết Quý Mão 2023. Số vụ tai nạn và người bị thương của Tết năm nay cũng cao hơn hẳn các con số lần lượt là 152 vụ và 111 người hồi Tết năm ngoái.
Các con số của năm 2023 được Ủy ban An toàn Giao thông Quốc gia Việt Nam đưa ra hồi cuối tháng 1 năm ngoái. Xa hơn nữa, so với Tết 2022, các dữ liệu về tai nạn giao thông năm nay cũng cao hơn nhiều lần.
Nhiều phản ảnh trên báo chí cho biết rằng thậm chí nhiều người dân bị phạt oan, bị trị tội dù không uống giọt rượu nào mà sở dĩ đo nồng độ cồn vẫn dính là vì thức ăn lên men.
Cả 3 tiêu chí về tai nạn giao thông mới đây đều tăng cao như vậy làm dấy lên nhiều câu hỏi và thắc mắc trên mạng xã hội về hiệu quả của việc công an siết kiểm tra nồng độ cồn bấy lâu nay, theo quan sát của VOA"…
Những con số đó là do Công an đưa ra công bố, những lời biện bạch là do công an nói ra, hệ thống báo chí chỉ minh họa lại. Thế nhưng, chẳng lẽ cả hệ thống công an lẫn báo chí đều học dốt nát môn toán đến vậy, để đưa lên công luận những con số trái ngược bản chất ?
Câu hỏi này vẫn không có lời giải xưa nay.
Như vậy, dù đã phát động rầm rĩ, tung hứng đủ cách, gây những xáo trộn khôn lường, tiền bạc đổ ra vô khối, nhưng kết quả là con số… âm.
Vậy thì phát động này có tác dụng gì và có cần thiết không ? Vì sao vẫn cứ tiếp tục hoặc không thay đổi ?
Hậu quả
Chưa cần nói đến sự xáo trộn xã hội, đến hàng loạt người bị phạt, bị công an "làm việc" vì báo chốt cảnh sát, vì "Thông chốt", vì "Chống người thi hành công vụ" và nhiều người đã được tiễn đi sang thế giới bên kia qua phong trào này. Chỉ cần xét một khía cạnh kinh tế đời sống xã hội, ta thấy gì ?
Trước hết, là ngành rượu bia đã là ngành hứng chịu hậu quả đầu tiên.
Ai cũng biết điều này : Ngày 02/09/1945, tại Hà Nội, trong bản "Tuyên ngôn Độc lập", Hồ Chí Minh tố cáo Thực dân Pháp rằng : "Chúng dùng thuốc phiện, rượu cồn để làm cho nòi giống ta suy nhược".
Ngày 02/09/1945, tại Hà Nội, trong bản "Tuyên ngôn Độc lập", Hồ Chí Minh tố cáo Thực dân Pháp rằng : "Chúng dùng thuốc phiện, rượu cồn để làm cho nòi giống ta suy nhược".
Thế rồi nhờ ơn Đảng, đến hôm nay, theo TTXVN, Việt Nam đã được xếp thứ hai trong các nước khu vực Đông Nam Á, xếp thứ 3 Châu Á về mức tiêu thụ bình quân rượu bia. Mức tiêu thụ rượu bia tính theo lít cồn nguyên chất bình quân đầu người (trên 15 tuổi) mỗi năm tại Việt Nam là 8,3 lít, tương đương với 170 lít bia, tức khoảng 470 chai bia mỗi năm.
Chỉ riêng năm 2015, Việt Nam sản xuất 3,4 tỉ lít bia, 70 triệu lít rượu công nghiệp và khoảng 250 triệu lít rượu thủ công.
Còn thuốc phiện hầu như không còn được nói đến là tệ nạn, bởi ngày ngay thanh niên đã tiến lên sử dụng ma túy và Phó Thủ tướng vừa cho biết là ngày xưa bắt ma túy với khối lượng tính bằng gram, bằng lạng còn ngày nay đã tính bằng tạ, bằng tấn.
Xét về mức độ mà Hồ Chí Minh gọi là "đầu độc để làm cho nòi giống ta suy nhược" thì Thực dân Pháp chỉ là con tép so với đảng ta" là con cá voi, con sư tử biển.
Và chuyện "đầu độc, làm cho nòi giống suy nhược" đã bị loại ra khỏi quan niệm của "lãnh đạo đảng và nhà nước ta" từ lâu. Các nhà máy bia liên tiếp mọc lên như nấm, rượu cồn chẳng ai thèm kiểm soát, quan chức đi chúc tết cơ quan, cán bộ bằng rượu ngoại… những tiếng hò hét "Dô, dô…" vẫn ồn ào lay động Hà Nội, Sài Gòn và khắp đất nước ta.
Thậm chí, có những tỉnh như Hà Tĩnh còn có văn bản, công văn buộc cán bộ, nhân viên, nhà hàng phải sử dụng bia rượu được tỉnh bảo trợ, kỷ luật nặng những thầy, cô giáo không chịu uống bia rượu đã chỉ định.
Bởi thế, cho nên khi Công an "triệt để ngăn chặn" việc có nồng độ cồn khi tham gia giao thông bằng cách đứng rình mở mỗi con đường, mỗi ngõ phố, đằng sau mỗi nhà hàng, mỗi quán ăn… thì ngành bia, rượu lãnh đủ đầu tiên.
Báo chí cho biết : "Từng uống bia nhiều thứ hai Đông Nam Á với 170 lít/người/năm, nay tình trạng người tiêu dùng ngại uống bia kéo dài đã kéo tụt doanh thu của Sabeco, Habeco, Heineken. Thị trường tiêu thụ suy yếu nhiều hơn ở các dòng bia phân khúc cận cao cấp như Tiger, và mức giảm thấp hơn ở các dòng bia phổ thông như 333, Lager, Lạc Việt...
Và : "Năm 2023 'thổi bay' 10.000 tỷ của các doanh nghiệp bia : 333, Lạc Việt, Tiger doanh số đều sụt giảm, Heineken từ Top 5 nộp thuế nhiều nhất Việt Nam nay 'bay màu' khỏi Top 10".
Theo thống kê, sự sụt giảm liên tục khiến doanh thu cả năm 2023 của các doanh nghiệp ngành bia sụt xuống hơn 45.000 tỷ đồng từ mức hơn 55.000 tỷ đồng. Lợi nhuận sau thuế lao dốc mạnh hơn với tốc độ giảm hơn 23%, còn chưa tới 5.100 tỷ đồng.
Hệ quả
Như vậy, khi phong trào triệt để bắt phạt về nồng độ cồn được phát động đến nay, xã hội bấn loạn, công an tha hồ hoành hành đủ mọi nơi, mọi chỗ và được thoải mái hành động thì các ngành kinh tế như nhà hàng, ăn uống, du lịch theo đà lao dốc. Các ngành kinh tế khác có liên quan cũng lao đao không kém. Riêng ngành bia, rượu, chỉ tính sơ sơ cũng đã mất đi cả chục ngàn tỷ đồng doanh thu, lợi nhuận sau thuế lao dốc mạnh hơn với tốc độ giảm hơn 23%.
Thế nhưng, cũng số liệu công an cho biết : năm 2023, Công an đã phạt tiền hơn 6.500 tỷ đồng, tước hơn 664.000 giấy phép lái xe, tạm giữ hơn một triệu phương tiện. Trong đó, xử lý vi phạm về nồng cồn cao kỷ lục, hơn 770.000 trường hợp, tăng hơn 460.000 so với năm 2022.
Điều đó có nghĩa là gì ?
Một năm, hơn 6.500 tỷ đồng tiền phạt là con số "có giấy tờ", nghĩa là người dân đóng phạt qua biên bản của Cảnh sát giao thông. Nó cũng đồng nghĩa là con số gấp nhiều lần như vậy đã không được lập biên bản, không được nộp phạt mà tự động chảy vào túi các Cảnh sát giao thông theo quy tắc mãi lộ thông thường tại Việt Nam.
Hình ảnh Cảnh sát giao thông Hà Nội nghi nhận hối lộ cắt từ clip
Đừng nghĩ là số tiền hơn 6.500 tỷ đó vào ngân sách nhà nước, nghĩa là đóng góp vào tài sản quốc gia mà vội mừng. Số tiền đó lại được chuyển về cho ngành công an tiêu dùng. Nghĩa là dù mãi lộ trực tiếp hoặc gián tiếp nộp vào kho bạc thì tất cả đều quay lại và chảy vào túi Công an.
Và điều đó, nó phù hợp với Đinh luật bảo toàn vật chất, nghĩa là đồng tiền trong xã hội không tự nhiên sinh ra và cũng không tự nhiên mất đi, nó chỉ chuyển từ túi này sang túi khác mà thôi.
Ở đây, thì nó chui vào túi công an.
Thế nên, không có gì khó hiểu khi mà cả hệ thống công an, từ trên xuống dưới đã ra quân hùng hậu, tấn công kiên quyết, bắt phạt triệt để… không kể ngày đêm, dù tổng kết lại thì chẳng để làm gì khi mà tai nạn vẫn cứ tăng đều.
Bởi :
"Thớt có tanh tao, ruồi đổ đến
Ang không mật mỡ, kiến bò chi"
(Ca dao)
J.B Nguyễn Hữu Vinh
Nguồn : RFA, 22/02/2024
Bộ Giao thông và vận tải trong Dự thảo Luật Đường bộ gửi đến Bộ Tư pháp thẩm định, đã đề xuất bỏ quy định lực lượng thanh tra giao thông ‘được dừng xe xử phạt vi phạm’. Với lý do được đưa ra để tránh ‘dẫm chân’ với Cảnh sát giao thông.
Cảnh sát giao thông chận xe để kiểm soát vi phạm luật giao thông
Cựu Trung tá Vũ Minh Trí khi trao đổi với RFA từ Hà Nội vào ngày 18/8/2023, nhận định :
"Tôi nghĩ miếng bánh chỉ có ngần ấy, nếu quy về một đầu mối kiểm tra thì đỡ phiền hà cho người tham gia giao thông. Có nghĩa tôi thấy việc không cho thanh tra giao thông dừng xe để kiểm tra nữa, mà chỉ đưa về cho cảnh sát giao thông, thì nói chung là phù hợp".
Theo Luật Giao thông đường bộ và thông tư của Bộ Giao thông vận tải hiện hành, thanh tra giao thông có quyền dừng xe trong trường hợp cấp thiết gồm : Xe có dấu hiệu chở quá tải, xe quá khổ, xe bánh xích lưu thông trên đường, phương tiện đổ đất lên đường bộ hoặc hành lang đường bộ...
Còn Dự thảo Luật Đường bộ mới đề xuất, thì Thanh tra đường bộ có nhiệm vụ thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm việc thực hiện các quy định của pháp luật về kết cấu hạ tầng đường bộ, vận tải đường bộ tại đơn vị kinh doanh vận tải, bến xe, bãi đỗ xe, trạm dừng nghỉ, hệ thống kiểm soát tải trọng xe, dịch vụ hỗ trợ vận tải... Trong đó không có quy định ‘được dừng xe xử phạt vi phạm’.
Anh Đệ, một người tham gia giao thông ở Sài Gòn nói với RFA hôm 18/8 :
"Theo ý tôi, thanh tra giao thông dừng xe thì cảnh sát giao thông nghỉ việc... hoặc mấy anh cảnh sát làm, thì mấy anh thanh tra giao thông nghỉ việc... chứ cứ đẻ ra nhiều tầng, nhiều lớp, ai cũng dừng được xe hết. Việt Nam có nhiều cái rất lạ, không chỉ cảnh sát giao thông áo vàng, thanh tra giao thông áo xanh da trời, mà anh công an phường, quận coi an ninh trật tự cũng dừng được xe... đó là hình thức lạm quyền. Trên báo đài cũng có nói, cứ dừng xe lại là phạt vạ, đủ cách phạt, xảy ra tiêu cực, bôi trơn... Đó là một cái khiến họ xúm nhau vào kiểm tra, chứ còn thật sự chỉ một anh cảnh sát giao thông là người dân đã đủ chết rồi".
Vẫn theo anh Đệ, nếu để lực lượng công quyền "làm quá" (quyền hạn của mình-pv), thì dễ xảy ra tiêu cực, anh nói tiếp :
"Nếu cứ đè dân ra phạt, rồi lại bôi trơn, hết anh công an giao thông rồi lại đến thanh tra giao thông, thì xin lỗi người dân ra đường chỉ nghĩ đến chuyện kiếm một ít tiền nhét cho họ là xong, còn vấn đề vi phạm giao thông thì họ vẫn cứ vi phạm. Cái chính ở đây là phạt như thế nào, phạt là phải giáo dục được, chỉ ra cái sai, nhắc nhở... Chứ cứ bu vào mà phạt và anh nào cũng phạt được thì chỉ xảy ra tiêu cực".
Thanh tra giao thông cũng tranh giành chận phạt vi phạm giao thông
Không chỉ các vụ án lớn liên quan Bộ Giao thông vận tải, các Thanh tra Giao thông thuộc Bộ Giao thông vận tải lâu nay vẫn bị dư luận cho rằng có nhiều vi phạm liên quan xử phạt giao thông. Đơn cử như vụ bốn bị cáo nguyên là cán bộ Thanh tra Giao thông, nhận hối lộ bảo kê logo ‘xe vua’ ở Hà Nội được truyền thông loan thời gian qua.
Một lái xe ở Thành phố Hồ Chí Minh không muốn nêu vì lý do an toàn, khi trả lời RFA liên quan vấn đề này, cho biết :
"Thanh tra giao thông không ăn vặt như Cảnh sát giao thông đâu, mà ăn tàn bạo ác nhân ác đức... Xe quá tải nếu không được bảo kê, gửi gắm mà bị bắt thì chung tiền lòi con mắt mà chưa chắc được. Chưa kể hàng loạt đường dây bảo kê cho xe quá tải, quá tải đường, quá tải cầu... nhiều lắm".
Không chỉ các bác tài là những người thường xuyên "đụng độ" với Cảnh sát giao thông hoặc thanh tra giao thông, ca than về việc lạm quyền của lực lượng công an, thanh tra Giao thông vận tải... mà nhiều người dân mà chúng tôi trò chuyện đều cho rằng, cần phải có lực lượng giám sát như người dân, báo chí và các đảng đối lập... hoặc thanh tra kiểm toán từ bên ngoài nhưng phải không cùng một hệ thống đảng thì may ra mới giảm được tệ "vòi tiền" hay nói lớn hơn là "hối lộ", "tham nhũng" trong đội ngũ công quyền Việt Nam hiện nay.
Thêm vào đó, theo cựu Trung tá Vũ Minh Trí, nếu cùng hệ thống đảng thì họ (cán bộ, công chức-pv) lại chia chác và tham nhũng tiếp... Và do đó càng "đẻ" ra nhiều đoàn kiểm tra, nhiều cơ quan giám sát thì tham nhũng lại càng nặng nề.
Cựu Trung tá Vũ Minh Trí nhận định thêm với RFA :
"Tôi cũng ra ngoài đường nhiều, tôi thấy trong thời gian gần đây những cảnh như tham nhũng, tiêu cực, làm sai quy định để lấy tiền cũng có giảm bớt... Bởi vì trước hết, những người tham gia giao thông như dân thường chúng tôi đã có ý thức, giám sát việc thực thi pháp luật của lực lượng cảnh sát giao thông bằng kiến thức pháp luật của mình, bằng các phương tiện hỗ trợ như quay phim, chụp hình, live stream đưa lên mạng xã hội... Những cái đấy có tác dụng giúp cho việc nhũng nhiễu của cảnh sát giao thông ở góc độ nào đấy giảm bớt".
Tuy nhiên theo ông Trí, chống tiêu cực của Cảnh sát giao thông thì trách nhiệm trước hết thuộc về người tham gia giao thông, chứ không thể đổ hết cho các cơ quan chức năng của chính quyền. Ông lý giải :
"Bởi vì nếu người tham gia giao thông thực hiện đúng luật giao thông nghiêm túc, thường xuyên phát huy vai trò kiểm tra giám sát của mình, thì cảnh sát giao thông cũng không có cớ gì để mà nhũng nhiễu, để mà làm tiền cả".
Liên quan ý kiến cho rằng việc tố cáo Cảnh sát giao thông tiêu cực có thể gây nguy hiểm cho người dân, Cựu Trung tá Vũ Minh Trí nói :
"Khi đụng đến miếng cơm, manh áo của nhau thì đương nhiên họ phải phản ứng lại. Tôi nhớ trong Thành phố Hồ Chí Minh đã có trường hợp công an giao thông đi cùng với người tiếp thị sữa, tóm lại là những thành phần hỗ trợ có tính chất cò mồi, giúp cảnh sát giao thông lấy tiền của những người tham gia giao thông, có trường hợp còn uy hiếp cả người tham gia giao thông vì họ có ý kiến. Nhưng tôi vẫn nghĩ cơ bản nhất là bản thân những người nào tham gia giao thông trước hết phải tự bảo vệ mình, có thấy gì đúng thì cũng phải hành xử chuẩn mực, phải quay được video rõ ràng minh bạch đưa lên, thì họ không cãi được".
Ông Trí cho rằng ‘cây ngay không sợ chết đứng’, không sợ bị trả thù... bởi vì một khi đã dám làm, thì sẽ dám trả giá. Ông Trí cho biết sau rất nhiều biến cố của cá nhân cũng như xã hội, thì ông vẫn tin vào lẽ phải, những người làm đúng bao giờ cũng sẽ chiến thắng những kẻ sai trái, những cái không đúng.
Nguồn : RFA, 18/08/2023
Dù lỗi của ai ?
Chiều 26 tháng 4 năm 2022, một đoạn clip được đăng trên mạng xã hội ghi lại cảnh một cảnh sát giao thông tại thành phố Hồ Chí Minh có hành động ôm, quật ngã một người đàn ông điều khiển xe máy trên đường. Viên Cảnh sát giao thông sau đó đã dùng chân đạp vào mặt người đàn ông này.
Hình ảnh một cảnh sát giao thông "đạp" vào mặt một người tham gia giao thông trong video đã và đang lan truyền trên mạng xã hội mấy ngày qua khiến nhiều người bức xúc. Nhiều người đặt câu hỏi hành động của viên cảnh sát giao thông trên sẽ bị xử lý ra sao và đâu là sự thật ?
Hình ảnh Cảnh sát giao thông giao thông đạp vào mặt người dân trong clip - Screenshot from video clip
Trong lúc dư luận đang bàn tán về hành động "bạo lực, thiếu kiểm soát" của vị Cảnh sát giao thông kia thì một ngày sau, lãnh đạo Phòng Cảnh sát giao thông đường bộ - đường sắt thành phố Hồ Chí Minh (PC08) thông tin với báo chí trong nước rằng, Cảnh sát giao thông trong clip là Đại úy Trần Xuân Chính.
Đại diện PC08 không đưa ra bình luận gì về hành động của viên đại úy này, tuy nhiên cho biết người đàn ông trong clip là người có lỗi và đã nhận lỗi, xin lỗi đại úy Chính và Tổ tuần tra, mong được thông cảm để tiếp tục di chuyển giải quyết việc gia đình.
Câu chuyện dường như được giải quyết khá "êm" sau lời biện giải của PC08, tuy nhiên với những gì được ghi lại trong clip đăng trên mạng xã hội đang khiến dư luận đặt lại vấn đề về thái độ và hành vi "sử dụng vũ lực quá mức của lực lượng hành pháp" và nên chăng vị Cảnh sát giao thông đó cũng nên "rút kinh nghiệm" hoặc bị xử lý về hành động "không đẹp" của mình trước công chúng. Thế nhưng hầu như không thấy bất cứ tờ báo lớn, nhỏ nào trong nước đưa tin.
Một số người dân bình luận dưới bài viết được đăng trên báo Tuổi Trẻ có tựa "Xác minh clip Cảnh sát giao thông 'động tay, động chân' với người dân giữa giao lộ" rằng : "Dù anh Cảnh sát giao thông có xử lý đúng, nhưng việc dùng vũ lực đạp người vi phạm là không được và quá xấu xí hình ảnh đẹp mà người dân luôn tôn trọng các anh Công an Nhân dân" hoặc "Việc người tham gia giao thông vi phạm và cố tình vi phạm luật giao thông thì đã luật pháp có đủ các khung phạt hành chính từ lỗi nhẹ đến lỗi nặng. Còn riêng cảnh sát giao thông vi phạm lỗi đánh người tham gia giao thông thì bị xử lý theo luật như thế nào ?" hoặc "Nếu người tham gia giao thông sai phạm thì cứ phạt đúng lỗi vi phạm. Đằng này Cảnh sát giao thông cố ý đánh người. Hành vi này không thể chấp nhận được".
Hành vi bạo lực cần phải xử lý
Trao đổi với RFA sáng 28 tháng 4, luật sư Đặng Đình Mạnh nhận định :
"Sau khi công an thành phố xác minh thì họ nói rằng người công dân đã nhận là lỗi của họ và họ gửi lời xin lỗi cơ quan công an. Nhưng mà dù có lỗi đi nữa thì điều dễ nhận thấy là cái hành vi quật người dân xuống đất rồi đưa chân dợm đạp lên mặt họ là điều không thể nào chấp nhận được. Hành vi này cần phải được xử lý.
Bên cạnh việc người công dân có lỗi và xin lỗi thì việc xử lý người cảnh sát giao thông về hành vi bất xứng của họ như thế nào gần như được lờ đi. Công chúng không được thông tin về vấn đề này. Đó là điều rất thiếu sót trong việc xử lý.
Rõ ràng hành vi của anh công an giao thông này là hành vi thiếu kiềm chế. Đây là hành vi mang tính cách lỗi một cách hiển nhiên, không mẫu mực, không nên có với một chiến sĩ công an".
Dư luận cho rằng, chuyện người dân phải nhận lỗi và nói lời xin lỗi mỗi khi đụng đến công an là chuyện đương nhiên nếu muốn được yên, vì trong bất cứ trường hợp nào, người dân cũng luôn luôn sai. Điều này từng nhiều lần được chứng minh. Có thể nêu một ví dụ cụ thể : Mùng Một Tết Nguyên đán vừa qua, trên các trang mạng xã hội lan truyền một video clip cho thấy một người công an mặc sắc phục ‘đôi co’ với người dân dẫn đến xung đột và kết quả là người dân bị công an bắt đi. Đến mùng Năm Tết, báo chí Nhà nước loan tin người dân đó bị khởi tố về hành vi "Chống người thi hành công vụ".
Kể từ khi Thông tư 67/2019 của Bộ Công an về thực hiện dân chủ trong công tác bảo đảm an ninh trật tự có hiệu lực, người dân được quyền giám sát Cảnh sát giao thông thông qua thiết bị ghi âm, ghi hình hoặc quan sát trực tiếp. Cũng từ đó, nhiều hình ảnh phản cảm của Cảnh sát giao thông trong lúc thi hành nhiệm vụ được lan truyền trên mạng xã hội. Theo nhận định của một số người thì những hình ảnh người dân quay lại và đưa lên mạng chỉ là thiểu số so với những gì diễn ra từng ngày, từng giờ ở Việt Nam.
Cựu giám đốc một tổ chức bảo vệ nhân quyền, ông Vũ Quốc Ngữ nêu quan điểm của ông với RFA về clip Cảnh sát giao thông đạp vào mặt dân hôm 26 tháng 4 :
"Sự việc được mô tả trong video clip nó chỉ là một trong rất nhiều câu chuyện về công an và cảnh sát giao thông Việt Nam tấn công người dân, dùng bạo lực với người dân. Đây là hành động vi phạm nhân phẩm, vi phạm quyền công dân của lực lượng công an Việt Nam.
Người công dân đó có vi phạm gì không thì tôi không rõ nhưng hình ảnh anh công an tấn công như đang truy đuổi một tội phạm nguy hiểm. Hành động này nguy hiểm cho cả anh cảnh sát lẫn người dân. Hành động đạp vào mặt người dân rất đang phê phán và cần phải bị trừng phạt. Tôi nghĩ, lực lượng công an nhân dân Việt Nam nếu đúng như tên gọi là phục vụ cho an ninh xã hội thì phải sa thải ngay lập tức, thậm chí truy tố người cảnh sát giao thông này về tội hành hung, tấn công người dân.
Tôi nghĩ rằng, để bảo vệ chế độ thì Đảng cộng sản Việt Nam đã sử dụng lực lượng công an, bên cạnh đó là quân đội. Họ trao cho lực lượng công an quá nhiều quyền và không có chế tài kiểm soát dẫn đến lạm dụng quyền lực. Hơn nữa, việc trừng phạt những sĩ quan cảnh sát vi phạm trong những trường hợp tương tự trước đó không đủ tính răn đe cho nên lực lượng công an vẫn có những hành động coi thường, xúc phạm dân chúng và không tôn trọng dân quyền và nhân quyền".
Cảnh sát giao thông là một trong những lực lượng nghiệp vụ thuộc hệ thống tổ chức bộ máy của Cảnh sát nhân dân nói riêng và của lực lượng Công an nhân dân nói chung. Chức năng của lực lượng này theo quy định là bảo đảm trật tự an toàn giao thông, chủ động phòng ngừa, đấu tranh với các hành vi vi phạm pháp luật giao thông, các hoạt động phạm tội và vi phạm pháp luật khác trên các tuyến và địa bàn giao thông công cộng theo qui định của pháp luật, ngăn ngừa làm giảm tai nạn giao thông, góp phần giữ gìn trật tự an toàn xã hội.
Tuy nhiệm vụ chính là bảo đảm trật tự an toàn giao thông, nhưng theo Thông tư 65 của Bộ Công an có hiệu lực từ ngày 5 tháng 8 năm 2020, lực lượng Cảnh sát giao thông được trang bị thêm một số vũ khí, công cụ hỗ trợ như : Súng ngắn, súng trường, súng tiểu liên, súng bắn đạn cao su, súng bắn đạn hơi cay, dùi cui điện, áo giáp và còng số 8.
Dù Thông tư 65 cụ thể hóa quy định về trang bị vũ khí cho lực lượng Cảnh sát giao thông phù hợp với Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ năm 2017, nhưng quy định này vẫn vấp phải một số ý kiến trái chiều. Có lẽ, điều mà nhiều người dân lo ngại chính là việc lạm dụng sử dụng vũ khí trong quá trình tuần tra kiểm soát, xử lý vi phạm của lực lượng Cảnh sát giao thông.
Phải chăng, một khi Cảnh sát giao thông có thêm nhiều vũ khí thì người dân càng sợ xảy ra những hành động thiếu kiểm soát của Cảnh sát giao thông, luôn chấp nhận thua thiệt dẫn đến Cảnh sát giao thông ngày càng lộng hành ?
Nguồn : RFA, 28/04/2022
Trong cùng một ngày, ngày 16/9/2020, mọi cơ quan truyền thông ở Việt Nam đều rồn rập và buồn bã đi tin :
- Tiếc thương chiến sĩ công an hy sinh khi làm nhiệm vụ
- T.Ư Đoàn truy tặng huy hiệu "Tuổi trẻ dũng cảm" cho chiến sĩ công an hy sinh khi làm nhiệm vụ
- Truy tặng huy hiệu "Tuổi trẻ dũng cảm" cho Thượng sĩ CSCĐ hy sinh trong khi làm nhiệm vụ
- Tuổi 23 anh hiến dâng cho bình yên cuộc sống
- Bộ trưởng Bộ Công an chỉ đạo đề xuất chính sách đối với đồng chí Nguyễn Văn Mạnh và thân nhân
Ủa, vụ gì vậy cà ?
Báo Công An Nhân Dân cho biết thêm chi tiết :
"Đồng đội của Thượng sĩ Nguyễn Văn Mạnh kể lại, ngày 14/9, tổ công tác của Công an tỉnh Bắc Giang gồm các cán bộ Phòng Cảnh sát kinh tế, Phòng Cảnh sát giao thông, Phòng Cảnh sát cơ động phối hợp với Cục Quản lý thị trường tỉnh Bắc Giang thực hiện kế hoạch công tác trên đường cao tốc Hà Nội - Bắc Giang. Vào lúc 16g20 cùng ngày, tại km 122+150 đường cao tốc Hà Nội - Bắc Giang, thuộc địa phận xã Nội Hoàng, huyện Yên Dũng, tỉnh Bắc Giang, tổ công tác triển khai phương án dừng phương tiện, xe ô tô khách 16 chỗ ngồi BKS 29B-501.64.
Chiếc xe có dấu hiệu vi phạm chở hàng hóa không rõ nguồn gốc. Lái xe ban đầu giảm tốc độ, tấp vào lề đường, tuy nhiên, do có ý thức chống đối, đối tượng đã điều khiển xe khách bất ngờ tăng tốc lao thẳng về phía tổ công tác và đâm hất đồng chí Thượng sĩ Nguyễn Văn Mạnh - chiến sĩ cảnh sát cơ động lên nắp capo.
Thượng sĩ Mạnh bám vào cần gạt nước của xe và yêu cầu đối tượng dừng xe chấp hành việc kiểm tra song đối tượng vẫn tiếp tục điều khiển xe trên đường cao tốc được khoảng 1km thì đồng chí Mạnh ngã khỏi nắp capo rơi xuống đường, bị bánh của ô tô chèn qua người và hi sinh".
Ông Mạnh không phải là người đầu tiên, và chắc chắn cũng không phải là kẻ cuối cùng, phải "hy sinh" một cách… lảng nhách như vậy. Không ít chiến sĩ đã "hiến dâng cho bình yên cuộc sống" theo cùng một cách :
- Hạ sĩ CSGT bị tông chết sau pha chặn xe Exciter chạy quá tốc độ
- Thượng úy công an tử vong tại chỗ sau va chạm với xe ô tô tải
- Thiếu tá CSGT bị xe tải tông tử vong trong đêm
- Một Trung tá CSGT vừa tử vong do bị xe máy đâm trên quốc lộ
Sau những tai nạn thảm khốc và thương tâm như trên, nạn nhân đều được báo chí nhà nước ca ngợi là dũng cảm. Thượng cấp của họ cũng không quên gửi giấy ban khen vì đã hy sinh, và đồng đội thì đều tỏ lòng "vô cùng thương tiếc" trước linh cửu của những người đã khuất.
Chỉ có phản ứng của đám đông quần chúng thì xem chừng hơi bị trái chiều, với nhiều lời dị nghị hay chê trách :
- Nguyễn Văn Minh : "Ngu chứ dũng cảm gì".
- Nguyen Long : "Chính hiệu đu càng !"
- KLez Tran : "Thêm suất liệt sũy vào ngân sách !"
- Loc Le : "Bị cán chết thành liệt sỉ hoài mà không tởn !"
- Cafe Ku Búa : "Tội anh tài xế phải ngồi tù vì cái ngu của anh cảnh sát… Bám cần gạt xe làm gì. Cao tốc nào cũng có camera, tra là biết ai lái. Xong gửi giấy về địa chỉ".
- Kiếm Ma : "Cái này nó cứ xảy ra mãi... Lúc nào cũng kêu là áp dụng công nghệ. Mà những chuyện như thế này chả bao giờ thấy. Cứ thấy ai vi phạm thì chụp lại biển số sau đó gửi biên lai về cho chủ xe thế là xong. Chuyện đơn giản mà mãi ko thấy làm gì…"
Điều an ủi là bên cạnh với những lời chì chiết, mỉa mai (thượng dẫn) vẫn có đôi ba tiếng nói cảm thông và chia sẻ :
- Nhân Thế Hoàng : "Họ đều đáng thương hơn đáng trách, tại trên vai của họ đều là gánh nặng cơm – áo – gạo – tiền và trách nhiệm đối với gia đình vợ con, cũng như số tiền phải cống nạp lên trên".
- Huy Đức : "Trong ly rượu chờ bão tan ở Hà Tĩnh, một đại tá CA nghỉ hưu nói với tôi : ‘Không phải các cháu không biết chỉ cần báo số xe cho trạm kế tiếp bắt những xe bỏ chạy, nhưng, trạm nào có ‘định mức’ của trạm ấy. Có cháu phải vay tiền ngân hàng để có một chỗ đứng ngoài đường".
Tuy chỉ là chuyện kể trên bàn rượu nhưng độ khả tín thì có thể kiểm chứng được dễ dàng, qua những mẩu tin (nhan nhản) đọc được hằng ngày, trên mặt báo :
- Chạy vào ngành công an : Mất cả chì lẫn chài
- Lừa 'chạy' vào trường công an, chiếm đoạt hơn 400 triệu đồng
- 'Chạy' vào ngành công an… mất hơn 500 triệu
- 'Chạy' vào ngành công an mất hơn 600 triệu đồng
- Kịch bản khép kín lừa "chạy" vào ngành công an giá 800 triệu
- Tám người bị cựu trung tá lừa 1,6 tỉ vì xin "chạy" vào ngành công an
- Thực hư vụ lừa "chạy việc" vào ngành Công an : Mất tiền vì cả tin
- Mất bạc tỷ vì muốn chạy việc vào ngành công an, y tế
- Báo giá "chạy" vào công an như báo giá hàng hóa
Thảo nào mà ngành Cảnh sát giao thông được "vinh danh" là một trong 4 ngành tham nhũng phổ biến nhất Việt Nam. Phải cầm cố thế chấp tài sản, vay ngân hàng bạc tỷ mới dành được "một chỗ đứng ngoài đường". Sau đó, phải cần mẫn và lăng xăng – bất kể ngày đêm hay mưa nắng – mới có thể kiếm đủ tiền để "cống nạp" cho thượng cấp nên (đôi khi) các chiến sĩ gặp tai nạn là điều khó tránh và là chuyện… cũng đành thôi !
Chỉ có hậu sự thì (ngó) khó đành lòng vì cay đắng quá. Giữa những vòng khăn tang và khói nhang nghi ngút, trang thông tin của tỉnh Bắc Giang – đọc được vào hôm 9/17/2020 – có bản tin ngăn ngắn như sau :
"Đại tướng Tô Lâm, Ủy viên Bộ Chính trị, Bộ trưởng Bộ Công an đã gửi Thư khen đến Công an tỉnh Bắc Giang và gia đình đồng chí Nguyễn Văn Mạnh, chiến sĩ Phòng Cảnh sát cơ động, Công an tỉnh Bắc Giang hy sinh khi làm nhiệm vụ… Thay mặt Đảng ủy Công an trung ương, Bộ Công an, Đại tướng, Bộ trưởng Tô Lâm đặc biệt biểu dương, khen ngợi tinh thần tấn công trấn áp tội phạm của cán bộ, chiến sĩ Công an tỉnh Bắc Giang. Đặc biệt, cảm kích và xin chia buồn về những mất mát vô cùng to lớn của gia đình và cá nhân đồng chí Nguyễn Văn Mạnh".
Sự "mất mát vô cùng to lớn" này (có thể) tránh được, nếu gia đình không phải vay mượn ngân hàng – tiền tỷ – mới dành được cho nạn nhân "một chỗ đứng đường", và chính đương sự không bắt buộc phải "cống nạp" bởi một chỉ tiêu khe khắt quá, theo đòi hỏi của Bộ Công An.
Tưởng Năng Tiến
Nguồn : RFA, 01/10/2020 (tuongnangtien's blog)
Thông tin Cục Cảnh sát giao thông được giao xây dựng đề án nghiên cứu, đổi mới trang phục của lực lượng cảnh sát giao thông cho năm tới, được đăng trên báo chí Nhà nước thu hút khá nhiều chú ý của công luận.
Một nữ Cảnh sát giao thông ở Hà Nội. Ảnh chụp năm 2013. AFP
Một số ý kiến cho rằng "Không mầu nào bằng mầu thân thiện cả !" hay "Văn minh lịch sự ở thái độ, không ở màu sắc".
Theo đại tá Nguyễn Quang Nhật - Trưởng phòng Tuyên truyền, Điều tra Giải quyết Tai nạn (Cục Cảnh sát giao thông) trao đổi với báo chí hôm 22/9 thì trang phục của lực lượng này đang được nghiên cứu đổi mới gồm quần áo dài tay, ngắn tay, thu đông, xuân hè, áo mưa, giầy dép, ủng, các loại mũ, găng tay... Màu sắc trang phục không thay đổi nhưng kiểu dáng, kích cỡ và chất liệu sẽ cải tiến để phù hợp với địa hình, thời tiết các vùng miền.
Trung tá quân đội, bác sĩ Đinh Đức Long nêu nhận định của ông :
"Chuyện thay đổi trang phục thì quân đội hay công an gì cũng thế. Nghe ra thì có vẻ hợp lý như phù hợp với thời tiết, phù hợp với địa phương, vùng miền... Nhưng nó chưa thuyết phục lắm. Cảm giác của tôi là người ta vẽ ra để có dự án thì mới tiêu được tiền.
Kinh nghiệm tôi là bộ đội ngày xưa. Có lần tôi đi khám cho một đơn vị sản xuất quân trang cho quân đội, tôi khen họ sản xuất quân trang rất tốt. Giày tôi đươc cấp mỗi năm một lần mà tôi đi 5 năm chưa hỏng. Họ trả lời rằng, anh nói ở đây thôi chứ anh nói chỗ khác thì em chết đói vì không có đơn đặt hàng đấy. Đấy là sự thật !".
Ông Long cho hay, trong nhận xét, đánh giá cán bộ cuối năm có mục sáng kiến, cải tiến cho nên họ phải thi đua nhau có sáng kiến, có cải tiến. Từ những cải tiến đó mới đẻ ra dự án, mới có cớ để xin ngân sách Nhà nước. Vấn đề là không có cơ chế nào giám sát việc chi tiêu này. Họ làm mọi cách để tiêu tiền quốc gia một cách hợp lý. Luật trong tay họ.
Lực lượng Cảnh sát giao thông đã trải qua bốn lần thay đổi trang phục. Từ năm 1946 đến năm 1962, lực lượng công an sử dụng trang phục chung. Năm 1962, lực lượng Cảnh sát giao thông bắt đầu có trang phục riêng. Năm 1988, quần áo của toàn ngành công an được thay đổi lần hai. Năm 1998, trang phục của toàn ngành công an thay đổi lần ba và được sử dụng đến năm 2016. Từ ngày 6 tháng 6 năm 2016, trang phục của toàn ngành công an thay đổi lần thứ tư.
Chỉ bốn năm sau, lực lượng Cảnh sát giao thông lại có ý định thay đổi trang phục. Theo đánh giá của PGS.Tiến sĩ Ngô Trí Long, nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu thị trường giá cả (Bộ Tài chính) thì số tiền bỏ ra rất lớn trong khi ngân sách thì đang eo hẹp. Số tiền này là bí mật chứ không bao giờ được công khai. Ông nêu quan điểm của mình :
"Quân đội và công an rất đông nên số tiền từ ngân sách nhà nước hàng năm rất lớn. Hình thức không quyết định năng lực. Hơn nữa trong bối cảnh hiện nay thì tất nhiên họ phải tìm lý do này lý do khác để họ thay tôi. Thực tế thì trong tình hình nguồn lực có hạn mà lại cứ đòi thay đổi đồng phục cho Cảnh sát giao thông thì tốn kém nhiều đấy chứ không ít đâu.
Khi báo chí đưa lên thành vấn đề thời sự thì có thể các cơ quan chức năng và Quốc hội sẽ giám sát, chất vấn chứ không phải cứ đề xuất là được".
Một Cảnh sát giao thông ở Hà Nội. Ảnh chụp năm 2013. Reuters
Cho đến nay, không có con số chính thức về số lượng công an hay số lượng cảnh sát giao thông trên cả nước được công bố một cách công khai.
Tuy nhiên, vào ngày 2 tháng tư năm 2017, Giáo sư Carl Thayer, chuyên viên về các vấn đề Việt Nam và Á Châu tại Học Viện Quốc Phòng Hoàng Gia Úc, phổ biến trên blog một tài liệu ước lượng con số công an ở Việt Nam, từ công an có thẻ ngành đến những lực lượng bán quân sự trực thuộc sự chỉ huy và điều động của Bộ Công An năm 2013 là khoảng 6,7 triệu người. Trong đó có 1,2 triệu công an viên. Ông Thayer cho hay con số này được lấy từ bài viết của một viên chức an ninh Liên Bang Úc tên Laurie Gray viết trên tạp chí Cảnh Sát Liên Bang Úc.
Với đề án cải tiến trang phục cho cảnh sát giao thông đang được Cục Cảnh sát giao thông xây dựng, Tiến sĩ Nguyễn Quang A đề cập đến sự tốn kém không cần thiết :
"Tôi nghĩ với số lượng cảnh sát khổng lồ của Việt Nam là một gánh nặng rất lớn cho ngân sách. Có nghĩa là người dân phải bỏ tiền ra nuôi họ thì họ phải chi tiêu nó vừa phải thôi, từ quần áo cho đến vũ khí.
Đáng tiếc là trong một nhà nước cảnh sát, nó càng đông quân nó càng chi được nhiều tiền thì cái oai, cái uy, cái quyền lực của nó càng lớn. Nếu không có luật pháp nghiêm minh và có sự giám sát chặt chẽ của xã hội thì tiền chi tiêu bừa bãi như vậy, nhất là chi tiêu vào vũ khí mà không ai biết giá như thế nào, được tiêu một cách vô tội vạ".
Là một công nhân, cô Trần Thị Tuyết từ Tây Ninh, nêu ý kiến của mình về việc thay đổi trang phục cho Cảnh sát giao thông :
"Quan trọng là năng lực nghề nghiệp của họ chứ không phải bộ đồng phục. Bộ đồng phục chỉ bận vô để dễ ăn hối lộ của người dân thôi. Tôi là người dân, tôi không đồng ý chi tiền thay đổi đồng phục cho công an. Thay vì chi như vậy thì dùng tiền đó để giúp dân nghèo khốn khổ hay hơn. Bộ đồng phục lâu nay vẫn được, không cần thay đổi tốn tiền. Họ bày ra để họ ăn phần trăm. Mà tiền đó của dân chứ đâu phải của họ tự bỏ ra".
Ngoài việc thay đổi trang phục bị cho là tốn kém ngân sách nhà nước, tức tiền thuế của dân, lực lượng Cảnh sát giao thông vừa qua còn được trang bị vũ khí sát thương để làm nhiệm vụ. Theo đó, kể từ ngày 5 tháng 8 năm 2020, Cảnh sát giao thông được trang bị vũ khí và công cụ hỗ trợ bao gồm súng ngắn, súng trường, súng tiểu liên, súng bắn đạn cao su, súng bắn đạn hơi cay, dùi cui điện, áo giáp và còng số 8.
Theo thông tư số 65/2012 của Bộ Công An thì Cảnh sát giao thông có nhiệm vụ bảo đảm trật tự, an toàn giao thông thuộc phạm vi địa bàn tuần tra, kiểm soát ; phát hiện, xử lý kịp thời, nghiêm minh các hành vi vi phạm theo quy định của pháp luật ; hướng dẫn người tham gia giao thông chấp hành nghiêm chỉnh pháp luật về giao thông đường bộ…
Dư luận cho rằng, với nhiệm vụ này thì Cảnh sát giao thông không cần được trang bị vũ khí sát thương như vậy.
Diễm Thi
Nguồn : RFA, 23/09/2020
Thông tư 65/2020/TT-BCA ngày 19/06/2020, của Bộ Công an "Quy định nhiệm vụ, quyền hạn, hình thức, nội dung và quy trình tuần tra, kiểm soát, xử lý vi phạm hành chính về giao thông đường bộ của cảnh sát giao thông" (1), có hiệu lực từ ngày 05/08/2020, trong Điều 8, Khoản 3 có đoạn :
Cảnh sát cơ động trong cuộc trấn áp Đồng Tâm ngày 9/1/2020. Hình minh họa. Photo Dong Tam TV.
"Trong trường hợp cấp bách để bảo vệ an ninh quốc gia, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội hoặc để ngăn chặn hậu quả thiệt hại cho xã hội đang xảy ra hoặc có nguy cơ xảy ra, Cảnh sát giao thông đang thực hiện nhiệm vụ tuần tra, kiểm soát được huy động phương tiện giao thông, phương tiện thông tin liên lạc, phương tiện khác của cơ quan, tổ chức, cá nhân và người đang điều khiển, sử dụng phương tiện đó. Việc huy động được thực hiện dưới hình thức yêu cầu trực tiếp hoặc bằng văn bản".
Quy định trên cho thấy một số điểm không rõ ràng : trao cho Cảnh sát giao thông quyền hạn quá lớn mà thiếu sự kiểm soát, chế tài đề phòng sự tùy tiện, lợi dụng với mục đích không tốt ; đồng thời lại coi nhẹ quyền sở hữu tài sản cá nhân (cả của nhà nước) và sự an toàn của người dân trong những trường hợp bị "huy động phương tiện".
Thông tư này thay cho Thông tư 01/2016/TT-BCA ngày 04/01/2016 (2), trong đó tại Điều 5, Khoảng 6 cũng có nội dung tương tự nêu trên ; tuy nhiên có sự giới hạn hơn với quyền của Cảnh sát giao thông, là việc "trưng dụng phương tiện" phải "theo quy định của pháp luật", đồng thời không mở rộng ra quá nhiều mục đích của việc "huy động", tới độ … "để bảo vệ an ninh quốc gia …" và được "yêu cầu trực tiếp".
Xin nêu chi tiết một số điểm cần được xem lại, sửa đổi :
Việc "huy động phương tiện" là thế nào
Trường hợp "phương tiện" được Cảnh sát giao thông nhắm tới để "huy động" có thể đang được sử dụng trong tình huống cấp bách của cá nhân, tổ chức, cơ quan, như xe cứu thương đang chở bệnh nhân cấp cứu, xe chở lãnh đạo cao cấp trên đường công tác khẩn, … thì sẽ xảy ra xung đột lợi ích mà khó có văn bản pháp luật nào định rõ trường hợp nào thì quan trọng hơn, phải được ưu tiên hơn.
"Phương tiện khác" ngoài xe cộ, điện thoại, thì có giới hạn nào cho chữ "khác", hay là bất cứ thứ gì, kể cả nhà ở, công xưởng, trụ sở kinh doanh, thậm chí vũ khí của quân nhân, …
Hãy thử tưởng tượng một ngày nào đó, bất chợt có anh Cảnh sát giao thông vào nhà, khách sạn, yêu cầu miệng cần trưng dụng toàn bộ nhà trong vài ngày để … rình nhóm đua xe, các đêm tới có thể qua đây ; hay rình một chiếc xe nghi chở ma túy sẽ đi qua. Không lẽ người chủ phải chấp hành vô điều kiện ? Còn trường hợp Cảnh sát giao thông đòi "mượn" một cây AK47 của một quân nhân đang đứng gác, thì chắc chắn sẽ không được chấp nhận rồi.
Việc "mượn" là vô thời hạn, không có sự giám sát của chủ phương tiện hay sao ? Không quy định rõ, dễ nảy sinh tùy tiện, gây xáo trộn cuộc sống của người dân, ảnh hưởng công việc của cơ quan, tổ chức bị "huy động phương tiện".
Có sự xác thực tối thiểu cho việc "huy động" hay không ? Nếu không, dễ nảy sinh tranh chấp sau đó nếu xảy ra sự cố. Ví như Cảnh sát giao thông phải trình đầy đủ giấy tờ cá nhân để người dân được rõ, yên tâm, và được ghi lại (vào giấy, chụp/ghi âm, hình) việc "huy động" đó.
"Phương tiện khác" thì phải thế nào ?
Ở đây đã mở rộng quyền hạn cho Cảnh sát giao thông tới vô hạn, nằm ngoài chức năng nhiệm vụ của lực lượng này.
Vì vậy, Thông tư cần nêu rõ, trong những trường hợp việc "huy động" những "phương tiện" không phải là xe cộ, vụ việc không liên quan hoạt động giao thông đường bộ, thì phải có sự phối hợp của các lực lượng bảo vệ pháp luật tương ứng (như cảnh sát hình sự, quản lý thị trường, hải quan). Nếu không, sẽ dễ dẫn tới lạm quyền quá mức.
Thiếu chế tài cho các hành vi lạm quyền
Nội dung Thông tư đặt nặng quyền hạn cho Cảnh sát giao thông, mà không coi trọng quyền của người, tổ chức, cơ quan có phương tiện bị "huy động", nên hoàn toàn không thể hiện biện pháp ngăn chặn những trường hợp lạm quyền.
Thay vào đó, để tránh tình trạng Cảnh sát giao thông trưng dụng phương tiện của dân không đúng mục đích, quá mức cần thiết, tận dụng cho việc riêng v.v.. thì cần có chế tài pháp luật cụ thể, không chỉ xử lý nội bộ (nhắc nhở, kiểm điểm). Như vậy mới công bằng với người dân một khi nếu không chấp hành đòi hỏi "huy động" đó, lại rất dễ bị quy tội "chống người thi hành công vụ", hay tương tự.
Coi nhẹ sự an toàn cho người dân khi bị "huy động phương tiện"
Thông tư đã không đề phòng tình huống có kẻ gian (ngoài xã hội, trong chính ngành công an) lợi dụng để chiếm đoạt tài sản của dân, tổ chức, cơ quan, hoặc lợi dung phương tiện để hoạt động tội phạm.
Muốn tránh xảy ra khả năng này, đồng thời vẫn có thể đảm bảo cho tình huống cấp thiết khi Cảnh sát giao thông thi hành công vụ, ngoài yêu cầu xuất trình giấy tờ, có văn bản xác nhận việc "huy động" như nêu trên, cần có thêm quy định Cảnh sát giao thông phải đang tuần tra trên phương tiện mô tô, ô tô đặc chủng, phải để người bị "huy động phương tiện" gọi điện trực tiếp cho cấp chỉ huy của Cảnh sát giao thông đó, v.v..
Ngoài ra, cũng cần có điều khoản quy định trong trường hợp phương tiện được huy động bị hỏng, mất, thì cơ quan công an phải có trách nhiệm bồi thường ra sao.
Thiếu hình thức phổ biến nội dung quy định cho người dân
Do đây là điểm quan trọng liên quan tới đời sống người dân (không chỉ người tham gia giao thông), đến cả nhiều tổ chức, cơ quan nên không thể đơn giản chỉ đưa toàn bộ Thông tư lên trang web Bộ Công an, rồi vài tờ báo thông tin sơ sài.
Nhiều năm qua, có thể vì thiếu biện pháp phổ biến rộng rãi nên cũng đã phần nào "trói tay" Cảnh sát giao thông trong những tình huống thực sự cấp bách. Nhiều trường hợp chiến sĩ Cảnh sát giao thông đã phải liều mình bám vào nắp ca-pô xe vi phạm, dẫn đến bị tai nạn đáng tiếc, thay vì trưng dụng xe của người dân để truy đuổi.
Muốn có sự hợp tác tích cực từ người dân, đồng thời tôn trọng quyền lợi của dân, tổ chức, cơ quan khác, cần có các biện pháp phổ biến thông tin một cách bài bản. Ví dụ : ngoài việc sửa sớm Thông tư, cần có văn bản của Cục Cảnh sát giao thông giải thích chi tiết Điều 8, Khoản 3 nói trên. Văn bản này được từng đơn vị, cá nhân Cảnh sát giao thông lưu giữ, cung cấp bằng nhiều hình thức cho người dân, người tham gia giao thông.
Cuối cùng, là đề phòng xung đột với các văn bản pháp quy khác
Trước hết là Bộ luật Dân sự, cơ quan soạn thảo Thông tư cần rà soát kỹ, để không xảy ra những kiện tụng không cần thiết, gây phiền phức cho dân, tốn kém cho nhà nước, ức chế cho Cảnh sát giao thông khi cần "huy động phương tiện" phục vụ công tác cấp thiết.
Hà Nội, ngày 02/08/2020
Nguyễn Hữu Vinh (Ba Sàm)
Cử nhân Luật, cựu Thiếu tá an ninh, Bộ Công an
Nguồn : RFA & VOA, 04/08/2020
Ghi chú :
Thời hiệu xử lý kỷ luật đảng : cứt trâu để lâu hóa bùn ?
Nguyễn Thị Huyền, VNTB, 06/03/2020
"Vi phạm của đồng chí Nguyễn Văn Đua, nguyên Phó Bí thư Thường trực Thành ủy và đồng chí Vũ Hùng Việt, nguyên Thành ủy viên, nguyên Ủy viên Ban cán sự đảng, nguyên Phó Chủ tịch UBND Thành phố Hồ Chí Minh đến mức phải kỷ luật bằng hình thức khiển trách, song đã hết thời hiệu xử lý kỷ luật theo quy định của Đảng".
Thời điểm chấm dứt hành vi vi phạm của các ông Nguyễn Văn Đua là khi nào ? Ảnh minh họa
Thông cáo báo chí Kỳ họp 43 của Ủy ban Kiểm tra Trung ương, có đoạn trích như trên (1). Liên quan đến vấn đề "thời hiệu xử lý kỷ luật", ở Quy định số 07-QĐi/TW của Bộ Chính trị do ông Trần Quốc Vượng ký ban hành ngày 28/08/2018 (2), cho biết : Thời hiệu xử lý kỷ luật tổ chức đảng được tính từ thời điểm tổ chức đảng có hành vi vi phạm đến thời điểm tổ chức đảng có thẩm quyền xem xét, xử lý kỷ luật tổ chức đảng đó.
Trường hợp vi phạm xảy ra trong thời gian dài thì thời hiệu được tính từ thời điểm chấm dứt hành vi vi phạm. Không tính lại thời hiệu đối với tổ chức đảng đã bị thi hành kỷ luật nhưng sau đó, tổ chức đảng cấp trên quyết định lại (chuẩn y hoặc thay đổi) hình thức kỷ luật đối với tổ chức đảng đó (3).
Vào tháng 6/2019, Thanh tra Chính phủ đã chuyển kết luận thanh tra Thủ Thiêm đến Ủy ban Kiểm tra Trung ương để xem xét, xử lý kỷ luật Đảng (4). Thủ Thiêm là vụ liên quan đến sai phạm hàng loạt của những tên tuổi Lê Thanh Hải, Lê Hoàng Quân, Nguyễn Văn Đua, Vũ Hùng Việt…
Câu hỏi đặt ra là "thời điểm chấm dứt hành vi vi phạm" của các ông Nguyễn Văn Đua, Vũ Hùng Việt là khi nào ? Ông Nguyễn Văn Đua rời chức vụ phó bí thư thường trực Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh ngày 1/4/2014. Tính đến thời điểm đó, tổ chức đảng nơi ông Đua là phó bí thư thường trực không có "tổ chức đảng có thẩm quyền xem xét, xử lý kỷ luật tổ chức đảng đó" như nội dung của Quy định số 07-QĐi/TW.
Quy định số 07-Qđi/TW, ở Điều 5.1 ghi "Thời hiệu xử lý kỷ luật tổ chức đảng vi phạm được quy định như sau : – 5 năm đối với những vi phạm đến mức phải kỷ luật bằng hình thức khiển trách".
Như vậy, hành vi được xác định vi phạm của ông Nguyễn Văn Đua, ông Vũ Hùng Việt trong nội bộ đảng, phải được tính từ khi "tổ chức đảng có thẩm quyền xem xét, xử lý kỷ luật tổ chức đảng đó".
Đơn cử, trên trang web của Ủy ban Kiểm tra Trung ương, ở bài viết "Đối chiếu với quy định về thời hiệu để quyết định kỷ luật hay không kỷ luật đảng viên vi phạm", có dẫn tình huống : Ý kiến 1 : Không xem xét, xử lý kỷ luật về Đảng đối với đảng viên X vì vi phạm xảy ra đã trên 5 năm. Ý kiến 2 : Việc xử lý kỷ luật đảng viên X hay không còn phụ thuộc vào kết quả biểu quyết hình thức kỷ luật đối với đảng viên X. Vậy, ý kiến nào đúng ?
Bài viết có câu trả lời như sau : Trường hợp câu hỏi nêu, mặc dù vi phạm của đảng viên X đã xảy trên 5 năm, tổ chức đảng có thẩm quyền đã kiểm tra, làm rõ và kết luận nội dung tố cáo là có căn cứ thì tổ chức đảng có thẩm quyền vẫn phải tiến hành họp và biểu quyết hình thức kỷ luật cụ thể đối với đảng viên X. Sau đó đối chiếu với quy định cụ thể về thời hiệu để quyết định kỷ luật hay không kỷ luật đảng viên vi phạm. Vậy, ý kiến thứ 2 đúng (5).
Xem ra việc co dãn trong vận dụng thời hiệu xử lý kỷ luật đảng, vẫn có thể là câu chuyện ‘cứt trâu để lâu hóa bùn’.
Nguyễn Thị Huyền
Nguồn : VNTB, 06/03/2020
Chú thích :
(1)http://ubkttw.vn/tin-tuc-thoi-su/-/asset_publisher/bHGXXiPdpxRC/content/thong-cao-bao-chi-ky-hop-43-cua-uy-ban-kiem-tra-trung-uong
(2)https://thuvienphapluat.vn/van-ban/Bo-may-hanh-chinh/Quy-dinh-07-QDi-TW-2018-xu-ly-ky-luat-to-chuc-dang-vi-pham-395177.aspx
(3)https://thuvienphapluat.vn/van-ban/Bo-may-hanh-chinh/Huong-dan/06/HD-Ủy ban Kiểm traTW-2018-thuc-hien-mot-so-Dieu-trong-Quy-dinh-07-QDi-TW-403730.aspx
(4)http://www.thanhtra.gov.vn/ct/news/Lists/KetLuanThanhTra/View_Detail.aspx?ItemID=116
(5)http://ubkttw.vn/hoi-dap/-/asset_publisher/bHGXXiPdpxRC/content/-oi-chieu-voi-quy-inh-ve-thoi-hieu-e-quyet-inh-ky-luat-hay-khong-ky-luat-ang-vien-vi-pham
*******************
Hoàng Đan, Soha, 26/03/2020
Trung tá công an tự viết thêm vào biên bản hỏi cung bị khởi tố (RFA, 06/12/2019)
Trung tá công an, điều tra viên Nguyễn Việt Cường thuộc Công an Thành phố Tuy Hòa, tỉnh Phú Yên bị Cơ quan điều tra Viện Kiểm sát nhân dân tối cao khởi tố vì tự viết thêm nhiều nội dung có tính chất buộc tội đối với nhiều bị can.
Trung tá công an Nguyễn Việt Cường. Photo : Báo Pháp luật Thành phố Hồ Chí Minh
Ông Nguyễn Việt Cường bị khởi tố về cáo buộc "làm sai lệch hồ sơ vụ án" quy định tại Khoản 2, Điều 375 của Bộ luật Hình sự với mức án tù từ 5 đến 10 năm. Trước đó, ông này bị đình chỉ chức vụ trường công an phường Phú Thạnh và bị tạm đình chỉ công tác để phục vụ điều tra.
Theo truyền thông trong nước, kết quả điều tra ban đầu xác định trong quá trình điều tra lại vụ án vận chuyển trái phép chất ma túy tại Phú Yên, Tuy Hòa từ năm 2012 đến 2014, Viện Kiểm sát nhân dân Thành phố Tuy Hòa phát hiện khi thụ lý hồ sơ, điều tra viên Nguyễn Việt Cường tự viết thêm nhiều nội dung có tính chất buộc tội đối với Nguyễn Hồng Ngọc Anh vào các biên bản hỏi cung bị can của Từ Phạm Quang Vinh, Nguyễn Hồng Ngọc Anh, làm sai lệch hồ sơ vụ án. Đại diện Viện Kiểm sát nhân dân Thành phố Tuy Hòa đã đề nghị giám định các biên bản hỏi cung này.
Báo cáo của Ủy ban Tư pháp Việt Nam thẩm tra báo cáo của Viện trưởng Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao về công tác của ngành kiểm sát năm 2019 được truyền thông trong nước loan tin hôm 4 tháng 11 cho hay, trong năm 2019, đã có 6 trường hợp Viện Kiểm sát Nhân dân truy tố oan dẫn đến tòa án nhân dân cấp sơ thẩm tuyên vô tội ; và 88 trường hợp truy tố thiếu căn cứ, sai tội danh, sai khung hình phạt dẫn đến tòa án nhân dân sơ thẩm phải xét xử về khoản khác trong cùng điều luật hoặc tội danh khác bằng hoặc nhẹ hơn tội danh viện kiểm sát nhân dân đã truy tố.
********************
Hai cựu chủ tịch Đà Nẵng sẽ ra tòa vào đầu tháng 1 cùng Vũ 'nhôm' (RFA, 06/12/2019)
Hai cựu chủ tịch Thành phố Đà Nẵng, ông Trần Văn Minh, Văn Hữu Chiến, cùng Phan Văn Anh Vũ, tức Vũ Nhôm, và 18 người khác sẽ phải hầu hòa tại Hà Nội từ ngày 2 đến 15 tháng 1 tới đây.
Hai cựu chủ tịch Đà Nẵng là Trần Văn Minh (trái) và Văn Hữu Chiến - Photo : RFA
Tin từ truyền thông trong nước cho biết như vừa nêu vào ngày 6 tháng 12. Phiên xử dự kiến được tiến hành trong cả ngày thứ bảy và chủ nhật. Chủ tọa phiên tòa là Lưu Ngọc Cảnh.
Hai ông cựu chủ tịch thành phố Đà Nẵng Trần Văn Minh và Văn Hữu Chiến bị truy tố về hai tội danh là ‘vi phạm qui định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí’ theo khoản 3 điều 219 Bộ Luật Hình Sự Việt Nam ; khung hình phạt từ 10 đến 20 năm ; và tội ‘vi phạm cá qui định về quản lý đất đai’ theo khoản 3 điều 229, khung hình phạt từ 5 đến 12 năm tù giam.
Cùng bị truy tố với hai tội danh vừa nêu trong vụ án còn có các ông Phan Văn Anh Vũ, tức Vũ’ Nhôm’- cựu thượng tá tình báo công an ; ông Nguyễn Ngọc Tuấn- cựu giám đốc Sở Xây Dựng, cựu phó chủ tịch Đà Nẵng ; ông Phan Xuân Ít-cựu phó Chánh Văn phòng UBND Thành phố Đà Nẵng ; ông Nguyễn Quang Thành-cựu giám đốc Công ty Minh Hoàng Phát ; ông Phan Minh Cương-cựu tổng giám đốc Công ty Cổ phần Xây dựng 79, giám đốc Công ty trách nhiệm hữu hạn I.V.C.
Bảy người bị truy tố tội ‘vi phạm các qui định về quản lý đất đai’ gồm ông Nguyễn Điểu-cựu giám đốc Sở Tài nguyên- Môi trường ; ông Trần Văn Toán-cựu phó giám đốc Sở Tài nguyên- Môi trường ; ông Lê Cảnh Dương-cựu phó giám đốc Trung Tâm Xúc tiến Đầu tư Đà Nẵng ; ông Nguyễn Văn Cán- cựu chánh văn phòng UBND Đà Nẵng ; ông Đào Tấn Bằng-cựu phó chánh văn phòng UBND Đà Nẵng ; ông Nguyễn Viết Vĩnh- cựu trưởng phòng Quản lý Đô Thị ; ông Nguyễn Đình Thống- cựu giám đốc Công ty Quản lýt & Khai thác đất Đà Nẵng.
Bảy người khác bị truy tố tội ‘vi phạm qui định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí’ gồm ông Nguyễn Thanh Sang- cựu phó Giám đốc Sở Tài Chính Đà Nẵng ; bà Nguyễn Thị Thu Hà- cựu giám đốc Sở Tài Chính Tp Đà Nẵng ; ông Nguyễn Công Lang- cựu giám đốc Công ty Quản lý Nhà Đà Nẵng ; ông Huỳnh Tấn Lộc-cựu tổng giám đốc Công ty Công Nghệ phẩm Đà Nẵng ; ông Phạm Ngọc Thạch- cựu tổng Giám đốc Công ty Du lịch Đà Nẵng ; ông Trần Phi- cựu tổng Giám đốc Công ty Xuất Nhập Khẩu Đà Nẵng ; ông Lê Anh Tuấn- nguyên tổng giám đốc Công ty Cung ứng Tàu Biển Đà Nẵng.
Trong số 21 bị can vừa nêu, hiện có 18 người đang được tại ngoại. Cáo trạng của Viện Kiểm sát Nhân Dân Tối Cao công bố hồi tháng 10 vừa qua nêu rằng hai cựu chủ tịch thành phố Đà Nẵng cùng 18 bị can đã giúp Phan Văn Anh Vũ trục lợi hơn 22 ngàn tỷ đồng.
Kỳ xử sắp đến là vụ án thứ 4 đối với Phan Văn Anh Vũ. Vào tháng 11 năm 2018, Phan Văn Anh Vũ bị Tòa án nhân dân Cấp cao Hà Nội tuyên 8 năm tù về tội ‘cố ý làm lộ bí mật Nhà nước’ ; vào ngày 7 tháng 6 năm nay, Phan Văn Anh Vũ tiếp tục bị Tòa án nhân dân cấp cao Thành phố Hồ Chí Minh tuyên 17 năm tù về tội ‘lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản’ ; đến ngày 13 tháng 6 bị Tòa án nhân dân cấp cao Hà Nội tuyên 15 năm tù về tội ‘lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ’.
Vụ xử mới đối với Phan Văn Anh Vũ, hai cựu chủ tịch thành phố Đà Nẵng cùng 18 người như vừa nêu nằm trong kế hoạch của Việt Nam xử sơ thẩm một số vụ án phức tạp, có tính chất nghiêm trọng mà dư luận đặc biệt quan tâm.
******************
Vụ 'can thiệp xử lý xe vi phạm' ở Đồng Nai : Đình chỉ 2 trung tá Cảnh sát giao thông (RFA, 06/12/2019)
Hai lãnh đạo Cảnh sát giao thông tỉnh Đồng Nai bị cấp dưới tố can thiệp vào quy trình xử lý xe vi phạm, vừa bị Giám đốc Công an Đồng Nai ra quyết định tạm đình chỉ.
Hai lãnh đạo Cảnh sát giao thông tỉnh Đồng Nai bị cấp dưới tố can thiệp vào quy trình xử lý xe vi phạm, vừa bị Giám đốc Công an Đồng Nai ra quyết định tạm đình chỉ. RFA edited
Truyền thông trong nước loan tin 6/12 cho biết Công an tỉnh Đồng Nai đã công bố quyết định của Giám đốc Công an tỉnh Đồng Nai về việc tạm đình chỉ công tác trong 2 tháng đối với Trung tá Phạm Hải Cảng - Đội trưởng Đội Cảnh sát giao thông số 2 và Trung tá Phan Cẩn Tú - Đội phó Đội Cảnh sát giao thông số 1 thuộc Phòng Cảnh sát giao thông Công an Đồng Nai. Lý do tạm đình chỉ 2 cán bộ cảnh sát này để làm rõ việc can thiệp vào quy trình xử lý xe vi phạm.
Trung tá Phạm Hải Cảng và Trung tá Phan Cẩn Tú bị điều chuyển về Phòng Cảnh sát cơ động Công an Đồng Nai.
Tin cho biết, trước đó, Trung tá Cảng bị 2 cán bộ cấp dưới tố cáo đã can thiệp vào việc tổ tuần tra xử lý một xe tải vi phạm chở quá tải trọng trên QL20. Trung tá Tú cũng liên quan đến việc gọi điện xin thả xe vi phạm.
Hai vị lãnh đạo này lý giải cho rằng, trên đường đi kiểm tra trên tuyến tình cờ phát hiện xe tải tải đậu đỗ lâu bên đường nên gọi điện hỏi tổ tuần tra. Trung tá Tú thì xác nhận cũng từ mối quan hệ xã hội nên có gọi điện xin cho anh em chứ không vụ lợi.
Ban Giám đốc Công an tỉnh Đồng Nai đã lập đoàn thanh tra vụ việc này. Bước đầu, Trung tá Cảng và Trung tá Tú đã xác nhận giọng nói (trong các đoạn ghi âm) can thiệp cho thả xe quá tải là của mình.
Người tham gia giao thông tại Việt Nam lâu nay than phiền nhiều về tình trạng bị lực lượng ảnh sát phụ trách lĩnh vực này nhũng nhiễu, vòi tiền …trong khi thực trạng tai nạn giao thông, kẹt xe ngày một trầm trọng thêm.
Nhiều công cụ - Dễ lạm quyền
Trong ‘Dự thảo quy định quyền hạn, chức năng, hình thức, nội dung tuần tra của cảnh sát giao thông’ mà Bộ Công an đang lấy ý kiến đóng góp, Cục trưởng Cục Cảnh sát giao thông, Trung tướng Vũ Đỗ Anh Dũng đề nghị trang bị cho cảnh sát giao thông súng ngắn, súng trường, súng tiểu liên và súng bắn đạn cao su khi làm nhiệm vụ.
Một cảnh sát chống bạo động đứng bảo vệ tại nơi diễn ra Hội nghị cấp cao APEC ở Đà Nẵng hôm 9/11/2017. Reuters
Ông Võ Minh Đức, một cựu sĩ quan quân đội có hơn 10 năm trong quân ngũ lên tiếng với RFA rằng, nói đến súng trường, súng tiểu liên có nghĩa là sử dụng đạn thật chứ không thể nói là đạn hơi hay đạn cao su. Hai loại súng này dùng trong tác chiến quân sự và hoàn toàn không cần thiết trang bị cho lực lượng cảnh sát giao thông (Cảnh sát giao thông). Ông giải thích :
"Trước hết phải xác định chức năng công việc của cảnh sát công lộ là người điều tiết giao thông, giữ gìn trật tự an toàn giao thông. Có rất nhiều phương tiện có thể trang bị cho cảnh sát giao thông như súng bắn đạn cao su, dùi cui, roi điện. Thế thì tại sao phải sử dụng đến súng trường, súng tiểu liên ?"
Tuy vậy, đề xuất này cũng được đại diện Phòng Cảnh sát giao thông Công an Hà Nội ủng hộ với lý do đưa ra là hiện nay Cảnh sát giao thông mới chỉ được trang bị "công cụ hỗ trợ" mà chưa có vũ khí. Nói như Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ năm 2017 thì súng bắn đạn cao su được đưa vào nhóm "công cụ hỗ trợ".
Ông Vũ Quốc Ngữ, Giám đốc tổ chức Defend the Defenders nhận định :
"Cảnh sát giao thông chỉ là công an bảo vệ trật tự, không nhất thiết phải được trang bị vũ khí sát thương như thế. Việc trang bị súng có nguy cơ sát thương cao cho lực lượng cảnh sát giao thông là chuyện đáng lo ngại ở Việt Nam bởi vì sự lạm dụng quyền lực của lực lượng công an nói chung và lực lượng cảnh sát giao thông nói riêng".
Thế nhưng, theo giải thích của Bộ công an, việc cung cấp vũ khí cho Cảnh sát giao thông sẽ tăng hiệu quả đảm bảo an ninh trật tự trong bối cảnh gia tăng tội phạm ma túy có sử dụng súng và các hành vi chống đối cảnh sát giao thông.
Khi nghe thông tin này, Luật sư Đặng Đình Mạnh chia sẻ quan điểm của ông rằng, nếu muốn thì chỉ trang bị cho lực lượng đặc biệt như lực lượng chống bạo động hoặc lực lượng phản ứng nhanh các loại vũ khí mang tính sát thương cao như thế, chứ với lực lượng Cảnh sát giao thông thì không cần :
"Tôi nghĩ đề nghị của Bộ công an là thái quá. Từ hồi nào giờ chưa thấy có sự chống đối nào của người dân với lực lượng cảnh sát hay chính quyền tới mức độ phải sử dụng tiểu liên cả. Vậy trang bị tiểu liên cho cảnh sát giao thông để làm gì ? Nó không thích hợp với môi trường xã hội hiện đang có".
Ông Võ Minh Đức cũng phản bác lý do mà Bộ công an đưa ra là để đối phó với các hành vi chống đối Cảnh sát giao thông. Với kinh nghiệm của mình cũng như những gì ông chứng kiến hàng ngày tại Việt Nam, người dân chỉ phản ứng lại lực lượng Cảnh sát giao thông khi họ lạm quyền và tiêu cực. Ông cho rằng mục đích chính của việc đề nghị trên không loại trừ khả năng là để trấn áp người dân :
"Nó có mục đích là để trấn áp người dân, những người phản ứng lại với cảnh sát giao thông, mà họ phản ứng đúng. Họ buộc dân phải sợ, phải chấp hành mệnh lệnh của họ trong mọi tình huống, mọi lĩnh vực chứ không riêng gì cảnh sát giao thông đâu. Chế độ bây giờ là công an trị. Chính quyền buông lỏng, làm ngơ cho công an muốn làm gì thì làm".
Trấn áp tội phạm hay dân ?
Trong thể chế chính trị của một nước cộng sản như Việt Nam hiện nay, người đứng đầu ngành công an có quyền lực rất lớn, trên cả luật pháp để bảo vệ cho đảng cộng sản. Họ luôn coi dân là kẻ thù, là thành phần chống đối nên phải đàn áp từ trong trứng nước bằng mọi cách, kể cả thuê côn đồ như đã từng xảy ra.
Rất nhiều các bloggers và nhà hoạt động nhân quyền nổi tiếng từng là nạn nhân bị hành hung bởi lực lượng mà người ta cho rằng do công an thuê hoặc công an giả dạng côn đồ tấn công, như các nhà hoạt động Nguyễn Hoàng Vi, Trần Bang, Lê Quốc Quyết, Dương Thị Tân, Ngô Duy Quyền, Phạm Lê Vương Các, Huỳnh Thục Vy… hay các cựu tù nhân chính trị Huỳnh Ngọc Tuấn, Lê Quốc Quân, Trương Minh Đức, Nguyễn Bắc Truyển, Phạm Bá Hải, Lê Thị Công Nhân, Bùi Thị Minh Hằng, Phạm Thanh Nghiên, Đỗ Thị Minh Hạnh…đều có cùng nhận xét như vậy.
Ông Vũ Quốc Ngữ nêu lên ý kiến, trang bị súng trường và súng tiểu liên như thế thì mục tiêu của họ là trấn áp nhân dân chứ không phải để bảo đảm an toàn giao thông và bảo vệ nhân dân.
"Tôi nghĩ trong điều kiện Việt Nam bây giờ, chính phủ luôn coi dân như lực lượng chống đối và họ luôn phải đối đầu với dân như một cách duy trì quyền lực cho đảng cộng sản".
Những năm gần đây, nhiều vụ tiêu cực của Cảnh sát giao thông bị người dân "phanh phui" trên mạng xã hội. Cơ quan công an cho rằng đó là hình thức "bôi nhọ" lực lượng công an, nói xấu, xúc phạm danh dự, nhân phẩm của lực lượng cảnh sát giao thông nên nhiều facebookers đã bị xử phạt.
Gần đây nhất là hôm 1/10/2019, hai ông Lê Công Nam và Nguyễn Tiến Sỹ bị phạt mỗi người 7,5 triệu đồng và yêu cầu gỡ thông tin, khi hai ông này đăng hình ảnh, clip về Cảnh sát giao thông lên Facebook mà công an cho rằng đã có hành vi xúc phạm danh dự, uy tín của lực lượng Cảnh sát giao thông, vi phạm điểm g khoản 3 Điều 66 Nghị định 174/2013/NĐ-CP.
Trước đó, hôm 27/9, anh Nguyễn Hữu Đức ở tỉnh Bình Phước cũng bị yêu cầu nộp phạt 7,5 triệu đồng khi đưa thông tin bị công an phạt lên mạng xã hội và cũng bị quy kết tội xúc phạm danh dự, uy tín Cảnh sát giao thông. Cuối cùng, ông Đức bị yêu cầu gỡ thông tin đã đăng.
Với những gì đã và đang xảy ra tại Việt Nam, cựu sĩ quan quân đội Võ Minh Đức kết luận :
"Người dân bây giờ bức xúc với những tiêu cực hay lạm quyền của cảnh sát giao thông nên họ quay phim, chụp ảnh đưa lên mạng xã hội. Công an muốn trấn áp những người này nhưng không dám "dùng tay dùng chân" vì sợ dân phản ứng nên trang bị vũ khí như vậy để cho dân sợ chứ chưa chắc họ dám bắn dân".
Nhận xét của ông Đức phù hợp với câu nói của Thiếu tướng, Tiến sĩ Nguyễn Mai Bộ - Ủy viên thường trực Ủy ban Quốc phòng và An ninh Quốc hội khi ông cho rằng, đôi khi việc có quyền sử dụng vũ khí cũng tạo thêm áp lực cho cảnh sát bởi luật đã quy định rõ được nổ súng khi nào, nếu ai vi phạm sẽ bị xử lý rất nặng.
Diễm Thi
Nguồn : RFA, 04/10/2019
