Trung Quốc đang chơi trò gì tại Biển Đông ? Phải chăng những bất ổn trong nước và khó khăn trong giao thương Mỹ - Trung khiến Tập Cận Bình "xuất khẩu bất ổn" ra ngoài, và Biển Đông là một lựa chọn ?
Dàn DK1 - Bãi Tư Chính - Ảnh minh họa
Trong khi dư luận Việt Nam vẫn xôn xao với lon coca và lu nước chống ngập, thì ngoài Biển Đông, những giằng co giữa lực lượng kiểm ngư Việt Nam với lực lượng biển Trung Quốc tại Bãi Tư Chính vẫn đang tiếp tục.
Trung Quốc đang chơi trò gì tại Biển Đông ? Phải chăng những bất ổn trong nước và khó khăn trong giao thương Mỹ - Trung khiến Tập Cận Bình "xuất khẩu bất ổn" ra ngoài, và Biển Đông là một lựa chọn ?
Panos Mourdoukoutas trong một bài viết trên forbes đã nhấn mạnh, Bắc Kinh không nên đối xử với Việt Nam như Philippines. Tác giả này lý giải, bởi điều đó sẽ không thành công và sẽ không giúp cho sự hội nhập kinh tế của khu vực.
Việt Nam không muốn điều đó, và đó là lý do vì sao mà Hà Nội đã "triển khai lực lượng của mình để đối đầu với các tàu Trung Quốc, tại các vùng lãnh thổ đang tranh chấp".
Bắc Kinh đang áp dụng trò chơi đảo chiều đối với Việt Nam, tương tự như làm với Philippines. Theo đó, Bắc Kinh đã từng biến Philippines từ một kẻ thù thành một người bạn, và thúc đẩy kế hoạch biến Biển Đông thành biển của chính mình. Đó là lý do vì sao vào tháng 4. 2018, Duterte đã đảo ngược quyết định trước đó của mình về việc giương cờ Philippines tại các đảo tranh chấp, thậm chí là hoãn thi hành phán quyết trọng tài quốc tế về Biển Đông (vốn có lợi cho nước này) theo lời khuyên thân thiện của Bắc Kinh.
Sự yếu đuối của Duterte thể hiện ngày càng rõ, khi nội các của ông đã gọi vụ Trung Quốc đâm "chìm tàu ngư dân" chỉ là sự "va chạm".
Và sự thật là, ông Duterte nói rằng ông không thể ngăn tàu Trung Quốc đánh bắt cá ở vùng biển Philippines. Văn phòng của ông tiết lộ ông đã ký một thỏa thuận bằng lời nói vào năm 2016 với Chủ tịch Tập Cận Bình để cho phép các tàu Trung Quốc đánh cá, bao gồm cả ở Bãi Cỏ Rong - Reed Bank, để đổi lấy việc Philippines tiếp cận các khu vực tranh chấp khác dưới sự kiểm soát của Trung Quốc.
Gần đây, Bắc Kinh đã bắt đầu thử chiến lược tương tự với Việt Nam. Tuần này, Chủ tịch Tập Cận Bình đã tiếp Chủ tịch Quốc hội Việt Nam Nguyễn Thị Kim Ngân, "kêu gọi hai nước để thúc đẩy tình hữu nghị và tăng cường hợp tác để nâng quan hệ song phương lên tầm cao mới", theo Hoàn Cầu Thời Báo.
Tuy nhiên, "hợp tác" theo hướng hội nghị này không hẳn là khiến cho tình hình êm dịu. Bởi, tranh chấp hàng hải lần này vẫn diễn ra, bất chấp cam cam kết hồi tháng 5, của Bộ trưởng quốc phòng Trung Quốc và Việt Nam nhằm giải quyết tranh chấp hàng hải bằng đàm phán.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Cảnh Sảng hôm thứ Sáu vẫn tiếp tục khẳng định yêu sách của Trung Quốc đối với khu vực.
"Vị trí của Trung Quốc trong Biển Đông là rất rõ ràng. Chúng tôi kiên quyết giữ vững lợi ích và quyền chủ quyền của mình ở đó".
Giáo sư Baladas Ghoshal, chuyên gia hàng đầu của Ấn Độ về Đông Nam Á trong một bài luận đăng trên ET vào ngày 13/7, đã lý giải các hành động khiêu khích của Trung Quốc. Theo đó, căng thẳng tiếp tục gia tăng ở Biển Đông, bất chấp kỷ niệm 3 năm phán quyết của PCA về Biển Đông xuất phát từ lòng tham vô độ của Bắc Kinh đối với đất đai và lãnh thổ, tham vọng muốn cạnh tranh sự thống trị khu vực với Mỹ.
Trung Quốc tuyên bố chủ quyền không tranh cãi đối với đảo Thị Tứ, và thể hiện sức mạnh của mình bằng cách triển khai ít nhất bốn máy bay chiến đấu J-10 tới. Đây là lần đầu tiên máy bay chiến đấu hiện diện ở đây kể từ năm 2017.
Việc triển khai cũng là một tuyên bố rằng Trung Quốc có thể mở rộng sức mạnh không quân của họ trên biển Đông và những vùng vận chuyển quan trọng, như J-10 (máy bay phản lực có tầm bắn chiến đấu lên đến 500 dặm), theo nhu cầu của Bắc Kinh.
Bắc Kinh cũng xây dựng các cơ sở trên đào, triển khai tên lửa đất đối không, xây dựng 20 nhà chứa máy bay tại sân bay, nâng cấp hai bến cảng và thực hiện cải tạo đất đai. Tình hình càng trở nên trầm trọng hơn khi Bắc Kinh thử nghiệm tên lửa chống hạm. Lầu Năm Góc đã lên án hành động mới nhất của Trung Quốc là tiếp tục quân sự hóa ở vùng biển tranh chấp. Lầu Năm Góc, theo một tuyên bố chính thức, đã ghi nhận nhiều vụ phóng tên lửa của Trung Quốc từ các công trình nhân tạo ở Biển Đông gần quần đảo Trường Sa, và mô tả vụ phóng tên lửa này thực sự đáng lo ngại vì nó mâu thuẫn với Tuyên bố của Chủ tịch Tập Cận Bình trong Vườn hồng 2015. Khi đó, ông Tập đã cam kết với Mỹ, các quốc gia trong khu vực châu Á-Thái Bình Dương và thế giới rằng ông sẽ không quân sự hóa các tiền đồn nhân tạo đó.
Tên lửa DF-21D, sát thủ hàng không mẫu hạm, có tầm bắn 1.500 km cũng hiện diện trên khu vực Biển Đông.
Những tranh chấp và lấn lướt bất chấp các quan điểm và thỏa thuận trước đó của Bắc Kinh đã chỉ ra điểm yếu của ASEAN.
Trong cuộc chiến chéo giữa Mỹ - Trung, ASEAN rơi vào tình trạng bất lực vì thiếu sự thống nhất trong vấn đề Biển Đông. ASEAN chắc chắn lo ngại về tình hình xấu đi ở Biển Đông, điều này được thể hiện trong tuyên bố của Chủ tịch ASEAN trong một hội nghị gần đây.
"Chúng tôi đã thảo luận về các vấn đề liên quan đến Biển Đông và bày tỏ một số lo ngại về việc cải tạo đất và các hoạt động trong khu vực, đã làm xói mòn niềm tin, làm gia tăng căng thẳng và có thể phá hoại hòa bình, an ninh và ổn định trong khu vực. Chúng tôi tái khẳng định sự cần thiết phải tăng cường niềm tin lẫn nhau".
Có vẻ, Trung Quốc đã thành công trong cách tiếp cận của mình, "hoãn tranh chấp và cùng phát triển tài nguyên".
Vậy giải pháp duy nhất đặt ra đối với vấn đề Biển Đông là gì ?
Đó là thông qua Bộ quy tắc ứng xử (CoC) có tính chất ràng buộc về mặt pháp lý. Điều này hiện đang được đàm phán giữa Trung Quốc và ASEAN. Nhưng có những nghi ngờ về ý định của Trung Quốc bởi Bắc Kinh được cho là không ưa thích một CoC ràng buộc về mặt pháp lý. Nhưng một CoC không ràng buộc như vậy sẽ là vô nghĩa. Thứ hai, Trung Quốc cũng đã cho thấy xu hướng đàm phán với các quốc gia yêu sách khác trên cơ sở một đối một. Và cách thức này khiến Bắc Kinh cảm thấy có thể áp đảo ý chí đối với quốc gai đối diện, bởi sức nặng ngoại giao và kinh tế đối với các quốc gia nhỏ hơn. Đây là lý do tại sao CoC phải được ASEAN đàm phán chung với Trung Quốc và không thành viên ASEAN nào nên có thỏa thuận riêng với Bắc Kinh. Tuy nhiên, ngay cả khi Trung Quốc đồng ý với một CoC ràng buộc, ai sẽ thực hiện nó ?
Trong khi đó, Việt Nam cũng đang đau đầu, khi Bắc Kinh gây hấn trong trước thềm Đại hội Đảng tiếp theo. Những lo lắng của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng về việc xử lý không tốt với vấn đề Biển Đông có thể ảnh hưởng đến tổ chức Đại hội của mấy năm về trước đang quay trở lại.
Một bóng ma thực sự mang tên Bắc Kinh.
Nguyễn Hiền
Nguồn : VNTB, 15/07/2019
Tham khảo
- https://www.bloomberg.com/graphics/2019-south-china-sea-silent-war/
Dường như, những gì Trung Quốc đang gặp hiện tại đều được tái hiện một cách đầy đủ ở Việt Nam (từ vấn đề bất động sản, số liệu tăng trưởng không đáng tin cậy...).
Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã nói về những rủi ro có thể so sánh với thiên nga đen và tê giác xám trong bài phát biểu hồi tháng 1. (Đoạn phim Nikkei / Hình ảnh Getty / Reuters)
Xuất phát từ phương châm 16 chữ vàng của quan hệ Việt - Trung, do lãnh đạo Đảng Cộng sản Trung Quốc đưa ra - 'Sơn thủy tương liên, Lý tưởng tương thông, Văn hóa tương đồng, Vận mệnh tương quan' (nghĩa là sông núi gắn liền, cùng chung lý tưởng, hoà nhập văn hoá, có chung định mệnh), người viết lược dịch một bài viết của Nikkei (xuất bản ngày 31/01) với chủ đề khá hay cho năm Kỷ Hợi – ‘Trung Quốc : bạo loạn, chiến tranh, đàn áp’, để từ đó bạn đọc có cái nhìn đối chiếu về Việt Nam. Bởi dường như, những gì Trung Quốc đang gặp hiện tại đều được tái hiện một cách đầy đủ ở Việt Nam (từ vấn đề bất động sản, số liệu tăng trưởng không đáng tin cậy,..). Và sự ‘biến động’, kể cả về mặt kinh tế lẫn chính trị đều tác động rộng rãi đến bản thân Việt Nam, nhất là về mặt kinh tế - khi mà EVFTA đang bị hoãn, thì nhiều quan điểm có xu hướng ‘cậy nhờ’ vào quan hệ hai chiều Việt – Trung trong giữ tăng trưởng GDP của Việt Nam.
Trung Quốc 2019 : bạo loạn, chiến tranh, đàn áp
Nikkei [1], trong một bài bình luận thú vị ngày 31/01/2019, đã nhận định, Tập Cận Bình chuẩn bị cho một năm đầy biến động.
Trong thế giới mê tín của Trung Quốc, con số 4 (tử) là con số không may mắn, nhưng con số 8 (bát) lại là con số tốt lành.
Và dân mạng (Trung Quốc ? – người dịch) tiếp tục đồn đoán về con số 9 (cửu).
Con số 9, lại là con số mang tính ‘vĩnh cửu’, nhưng nó gắn với các sự kiện lịch sử đầy tính chất ‘bạo loạn, chiến tranh, đàn áp’ của Trung Quốc, kể thời điểm thành lập Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa vào năm 1949. Cụ thể, tháng 10 năm 1949 - Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa được thành lập ; tháng 3 năm 1959 - Đức Đạt Lai Lạt Ma thứ 14 bị buộc phải lưu vong ở Ấn Độ ; tháng 3 năm 1969 -một cuộc đụng độ quân sự quy mô lớn xảy ra giữa Trung Quốc và Liên Xô trên đảo Zhenbao ; tháng 2 năm 1979 - Chiến tranh nổ ra giữa Trung Quốc và Việt Nam ; tháng 3 năm 1989 - Thiết quân luật được áp đặt tại thủ đô Lhasa của Tây Tạng, trong bối cảnh đụng độ dữ dội ; tháng 5 năm 1989 - Thiết quân luật được áp đặt tại Bắc Kinh khi các cuộc biểu tình của sinh viên lan rộng. Quân đội đàn áp các cuộc biểu tình ủng hộ dân chủ ở Quảng trường Thiên An Môn và nhiều người đã thiệt mạng ; tháng 4 năm 1999 - Những người theo phong trào tâm linh Pháp Luân Công bao quanh khu vực lãnh đạo Trung Nam Hải ở Bắc Kinh ; tháng 7 năm 2009 - Bạo loạn nổ ra ở Khu tự trị Duy Ngô Nhĩ của Tân Cương, khiến nhiều người thiệt mạng ; tháng 2 năm 2019 - Các công tố viên Hoa Kỳ truy tố Huawei Technologies, các công ty liên quan.
Và không ít cư dân mạng chỉ ra rằng hầu hết những sự cố đáng tiếc này đã xảy ra trong nửa đầu của năm có số 9.
Khi Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tập hợp lãnh đạo trung ương cũng như các quan chức cấp cao cả nước vào ngày 21/1, ông ta đã có một bài phát biểu bất thường, nhấn mạnh đến những rủi ro đối với quốc gia, mọi người tự hỏi liệu nó có liên quan đến số chin hay không ?. Bởi trong bài phát biểu của mình, Tập đã đề cập đến hai con vật tượng trưng cho những rủi ro mà Trung Quốc phải chuẩn bị : thiên nga đen và tê giác xám.
Trong thuật ngữ thị trường tài chính, một con thiên nga đen đề cập đến một sự cố nghiêm trọng, không lường trước được, bất chấp sự khôn ngoan thông thường. Thuật ngữ ‘thiên nga đen’ được đặt ra vào cuối thế kỷ 17 khi những con thiên nga đen được phát hiện ở Úc, gây sốc cho người phương Tây, những người từ lâu đã tin rằng chúng không tồn tại.
Một con tê giác xám đề cập đến một nguy cơ tiềm tàng rất rõ ràng nhưng bị bỏ qua. Một con tê giác có màu xám là điều khá tự nhiên. Hẳn đó là một con tê giác hiền lành, không có lý do gì để quan tâm. Nhưng một khi nó nổi giận, không ai có thể kiểm soát được.
Tập nhấn mạnh thông điệp rằng các cán bộ đảng phải ‘đấu tranh’ để tránh những rủi ro đe dọa sự ổn định xã hội, báo hiệu rằng đây là những rủi ro đối với sự cai trị của Đảng Cộng sản, nhưng ông không nói rõ những rủi ro đó thực sự là gì.
Những người nghe bài phát biểu đang nghĩ về hai khả năng.
Đầu tiên là cuộc chiến kinh tế, thương mại và công nghệ Trung-Mỹ đang diễn ra. Bộ Tư pháp Hoa Kỳ hôm 28/1 đã công bố hơn 20 cáo buộc chống lại Huawei, từ các giao dịch bất hợp pháp với Iran đến ăn cắp bí mật về cánh tay robot của T-Mobile. Bản cáo trạng được đưa ra vào đêm trước của các cuộc đàm phán thương mại Mỹ-Trung, che giấu triển vọng cho các cuộc đàm phán.
Rủi ro thứ hai là sự chậm lại nhanh chóng của nền kinh tế Trung Quốc, được kích hoạt bởi nợ quá mức và các công ty tư nhân đang gặp khó khăn, ảnh hưởng trực tiếp đến cuộc sống của người dân Trung Quốc.
Các nhà cải cách kinh tế của Trung Quốc cũng đã bắt đầu nói về những rủi ro tương tự, cảnh báo người dân về những nguy cơ.
Ví dụ, có sự hoài nghi về mức độ tăng trưởng kinh tế thực sự của Trung Quốc. Vốn được chính thức công bố vào ngày 21/1 - cùng ngày với bài phát biểu của Tập - rằng nền kinh tế Trung Quốc đã tăng 6,6% theo giá trị thực trong năm 2018.
Nhưng Hứa Tùng Tộ, Giáo sư tại Đại học Nhân Dân Bắc Kinh, cho biết trong một bài giảng vào tháng 12 năm ngoái rằng nghiên cứu nội bộ ước tính tăng trưởng trong năm 2018 có thể thấp tới 1,67%.
Nếu đó là sự thật, tất cả các giả định đều bị phá vỡ. Trên thực tế, nhiều ước tính mới cho thấy tăng trưởng kinh tế thấp đã xuất hiện kể từ đầu năm.
Giáo sư Tộ là một người tham dự thường xuyên tại các hội nghị tài chính quốc tế. Sự thẳng thắn của ông ấy đã gây ra nhiều tranh cãi, nhưng ông ấy đã không lùi bước và vẫn tự tin về số liệu của mình.
Tại một diễn đàn kinh tế ở Thượng Hải vào ngày 20/1, Giáo sư Tộ đã chỉ trích một số nhân vật học thuật và truyền thông đã gây hoang mang và làm mất tinh thần các công ty tư nhân bằng cách đột ngột tuyên bố bãi bỏ quyền sở hữu tư nhân vào năm 2018 hoặc đánh giá sai hoàn toàn tác động nghiêm trọng của cuộc chiến thương mại Trung-Mỹ.
Những tuyên bố của Giáo sư Tộ có vẻ nhận được sự hỗ trợ nhất định giữa các nhà cải cách và giới trưởng lão trong Đảng Cộng sản Trung Quốc.
Để đối phó với suy thoái kinh tế, chính phủ Trung Quốc đã đưa ra gói kích thích kinh tế truyền thống, bao gồm đầu tư cơ sở hạ tầng bổ sung. Có khả năng nếu kích thích khổng lồ trả hết và tiêu dùng phục hồi, nền kinh tế Trung Quốc sẽ đón đầu vào nửa cuối năm 2019, khi một buổi lễ sẽ được tổ chức để kỷ niệm 70 năm thành lập Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa.
Nhưng lập trường của Tổng thống Mỹ Donald Trump về Trung Quốc là không thể đoán trước được. Và có một rủi ro lớn khác cho nền kinh tế Trung Quốc : thị trường bất động sản.
Trong bài giảng ngày 20/1, một ngày trước bài phát biểu của Chủ tịch Tập Cận Bình, Giáo sư Tộ đã nói về một con tê giác xám. Không giống như ông Tập Cận Bình, Giáo sư Tộ đề cập cụ thể hơn. Theo Giáo sư Tộ, một con tê giác xám dự kiến vào năm 2019 là nguy cơ thị trường bất động sản Trung Quốc bùng nổ. Giáo sư Tộ ước tính rằng 80% tài sản hiện đang thuộc sở hữu của người Trung Quốc là ở bất động sản. Tổng giá trị của tài sản này bằng tổng sản phẩm quốc nội hàng năm của tất cả các quốc gia phát triển trên thế giới, bao gồm Mỹ, Châu Âu và Nhật Bản.
Mặc dù mọi người đều biết về trò chơi kiếm tiền phi thường này, nhưng không có biện pháp đối phó hiệu quả nào được thực hiện. Một ngày nào đó, mọi người sẽ nhận ra rằng khối tài sản khổng lồ của họ không hơn một ảo ảnh và tài sản tài sản của họ sẽ giảm giá trị, Giáo sư Tộ đã cảnh báo.
Điều này sẽ tương tự như cách mà nền kinh tế bong bóng của Nhật Bản bùng nổ vào những năm 1990. Mặc dù chính phủ Trung Quốc đã nghiên cứu kỹ lưỡng và tuyên bố đã học được bài học từ những thất bại của Nhật Bản, nhưng tiếng chuông báo động vẫn đang tiếp tục vang lên ở Trung Quốc.
Về phía Chính phủ Tập Cận Bình, với sự không chắc chắn xuất hiện trong cuộc chiến thương mại Mỹ-Trung, Tập Cận Bình đã không thể ấn định ngày họp và quyết định kế hoạch tăng trưởng kinh tế cho những năm tới.
Việt Nam thì sao ?
So với Trung Quốc, thì con số 9 của Việt Nam lại gắn liền với yếu tố tấn công và tự vệ, thiên tai hơn. Cụ thể, năm 1959 là sự phát động tấn công vũ trang ở miền Nam của Xứ uỷ Nam Bộ ; 1969 là năm tấn công của quân Giải phóng miền Nam vào Nam Việt Nam ; 1979 là cuộc tự vệ trước cuộc chiến Biên giới do Trung Quốc phát động ; đại hồng thủy năm 1999 và 2009. Tuy nhiên, số 9 lại cũng gắn liền với cuộc khủng hoảng kinh tế theo chu kỳ 10 năm xảy ra tại Việt Nam những năm 1979, 1989, 1999 và 2009.
Đầu tiên, như đã đề cập, những biến động từ Trung Quốc có thể ảnh hưởng sâu rộng đến Việt Nam. Những sự kiện như 10/1949 (Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa được thành lập) trở thành động lực cho Đảng Cộng sản Việt Nam và nhà nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa tiến hành mở rộng chiến tranh trong nước ; 2/1979 là cuộc chiến Biên giới tác động đến mối quan hệ Việt Trung hai thập niên sau đó ; 5/1989 - Thiết quân luật được áp đặt tại Bắc Kinh khi các cuộc biểu tình của sinh viên lan rộng là thời điểm mà Việt Nam lắng nghe tình hình và ban hành các chính sách siết chặt tự do – dân chủ, đặc biệt là các cuộc biểu tình hoặc có xu hướng biểu tình.
Năm 2019, khi Trung Quốc đang bắt đầu đối diện với những tác động từ cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung, cùng với sự khởi động tấn công vào ‘nhân quyền kiểu Trung Quốc’ của nhà tỷ phú, nhà từ thiện Mỹ George Soros tại Diễn đàn Kinh tế Thế giới ở Davos thì Việt Nam cũng đón nhận tin tức không tốt lành liên quan đến EVFTA bị ‘hoãn ký’ do vấn đề nhân quyền. Điều này, có thể khiến cho mối quan hệ kinh tế Việt – Trung gắn kết với nhau, nhưng nó cũng khiến cho nền kinh tế Việt Nam lệ thuộc nhiều hơn vào Bắc Kinh, bởi EVFTA được nhiều chuyên gia như bà Phạm Chi Lan, ông Nguyễn Quang A nhấn mạnh là 'cực kỳ quan trọng' trong đa dạng hóa mối quan hệ kinh tế [1].
Sự lệ thuộc này là vô cùng nguy hiểm, bởi con số tăng trưởng và sự bền vững của nền kinh tế Trung Quốc đã không thực như cách mà Bắc Kinh bày tỏ ra ngoài - với sự chỉ trích của GS Hứa Tùng Tộ. Blogger Hoàng Tư Giang, một nhà báo chính thống cũng tỏ ra tiếc nuối trước sự kiện EVFTA tạm hoãn ký kết, mà theo ông, Lẽ ra có Nghị quyết 06 của Bộ Chính trị về hội nhập, thì tất cả phải đi theo tinh thần của nó. Và ông cho rằng, lời nhắc nhở của hai Nghị viên EU về việc dời lại Hiệp định ('Việc dời lại Hiệp định mở ra một cánh cửa cơ hội') là câu nhắn nhủ thấm thía (không hội nhập là mất cơ hội, mất cơ hội là đi đôi với nghèo hèn).
Cùng với các sự kiện bị bao vây kinh tế từ Mỹ, ngôi vị chính trị của Tập Cận Bình (người truyền cảm hứng thiết lập quyền lực chính trị cho ông Tổng bí thư-Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng) cũng đang bị lung lay với sự kiện chỉ trích của Giáo sư Hứa Tùng Tộ (người được đánh giá là tiếng nói gián tiếp của các nguyên lão trong Đảng Cộng sản Trung Quốc) về mặt kinh tế. Cùng với nguy cơ bất động sản trong nước, và sự rối loạn liên quan đến chiến dịch 'đả hổ diệt ruồi', điều này có thể khiến Tập Cận Bình có thể hướng sự bất ổn ra ngoài bằng sự phát động một cuộc chiến tranh bên ngoài Trung Quốc, như cách mà Tập Cận Bình lên tiếng cảnh báo về 'chiến tranh' trong thông điệp đầu năm. Và ngoài Đài Loan, thì Biển Đông được các chuyên gia đánh giá là nơi dễ xảy ra xung đột quân sự nhất với quan điểm 'xuất khẩu bất ổn' thời Tập Cận Bình. Và điều này có thể khiến ông Nguyễn Phú Trọng gợi nhớ về quan điểm của mình vào năm 2015, khi ông trao đổi với giới cử tri của mình rằng : 'Nếu để xảy ra đụng độ gì thì tình hình bây giờ bất ổn thế nào, chúng ta có ngồi đây mà bàn việc tổ chức đại hội Đảng được không ?...'. Bởi nếu Tập Cận Bình gặp sự đe dọa về địa vị chính trị qua sự thoái lui liên tục của kinh tế Trung Quốc trong vấn đề thương mại Mỹ - Trung thì đồng thời, Biển Đông là nước cờ để Tập Cận Bình dựa vào đó duy trì quyền lực của mình.
Bên cạnh đó, sự không ổn định của địa vị chính trị Tập Cận Bình cũng có thể gián tiếp gây ra những khó khăn cho bản thân ông Nguyễn Phú Trọng, bởi dù chưa có sự minh chứng xác thực về 'số phận tương thân' của hai người đứng đầu Đảng cộng sản của cả 2 nước, nhưng sự 'sao chép' từ hợp nhất hai chức vị đến cuộc chiến 'đốt lò' đã cho thấy tương quan trong hành vi của hai nhà lãnh đạo, và Việt Nam luôn được cho là sử dụng Trung Quốc như một 'tấm gương' phản chiếu trong thực hành hành vi chính trị trong nước.
Nếu Tập Cận Bình bị tổn hại trong nước, thì đồng thời, có thể ông Nguyễn Phú Trọng sẽ gián tiếp bị tổn hại - đến từ cuộc chiến đốt lò. Bởi hơn ai hết, cuộc chiến 'đốt lò' đã chạm đến mối dây lợi ích nhóm cực kỳ lớn trong nhóm nhỏ những người làm chính yếu ở Việt Nam lẫn Trung Quốc. Nhưng trên hết, có lẽ ông Tổng bí thư-chính trị nước Nguyễn Phú Trọng phải 'chịu trách nhiệm chính' trong việc bỏ lỡ EVFTA lần này (nếu như EVFTA chính thức bị lùi đến cuộc bầu cử năm sau), vì cách ứng xử nhân quyền của ông cũng như quan điểm mang tính ngắn hạn về kinh tế trước đó - 'Về mặt chính trị, suy thoái còn nguy hiểm hơn cả kinh tế'. Nó đồng thời sẽ lặp lại một chu kỳ không còn khả năng tăng trưởng, mà chỉ thuần túy là hô hào như giai đoạn trước đó (2006 - 2016).
Đó là lý do vì sao, người viết đã sử dụng tiêu đề : 2019 : năm đáng nguyền rủa của Trung Quốc và Việt Nam ? Và thực sự là đáng nguyền rủa đối với bản thân Việt Nam nếu như Hà Nội không có chuyển biến mang tính hội nhập đầy đủ về trách nhiệm với tất cả các mặt, về cả nhân quyền và kiểm soát quyền lực.
Một viễn cảnh có thể đặt ra với Việt Nam, tương tự như Trung Quốc : Thủ tướng Việt Nam không thể ra quyết định kế hoạch tăng trưởng kinh tế cho những năm tới, vì các cơ sở đều bị đổ nát (hoặc bị phá hoại một cách chủ quan, vô ý) từ bên trong.
Katsuji Nakazawa
Nguyên tác : The cursed year : Xi and China brace for a wild 2019, Nikkei Asian Review, 31/01/2019
Hoa Nghi lược dịch và nhận định
Nguồn : VNTB, 03/02/2019
Như chúng tôi từng cảnh báo, chiến lược thôn tính Việt Nam của Trung Quốc trong kỷ nguyên của chiến tranh hiện đại là từng bước hình thành nhiều gọng kìm nhằm bủa vây và siết chặt dải đất hình chữ S từ mọi hướng : biên giới phía bắc, biên giới Lào - Việt, biên giới Campuchia - Việt Nam, vùng biển Tây Nam, Biển Đông và vùng duyên hải Việt Nam.
Vị trí của doanh nghiệp Trung Quốc tại Cửa Việt trên bản đồ. Ảnh : Lê Anh Hùng
Trong tương lai, khi một cuộc chiến khó tránh khỏi giữa Hà Nội và Bắc Kinh xẩy ra, tiếng súng của quân xâm lược sẽ không chỉ nổ trên phòng tuyến biên giới phía bắc, giống như từ cuộc chiến tranh biên giới năm 1979 trở về trước, mà Việt Nam sẽ rơi vào cảnh "tứ bề thọ địch" theo đúng nghĩa đen của cụm từ này.
Lúc đó, quân Trung Quốc sẽ tiến đánh Việt Nam từ biên giới phía bắc, từ biên giới Lào - Việt (đội quân nằm vùng dọc biên giới Lào - Việt hoặc từ Vân Nam kéo sang), từ biên giới Campuchia - Việt Nam (đội quân nằm vùng dọc biên giới Campuchia - Việt Nam), vùng biển Tây Nam (căn cứ quân sự của Trung Quốc nằm bên bờ biển Campuchia nhìn ra Vịnh Thái Lan, nơi Bắc Kinh đã thuê 90km chiều dài bờ biển Campuchia trong 99 năm), Biển Đông (các căn cứ quân sự của Trung Quốc trên đảo Hải Nam, quần đảo Hoàng Sa, quần đảo Trường Sa cùng hàng loạt tàu sân bay, tàu chiến, tàu ngầm khác) và vùng duyên hải Việt Nam (các căn cứ quân sự đội lốt "dự án kinh tế" mà Bắc Kinh đã thiết lập dọc theo bờ biển Việt Nam).
Vị trí Cửa Việt thời Việt Nam Cộng Hòa trước 1975
Các mũi tấn công này sẽ khiến Việt Nam bị chia cắt thành nhiều phần khi các gọng kìm đánh từ ngoài Biển Đông vào hợp lực với các gọng kìm đánh từ Lào và Campuchia sang. Một khi bị chia cắt tại nhiều nơi như vậy, thế trận liên phòng giữa các vùng miền của Việt Nam sẽ nhanh chóng bị phá vỡ và tê liệt, giúp Bắc Kinh dễ dàng làm chủ toàn bộ chiến trường.
Kế sách "đánh mà thắng" như trên thực ra mới chỉ là "kế trung sách" của các bộ óc Đại Hán. "Kế thượng sách" mà các ông chủ Trung Nam Hải nhắm đến là "không đánh mà thắng". Với một thế trận bị các gọng kìm quân sự bủa vây và siết chặt tứ bề như vậy thì Việt Nam làm sao có thể "cựa quậy" nổi, ấy là chưa kể vô số những quả "bom nổ chậm" đang chờ "kích hoạt" tại hàng loạt các dự án hạ tầng trọng điểm quốc gia từ Bắc chí Nam trong đó doanh nghiệp Trung Quốc làm tổng thầu tới 90% số dự án, tức là đảm trách toàn bộ từ thiết kế đến thi công.
Theo chiến lược trên, Bắc Kinh sẽ đặc biệt chú ý đến các cửa sông đổ ra Biển Đông của Việt Nam. Các cửa sông này sẽ giúp tàu chiến Trung Quốc cùng các loại vũ khí hạng nặng và quân lính nhanh chóng tiến sâu vào nội địa đối phương, và việc kiểm soát các con sông sẽ giúp Trung Quốc dễ bề hiện thực hóa mưu đồ chia cắt Việt Nam thành nhiều phần. Sông Thạch Hãn đổ ra Biển Đông ở Cửa Việt là một trong số không nhiều những con sông như vậy.
Hơn hai năm trước, chúng tôi đã lên tiếng cảnh báo về việc Trung Quốc đang lập một căn cứ sát nách cảng Cửa Việt thông qua thủ đoạn núp bóng người Việt để thâu tóm một doanh nghiệp thủy sản địa phương – đó là Chi nhánh Quảng Trị của Công ty cổ phần Phát triển Thủy sản Huế tại thôn Phú Hội, xã Triệu An, huyện Triệu Phong (1).
Sau khi bài báo được đăng, hoạt động xây dựng của dự án đã tạm dừng trong mấy tháng, khiến chúng tôi ngỡ là dự án sẽ bị hủy bỏ. Tuy nhiên, trong lần trở lại Cửa Việt mới đây, chúng tôi mới biết là lời cảnh báo ấy chẳng khác nào "nước đổ đầu vịt" : Một doanh nghiệp "made in China" mang tên "Công ty trách nhiệm hữu hạn Thủy sản Liên hiệp Quốc tế Elites Việt Trung" đã lừng lững mọc lên ngay dưới chân cầu Cửa Việt (kế bên Đồn Biên phòng Cửa Việt và cách Hải đội 202 thuộc Bộ Tư lệnh Vùng Cảnh sát biển 2 chỉ vài trăm mét), một vị trí cực kỳ xung yếu về an ninh quốc phòng và đặc biệt quan trọng trong chiến lược phòng thủ quốc gia của Việt Nam.
Biển hiệu doanh nghiệp được ghi rõ bằng 2 thứ tiếng. Ảnh : Lê Anh Hùng
Người dân địa phương cho chúng tôi biết, doanh nghiệp Trung Quốc này đã đi vào hoạt động hơn 1 năm. Họ đã đưa rất nhiều người từ Trung Quốc sang đây sinh sống và làm việc, dù không ai biết chính xác con số cụ thể, bởi không ai kiểm soát nổi.
Kể từ khi đi vào hoạt động, doanh nghiệp này đã gây ra nhiều vấn đề về môi trường, mùi hôi thối toả ra nồng nặc khiến người dân xung quanh khu vực không chịu nổi và họ đã nhiều lần biểu tình phản đối. Cứ mỗi lần như thế, chính quyền, cơ quan môi trường, thậm chí cả báo chí "quốc doanh" lại đến, nhưng khi họ rời đi thì mọi chuyện đâu lại trở về đấy.
Không dừng lại ở diện tích đất đai đã thâu tóm, doanh nghiệp Tàu này còn đang tìm cách mua thêm đất ở nhiều nơi quanh khu vực Cửa Việt. Và với "biệt tài" thoắt ẩn thoắt hiện, cộng với độ trơ tráo "nức tiếng" của người Tàu, ngay tại những thành phố lớn như Đà Nẵng hay Nha Trang nhà chức trách Việt Nam còn không kiểm soát nổi hành tung và hoạt động của họ, huống hồ là ở những địa bàn như Cửa Việt.
Khu nhà này có hố móng sâu đến 2,3m, có thể tạo thành một hệ thống hầm ngầm. Ảnh : Lê Anh Hùng
Xem ra, cùng với những "đặc khu kinh tế" Vân Đồn, Bắc Vân Phong và Phú Quốc, hàng đàn diều hâu phương bắc âm thầm đến "lót ổ" ở phương nam như "Công ty Thủy sản Liên hiệp Quốc tế Elites Việt Trung" tại Cửa Việt đang khiến cho kế thượng sách "không đánh mà thắng" của Bắc Kinh dần trở thành hiện thực. Và đến lúc đó, chiến lược "Hán hóa" Việt Nam của các ông chủ Trung Nam Hải sẽ chẳng cần tới một tiếng súng nào, mà cứ êm ả diễn ra như tằm ăn dâu.
Lê Anh Hùng
Nguồn : VNTB, 08/07/2018
(1) "Báo động : Người Trung Quốc đã lập căn cứ sát nách Cửa Việt - Quảng Trị", VOA ngày 29/5/2016
* Bài viết tác giả gửi đến VNTB trước khi bị công an Hà Nội bắt tạm giam và khởi tố theo điều 331 Bộ luật hình sự Việt Nam (2015).
Cùng ngày sau khi Tổng thống Mỹ rời Việt Nam hôm 12/11, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã tới thăm lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh và ký kết 12 văn kiện với Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng.
Chủ tịch Tập Cận Bình được Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng đón tiếp tại Hà Nội với 21 phát đại bác. Trong chuyến thăm 2 ngày kết thúc hôm 13/11, ông Tập đến thăm lăng Bác Hồ, dự khai trương Cung hữu nghị Việt-Trung và Trung tâm Văn hóa Trung Quốc ở Hà Nội.
Trước đó người đứng đầu nhà nước Trung Quốc đã tham dự lễ cắt băng khánh thành Cung hữu nghị Việt-Trung ở Hà Nội. Chủ tịch quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân cùng ông Tập khai trương biển tên Trung tâm Văn hóa Trung Quốc cùng trong buổi lễ này.
Mặc dù chuyến đi của ông Tập lần này được truyền thông trong nước ca ngợi là làm phát triển thêm mối quan hệ toàn diện và chiến lược, nhưng mục tiêu của chủ tịch Trung Quốc được các chuyên gia cho rằng có mục đích tăng cường sức mạnh mềm ở Việt Nam để phục vụ mục tiêu bành trướng trên Biển Đông.
Nhận định về mục đích của Trung tâm Văn hóa Trung Quốc ở Hà Nội, tiến sĩ Nguyễn Xuân Diện của Viện nghiên cứu Hán-Nôm cho rằng nó chỉ là một trung tâm để Trung Quốc tiếp thị văn hóa của họ.
"Các trung tâm văn hóa ở Hà Nội như của Nhật Bản, Viện Goethe của Đức, Alliance Francaise của Pháp góp phần làm giàu thêm văn hóa cho Việt Nam nhưng trung tâm văn hóa của Trung làm dấy lên lo ngại đối với người Việt Nam. Cũng như Viện Khổng tử, trung tâm văn hóa Trung Quốc chỉ nhằm mục đích truyền bá du học, du lịch và ngôn ngữ của họ để bành trướng sức mạnh mềm của Trung Quốc".
Biểu tình trước Tổng Lãnh sự quán Trung Quốc ngày 17/5/2014. Ngườ Việt luôn quan ngại sự gia tăng ảnh hưởng của Trung Quốc để lấn chiếm biển Đông. (ảnh Bùi Văn Phú)
Tiến sĩ của Viện Hàn lâm khoa học Việt Nam cho rằng đằng sau đó sẽ là "sự tụ tập nhiều hơn của người Trung Quốc" và nhận định rằng gần đây người Trung Quốc ở Hà Nội đang có dấu hiệu gia tăng. Quan sát từ việc chào đón ông Tập đến Hà Nội, Tiến sĩ Diện cho biết rằng mặc dù báo chí trong nước cho rằng người dân Việt Nam ra chào đón nhưng thực tế phần lớn trong số họ là người Trung Quốc – gồm nhiều sinh viên, lưu học sinh.
Trước khi ông Tập Cận Bình tới Việt Nam tham dự APEC tại Đà Nẵng, một nhà hoạt động trẻ trong nước đã kêu gọi phản đối chuyến thăm này của người đứng đầu nhà nước Trung Quốc vì những hành động mà anh gọi là "phi pháp" trên Biển Đông.
Kể từ khi Trung Quốc đặt dàn khoan Hải Dương 981 trong vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam và nhất là khi quốc gia láng giềng này được cho là gây sức ép buộc Việt Nam ngừng khoan thăm dò dầu khí với tập đoàn Repsol của Tây Ban Nha trên Biển Đông mới đây, người dân Việt càng quan ngại về Trung Quốc, theo giới quan sát.
Luật sư Hoàng Việt chuyên nghiên cứu về luật biển đảo cho VOA biết rằng dư luận Việt Nam không thích Trung Quốc và nước này đang muốn bành trướng sức mạnh của mình thông qua sự ảnh hưởng về văn hóa.
"Quan điểm của Trung Quốc vẫn là muốn bắt Việt Nam phải thực hiện cái gọi là ‘gác tranh chấp cùng khai thác’. Phương án này của Trung Quốc có những điểm rất bất lợi cho Việt Nam. Tên đầu đủ của nó là ‘chủ quyền của ta, gác tranh chấp cùng khai thác’. Tuy vậy nếu (Việt Nam) chấp nhận ‘gác tranh chấp cùng khai thác với Trung Quốc tức là vô hình chung đã chấp nhận chủ quyền của Trung Quốc".
Theo Tiến sĩ Hoàng Việt, Chủ tịch Tập và Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng có bàn về vấn đề Biển Đông tại Hà Nội cuối tuần qua nhưng chỉ nhất trí chung chung về việc đảm bảo hòa bình ổn định trong vùng biển có tranh chấp này "như trước đây họ vẫn nói". Trong khi đó Tổng thống Mỹ trong chuyến thăm tới Hà Nội đưa ra tuyên bố chung với Chủ tịch Trần Đại Quang nhắc đến vấn đề Biển Đông mạnh mẽ hơn.
Theo tiến sĩ Nguyễn Xuân Diện và luật sư Hoàng Việt, trong khi mối quan hệ với Trung Quốc tiến triển tốt đẹp, nhưng Trung Quốc tiếp tục xây đảo nhân tạo và quân sự hóa Biển Đông thì người Việt Nam sẽ tiếp tục lo ngại và tinh thần bài Trung Quốc sẽ tăng lên.
Tổng thống Trump trong bài phát biểu trước phóng viên báo chí tại Phủ Chủ tịch hôm 11/11 nói ông sẵn sàng làm trung gian hòa giải cho tranh chấp Biển Đông.
Trong một phỏng vấn trước đây với VOA, cựu trợ lý Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ David Shear cho rằng Việt Nam đang rất cẩn trọng trong quan hệ với Trung Quốc và Mỹ và ông cho rằng Hà Nội nên phát triển mạnh mẽ hơn nữa mối quan hệ với Washington để cân bằng và đối chọi với sự ảnh hưởng của Trung Quốc.
Giới quan sát nhận định rằng Việt Nam đang ngày càng trở nên "đơn thương độc mã" chống Trung Quốc trong lòng ASEAN (Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á), và việc bị Berlin cáo buộc "bội tín" sau vụ "bắt cóc" ông Trịnh Xuân Thanh về nước càng khiến Hà Nội rơi vào thế đơn độc.
Nhà quan sát Nguyễn Anh Tuấn, người từng xuống đường biểu tình chống Trung Quốc, nhận định: "Mọi nỗ lực của Việt Nam kêu gọi các bên tuân thủ luật pháp quốc tế trong vấn đề Biển Đông ít nhất sẽ bị Đức (và cả Liên minh Châu Âu mà nước này đang dẫn dắt) phớt lờ hoặc coi là lố bịch một khi Việt Nam đã chứng tỏ họ sẵn sàng bất chấp luật pháp quốc tế để đạt được mục đích của mình, ngay trên đất Đức, ngay trên đất Châu Âu".
"Theo đó, lập luận chính của Việt Nam đối với vấn đề Biển Đông sẽ trở nên yếu ớt vô cùng ; và họ cũng chẳng còn tư thế nào phản đối việc Trung Quốc chơi luật rừng trên biển, khi đây cũng là thứ luật mà họ vừa áp dụng ngay trước mắt cộng đồng quốc tế", nhà hoạt động xã hội này viết trên Facebook cá nhân.
Cuối tuần qua, ít ngày sau khi bị Đức lên án, Hà Nội vận động các nước ASEAN có quan điểm mạnh mẽ hơn chống lại sự bành trướng của Trung Quốc ở Biển Đông.
Việt Nam cũng muốn các quốc gia trong khối nhấn mạnh tới tính ràng buộc về mặt pháp lý của khung bộ quy tắc ứng xử (COC) trên Biển Đông, nhưng vấp phải sự phản đối của một số quốc gia nhận viện trợ lớn của Trung Quốc như Campuchia và Philippines.
Bộ trưởng Ngoại giao Việt Nam Phạm Bình Minh (thứ tư từ trái sang) tại hội nghị của ASEAN ở Philippines hôm 5/8.
Khi được hỏi rằng liệu có phải Trung Quốc đã lợi dụng việc Việt Nam bị mất lòng tin với Đức trong vụ Trịnh Xuân Thanh để lấn tới, tìm cách cô lập Hà Nội trong vấn đề Biển Đông, Tiến sĩ Nguyễn Ngọc Trường, Chủ tịch Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Phát triển Quan hệ Quốc tế ở Hà Nội, nói rằng "không nên gắn cái nọ với cái kia".
Ông nói thêm : "Vụ Trịnh Xuân Thanh không tác động gì tới quan hệ quốc tế của Việt Nam đâu. Với Đức, hai bên có thể có một số mâu thuẫn và sẽ tự dàn xếp. Còn có dính gì tới Trung Quốc ? Trung Quốc bây giờ đang ‘tả xung, hữu đột’ trong lò bát quái về Đại hội 19 [diễn ra cuối năm nay]. Trung Quốc không hài lòng với cách tiếp cận của Việt Nam. Bây giờ chỉ còn Việt Nam chủ trương rằng COC phải thúc đẩy, nhưng phải có tính ràng buộc, và phải tuân thủ luật pháp quốc tế. Điều đó Trung Quốc không muốn".
Cựu đại sứ Việt Nam tại Thụy Điển nhận định rằng Bộ trưởng Ngoại giao Vương Nghị "muốn lập thành tích để chuẩn bị cho đại hội đảng mà trong đó có việc giải quyết ổn thỏa với ASEAN về COC".
Tại Philippines, bên lề hội nghị của khối, theo truyền thông nước ngoài, ông Vương đã hủy cuộc họp với Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh, trong khi cổng thông tin chính phủ Việt Nam đăng ảnh hai quan chức quốc gia láng giềng bắt tay nhau, nói rằng đây là cuộc gặp "bên lề" hôm 7/8.
Nhà nghiên cứu Nguyễn Ngọc Trường cho rằng các nước ASEAN "không chú ý" tới vụ Trịnh Xuân Thanh vì mỗi nước ASEAN đều có rất nhiều vấn đề gai góc", "quá phụ thuộc" và "bị sức ép của Trung Quốc", trong khi Bắc Kinh "lobby [vận động] thông qua COC".
Một nghi phạm Trung Quốc bị bắt ở Mỹ và giải về nước.
Từ chuyện Trịnh Xuân Thanh, chuyên gia về quan hệ quốc tế này liên tưởng tới việc Trung Quốc dẫn độ hàng nghìn người về nước cũng như vị thế của Việt Nam.
Ông nói thêm : "Khoảng 3.200 đến 3.500 người Trung Quốc bị dẫn độ từ nước ngoài về mà các nước đành phải ngậm bồ hòn làm ngọt, bởi vì sức ép của Trung Quốc nó lớn quá và phải thuận theo Trung Quốc. Còn Việt Nam chẳng có lực gì lớn nên nói người ta cũng không nghe. Thôi thì nhiều khi cũng phải làm đại đi một cái để mà thực hiện những chủ trương trong nước của mình cho nó chắc chắn. Chứ nói chống tham nhũng mà lại không chống được tham nhũng thì nó khó chịu".
Trong một bài viết hôm 2/8, báo điện tử VietNamNet viết bài về chuyện "quan tham Trung Quốc bỏ trốn rồi đầu thú hệt như Trịnh Xuân Thanh", trong đó nói với việc bà Dương Tú Châu, nguyên Phó giám đốc Sở Xây dựng tỉnh Chiết Giang, một người nằm trong danh sách 100 quan tham bị Bắc Kinh "truy nã đỏ quốc tế", mới về nước "đầu thú" sau 13 năm lẩn trốn ở nước ngoài.
Sau khi bị Đức cáo buộc "bắt cóc" ông Thanh, Việt Nam lên tiếng nói "lấy làm tiếc" về tuyên bố của Berlin, đồng thời nhấn mạnh rằng cựu quan chức tỉnh Hậu Giang này về nước "tự thú".
Người phát ngôn Lê Thị Thu Hằng mới chỉ nói "lấy làm tiếc" về tuyên bố của Bộ Ngoại giao Đức.
Trong một diễn biến liên quan, Bộ Ngoại giao Đức hôm 9/8 đăng ý kiến của Ngoại trưởng Đức Sigmar Gabriel, trong đó nhấn mạnh rằng Đức "sẽ không dung thứ" dù "trong bất kỳ hoàn cảnh nào".
Trên Facebook, đại sứ quán Đức ở Hà Nội cũng đăng bài phỏng vấn của ông Gabriel với tờ Stuttgarter Nachrichten, trong đó ông nói rằng Berlin "sẽ không để yên" chuyện này.
Trả lời câu hỏi về chuyện liệu chính phủ Việt Nam có sẵn lòng nhanh chóng đưa ông Trịnh Xuân Thanh trở lại Berlin, nhà ngoại giao hàng đầu của Đức nói: "Chúng tôi đã thông báo với chính phủ Việt Nam về quan điểm rõ ràng cũng như các kỳ vọng của chúng tôi. Tới nay, vẫn chưa có hồi đáp chính thức. Nhưng chúng tôi có quyền tiến hành các biện pháp tiếp theo, nếu cần".
Tuy nhiên, ông không nói rõ các bước đi kế tiếp sẽ là gì, dù nhấn mạnh rằng "cộng đồng doanh nghiệp Đức lo sợ vì một số người có chức quyền ở Việt Nam rõ ràng đã không tôn trọng quan hệ đối tác với Đức hay vấn đề pháp quyền".
Viễn Đông
Nguồn : VOA, 09/08/2017
Trung Quốc đắc lợi từ vụ Trịnh Xuân Thanh?
Việt Nam và Trung Quốc đạt được một số thỏa thuận liên quan 3 nhà máy điện hạt nhân mà Bắc Kinh cho xây dựng giáp biên giới Việt Nam.
Mô hình lò phản ứng hạt nhân VVER-1200 của Nga trong một cuộc triển lãm điện hạt nhân quốc tế được tổ chức tại Hà Nội vào ngày 26 tháng 10 năm 2012. AFP photo
Cục trưởng Cục An toàn Bức xạ và Hạt nhân thuộc Bộ Khoa học- Công nghệ Việt Nam, ông Nguyễn Tuấn Khải, cho biết như vừa nêu.
Theo thông tin được đưa ra thì vào tháng 9 năm ngoái, Việt Nam hoàn tất dự thảo biên bản ghi nhớ về vấn đề hợp tác giữa cơ quan pháp quy và ngành năng lượng hạt nhân hai nước và gửi sang cho phía Trung Quốc liên quan hợp tác đối với ba nhà máy điện hạt nhân giáp biên giới với Việt Nam.
Đó là các nhà máy điện hạt nhân Phòng Thành ở Quảng Tây, nhà máy điện hạt nhân Trường Giang ở Quảng Đông và nhá máy điện hạt nhân Xương Giang trên đảo Hải Nam.
Gần đây phía Việt Nam nhận được văn bản trả lời từ phía Trung Quốc cho biết đồng ý phần lớn các điểm ghi nhớ hợp tác được Hà Nội đề xuất ra.
Điểm mà Bắc Kinh chưa đồng ý là hợp tác trong xây dựng mạng lưới quan trắc phóng xạ, tăng cường năng lực ứng phó sự cố hạt nhân.
Thỏa thuận hợp tác giữa hai phía được dự kiến ký kết vào quý hai năm nay.
Khoảng 5 năm trở lại đây, cuộc chiến biên giới năm 1979 với Trung Quốc đã bắt đầu được viết và nói đến một cách cởi mở hơn, có lẽ nguyên do bắt đầu từ vụ dàn khoan HD-981 khi Trung Quốc có những động thái hung hăng tại khu vực biển Đông. Trên rất nhiều mặt báo chính thống cũng như nhiều blog cá nhân mạng xã hội, thông tin cụ thể, tài liệu lịch sử về chiến tranh biên giới được nhiều người đọc và chia sẻ. Không ít người trẻ bất ngờ về một sự kiện lịch sử quan trọng như vậy nhưng gần như không được đả động đến trong chương trình sách giáo khoa Sử từ trước đến giờ. Thông tin về cuộc chiến được lan rộng và nhận được nhiều phản hồi khá tích cực vì phần thắng cuối cùng thuộc về Việt Nam khi đất nước ta đã đánh đuổi được quân Trung Quốc ra khỏi biên giới.
Trung Quốc : tay anh chị cây khế phải gánh chịu hậu quả
Có thể nói, trong một số tài liệu về chiến tranh biên giới, Trung Quốc lộ rõ bộ mặt là một tên "anh em cây khế" đầy mưu mô và xảo quyệt. Câu tuyên ngôn "Không có đồng minh, kẻ thù nào là mãi mãi, chỉ có lợi ích quốc gia là vĩnh cửu" đã được Trung Quốc áp dụng hiệu quả, đổi lại đất nước này mãi mãi đi kèm cùng hình ảnh tráo trở, lật lọng và cơ hội. Không thể phủ nhận được sau cuộc chiến biên giới 1979, Việt Nam rơi xuống vực thẳm khi tình trạng đất nước bế quan tỏa cảng, kinh tế kiệt quệ, Liên Xô cũng dần đi xuống trong khi quan hệ với Trung Quốc thì đóng băng hoàn toàn, dẫn đến một cuộc trao đổi kinh tế mang tính chính trị trong hội nghị Thành Đô năm 1991, mà cho đến bây giờ vẫn là một sự kiện lịch sử còn nhiều uẩn khúc. Không ít người cho rằng đây là một trong những giai đoạn tụt hậu quan trọng dẫn đến việc Việt Nam có tốc độ phát triển quá chậm trễ nhiều đến như vậy so với các nước khác, đặc biệt là với Trung Quốc.
Đúng, đất nước ta đã không bắt kịp xu hướng hội nhập trong cả thập niên những năm 80. Tuy nhiên, chớ vội đổ thừa cho tên láng giềng to lớn, trước hết chúng ta vẫn phải luôn nhìn về nội lực của bản thân mình. Đã quá đủ để nhắc về Việt Nam và những cuộc chiến tranh. Người Việt không thể tiếp tục nhắc đi nhắc lại và tự hào về một cuộc chiến thắng biên giới với Trung Quốc khi mà thế giới đã quá chán ngán với con quái vật mang tên "chiến tranh". Họ sẽ chỉ thẳng mặt mà hỏi rằng, vậy sau lần chiến thắng ấy, Việt Nam làm được thêm những gì ? Đáng buồn thay, cũng như đối với chiến thắng mà Cộng Sản đã giành được từ năm 1975 trong cuộc đối đầu với Hoa Kỳ, Việt Nam có thể luôn đáng gờm trong các cuộc chiến tranh, nhưng lại thua ở những mặt trận quan trọng khác. Chính quyền Việt Nam đang tự nguyện mở một đường cho Trung Quốc vào đất nước mình mà không cần bất kỳ một cuộc chiến nào. Những hệ thống cầu vượt, tàu điện ngầm trong tay của các nhà thầu Trung Quốc méo mó, tạm bợ, đang xây dựng dở phải bỏ ngỏ vì bị đòi thêm kinh phí. Các nhà máy sắt, thép như Formosa vẫn tiếp tục hoành hành xả thải công nghiệp chưa qua xử lý khắp biển miền Trung. Người dân Trung Quốc với chính sách du lịch được nới lỏng từ phía Việt Nam đổ xô đến Đà Nẵng, Nha Trang… kinh doanh trái phép và coi thường chính người dân Việt ra mặt, trong khi vấn đề xâm chiếm toàn bộ biển Đông bằng đường lưỡi bò vẫn chưa có hồi kết.
Với vị trí địa lý bất lợi khi nằm ngay sát nách và bị Trung Quốc o ép về nhiều mặt, Việt Nam không có sự hỗ trợ hoàn hảo về ngoại lực. Nhưng nội lực của đất nước lại mục ruỗng khi chính quyền luôn muốn đục khoét, vơ vét nguồn thuế của dân, làm cạn kiện tài nguyên đất nước. Có chăng là chúng ta đã thất bại trong cuộc chiến với chính bản thân mình. Ngày 17 tháng 2, phải trải qua hơn 30 năm, các thế hệ sau mới phần nào biết đến ý nghĩa của cuộc chiến đánh đuổi giặc Tàu. 10 vạn người đã ngã xuống trên những mảnh đất biên giới phía bắc để bảo vệ đất nước, để khẳng định chủ quyền, để lại một mảnh đất Việt trọn vẹn cho thế hệ tương lai. Liệu có phải những đồng bào, chiến sĩ này đã hy sinh vô nghĩa ? Ngày 17 tháng 2, hãy cúi đầu tưởng niệm những con người anh dũng ngày ấy và cúi đầu ngẫm về Tổ quốc hôm nay.
Hoàng Giang
Nguồn : VOA, 02/03/2017