 | Tổng quan: | 3249252 |
Hoàng Bách nói chuyện với Nguyễn Hoàng Duyên
+ Hàn Quốc Du, Thị trưởng Thành phố Cao Hùng thuộc Quốc Dân Đảng, thân Trung Quốc, ra tranh ghế Tổng thống với bà Thái Anh Văn bị thua.
+ Bây giờ cử tri Thành phố trưng cầu dân ý, lật đổ Hàn Quốc Du.
+ Dân Đài Loan muốn độc lập không chấp nhận một quốc gia 2 thể chế của Trung Quốc.
Nguồn : Hoangbach Channel, 11/06/2020
Dịch Covid-19 và chiến tranh thương mại Mỹ-Trung liệu có là động lực đẩy kinh tế Đài Loan tách xa hơn với Trung Quốc và làm tiêu tan chiến lược của Bắc Kinh dùng lá bài kinh tế từng bước thôn tính Đài Bắc ?
Dịch Covid-19 và chiến tranh thương mại Mỹ-Trung làm tiêu tan chiến lược của Bắc Kinh dùng lá bài kinh tế từng bước thôn tính Đài Bắc ?
Thành tích y tế của Đài Loan chống virus corona khiến quốc tế chú ý nhiều đến hòn đảo nhỏ bé, chỉ cách Hoa lục có một eo biển 180 cây số. Báo chí phương Tây không ngớt ca ngợi Đài Bắc phản ứng nhanh và hiệu quả ngay từ khi dịch Covid-19 mới chớm bùng lên tại Vũ Hán, nhờ vậy, tương tự như tại Hàn Quốc, Đài Loan không phải áp dụng biện pháp phong tỏa làm gián đoạn các sinh hoạt kinh tế của 24 triệu dân.
Virus corona không để lại tì vết cho Đài Loan
Không chỉ thành công về mặt y tế khống chế dịch bệnh, mà dường như virus corona để lại rất ít tì vết kinh tế đối với "ông khổng lồ" công nghệ điện tử của thế giới này.
Luôn bị Bắc Kinh xem là một tỉnh của Trung Quốc, Đài Loan là một trong số những "đại cường" kinh tế của châu Á, là một mắt xích không thể thiếu trong chuỗi cung ứng toàn cầu, kể cả đối với Trung Quốc, Mỹ hay Nhật Bản.
"Công nghệ điện tử" là lá bùa hộ mệnh của Đài Loan. Chỉ riêng trong lĩnh vực công nghệ bán dẫn, một mình Đài Loàn kiểm soát 50% thị trường thế giới, đem về 1/4 GDP cho hòn đảo này. Nhờ lĩnh vực này mà người lao động Đài Loan gần như không biết đến hai chữ thất nghiệp kể cả dưới tác động virus corona đem lại. Tăng trưởng của Đài Loan trong sáu tháng đầu 2020 không suy sụp.
Phép lạ đó có được chủ yếu là nhờ một số tập đoàn Đài Loan, điển hình là Foxconn hay TSMC đang nắm giữ một phần lớn vận mệnh rất nhiều những tập đoàn công nghệ viễn thông kể cả của Mỹ lẫn Trung Quốc như giải thích của thông tín viên đài RFI Adrien Simorre từ Đài Bắc :
"Ban đầu Đài Loan chuyên gia công cho các tập đoàn ngoại quốc, cho phép số này giảm các chi phí sản xuất. Nhưng với thời gian, công nghiệp của Đài Loan ngày càng tăng cấp, chen chân vào những lĩnh vực đòi hỏi phải có chuyên môn cao hơn. Trong những thập niên 1990-2000, Đài Loan đẩy mạnh đầu tư vào Hoa lục, mở nhà máy tại Trung Quốc để tận dụng nhân công rẻ, và sản xuất với một quy mô lớn. Thí dụ như tập đoàn Foxconn hiện đang tuyển dụng hơn 1 triệu nhân viên ở Hoa lục. Trong khi đó, trên lãnh thổ Đài Loan, gần như không còn những cơ xưởng sản xuất máy vi tính cá nhân. Các nhà máy tại Đài Loan tập trung vào mảng linh kiện bán dẫn cao cấp".
Nắm giữ "chìa khóa của công nghệ thế kỷ 21"
Đành rằng 80 % các phụ tùng trong điện thoại thông minh lưu hành trên thế giới đều có dấu ấn của Đài Loan, nhưng phó chủ tịch Phòng Thương Mại và Công Nghiệp Pháp tại Đài Bắc, Denis Forman, trên đài RFI lưu ý rằng, chiến lược phát triển công nghiệp của Đài Loan không được cân đối như của Hàn Quốc bởi : thứ nhất, ngoài lĩnh vực công nghiệp điện tử, đặc biệt là trên thị trường bán dẫn, chẳng mấy ai nhắc nhiều đến xe hơi hay các hãng đóng tàu Đài Loan. Thứ hai nữa, Đài Loan chỉ là một nhà cung cấp không thể thiếu của những tên tuổi từ Apple đến Hoa Vi nhưng lại không có những sản phẩm đã hoàn tất để đến tay người tiêu dùng. Điều đó có nghĩa là các nhà sản xuất Đài Loan lệ thuộc vào các khách hàng nước ngoài và rất dễ bị động.
Denis Forman nói rõ hơn về thế thượng phong của Đài Loan trong một lĩnh vực mà ông xem là "chìa khóa của công nghệ thế kỷ 21" :
"Đài Loan là một mắt xích quan trọng trong chuỗi cung ứng toàn cầu trong lĩnh vực tin học. Tháng 3/2020, chỉ số ngoại thương của Đài Loan vẫn tăng so với cùng thời kỳ năm ngoái, cho dù cả thế giới bị đóng băng vì virus corona. Thành tích đó có được là nhờ xuất khẩu về điện tử. Thế mạnh của Đài Loan là đã nắm giữ một lĩnh vực then chốt. Chúng ta biết thị trường này đang phát triển và sẽ còn phát triển mạnh trong những năm sắp tới, với công nghệ 5G. Thí dụ như tập đoàn TSMC hiện đang là một trong hai nguồn cung cấp hàng đầu của thế giới, cùng với Samsung. Hai đại gia này bỏ lại rất xa các đối thủ khác ở phía sau, kể cả các tập đoàn Mỹ".
Tuy nhiên, thành công đó có được một phần nhờ vào hàng loạt các công xưởng của Đài Loan xây dựng tại Hoa lục. Nhiều tập đoàn, đứng đầu là Foxconn, đã mở những nhà máy sản xuất quy mô lớn tại Trung Quốc để có thể đáp ứng nhu cầu rất lớn của hàng trăm khách hàng trên thế giới. Mathieu Duchâtel, giám đốc khu vực châu Á thuộc Viện nghiên cứu Montaigne Paris, phân tích :
"Đúng là Đài Loan đã tận dụng nhân lực dồi dào và nhân công rẻ của Trung Quốc để đẩy mạnh lĩnh vực công nghệ bán dẫn. Thế nhưng, sản phẩm làm ra là để phục vụ các tập đoàn viễn thông và công nghệ cao như Apple của Mỹ hay Hoa Vi của Trung Quốc. Hãng Foxconn hay ông khổng lồ TSMC chẳng hạn hoàn toàn bị lệ thuộc vào hai khách hàng quan trọng nhất này. Đây chính là điểm yếu của mô hình Đài Loan. Chỉ cần Apple chọn một đối tác Trung Quốc để sản xuất tai nghe cho điện thoại iPhone cũng đủ để Foxconn trong thế bị động."
Yếu tố Trump
Trong chiến lược phát triển đó, Đài Loan đã không ngờ đến "yếu tố Hoa Kỳ" và chiến tranh thương mại Mỹ- Trung. Càng gần cuối nhiệm kỳ chính quyền Trump càng quyết tâm ngăn chận Trung Quốc làm chủ những công nghệ cao, để trở thành những đối thủ cạnh trực tiếp với Mỹ. Những tập đoàn như TSMC hay Foxconn có hai khách hàng quan trọng nhất là Trung Quốc và Mỹ lâm vào thế giữa hai làn đạn và bài toán càng thêm nan giải vì không thể thiên về một phe nào trong lúc chỉ riêng Hoa Vi mua vào 14 % hàng của TSMC ; hãng Mỹ Apple là 10 % và 60 % doanh thu của tập đoàn bán dẫn Đài Loan này lệ thuộc vào các khách hàng Mỹ.
Đoán trước được cuộc đọ sức Mỹ-Trung có chiều hướng gia tăng, Đài Loan đã tự lo thân : trước dịch Covid-19, yếu tố Hoa Kỳ thúc đẩy Đài Bắc khuyến khích các doanh nghiệp di dời cơ sở khỏi Hoa lục trước hết là để tránh các đòn thuế nhập khẩu của Mỹ đánh vào hàng Made in China. Giám đốc khoa châu Á viện nghiên cứu Montaigne Paris, Mathieu Duchâtel nhận định :
"Chính quyền của tổng thống Thái Anh Văn nắm bắt cơ hội cả về mặt chính trị lẫn thương mại để giảm bớt mức độ lệ thuộc vào Trung Quốc. Tuy nhiên thật ra ngay từ khi các doanh nghiệp Đài Loan bắt đầu di dời cơ sở sản xuất sang Hoa lục, thì chính quyền Đài Bắc luôn chủ trương giữ khoảng cách với Bắc Kinh, nhưng đôi khi đã gặp nhiều trở ngại, bởi vì Trung Quốc có quá nhiều lợi thế trong mắt các nhà đầu tư Đài Loan. Nhưng ở thời điểm này, gió đã xoay chiều, tạo cơ hội thuận lợi cho các doanh nghiệp Đài Loan trở về nguyên quán, hoặc di dời cơ sở sang những quốc gia khác,hay xích lại gần với Mỹ và các hãng xưởng đã chóng thích nghi với tình huống, khi hướng tới đầu tư vào Việt Nam, Ấn Độ hay Hoa Kỳ, hoặc quay lại về Đài Loan".
Từ tháng 7/2019 chính quyền của tổng thống Thái Anh Văn đã có hẳn một kế hoạch giúp đỡ các công ty Đài Loan trở về nguyên quán (giảm thuế doanh nghiệp, cấp tín dụng với lãi suất ưu đãi, nới lỏng thủ tục tuyển dụng lao động nhập cư…). Tính đến tháng 5/2020 biện pháp này đã thuyết phục được 189 hãng đầu tư trở lại vào Đài Loan 23 tỷ đô la. Cùng thời kỳ, tổng đầu tư của Đài Loan vào Hoa lục giảm 50 % so với hồi năm 2018.
Cơ hội thoát Trung
Cuộc chiến thương mại Mỹ-Trung đã khiến Trung Quốc trở nên kém hấp dẫn trong mắt các nhà đầu tư Đài Loan đó là chưa kể Washington phá vỡ tham vọng của Bắc Kinh dùng lá bài kinh tế từng bước thâu tóm Đài Loan. Mathieu Duchâtel giải thích :
"Trung Quốc có hẳn chính sách chiêu dụ đầu tư của Đài Loan vào hoa Lục. Hiện tại có 2 triệu người Đài Loan làm ăn, sinh sống tại Trung Quốc. Tổng trao đổi mậu dịch hai chiều vượt ngưỡng 200 tỷ đô la một năm. Có mối liên hệ rất chặt chẽ trong ngành công nghệ điện tử, viễn thông của hai bên bờ eo biển Đài Loan. Kể cả trong chiến lược phát triển mạng 5G, cho tới rất gần đây, yếu tố chính trị chỉ có một chỗ đứng rất nhỏ trong các dự án hợp tác. Thế nhưng gần đây đã nảy sinh "yếu tố Hoa Kỳ" muốn ngăn cản Trung Quốc làm chủ một số những lĩnh vực công nghệ cao. Chính điều này đã buộc các tập đoàn Đài Loan đứng đầu là TSMC phải xét lại chiến lược phát triển, có nghĩa là vừa phải xích lại gần hơn với Mỹ. Ít ra là trong mảng công nghệ bán dẫn, Đài Loan không có thể còn tiếp tục trông cậy nhiều vào các đối tác Trung Quốc như từ trước tới nay nữa".
Xoa dịu Trump để tiếp tục làm ăn với Trung Quốc ?
Phải chăng đây là nguyên nhân khiến Foxconn cách nay hai năm và giờ đây đến lượt tập đoàn TSMC thông báo kế hoạch đầu tư hàng chục tỷ đô la, mở nhà máy ngay tại Hoa Kỳ và tạo công việc làm cho dân Mỹ ?
Trung tuần tháng 5/2020 TSMC rầm rộ thông báo kế hoạch đầu tư 12 tỷ đô la, mở cơ sở sản xuất bọ điện tử cao cấp tại bang Arizona, tạo công việc làm cho 1.600 người lao động Mỹ. Chương trình sẽ được khởi công vào sang năm và nhà máy bắt đầu hoạt động từ năm 2024.
Arizona luôn là một trong những bang có lá phiếu quyết định trong mỗi cuộc bầu cử tổng thống Mỹ. Ông Donald Trump đã rất hài lòng với dự án này. Có điều giới trong ngành đặt câu hỏi phải chăng trong tâm bão chiến tranh thương mại Mỹ-Trung, TSMC tìm kế hoãn binh để mặc cả với chính quyền Trump ? Tập đoàn Đài Loan này đầu tư vào Mỹ để đổi lại chờ đợi Nhà Trắng nới lỏng lệnh cấm giao dịch với Hoa Vi, đối tác nặng ký của TSMC.
Tạp chí công nghệ điện tử EETimes của Mỹ trích dẫn nhiều chuyên gia cho rằng quyết định đầu tư 12 tỷ đô la nói trên thuần túy mang tính chính trị. Nhìn vấn đề dưới góc độ lợi nhuận, năng suất thì dự án tại bang Arizona hoàn toàn không có cơ sở để được cho ra đời.
Đó là chưa kể đến khả năng kế hoạch đầu tư vào Mỹ chết yểu vì với lý do "tình hình trên thị trường đã thay đổi". Đây là kịch bản đang manh nha tại bang Wisconsin : Foxconn thông báo đang gặp nhiều trở ngại cho dự án xây dựng nhà máy sản xuất màn hình tinh thể lỏng LCD tại Mỹ đã được khởi động từ năm 2018. Chính tổng thống Mỹ Donald Trump đã có mặt trong buổi đặt viên đá đầu tiên cho công trình.
Thách thức đặt ra cho kinh tế Đài Loan là giữ được thế cân bằng tránh để mất một trong hai khách hàng nặng ký là Mỹ và Trung Quốc.
Thanh Hà
Nguồn : RFI, 09/06/2020
Trước những thành công chống dịch Covid-19 mà không cần thiết lập lệnh phong tỏa hà khắc như tại Trung Quốc, Đài Loan kiêu hãnh là một mô hình dân chủ chống lại mô hình chuyên chế trong việc xử lý dịch bệnh mà Trung Quốc đang ngạo nghễ quảng bá đi toàn cầu. Hơn ai hết, Đài Loan xứng đáng gia nhập Tổ chức Y tế Thế giới (WHO). Giới quan sát cho rằng vấn đề nhạy cảm này là một trong những chủ đề sẽ được 194 thành viên thảo luận trong cuộc họp Hội nghị Y tế Thế giới (WHA), cơ quan hoạch định chính sách của WHO, sắp diễn ra tại Genève, Thụy Sĩ, từ ngày 17-21/5/2020. Cùng với đó, căng thẳng hai bờ eo biển Đài Loan có dấu hiệu leo thang trước lễ tuyên thệ nhậm chức của bà Thái Anh Văn dự kiến ngày 20/5 tới lôi kéo cả sự can dự của Mỹ và Pháp.
Đài Loan kiêu hãnh là một mô hình dân chủ chống lại mô hình chuyên chế trong việc xử lý dịch bệnh mà Trung Quốc đang ngạo nghễ quảng bá đi toàn cầu.
Từ Đài Bắc, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Đài Loan Joanne Ou cho rằng việc Hoa lục giành chiếc ghế thành viên của Trung Hoa Dân Quốc tại Liên Hiệp Quốc vào năm 1971, cho đến nay chỉ giải quyết vấn đề ai là đại diện cho Trung Quốc.
Nhưng Trung Quốc không có tư cách đại diện cho Đài Loan ở các định chế quốc tế khác.
Theo Bộ Ngoại giao Đài Loan, chỉ có một chính phủ dân cử mới xứng đáng đại diện cho 23 triệu dân Đài Loan. Do vậy, Đài Bắc kêu gọi Tổ chức Y tế Thế giới cho phép Đài Loan tái gia nhập, không thể loại 23 triệu người ra khỏi cuộc chiến quốc tế chống Covid-19 mà Đài Loan đã chứng minh tiến hành hiệu quả hơn chính quyền Hoa lục.
Trả lời phỏng vấn RFI, ông Ngô Chiêu Tiếp (Joseph Wu), Ngoại trưởng Đài Loan nói : "Thật khó hình dung được chuyện gì có thể xảy ra nếu như Đài Loan là thành viên, hay đơn giản chỉ là quan sát viên của Tổ chức Y tế Thế giới. Trước tiên, tôi nghĩ rằng Đài Loan phải có quyền tiếp nhận tất cả các thông tin cần thiết từ phía WHO, ngay khi chúng tôi cần đến. Bởi vì, lúc này đây, quả thật là Đài Loan hầu như không thể tiếp cận các thông tin kịp thời từ phía WHO.
Một điểm khác nữa là chính những thông tin mà Đài Loan mong muốn chia sẻ với cộng đồng quốc tế đã không được truyền đi. Chúng tôi chỉ biết gửi các thông tin tới bộ phận phụ trách "Các quy định y tế quốc tế (IHR)", nhưng không biết là sau đó chúng đi đâu.
Cuối cùng, chúng tôi nghĩ rằng chúng tôi cũng có nghĩa vụ đến giúp đỡ những nước nào cần đến sự hỗ trợ của Đài Loan, nhất là bởi vì chúng tôi có những chuẩn mực về y tế cao hơn rất nhiều so với các nước khác trong khu vực. Cơ chế tốt nhất có lẽ là thông qua WHO để đến giúp đỡ những nước đó, nhưng điều này vẫn chưa thể làm được trong hoàn cảnh hiện nay.
Tôi có thể đưa ra một ví dụ cụ thể : Năm 2019, chúng tôi nhận thấy cuộc chiến chống virus Ebola rất quan trọng, và chúng tôi đã đề nghị một khoản hỗ trợ cho WHO để chống dịch. Thế nhưng, WHO đã bác đề nghị của chúng tôi.
Tình trạng này cho thấy Đài Loan cần phải tham gia vào WHO một cách trực tiếp hơn nữa, bất kể với tư cách là thành viên chính thức hay quan sát viên. Như vậy chắc chắn mới có lợi cho Tổ chức Y tế Thế giới".
Ảnh : Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Đài Loan Joanne Ou
Hiện nay, ước nguyện của Đài Loan được nhiều cường quốc hậu thuẫn, đứng đầu là Hoa Kỳ cũng như Úc và Nhật Bản.
Dự đoán về khả năng Đài Loan gia nhập WHO, Ngoại trưởng Đài Loan nhận định :
"Có hai cấp độ quan sát. Một mặt, điều này phụ thuộc vào thái độ của WHO, và nhất là từ ông tổng giám đốc, tiến sĩ Tedros. Nhìn vào các phản ứng và bình luận của ông ấy, chúng tôi không hy vọng lập trường của WHO có chút thay đổi nào về sự tham gia của Đài Loan. Chúng tôi cũng hình dung ra rằng Bắc Kinh tiếp tục gây áp lực, không cho Đài Loan gia nhập. Trong những điều kiện này, khả năng Đài Loan có thể được cấp quy chế quan sát viên xem như rất hạn hẹp, nếu không muốn nói là không tồn tại.
Tầm mức thứ hai, chính là sự ủng hộ của quốc tế. Chắc chắn là có một nước từ chối sự tham gia của chúng tôi, nhưng còn có nhiều nước khác ủng hộ, đặc biệt là từ những nước mà chúng tôi cùng chia sẻ những giá trị chung. Gần đây, chính phủ Mỹ, Úc, New Zealand, Canada và Nhật Bản đã lên tiếng ủng hộ mạnh mẽ Đài Loan tham gia WHO.
Chúng tôi nhận thấy các nước Châu Âu kín đáo bày tỏ là họ sẽ ủng hộ Đài Loan vào WHO. Tôi không thể nói với quý vị những gì họ đang trao đổi trong hậu trường, nhưng tôi có thể bảo đảm với quý vị rằng số các nước Châu Âu sẵn sàng viết thư yêu cầu WHO để Đài Loan tham gia vào tổ chức này là khá lớn. Ngay cả tại Châu Mỹ Latinh, khu vực mà chúng tôi chỉ còn lại một đồng minh ngoại giao duy nhất, nhiều nước cũng sẵn sàng làm tương tự.
Khi gộp tất cả những tiếng nói này, người ta có thể nói là việc tán đồng Đài Loan gia nhập WHO như là một quan sát viên hiện nay đang lên đến đỉnh điểm. Kể từ giờ chúng tôi có một cơ sở tinh thần để yêu cầu WHO cấp cho chúng tôi quy chế thành viên quan sát".
Ngoại trưởng Đài Loan, Ngô Chiêu Tiếp (Joseph Wu), trong một cuộc trả lời phỏng vấn đài RFI/Ảnh minh họa
Nhờ các biện pháp phòng chống cụ thể ngay từ đầu, Đài Bắc dường như chặn đứng được nạn dịch virus corona mà không cần đến việc cách ly thô bạo toàn bộ người dân như ở Hồ Bắc.
Chiến lược quảng bá về hiệu quả của mô hình chuyên chế trong việc xử lý dịch bệnh của Trung Quốc đã gặp phải mô hình phản biện không thể chối cãi, sừng sững ở ngay bên kia eo biển - đó là nền dân chủ Đài Loan.
Ngoại trưởng Đài Loan đã làm nổi bật hai hình ảnh đối lập giữa hệ thống dân chủ Đài Loan và chế độ độc tài Trung Quốc. Ông mô tả :
"Vì quý vị đang ở Đài Loan, đương nhiên quý vị cũng có theo dõi các buổi họp báo của trung tâm chỉ huy của chúng tôi và thấy rõ cách thức các buổi họp báo diễn ra đều trên cơ sở một sự minh bạch toàn diện ! Quý vị có thể đưa ra bất cứ câu hỏi gì và giám đốc trung tâm chỉ huy sẽ tiếp tục trả lời các câu hỏi cho đến khi mối nghi ngờ nhỏ nhất được xóa tan. Sự minh bạch toàn diện này chỉ có thể tồn tại trong một hệ thống dân chủ. Điều này cho phép đáp ứng mong muốn tạo dựng niềm tin mạnh mẽ giữa người dân và chính phủ.
Còn ở bên kia, hệ thống của Trung Quốc cộng sản rất khác biệt, một hệ thống chuyên chế được ghi trong Hiến pháp, không thể nào minh bạch, trung thực về tình hình dịch bệnh, bởi vì mục tiêu của họ là sự ổn định chế độ và củng cố quyền lực. Đây là một mối liên hệ với quyền lực rất khác biệt.
Kể từ khi tình hình đã được cải thiện ở trong nước, Trung Quốc quả thật bắt đầu cung cấp trang thiết bị y tế, bằng cách phô trương điều này dưới hình thức trao tặng và tìm cách đòi các nước tiếp nhận phải ca ngợi mô hình của Trung Quốc. Nhưng có nhiều quốc gia nhận thấy đó không phải là những khoản ban tặng mà là những là đợt giao hàng được bán với mức giá cao hơn thị trường rất nhiều, và một số nước cũng nhận thấy một phần trang thiết bị gởi đến đã bị hư hỏng. Do vậy, tôi nghĩ là Trung Quốc đã cố gắng "rao bán" mô hình của mình với cộng đồng quốc tế và tìm cách chứng tỏ tính ưu việt của mô hình đó, chẳng hạn so với mô hình của Đài Loan, thế nhưng cộng đồng quốc tế chối bỏ.
Tôi tin chắc rằng những nước chia sẻ cùng những giá trị với chúng tôi, nếu họ chú ý đến kinh nghiệm của Đài Loan, họ sẽ nhận thấy rằng các phương pháp dân chủ vẫn là tốt nhất để xử lý dịch bệnh, hơn là một cách tiếp cận chuyên chế".
Ngày 13/5 vừa qua, Trung Quốc đã đón nhận hai cú sốc liên quan đến Đài Loan. Khi chỉ trong một ngày, Pháp ra tuyên bố về "hợp đồng vũ khí" với Đài Loan còn Hải quân Mỹ thì công bố thông tin đã điều tàu khu trục mang tên lửa dẫn đường USS McCampbell đi qua eo biển Đài Loan.
Ngày 13/5, Pháp đã bác bỏ các cảnh báo của Trung Quốc về việc bán vũ khí cho vùng lãnh thổ Đài Loan. Bộ Ngoại giao Pháp nhấn mạnh Paris tôn trọng nguyên tắc "Một Trung Quốc" nhưng sẽ không thay đổi các thỏa thuận hợp đồng đã có với Đài Loan và nói rằng Bắc Kinh nên tập trung vào cuộc chiến với Covid-19,.
Tuyên bố của Bộ Ngoại giao Pháp nêu rõ : "Trong bối cảnh này, Pháp tôn trọng các cam kết trong hợp đồng đã thực hiện với Đài Loan và không thay đổi lập trường kể từ năm 1994. Đối diện với cuộc khủng hoảng Covid-19, tất cả sự chú ý và nỗ lực của chúng ta nên tập trung vào vấn đề chống dịch".
Trước đó, Bộ Ngoại giao Trung Quốc đã cảnh báo Pháp về một hợp đồng giữa Pháp với Đài Loan. Theo đó, vùng lãnh thổ này có kế hoạch mua các vũ khí từ Paris, nằm một phần trong kế hoạch nâng cấp một đội tàu chiến do Pháp chế tạo mà Đài Loan đã mua cách đây 30 năm.
Pháp đã bán 6 tàu hộ vệ tên lửa lớp Lafayette cho Đài Loan với giá 2,8 tỉ USD vào năm 1991, khiến quan hệ ngoại giao giữa hai nước bị đóng băng một thời gian. Xét về thời gian sử dụng, các tàu này hiện đã trên 25 năm tuổi và khá lạc hậu so với các tàu chiến cùng loại của hải quân Trung Quốc.
Một nguồn thạo tin trong cơ quan quốc phòng Đài Loan cho biết Đài Bắc đã lên kế hoạch hiện đại hóa các tàu chiến trên dưới sự giúp đỡ của Pháp.
Quá trình hiện đại hóa bao gồm lắp đặt hệ thống phóng mồi bẫy nhiệt Dagaie MK2 thuộc Tập đoàn DCI (Pháp). Giá trị hợp đồng dự kiến hơn 800 triệu đôla Đài Loan (khoảng 26,8 triệu USD).
Về phía Mỹ, cùng với việc công bố thông tin, Hoa Kỳ đã đồng thời công khai các ảnh chụp lại hoạt động tàu khu trục mang tên lửa dẫn đường USS McCampbell đi qua eo biển Đài Loan lên trang Facebook của Hạm đội Thái Bình Dương của Mỹ.
Đây là lần thứ 6 tàu chiến Mỹ băng qua eo biển Đài Loan từ đầu năm đến nay. Con số này đáng chú ý vì các tàu của hải quân Mỹ di chuyển qua khu vực này chỉ tổng cộng 9 lần trong cả năm ngoái, theo Hãng tin CNA của Đài Loan.
Ông Tô Tử Vân, nhà nghiên cứu tại Viện Nghiên cứu an ninh quốc phòng ở Đài Loan, nhận định sự xuất hiện thường xuyên của tàu chiến Mỹ và việc công bố các hoạt động này qua mạng xã hội sau đó là một dạng "ngoại giao công cộng quân sự" nhằm cho thấy cam kết của Mỹ với khu vực giữa bối cảnh Trung Quốc nỗ lực mở rộng ảnh hưởng quân sự.
Cơ sở cho các động thái ủng hộ dồn dập gần đây của Mỹ là đạo luật mang tên Sáng kiến tăng cường và bảo vệ đồng minh quốc tế Đài Loan (TAIPEI) được Tổng thống Donald Trump ký thông qua hồi cuối tháng 3 vừa qua. Đạo luật yêu cầu cần phải thúc đẩy sự gia nhập của Đài Loan trong các diễn đàn, tổ chức quốc tế và có những hành động trừng phạt các quốc gia phá hoại an ninh hoặc sự thịnh vượng của Đài Loan.
Hiện nay, dư luận Trung Quốc đang kêu gọi chính phủ có hành động trước những vấn đề như phong trào đòi độc lập ở Đài Loan hay những chỉ trích của Mỹ về cách Trung Quốc ứng phó với đại dịch Covid-19. Tuy nhiên, Thiếu tướng không quân Trung Quốc Kiều Lương, người vốn nổi tiếng với đường lối cứng rắn bất ngờ cho rằng, nước này sẽ "trả giá quá đắt" nếu lợi dụng đại dịch Covid-19 để tấn công đảo Đài Loan.
Trả lời phỏng vấn hôm 04/5, Thiếu tướng Kiều Lương, hiện là giáo sư tại Đại học Quốc phòng ở Bắc Kinh nói : "Mục tiêu tối thượng của Trung Quốc không phải thống nhất Đài Loan, mà là đạt giấc mơ chấn hưng quốc gia, để toàn bộ 1,4 tỷ người có cuộc sống tốt đẹp.
Giấc mơ chấn hưng quốc gia có thể đạt được bằng cách thu hồi Đài Loan hay không ? Dĩ nhiên là không. Bởi thế chúng ta không nên lấy điều này làm ưu tiên hàng đầu.
Nếu muốn thu hồi Đài Loan bằng vũ lực, Trung Quốc phải huy động toàn bộ nguồn lực và sức mạnh. Không nên để tất cả trứng vào cùng một giỏ, cái giá phải trả là quá đắt"
Trung Quốc luôn coi Đài Loan là vùng lãnh thổ chờ thống nhất, kể cả bằng vũ lực nếu cần thiết. Một số tướng lĩn
F-35 không phải là loại vũ khí thần kỳ- Tại sao Đài Loan nên thừa nhận thất bại trong quân sự thông thường
Đài Loan sắp hết thời gian, dưới sự lãnh đạo của Tập Cận Bình, Trung Quốc đang ngày càng hiếu chiến cả với cách tiếp cận một số đồng minh ngoại giao còn lại của Đài Loan và sử dụng nguồn lực ngày càng mạnh của quân đội để đưa ra thông điệp rõ ràng : thống nhất với đại lục.
F-35 không phải là một loại vũ khí thần diệu
Tập Cận Bình đã nói rõ rằng ông là một nhà lãnh đạo chuyển đổi có thể đạt được mục tiêu này. Ủy ban đánh giá kinh tế và an ninh của Hoa Kỳ và Trung Quốc đã viết trong các báo cáo thường niên : "Năm 2019, Tổng bí thư Tập Cận Bình đã thể hiện rõ ràng quan điểm ngày càng không khoan nhượng với vị thế độc lập của Đài Loan và ý thức cấp bách thống nhất đất nước". Chiến dịch gia tăng áp lực của Tập Cận Bình đã mang lại rủi ro lớn cho ông và Đảng cộng sản Trung Quốc. Nếu quân đội Trung Quốc (PLA) được lệnh chiếm đảo và thất bại, thì tính hợp pháp lãnh đạo của Tập Cận Bình và Đảng cộng sản sẽ bị nghi ngờ. Một cuộc khủng hoảng như vậy có khả năng dẫn đến sự sụp đổ của cả hai.
Để đảm bảo chiến thắng, Đảng cộng sản Trung Quốc đã ra lệnh tổ chức lại quân đội vào năm 2016. Cùng với một kế hoạch hiện đại hóa đầy tham vọng, dự định "hoàn thành căn bản" vào năm 2035 và nhằm mục đích thúc đẩy quân đội Trung Quốc đạt được vị thế quân sự đẳng cấp thế giới vào năm 2049. Đây là một phần trong viễn vọng "giấc mơ Trung Hoa" của Tập Cận Bình. Mục tiêu của quân đội Trung Quốc bao gồm : qua mặt quân đội Mỹ về khả năng và năng lực, và nếu cần, đánh bại Mỹ khi giao tranh.
Cảnh báo này "nếu cần thiết" chỉ tập trung vào một vấn đề : Đài Loan. Cơ quan Tình báo Quốc phòng đã viết :
"Mong muốn lâu nay của Bắc Kinh là buộc Đài Loan phải thống nhất với lục địa và ngăn chặn mọi nỗ lực tuyên bố độc lập của Đài Loan đã được xem là là động lực chính cho việc hiện đại hóa quân đội Trung Quốc. Bắc Kinh hi vọng rằng các lực lượng nước ngoài sẽ can thiệp vào tình hình ở Đài Loan đã khiến quân đội Trung Quốc thiết lập một loạt các hệ thống để ngăn chặn và từ chối các các lực lượng nước ngoài trong khu vực .
Trong suy nghĩ và tâm lý của Bắc Kinh, Đài Loan (còn được gọi là Trung Hoa Dân Quốc) là vấn đề quan trọng nhất mà Trung Quốc phải đối mặt. Kiểm soát được Đài Loan sẽ khiến quân đội Trung Quốc đoạt được "tàu sân bay không bao giờ chìm" theo như tướng Douglas MacArthur gọi Đài Loan, một chuỗi các quần đảo hướng về phía đông. "Chuỗi" đầu tiên kéo dài từ đông bắc đến tây nam từ đảo Shikoku ở miền Nam Nhật Bản, đi qua Đài Loan, Philippines, Malaysia và tới tận Indonesia. "Chuỗi" thứ hai bắt đầu trên đảo Honshu, Nhật Bản và kéo dài về phía đông nam qua Quần đảo Mariana đến Tây Papua, Indonesia. Khi Bộ Quốc phòng Mỹ đệ trình báo cáo thường niên 2019 lên Quốc hội về sự phát triển quân sự và an ninh liên quan đến Trung Quốc, Đài Loan luôn là hướng đi chiến lược chính của quân đội Trung Quốc. Đài Loan là một trong những khu vực địa lý được xác định có tầm quan trọng chiến lược, trong ấn phẩm quân sự".
Sự tập trung duy nhất liên tục và các kế hoạch được phát triển này khiến Đài Bắc và Washington luôn cảnh giác cao. Là nhà cung cấp vũ khí chính của Đài Loan, Mỹ phải cân nhắc các yêu cầu pháp lý được quy định trong Đạo luật Quan hệ Đài Loan với thực tế địa chính trị của một Trung Quốc đang trỗi dậy. Kết quả là một sự cân bằng mong manh nhằm mục đích cung cấp cho quốc đảo này các biện pháp để tự bảo vệ khỏi Trung Quốc mà không phải vượt qua lằn ranh đỏ của Trung Quốc trong việc đảm bảo cấp cao trước đó của Mỹ trong việc giảm doanh số vũ khí.
Mặc dù có nhiều cuộc tranh luận về việc liệu quân đội Đài Loan có thể chống lại cuộc xâm lược của quân đội Trung Quốc một cách hiệu quả hay không, thì xu hướng này đang thay đổi nhanh chóng, theo hướng có lợi cho Trung Quốc. Bất chấp sự mất cân bằng ngày càng tăng về sức mạnh quân sự thông thường giữa Đài Loan và Trung Quốc, Đài Bắc tiếp tục yêu cầu Mỹ bán công nghệ tiên tiến và các hệ thống nền tảng cung cấp vũ khí cao cấp, thích hợp hơn cho chiến tranh thông thường. Ngay từ tháng 3/2019, Đài Loan vẫn xem xét bổ sung F-35 thế hệ 5 vào kho vũ khí của mình theo quyết định của Lầu Năm Góc.
RAND Corporation đã viết vào năm 2016 :
"Nếu một cuộc xung đột lớn nổ ra, Trung Quốc hiện có khả năng phá hủy máy bay trên tất cả các căn cứ ở Đài Loan, ngoại trừ những máy bay có thể được giấu trong hai hầm trú ẩn trên núi ở quốc đảo này, nhưng những máy bay được bảo vệ này có thể cung cấp niềm an ủi nhỏ, thế nhưng Đài Loan không thể sử dụng chúng từ những vị trí này cho các hoạt động chiến đấu liên tục. Do đó, Đài Loan phải xem xét lại cách đạt được các mục tiêu phòng không trên không trong các xung đột lớn mà không phụ thuộc nhiều vào máy bay chiến đấu".
Những hệ thống vũ khí tiên tiến này là một phần của tính toán lỗi thời. Để Đài Loan tự bảo vệ mình đủ lâu để giành được sự ủng hộ của quốc tế và cho phép Bộ Tư lệnh Ấn Độ-Thái Bình Dương của Mỹ và các đồng minh khác tạo ra cuộc đối đầu quyết định và cần thiết, đánh bại PLA, việc răn đe phải dựa trên các hệ thống vũ khí bất đối xứng và chiến thuật chiến tranh bất đối xứng. Để sống sót, Đài Loan phải tăng chi phí cho cuộc xâm lược của quân đội Trung Quốc lên đến mức pyrrhic (đây là một thành ngữ để chỉ một thắng lợi gây ra những tổn thất khủng khiếp ở phe chiến thắng mà nó tương đương với thất bại).
Bài học của quân đội Mỹ ở Afghanistan và Iraq, khi kẻ thù có các hệ thống vũ khí giá rẻ, dễ sử dụng và phân tán, đặc biệt nhắm vào điểm yếu của các nền tảng tiên tiến và đắt tiền có thể khiến chiến tranh trở nên khó chịu về mặt chính trị và thiếu bền vững. quân đội Trung Quốc đã nghiên cứu cẩn thận những xung đột này, không chỉ cố gắng học cách khai thác những điểm yếu của sức mạnh quân sự Mỹ, mà còn phản ứng hiệu quả hơn với các phong trào ly khai sắc tộc ở Tân Cương và phía tây Tây Tạng. Do đó, các nhà lãnh đạo Bắc Kinh hoàn toàn nhận thức được mối đe dọa từ chiến lược hoạt động phân tán dựa trên tiêu hao này.
Để tạo ra mối đe dọa nguy hiểm, chồng chéo và đa chiều hơn, Đài Loan nên tập trung nỗ lực kết hợp vũ khí bất đối xứng với yếu tố quan trọng nhất và không thể thiếu trong cuộc xâm lược thành công của quân đội Trung Quốc : tàu vận tải đổ bộ. Theo truyền thống, các cuộc xâm lược đổ bộ đường biển quy mô lớn là khó khăn nhất trong tất cả các hoạt động quân sự. Trong phân tích hoạt động đổ bộ từ năm 2002 đến nay, CNA, một tổ chức nghiên cứu phi lợi nhuận đã viết :
"Hoạt động đổ bộ có chiến lược và hạn chế hoạt động có thể làm giảm tính quyết định của hoạt động đổ bộ trong tương lai… Hoạt động đổ bộ phải được tiến hành trong các trường hợp thích hợp với rủi ro leo thang tối thiểu. Những hạn chế này sẽ gia tăng cùng với sự tiến bộ về công nghệ và sự phổ biến của vũ khí dẫn đường chính xác. Ngoài ra, do sự không nhất quán giữa chính sách của Mỹ và quyết định can thiệp vào các vấn đề quân sự ở nước ngoài, Trung Quốc khó kiểm soát nguy cơ leo thang".
Mìn hải quân (thủy lôi) là vũ khí mà Đài Loan đầu tư rất ít thời gian và nguồn lực vào, nhưng cho thấy tiềm năng lớn nhất để phá hoại cuộc đổ bộ của quân đội Trung Quốc. Mìn, đặc biệt là mìn chống người, phải chịu những hạn chế hiện đại do sự không biệt rõ nạn nhân của nó. Tuy nhiên, cuộc xung đột giữa Trung Quốc đại lục và Đài Loan chắc chắn sẽ khiến quân đội Trung Quốc tuyên bố một khu vực kín của hải quân và khu vực cấm bay ở eo biển Đài Loan và phía trên nó, để cảnh báo máy bay vận tải hải quân dân sự không được vào.
Phù hợp với tuyên bố này, bất kỳ kế hoạch xâm lược nào của quân đội Trung Quốc có thể kết thúc bởi lệnh phong tỏa trên đảo của lực lượng hải quân (PLAN-People's Liberation Army Navy). Do đó, bất kỳ con tàu nào còn lại trong khu vực sẽ là mục tiêu quân sự hợp pháp. Sự kết hợp của "các thủy lôi phát nổ khi tiếp xúc và các thủy lôi dưới đáy phát nổ để đáp ứng với tín hiệu âm thanh và từ tính của tàu" sẽ làm phức tạp đáng kể lối đi nào qua kênh eo biển. Sự phát triển của các thủy lôi không người lái và "thông minh" cung cấp các tùy chọn tấn công chính xác hơn, có thể được sử dụng để tấn công các mục tiêu có KẾ HOẠCH, có giá trị cao của hải quân đại lục. Người ta nói rằng tác động của bom mìn trên chiến trường phản ánh các thiết bị nổ ngẫu nhiên, dẫn đến những rắc rối dai dẳng như cách mà quân đồng minh gặp phải ở Afghanistan và Iraq. Thời gian cần thiết để nghiên cứu và làm sạch các loại mìn này làm tăng sức mạnh chiến thuật và đặt gánh nặng lớn lên các nguồn lực và nhân lực xử lý chất nổ. Tương tự, các hoạt động rà phá bom mìn sẽ trì hoãn cuộc tiến công của bộ binh, bởi vì việc vận chuyển (bộ binh) phải vượt qua các tuyến đường được quy định và đánh dấu trên đường đến bãi đáp. Những tuyến đường này sẽ cho phép và cung cấp cho các lực lượng vũ trang của Đài Bắc cơ hội bắn các tàu tấn công đổ bộ và tàu vận tải mặt đất trực tiếp hoặc gián tiếp.
Bộ Ngoại giao Mỹ đã phê duyệt việc bán 108 xe tăng chiến đấu chủ lực M1A2T Abrams và 250 tên lửa Stinger cho Đài Loan vào tháng 7 năm 2019. Đây là một bước đi đúng hướng. Nền tảng Abrams là một trong những xe tăng tiên tiến và hiệu quả nhất trên thế giới. Trong khi "Stinger" là một hệ thống phòng không di động đơn giản nhưng cực kỳ hiệu quả (MANPAD), nó đã chứng minh khả năng gây chết người của nó đối với máy bay cố định và xoay cánh. Sự khác biệt giữa các hệ thống vũ khí này và các ứng dụng trước đó là hệ thống tương đối rẻ và dễ bảo trì, được sử dụng hiệu quả nhất ở cấp chiến thuật chiến tranh.
Tuy nhiên, để biến Đài Loan thành một pháo đài sẽ cần nhiều vũ khí và chiến thuật mới. Điều này sẽ đòi hỏi một sự chuyển đổi tuyệt đối từ một lý thuyết dựa trên chiến tranh thông thường sang chiến lược dựa trên sự bất cân xứng. Về cơ bản, điều này sẽ đòi hỏi các quan chức chính trị và quân sự cấp cao (của Mỹ) phải chính thức thừa nhận rằng các lực lượng vũ trang của Đài Bắc hiện không thể (thệc hiện) chiếm giữ, huấn luyện và trang bị, và do đó không thể đẩy lùi cuộc xâm lược của quân đội Trung Quốc.
Sự thay đổi cơ chế (nhận thức ?) này không phổ biến ở cấp quốc gia, đặc biệt là trong quân đội Đài Loan, vì nó làm giảm khả năng chiến đấu của nam giới và phụ nữ để bảo vệ nhà cửa và người dân của họ. Tuy nhiên, để răn đe có hiệu quả, kẻ thù phải hiểu được các khả năng của bạn, và do đó phải đoán hoặc đánh giá tốt nhất sự sẵn sàng của bạn để sử dụng chúng. Chỉ sau khi thừa nhận sự thất bại trong cuộc chạy đua sức mạnh quốc gia toàn diện giữa David và Goliath (câu chuyện xảy ra năm 3000 TCN và được ghi lại trong Kinh Thánh, chàng David có vóc dáng nhỏ bé và chẳng có chút kinh nghiệm chiến trận nào đối đầu với kẻ hung hăng và nhiều kinh nghiệm chiến đấu Goliath), Đài Loan mới có thể phát triển các trò chơi chiến tranh độc đáo của mình.
Cử tri Đài Loan đã tham gia một cuộc bầu cử ảnh hưởng đến nhu cầu thống nhất của Bắc Kinh. Vào tháng 1, cử tri Đài Loan đã tái bầu nhiệm Tổng thống Thái Anh Văn. Rõ ràng, điều này đã làm giảm bớt những nỗ lực của Trung Quốc nhằm nghiêng cán cân chính sách đối nội của Đài Loan về phía đại lục. Tổng thống Thái Anh Văn đã tỏ rõ ràng quan điểm của mình trong bài phát biểu : "Mỗi cuộc tổng tuyển cử, Đài Loan cho thế giới thấy rằng chúng tôi trân trọng lối sống dân chủ. Chúng tôi phải cố gắng đảm bảo an ninh quốc gia và bảo vệ chủ quyền".
Lời kêu gọi hành động này là cao quý và kịp thời. Nhưng chỉ khi Đài Loan nhận ra những bất lợi quân sự thông thường của mình và tập trung lực lượng vào việc răn đe độc đáo thì điều này mới có thể được hình thành trong một chiến lược phòng thủ thực tế hơn.
Nicolas Hanson
Nguyên tác : F-35s Are Not A Magic Weapon : Why Taiwan Should Admit Conventional Military Defeat, The National Interest, 18/04/2020
Khánh An dịch
Nguồn : VNTB, 22/04/2020
Tác giả là Nicholas Hanson tốt nghiệp Học viện Hải quân Hoa Kỳ năm 2011 và nhận bằng Cử nhân Khoa học về tiếng Ả Rập. Sau khi tốt nghiệp, ông được bổ nhiệm làm sĩ quan của Thủy quân Lục chiến Mỹ, và sau đó khi được đào tạo, bổ nhiệm làm sĩ quan tình báo mặt đất. Toàn bộ sự nghiệp quân sự của ông phục vụ tại Bộ Tư lệnh Ấn Độ-Thái Bình Dương.
Đài Loan : ‘Giấc mộng Trung Hoa’ của Tập Cận Bình biến thành ác mộng
Bắc Kinh đã mất hết mọi cơ hội sáp nhập Đài Loan một cách hòa bình, nay chỉ còn giải pháp quân sự. Nhưng nếu "Hồng Kông là thất bại cho Bắc Kinh, Đài Loan có thể sẽ là địa ngục".
Những người ủng hộ tổng thống Thái Anh Văn trong một cuộc mít-tinh tại Đài Bắc ngày 10/10/2020. Reuters/Tyrone Siu
Đài Loan, xung đột Mỹ-Iran, cháy rừng ở Úc, đình công tại Pháp chưa thấy lối thoát, vợ chồng hoàng tử Harry rút lui khỏi các nhiệm vụ chính của Hoàng gia Anh, đó là các chủ đề chính của các nhật báo Pháp hôm nay 10/01/2020. Đặc biệt Đài Loan sắp bước vào cuộc bầu cử tổng thống ngày mai, dưới móng vuốt đe dọa của Trung Quốc, được tất cả các báo Paris đề cập đến.
"Hôm nay Hồng Kông, ngày mai đến lượt Đài Loan"
Trong bài phân tích mang tựa đề "Đài Loan : Khi ‘giấc mộng Trung Hoa’ của Tập Cận Bình biến thành ác mộng", Les Echos nhận xét bà Thái Anh Văn, "tội đồ" của Bắc Kinh rất nhiều hy vọng sẽ tái đắc cử tổng thống. Cuộc khủng hoảng Hồng Kông là một cú sốc lớn tại hòn đảo, nơi mà lời đe dọa của Tập Cận Bình đã gây ác cảm cho hàng loạt người dân Đài Loan.
"Hôm nay Hồng Kông, ngày mai đến lượt Đài Loan", câu khẩu hiệu này nở rộ trên tường các trường đại học Đài Loan và trong những cuộc biểu tình chống Trung Quốc, phản ánh nỗi lo ngày càng tăng của 23 triệu dân của hòn đảo chỉ nằm cách Hoa lục có 160 km.
Người dân Đài Loan vốn có "Phong trào Hoa hướng dương" trước cả "Phong trào Dù vàng" Hồng Kông năm 2014, cảm thấy mình là một cộng đồng cùng chung vận mệnh với cựu thuộc địa Anh. Libérationnhắc lại, người Đài Loan theo dõi từng ngày các sự kiện ở Hồng Kông, và cuối tháng 9/2019, đã có trên 100.000 người Đài Loan biểu tình ủng hộ phong trào đòi dân chủ Hồng Kông.
La Croixtrong bài "Trung Quốc cộng sản ám ảnh cuộc bầu cử tổng thống Đài Loan", nêu thêm một câu khẩu hiệu khác : "Chống lại Trung Quốc, bảo vệ Đài Loan". Đây là khẩu hiệu tranh cử của bà Thái Anh Văn, 63 tuổi, nữ tổng thống đầu tiên của thế giới Hoa ngữ. Một cái tát cho Trung Quốc, nhưng nhất là đối với đối thủ Hàn Quốc Du (Han Kuo Yu), 62 tuổi, người cho rằng "Đài Loan là bộ phận không thể tách rời của nền văn minh Trung Quốc".
Chống Trung Quốc : Yếu tố chính trong cuộc bầu cử tổng thống Đài Loan
Quan hệ Đài-Trung – ngày thêm căng thẳng – trở thành điểm chính của cuộc bầu cử lần này. Nhà chính trị học Vương Nghiệp Lập (Wang Yeh Lih) nhận xét : "Tình cảm chống Trung Quốc đã trở thành nhân tố chủ chốt trong các cuộc thăm dò".
Theo Les Echos, Tập Cận Bình đã phải trả giá đắt cho bài diễn văn hung hăng trên truyền hình ngày 02/01/2019 gởi đến "đồng bào Đài Loan" nơi mà ông không loại trừ việc thống nhất bằng vũ lực. Nếu bà Thái Anh Văn tái đắc cử, sẽ là thất bại trong ngắn hạn của ông Tập, người muốn hoàn thành giấc mơ của Mao Trạch Đông. Ông ta tin rằng thời gian sẽ đứng về phía mình, nhưng theo Les Echos, việc thống nhất Đài Loan một cách hòa bình nay đã là ảo tưởng.
Libérationcho rằng bà Thái phải cảm ơn ông Tập về bài diễn văn nói trên. Tập Cận Bình đe dọa : "Sự độc lập của Đài Loan chỉ dẫn đến một thảm họa khủng khiếp". Nữ tổng thống Đài Loan đáp trả ngay : "Trung Quốc phải đối mặt với một thực tế về sự hiện hữu của Trung Hoa Dân Quốc, không nên chối bỏ chế độ dân chủ mà người dân Đài Loan đã xây dựng nên". Stéphane Corcuff, chuyên gia về thế giới Trung Hoa đương đại ở Sciences-Po Lyon nhận xét : "Tập Cận Bình đã phạm một sai lầm chính trị với bài diễn văn này".
Đài Loan sẽ là địa ngục cho Bắc Kinh ?
Bài viết "Ở Đài Loan, nữ tổng thống không cúi mình trước đế quốc" chiếm hai trang lớn trên Libération nhắc lại cách đây một năm, bà Thái Anh Văn, được mệnh danh là "Tiểu Anh", uy tín đang sa sút và có nguy cơ thất bại. Nhưng nay bà rất nhiều khả năng tái đắc cử, vượt xa hai đối thủ khác đến 25 điểm.
Ông Ngô Chí Trung (Chih Chung Wu), đại diện Đài Loan tại Pháp thổ lộ Thái Anh Văn không phải là một chính khách truyền thống, bà được đào tạo để trở thành giảng viên đại học chứ không phải nhà lãnh đạo chính trị. Tuy nhiên ông Corcufff nhận xét gần đây bà có rất nhiều nỗ lực, bớt đi phương diện kỹ trị, xử sự phù hợp với văn hóa ngoại giao.
Sau Hồng Kông năm 1997 và Macao năm 1999, mục tiêu của Đảng cộng sản Trung Quốc là thống nhất luôn Đài Loan. Nguyên tắc "nhất quốc, lưỡng chế" thật ra ban đầu được đặt ra để dẫn dụ Đài Loan, trước khi áp dụng cho Hồng Kông. Ý tưởng là sáp nhập tất cả những lãnh thổ này vào Hoa lục, nhưng cho tự trị về kinh tế, chính trị và xã hội. Rất hấp dẫn trên giấy tờ, tuy nhiên trên thực tế, sau 22 năm Hồng Kông được trao trả, không có lời hứa nào được giữ về mặt dân chủ. Tất cả những quyền tự do căn bản bị gặm nhấm dần, cộng thêm bạo lực cảnh sát.
Chuyên gia Matthieu Duchatel, giám đốc chương trình Châu Á của Viện Montagne nhận xét trên Les Echos : "Bắc Kinh có năng lực kinh tế và quân sự để chuẩn bị cho thống nhất, nhưng vấn đề chính là mô hình Trung Quốc hoàn toàn không thu hút nổi xã hội Đài Loan dân chủ, vì ngày càng độc tài hơn". Một nhà nghiên cứu khác cảnh báo "Hồng Kông là thất bại cho Bắc Kinh, còn Đài Loan có thể sẽ là địa ngục".
Trung Quốc sẽ gia tăng áp lực lên Đài Loan
Trả lời phỏng vấn của nhật báo kinh tế Les Echos, nhà nghiên cứu J.Michael Cole thuộc Global Taiwan Institute cho rằng "Bắc Kinh sẽ gia tăng áp lực" lên Đài Loan.
Chủ trương của Tập Cận Bình cứng rắn hơn rất nhiều so với những người tiền nhiệm, và ông ta không có lý do gì để thay đổi. Việc thống nhất Đài Loan nằm trong "Giấc mộng Trung Hoa" mà ông Tập đã nhiều lần hứa hẹn với người dân Hoa lục. Nếu thấy tính chính danh của mình bị đe dọa vì việc thống nhất lâu quá vẫn chưa thành, ông ta có thể dùng đến những biện pháp cực đoan hơn.
Trước mắt, Bắc Kinh sẽ gia tăng áp lực lên hòn đảo, kể cả tập trận gần Đài Loan ; cô lập về ngoại giao và tăng cường ảnh hưởng, các hoạt động xâm nhập để chia rẽ xã hội Đài Loan. Trung Quốc cũng tiếp tục cuộc chiến tranh tâm lý để khuyến khích giới trẻ Đài Loan sang Hoa lục làm việc, áp đặt ý tưởng là nền kinh tế Đài Loan không có tương lai.
Thật ra đã từ lâu Bắc Kinh cố gắng chinh phục tình cảm của người Đài Loan bằng mọi cách, nhưng không thành công. Những người muốn thống nhất với Hoa lục chiếm một phần hết sức nhỏ, bản sắc Đài Loan ngày càng đậm nét nhất là ở lớp trẻ. Người dân Đài Loan thấy rõ sự độc tài của Tập Cận Bình : bắt giam cả triệu người Duy Ngô Nhĩ, đàn áp các tôn giáo, luật sư, tổ chức phi chính phủ, kiểm duyệt báo chí, xâm phạm Nhà nước pháp quyền ở Hồng Kông…
Nhưng Tập Cận Bình không quan tâm đến những ưu tư của họ, muốn tự mình ấn định thời điểm thống nhất. Bắc Kinh đã mất hết mọi cơ hội sáp nhập Đài Loan một cách hòa bình, nay chỉ còn giải pháp quân sự. Trung Quốc luôn đe dọa, nhưng nhà nghiên cứu J.Michael Cole không tin rằng sẽ biến thành hành động. Bắc Kinh vẫn chưa chắc sẽ thành công với chiến dịch tấn công Đài Loan – cái giá về nhân mạng, các hậu quả về ngoại giao và phản ứng của Hoa Kỳ là những yếu tố mà Trung Quốc phải cân nhắc.
Đài Loan : Mục tiêu của "fake news" Trung Quốc
Cũng về Đài Loan, Le Monde cho biết đảo quốc này đang là mục tiêu của các "fake news" Trung Quốc.
Là một xã hội cởi mở, dân chủ, Đài Loan hơn bao giờ hết đang là đích nhắm bóp méo thông tin của Bắc Kinh. Mục tiêu đầu tiên của các tin vịt này chính là tiến trình bầu cử : nhiều tin đồn nói rằng có một loại sáp được bôi lên phiếu bầu để cản trở việc đếm phiếu của ông Hàn Quốc Du. Tin khác lại khẳng định có những người tình nguyện kiểm phiếu bị từ chối, hoặc lãnh tụ sinh viên Hồng Kông Hoàng Chi Phong đã hành hung một ông già khi sang Đài Loan…
Bà Summer Chen, tổng biên tập Taiwan FactCheck Center, trung tâm kiểm tra tin giả được quốc tế công nhận cho biết : "Vai trò của chúng tôi không phải là đi tìm xuất xứ các tin vịt, mà phải kiểm tra cả đôi bên". Tuy nhiên có những hình ảnh giống y nhau xuất hiện cả ở Hồng Kông lẫn Đài Loan, bằng tiếng Quảng Đông rồi bằng quan thoại. Hoặc sử dụng chữ giản thể của Hoa lục thay vì phồn thể ở Đài Loan, hay những từ ngữ đặc trưng chỉ được dùng ở Trung Quốc.
Chính quyền Đài Loan đã cảnh báo người dân từ khi ông Hàn Quốc Du, một người vô danh bỗng đắc cử thị trưởng Cao Hùng, thành phố vốn là thủ phủ của đảng Dân Tiến. "Trump của Đài Loan" vốn giỏi xoay sở trong việc xách động mạng xã hội. Facebook từ ngày 01/01/2020 đã lập ra một "war room" chống tin vịt ở Đài Loan, xóa hàng trăm tài khoản đáng ngờ.
Bắc Kinh còn bị nghi ngờ dùng phương tiện công nghệ để tuyên truyền. Đó là những "nhà máy sản xuất nội dung" thường xuyên xuất hiện trên internet Đài Loan. Chẳng hạn "Qiqi đọc thông tin", không hề có quảng cáo, như vậy được ai tài trợ ? Hoặc "Mission", đăng những tin tức ủng hộ Hàn Quốc Du, đã nhiều lần bị Facebook xóa nhưng tái xuất với tên khác. Nhiều youtuber có hàng trăm ngàn người theo dõi thường xuyên xuất hiện, với nhiều điểm tương tự nhau. Một công ty ở Tứ Xuyên đã được nhận ra là kẻ đứng sau lời đề nghị với các thanh niên 20-25 tuổi "trở nên nổi tiếng nếu quảng bá cho việc thống nhất Đài Loan".
Cháy rừng ở Úc : Thảm họa chưa có hồi kết
Về thảm trạng cháy rừng nước Úc, Le Figaro chạy tựa "Thảm họa chưa có hồi kết". Khoảng 30 người thiệt mạng, 100.000 kilomet vuông ra tro, hàng trăm triệu con thú bị thiêu cháy : chính quyền Úc đuối sức trước nạn cháy rừng hoành hành đã ba tháng qua. Trong bài xã luận, tờ báo kêu cứu "Cháy !"
Một đất nước phong cảnh xinh đẹp như trong bưu thiếp, với nhiều loài thực vật và động vật phong phú, những bãi biển tuyệt vời cho những người thích chơi lướt ván, bỗng chốc trở thành địa ngục. Trước thảm họa, nhiều nhân vật nổi tiếng trong thể thao và điện ảnh đã kêu gọi đóng góp.
Cách đây 30 năm, thế giới xúc động trước những thảm họa nhân đạo như boat people, nạn đói ở Ethiopia… và giờ đây đến lượt thảm họa sinh thái. Tại nước Úc đang bốc cháy, bên cạnh những sinh mạng con người, còn có những loài động vật và thực vật bị tiêu diệt, có thể là vĩnh viễn. Theo Le Figaro, người với người từ lâu đã là chó sói, nhưng nay con người còn trở thành con sói đối với hành tinh : khí hậu bị hâm nóng chủ yếu do hoạt động của loài người.
Thụy My
Đài Loan : Trung Quốc là "cường quyền" ở Thái Bình Dương (RFI, 07/10/2019)
Tại Đài Bắc, ngày 07/10/2019, trong cuộc hội thảo về hợp tác giữa các nước Thái Bình Dương, ngoại trưởng Đài Loan Ngô Chiêu Tiếp lên án Trung Quốc tiến hành một chính sách "bành trướng theo kiểu cường quyền", thiết lập căn cứ quân sự tại hai quốc đảo Salomon và Kiribati, sau khi quân sự hóa Biển Đông.
Khu phố Ngoại giao tại Đài Bắc, nơi đặt sứ quán của hơn mười quốc gia công nhận Đài Loan. Ảnh chụp ngày 23/08/2019. Reuters/Tyrone Siu
"Đài Loan được tin Trung Hoa lục địa muốn lập một đài ra-đa tại Kirabati và xây một quân cảng tại Salomon". "Chiến lược lâu dài của Bắc Kinh là nhằm biến Nam Thái Bình Dương thành ao nhà thứ hai của Trung Quốc sau Biển Đông".
Trên đây là tuyên bố của ngoại trưởng Đài Loan Ngô Chiêu Tiếp tại cuộc hội thảo về hợp tác giữa các nước Thái Bình Dương có sự tham dự của trợ lý ngoại trưởng Mỹ Sandra Oudkirk, đại diện của các nước Úc, New Zealand và các quốc đảo Nam Thái Bình Dương.
Với nhận định này, ngoại trưởng Đài Loan kêu gọi Hoa Kỳ và các nước Nam Thái Bình Dương phải có phản ứng đừng để quá muộn. Cụ thể là phải mạnh mẽ chống lại các biện pháp của Bắc Kinh làm "giảm sự hiện diện của Đài Loan" trong vùng Thái Bình Dương.
Với hai quốc đảo Salomon và Kirabati vừa bỏ Đài Bắc để bang giao với Bắc Kinh, Đài Loan chỉ còn quan hệ với bốn đảo trong vùng là Palau, Marshall, Tuvalu và Nauru.
Theo Reuters, sự kiện trợ lý ngoại trưởng Mỹ Sandra Oudkirk tham dự hội thảo được xem là một nỗ lực của Washington gia tăng hỗ trợ Đài Loan. Tuy có quan hệ ngoại giao và thương mại quan trọng với Hoa lục và tuyên bố tôn trọng "nguyên tắc một nước Trung Hoa duy nhất", Hoa Kỳ vẫn trợ giúp chính phủ Đài Loan về quân sự và đầu tư buôn bán.
Tú Anh
******************
Đài Loan : Trung Quốc thực thi ‘chủ nghĩa bành trướng độc đoán’ ở Thái Bình Dương (VOA, 07/10/2019)
Hôm 07/10, Đài Loan nói rằng Trung Quốc đang thực thi "chủ nghĩa bành trướng độc đoán" ở Thái Bình Dương, dẫn ra các tin tức về kế hoạch hiện diện quân sự của Trung Quốc tại hai quốc gia Thái Bình Dương mà gần đây đã cắt đứt quan hệ với Đài Bắc nhưng lại tuyên bố thắt chặt quan hệ với Bắc Kinh, theo Reuters.
Ngoại trưởng Đài Loan Joseph Wu
Reuters trích lời Bộ trưởng Ngoại giao Đài Loan Joseph Wu nói tại một diễn đàn về hợp tác giữa các nước ở Thái Bình Dương: "Chúng tôi đã xem các tin tức cho rằng Trung Quốc quan tâm đến việc mở lại trạm radar ở Kiribati và xây dựng một căn cứ hải quân ở tỉnh Western thuộc Quần đảo Solomon."
"Từ quan điểm chiến lược dài hạn, những người bạn và đối tác cùng chí hướng nên thực sự lo lắng rằng liệu Thái Bình Dương có còn tự do và rộng mở hay không, và liệu các tác nhân chính có tuân theo trật tự dựa trên luật pháp quốc tế hay không," ông Wu nói thêm.
Vào tháng trước, Quần đảo Solomon và Kiribati đã quyết định công nhận Trung Quốc, và từ bỏ mối quan hệ với hòn đảo tự trị và dân chủ Đài Loan. Bắc Kinh tuyên bố Đài Loan là một tỉnh của mình và cho rằng Đài Loan không có quyền thiết lập quan hệ cấp nhà nước với nước ngoài.
Điều đó đã làm giảm số lượng các đồng minh ngoại giao của Đài Loan ở Thái Bình Dương xuống chỉ còn bốn nước: Palau, Quần đảo Marshall, Tuvalu và Nauru. Đài Loan hiện có quan hệ ngoại giao chính thức với 15 quốc gia.
Ông Wu kêu gọi các nước bao gồm Hoa Kỳ hãy chống lại các động thái của Trung Quốc hòng làm giảm bớt sự hiện diện của Đài Loan tại Thái Bình Dương.
"Tôi chắc chắn không muốn chứng kiến Thái Bình Dương biến thành một Biển Đông khác, [và] một ngày kia chúng ta sẽ thở dài than rằng đã quá muộn để làm bất cứ điều gì," ông Wu nói khi đề cập đến các động thái của Trung Quốc nhằm xây dựng các căn cứ quân sự trên các đảo nhân tạo và các rạn san hô trong vùng lãnh hải đang có tranh chấp.
Bộ Ngoại giao Trung Quốc chưa phản hồi ngay trước yêu cầu bình luận của Reuters về phát biểu Đài Loan.
*******************
Biển Đông : Tàu Trung Quốc thăm dò ngày càng sát bờ biển Việt Nam (RFI, 06/10/2019)
Thông tin từ giới chuyên gia theo dõi tình hình lưu hành trên mạng Internet cho thấy là từ cuối tháng 9, đầu tháng 10/2019, tàu Trung Quốc đã mở hai mặt trận trong vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam.
Vị trí bãi Tư Chính - Nguồn : Google Map.
Ngày 03/10/2019, phát ngôn viên bộ Ngoại Giao Việt Nam tố cáo Trung Quốc cho tàu mở rộng hoạt động trong vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam, nhưng không cho biết chi tiết cụ thể.
Tuy nhiên, theo quan sát của giới chuyên gia, một mặt, Bắc Kinh cho tàu thăm dò ngày càng áp sát bờ biển miền Trung Việt Nam. Mặt khác, Trung Quốc tung tàu hải cảnh đẩy mạnh các hoạt động phá hoại công việc của giàn khoan Hakuryu tại lô 6.1 gần Bãi Tư Chính.
Trên mạng Twitter, tài khoản Pham Thang Nam công bố một loạt hình ảnh sơ đồ vị trí chiếc tàu Trung Quốc dựa theo tín hiệu nhận dạng AIS, cho thấy rõ hành trình của tàu khảo sát Trung Quốc Hải Dương Địa Chất 8 từ lúc chiếc tàu này trở lại vùng đặc quyền kinh tế Việt Nam lần thứ tư hôm 28/09. Bản đồ công bố sáng ngày 06/10/2019 cho thấy chiếc tàu Trung Quốc chỉ cách bờ biển Việt Nam không đầy 100 hải lý.
Ảnh chụp màn hình tin nhắn từ tài khoản Twitter Pham thang Nam về hành trình dọc bờ biển miền Trung Việt Nam của tàu khảo sát Trung Quốc Hải Dương Địa Chất 8. Copie écran Twitter
Tàu khảo sát Trung Quốc lần này không đi xuống phía bãi Tư Chính, mà đi ngược lên phía bắc, di chuyển lên xuống theo chiều dọc trong dải biển nằm giữa vĩ độ ngang với Phan Thiết ở phía dưới, và gần ngang với Quảng Ngãi ở phía trên.
Điều đáng nói là chiếc tàu này ngày càng áp sát bờ biển Việt Nam, và theo ghi nhận mới nhất vào 5 giờ sáng nay 06/10, giờ Việt Nam, vị trí con tàu có lúc chỉ cách đảo Hòn Lớn ở tỉnh Khánh Hòa hay mũi Đại Lãnh tỉnh Phú Yên khoảng 90 hải lý.
Các dữ liệu do tài khoản này tiết lộ trùng hợp với cảnh báo hôm 30 tháng 9 vừa qua của giáo sư Ryan Martinson thuộc trường Hải Chiến Mỹ, cũng đã công bố một bản đồ xác định sự kiện là từ ngày rời Đá Chữ Thập ở Trường Sa hôm 27/09, tàu khảo sát HD 8 của Trung Quốc đã đi ngược lên phía bắc để thăm dò một khu vực dọc theo bờ biển Việt Nam từ Phan Thiết lên đến gần Quảng Ngãi.
Song song với việc cho tàu khảo sát lên hoạt động trong vùng biển Việt Nam ngoài khơi miền Nam Trung Bộ, Bắc Kinh tiếp tục cho tàu hải cảnh sách nhiễu hoạt động của giàn khoan Hakuryu 5 tại khu vực Lô 6.1.
Tài khoản IndoPacific_SCS_Info hôm 03/06 báo động là trong 24 tiếng đồng hồ trước đó, hai tàu hải cảnh Trung Quốc là 37111 và 31302 đã có những thao tác gây nguy hiểm, cắt đường đi của chiếc tàu hậu cần Crest Argus 5 phục vụ cho giàn khoan Hakuryu 5.
Theo nguồn tin này, thì đó là một hành vi « leo thang nghiêm trọng, có thể dẫn đến hậu quả khó lường ».
Ngày hôm qua, 05/10, tài khoản này cho biết là một số nguồn tin tiết lộ rằng có đến 28 tàu hải cảnh và dân quân biển Trung Quốc hoạt động hỗ trợ cho tàu khảo sát Hải Dương Địa Chất 8 và sách nhiễu giàn khoan của Việt Nam tại Bãi Tư Chính.
Bình luận về các thông tin nói trên, ông Shekhar Sinha, một phó đô đốc Hải Quân Ấn Độ đã hồi hưu, hiện là chuyên gia phân tích, trong một tin nhắn Twitter vào hôm qua đã cho rằng diễn biến tại Bãi Tư Chính đã « trở nên nguy hiểm cho hòa bình thế giới », và đã đến lúc Liên Hiệp Quốc phải quan tâm, và nhóm P4, tức là 4 thành viên thường trực còn lại (Nga, Anh, Pháp, Mỹ) của Hội Đồng Bảo An có trách nhiệm nêu lên vấn đề.
Trọng Nghĩa
Đài Loan bắn hơn 100 tên lửa, F-16 giả định đánh tàu Liêu Ninh (RFA, 31/07/2019)
Trong cuộc tập trận bắn đạn thật diễn ra hai ngày từ hôm 29/7, quân đội Đài Loan đã phóng tổng cộng hơn 100 quả tên lửa bao gồm 12 loại có tầm bắn qua eo biển Đài Loan. Hãng tin CNA của Đài Loan dẫn nguồn tin từ Bộ Quốc phòng cho biết tin này hôm 30/7.
Hình minh họa. Máy bay F-16 (phải) trong cuộc tập trận Han Glory ở hạt Bành Hồ, phía Nam Đài Loan hôm 30/5/2019 AFP
Cuộc diễn tập diễn ra vào giữa lúc Trung Quốc cũng đang tiến hành hai cuộc diễn tập khác ở phía bắc và tây Đài Loan từ hôm 28/7 và sẽ kéo dài đến ngày 2/8 tới.
CNA trích lời phát ngôn viên Bộ Quốc phòng, ông Lee Chao-ming cho biết Đài Loan đã phóng 117 quả tên lửa tầm xa và tầm trung ra vùng biển ngoài khơi phía đông của Đài Loan trong hai ngày 29 và 30/7. Trong số này có 40 quả được phóng hôm 29/7.
Theo UPI, cũng trong cùng ngày, các chiến đấu cơ F-16 của Đài Loan đã diễn tập nhắm bắn tàu chiến, sử dụng tên lửa chống tàu AGM-84 Harpoon. Diễn tập này được coi là giả định chống lại tàu sân bay Liêu Ninh của Trung Quốc.
Theo Liberty Times của Đài Loan, những máy bay chiến đấu khác tham gia cuộc tập trận đã thả những trái bom 2.000 pound trong 8 lần để đánh chìm các mục tiêu tấn công trên biển.
Đây được coi là lần đầu tiên kể từ năm 2001, quân đội Đài Loan sử dụng tên lửa Harpoon trong một cuộc diễn tập.
Trước đó, hôm 29/7, Cơ quan An toàn Hàng hai của Trung Quốc cho biết quân đội Trung Quốc bắt đầu thực hiện các cuộc tập trận trong tuần này gần Đài Loan.
Global times trích lời ông Wei Dongxu, một chuyên gia phân tích quân sự của Trung Quốc, cho biết những cuộc tập trận được Quân đội Giải phóng Nhân dân Trung Quốc thực hiện hàng năm, nhưng Hoa Kỳ đã cho tàu chiến đi qua eo biển Đài Loan, và thậm chí còn bán vũ khí cho Đài Loan. Vì vậy, cuộc tập trận được coi như một sự đánh chặn.
***************
Đài Loan tập trận bắn đạn thật sau khi Trung Quốc tuyên bố tập trận (RFA, 29/07/2019)
Viện Khoa học và Công nghệ Quốc gia Chung Shan của quân đội Đài Loan vừa tập trận bắn đạn thật hôm thứ Hai, ngày 29/7 ở căn cứ ven biển thuộc hạt Bành Hồ. Hãng tin CNA của Đài Loan trích tin từ Bộ Quốc phòng Đài Loan cho biết như vậy.
Hình minh họa. Tập trận Han Glory ở hạt Bành Hồ, phía nam Đài Loan hôm 30/5/2019 AFP
Theo Bộ Quốc phòng Đài Loan, trong cuộc tập trận diễn ra một ngày, tên lửa được bắn ra ở khoảng cách 250 km từ căn cứ Jiupeng vào vùng nước phía đông Đài Loan ở độ cao không giới hạn.
Trước đó, vào ngày 24/7, Đài Loan cũng thực hiện một cuộc tập trận bắn đạn thật tại căn cứ Jiupeng. Tại cuộc tập trận này, tên lửa được bắn lên trời vào đất liền ở vùng ngoài khơi hạt Yilan.
Trong khi đó, hãng tin Reuters hôm 29/7 trích nguồn từ cơ quan an toàn hàng hải của Trung Quốc cho biết quân đội Trung Quốc bắt đầu thực hiện các cuộc tập trận trong tuần này tại vùng biển gần Đài Loan.
Tờ Global Times của Đảng Cộng sản Trung Quốc hôm 29/7 trích thông tin từ giới chức chính phủ cho biết quân đội nước này bắt đầu tập trận ở biển Hoa Đông vào lúc 6 giờ chiều ngày Chủ Nhật, 28/7 và sẽ kéo dài đến 6 giờ chiều ngày thứ Năm, 1 tháng 8.
Hoa Đông là vùng biển Trung Quốc đang có những tranh chấp về chủ quyền với Nhật Bản.
Theo Global Times, cuộc tập trận ở Biển Đông bắt đầu vào 6 giờ sáng thứ Hai, ngày 29/7 và dự kiến kéo dài đến 6 giờ chiều ngày thứ Sáu, 2 tháng 8.
Hai khu vực tập trận của Trung Quốc nằm trong vùng nước ở phía bắc và tây của Đài Loan.
Cơ quan an toàn hàng hải của Trung Quốc không cho biết cụ thể lực lượng nào sẽ tham gia tập trận.
Hồi tuần trước, Sách Trắng quốc phòng Trung Quốc được công bố, trong đó Bắc Kinh khẳng định Đài Loan là lãnh thổ không thể tách rời của Trung Quốc, đồng thời cảnh báo những người có ý muốn đòi độc lập cho Đài Loan khỏi Trung Quốc, ý muốn nói đến Đảng Dân Chủ Tiến Bộ của Tổng thống Thái Anh Văn.
Global times trích lời ông Wei Dongxu, một chuyên gia phân tích quân sự của Trung Quốc, cho biết những cuộc tập trận được Quân đội Giải phóng Nhân dân Trung Quốc thực hiện hàng năm, nhưng Hoa Kỳ đã cho tàu chiến đi qua eo biển Đài Loan, và thậm chí còn bán vũ khí cho Đài Loan. Vì vậy, cuộc tập trận được coi như một sự đánh chặn.
Hôm 8/7 vừa qua, Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ đã phê chuẩn kế hoạch bán hơn 2 tỷ đô la vũ khí cho Đài Loan.
Thủ tướng Malaysia yêu cầu Trung Quốc xác định ‘cái gọi là quyền sở hữu’ ở Biển Đông (VOA, 07/03/2019)
Thủ tướng Malaysia Mahathir Mohamad hôm 7/3 nói rằng Trung Quốc nên xác định rõ "cái gọi là quyền sở hữu" của họ ở khu vực Biển Đông đang tranh chấp, để các nước có tuyên bố chủ quyền khác có thể bắt đầu khai thác lợi ích trong vùng biển giàu tài nguyên này.
Thủ tướng Mahathir Mohamad.
Trong một cuộc phỏng vấn với đài ABS-CBN ở Manila, Thủ tướng Mahathir nói rằng "nếu không có giới hạn, thì yêu sách chủ quyền của Trung Quốc sẽ không ảnh hưởng nhiều đến chúng ta". Đồng thời, ông cũng nhấn mạnh đến tầm quan trọng của "tự do hàng hải" trên tuyến thủy lộ đông đúc.
Trung Quốc tuyên bố chủ quyền trên gần như toàn bộ Biển Đông nhưng từ chối xác định phạm vi yêu sách chủ quyền của mình, ngoại trừ một đường 9 đoạn (đường lưỡi bò) mơ hồ trên bản đồ, làm phức tạp tranh chấp với các nước cũng có tuyên bố chủ quyền là Việt Nam, Đài Loan, Malaysia, Philippines và Brunei.
"Chúng ta phải nói chuyện với Trung Quốc về việc xác định yêu sách chủ quyền của họ và ‘quyền sở hữu’ hay ‘cái gọi là quyền sở hữu’ mà họ tuyên bố có nghĩa là gì, để chúng ta có thể tìm ra phương cách có được một số lợi ích từ đó", ông Mahathir nói.
"Tôi cho rằng dù yêu sách của Trung Quốc có là gì, thì điều quan trọng nhất là Biển Đông nói riêng phải được mở cửa cho hàng hải", ông Mahathir nói thêm. "Không hạn chế, không trừng phạt và nếu điều đó xảy ra, thì tôi nghĩ những tuyên bố của Trung Quốc sẽ không ảnh hưởng nhiều đến chúng ta".
Thủ tướng Mahathir đang có chuyến thăm Manila để hội đàm với Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte và các quan chức hàng đầu khác. Họ cảm ơn Malaysia vì đã là trung gian cho các cuộc đàm phán hòa bình giữa chính phủ Philippines và lực lượng du kích Hồi giáo ở miền Nam nước này, quê hương của người Hồi giáo thiểu số ở quốc gia theo Công giáo La Mã.
Nhà lãnh đạo 93 tuổi của Malaysia là thủ tướng lâu đời nhất thế giới. Ông từng đến thăm Philippines trong tư cách thủ tướng vào năm 1987 và 1994.
******************
Đài Loan chống đối ý tưởng thống nhất của Tập Cận Bình (VOA, 07/03/2019)
Lời cảnh báo Trung Quốc đưa ra hôm 5/3 rằng Đài Loan nên tránh theo đuổi độc lập chính trị đã khởi động điều mà một nhà hoạch định chính sách cấp cao ở Đài Bắc dự đoán là một loạt những hành động mới nhằm kéo hòn đảo này lại gần hơn với sự kiểm soát của Bắc Kinh.
Tổng thống Đài Loan Thái Anh Văn chống lại việc thống nhất với Trung Quốc
Trong một bản báo cáo trước Đại hội đại biểu Nhân dân Toàn quốc (tức Quốc hội) ở Bắc Kinh, Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường nói rằng chính phủ của ông sẽ ‘kiên quyết phản đối và kiềm chế’ bất cứ nỗ lực nào để chia tách Đài Loan khỏi Trung Quốc, Tân Hoa Xã đưa tin. Đài Loan, mặc dù đã tự trị trong hơn 70 năm, chưa bao giờ tuyên bố độc lập trong Hiến pháp.
Sau phiên họp Quốc hội thường niên kéo dài 10 ngày ở Bắc Kinh, chính phủ Trung Quốc sẽ mời một danh sách các nhân vật Đài Loan đến tham dự các sự kiện để thảo luận về lời kêu gọi của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình hôm 2/1 về hòa bình, thống nhất, đối thoại và cùng phát triển của hai bờ eo biển Đài Loan, ông Khưu Thủy Chính, Thứ trưởng của Đài Bắc phụ trách các vấn đề đại lục nói với VOA. Chính phủ của ông bác bỏ việc thống nhất với đại lục.
Bắc Kinh đã tuyên bố chủ quyền đối với Đài Loan kể từ cuộc nội chiến Quốc-Cộng vào những năm 1940 và không loại trừ việc sử dụng vũ lực để thống nhất hai bờ eo biển. Trên 80% người dân Đài Loan chống thống nhất, các cuộc thăm dò của chính phủ cho biết. Đề xuất của ông Tập vào ngày 2/1, được gọi là ‘Năm điểm của ông Tập’, lặp lại lập trường kiên quyết của Bắc Kinh rằng hai bên phải thống nhất.
"Chúng ta có thể thấy gần đây là những tổ chức được thành lập ở Đài Loan đang mời các doanh nhân và sinh viên Đài Loan đến dự các hội thảo và diễn đàn", ông Khưu nói. "Chúng tôi nghĩ rằng, sau Đại hội đại biểu Nhân dân toàn quốc, họ sẽ thúc đẩy một loạt các đạo luật và hoạt động để kêu gọi sự ủng hộ đối với Năm điểm của ông Tập".
Kỳ họp Quốc hội thường niên này quy tụ khoảng 3.000 đại biểu và thường bắt đầu và kết thúc bằng lời kêu gọi thống nhất Đài Loan với Trung Quốc. Kỳ họp năm nay trùng hợp với đợt công bố 31 biện pháp khích lệ của chính phủ Trung Quốc để đưa công dân Đài Loan đến đại lục làm việc, nghiên cứu và đầu tư. Đó cũng là cột mốc chính trị chính kể từ bài phát biểu của ông Tập.
Kỳ họp lần nay sẽ ‘có sự quan tâm cao độ’ từ các quan chức ở Đài Bắc, ông Khưu nói.
Quốc hội Trung Quốc, vốn được nhìn nhận rộng rãi là cơ quan bù nhìn của đảng Cộng sản, có thể phê chuẩn những đạo luật về các chính sách chính trị và kinh tế. Hồi năm 2005, họ đã thông qua đạo luật chống ly khai thứ hai vốn chính thức cho phép sử dụng vũ lực chống lại Đài Loan nếu cần để ngăn chặn hòn đảo này chính thức tuyên bố độc lập.
Tại kỳ họp này, Quốc hội có thể thông qua những đạo luật để hậu thuẫn cho những đề xuất mà ông Tập đưa ra hồi đầu năm, ông Khưu nói.
Các sự kiện gắn liền với kỳ họp Quốc hội năm nay có thể bàn thảo đề nghị của ông Tập về nguyên tắc ‘một đất nước-hai chế độ’ dành cho Đài Loan, ông Khưu nói thêm. Điều này có nghĩa là Bắc Kinh sẽ kiểm soát tổng thể Đài Loan trong khi hòn đảo này được tự chủ về kinh tế ở mức độ nhất định.
Tham vấn dân chủ
Các hoạt động sau kỳ họp Quốc hội nhằm vào Đài Loan nhiều khả năng sẽ phối hợp với lời kêu gọi của ông Tập hồi tháng 1 về ‘tham vấn dân chủ’ giữa các lãnh đạo Trung Quốc và các phe phái chính trị ở Đài Loan ngoài Đảng Dân Tiến cầm quyền, ông Khưu nói.
Đảng Dân Tiến cầm quyền có quan điểm cứng rắn trong quan hệ với Trung Quốc và Tổng thống Đài Loan, bà Thái Anh Văn, đã chọc giận Bắc Kinh với việc bác bỏ lời kêu gọi đối thoại.
Tuy nhiên Quốc dân Đảng, đảng đối lập chính ở Đài Loan, ủng hộ đối thoại với Bắc Kinh. Đảng này dự kiến sẽ đối đầu với đảng cầm quyền trong cuộc bầu cử Tổng thống vào năm 2020. Nhiều người Đài Loan ủng hộ đối thoại thương mại và đầu tư với Trung Quốc trong khi duy trì quyền tự trị.
Ông Hàn Quốc Du, thị trưởng thành phố cảng Cao Hùng được Quốc dân Đảng ủng hộ, sắp sửa có chuyến thăm hai thành phố ở đại lục vào cuối tháng 3. Văn phòng của Bắc Kinh lo về các vấn đề Đài Loan bày tỏ ‘hoan nghênh và ủng hộ’, Tân Hoa Xã đưa tin.
Ông Khưu lưu ý rằng các chính phủ khác đã từng đàm phán hòa bình với Trung Quốc ‘không bao giờ có kết quả tốt đẹp’.
"Chúng tôi hy vọng rằng người dân và đồng bào của chúng tôi có thể có tất cả những hiểu biết thông thường này và cùng nhau bảo vệ cho nền tự trị dân chủ của chúng ta", ông nói.
Văn phòng của Bắc Kinh lo về các vấn đề Đài Loan có thể đang nghiên cứu các cách làm để thực hiện ‘tham vấn dân chủ’, ông Tôn Vân, nghiên cứu cao cấp chương trình Đông Á của Viện nghiên cứu Stimson ở Washington, D.C., cho biết.
"Tôi cảm thấy nhất định họ đang làm cái gì đó", ông Tôn giải thích. "Nếu không thì họ không thể nào đáp ứng lời kêu gọi của ông Tập Cận Bình về tham vấn dân chủ với tất cả các lực lượng chính trị từ tất cả các ngành nghề và các lĩnh vực ở hai bờ eo biển Đài Loan".
"Những cuộc tham vấn này sẽ phù hợp với tiến trình phát triển hòa bình của quan hệ xuyên eo biển Đài Loan cũng như với ý chí của đồng bào hai bờ eo biển và dòng chảy của thời đại", Tân Hoa Xã dẫn lời phát ngôn nhân của Văn phòng Các vấn đề Đài Loan cho biết.
Giọng điệu ôn hòa
Ông Tập cũng ở trong thế đề phòng sau khi chuyện Tổng thống Đài Loan bác bỏ bài diễn văn hôm 2/1 của ông Tập giúp cho bà Thái tăng 10 điểm phần trăm tỷ lệ ủng hộ, ông Lâm Trung Bân, giáo sư về nghiên cứu chiến lược đã nghỉ hưu ở Đài Bắc, nhận định.
Ông Lâm lưu ý rằng ông Uông Dương, ủy viên Thường vụ Bộ Chính trị, đã bỏ ‘năm điểm’ tại một hội thảo hồi cuối tháng 1.
"Tôi nghĩ ông Tập đã có bài học đầu tiên sau khi ông nêu lên năm điểm vốn đã đẩy bà Thái từ chỗ thấp lên vị trí rất cao, và đó là lý do tại sao ông Tập phải đổi lập trường", ông Lâm nói thêm.
Trung Hoa Dân Quốc nay gọi là Đài Loan phát triển được là nhờ nước Mỹ điều này chúng ta đều đã biết.
Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa còn được gọi là Trung Quốc tăng trưởng kinh tế cũng chính nhờ dựa trên mô hình xuất cảng thúc đẩy tăng trưởng của Mỹ và nhờ Mỹ mở cửa cho hàng hóa giao thương thì ít người biết đến.
Một Đài Loan, Một Trung Quốc
Biết được lịch sử phát triển xã hội Trung Hoa giúp chúng ta hiểu rõ hơn về vai trò của nước Mỹ trong việc phát triển kinh tế toàn cầu và hậu quả của "chủ nghĩa xã hội mang bản sắc Trung Quốc" mà Bắc Kinh đang theo đuổi.
Khu công nghiệp xuất cảng đầu tiên
Puerto Rico đảo quốc thuộc khối Thịnh Vượng Chung Hoa Kỳ đã nhanh chóng chuyển đổi từ một quốc gia nông nghiệp sang công nghiệp dựa trên giáo dục và xuất cảng.
Trước tiên, Hoa Kỳ giúp Puerto Rico có một nền giáo dục phổ thông tương đương với Mỹ. Nếu sống ở Hoa Kỳ, dân Puerto Rico được công nhận là công dân Mỹ vì thế nhiều người đã gởi con em sang Mỹ du học.
Trước đây nguồn lợi chính Puerto Rico là trồng mía và xuất khẩu đường. Đến năm 1942, Hoa Kỳ xây dựng Puerto Rico thành một khu công nghiệp, sử dụng nguồn nhân công rẻ và xuất cảng miễn thuế sang Mỹ.
Puerto Rico hiện có thu nhập bình quân đầu người cao nhất Châu Mỹ La Tinh. Nông nghiệp chỉ còn chiếm 1%, công nghiệp chiếm 45% và dịch vụ chiếm 54%.
Thành công tại Puerto Rico đã được người Mỹ áp dụng cho nhiều quốc gia khác như Đài Loan, Nam Hàn, Nhật bản, Trung Quốc,… và cả cho Việt Nam. Nhưng kết quả chỉ vài quốc gia thực sự thành công trong đó có Đài Loan.
Công bằng, thịnh vượng và tiến bộ
Năm 1949 khi cộng sản chiếm được lục địa, chính phủ Tưởng Giới Thạch phải rút sang Đài Loan và nhờ sự giúp đỡ của Mỹ xây dựng hòn đảo này thành một quốc gia tiến bộ.
Phát triển xã hội Đài Loan dựa trên kinh tế tự do và chủ trương dân sinh hạnh phúc của Tôn Dật Tiên.
Chính phủ cho cải cách ruộng đất để nông dân có ruộng cấy cày. Những điền chủ bán ruộng đất cho chính phủ lại được khuyến khích đầu tư vào các kỹ nghệ nhẹ phục vụ tiêu dùng quốc nội.
Chính phủ cho phát triển giáo dục từ bậc phổ thông lên đến đại học. Nhiều sinh viên được gởi sang Mỹ du học để khi về nước có thể phục vụ phát triển kinh tế Đài Loan.
Đến năm 1966, Mỹ cho phép hàng hóa Đài Loan được miễn thuế hay nhập cảng vào Mỹ với thuế quan nhẹ, đồng thời cho đầu tư vào kỹ nghệ sản xuất phục vụ xuất cảng tại Đài Loan.
Khu chế xuất (Export Processing Zone) đầu tiên của thế giới được xây dựng tại phía Nam của thành phố Cao Hùng.
Đài Loan khởi đầu bằng kỹ nghệ may mặc, chế biến nông phẩm bao bì và đóng hộp xuất cảng.
Rồi từng bước phát triển sản xuất các mặt hàng như đồng hồ, quạt máy, tủ lạnh, truyền hình,... hầu hết các mặt hàng công nghệ xuất cảng đều rẻ tiền nhưng tiện dụng.
Nhiều hãng xưởng nhỏ sau đó được xây dựng khắp nơi nhằm phục vụ chính sách xuất cảng thúc đẩy tăng trưởng kinh tế Đài Loan.
Đồng thời là một số khu kỹ nghệ nặng như lọc dầu hay sắt thép chủ yếu phục vụ cho phát triển kinh tế quốc gia.
Hoa Kỳ cũng đã có những kế hoạch giúp đỡ xây dựng Việt Nam Cộng Hòa không khác gì Đài Loan.
Hoa Kỳ giúp cải cách ruộng đất, nâng cao việc giáo dục, phát triển kinh tế tự do, xây dựng công nghiệp nhẹ và đặc biệt các khu công nghiệp hướng đến xuất khẩu như khu kỹ nghệ Biên Hòa - Thủ Đức.
Đáng tiếc, Bắc Việt đã xâm nhập miền Nam và chiến tranh ngày càng trở nên khốc liệt.
Chiến tranh Việt Nam lại tạo điều kiện cho kỹ nghệ Đài Loan phát triển mạnh. Nhiều mặt hàng được sản xuất tại Đài Loan nhằm phục vụ quân đội Việt Nam Cộng Hòa và quân đội Mỹ đóng tại miền Nam.
Đến năm 1980, Đài Loan mở ra Khu kỹ nghệ Hsinchu cách Đài Bắc 45 dặm, là nơi quy tụ các tài năng kỹ thuật Trung Hoa du học các nước quay về đóng góp cho Đài Loan.
Khu kỹ nghệ khi đó đã có 25.000 công nhân với 125 xí nghiệp điện tử sản xuất các mặt hàng kỹ thuật cao, chẳng khác gì Thung lũng Silicon của miền Bắc California, Hoa Kỳ.
Nhờ chủ trương dân sinh hạnh phúc, khoảng chênh lệch giữa người giầu và người nghèo và trình độ kiến thức giữa nông thôn và thành thị không mấy cách biệt.
Từ đầu những năm 1990, Đài Loan cải cách để có được một nền tảng chính trị dân chủ và tiến bộ.
Năm 2017, GDP (PPP) dựa trên sức mua bình quân đầu người của Đài Loan là 49.901 Mỹ kim, đứng hạng 16 trên thế giới.
Đài Loan đã tận dụng sự nâng đỡ của Hoa Kỳ để phát triển thành một nước tự do, dân chủ, công bằng, thịnh vượng và tiến bộ.
Bắt chước Đài Loan
Năm 1979, khi Hoa Kỳ chính thức nối lại bang giao và mở cửa giao thương với Trung Quốc, cũng là lúc Đặng Tiểu Bình cho thử nghiệm Khu chế xuất Thâm Quyến giáp ranh với Hong Kong.
Ý tưởng xây dựng Khu chế xuất Thâm Quyến xuất phát từ sự thành công của Khu chế xuất Cao Hùng của Đài Loan.
Mặc dù chính trị giữa Bắc Kinh và Đài Bắc còn căng thẳng, giới tư bản Đài Loan vẫn muốn đầu tư vào lục địa Trung Hoa là nơi dư thừa nhân công, giá nhân công rẻ, cùng chung ngôn ngữ và văn hóa, lại được ưu đãi của nhà cầm quyền Bắc Kinh.
Qua ngã Hong Kong, giới tư bản Đài Loan đã tích cực đầu tư, cố vấn xây dựng Khu chế xuất Thâm Quyến cũng như xây dựng ngoại thương giữa Trung Quốc và thế giới tự do.
Thành công của Khu chế xuất Thâm Quyến là động lực để Trung Quốc xây dựng thêm các Khu chế xuất Châu Hải, Hạ Môn và Sán Đầu, đồng thời xây dựng mô hình xuất cảng thúc đẩy tăng trưởng cho đến ngày nay.
Nhiều cơ xưởng kỹ nghệ của Đài Loan đã di chuyển dần dần qua lục địa, sản phẩm được hoàn tất ở Đài Loan trước khi xuất cảng qua Mỹ hay thế giới.
Đến năm 1993, đầu tư của Đài Loan tại Trung Quốc đã lên tới 8,9 tỷ Mỹ kim và doanh số giao thương giữa hai miền vượt qua 7 tỷ Mỹ kim.
Trung Quốc lợi dụng Mỹ
Tổng thống Ronald Regan theo khuynh hướng tân tự do nên tin rằng việc mở rộng thương mãi sẽ mang lại lợi ích chung cho toàn nhân loại.
Dựa vào đó Trung Quốc cho mở rộng thương mại với Mỹ. Đến năm 1989 Mỹ xuất cảng 5,7 tỷ Mỹ kim hàng hóa sang Trung Quốc và nhập cảng 12 tỷ Mỹ kim từ nước này.
Sang thời Tổng thống George Bush (cha) và Bill Clinton thương mại tiếp tục gia tăng giữa hai nước. Năm 2000 Mỹ xuất cảng 16,1 tỷ Mỹ kim hàng hóa sang Trung Quốc và nhập cảng 25,7 tỷ Mỹ kim từ nước này.
Giữa năm 2000, Tổng thống Bill Clinton ban quyền "tối huệ quốc" và cho phép Trung Quốc gia nhập WTO.
Ông Clinton tin rằng Trung Quốc sẽ tôn trọng luật chơi chung và như thế cả hai quốc gia cùng có lợi. Điều đó đã không bao giờ xảy ra.
Trung Quốc lợi dụng WTO thao túng thị trường tiền tệ, gia tăng các khoản trợ cấp, mở rộng các rào cản hợp pháp và bất hợp pháp nhắm vào nhập cảng, bán phá giá, đánh cắp bản quyền, ép các công ty Hoa Kỳ chuyển giao tài sản trí tuệ, và hạn chế tiền lương và các quyền lao động công nhân.
Dựa vào WTO, hàng hóa Trung Quốc xuất cảng vào Mỹ tăng mạnh trong thời Tổng thống Bush (con). Năm 2008 Trung Quốc xuất cảng lên tới 337,7 tỷ Mỹ kim hàng hóa sang Mỹ nhưng chỉ nhập cảng 69,7 tỷ Mỹ kim từ Mỹ.
Tổng thống Barack Obama đòi hỏi Trung Quốc chấm dứt thao túng tiền tệ nhưng kết quả rất giới hạn, cán cân thương mãi tiếp tục mất cân bằng, hãng xưởng tiếp tục rời sang Trung Quốc, công nhân Mỹ tiếp tục mất công ăn việc làm.
Đến năm 2016 đã có trên 20.000 công ty Mỹ thiết lập doanh nghiệp ở Trung Quốc.
Các kỹ nghệ và các nghiệp đoàn bị thua thiệt từ thương mãi vận động bầu cho Tổng thống Trump dẫn tới việc Hoa Kỳ dùng thuế quan trừng phạt Trung Quốc.
Với thặng dư thương mãi Trung Quốc đã trở thành mối đe dọa đến an ninh và quân sự toàn cầu vì thế việc Hoa Kỳ trừng phạt kinh tế Trung Quốc được hầu hết các quốc gia trên thế giới tán thành.
Chủ nghĩa xã hội theo bản sắc Trung Quốc
Nhà cầm quyền Bắc kinh thặng dư thương mãi và ngân sách nhưng Trung Quốc vẫn là nước thu nhập trung bình.
Năm 2017, GDP (PPP) dựa trên sức mua bình quân đầu người của Trung Quốc là 16.676 Mỹ kim, chỉ bằng 1/3 của Đài Loan và đứng hạng 83 trên thế giới, thua cả Thái Lan 17.750 Mỹ kim.
Công nghệ Trung Quốc gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng. Theo báo cáo của tổ chức nghiên cứu môi trường Berkeley Earth, việc sử dụng than đá làm nguồn năng lượng chính đã gây ô nhiễm không khí làm tổn hại 1,6 triệu sinh mạng mỗi năm.
Chính sách "một con" trước đây để người trẻ không mất quá nhiều thời gian chăm sóc con cái, dành thời giờ tham gia sản xuất, thúc đẩy nền kinh tế phát triển, nay phản tác dụng.
Trung Quốc đang lâm vào hiện trạng lão hóa, thiếu người trẻ tham gia lực lượng lao động sản xuất. Nhiều người trẻ có học và khá giả còn di dân sang các quốc gia có cuộc sống tốt hơn.
Vừa thiếu đầu tư vào phát triển, y tế và giáo dục tại nông thôn, vừa đất đai thường xuyên bị cưỡng chế, nên đời sống nông dân vô cùng nghèo khổ.Khoảng cách giàu nghèo giữa nông thôn và thành thị càng ngày càng mở rộng.
Khoảng chênh lệch lợi tức cũng càng ngày càng cách xa giữa người giàu và người nghèo. Theo hãng nghiên cứu tài sản Hurun, Trung Quốc hiện có 819 tỷ phú, trong khi đó Mỹ chỉ có 535 tỷ phú.
Chỉ riêng trong năm 2017 Trung Quốc đã có thêm hơn 200 người sở hữu tài sản trên 1 tỷ Mỹ kim, tương đương thêm 4 tỷ phú mỗi tuần.
Chưa kể tới số tỷ phú tham quan làm giàu nhờ tham nhũng. Nhiều người bị phát hiện, bị xử tử nhưng tình trạng tham nhũng ở cấp cao vẫn không thể ngăn chặn được.
Trung Quốc vẫn duy trì một hệ thống doanh nghiệp nhà nước vừa cồng kềnh vừa tham nhũng vừa thiếu hiệu quả.
Nhà nước không kiểm soát được hệ thống ngân hàng "ngầm" với trị giá ước tính lên đến 20.000 tỷ Mỹ kim. Không ai biết ai nợ ai và nợ bao nhiêu. Chỉ khi doanh nghiệp phá sản thì mọi thứ mới bắt đầu lòi ra.
Điều đáng nói là ngay các doanh nghiệp nhà nước và chính quyền địa phương cũng sử dụng hệ thống ngân hàng "ngầm" này.
Nhìn chung Trung Quốc vẫn chưa thay đổi nhiều cả về kinh tế lẫn chính trị. Biểu hiện một quốc gia chậm tiến bộ.
Mô hình "chủ nghĩa xã hội theo bản sắc Trung Quốc" tự nó đã gặp nhiều rủi ro dễ gây ra đổ vỡ.
Nay Trung Quốc lại đối đầu với chiến tranh thương mãi Mỹ - Trung, từ bỏ chủ nghĩa xã hội để hội nhập cùng chia sẻ thịnh vượng chung là điều Trung Quốc khó có thể tránh khỏi.
Vì thịnh vượng chung…
Tối Chủ Nhật 30/9/2018, Mỹ và Canada ký hiệp định thương mại ba nước Hoa Kỳ - Mexico - Canada (USMCA) để có được thị trường tự do hơn, thương mại công bằng hơn và tăng trưởng kinh tế mạnh mẽ hơn trong khu vực.
Thủ tướng Canada Justin Trudeau vui mừng cho biết "Hôm nay là ngày tốt đẹp cho Canada".
Còn Ngoại trưởng Mexico Luis Videgaray cho hay "Đây là một đêm tuyệt vời cho Mexico".
Theo mô hình Trung Quốc, Đảng cộng sản Việt Nam đến nay vẫn chủ trương "kinh tế thị trường theo định hướng chủ nghĩa xã hội", vì thế không có gì ngạc nhiên khi nghe Tổng thống Trump phát biểu nhiều người Việt rất vui mừng và ủng hộ ông :
"Gần như ở nơi nào mà chủ nghĩa xã hội hay chủ nghĩa cộng sản đã được thử nghiệm, chúng cũng gây ra đau khổ, tham nhũng và mục nát.
Cơn khát quyền lực của chủ nghĩa xã hội dẫn đến sự bành trướng, thôn tính và đàn áp.
Tất cả các quốc gia trên thế giới cần chống lại chủ nghĩa xã hội và sự bần cùng mà nó mang lại cho tất cả mọi người".
Rõ ràng thịnh vượng Hoa Kỳ gắn liền với thịnh vượng của thế giới tự do.
Con đường tự do thoát khỏi chủ nghĩa xã hội là con đường cho Việt Nam hội nhập và chia sẻ thịnh vượng cùng nhân loại.
Melbourne, Úc Đại Lợi, 02/10/2018
Nguyễn Quang Duy
Đài Loan tập trận lớn trong sự căng thẳng với Trung Quốc (CaliToday, 07/06/2018)
Đài Loan được trang bị hầu hết vũ khí do Mỹ sản xuất - Ảnh minh họa - Photo Credit : Reuters
Đài Loan mở một cuộc tập trận qui mô chống cự một lực lượng xâm lược vào thứ Năm và sử dụng máy bay không người lái (drones) hoạt động lần đầu tiên tham gia cuộc tập trận quân sự hàng năm trong bối cảnh căng thẳng leo thang với Trung Quốc.
Các cuộc tập trận do Tổng thống Đài Loan Thái Anh Văn chủ trì và có cả vua eSwatini tham dự nhân dịp ông đang thăm viếng Đài Loan. Vua eSwatini thuộc vương quốc Châu Phi Swaziland, đang là trọng tâm của cuộc chiến ngoại giao giữa Đài Loan và Trung Quốc.
Trung Quốc luôn tuyên bố đảo tự trị Đài Loan là lãnh thổ của họ, theo chính sách "một Trung Quốc", và Bắc Kinh chưa bao giờ từ bỏ ý định sử dụng vũ lực để sát nhập như một tỉnh dưới sự kiểm soát của Trung Quốc.
Lực lượng không quân của Trung Quốc đã tiến hành một loạt các cuộc thao dợt quân sự gần đảo trong những tháng gần đây mà Đài Bắc cáo buộc là đe dọa hòn đảo Đài Loan.
"Tiềm năng chiến đấu một cách hiệu quả của lực lượng vũ trang là sự bảo đảm an ninh quốc gia của chúng tôi. Đây là cơ sở mạnh mẽ của xã hội, và nó là lực lượng dự bị cho các giá trị dân chủ và tự do của chúng ta, " Bà Thái nói tại cuộc tập trận Han Kuang ở thành phố Đài Trung của Đài Loan.
Đài Loan được trang bị hầu hết vũ khí do Mỹ sản xuất và muốn Washington bán trang bị tối tân hơn, gồm cả phản lực cơ chiến đấu mới.
Các chuyên gia quân sự nói rằng cán cân quyền lực giữa Đài Loan và Trung Quốc đã chuyển sang phía Trung Quốc, có thể có thể áp đảo hòn đảo này trừ khi các lực lượng Mỹ nhanh chóng trợ giúp.
Ngọc Thạch (theo Reuters)
***********************
Đài Loan khởi động tập trận thường niên (RFA, 04/06/2018)
Đài Loan ngày 4 tháng 6 đã bắt đầu cuộc tập trận thường niên, dự tính kéo dài 8 ngày, được nói nhằm chống lại sự lấn lướt của Trung Quốc.
Quân đội Đài Loan tập trận thường niên ngày 4 tháng 6 năm 2018. AFP
Thời báo Châu Á cho biết quân đội Đài Loan được chia thành 2 nhóm mặc đồng phục màu đỏ và màu xanh lam. Quân màu đỏ sẽ mô phỏng các chiến thuật có thể được Quân đội Giải phóng Nhân dân Trung Quốc sử dụng trong các cuộc tấn công quân sự nhắm vào Đài Bắc, trong khi quân màu xanh lam sẽ diễn tập chống lại đội quân đỏ.
Theo nhà chức trách đảo Đài Loan, nhiệm vụ chính của cuộc diễn tập là phát triển hoạt động chung trên biển và trên đất liền, phòng thủ chống lực lượng nhảy dù ở phía bắc, nam và trung tâm của đảo.
Trọng tâm của hai ngày đầu tiên, quân đội Đài Bắc sẽ chặn các tuyến đường thủy và các cảng dọc theo bờ biển phía tây đối diện Trung Quốc, đồng thời chuyển giao các máy bay chiến đấu đến các nhà chứa trên bờ phía đông, nhằm chuẩn bị cho chiến tranh. Ngày thứ 3 và thứ 4 sẽ chủ yếu diễn tập chiến đấu chống không kích và hạ cánh.
Các hoạt động chống không quân chung ở miền trung Đài Loan được nói là một phần quan trọng để quân đội Đài Bắc kiểm tra khả năng chống lại các lính dù của Hoa Lục tấn công căn cứ không quân Đài Trung, nơi lưu trữ các khối tên lửa không đối không của Đài Loan
Các cuộc diễn tập đạn thật trên không và trên biển cũng sẽ được tổ chức ngoài khơi bờ biển phía đông, ở các quận Pingtung và Taitung, chứ không tổ chức trên eo biển đối diện Trung Quốc để tránh gây căng thẳng với Bắc Kinh.
Tuy nhiên, tin cho biết vào chiều 4 tháng 6, hai phi công chỉ huy một máy bay chiến đấu F-16 từ nhóm màu đỏ đã mất tích. Sau đó, các mảnh vỡ được cho là từ chiếc máy bay này đã được tìm thấy ở một vùng núi lân cận, nhưng hiện hai phi công này vẫn chưa được tìm thấy.
***********************
Tổng thống Đài Loan kêu gọi dân chủ cho Hoa Lục nhân kỷ niệm biến cố Thiên An Môn (RFA, 04/06/2018)
Tổng thống Đài Loan Thái Anh Văn kêu gọi Trung Quốc phải đối diện với vụ thảm sát Thiên An Môn nhân kỷ niệm 29 năm biến cố này, và người đứng đầu chính quyền Đài Bắc, cho rằng dân chủ hóa tại đảo Đài Loan là mẫu gương cho cách thức tiến lên từ một quá khứ độc tài.
Quảng trường Thiên An Môn chụp hôm 4/6/2018. AFP
AFP đưa tin hôm 4/6/2018 như vừa nêu.
Trên trang facebook của mình, bà Thái Anh Văn đưa ra những bình luận có thể khiến Bắc Kinh nổi giận như kêu gọi chính phủ hãy thừa nhận những gì đã xảy ra trong quá khứ.
Bà viết đại ý rằng bà thực sự tin rằng nếu Bắc Kinh đối mặt với sự thật lịch sử và thừa nhận chính phủ đã sử dụng bạo lực trong vụ thảm sát Thiên An Môn thì đó sẽ là nền tảng cho tiến bộ tự do dân chủ.
Bà viết thêm rằng cư dân mạng Trung Quốc sẽ thấy rằng trang facebook của bà là hình ảnh thu nhỏ của nền dân chủ Đài Loan bởi ở đây không có những từ bị coi là "nhạy cảm", không có kiểm duyệt internet, và chắc chắn không cần phải vượt tường lửa.
Gần ba thập kỷ đã trôi qua kể từ ngày ngày 4 tháng 6 năm 1989, khi quân đội được trang bị súng AK 47 cùng xe tải và xe tăng xông vào quảng trường Thiên An Môn từ mọi hướng đàn áp người biểu tình đòi dân chủ và hàng ngàn sinh viên đã bị chết trong vụ thảm sát này.
Dư luận cho rằng dù nhà cầm quyền Bắc Kinh đã dùng đủ mọi biện pháp để cấm người dân nhắc đến thảm kịch này nhằm bưng bít sự thật, nhưng trong gần 30 năm qua họ đã không thể xóa nhòa được chứng tích của lịch sử.
Kể từ khi lên nắm quyền vào tháng 5 năm 2016, chính quyền của Tổng thống Thái Anh Văn cam kết sẽ bảo vệ nền dân chủ và tự do của Đài Loan, đồng thời cũng cam kết duy trì hòa bình với Trung Quốc.
