Thông Luận

Cơ quan ngôn luận của Tập Hợp Dân Chủ Đa Nguyên

Bắc Kinh chỉ trích Mỹ đưa các công ty Trung Quốc vào danh sách đen thương mại

Phan Minh, RFI, 26/11/2021

Hôm 25/11/2021, chính quyền Bắc Kinh đã chỉ trích Hoa Kỳ, viện lý do an ninh quốc gia và chính sách đối ngoại, đã đưa hàng chục công ty Trung Quốc vào danh sách đen thương mại. 

mytrung1

Bộ trưởng thương mại Mỹ Gina Raimondo trong một cuộc họp báo tại Pittsburgh, Pensilvania, Hoa Kỳ, ngày 29/09/2021.  Nicholas Kamm AFP

Theo Reuters, phát ngôn viên Bộ ngoại giao Trung Quốc Triệu Lập Kiên (Zhao Lijian) nói rằng, Bắc Kinh rất bất bình và sẽ dùng mọi biện pháp cần thiết để bảo vệ các công ty của minh. Đồng thời, Trung Quốc đe dọa có thể thực hiện các biện pháp trả đũa chống lại lệnh trừng phạt.

Bộ trưởng thương mại Mỹ Gina Raimondo nói rằng danh sách đen sẽ giúp ngăn chặn Trung Quốc và Nga sử dụng công nghệ Mỹ để phát triển sức mạnh quân sự.

8 công ty Trung Quốc bị đưa vào danh sách đen để ngăn ngừa việc khai thác công nghệ Mỹ nhằm phát triển các ứng dụng điện toán lượng tử phục vụ quân đội Trung Quốc.

Bộ thương mại Mỹ muốn ngăn chặn quân đội Trung Quốc phát triển công nghệ chống tàng hình, có thể bao gồm các thiết bị như radar hiện đại, các ứng dụng chống tàu ngầm như hệ thống cảm biến phát hiện tàu ngầm. 

Phan Minh

*******************

Mỹ đưa thêm một loạt công ty công nghệ Trung Quốc vào sổ đen

Trọng Nghĩa, RFI, 25/11/2021

Áp lực của Mỹ đối với Trung Quốc không hề giảm bớt. Hôm 24/11/2021, chính quyền Biden đã đưa thêm hàng chục công ty Trung Quốc vào danh sách đen các thực thể bị trừng phạt về mặt thương mại. Trong số này có nhiều công ty công nghệ bị cáo buộc phục vụ cho quân đội Trung Quốc, gây hại cho an ninh Hoa Kỳ. 

mytrung2

Một gian hàng giới thiệu công nghệ Mỹ tại Hội trợ Quốc tế Thương mại và Dịch vụ, Bắc Kinh, Trung Quốc, ngày 03/09/2021.  AP - Mark Schiefelbein

Nổi bật trong số các công ty bị Mỹ đưa vào sổ đen lần này là 8 thực thể công nghệ có trụ sở tại Trung Quốc, bị tố cáo về vai trò của họ trong việc hỗ trợ các chương trình tính toán lượng tử của quân đội Trung Quốc và mua lại hoặc cố gắng "mua lại các mặt hàng có xuất xứ từ Hoa Kỳ để hỗ trợ các ứng dụng quân sự"

Theo kênh truyền hình Mỹ CNBC, các quan chức Mỹ từ lâu nay luôn bày tỏ thái độ lo lắng trước việc các công ty Trung Quốc là bình phong giúp quân đội Trung Quốc thu thập các thông tin nhạy cảm. Bắc Kinh dĩ nhiên là luôn luôn phủ nhận việc can dự vào các hoạt động gián điệp công nghiệp. 

Hãng tin Anh Reuters trích dẫn một thông báo của bộ thương mại Mỹ nói rõ là Washington muốn ngăn không cho quân đội Trung Quốc phát triển công nghệ chống tàng hình, radar tiên tiến và các ứng dụng chống tàu ngầm. Quyết định này cũng ngăn không cho tài liệu của Hoa Kỳ được sử dụng để giúp Trung Quốc phá vỡ hệ thống mã hoặc phát triển hệ thống mã không thể phá vỡ. 

Bắc Kinh đã lập tức phản đối lệnh trừng phạt của Mỹ. Phát ngôn viên đại sứ quán Trung Quốc tại Hoa Kỳ tuyên bố rằng họ "cực lực phản đối" những hành động của Washington nhắm vào doanh nghiệp Trung Quốc và khuyên Mỹ nên "dừng việc lạm dụng hoặc phóng đại khái niệm an ninh quốc gia để trấn áp doanh nghiệp Trung Quốc". 

Ngoài 8 thực thể tại Trung Quốc nói trên, bộ thương mại Mỹ hôm qua còn thêm vào danh sách trừng phạt 16 tổ chức và cá nhân đang hoạt động ở Trung Quốc và Pakistan, bị cáo buộc về vai trò trong chương trình tên lửa đạn đạo và hạt nhân của chính quyền Islamabad.

Tổng cộng, sổ đen thương mại Mỹ có thêm 27 tổ chức và cá nhân ở Trung Quốc, Pakistan, Nga, Nhật Bản và Singapore.

Trọng Nghĩa

Additional Info

  • Author Phan Minh, Trọng Nghĩa
Published in Quốc tế

Tổng thống Trump loại trừ khả năng đàm phán lại thỏa thuận thương mại Mỹ-Trung (RFI, 12/05/2020)

Kêu gọi Trung Quốc tôn trọng cam kết trước đã, tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 10/05/2020 tuyên bố không có chuyện đàm phán lại hiệp định thương mại theo yêu cầu của Bắc Kinh.

mytrung1

Cờ Mỹ và Trung Quốc trước một khách sạn ở Bắc Kinh. Ảnh minh họa chụp ngày 14/05/2019. AFP/Archivos

Chủ Nhật vừa qua, khi được báo chí đặt câu hỏi về tin đồn Mỹ-Trung có thể đàm phán lại thỏa thuận thương mại song phương mà phần một đã được ký kết vào tháng 01/2020, tổng thống Donald Trump cho biết ông có nghe phía Trung Quốc có ý như thế.

Theo chủ nhân Nhà Trắng, Bắc Kinh muốn đàm phán lại thỏa thuận để giành lợi thế cho họ, nhưng ông không quan tâm. Điều ông quan tâm là Trung Quốc phải tôn trọng những gì họ đã ký kết trước đã.

Theo AFP, trong cuộc điện đàm hôm thứ Sáu tuần trước, các nhà thương thuyết hai nước đã đồng ý thi hành "giai đoạn một" của thỏa thuận ký hồi tháng Giêng. Theo thỏa thuận này, Hoa Kỳ đình hoãn các biện pháp tăng mức thuế đánh trên hàng nhập khẩu Trung Quốc. Đổi lại, Bắc Kinh nhập thêm 200 tỷ đô la hàng hóa Mỹ trong thời gian hai năm so với mức độ năm 2017.

Tuy nhiên, vụ đại dịch siêu vi corona chủng mới từ Vũ Hán từ cuối năm 2019 đã làm mối quan hệ căng thẳng giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc trở thành nghiêm trọng hơn.

Washington cáo buộc Bắc Kinh che giấu quy mô đại dịch, cố tình không báo động sớm với quốc tế, có trách nhiệm gián tiếp gây ra cái chết của hàng trăm ngàn người.

Nghiêm trọng hơn nữa là qua tuyên bố của ngoại trưởng Mike Pompeo, chính quyền Mỹ công khai lên án chính quyền Trung Quốc che giấu "tai nạn" để siêu vi từ phòng thí nghiệm lọt ra ngoài.

Tú Anh

*******************

Covid-19 : Mỹ vượt ngưỡng 80.000 ca tử vong (RFI, 12/05/2020)

 Theo số liệu của Đại học John Hopkins, đến hôm qua 11/05/2020, Mỹ đã vượt ngưỡng 80.000 ca tử vong vì dịch Covid-19, trong đó riêng thành phố New York có tới gần 20.000 người qua đời. Tuy nhiên, có một dấu hiệu tích cực là số ca tử vong trong ngày trên toàn nước Mỹ lần đầu giảm xuống dưới 1.000 ca kể từ đầu tháng Tư đến nay : trong vòng 24 giờ có thêm 776 người chết vì virus corona.

mytrung2

"Đồng hồ tử thần Trump" - báo số người chết vì virus corona, tại Times Square, New York, Mỹ. Ảnh chụp ngày 08/06/2020 Reuters - Lucas Jackson

Trung tâm phòng ngừa và kiểm soát dịch bệnh của Mỹ (CDC) vẫn thận trọng nhận định dù số ca tử vong trong 24 giờ qua giảm, nhưng điều này chưa thành xu hướng giảm chắc chắn. CDC dự báo trong những ngày tới tình hình vẫn rất nghiêm trọng. Cũng trong ngày hôm qua, CDC nhận định các biện pháp kiểm soát và đo thân nhiệt hành khách đến các sân bay lớn của Mỹ được áp dụng hồi tháng 2 để ngăn chặn dịch Covid-19 là vô ích và tốn kém. AFP nhắc lại từ ngày 03/02, Hoa Kỳ bắt đầu giám sát hành khách Mỹ từ Trung Quốc trở về nước. Hành khách được hỏi về các triệu chứng bệnh, được đo thân nhiệt và thông tin của họ được chuyển đến chính quyền địa phương để theo dõi.

"Đồng hồ tử thần Trump"

Trong khi số ca tử vong vẫn tiếp tục tăng và thành phố New York vẫn chiếm tới gần 1/4 số ca tử vong toàn quốc, một màn hình điện tử được dựng lên ở quảng trường Thời Đại của New York và được gọi là "Đồng hồ tử thần Trump". "Đồng hồ tử thần Trump" biểu thị số người chết vì virus corona mà theo nhà làm phim Eugene Jarecki, người tạo ra đồng hồ, là những nạn nhân này lẽ ra đã có thể thoát khỏi lưỡi hái tử thần nếu tổng thống Mỹ Donald Trump hành động sớm hơn. Hôm qua, "đồng hồ tử thần Trump" chỉ con số hơn 48.000.

Con số hiển thị trên "đồng hồ tử thần Trump" được tính dựa theo giả định của các chuyên gia là 60% số nạn nhân có để đã thoát khỏi cái chết nếu chính quyền Trump ra quy định về giãn cách xã hội và đóng cửa trường học sớm hơn một tuần, tức là vào ngày 09/03 thay vì vào ngày 16/03. Nhà làm phim Jarecki, người đã hai lần giành giải thưởng tại Liên hoan phim Sundance, viết trên Medium : "Có những người đã mất đi cuộc sống một cách vô ích, điều này đòi hỏi chúng ta phải tìm một nhà quản lý khủng hoảng có trách nhiệm hơn".

Theo nhà làm phim Mỹ, tên của những người lính ngã xuống được khắc trên đài tưởng niệm nhắc nhở chúng ta về cái giá của chiến tranh, còn việc định lượng số người đã mất đi sự sống do tổng thống phản ứng chậm trễ trước virus corona cũng có tác dụng vô cùng quan trọng.

Nhân viên Nhà Trắng phải đeo khẩu trang

Hôm qua, Nhà Trắng ra lệnh cho toàn bộ nhân viên đến cánh Tây làm việc phải đeo khẩu trang. Đây là khu vực mà êkip của tổng thống Trump hoạt động hàng ngày và cũng là nơi có 2 người được xác nhận dương tính với virus corona. Đó là một quân nhân thuộc êkip của tổng thống Donald Trump và phát ngôn viên của phó tổng thống Mike Pence. Chỉ thị gửi tới toàn thể nhân viên Nhà Trắng chiều hôm qua cho thấy các biện pháp vệ sinh y tế đã được nâng lên mức cao nhất. Reuters cho biết bản thân tổng thống Trump hôm qua cũng nhắc tới khả năng hạn chế tiếp xúc với phó tổng thống Mike Pence. Dường như ông Pence đang tự cách ly sau khi phát ngôn viên của ông nhiễm virus corona.

Thùy Dương

********************

Covid-19 : Số ca tử vong giảm nhưng Châu Âu vẫn thận trọng (RFI, 12/05/2020)

Tại Châu Âu, nơi bị dịch bệnh tàn phá nặng nề nhất thế giới, nhiều nước đang trong giai đoạn giải tỏa dần dần, số người tử vong vẫn theo xu hướng giảm, nhưng ở nhiều nước, số ca nhiễm virus corona lại có dấu hiệu tăng trở lại. Để đề phòng dịch bệnh tái bùng phát, các nước có những biện pháp hạn chế tùy tình hình cụ thể.

mytrung3

Biểu tình thời hậu phong tỏa tại Rôma (Ý) ngày 12/05/2020 : Vẫn phải tôn trọng khoảng cách an toàn. Reuters - REMO Công anSILLI

Tại Ý, hôm 11/05/2020, số ca tử vong hàng ngày là 179, cao hơn một chút so với hôm Chủ Nhật (165). Đây cũng là ngày thứ ba liên tiếp số người chết ở Ý giảm xuống dưới mức 200 ca/ngày. Lần đầu tiên kể từ ngày 10/03, số bệnh nhân nặng phải nằm phòng hồi sức tích cực giảm xuống còn 999 người. Theo dự kiến, từ ngày 18/05, các bảo tàng và tất cả các cửa hàng bán lẻ được mở cửa trở lại.

Nhìn sang Tây Ban Nha, nước ghi nhận gần 27.000 ca tử vong vì virus corona, AFP cho biết hôm nay 12/05, chính phủ công bố quy định kể từ thứ Sáu 15/05, tất cả những người đến từ nước ngoài phải bị cách ly 14 ngày. Họ chỉ được phép ra ngoài mua nhu yếu phẩm, đi khám bệnh và phải đeo khẩu trang khi đi ra ngoài. Quy định này có hiệu lực cho đến hết giai đoạn tình trạng khẩn cấp (hết ngày 24/05).

Tuy nhiên, quy định cách ly không được áp dụng cho lao động vùng biên giới, những người làm nghề vận tải hàng hóa, phi hành đoàn của các hãng hàng không nước ngoài và nhân viên y tế đến Tây Ban Nha làm việc.

Còn nước Đức đang có "nghịch lý giải tỏa". Ba tuần sau khi Đức bắt đầu dỡ bỏ dần dần các biện pháp phong tỏa đất nước, thủ tướng Angela Merkel lo ngại về khả năng người dân giảm ý thức phòng bệnh. Và trong khi nhiều ca mới nhiễm virus được ghi nhận, thì tại một số vùng, nhiều người dân biểu tình đòi bình thường hóa hoàn toàn cuộc sống.

Trong một cuộc họp ngày hôm qua 11/05, thủ tướng Merkel phàn nàn về việc nhiều người dân không chịu đeo khẩu trang khi đến các cửa hàng mua sắm, trong khi viêc đeo khẩu trang là bắt buộc từ cuối tháng Tư.

Còn tại Rumani, khoản tiền phạt rất cao mà cảnh sát áp dụng trong giai đoạn phong tỏa bị coi là vi hiến và khiến dân chúng giận dữ. Mức phạt cơ bản là 2000 lei, tương đương với 415 euros, bằng lương tối thiểu trước khi trừ các khoản đóng góp xã hội. Mức phạt tối đa cao gấp 10 lần.

Thông tín viên đài RFI Benjamin Ribout từ Bucarest cho biết là Tòa bảo hiến Romania tuyên bố các khoản tiền phạt mà chính phủ quy định là "quá mập mờ" và đặc biệt là "quá cao".

Thùy Dương

****************

Covid–19 : Nga đứng thứ 2 thế giới về ca nhiễm, Tổng thống Putin chấm dứt phong tỏa toàn quốc

Với hơn 230.000 người dương tính với virus corona mới, Nga đã trở thành quốc gia đứng thứ 2 thế giới về số ca nhiễm, sau Mỹ. Cho dù vậy, tổng thống Nga Putin vào hôm qua, 11/05/2020, vẫn quyết định chấm dứt 6 tuần lễ phong tỏa triệt để, nhưng để mỗi vùng quyết định nhiều biện pháp cụ thể.

mytrung4

Tổng thống Nga Vladimir Putin phát biểu về dịch Covid-19 ngày 11/05/2020 từ tư dinh Novo-Ogaryovo gần Moskva, thủ đô Nga. via Reuters - SPUTNIK

Về các biện pháp phong tỏa tại Nga, phát biểu hôm qua của ông Vladimir Putin rất được trông đợi, trong bối cảnh số người nhiễm virus corona mới tăng vọt, với hơn 10.000 ca một ngày. Tổng thống Nga đứng trước áp lực phải mở cửa lại nhiều lĩnh vực kinh tế, đặc biệt trong lúc mặt hàng chiến lược dầu mỏ sụt giá chưa từng thấy. Kinh tế Nga dự kiến sụt giảm 6% năm nay.

Đây là lần thứ ba tổng thống Nga phát biểu kể từ đầu mùa dịch Covid-19. Theo AFP, trong phát biểu tối qua nhân một cuộc họp chính phủ, được truyền hình phát lại, nguyên thủ Nga đã thông báo chấm dứt lệnh phong tỏa triệt để trên toàn quốc, kéo dài từ 6 tuần nay. Nhiều vùng có thể quyết định dỡ bỏ từ hôm nay một số biện pháp phong tỏa.

Theo tổng thống Nga, trên cơ sở tư vấn của các chuyên gia, mỗi vùng sẽ quyết định giữ hay bỏ biện pháp nào cần thiết. Tuy nhiên, lệnh cấm các hoạt động tập hợp đông công chúng và cấm người trên 65 tuổi ra khỏi nhà vẫn có hiệu lực trên toàn quốc.

Riêng thủ đô Moskva, với hơn 121 nghìn ca dương tính, sẽ tiếp tục duy trì phong tỏa cho đến 31/05. Toàn bộ những người làm công ăn lương tiếp tục phải nghỉ việc sẽ nhận được lương, như trong 6 tuần qua. Ngoại trừ các ngành xây dựng, và nhiều ngành công nghiệp ở Moskva, với khoảng nửa triệu lao động, sẽ hoạt động trở lại ngay từ ngày 12/05.

Tổng thống Nga cũng yêu cầu tất cả các địa phương, kể từ ngày 12/05, "tạo điều kiện cho việc nối lại các hoạt động của toàn bộ các lĩnh vực căn bản của nền kinh tế, như xây dựng, công nghiệp, nông nghiệp, viễn thông, năng lượng, khai khoáng".

Đối lập mỉa mai

Phản ứng trước quyết định của ông Putin, nhà đối lập số một tại Nga, trên Twitter, chính trị gia Alexeï Navalny mỉa mai "sự khôn ngoan" của người đứng đầu nước Nga, đã "hủy bỏ các biện pháp toàn quốc" đúng vào thời điểm nước Nga có số lượng người nhiễm virus tăng kỷ lục. Từ hơn hơn mười ngày nay, số ca nhiễm mới tại Nga mỗi ngày tăng thêm hơn 10.000. 

Trên thực tế, không chờ đợi quyết định của tổng thống, lo ngại dịch bệnh, chính quyền Moskva và vùng thủ đô hồi tuần trước, đã tuyên bố sẽ kéo dài giai đoạn phong tỏa, và bổ sung thêm biện pháp bắt buộc mang khẩu trang trên phương tiện giao thông công cộng và các cửa hàng. Saint Petersbourg, thành phố lớn thứ hai của Nga, cũng theo chân Moskva. Tuy nhiên, nhiều khu vực khác đã thông báo cho phép người dân ra khỏi nhà trở lại.

Theo thống kê của Đại học Mỹ Johns Hopkins, với 10.899 ca dương tính mới hôm nay, tổng cộng tại Nga, đã có 232.243 người nhiễm virus corona mới. Nga trở thành quốc gia nhiều ca dương tính thứ hai thế giới (sau Hoa Kỳ), hơn Anh và Tây Ban Nha. Số người thiệt mạng tại Nga vì Covid-19, theo thống kê chính thức, tính đến nay hôm nay là 2.116 người. Tuy nhiên, nhiều người cho rằng có thể hàng nghìn người chết vì Covid-19 đã không được thống kê.

Về lý do khiến Nga có số người nhiễm virus cao, tổng thống Nga giải thích đây là do chính sách xét nghiệm quy mô lớn, với tổng số 5,8 triệu xét nghiệm, tính cho đến hôm nay, với số lượng trung bình 170.000 xét nghiệm/ngày. Tổng thống Nga hứa tăng số lượng xét nghiệm lên 300.000/ngày.

Trọng Thành

Additional Info

  • Author RFI tổng hợp
Published in Quốc tế

Tổng thống Trump 'giằng xé' về thỏa thuận thương mại Mỹ-Trung (VOA, 10/05/2020)

Tổng thng M Donald Trump ngày th Sáu nói rng ông "rt ging xé" v vic có nên chm dt tha thun thương mi Giai đon 1 gia M và Trung Quc hay không, ch vài gi sau khi các quan chc thương mi hàng đu ca c hai nước cam kết xúc tiến thi hành nó bt chp nhng tn hi kinh tế do virus corona gây ra.

mytrung1

Tổng thng M Donald Trump nói rng ông "rt ging xé" v vic có nên chm dt tha thun thương mi Giai đon 1 gia M và Trung Quc hay không - Ảnh minh họa

Sáng ngày thứ Sáu, ngay trước khi B Lao đng M công b 20,5 triu vic làm M đã b mt vào tháng 4, ông Trump nói vi đài Fox News rng ông "đang gặp khó khăn vi Trung Quc".

Mặc dù ban đu ông "rt hào hng" v tha thun thương mi đã kí vào tháng 1, đi dch k t đó đã khiến ông thay đi quan đim v nó.

"Bây giờ tôi cm thy khác lúc trước. Tôi đã rt cng rn vi Trung Quc," ông Trump nói.

Khi được hi liu ông s "phá v" tha thun thương mi Giai đon 1 hay không, ông Trump nói : "Tôi rt ging xé. Nói tht là tôi chưa quyết đnh".

Ông Trump và một s thành viên trong chính quyn ca ông đã đe da đưa ra nhng hành đng trng pht nhm vào Bc Kinh, bao gm c thuế quan có th và chuyn chui cung ng ra khi Trung Quc.

Dù Trung Quốc đã mua mt s mt hàng nông sn ca M, mt s nhà quan sát cho rng nhng đt thu mua này vn kém xa tc đ cn thiết đ đt được mc tiêu năm đu tiên là tăng 77 tỉ đôla trong khi nn kinh tế Trung Quc hin đang bt đu phc hi sau khi b đình ch trong đi dch.

Ông Trump quy trách Trung Quốc làm cho hàng triu công ăn vic làm b mt M vì cách thc nước này x lý v bùng phát dch virus corona tại Vũ Hán vào cui năm 2019. Ông cũng đe da chm dt tha thun thương mi nếu Trung Quc không tuân th các cam kết mua hàng hóa và nói rng ông s thm đnh n lc đó trong tun sau.

Trung Quốc đã bác b các tuyên b ca chính quyn Trump cho rng có bằng chng cho thy virus corona chng mi xut phát t mt phòng thí nghim Vũ Hán và các nhà khoa hc nói virus dường như đã phát trin trong t nhiên.

******************

Mỹ ban hành thêm hạn chế visa nhắm vào nhà báo Trung Quốc (VOA, 10/05/2020)

Mỹ áp đt thêm nhng hn chế visa mi đi vi các nhà báo Trung Quc làm vic ti nước này trong khi tranh cãi gia Washington và Bc Kinh v virus corona ln sang cuc chiến đang sôi sc liên quan đến truyn thông.

mytrung2

Bộ An ninh Ni đa M (DHS) ngày th Sáu thông báo các nhà báo Trung Quốc làm vic cho các cơ quan báo chí không phi ca M s ch có th được cp visa làm vic 90 ngày, đo ngược quy chế visa không thi hn áp dng cho h trước đây. Các nhà báo s có th np đơn xin gia hn 90 ngày.

Bước đi này, mà DHS nói là để tr đũa các hành đng nhm vào các cơ quan báo chí ca M, có th làm cho tranh cãi gia M và Trung Quc kéo dài hơn v quyn tiếp cn ca gii truyn thông.

Chính phủ Trung Quc hi tháng 3 thông báo trc xut các phóng viên ca báo The New York Times, The Washington Post và The Wall Street Journal, nói rằng hành đng này "hoàn toàn cn thiết và đi ng".

Vụ trc xut xy ra là đ đáp li mt thông báo t các quan chc M rng ch có 100 nhân viên người Trung Quc ti năm cơ quan thông tấn do nhà nước Trung Quc kim soát được cho phép làm vic M, gim xung t 160 người.

Tranh cãi kéo dài liên quan tới quyn tiếp cn ca báo chí ni lên như mt mt trn cho các v đng đ ngoi giao gia Washington và Bc Kinh v chuyn ai chu trách nhim v s lây lan ca virus corona.

Tổng thng Trump và các quan chc hàng đu khác đã liên tục đ kích chính ph Trung Quc, nói rng nước này lúc đu đã h gim tm mc v bùng phát dch bnh, và mt s người thm chí còn nói rng virus có ngun gc t mt phòng thí nghim Vũ Hán. Các quan chc Trung Quc đáp li rng nhng tuyên b đó là vô căn cứ và đưa ra nhng cáo buc không được chng thc rng virus có ngun gc t Mỹ.

Additional Info

  • Author VOA tiếng Việt
Published in Quốc tế

Chiến tranh thương mại Mỹ-Trung : Đất hiếm, phương tiện để mặc cả ?

Guillaume Pitron, Thanh Hà, RFI, 05/05/2020

Giới chuyên gia Pháp so sánh : trong cuộc chiến thương mại Mỹ-Trung hiện tại, kim loại hiếm là một dạng "vũ khí răn đe" của Bắc Kinh, nhưng Trung Quốc sẽ không dám vượt qua lằn ranh đỏ. Giải pháp triệt để ấy sẽ biến cuộc chiến thương mại hiện nay thành chiến tranh công nghệ và có thể là còn "hơn thế nữa" với Hoa Kỳ. Tạp chí phát lần đầu ngày 28/05/2019.

cangthang1

Các mẫu kim loại hiếm được trưng bày ở cơ sở Molycorp, California, Hoa Kỳ. Ảnh chụp ngày 29/06/2015. Reuters/David Becker/File

Vào lúc căng thẳng thương mại Mỹ-Trung gia tăng cường độ, chủ tịch Trung Quốc đã ghé thăm một nhà máy khai thác kim loại hiếm tại Giang Tây. Tháp tùng ông Tập có phó chủ tịch Trung Quốc Lưu Hạc, trưởng đoàn đàm phán thương mại với Mỹ để giải quyết tranh chấp mậu dịch.

Báo chí Paris đồng loạt nhận xét, Bắc Kinh khéo léo nhắc nhở Donald Trump rằng Trung Quốc cũng có những lá chủ bài trong tay để mặc cả với Mỹ. Trung Quốc đang nắm giữ 40 % các mỏ dự trữ kim loại hiếm của thế giới (Việt Nam 18 % và Mỹ 1 % theo như nghiên cứu của Trung tâm địa chất Hoa Kỳ US Geological Survey).

Năm 2018, Trung Quốc sản xuất 70 % đất hiếm được tiêu thụ trên toàn cầu và là nguồn cung ứng 80 % đất hiếm cho Hoa Kỳ.

Trung Quốc có thể sử dụng lá bài này để cưỡng lại các biện pháp bảo hộ của chính quyền Trump ? Trước mắt hầu hết các nhà quan sát đều trả lời là không. Nhà báo Guillaume Pitron và cũng là tác giả cuốn Chiến tranh Kim loại hiếm, Mặt trái của Tiến trình chuyển đổi Năng lượng và Kỹ thuật số, Nhà xuất bản LLL (2018) nhận định : phong tỏa đất hiếm, Trung Quốc sẽ biến cuộc chiến thương mại thành chiến tranh công nghệ với Hoa Kỳ. Đó là lằn rănh đỏ Bắc Kinh đối với Bắc Kinh.

Năm 2010 Bắc Kinh đã một lần dùng lá bài "đất hiếm" để phạt Nhật Bản thách thức chủ quyền lãnh thổ của Trung Quốc. Nhưng rồi, theo Guillaume Pitron nhận xét, biện pháp trừng phạt đó chỉ được kéo dài trong 6 tháng, do Bắc Kinh nhận thấy rằng, đây là một giải pháp lợi bất cập hại. Trong một thế giới toàn cầu hóa, mà ở đó chuỗi cung ứng của các nền kinh tế thế giới ràng buộc lẫn nhau, ngưng cung cấp đất hiếm cho Nhật Bản khiến dây chuyển sản xuất của bản thân Trung Quốc bị chựng lại.

Đất hiếm và công nghệ vũ khí

Các phương tiện truyền thông đại chúng chú ý nhiều đến khía cạnh chiến lược đất hiếm đối với những mảng công nghệ cao từ viễn thông, điện tử đến xe hơi, hay công nghệ chế tạo máy bay. Nhưng ít người biết là không thể chế tạo từ hỏa tiễn đến máy bay trinh sát nếu không có đất hiếm. Để sản xuất động cơ của chiến đấu cơ F35, Mỹ cần từ kền đến cobalte, từ modybdene đến tungstene...

Công nghệ chế tạo vũ khí nói chung là lĩnh vực tiêu thụ nhiều kim loại hiếm nhất.

Lĩnh vực này vừa mang ý nghĩa chiến lược vừa là một con gà đẻ trừng vàng mà chắc chắn là Hoa Kỳ không sẵn sàng nhường nửa bước cho bất kỳ một đối thủ nào.

Cũng vì lý do này, kim loại hiếm không nằm trong danh sách những sản phẩm của Trung Quốc bán sang thị trường Mỹ bị chính quyền Trump tăng thuế hải quan.

Từ chiến tranh thương mại đến chiến tranh tâm lý

Trong bài phỏng vấn dành cho RFI Việt ngữ, Gillaume Pitron nhắc lại tầm mức quan trọng của "nguồn nguyên liệu của thế thế kỷ 21" này và mối quan tâm đặc biệt từ phía các nhà chiến lược ở Mỹ.

Gillaume Pitron :Chưa bao giờ đất hiếm là đề tài nhậy cảm đối với Hoa Kỳ như dưới chính quyền Trump. Khác với người tiền nhiệm, Donald Trump đặc biệt quan tâm đến mức độ lệ thuộc của Mỹ vào kim loại hiếm mà nguồn cung cấp chính trên thế giới hiện này là Trung Quốc. Đơn giản là vì đất hiếm không thể thiếu cho ngành công nghiệp sản xuất vũ khí của Hoa Kỳ. Mỹ đang thống lĩnh nền công nghệ sản xuất vũ khí thế giới. Không có đất hiếm, không thể sản xuất được chiến đấu cơ đời mới F35. Sự lệ thuộc vào kim loại hiếm của Trung Quốc thách thức an ninh quốc gia của Mỹ.

Trong bối cảnh đó khi ông Tập Cận Bình đến thăm một nhà máy kim loại hiếm ở Quảng Tây, lãnh đạo Trung Quốc gửi đi một thông điệp rất mạnh đến Hoa Kỳ. Một cách gián tiếp Bắc Kinh nhắc nhở Washington rằng Trung Quốc có phương tiện để trả đũa, và có thể ngưng cung cấp đất hiếm cho Hoa Kỳ. Đây là đòn Bắc Kinh từng áp dụng với Nhật Bản hồi năm 2010.

RFI : Nếu bị dồn vào chân tường, Trung Quốc có áp dụng trở lại biện pháp cấm vận đất hiếm với Mỹ hay không và tại sao ?

Guillaume Pitron :Đằnh rằng đây là một tín hiệu mạnh mẽ Bắc Kinh bắn đi, nhưng tôi không cho rằng Trung Quốc dám sử dụng đòn này với Mỹ. Bởi thứ nhất, về mặt tâm lý, đây là điều vô cùng nhậy cảm đối với Washington. Mở thêm mặt trận này, lập tức chiến tranh thương mại hiện nay sẽ mang tầm cỡ mới, nguy hiểm hơn rất nhiều và Mỹ chắc chắn sẽ phản công lại mạnh hơn nữa và có thể là Washington sẽ phản công quá đáng. Điểm thứ hai là đụng đến đất hiếm sẽ tác động trực tiếp đến thế thượng phong của nền công nghệ vũ khí Mỹ, tức là đến cốt lõi về chủ quyền, về an ninh và qua đó là sự tồn tại của Hoa Kỳ. Nếu Trung Quốc ngừng bán đất hiếm cho Hoa Kỳ, tác động không chỉ dừng lại ở những chiếc điện thoại thông minh Iphone, đến những vật dụng hàng ngày được sử dụng một cách đại chúng, mà sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến ngành công nghiệp quốc phòng của Hoa Kỳ, đến khả năng chế tạo tên lửa, chiến đấu cơ ... của Mỹ. Không ai lường trước được hậu quả từ một cuộc đối đầu như vậy. Thành thử tôi nghĩ rằng Trung Quốc không dám đi đến cùng.

RFI : Năm 2010 Trung Quốc đã phạt Nhật Bản vậy tại sao sau 6 tháng lại dừng ?

Guillaume Pitron : Khi Trung Quốc quyết định ngưng bán kim loại hiếm cho Nhật Bản trong vòng sáu tháng, và tại sao sau đó đã phải ngưng pháp cấm vận này ? Bởi vì khi quyết định phạt Tokyo, Bắc Kinh không lường trước được rằng vì ngưng cung cấp đất hiếm cho Nhật, Trung Quốc không thể mua lại một số những mặt hàng công nghiệp mà Nhật cần đất hiếm mới sản xuất được. Chúng ta sống trong môi trường mà chuỗi cung ứng của thế giới vừa bổ sung, vừa lệ thuộc vào nhau, nên đánh vào về thương mại của đối phương, tức là cũng tự hại mình. Chính vì vậy trong cuộc chiến mậu dịch lần này giữa Washington và Bắc Kinh, chính quyền Trump chỉ tìm cách gây khó dễ để mặc cả và nhất là đòi Trung Quốc phải nhượng bộ. Thật ra theo tôi, Trump muốn cho Bắc Kinh bài học là Đảng cộng sản không thể đạt được mục tiêu tăng trưởng như ý muốn.

RFI : Nói như cậy có nghĩa là Hoa Kỳ không muốn dùng những đòn hiểm để hạ gục đối phương. Cũng có khả năng Trung Quốc tránh dùng tới biện pháp này để ép Mỹ nhượng bộ về thương mại, bởi vì mức độ lệ thuộc vào hàng công nghiệp Mỹ-Trung còn cao hơn so với Nhật Bản ?

Guillaume Pitron :  Khi Trung Quốc phạt Nhật Bản, đừng quên rằng Mỹ cũng bị vạ lây vì giá kim loại hiếm đã tăng lên cao. Nhưng vào thời điểm năm 2010 đất hiếm chưa mang tầm mức chiến lược như bây giờ. Dù vậy ngay từ lúc đó, Washington hoàn toàn ý thức được về mức độ rủi ro khi phải lệ thuộc vào đất hiếm của Trung Quốc.

RFI : Vậy từ 9 năm qua Mỹ đã giảm được mức độ lệ thuộc vào đất hiếm Trung Quốc hay chưa ?

Guillaume Pitron :Năm 2010 công luận phát hiện ra rằng, Hoa Kỳ lệ thuộc vào đất hiếm tới mức độ nào và đó là nhược điểm của Mỹ so với Trung Quốc. Chín năm sau, tình hình không khác gì so với trước. Trung Quốc vẫn là nguồn cung cấp chính của thế giới. Úc có bắt đầu xuất khẩu kim loại hiếm, nhưng không thấm vào đâu (sản xuất của Úc hiện tại là 15.000 tấn trên tổng số 170.000 tấn trên toàn thế giới). Chính nước Mỹ cũng bắt đầu khai thác các mỏ đất hiếm tại California nhưng vẫn không thay đổi được tương quan lực lượng, bởi đây là một lĩnh vực đòi hỏi thời gian. Phải ít nhất là từ 10 đến 15 năm mới hy vọng sản xuất được kim loại hiếm để đáp ứng nhu cầu sản xuất. Vì ngoài khâu khai thác, khâu chắt lọc phức tạp không kém.

Theo một báo cáo của chính phủ, nếu như Hoa Kỳ nỗ lực khai thác các mỏ kim loại hiếm thì phải cần 15 năm mới đủ để phục vụ riêng cho ngành công nghiệp sản xuất vũ khí. Hơn nữa, không chỉ có Mỹ và cả Châu Âu, phương Tây có một tầm nhìn thiển cận bởi vì cứ 4 hay 5 năm lại tổ chức bầu cử một lần. Ở Bắc Kinh, ông Tập Cận Bình và những người tiền nhiệm không bị khống chế về thời gian để phát triển công nghệ đất hiếm, họ cũng không bị giới bảo vệ môi trường bài xích như ở phương Tây. Cũng có thể khủng hoảng thương mại với Trung Quốc lần này buộc Mỹ phải xét lại chiến lược phát triển công nghệ kim loại hiếm.

Thanh Hà thực hiện

Nguồn : RFI, 05/05/2020

*********************

Mỹ giảm mức độ lệ thuộc vào chuỗi cung ứng của Trung Quốc

Thanh Hà, RFI, 05/05/2020

Ngày 04/05/2020 thứ trưởng Mỹ đặc trách về Tăng Trưởng, Kinh Tế, Năng Lượng và Môi Trường, Keith Krach, tuyên bố "tăng tốc" giảm thiểu mức độ lệ thuộc vào các nhà sản xuất Trung Quốc.

cangthang2

Mỹ tuyên bố "tăng tốc" giảm thiểu mức độ lệ thuộc vào các nhà sản xuất Trung Quốc.

Tuyên bố được đưa ra trong bối cảnh dịch Covid-19 làm lộ rõ mức độ lệ thuộc của Hoa Kỳ vào trang thiết bị y tế, vào dược phẩm của Trung Quốc. Theo hãng tin Reuters, Nhà Trắng cũng như bộ Thương Mại và nhiều cơ quan khác của Hoa Kỳ đang thúc đẩy các doanh nghiệp Mỹ đa dạng hóa các nguồn cung ứng, và di dời cơ sở sản xuất khỏi Hoa lục.

Từ năm 2017, chính quyền Trump áp dụng các biện pháp ưu đãi thuế khóa, khuyến khích các doanh nghiệp Mỹ trở về nguyên quán. Đại dịch lần này, theo một quan chức Hoa Kỳ được hãng tin Reuters trích dẫn, càng cho thấy nhu cầu giảm mức độ lệ thuộc vào các nhà sản xuất Trung Quốc trở nên cấp bách hơn.

Chính quyền Mỹ đang lập ra một danh sách những lĩnh vực được coi là "cốt lõi" cần phải di dời khỏi Trung Quốc. Trong số này có ngành năng lượng, công nghệ số và kể cá hoạt động thương mại hay hợp tác giáo dục.

Một nguồn tin thông thạo ghi nhận, chính quyền Trump đang ráo riết thương lượng với nhiều đối tác nước ngoài được xem là thuộc diện "đáng tin cậy" để bảo đảm cho sự "thịnh vượng của nước Mỹ".

Vậy trước mắt, những quốc gia nào được Washington xem là những "đối tác đáng tin cậy" của Hoa Kỳ ? Ngoại trưởng Mike Pompeo tuần trước nêu tên một số quốc gia trong đó có Việt Nam. Danh sách này gồm từ Úc đến Ấn Độ, Nhật Bản, Hàn Quốc … Châu Mỹ La Tinh cũng có thể "đóng một vài trò quan trọng".

Thanh Hà

Nguồn : RFI, 05/05/2020

Additional Info

  • Author Guillaume Pitron, Thanh Hà
Published in Diễn đàn

Mỹ không chốt thời hạn cho đàm phán thương mại sắp tới với Trung Quốc (VOA, 22/01/2020)

Hoa Kỳ không đưa ra thi hn cui cùng cho vic kết thúc giai đon đàm phán thương mi tiếp theo vi Trung Quc, nhưng thuế quan s không được ct gim cho ti vòng đàm phán tiếp theo, Reuters dn li B trưởng Tài chính Hoa Kỳ Steven Mnuchin cho biết.

mytrung1

Bộ trưởng Tài chính Hoa Kỳ Steve Mnuchin.

"Về giai đon 2, tôi xin thưa là không có thi hn", ông Mnuchin nói ti Din đàn Kinh tế Thế gii 22/1. "Vn đ đu tiên mà chúng tôi rt chú trng trong 30 ngày ti là thc thi giai đon 1, sau đó chúng tôi s bt đu vào giai đoạn 2.

Nếu chúng tôi làm xong vic đó trước cuc bu c thì rt tuyt. Nếu mt nhiu thi gian hơn cũng không sao", ông Mnuchin nói thêm.

Hoa Kỳ và Trung Quốc đã ký kết mt tha thun thương mi ln trong tháng này sau nhiu tháng đàm phán đôi khi rất gay gt, nhưng ông Mnuchin cho biết vòng đàm phán tiếp theo có th d b chia thành nhiu phn nh, đưa đến nhiu tha thun.

"Chúng tôi có thể có ti 2 giai đon A, hai giai đon B, hai giai đon C, ch không nht thiết phi là mt v ln, và chúng tôi s gim thuế tương ng theo thi gian. Vì vy, có mt đng lc ln cho phía Trung Quc tiếp tc đàm phán và kết lun v nhng phn b sung khác nhau ca tha thun", ông Mnuchin cho biết thêm.

******************

Thương mại Mỹ-Trung : 18 tháng so găng, Trump được gì ? (RFI, 21/01/2020)

Donald Trump và Tập Cận Bình tạm khép lại cuộc đọ sức trên bàn cờ thương mại. Ở hiệp 1, Washington thắng Bắc Kinh 1-0. Để đổi lấy nhiều hợp đồng, tổng thống Trump tạm từ bỏ tham vọng đòi Trung Quốc ngừng gây cạnh tranh bất bình đẳng trên thị trường. Trên đây là phân tích của Jean François Dufour, giám đốc cơ quan tư vấn DCA – Chine Analyse.

mytrung2

Phó thủ tướng Trung Quốc Lưu Hạc và tổng thống Mỹ Donald Trump bắt tay sau khi ký thỏa thuận thương mại giai đoạn 1 tại Washington, ngày 15/01/2020. Reuters/Kevin Lamarque

Ngày 21/01/2020, tổng thống Mỹ Donald Trump đến dự Diễn Đàn Kinh Tế Thế Giới Davos,Thụy Sĩ lần thứ 50 trong thế thượng phong. Tuần trước Washington và Bắc Kinh vừa ký kết hiệp định thương mại phần 1, tạm gác lại cuộc chiến kéo dài từ gần hai năm qua. Ngày 15/01/2020 tại Nhà Trắng, nguyên thủ Mỹ và phó thủ tướng Trung Quốc Lưu Hạc đã đặt bút ký vào "hiệp định đình chiến" về thương mại. Tổng thống Donald Trump đánh giá đây là một "thỏa thuận lịch sử với Trung Quốc, một bước tiến hướng tới mô hình trao đổi mậu dịch công bằng".

Với công luận trong nước và nhất là thành phần cử tri ủng hộ ông, Donald Trump đã ghi được một bàn thắng quan trọng và rõ rệt nhất là việc ép buộc Trung Quốc mua thêm gần 200 tỉ đô la hàng hóa của Mỹ trong hai năm, 2020 và 2021.

RFI Việt ngữ liên lạc với chuyên gia Jean-François Dufour, giám đốc điều hành DCA - Chine Analyse, cơ quan chuyên cố vấn cho các doanh nghiệp Pháp muốn đầu tư vào Trung Quốc. Ông không chút nghi ngờ về thắng lợi của Donald Trump trong ngắn hạn.

"Tôi nghĩ rằng trong ngắn hạn có thể nói Mỹ đã ghi được một bàn thắng vì Bắc Kinh đã có những bước nhượng bộ quan trọng. Cụ thể nhất và cũng là điều dễ đo lường nhất đó là việc Trung Quốc cam kết mua thêm gần 200 tỉ đô la hàng của Mỹ trong năm 2020 và 2021. Điểm đáng chú ý ở đây là trong số các mặt hàng Trung Quốc sẽ mua của Mỹ gồm đương nhiên là có nông phẩm, có năng lượng và nhất là hàng công nghiệp. Hai lĩnh vực công nghiệp của Mỹ được Trung Quốc chiếu cố là công nghiệp sản xuất máy bay và xe hơi. Trung Quốc mua thêm hàng của Mỹ là một thắng lợi của chính quyền Trump. Nhưng nhìn xa hơn thì chúng ta thấy là ở giai đoạn 2, phần thắng rõ ràng là thuộc về phía Bắc Kinh. Mỹ tạm thời từ bỏ mục tiêu đòi Trung Quốc thay đổi cơ cấu kinh tế. Trong khi đó, như đã biết đây mới chính là cội nguồn dẫn đến cuộc đọ sức song phương từ gần hai năm qua. Mùa xuân 2018 chính quyền Trump đòi Bắc Kinh ngưng trợ cấp cho các doanh nghiệp Nhà nước, ngưng ép các công ty Mỹ chuyển giao công nghệ. Các vấn đề này có được nhắc đến trong văn bản thỏa thuận giai đoạn 1 nhưng không mang tính ràng buộc. Tất cả những vấn đề nhậy cảm này được gác lại để chờ tới giai đoạn 2 của đàm phám Mỹ-Trung".

Như vậy là Washington gián tiếp công nhận mô hình kinh tế của Trung Quốc mà ở đó Nhà nước đóng vai trò chủ đạo trong lúc đây là một trong những nguyên nhân được Nhà Trắng nêu lên khi khiêu chiến với Bắc Kinh. Giám đốc cơ quan tư vấn DCA –Chine Analyse phân tích tiếp :

"Mâu thuẫn ở đây là với thỏa thuận vừa ký kết lần này, Hoa Kỳ rõ ràng yêu cầu Nhà nước Trung Quốc cam kết nhập khẩu nhiều hơn nữa hàng của Mỹ. Như vậy có nghĩa là Washington công nhận mô hình kinh tế của Trung Quốc mà ở đó Đảng và Nhà nước đóng vai trò chỉ đạo. Kim ngạch nhập khẩu do chính quyền Bắc Kinh ấn định chứ không do thị trường định đoạt. Chỉ nội yếu tố này cũng đủ cho thấy Trung Quốc mới thực sự giành phần thắng trong cuộc đọ sức về thương mại lần này. Mỹ đồng ý ngưng đòi Trung Quốc thay đổi mô hình kinh tế và để đổi lại thì Bắc Kinh nhập khẩu thêm hàng Mỹ".

Với thỏa thuận thương mại giai đoạn 1 vừa rồi, tổng thống Trump còn ghi thêm nhiều bàn thắng quan trọng khác. Trước hết ông đặt đối phương, chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, vào thế khó xử. Bởi Washington tiếp tục áp thuế 25 % vào 2/3 hàng Trung Quốc bán sang Hoa Kỳ và thứ hai là Hoa Vi, con chim đầu đàn trong ngành viễn thông Trung Quốc vẫn trong tầm ngắm của Nhà Trắng. Chính vì hai điểm này, mà một vài tuần lễ trở lại đây, nguyên thủ Trung Quốc không còn hô hào "đương đầu với Mỹ bằng mọi giá" trong lúc báo chí ở Bắc Kinh đã khá kín đáo và thận trọng về thỏa thuận được ký kết tại Washington hôm 15/01/2020.

Thắng lợi không nhỏ khác của chính quyền Trump là Washington đã bắn đi một tín hiệu mạnh với các đối tác và đối thủ thương mại khác của Hoa Kỳ : trật tự thương mại và luật chơi trong lĩnh vực này vẫn trong tay của Mỹ. Ngay cả trước một đối thủ nặng ký như Trung Quốc mà Nhà Trắng còn áp đặt được một số điều - ít ra là về hình thức cho tới thời điểm này, thì phần còn lại của thế giới từ Liên Hiệp Châu Âu đến Nga hay hai quốc gia sát cạnh Hoa Kỳ là Canada và Mêhicô, cũng như hai đồng minh của Mỹ tại Châu Á là Nhật Bản và Hàn Quốc đều nên cân nhắc kỹ những đòi hỏi Chú Sam.

Dù vậy, đi sâu hơn vào vấn đề, giới phân tích đồng loạt nói tới một "hiệp định ngừng bắn với nhiều lỗ hổng" và tệ hơn nữa, Hoa Kỳ không hề tôn trọng luật cạnh tranh của thị trường, như chuyên gia Jean - François Dufour phân tích :

"Tôi cho rằng, câu hỏi then chốt nằm ở phía Trung Quốc. Trong bối cảnh kinh tế nước này tăng trưởng chậm lại, mà đó là một điều bình thường, thì liệu rằng Trung Quốc có thể mua thêm vào tới 200 tỉ đô la hàng hóa chỉ của riêng Mỹ trong 2 năm hay không ? Đương nhiên, Trung Quốc cần mua hàng của thế giới, nhưng khi mua thêm 200 tỉ đô la hàng Mỹ, Trung Quốc sẽ phải bỏ rơi một số bạn hàng khác. Thí dụ như mua thêm dầu khí của Mỹ thì Bắc Kinh sẽ lơ là với Nga và các nguồn sản xuất ở Trung Đông. Nông sản Mỹ sẽ lấn át các nhà cung cấp ở Châu Mỹ Latinh, như Brazil. Thế rồi khi cam kết mua thêm hàng công nghiệp của Hoa Kỳ, Bắc Kinh sẽ phần nào quay lưng lại với Châu Âu. Nếu thỏa thuận vừa ký kết hôm 15 tháng Giêng tại Washington được tôn trọng, Châu Âu sẽ thiệt thòi trong vụ này".

Dẫu sao, thỏa thuận mậu dịch tạm thời này cho thấy, tổng thống Trump là một lãnh đạo rất thực tế. Ông đón nhận việc chính quyền Trung Quốc tự ý cam kết mua thêm 200 tỉ đô là hàng Mỹ như một thắng lợi vẻ vang trong cuộc đọ sức với Tập Cận Bình cho dù điều đó đi ngược lại với "tự do thị trường". Khi đưa hai lĩnh vực hàng không và xe hơi vào thỏa thuận với Trung Quốc, Nhà Trắng tìm cách cứu tập đoàn Boeing đang gặp khó khăn và rất cần đến các khách hàng Trung Quốc. Tương tự như vậy, mức độ lệ thuộc của nền công nghiệp xe hơi Mỹ và thị trường rộng lớn nhất thế giới là Trung Quốc ngày càng lớn. Bên cạnh đó, Washington chơi trò "cầm dao đằng chuôi" với Bắc Kinh như giải thích của giám đốc cơ quan tư vấn DCA- Chine Analyse :

"Tôi thấy phía Mỹ đã rất khôn ngoan trong vụ này, nghĩa là vẫn giữ một số phương tiện để duy trì áp lực để tiếp tục điều đình với Trung Quốc. Mỹ vẫn có thể hủy thỏa thuận này bất cứ lúc nào (ít ra là về bề ngoài). Thành thử đây mới chỉ là một "hiệp đình ngừng bắn" chứ chưa thể nói tới hòa ước lâu dài. Tuy nhiên, các bên mất gần hai năm để đạt tới thỏa thuận giai đoạn 1 và ở đây, Trung Quốc đã đem túi tiền ra nhử Mỹ. Nhưng tôi chờ đợi là đàm phán về hồi thứ nhì sẽ gay go hơn nhiều, nhất là khi Washington động chạm đến chính sách trợ giá của Trung Quốc cho các doanh nghiệp, đến vai trò của Nhà nước trong các hoạt động kinh tế, đến phần chuyển giao công nghệ và gắn liền vế kinh tế với an ninh quốc gia. Dù vậy, do bận tranh cử Donald Trump tạm thời ngưng đánh thuế thêm vào hàng Trung Quốc và đẩy tất cả những vấn đề khó khăn nhất sang giai đoạn 2".

Thanh Hà

*********************

Cựu Chủ tịch Interpol người Trung Quốc bị tuyên án tù 13,5 năm vì tham nhũng (RFA, 21/01/2020)

Cựu Chủ tịch Interpol người Trung Quốc, ông Mạnh Hoằng Vĩ, vừa bị một tòa án ở Thiên Tân, Trung Quốc, hôm 21/1, tuyên án 13 năm rưỡi tù vì tội nhận hối lộ. Ngoài ra ông còn bị phạt một số tiền là 2 triệu nhân dân tệ (tương đương 290.000 đô la Mỹ).

mytrung3

Hình chụp hôm 20/6/2019 và được Tòa Trung cấp số 1 ở Thiên Tân công bố: ông Mạnh Hoằng Vĩ (giữa) trong một phiên tòa wor thành phố Thiên Tân - AFP

Ông Mạnh Hoằng Vĩ là chủ tịch người Trung Quốc đầu tiên của Cảnh sát Hình sự Quốc tế (Interpol). Trước đó, ông từng là ủy viên trung ương, thứ trưởng Bộ Công an Trung Quốc.

Tuyên bố của Tòa án Nhân dân Trung cấp số 1 ở Thiên Tân cho biết ông Mạnh, 65 tuổi, đã "thành khẩn thú nhận mọi hành vi phạm tội" và sẽ không kháng cáo.

Theo thông báo, trong khoảng thời gian từ năm 2005 đến 2017, ông Mạnh đã lạm dụng chức vụ của mình là thứ trưởng Bộ Công an để nhận đút lót lên đến hơn 14 triệu nhân dân tệ (tương đương hơn 2 triệu đô la Mỹ).

Ông Mạnh là một trong các quan chức cấp cao của Trung Quốc bị bắt giữ trong chiến dịch chống tham nhũng thường được biết đến với tên gọi "đả hổ diệt ruồi" của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình.

Hồi tháng 10/2018, vợ ông Mạnh thông báo chồng mình mất tích khi đi về Trung Quốc khi đang giữ chức Chủ tịch Interpol. Sau đó vài ngày, ông Mạnh xin từ chức. Cuối tháng đó, Ủy ban Trung ương về Thanh tra và Kỷ luật của Đảng Cộng sản Trung Quốc xác nhận ôn Mạnh đã bị tạm giữ để điều tra.

Additional Info

  • Author Tổng hợp
Published in Quốc tế

Thủ tướng Phúc tiếp cận tổng thống Mỹ sau khi ông Trump chỉ trích Việt Nam (VOA, 28/06/2019)

Thủ tướng Việt Nam Nguyễn Xuân Phúc hôm 28/6 tiếp cận Tổng thống Mỹ Donald Trump tại một buổi làm việc vào giờ ăn trưa tại Hội nghị Thượng đỉnh G20 ở Nhật Bản, chỉ hai ngày sau khi ông Trump chỉ trích Việt Nam gay gắt về vấn đề thương mại.

nhan1

Tổng thống Mỹ Donald Trump và Thủ tướng Việt Nam Nguyễn Xuân Phúc tại G20 ở Osaka, Nhật Bản, ngày 28/6/2019. Ông Trump hôm 26/6 chỉ trích Việt Nam vì lạm dụng thương mại với Mỹ. (Ảnh chụp từ VTV1)

Hôm 26/6, nhà lãnh đạo Mỹ cáo buộc Việt Nam đang lợi dụng cuộc chiến tranh thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc để thúc đẩy xuất khẩu sang Mỹ khi nói rằng "Việt Nam gần như là kẻ lạm dụng tồi tệ nhất" hơn cả Trung Quốc.

Truyền thông chính thống Việt Nam không đăng tải bất cứ thông tin nào về chỉ trích của ông Trump đối với Việt Nam trong một cuộc phỏng vấn với Fox Business.

Bộ Ngoại giao Việt Nam không trả lời yêu cầu của VOA gửi hôm 27/6 xin bình luận về phát biểu của tổng thống Mỹ.

Tại Osaka hôm 28/6, Thủ tướng Phúc đã tiếp cận ông Trump sau khi tổng thống Mỹ ngồi xuống để bắt đầu một buổi làm việc vào giờ ăn trưa của hội nghị G20, theo phóng viên Nhà Trắng của VOA tháp tùng ông Trump tới dự hội nghị này.

Tổng thống Mỹ lắng nghe trong lúc thủ tướng Việt Nam đứng giải thích điều gì đó với ông qua một người phiên dịch, trong tư thế ngồi và hai tay quàng trước ngực với khuôn mặt nghiêm nghị.

Việt Nam là một trong 8 nước được mời tới dự hội nghị đang diễn ra ở Nhật Bản và theo báo điện tử Chính phủ Việt Nam cho biết hôm 28/6, ông Phúc và ông Trump đã gặp gỡ bên lề hội nghị tại Nhật Bản.

"Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump và Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã trao đổi cởi mở và xây dựng về những trọng tâm hợp tác giữa hai nước, trong đó có lĩnh vực thương mại, năng lượng," theo bản tin của báo Điện tử Chính phủ (VGP News) được đăng kèm với bức ảnh 2 vị nguyên thủ tươi cười giơ ngón tay cái.

*****************

Bộ Ngoại giao lên tiếng về chỉ trích của Trump cáo buộc Việt Nam ‘lạm dụng’ thương mại (VOA, 28/06/2019)

Bộ Ngoại giao Việt Nam hôm 28/6 nói rằng Việt Nam muốn phát triển quan hệ thương mại "công bằng" với Mỹ sau khi Tổng thống Donald Trump cáo buộc quốc gia Đông Nam Á là đang lạm dụng Mỹ về thương mại "tệ hơn cả Trung Quốc".

nhan2

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và Tổng thống Donald Trump chụp ảnh bên lề Hội nghị G20 ở Osaka, Nhật Bản, hôm 28/6. (Twitter @VNGovtPortal)

Người phát ngôn Lê Thị Thu Hằng nói với VOA, qua một email trả lời liên quan tới phản ứng của Việt Nam trước những phát chỉ trích của Tổng thống Mỹ Donald Trump, rằng "Việt Nam chủ trương thúc đẩy quan hệ kinh tế, thương mại, đầu tư Việt Nam-Hoa Kỳ theo hướng tự do, công bằng trên cơ sở đôi bên cùng có lợi".

Trả lời phỏng vấn Fox Business hôm 26/6, ông Trump nói Việt Nam đang lợi dụng cuộc chiến tranh thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc để thúc đẩy xuất khẩu sang Mỹ.

"Việt Nam gần như là kẻ lạm dụng tồi tệ nhất trong số tất cả các nước," ông Trump nói.

Đây là lần đầu tiên ông Trump đưa ra chỉ trích sắc bén nhắm vào Việt Nam về thương mại, một trong những vấn đề hàng đầu trong chủ trương chính sách của ông suốt hơn hai năm rưỡi nắm quyền.

Mức thâm hụt thương mại của mỹ với Việt Nam là 39,5 tỷ USD năm 2018, tăng 3,1% so với năm 2017, theo dữ liệu của văn phòng Đại diện Thương mại Mỹ. Việt Nam hiện đang thứ 17 trong số những bạn hàng thương mại lớn nhất với Mỹ, với tổng kim ngạch thương mại hai chiều đạt 58,9 tỷ USD vào năm ngoái.

Chính quyền Trump đã tăng áp lực để Việt Nam điều chỉnh cán cân thương mại bằng cách áp thuế lên một số mặt hàng xuất khẩu của Việt Nam trong khi cân nhắc đưa Việt Nam vào danh sách các nước thao túng tiền tệ.

"Việt Nam đã có nhiều nỗ lực cải thiện cán cân thương mại giữa hai nước," bà Hằng cho VOA biết và nói thêm rằng Việt Nam coi trọng phát triển quan hệ Đối tác Toàn diện với Mỹ.

Theo người phát ngôn Bộ Ngoại giao, Việt Nam đã và đang "thúc đẩy nhập khẩu các mặt hàng Hoa Kỳ có thế mạnh và Việt Nam có nhu cầu" cũng như "cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp Hoa Kỳ muốn hoạt động tại Việt Nam, đồng thời khuyến khích các doanh nghiệp Việt Nam sang đầu tư, kinh doanh tại Hoa Kỳ".

Khi được hỏi liệu có đánh thuế hàng hóa của Việt Nam hay không, Tổng thống Trump nói với người dẫn chương trình của Fox Business hôm 26/6 rằng "chúng tôi đang thảo luận" với Việt Nam nhưng không nói rõ là vấn đề gì.

Trả lời câu hỏi của VOA về việc liệu chính quyền của ông Trump có đang thảo luận với Việt Nam hay không, bà Hằng cho biết "Việt Nam và Hoa Kỳ thường xuyên trao đổi thông qua cơ chế hiện có như Hiệp định khung về Thương mại và Đầu tư (TIFA) để hình thành chiến lược hợp tác lâu dài và toàn diện, tăng cường hơn nữa quan hệ kinh tế, thương mại và đầu tư song phương, kịp thời giải quyết các vấn đề nảy sinh".

Theo đánh giá của các chuyên gia kinh tế, Việt Nam đang là một trong những nước hưởng lợi nhiều nhất từ cuộc chiến tranh thương mại hiện đang leo thang giữa Mỹ và Trung Quốc.

"Rất nhiều công ty đang dời sang Việt Nam, nhưng Việt Nam lợi dụng chúng ta còn tệ hơn cả Trung Quốc," tổng thống Mỹ nói hôm 26/6, nhắc tới việc thuế quan của ông áp lên hàng hóa Trung Quốc đang khiến các công xưởng sản xuất dời đi các nơi khác để tránh chi phí gia tăng do bị đánh thuế.

Hàng nhập khẩu từ Việt Nam vào Mỹ đã tăng 38% trong bốn tháng đầu năm nay so với cùng kỳ năm ngoái, theo dữ liệu của Cục Khảo sát Dân số Hoa Kỳ.

Trong khi đó, xuất khẩu hàng điện tử và máy tính Trung Quốc sang Việt Nam đã tăng mạnh trong năm nay, cho thấy các công ty Trung Quốc đang tìm cách tránh thuế quan của Mỹ bằng cách tuồn hàng sang Việt Nam để thay bao bì trước khi lại xuất khẩu các mặt hàng đó sang Mỹ. Các quan chức Việt Nam đầu tháng này nói rằng Trung Quốc cố tình dán mác "Made in Vietnam" lên hàng hóa của họ để tránh bị áp thuế quan của Mỹ và yêu cầu các cơ quan kiểm tra gắt gao hơn việc chứng nhận nguồn gốc hàng hóa.

Trong bối cảnh đó, người phát ngôn Bộ Ngoại giao cho VOA biết rằng "Việt Nam cũng triển khai nhiều biện pháp kiểm soát, chống gian lận thương mại, hàng hóa nước ngoài lấy danh nghĩa hàng Việt Nam xuất khẩu sang thị trường khác".

Theo nhận định của các chuyên gia kinh tế với VOA, Việt Nam cần khẩn trương giảm thặng dư mậu dịch với Mỹ, công bố sách trắng về xuất khẩu, và quan trọng nhất là chặn đứng ngay việc một số hãng xuất hàng sản xuất từ Trung Quốc dán mác Việt Nam để củng cố lòng tin từ phía Hoa Kỳ sau tuyên bố chỉ trích Việt Nam của Tổng thống Trump.

******************

Thị trường Việt Nam rớt 1,7% sau khi Tổng thống Trump tố cáo là ‘kẻ lạm dụng tồi tệ nhất’ (VOA, 28/06/2019)

Hôm 27/6, thị trường chng khoán Vit Nam VN Index rt giá gn 1,7% ngay sau khi Tng thng M Donald Trump ch trích Vit Nam gay gt v vn đ thương mi, cáo buc nước này đang li dng cuc chiến tranh thương mi gia M và Trung Quc đ thúc đy xut khu sang M, theo hãng tin Bloomberg.

nhan3

Tổng thống Mỹ Donald Trump và Tổng Bí thư - Ch ủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng tại Hà Nội, ngày 27/2/2019.

Vào cuối ngày 27/6/2019, trang Bloomberg loan tin ch s VN Index gim 16.02 đim, st 1,67%.

Bloomberg nói rằng đây là ln st gim đến mc thp nht ca VN-Index k t ngày 12/2/2019 cho đến nay.

Trang VnExpress cũng chạy tít là "VN-Index gim hơn 16 đim", nhưng không nói rõ lý do, ch nói rng : "lc bán bt ng gia tăng trong khi dòng tin bt đáy không đủ sc hp th".

Trong một cuc phng vn trc tiếp trên đài Fox Business hôm 26/6, ông Trump nêu nhn đnh v mt lot vn đ kinh tế, vài tiếng trước khi ông lên đường sang Nht Bn d hi ngh ca Nhóm 20 cường quc kinh tế.

"Rất nhiu công ty đang dời sang Vit Nam, nhưng Vit Nam li dng chúng ta còn t hơn c Trung Quc", tng thng nói, nhc ti vic thuế quan ca ông áp lên hàng hóa Trung Quc đang khiến các công xưởng sn xut di đi các nơi khác đ tránh chi phí gia tăng.

Khi được hi ông có muốn đánh thuế lên Vit Nam hay không, ông không ph nhn và cho biết M "đang tho lun" vi Vit Nam, nhưng không nói rõ là v vn đ gì, và nhà lãnh đo Hoa Kỳ nhn mnh : "Vit Nam gn như là k lm dng ti t nht trong s tt c mi người".

Ông Trump thường xuyên than phin v thâm ht mu dch ca M và đang áp đt nhng bin pháp quyết lit hơn đ điu chnh điu mà ông xem là s mt cân bng thương mi, trong đó có Vit Nam.

Bloomberg cho biết B Ngoi giao Vit Nam chưa đưa ra phn hi ngay lập tc v bình lun này.

Theo quan sát của VOA, truyn thông Vit Nam trong ngày qua cũng không đ cp đến phát biu ch trích Vit Nam ca ông Trump.

Các chuyên gia kinh tế nói với VOA rng tuyên b ca người đng đu Nhà Trng hôm 26/6 chng t rng thương chiến M - Trung đang tiếp tc căng thng và bây gi đến lượt Vit Nam là mc tiêu trong vic tăng thuế sut tiếp theo dưới chính sách thương mi ca ông Trump.

Từ Florida, Tiến sĩ kinh tế Phm Đ Chí nói :

"Quá bất li ! Tôi không ng ông y li lôi Vit Nam ra mà nói mnh như vy.

"Hoa Kỳ đặt Vit Nam sau Trung Quc v đch th trong chiến tranh thương mi. Phía M nêu ra vn đ này thì s cn tr mi quan h đi tác toàn din hin nay cũng như vic hướng đến quan h đi tác chiến lược vi Vit Nam".

Từ California, tiến sĩ Lê Minh Nguyên nhn đnh :

"Khi ông Trump nói như thế tôi nghĩ rng ông đt vn đ xem Vit Nam có ý li dng h thng ca Hoa Kỳ đ tiếp tay vi Trung Quc.

"Ông Trump là người nói thng. T lúc lên nm quyn cho ti nay, anh có tính giơ cao đánh kh, nghĩa là bước đu ông da nt, đánh ph đu, sau đó thì tìm mt thương ước hay mt tha thun đ có li cho Hoa Kỳ, nhm gây áp lc vi nhng nước cng sn như Trung Quốc hay Vit Nam, buc h phi thay đi cu trúc mi gii quyết được vn đ, tc là các nn kinh tế phi tương đng.

"Tôi cho rằng vi phm ca Vit Nam là nghiêm trng, và nhng vi phm này cũng d thy, không cn tin tình báo cũng biết được : đó là nhiều công ty Trung Quc sang Vit Nam và dùng Made in Vietnam đ đưa hàng sang Hoa Kỳ. Ông Trump nhn xét như vy là quá đúng, nhưng đ gii quyết vn đ này thì rt phc tp".

Tiến sĩ Phm Đ Chí cho biết thêm :

"Việc hàng Trung Quc sang và gn mác hàng Việt Nam là điu mà người M lo ngi nht".

Chính quyền Trump đã tăng áp lc đ Vit Nam điu chnh cán cân thương mi bng cách áp thuế lên mt s mt hàng xut khu ca Vit Nam trong khi cân nhc đưa Vit Nam vào danh sách các nước thao túng tin t.

Thâm hụt mu dch hàng hóa của M vi Vit Nam tiếp tc gia tăng k t khi ông Trump lên nm quyn vào năm 2017, lên ti mc 39,5 t đôla trong năm 2018 theo thng kê v ngoi thương ca Cc Kho sát Dân s Hoa Kỳ.

Dữ liu v ngoi thương do Cc Kho sát Dân s Hoa Kỳ công b vào đu tháng 6 cho thy thuế quan ca M đang khiến mt s công xưởng sn xut ri khi Trung Quc và Vit Nam là mt trong nhng nước đang được hưởng li ln t chiến tranh thương mi ca ông Trump.

Theo CNN, hàng nhập khu M t Vit Nam tăng 38% trong 4 tháng đầu năm 2019 so vi cùng kì năm ngoái, trong khi đó Tng Cc Hi Quan Vit Nam cho biết trong 5 tháng đu năm 2019, Vit Nam chi ti gn 30 t đôla đ nhp hàng hóa t Trung Quc, tăng12,3% so vi cùng kỳ năm trước.

Từ California, nhà nghiên cu kinh tế Nguyn Xuân Nghĩa nói vi VOA rng thng dư thương mi ca Vit Nam vi M có bao gm hàng hóa xut x t Trung Quc là ‘điu đã quá rõ ràng’.

Ông Nghĩa nói rằng mc dù Tng thng Donald Trump hay tuyên b lung tung, nhưng vic ông nói đến tên Vit Nam trong một chương trình chuyên v kinh tế như vy có nghĩa là ông đã được cp dưới thông báo và cp nht v tình hình giao thương ca Vit Nam vi M.

"Ông ấy mun răn đe Vit Nam là ông y đang nghĩ đến vic đó", ông Nghĩa nói và cho biết phía M ‘đã bỏ qua vic Vit Nam là nước thao túng tin t ri’ nên trong vn đ này nếu Vit Nam không gii quyết cho rõ ‘thì s b thit hi rt nng’.

"Trong 11 tháng chiến tranh thương mi va ri, nhiu người Vit Nam nghĩ rng có th li dng được tình hình", ông giải thích. "H dán nhãn ‘Made in Vietnam’ lên hàng Trung Quc đ bán sang Hoa Kỳ".

"Số lượng nhp khu t Vit Nam vào M gia tăng d di trong vòng 5, 6 tháng đu năm. H (người M) biết hết. H khui ra hết. Vit Nam nếu không gii quyết chuyn này thì nghĩa là lợi bt cp hi", ông nói thêm.

Theo ông Nghĩa thì mặc dù Chính ph Vit Nam không có ch trương như vy nhưng li không kim soát đ các cơ s kinh doanh có hành vi thương mi như thế.

Khi được hi li phàn nàn ca ông Trump như vy là nhm vào thng dư thương mi ca Vit Nam vi M hay nhm vào vic Vit Nam là ca ngõ đ Trung Quc lách thuế ca M, ông Nghĩa nói : "Thng dư thì còn có th tho lun được. Nhưng nếu trong thng dư đó có một phn ln là thng dư ca Trung Quc ngy trang thành hàng Vit Nam thì tc là toa rp vi Trung Quc đ la nước M thì s rt có hi cho Vit Nam".

***************

Việt Nam 'nên cải tổ nền kinh tế' để tạo lòng tin với Mỹ (VOA, 28/06/2019)

Các chuyên gia kinh tế nói vi VOA rng Vit Nam cn khn trương gim thng dư mu dch vi M, công b sách trng v xut khu, và quan trng nht là chn đng ngay vic mt s hãng xut hàng sn xut t Trung Quc dán mác Vit Nam đ cng c lòng tin t phía Hoa Kỳ sau tuyên bố ch trích Vit Nam ca Tng Thng Donald Trump hôm 26/6.

nhan4

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình bên lề hội nghị Osaka 2019

Tiến sĩ kinh tế Phm Đ Chí bang Florida nói :

"Các hãng sản xut Vit Nam xut hàng sang M thì không sao, nhưng hàng Trung Quc chuyn sang Vit Nam như công ty Asanzo ri sang Mỹ thì h không đng ý. M đã biết chuyn Asanzo t my tháng ri, mà Vit Nam mi khám phá ra thôi. Vit Nam phi chn và kim soát gt gao nhng chuyn tương t như Asanzo, mà theo tôi biết có c chc hãng đã làm như vy.

"Họ có danh sách hết c văn phòng thương mi Hoa Kỳ đã điu tra và đã lp danh sách v Vit Nam".

Tiến sĩ Phm Đ Chí nói thêm rng đ phn ng li ch trích ca Tng thng Trump, Vit Nam cn chun b sn mt sách trng (white book) v s lượng hàng xut khu ca Vit Nam trong 5 năm qua, trong đó giải thích rõ tính cách gia công trong các hàng xut cng đin t chng hn, thí d rõ nht là đin thoi Samsung, giá tr gia tăng ca Vit Nam ch là 5-10%. Qua đó s cho thy giá tr thc hàng xut khu ca Vit Nam sang M s thp n con s đã công b nhiu.

"Điểm này rt ít các chuyên viên bên M biết đến, đng nói gì là nhà chính tr như ông Trump", theo lý gii ca ông Phm Đ Chí gi cho VOA qua email ti ngày 26/6.

"Việt Nam nên sn sàng vi các tài liu này khi đàm phán chính thức vi M v các bin pháp làm gim thâm ht thương mi ca M vi Vit Nam", ông Chí viết thêm.

Ngoài ra, Tiến sĩ Phm Đ Chí đ xut :

Việt Nam nên tuyên b có chương trình c th nhp cng thêm mt s hàng hóa ca M đ gim thâm ht thương mi ca Mỹ với Vit Nam : Mua máy bay Boeing cho các hãng hàng không mi lp, nht là nhn mnh cho vic sa son lp đường bay thng sang M ; Mua thêm xe hơi M và gim thuế nhp khu, mua sm các dng c y tế cao cp ca M

Khuyến khích sinh viên sang du hc và nghiên cứu sau đi hc M, thay vào "l hng" ca sinh viên Trung Quc mà M đang chn li.

Việc làm tht s đ tránh mt cuc thương chiến mi do M đt ra, là ci t nn kinh tế th trường Vit Nam mt cách tht s và sâu rng, nâng cao khu vc tư nhân , khuyến khích khi nghip vi công ngh cao t M, ci t h thng ngân hàng tư nhân,...

Nâng cao việc kim soát và tôn trng s hu trí tu vi M

Duyệt li chính sách FDI mt cách chn lc hơn, khuyến khích các hãng Hoa Kỳ có kết ni vi vic phát triển công nghệ Vit Nam

Sau cùng và quan trọng nht là chú trng đến vic thiết lp chính sách đi tác chiến lược và toàn din vi M, là mc tiêu chính yếu ca cuc thăm viếng M đang ch đi ca lãnh đo Vit Nam trong vài tháng ti.

Tiến sĩ Phm Đ Chí nhận định : "Vit Nam đang vào thế vô cùng thun li vi M trong kế hoch lưu thông hàng hi t do Bin Đông, mà M và các đng minh trong khi n Đ-Thái Bình Dương đang mun tăng cường thiết lp và bo v. Vic này s bo v an ninh quân s và chính trị của Vit Nam : mc tiêu mong mi bt chiến t nhiên thành !"

Ông khuyên rằng đng đ mc thâm ht thương mi ca M vi Vit Nam là chuyn nh nhưng gây nh hưởng xu đến chiến lược đi tác đang được mong đi.

Tương t như đ xut ca Tiến sĩ Phm Đ Chí, Tiến sĩ Lê Minh Nguyên bang California khuyên rng trong ngn hn Vit Nam nên m thêm th trường cho hàng hóa M và v dài hn Vit Nam nên thay đi cơ chế kinh tế :

"Phải m thêm th trường Vit Nam cho hàng hóa Mỹ, như xe hơi M chng hn, th trường tài chính tin t, thanh toán đin t

"Muốn ci thin s đe da ca Tng thng Trump thì Vit Nam phi có mt nn thương mi công bng, ngưng tr cp tài chính cho các doanh nghip quc doanh.

"Việt Nam phi làm sao đừng đ cho Hoa Kỳ thy rng mình là bàn tay ni dài ca Trung Quc thông qua các công ty Trung Quc hot đng trá hình Vit Nam".

Kinh tế gia Nguyn Xuân Nghĩa t California đưa ra li khuyên rng đ gii ta quan ngi ca M thì phía Vit Nam nên để cho M đt nhân s ti các hi cng ca Vit Nam đ kim tra các sn phm xut khu ca Vit Nam ngay t gc đ đm bo rng đó là nhng sn phm ‘Made in Vietnam’ theo tiêu chun ca M.

Ông cho biết Vit Nam và M ‘đang nói chuyn vi nhau’ v cán cân thương mi và trong v vic này, ‘Vit Nam phi t rõ thin chí’.

"Tòa Đại s Vit Nam, tham tán thương mi ca Vit Nam phi tìm cách liên lc (vi phía M) và gii thích", ông nói. "Phi xác nhn là có trường hp như thế và chúng tôi đang tìm cách kim soát".

"Nguyên vật liu nhp khu nhiu nht t Trung Quc, sau đó li xut khu nhiu nht vào M. Vy t trng nhng sn phm ‘Made in Vietnam’ có bao nhiêu phn trăm là Vit Nam đóng góp", ông nói và cho rng Vit Nam phi làm rõ ràng vn đ này vi Mỹ.

Khi được hi khi Vit Nam tham gia vào chui cung ng toàn cu như hin nay, thì t trng đóng góp ca Vit Nam là bao nhiêu phn trăm trong hàng hóa xut khu sang M thì M s chp nhn được, ông Nghĩa dn ra hip đnh thương mi t do mi va ký kết giữa M, Canada và Mexico quy đnh mc ‘70% sn phm xut phát t th trường xut khu’.

"Mỹ không mun hai nước láng ging ca M mua hàng Trung Quc ri bán vào M vi dãn nhác mác ca Canada và Mexico", ông gii thích.

Về thng dư thương mi ca Vit Nam đối vi M, ông Nghĩa cho rng ‘Vit Nam đt được xut siêu bao nhiêu vi Hoa Kỳ thì nhp siêu by nhiêu vi Trung Quc’ và rng ‘hin tượng này đã kéo dài t lâu’.

"Lãnh đạo Vit Nam phi gii thích rõ ràng là làm sao có thng dư thương mi và có th mua một s sn phm có giá tr gia tăng cao hơn đ cân bng mu dch", ông khuyên.

Về lâu dài, ông khuyến cáo Vit Nam không nên đi theo con đường ca Trung Quc sn xut ‘toàn hàng r tin’ hay tp trung vào đu tư ca Trung Quc mà ông cho rng ‘toàn dùng công nghệ ti t, thiết b lc hu’ mà phi chuyn sang sn xut vi trình đ công ngh cao vi s đu tư t Nht Bn đ xut khu các hàng hóa có giá tr cao hơn sang M và Tây Âu.

Trả li câu hi tác đng ca vic M áp thuế cùng lúc vi hàng tiêu dùng từ cả Trung Quc và Vit Nam, ông Nghĩa cho rng mc dù người tiêu dùng M phi chu giá hàng hóa đt hơn ‘nhưng so vi vic Vit Nam b đánh thuế vì ăn gian thì cũng phi cân nhc’.

"Không ai muốn chuyn này, nhưng khi nhìn thy s gian ln đó thì người ta (người tiêu dùng M) cũng phi chp nhn", ông nói thêm và cho biết ‘còn nhiu nơi sn xut hàng r tin như thế ch không phi ch Vit Nam, Trung Quc không thôi’.

"Có thể (chính quyn M) đã suy nghĩ v chuyn đó (đánh thuế Vit Nam) ri nên ông Trump mi nói".

Ông Nghĩa cũng cho rằng hip đnh mu dch t do mà Vit Nam sp ký kết vi Liên minh Châu Âu ‘chưa giúp được’ cho Vit Nam bù tr cho thit hi t th trường M nếu Vit Nam b áp thuế.

"Lãnh đạo Vit Nam phi cho thy rõ ràng h quyết tâm ngăn chặn thì may ra còn có th đ được", ông nói. "Nếu không s b v lây".

****************

Vì sao Việt Nam có nguy cơ trong tầm ngắm của bộ Tài Chính Mỹ ? (RFI, 27/06/2019)

Thương chiến Mỹ - Trung đang làm thay đổi các cách thức trao đổi mậu dịch giữa Mỹ và Châu Á. Việc Hoa Kỳ tăng mức áp thuế hàng nhập khẩu Trung Quốc làm gia tăng hiện tượng di dời nhà xưởng sang Việt Nam. Hệ quả là hàng xuất khẩu Việt Nam sang Mỹ tăng vọt và thâm thủng mậu dịch của Mỹ với nước này cũng tăng theo.

nhan5

Xưởng may Maxport tại tỉnh Thái Bình, Việt Nam, ngày 13/06/2019.Reuters/Kham/File Photo

Ông Jean-Raphaël Chaponnière, chuyên gia kinh tế Trung Tâm Châu Á, trên trang mạng Asialyst, lưu ý, bộ Tài Chính Mỹ đang theo dõi sát mọi biến chuyển tại Việt Nam.

Làn sóng di dời nhà xưởng

Trong 4 tháng đầu năm 2019, xuất nhập khẩu giữa Trung Quốc và Mỹ đã bị sụt giảm. Thâm hụt mậu dịch giữa Washington với Bắc Kinh giảm 8% tức khoảng 113 tỷ đô la, trong khi mà bản thân tổng mức thâm hụt hầu như không thay đổi – nằm trong khoảng 347 và 349 tỷ đô la.

Theo giải thích của ông Chaponnière, mức giảm thâm thủng của Hoa Kỳ với Trung Quốc đã được bù bằng mức tăng thâm hụt của Mỹ với các nước Châu Á khác. Với 16,8 tỷ đô la trong giai đoạn từ tháng Giêng cho đến tháng Tư 2019, thâm hụt mậu dịch của Mỹ với Việt Nam đứng hàng thứ hai tại Châu Á, sau Trung Quốc và đứng hàng thứ 6 trên thế giới. Nếu như Hoa Kỳ thực thi các đe dọa áp thuế chống Trung Quốc, nhập siêu của Mỹ đối với Việt Nam trong năm 2019 này rất có thể vượt quá 50 tỷ đô la.

Xung đột thương mại Mỹ và Trung Quốc còn thúc đẩy nhanh hơn nữa làn sóng di dời nhà xưởng, được khởi động do chi phí sản xuất tại Trung Quốc tăng lên. Các doanh nghiệp Trung Quốc có nhiều chọn lựa. Hoặc họ tiến hành tự động hóa ; hoặc họ đến lập doanh nghiệp tại các tỉnh phía tây đất nước, ở đó, cơ sở hạ tầng đã được cải thiện và có mức lương thấp hơn ; hoặc họ di dời sang các nước khác.

Theo một điều tra được thực hiện cuối năm 2017 tại 640 doanh nghiệp thuộc ngành công nghiệp nhẹ ở phía nam Quảng Đông, phần đông các doanh nghiệp này dự kiến tự động hóa dây chuyền sản xuất, một số ít (6% trong ngành may mặc và 12% trong ngành đóng giày) là nghĩ đến việc ra khỏi vùng duyên hải, và một nửa trong nhóm thiểu số này nhắm đến di dời nhà xưởng ra nước ngoài.

Đương nhiên, làn sóng di chuyển nhà xưởng đã tăng nhanh sau khi tổng thống Mỹ Donald Trump thông báo áp thuế 25% nhắm vào 300 tỷ đô la hàng nhập khẩu Trung Quốc, bao gồm một phần lớn hàng hóa do hãng Wall Mart phân phối tại Mỹ.

Việt Nam : Quốc gia hưởng lợi từ cuộc thương chiến ?

Việt Nam là quốc gia thu hút các doanh nghiệp rời Trung Quốc nhiều nhất. Dòng di chuyển nhà xưởng giải thích vì sao xuất khẩu Việt Nam tăng gấp 4 lần trong giai đoạn 2010 – 2018. Hiện tại, xuất khẩu Việt Nam tương đương 110% tổng sản phẩm nội địa.

Làn sóng này bắt đầu trong những năm 2000 khi xảy ra căng thẳng chính trị giữa Bắc Kinh và Tokyo. Sự kiện khiến nhiều doanh nghiệp Nhật Bản khi ấy buộc phải áp dụng một chiến lược mà hãng tài chính lớn của Nhật Nomuara đặt tên là "China one plus". Nghĩa là đầu tư ở Trung Quốc và tại một nước khác, tránh tình trạng "để tất cả trứng trong cùng một rổ". Nhiều doanh nghiệp Nhật Bản đã chọn Việt Nam và họ đôi khi dựng xí nghiệp ở miền Bắc để dễ bề xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc.

Theo chân Nhật Bản là Hàn Quốc. Năm 2019, hơn 7000 doanh nghiệp Hàn Quốc tuyển dụng khoảng 700 ngàn lao động Việt Nam. Mức lương trung bình của nhân công Việt Nam là 3800 đô la/năm, rẻ hơn ba lần so với tại Trung Quốc. Những doanh nghiệp này chiếm đến gần 1/3 tổng xuất khẩu của Việt Nam.

Trong số các doanh nghiệp Hàn Quốc, Samsung là nhà đầu tư lớn nhất. Tập đoàn này cho lắp ráp tại Việt Nam đến một nửa trong số 300 triệu chiếc điện thoại Galaxy bán ra trên thế giới và thu hút nhiều nhà thầu phụ khác. Tương tự, hãng LG cũng đang đóng cửa nhà xưởng ở Pyeongtaek và mở rộng khu xưởng ở Hải Phòng, nơi này lắp ráp 11 triệu chiếc điện thoại thông minh.

Có thể nói từ năm 2014, Hàn Quốc là nhà đầu tư nước ngoài hàng đầu tại Việt Nam, trước Nhật Bản và bỏ xa cả Trung Quốc. Dù vậy, trong khoảng từ tháng Giêng và tháng 5/2019, đầu tư của Trung Quốc đã tăng gấp năm lần và họ đã qua mặt Hàn Quốc bằng cách gia tăng dòng vốn đầu tư nước ngoài FDI.

Phân tích các số liệu nhập khẩu hàng Việt Nam vào Mỹ cho thấy là các sản phẩm bị liên lụy bởi thông báo tăng thuế hải quan đã tăng thêm 34%, tăng nhanh hơn các sản phẩm thuộc những chủng loại khác đến ba lần. Hậu quả : Thặng dư mậu dịch của Việt Nam đối với Hoa Kỳ đã tăng vọt và kể từ giờ hàm chứa một rủi ro cho Hà Nội.

Trong tầm ngắm của bộ Tài chính Mỹ

Từ những năm 1990, cứ mỗi sáu tháng, bộ Tài Chính Mỹ công bố một báo cáo về chính sách trao đổi của những đối tác thương mại chủ yếu của Mỹ. Mục đích là để xác định xem những nước này có thao túng tỷ giá hối đoái hay không để củng cố tính cạnh tranh cho hàng xuất khẩu của họ vào thị trường Mỹ.

Tài liệu này phân tích những nước nào có được thặng dư mậu dịch ít nhất là 20 tỷ đô la đối với Mỹ. Nhất là, bộ Tài Chính giám sát những nước nào mà cán cân tài khoản vãng lai vượt quá 3% GDP của họ và đồng tiền bị giảm giá so với đồng đô la Mỹ.

Đối với những quốc gia này, bộ Tài Chính xem xét đến chính sách can thiệp của các ngân hàng trung ương để thu mua đô la nhằm tránh cho đồng tiền nội tệ bị tăng giá so với đồng đô la. Nếu như số tiền tích trữ được trong năm nhờ vào những biện pháp can thiệp từ các ngân hàng trung ương của những nước có liên quan vượt quá 2% GDP của những nước đó, bộ Tài chính Mỹ có thể suy ra rằng có nhiều xác suất thao túng đồng tiền. Cuối cùng, nếu như báo cáo đi đến kết luận này, hành pháp của Mỹ được phép đưa ra các biện pháp trừng phạt thương mại chống lại quốc gia bị cáo buộc thao túng tiền tệ.

Trung Quốc từ lâu là mục tiêu chính trong những báo cáo của bộ Tài Chính. Tuy nhiên, trong suốt thời gian nhiệm kỳ tổng thống, ông Obama chưa bao giờ kết luận Trung Quốc thao túng đồng nhân dân tệ. Bất chấp các cáo buộc của ứng viên Donald Trump, không một báo cáo nào được công bố kể từ khi ông Donald Trump đắc cử đi đến một kết luận như vậy, kể cả trong báo cáo hồi tháng 5/2019 mới đây.

Đồng nhân dân tệ của Trung Quốc từng bị trượt giá đến 10% so với đồng đô la năm 2018, xóa tan tác động của việc tăng thuế nhập khẩu. Xu hướng này đang tiếp diễn trong năm nay đến mức ngưỡng 7 nhân dân tệ đổi lấy một đô la rất có thể bị vượt qua.

Thế nhưng, báo cáo mới nhất của bộ Tài Chính đã đưa thêm nhiều nước Châu Á mới : Nhật Bản, Hàn Quốc, Malaysia và Việt Nam. Khi ghi nhận cán cân tài khoản vãng lai của Việt Nam tăng lên và có khả năng vượt 5% PIB trong năm 2018, báo cáo lưu ý rằng mặc dù đã áp dụng chế độ tỷ giá hối đoái linh hoạt trong năm 2016, nhưng tỉ giá của đồng Việt Nam so với đô la thay đổi rất ít bởi vì Ngân hàng Trung ương Việt Nam đã nhiều lần can thiệp vào thị trường hối đoái nhằm giữ cho đồng nội tệ không tăng giá.

Nếu như Việt Nam nằm trong tầm ngắm của bộ Tài Chính Mỹ, nước này vẫn chưa làm cho ông Donald Trump nổi dóa. Tuy nhiên, trong một dòng tweet, tổng thống Mỹ lưu ý : "Rất nhiều doanh nghiệp rời Trung Quốc sang Việt Nam hay nhiều nước khác. Chính vì thế Trung Quốc muốn có một thỏa thuận".

Tác giả cảnh báo : Nếu như những trông đợi của tổng thống Mỹ không đạt được tại thượng đỉnh G20 diễn ra ở Osaka trong hai ngày 28 và 29 tháng 6/2019, chủ nhân Nhà Trắng có nguy cơ đổi ý đối với Việt Nam !

RFI tiếng Việt

******************

WSJ : Hàng tỉ đôla hàng hóa Trung Quốc né thuế quan Mỹ nhờ xuất khẩu từ Việt Nam (VOA, 27/06/2019)

Hàng tỉ đôla giá tr hàng hóa Trung Quốc chu thuế quan ca M trong chiến tranh thương mi gia hai nước đang đi đường vòng vào M qua ng các nước khác Châu Á, đc bit là Vit Nam, theo d liu ca Vit Nam được báo Wall Street Journal loan ti hôm th Tư.

nhan6

Container của China Shipping and Cosco được chất tại một cảnh ở thành phố Hồ Chí Minh, Việt Nam, ngày 27/07/2018.

Trong năm tháng đầu năm nay, hàng điện t, máy tính, máy móc và các thiết b khác xut khu t Trung Quc sang Vit Nam đã tăng mnh so vi mt năm trước đó. Đng thi nhng hàng hóa đó xut khu t Vit Nam sang M cũng tăng, t Journal dn s liu thương mi do Tng cc Hi quan Vit Nam công b cho biết.

Cụ th, máy tính và hàng đin t ca Vit Nam xut khu sang M tăng 71,6 phn trăm trong năm tháng đu năm nay lên 1,8 t đôla, hơn gp năm ln so vi tc đ xut khu các sn phm như vy trên toàn thế gii. Trong cùng giai đon này, hàng nhập khu t Trung Quc trong danh mc này tăng 80,8 phn trăm lên 5,1 t đôla, gp bn ln tc đ được ghi nhn cho toàn thế gii, d liu ca Vit Nam cho thy.

Trong giai đoạn t tháng 1 đến tháng 5, máy móc và thiết b t Vit Nam xut khu sang Mỹ tăng 54,4 phn trăm so vi năm trước lên 1,7 t đôla, so vi mc tăng 6,7 phn trăm toàn cu, theo d liu. Hàng nhp khu t Trung Quc trong cùng khong thi gian tăng 29,2 phn trăm lên 5,7 t đôla, gp khong hai ln tc đ được báo cáo đi vi hàng nhập khu trên toàn thế gii.

Tờ Journal cũng ghi nhn nhng xu hướng thương mi tương t Đài Loan, mt nước xut khu công ngh ln.

Chính quyền ca Tng thng Donald Trump hơn mt năm qua đã tìm cách loi b tp tc được gi là trung chuyn (transshipment), trong đó hàng xuất khu ca Trung Quc thường được gia công hoc thay đi mc ti thiu trong mt ln dng ngn mt cng th ba và sau đó tái xut khu dưới dng sn phm có ngun gc t cng th ba.

Tờ Journal dn li mt phát ngôn viên ca quan Hi quan và Bo v Biên gii Hoa Kỳ cho biết cơ quan đã xác đnh vic trung chuyn bt hp pháp hàng hóa Trung Quc qua mt s quc gia, ch ra các trường hp trong nhng tháng gn đây ti Vit Nam, Malaysia và Philippines. Bà nói cơ quan này s tiếp tc theo đui hành đng né tránh thuế quan như vy.

Không lâu sau khi tờ Journal loan tin, ông Trump đ kích Vit Nam bng nhng li l gay gt trong mt cuc phng vn trc tiếp trên đài Fox Business.

"Rất nhiu công ty đang di sang Vit Nam, nhưng Việt Nam li dng chúng ta còn t hơn c Trung Quc", tng thng nói. "Vit Nam gn như là k lm dng ti t nht trong s tt c mi người".

Bộ Ngoi giao Vit Nam chưa hồi đáp ngay tc thì yêu cu ca VOA bình lun v nhng phát biu ca ông Trump.

Tin tức này cũng xut hin trong bi cnh mt doanh nghip được chng nhn sn xut "hàng Vit Nam cht lượng cao" Vit Nam b phát giác nhp khu các b phn và linh kin từ Trung Quc và sau đó bóc tem xut x đ thay bng nhãn "Made In Vietnam", theo mt cuc điu tra ca báo Tui Tr.

Truyền thông trong nước cho biết Th tướng Nguyn Xuân Phúc là đã yêu cu các b và các cơ quan kim tra, xác minh v vic liên quan ti Công ty Cổ phn Đin t Asanzo và báo cáo kết qu trước ngày 30 tháng 7.

"Chính phủ Vit Nam kiên quyết ngăn chn và s x lí nghiêm các hành vi gian ln thương mi, hàng hóa nước ngoài ly danh nghĩa hàng Vit Nam xut khu sang th trường khác", phát ngôn viên Bộ Ngoi giao Vit Nam Lê Th Thu Hng nói vào th Năm tun trước, nói thêm rng Tng cc Hi quan Vit Nam đang có nhng bước đi c th đ ngăn chn hành vi này.

Ông Phúc sẽ đến d hi ngh thượng đnh G20 ti Osaka, Nht Bn. Không rõ ông có đnh gp g ông Trump bên l s kin này hay không và liu nhng vn đ thương mi có được nêu ra hay không.

Dữ liu ngoi thương ca M cho thy thuế quan đang khiến mt s công xưởng sn xut ri khi Trung Quc và Vit Nam là mt trong nhng nước đang được hưởng li ln t chiến tranh thương mi ca ông Trump.

Vào tháng 5 năm 2018, Mỹ đánh thuế hơn 250 phn trăm lên mt s mt hàng thép xut khu ca Vit Nam sau khi kết lun rng chúng cha "mt phn đáng k" thép Trung Quc.

Mỹ đã áp đt thuế quan 25 phn trăm lên 200 tỉ đôla giá tr hàng xut khu ca Trung Quc và đang chun b áp thêm thuế quan lên thêm 300 t đôla giá tr hàng hóa na, t đ chơi cho ti đ đin t, v cơ bn là bao trùm hết toàn b thương mi ca M vi Trung Quc.

https://youtu.be/HZ04FfGd7CQ?list=PL231429C17BE39E34

Published in Việt Nam

Mỹ-EU sát cánh tại WTO về vấn đề Trung Quốc (VOA, 09/04/2019)

Lãnh đạo Châu Âu trước đây không đt nng vn đ vi chính sách thương mi Trung Quc đ tm mc như l ra h nên làm, nhưng Hoa Kỳ và liên hip Châu Âu gi đây đang làm vic sát cánh với nhau ti T chc Thương mi Thế gii xoay quanh các chính sách kinh tế phi th trường ca Trung Quc, gii chc thương mi hàng đu ca M, Clete Willems, cho biết ngày 8/4.

mytrung1

Một chiếc túi LV gi được mua t mt trang mng ca Trung Quc được phơi bày trước báo gii bên ngoài mt ca hiu Louis Vuitton ti Maryland, M.

Nguồn tin này cho hay Hoa Kỳ và EU mun làm vic vi nhau trên các d án chung cung cp nhng gii pháp th trường thay thế cho các sáng kiến do nhà nước dn đu vn có nhiu rào cn ràng buc.

Trong tháng này, Trung Quốc t chc thượng đnh ln hai cho sáng kiến Vành đai Con đường vi vin kiến kết ni Trung Quc vi Châu Á, Châu Âu, và hơn thế na vi chi tiêu khng l cho cơ s h tng nhưng M không gi gii chc cp cao tham d s kin này.

Washington nói họ xem sáng kiến này là cách bành trướng s nh hưởng ca Bc Kinh ra hi ngoi và tăng gánh nng n nn không bn vững cho các nước thu nhp thp.

******************

Đàm phán thương mại Mỹ-Trung : Có tiến bộ nhưng còn chông gai (VOA, 09/04/2019)

Giới chc Hoa Kỳ "chưa hài lòng" v tt c mi vn đ đang tn đng trên con đường tiến ti mt tha thun chm dứt thương chiến M-Trung dù có đt tiến b trong các cuc đàm phán vi Trung Quc hi tun trước, mt gii chc cp cao ca Tòa Bch c cho Reuters biết ngày 8/4.

mytrung2

Thành viên phái đoàn thương mi M Clete Willems ri khách sn đ đến hp vi gii chc Trung Quc Bc Kinh hôm 13/2/19.

Mỹ và Trung Quc rơi vào cuc chiến thuế quan ăn miếng tr miếng t tháng 7 năm ngoái, làm ảnh hưởng ti các th trường tài chính toàn cu và các chui cung ng thế gii, gây thit hi cho c hai nn kinh tế ln nht thế gii hàng t đô la.

Mỹ đang hi thúc Trung Quc thay đi đ gii quyết nhng quan ngi lâu nay v vic Bc Kinh tr cp công nghiệp, buc doanh nghip nước ngoài phi chuyn giao công ngh và lơi lng trong vic bo v quyn s hu trí tu.

Hai bên kết thúc vòng đàm phán mi nht ti Washington vào tun trước và s ni li các cuc tho lun trong tun này.

"Chúng tôi đang đạt tiến bộ trong nhiu vn đ và có nhiu chuyn chúng tôi chưa hài lòng", ông Clete Willems, gii chc thương mi hàng đu ca Tòa Bch c, cho biết.

Ông không nêu cụ th nhng vn đ chưa được gii ta.

Tuy nhiên, ông cho biết Trung Quc và Hoa Kỳ đã nht trí về mt cơ cu thc thi mà qua đó Washington có quyn tr đũa Bc Kinh nếu Trung Quc không tôn trng nhng điu khon trong tha thun.

Tuần trước, Tng thng M Donald Trump loan báo có th đôi bên s đt được mt thun trong vòng 1 tháng ti.

*****************

Mỹ đề xuất áp thuế lên 11 tỷ đô la hàng EU (BBC, 09/04/2019)

Mỹ đang xem xét áp thêm thuế lên hàng hóa trị giá khoảng 11 tỷ đô la từ Liên Hiệp Châu Âu để đáp trả các khoản trợ cấp của EU cho Airbus.

mytrung3

Các mặt hàng từ rượu, phô mai đến máy bay của EU có thể bị Mỹ đánh thêm thuế (Ảnh minh họa)

Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) đã nhận định rằng các khoản trợ cấp này có tác động xấu đến Mỹ.

EU và Mỹ đã kiện lẫn nhau trong hơn một thập kỷ qua về việc hai bên viện trợ bất hợp pháp cho các hãng máy bay Boeing và Airbus nhằm giành lợi thế trong kinh doanh máy bay trên toàn cầu.

Máy bay và phô mai là một trong những sản phẩm có thể bị áp thuế, Đại diện Thương mại Hoa Kỳ (USTR) cho biết.

Chính quyền Trump đã 'chiến đấu' trên nhiều mặt trận thương mại trong thời gian qua.

Động thái này sẽ đánh dấu sự leo thang trong căng thẳng thương mại giữa Mỹ và EU.

USTR cho biết giá trị của hàng hóa dự kiến bị áp thuế sẽ được WTO xem xét và dự kiến đưa ra quyết định trong một vài tháng tới.

Một danh sách sơ bộ các hàng hóa dự kiến bị đánh thuế đã được ban hành để tham khảo ý kiến công chúng, bao gồm một loạt các mặt hàng, từ máy bay trực thăng đến rượu vang.

"Vụ việc đã được xem xét về pháp lý trong 14 năm qua và đã đến lúc phải hành động. Chúng tôi đang chuẩn bị để phản ứng ngay lập tức khi WTO đưa ra kết luận về các biện pháp đối phó của Mỹ", Đại diện Thương mại Hoa Kỳ Robert Lighthizer nói.

"Mục tiêu cuối cùng của chúng tôi là đạt được thỏa thuận với EU để chấm dứt tất cả các khoản trợ cấp không phù hợp đối với máy bay dân dụng lớn. Khi EU chấm dứt các khoản trợ cấp có hại này, Mỹ có thể dỡ bỏ các khoản thuế bổ sung".

Chuyện gì đã xảy ra ?

Gói thuế quan mới mà Hoa Kỳ đề xuất có thể được áp dụng cùng với các mức thuế hiện có đối với các sản phẩm Châu Âu.

Năm ngoái, Mỹ đã bắt đầu thu thuế đối với việc thép và nhôm nhập khẩu từ các đồng minh quan trọng bao gồm EU.

EU đã áp dụng mức thuế trả đũa đối với hàng hóa trị giá 2,8 tỷ euro của Mỹ vào tháng 6 đối với các sản phẩm như rượu whisky, bourbon, xe máy và nước cam.

Trong khi đó, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã đe dọa sẽ áp thuế đối với ô tô nhập khẩu từ EU, nếu cả hai bên không thể đạt được thỏa thuận thương mại.

Mỹ hiện đang đàm phán một thỏa thuận thương mại với Trung Quốc, nhưng các gói thuế quan mà hai nước đánh lên hàng hóa của nhau đã đè nặng lên nền kinh tế toàn cầu trong năm nay.

Published in Quốc tế

Thương mại : Donald Trump lạc quan, Tập Cận Bình kêu gọi sớm ký kết thỏa thuận (RFI, 05/04/2019)

Tại Washington, các cuộc thảo luận giữa Mỹ và Trung Quốc vẫn tiếp tục diễn ra trong ngày hôm nay 05/04/2019 trong khuôn khổ vòng đàm phán thứ 9, nhằm chấm dứt cuộc chiến thương mại giữa hai cường quốc kinh tế hàng đầu thế giới.

quocphong1

Tổng thống Mỹ Donald Trump tiếp phó thủ tướng Trung Quốc Lưu Hạc (Liu He), Nhà Trắng, Washington, ngày 04/04/2019 - Reuters/Jonathan Ernst

Trong khi đó, tại thủ đô hai nước, có rất nhiều phát biểu được đưa ra trong những giờ qua. Tổng thống Mỹ Donald Trump cho biết ông lạc quan và một lần nữa nói rằng nếu hai bên đạt được "thỏa thuận", cuộc họp thượng đỉnh với đồng nhiệm Trung Quốc Tập Cận Bình sẽ được tổ chức vào tháng 05/2019. Còn ông Tập kêu gọi "nhanh chóng hoàn tất thương lượng".

Từ Bắc Kinh, thông tín viên RFI cho biết chi tiết :

"Bắc Kinh nóng lòng chấm dứt chiến tranh thương mại và trên điện thoại thông minh, Tân Hoa Xã cũng chạy nhiều tin khẩn vào buổi sáng hôm nay, ngày nghỉ, lễ Thanh Minh tại Trung Quốc.

Những bức ảnh chụp các container hàng tại các cảng đang "rậm rịch" khởi hành, những ngôi sao vàng trên nền cờ đỏ của Trung Quốc lồng vào những ngôi sao trắng bên nền cờ xanh của Hoa Kỳ… Phó thủ tướng Lưu Hạc tuyên bố là Mỹ và Trung Quốc đã đạt được "đồng thuận mới" về tài liệu đang thương lượng. Ông cũng truyền tải thông điệp của nhân vật số một Trung Hoa. Chủ tịch Tập Cận Bình viết : "Tôi hy vọng rằng phái đoàn của hai nước có thể sẽ ký kết thỏa thuận trong thời gian sớm nhất, trên cơ sở nguyên tắc tôn trọng lẫn nhau.

Bắc Kinh muốn đẩy nhanh nhịp độ. Hiện giờ, ai cũng nói về sự "trọn vẹn và hoàn hảo", như khi người Trung Quốc nói về con số 10. Sau 9 vòng đàm phán, việc ký kết thỏa thuận trong vòng đàm phán thứ 10 được coi là sự hoàn tất.

Trung Quốc muốn ấn định ngày hẹn sắp tới giữa Tập Cận Bình và Donald Trump tại Hoa Kỳ, để hoàn thành nhanh nhất nội dung văn bản thỏa thuận trong tương lai. Tuy nhiên, Hoa Kỳ hôm nay cho biết một số điểm quan trọng vẫn đang bế tắc, chẳng hạn về "sở hữu trí tuệ".

Thùy Dương

*****************

Tổng thống Trump nêu ý tưởng về chi tiêu quân sự của Mỹ, Trung Quốc và Nga (VOA, 05/04/2019)

Tổng thng Donald Trump hôm 4/4 lên tiếng v s tin mà các nước như M, Trung Quc và Nga chi cho sn xut vũ khí, nht là vũ khí ht nhân, đng thi gi ý rng s tin đó nên chi vào chuyện khác.

quocphong2

Tổng thống Trump và Phó Thủ tướng Trung Quốc Lư u H ạc hôm 4/4.

Trong cuộc gp vi Phó Th tướng Trung Quc Lưu Hc Phòng Bu dc, ông Trump nêu lên ý tưởng v vic theo đui mt tha thun tim năng vi Trung Quc, trong đó có phn đ cp ti vn đ chi tiêu quân s và sn xut vũ khí, theo Reuters.

"Trung Quốc đang chi tiêu nhiu tiên vào quân s. Chúng tôi và Nga cũng vy. Tôi nghĩ rng ba nước có th cùng ngng chi tiêu và chi vào nhng th có th có hiu qu hơn đi vi hòa bình lâu dài", ông Trump nói.

"Tôi nghĩ rằng s tt hơn nhiu nếu tt c chúng ta cùng chung sức và chúng ta không sn xut nhng loi vũ khí này na".

Khi được Tng thng Trump hi ý kiến v đ ngh này, theo Reuters, Phó Th tướng Lưu nói rng ông nghĩ đó là ý tưởng tt.

********************

Mua tên lửa Nga, Thổ Nhĩ Kỳ trên đe dưới búa (RFI, 05/04/2019)

Bất chấp áp lực từ phía Hoa Kỳ, Thổ Nhĩ Kỳ tỏ vẻ kiên quyết xúc tiến việc mua hệ thống tên lửa Nga S.400. Phát biểu vào hôm qua, 04/04/2019 tại Washington, bên lề hội nghị của khối NATO, ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ khẳng định rằng việc mua tên lửa của Nga là một thương vụ "đã chốt", không thể hủy bỏ.

quocphong3

Tên lửa S-400 "Triumph" đất đối không, được triển khai gần thành phố Gvardeysk, sát Kaliningrad, Russia. Ảnh chụp ngày 11/03/2019. Reuters/Vitaly Nevar/File Photo

Trên nguyên tắc, các dàn tên lửa S400 sẽ được giao vào mùa hè năm nay, nhưng từ nay đến đó, tình hình có thể thay đổi : nếu thương vụ S400 hoàn tất, Thổ Nhĩ Kỳ có nguy cơ bị Mỹ trừng phạt, còn nếu hủy bỏ đơn đặt hàng, Ankara lại vấp phải phản ứng bất bình của Nga.

Trong một động thái có thể nói là nhằm tiếp tục duy trì sức ép để buộc Thổ Nhĩ Kỳ từ bỏ việc mua hệ thống phòng không của Nga, Lầu Năm Góc ngày hôm qua đã thẳng thừng bác bỏ một đề nghị của ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ, muốn cùng thành lập một nhóm làm việc để xác định xem hệ thống S400 có tác hại đến thiết bị của Mỹ và NATO hay không.

Hoa Kỳ lo ngại rằng công nghệ được Nga sử dụng trong hệ thống tên tên lửa S-400 có thể giúp Nga thu thập dữ liệu của các loại chiến đấu cơ của khối NATO, đặc biệt là loại F-35 của Mỹ. Ngoài mối lo ngại gián điệp, còn có vấn đề tương tác giữa hệ thống phòng thủ của Thổ Nhĩ Kỳ với các hệ thống còn lại trong khối NATO.

Trong tình hình đó, một phát ngôn viên của Lầu Năm Góc, Charles Summers, gần đây đã cảnh báo rằng Thổ Nhĩ Kỳ sẽ phải gánh chịu những "hậu quả nghiêm trọng", nếu cứ tiếp tục mua hệ thống tên lửa của Nga.

Theo hầu hết các nhà phân tích, đây là một lời đe dọa rất nghiêm túc, căn cứ vào các quan ngại thực thụ như kể trên.

Thổ Nhĩ Kỳ có thể chịu những hậu quả nào ?

Một hậu quả trước tiên là kế hoạch đặt mua chiến đấu cơ tiên tiến F-35 của Mỹ đã bị ngăn chặn. Ankara muốn mua đến 100 chiến đấu cơ loại này, phi công Thổ Nhĩ Kỳ đã bắt đầu qua Mỹ tập lái.

Chính quyền Thổ Nhĩ Kỳ đã đầu tư 1 tỷ đô la vào kế hoạch trang bị loại vũ khí này, nếu không thực hiện hợp đồng, Mỹ có thể bị phạt. Tuy nhiên, theo hãng tin Pháp AFP, một số nguồn tin đã cho biết là Washington sẵn sàng trả tiền phạt.

Ngoài ra, theo các chuyên gia, Thổ Nhĩ Kỳ có thể rơi vào phạm vi áp dụng của luật Caatsa cho phép chính quyền Mỹ áp dụng các biện pháp trừng phạt kinh tế đối với bất kỳ thực thể hoặc quốc gia nào ký kết thỏa thuận vũ khí với các tập đoàn, công ty Nga.

Nguy cơ về phía Mỹ là như thế. Nhưng nếu theo Mỹ và từ bỏ hợp đồng đã ký, thì Thổ Nhĩ Kỳ sẽ đẩy quan hệ với Nga vào một tính thế tế nhị.

Đối với tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Erdogan, Nga là một đối tác chiến lược rất quan trọng của Ankara tại Syria, một nước giáp giới với Thổ Nhĩ Kỳ mà tình hình bất ổn sẽ có tác hại rất lớn.

Mặt khác, nếu giải thích không tốt với Nga, Thổ Nhĩ Kỳ cũng có nguy cơ bị Mátxcơva trừng phạt về mặt kinh tế. Một ví dụ cụ thể là Nga có thể hạn chế lượng du khách Nga đến Thổ Nhĩ Kỳ, mà mỗi năm lên đến hàng triệu lượt người.

Đối với Ankara, những biện pháp trừng phạt kinh tế của Washington hay của Mátxcơva đều tác hại không nhỏ, vì lẽ Thổ Nhĩ Kỳ đang lâm vào tình trạng khó khăn kinh tế, bị suy thoái lần đầu tiên từ 10 năm nay.

Published in Quốc tế

Tổng thống Trump ‘sẽ không lùi bước’ trước Trung Quốc (VOA, 23/01/2019)

Các cố vn ca Tng thng Trump nói rng ông s không mm mng vi Trung Quc nhm đt được mt tha thun vi Bc Kinh, dù nhà lãnh đo M mun m rng th trường thông qua mt tha thun thương mi vi quc gia đông dân nht thế gii.

mytrung1

Ông Trump và ông Tập trong cuộc gặp ở Bắc KInh năm 2017.

Theo Reuters, Hoa Kỳ cáo buộc Trung Quc đánh cp quyn s hu trí tu và buc các công ty M phi chia s công ngh khi h ti làm ăn ở Trung Quc. Bc Kinh đã bác b cáo buc này.

Các nguồn tho tin nói vi hãng tin Anh rng hai bên vn còn khác bit quan đim v mt s vn đ ch cht, gia lúc thi hn chót 1/3 đang ti gn đ hai bên phi đt được mt tha thun nếu không M s li đánh thuế lên thêm 200 t đôla tr giá hàng hóa ca Trung Quc.

Một quan chc giu tên nói vi Reuters : "Chúng tôi vn chưa đt ti mc các quan ngi ca chúng tôi được x lý mt cách hp lý".

Quan chức này cho biết thêm rng phái đoàn phía M, do đi din thương mi vn có quan đim cng rn, ông Robert Lighthizer, dn đu, đã tp trung vào các vn đ cơ cu, như vic x lý quyn s hu trí tu, cũng như chuyn mt cân bng cán cân thương mi.

Cố vn kinh tế Nhà Trng Larry Kudlow nói vi Reuters rng các vn đ như vic bt buc chuyn giao công ngh hay chuyn đánh cp quyn s hu trí tu vn là ưu tiên hàng đu đi vi ông Trump.

Ông Kudlow nói thêm rằng đó là các vn đ quan trng với nguyên th M và ông Trump "s không lùi bước".

Tổng thng Trump và Ch tch Trung Quc Tp Cn Bình đng ý ngưng làm leo thang cuc chiến thương mi ti hi ngh G20 Buenos Aires năm ngoái, đng thi đt ra thi hn 90 ngày đ tho lun v các khác biệt và đt mt tha thun.

Tuy nhiên, theo Reuters, các cuộc đàm phán đó chưa mang li mt tha thun nào bng văn bn.

********************

Nhà Trắng : Đàm phán thương mại Mỹ - Trung vẫn tiếp diễn (RFI, 23/01/2019)

Hôm 22/01/2019, Nhà Trắng khẳng định là các cuộc đàm phán với Trung Quốc nhằm chấm dứt cuộc chiến thương mại giữa hai nước vẫn tiếp diễn, bác bỏ thông tin của báo chí Anh, Mỹ.

mytrung2

Cố vấn kinh tế của Nhà Trắng Larry Kudlow phát biểu với giới báo chí, Washington, Hoa Kỳ, ngày 22/01/2019 Reuters/Kevin Lamarque

Theo tin của tờ nhật báo Financial Times và đài CNBC, chính quyền Donald Trump đã từ chối họp với các đặc sứ Trung Quốc tại Washington trong tuần này. Đây là các cuộc họp nhằm chuẩn bị cho trưởng đoàn đàm phán Trung Quốc, phó thủ tướng Lưu Hạc (Liu He), đến thủ đô Mỹ vào cuối tháng này.

Hôm qua, ông Larry Kudlow, một trong những cố vấn kinh tế của tổng thống Donald Trump đã bác bỏ thông tin nói trên, khẳng định không hề có chuyện phía Mỹ hủy bỏ các cuộc họp với phía Trung Quốc, đơn giản là vì hai bên không hề dự trù những cuộc họp đó, mà chỉ đang chuẩn bị cho cuộc họp giữa phó thủ tướng Trung Quốc Lưu Hạc với Đại diện Thương mại Hoa Kỳ Robert Lighthizer trong hai ngày 30 và 31/01 tại Wasshington.

Tuy nhiên, theo AFP, việc ông Larry Kudlow bác bỏ các thông tin nói trên đã không đủ để trấn an các thị trường chứng khoán, hiện rất lo ngại về chiến tranh thương mại giữa hai cường quốc kinh tế hàng đầu thế giới, cũng như quan ngại về tình hình của nền kinh tế Mỹ nói chung.

Hoa Kỳ và Trung Quốc đang phải gấp rút đạt đến một thỏa thuận. Sau cuộc gặp với chủ tịch Tập Cận Bình tại Buenos Aires, Achentina, vào đầu tháng 12 năm ngoái, tổng thống Donald Trump đã chấp nhận tạm ngưng 3 tháng việc áp thuế mang tính trừng phạt lên các hàng hóa nhập từ Trung Quốc. Thời gian tạm ngưng này là để cho hai bên có thể tìm ra một thỏa thuận nhằm cắt giảm thâm thủng mậu dịch của Mỹ với Trung Quốc, cũng như chấm dứt việc ép buộc chuyển giao công nghệ và không tôn trọng quyền sở hữu trí tuệ.

Tổng thống Trump đã dọa sẽ tăng từ 10% lên 25% mức thuế quan đối với 200 tỷ đô la hàng hóa nhập từ Trung Quốc nếu đến ngày 01/03 mà hai bên vẫn không đạt được thỏa thuận.

Thanh Phương

Published in Quốc tế

Dự báo tăng trưởng toàn cầu mất 0,2 điểm. Quỹ Tiền Tệ Quốc Tế loan báo sẽ còn tiếp tục hạ dự phóng trong những tháng tới. Đầu tư vào Châu Á giảm sụt. Tất cả những sự kiện này đều bắt nguồn từ cuộc đọ sức kéo dài giữa hai siêu cường kinh tế thế giới là Hoa Kỳ và Trung Quốc.

trade1

Các thành viên của đoàn đàm phán thương mại Trung Quốc rời Bộ Tài chính Mỹ, sau hai ngày thương lượng, Washington DC, 23/08/2018. Virginie MONTET / AFP

Các sự kiện như Brexit đe dọa tăng trưởng của một trong bảy nền kinh tế phát triển nhất thế giới là Anh Quốc, và của toàn khối Liên Hiệp Châu Âu, những khó khăn kinh tế của Nga hay sự kiện Iran lại rơi vào vòng luẩn quẩn của các biện pháp trừng phạt do Mỹ ban hành, Hy Lạp không còn cần được "tiếp nước biển"... bị chiến tranh thương mại Mỹ-Trung làm lu mờ.

2018 là năm mà mọi chú ý dồn về Washington và Bắc Kinh. Sau giai đoạn hù dọa, chính quyền Trump khơi mào cuộc chiến. tháng 3/2018 tổng thống Trump ký sắc lệnh đánh thuế thép và nhôm nhập vào thị trường Hoa Kỳ. Nhà Trắng tạm tha cho một số nước "bạn", nhưng Trung Quốc không được hưởng ân huệ đó. Nhôm, thép chỉ là khúc dạo đầu.

Ngay từ tháng 5, tháng 6/2018 Nhà Trắng phạt thêm hàng "made in China" bán sang thị trường Mỹ : tăng thuế nhập khẩu 10%, rồi 25% nhắm vào 50 tỷ đô la rồi 100 tỷ và thậm chí là 200 tỷ đô la hàng của Trung Quốc. Ở góc đài bên kia, Bắc Kinh không khai chiến nhưng chơi trò "ăn miếng trả miếng". Mỗi bên đều đưa ra một danh sách hàng trăm, hàng ngàn mặt hàng của đối phương bị "trừng phạt".

Vào cuối mùa xuân năm nay, sứ giả của ông Tập Cận Bình đã tưởng chừng đạt được đồng thuận với ban cố vấn của Donald Trump sau khi thông báo một số nhượng bộ. Ở Nhà Trắng, tổng thống Hoa Kỳ coi những hứa hẹn đó là "quá trễ và chưa đủ". Chương trình đàm phán bị gián đoạn, cho dù là ở hậu trường, đôi bên vẫn ngầm duy trì kênh liên lạc.

Trong tạp chí của RFI ngày 03/05/2018, chuyên gia kinh tế Sébastien Jean, giám đốc Trung tâm Nghiên cứu về Triển vọng và Thông tin quốc tế (Centre d’études prospectives et d'informations internationales-CEPII) giải thích về phương pháp đàm phán của Donald Trump :

"Tình hình khá nghiêm trọng bởi vì tới nay Hoa Kỳ là quốc gia đã đặt ra luật chơi chung cho thế giới trong lĩnh vực thương mại. Để rồi giờ đây, chính nước Mỹ lại phản đối cái mô hình đó và thậm chí là còn đòi phá vỡ những gì đã có. Những tuyên bố của chính quyền Washington đe dọa đến phần cốt lõi trong quan hệ kinh tế và thương mại trên thế giới.

Nhưng cần nói thêm là tới nay, đây mới chỉ là những lời đe dọa chứ Hoa Kỳ chưa thực sự áp dụng các biện pháp trừng phạt như đã tuyên bố. Dù sao thì Nhà Trắng cũng gây hoang mang về chính sách thương mại của Hoa Kỳ, nhất là khi mọi người cùng biết Donald Trump có thói quen uy hiếp đối phương, bắt họ phải nhượng bộ".

Mỹ-Trung, "cái đinh" trong các hội nghị quốc tế

Cuộc đọ sức giữa hai ông khổng lồ kinh tế của thế giới này bắt cả thế giới phải theo dõi. Tại hội nghị quốc tế ASEAN, Singapore, đầu tháng 11/2018 hay thượng đỉnh G20 vừa qua ở Argentina, mọi người chỉ chú ý vào những màn đấu khẩu hay phát biểu của lãnh đạo Mỹ và Trung Quốc với hy vọng Washington và Bắc Kinh hưu chiến.

trade21

Cuộc đọ sức giữa hai ông khổng lồ kinh tế của thế giới này bắt cả thế giới phải theo dõi. Ảnh minh họa

Theo thẩm định của Quỹ Tiền Tệ Quốc Tế các đòn ăn miếng trả miếng trên mặt trận thương mại làm tổn hại đến tăng trưởng toàn cầu. Riêng đối với Châu Á, vốn lệ thuộc nhiều cả vào Mỹ lẫn Trung Quốc, "bầu không khí càng thêm nặng nề" : IMF giảm dự phóng tăng trưởng của Châu Á đang từ 5,6 % xuống còn 5,4 % cho năm tới. Quỹ Tiền Tệ Quốc Tế nhấn mạnh tới "môi trường bất lợi cho các hoạt động đầu tư".

Hội Đồng Phân Tích Kinh Tế (Conseil d'analyse économique-CAE), một cơ quan nghiên cứu trực thuộc phủ tổng thống Pháp, trong báo cáo ngày 02/07/2018, đưa ra kịch bản đen tối nhất, trong trường hợp Hoa Kỳ áp dụng đến cùng chính sách bảo hộ và thế giới đáp trả một cách ngang ngửa. Chủ tịch CAE, ông Philippe Martin (tạp chí kinh tế ngày 10/07/2018), nêu lên hai lý do khiến các biện pháp bảo hộ cướp đi tăng trưởng của toàn cầu, kể cả Mỹ :

"Có những tác động trực tiếp và gián tiếp. Tác động trực tiếp là tăng thuế nhập khẩu, đẩy giá hàng lên cao và đánh thẳng vào túi tiền của người tiêu dùng. Nhưng bên cạnh đó là tác động gián tiếp. Chúng ta nói tới dây chuyền sản xuất mà ngày nay nhiều mặt hàng được làm ra từ các linh kiện nhập ở những nơi khác. Vậy khi một nước nào đó tăng thuế nhập khẩu, rồi các đối tác thương mại của quốc gia đó trả đũa, thì dây chuyền sản xuất ấy bị phá hỏng. Giá thành của các sản phẩm tăng cao.

Tôi lấy thí dụ xe hơi Mỹ sản xuất ngay tại Hoa Kỳ cần có nhôm, thép nhập từ các nơi khác vào Mỹ. Chính quyền Trump tăng thuế nhập khẩu nhắm vào nhôm thép, xe của Mỹ tự nhiên đắt hơn. Người tiêu dùng Mỹ phải trả giá. Hãng xe Mỹ bị thiệt.

Theo thẩm định của hội đồng CAE, trong trường hợp nổ ra một cuộc chiến tranh thương mại toàn diện và cũng xin nói là chúng ta chưa tiến gần tới kịch bản đó, thì cả ba cột trụ kinh tế của thế giới là Hoa Kỳ, Liên Hiệp Châu Âu và Trung Quốc đều thiệt hại nặng nề. Mỗi bên mất khoảng từ 3 đến 4 % GDP một năm và kịch bản này sẽ kéo dài trong rất nhiều năm. Với Pháp chẳng hạn, thì mỗi hộ gia đình sẽ mất khoảng 1.200 euro một năm. Nhưng đây là kịch bản xấu nhất chúng tôi nghiên cứu để đề phòng".

Trung Quốc phải nhượng bộ

Nếu như từ Châu Á đến Châu Âu đều thấm mệt vì những đòn đánh qua, đánh lại của Washington và Bắc Kinh, nhưng bản thân hai ông khổng lồ này cũng mệt mỏi vì cuộc chiến không có lợi cho bất kỳ một ai này. Đó là lý do khiến cả Hoa Kỳ lẫn Trung Quốc đều chuẩn bị rất kỹ cho cuộc tiếp xúc hôm 01/12/2018 giữa lãnh đạo hai nước bên lề thượng đỉnh G20 ở Argentina, và thế giới tạm thở phào khi Donald Trump, Tập Cận Bình tuyên bố "tạm ngừng leo thang".

Về tương quan lực lượng giữa hai nền kinh tế hàng đầu thế giới, khối lượng hàng hóa mà Trung Quốc bán sang thị trường Mỹ lớn gấp 4 lần so với kim ngạch nhập khẩu của nước này từ Hoa Kỳ. Trong chương trình của RFI ngày 04/12/2018, cố vấn Trung tâm Nghiên cứu về Triển vọng và Thông tin quốc tế CEPII, Michel Aglietta, ghi nhận việc Trung Quốc phải nhượng bộ là điều gần như hiển nhiên :

"Trong khuôn khổ hiện tại, xuất khẩu của Trung Quốc sang thị trường Mỹ chiếm 20 % tổng kim ngạch xuất khẩu của Trung Quốc. Tức là Mỹ mua vào 1/5 hàng Trung Quốc bán ra nước ngoài. Đây là một khối lượng rất lớn. Nếu như Mỹ đánh thuế 10 hay 25 % vào một khối lượng hàng hóa nhất định của Trung Quốc thì ảnh hưởng theo tôi, sẽ không nhiều. Nhưng nếu đánh thuế vào toàn bộ hàng của Trung Quốc bán sang thị trường Hoa Kỳ thì tổng kim ngạch xuất khẩu của Trung Quốc ra toàn thế giới sẽ giảm khoảng 4,5 % và khi đó tăng trưởng của Trung Quốc bị đe dọa".

Dù vậy viễn cảnh sang trang chiến tranh thương mại Mỹ Trung còn xa vời, vì theo như giải thích của chuyên gia kinh tế Nguyễn Xuân Nghĩa hôm 10/04/2018, mậu dịch chỉ là phần nổi của tảng băng trong xung khắc Mỹ - Trung và từ lâu nay, Washington luôn coi Bắc Kinh là một mối đe dọa :

"Sau khi tổng thống Bill Clinton nhận cho Trung Quốc gia nhập Tổ Chức Thương Mại Thế Giới năm 2000, thì Quốc hội Mỹ cho thành lập một Hội đồng Duyệt xét Quan hệ An ninh và Kinh tế giữa hai nước và hội đồng ấy đã trình lên Quốc hội, cùng quốc dân nhiều nghiên cứu đáng lo mà ít ai chịu đọc. Sau khi ông Trump đòi các cơ quan hữu trách như bộ Ngân Khố, Thương Mại và đại sứ Thương Mại Hoa Kỳ điều tra và nghiên cứu từ năm ngoái về vi phạm của Bắc Kinh thì họ đã có những phúc trình mà cũng chẳng ai thèm đọc.

Từ các báo cáo ấy, viện dẫn Mục 232 của Đạo Luật Thương Mại Mở Rộng năm 1962, ngày 16/02/2018, chính quyền Trump nêu yếu tố an ninh cho ngành thép và nhôm Hoa Kỳ (...) Ngày 22 tháng Ba, ông Trump viện dẫn mục 301 của Đạo Luật Thương Mại 1974 mà tố cáo việc Bắc Kinh vi phạm luật lệ bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ và áp thuế nhập nội trên 1.300 món hàng của Trung Quốc, trị giá khoảng 50 tỷ đô la".

Chiến tranh công nghệ cao

Vấn đề đặt ra trong bài toán thương mại lần này, là các hoạt động kinh tế của thế giới đầu thế kỷ 21 đã quá lệ thuộc lẫn nhau : Nhà Trắng đánh thuế hàng Trung Quốc bán sang Hoa Kỳ làm tăng giá những sản phẩm được sản xuất ra ngay trên lãnh thổ Mỹ. Hậu quả kèm theo là ảnh hưởng tới túi tiền của các hộ gia đình Mỹ. Hàng Mỹ thêm đắt đỏ, kém hấp dẫn để bán cho các nước khác trên thế giới.

Bên cạnh vế thương mại, mục tiêu mà chính quyền Trump nhắm tới là ngăn chặn đà phát triển của nền công nghiệp Trung Quốc. Trong bài viết đăng trên báo Asialyst ngày 07/07/2018 chuyên gia kinh tế về Châu Á Jean-Raphael Chaponnière nêu lên một thực tế : đối với không ít các tập đoàn lớn của Mỹ, Trung Quốc đã hoặc đang trở thành thị trường quan trọng nhất, hơn cả thị trường Hoa Kỳ. Chiến tranh thương mại giữa Washington và Bắc Kinh có nguy cơ biến hơn 700 chi nhánh của các hãng Mỹ thành những "con tin" khi bị Trung Quốc làm khó dễ. Donald Trump mở ra mặt trận này, các doanh nghiệp Mỹ bị thiệt hại. Đổi lại Trung Quốc cũng đánh mất nguồn đầu tư FDI quý giá trong bối cảnh kinh tế Trung Quốc đang tăng trưởng chậm lại.

Sau cùng, vẫn theo chuyên gia Pháp Jean-Raphael Chaponnière, viện lý do an ninh quốc gia, chính quyền Trump mở các đợt tấn công dồn dập nhắm vào Trung Quốc. Nhưng đấy lại càng là động lực để Bắc Kinh tăng tốc kế hoạch "Manufacturing China 2025".

Thêm một dấu hiệu khác cho thấy cuộc đọ sức giữa hai nền kinh tế hàng đầu thế giới không chỉ khoanh vùng trên mặt trận thương mại là vụ án nhắm vào lãnh tập đoàn Hoa Vi. Trọng tâm của vấn đề nằm ở chỗ Mỹ và Trung Quốc cùng đang chạy đua trên mặt trận công nghệ cao.

Thanh Hà

Nguồn : RFI, 18/12/2018

Published in Diễn đàn
Trang 1 đến 2