"Tôi biết rằng Facebook đã thỏa hiệp với Việt Nam để bảo vệ chế độ độc tài". 

Trong nhiều tháng, Bùi Văn Thuận, một giáo viên dạy hóa trở thành một blogger nổi tiếng ở Việt Nam, đã đăng hết bài này đến bài khác trên Facebook về tranh chấp đất đai giữa nông dân và nhà cầm quyền cộng sản.

Ở một quốc gia không có truyền thông độc lập, Facebook cung cấp nền tảng duy nhất mà người Việt Nam có thể đọc về các chủ đề gây tranh cãi như Đồng Tâm, một xã ở ngoại thành Hà Nội, nơi người dân chống lại kế hoạch chiếm đất nông nghiệp của nhà cầm quyền địa phương vốn định cướp đất xây nhà máy.

Tin rằng một cuộc đối đầu là không thể tránh khỏi, anh Thuận, 40 tuổi, đã lên án các nhà lãnh đạo của đất nước trong một bài đăng ngày 7/1. "Tội ác của các ông sẽ khắc sâu trong tâm trí tôi", anh viết. "Tôi biết các người – những tên cướp đất – sẽ làm mọi thứ, dù tàn nhẫn đến đâu, để lấy đất của người dân".

Facebook đã khóa tài khoản của anh ấy vào ngày hôm sau trước sự yêu cầu của chế độ, ngăn cản 60 triệu người dùng Việt Nam xem các bài đăng của anh ấy.

Một ngày sau, như anh Thuận đã cảnh báo, cảnh sát ập vào Đồng Tâm bằng hơi cay và lựu đạn. Người lãnh đạo tinh thần của xã và ba sĩ quan công an bị giết.

Trong ba tháng, trang Facebook của anh Thuận vẫn bị treo. Sau đó, Facebook nói với anh ấy rằng lệnh cấm có thể vĩnh viễn.

"Chúng tôi đã xác nhận rằng bạn không đủ điều kiện sử dụng Facebook", thông báo viết bằng tiếng Việt.

Việc anh Thuận bị đưa vào danh sách đen, mà gã khổng lồ truyền thông xã hội có trụ sở tại Menlo Park giờ đây gọi là "sai sót", minh họa cho việc Facebook sẵn sàng chấp nhận các yêu cầu kiểm duyệt từ một chế độ độc tài như thế nào.

Giám đốc điều hành Facebook Mark Zuckerberg điều trần từ xa trong phiên điều trần của Tiểu ban Hạ viện về chống độc quyền vào ngày 29/7/2020. (Mandel Ngan / Associated Press)

Facebook và người sáng lập Mark Zuckerberg cho biết nền tảng này bảo vệ quyền tự do ngôn luận trừ những trường hợp hãn hữu, chẳng hạn như kích động bạo lực. Nhưng ở các quốc gia bao gồm Cuba, Ấn Độ, Israel, Morocco, Pakistan và Thổ Nhĩ Kỳ, Facebook thường hạn chế các bài đăng mà nhà cầm quyền địa phương cho là nhạy cảm hoặc vượt quá giới hạn.

Không ở đâu phản ánh chân thật điều này hơn ở Việt Nam.

Facebook, trang web được dịch sang tiếng Việt vào năm 2008, có hơn một nửa dân số sử dụng. Nền tảng phổ biến đã cho phép các nhà phê bình chế độ và các nhà hoạt động ủng hộ dân chủ – ở cả Việt Nam và Hoa Kỳ – vượt qua sự kiểm soát chặt chẽ của hệ thống cộng sản đối với phương tiện truyền thông.

Nhưng trong vài năm gần đây, Facebook đã liên tục kiểm duyệt những người bất đồng chính kiến ở Việt Nam, cố gắng xoa dịu một chế độ đàn áp khi nó đe dọa đóng cửa Facebook nếu không tuân thủ, The Times cho biết.

Trong các cuộc phỏng vấn, hàng chục nhà hoạt động Việt Nam, những người ủng hộ nhân quyền và cựu quan chức Facebook cho biết công ty này đã chặn các bài đăng của hàng trăm người dùng, thường với rất ít lời giải thích.

Facebook cũng đã cấm các nhà chỉ trích Hà Nội – bao gồm cả một nhóm đối lập có trụ sở tại Nam California – mua quảng cáo để tăng lượng độc giả và đã không ngăn những lực lượng dư luận viên báo cáo Facebook để xóa bài đăng của những người bất đồng chính kiến.

Các nhà phê bình nói, thay vì sử dụng uy thế của mình như một nền tảng truyền thông lớn nhất của Việt Nam để chống lại kiểm duyệt, Facebook đã trở thành đồng phạm trong việc chế độ tăng cường đàn áp những tiếng nói ủng hộ dân chủ.

"Tôi nghĩ đối với Zuckerberg, phép tính với Việt Nam rất rõ ràng : Đó là duy trì dịch vụ ở một quốc gia có dân số khổng lồ và trong đó Facebook thống trị thị trường Internet tiêu dùng, nếu không đối thủ cạnh tranh có thể chen chân vào",Dipayan Ghosh, một cựu cố vấn chính sách công tại Facebook, người đồng chỉ đạo Dự án Nền tảng Kỹ thuật số & Dân chủ tại trường Kennedy của Harvard.

"Quá trình suy nghĩ cho công ty không phải là duy trì dịch vụ cho quyền tự do ngôn luận mà là duy trì dịch vụ vì doanh thu".

Các giám đốc điều hành của công ty cho biết họ không có lựa chọn nào khác ngoài việc tuân thủ các yêu cầu ngày càng leo thang của Hà Nội nếu họ muốn giữ nền tảng hoạt động, thêm vào đó họ sẽ phản đối khi các nhà chức trách gây sức ép quá mức.

Trong một số trường hợp, chính phủ Việt Nam buộc người dùng phải vô hiệu hóa tài khoản của chính họ mà không liên quan đến công ty, Facebook cho biết.

Một số quan chức của Facebook đã đồng ý được phỏng vấn về các hoạt động của công ty tại Việt Nam, nhưng chỉ khi họ không được nêu tên. Công ty cũng cung cấp câu trả lời cho các câu hỏi bằng văn bản.

"Không phải lúc nào chúng tôi cũng để mắt tới các chính phủ ở các quốc gia nơi chúng tôi hoạt động, bao gồm cả Việt Nam", Facebook nói trong một tuyên bố. "Chúng tôi sẽ tiếp tục làm tất cả những gì có thể để đảm bảo rằng các dịch vụ của chúng tôi luôn sẵn có cho những người ở Việt Nam, những người hàng ngày tin cậy vào dịch vụ của chúng tôi".

Với dân số trẻ và là một trong những nền kinh tế phát triển nhanh nhất Châu Á trước đại dịch Covid-19, Việt Nam là thị trường tăng trưởng chính của Facebook. Công ty kiểm soát hơn 40% thị trường quảng cáo kỹ thuật số trị giá 760 triệu Mỹ kim của Việt Nam mặc dù không có văn phòng hoặc nhân viên toàn thời gian ở nước này.

Áp lực của Hà Nội lên Facebook để hạn chế các bài đăng đã tăng lên sau các cuộc biểu tình công khai ở thành phố Hồ Chí Minh vào năm 2016 phản đối cách thức chính phủ phản ứng với việc một nhà máy thép xả chất thải độc hại được cho là nguyên nhân làm cá chết hàng loạt. Nhà chức trách đã bắt giữ 300 người biểu tình và tạm thời đóng cửa Facebook mà những người tổ chức biểu tình đã sử dụng để điều phối các cuộc biểu tình và đăng hình ảnh của những người biểu tình cầm khẩu hiệu.

Vào tháng 4 năm 2017, các quan chức Việt Nam đã nói với một giám đốc điều hành cấp cao của Facebook, Monika Bickert, trong một cuộc họp tại Hà Nội rằng công ty phải hợp tác "tích cực và hiệu quả hơn" với yêu cầu của chế độ để xóa nội dung, theo truyền thông nhà nước.

Công ty này đã thiết lập một kênh trực tuyến mà qua đó chính phủ có thể báo cáo những người dùng bị cáo buộc đăng nội dung bất hợp pháp, một quan chức Facebook cho biết.

Facebook thường hạn chế các bài đăng và người dùng vì một trong hai lý do – vi phạm "tiêu chuẩn cộng đồng",– những quy tắc mà công ty cho biết áp dụng cho người dùng trên toàn thế giới, hoặc "luật địa phương". Các bài đăng trong danh mục thứ hai bị chặn ở quốc gia mà chúng bị coi là bất hợp pháp nhưng vẫn có thể truy cập được ở những nơi khác.

Vào tháng 8 năm 2019, Bộ trưởng Thông tin và Truyền thông của Việt Nam, Nguyễn Mạnh Hùng, nói với quốc hội rằng Facebook đang tuân thủ "70-75%" yêu cầu của chính phủ về việc xóa nội dung, tăng so với khoảng 30% trước đây. Bộ trưởng đã không cung cấp thông tin chi tiết, và văn phòng của ông đã không trả lời các yêu cầu phỏng vấn.

Tháng này, ông Hùng nói với các nhà lập pháp rằng Facebook đã nâng tỷ lệ tuân thủ của mình lên 95%. Ông nói, việc tuân thủ các yêu cầu của chính phủ của các công ty truyền thông xã hội đã "đạt mức cao nhất từ trước đến nay".

Facebook từ chối bình luận về số liệu thống kê của Việt Nam, nhưng thừa nhận rằng công ty đã tăng cường kiểm duyệt.

"Chúng tôi muốn duy trì khả năng hoạt động của mình tại Việt Nam", quan chức Facebook cho biết, "vì vậy chúng tôi nghiêng về hướng tuân thủ các yêu cầu của họ".

Đồng Tâm 

Tuyên bố tự do ngôn luận của công ty và sự chấp hành phù hợp với yêu cầu của Hà Nội mâu thuẫn ở Đồng Tâm, một xã khoảng 20 dặm về phía tây nam Hà Nội. Bắt đầu từ năm 2017, các cuộc phản kháng của dân làng và đụng độ với cảnh sát đã thu hút sự chú ý của các blogger và nhà hoạt động Việt Nam, những người đã sử dụng Facebook để ghi lại những hành động phản kháng hiếm có, thu hút hàng chục nghìn lượt thích và chia sẻ.

Vào rạng sáng ngày 9/1 năm nay, công an và cảnh sát cơ động ập vào xã, bắn hơi cay và đạn cao su khi họ di chuyển qua những con hẻm hẹp hướng về nhà của thủ lĩnh đấu tranh 84 tuổi, cụ Lê Đình Kình.

Công an lôi vợ và con của cụ ra đường trước khi bắn chết cụ với lời khẳng định rằng họ thấy cụ đang cầm một quả lựu đạn. Hơn hai chục cư dân bị bắt. Vào tháng 9, một phiên tòa đã kết án tử hình hai con trai của cụ Kình, còn 27 người dân làng khác nhận mức án tù nặng.

Ngay cả trước khi công an tấn công vào làng, nhà cầm quyền đã tìm cách xóa các tài khoản độc lập. Truyền thông nhà nước dẫn lời một quan chức Bộ Thông tin và Truyền thông đã trách mắng Facebook vì "phản ứng rất chậm chạp và quan liêu" trước các yêu cầu của chế độ trong việc hạn chế các bài đăng về vụ việc.

Một trong số các mục tiêu của chế độ là anh Thuận, một người từng ủng hộ Đảng Cộng sản cầm quyền, người nói rằng sự xuất hiện của Internet ở Việt Nam vào năm 1997 "cho phép tôi đọc tài liệu trực tuyến và mở mang tầm mắt". Anh bắt đầu chuyển đổi từ từ một người trung thành không nghi ngờ sang một nhà phê bình không ngừng.

Anh bắt đầu viết các bài báo ngắn trên trang Facebook của mình vào năm 2016, tập trung vào sự tham nhũng của chính phủ và chính trị nội bộ đảng, đôi khi dám chỉ trích đích danh các quan chức chính phủ.

Khi số người theo dõi anh mở rộng, lực lượng an ninh cũng chú ý đến. Anh ta đã nghỉ việc sau khi công an gây áp lực buộc trung tâm dạy thêm ở Hà Nội nơi anh ta làm giáo viên sa thải anh ta, Thuận nói.

Công an đến nhà anh, quấy rối con gái anh và gây áp lực buộc chủ nhà đuổi anh, theo lời Thuận và nhiều nhà hoạt động khác giống trường hợp của anh. Anh và gia đình phải đối mặt với cùng một chiến thuật ở bất cứ nơi nào họ đến, buộc phải chuyển đi một cách vội vã. Cuối cùng họ đến lánh nạn tại làng của vợ anh ở tỉnh Hòa Bình, phía tây nam thủ đô.

Nhưng anh vẫn tiếp tục viết, đạt hơn 20.000 người theo dõi Facebook vào năm ngoái.

Khi tình trạng tranh chấp ở Đồng Tâm trở nên trầm trọng hơn vào cuối năm 2019, Facebook bắt đầu chặn các bài đăng của anh, trong đó có một bài đăng vào ngày 31/12 khẳng định rằng chủ tịch Hà Nội, một cựu quan chức công an, có liên quan đến vụ thu giữ đất. Một ngày trước cuộc truy quét của công an, Thuận nhận được tin nhắn từ Facebook cho biết họ đã khóa tài khoản của anh ta ở Việt Nam "do các yêu cầu pháp lý trong nước".

Khiếu nại của anh gửi Facebook đã không được trả lời. Một người trung gian mà anh ta yêu cầu để nói chuyện với các giám đốc điều hành công ty được cho biết rằng Bộ Công an và Bộ Thông tin và Truyền thông của Việt Nam "đã đưa anh vào danh sách đen".

Trong lúc tuyệt vọng, Thuận đã gửi email cho Alex Warofka, một quan chức Facebook có trụ sở tại Singapore chuyên về nhân quyền, yêu cầu giải thích. Warofka không bao giờ trả lời, Thuận nói. Một quan chức của công ty cho biết Warofka không nhớ đã nhận được email.

Sau nhiều tháng im lặng, Facebook bất ngờ khôi phục tài khoản của anh vào ngày 19/9, sau áp lực từ các nhà hoạt động và nhóm nhân quyền Việt Nam cũng như các yêu cầu từ The Times.

Quyết định chặn trang của anh ấy là một "sai sót", quan chức Facebook cho biết, và đổ lỗi cho một "thành viên của nhóm" đã thực hiện hành động này, vì nghĩ rằng họ đang "chấp thuận việc chặn một phần nội dung cụ thể – chứ không chặn toàn bộ tài khoản".

Thuận cho biết kể từ khi hết bị chặn, tài khoản của anh chỉ có thể truy cập "tắt và mở". Độc giả của trang vẫn có thể truy cập bên ngoài Việt Nam nhưng đã giảm xuống chỉ còn vài nghìn.

Sự xấu xa của Đảng

Các blogger nổi tiếng khác cũng phải đối mặt với hành động đồng thời từ nhà cầm quyền Việt Nam và Facebook.

Vài giờ sau khi cuộc đột kích Đồng Tâm bắt đầu, Phan Văn Bách, người thường xuyên đăng bài về bà con ở đây lên Facebook với 23.000 người theo dõi, bước xuống từ căn hộ tầng 4 ở Hà Nội và nhìn thấy một số sĩ quan bên ngoài.

Tin rằng họ ở đó để theo dõi anh ta, người tài xế taxi 45 tuổi đã đăng một bức ảnh lên trang Facebook của mình với chú thích : "Những con quỷ của đảng đang ở bên ngoài nhà tôi".

Trong giây lát, tài khoản của anh đã bị hạn chế do vi phạm các tiêu chuẩn cộng đồng – lần thứ ba tài khoản của anh bị khóa trong năm nay, anh nói. Facebook không trả lời câu hỏi về Bách.

Giống như các nhà hoạt động khác, anh thấy trong các bài đăng của mình về Đồng Tâm tràn ngập những bình luận thô thiển từ lực lượng dư luận viên, nhiều trong số chúng sử dụng tài khoản mới tạo dưới tên giả, miêu tả dân làng như khủng bố.

Trong một báo cáo năm 2019, các nhà nghiên cứu tại Đại học Oxford đã coi Việt Nam là một trong những nhà nước bảo trợ hàng đầu cho việc thao túng mạng xã hội, xác định một đội quân 10.000 dư luận viên có nhiệm vụ tuyên truyền cho chế độ và bôi nhọ người bất đồng chính kiến. Một số được tuyển dụng trực tiếp bởi quân đội và các cơ quan an ninh ; những người khác được gọi là dư luận viên hoặc "người định hướng dư luận", được tuyển dụng từ các trường đại học và các nơi khác, theo một tài liệu năm 2016 do Đảng Cộng sản công bố.

Bằng cách sử dụng hệ thống khiếu nại tự động của Facebook, họ nhận được các bài đăng chỉ trích chính phủ bị xóa bỏ. Các quan chức Facebook nói rằng họ đang làm việc để xác định cái gọi là hành vi không xác thực có phối hợp này và quyết định gỡ bỏ nội dung không dựa trên số lượng người dùng báo cáo nội dung đó, mà dựa trên việc nội dung có vi phạm tiêu chuẩn cộng đồng hoặc luật pháp địa phương hay không.

Nhưng Bách cho biết số lượng dư luận viên rất nhiều nên họ thường báo cáo tài khoản của anh ấy ngay sau khi anh ấy đăng bài.

"Điều đó đã xảy ra với tôi rất nhiều lần với các bài đăng liên quan đến nhà cầm quyền Việt Nam", anh nói. "Tôi biết rằng Facebook đã thỏa hiệp với Việt Nam để bảo vệ chế độ độc tài".

Những người khác viết về Đồng Tâm đã tham gia vào hàng ngũ ngày càng tăng của người dùng Facebook bị bỏ tù vì các bài đăng của họ.

Trịnh Bá Phương, một nhà hoạt động vì quyền đất đai và là con trai của hai cựu tù nhân lương tâm, đã nhìn thấy công an mặc thường phục vây nhà anh ta và ngăn anh ta đến dự đám tang của cụ Kình sau khi đăng bài về Đồng Tâm cho 50.000 người theo dõi trên Facebook. Vào ngày 6/2, Phương đã đến thăm Đại Sứ quán Hoa Kỳ theo lời mời của một quan chức chính trị cấp cao, Michele Roulbet, và yêu cầu cô gây áp lực để tiến hành một cuộc điều tra độc lập về vụ đột kích.

Khi được kể rằng truyền thông nhà nước đã đổ lỗi cho Phương vì đã "kích động" dân Đồng Tâm, Roulbet cho biết Hoa Kỳ sẽ "làm tất cả những gì có thể để giúp đỡ" nếu anh ta bị bắt, cha của nhà hoạt động cho biết trong một cuộc phỏng vấn. Đại Sứ quán Hoa Kỳ từ chối bình luận.

Ngày 24/6, Phương cùng mẹ và em trai bị bắt với cáo buộc "phát tán tài liệu chống nhà nước". Phương phải đối mặt với 20 năm tù, theo nhiều nhóm vận động.

Ông Trịnh Bá Khiêm, 62 tuổi, cho biết ông đã không thể nói chuyện với vợ và hai con trai kể từ khi họ bị bắt. Người con trai khác của ông, Trịnh Bá Tư, bắt đầu tuyệt thực vào tháng 8 trong trại tạm giam nơi anh đang bị giam giữ. Khi người cha đến thăm trại, lính canh nói rằng sức khỏe của con trai ông "bình thường" và quay mặt đi.

Ngay sau khi anh bị tạm giam, trang Facebook của Trịnh Bá Phương đã chuyển sang trạng thái không hoạt động. Cha của anh, người trồng bưởi tại một trang trại nhỏ ở phía nam Hà Nội, tin rằng cảnh sát đã sử dụng điện thoại của anh để đăng nhập vào Facebook và buộc anh phải đóng tài khoản.

Một quan chức Facebook cho biết họ không đóng tài khoản của Phương.

Ngay cả những blogger nổi tiếng đã rời Việt Nam để trốn khỏi chế độ cũng thấy rằng họ không thể trốn tránh cuộc đàn áp.

Nguyễn Văn Hải, một người sống lưu vong có nhiều người theo dõi hiện sống ở Garden Grove, đã đăng video vào tháng Giêng về cơ thể đẫm máu của cụ Lê Đình Kình. Bài đăng đã bị tấn công bởi lực lượng dư luận viên Việt Nam và nhanh chóng bị chặn với thông báo rằng nó vi phạm quy định cấm của Facebook về nội dung bạo lực.

Sau nhiều lần cố gắng đăng video, anh ấy nhận được một thông báo tự động cho biết anh ấy có nguy cơ bị đóng tài khoản vì nhiều lần vi phạm. Quan chức Facebook nói rằng video bị gỡ xuống vì vi phạm nguyên tắc nội dung".

"Rất dễ dàng để một chính phủ độc tài lạm dụng các chính sách của Facebook", ông Hải nói. "Họ trả tiền cho những người này để báo cáo bài đăng của tôi, nói rằng tôi đang gieo rắc sự căm thù".

Tấn công máy chủ

Vào tháng 4, Hà Nội đã tăng áp lực lên Facebook.

Hà Nội tắt đi hàng chục máy chủ mà Facebook thuê ở Việt Nam để điều hướng lưu lượng truy cập Facebook, theo nhiều giám đốc điều hành Facebookvà một nhà hoạt động ẩn danh. Facebook đã thực hiện hành động khẩn cấp để định tuyến lại lưu lượng truy cập đến các máy chủ bên ngoài Việt Nam nhằm duy trì hoạt động.

Hành động của Hà Nội gửi đi một thông điệp không thể nhầm lẫn : Phải tuân thủ nhiều yêu cầu kiểm duyệt hơn nếu không sẽ đối mặt với một tương lai tồi tệ, quan chức Facebook cho biết.

Facebook quyết định tăng cường tuân thủ các yêu cầu của Hà Nội, bất chấp những lo ngại trong công ty rằng nhiều yêu cầu của chính phủ không đáp ứng các tiêu chuẩn của công ty về việc gỡ bỏ các bài đăng, quan chức này cho biết.

Trước khi tiết lộ quyết định, được Reuters đưa tin lần đầu, công ty đã tìm cách ngăn chặn những lời chỉ trích của các nhà hoạt động nhân quyền về Việt Nam. Một người cho biết Facebook đã nói với anh ta rằng công ty sẽ hạn chế "đáng kể" nhiều nội dung hơn.

Bộ trưởng Thông tin và Truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng nói với quốc hội trong tháng này rằng Facebook đã chặn hoặc hạn chế hơn 2.000 bài đăng vào năm 2020 – nhiều gấp 5 lần so với năm ngoái – và đã đồng ý chặn "các tổ chức phản động và khủng bố" mua quảng cáo nhằm mở rộng phạm vi tiếp cận của các bài viết của họ.

Ông Hùng thừa nhận rằng việc cấm các nền tảng như Facebook và YouTube sẽ gây ra "sự phản đối kịch liệt của công chúng" – quan điểm được chia sẻ bởi những người làmục tiêu kiểm duyệt của Hà Nội, khi họ cho rằng Facebook đã trở thành một nền tảng vững chãi trong thương mại, chính phủ và xã hội ở Việt Nam đến nỗi họ có thể đủ khả năng phản ứng lại mạnh hơn.

"Facebook hành động như thể chính phủ Việt Nam đang ưu ái họ bằng cách để họ vào Việt Nam", ông Hoàng Tứ Duy, phát ngôn viên của Việt Tân có trụ sở tại Hoa Kỳ, một nhóm đối lập ủng hộ dân chủ bị Hà Nội cấm mua quảng cáo Facebook.

Thu nhập của Facebook từ Việt Nam là "một phần nhỏ trong tổng doanh thu của công ty", ông Duy nói. "Trên thực tế, Việt Nam là một quốc gia được hưởng lợi nhiều hơn từ việc có Facebook so với lợi ích mà Facebook có được từ đây".

Những người ủng hộ quyền kỹ thuật số nói thêm rằng công ty đã đặt ra một tiền lệ nguy hiểm bằng cách không giải thích công khai cách họ quyết định nội dung nào vẫn được phát tán.

Michael Kleinman, giám đốc Sáng kiến Thung lũng Silicon của tổ chức Ân xá Quốc tế cho biết : "Việc Facebook xử lý không rõ ràng các yêu cầu kiểm duyệt nội dung từ các chế độ đàn áp khiến người dùng rất dễ bị kiểm duyệt tùy tiện mà không có các biện pháp khắc phục thích hợp".

Facebook cho biết một số bài đăng bị gỡ xuống tự động bởi thuật toán giám sát nội dung của trang web hoặc bởi các nhà thầu nói tiếng Việt mà công ty thuê để giám sát nền tảng.

Một quan chức Facebook thứ hai cho biết các bài đăng bị gắn cờ vì vì phạm luật pháp địa phương sẽ được xem xét nội bộ trước khi thực hiện bất kỳ hành động nào. Công ty từ chối chia sẻ các ví dụ về cách đánh giá.

Access Now, một nhóm quyền kỹ thuật số hỗ trợ những người dùng tin rằng quyền truy cập Facebook của họ đã bị hạn chế không đúng cách, cho biết Facebook hiếm khi giải thích các quyết định chặn hoặc khôi phục tài khoản – ngoại trừ việc nói rằng họ đã vi phạm các tiêu chuẩn cộng đồng.

Trong một số trường hợp, Facebook xóa hoặc hạn chế quyền truy cập vào các bài đăng không có vẻ vi phạm tiêu chuẩn của mình hoặc luật pháp Việt Nam.

Việt Tân, tổ chức có đông đảo cộng đồng người Việt Nam California theo dõi, đã bị xóa hàng chục bài đăng trong năm nay. Một trong số đó là về một thẩm phán Việt Nam bị cáo buộc tấn công tình dục, được cho là vi phạm các chính sách của Facebook về chống bắt nạt và quấy rối. Một thông tin khác về tình trạng thất nghiệp ở Trung Quốc được cho là do vi phạm các chính sách của Facebook đối với lời nói gây hận thù.

Cả hai bài đăng đã được khôi phục nhiều tháng sau đó sau khi Việt Tân kháng cáo, tổ chức này cho biết. Facebook không trả lời câu hỏi về Việt Tân.

Facebook cũng đã đình chỉ 10 thành viên của nhóm đăng bài lên trang của tổ chức, với lý do nhiều lần vi phạm các tiêu chuẩn cộng đồng của trang web. Sáu trong số các vụ đình chỉ đến vào tháng Tám. Minh Phạm, một thành viên Việt Tân sống ở Đức, đã bị cấm vĩnh viễn.

"Các nhà chức trách Việt Nam sợ các trang Facebook có ảnh hưởng như trang của Việt Tân vì chúng tôi cung cấp một quan điểm khác", ông Duy nói. "Họ muốn Facebook kiểm duyệt nội dung – không phải vì nội dung không chính xác – mà về cơ bản là vì nó đúng".

Tuy nhiên, các nhà hoạt động nói rằng có rất ít lựa chọn thay thế cho Facebook.

Trịnh Hữu Long, một nhà phê bình người Hà Nội sống ở Đài Loan và điều hành tạp chí trực tuyến phi lợi nhuận có tên Luật Khoa, cho biết anh bắt đầu khám phá các phương thức đăng bài khác sau khi Facebook liên tục chặn các bài báo không liên quan đến Việt Nam. Nhưng anh xác định rằng việc từ bỏ nền tảng này sẽ làm giảm đáng kể lượng độc giả của anh.

Ông nói : "Facebook là vua ở Việt Nam. "Nội dung phải thông qua Facebook để tiếp cận đọc giả. Vì vậy, dù tôi không thích, tôi vẫn phải gắn bó với Facebook".

David S. Cloud

Nguyên tác : Facebook touts free speech. In Vietnam, it’s aiding in censorship, Los Angeles Times, 22/10/2020

Vũ Quốc Ngữ dịch

Nguồn : VNTB, 23/10/2020

Việt Nam : Facebooker bị tuyên án 5 năm tù vì "nói xấu chế độ" (RFI, 29/04/2020)

Theo AFP, trong bối cảnh chính quyền Việt Nam gia tăng trấn áp các mạng xã hội, một thanh niên 24 tuổi bị tuyên án 5 năm tù vì chia sẻ trên Facebook những thông tin bị xem là "nói xấu'' chế độ cộng sản.

Ông Phan Công Hải tại phiên tòa sơ thẩm. Ảnh: NTV

Phiên xử diễn ra vào ngày 28/04/2020 tại Nghệ An. Người bị tuyên án là ông Phan Công Hải, 24 tuổi, thường trú tại xã Nghi Diên, huyện Nghi Lộc, tỉnh Nghệ An. Báo chí chính thức cho hay, qua Facebook với các tài khoản như "Hùng Manh", "Người Việt xấu xí", "David Nguyễn", ông Phan Công Hải đã phổ biến các thông tin bị xem là "nói xấu chế độ". Hành động của ông Hải bị tòa án Việt Nam khép vào tội "Làm, tàng trữ, phát tán hoặc tuyên truyền thông tin, tài liệu nhằm chống Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam".

Hãng tin AFP cho biết ông Phan Công Hải, 24 tuổi, đã dùng Facebook để đăng tải các bài viết ủng hộ các nhà hoạt động bị bỏ tù vì biểu tình phản đối cách chính phủ xử lý vụ Formosa xả chất độc ra biển ở miền Trung Việt Nam năm 2016, cũng như nhiều vấn đề gây tranh cãi khác.

Theo thông tin từ hai tổ chức bảo vệ nhân quyền Ân Xá Quốc Tế (Amnesty International) và Human Right Watch (HRW), khoảng 10% tù nhân chính trị tại Việt Nam bị phạt tù do các hoạt động truyền thông trên Facebook. 

Trước vụ án Phan Công Hải, AFP cho biết hôm 27/04, một Facebooker khác là ông Chung Hoàng Chương, 43 tuổi, bị một tòa án ở Cần Thơ kết án 18 tháng tù, vì chia sẻ thông tin cũng được gọi là "chống chế độ". Thông tin nói trên liên quan đến vụ an ninh bất ngờ tấn công vào xã Đồng Tâm, huyện Mỹ Đức, Hà Nội, trong đêm 08/1 qua sáng ngày 09/01/2020. Trong vụ này có ba công an thiệt mạng. Cụ Lê Đình Kình, dân làng Đồng Tâm, người đứng đầu các hoạt động phản đối cưỡng chế đất, bị tử thương. Vụ tấn công bị lên án mạnh trong một bộ phận công luận Việt Nam. 

Vẫn liên quan đến Facebook, tổ chức bảo vệ nhân quyền Human Rights Watch hồi tuần trước đã tố cáo mạng xã hội này đã "đồng lõa" với chính quyền Việt Nam khi chấp nhận kiểm duyệt các nội dung bị coi là "bất hợp pháp". Theo HRW, đây là ''một tiền lệ xấu'' mở đường cho việc chính quyền Việt Nam siết chặt tự do ngôn luận trên các mạng xã hội. 

Tú Anh

******************

Việt Nam buộc một công ty Trung Quốc phá bỏ công trình giống ‘đường lưỡi bò’ (VOA, 29/04/2020)

Một công ty của Trung Quốc có trụ sở ở Hải Phòng vừa bị nhà chức trách thành phố này yêu cầu phá bỏ mô hình giống "đường lưỡi bò", tức là đường chín đoạn mà Bắc Kinh vẽ lên bản đồ Biển Đông để đơn phương tuyên bố chủ quyền trên toàn bộ vùng biển này.

Hình ảnh từ vệ tinh của Google Map cho thấy công trình trong khuôn viên khu công nghiệp An Dương của Cty TNHNN Thâm Việt (Trung Quốc) ở Hải Phòng giống với "đường lưỡi bò". (Ảnh chụp màn hình VnExpress)

Các báo chính thống của Việt Nam hôm 28/4 cho biết giới chức thành phố Hải Phòng đã phối hợp với Ban quản lý Khu công nghiệp An Dương phá bỏ công trình xây dựng được cho là sai quy hoạch trong khuôn viên của khu này ở xã Hồng Phong, huyện An Dương.

Theo những hình ảnh từ vệ tinh mà VnExpress, Thanh Niên và Tuổi Trẻ đăng tải, công trình xây dựng trong khuôn viên Công ty trách nhiệm hữu hạn Thâm Việt của Trung Quốc ở khu công nghiệp này "có hình thù giống với đường lưỡi bò".

Công trình nằm trên phần đất quy hoạch công viên cây xanh trong khu công nghiệp An Dương, được lập bằng lối đi lát gạch bao quanh một hồ nước nhân tạo, theo Tuổi Trẻ.

"Toàn bộ mô hình này đã bị phá bỏ", một lãnh đạo UBND huyện An Dương nói với Thanh Niên và cho biết cơ quan chức năng tiếp tục rà xoát các quy định để xử lý vi phạm của Công ty trách nhiệm hữu hạn Thâm Việt, hiện là chủ đầu tư của khu công nghiệp An Dương với số vốn 175 triệu USD.

Tháng 10 năm ngoái, Hải quan Hải Phòng đã phát hiện 7 chiếc xe ô tô sản xuất ở Trung Quốc có gắn thiết bị định vị với bản đồ có "đường lưỡi bò" nhập khẩu vào Việt Nam tại cảng Đình Vũ.

Cùng thời gian đó, một chiếc xe ô tô Wolkswagen của Đức được đưa từ Trung Quốc vào triển lãm ở Việt Nam cũng bị phát hiện có gắn phần mềm với hình ảnh "đường lưỡi bò".

Cũng trong năm ngoái, Việt Nam ra lệnh cho các rạp chiếu phim ngừng chiếu một bộ phim hoạt hình của DreamWorks Animation trong đó có hình "đường chín đoạn".

Trước đây, Trung Quốc đã tìm cách đưa hình ảnh "đường lưỡi bò" vào bản đồ trên các quả địa cầu nhựa, bị phát hiện ở Anh, hay trên áo của các du khách Trung Quốc nhập cảnh vào Việt Nam.

Tuyên bố "đường lưỡi bò" hay "đường chín đoạn" của Trung Quốc trên vùng Biển Đông bị tòa trọng tài quốc tế ở La Haye bác bỏ năm 2016 trong một vụ kiện của Philippines. Tuy nhiên, Bắc Kinh luôn phủ nhận phán quyết này.

******************

Bổ nhiệm hàng loạt các lãnh đạo Bộ Công an (RFA, 39/04/2020)

Bộ Công an Việt Nam có thêm hai thứ trưởng gồm Thiếu tướng Lê Quốc Hùng và Lê Tấn Tới.

Thiếu tướng Lê Tấn Tới và Lê Quốc Hùng vừa được bổ nhiệm giữ chức vụ Thứ trưởng Bộ Công an - Ảnh : tienphong.vn/ RFA edit

Theo tin từ truyền thông trong nước loan đi ngày 29/4, ông Thiếu tướng Lê Quốc Hùng, sinh năm 1966, từng là Giám đốc Công an tỉnh Thừa Thiên - Huế, hiện đang là Ủy viên Đảng ủy Công an Trung ương, Phó Chủ nhiệm thường trực Ủy ban Kiểm tra Đảng ủy Công an Trung ương, được bổ nhiệm làm Thứ trưởng Bộ Công an trong Quyết định 589 của Thủ tướng Chính phủ.

Còn ông Thiếu tướng Lê Tấn Tới, sinh năm 1969, Ủy viên Đảng ủy Công an Trung ương, Cục trưởng Cục Tổ chức cán bộ, Bộ Công an, từng giữ chức vụ Giám đốc Công an tỉnh Bạc Liêu được bổ nhiệm tại Quyết định 595.

Ngoài ra, quyền Tư lệnh Quân chủng Phòng không - Không quân được trao cho ông Thiếu tướng Vũ Văn Kha, phụ trách Tư lệnh Quân chủng Phòng không - Không quân, Bộ Quốc phòng.

Ông Đại tá Nguyễn Văn Hưng, Chủ nhiệm kỹ thuật, Bộ Tư lệnh Cảnh sát biển Việt Nam được giao chức vụ Phó Tư lệnh Cảnh sát biển Việt Nam, Bộ Quốc phòng.

Trong hai ngày 28-29/4, Bộ Công an công bố các quyết định bổ nhiệm Giám đốc và Phó Giám đốc Công an tỉnh Hưng Yên ; đồng thời bổ nhiệm Phó Giám đốc Công an các tỉnh Lai Châu, Lạng Sơn, Thái Nguyên và Đắk Nông.

Vẫn tin liên quan, tại Hà Nội, Thượng tướng Nguyễn Văn Thành, Thứ trưởng Bộ Công an vào chiều ngày 28/4 đã trao quyết định của Bộ trưởng Lao động, Thương binh và Xã hội về việc sáp nhập Trường Cao đẳng An ninh nhân dân II vào Trường Cao đẳng An ninh nhân dân I.

Trong khi đó, tại thành phố Hồ Chí Minh, Bộ Công an cũng tổ chức buổi lễ công bố quyết định sáp nhập các Trường Trung cấp Cảnh sát nhân dân 3, Trường Trung cấp Cảnh sát nhân dân 5 và cơ sở Trường Trung cấp Cảnh sát nhân dân 6 vào Trường cao đẳng Cảnh sát nhân dân II trong ngày 27/4.

******************

Ban Dân vận Thành ủy Hà Nội thừa nhận thiếu sót trong tham mưu vụ Đồng Tâm (RFA, 29/04/2020)

Ban Dân vận Thành ủy Hà Nội thừa nhận công tác tham mưu cho cấp uỷ, chính quyền giải quyết các vụ việc phát sinh trong nhân dân chưa sát, còn hạn chế, như vụ việc xảy ra tại xã Đồng Tâm.

Sáng sớm ngày 9/1/2020, chính quyền Hà Nội đã huy động cảnh sát cơ động có trang bị vũ khí đến thôn Hoành, xã Đồng Tâm, trấn áp, bắt giữ một số người dân bị cơ quan chức năng cho là chống đối. File photo

Truyền thông trong nước loan tin trích lời ông Phạm Hải Hoa, Phó trưởng ban Thường trực Ban Dân vận Thành ủy Hà Nội, cho biết tại buổi làm việc với Bí thư Thành ủy Hà Nội Vương Đình Huệ ngày 28/4.

Theo lời ông Phó trưởng ban Thường trực Ban Dân vận Thành ủy Hà Nội, nguyên nhân là vì "việc dự báo tình hình nhân dân, đặc biệt là ở những địa bàn phức tạp, nhạy cảm là chưa kịp thời, chưa sâu sát".

Ngoài ra, công tác dân vận của hệ thống chính trị được ông Hoa nhận định có nơi chưa đồng bộ ; việc xử lý các vấn đề phức tạp, phát sinh trong nhân dân có lúc, có nơi còn lúng túng về thẩm quyền, trách nhiệm cụ thể ; việc tiếp nhận, xử lý phản ánh, khiếu nại, kiến nghị, tố cáo của người dân có lúc chưa kịp thời, dứt điểm, để vụ việc kéo dài.

Nói tại buổi họp, Bí thư Thành ủy Hà Nội Vương Đình Huệ khẳng định Hà Nội là đô thị đặc biệt, đang trong bối cảnh đô thị hóa rất nhanh nên yêu cầu để không có những vấn đề phức tạp, nảy sinh là rất khó.

Vụ tranh chấp đất đai ở Đồng Sênh, Mỹ Đức xảy ra giữa người dân Thôn Hoành và chính quyền diễn ra từ nhiều năm. Trái với quan điểm của người dân cho rằng khu đất là đất nông nghiệp được người dân canh tác từ hơn chục năm, chính quyền Hà Nội nói toàn bộ là đất quân sự.

Đỉnh điểm của vụ việc xảy ra vào rạng sáng 9/1/2020 khi hàng ngàn cảnh sát cơ động có vũ khí tràn vào Thôn Hoành trấn áp bạo lực gia đình cụ Lê Đình Kình, trưởng nhóm người khiếu kiện đất. Vụ đụng độ khiến cụ Kình bị bắn chết và cho đến nay có 29 người bị bắt trong vụ này. Phía lực lượng công an có 3 người thiệt mạng.

******************

Tỷ phú Việt Nam tặng Philippines 750.000 khẩu trang, PPE (VOA, 30/04/2020)

Một doanh nhân người Việt đã tặng hơn 750.000 khẩu trang và thiết bị bảo vệ cá nhân (PPE) cho Philippines để hỗ trợ Manila trong nỗ lực kiềm hãm sự lây lan của dịch Covid-19 mà cho tới nay đã lây nhiễm gần 8.000 người Philippines.

Nhân viên y tế Philippines chúc mừng bé sơ sinh 16 ngày hồi phục sau Covid-19 khi bé xuất viên tại Bệnh viện Nhi Đồng Quốc gia ở Quezon city, Manila, Philippines ngày 28/4/2020. (AP Photo/Aaron Favila)

Bộ trưởng Ngoại giao Philippines Teodoro Locsin Jr. hôm 29/4 đã nhận được 750.000 mặt nạ và 16.500 bộ PPE từ Henry Serrano Nguyen, quý tử và đại diện của tỷ phú Johnathan Hạnh Nguyễn, trong một buổi lễ bàn giao, Bộ Ngoại giao Philippines cho biết trong một tuyên bố.

Tờ Inquirer của Global Nation đưa tin vị mạnh thường quân đã thuê một chuyến bay riêng để mang vật tư y tế đến Philippines, với sự hỗ trợ của Bộ Tài chính, Cục Hải quan và các cơ quan chính phủ khác.

Ngoại trưởng Locsin bày tỏ cảm kích về sự hào phóng của doanh nhân Việt Nam, và nói rằng sự đóng góp của ông Hạnh Nguyễn là rất cần thiết cho các nỗ lực của chính phủ Philippines chống dịch do virus Covid-19 gây ra.

Tính cho đến thứ ba 29/4, Philippines có tổng cộng 7.958 ca nhiễm, 530 ca tử vong và 975 người phục hồi.

Trong khi đó Việt Nam là quốc gia có tỷ lệ nhiễm corona thấp nhất thế giới. Tính tới ngày 20/4, Việt Nam chỉ có 268 ca nhiễm được xác nhận với 207 người phục hồi.

Ông Hạnh Nguyễn, người được báo chí trong nước gọi là "Vua hàng hiệu", là Việt kiều có quốc tịch Mỹ. Ông đã từng kinh doanh ở Philippines, và người vợ đầu tiên của ông, bà Cristina Serrano là cháu họ của bà Imelda Marcos, phu nhân Tổng thống Marcos.

Hiện ông là Chủ tịch của Tập đoàn Liên Thái Bình Dương (Imex Pan Pacific Group - IPP Group), nhà phân phối nhiều thương hiệu do tập đoàn LVMH sở hữu, như Louis Vuitton, Christian Dior, Hermes, Marc Jacobs, Hennessy.

Gia đình ông Hạnh Nguyễn còn sở hữu chuỗi cửa hàng miễn thuế tại các sân bay.

Gia đình Johnathan Hạnh Nguyễn có tên trong "Danh sách 20 gia đình kinh doanh hàng đầu Việt Nam" do Forbes-Việt Nam công bố vào tháng 2/2019.

Mới đây, gia đình nhà tỷ phú Hạnh Nguyễn cũng gây nhiều chú ý trong và ngoài nước khi thuê bao cả một chuyên cơ để đưa ái nữ Thảo Tiên từ London về nước sau khi Thảo Tiên bị phơi nhiễm Covid-19 khi đến dự các show trình diễn thời trang ở Milan, Paris và London và gặp "bệnh nhân số 17" của Việt Nam tại những nơi này.

Quyền tự do biểu đạt tại Việt Nam bị giằng co giữa chính phủ Hà Nội và Facebook !

RFA, 27/04/2020

Vào ngày 21/4/2020 hãng tin Reuters trích hai nguồn tin giấu tên thuộc Facebook cho biết, các công ty viễn thông trong nội địa Việt Nam đã để các máy chủ hoạt động ở dạng offline trong khoảng 7 tuần khiến việc truy cập Facebook bị gián đoạn. Sau đó, Facebook đã phải nhượng bộ chính quyền Việt Nam trong việc kiểm duyệt các thông tin bị cho là có tính tiêu cực đối với Việt Nam.

Ảnh minh họa : Quyền tự do biểu đạt tại Việt Nam bị giằng co giữa chính phủ Hà Nội và Facebook - RFA Edited

Đài Á Châu Tự Do mới đây cũng nhận được thông báo từ Facebook, cho biết một nội dung là bài viết về việc chính phủ Việt Nam kêu gọi người Việt ở nước ngoài giúp sức chống dịch Covid-19 đã bị chặn truy cập tại Việt Nam.

Hiện Bộ Thông tin và Truyền thông Việt Nam và các nhà mạng lớn như Viettel, VNPT chưa đưa ra bất cứ lời bình luận nào về thông tin mà hãng Reuters loan.

Vào đầu năm 2019, cơ quan này cũng đã lên tiếng chỉ trích Facebook vì không chịu gỡ bỏ những thông tin liên quan đến vụ xung đột dẫn đến đổ máu giữa công an và người dân xã Đồng Tâm, ngoại thành Hà Nội. Đại diện bộ này khi đó cho báo chí trong nước biết : "Không thể kiên nhẫn nếu Facebook không tuân thủ pháp luật Việt Nam".

Người dùng Việt Nam sử dụng Facebook để có được những tin tức độc lập, không chịu sự kiểm soát của chính quyền, với biện pháp của Facebook vấn đề này bị tác động thế nào ?

Trao đổi với RFA liên quan vấn đề này, nhà hoạt động Trần Bang nhận định :

"Việc đó ảnh hưởng không tốt với người dân Việt Nam. Họ lại bị bịt tai, bịt miệng, che mắt như thời không có Facebook. Bởi thông tin của mấy chục triệu người dùng Facebook đưa nhiều tin đa chiều, giúp người dân thấy nhiều, biết nhiều tin nóng, tin sự thật về chính trị, kinh tế xã hội, tự nhiên... giúp người dân khai trí rất tốt. Facebook chặn, gỡ bài theo yêu cầu nhà cầm quyền là đồng loã với độc tài, vi phạm nhân quyền, ở đây là quyền tự do ngôn luận... Như vậy, Facebook có khác gì tuyên giáo và an ninh cộng sản ?"

Tuy nhiên ông Bang cho rằng, người dân sẽ có cách, như dần dần sẽ chuyển sang mạng khác như Twitter hay Telegram... nhưng trước mắt người dân Việt Nam thiệt thòi vì sẽ không được "hưởng thụ" những tin nóng, sự thật đa chiều, hay kiến thức cần thiết nhiều mặt như về y khoa, dịch bệnh, về chủ quyền, nhân quyền... thời sự chính trị quốc tế... ở những trang Facebook truyền thông như RFA, VOA, RFI, SBS... hay Facebooker uy tín. Theo ông đó là sự tụt lùi của văn minh, là chính sách ngu dân để trị, để giữ độc tài và túi tiền của tài phiệt làm khổ nhân dân !

Facebooker Trần Đình Thu cho RFA biết ý kiến của mình :

"Chúng tôi không bao giờ muốn bị kiểm duyệt, bởi vì như thế thì sẽ hạn chế quyền tự do ngôn luận của chúng tôi. Tuy nhiên tôi nghĩ Facebook bị rơi vào thế phải hợp tác chứ họ cũng không muốn. Bởi vì nếu không chấp nhận yêu cầu của chính quyền thì họ sẽ dựng tường lửa chặn Facebook như trước đây, khi mới có mặt ở Việt Nam thì cũng căng. Theo tôi thì facebook phải tiếp tục đặt tự do thông tin lên hàng đầu".

Còn Facebooker Đinh Văn Hải thì cho rằng, việc này thứ nhất làm cho người dùng bất mãn và có xu hướng chuyển sang dùng các nền tảng ứng dụng khác. Thứ hai, sẽ làm giảm đi tinh thần lên tiếng của những người dùng Facebook như là một phương tiện để cất lên tiếng nói từ lương tâm. Ông Hải cho rằng Facebook không từ bỏ chức năng cổ xúy cho tự do thông tin, nhưng người dùng phải học cách cài đặt và sử dụng VPN...

Tổ chức theo dõi nhân quyền Human Rights Watch vào ngày 23 tháng 4 lên tiếng cho rằng tập đoàn Facebook đã cúi đầu khuất phục sức ép của chính phủ Việt Nam, đồng ý hạn chế đăng tải của những người bất đồng chính kiến. Điều này tạo nên một tiền lệ xấu cho nhân quyền và chính sách toàn cầu. Quyết định đó của Facebook làm tăng thêm khả năng về những giới hạn nội dung trong tương lai.

Trước đó vào này 22/4, Tổ chức Ân Xá Quốc Tế Amnesty International cũng đã ra thông cáo báo chí lên tiếng kêu gọi Facebook ngưng đồng lõa với biện pháp kiểm duyệt của chính phủ Hà Nội, cụ thể không chặn những nội dung đăng tải bị cho là chỉ trích chính phủ Việt Nam.

Ông Mark Zuckerberg - nhà đồng sáng lập Facebook, và hiện đang là chủ tịch kiêm giám đốc điều hành, khi phát biểu ở Georgetown University, Hoa Kỳ, vào tháng 10/2019, đã khẳng định việc kiểm duyệt đi ngược lại với cam kết bảo vệ tự do ngôn luận.

Hướng dẫn bảo mật thông tin người dùng trên Facebook. Reuters

Vậy liệu Facebook hợp tác với chính quyền Việt Nam ngăn chặn các tiếng nói đối lập như vậy, có phải từ bỏ chức năng cổ xúy cho tự do thông tin ?

Bà Amy Sawitta Lefevre - Quản lý chính sách truyền thông của Facebook, khi trả lời RFA qua email hôm 22/4, đã dẫn lại lời người phát ngôn của Tập đoàn cho hay :

"Chính phủ Việt Nam đã chỉ thị chúng tôi hạn chế quyền truy cập vào nội dung được coi là bất hợp pháp tại Việt Nam. Chúng tôi tin rằng tự do ngôn luận là quyền cơ bản của con người và nỗ lực hoạt động để bảo vệ quyền tự do dân sự quan trọng này trên toàn thế giới. Tuy nhiên, chúng tôi đã thực hiện hành động này để đảm bảo các dịch vụ của chúng tôi vẫn có sẵn và hàng triệu người ở Việt Nam có thể sử dụng được vì họ dựa vào chúng mỗi ngày".

Vẫn theo vị Quản lý chính sách truyền thông của Facebook, điều quan trọng cần lưu ý là mặc dù những nội dung này đã bị chặn ở Việt Nam, nhưng nó vẫn có thể được xem ở các quốc gia khác trên thế giới. Phía Facebook tin rằng đây là kết quả tốt nhất có thể trong những hoàn cảnh vô cùng thách thức đang diễn ra hiện nay.

Ông Ngô Toàn Thắng, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Việt Nam khi phát biểu tại cuộc họp báo thường kỳ ở Hà Nội hôm 23/4/2020 đã cáo buộc rằng, từ năm 2019 đến nay, Facebook đã vài lần vi phạm quy định về đóng thuế tại Việt Nam và chậm trễ trong việc gỡ bỏ các nội dung chống chính quyền mà phía Việt Nam yêu cầu.

Thêm lần này cùng một số lần trước, chính quyền Hà Nội đã thành công trong việc buộc Facebook rút xuống một số đăng tải.

Theo Cục Phát thanh Truyền hình và Thông tin điện tử, trong hai năm 2018-2019, Google đã hợp tác và gỡ bỏ theo yêu cầu gần 8.000 clip bị chính phủ Việt Nam cho là xấu độc. Buộc Facebook xóa 208 trong số 211 tài khoản bị cho là giả mạo, hơn 2.400 link rao bán, quảng cáo các sản phẩm, dịch vụ bất hợp pháp, hơn 200 link bài viết có nội dung mà Hà Nội nói là chống phá đảng, nhà nước, gỡ 215 fanpage quảng cáo game cờ bạc...

Vào tháng 8 năm 2019, Bộ Thông tin và Truyền thông cũng đã yêu cầu Facebook phải triển khai việc định danh tài khoản, trước mắt áp dụng tại Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh. Theo đó, chỉ các tài khoản định danh mới được phép phát sóng trực tiếp (livestream). Ngoài ra, Bộ này cũng yêu cầu Facebook cần có chính sách tiền kiểm và gỡ các quảng cáo phát tán tin giả liên quan đến các vấn đề chính trị khi có yêu cầu từ chính phủ.

Việt Nam từng cho ra đời những mạng xã hội do trong nước phát triển ; tuy vậy đến lúc này những mạng đó đều chết yểu và không thể nào thay thế Facebook. Nhưng liệu trong tương lai ước muốn này có thể thành hiện thực ?

Ông Nguyễn Lâm Thanh, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hội Truyền thông số Việt Nam, khi trả lời RFAđưa ra ý kiến của mình :

"Theo tôi nghĩ, việc làm mạng xã hội thay Facebook, thì về mặt kỹ thuật không có gì khó, nhưng vấn đề là không có người dùng. Quyền để làm một sản phẩm để cạnh tranh thì cũng là bình thường, nhiều doanh nghiệp cũng có thể nhảy vào để làm. Còn để có một kết quả để có người sử dụng thật sự thì không thể nói trước được, chắc là khó".

Còn ông Nguyễn Tử Quảng, Tổng giám đốc Tập đoàn Công nghệ BKAV cho rằng, về mặt công nghệ Việt Nam hoàn toàn có khả năng để làm mạng xã hội, để thay thế Facebook. Tuy nhiên ông nói tiếp :

"Về mặt phát triển thị trường thì cần phải rất là nỗ lực mới có thể thay thế Facebook. Hiện có hai xu hướng, một là các công ty sẽ vào thị trường ngách, tức là họ tìm một điểm mới, cũng theo phương thức mạng xã hội, nhưng khác với Facebook, nếu thành công thì phần nào cũng cạch tranh với Facebook. Thứ hai là làm ra một cái mới có thể thay thế hoàn toàn Facebook. Tôi nghĩ công cuộc này chắc chắn có nhiều khó khăn, tuy nhiên không phải là không thể".

Nhưng ông Nguyễn Tử Quảng cho rằng, không dễ dàng có sự ủng hộ của người dân, vì hiện nay rất nhiều người đang sử dụng Facebook một cách rất quen thuộc, việc chuyển sang một hệ thống khác không phải là dễ dàng. Ông cho biết, một số nước có nền công nghệ phát triển, như Trung Quốc hay Hàn Quốc, đã có thể có các đối thủ nặng ký với Facebook. Theo ông Quảng, nếu dùng biện pháp chặn hẳn Facebook như Trung Quốc thì dễ dàng nhất, nhưng ông cho rằng Việt Nam sẽ không làm như vậy.

Liên quan vấn đề này, Tiến sĩ Hà Hoàng Hợp, Nhà nghiên cứu tại Viện Nghiên cứu Đông Nam Á có trụ sở ở Singapore, khi trao đổi với RFA qua tin nhắn cho biết :

"Chính phủ Việt Nam thời gian qua giao cho Bộ Thông tin và Truyền thông xây dựng một số mạng xã hội gần giống như facebook, vận động người Việt Nam sử dụng các mạng đó. Họ nhằm mục đích kiểm soát nội dung và thông tin chia sẻ trên các mạng xã hội, nhằm chống các lại quyền tự do biểu đạt ý kiến, chính kiến. Nhưng các mạng xã hội Việt Nam chế ra rất ít người xài, và kém xa Facebook. Bộ trưởng thông tin và truyền thông năm ngoái cũng tuyên bố rằng Việt Nam sẽ có các mạng xã hội 'tốt hơn' Facebook...

Tuy nhiên, tôi chưa thấy có bất cứ tuyên bố hay ý định của Bộ Thông tin và Truyền thông về việc cấm sử dụng Facebook".

Hồi đầu năm ngoái, luật An ninh mạng của Việt Nam đi vào hiệu lực. Đây là bộ luật gặp phải nhiều chỉ trích của quốc tế vì những ràng buộc và hạn chế tự do thông tin trên mạng internet. Luật cũng yêu cầu các công ty nước ngoài như Facebook, Google phải thiết lập trung tâm dữ liệu tại Việt Nam và lưu trữ các thông tin người dùng trong nước ngay tại Việt Nam. Tuy nhiên, Facebook cho biết hãng này không lưu trữ dữ liệu người dùng tại Việt Nam.

Việt Nam hiện là quốc gia bị nhiều chỉ trích về việc hạn chế thông tin, đàn áp các nhà báo và blogger. Theo báo cáo mới được công bố hôm 21/4/2020 của tổ chức Phóng viên không biên giới, Việt Nam xếp thứ 175 trên 180 quốc gia về chỉ số tự do báo chí 2020.

Nguồn : RFA, 27/04/2020

********************

Chỉ cần làm như thế giới đã là phúc… 70 đời !

Trân Văn; VOA, 26/04/2020

Người Việt thường dùng thành ngữ "phúc bảy đời" để diễn đạt về những may mắn hiếm có, vượt xa cả mong đợi lẫn khả năng tưởng tượng. Đại dịch do Covid-19 tạo ra là dịp để người Việt có thể thấy rằng, chỉ cần hệ thống chính trị, hệ thống công quyền Việt Nam hành xử như thiên hạ, "phúc" cho xứ sở và cho cả dân tộc có lẽ sẽ tăng đến… 70 đời !

Sùng Mí Sò, 12 tuổi, ngụ ở xã Sùng Là, huyện Đồng Văn, tỉnh Hà Giang, cõng gạch thuê để nuôi thân và giúp ông bà nội nuôi hai đứa em.

Sở dĩ nên tăng "phúc" lên mười lần so với cảm nhận phổ quát về những may mắn hiếm có, ít ai dám mơ khi Việt Nam hành xử như thiên hạ, vì cơ hội hưởng an lành đã giảm rất sâu khi hệ thống chính trị, hệ thống công quyền Việt Nam tiếp tục được dẫn dắt bởi những người như ông Nguyễn Mạnh Hùng, Ủy viên Ban chấp hành trung ương đảng, Phó Ban Tuyên giáo của Ban chấp hành trung ương đảng, Bộ trưởng Thông tin và truyền thông, nung nấu tham vọng : Việt Nam có thể làm được những thứ mà thế giới chưa từng làm (1) !

***

Tuần trước, mạng xã hội rồi hệ thống truyền thông chính thức cùng rưng rưng trước những tấm ảnh chụp Sùng Mí Sò, 12 tuổi, ngụ ở xã Sùng Là, huyện Đồng Văn, tỉnh Hà Giang, cõng gạch thuê để nuôi thân và giúp ông bà nội nuôi hai đứa em. Cõng gạch trở thành dịch vụ, tạo ra sinh kế cho nhiều đứa trẻ, có đứa chỉ sáu, bảy tuổi ở huyện Đồng Văn, tỉnh Hà Giang vì địa hình vùng này hiểm trở, đường đã hẹp độ dốc lại lớn, các phương tiện vận chuyển thông thường không thể đưa gạch đến nơi có nhu cầu xây dựng.

Chưa rõ tại sao dân chúng Đồng Văn (Hà Giang) gọi những viên gạch đúc, lõi đặc là gạch "cay". Tuy nhiên thù lao cõng một viên gạch nặng tới 12 ký, vượt dốc cao, đèo sâu chỉ có 2.000 đồng/viên, dù mỗi chuyến, những đứa trẻ như Sò ráng cõng ba viên nhưng cõng suốt ngày cũng chỉ được chín viên, kiếm được 18.000 đồng thì rõ ràng là "cay" ! Trò chuyện với tờ Tiền Phong, Mua Thị Chở - sinh viên Đại học Khoa học Thái Nguyên, cùng quê với Sò - bảo rằng, cô cũng đã từng cõng gạch như thế sang cả Trung Quốc (2)…

***

Tháng trước, ông Nguyễn Xuân Phúc, Thủ tướng Việt Nam chính thức thừa nhận : Mấy tháng nay, nhiều người khổ lắm rồi, nhiều gia đình khó lắm rồi (3) - song đến giờ này, trợ cấp từ gói hỗ trợ trị giá 61.580 tỉ đồng (4) dành cho những cá nhân, doanh nghiệp đang chật vật xoay sở với đủ thứ khó khăn khi Covid-19 bùng phát (tùy trường hợp mà một cá nhân, một gia đình, những cơ sở kinh doanh nhỏ sẽ được hỗ trợ một lần 500.000 đồng hay từ 1 triệu đến 1,8 triệu đồng/tháng) vẫn chưa được phát.

Hôm thứ hai vừa rồi, tờ Tiền Phong cho rằng "Không thể đợi thêm" (5). Theo đó, từ người già đến trẻ con như Sùng Mí Sò vẫn chờ đợi trong mỏi mòn vì Bộ Lao động - Thương binh - Xã hội chưa soạn xong hướng dẫn thực hiện cứu giúp đối tượng "khổ lắm rồi, khó lắm rồi". Thậm chí khi đã có hướng dẫn thực hiện chắc chắn cũng không thể trao tiền hỗ trợ ngay vì toàn bộ hệ thống công quyền sẽ còn phải thực hiện thêm nhiều bước, xác định, xác minh đối tượng nào đủ… tiêu chuẩn.

Vào lúc này, ngay cả những người đã từng nộp thuế thu nhập, bảo hiểm xã hội... nếu bị thất nghiệp, cần trợ cấp cũng vẫn phải làm đủ thứ thủ tục và phải chờ đến 25 ngày mới nhận được một triệu đồng ! Sau khi dân kêu như bọng, một số nơi đã "cải tiến", giảm thời gian chờ đợi xuống còn mười ngày ! Vì sao hệ thống công quyền Việt Nam không thể khai thác hệ thống dữ liệu hiện có để kiểm tra dữ kiện cá nhân của những người xin trợ cấp thất nghiệp rồi chuyển trợ cấp vào tài khoản cá nhân như… thiên hạ ?

Chẳng riêng Việt Nam, hàng trăm quốc gia đã cũng như đang tiến hành đủ loại biện pháp nhằm tiếp sức cho những công dân đang gặp khó khăn vì kinh tế, xã hội tê liệt do buộc phải áp dụng những biện pháp nghiêm ngặt nhằm ngăn chặn Covid-19 lây lan rộng hơn. Sự khác biệt trong hỗ trợ công dân giữa những quốc gia ấy với Việt Nam chỉ nằm ở chỗ, họ quyết định rất nhanh và việc thực thi các giải pháp hỗ trợ diễn ra ngay lập tức, kể cả khi dân số gấp vài lần Việt Nam như Mỹ.

Vì sao hệ thống dữ liệu hiện có của nhiều quốc gia có thể phân tích dữ kiện cá nhân và chuyển tiền, phát đủ loại phiếu như phiếu trợ cấp thực phẩm đến tận nhà những công dân cần trợ giúp trong vòng năm, bảy ngày mà không buộc ai làm "đơn", không khiến ai phải tất bật xác minh, phê duyệt từng trường hợp như Việt Nam ? Câu trả lời nằm ở chỗ những quốc gia ấy không có… Bộ Chính trị nên việc ứng dụng công nghệ thông tin, viễn thông vào quản trị, điều hành không phải theo… nghị quyết về "cách mạng công nghệ 4.0" (6).

Những quốc gia ấy cũng không có thành viên nào trong nội các tìm đủ cách để đánh bóng hình ảnh đảng của mình, tên tuổi của mình, bằng những tuyên bố kiểu như : Việt Nam có thể làm được những thứ mà thế giới chưa từng làm - giống ông Nguyễn Mạnh Hùng và được từ hệ thống chính trị, hệ thống công quyền đến hệ thống truyền thông chính thức tận tình tán thưởng ! Rõ ràng tham vọng Việt Nam có thể làm được những thứ mà thế giới chưa từng làm - khiến người Việt trở thành "phúc mỏng, phận bạc" !

***

Chẳng riêng người Việt, thiên hạ cũng sững sờ khi Reuters phát giác, hai doanh nghiệp khổng lồ của nhà nước chuyên cung cấp dịch vụ Internet và viễn thông tại Việt Nam là VNPT và Viettel đã tắt các máy chủ mà Facebook đặt ở Việt Nam trong suốt bảy tuần, từ giữa tháng 2 đến đầu tháng này (7). Trước thắc mắc của nhiều triệu khách hàng vì gặp khó khăn khi truy cập vào facebook, cả hai cùng nói dối khi cam kết sẽ phối hợp với các đối tác để kiểm tra nhằm khắc phục triệt để hiện tượng này.

Vì sao VNPT và Viettel dám làm như thế và dám dối trá một cách thản nhiên như vậy ? Chắc chắn là vì Việt Nam có thể làm được những thứ mà thế giới chưa từng làm ! Nếu không nuôi cuồng vọng làm được những thứ mà thế giới chưa từng làm - chắc chắn hệ thống chính trị, hệ thống công quyền Việt Nam không khăng khăng đòi Facebook phải kiểm duyệt nội dung chống mình trên mạng xã hội này ! Tắt những máy chủ mà Facebook đặt tại Việt Nam không chỉ khiến việc truy cập vào Facebook gặp trở ngại…

Dương Ngọc Thái - Chuyên gia về công nghệ thông tin, viễn thông của Google - nhận định : Từ nay về sau, có còn công ty Internet quốc tế nào muốn mở văn phòng hay đầu tư lâu dài ở Việt Nam ? Nếu họ không mở văn phòng, không đầu tư, xây dựng hạ tầng ở Việt Nam, ai sẽ chịu trách nhiệm về những thiệt hại này ? Bao nhiêu người đang kiếm sống nhờ Facebook ? Việc tắt máy chủ Facebook cũng đặt dấu chấm hết cho hy vọng thuyết phục các nhà cung cấp dịch vụ điện toán đám mây như Amazon đem công nghệ vào Việt Nam. Không ai ngu đến mức đầu tư vài trăm triệu USD để người khác muốn tắt là tắt. Thiếu hạ tầng điện toán đám mây hiện đại những nghị quyết về 4.0 sẽ nằm mãi trên giấy.

Theo Thái : Ở Việt Nam, Facebook không chỉ là nơi người ta gặp gỡ, trao đổi, kinh doanh, mua bán mà còn là nơi tìm kiếm tự do và bình đẳng. Ở đâu và thời nào thì người có tiền, có quyền và có quan hệ cũng muốn thay đổi luật chơi theo hướng có lợi cho họ nhưng một xã hội thông minh sẽ thiết lập các cơ chế để phát hiện, ngăn chặn và xử lý bọn chơi gian. Họ sẽ có tam quyền phân lập. Họ sẽ đặt chính phủ dưới sự kiểm soát của các đảng đối lập. Họ sẽ có những những tổ chức dân sự, những tờ báo độc lập để kiểm soát chính quyền và những kẻ muốn chơi xấu. Việt Nam thiếu những cơ chế như vậy và mọi chuyện chỉ thay đổi cho đến khi Internet và Facebook, YouTube xuất hiện.

Thái ngậm ngùi : Sau nhiều thập niên, người Việt có một sân chơi mà trí tuệ là tiêu chí hàng đầu. Ai có tài năng hay ý kiến mới, người đó có sân khấu và vài chục triệu khán giả. Nói không ngoa, đó là thay đổi tích cực nhất về tự do dân chủ, công bằng xã hội ở Việt Nam kể từ sau đổi mới. Tắt máy chủ Facebook là cách nhanh nhất triệt tiêu những thay đổi tích cực ấy… Khi Luật An ninh mạng còn là dự thảo, tôi đã dự đoán Facebook sẽ không bị chặn hẳn nhưng sẽ bị làm chậm nhưng thú thật từ lúc nghe tin này đến giờ tôi vẫn còn choáng váng, vì không ngờ cá mập ở Biển Đông lại làm việc cho chính phủ Việt Nam. Trump có Space Force thì Việt Nam cũng ngạo nghễ, có kém gì với Shark Force.

Những hi vọng của Dương Ngọc Thái : Chính phủ sẽ giải thích tại sao người Việt phải hy sinh lợi ích kinh tế và tự do cá nhân để chính phủ kiểm duyệt các nội dung "chống chính phủ" trên Facebook... Sau khi đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ kiểm duyệt Facebook, chính phủ sẽ điều động đội quân cá mập ra cắn bớt tàu chiến và dàn khoan của nước lạ đang ra vô Biển Đông như đi chợ (8) - dù chính đáng và được nhiều người đồng tình chắc chắn sẽ bị cuồng vọng Việt Nam có thể làm được những thứ mà thế giới chưa từng làm - biến thành ảo vọng. Bây giờ có lẽ bạn đã hiểu tại sao Việt Nam chỉ cần chịu làm những điều như thế giới đã làm lại giống như phúc… 70 đời !

Trân Văn

Nguồn : VOA, 23/04/2020

Chú thích

(1) https://vietnamfinance.vn/bo-truong-nguyen-manh-hung-nguoi-viet-co-the-lam-ra-nhung-thu-ma-the-gioi-chua-tung-lam-20180504224228952.htm

(2) https://www.tienphong.vn/van-hoa/cau-be-ha-giang-12-tuoi-cong-gach-cay-kiem-18000-dongngay-duoc-ho-tro-hon-40-trieu-dong-1642205.tpo

(3) https://tuoitre.vn/thu-tuong-may-thang-qua-nhieu-nguoi-kho-lam-roi-nhat-la-that-nghiep-202003311516103.htm

(4) https://www.thesaigontimes.vn/302244/cac-goi-ho-tro-giam-soc-cho-doanh-nghiep-trong-dich-benh.html

(5) https://www.tienphong.vn/toi-nghi/khong-the-doi-them-1645008.tpo

(6) http://baochinhphu.vn/Hoat-dong-cua-lanh-dao-Dang-Nha-nuoc/Cach-mang-cong-nghiep-40-la-cuoc-cach-mang-the-che/376571.vgp

(7) https://www.reuters.com/article/us-vietnam-facebook-exclusive/exclusive-facebook-agreed-to-censor-posts-after-vietnam-slowed-traffic-sources-idUSKCN2232JX

(8) https://vnhacker.blogspot.com/2020/04/reuters-chinh-phu-viet-nam-lam-giam-toc.html

Cuộc va chạm giữa nhà cầm quyền Việt Nam và tập đoàn Facebook đã khiến bật ra một số điều thú vị. Theo tin từ Reuters, suốt trong 7 tháng, kể từ cuối năm 2019, phía các nhà mạng của Việt Nam cùng phối hợp gây khó cho Facebook ở Việt Nam, làm cho trang này liên tục trở thành dạng offline, khiến cập nhật và theo dõi rất khó khăn. Dĩ nhiên, đây không thể là một cuộc hợp tác tự phát, mà chắc chắn là phải từ lệnh và chiến dịch phát đi từ ông Lê Mạnh Hùng, hiện là Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông.

Chuyện này được xác nhận bởi bà Amy Sawitta Lefevre - Quản lý chính sách truyền thông của Facebook, và bà xác nhận việc Hà Nội có đưa ra cụ thể danh sách các trang và bài cần phải được chận, vốn bị coi là gây khó chịu riêng với nhà cầm quyền, nhưng lại nằm trong quyền tự do ngôn luận của người dân.

Còn nhớ, vào khoảng trung tuần tháng 4/2020, đột nhiên bản đồ Facebook không có hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa. Mọi sự sau đó, được dàn xếp và coi là lỗi kỹ thuật. Ngay sau đó, Facebook chuyền tin cho Reuters cho biết tình trạng kiểm duyệt ở Việt Nam. Rồi hôm nay, tức một tuần sau sự việc, Facebook ở Việt Nam đã bắt đầu dịu đi tình trạng khó truy cập. Có hay không, sự đáp trả im lặng bằng kỹ thuật số giữa Việt Nam và Facebook ? Dĩ nhiên, đó là tùy vào suy nghĩ riêng của người đọc.

Nhưng không chỉ vậy, Facebook còn để lại một thông điệp ẩn của bà Amy Sawitta Lefevre – Quản lý chính sách truyền thông của Facebook – rằng cần lưu ý là mặc dù những nội dung này đã bị chặn ở Việt Nam, nhưng nó vẫn có thể được xem ở các quốc gia khác trên thế giới. Tức Facebook nắm giữ một công cụ phân phối thông tin theo IP định vị từng địa phương. Chẳng hạn, Hoàng Sa và Trường Sa có thể hiển thị ở nhiều nước, trừ Trung Quốc, nhưng cũng có thể chỉ còn duy nhất hiển thị ở Việt Nam, tùy theo ứng xử của Hà Nội với Facebook.

Thông điệp cũng nhắc rằng bài bị chận, bị xóa ở Việt Nam, nhưng vẫn đọc thấy ở các quốc gia khác. Tức Facebook, bằng cách nào đó, đã nhắc đến việc cần sử dụng VPN (virtual private network).

VPN (*) là gì ? Nói nhanh, vắn tắt, đó là một công cụ mã hóa, giúp bạn đi bằng đường hầm bí mật, thoát qua hệ thống kiểm duyệt ở Việt Nam, giấu tung tích của mình để là một người tự do và ẩn danh.

Chắc nhiều người đọc sẽ hỏi những loại nhu liệu này hợp pháp hay không ? Xin nói rõ, đây là một thủ thuật tin học hợp pháp và được sử dụng trên toàn thế giới, để bảo vệ chính mình theo quyền bảo vệ riêng tư, cũng như bảo vệ chính bản thân mình trong thế giới có quá nhiều bất cập, đặc biệt từ các quốc gia độc tài.

Trong bối cảnh luật an ninh mạng, và nghị định 15/2020 luôn có những cáo buộc mơ hồ, việc sử dụng VPN đang là một giải pháp tối cần thiết cho từng người Việt Nam. Với mức thuê bao thấp nhất là 10.000 đồng hay 20.000 đồng Việt Nam, mỗi ngày, bạn có thể được bảo vệ an toàn nhất bởi các công ty độc lập và kinh nghiệm ở thế giới tự do, chống lại sự theo dõi, loại bỏ các kiểu thu thập thông tin về bạn. Hơn nữa, bạn có thể xem được mọi thông tin bị kiểm duyệt, và thậm chí là truy cập nhanh hơn.

Nếu không, chọn một VPN miễn phí, đổi quảng cáo, quyền lợi tối thiểu cho điện thoại thông minh như Open VPN connect hoặc Free VPN Proxy cũng có thể đem lại những tiện lợi này.

Ở Trung Quốc, mặc dù bị ngăn cản bằng đủ các hệ thống tối tân nhưng hàng trăm triệu người Trung Quốc vẫn sử dụng được Youtube, Google, Facebook, Twitter… bởi qua VPN.

Tương tự như cách làm với các nhà mạng quốc tế khác, Bắc Kinh cấm tất cả những công ty VPN nào không đặt máy chủ ở Trung Quốc (Việt Nam ắt sớm muộn gì cũng vậy), và xóa các ứng dụng gây khó chịu như vậy trên Appstore hoặc Google Play. Nhưng điều đó, chỉ tạo thêm sự thách thức đối với các nhà cung cấp, thông qua việc cài đặt trực tiếp bằng apk hay ipa(*), có thể tìm thấy ở bất cứ đâu. Và dù Trung Quốc tốn hàng trăm tỉ nhân dân tệ để chận lại, vẫn có những VPN hàng đầu (NordVPN, ExpressVPN, CyberGhost…) cứ trơ trơ và mở cửa, giúp người dân Trung Quốc tìm đến thế giới tự do trên không gian ảo.

Thông điệp của Facebook để lại khá rõ cho người Việt, về một cánh cửa phụ vào không gian tự do. Dĩ nhiên đó cũng là một cách chạy chữa của tập đoàn này trước việc phải thỏa hiệp và kiểm duyệt với nhà cầm quyền trong việc tấn công vào tự do ngôn luận ở Việt Nam. Nhưng dẫu sao, cách nhắc khéo này, cũng giúp cho người dân Việt Nam một lựa chọn.

Tuấn Khanh

Nguồn : RFA, 24/04/2020 (tuankhanh's blog)

-------------

(*) VPN tạo một đường hầm bảo mật, được mã hóa, an toàn qua Internet giữa máy tính, điện thoại thông minh hoặc máy tính bảng của bạn và bất kỳ trang web hoặc ứng dụng nào bạn đang cố truy cập.

Điều này được thực hiện bằng cách chuyển hướng kết nối của bạn thông qua máy chủ VPN ở một quốc gia khác, chuyển đổi danh tính, cho thấy bạn xuất hiện trên một trang web hoặc qua ứng dụng, là bạn chỉ là một khách truy cập khác của địa phương, khác nơi bạn đang ở.

Bạn trở nên ẩn danh một cách hiệu quả khi địa chỉ IP của bạn (danh số xác định kết nối trực tuyến trên thiết bị của bạn với nhà mạng mà bạn thuê bao) được thay thế bằng địa chỉ của máy chủ VPN đưa ra, dĩ nhiên là bất định và không có thật.

Tất cả những gì bạn cần, là một ứng dụng VPN trên thiết bị của bạn hoặc chọn loại miễn phí, và tốt hơn nữa mua hoặc thuê bao với giá cả phải chăng. Các VPN tốt nhất hoạt động trên máy tính xách tay, máy tính để bàn, điện thoại thông minh và máy tính bảng - thậm chí là Smart TV, với sự hỗ trợ của cáp ethernet hoặc dongle Chromecast.

Khi bạn muốn che giấu vị trí thực tế của mình, chỉ cần khởi chạy ứng dụng VPN, chọn quốc gia mà bạn muốn kết nối rồi chuyển qua sử dụng trình duyệt của bạn và bất kỳ ứng dụng nào như bạn thường làm. VPN sẽ là người che chắn cho bạn.

Dưới đây là danh sách những VPN miễn phí và trả tiền tốt nhất 2020, theo bình chọn của VPN Mentor https://bit.ly/3eWyUpk

(*) Các file cài đặt riêng, phải tải về trên android hoặc ios, không cần qua các trang tập trung ứng dụng như appstore hay google play.

Facebook chiều ý nhà cầm quyền Việt Nam

James Pearson, VNTB, 22/04/2020

Facebook đã đồng ý kiểm duyệt thêm các bài đăng chống nhà nước của người dùng theo yêu cầu của chính phủ Việt Nam.

Facebook đồng ý hạn chế nội dung chống chính phủ tại Việt Nam sau nhiều tháng trì hoãn

Kiểm duyệt thông tin 

Nguồn tin từ Facebook cho Reuters biết các máy chủ của Facebook tại Việt Nam đã không hoạt động trong một thời gian hồi đầu năm nay, khiến lưu lượng truy cập cục bộ bị chậm lại.

Người dùng Facebook ở Việt Nam đôi khi không sử dụng được Facebook, ứng dụng nhắn tin Messenger và Instagram trong khoảng 7 tuần lễ khi các công ty viễn thông nhà nước đã hạn chế truy cập bằng cách đánh sập các máy chủ ở Việt Nam.

Nguồn tin từ Facebook tin rằng hành động này là nhằm gây áp lực cho Facebook phải tuân theo yêu cầu pháp lý buộc phải gỡ bỏ các nội dung mà người sử dụng Facebook ở Việt Nam có thể xem được.

Facebook xác nhận qua emal rằng họ phải miễn cưỡng tuân thủ yêu cầu của chính phủ đối với "việc hạn chế quyền truy cập vào nội dung mà họ cho là bất hợp pháp".

Trong khi đó Bộ Ngoại giao Việt Nam cũng như các công ty viễn thông nhà nước - Viettel và Tập đoàn Bưu chính Viễn thông Việt Nam (VNPT) - cũng không trả lời yêu cầu bình luận của Reuters.

Bắt giam các nhà hoạt động 

Đầu năm ngoái, Việt Nam đã cáo buộc Facebook vi phạm luật an ninh mạng khi cho phép người dùng đăng bình luận chống chính phủ trên Facebook.

Trong những tháng tiếp theo sau đó, nhóm nhân quyền Tổ chức Ân xá Quốc tế cho biết ít nhất 16 người đã bị bắt, bị giam giữ hoặc bị kết án vì những bài đăng như vậy. Vào tháng 11, truyền thông nhà nước đưa tin rằng có 5 người nữa đã bị bắt giam.

Luật an ninh mạng yêu cầu các công ty nước ngoài như Facebook thiết lập văn phòng và lưu trữ dữ liệu tại Việt Nam - mặc dù Facebook cho biết họ không lưu trữ dữ liệu người dùng trong nước.

Các nguồn tin của Facebook cho biết công ty thường không tuân thủ yêu cầu chặn bài đăng nhưng áp lực khi các máy chủ cục bộ bị cản trở đã buộc họ phải tuân thủ yêu cầu này.

Nguồn tin cũng cho biết điều đó không có nghĩa là Facebook sẽ tuân thủ mọi yêu cầu của chính phủ nhưng họ đã cam kết hạn chế nhiều nội dung hơn.

Facebook tuyên bố họ tin rằng tự do ngôn luận là quyền cơ bản của con người và cố hết sức để bảo vệ và duy trì quyền tự do dân sự quan trọng này trên toàn thế giới …

Tuy nhiên, Facebook buộc phải kiểm duyệt bài đăng nhằm đảm bảo các dịch vụ của của Facebook vẫn sẵn sàng phục vụ hàng triệu người ở Việt Nam hiện phụ thuộc vào Facebook mỗi ngày.

Thị trường lớn

Kể từ năm 2016, Việt Nam đã trở thành một trong những thị trường lớn nhất của Facebook tại Châu Á. Cùng với Google (GOOGL.O), hai công ty này có doanh thu gần 400 triệu đô la trong năm 2018.

Hiện Việt Nam có hơn 65 triệu người sử dụng Facebook cho thương mại điện tử và thể hiện sự bất đồng chính kiến.

Việt Nam đã cho tắt máy chủ từ giữa tháng 2 và kéo dài cho đến đầu tháng 4. Người dùng bắt đầu nhận thấy rằng truy cập Facebook cũng như ứng dụng trò chuyện Messenger và Instagram đều bị chậm lại.

Truyền thông nhà nước tại thời điểm đó đổ lỗi cho việc bảo trì cáp quang và các công ty viễn thông nhà nước đã xin lỗi cho việc truy cập vào Facebook không ổn định và hứa hẹn "VNPT và các đối tác đang tích cực kiểm tra và khắc phục sự cố".

Tuy nhiên sau khi Facebook cam kết kiểm duyệt nhiều nội dung hơn thì các máy chủ đã được các công ty khai thác viễn thông cho hoạt động trở lại.

James Pearson

Nguyên tác : Exclusive : Facebook agreed to censor posts after Vietnam slowed traffic - sources, Reuters, 21/04/2020

Diễm My dịch

Nguồn : VNTB, 22/04/2020

Nguồn : https ://www.reuters.com/article/us-vietnam-facebook-exclusive/exclusive-facebook-agreed-to-censor-posts-after-vietnam-slowed-traffic-sources-idUSKCN2232JX

*********************

Việt Nam tắt máy chủ Facebook 'làm lu mờ hình ảnh đẹp'

Dương Ngọc Thái, BBC, 22/04/2020

James Pearson, trưởng đại diện Reuters ở Việt Nam, dẫn lời hai nguồn tin cho biết máy chủ của Facebook đặt ở Viettel và VNPT đã bị tắt trong vòng 7 tuần, từ giữa tháng 2 đến đầu tháng 4 năm nay. Các máy chủ này chỉ được mở lại sau khi Facebook đồng ý tăng cường kiểm duyệt các nội dung "chống chính phủ".

Facebook là mạng xã hội được nhiều người dùng nhất ở Việt Nam

Theo VietnamNet, khi người dân than phiền vào Facebook chập chờn, VNPT và Viettel đã giải thích như sau :

Trước những phàn nàn của người dùng Internet, mới đây một số nhà mạng lớn trong nước đã lên tiếng để trấn an người dùng.

Chia sẻ trên fanpage của mình, nhà mạng VNPT đưa ra lời giải thích, hiện tượng đường truyền Facebook không ổn định là do vấn đề kết nối tới máy chủ quốc tế. Đây cũng là cách lý giải được đưa ra bởi nhà mạng Viettel.

Cả VNPT và Viettel đều cho biết đang tích cực phối hợp cùng các đơn vị đối tác liên quan để kiểm tra nhằm khắc phục triệt để. Trên fanpage của mình, hai đơn vị này cũng ngỏ lời mong người sử dụng thông cảm.

Tại sao Facebook lại đặt máy chủ ở Việt Nam ? Tôi không rõ thiết kế của Facebook, nhưng để tối ưu tốc độ phục vụ người dùng các công ty sẽ muốn đặt máy chủ càng gần người dùng càng tốt. Cách tốt nhất là thuê chỗ ở trung tâm dữ liệu của các nhà cung cấp dịch vụ Internet.

Các máy chủ này thường sẽ không có chứa dữ liệu riêng tư của người dùng, mà chỉ chứa những nội dung mà ai cũng xem được. Khi các máy chủ này bị tắt đi, Facebook vẫn hoạt động được, nhưng tốc độ sẽ giảm xuống vì lúc này người dùng sẽ phải kết nối thẳng đến trung tâm dữ liệu của Facebook đặt ở Singapore, Đài Loan hay Hong Kong.

CEO Facebook Mark Zuckerger từng nhấn mạnh cam kết bảo vệ tự do ngôn luận của Facebook

Nếu thông tin Reuters đưa là chính xác, việc Facebook đồng ý kiểm duyệt đi ngược lại với cam kết bảo vệ tự do ngôn luận mà Mark Zukerberg đã nhấn mạnh trong một bài phát biểu ở Georgetown University hồi tháng 10/2019. Tôi hi vọng Ủy ban Việt Nam của Quốc hội Mỹ sẽ sớm có phiên điều trần về việc này.

Việc Chính phủ Việt Nam yêu cầu Facebook phải kiểm duyệt nội dung "chống chính phủ" mà không thể tự làm, chứng tỏ Chính phủ Việt Nam vẫn chưa thể tự ý xóa nội dung hay truy cập dữ liệu người dùng Facebook để xác định ai đã gửi bài gì, rồi dùng "các biện pháp nghiệp vụ" để ngăn chặn họ. Đây có thể xem là một tin vui cho những ai vẫn đang còn kỳ vọng về một môi trường Internet tự do cho Việt Nam.

Tin Việt Nam tắt máy chủ của Facebook để tăng cường kiểm duyệt sẽ làm lu mờ hình ảnh một Việt Nam đang rất đẹp giữa đại dịch Covid-19. Quyết định này cho thấy rõ bản chất của Luật An ninh mạng. Luật này yêu cầu các công ty Internet quốc tế phải đặt máy chủ và dữ liệu người dùng ở Việt Nam và bây giờ thì chúng ta đã hiểu tại sao những người tạo ra luật này muốn như vậy.

Kể từ đây về sau, có công ty Internet quốc tế nào còn muốn đầu tư lâu dài hay mở văn phòng ở Việt Nam ? Máy tính tắt thì thôi, chứ có công ty nào muốn nhân viên của mình trở thành con tin. Tôi đã từng hỏi chính sách của Việt Nam như thế nào để rồi chỉ yêu cầu mở văn phòng thôi, chứ chưa nói đầu tư hay chuyển giao công nghệ gì, mà Facebook vẫn không muốn vào Việt Nam ? Hôm nay chúng ta đã có câu trả lời.

Khi các máy chủ này bị tắt đi, Facebook vẫn hoạt động được vì lúc này người dùng sẽ phải kết nối thẳng đến trung tâm dữ liệu của Facebook đặt ở Singapore, Đài Loan hay Hong Kong - Ảnh minh họa

Nếu các công ty Internet quốc tế không mở văn phòng, không đầu tư, xây dựng hạ tầng ở Việt Nam để phục vụ người Việt Nam tốt hơn, ai sẽ chịu trách nhiệm về thiệt hại này của người dân ? Bao nhiêu người đang kiếm sống nhờ vào Facebook. Việc tắt máy chủ Facebook cũng đặt dấu chấm hết cho hi vọng thuyết phục các nhà cung cấp dịch vụ điện toán đám mây như Amazon đem công nghệ vào Việt Nam. Không ai ngu đến nỗi đầu tư vài trăm triệu USD để rồi người khác muốn tắt là tắt. Thiếu một hạ tầng điện toán đám mây hiện đại sẽ khiến những nghị quyết 4.0 mãi vẫn còn nguyên giá trị.

Vai trò của Facebook ở Việt Nam không chỉ là nơi người ta gặp gỡ, trao đổi, kinh doanh, mua bán mà còn là nơi người dân tìm kiếm tự do và bình đẳng.

Người Mỹ có thành ngữ "san phẳng sân chơi" (level the playing field), ý nói muốn tạo ra một sân chơi bình đẳng cho tất cả mọi người. Bình đẳng ở đây không có nghĩa là bình đẳng đầu ra, tức là làm theo năng lực hưởng theo nhu cầu theo chủ nghĩa cộng sản duy lý nhã kỳ, mà cũng không có nghĩa là bình đẳng đầu vào, vì không có cách nào khiến người sinh ra ở Chắc Cà Đao cũng có nhiều cơ hội như người sinh ra ở Sài Gòn. Bình đẳng ở đây là bình đẳng về luật chơi.

Luật chơi ở Việt Nam có thể tóm gọn trong bốn câu vè mà ai cũng đã từng nghe :

Thứ nhất hậu duệ

Thứ nhì quan hệ

Thứ ba tiền tệ

Đứng chót trí tuệ

Bao nhiêu bất công, oan trái, trì trệ của xã hội có thể truy ra nguồn gốc từ luật chơi oái ăm này. Đây không phải vấn đề của riêng Việt Nam.

Ở đâu và thời nào thì người có tiền, có quyền và có quan hệ cũng muốn thay đổi luật chơi theo hướng có lợi cho họ, nhưng một xã hội thông minh sẽ thiết lập các thể chế để ngăn chặn, phát hiện và xử lý bọn chơi ăn gian. Họ sẽ có tam quyền phân lập.

Họ sẽ đặt chính phủ dưới sự kiểm soát của các đảng phái chính trị đối lập. Họ sẽ có những tờ báo độc lập, những tổ chức xã hội dân sự để kiểm soát chính quyền và tất cả những ai muốn chơi xấu. Việt Nam thiếu tất cả những thể chế như vậy, thành ra người Việt chưa bao giờ có một sân chơi bình đẳng.

"Việc tắt máy chủ Facebook cũng đặt dấu chấm hết cho hi vọng thuyết phục các nhà cung cấp dịch vụ điện toán đám mây như Amazon đem công nghệ vào Việt Nam"

Mọi chuyện chỉ thay đổi cho đến khi Internet và Facebook (và YouTube) du nhập vào Việt Nam. Lần đầu tiên trong vài chục năm qua, người Việt Nam có một sân chơi mà trí tuệ là tiêu chí hàng đầu. Ai có tài năng hay ý kiến mới, người đó có sân khấu và vài chục triệu khán giả. Nói không ngoa, đây là thay đổi tích cực nhất về tự do dân chủ, công bằng xã hội ở Việt Nam kể từ ngày đổi mới. Tắt máy chủ Facebook là cách nhanh nhất triệt tiêu những thay đổi tích cực này.

Rõ ràng một quyết định gây nhiều thiệt hại như vầy phải được Chính phủ Việt Nam cân nhắc kỹ lưỡng. Tôi hi vọng Chính phủ sẽ công bố lợi ích vĩ đại của việc tắt máy chủ Facebook ngoại trừ tiết kiệm điện và giải thích tại sao người dân Việt Nam phải chấp nhận hi sinh lợi ích kinh tế và tự do cá nhân để Chính phủ kiểm duyệt các nội dung "chống chính phủ" trên Facebook.

Người dân hết sức quan tâm đến sức khỏe tâm thần của lãnh đạo, nếu biết lãnh đạo không thích "ăn" chửi, tôi tin họ sẽ không chửi thẳng nữa đâu, mà sẽ chuyển qua chửi đổng. Lợi cả đôi đường, dân vẫn được chửi để giải tỏa, lãnh đạo vẫn được quyền nghĩ "chắc nó chừa mình ra". Ít nhất là cho đến hết Đại hội Đảng.

Khi Luật An ninh mạng còn là bản thảo, tôi đã dự đoán Facebook sẽ không bị chặn hẳn nhưng sẽ bị làm chậm, nhưng thú thật từ lúc nghe tin này đến giờ tôi vẫn còn choáng váng, vì không ngờ cá mập ở Biển Đông lại làm việc cho Chính phủ Việt Nam. Trump có Space Force thì Việt Nam cũng ngạo nghễ có kém gì với Shark Force.

Sau khi đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ kiểm duyệt Facebook, hi vọng Chính phủ sẽ điều động đội quân cá mập này ra cắn bớt tàu chiến và dàn khoan của nước lạ đang ra vô Biển Đông như cái chợ.

Dương Ngọc Thái

Nguồn : BBC, 22/04/2020

Kỹ sư Dương Ngọc Thái là một chuyên gia về bảo mật thông tin đang làm việc tại Silicon Valley, California, Mỹ.

Bài đã đăng trên trang blog cá nhân của ông hôm 21/4.

*******************

Việt Nam : Facebook kiểm duyệt bài sau khi bị chính quyền ghìm tốc độ truy cập

Trọng Nghĩa, RFI, 22/04/2020

Hãng tin Anh Reuters ngày 21/04/2020 tiết lộ : Mạng Facebook đã phải đồng ý kiểm duyệt nhiều bài đăng bị chính quyền Việt Nam cho là có nội dung "chống phá Nhà Nước", sau khi việc truy cập vào mạng này tại Việt Nam đã bị chậm lại đáng kể hồi đầu năm nay. 

Một cư dân mạng xem cổng thông tin của chính phủ qua Facebook, Hà Nội, Việt Nam. Ảnh chụp ngày 30/12/2015. Reuters - Nguyen Huy Kham

Theo hai nguồn tin từ tập đoàn Facebook, các công ty viễn thông nhà nước của Việt Nam đã để các máy chủ hoạt động ở dạng "ngưng kết nối - offline" trong khoảng 7 tuần, khiến việc truy cập Facebook bị gián đoạn.

Reuters dẫn một nguồn tin xin giấu tên xác định "Chúng tôi tin là động thái đó nhằm gây sức ép mạnh đối với chúng tôi (tức là Facebook) để đáp ứng những yêu cầu gỡ bỏ khỏi mạng các nội dung, mà người sử dụng Facebook ở Việt Nam có thể xem được".

Bản thân Facebook cũng đã chính thức công nhận trong một e-mail rằng họ đã miễn cưỡng đáp ứng yêu cầu của chính phủ Việt Nam đòi "giới hạn việc tiếp cận các nội dung bị coi là vi phạm pháp luật ở Việt Nam".

Hãng tin Anh cho biết thêm là bộ Ngoại Giao Việt Nam không thấy trả lời yêu cầu xác minh của Reuters, trong lúc các tập đoàn viễn thông lớn của Việt Nam như Viettel, VNPT cũng chưa đưa ra bất kỳ bình luận nào.

Tuy nhiên, tổ chức nhân quyền Ân Xá Quốc Tế (Amnesty International), có trụ sở tại Anh Quốc, đã lên tiếng kêu gọi Facebook đình chỉ ngay lập tức hành động kiểm duyệt.

Trong một thông cáo công bố hôm nay, 22/04/2020, Ân Xá Quốc Tế cho rằng "việc Facebook tuân thủ các yêu cầu nói trên của Việt Nam đặt ra một tiền lệ nguy hiểm. Các chính phủ trên khắp thế giới sẽ xem đấy là một lời mời để ngỏ, nhằm lôi kéo Facebook vào việc phục vụ các chiến dịch kiểm duyệt của chính quyền các nước".

Trong thời gian qua, Facebook đã phải đối mặt với áp lực đòi gỡ bỏ các nội dung chống chính phủ ở nhiều quốc gia.

Việt Nam bị nhiều chỉ trích về việc hạn chế thông tin, đàn áp các nhà báo và blogger. Theo báo cáo mới của tổ chức Phóng Viên Không Biên Giới được công bố hôm qua 21/04/2020, Việt Nam xếp thứ 175 trên 180 quốc gia về chỉ số tự do báo chí 2020. Trong xếp hạng của tổ chức Phóng Viên Không Biên Giới hồi năm ngoái, Việt Nam xếp hạng thứ 176.

Trọng Nghĩa

Nguồn : RFI, 22/04/2020

********************

Facebook tăng kiểm duyệt tin ‘chống phá nhà nước’ sau khi bị Việt Nam ‘ép’

VOA, 22/04/2020

Các máy chủ của Facebook ở Việt Nam bị cắt mạng, bóp băng thông hồi đầu năm nay cho tới khi công ty mạng xã hội lớn nhất của Mỹ đồng ý tăng cường kiểm duyệt các thông tin "chống phá" nhà nước ở Việt Nam, theo tiết lộ từ hai nguồn tin độc quyền của Reuters.

Ân Xá Quốc Tế kêu gọi Facebook ngưng đồng lõa với biện pháp kiểm duyệt của chính phủ Việt Nam

Các công ty viễn thông của Việt Nam đã thực hiện sự giới hạn này, theo hai nguồn tin mà Reuters trích dẫn, làm cho các máy chủ của Facebook mất mạng trong 7 tuần, và điều đó có nghĩa là trang mạng xã hội được khoảng 65 triệu người dùng ở Việt Nam đã có lúc bị tê liệt trong khoảng thời gian đó.

"Chúng tôi tin rằng hành động này được tiến hành để gây sức ép lớn lên chúng tôi để buộc phải tuân thủ thêm nữa những yêu cầu về gỡ bỏ các nội dung hiển thị đối với người dùng ở Việt Nam," một trong hai nguồn tin từ Facebook nói với Reuters.

Facebook xác nhận trong một thông cáo gửi tới Reuters qua email rằng họ đã phải miễn cưỡng làm theo yêu cầu của Việt Nam khi buộc phải "hạn chế sự tiếp cận tới các nội dung mà bị cho là bất hợp pháp".

Chính phủ Việt Nam chưa có bình luận gì về các thông tin mà hai nguồn từ Facebook của Reuters đưa ra.

Nhận định về khả năng này, một chuyên gia phần mềm và cũng là một nhà hoạt động dân chủ ở Việt Nam, Lã Việt Dũng, nói với VOA rằng anh thấy việc Facebook chủ động xoá nội dung là có cơ sở và đưa ra một ví dụ về việc vừa xảy ra với đăng tải của anh trên mạng xã hội này.

"Cách đây khoảng hai hôm tôi đăng hình ảnh về việc người nhà cụ Kình ở làng Đồng Tâm nhận xác cụ từ tay công an Cộng sản Việt Nam," anh Dũng nói. "Tôi có viết một số comments (bình luận) trên clip đó và clip đó được nhiều người chia sẻ. Nhưng đến hôm nay (22/4) tôi nhận được phản hồi rằng clip đó đã biến mất khỏi Facebook".

Anh Dũng, người từng viết thư gửi tổng giáp đốc Facebook Mark Zuckerberg về tình trạng nội dung thông tin bị tháo gỡ và tài khoản bị khoá tại Việt Nam, nói không hề nhận được bất cứ thông báo nào từ Facebook về việc tại sao video clip đó "lại biến mất".

Bình luận về ghi nhận của Reuters, tổ chức nhân quyền Ân xá Quốc tế kêu gọi Facebook ngay lập tức đảo ngược quyết định của mình.

"Việc Facebook tuân thủ những yêu cầu (của Việt Nam) đặt ra một tiền lệ nguy hiểm. Các chính phủ trên toàn thế giới sẽ xem đây là một lời mời để ngỏ để đưa Facebook vào danh sách dịch vụ kiểm duyệt nhà nước," thông cáo của tổ chức này viết hôm 22/4.

Áp lực

Facebook phải đối mặt với áp lực buộc họ phải gỡ bỏ những nội dung chống phá chính phủ ở nhiều nước, trong đó có Việt Nam, trong nhiều năm qua.

Facebook và chính phủ Việt Nam hồi năm 2017 đã đồng ý hợp tác trong việc theo dõi và tháo gỡ thông tin "xấu" và "độc hại" trên mạng xã hội đang có trên 67% người dân Việt Nam sử dụng.

"Nếu Facebook, vì chuyện chính quyền Việt Nam ép băng thông mà buộc phải gỡ bài một cách tuỳ tiện, thì tôi nghĩ rằng họ không nên làm như thế và không cần thiết vì họ hoàn toàn có thể phản đối việc đó một cách bình thường như họ đã từng nhiều lần làm trước đây rằng họ không cung cấp thông tin người dùng cho chính quyền Việt Nam thì chính quyền Việt Nam cũng không có cách nào cả và người dùng Việt Nam vẫn lên Facebook rất là nhiều," anh Dũng nói.

Năm 2018, các nhà hoạt động và các tổ chức dân sự Việt Nam đã viết một bức thư ngỏ kêu gọi Facebook không thoả hiệp với chính quyền Hà Nội trong việc ngăn chặn thông tin nhằm dập tắt những tiếng nói bất đồng với chính phủ trên mạng xã hội. Sau đó, quản lý Chính sách công khu vực Châu Á của Facebook, Helena Lersch, nói rằng mạng xã hội này sẽ cam kết bảo vệ quyền lợi của người dùng Facebook tại Việt Nam.

Đầu năm ngoái, Việt Nam cáo buộc Facebook vi phạm Luật An ninh mạng mới được áp dụng khi cho phép người dùng đăng tải các bình luận chống phá chính phủ lên trang mạng xã hội này. Sau đó tổ chức Ân xá Quốc tế cho biết đã có ít nhất 16 người bị bắt, giam giữ hoặc kết án vì đăng tải những bình luận như vậy. Tháng 11 năm ngoái, truyền thông trong nước ghi nhận việc kết án tù 5 người vì hành động tương tự.

Luật An ninh mạng yêu cầu các công ty nước ngoài như Facebook phải thiết lập các văn phòng ở Việt Nam và lưu dữ liệu người dùng ở đây - mặc dù Facebook nói họ không làm như vậy.

Các nguồn tin từ Facebook nói với Reuters rằng công ty này thường kháng cự lại những yêu cầu chặn sự tiếp cận tới các đăng tải của người dùng ở một nước nào đó, nhưng áp lực về việc các máy chủ bị làm chậm tốc độ buộc họ phải tuân thủ.

"Rõ ràng mà nói, điều đó không có nghĩa là chúng tôi sẽ tuân thủ mọi yêu cầu của chính phủ gửi đến chúng tôi," một trong hai nguồn tin nói với Reuters. "Nhưng chúng tôi đã cam kết tăng cường hạn chế nhiều hơn các nội dung".

Việt Nam, dù đã có những cải cách lớn về kinh tế và xã hội, vẫn vận hành dưới sự cầm quyền của Đảng Cộng sản - chính đảng duy nhất hiện đang kiểm soát chặt chẽ truyền thông trong nước và không nhân nhượng đối với những người chống đối. Tổ chức Phóng viên Không Biên giới vừa xếp Việt Nam thứ 175 trên 180 trong danh sách Chỉ số Tự do Báo chí Thế giới.

Thông cáo của Facebook gửi cho Reuters nói rằng họ "tin là tự do biểu đạt là một quyền cơ bản" và họ "làm nhiều việc để bảo vệ sự tự do dân sự quan trọng này trên toàn thế giới".

"Tuy nhiên, chúng tôi phải thực hiện hành động này để đảm bảo các dịch vụ của chúng tôi được tiếp tục và phục vụ tới hàng triệu người Việt Nam hiện đang dựa vào chúng tôi hàng ngày".

*********************

Ân Xá Quốc Tế kêu gọi Facebook ngưng đồng lõa với biện pháp kiểm duyệt của chính phủ Việt Nam

RFA, 22/04/2020

Tổ chức Ân Xá Quốc Tế lên tiếng kêu gọi Facebook ngưng đồng lõa với biện pháp kiểm duyệt của chính phủ Việt Nam.

Người dùng vào một trang Facebook của chính phủ - Reuters - Ảnh minh họa

Thông cáo báo chí phát đi ngày 22 tháng 4 của Ân Xá Quốc tế yêu cầu Facebook phải ngay lập tức thay đổi quyết định kiểm duyệt những nội dung đăng tải bị cho là chỉ trích chính phủ Việt Nam.

Ân Xá Quốc Tế dẫn lại tin của Reuters loan đi ngày 21 tháng 4 cho biết Facebook đã bắt đầu tăng cường đáng kể việc kiểm duyệt những nội dung ‘chống chính quyền’ tại Việt Nam. Biện pháp này được tiến hành sau khi có áp lực từ cơ quan chức năng, trong đó có việc mà tập đoàn này nghi những công ty viễn thông của Nhà nước hạn chế truy cập đối với máy chủ địa phương của tập đoàn khiến Facebook không thể sử dụng trong nhiều khoảng thời gian.

Theo chuyên gia William Nee, cố vấn về nhân quyền của Amnesty International, thì tin tiết lộ về việc Facebook khuất phục yêu cầu kiểm duyệt khó đạt được là một bước ngoặt tồi tệ cho quyền tự do biểu đạt tại Việt Nam và xa hơn nữa.

Chuyên gia William Nee nói việc cơ quan chức năng Việt Nam đàn áp thô bạo quyền tự do biểu đạt không có gì mới, tuy nhiên chính sách của Facebook thay đổi như thế cho thấy tập đoàn này đồng lõa với phía Việt Nam.

Vào ngày 21 tháng Tư, hãng tin Reuters dẫn hai nguồn ẩn danh thuộc Facebook cho biết tập đoàn này đã phải nhượng bộ chính quyền Việt Nam trong việc kiểm duyệt các thông tin bị cho là có tính tiêu cực đối với Việt Nam. Sự nhượng bộ này diễn ra sau khi các nhà mạng thuộc nhà nước làm chậm việc truy cập vào mạng Facebook một cách đáng kể vào hồi đầu năm nay.

Các nguồn tin này cho biết các công ty viễn thông trong nước đã để các máy chủ hoạt động ở dạng offline trong khoảng 7 tuần khiến việc truy cập Facebook bị gián đoạn.

Thông tin này cũng trùng hợp với những phàn nàn của người dùng Facebook trong nước hồi đầu năm nay.

Facebook cũng đã chính thức xác định với Reuters rằng hãng này đã phải miễn cưỡng đáp ứng yêu cầu của chính phủ trong việc giới hạn việc tiếp cận những nội dung bị coi là vi phạm pháp luật ở Việt Nam.

Hiện Bộ Thông tin và truyền thông Việt Nam và các nhà mạng lớn như Viettel, VNPT chưa đưa ra bất cứ lời bình luận nào về thông tin mà hãng Reuters loan.

*****************

Việt Nam gây sức ép bắt Facebook kiểm duyệt bài viết chỉ trích chính quyền

RFA, 21/04/2020

Facebook đã phải nhượng bộ chính quyền Việt Nam trong việc kiểm duyệt các thông tin bị cho là có tính tiêu cực đối với Việt Nam sau khi các nhà mạng thuộc nhà nước làm chậm việc truy cập vào mạng Facebook một cách đáng kể vào hồi đầu năm nay. Hãng tin Reuters trích hai nguồn tin giấu tên thuộc Facebook cho biết như vậy hôm 21/4.

Facebook đã phải nhượng bộ chính quyền Việt Nam trong việc kiểm duyệt các thông tin - Hình minh họa. Reuters

Các nguồn tin này cho biết các công ty viễn thông trong nước đã để các máy chủ hoạt động ở dạng offline trong khoảng 7 tuần khiến việc truy cập Facebook bị gián đoạn.

Thông tin này cũng trùng hợp với những phàn nàn của người dùng Facebook trong nước hồi đầu năm nay.

"Chúng tôi tin là hành động này đã gây sức ép lớn lên chúng tôi (Facebook) để đáp ứng những yêu cầu gỡ bỏ các nội dung mà người dùng Facebook ở Việt Nam có thể xem", nguồn tin giấu tên của Facebook nói với hãng tin Reuters.

Facebook cũng đã chính thức xác định với Reuters rằng hãng này đã phải miễn cưỡng đáp ứng yêu cầu của chính phủ trong việc giới hạn việc tiếp cận những nội dung bị coi là vi phạm pháp luật ở Việt Nam.

Hiện Bộ Thông tin và truyền thông Việt Nam và các nhà mạng lớn như Viettel, VNPT chưa đưa ra bất cứ lời bình luận nào về thông tin mà hãng Reuters loan.

Việt Nam là quốc gia bị nhiều chỉ trích về việc hạn chế thông tin, đàn áp các nhà báo và blogger. Theo báo cáo mới được công bố hôm 21/4 của tổ chức Phóng viên không biên giới, Việt Nam xếp thứ 175 trên 180 quốc gia về chỉ số tự do báo chí 2020.

Hồi đầu năm nay, Bộ Thông tin và truyền thông đã lên tiếng chỉ trích Facebook vì không chịu gỡ bỏ những thông tin liên quan đến vụ xung đột dẫn đến đổ máu giữa công an và người dân xã Đồng Tâm, ngoại thành Hà Nội. Đại diện bộ này được báo chí trong nước trích lời cho biết : "Không thể kiên nhẫn nếu Facebook không tuân thủ pháp luật Việt Nam".

Hồi đầu năm ngoái, luật An ninh mạng của Việt Nam đi vào hiệu lực. Đây là bộ luật gặp phải nhiều chỉ trích của quốc tế vì những ràng buộc và hạn chế tự do thông tin trên mạng internet. Luật cũng yêu cầu các công ty nước ngoài như Facebook, Google phải thiết lập trung tâm dữ liệu tại Việt Nam và lưu trữ các thông tin người dùng trong nước ngay tại Việt Nam. Tuy nhiên, Facebook cho biết hãng này không lưu trữ dữ liệu người dùng tại Việt Nam.

Nguồn tin từ Facebook cho Reuters biết Facebook thường từ chối yêu cầu đòi chặn việc tiếp cận nội dung đối với người dùng từ một nước cụ thể, tuy nhiên áp lực đòi phải có máy chủ ở nội địa đã khiến hãng này phải tuân thủ.

"Nói cho rõ, điều đó không có nghĩa là chúng tôi sẽ tuân thủ mọi yêu cầu mà chính phủ gửi cho chúng tôi. Nhưng chúng tôi đã tuân theo việc giới hạn nhiều hơn các nội dung", nguồn tin nói với Reuters.

Đài Á Châu Tự Do mới đây cũng nhận được thông báo từ Facebook, cho biết một nội dung là bài viết về việc chính phủ Việt Nam kêu gọi người Việt ở nước ngoài giúp sức chống dịch Covid-19 đã bị chặn truy cập tại Việt Nam.

Tuyên bố mới đây của Facebook khẳng định hãng này tin vào tự do bày tỏ ý kiến là một quyền căn bản của con người và sẵn sàng bảo vệ quyền này trên toàn thế giới. Tuy nhiên hãng cho biết đã "có những hành động để đảm bảo các dịch vụ vẫn được duy trì đối với hàng triệu người dùng tại Việt Nam".

Hiện Facebook có khoảng 65 triệu người dùng tại Việt Nam, theo thống kê của chính phủ.

Việt Nam phát động phong trào ‘Học tập tấm gương dũng cảm hy sinh’ của 3 công an chết tại Đồng Tâm

VOA, 14/01/2020

Bộ Công an Việt Nam chiều 14/1 phát động phong trào "học tập tấm gương anh dũng hy sinh" của 3 công an tử vong trong vụ đột kích vào làng Đồng Tâm.

Ba công an tử vong tại Đồng Tâm gồm (từ trái sang phải) Đại tá Nguyễn Huy Thịnh, Đại uý Phạm Công Huy, Thượng uý Dương Đức Hoàng Quân.

Trước đó, 3 công an gồm : Đại tá Nguyễn Huy Thịnh, Đại uý Phạm Công Huy, Thượng uý Dương Đức Hoàng Quân đã được Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng, trong cương vị Chủ tịch nước, truy tặng Huân chương Chiến công hạng Nhất, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cấp bằng "Tổ quốc ghi công" và Bộ Công an thăng cấp bậc hàm vượt cấp.

Thông tin chính thức trong buổi lễ, Thứ trưởng Bộ Công an Lương Tam Quang khẳng định bản chất của vụ việc "không phải là cưỡng chế, mà là thực hiện bắt giữ các đối tượng phạm pháp, tàng trữ chất nổ, vũ khí nguy hiểm theo đúng quy định của pháp luật", trang tin của Bộ này tường thuật.

Trong khi đó, các nguồn tin từ mạng xã hội và từ người dân cung cấp cho VOA nói rằng lực lượng công an đã đột kích vào cưỡng chế người dân làng Đồng Tâm vào giữa đêm khuya và rạng sáng 9/1 và bắt đi khoảng 30 người trong gia đình ông Lê Đình Kình, 84 tuổi, người được xem là "thủ lĩnh tinh thần" của người dân làng Đồng Tâm trong vụ tranh chấp đất đai kéo dài nhiều năm qua.

Vụ đột kích của lực lượng công an đã khiến cho ít nhất 3 công an và 1 người dân, ông Lê Đình Kình, thiệt mạng.

Phía Bộ Công an nói ông Lê Đình Kình chết khi tay vẫn đang "cầm giữ quả lựu đạn", trong khi người dân nói ông bị bắn chết ngay trong nhà và những hình ảnh video trên mạng cũng cho thấy thi thể ông có vết rạch dài từ cổ xuống bụng và một lỗ thủng trên ngực trái.

Thông tin với báo chí hôm 14/1, Tướng Lương Tam Quang nói 3 công an đã "hy sinh" khi bị ngã xuống "hố kỹ thuật", chứ không phải hầm chông như thông tin trên mạng, giữa hai căn nhà của gia đình con cháu ông Lê Đình Kình.

"Khi 3 chiến sĩ công an ngã xuống hố, Lê Đình Doanh đổ xăng xuống hố châm lửa đốt, khiến 3 chiến sĩ hy sinh", Thứ trưởng Công an nói.

Tại lễ phát động phong trào vào chiều 14/1, Thứ trưởng Công an Lê Quý Vương nói rằng "sự dũng cảm, không quản ngại hy sinh, quyết tâm bảo vệ kỷ cương, phép nước và sự bình yên, hạnh phúc của nhân dân của các liệt sĩ làm tấm gương sáng chói về ý chí cách mạng, tinh thần ‘Vì nước quên thân, vì dân phục vụ’" của lực lượng công an Việt Nam.

*****************

Có một khẩu hiệu trên quan tài

Luật Khoa, 13/01/2020

"Đế quốc chủ nghĩa Pháp dùng pháp luật đạo tặc, dùng võ lực dã man cướp đất của nông dân bản xứ, mỗi lần cho bọn địa chủ người Pháp, cho các công ty tài chính hàng ngàn, hàng vạn mẫu, để chúng lập đồn điền cao su, bông, vải, mía, lúa, v.v".

Đó là những gì được ghi trong "Nghị quyết về nông dân vận động", được Đại hội Đảng lần thứ II của Đảng cộng sản Đông Dương thông qua ngày 28/3/1935 [1].

Ông Lê Đình Kình là nông dân, thành phần cốt cán của cuộc cách mạng mà Đảng cộng sản khởi xướng. Ảnh : Green Trees.

Năm sau đó, có một người đàn ông ra đời ở một vùng quê Bắc Bộ.

Người đàn ông này sẽ dành 84 năm cuộc đời của mình để chứng kiến và trực tiếp tham gia những biến động xã hội long trời lở đất, mà trọng tâm của nó là những cuộc dịch chuyển đất đai khổng lồ từ tay giai cấp này sang tay giai cấp khác. Ông sau cùng mắc kẹt giữa những cuộc dịch chuyển đó và bị nó nghiền nát trong tiếng súng nổ, giữa làng quê mà ông đã được sinh ra.

Tên ông là Lê Đình Kình.

Ông Kình là tất cả những gì mà Đảng cộng sản Việt Nam có thể kỳ vọng ở một đảng viên.

Ông là nông dân, thành phần cốt cán của cuộc cách mạng mà Đảng cộng sản khởi xướng.

Ông sinh ra và lớn lên ở một làng quê Bắc Bộ, thành lũy cách mạng quan trọng bậc nhất trong lịch sử của Đảng cộng sản.

Ông gia nhập đảng ở độ tuổi đôi mươi.

Ông cầm súng trong cuộc "kháng chiến chống Mỹ", làm nên tính chính danh của Đảng cộng sản.

Ông từng là chủ nhiệm hợp tác xã trong thời kỳ hợp tác xã vẫn còn là trái tim của nền kinh tế.

Ông từng là trưởng công an xã – người bảo vệ cho an nguy của chế độ.

Ông từng là bí thư đảng ủy, chủ tịch xã trong những năm 1980, trực tiếp thi hành chính sách của Đảng cộng sản ở cấp sát nhất với quần chúng nhân dân.

Trong mắt Đảng cộng sản, không ai có thể có bản lý lịch đẹp hơn đảng viên Lê Đình Kình.

Nhưng cuối cùng, ông chết trong một cuộc đụng độ với chính đảng mà ông dành cả đời phục vụ. Xác ông nằm ở trụ sở của cơ quan công quyền mà ông từng là lãnh đạo. Và là một cái xác không còn nguyên vẹn : ông bị mổ tử thi.

Người cộng sản hoàn hảo là ông đã chết với tư cách là một kẻ khủng bố trong con mắt của đảng.

Còn với Đảng cộng sản, năm ông Kình ra đời, họ đã phải thanh minh thế này trong một thư ngỏ gửi công luận Pháp :

"Chúng tôi không phải là những kẻ khủng bố. Chúng tôi là những người cộng sản chân chính và chúng tôi không từ bỏ bất cứ một nguyên tắc mácxít – lêninnít nào. Rõ ràng là không đúng nếu trình bày chúng tôi như những kẻ khủng bố và những phần tử gây rối loạn, trái lại chúng tôi là những người đấu tranh nồng nhiệt nhất cho tinh thần hòa hợp và bình đẳng giữa các dân tộc và cho hòa bình thế giới" [2].

Ông Kình đã đi trọn một vòng đời từ khi Đảng cộng sản bị cáo buộc là một nhóm khủng bố, đến khi chính ông bị chính quyền của Đảng cộng sản cáo buộc là kẻ cầm đầu của một nhóm gây rối có vũ trang, còn những tiếng nói ủng hộ Đảng cộng sản thì lên án ông là một kẻ khủng bố thực sự.

Ông đã đi trọn một vòng đời từ một xã hội bị thực dân Pháp dùng bạo lực cướp đất đến một xã hội khác, có tên gọi khác, nhưng vẫn buộc ông phải chết để bảo vệ mảnh đất mà ông cho là của dân làng mình, trước súng ống của những người ông gọi là đồng chí.

Cái chết của ông Kình không đơn thuần là cái chết của một lãnh tụ nông dân. Dường như Đảng cộng sản không nhận thấy họ đã đi một quãng đường xa thế nào để vô hiệu hóa người cộng sản tốt nhất của mình, ngay trên thành lũy cách mạng quan trọng nhất của mình.

Khẩu hiệu "người cày có ruộng" đã vĩnh viễn được chôn cùng với quan tài của người cộng sản Lê Đình Kình. Lịch sử đang lặp lại chính nó. Một vòng nữa.

Trịnh Hữu Long

Tài liệu tham khảo :

[1] Văn kiện Đảng toàn tập, tập 5, trang 43.

[2] Văn kiện Đảng toàn tập, tập 6, trang 125.

****************

Đám tang cụ Lê Đình Kình và 22 người bị khởi tố

RFA, 13/01/2020

Ông Lê Đình Kình, 84 tuổi, người bị lực lượng chức năng giết chết vào rạng sáng ngày 9/1 vừa qua liên quan tranh chấp đất đai ở Đồng Tâm, được mai tang vào sáng ngày 13/1.

Lễ tang ông Lê Đình Kình ngày 13/01/2020 - Courtesy of Trịnh Bá Phương

Mạng xã hội Facebook cho biết người dân cả làng Đồng Tâm đều đeo khăn trắng để tang cho ông. Trước khi bị bắn chết một cách bất minh, ông Lê Đình Kình là người đại diện dân thôn Hoành, xã Đồng Tâm trong việc đấu tranh pháp lý cho 59 hecta đất nông nghiệp của địa phương.

Cho đến nay lực lượng chức năng vẫn canh gác chặt chẽ quanh làng Đồng Tâm, mạng Internet vẫn còn bị cắt.

Một video lan truyền trên mạng xã hội, trong đó có lời của bà Dư Thị Thành, vợ ông Lê Đình Kình như sau :

"Người ta bắt khai là ở nhà cầm lựu đạn. Tôi bảo là tôi không biết quả lựu đạn thế nào, tôi không biết bom xăng là thế nào, thì tôi không khai được. Thế là nó tát, cứ thế nó tát, nó đá, tát suốt, hết bên nọ sang bên kia, xong rồi nó đá vào hai bên ống chân".

Nhà hoạt động Lã Việt Dũng nhận định về điều mà bà Dư Thị Thành nói :

Tôi nghĩ việc đánh đập và bắt bà khai có hai ý nghĩa. Một là chính quyền tìm mọi cách khép tội cho gia đình cụ Kình, gọi là gia đình cụ đã cùng lựu đạn, bom xăng, tất cả các loại vũ khí để tấn công công an. Ý nghĩa thứ hai theo tôi là một đòn trả thù, thể hiện sự man rợ của những kẻ đã đánh bà vì lúc ấy họ không hề nương tay. Họ sẵn sàng giết chồng, con mà còn đánh đập, bắt người ta phải khai theo ý mình. Đây là một sự trả thù tàn độc.

Cũng theo lời bà Dư Thị Thành thì đến nay tin tức của bốn người khác trong gia đình là Lê Đình Uy, Lê Đình Công, Lê Đình Doanh, Lê Đình Chức đều biệt vô âm tín.

Tuy nhiên vào chiều ngày 13/1, Cơ quan Cảnh sát Điều tra Công an Hà Nội cho biết vừa ra quyết định khởi tố 22 bị can trong vụ án mà theo cơ quan này đã xảy ra tại xã Đồng Tâm, huyện Mỹ Đức, Tp Hà Nội. Trong đó ông Lê Đình Chức bị khởi tố bị can và bắt tạm giam với cáo buộc ‘giết người’. Ông này hiện đang nằm bệnh viện nhưng tin không cho biết vì lý do gì.

*******************

Đám tang ông Kình bị giám sát chặt, vợ ông cáo buộc cảnh sát tra tấn

VOA, 13/01/2020

Gia đình ông Lê Đình Kình tổ chức lễ tang cho ông hôm 13/1, bốn ngày sau vụ cảnh sát đột kích vào thôn Hoành, xã Đồng Tâm, huyện Mỹ Đức, Hà Nội, liên quan đến tranh chấp đất quốc phòng sát nơi được gọi là sân bay Miếu Môn.

Bà Dư Thị Thành, vợ ông Lê Đình Kình, trong video đau đớn kể về việc bà bị công an đánh đập. (Hình : Chụp qua màn hình Facebook)

Ông Kình, 84 tuổi, thủ lĩnh tinh thần của những người dân khiếu kiện, đã thiệt mạng trong vụ đột kích. Phía công an nói có 3 người của họ cũng thiệt mạng trong vụ này.

Các nhà hoạt động xã hội ở Việt Nam cho biết tang lễ của ông Kình diễn ra trong hoàn cảnh bị nhà chức trách giám sát chặt chẽ, việc quay phim, chụp ảnh bị "an ninh chìm nổi" ngăn chặn.

Theo quan sát của VOA, đến đầu buổi tối ngày 13/1 mới chỉ có 1 bức ảnh và 1 đoạn video ngắn về lễ tang lọt ra ngoài.

Trong đoạn video, được đăng trên Facebook cá nhân của nhà hoạt động Lã Việt Dũng, bà Dư Thị Thành, vợ ông Kình, bị cảnh sát bắt hôm 9/1, nói rằng bà bị ép phải khai đã "cầm lựu đạn, bom xăng".

Mỗi lần bà phủ nhận là bị "tát liên tục" và "bị đá vào ống chân", bà Thành nói trong video. Bà cho biết thêm các con bà và những người thân khác mang tên Uy, Công, Doanh và Chức hiện vẫn chưa rõ tung tích.

VOA đang nỗ lực kiểm chứng thông tin và tiếp tục cập nhật.

*******************

Đồng Tâm : Facebooker bị bắt ở Cần Thơ

VOA, 13/01/2020

Công an thành phố Cần Thơ hôm 12/1 đã bắt giữ một Facebooker ở quận Ninh Kiều có tên Chung Hoàng Chương vì điều bị coi là "lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân", theo báo Tuổi Trẻ.

Một hình ảnh ghi lại tại Đồng Tâm năm 2017.

Tờ báo thuộc Thành đoàn Thành phố Hồ Chí Minh dẫn lời chính quyền nói rằng hôm 10/1 "cơ quan điều tra phát hiện tài khoản Facebook 'Chương May Mắn' do [ông] Chương quản lý đăng tải nhiều bài viết có nội dung mang tính chất xuyên tạc làm mất uy tín lực lượng vũ trang trong vụ việc xảy ra tại xã Đồng Tâm, huyện Mỹ Đức, Thành phố Hà Nội".

Ngoài ra, tin cho hay, công an quận Ninh Kiều đã "khám xét khẩn cấp nơi ở, nơi làm việc của [ông] Chương, thu giữ nhiều phương tiện điện tử, thiết bị lưu trữ điện tử, điện thoại liên quan đến hành vi vụ việc".

Hiện chưa rõ ông Chương có luật sư đại diện hay không, và VOA tiếng Việt không thể liên lạc được với Facebooker này.

Một trang cá nhân có tên "Chương May Mắn" vẫn tồn tại trên Facebook tối ngày 12/1. Ba ngày trước, khi xảy ra vụ việc tại Đồng Tâm, trang này đã dẫn lại các Facebooker khác như ông Nguyễn Xuân Diện, ông Trịnh Bá Tư và ông Nguyễn Anh Tuấn nói về việc "Đồng Tâm bị tấn công" lúc rạng sáng.

Một dòng trạng thái trên trang "Chương May Mắn" viết rằng "theo tin mới đọc trên net, 4 giờ sáng nay, quân lực Việt Nam cộng sảng với hơn một ngàn quân được trang bị súng ống tận răng, thiết giáp, máy phá sóng,… côn an chìm nổi, cùng đông đảo "quần chúng" xăm trổ chặn các ngõ ra vào,... đã nổ súng đánh úp lũ Dân Đen thôn Hoành, Đồng Tâm, làm một người anh dũng hy sinh... Đang chờ kiểm chứng ! Nếu đúng thì đây là một thắng lợi vẻ vang của Đản quang vinh khi mùa xuân về".

Trang cũng dẫn thông tin từ một website về pháp luật, trong đó nêu thông tin về việc "không thực hiện cưỡng chế trong thời gian từ 22 giờ đến 6 giờ sáng ngày hôm sau ; các ngày nghỉ, ngày lễ theo quy định của pháp luật ; trong thời gian 15 ngày trước và sau tết nguyên đán…".

Hiện chưa rõ ông Chương có tiết lộ thông tin để truy cập Facebook cá nhân cho lực lượng công an hay không.

Cũng liên quan tới thông tin về vụ Đồng Tâm trên Facebook, báo Hà Nội Mới dẫn lời một đại diện của Bộ Thông tin và truyền thông nói rằng Facebook đã cho đăng nhiều "thông tin bóp méo" về Đồng Tâm "nhằm kích động người dân hiểu sai về vụ việc gây hoang mang dư luận, thông tin kích động chống đối chính quyền" nhưng khi Bộ này yêu cầu gỡ thì Facbook "lại rất chậm trễ, quan liêu và làm theo ý mình.."..

Facebook hiện chưa đưa ra bất kỳ phản ứng nào trước cáo buộc từ phía Việt Nam về vụ việc hiện vẫn gây ra nhiều tranh cãi trên mạng xã hội.

**********************

Facebooker bị bắt giữ vì đăng tin về đụng độ ở Đồng Tâm

RFA, 12/01/2020

Facebooker Chung Hoàng Chương còn được biết với tên Chương May Mắn vừa bị công an quận Ninh Kiều, thành phố Cần Thơ bắt giữ vì đăng tải thông tin liên quan đến vụ đụng độ giữa cảnh sát và người dân ở xã Đồng Tâm, huyện Mỹ Đức, ngoại thành Hà Nội hôm 9/1 vừa qua.

Hình minh hoạ. Ông Chung Hoàng Chương - Courtesy of FB Chương May Mắn

Truyền thông trong nước hôm 12/1 trích thông tin từ thượng tá Đặng Công Chức, Phó trưởng Công an quận Ninh Kiều cho biết như vậy.

Theo thông tin từ công an quận Ninh Kiều, ông Chung Hoàng Chương, 43 tuổi, bị bắt giữ về hành vi lợi dụng quyền tự do ngôn luận để đăng tải trên mạng xã hội nhiều bài viết và hình ảnh có nội dung gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền và lợi ích của Nhà nước. Trước đó, ngày 10/1, cơ quan Cảnh sát Điều tra Công an quận Ninh Kiều phát hiện tài khoản Facebook Chương May Mắn có nhiều bài viết mang tính chất xuyên tạc, làm mất uy tín cơ quan Nhà nước và lực lượng vũ trang đang thi hành công vụ tại xã Đồng Tâm.

Cũng theo truyền thông trong nước, tại cơ quan công an, ông Chung Hoàng Chương đã thừa nhận thường xuyên dùng điện thoại di động để truy cập Facebook xem các thông tin không rõ nguồn gốc, không kiểm chứng xác thực và đăng tải, chia sẻ trên trang cá nhân của mình.

Cơ quan Công an cũng xác định tài khoản Chương May Mắn từ năm 2018 đến nay đã đăng tải, chia sẻ 16 bài viết chứa nội dung có tính chất tiêu cực, tuyên truyền, chống phá, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền và lợi ích của Nhà nước, ảnh hưởng đến quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân.

Facebooker Chương May Mắn là người đã từng gây chú ý hồi năm 2017 khi đăng tải trên Facebook cá nhân hình ảnh cổng chào đón năm mới ở Cần Thơ được so sánh như quần lót của phụ nữ. Ông Chương sau đó đã bị Sở Thông tin và truyền thông Cần Thơ mời lên làm việc về vụ việc này.

Hôm 11/1, báo Hà Nội Mới của chính quyền Hà Nội đã có bài viết trích lời của đại diện Bộ Thông tin và truyền thông cáo buộc Facebook đã chậm trễ trong việc đáp ứng yêu cầu của chính quyền Việt Nam trong việc gỡ bỏ những nội dung về Đồng Tâm được cho là xuyên tạc, có tính chất kích dộng.

Vụ đụng độ xảy ra ở Đồng Tâm vào sáng sớm ngày 9/1 đã kiến ít nhất 4 người thiệt mạng theo thông báo từ Bộ Công an. Trong số này có 3 công an và một dân thường là cụ Lê Đình Kình, 84 tuổi. Cụ Kình là người được coi như lãnh đạo tinh thần của người dân ở Đồng Tâm trong việc bảo vệ khu đất 59 ha mà chính quyền cho là đất quốc phòng còn người dân khẳng định là đất canh tác.

Bộ Công an cho biết đã có khoảng 30 người đã bị bắt giữ ở Đồng Tâm. Bộ Công an đã quyết định khởi tố 3 vụ án ở Đồng Tâm bao gồm "giết người", "chống người thi hành công vụ", và "sở hữu và sử dụng vũ khí trái phép".

Hôm nay ngày gần cuối năm ngồi nhìn lại mọi chuyện, tự dưng tôi chợt nhận ra mình đã chơi Facebook chẵn 10 năm. 10 năm trong cuộc đời kể ra cũng không phải là ngắn, nhưng quả thật những biến chuyển trong đời sống của tôi nhiều khi nó dữ dội đến mức đôi khi tôi quên cả thời gian trôi đi. Tôi chắc những bạn bè facebook của tôi thủa ban đầu không thể nào quên cái thời suốt ngày rình rập ở trên này chỉ để đi ăn trộm.

Ở Việt Nam người đi tù vì Facebook không phải là ít.

Vâng, một facebooker có trên một trăm ngàn follow như tôi bây giờ lúc đầu vào facebook chỉ để đi ăn trộm hoa quả trong trò chơi Happy Farm. Trò chơi nổi tiếng này đã thu hút hàng triệu triệu người trên thế giới đến với Facebook chứ không phải chỉ riêng ở Việt Nam. /Rồi cũng như những người chơi khác, tôi dần dần khám phá ra các tính năng thú vị khác của Facebook như có thể chat, viết note, khoe ảnh cá nhân, kể chuyện với mọi người về những chuyến đi...

Tôi đến với facebook thuần túy là như vậy chứ không hề có ý định làm người nổi tiếng, làm chuyện nọ chuyện kia trên này như các bạn đã từng biết. Nhưng rồi với khả năng kết nối không giới hạn, chính facebook đã dần biến tôi thành một người khác. Tôi được giao lưu, được học hỏi, được kết bạn và được biết tới bao nhiêu người thú vị khác trong thế giới này. Facebook cho tôi biết những điều mà tivi, sách vở, báo chí không hề nhắc tới. Và facebook cũng cho tôi cả những hiểm nguy, những thử thách... khi tôi chỉ đơn giản là thực hiện việc nói ra những điều mình nghĩ trên đó.

Vâng, nói ra những điều mình nghĩ tưởng chừng như là một việc rất đơn giản, nhưng quả thật đó là một chuyện rất nguy hiểm khi bạn sống trong một nhà nước độc tài. Bản thân lời nói chẳng thể gây hại gì cho một thể chế, nhưng nếu nó trúng ý của nhiều người, nó có thể tạo thành một hiệu ứng tập hợp số đông, để cùng làm một chuyện gì đó. Đó chính là nguyên nhân vì sao các nhà nước độc tài ghét mạng xã hội vô cùng, muốn kiểm soát mạng xã hội vô cùng, và có thể bỏ tù ai đấy chỉ vì người ta viết gì đó lên mạng.

Ở Việt Nam người đi tù vì Facebook không phải là ít. Tổ chức Ân xá Quốc tế cho biết cho đến đầu năm 2019 thì gần 10% trong số 128 tù nhân bị giam giữ tại Việt Nam vì bày tỏ quan điểm bất đồng đã bị xử tù vì đăng bình luận chống nhà nước trên các trang mạng xã hội như Facebook. Tôi thì cho rằng con số này còn có thể lớn hơn thế, vì rất nhiều người khi cất lên tiếng nói của mình đã bị "mời" đi làm việc, bị đe doạ, bị hành hung, bị ép đuổi việc, bị ép đuổi nhà trọ, bị ép đuổi học, bị bôi nhọ trên truyền thông nhà nước... Sau tất cả những mưu hèn kế bẩn đó mà "đối tượng" chưa chịu khuất phục thì rất có thể một cái bẫy sẽ được giăng ra hòng buộc người ta vào một tội hình sự nào đó chỉ có trời mới biết trước được.

Nhiều người bị bỏ tù như vậy, nhưng tôi cho rằng người ta sẽ không ngừng phê phán hay chỉ trích nhà nước này, bởi vì nó quá xứng đáng lãnh nhận điều đó. Hãy thử nhìn lại xem, ở một đất nước đã hòa bình hơn 40 năm mà :

- Mỗi năm, gần 100 ngàn người di cư ra nước ngoài vì lý do kinh tế

- Nước sinh hoạt bẩn

- Không khí bẩn

- Thực phẩm bẩn

- Thuốc giả, bằng giả, xét nghiệm y tế giả

- Số người chết vì ung thư năm sau cao hơn năm trước

- Giá điện sinh hoạt tăng phi mã, càng dùng nhiều càng đắt theo 6 bậc luỹ kế

- Thuế cao gấp 1,5 lần thế giới

- Năng suất lao động bằng 1/30 Singapor

- GDP đầu người thua Lào

- Tăng trưởng thấy bảo là 7% năm, nhưng mỗi năm vẫn phải vay đảo nợ quốc tế trên 20 tỷ đô la...

Cho nên, với "thành tích" như vậy thì dù nhà nước có bỏ tù dân đông cỡ nào cũng không thể bịt được mồm họ hết được đâu, nhất là khi người ta đã có facebook trong tay.

Nói thì cứ bảo phản động, nhưng tôi xin nhắc lại chuyện này để các vị công bộc của dân nhớ lấy.

Trong thư gửi Ủy ban Nhân dân các kỳ, tỉnh, huyện và làng, báo Cứu quốc số ra ngày 17/10/1945, ông Hồ Chí Minh viết :

"Chúng ta phải hiểu rằng, các cơ quan của Chính phủ từ toàn quốc cho đến các làng, đều là công bộc của dân, nghĩa là để gánh vác việc chung cho dân chứ không phải để đè đầu dân như trong thời kỳ dưới quyền thống trị của Pháp, Nhật. Việc gì lợi cho dân, ta phải hết sức làm. Việc gì hại đến dân ta phải hết sức tránh. Chúng ta phải yêu dân, kính dân thì dân mới yêu ta, kính ta"

Trong Hồ Chí Minh toàn tập, Tập 4, Nhà xuất bản Sự Thật, trang 283 viết :

"Nhân dân có quyền đôn đốc và phê bình Chính phủ. Nếu Chính phủ làm hại dân thì dân có quyền đuổi Chính phủ"

Đấy, không có 10 năm chơi facebook, thú thật là tôi sẽ không thể viết được những điều như trên đâu. Tôi không biết 10 năm tới xu hướng xã hội còn dùng Facebook không, nhưng tin chắc rằng nếu không phải là nó thì rất đen cho đội cầm quyền là sẽ xuất hiện một phương tiện giao tiếp còn lợi hại hơn nhiều.

Xin cảm ơn Facebook 10 năm qua. Xin tạm biệt 10 năm đầu được mở mắt, thông não. Và xin chào đón năm mới 2020, với những điều thú vị ở trước mắt.

Sau cùng, tôi xin được cảm ơn các bạn trên Facebook. Dù có là friend hay không, dù lộ mặt hay ẩn danh, các bạn chính là những người đã tương tác để tôi trở thành một người như ngày hôm nay.

Nguyễn Lân Thắng

Nguồn : RFA, 30/12/2019 (nguyenlanthang's blog)

Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng : Facebook chặn 21 trang chống phá Nhà nước Việt Nam

Minh Phúc, Nông Nghiệp, 08/11/2019

Trả lời chất vấn của Quốc hội vào sáng 8/11, Bộ trưởng Bộ Thông tin và truyền thông cho biết, các nền tảng mạng như Facebook, Google đã thực hiện yêu cầu của cơ quan quản lý của Việt Nam ngày càng nhiều hơn.

Bộ trưởng Bộ Thông tin và truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng trả lời chất vấn của Quốc hội vào sáng 8/11.

Xuất hiện "báo chí nhân dân" trên mạng xã hội

Hiện nay, người dùng mạng xã hội Việt Nam có thể tạo ra một "cơ quan truyền thông", nhiều người gọi là "báo chí nhân dân". Trong đó có nhiều trang mạng xấu độc nhưng cũng có một lượng độc giả lớn, hình thành các luồng dư luận tác động xấu đến đời sống xã hội. Ông Lê Công Nhường, Đại biểu Quốc hội tỉnh Bình Định đề nghị Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng cho biết giải pháp để thuyết phục bất cập nêu trên, không bị động chạy theo xử lý hậu quả.

Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng cho biết, tin xấu độc trên mạng xã hội là câu chuyện mang tính toàn cầu, không chỉ riêng nước ta mà cả thế giới đang gánh chịu.

Về hành lang pháp lý, chúng ta đã có Luật An ninh mạng, nhưng tất cả các quốc gia đều phải có một quy định của pháp luật. Singapore cũng đã ban hành luật về xử lý tin giả, không phải phạt vài chục triệu, có thể phạt đến hàng triệu đô la, phải đi tù hàng chục năm.

Còn tại Việt Nam, chúng ta đã có Luật An ninh mạng, Bộ Thông tin và truyền thông đang phối hợp rất chặt chẽ với Bộ Công an để sớm có quy định của pháp luật về xử lý vấn đề tin giả.

Đại biểu Nguyễn Ngọc Phương - Phó trưởng đoàn Đại biểu quốc hội tỉnh Quảng Bình.

Google, Facebook đã lắng nghe cơ quan quản lý nhà nước của Việt Nam

Đại biểu Nguyễn Ngọc Phương (Quảng Bình) cho rằng, sau khi Luật An ninh mạng được ban hành, có dấu hiệu tin nhắn rác xuất hiện không ít video clip, tin bài phản cảm, nội dung đồi truỵ thiếu văn hoá. "Nghiêm trọng hơn là thông tin cá cược, nói xấu chế độ, bôi nhọ lãnh đạo, vi phạm nhân quyền, nguy cơ an ninh mạng tiếp tục không bảo đảm", đại biểu Phương nói.

Bộ trưởng Bộ Thông tin và truyền thông, khẳng định, từ khi có Luật An ninh mạng, chúng ta quản lý không gian mạng hiệu quả hơn rất nhiều. Ông lấy ví dụ : "Trước đây đối với Facebook mà ta yêu cầu 100 thì chỉ được khoảng 20-30 yêu cầu họ thực hiện. Gần đây, Bộ cử một nhóm làm việc với Facebook, nên tỉ lệ đáp ứng yêu cầu của Facebook lên đến 70%".

Cũng theo ông Nguyễn Mạnh Hùng, với Google, ngày trước chúng ta nói 100 họ họ chấp hành cỡ khoảng 40-50. Nhưng hiện nay, mức độ chấp hành của Google đã lên tới 85%, thậm chí có một số nội dung hơn 90%.

Thí dụ, việc gỡ trò chơi xấu độc, trò chơi đánh bạc, tỷ lệ ngăn chặn của Google gần đây là 92%. Ngoài ra, cách đây 2 ngày, Facebook đã chính thức tuyên bố chặn đối với 21 trang chống phá Nhà nước Việt Nam, trong đó có cả những trang mà Chính phủ Việt Nam đã tuyên bố là khủng bố.

Minh Phúc

********************

Mạng xã hội gây "chướng mắt" đảng và Nhà nước Việt Nam ?

Thanh Trúc, RFA, 07/11/2019

Facebookers là thế lực thù địch ?

Dù vậy, theo viên chức đứng đầu Bộ Công An Việt Nam, tình hình tội phạm và vi phạm pháp luật vẫn diễn biến phức tạp. Báo chí trong nước trích dẫn nguyên văn lời đại tường công an Tô Lâm rằng "Các tổ chức phản động lưu vong, đối tượng chống đối trong nước tiếp tục gia tăng các hoạt động chống phá, trong đó có cả hoạt động khủng bố manh động ; không gian mạng, nhất là mạng xã hội, đang bị các thế lực thù địch, phản động, các loại tội phạm triệt để lợi dụng hoạt động chống phá"

Mạng xã hội facebook phát hiện được nhiều vấn đề mà trước kia đã che giấu được hết (hình minh họa) - AFP

Đây không phải lần đầu tiên thế lực thù địch, phản động, tức tội phạm chuyên sử dụng mạng xã hội như Facebook, được nhắc đến và bị liệt vào thành phần khủng bố, âm mưu chống phá, lật đổ chính phủ.

Nhà báo Nguyễn Ngọc Già, cựu tù nhân quyền mà tài khoản Facebook cá nhân từng bị đánh sập trước đây, nói ông không ngạc nhiên và hiểu vì sao báo chí lề phải, điển hình báo Thanh Niên, đưa phát biểu về tội phạm không gian mạng của bộ trưởng công an Tô Lâm lên hàng đầu bản tin với hàng chữ đậm nét :

Khi đã gọi là thế lực thù địch thì phải chỉ rõ đó là tổ chức nào, tên tuổi, đóng tại đâu. Nếu là cá nhân thì phải chỉ rõ cá nhân nào, ở đâu. Đó gọi là cách làm việc có khoa học, còn cứ nói chung chung như vậy thì nên nghiêm túc nhìn lại trách nhiệm của mình chứ đừng đổ thừa theo cách tôi cho là ấu trĩ.

Điều IV Hiến Pháp qui định đảng cộng sản Việt Nam gắn bó mật thiết với nhân dân, chịu sự giám sát của nhân dân và chịu mọi trách nhiệm trước nhân dân về các quyết định của mình. Như vậy, ông Tô Lâm nói riêng và Bộ Chính Trị nói chung cần phải nhớ khi mà qui cho thế lực thù địch thì vô hình chung họ đã chứng tỏ họ bất lực trước thế lực thù địch nào đó.

Đối với tiến sĩ giáo dục Mạc Văn Trang, cũng là một Facebooker, thế lực thù địch, phản động, chống phá trên không gian mạng là điều được công an Việt Nam liên tục nhắc đến :

Thậm chí trên Facebook tôi xem lúc chiều tôi thấy họ đưa hình ông giám đốc hay phó giám đốc công an Nghệ An nói rằng trong tỉnh Nghệ An có 150 tổ chức phản động đang hoạt động. Chuyện này không có gì mới đâu, người cộng sản, đặc biệt bên công an hay an ninh nói chung, luôn tìm cách tung hỏa mù, gây hoang mang để đe dọa quần chúng nhân dân là có thế lực thù địch nó phá hoại, nó tuyên truyền, nó bôi nhọ, nó xuyên tạc, nó nói xấu vân vân…

Thế bây giờ hỏi ai là thù địch, ai là phản động họ không chỉ ra đâu, họ chỉ đưa ra được bằng chứng là một số người có đăng bài phản biện trên Facebook rồi họ cho là kích động lật đổ chính quyền nhân dân, họ bắt bỏ tù. Đó là chủ trương, là cách tuyên truyền của chế độ cộng sản ở đâu cũng vậy.

Gán ghép và xử phạt những tổ chức hay những cá nhân dùng Facebook để trao đổi tin tức là manh động, kích động, khủng bố, mà Việt Nam thường áp đặt lâu nay, mới chính là hành động khủng bố, là nhận định của nhà hoạt động Đoàn Huy Chương đang ở bên ngoài Việt Nam :

Nhà nước Việt Nam đã lập ra lực lượng AK47 có 10.000 dư luận viên, đó là những dư luận viên cấp cao, còn có những dư luận viên cấp thấp nữa, để đánh phá những tiếng nói trên không gian mạng. Thế lực thù địch trên không gian mạng chỉ là những người muốn cho Việt Nam có sự thay đổi tốt đẹp hơn, nhưng nhà nước Việt Nam không muốn và họ tìm cách ngăn chặn những tiếng nói tự do. Đó là những tiếng nói như Nguyễn Ngọc Ánh, Trương Minh Đức, Hoàng Đức Bình, Phạm Văn Trội, Nguyễn Bắc Truyển, nhiều và nhiều lắm.

Tính từ tháng Mười đến đầu tháng Mười Một 2019, nhiều Facebookers trong nước đã bị tuyên án tù. Điển hình hôm 31/10 Facebooker Nguyễn Văn Phước bị tuyên 5 năm tù giam với cáo buộc sử dụng mạng xã hội để chia sẻ thông tin xuyên tạc, chống phá Nhà Nước. Cùng ngày 31/10, Facebooker Phạm Xuân Hảo, thạc sĩ giảng viên Khoa Công Nghệ Đại Học Cần Thơ, bị kết án một năm tù giam vì chia sẻ trên mạng bài viết có nội dung bị cho là trái chiều, xuyên tạc đường lối, chủ trương của đảng.

Mới đây nhất, ngày 5 tháng Mười Một, tức chỉ một ngày sau báo cáo của bộ trưởng công an Tô Lâm nhắm vào các thế lực phản động, thù địch trên không gian mạng, đến lượt Facebooker " Giáo Sư Hớt Tóc" Nguyễn Văn Nghiêm, bị bắt tạm gian đã 4 tháng, nay bị khởi tố tội "Làm, tàng trữ, phát tán hoặc tuyên truyền thông tin, tài liệu, vật phẩm có nội dung xuyên tạc, phỉ bang chính quyền với nội dung bịa đặt gây hoang mang trong nhân. Facebooker Nghiêm Nguyễn được cộng đồng mạng biết tới qua những video trên YouTube với các chủ đề thời sự như "Dấu hiệu Trung Quốc tiếp tục xâm lược Bãi Tư Chính của Việt Nam", "Tướng hèn đông như quân Nguyên", vân vân…

Kế tiếp là nhà hoạt động Nguyễn Ngọc Ánh, thường có bài viết trên tài khoản Facebook cá nhân khiến ông bị bắt từ tháng Tám 2018, ra tòa phúc thẩm ngày 6/11 và bị y án 6 năm tù giam đã tuyên trước đó. Tội danh của Facebooker Nguyễn Ngọc Ánh là chia sẻ tin, bài phản động, nói xấu đảng và nhà nước, kích động biểu tình trong ngày lễ Quốc Khánh…

Mạng xã hội : càng siết, càng phát

Nguồn tin trong nước cho thấy từ trung tuần tháng Tám 2019, Bộ Thông Tin Truyền Thông Việt Nam đã đẩy mạnh việc trao đổi với Facebook và Google để gỡ bỏ các thông tin sai sự thật, trái quan điểm, chủ trương của đảng và Nhà Nước. Trong báo cáo gởi Quốc Hội ngày 9 tháng Mười, Bộ Thông Tin Truyền Thông đã đề cập đến những giải pháp về việc tăng cường quản lý thông tin điện tử trong những ngày tới.

Đến ngày 6 tháng Mười Một, Hà Nội một lần nữa yêu cầu Facebook góp phần bảo đảm an ninh mạng cho Việt Nam bằng cách hợp tác gỡ bỏ các thông tin độc hại.

Cụ thể, tại buổi tiếp xúc giữa ông Nguyễn Văn Bình,trưởng Ban Kinh Tế Trung Ương Việt Nam, với ông Silmon Milner, phó chủ tịch chuyên trách chính sách công khu vực Châu Á Thái Bình Dương của Tập đoàn Facebook, ông Nguyễn Văn Bình đã đề nghị Facebook phối hợp gỡ bỏ những thông tin mà ông cho là xấu độc, ảnh hưởng đến an ninh quốc gia và trật tự xã hội nhằm bảo đảm an ninh, an toàn cùng là bảo vệ thông tin cá nhân người sử dụng.

Để tìm hiểu rõ, đài Á Châu Tự Do đã liên lạc bằng điện thư cho Facebook nhưng đến giờ vẫn chưa nhận được hồi đáp. Trước đó, hồi tháng Tám, trả lời qua email với RFA về câu hỏi Facebook sẽ giải quyết yêu cầu của Bộ Thông Tin-Truyền Thông như thế nào, bà Amy Sawitta Lefevre, Quản lý chính sách truyền thông của Facebook cho biết khi nhận được yêu cầu từ chính phủ Việt Nam gỡ xuống một nội dung thì trước tiên Facebook sẽ xem xét báo cáo về việc không tuân thủ các Tiêu chuẩn cộng đồng và sẽ gỡ bỏ nội dung mà Facebook thấy vi phạm các tiêu chuẩn này.

Trường hợp nôi dung bị coi là bất hợp pháp ở Việt Nam, bà Lefevre nói tiếp, Facebook có thể hạn chế quyền truy cập và việc này được thực hiện ở Việt Nam giống như những nơi khác trên thế giới.

Giới phân tích cho rằng đây là bằng chứng cho thấy tự do Internet ở Việt Nam ngày càng bị hạn chế. Tuy vậy, tiến sĩ Mạc Văn Trang cho rằng nhận xét này chưa chính xác :

Về phương diện tự do Internet ở Việt Nam thì phải nói à hơn hẳn bên Trung Quốc vì nhiều mạng xã hội như Facebook và Google được sử dụng. Việt Nam đã đề ra Luật An Ninh Mạng, ai vi phạm thì cứ việc đem ra xét xử. Trong Luật An Ninh Mạng thì vi phạm thứ nhất là làm lộ bí mật quốc gia, thứ hai là bôi nhọ người này người kia, thứ ba nữa là kích động hận thù dân tộc, phá hoại khối đại đoàn kết dân tộc vân vân… Thế thì những ai làm việc đó họ đã bắt họ xử rồi, mà những người đó là công dân phạm pháp chứ đâu phải là thù địch.

Theo tôi ở Việt Nam hiện nay mạng xã hội cũng rất là mạnh, nhờ mạng xã hội mà phát hiện được rất nhiều vấn đề trước kia còn che dấu được hết. Chính mạng xã hội làm dân trí được nâng cao hơn, chính quyền cũng được cảnh báo nhiều hơn. Cho nên hiện nay tôi nghĩ cái mức độ tự do trên mạng xã hội của Việt Nam là tương đối tốt chứ không phải bị đàn áp triệt để đâu.

Càng không có tự do mạng thì càng không thể nào xử lý hết hay dẹp bỏ cho xuể những thông tin gọi là trái chiều hay phản động trên không gian mạng, là khẳng định của nhà báo độc lập Phạm Chí Dũng :

Không thể ngăn chặn vì đó là xu hướng toàn cầu đã lan tới Việt Nam rất rộng, thứ hai là ảnh hưởng đến toàn bộ khối đầu tư nước ngoài vào Việt Nam. Vấn đề thứ ba, lượng người theo dõi, sử dụng cũng như phản biện trên mạng xã hội, mạng Internet, càng ngày càng tăng.Có một cuộc khảo sát của một nhóm các nhà hoạt động nhân quyền thì trong vòng khoảng 4 hay 5 năm qua lượng người "like" và lượng người "follow" Facebook của những nhà hoạt động này tăng lên ít nhất là gấp đôi, có những trường hợp tăng gấp 4 tới 5 lần.

Đáng chú ý là những người "like" như vậy ban đầu họ chỉ like thôi, nhưng rồi sau đó chính họ trở thành những người viết phản biện, nói phản biện và livestream phản biện. Vô hình chung chính họ bước vào và trở thành một thành viên của phong trào dân chủ, nhân quyền và phản biện ở Việt Nam.

Và, hôm thứ Năm 7 tháng Mười Một, Hà Nội chính thức lên tiếng phủ nhận thẩm định của Freedom House cho rằng Việt Nam không có tự do Internet.

Thanh Trúc

Nguồn : RFA, 07/11/2019

*******************

Việt Nam lại đề nghị Facebook hợp tác về thông tin cá nhân người sử dụng

RFA, 06/11/2019

Facebook lại được phía Việt Nam đề nghị hợp tác gỡ bỏ các thông tin mà Hà Nội cho là xấu độc và bảo vệ thông tin cá nhân người sử dụng, góp phần bảo đảm an nih mạng tại Việt Nam.

Hình minh họa. Logo của Facebook trên màn hình tại Quảng trường Thời đại ở New York - AP

Truyền thông trong nước vào ngày 6 tháng 11 dẫn phát biểu của ông Nguyễn Văn Bình, trưởng Ban Kinh tế Trung ương Việt Nam trong buổi tiếp ông Silmon Milner, Phó chủ tịch phụ trách chính sách công khu vực Châu Á- Thái Bình dương của Tập đoàn Facebook.

Ông Nguyễn Văn Bình đề nghị Facebook phối hợp gỡ bỏ những thông tin mà ông này cho rằng xấu độc, ảnh hưởng đến an ninh quốc gia, trật tự an toàn xã hội của Việt Nam nhằm bảo đảm an ninh, an toàn và bảo vệ thông tin cá nhân người sử dụng.

Vào tháng tư vừa qua, tại Diễn đàn Davos, ông Nguyễn Văn Bình cũng có cuộc gặp với tổng giám đốc điều hành của Facebook và đề nghị tập đoàn này hợp tác trong 3 lĩnh vực gồm an ninh mạng, nghiên cứu phát triển và đầu tư.

Về phần mình, ông Silmon Milner được mạng báo Zing dẫn lời là Facebook sẵn sàng hỗ trợ Việt Nam trong các lĩnh vực liên quan đến phát triển hệ sinh thái số, trong đó hỗ trợ doanh nghiệp vừa và nhỏ, hỗ trợ nữ doanh nhân và cộng đồng start-up Việt Nam.

Từ giữa tháng 8, Bộ Thông tin và truyền thông Việt Nam cho biết bộ này đang yêu cầu Facebook phải triển khai định danh tài khoản người sử dụng tại Việt Nam và yêu cầu công ty này phải chia sẻ, cung cấp dữ liệu cho các cơ quan quản lý nhà nước để ngăn chặn các tài khoản mạo danh, xuyên tạc, nói xấu.

Hôm 19/8, truyền thông trong nước đưa tin cho biết đại diện Facebook ở Việt Nam cho biết công ty sẽ gỡ bỏ những tài khoản không sử dụng tên thật và yêu cầu người dùng phải cung cấp danh tính của mình.

Bộ Thông tin và truyền thông Việt Nam cũng cho biết bộ này đã đề nghị Facebook và Google thiết lập đầu mối và cơ chế hợp tác riêng cho Việt Nam để trao đổi các vấn đề còn tồn tại bao gồm : vi phạm nội dung (bao gồm cả quảng cáo), phát triển kinh tế và khai thuế, mở văn phòng đại diện và lưu trữ dữ liệu cá nhân tại Việt Nam theo luật An Ninh Mạng.

Theo thông tin từ bộ Thông tin và truyền thông, đến thời điểm tháng 8 vừa qua, Google đã ngăn chặn hơn 8000 video clip, gỡ 19 kênh có nội dung xấu độc trên mạng xã hội ; Facebook đã gỡ bỏ 249 trên 257 tài khoản giả mạo, hơn 251 link bài viết bị cho có nội dung chống phá đảng và nhà nước Việt Nam.

*********************

Hoạt động vì môi trường bị cho là ‘núp bóng’ để gây rối !

RFA, 06/11/2019

Đài truyền hình Việt Nam hôm 3/11/2019 phát phóng sự cho rằng nhiều tổ chức như Green Trees và Save Sơn Trà đã "núp bóng môi trường" để kích động người dân biểu tình, gây mất trật tự công cộng.

Tổ chức Green Trees đi gửi đơn từ kiến nghị vụ chặt hạ 6708 cây xanh trên 190 tuyến phố Hà Nội. Hình do Cô Cao Vĩnh Thịnh cung cấp

Phóng sự được chiếu trên kênh VTV1 mang tên "Núp bóng môi trường" cho rằng, các tổ chức này nhân danh bảo vệ môi trường để lôi kéo, tập hợp người dân xuống đường phản đối đường lối chủ trương của Đảng và nhà nước.

Phóng sự nêu rõ hai tổ chức là Green Trees và Save Sơn Trà là các phần tử xấu lợi dụng để hướng cộng đồng đến những vấn đề chính trị khác nhằm phá hoại sự ổn định của đất nước.

Trả lời RFA hôm 6/11 từ Hà Nội qua tin nhắn, Cô Cao Vĩnh Thịnh, một thành viên của tổ chức Green Trees, cho biết :

"Khi cá nhân tôi và các thành viên Green Trees xem tin tức thời sự của VTV và thấy những nội dung từ phía họ hoàn toàn sai sự thật nhằm mục đích bôi nhọ danh dự của tổ chức Green Trees cũng như các thành viên trên page Green Trees & group ‘Vì một Hà Nội xanh’ thì chúng tôi rất bức xúc.

Thứ nhất VTV chỉ là 1 đài truyền hình họ không có chức năng thay cho Viện kiểm sát hay Cảnh sát để có quyền chỉ đích danh ai hay tổ chức nào là núp bóng phản động.

Trong khi đó Green Trees luôn là 1 tổ chức bảo vệ môi trường ôn hòa và làm trên quyền của mình dựa trên quy trình của pháp luật hiện hành. Chúng tôi không phải là những thành phần lợi dụng, tuyên truyền để chống phá Đảng hay Nhà Nước như sự áp đặt của phía đài VTV đã phát ngôn".

Đài truyền hình Việt Nam hôm 3/11/2019 phát phóng sự cho rằng nhiều tổ chức như Green Trees và Save Sơn Trà đã "núp bóng môi trường" để kích động người dân biểu tình, gây mất trật tự công cộng. Screen capture

Trong khi đó, phóng sự "Núp bóng môi trường" của VTV, lại nói ‘trong khi việc cần làm là đoàn kết chung tay với địa phương khắc phục sự cố thì có người chuyên kích động nhân dân tụ tập đông người gây rối tại các trụ sở cơ quan công quyền’. VTV còn nói, ‘các đối tượng hay tạo dựng cho mình một cái vỏ bọc đầy tính vì dân đó là bảo vệ môi trường, bảo vệ cây xanh, bảo vệ biển từ đó tiến hành các hoạt động chống phá như là tuyên truyền xuyên tạc, hạ uy tín chính quyền các cấp, kích động phá hoại các chủ trương kinh tế xã hội.’

Ngoài ra, phóng sự của VTV cũng nhắc tới đề án chặt hạ và thay thế 6708 trên 190 tuyến phố chính của thủ đô Hà Nội và đề án di chuyển 100 cây xanh trên tuyến đường Kim Mã để nhằm mục đích giao thông cho tuyến đường sắt trên cao.

Tuy nhiên, theo Cô Cao Vĩnh Thịnh, nội dung VTV đưa ra là cố tình lồng ghép 2 sự kiện về cây xanh khác nhau tại thủ đô Hà Nội để khiến người dân cả nước tin vào nội dung này, thì họ sẽ nghĩ Green Trees là thành phần gây rối, không chấp nhận được, vì cây xanh có bị chặt hạ đâu nó chỉ dịch chuyển đến nơi khác và vẫn sống tốt.

Nhưng trong thực tế sự kiện chặt hạ cây xanh 6708 là triệt hạ và thay thế để đồng bộ cây xanh thủ đô và chính Cơ quan chức năng khi đó đã thừa nhận họ sai và cho cách chức các cán bộ sai phạm tại Sở Xây Dựng Hà Nội trong năm 2015.

Tổ chức Green Trees đi gặp mặt các bên liên quan trong đề án dịch chuyển 100 cây xà cừ đường Kim Mã trong năm 2016. Hình do Cô Cao Vĩnh Thịnh cung cấp

Cho tới năm 2016 thì Ban Quản lý đường sắt Hà Nội kết hợp với Ủy ban Nhân dân Hà Nội thực hiện đề án di chuyển 100 cây xanh trên tuyến đường Kim Mã để nhằm mục đích giao thông cho tuyến đường sắt trên cao. Khi đó Green Trees cũng đã tới gặp các bên liên quan trong đề án này để làm rõ các vấn đề về cây xanh vì lo ngại về môi trường. Cô Thịnh viết tiếp :

"Chúng tôi gặp ADB, gặp Ban Quản lý đường sắt Hà Nội và đều được làm việc rất cụ thể và cả 2 bên đều hiểu về những quan điểm đó là mục đích chung về bảo vệ môi trường. Tại thời điểm đó Ban Quản lý đường sắt Hà Nội có nói : "Từ khi Chủ tịch thành phố mới lên là ông Nguyễn Đức Chung thì ông này đã yêu cầu phải bảo tồn cây xanh chứ không được triệt hạ. Và chúng tôi đã tìm ra đơn vị nhận chăm sóc cây xanh này là Beepro, chúng tôi cũng sẽ cung cấp đô thị mới cho các bạn"

Sau những gì Ban Quản lý đường sắt Hà Nội đã gặp và nghiên cứu các dữ liệu, chúng tôi đã có bài tuyên bố cũng như tường thuật các buổi làm việc với ADB và Ban Quản lý đường sắt Hà Nội trên Page và Group Vì một Hà Nội xanh để mọi người được yên tâm và tin tưởng vào đề án này. Riêng Green Trees thì nhận việc giám sát phía công ty Beepro trồng cây xanh trong 2 năm".

Vậy thì theo cô Thịnh chẳng có lý do gì mà Green Trees lại bị VTV bôi nhọ và xuyên tạc là núp bóng bảo vệ môi trường để chống phá Đảng và Nhà Nước. Green Trees không thể nào kích động được ai, thứ duy nhất kích động được đông đảo mọi người chính là việc huỷ hoại môi trường và bưng bít những tin tức về vấn nạn môi trường. Và với bất kỳ đề án nào từ sở này sở kia hay là có từ cấp nào đi chăng nữa, Cô Thịnh cho rằng, cái gốc của nó nên là vì Dân, vì lợi ích của Dân, vì Môi trường của Dân. Chứ không thể đặt trên lợi ích của 1 nhóm người lên trên hết hay đánh đổi môi trường bằng mọi giá.

RFA vào ngày 6 tháng 11 cũng liên lạc anh Nguyễn Anh Tuấn, một người hoạt động xã hội tại Hà Nội, và được anh cho biết nhận xét của mình về tổ chức Green Trees :

"Tôi biết về Green Trees khi có nhiều bạn trẻ tham gia phong trào chống chặt 6.700 cây xanh bên phía Hà Nội. Sau đó thì cũng biết Green Trees qua các việc liên quan đến cây xanh, môi trường… Hay việc Hà Nội dự tính di dời 100 cây xà cừ liên quan dự án mà ngân hàng Châu Á tài trợ, thì khi đó Green Trees đã đi đầu trong việc yêu cầu minh bạch các quy trình".

Anh Nguyễn Anh Tuấn cho rằng, đó là những công việc rất tốt, thứ nhất là vì mục tiêu môi trường. Thứ hai, việc Green Trees yêu cầu minh bạch các quy trình liên quan môi trường của chính quyền là rất cần thiết. Nó phần nào chứng minh sự trưởng thành của cộng đồng, của xã hội, không những chỉ trực tiếp dọn dẹp vệ sinh, hay bỏ rác đúng nơi quy định… mà còn yêu cầu chính quyền phải đóng vai trò quan trọng hơn, phải tích cực hơn… đó là một hướng đi tốt và đúng đắn.

Tổ chức Green Trees đi gặp mặt các bên liên quan trong đề án dịch chuyển 100 cây xà cừ đường Kim Mã trong năm 2016. Hình do Cô Cao Vĩnh Thịnh cung cấp

Tiến sĩ Nguyễn Quang A, nguyên Viện trưởng Viện Nghiên Cứu Phát Triển IDS đã tự giải thể, hôm 6/11 từ Hà Nội cũng cho rằng Green Trees là một tổ chức rất tốt, nó hoạt động bảo vệ môi trường, nâng cao nhận thức của người dân rất tốt. Tuy nhiên ông nói tiếp :

Nhưng những hoạt động của Green Trees làm lại phê phán chính sách của nhà nước, như vấn đề chặt cây xanh, hay vụ Formosa thì Green Trees làm một cái báo cáo hẳn hoi. Những cái đấy phê phán nhà nước, phê phán chính quyền, và khi bất kỳ ai phê phán như vậy thì chính quyền họ lại la to lên là phản động, lợi dụng dân chủ… tức là tìm mọi cách để bêu riếu, bêu xấu, những người thật sự rất tốt đấy".

Với việc Đài truyền hình Việt Nam, VTV cho rằng các tổ chức như Green Trees đã "núp bóng môi trường" để kích động người dân biểu tình, gây mất trật tự công cộng… Anh Nguyễn Anh Tuấn từ góc độc của một người dân cho biết, những hoạt động tuần hành, lên tiếng mà muốn tạo được áp lực cho chính quyền để hành động thì dĩ nhiên là các hoạt động tập thể phải càng lớn, càng quy mô, thì mới tạo được ảnh hưởng, anh nói tiếp :

"Từ góc độ người dân, tôi không thấy sự xúi dục, kích động ở đây, nó đều nằm trong khuôn khổ quyền công dân. Nếu chính quyền có trách nhiệm thì đúng ra phải hoan nghênh các hoạt động như thế. Bởi vì khi có hoạt như thế thì chính quyền mới nhận rõ ra được xã hội đang gặp vấn đề gì, và mức độ nghiêm trọng ra sao ? Từ đó có những hành động phù hợp, kịp thời, để xã hội không chìm vào những khối bất mãn, bức xúc…"

Còn Tiến sĩ Nguyễn Quang A thì cho rằng cách suy nghĩ của những người cảnh sát tư tưởng vẫn thủ cựu, rập khuôn kiểu suy nghĩ của bốn năm chục năm trước. Với cách hành xử như thế, theo ông thật sự là lợi bất cập hại, bởi vì người dân sẽ biết rõ ràng những người này là người tốt mà bị bêu riếu, còn những người chính quyền ca ngợi thì có khi lại người tham nhũng… Theo ông, thời thế đã thay đổi, nhưng đầu óc chính quyền vẫn như cũ, cho nên ‘gậy ông lại đập lưng ông’.

Theo RFA ghi nhận, Green Trees là một tổ chức xã hội dân sự ở Việt Nam, phi lợi nhuận và độc lập với nhà nước, chuyên hoạt động trong lĩnh vực bảo vệ môi trường. Tiền thân của Green Trees là nhóm có tên Vì Một Hà Nội Xanh trên Facebook, thành lập ngày 30/03/2015 trong phong trào bảo vệ cây xanh ở Hà Nội khỏi bị chặt phá hàng loạt trong Đề án "Di dời và thay thế 6700 cây xanh" của chính quyền thành phố Hà Nội. Bên cạnh bảo vệ môi trường, Green Trees còn nỗ lực thúc đẩy sự minh bạch và trách nhiệm giải trình của nhà nước, và nhóm làm điều này thông qua việc thực thi các quyền con người căn bản.

Phong trào Save Sơn Trà xuất hiện từ năm 2015, là phong trào thu thập chữ ký, yêu cầu hủy dự án xây dựng trên bán đảo Sơn Trà, Đà Nẵng, nhằm bảo vệ môi trường sinh thái tại đây.

********************

Facebooker ‘Giáo sư hớt tóc' bị bắt vì phát livestream ‘gây hoang mang trong nhân dân'

RFA, 06/11/2019

Ông Nguyễn Văn Nghiêm, tức Facebooker Nghiêm Nguyễn với biệt danh ‘Giáo sư hớt tóc’, ở tỉnh Hòa Bình bị bắt tạm giam 4 tháng và khởi tố vào ngày 5 tháng 11.

Facebooker Nguyễn Văn Nghiêm Courtesy of Facebook, RFA edit

Quyết định khởi tố bị can đối với ông Nguyễn Văn Nghiêm ghi rõ ông : "Làm, tàng trữ, phát tán hoặc tuyên truyền thông tin, tài liệu, vật phẩm có nội dung xuyên tạc, phỉ báng chính quyền nhân dân, có nội dung bịa đặt, gây hoang mang trong nhân dân".

Bản thân ông Nguyễn Văn Nghiêm được cộng đồng mạng biết đến qua những video phát trực tiếp trên kênh YouTube, với các chủ đề được ghi nhận gần đây là : "Dấu hiệu Trung Quốc tiếp tục xâm lược bãi Tư Chính của Việt Nam" (phát hôm 4/11/2019), "Phó thủ tướng Vũ Văn Ninh liệu có vào lò (hôm 4/11/2019), "Bài học sâu sắc là bài học nào ?" (hôm 4/11/2019), "Tướng hèn đông như quân Nguyên, 3/11/2019), "Xin đừng gọi Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc là ''cóc", 3/11/2019)..".

Hiện tất cả các clip của ông Nghiêm đã bị xóa khỏi YouTube và tài khoản Facebook, YouTube của ông này được cho là "công an đang kiểm soát".

Trả lời Đài Á Châu Tự Do hôm 6/11, bà Phạm Thị Xuân, vợ ông Nguyễn Văn Nghiêm, nói :

"Hôm qua [5/11] tôi đi chợ về thì có một phụ nữ mặc thường phục ở trước cửa nói tôi là làm tóc hộ, tôi từ chối. Cuối cùng họ làm đủ mọi cách thuyết phục tôi làm được. Tôi cũng đồng ý cho họ làm tóc nhưng rồi tôi từ chối, nói chồng tôi đang livestream ồn nên không cho làm. Tôi mở cửa, xách đồ ở xe vào trong bếp, thấy công an rất nhiều ập vào, chồng tôi đang livestream trên máy tính. Một số giữ tay chồng tôi, kéo ra chỗ cái phản mà anh ấy vừa làm vừa ngủ. Một số vào máy tính thu thập dữ liệu trên máy mà chồng tôi đang livestream. Họ giữ lại và thu thập, làm ra rồi bắt chồng tôi ký. Họ nói anh nhà tôi nguy hiểm nên lệnh bắt giữ là 120 ngày".

Bà Xuân giải thích thêm về công việc của chồng :

"Anh nhà tôi đọc trên mạng xã hội, các báo thấy thông tin gì không tốt cho xã hội thì anh nhà tôi đưa lên và down về máy và in ra. Công an giữ lại các tờ giấy ấy. Các clip mà anh livestream đưa YouTube thì họ cũng tải về, in vào đĩa, bắt chồng tôi ký. Họ lệnh khám xét nhà, thu giữ toàn bộ máy móc, đồ dùng liên quan đến công việc của chồng tôi làm".

"Riêng tôi thấy anh nói những cái đấy không có hại gì cho xã hội và đất nước cả. Vì anh chỉ có phản biện rằng những quan chức tham nhũng, những cán bộ mà ăn cơm dân nuôi, mà làm không được việc thì anh tôi bày tỏ quan điểm, ý kiến phản biện làm cho nó tốt lên cho xã hội. Nói chung các clip mà anh ấy làm có cái tôi nghe cũng bình thường, nhưng có cái tôi nghe anh phản biện thì hơi gắt một tí. Tôi lại khuyên anh nói nhẹ nhàng thôi, đừng gắt quá, những người nghe và người làm xấu sẽ không hài lòng, không thích".

Bà Xuân cũng cho biết là ông Nguyễn Văn Nghiêm từng bị cơ quan chức năng phạt hành chính một lần vì live stream, tổng cộng 49 triệu đồng nhưng "không đóng" vì "anh nhà tôi bảo là phạt ít thì nộp, chứ còn phạt nhiều thì không có tiền nộp".

Bà Xuân nói thêm :

"Cái việc làm của chồng tôi trên mạng xã hội thì rất nhiều người đồng tình ủng hộ. Từ hôm qua, nghe tin chồng tôi bị bắt thì nhiều người liên tục hỏi thăm anh ấy bị bắt thế nào, quan tâm đến. Trước khi bị bắt đưa đi, chồng tôi nhắn lại rằng em hãy điện cho các anh cùng làm các chương trình như anh đang làm, nhờ các anh dưới Hà Nội giúp đỡ cho".

Ngoài ra, bà Phạm Thị Xuân xác nhận ông Nguyễn Văn Nghiêm "không thuộc tổ chức, hội nhóm nào" và hiện bà đã nhờ Luật sư Hà Huy Sơn trợ giúp pháp lý.

Hôm 6/11, phóng viên RFA gọi điện nhiều lần đến cơ quan an ninh điều tra Công an tỉnh Hòa Bình nhưng không nhận được phản hồi.

Chính quyền Việt Nam từng bắt giữ, phạt tù nhiều Facebooker có hành vi tương tự ông Nguyễn Văn Nghiêm. Trường hợp gần nhất là hôm 29/10, ông Nguyễn Văn Phước, ngụ tại Mỹ Xuyên, thành phố Long Xuyên tỉnh An Giang bị tuyên phạt 5 năm tù với cáo buộc sử dụng mạng xã hội chia sẻ thông tin xuyên tạc, chống phá Nhà nước. Theo cáo trạng, từ năm 2016 đến tháng 8/2018, ông Phước đã tự tạo và nhờ người thân tạo các tài khoản trên Facebook. Qua các tài khoản này, ông Phước dùng để theo dõi, gửi lời kết bạn với các tài khoản khác có ảnh đại diện liên quan đến chế độ Việt Nam Cộng hòa và các đối tượng được cho là phản động lưu vong.

Bên cạnh đó, ông Phước cũng nhiều lần livestream nói chuyện về tình hình chính trị và chia sẻ bài viết, hình ảnh, video clip có nội dung tuyên truyền, xuyên tạc, phỉ báng chính quyền và Đảng cộng sản Việt Nam.

Vào ngày 31/10, kiến trúc sư Phạm Xuân Hào, thạc sĩ, giảng viên khoa công nghệ Đại học Cần Thơ bị kết án 1 năm tù vì chia sẻ bài viết được cho là trái chiều, xuyên tạc đường lối, chủ trương của đảng trên Facebook.

Trước đó, Tòa án Cần Thơ cũng đã tuyên phạt hai bị cáo Nguyễn Hồng Nguyên (nick name "Bồ Công Anh") và Trương Đình Khang (tên tài khoản Hồ Mai Chi) cùng ngụ quận Cái Răng lần lượt 2 năm và 1 năm tù cùng với tội danh như trên.

"Facebook bội tín và hãy tôn trọng khách hàng ở Việt Nam"

Hòa Ái, RFA, 24/05/2019

Báo cáo Minh bạch của Facebook ghi nhận gia tăng hơn 500% lượng nội dung bị giới hạn tiếp cận tại Việt Nam trong 6 tháng cuối năm 2018, theo yêu cầu của Chính phủ Hà Nội.

Facebook gia tăng giới hạn về nội dung đến 500% ở Việt Nam

Cư dân mạng Việt Nam nói gì trước thông tin vừa nêu ?

Gia tăng hơn 500%

Biểu đồ trên trang mạng transparency.facebook.com cho thấy từ tháng 7 đến tháng 12 năm 2018, Facebook hạn chế truy cập lên đến 1.553 nội dung đăng tải và 3 hồ sơ ở Việt Nam. Các nội dung đăng tải bị Facebook hạn chế dựa theo các báo cáo của Bộ Thông tin-Truyền thông và Bộ Công An với cáo buộc vi phạm Điều 5 Nghị định số 72/2013/ND-CP bao gồm có nội dung chống phá nhà nước, phỉ báng giới chức công khai và đưa thông tin xuyên tạc.

Reuters, vào ngày 24 tháng 5 dẫn lời của đại diện Facebook cho biết việc hạn chế nội dung đăng tải trên mạng xã hội Facebook ở Việt Nam được thực hiện theo yêu cầu của Chính phủ Hà Nội, tăng hơn 500% so với 265 nội dung đăng tải trong thời gian 6 tháng đầu năm 2018.

Người phát ngôn của Facebook cho Reuters biết thêm rằng sự gia tăng hạn chế này là do Việt Nam thắt chặt kiểm soát internet, mà đỉnh điểm là Luật An ninh mạng có hiệu lực từ tháng 1 năm 2019, yêu cầu Facebook phải đặt máy chủ và lưu trữ dữ liệu tại Việt Nam.

Luật sư Võ An Đôn, từ Phú Yên, vào tối ngày 24 tháng 5 lên tiếng xác nhận với RFA rằng ông ghi nhận Facebook thời gian qua kiểm soát gắt gao các nội dung đăng tải, dù thông tin là sự thật và chính xác nhưng vẫn bị chặn. Luật sư Võ An Đôn nói về trường hợp cá nhân của ông :

"Trước đây tôi có những bài viết thông báo về phiên tòa công an đánh chết dân ở Ninh Thuận và tôi chỉ đăng hình tra tấn giống y như nội dung vụ án, nhưng tôi bị Facebook chặn đến 60 ngày. Sau nhiều lần yêu cầu mới trả lại".

Còn Blogger Nguyễn Ngọc Già, từ Sài Gòn cho biết ông thật sự bàng hoàng trước thông số hơn 500% nội dung đăng tải trên Facebook ở Việt Nam bị hạn chế chỉ trong vòng 6 tháng :

"Thứ nhất là tôi cảm thấy rất sửng sốt khi đọc con số khủng khiếp như vậy. Thứ hai là tôi thấy Facebook đang bội tín đối với khách hàng, trong khi họ hứa hẹn nào là không kiểm duyệt, không thỏa hiệp với các quốc gia mà có vi phạm nhân quyền. Bây giờ họ tăng cường tới 500% thì rõ ràng họ đang đứng về phía nhà cầm quyền Việt Nam. Như vậy họ sẽ trả lời như thế nào đối với những khách hàng ở Việt Nam đang sử dụng Facebook ?"

Theo bản tin loan đi vào ngày 24 tháng 5 của Reuters, đại diện Facebook nhấn mạnh rằng Facebook nhiều lần phải hạn chế truy cập nội dung ở một quốc gia vì vi phạm luật của quốc gia đó, mặc dù không vi phạm tiêu chuẩn cộng đồng. Người đăng tải nội dung bị hạn chế sẽ được Báo cáo Minh bạch của Facebook thông báo về điều này.

Hồi trung tuần tháng 5 vừa qua, truyền thông trong nước đưa tin Bộ Thông tin-Truyền thông Việt Nam cho rằng Facebook đang vi phạm pháp luật Việt Nam ở 3 lĩnh vực bao gồm quản lý nội dung thông tin, quảng cáo trên mạng bất hợp pháp và trách nhiệm thuế đối với Việt Nam. Bản tin cũng cho biết các cơ quan quản lý Việt Nam tiếp tục thu thập bằng chứng bị cho là vi phạm của Facebook và yêu cầu Facebook tuân thủ pháp luật Việt Nam.

Phản biện của facebooker Việt Nam

Áp phích Phản đối Luật An Ninh Mạng Courtesy : Amnesty International

Việt Nam được ghi nhận có khoảng 70% dân số thường xuyên sử dụng internet và 55 triệu người dùng Facebook. Tuy nhiên, kể từ khi Luật An ninh mạng được Quốc hội Việt Nam thông qua vào ngày 12/06/18 và có hiệu lực từ ngày 01/01/19, giới cư dân mạng tại Việt Nam cho rằng Facebook có nguy cơ trở thành đồng lõa với kiểm duyệt của nhà nước khi Bộ Thông tin-Truyền thông yêu cầu Facebook can thiệp vào việc gỡ bỏ các nội dung "xấu, độc hại" và phía Facebook cũng cam kết không để cho các tài khoản đăng tải nội dung xấu, bôi nhọ người khác còn chỗ dung thân trên mạng xã hội hàng đầu được nhiều người sử dụng nhất trên toàn cầu.

Vào ngày 9 tháng 4 năm 2018, 50 tổ chức xã hội dân sự, các nhà hoạt động bảo vệ nhân quyền và các tổ chức truyền thông độc lập ở Việt Nam đã gửi một bức thư ngỏ tới nhà sáng lập Facebook, ông Mark Zuckerberg về tình trạng nội dung thông tin trên Facebook của họ bị lấy xuống cũng như tài khoản bị khóa với lời kêu gọi "Facebook không nên ủng hộ thể chế độc tài".

Một ngày sau khi thư ngỏ này được phổ biến, đại diện truyền thông của Facebook, bà Sophie Vogel thừa nhận với RFA rằng mặc dù Facebook có đề ra tiêu chuẩn cộng đồng, nhưng đôi khi vẫn phải gỡ bỏ những nội dung dù không vi phạm tiêu chuẩn này mà lại vi phạm luật pháp của một quốc gia. Bà Sophie Vogel còn xác nhận Facebook không nhất thiết xóa bỏ hoàn toàn nội dung mà có thể chỉ giới hạn quyền truy cập trong phạm vi quốc gia nơi nội dung đó bị cho là vi phạm luật.

Blogger Nguyễn Ngọc Già khẳng định rằng Facebook phải lưu ý khi tuân thủ luật của một quốc gia cụ thể như Việt Nam thì cũng phải tuân thủ luật quốc tế :

"Khi Facebook viện dẫn ‘phải theo luật Việt Nam’ thì tôi đồng ý hoạt động ở quốc gia nào là phải tuân thủ quốc gia đó. Nhưng cả thế giới đang hội nhập với nhau và có những mối liên hệ hữu cơ không thể tách rời thì dù cho rằng tuân thủ theo luật của quốc gia đó không thể nào tách rời khỏi những luật quốc tế, trong đó có Công ước quốc tế về Quyền Dân sự và Chính trị mà Việt Nam đã ký kết từ lâu".

Một số facebooker tại Việt Nam mà Đài RFA tiếp xúc cho rằng Facebook đang bị mâu thuẫn giữa tiêu chí hoạt động là đảm bảo tự do ngôn luận, nhưng lại phải tuân thủ theo yêu cầu không chính đáng của Chính quyền Việt Nam, mà về mặt luật pháp thì Hiến pháp Việt Nam quy định công dân có tự do ngôn luận, tự do biểu đạt ý kiến của họ. Không ít facebooker nói rằng họ rất bất bình đối với việc Facebook không tôn trọng quyền lợi của khách hàng ở Việt Nam. Luật sư Võ An Đôn, một facebooker ký tên trong thư ngỏ gửi đến nhà sáng lập Mark Zuckerberg hồi tháng 4 năm ngoái nói rằng :

"Nếu có điều kiện thì chúng tôi cũng như những người sử dụng Facebook ở Việt Nam có yêu cầu là Facebook không nên tuân thủ theo các yêu cầu của Chính quyền Việt Nam, mà nên coi người tiêu dùng Facebook ở Việt Nam giống như người sử dụng Facebook trên toàn cầu trong việc tôn trọng quyền cá nhân và quyền biểu đạt thông tin của họ".

Mới đây nhất, nhân ngày Tự do Báo chí Thế giới, ngày 3 tháng 5 năm 2019, 10 tổ chức bao gồm Access Now, Article 19, Destination Justice, Electronic Frontier Foundation, Equality Labs, Horizontal, Phóng viên Không Biên giới (RSF), SEAPA, Việt Tân, Witness đã đồng ký tên vào thư ngỏ kêu gọi Facebook không được khuất phục biện pháp kiểm duyệt của Chính phủ Hà Nội. Ông Lý Thái Hùng, đại diện của Việt Tân cho RFA biết :

"Việc gửi thư ngỏ đến Facebook cùng các NGOs hoặc các tổ chức chỉ là một bước đầu thôi. Trong tương lai, chúng tôi sẽ phải thực hiện thêm hai bước nữa bao gồm gặp trực tiếp với những người lãnh đạo của Facebook để trình bày cho họ thấy rõ là họ đang làm những điều gây nguy hại đến quyền tự do của các facebooker tại Việt Nam, cũng như là họ vô tình hợp tác với chế độ độc tài Cộng sản Việt Nam chỉ vì lợi nhuận kinh tế ; thứ hai nữa là chúng tôi sẽ vận động với một số dân biểu và nghị sĩ tại Quốc hội Hoa Kỳ để tạo một số áp lực hoặc mở những cuộc điều trần với Facebook tại Quốc hội để yêu cầu Facebook phải có một số những hành xử đúng đắn hơn để bảo vệ quyền tự do của các facebooker ở những quốc gia độc tài, trong đó có Việt Nam".

Trong khi đó, giới facebooker tại Việt Nam khẳng định rằng dù bị kiểm duyệt, dù bị bắt bớ, dù bị giam cầm thì họ vẫn tiếp tục thực hiện các quyền được hiến định của người dân Việt Nam, trong đó có quyền được bày tỏ chính kiến và quyền chia sẻ thông tin.

Hòa Ái

******************

Việt Nam : Số lượng nội dung bị Facebook kiểm duyệt tăng 500%

Thụy My, RFI, 24/05/2019

Facebook đã tăng số lượng nội dung bị hạn chế truy cập ở Việt Nam trên 500% trong nửa cuối năm 2018, theo báo cáo công bố hôm nay 24/05/2019 của mạng xã hội này, trong bối cảnh Hà Nội gia tăng trấn áp các nhà ly khai trên mạng.

Ảnh minh họa logo Facebook. Reuters/Dado Ruvic/Illustration/File Photo

Báo cáo về minh bạch của Facebook cho biết từ tháng 7 đến tháng 12 năm 2018, đã hạn chế truy cập 1.553 bài đăng và 3 tài khoản ở Việt Nam, so với sáu tháng đầu năm là 265 bài. Việc "hạn chế" này có nghĩa là một bài đăng trên Facebook không thể xem được ở một số quốc gia vì vi phạm luật lệ địa phương.

Một phát ngôn viên Facebook nói với Reuters : "Đôi khi chúng tôi phải hạn chế truy cập nội dung vì vi phạm luật của một nước nào đó, cho dù không vi phạm tiêu chuẩn cộng đồng", và mỗi lần như thế đều có thông báo cho tác giả.

Văn bản về minh bạch của Facebook cho biết việc hạn chế nội dung được dựa trên các báo cáo của bộ Thông Tin và bộ Công An Việt Nam. Trang web chính phủ Việt Nam hôm 7/5 cho hay Facebook đã gỡ trên 200 bài viết chống Nhà nước, và báo chí chính thức nói rằng Hà Nội đã thành lập một nhóm làm việc gồm Facebook, bộ Thông Tin và Truyền Thông, Ngân Hàng Nhà Nước, Tổng cục Thuế và bộ Công An để giải quyết các vấn đề còn tồn đọng.

Facebook là mạng xã hội được sử dụng rất rộng rãi ở Việt Nam, phục vụ cho cả thương mại điện tử lẫn thông tin "lề trái". Hồi tháng Giêng, Việt Nam tố cáo Facebook vi phạm luật khi cho phép người sử dụng đăng những bình luận chống chính phủ. Luật An ninh mạng có hiệu lực từ đầu năm nay đòi hỏi các công ty internet phải đặt trụ sở tại Việt Nam và lưu trữ dữ liệu trong nội địa.

Thụy My

***************

Facebook tăng 500% việc hạn chế nội dung ở Việt Nam trong năm 2018

VOA, 24/05/2019

Trong nửa cuối năm 2018, Facebook tăng hơn 500% số lượng các nội dung mà hãng hạn chế quyền truy cập ở Việt Nam, hãng truyền thông xã hội khổng lồ của Mỹ cho biết trong một báo cáo được công bố hôm thứ Sáu, 24/5, vào lúc Việt Nam tăng cường trấn áp giới bất đồng chính kiến trên mạng.

Facebook chặn hơn 1.500 nội dung ở Việt Nam trong nửa cuối năm 2018

Sự gia tăng xảy ra cùng lúc Việt Nam thắt chặt các hạn chế internet, mà đỉnh điểm là luật an ninh mạng có hiệu lực vào tháng 1 năm nay, luật này đòi hỏi các công ty phải thiết lập văn phòng ở Việt Nam và lưu trữ dữ liệu trong nước.

Đầu tháng này, Tổ chức Ân xá Quốc tế cho biết gần 10% trong số 128 tù nhân bị giam cầm ở Việt Nam vì bày tỏ quan điểm bất đồng là những người bị bỏ tù vì đăng những lời lẽ chống nhà nước trên các nền tảng truyền thông xã hội như Facebook.

Facebook được sử dụng rộng rãi ở Việt Nam và đóng vai trò là nền tảng chính cho cả các hoạt động thương mại điện tử lẫn bày tỏ bất đồng chính kiến. Vào tháng 1, Việt Nam đã cáo buộc Facebook vi phạm luật pháp nước này khi hãng cho phép người sử dụng đăng các lời lẽ chống chính quyền.

Từ tháng 7 đến tháng 12 năm ngoái, Báo cáo Minh bạch của Facebook cho biết họ đã hạn chế quyền truy cập đối với 1.553 bài đăng và 3 chủ tài khoản tại Việt Nam, so với chỉ có 265 hạn chế như vậy trong một vài tháng đầu năm 2018.

Việc hạn chế của Facebook có nghĩa là một nội dung được đăng lên Facebook nhưng không thể xem được ở một số quốc gia vì nó được coi là vi phạm luật pháp nước sở tại.

"Có một số lần chúng tôi có thể phải hạn chế quyền truy cập vào nội dung vì nó vi phạm luật pháp ở một quốc gia cụ thể, ngay cả khi nó không vi phạm các tiêu chuẩn cộng đồng của chúng tôi", một phát ngôn viên của Facebook nói với Reuters.

Nữ phát ngôn viên nói thêm : "Chúng tôi công bố thông tin về nội dung mà chúng tôi hạn chế dựa trên luật của nước sở tại trong Báo cáo Minh bạch của chúng tôi và cũng thông báo cho người đăng nội dung đã bị hạn chế".

Báo cáo Minh bạch của Facebook cho biết họ đã thực hiện các hạn chế dựa trên các báo cáo từ các bộ thông tin và công an của Việt Nam.

Theo một báo cáo được đăng trên trang web của chính phủ Việt Nam vào ngày 7/5, cho đến nay, Facebook đã xóa hơn 200 bài đăng có chứa nội dung chống nhà nước tại Việt Nam theo yêu cầu gỡ xuống của chính phủ.

Báo cáo của chính phủ Việt Nam cho biết Hà Nội đã thành lập một nhóm làm việc giữa Facebook, Bộ Thông tin và Truyền thông, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, cục thuế và Bộ Công an để giải quyết các vấn đề còn tồn tại.

Báo cáo cho biết nhóm làm việc đang tập trung vào ba lĩnh vực chính : nội dung vi phạm, phát triển kinh tế và thuế.

*****************

Facebook tăng chặn bài ‘vi phạm luật Việt Nam’

BBC, 24/05/2019

Facebook đã tăng số lượng nội dung mà trang này hạn chế truy cập tại Việt Nam hơn 500% trong nửa cuối năm 2018, công ty truyền thông xã hội khổng lồ của Hoa Kỳ cho biết trong một báo cáo đưa ra hôm thứ Sáu, trong bối cảnh Hà Nội tăng cường trấn áp tiếng nói bất đồng chính kiến trên internet.

Quốc hội Việt Nam đã biểu quyết thông qua Luật An ninh mạng hôm 12/6/2018.

Sự gia tăng chóng mặt này đặt câu hỏi liệu Facebook có chịu sức ép của chính phủ Việt Nam.

Tại Việt Nam, Luật An ninh mạng có hiệu lực vào tháng 1/2019, theo đó yêu cầu các công ty phải đặt văn phòng tại Việt Nam và lưu trữ dữ liệu ở trong nước.

Đầu tháng này, Tổ chức Ân xá Quốc tế cho biết gần 10% trong số 128 tù nhân bị giam giữ tại Việt Nam vì bày tỏ quan điểm bất đồng đã bị xử tù vì đăng bình luận chống nhà nước trên các trang mạng xã hội như Facebook.

Facebook có nhiều người dùng tại Việt Nam và đóng vai trò là nền tảng chính cho cả thương mại điện tử và bày tỏ bất đồng chính kiến.

Vào tháng 1/2019, Hà Nội đã cáo buộc Facebook vi phạm luật Việt Nam bằng việc cho phép người dùng đăng tải bình luận chống chính phủ.

Từ tháng 7 đến tháng 12 năm ngoái, Báo cáo Minh bạch của Facebook cho biết họ đã hạn chế quyền truy cập vào 1.553 bài và ba tài khoản tại Việt Nam, so với chỉ 265 "sự hạn chế" như vậy trong sáu tháng đầu năm 2018.

Một "sự hạn chế" là để chỉ một bài viết đăng lên Facebook mà không thể xem được ở một số quốc gia vì bị coi là vi phạm luật pháp nước sở tại.

"Có những lúc chúng tôi có thể phải hạn chế quyền truy cập vào nội dung vì nó vi phạm luật pháp ở một quốc gia cụ thể, ngay cả khi nó không vi phạm các tiêu chuẩn cộng đồng của chúng tôi, một người phát ngôn của Facebook nói với hãng tin Reuters.

Người phát ngôn này nói "Chúng tôi công bố thông tin về nội dung mà chúng tôi hạn chế dựa vào luật địa phương trong Báo cáo Minh bạch của chúng tôi và thông báo cho người đã đăng nội dung đó đã bị hạn chế".

Báo cáo minh bạch của Facebook cho biết họ đã thực hiện các hạn chế dựa trên các báo cáo từ các Bộ Thông tin và Truyền thông và Bộ Công an.

Theo một báo cáo được đăng trên trang web chính phủ Việt Nam vào ngày 7/05/2019, cho đến nay, Facebook đã xóa hơn 200 bài đăng có chứa nội dung chống nhà nước Việt Nam theo yêu cầu gỡ xuống của chính phủ.

Báo cáo của Chính phủ Việt Nam nói Hà Nội đã thành lập một nhóm làm việc giữa Facebook, Bộ Thông tin và Truyền thông, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, cục thuế và Bộ Công an để giải quyết các vấn đề còn tồn tại.

Báo này cho biết nhóm làm việc đang tập trung vào ba lĩnh vực chính : Vi phạm nội dung, phát triển kinh tế và thuế.

*******************

Facebook phản hồi về việc gỡ bỏ nội dung theo yêu cầu của Việt Nam

Hoàng Long, VOA, 17/05/2019

Facebook đã gỡ bỏ những nội dung liên quan tới hoạt động buôn bán động vật gặp nguy cấp và quảng cáo cờ bạc trái với những điều lệ của họ trong khi hạn chế một số nội dung "vi phạm luật" của Việt Nam, một phát ngôn viên của đại công ty công nghệ này nói với VOA.

Việt Nam xem nhiều nội dung đăng tải trên các trang mạng xã hội là "xấu độc" vì chỉ trích Đảng Cộng sản cầm quyền và chính phủ cũng như cá nhân các nhà lãnh đạo.

Bước đi này được thực hiện giữa lúc Việt Nam đang đẩy mạnh chiến dịch gây áp lực với các nền tảng mạng xã hội nhằm loại bỏ những nội dung bị cho là gây tổn hại đến an ninh quốc gia kể từ khi Luật An ninh mạng gây nhiều tranh cãi chính thức có hiệu lực vào ngày 1 tháng 1 năm nay.

Việt Nam trước đó đã cáo buộc Facebook - một trong những trang mạng xã hội phổ biến nhất Việt Nam - vi phạm luật này vì nhiều lần không hồi đáp những yêu cầu gỡ bỏ những fanpage bị cáo buộc kích động hoạt động ‘chống phá nhà nước.’

Truyền thông Việt Nam tuần trước cho hay Facebook đã gỡ bỏ "208/211 tài khoản giả mạo, 2.444 link rao bán, quảng cáo các sản phẩm, dịch vụ bất hợp pháp, hơn 200 link bài viết có nội dung chống phá Đảng, Nhà nước, vi phạm pháp luật Việt Nam, gỡ bỏ 215 fanpage quảng cáo game cờ bạc".

Trong khi đó Google được nói là đã ngăn chặn "hơn 7.000 video clip, gỡ nguyên 19 kênh có nội dung xấu độc trên mạng xã hội YouTube, đã gỡ 58/63 trò chơi vi phạm pháp luật Việt Nam trên kho ứng dụng Google Play", và Apple gỡ bỏ "9/15 trò chơi điện tử vi phạm quy định pháp luật Việt Nam trên AppStore" theo yêu cầu của Việt Nam.

Đây là kết quả của điều được mô tả là "các biện pháp đấu tranh an ninh chính trị, kinh tế, kĩ thuật" nhằm buộc các công ty công nghệ tuân thủ luật pháp Việt Nam, theo một bản tin của VietNamNet.

Google và Apple không hồi đáp yêu cầu bình luận của VOA nhưng Facebook xác nhận những nội dung bị gỡ bỏ là "tài khoản giả mạo, việc buôn bán động vật gặp nguy cấp, hoặc việc quảng cáo cờ bạc không được cho phép", vốn là những nội dung mà Facebook nói trái với Tiêu chuẩn Cộng đồng và Chính sách Quảng cáo của mình.

"Và chúng tôi sẽ loại bỏ những nội dung này ngay khi chúng tôi biết về chúng, bất kể là ai báo cáo với chúng tôi", một phát ngôn viên của Facebook hồi đáp qua email khi VOA hỏi yêu cầu gỡ bỏ nội dung được Việt Nam đưa ra khi nào.

"Cũng có những lần chúng tôi có thể phải hạn chế tiếp cận nội dung bởi vì nó vi phạm luật ở một nước cụ thể, mặc dù nó không vi phạm Tiêu chuẩn Cộng đồng của chúng tôi".

Với những nội dung rơi vào trường hợp này, Facebook giải thích rằng các đội ngũ pháp lí của họ sẽ "điều tra thấu đáo" để xác định tính chất thỏa đáng về mặt pháp lí của yêu cầu gỡ bỏ. Nếu nội dung được xét thấy có vi phạm luật địa phương, Facebook "có thể" hạn chế tiếp cận nội dung ở nước mà nội dung đó là bất hợp pháp. Điều này có nghĩa là nội dung đó vẫn có thể được tiếp cận ở những nơi khác trên thế giới.

"Chúng tôi kháng cự và chúng tôi thách thức những yêu cầu dường như vô lí hoặc quá rộng", phát ngôn viên Facebook nói.

Facebook không cho biết cụ thể trong phản hồi cho VOA những nội dung nào bị hạn chế tiếp cận vì vi phạm luật địa phương ngoài những tài khoản giả mạo và quảng cáo trái quy định, mà thay vào đó, chỉ ra Báo cáo Minh Bạch của họ thống kê số lượng những trường hợp hạn chế.

Báo cáo cho thấy trong khoảng thời gian nửa năm từ tháng 1 tới tháng 6 năm 2018, có tổng cộng 265 trường hợp bị hạn chế tiếp cận, tăng mạnh so với khoảng sáu tháng nửa sau của năm 2017 với chỉ 22 trường hợp. Không có số liệu thống kê được báo cáo cho những năm trước đó.

Việt Nam xem nhiều nội dung đăng tải trên các trang mạng xã hội là "xấu độc" vì chỉ trích Đảng Cộng sản cầm quyền và chính phủ cũng như cá nhân các nhà lãnh đạo. Luật An ninh mạng hình sự hóa những nội dung như vậy trong khi cũng yêu cầu các công ty công nghệ mở văn phòng đại diện và lưu trữ dữ liệu cá nhân người dùng tại Việt Nam.

Việt Nam nói luật này không nhằm mục đích kiểm soát hay làm lộ thông tin của công dân mà chỉ phục vụ điều tra, xử lí hành vi vi phạm về an ninh mạng. Nhưng các tổ chức vận động nhân quyền quốc tế chỉ trích nó là công cụ nhằm hỗ trợ lực lượng an ninh mở rộng do thám để phát hiện những người chỉ trích, nghĩa là xâm hại quyền riêng tư của người dùng internet.

Sự phổ biến của Facebook ở Việt Nam đã khiến nhiều người dùng lo ngại về những dàn xếp khả dĩ giữa nền tảng mạng xã hội này và chính phủ Hà Nội. Lo ngại này càng gia tăng khi Facebook bị săm soi về một loạt những vụbê bối về dữ liệu người dùng trong năm qua khiến công ty này bị điều tra ở Mỹ và một số nước khác trên thế giới.

Facebook hiện vẫn chưa mở văn phòng chính thức tại Việt Nam. Không rõ công ty này có kế hoạch mở văn phòng trong tương lai gần hay không.

Trong một bài viết đăng vào tháng 3, Giám đốc điều hành Facebook, Mark Zuckerberg, trình bày viễn kiến của ông cho một nền tảng mà ông nói đề cao việc kết nối một cách riêng tư và an toàn. Một trong những nguyên tắc mà ông đúc kết là lưu trữ dữ liệu an ninh.

"Mọi người nên kì vọng rằng chúng tôi sẽ không lưu trữ dữ liệu nhạy cảm ở những nước với thành tích nhân quyền kém như quyền riêng tư và quyền tự do biểu đạt nhằm bảo vệ dữ liệu khỏi bị tiếp cận một cách không thỏa đáng", ông cam kết.

Hoàng Long