Thông Luận

Đài Loan : ‘Giấc mộng Trung Hoa’ của Tập Cận Bình biến thành ác mộng

Bắc Kinh đã mất hết mọi cơ hội sáp nhập Đài Loan một cách hòa bình, nay chỉ còn giải pháp quân sự. Nhưng nếu "Hồng Kông là thất bại cho Bắc Kinh, Đài Loan có thể sẽ là địa ngục".

Những người ủng hộ tổng thống Thái Anh Văn trong một cuộc mít-tinh tại Đài Bắc ngày 10/10/2020. Reuters/Tyrone Siu

Đài Loan, xung đột Mỹ-Iran, cháy rừng ở Úc, đình công tại Pháp chưa thấy lối thoát, vợ chồng hoàng tử Harry rút lui khỏi các nhiệm vụ chính của Hoàng gia Anh, đó là các chủ đề chính của các nhật báo Pháp hôm nay 10/01/2020. Đặc biệt Đài Loan sắp bước vào cuộc bầu cử tổng thống ngày mai, dưới móng vuốt đe dọa của Trung Quốc, được tất cả các báo Paris đề cập đến.

"Hôm nay Hồng Kông, ngày mai đến lượt Đài Loan"

Trong bài phân tích mang tựa đề "Đài Loan : Khi ‘giấc mộng Trung Hoa’ của Tập Cận Bình biến thành ác mộng", Les Echos nhận xét bà Thái Anh Văn, "tội đồ" của Bắc Kinh rất nhiều hy vọng sẽ tái đắc cử tổng thống. Cuộc khủng hoảng Hồng Kông là một cú sốc lớn tại hòn đảo, nơi mà lời đe dọa của Tập Cận Bình đã gây ác cảm cho hàng loạt người dân Đài Loan.

"Hôm nay Hồng Kông, ngày mai đến lượt Đài Loan", câu khẩu hiệu này nở rộ trên tường các trường đại học Đài Loan và trong những cuộc biểu tình chống Trung Quốc, phản ánh nỗi lo ngày càng tăng của 23 triệu dân của hòn đảo chỉ nằm cách Hoa lục có 160 km.

Người dân Đài Loan vốn có "Phong trào Hoa hướng dương" trước cả "Phong trào Dù vàng" Hồng Kông năm 2014, cảm thấy mình là một cộng đồng cùng chung vận mệnh với cựu thuộc địa Anh. Libérationnhắc lại, người Đài Loan theo dõi từng ngày các sự kiện ở Hồng Kông, và cuối tháng 9/2019, đã có trên 100.000 người Đài Loan biểu tình ủng hộ phong trào đòi dân chủ Hồng Kông.

La Croixtrong bài "Trung Quốc cộng sản ám ảnh cuộc bầu cử tổng thống Đài Loan", nêu thêm một câu khẩu hiệu khác : "Chống lại Trung Quốc, bảo vệ Đài Loan". Đây là khẩu hiệu tranh cử của bà Thái Anh Văn, 63 tuổi, nữ tổng thống đầu tiên của thế giới Hoa ngữ. Một cái tát cho Trung Quốc, nhưng nhất là đối với đối thủ Hàn Quốc Du (Han Kuo Yu), 62 tuổi, người cho rằng "Đài Loan là bộ phận không thể tách rời của nền văn minh Trung Quốc".

Chống Trung Quốc : Yếu tố chính trong cuộc bầu cử tổng thống Đài Loan

Quan hệ Đài-Trung – ngày thêm căng thẳng – trở thành điểm chính của cuộc bầu cử lần này. Nhà chính trị học Vương Nghiệp Lập (Wang Yeh Lih) nhận xét : "Tình cảm chống Trung Quốc đã trở thành nhân tố chủ chốt trong các cuộc thăm dò".

Theo Les Echos, Tập Cận Bình đã phải trả giá đắt cho bài diễn văn hung hăng trên truyền hình ngày 02/01/2019 gởi đến "đồng bào Đài Loan" nơi mà ông không loại trừ việc thống nhất bằng vũ lực. Nếu bà Thái Anh Văn tái đắc cử, sẽ là thất bại trong ngắn hạn của ông Tập, người muốn hoàn thành giấc mơ của Mao Trạch Đông. Ông ta tin rằng thời gian sẽ đứng về phía mình, nhưng theo Les Echos, việc thống nhất Đài Loan một cách hòa bình nay đã là ảo tưởng.

Libérationcho rằng bà Thái phải cảm ơn ông Tập về bài diễn văn nói trên. Tập Cận Bình đe dọa : "Sự độc lập của Đài Loan chỉ dẫn đến một thảm họa khủng khiếp". Nữ tổng thống Đài Loan đáp trả ngay : "Trung Quốc phải đối mặt với một thực tế về sự hiện hữu của Trung Hoa Dân Quốc, không nên chối bỏ chế độ dân chủ mà người dân Đài Loan đã xây dựng nên". Stéphane Corcuff, chuyên gia về thế giới Trung Hoa đương đại ở Sciences-Po Lyon nhận xét : "Tập Cận Bình đã phạm một sai lầm chính trị với bài diễn văn này".

Đài Loan sẽ là địa ngục cho Bắc Kinh ?

Bài viết "Ở Đài Loan, nữ tổng thống không cúi mình trước đế quốc" chiếm hai trang lớn trên Libération nhắc lại cách đây một năm, bà Thái Anh Văn, được mệnh danh là "Tiểu Anh", uy tín đang sa sút và có nguy cơ thất bại. Nhưng nay bà rất nhiều khả năng tái đắc cử, vượt xa hai đối thủ khác đến 25 điểm.

Ông Ngô Chí Trung (Chih Chung Wu), đại diện Đài Loan tại Pháp thổ lộ Thái Anh Văn không phải là một chính khách truyền thống, bà được đào tạo để trở thành giảng viên đại học chứ không phải nhà lãnh đạo chính trị. Tuy nhiên ông Corcufff nhận xét gần đây bà có rất nhiều nỗ lực, bớt đi phương diện kỹ trị, xử sự phù hợp với văn hóa ngoại giao.

Sau Hồng Kông năm 1997 và Macao năm 1999, mục tiêu của Đảng cộng sản Trung Quốc là thống nhất luôn Đài Loan. Nguyên tắc "nhất quốc, lưỡng chế" thật ra ban đầu được đặt ra để dẫn dụ Đài Loan, trước khi áp dụng cho Hồng Kông. Ý tưởng là sáp nhập tất cả những lãnh thổ này vào Hoa lục, nhưng cho tự trị về kinh tế, chính trị và xã hội. Rất hấp dẫn trên giấy tờ, tuy nhiên trên thực tế, sau 22 năm Hồng Kông được trao trả, không có lời hứa nào được giữ về mặt dân chủ. Tất cả những quyền tự do căn bản bị gặm nhấm dần, cộng thêm bạo lực cảnh sát.

Chuyên gia Matthieu Duchatel, giám đốc chương trình Châu Á của Viện Montagne nhận xét trên Les Echos : "Bắc Kinh có năng lực kinh tế và quân sự để chuẩn bị cho thống nhất, nhưng vấn đề chính là mô hình Trung Quốc hoàn toàn không thu hút nổi xã hội Đài Loan dân chủ, vì ngày càng độc tài hơn". Một nhà nghiên cứu khác cảnh báo "Hồng Kông là thất bại cho Bắc Kinh, còn Đài Loan có thể sẽ là địa ngục".

Trung Quốc sẽ gia tăng áp lực lên Đài Loan

Trả lời phỏng vấn của nhật báo kinh tế Les Echos, nhà nghiên cứu J.Michael Cole thuộc Global Taiwan Institute cho rằng "Bắc Kinh sẽ gia tăng áp lực" lên Đài Loan.

Chủ trương của Tập Cận Bình cứng rắn hơn rất nhiều so với những người tiền nhiệm, và ông ta không có lý do gì để thay đổi. Việc thống nhất Đài Loan nằm trong "Giấc mộng Trung Hoa" mà ông Tập đã nhiều lần hứa hẹn với người dân Hoa lục. Nếu thấy tính chính danh của mình bị đe dọa vì việc thống nhất lâu quá vẫn chưa thành, ông ta có thể dùng đến những biện pháp cực đoan hơn.

Trước mắt, Bắc Kinh sẽ gia tăng áp lực lên hòn đảo, kể cả tập trận gần Đài Loan ; cô lập về ngoại giao và tăng cường ảnh hưởng, các hoạt động xâm nhập để chia rẽ xã hội Đài Loan. Trung Quốc cũng tiếp tục cuộc chiến tranh tâm lý để khuyến khích giới trẻ Đài Loan sang Hoa lục làm việc, áp đặt ý tưởng là nền kinh tế Đài Loan không có tương lai.

Thật ra đã từ lâu Bắc Kinh cố gắng chinh phục tình cảm của người Đài Loan bằng mọi cách, nhưng không thành công. Những người muốn thống nhất với Hoa lục chiếm một phần hết sức nhỏ, bản sắc Đài Loan ngày càng đậm nét nhất là ở lớp trẻ. Người dân Đài Loan thấy rõ sự độc tài của Tập Cận Bình : bắt giam cả triệu người Duy Ngô Nhĩ, đàn áp các tôn giáo, luật sư, tổ chức phi chính phủ, kiểm duyệt báo chí, xâm phạm Nhà nước pháp quyền ở Hồng Kông…

Nhưng Tập Cận Bình không quan tâm đến những ưu tư của họ, muốn tự mình ấn định thời điểm thống nhất. Bắc Kinh đã mất hết mọi cơ hội sáp nhập Đài Loan một cách hòa bình, nay chỉ còn giải pháp quân sự. Trung Quốc luôn đe dọa, nhưng nhà nghiên cứu J.Michael Cole không tin rằng sẽ biến thành hành động. Bắc Kinh vẫn chưa chắc sẽ thành công với chiến dịch tấn công Đài Loan – cái giá về nhân mạng, các hậu quả về ngoại giao và phản ứng của Hoa Kỳ là những yếu tố mà Trung Quốc phải cân nhắc.

Đài Loan : Mục tiêu của "fake news" Trung Quốc

Cũng về Đài Loan, Le Monde cho biết đảo quốc này đang là mục tiêu của các "fake news" Trung Quốc.

Là một xã hội cởi mở, dân chủ, Đài Loan hơn bao giờ hết đang là đích nhắm bóp méo thông tin của Bắc Kinh. Mục tiêu đầu tiên của các tin vịt này chính là tiến trình bầu cử : nhiều tin đồn nói rằng có một loại sáp được bôi lên phiếu bầu để cản trở việc đếm phiếu của ông Hàn Quốc Du. Tin khác lại khẳng định có những người tình nguyện kiểm phiếu bị từ chối, hoặc lãnh tụ sinh viên Hồng Kông Hoàng Chi Phong đã hành hung một ông già khi sang Đài Loan…

Bà Summer Chen, tổng biên tập Taiwan FactCheck Center, trung tâm kiểm tra tin giả được quốc tế công nhận cho biết : "Vai trò của chúng tôi không phải là đi tìm xuất xứ các tin vịt, mà phải kiểm tra cả đôi bên". Tuy nhiên có những hình ảnh giống y nhau xuất hiện cả ở Hồng Kông lẫn Đài Loan, bằng tiếng Quảng Đông rồi bằng quan thoại. Hoặc sử dụng chữ giản thể của Hoa lục thay vì phồn thể ở Đài Loan, hay những từ ngữ đặc trưng chỉ được dùng ở Trung Quốc.

Chính quyền Đài Loan đã cảnh báo người dân từ khi ông Hàn Quốc Du, một người vô danh bỗng đắc cử thị trưởng Cao Hùng, thành phố vốn là thủ phủ của đảng Dân Tiến. "Trump của Đài Loan" vốn giỏi xoay sở trong việc xách động mạng xã hội. Facebook từ ngày 01/01/2020 đã lập ra một "war room" chống tin vịt ở Đài Loan, xóa hàng trăm tài khoản đáng ngờ.

Bắc Kinh còn bị nghi ngờ dùng phương tiện công nghệ để tuyên truyền. Đó là những "nhà máy sản xuất nội dung" thường xuyên xuất hiện trên internet Đài Loan. Chẳng hạn "Qiqi đọc thông tin", không hề có quảng cáo, như vậy được ai tài trợ ? Hoặc "Mission", đăng những tin tức ủng hộ Hàn Quốc Du, đã nhiều lần bị Facebook xóa nhưng tái xuất với tên khác. Nhiều youtuber có hàng trăm ngàn người theo dõi thường xuyên xuất hiện, với nhiều điểm tương tự nhau. Một công ty ở Tứ Xuyên đã được nhận ra là kẻ đứng sau lời đề nghị với các thanh niên 20-25 tuổi "trở nên nổi tiếng nếu quảng bá cho việc thống nhất Đài Loan".

Cháy rừng ở Úc : Thảm họa chưa có hồi kết

Về thảm trạng cháy rừng nước Úc, Le Figaro chạy tựa "Thảm họa chưa có hồi kết". Khoảng 30 người thiệt mạng, 100.000 kilomet vuông ra tro, hàng trăm triệu con thú bị thiêu cháy : chính quyền Úc đuối sức trước nạn cháy rừng hoành hành đã ba tháng qua. Trong bài xã luận, tờ báo kêu cứu "Cháy !"

Một đất nước phong cảnh xinh đẹp như trong bưu thiếp, với nhiều loài thực vật và động vật phong phú, những bãi biển tuyệt vời cho những người thích chơi lướt ván, bỗng chốc trở thành địa ngục. Trước thảm họa, nhiều nhân vật nổi tiếng trong thể thao và điện ảnh đã kêu gọi đóng góp.

Cách đây 30 năm, thế giới xúc động trước những thảm họa nhân đạo như boat people, nạn đói ở Ethiopia… và giờ đây đến lượt thảm họa sinh thái. Tại nước Úc đang bốc cháy, bên cạnh những sinh mạng con người, còn có những loài động vật và thực vật bị tiêu diệt, có thể là vĩnh viễn. Theo Le Figaro, người với người từ lâu đã là chó sói, nhưng nay con người còn trở thành con sói đối với hành tinh : khí hậu bị hâm nóng chủ yếu do hoạt động của loài người.

Thụy My

Đài Loan : Trung Quốc là "cường quyền" ở Thái Bình Dương (RFI, 07/10/2019)

Tại Đài Bắc, ngày 07/10/2019, trong cuộc hội thảo về hợp tác giữa các nước Thái Bình Dương, ngoại trưởng Đài Loan Ngô Chiêu Tiếp lên án Trung Quốc tiến hành một chính sách "bành trướng theo kiểu cường quyền", thiết lập căn cứ quân sự tại hai quốc đảo Salomon và Kiribati, sau khi quân sự hóa Biển Đông.

Khu phố Ngoại giao tại Đài Bắc, nơi đặt sứ quán của hơn mười quốc gia công nhận Đài Loan. Ảnh chụp ngày 23/08/2019. Reuters/Tyrone Siu

"Đài Loan được tin Trung Hoa lục địa muốn lập một đài ra-đa tại Kirabati và xây một quân cảng tại Salomon". "Chiến lược lâu dài của Bắc Kinh là nhằm biến Nam Thái Bình Dương thành ao nhà thứ hai của Trung Quốc sau Biển Đông".

Trên đây là tuyên bố của ngoại trưởng Đài Loan Ngô Chiêu Tiếp tại cuộc hội thảo về hợp tác giữa các nước Thái Bình Dương có sự tham dự của trợ lý ngoại trưởng Mỹ Sandra Oudkirk, đại diện của các nước Úc, New Zealand và các quốc đảo Nam Thái Bình Dương.

Với nhận định này, ngoại trưởng Đài Loan kêu gọi Hoa Kỳ và các nước Nam Thái Bình Dương phải có phản ứng đừng để quá muộn. Cụ thể là phải mạnh mẽ chống lại các biện pháp của Bắc Kinh làm "giảm sự hiện diện của Đài Loan" trong vùng Thái Bình Dương.

Với hai quốc đảo Salomon và Kirabati vừa bỏ Đài Bắc để bang giao với Bắc Kinh, Đài Loan chỉ còn quan hệ với bốn đảo trong vùng là Palau, Marshall, Tuvalu và Nauru.

Theo Reuters, sự kiện trợ lý ngoại trưởng Mỹ Sandra Oudkirk tham dự hội thảo được xem là một nỗ lực của Washington gia tăng hỗ trợ Đài Loan. Tuy có quan hệ ngoại giao và thương mại quan trọng với Hoa lục và tuyên bố tôn trọng "nguyên tắc một nước Trung Hoa duy nhất", Hoa Kỳ vẫn trợ giúp chính phủ Đài Loan về quân sự và đầu tư buôn bán.

Tú Anh

******************

Đài Loan : Trung Quốc thực thi ‘chủ nghĩa bành trướng độc đoán’ ở Thái Bình Dương (VOA, 07/10/2019)

Hôm 07/10, Đài Loan nói rằng Trung Quốc đang thực thi "chủ nghĩa bành trướng độc đoán" ở Thái Bình Dương, dẫn ra các tin tức về kế hoạch hiện diện quân sự của Trung Quốc tại hai quốc gia Thái Bình Dương mà gần đây đã cắt đứt quan hệ với Đài Bắc nhưng lại tuyên bố thắt chặt quan hệ với Bắc Kinh, theo Reuters.

Ngoại trưởng Đài Loan Joseph Wu

Reuters trích lời Bộ trưởng Ngoại giao Đài Loan Joseph Wu nói tại một diễn đàn về hợp tác giữa các nước ở Thái Bình Dương: "Chúng tôi đã xem các tin tức cho rằng Trung Quốc quan tâm đến việc mở lại trạm radar ở Kiribati và xây dựng một căn cứ hải quân ở tỉnh Western thuộc Quần đảo Solomon."

"Từ quan điểm chiến lược dài hạn, những người bạn và đối tác cùng chí hướng nên thực sự lo lắng rằng liệu Thái Bình Dương có còn tự do và rộng mở hay không, và liệu các tác nhân chính có tuân theo trật tự dựa trên luật pháp quốc tế hay không," ông Wu nói thêm.

Vào tháng trước, Quần đảo Solomon và Kiribati đã quyết định công nhận Trung Quốc, và từ bỏ mối quan hệ với hòn đảo tự trị và dân chủ Đài Loan. Bắc Kinh tuyên bố Đài Loan là một tỉnh của mình và cho rằng Đài Loan không có quyền thiết lập quan hệ cấp nhà nước với nước ngoài.

Điều đó đã làm giảm số lượng các đồng minh ngoại giao của Đài Loan ở Thái Bình Dương xuống chỉ còn bốn nước: Palau, Quần đảo Marshall, Tuvalu và Nauru. Đài Loan hiện có quan hệ ngoại giao chính thức với 15 quốc gia.

Ông Wu kêu gọi các nước bao gồm Hoa Kỳ hãy chống lại các động thái của Trung Quốc hòng làm giảm bớt sự hiện diện của Đài Loan tại Thái Bình Dương.

"Tôi chắc chắn không muốn chứng kiến Thái Bình Dương biến thành một Biển Đông khác, [và] một ngày kia chúng ta sẽ thở dài than rằng đã quá muộn để làm bất cứ điều gì," ông Wu nói khi đề cập đến các động thái của Trung Quốc nhằm xây dựng các căn cứ quân sự trên các đảo nhân tạo và các rạn san hô trong vùng lãnh hải đang có tranh chấp.

Bộ Ngoại giao Trung Quốc chưa phản hồi ngay trước yêu cầu bình luận của Reuters về phát biểu Đài Loan.

*******************

Biển Đông : Tàu Trung Quốc thăm dò ngày càng sát bờ biển Việt Nam (RFI, 06/10/2019)

Thông tin từ giới chuyên gia theo dõi tình hình lưu hành trên mạng Internet cho thấy là từ cuối tháng 9, đầu tháng 10/2019, tàu Trung Quốc đã mở hai mặt trận trong vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam.

Vị trí bãi Tư Chính - Nguồn : Google Map.

Ngày 03/10/2019, phát ngôn viên bộ Ngoại Giao Việt Nam tố cáo Trung Quốc cho tàu mở rộng hoạt động trong vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam, nhưng không cho biết chi tiết cụ thể.

Tuy nhiên, theo quan sát của giới chuyên gia, một mặt, Bắc Kinh cho tàu thăm dò ngày càng áp sát bờ biển miền Trung Việt Nam. Mặt khác, Trung Quốc tung tàu hải cảnh đẩy mạnh các hoạt động phá hoại công việc của giàn khoan Hakuryu tại lô 6.1 gần Bãi Tư Chính.

Trên mạng Twitter, tài khoản Pham Thang Nam công bố một loạt hình ảnh sơ đồ vị trí chiếc tàu Trung Quốc dựa theo tín hiệu nhận dạng AIS, cho thấy rõ hành trình của tàu khảo sát Trung Quốc Hải Dương Địa Chất 8 từ lúc chiếc tàu này trở lại vùng đặc quyền kinh tế Việt Nam lần thứ tư hôm 28/09. Bản đồ công bố sáng ngày 06/10/2019 cho thấy chiếc tàu Trung Quốc chỉ cách bờ biển Việt Nam không đầy 100 hải lý.

Ảnh chụp màn hình tin nhắn từ tài khoản Twitter Pham thang Nam về hành trình dọc bờ biển miền Trung Việt Nam của tàu khảo sát Trung Quốc Hải Dương Địa Chất 8. Copie écran Twitter

Tàu khảo sát Trung Quốc lần này không đi xuống phía bãi Tư Chính, mà đi ngược lên phía bắc, di chuyển lên xuống theo chiều dọc trong dải biển nằm giữa vĩ độ ngang với Phan Thiết ở phía dưới, và gần ngang với Quảng Ngãi ở phía trên.

Điều đáng nói là chiếc tàu này ngày càng áp sát bờ biển Việt Nam, và theo ghi nhận mới nhất vào 5 giờ sáng nay 06/10, giờ Việt Nam, vị trí con tàu có lúc chỉ cách đảo Hòn Lớn ở tỉnh Khánh Hòa hay mũi Đại Lãnh tỉnh Phú Yên khoảng 90 hải lý.

Các dữ liệu do tài khoản này tiết lộ trùng hợp với cảnh báo hôm 30 tháng 9 vừa qua của giáo sư Ryan Martinson thuộc trường Hải Chiến Mỹ,  cũng đã công bố một bản đồ xác định sự kiện là từ ngày rời Đá Chữ Thập ở Trường Sa hôm 27/09, tàu khảo sát HD 8 của Trung Quốc đã đi ngược lên phía bắc để thăm dò một khu vực dọc theo bờ biển Việt Nam từ Phan Thiết lên đến gần Quảng Ngãi.

Song song với việc cho tàu khảo sát lên hoạt động trong vùng biển Việt Nam ngoài khơi miền Nam Trung Bộ, Bắc Kinh tiếp tục cho tàu hải cảnh sách nhiễu hoạt động của giàn khoan Hakuryu 5 tại khu vực Lô 6.1.

Tài khoản IndoPacific_SCS_Info hôm 03/06 báo động là trong 24 tiếng đồng hồ trước đó, hai tàu hải cảnh Trung Quốc là 37111 và 31302 đã có những thao tác gây nguy hiểm, cắt đường đi của chiếc tàu hậu cần Crest Argus 5 phục vụ cho giàn khoan Hakuryu 5.

Theo nguồn tin này, thì đó là một hành vi « leo thang nghiêm trọng, có thể dẫn đến hậu quả khó lường ».

Ngày hôm qua, 05/10, tài khoản này cho biết là một số nguồn tin tiết lộ rằng có đến 28 tàu hải cảnh và dân quân biển Trung Quốc hoạt động hỗ trợ cho tàu khảo sát Hải Dương Địa Chất 8 và sách nhiễu giàn khoan của Việt Nam tại Bãi Tư Chính.

Bình luận về các thông tin nói trên, ông Shekhar Sinha, một phó đô đốc Hải Quân Ấn Độ đã hồi hưu, hiện là chuyên gia phân tích, trong một tin nhắn Twitter vào hôm qua đã cho rằng diễn biến tại Bãi Tư Chính đã « trở nên nguy hiểm cho hòa bình thế giới », và đã đến lúc Liên Hiệp Quốc phải quan tâm, và nhóm P4, tức là 4 thành viên thường trực còn lại (Nga, Anh, Pháp, Mỹ) của Hội Đồng Bảo An có trách nhiệm nêu lên vấn đề.

Trọng Nghĩa

Đài Loan bắn hơn 100 tên lửa, F-16 giả định đánh tàu Liêu Ninh (RFA, 31/07/2019)

Trong cuộc tập trận bắn đạn thật diễn ra hai ngày từ hôm 29/7, quân đội Đài Loan đã phóng tổng cộng hơn 100 quả tên lửa bao gồm 12 loại có tầm bắn qua eo biển Đài Loan. Hãng tin CNA của Đài Loan dẫn nguồn tin từ Bộ Quốc phòng cho biết tin này hôm 30/7.

Hình minh họa. Máy bay F-16 (phải) trong cuộc tập trận Han Glory ở hạt Bành Hồ, phía Nam Đài Loan hôm 30/5/2019 AFP

Cuộc diễn tập diễn ra vào giữa lúc Trung Quốc cũng đang tiến hành hai cuộc diễn tập khác ở phía bắc và tây Đài Loan từ hôm 28/7 và sẽ kéo dài đến ngày 2/8 tới.

CNA trích lời phát ngôn viên Bộ Quốc phòng, ông Lee Chao-ming cho biết Đài Loan đã phóng 117 quả tên lửa tầm xa và tầm trung ra vùng biển ngoài khơi phía đông của Đài Loan trong hai ngày 29 và 30/7. Trong số này có 40 quả được phóng hôm 29/7.

Theo UPI, cũng trong cùng ngày, các chiến đấu cơ F-16 của Đài Loan đã diễn tập nhắm bắn tàu chiến, sử dụng tên lửa chống tàu AGM-84 Harpoon. Diễn tập này được coi là giả định chống lại tàu sân bay Liêu Ninh của Trung Quốc.

Theo Liberty Times của Đài Loan, những máy bay chiến đấu khác tham gia cuộc tập trận đã thả những trái bom 2.000 pound trong 8 lần để đánh chìm các mục tiêu tấn công trên biển.

Đây được coi là lần đầu tiên kể từ năm 2001, quân đội Đài Loan sử dụng tên lửa Harpoon trong một cuộc diễn tập.

Trước đó, hôm 29/7, Cơ quan An toàn Hàng hai của Trung Quốc cho biết quân đội Trung Quốc bắt đầu thực hiện các cuộc tập trận trong tuần này gần Đài Loan.

Global times trích lời ông Wei Dongxu, một chuyên gia phân tích quân sự của Trung Quốc, cho biết những cuộc tập trận được Quân đội Giải phóng Nhân dân Trung Quốc thực hiện hàng năm, nhưng Hoa Kỳ đã cho tàu chiến đi qua eo biển Đài Loan, và thậm chí còn bán vũ khí cho Đài Loan. Vì vậy, cuộc tập trận được coi như một sự đánh chặn.

***************

Đài Loan tập trận bắn đạn thật sau khi Trung Quốc tuyên bố tập trận (RFA, 29/07/2019)

Viện Khoa học và Công nghệ Quốc gia Chung Shan của quân đội Đài Loan vừa tập trận bắn đạn thật hôm thứ Hai, ngày 29/7 ở căn cứ ven biển thuộc hạt Bành Hồ. Hãng tin CNA của Đài Loan trích tin từ Bộ Quốc phòng Đài Loan cho biết như vậy.

Hình minh họa. Tập trận Han Glory ở hạt Bành Hồ, phía nam Đài Loan hôm 30/5/2019 AFP

Theo Bộ Quốc phòng Đài Loan, trong cuộc tập trận diễn ra một ngày, tên lửa được bắn ra ở khoảng cách 250 km từ căn cứ Jiupeng vào vùng nước phía đông Đài Loan ở độ cao không giới hạn.

Trước đó, vào ngày 24/7, Đài Loan cũng thực hiện một cuộc tập trận bắn đạn thật tại căn cứ Jiupeng. Tại cuộc tập trận này, tên lửa được bắn lên trời vào đất liền ở vùng ngoài khơi hạt Yilan.

Trong khi đó, hãng tin Reuters hôm 29/7 trích nguồn từ cơ quan an toàn hàng hải của Trung Quốc cho biết quân đội Trung Quốc bắt đầu thực hiện các cuộc tập trận trong tuần này tại vùng biển gần Đài Loan.

Tờ Global Times của Đảng Cộng sản Trung Quốc hôm 29/7 trích thông tin từ giới chức chính phủ cho biết quân đội nước này bắt đầu tập trận ở biển Hoa Đông vào lúc 6 giờ chiều ngày Chủ Nhật, 28/7 và sẽ kéo dài đến 6 giờ chiều ngày thứ Năm, 1 tháng 8.

Hoa Đông là vùng biển Trung Quốc đang có những tranh chấp về chủ quyền với Nhật Bản.

Theo Global Times, cuộc tập trận ở Biển Đông bắt đầu vào 6 giờ sáng thứ Hai, ngày 29/7 và dự kiến kéo dài đến 6 giờ chiều ngày thứ Sáu, 2 tháng 8.

Hai khu vực tập trận của Trung Quốc nằm trong vùng nước ở phía bắc và tây của Đài Loan.

Cơ quan an toàn hàng hải của Trung Quốc không cho biết cụ thể lực lượng nào sẽ tham gia tập trận.

Hồi tuần trước, Sách Trắng quốc phòng Trung Quốc được công bố, trong đó Bắc Kinh khẳng định Đài Loan là lãnh thổ không thể tách rời của Trung Quốc, đồng thời cảnh báo những người có ý muốn đòi độc lập cho Đài Loan khỏi Trung Quốc, ý muốn nói đến Đảng Dân Chủ Tiến Bộ của Tổng thống Thái Anh Văn.

Global times trích lời ông Wei Dongxu, một chuyên gia phân tích quân sự của Trung Quốc, cho biết những cuộc tập trận được Quân đội Giải phóng Nhân dân Trung Quốc thực hiện hàng năm, nhưng Hoa Kỳ đã cho tàu chiến đi qua eo biển Đài Loan, và thậm chí còn bán vũ khí cho Đài Loan. Vì vậy, cuộc tập trận được coi như một sự đánh chặn.

Hôm 8/7 vừa qua, Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ đã phê chuẩn kế hoạch bán hơn 2 tỷ đô la vũ khí cho Đài Loan.

Thủ tướng Malaysia yêu cầu Trung Quốc xác định ‘cái gọi là quyền sở hữu’ ở Biển Đông (VOA, 07/03/2019)

Thủ tướng Malaysia Mahathir Mohamad hôm 7/3 nói rằng Trung Quốc nên xác định rõ "cái gọi là quyền sở hữu" của họ ở khu vực Biển Đông đang tranh chấp, để các nước có tuyên bố chủ quyền khác có thể bắt đầu khai thác lợi ích trong vùng biển giàu tài nguyên này.

Thủ tướng Mahathir Mohamad.

Trong một cuộc phỏng vấn với đài ABS-CBN ở Manila, Thủ tướng Mahathir nói rằng "nếu không có giới hạn, thì yêu sách chủ quyền của Trung Quốc sẽ không ảnh hưởng nhiều đến chúng ta". Đồng thời, ông cũng nhấn mạnh đến tầm quan trọng của "tự do hàng hải" trên tuyến thủy lộ đông đúc.

Trung Quốc tuyên bố chủ quyền trên gần như toàn bộ Biển Đông nhưng từ chối xác định phạm vi yêu sách chủ quyền của mình, ngoại trừ một đường 9 đoạn (đường lưỡi bò) mơ hồ trên bản đồ, làm phức tạp tranh chấp với các nước cũng có tuyên bố chủ quyền là Việt Nam, Đài Loan, Malaysia, Philippines và Brunei.

"Chúng ta phải nói chuyện với Trung Quốc về việc xác định yêu sách chủ quyền của họ và ‘quyền sở hữu’ hay ‘cái gọi là quyền sở hữu’ mà họ tuyên bố có nghĩa là gì, để chúng ta có thể tìm ra phương cách có được một số lợi ích từ đó", ông Mahathir nói.

"Tôi cho rằng dù yêu sách của Trung Quốc có là gì, thì điều quan trọng nhất là Biển Đông nói riêng phải được mở cửa cho hàng hải", ông Mahathir nói thêm. "Không hạn chế, không trừng phạt và nếu điều đó xảy ra, thì tôi nghĩ những tuyên bố của Trung Quốc sẽ không ảnh hưởng nhiều đến chúng ta".

Thủ tướng Mahathir đang có chuyến thăm Manila để hội đàm với Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte và các quan chức hàng đầu khác. Họ cảm ơn Malaysia vì đã là trung gian cho các cuộc đàm phán hòa bình giữa chính phủ Philippines và lực lượng du kích Hồi giáo ở miền Nam nước này, quê hương của người Hồi giáo thiểu số ở quốc gia theo Công giáo La Mã.

Nhà lãnh đạo 93 tuổi của Malaysia là thủ tướng lâu đời nhất thế giới. Ông từng đến thăm Philippines trong tư cách thủ tướng vào năm 1987 và 1994.

******************

Đài Loan chống đối ý tưởng thống nhất của Tập Cận Bình (VOA, 07/03/2019)

Lời cảnh báo Trung Quốc đưa ra hôm 5/3 rằng Đài Loan nên tránh theo đuổi độc lập chính trị đã khởi động điều mà một nhà hoạch định chính sách cấp cao ở Đài Bắc dự đoán là một loạt những hành động mới nhằm kéo hòn đảo này lại gần hơn với sự kiểm soát của Bắc Kinh.

Tổng thống Đài Loan Thái Anh Văn chống lại việc thống nhất với Trung Quốc

Trong một bản báo cáo trước Đại hội đại biểu Nhân dân Toàn quốc (tức Quốc hội) ở Bắc Kinh, Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường nói rằng chính phủ của ông sẽ ‘kiên quyết phản đối và kiềm chế’ bất cứ nỗ lực nào để chia tách Đài Loan khỏi Trung Quốc, Tân Hoa Xã đưa tin. Đài Loan, mặc dù đã tự trị trong hơn 70 năm, chưa bao giờ tuyên bố độc lập trong Hiến pháp.

Sau phiên họp Quốc hội thường niên kéo dài 10 ngày ở Bắc Kinh, chính phủ Trung Quốc sẽ mời một danh sách các nhân vật Đài Loan đến tham dự các sự kiện để thảo luận về lời kêu gọi của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình hôm 2/1 về hòa bình, thống nhất, đối thoại và cùng phát triển của hai bờ eo biển Đài Loan, ông Khưu Thủy Chính, Thứ trưởng của Đài Bắc phụ trách các vấn đề đại lục nói với VOA. Chính phủ của ông bác bỏ việc thống nhất với đại lục.

Bắc Kinh đã tuyên bố chủ quyền đối với Đài Loan kể từ cuộc nội chiến Quốc-Cộng vào những năm 1940 và không loại trừ việc sử dụng vũ lực để thống nhất hai bờ eo biển. Trên 80% người dân Đài Loan chống thống nhất, các cuộc thăm dò của chính phủ cho biết. Đề xuất của ông Tập vào ngày 2/1, được gọi là ‘Năm điểm của ông Tập’, lặp lại lập trường kiên quyết của Bắc Kinh rằng hai bên phải thống nhất.

"Chúng ta có thể thấy gần đây là những tổ chức được thành lập ở Đài Loan đang mời các doanh nhân và sinh viên Đài Loan đến dự các hội thảo và diễn đàn", ông Khưu nói. "Chúng tôi nghĩ rằng, sau Đại hội đại biểu Nhân dân toàn quốc, họ sẽ thúc đẩy một loạt các đạo luật và hoạt động để kêu gọi sự ủng hộ đối với Năm điểm của ông Tập".

Kỳ họp Quốc hội thường niên này quy tụ khoảng 3.000 đại biểu và thường bắt đầu và kết thúc bằng lời kêu gọi thống nhất Đài Loan với Trung Quốc. Kỳ họp năm nay trùng hợp với đợt công bố 31 biện pháp khích lệ của chính phủ Trung Quốc để đưa công dân Đài Loan đến đại lục làm việc, nghiên cứu và đầu tư. Đó cũng là cột mốc chính trị chính kể từ bài phát biểu của ông Tập.

Kỳ họp lần nay sẽ ‘có sự quan tâm cao độ’ từ các quan chức ở Đài Bắc, ông Khưu nói.

Quốc hội Trung Quốc, vốn được nhìn nhận rộng rãi là cơ quan bù nhìn của đảng Cộng sản, có thể phê chuẩn những đạo luật về các chính sách chính trị và kinh tế. Hồi năm 2005, họ đã thông qua đạo luật chống ly khai thứ hai vốn chính thức cho phép sử dụng vũ lực chống lại Đài Loan nếu cần để ngăn chặn hòn đảo này chính thức tuyên bố độc lập.

Tại kỳ họp này, Quốc hội có thể thông qua những đạo luật để hậu thuẫn cho những đề xuất mà ông Tập đưa ra hồi đầu năm, ông Khưu nói.

Các sự kiện gắn liền với kỳ họp Quốc hội năm nay có thể bàn thảo đề nghị của ông Tập về nguyên tắc ‘một đất nước-hai chế độ’ dành cho Đài Loan, ông Khưu nói thêm. Điều này có nghĩa là Bắc Kinh sẽ kiểm soát tổng thể Đài Loan trong khi hòn đảo này được tự chủ về kinh tế ở mức độ nhất định.

Tham vấn dân chủ

Các hoạt động sau kỳ họp Quốc hội nhằm vào Đài Loan nhiều khả năng sẽ phối hợp với lời kêu gọi của ông Tập hồi tháng 1 về ‘tham vấn dân chủ’ giữa các lãnh đạo Trung Quốc và các phe phái chính trị ở Đài Loan ngoài Đảng Dân Tiến cầm quyền, ông Khưu nói.

Đảng Dân Tiến cầm quyền có quan điểm cứng rắn trong quan hệ với Trung Quốc và Tổng thống Đài Loan, bà Thái Anh Văn, đã chọc giận Bắc Kinh với việc bác bỏ lời kêu gọi đối thoại.

Tuy nhiên Quốc dân Đảng, đảng đối lập chính ở Đài Loan, ủng hộ đối thoại với Bắc Kinh. Đảng này dự kiến sẽ đối đầu với đảng cầm quyền trong cuộc bầu cử Tổng thống vào năm 2020. Nhiều người Đài Loan ủng hộ đối thoại thương mại và đầu tư với Trung Quốc trong khi duy trì quyền tự trị.

Ông Hàn Quốc Du, thị trưởng thành phố cảng Cao Hùng được Quốc dân Đảng ủng hộ, sắp sửa có chuyến thăm hai thành phố ở đại lục vào cuối tháng 3. Văn phòng của Bắc Kinh lo về các vấn đề Đài Loan bày tỏ ‘hoan nghênh và ủng hộ’, Tân Hoa Xã đưa tin.

Ông Khưu lưu ý rằng các chính phủ khác đã từng đàm phán hòa bình với Trung Quốc ‘không bao giờ có kết quả tốt đẹp’.

"Chúng tôi hy vọng rằng người dân và đồng bào của chúng tôi có thể có tất cả những hiểu biết thông thường này và cùng nhau bảo vệ cho nền tự trị dân chủ của chúng ta", ông nói.

Văn phòng của Bắc Kinh lo về các vấn đề Đài Loan có thể đang nghiên cứu các cách làm để thực hiện ‘tham vấn dân chủ’, ông Tôn Vân, nghiên cứu cao cấp chương trình Đông Á của Viện nghiên cứu Stimson ở Washington, D.C., cho biết.

"Tôi cảm thấy nhất định họ đang làm cái gì đó", ông Tôn giải thích. "Nếu không thì họ không thể nào đáp ứng lời kêu gọi của ông Tập Cận Bình về tham vấn dân chủ với tất cả các lực lượng chính trị từ tất cả các ngành nghề và các lĩnh vực ở hai bờ eo biển Đài Loan".

"Những cuộc tham vấn này sẽ phù hợp với tiến trình phát triển hòa bình của quan hệ xuyên eo biển Đài Loan cũng như với ý chí của đồng bào hai bờ eo biển và dòng chảy của thời đại", Tân Hoa Xã dẫn lời phát ngôn nhân của Văn phòng Các vấn đề Đài Loan cho biết.

Giọng điệu ôn hòa

Ông Tập cũng ở trong thế đề phòng sau khi chuyện Tổng thống Đài Loan bác bỏ bài diễn văn hôm 2/1 của ông Tập giúp cho bà Thái tăng 10 điểm phần trăm tỷ lệ ủng hộ, ông Lâm Trung Bân, giáo sư về nghiên cứu chiến lược đã nghỉ hưu ở Đài Bắc, nhận định.

Ông Lâm lưu ý rằng ông Uông Dương, ủy viên Thường vụ Bộ Chính trị, đã bỏ ‘năm điểm’ tại một hội thảo hồi cuối tháng 1.

"Tôi nghĩ ông Tập đã có bài học đầu tiên sau khi ông nêu lên năm điểm vốn đã đẩy bà Thái từ chỗ thấp lên vị trí rất cao, và đó là lý do tại sao ông Tập phải đổi lập trường", ông Lâm nói thêm.

Trung Hoa Dân Quốc nay gọi là Đài Loan phát triển được là nhờ nước Mỹ điều này chúng ta đều đã biết.

Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa còn được gọi là Trung Quốc tăng trưởng kinh tế cũng chính nhờ dựa trên mô hình xuất cảng thúc đẩy tăng trưởng của Mỹ và nhờ Mỹ mở cửa cho hàng hóa giao thương thì ít người biết đến.

Một Đài Loan, Một Trung Quốc

Biết được lịch sử phát triển xã hội Trung Hoa giúp chúng ta hiểu rõ hơn về vai trò của nước Mỹ trong việc phát triển kinh tế toàn cầu và hậu quả của "chủ nghĩa xã hội mang bản sắc Trung Quốc" mà Bắc Kinh đang theo đuổi.

Khu công nghiệp xuất cảng đầu tiên

Puerto Rico đảo quốc thuộc khối Thịnh Vượng Chung Hoa Kỳ đã nhanh chóng chuyển đổi từ một quốc gia nông nghiệp sang công nghiệp dựa trên giáo dục và xuất cảng.

Trước tiên, Hoa Kỳ giúp Puerto Rico có một nền giáo dục phổ thông tương đương với Mỹ. Nếu sống ở Hoa Kỳ, dân Puerto Rico được công nhận là công dân Mỹ vì thế nhiều người đã gởi con em sang Mỹ du học.

Trước đây nguồn lợi chính Puerto Rico là trồng mía và xuất khẩu đường. Đến năm 1942, Hoa Kỳ xây dựng Puerto Rico thành một khu công nghiệp, sử dụng nguồn nhân công rẻ và xuất cảng miễn thuế sang Mỹ.

Puerto Rico hiện có thu nhập bình quân đầu người cao nhất Châu Mỹ La Tinh. Nông nghiệp chỉ còn chiếm 1%, công nghiệp chiếm 45% và dịch vụ chiếm 54%.

Thành công tại Puerto Rico đã được người Mỹ áp dụng cho nhiều quốc gia khác như Đài Loan, Nam Hàn, Nhật bản, Trung Quốc,… và cả cho Việt Nam. Nhưng kết quả chỉ vài quốc gia thực sự thành công trong đó có Đài Loan.

Công bằng, thịnh vượng và tiến bộ

Năm 1949 khi cộng sản chiếm được lục địa, chính phủ Tưởng Giới Thạch phải rút sang Đài Loan và nhờ sự giúp đỡ của Mỹ xây dựng hòn đảo này thành một quốc gia tiến bộ.

Phát triển xã hội Đài Loan dựa trên kinh tế tự do và chủ trương dân sinh hạnh phúc của Tôn Dật Tiên.

Chính phủ cho cải cách ruộng đất để nông dân có ruộng cấy cày. Những điền chủ bán ruộng đất cho chính phủ lại được khuyến khích đầu tư vào các kỹ nghệ nhẹ phục vụ tiêu dùng quốc nội.

Chính phủ cho phát triển giáo dục từ bậc phổ thông lên đến đại học. Nhiều sinh viên được gởi sang Mỹ du học để khi về nước có thể phục vụ phát triển kinh tế Đài Loan.

Đến năm 1966, Mỹ cho phép hàng hóa Đài Loan được miễn thuế hay nhập cảng vào Mỹ với thuế quan nhẹ, đồng thời cho đầu tư vào kỹ nghệ sản xuất phục vụ xuất cảng tại Đài Loan.

Khu chế xuất (Export Processing Zone) đầu tiên của thế giới được xây dựng tại phía Nam của thành phố Cao Hùng.

Đài Loan khởi đầu bằng kỹ nghệ may mặc, chế biến nông phẩm bao bì và đóng hộp xuất cảng.

Rồi từng bước phát triển sản xuất các mặt hàng như đồng hồ, quạt máy, tủ lạnh, truyền hình,... hầu hết các mặt hàng công nghệ xuất cảng đều rẻ tiền nhưng tiện dụng.

Nhiều hãng xưởng nhỏ sau đó được xây dựng khắp nơi nhằm phục vụ chính sách xuất cảng thúc đẩy tăng trưởng kinh tế Đài Loan.

Đồng thời là một số khu kỹ nghệ nặng như lọc dầu hay sắt thép chủ yếu phục vụ cho phát triển kinh tế quốc gia.

Hoa Kỳ cũng đã có những kế hoạch giúp đỡ xây dựng Việt Nam Cộng Hòa không khác gì Đài Loan.

Hoa Kỳ giúp cải cách ruộng đất, nâng cao việc giáo dục, phát triển kinh tế tự do, xây dựng công nghiệp nhẹ và đặc biệt các khu công nghiệp hướng đến xuất khẩu như khu kỹ nghệ Biên Hòa - Thủ Đức.

Đáng tiếc, Bắc Việt đã xâm nhập miền Nam và chiến tranh ngày càng trở nên khốc liệt.

Chiến tranh Việt Nam lại tạo điều kiện cho kỹ nghệ Đài Loan phát triển mạnh. Nhiều mặt hàng được sản xuất tại Đài Loan nhằm phục vụ quân đội Việt Nam Cộng Hòa và quân đội Mỹ đóng tại miền Nam.

Đến năm 1980, Đài Loan mở ra Khu kỹ nghệ Hsinchu cách Đài Bắc 45 dặm, là nơi quy tụ các tài năng kỹ thuật Trung Hoa du học các nước quay về đóng góp cho Đài Loan.

Khu kỹ nghệ khi đó đã có 25.000 công nhân với 125 xí nghiệp điện tử sản xuất các mặt hàng kỹ thuật cao, chẳng khác gì Thung lũng Silicon của miền Bắc California, Hoa Kỳ.

Nhờ chủ trương dân sinh hạnh phúc, khoảng chênh lệch giữa người giầu và người nghèo và trình độ kiến thức giữa nông thôn và thành thị không mấy cách biệt.

Từ đầu những năm 1990, Đài Loan cải cách để có được một nền tảng chính trị dân chủ và tiến bộ.

Năm 2017, GDP (PPP) dựa trên sức mua bình quân đầu người của Đài Loan là 49.901 Mỹ kim, đứng hạng 16 trên thế giới.

Đài Loan đã tận dụng sự nâng đỡ của Hoa Kỳ để phát triển thành một nước tự do, dân chủ, công bằng, thịnh vượng và tiến bộ.

Bắt chước Đài Loan

Năm 1979, khi Hoa Kỳ chính thức nối lại bang giao và mở cửa giao thương với Trung Quốc, cũng là lúc Đặng Tiểu Bình cho thử nghiệm Khu chế xuất Thâm Quyến giáp ranh với Hong Kong.

Ý tưởng xây dựng Khu chế xuất Thâm Quyến xuất phát từ sự thành công của Khu chế xuất Cao Hùng của Đài Loan.

Mặc dù chính trị giữa Bắc Kinh và Đài Bắc còn căng thẳng, giới tư bản Đài Loan vẫn muốn đầu tư vào lục địa Trung Hoa là nơi dư thừa nhân công, giá nhân công rẻ, cùng chung ngôn ngữ và văn hóa, lại được ưu đãi của nhà cầm quyền Bắc Kinh.

Qua ngã Hong Kong, giới tư bản Đài Loan đã tích cực đầu tư, cố vấn xây dựng Khu chế xuất Thâm Quyến cũng như xây dựng ngoại thương giữa Trung Quốc và thế giới tự do.

Thành công của Khu chế xuất Thâm Quyến là động lực để Trung Quốc xây dựng thêm các Khu chế xuất Châu Hải, Hạ Môn và Sán Đầu, đồng thời xây dựng mô hình xuất cảng thúc đẩy tăng trưởng cho đến ngày nay.

Nhiều cơ xưởng kỹ nghệ của Đài Loan đã di chuyển dần dần qua lục địa, sản phẩm được hoàn tất ở Đài Loan trước khi xuất cảng qua Mỹ hay thế giới.

Đến năm 1993, đầu tư của Đài Loan tại Trung Quốc đã lên tới 8,9 tỷ Mỹ kim và doanh số giao thương giữa hai miền vượt qua 7 tỷ Mỹ kim.

Trung Quốc lợi dụng Mỹ

Tổng thống Ronald Regan theo khuynh hướng tân tự do nên tin rằng việc mở rộng thương mãi sẽ mang lại lợi ích chung cho toàn nhân loại.

Dựa vào đó Trung Quốc cho mở rộng thương mại với Mỹ. Đến năm 1989 Mỹ xuất cảng 5,7 tỷ Mỹ kim hàng hóa sang Trung Quốc và nhập cảng 12 tỷ Mỹ kim từ nước này.

Sang thời Tổng thống George Bush (cha) và Bill Clinton thương mại tiếp tục gia tăng giữa hai nước. Năm 2000 Mỹ xuất cảng 16,1 tỷ Mỹ kim hàng hóa sang Trung Quốc và nhập cảng 25,7 tỷ Mỹ kim từ nước này.

Giữa năm 2000, Tổng thống Bill Clinton ban quyền "tối huệ quốc" và cho phép Trung Quốc gia nhập WTO.

Ông Clinton tin rằng Trung Quốc sẽ tôn trọng luật chơi chung và như thế cả hai quốc gia cùng có lợi. Điều đó đã không bao giờ xảy ra.

Trung Quốc lợi dụng WTO thao túng thị trường tiền tệ, gia tăng các khoản trợ cấp, mở rộng các rào cản hợp pháp và bất hợp pháp nhắm vào nhập cảng, bán phá giá, đánh cắp bản quyền, ép các công ty Hoa Kỳ chuyển giao tài sản trí tuệ, và hạn chế tiền lương và các quyền lao động công nhân.

Dựa vào WTO, hàng hóa Trung Quốc xuất cảng vào Mỹ tăng mạnh trong thời Tổng thống Bush (con). Năm 2008 Trung Quốc xuất cảng lên tới 337,7 tỷ Mỹ kim hàng hóa sang Mỹ nhưng chỉ nhập cảng 69,7 tỷ Mỹ kim từ Mỹ.

Tổng thống Barack Obama đòi hỏi Trung Quốc chấm dứt thao túng tiền tệ nhưng kết quả rất giới hạn, cán cân thương mãi tiếp tục mất cân bằng, hãng xưởng tiếp tục rời sang Trung Quốc, công nhân Mỹ tiếp tục mất công ăn việc làm.

Đến năm 2016 đã có trên 20.000 công ty Mỹ thiết lập doanh nghiệp ở Trung Quốc.

Các kỹ nghệ và các nghiệp đoàn bị thua thiệt từ thương mãi vận động bầu cho Tổng thống Trump dẫn tới việc Hoa Kỳ dùng thuế quan trừng phạt Trung Quốc.

Với thặng dư thương mãi Trung Quốc đã trở thành mối đe dọa đến an ninh và quân sự toàn cầu vì thế việc Hoa Kỳ trừng phạt kinh tế Trung Quốc được hầu hết các quốc gia trên thế giới tán thành.

Chủ nghĩa xã hội theo bản sắc Trung Quốc

Nhà cầm quyền Bắc kinh thặng dư thương mãi và ngân sách nhưng Trung Quốc vẫn là nước thu nhập trung bình.

Năm 2017, GDP (PPP) dựa trên sức mua bình quân đầu người của Trung Quốc là 16.676 Mỹ kim, chỉ bằng 1/3 của Đài Loan và đứng hạng 83 trên thế giới, thua cả Thái Lan 17.750 Mỹ kim.

Công nghệ Trung Quốc gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng. Theo báo cáo của tổ chức nghiên cứu môi trường Berkeley Earth, việc sử dụng than đá làm nguồn năng lượng chính đã gây ô nhiễm không khí làm tổn hại 1,6 triệu sinh mạng mỗi năm.

Chính sách "một con" trước đây để người trẻ không mất quá nhiều thời gian chăm sóc con cái, dành thời giờ tham gia sản xuất, thúc đẩy nền kinh tế phát triển, nay phản tác dụng.

Trung Quốc đang lâm vào hiện trạng lão hóa, thiếu người trẻ tham gia lực lượng lao động sản xuất. Nhiều người trẻ có học và khá giả còn di dân sang các quốc gia có cuộc sống tốt hơn.

Vừa thiếu đầu tư vào phát triển, y tế và giáo dục tại nông thôn, vừa đất đai thường xuyên bị cưỡng chế, nên đời sống nông dân vô cùng nghèo khổ.Khoảng cách giàu nghèo giữa nông thôn và thành thị càng ngày càng mở rộng.

Khoảng chênh lệch lợi tức cũng càng ngày càng cách xa giữa người giàu và người nghèo. Theo hãng nghiên cứu tài sản Hurun, Trung Quốc hiện có 819 tỷ phú, trong khi đó Mỹ chỉ có 535 tỷ phú.

Chỉ riêng trong năm 2017 Trung Quốc đã có thêm hơn 200 người sở hữu tài sản trên 1 tỷ Mỹ kim, tương đương thêm 4 tỷ phú mỗi tuần.

Chưa kể tới số tỷ phú tham quan làm giàu nhờ tham nhũng. Nhiều người bị phát hiện, bị xử tử nhưng tình trạng tham nhũng ở cấp cao vẫn không thể ngăn chặn được.

Trung Quốc vẫn duy trì một hệ thống doanh nghiệp nhà nước vừa cồng kềnh vừa tham nhũng vừa thiếu hiệu quả.

Nhà nước không kiểm soát được hệ thống ngân hàng "ngầm" với trị giá ước tính lên đến 20.000 tỷ Mỹ kim. Không ai biết ai nợ ai và nợ bao nhiêu. Chỉ khi doanh nghiệp phá sản thì mọi thứ mới bắt đầu lòi ra.

Điều đáng nói là ngay các doanh nghiệp nhà nước và chính quyền địa phương cũng sử dụng hệ thống ngân hàng "ngầm" này.

Nhìn chung Trung Quốc vẫn chưa thay đổi nhiều cả về kinh tế lẫn chính trị. Biểu hiện một quốc gia chậm tiến bộ.

Mô hình "chủ nghĩa xã hội theo bản sắc Trung Quốc" tự nó đã gặp nhiều rủi ro dễ gây ra đổ vỡ.

Nay Trung Quốc lại đối đầu với chiến tranh thương mãi Mỹ - Trung, từ bỏ chủ nghĩa xã hội để hội nhập cùng chia sẻ thịnh vượng chung là điều Trung Quốc khó có thể tránh khỏi.

Vì thịnh vượng chung…

Tối Chủ Nhật 30/9/2018, Mỹ và Canada ký hiệp định thương mại ba nước Hoa Kỳ - Mexico - Canada (USMCA) để có được thị trường tự do hơn, thương mại công bằng hơn và tăng trưởng kinh tế mạnh mẽ hơn trong khu vực.

Thủ tướng Canada Justin Trudeau vui mừng cho biết "Hôm nay là ngày tốt đẹp cho Canada".

Còn Ngoại trưởng Mexico Luis Videgaray cho hay "Đây là một đêm tuyệt vời cho Mexico".

Theo mô hình Trung Quốc, Đảng cộng sản Việt Nam đến nay vẫn chủ trương "kinh tế thị trường theo định hướng chủ nghĩa xã hội", vì thế không có gì ngạc nhiên khi nghe Tổng thống Trump phát biểu nhiều người Việt rất vui mừng và ủng hộ ông :

"Gần như ở nơi nào mà chủ nghĩa xã hội hay chủ nghĩa cộng sản đã được thử nghiệm, chúng cũng gây ra đau khổ, tham nhũng và mục nát.

Cơn khát quyền lực của chủ nghĩa xã hội dẫn đến sự bành trướng, thôn tính và đàn áp.

Tất cả các quốc gia trên thế giới cần chống lại chủ nghĩa xã hội và sự bần cùng mà nó mang lại cho tất cả mọi người".

Rõ ràng thịnh vượng Hoa Kỳ gắn liền với thịnh vượng của thế giới tự do.

Con đường tự do thoát khỏi chủ nghĩa xã hội là con đường cho Việt Nam hội nhập và chia sẻ thịnh vượng cùng nhân loại.

Melbourne, Úc Đại Lợi, 02/10/2018

Nguyễn Quang Duy

Đài Loan tập trận lớn trong sự căng thẳng với Trung Quốc (CaliToday, 07/06/2018)

Đài Loan được trang bị hầu hết vũ khí do Mỹ sản xuất - Ảnh minh họa - Photo Credit : Reuters

Đài Loan mở một cuộc tập trận qui mô chống cự một lực lượng xâm lược vào thứ Năm và sử dụng máy bay không người lái (drones) hoạt động lần đầu tiên tham gia cuộc tập trận quân sự hàng năm trong bối cảnh căng thẳng leo thang với Trung Quốc.

Các cuộc tập trận do Tổng thống Đài Loan Thái Anh Văn chủ trì và có cả vua eSwatini tham dự nhân dịp ông đang thăm viếng Đài Loan. Vua eSwatini thuộc vương quốc Châu Phi Swaziland, đang là trọng tâm của cuộc chiến ngoại giao giữa Đài Loan và Trung Quốc.

Trung Quốc luôn tuyên bố đảo tự trị Đài Loan là lãnh thổ của họ, theo chính sách "một Trung Quốc", và Bắc Kinh chưa bao giờ từ bỏ ý định sử dụng vũ lực để sát nhập như một tỉnh dưới sự kiểm soát của Trung Quốc.

Lực lượng không quân của Trung Quốc đã tiến hành một loạt các cuộc thao dợt quân sự gần đảo trong những tháng gần đây mà Đài Bắc cáo buộc là đe dọa hòn đảo Đài Loan.

"Tiềm năng chiến đấu một cách hiệu quả của lực lượng vũ trang là sự bảo đảm an ninh quốc gia của chúng tôi. Đây là cơ sở mạnh mẽ của xã hội, và nó là lực lượng dự bị cho các giá trị dân chủ và tự do của chúng ta, " Bà Thái nói tại cuộc tập trận Han Kuang ở thành phố Đài Trung của Đài Loan.

Đài Loan được trang bị hầu hết vũ khí do Mỹ sản xuất và muốn Washington bán trang bị tối tân hơn, gồm cả phản lực cơ chiến đấu mới.

Các chuyên gia quân sự nói rằng cán cân quyền lực giữa Đài Loan và Trung Quốc đã chuyển sang phía Trung Quốc, có thể có thể áp đảo hòn đảo này trừ khi các lực lượng Mỹ nhanh chóng trợ giúp.

Ngọc Thạch (theo Reuters)

***********************

Đài Loan khởi động tập trận thường niên (RFA, 04/06/2018)

Đài Loan ngày 4 tháng 6 đã bắt đầu cuộc tập trận thường niên, dự tính kéo dài 8 ngày, được nói nhằm chống lại sự lấn lướt của Trung Quốc.

Quân đội Đài Loan tập trận thường niên ngày 4 tháng 6 năm 2018. AFP

Thời báo Châu Á cho biết quân đội Đài Loan được chia thành 2 nhóm mặc đồng phục màu đỏ và màu xanh lam. Quân màu đỏ sẽ mô phỏng các chiến thuật có thể được Quân đội Giải phóng Nhân dân Trung Quốc sử dụng trong các cuộc tấn công quân sự nhắm vào Đài Bắc, trong khi quân màu xanh lam sẽ diễn tập chống lại đội quân đỏ.

Theo nhà chức trách đảo Đài Loan, nhiệm vụ chính của cuộc diễn tập là phát triển hoạt động chung trên biển và trên đất liền, phòng thủ chống lực lượng nhảy dù ở phía bắc, nam và trung tâm của đảo.

Trọng tâm của hai ngày đầu tiên, quân đội Đài Bắc sẽ chặn các tuyến đường thủy và các cảng dọc theo bờ biển phía tây đối diện Trung Quốc, đồng thời chuyển giao các máy bay chiến đấu đến các nhà chứa trên bờ phía đông, nhằm chuẩn bị cho chiến tranh. Ngày thứ 3 và thứ 4 sẽ chủ yếu diễn tập chiến đấu chống không kích và hạ cánh.

Các hoạt động chống không quân chung ở miền trung Đài Loan được nói là một phần quan trọng để quân đội Đài Bắc kiểm tra khả năng chống lại các lính dù của Hoa Lục tấn công căn cứ không quân Đài Trung, nơi lưu trữ các khối tên lửa không đối không của Đài Loan

Các cuộc diễn tập đạn thật trên không và trên biển cũng sẽ được tổ chức ngoài khơi bờ biển phía đông, ở các quận Pingtung và Taitung, chứ không tổ chức trên eo biển đối diện Trung Quốc để tránh gây căng thẳng với Bắc Kinh.

Tuy nhiên, tin cho biết vào chiều 4 tháng 6, hai phi công chỉ huy một máy bay chiến đấu F-16 từ nhóm màu đỏ đã mất tích. Sau đó, các mảnh vỡ được cho là từ chiếc máy bay này đã được tìm thấy ở một vùng núi lân cận, nhưng hiện hai phi công này vẫn chưa được tìm thấy.

***********************

Tổng thống Đài Loan kêu gọi dân chủ cho Hoa Lục nhân kỷ niệm biến cố Thiên An Môn (RFA, 04/06/2018)

Tổng thống Đài Loan Thái Anh Văn kêu gọi Trung Quốc phải đối diện với vụ thảm sát Thiên An Môn nhân kỷ niệm 29 năm biến cố này, và người đứng đầu chính quyền Đài Bắc, cho rằng dân chủ hóa tại đảo Đài Loan là mẫu gương cho cách thức tiến lên từ một quá khứ độc tài.

Quảng trường Thiên An Môn chụp hôm 4/6/2018. AFP

AFP đưa tin hôm 4/6/2018 như vừa nêu.

Trên trang facebook của mình, bà Thái Anh Văn đưa ra những bình luận có thể khiến Bắc Kinh nổi giận như kêu gọi chính phủ hãy thừa nhận những gì đã xảy ra trong quá khứ.

Bà viết đại ý rằng bà thực sự tin rằng nếu Bắc Kinh đối mặt với sự thật lịch sử và thừa nhận chính phủ đã sử dụng bạo lực trong vụ thảm sát Thiên An Môn thì đó sẽ là nền tảng cho tiến bộ tự do dân chủ.

Bà viết thêm rằng cư dân mạng Trung Quốc sẽ thấy rằng trang facebook của bà là hình ảnh thu nhỏ của nền dân chủ Đài Loan bởi ở đây không có những từ bị coi là "nhạy cảm", không có kiểm duyệt internet, và chắc chắn không cần phải vượt tường lửa.

Gần ba thập kỷ đã trôi qua kể từ ngày ngày 4 tháng 6 năm 1989, khi quân đội được trang bị súng AK 47 cùng xe tải và xe tăng xông vào quảng trường Thiên An Môn từ mọi hướng đàn áp người biểu tình đòi dân chủ và hàng ngàn sinh viên đã bị chết trong vụ thảm sát này.

Dư luận cho rằng dù nhà cầm quyền Bắc Kinh đã dùng đủ mọi biện pháp để cấm người dân nhắc đến thảm kịch này nhằm bưng bít sự thật, nhưng trong gần 30 năm qua họ đã không thể xóa nhòa được chứng tích của lịch sử.

Kể từ khi lên nắm quyền vào tháng 5 năm 2016, chính quyền của Tổng thống Thái Anh Văn cam kết sẽ bảo vệ nền dân chủ và tự do của Đài Loan, đồng thời cũng cam kết duy trì hòa bình với Trung Quốc.

Đài Loan chỉ trích LHQ về việc ngăn đoàn nước này ở Geneva (RFA, 16/06/2017)

Bằng những lời lẽ thật cứng rắn, Bộ Ngoại giao Đài Loan phản đối việc Văn phòng Cao ủy Nhân quyền Liên Hiệp Quốc ở Geneve không cho 3 sinh viên Đài Bắc và vị giáo sư hướng dẫn họ vào nghe một cuộc tranh luận về nhân quyền.

Tổng thống Đài Loan Thái Anh Văn phát biểu tại Văn phòng Tổng thống ở Đài Bắc vào ngày 13 tháng 6 năm 2017. AFP Photo

Thông cáo của Bộ Ngoại giao Đài Loan phổ biến hôm 16 tháng 6 viết rằng Liên Hiệp Quốc tự hào là một tổ chức đối xử bình đằng với mọi người, không phân biệt sắc tộc, quốc gia hay chính kiến, nhưng hành động của Cao ủy Nhân quyền đã đi ngược lại tôn chỉ đó.

Bộ Ngoại giao Đài Loan cho hay toán sinh viên Đài Bắc và vị giáo sư hướng dẫn họ bị Cao ủy Nhân quyền cấm cửa với lý do Đài Loan không phải mà một quốc gia, đòi hỏi những người này phải có chứng minh thư nhân dân do Trung Quốc cấp.

Văn phòng Cao ủy Nhân quyền Liên Hiệp Quốc không trả lời những câu hỏi liên quan đến chuyện này, nhưng một nhân viên Cao ủy nói với hãng thông tấn AFP rằng chỉ có công dân các nước thành viên Liên Hiệp Quốc mới được vào phòng hội để nghe tranh luận.

Hiện Đài Loan không phải là thành viên của Liên Hiệp Quốc, được nhiều quốc gia xem là một phần lãnh thổ của Trung Quốc.

*******************

Trung Quốc tiếp tục áp lực Đài Loan trong ngoại giao (RFA, 15/06/2017)

Viện dẫn lý do chỉ có một nước Trung Hoa và Bắc Kinh là đại diện chính thức, Trung Quốc đang áp lực 5 quốc gia không cho Đài Loan dùng từ Trung Hoa Dân Quốc khi mở văn phòng đại diện.

Tổng thống Đài Loan, bà Thái Anh Văn đang chịu áp lực của Bắc Kinh về ngoại giao

Tin này được Bộ Ngoại giao Đài Loan đưa ra ngày hôm 15 tháng 6, nói rõ Bắc Kinh đang gây áp lực với Các Tiểu Vương Quốc Ả Rập, Bahrain, Ecuador, Jordan và Nigeria, là các nước không có quan hệ ngoại giao với Đài Bắc, nhưng cho phép Đài Loan mở văn phòng đại diện thương mại và văn hóa dưới tên văn phòng đại diện Trung Hoa Dân Quốc.

Đòi hỏi của Bắc Kinh là tất cả mọi quan hệ với Đài Loan đều chỉ được dùng tên Đài Loan hoặc Đài Bắc, nhắc lại đó chỉ là một tỉnh của Trung Quốc chứ không phải là một quốc gia độc lập. Ngoài ra, Bắc Kinh cũng nhiều lần nói nếu cần, sẽ dùng cả biện pháp quân sự đối với Đài Loan để thống nhất đất nước.

Chưa rõ các nước bị Bắc Kinh áp lực sẽ giải quyết như thế nào.

Cũng cần nói thêm từ Trung Hoa Dân Quốc được sử dụng từ năm 1912, và tiếp tục được dùng sau khi Quốc Dân Đảng bị cộng sản Trung Hoa đánh bại trong cuộc chiến Quốc-Cộng hồi 1949, phải chạy ra Đài Loan.

*******************

Biểu tình lớn chống chính phủ ở Đài Bắc (RFA, 15/06/2017)

Tại Đài Bắc vào ngày 15 tháng 6, hàng chục ngàn cử tri Đài Loan đã tổ chức cuộc biểu tình ngay tại trụ sở Quốc Hội, đòi hỏi Tổng Thống Thái Anh Văn phải từ chức.

Những người biểu tình cầm ảnh chân dung Tổng thống Đài Loan Tsai Ing-wen bên ngoài Quốc hội ở Đài Bắc vào ngày 15 tháng 6 năm 2017.  AFP photo

Những người biểu tình nói rằng trong năm vừa qua, Bà Thái Anh Văn đã không làm tròn trách nhiệm, không lắng nghe tiếng nói của cử tri, đưa ra những chính sách không được người dân ủng hộ.

Cuộc biểu tình diễn ra trong lúc những cuộc thăm dò chính trị cho thấy uy thế của bà tổng thống Đài Loan đang xuống thấp, đặc biệt sau ngày bà đề nghị giảm tiền hưu trí.

Một việc khác cũng khiến chính phủ của Bà Thái Anh Văn gặp khó khăn là ý kiến công nhận hôn nhân đồng tính, trong khi các cử tri thuộc cánh bảo thủ chống đối.

Biển Đông : Đài Loan tiếp tục quân sự hóa đảo Ba Bình  (RFI, 19/04/2017)

Hãng tin UPI hôm 18/04/2017, dẫn nguồn tin từ báo chí Đài Bắc, cho biết quân đội Đài Loan đề nghị tăng cường cho Ba Bình, đảo lớn nhất thuộc quần đảo Trường Sa mà Việt Nam, Philippines và Trung Quốc đang tranh chấp.

Đảo Ba Bình (Itu Aba) nhìn từ trên không. Ảnh chụp ngày 29/11/2016. REUTERS/Fabian Hamacher

Theo tờ Apple Daily, bộ Quốc Phòng Đài Loan dự định trang bị một hệ thống có thể phóng nhiều hỏa tiễn từ xa, có khả năng chống đổ bộ, sẽ là xương sống cho hệ thống phòng vệ bờ biển.

Đài Bắc cũng xem xét khả năng triển khai hệ thống vũ khí tầm ngắn XTR-102, trong đó có hai khẩu súng tự động T-75 20 ly. Taipei Times cho biết loại vũ khí này do Viện nghiên cứu quốc gia Trung Sơn (Chungshan) thiết kế, có thể điều khiển từ xa. Hiện trên đảo Ba Bình đã được trang bị pháo phòng không 40 ly, 120 ly và hỏa tiễn chống tăng AT-4.

Hãng thông tấn Trung ương Đài Loan dẫn lời phát ngôn viên bộ Quốc Phòng Trần Trung Cát (Chen Chung Chi) nói rằng bộ này đã vạch ra "một kế hoạch chi tiết và hoàn chỉnh" để "bảo vệ vùng biển của Đài Loan". Các hình ảnh vệ tinh cho thấy các tháp pháo phòng không trên đảo Ba Bình từ tháng 9/2016.

Việc quân sự hóa Biển Đông đang diễn ra, chủ yếu từ phía Bắc Kinh. Trung Quốc đã xây các phi đạo và nhà chứa máy bay trên các đảo nhân tạo ở Trường Sa. Đầu tháng Tư, Bắc Kinh cho triển khai các chiến đấu cơ J-11 tại quần đảo Hoàng Sa, mà Trung Quốc đã dùng vũ lực chiếm từ tay quân đội Việt Nam Cộng Hòa năm 1974. Phía Việt Nam bố trí một hệ thống phòng không trên một đảo gần Đài Loan, còn Philippines có thể sẽ tập trận chung với Mỹ trong tháng Năm.

Đảo Ba Bình (Itu Aba Island) thuộc cụm Nam Yết ở quần đào Trường Sa, nằm trong địa phận tỉnh Bà Rịa của Việt Nam thời Pháp thuộc, bị quân Nhật chiếm làm căn cứ tàu ngầm trong Đệ nhị Thế chiến. Năm 1946 lợi dụng danh nghĩa giải giáp tàn quân Nhật, Trung Hoa Dân Quốc đã đổ bộ lên đảo Ba Bình.

Thụy My

********************

Quân đội Trung Quốc : Tập Cận Bình loan báo bước cải tổ thứ hai (RFI, 19/04/2017)

Với mục tiêu biến quân đội Trung Quốc thành một lực lượng tinh nhuệ có năng lực hợp đồng tác chiến cao hơn, sau khi hoàn thành giai đoạn một là cải tổ các cơ chế chỉ huy, vào hôm qua, 18/04/2017, chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã loan báo bước cải cách thứ hai, thiết lập 84 đơn vị cấp trung gian. Theo giới quan sát, công việc cải tổ này cho phép ông Tập Cận Bình củng cố trong thực tế quyền kiểm soát quân đội.

Một tầu ngầm của quân đội Trung Quốc.REUTERS

Trong một bản tin vào tối hôm qua, 18/04/2017 Tân Hoa Xã trích phát biểu của ông Tập Cận Bình với chỉ huy các đơn vị mới tại Bắc Kinh, theo đó công cuộc cải tổ được tiến hành "mang ý nghĩa sâu sắc và quan trọng trong việc xây dựng một quân đội đẳng cấp thế giới".

Cuộc cải tổ phản ánh nỗ lực trong nhiều năm qua của lãnh đạo Trung Quốc nhằm hiện đại hóa quân đội nước này, nhấn mạnh hơn trên những năng lực mới như chiến tranh mạng, chiến tranh thông tin và điện tử.

Báo Trung Quốc China Daily cho biết là bước cải tổ này tập trung trên một kiến trúc mới, bao gồm 84 đơn vị quân đội hỗn hợp, với sĩ quan chỉ huy mang quân hàm thiếu tướng hoặc chuẩn đô đốc, và quân số chọn lọc từ các lực lượng có sẵn trong quân đội, vì lẽ Trung Quốc đang thực hiện kế hoạch ban hành từ năm 2015 nhằm cắt giảm 300.000 quân.

Từ nay cho đến năm 2020, Trung Quốc sẽ xây dựng một cơ chế chỉ huy tác chiến hỗn hợp, sắp xếp lại các quân khu hiện có, đồng thời tiếp tục tinh giản số lượng binh lính, đặc biệt là trong các lực lượng phi chiến đấu.

Trong giai đoạn một của cuộc cải tổ, Trung Quốc đã giảm số lượng 7 quân khu trước đây thành 5 đại quân khu, đồng thời biến 4 tổng cục trong quân đội - bao gồm nhân sự, chính trị, hậu cần và vũ khí - thành 15 cơ quan. 84 đơn vị mới thành lập sẽ trực thuộc 15 cơ quan này.

Trả lời câu hỏi của hãng Reuters, tướng hồi hưu Hứa Quang Dụ (Xu Guangyu), chuyên viên nghiên cứu cấp cao tại Hiệp Hội Giải Trừ Quân Bị và Kiểm Soát Khí Giới tại Bắc Kinh, xác định đây là bước quan trọng thứ hai trong công cuộc cải tổ quân đội mà ông Tập Cận Bình chủ trương, nhắm vào các đơn vị cấp trung, sau khi đã hoàn thành đợt cải cách nhắm vào những cấu trúc cấp cao.

Cải tổ theo mô hình Mỹ ?

Do việc chi tiết về công cuộc cải tổ chưa được tiết lộ nhiều, giới phân tích quân sự nước ngoài chưa thể xác định tác động của tiến trình này đến năng lực chiến đấu của quân đội Trung Quốc. Richard Bitzinger, chuyên gia nghiên cứu về quân sự tại Trường Nghiên Cứu Quốc Tế S.Rajaratnam ở Singapore, cho rằng tác động có thể là tích cực, vì với các đơn vị nhỏ hơn, quân đội Trung Quốc có thể trở nên linh hoạt, nhanh nhẹn hơn.

Dường như Trung Quốc đã lấy ý tưởng từ cách tổ chức của quân đội Mỹ. Theo ông Bitzinger, các đơn vị quân đội mới của Trung Quốc có thể được trang bị để tự cung tự cấp, với các bộ phận tình báo pháo binh, công binh của riêng mình. Tuy nhiên, chuyên gia này thận trọng cho rằng để cho các thay đổi phát sinh hiệu quả, cần phải mất thêm nhiều thời gian nữa.

Song song với việc cải tổ cơ cấu, Trung Quốc cũng đã nhanh chóng nâng cấp các thiết bị quân sự và vũ khí của mình, trong bối cảnh Bắc Kinh ngày càng thêm quyết đoán trong việc áp đặt chủ quyền tại Biển Đông, cũng như tìm cách mở rộng sức mạnh quân sự ra nước ngoài.

Hải quân là lực lượng được Bắc Kinh ưu tiên phát triển, như lời thừa nhận mới đây của ông Vương Duy Minh (Wang Weiming), phó tổng tham mưu trưởng hải quân Trung Quốc, bên lề khóa họp thường niên của Quốc Hội Trung Quốc, theo đó Bắc Kinh đang tăng tốc phát triển thêm các loại tàu tuần dương, tàu khu trục và sẽ đẩy mạnh tuần tra trên biển, trên không.

Theo ghi nhận của Reuters, báo chí Trung Quốc hiện đang suy đoán là rất có thể quân đội Trung Quốc cho hạ thủy một hàng không mẫu hạm thứ hai, hoàn toàn made in China, vào ngày 23/04 tới đây, nhân kỷ niệm ngày thành lập lực lượng hải quân.

Trọng Nghĩa

*********************

Trung Quốc áp đặt tên cho 6 địa điểm ở vùng tranh chấp với Ấn Độ (RFI, 19/04/2017)

Bắc Kinh đã ban hành tên gọi chuẩn cho sáu địa điểm trong một khu vực đang tranh chấp với Ấn Độ. Bộ Ngoại giao Trung Quốc ngày 19/04/2017 không ngần ngại xác định đó là hành động biểu thị chủ quyền của Trung Quốc tại vùng đó.

Một bức tượng Phật tại Tawang, tây bắc bang Arunachal Pradesh, nơi có tu viện nổi tiếng cùng tên được xây dựng từ thế kỷ XVII. Ảnh chụp ngày 09/04/2017. REUTERS/Anuwar Hazarika

Theo ghi nhận của hãng tin Anh Reuters, vào tuần trước, bộ phụ trách các vấn đề dân sự của Trung Quốc đã công bố một danh sách sáu địa điểm tại vùng Arunachal Pradesh, một khu vực phía đông dãy núi Himalaya đang do New Delhi quản lý, nhưng bị Bắc Kinh tuyên bố chủ quyền dưới tên gọi "Nam Tạng".

Danh sách này bao gồm tên Trung Quốc "chính thức" gọi các địa điểm đó, được viết bằng ba thứ tiếng Hoa, Tây Tạng và Anh ngữ.

Phát biểu vào hôm nay, phát ngôn viên bộ Ngoại Giao Trung Quốc đã cho rằng quyết định "chuẩn hóa địa đanh" đó hoàn toàn đúng đắn, vì phản ánh các tên gọi mà các dân tộc Trung Quốc, chẳng hạn như người Tây Tạng, từng sử dụng trong một thời gian dài.

Đối với phát ngôn viên Trung Quốc, các địa danh đó cũng "phản ánh và lý giải" được là các tuyên bố chủ quyền của Trung Quốc đối với vùng "Nam Tạng" có cơ sở hiển nhiên về lịch sử, văn hóa và thẩm quyền hành chính.

Đầu tháng 4/2017, Bắc Kinh đã rất tức giận trước việc Ấn Độ cho phép lãnh tụ người Tây Tạng, đức Đạt Lai Lạt Ma, đến vùng Arunachal Pradesh sát biên giới với Trung Quốc. 

Các quan chức Ấn Độ đã bác bỏ những lời chỉ trích từ phía Trung Quốc, cho rằng đức Đạt Lai Lạt Ma là một lãnh đạo tôn giáo, chỉ đến thăm một nơi ông có tín đồ mà thôi.

Trọng Thành

Các kế hoạch tăng cường thao dượt quân sự trên biển Đông có nhiều tranh chấp chủ quyền ở phía tây nam của Đài Loan có thể đẩy quốc đảo này dấn sâu hơn vào mâu thuẫn với Trung Quốc.

Tàu tuần duyên, trái, và tàu chở hàng Đài Loan tham gia một cuộc diễn tập tìm kiếm và cứu hộ ở biển Đông, 29/11/2016.

Tổng thống Đài Loan Thái Anh Văn đang mạo hiểm với một thách thức mới đối với Bắc Kinh bằng cách đẩy mạnh khả năng quân sự để bảo vệ lãnh thổ của họ trên Biển Đông có nhiều tranh chấp chủ quyền.

Bộ trưởng Quốc phòng Phùng Thế Quan nói với Quốc hội tại Đài Bắc hồi tuần trước rằng hải quân của Đài Loan, nước bị cô lập về ngoại giao tuyên bố chủ quyền đối với toàn bộ vùng biển và đang kiểm soát lãnh thổ lớn nhất trong đó, sẽ tăng cường tuần tra trong vùng biển rộng 3,5 triệu km vuông trong bối cảnh sức mạnh quân sự của Trung Quốc ngày càng tăng. Bộ trưởng Phùng cho biết hải quân cũng sẽ thao dượt chung với không quân.

Ông nói thêm rằng hải quân sẽ tăng cường tuần tra thường xuyên hơn trên Biển Đông, và sẽ diễn tập cứu hộ nhân đạo và bảo vệ tàu thuyền đánh cá và vận tải của Ðài Loan. Một tàu khu trục trọng tải 1.000 tấn tham gia tuần tra để bảo vệ tàu thuyền của Đài Loan.

Các chuyên gia lo ngại rằng việc Ðài Loan sử dụng quân đội để tiếp cận với vùng biển giàu tài nguyên ở phía tây nam của nước này có thể khiến Bắc Kinh giận dữ trong lúc quan hệ giữa hai bên đang căng thẳng, còn Ðài Loan có ít sự hỗ trợ từ bên ngoài.

Nhà phân tích Ross Feingold của Viện tư vấn chính trị Mỹ có trụ sở tại Đài Bắc cho biết :

"Đáp lại việc này, nếu Trung Quốc có hành động gì đó trên biển Đông, như thao dượt quân sự, đưa tàu bè qua lại, thì đó chỉ là một sự thay đổi nhỏ đối với hiện trạng.

Nhưng nếu Trung Quốc muốn thể hiện không hài lòng đối với Đài Loan, họ có thể tiến hành cuộc thao dượt nhiều hơn nữa quanh đảo Đài Loan như họ đã làm hồi gần đây, cho dù Đài Loan không thực sự liên quan tới các tranh chấp trên Biển Đông".

Trong tháng 12 năm ngoái và tháng 1 năm nay, tàu sân bay của Trung Quốc đã lượn quanh Đài Loan, và tuần trước Bắc Kinh đã bay máy bay quân sự vào vùng biển gần quần đảo bên ngoài Nhật Bản và phía đông của Đài Loan. Bộ Quốc phòng Ðài Loan đã theo dõi cả 2 động thái này.

Tàu nạo vét của Trung Quốc trong vùng biển quanh đảo Đá Vành Khăn, thuộc quần đảo Trường Sa ở Biển Đông, 21/5/2015.

Bắc Kinh tuyên bố chủ quyền đối với khoảng 95 phần trăm diện tích Biển Đông. Kể từ năm 2010, Trung Quốc đã khiến Đài Loan cũng như 5 nước Đông Nam Á có tranh chấp chủ quyền lãnh hải ở biển Đông giận dữ bằng việc san lấp các đảo trước đây không có người ở, xây dựng căn cứ quân sự trên đó và đưa tàu thuyền của họ vào các vùng tranh chấp.

Các nước Đông Nam Á như Việt Nam và Philippines có thể sử dụng quan hệ ngoại giao chính thức với Trung Quốc để đàm phán thỏa thuận. Nhưng Trung Quốc tuyên bố Đài Loan là một phần của lãnh thổ Trung Quốc, mặc dù Đài Loan đã tự trị kể từ những năm 1940. Sự ly gián đó đã chặn đứng mọi mối quan hệ ngoại giao chính thức.

Đài Loan, bị Trung Quốc bao vây trong 7 thập kỷ, khiến đảo quốc này không có một mối quan hệ ngoại giao nào ở châu Á. Bà Thái đã có cuộc nói chuyện ngắn gọn về an ninh với Tổng thống Mỹ Donald Trump vào tháng 12 vừa qua, nhưng Tổng thống Trump đã không đưa ra dấu hiệu hỗ trợ nào.

Cuộc đối thoại Trung Quốc-Đài Loan không chính thức kéo dài 8 năm đã kết thúc sau khi bà Thái nhậm chức vào tháng 5 năm ngoái với một nhiệm vụ phải thận trọng hơn đối với Bắc Kinh. Theo ông Jonathan Spangler, giám đốc của viện nghiên cứu biển Đông có trụ sở tại Đài Bắc, Trung Quốc cũng đã "tự chế không quấy nhiễu" ngư dân Đài Loan vào thời điểm đó.

Ông nói thêm rằng việc liên hệ với các nước khác trên biển "có thể cho Bắc Kinh lý do để can thiệp bằng một cách thức có thể gây phương hại đến lợi ích của Đài Loan".

Nhà nghiên cứu Liu Fu-kuo về quan hệ quốc tế tại Đại học Quốc gia Chengchi ở Đài Bắc nói rằng từ mâu thuẫn hiện nay giữa Trung Quốc và Ðài Loan, Bắc Kinh có thể biến thành một phản ứng đối với hoạt động của Đài Loan trên biển.

Ông Liu nói tại một diễn đàn tin tức hôm thứ Sáu rằng : "Tổng thống Thái Anh Văn, cho dù các quan chức cấp cao đã nói rất nhiều về các điểm khác nhau trong chính sách Biển Đông, mỗi khi đề cập tới chuyện này, bà đều nói rằng không có sự thay đổi".

Nhà nghiên cứu này nói : "Và đây là chính sách mà chính phủ của chúng tôi đang thực hiện. Tôi hy vọng bà (Thái) sẽ không thay đổi bất kỳ điều gì, bởi vì nó có sự liên kết chặt chẽ hơn các mối quan hệ xuyên eo biển".

Đài Loan hiện kiểm soát Ba Bình, hòn đảo lớn nhất trong quần đảo Trường Sa, và một bãi cạn gần đó. Ba Bình được xây dựng phát triển mạnh một cách bất thường, với một cơ sở tuần duyên, các thiết bị nghiên cứu khí tượng và một hệ thống pin mặt trời.

Tuy nhiên, bà Thái đã không tỏ ra dấu hiệu nào cho thấy Ðài Loan tìm cách mở rộng việc kiểm soát trên vùng biển giàu thủy sản, nhiên liệu hóa thạch là một hải lộ quan trọng.

Theo các học giả, tổng thống Đài Loan cuối cùng có thể tiếp bước người tiền nhiệm với các dự án được phát triển trên đảo Ba Bình như sản xuất điện mặt trời, nghiên cứu biển và cứu trợ nhân đạo. Cựu Tổng thống Mã Anh Cửu, có nhiệm kỳ từ 2008 tới năm ngoái, đã theo đuổi những chương trình mà Bộ Ngoại giao của ông gọi là "quyền lực mềm" của Đài Loan, trong khi vẫn giữ hòa bình với Trung Quốc.

Bộ Nội vụ của bà Thái cho biết vào tháng 8 họ đã nhắm mục tiêu đến việc đặt các cơ sở quan sát trên đảo Ba Bình và theo đuổi hợp tác toàn cầu về các vấn đề biến đổi khí hậu. Trong tháng mười một, đội tuần duyên và Bộ Quốc phòng công bố các kế hoạch cho các cuộc thao dượt cứu trợ "nhân đạo" xung quanh đảo.

Nhưng đảo Ba Bình, có chiều dài 1.400m và rộng 400m, vẫn do "các quân nhân được rèn luyện với kỹ năng cao" quản lý, theo cựu Bộ trưởng Quốc phòng Andrew Yang.

Ông Yang nói với diễn đàn tin tức hôm thứ Sáu rằng : "Cách tiếp cận chính là làm thế nào để tận dụng đầy đủ quyền lực mềm của chúng ta trên quần đảo Trường Sa thay vì tăng cường các căn cứ quân sự. Trong tương lai, tôi nghĩ rằng cách làm này sẽ ngày càng được nâng cao, đặc biệt là các hoạt động nghiên cứu hải dương".

Ralph Jennings

Nguồn : VOA, 07/03/2017