Hai ác nhân, một quen thuộc và một xa lạ

Tâm Don, VNTB, 28/05/2019

Ác nhân có nhiều khuôn mặt. Đó có thể là một khuôn mặt hung dữ hiện hình lên sát khí. Đó có thể là một khuôn mặt vô hồn vô cảm. Ngày 25/5 vừa qua, Việt Nam đã xuất hiện hai khuôn mặt ác nhân khủng khiếp : một khuôn mặt quen thuộc, một khuôn mặt xa lạ.

Phùng Ngọc Nhạ : một khuôn mặt quen thuộc

Với nhiều người, đây là hai hình ảnh tiêu biểu cho Việt Nam không chỉ trong ngày 25/5 này mà còn trong một thời gian dài đã qua và sắp tới.

Bất cứ ai cũng có thể nhận ra người đàn ông có khuôn mặt vô cảm, nụ cười nhạt như nước ốc, cái đầu ngẩng cao hãnh tiến của một trọc phú là ông Phùng Xuân Nhạ- bộ trưởng Bộ Giáo dục- đào tạo. Hình ảnh này của ông xuất hiện trên báo Tuổi Trẻ online, trong bản tin "Hội nghị Diên Hồng' bàn cách 'vun cao' vùng trũng giáo dục miền Tây" được đưa lên vào lúc 13 giờ 45 ngày 25-5. Làm sao ông ta lại nở nụ cười mãn nguyện và vui vẻ tột cùng khi mà trong ngày 25/5 báo chí rầm rập thông tin rằng, vụ án gian lận thi cử ở Sơn La đã xác định được rằng 44 học sinh ở Sơn La đã được nâng điểm thi vào đại học và giá nâng điểm mỗi trường hợp trung bình là 1 tỉ đồng ! Chẳng lẽ ông Nhạ lại vui mừng trước việc 44 em học kém lại nghiễm nhiên chĩnh chện trong các giảng đường, và 44 em thực học đã bị cướp đi cơ hội ? Khi không biết nói lời xin lỗi trước các sự kiện đau lòng và các sự cố chua xót, ông Phùng Xuân Nhạ không đủ tư cách để đứng đầu ngành giáo dục, và cũng không đủ nhân cách để làm một con người.

Hình ảnh thứ hai, người phụ nữ có khuôn mặt đen đúa, khắc khổ và bặm trợn là Nghiêm Thị Nhị, kẻ đã tàn độc giết hại một cụ bà 71 tuổi và hai cháu nhỏ mới lên 3 lên 4 tuổi ở Lâm Đồng vào ngày 24/5, và bị bắt giữ vào ngày 25/5. Nhân tính đã không còn trong người phụ nữ này nữa. Bà ta là một ác nhân.

Nghiêm Thị Nhị, một khuôn mặt xa lạ

Nếu bà Nhị là một ác nhân thông qua hành vi giết người tàn bạo, thì ông bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ cũng là một ác nhân thông qua việc thể hiện sự hân hoan trước nỗi đau thi cử, thông qua việc không thể làm cho ngành giáo dục thoát khỏi vũng lầy nhơ nhớp, thông qua việc góp phần làm hoen gỉ hàng triệu trái tim và khối óc trẻ thơ.

Một tỉ đồng có thể mua được một suất vào đại học nhưng không thể mua được phương pháp tư duy luận và kiến thức, không thể mua được sự thanh thản của lương tâm.

Một tỉ đồng có thể mua được một chỗ ngồi ở giảng đường đại học nhưng không thể mua được sự sáng tạo và trách nhiệm - những điều kiện tiên quyết để trưởng thành.

Một tỉ đồng có thể mua được những điểm số tốt nhưng không thể mua được sự tôn trọng của bạn bè và các giảng viên.

Một tỉ đồng có thể mua được bằng tốt nghiệp đại học nhưng không thể mua được sự công tâm của những người chính trực.

Một tỉ đồng có thể mua được một việc làm trong hệ thống nhà nước nhưng không thể mua được sự phán xét của người dân đóng thuế để nuôi hệ thống ấy.

Một tỉ đồng có thể mua được nhiều thứ, nhưng cũng làm mất đi rất nhiều thứ trong mỗi con người, làm tha hóa thêm một xã hội vốn đã tận cùng tha hóa.

Một tỉ đồng có thể mua được đạo đức và trách nhiệm để gắn vào não trạng chai cứng của ông Phùng Xuân Nhạ ?

Sự kiện mua bán điểm ở Sơn La và thái độ bàng quan, vô trách nhiệm và trâng tráo của Bộ trường Phùng Xuân Nhạ trong ngày 25/5 đã làm mạng xã hội dậy sóng. Một người chua xót : "Thần thánh mà người ta còn có thể mua được bằng tiền thì gần như mua được tất cả trong cái xã hội này. Xã hội chủ nghĩa là thế".

Một người khác viết : "Họ chỉ cần trở thành lũ vặt lông vịt cha truyền con nối, bất chấp mọi giá trị đạo đức giáo dục. Họ bỏ một vài tỉ để có suất công an quân đội để có cơ hội tham gia những phi vụ ngàn tỉ trong tương lai".

FBker Trần Công Hiền Cao viết : "Những bộ mặt này là đại diện cho một chế độ gây ra tủi hờn cho dân tộc Việt ". FBker Phạm Thiện đau đớn : "Chỉ có thể mượn tên một tác phẩm của Nam Cao đặt tên cho mối liên hệ giữa hai gương mặt ác nhân là "ĐÔI LỨA XỨNG ĐÔI". Chúng không xứng đáng làm người !".

Nhà hoạt động Huỳnh Tấn Tuyên ở BR-VT cho rằng :"Hình ảnh ông Nhạ và nữ ác nhân được xem như hai nỗi bất hạnh điển hình của dân tộc !".

FBker Nguyễn Tăng Thọ cho rằng : "Ông Nhạ và bà Nhị là hai kẻ thực hiện tội ác. Nhưng ông Nhạ tội nặng hơn, vì 100 năm trồng người mà trồng không ra hồn, xã hội sẽ loạn cả lên, mang theo nhiều hệ lụy không tưởng tượng được".

FBker Huong Nguyen viết : "Nước người ta bầu anh hề làm lãnh đạo . Nước ta lãnh đạo như hề ! Không thể chấp nhận thái độ vô trách nhiệm của ông Nhạ".

FBker Trần Văn Lựu viết : "Nữ ác nhân sát hại dã man một lúc ba mạng người nhưng ông Nhạ làm hỏng cả một thế hệ. Đất nước này sẽ đi về đâu ?

FBker Đỗ Hoàng Thiệu viết : "Lạ, một chính phủ có những bộ trưởng như Nhạ, Thể, Tiến, Anh... vừa quá kém cỏi, vừa thiếu đạo đức, ai cũng khinh bỉ nhưng vẫn tồn tại là thế nào ? Không hề có một chút uy tín mà vẫn lãnh đạo, điều hành... Sự quỉ quái nầy chỉ có ở VN bây giờ... Đau xót quá !".

FB Ker Tinh Thanh viết : "Ông Nhạ và bà Nhị là một cặp đôi vô nhân tính. Nữ ác nhân có thể thực hiện tội ác trong lúc bột phát nhưng ông Nhạ với sự vô trách nhiệm kéo dài đã thực sự trở thành kẻ sát nhân giáo dục, làm suy hoại hàng triệu học sinh sinh viên và tương lại đất nước. Thiệt hại kinh tế xã hội ko thể bù đắp nổi".

Tâm Don

Nguồn : VNTB, 28/05/2019

*****************

Suất đại học 1 tỷ đồng, Phùng Xuân Nhạ và "tiền là con đĩ của nhân loại"

Kiều Phong, VNTB, 27/05/2019

"Tiền là con đĩ của nhân loại", câu danh ngôn này có lẽ là hợp phù nhất đối với các thí sinh mua suất vào đại học 1 tỷ đồng ở các tỉnh phía Bắc. Một tỷ chạy vào đại học thì không thể xây gì mấy cho đất nước, nhưng lại có thể phá hoại kinh khủng bằng 1 tỷ.

"Tiền là con đĩ của nhân loại" - Ảnh minh họa

Cát Linh, một biên tập viên truyền hình tự do trẻ ở Hà Nội nêu vấn đề như sau : "Mỗi mùa thu trăm tỷ. Đến nay gần 1 năm vẫn chưa điều tra xong. Toàn con cái của quan chức được nâng điểm nhưng phụ huynh vẫn an nhiên, vẫn không bị gì. Vậy bao nhiêu tỷ để được yên thân ?". Theo Cát Linh, trung bình một cháu 1 tỷ để nâng điểm, vậy phải xem phụ huynh các cháu giải trình nguồn tiền ở đâu ra mà lắm thế ? Không học đại học nhưng Cát Linh rất am hiểu về luật pháp, hiến pháp và giúp đỡ được vô số dân oan ở phía Bắc. Lòng dũng cảm của Cát Linh tuy là nữ nhi mà còn lớn hơn gấp bội nhiều nam tử tốt nghiệp "phổ thông cấp 4" ở Việt Nam. 

Từ Vũng Tàu, nhà báo độc lập Chu Vĩnh Hải bình luận : "Một tỉ đồng có thể mua được một chỗ ngồi ở giảng đường đại học nhưng không thể mua được sự sáng tạo và trách nhiệm - những điều kiện tiên quyết để trưởng thành". Ông Chu Vĩnh Hải có con gái và không bao giờ la phiền con khi đạt điểm dưới trung bình, không tạo áp lực cho con phải học hành đỗ đạt. Lên trung học và học ở Singapore, con gái ông được đi thi Olympic toán quốc tế.

Ông Trần Đôn, một người Việt sống tại Houston, Texas nhìn về quê hương ngày nay mà đau lòng nhận xét : "Vì 1 tỉ đồng này và với cái mác con cháu đảng viên, họ đã và đang trở thành kẻ cai trị Việt nam và sẵn sàng ký giấy làm người trung thành cho Trung Nam Hải đưa đất nước vào vòng nô lệ". Thực vậy, khi đã vào guồng máy đó thì cũng phải tha hóa như guồng máy, nếu không sẽ bị đuổi ra và mất số vốn 1 tỷ ứng trước năm nào. Rồi ra làm quan, cậu sinh viên ra trường bị ép phải ký thay giấy tờ cho quan trên, đến khi sự việc vỡ lỡ thì án tại hồ sơ, cậu phải chịu vòng lao lý. Chuyện này đã xảy ra rất nhiều ở nước Nga ngày trước. Khi chế độ theo chủ nghĩa Cộng sản sụp đổ, số lượng cảnh sát, thạc sĩ, tiến sĩ mác-xít tại Liên xô, Đông Âu lại treo cổ tự tử nhiều đếm không hết. 

Cảnh này sắp xảy ra tại Việt Nam. Khi ấy những cậu ấm cô chiêu lại trách số phận đen bạc, một ngày nào đó ném ta vào giữa cuộc đời này. Xin hỏi, ai bắt anh cầm 1 tỷ nộp vào trường đào tạo công chức ? 1 tỷ đó, anh hoàn toàn có thể mở shop thời trang, mở tiệm cắt tóc, hoặc mua một khu vườn để trồng rau… Không ai ép cậu ấm cô chiêu đi vào chỗ chết, họ có rất nhiều điều kiện, hoàn toàn là do họ tự lựa chọn. Áp lực phải có tấm bằng làm phá hủy nhân cách, hao mòn lý tưởng của tuổi 20.

Từ Hà Nội, cô giáo Lã Thị Minh Luân cả đời dạy văn, học văn nhận xét về nền giáo dục này, nhận xét về tấm bằng đại học : "Thành tích là căn bệnh trầm kha của người Việt Nam dưới thời xã hội chủ nghĩa. Nó không chỉ ở ngành giáo dục mà còn ở mọi ngành, mọi cấp. Thước đo giá trị của người Việt không phải bằng thực hành, thực tế, bằng lao động và thành quả, kết quả thực chất mà chủ yếu chỉ bằng mảnh giấy lộn và tiền". Ở tuổi về hưu, cô giáo Lã Thị Minh Luận vẫn đang tích cực kêu gọi thành lập một số nghiệp đoàn độc lập của giáo chức, chuẩn bị cho một cuộc thay máu toàn ngành giáo dục. Thầy cô nào quan tâm có thể liên lạc với cô giáo Luận và tham gia, trước là cất tiếng nói đòi mức sống thỏa đáng cho đồng nghiệp.

Muốn giàu nhanh, các bậc bố mẹ Sơn La chạy 1 tỷ đưa con cái vào trường công an, làm cho người ta lầm tưởng rằng đây là nghề danh giá. Ông cha ta có câu : "An bần lạc đạo. Vi nhân bất phú, vi phú bất nhân". Sống nghèo thanh bạch mà có đạo đức, làm người nhơn nghĩa thì không thể giàu, mà làm người giàu thì không thể nhơn nghĩa. Tưởng rằng các cụ xưa là lạc hậu, ấy vậy mà những lời ấy không hề cũ so với thời gian, càng ngẫm lại càng thấy đúng.

Kiều Phong

Nguồn : VNTB, 27/05/2019

Huawei : thử nhìn ngược lại Luật an ninh mạng Việt Nam

An Viên, VNTB, 26/05/2019

Chiếc bánh Trung Quốc từng bị xâu xé bởi các cường quốc vào thế kỷ XIX, nay lại tái lặp vào thế kỷ XXI qua cuộc chiến tranh thương mại. Và Việt Nam sẽ sớm cũng phải trả giá trong tương lai, nếu tiếp tục nương theo hoặc theo đuổi cách ứng xử giống như Trung Quốc đã làm trong thời gian qua, trong đó có cả thi hành Luật an ninh mạng.

Huawei tiếp tục hứng chịu những tác dụng phụ của lệnh cấm từ Mỹ, khi mới đây nhất, doanh nghiệp này tiếp tục bị gạch tên ra khỏi Android Enterprise (danh sách thiết bị bảo mật cho doanh nghiệp).

Huawei - một tập đoàn tư nhân, nhưng là sân sau của đế chế công nghiệp quốc phòng Trung Quốc. Sự kết hợp giữa "quân sự - dân sự" được coi là chiến lược cấp quốc gia của Tập Cận Bình nhằm hiện đại hóa quân đội theo hướng tinh gọn, tiến tới hoàn thành "cơ bản việc hiện đại hóa quân đội vào năm 2035" như tuyên bố của Tập Cận Bình tại Đại hội XIX của Đảng cộng sản Trung Quốc.

Huawei bị "đánh" toàn diện trên các mặt trận, gián tiếp tác động đến chiến lược của nhà lãnh đạo họ Tập.

Trong cuộc chiến lần này, theo một báo cáo mới nhất từ Reuters, 3/4 trong tổng số 250 doanh nghiệp Mỹ tại Trung Quốc dự định sẽ rời nước này để chuyển hướng hoạt động sang Mexico và các nước Đông Nam Á, trong số đó có không ít doanh nghiệp công nghệ.

Mặc dù, trong một tweeter trước đó, Tổng thống Mỹ Donald Trump nói rằng Trung Quốc đang chết dần vì bị đánh thuế và các doanh nghiệp sẽ rời sản xuất sang Việt Nam và các quốc gia Châu Á khác. Nhưng Việt Nam vẫn là một trong số nhiều lựa chọn được đặt ra, không phải là duy nhất.

Việt Nam có thể hưởng lợi từ cuộc chiến, tuy nhiên, nếu cơ chế của Việt Nam đủ để hấp dẫn các doanh nghiệp Mỹ.

Một trong những đối tác lắp ráp sản phẩm lớn của Apple, Pegatron sẽ dời dây chuyền sản xuất sang Indonesia, thay vì Việt Nam. Câu chuyện nhân công, hạ tầng cơ sở được cho là trở ngại lớn trong việc lựa chọn Việt Nam của các doanh nghiệp sản xuất - công nghệ. Tuy nhiên, nếu thuần về công nghệ, thì trở ngại lớn nhất lại đến từ… Luật an ninh mạng.

Không phải ngẫu nhiên, các doanh nghiệp công nghệ lớn bao gồm Google, Facebook và Twitter đã bày tỏ mối quan ngại lớn sau khi chính phủ Việt Nam thông qua một đạo luật hứa hẹn sẽ đưa ra những hạn chế chặt chẽ hơn đối với quyền tự do ngôn luận.

Các quy định về nội địa hóa dữ liệu, kiểm soát nội dung ảnh hưởng đến tự do ngôn luận và các yêu cầu đặt văn phòng nội địa đã được cho là cản trở tham vọng Cách mạng công nghiệp lần thứ tư của quốc gia nhằm đạt được tăng trưởng GDP và công việc. Nói đúng hơn, những điều khoản mà nhiều chuyên gia đã chỉ ra trong thời điểm còn là dự luật an ninh mạng được cho là sẽ đưa đến những hạn chế nghiêm trọng đối với nền kinh tế kỹ thuật số của Việt Nam, làm giảm môi trường đầu tư nước ngoài và làm tổn thương cơ hội cho các doanh nghiệp địa phương và các doanh nghiệp vừa và nhỏ phát triển trong và ngoài Việt Nam.

Giới "tinh hoa Việt Nam" đã bỏ ngoài tai những lời cảnh báo, kể cả cảnh báo của Đại sứ quán Mỹ tại Việt Nam, khi bày tỏ luật này sẽ gây tổn hại kinh tế vì không phù hợp với các cam kết thương mại quốc tế của Việt Nam và kìm hãm quyền con người.

Giới "tinh hoa Việt Nam" cũng bỏ qua cả lời cảnh báo của Hiệp hội truyền thông kỹ thuật số Việt Nam (VCDA) khi tổ chức này nhấn mạnh, Luật an ninh mạng sẽ làm giảm 1,7% tổng sản phẩm quốc nội của Việt Nam và xóa sạch 3,1% đầu tư nước ngoài nếu nó có hiệu lực.

Giới "tinh hoa Việt Nam" nhấn mạnh : bảo vệ chế độ, và chính giới tinh hoa Việt Nam dường như sai lầm khi nghĩ rằng, Mỹ sẽ giống như thời kỳ Obama, thời kỳ mà Trung Quốc đã loại bỏ Cisco, Apple, IBM ra khỏi doanh sách mua sắm chính phủ, cấm các phần mềm của Mỹ như Symantec, Windows XP, McAfee, Micron,…

"Trà Trung Quốc ngon hơn Trà Việt Nam", và Việt Nam đã tìm cách học hỏi cách pha trà của Trung Quốc, bằng cách bắt chước ra Luật an ninh mạng trong đó tìm cách ngăn chặn tiếng nói bất đồng chính kiến trên internet và "quản lý chặt" doanh nghiệp công nghệ.

Việt Nam đang phải trả giá vì điều này. Khi những doanh nghiệp công nghệ Mỹ đã không tìm đến Việt Nam trong cuộc di tản khỏi Trung Quốc vì cuộc chiến thương mại.

Tại Ấn Độ, các doanh nghiệp công nghệ Mỹ (Facebook, Paypal, Microsoft, Google) cũng đang tìm cách rời bỏ quốc gia này khi mà một dự luật tương tự như Việt Nam và Trung Quốc có khả năng tác động tiêu cực đến dòng vốn đầu tư nước ngoài.

Việt Nam, Trung Quốc, hay Ấn Độ ảo tưởng rằng, một thị trường nội địa đủ lớn sẽ đủ hấp dẫn các công ty công nghệ, buộc họ phải tuân thủ thay vì bỏ đi. Nhưng câu chuyện Huawei và sự thiết lập trật tự Mỹ trong thương mại của Tổng thống Donald Trump đã chứng minh ngược lại, bất kỳ một quốc gia gây thiệt hại cho doanh nghiệp Mỹ đều phải trả giá.

Huawei đang cho thấy điều đó, và bản thân Trung Quốc cũng cho thấy, đang trở thành nạn nhân của chính những gì mà quốc gia này (dưới sự lãnh đạo của Tập Cận Bình) ảo tưởng có thể khống chế, đe dọa, và chèn ép doanh nghiệp Mỹ.

Chiếc bánh Trung Quốc từng bị xâu xé bởi các cường quốc vào thế kỷ XIX, nay lại tái lặp vào thế kỷ XXI qua cuộc chiến tranh thương mại. Và Việt Nam sẽ sớm cũng phải trả giá trong tương lai, nếu tiếp tục nương theo hoặc theo đuổi cách ứng xử giống như Trung Quốc đã làm trong thời gian qua, trong đó có cả thi hành Luật an ninh mạng.

An Viên

Nguồn : VNTB, 26/05/2019

*****************

Lệnh cấm từ Google : Chuyện tình Huawei- Viettel sẽ đi về đâu ?

Kiều Phong, VNTB, 26/05/2019

Viettel-tập đoàn viễn thông quân đội được biết là đối tác lớn nhất của Huawei ở Việt Nam. Huawei sập tiệm ở toàn thế giới, chỉ còn hai đất sống là ở Trung Quốc và Việt Nam, cho nên tập đoàn "búa, liềm" của người Hoa bằng mọi cách sẽ ve vãn cho được đối tác Việt đừng từ bỏ mình.

Viettel không lộ liễu nhập các thiết bị di động Huawei. Hình ảnh điện thoại Huawei bị tẩy chay khắp thế giới, Thế giới di động tê liệt với Huawei còn Viettel thì chưa. Viettel không chú trọng kinh doanh điện thoại smartphone, nhưng Viettel đã ưu ái Huawei với các đơn đặt hàng thiết bị 5G của hãng này. Một nước như Mỹ có bảo Huawei xấu thì không sao, khi mọi nước đều nghe theo nước Mỹ bảo Huawei xấu thì vấn đề đã là rất khác. Do tính liên đới giữa các sản phẩm của cùng một hãng, Viettel không thể tránh được tiếng xấu là đi chơi với kẻ xấu. 

Vietnamnet vừa có bài, Mỹ sẽ trừng phạt thêm 5 công ty Trung Quốc. Trung Quốc đã cấm hàng tá công ty công nghệ Mỹ lâu nay. Trong một thời gian dài, các nhà chính trị Mỹ không lên tiếng thì Trung Quốc tưởng Mỹ không để ý, cứ tiếp tục làm tới. Trung cộng tự thể hiện bản chất dã man nhất thế giới, đòi làm đại ca của thế giới, hàng thì hàng dỏm, các thứ điều dỏm cái gì cũng nhái. Đại ca hàng giả là Trung Quốc, bất kỳ hãng liu-riu nào chơi với đại ca ấy thì cũng lây các chứng bệnh của đại ca, trong đó có Viettel của Việt Nam. 

Biết nó xấu rồi mà sao vẫn chơi với nó, vẫn hợp đồng với nó ? Vì thấy cái lời trước mắt. Những người như Võ Kim Cự hay các quan cấp cao thừa biết Formosa là Trung Quốc đội lốt Đài Loan, họ cũng thừa biết Formosa cố tình xả thải để giết hại môi sinh con người và biển cả, tại sao vẫn rước vào Hà Tĩnh ? Do được cái lời trước mắt. Hoàn toàn tương tự, Viettel thừa biết Huawei là đồ gián điệp, nhưng vì lợi nhuận cao quá, nên đành nhắm mắt rước Huawei về nhà mình. Nói đúng hơn là rước nó vào nước mình, bởi nước của toàn dân chứ không phải của riêng gì nhà Viettel. 

Nối gót Google, cả Qualcomm, Intel cũng nghỉ chơi với Huawei, nghỉ chơi với hầu hết các hãng Trung Quốc. Amazon cũng có App store, Microsoft, Blackberry cũng có hệ điều hành OS riêng nhưng đều rớt đài với IOS của Apple , Android của Google... Tàu vẫn rất mạnh công nghệ, nhưng đột ngột thay đổi như vậy chỉ có từ ngáp tới ngủm. Thị trường Việt Nam quá bé không đủ sức để cứu Trung Quốc, Viettel cũng không thể giúp được Huawei. Bản thân Viettel cũng không vá nổi những ổ gà do mình gây ra trên đường Bắc tiến công nghệ. Chạy đua công nghệ, tiền bạc thuộc về chỉ một tỉ lệ nhỏ trùm công nghệ, danh tiếng thuộc về chỉ một số ít quan chức, còn nghèo đói và bất công xã hội thì dành cho phần lớn những người dân không theo được cuộc đua. Sao lại lấy ngân khố để bù lỗ cho Viettel mà không lấy ngân khố để trợ giá nông sản ? Tại vì những người nông dân học ít hơn các kỹ sư Viettel nên phải ưu tiên tiền vét tiền người học ít để nuôi người học nhiều ? Bất công xã hội do chạy đua kỹ thuật càng ngày càng lớn, dù biện minh kiểu gì thì cũng lòi ra đó. 

Trong cuộc đi đêm với Huawei, tập đoàn Viettel không tránh khỏi đánh mất bản sắc người lính. Để chạy đua kinh tế, chạy đua công nghệ, Viettel đã mắc tai tiếng không gì gột rửa được. Việc cơ quan công quyền Hà Nội đánh gẫy xương đùi của cụ Lê Đình Kình để dâng đất cho Viettel chỉ là một ví dụ. Công nghệ máy móc đánh gãy cây lúa, và do đó là công nghệ đã đánh gẫy nguồn sống của người nông dân. Đến đây, đã có những gia đình người miền Bắc sống khá giả phải thốt lên rằng : "Việt Nam chỉ nên làm nông nghiệp, thiếu ti-vi thì bán lúa để mua ti-vi chứ đừng học đòi sản xuất ti-vi". 

Các quan lớn hô hào phát triển kinh tế, phát triển kỹ thuật, thử hỏi thực tế có ngành nào làm mũi nhọn và làm nên bản sắc của Việt Nam để không lẫn lộn với các nước ? Thưa rằng không hề. Sân chơi nào Việt Nam cũng ghi danh tham gia nhưng không làm ông lớn được ở bất cứ một sân chơi cụ thể nào. Tốt nhất, theo lời những người già, đó là trở về với truyền thống lúa nước và nông nghiệp, chăm chút cho thế mạnh duy nhất đó cho đến khi nào đủ tiền đề để nhảy sang các lĩnh vực khác. 

Tin cho biết, các ký giả quốc tế, Châu Âu và Hoa Kỳ đang điều tra các vi phạm lao động của Huawei. Bằng chứng về cưỡng bức lao động của tù nhân để tạo ra sản phẩm giá rẻ như điện thoại Huawei, thiết bị Huawei đang được thu thập càng ngày càng dày. Các nước mua thiết bị Huawei rồi cũng bị điều tra, các quan chức ký giấy tờ nhập khẩu đồ Huawei sớm muộn sẽ ra ánh sáng công luận. Viettel mua hàng của Huawei mà không thúc đẩy cải tiến quyền lợi cho người lao động Tàu là tiếp tay cho Huawei bóc lột người dân Tàu. 

Nếu nghỉ giao thương với Huawei, liệu Viettel có thể tự lực về công nghệ được không ? Có lẽ là không, trong bối cảnh chương trình đào tạo sinh viên ngành công nghệ thông tin tại Việt Nam vẫn chú trọng lượng hơn phẩm. Viettel hay tìm người đã tốt nghiệp sẵn từ các trường công nghệ thông tin bên ngoài rồi mua vào làm trong doanh trại. Nói cách khác là Viettel chưa đào tạo từ gốc được nhân viên kỹ thuật, họ chỉ có kinh doanh phần ngọn. Về triết lý kinh doanh, Viettel chưa có triết lý kinh doanh nội khởi của mình, còn cái hiện tại của hai ông rậm râu bên Nga hay bên Đức nào đó thì không phải triết lý kinh doanh.

Kiều Phong

Nguồn : 26/05/2019

********************

Huawei đe dọa an ninh nước Anh

John Hemmings, VNTB, 26/05/2019

Huawei trong vùng nguy hiểm : Công ty viễn thông Trung Quốc đe dọa an ninh quốc gia của Anh

Huawei bị ràng buộc, chịu ảnh hưởng và sự chỉ đạo của Đảng cộng sản và nhà nước Trung Quốc theo nhiều những cách thức khác nhau.

Tin tức về việc Hoa Kỳ đưa Huawei vào Danh sách đen được đưa ra khi Hiệp hội Henry Jackson công bố báo cáo về triển vọng đưa Huawei vào công cuộc xây dựng hệ thống mạng 5G của Vương quốc Anh. Tôi là đồng tác giả báo cáo này cùng với Thành viên Nghị viện Bob Seely và Giáo sư Peter Varnish. Công việc của tôi là xem xét các khiếu nại xung quanh vị thế của Huawei trong chiến lược chính sách đối ngoại của Trung Quốc. Tất cả chúng ta đều đã được thấy những tuyên bố xung quanh nó là quá gần gũi với PLA (Quân giải phóng nhân dân Trung quốc) và các cơ quan an ninh của nhà nước Trung Quốc, nhưng chúng có thực sự đúng như thế không ? Có phải những tuyên bố này chỉ là việc một nước Mỹ theo chủ nghĩa bảo hộ quá mức đang tìm cách để làm mất uy tín của một đối thủ công nghệ Trung Quốc thành công trong công cuộc cạnh tranh với Apple và Thung lũng Silicon ? Toàn bộ cuộc thảo luận này diễn ra sau cuộc họp của Hội đồng An ninh Quốc gia Anh vào cuối tháng 4, trong thời gian Hội đồng đã quyết định rằng Huawei có thể tham gia vào một phần hạn chế trong mạng 5G của Vương quốc Anh.

Những phát hiện của chúng tôi hoàn toàn rõ ràng : Huawei bị ràng buộc, chịu ảnh hưởng và sự chỉ đạo của Đảng cộng sản và nhà nước Trung Quốc theo nhiều những cách thức khác nhau.

Sự chỉ đạo về kinh tế

Cũng giống như tất cả các công ty công nghệ của Trung Quốc, Huawei chịu áp lực phải tuân thủ chặt chẽ Kế hoạch 5 năm và các văn kiện chiến lược kinh tế khác như "Chế tạo tại Trung Quốc : 2025" và một văn kiện khác kế thừa của nó, đó là "Sách xanh về đổi mới và công nghệ trong các lĩnh vực chính của (văn kiện) Chế tạo tại Trung Quốc : 2025". Nhờ tuân thủ chặt chẽ các mục tiêu đổi mới do nhà nước Trung Quốc đặt ra như trí thông minh nhân tạo, điện toán lượng tử và viễn thông, Huawei đã có thể hưởng lợi từ các khoản tài trợ lớn từ các cơ quan tài trợ nghiên cứu của nhà nước Trung Quốc.

Sự hỗ trợ về kinh tế

Huawei cũng đã đi đầu trong chính sách "tiến ra biển lớn" (ý nói là chinh phục toàn cầu – người dịch) của Trung Quốc đối với các công ty quốc gia của Trung Quốc trong lĩnh vực công nghệ cao. Từ năm 2010, nhịp độ tăng trưởng thị trường tuyệt vời của nó ở Châu Á đã tăng từ 3% lên đến tới 46%, và ở Châu Âu đã tăng từ 17% lên đến 30% là sản phẩm kết hợp của chiến lược thương mại kết hợp với sự hỗ trợ và tài trợ của nhà nước mà Trung Quốc sử dụng như một mũi nhọn trong chiến lược Con đường tơ lụa kỹ thuật số. Hoa Kỳ đã tuyên bố rằng hạn mức tín dụng (được tài trợ) của Huawei là 77 tỷ bảng Anh.

Sự chỉ đạo về quân sự

Cũng giống như tất cả mọi công ty công nghệ khác của Trung Quốc, Huawei sẽ ngày càng chịu áp lực phải hợp tác chặt chẽ với tổ hợp công nghiệp quân sự Trung Quốc vì chính sách Hợp nhất Dân sự-Quân sự, do Tổng - Chủ tịch Tập Cận Bình đứng đầu. Chính sách này thúc đẩy các công ty công nghệ hợp tác với với Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc trong việc phát triển các công nghệ quân sự và các công nghệ lưỡng dụng.

Sự hỗ trợ từ giới quân sự

Vì người sáng lập Huawei, Nhậm Chính Phi từng là một kỹ sư của Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc không có gì ngạc nhiên khi Huawei là công cụ xây dựng mạng lưới quân sự ở Trung Quốc trong những năm 1990. Điều này đã tạo cho công ty này có mối liên kết trực tiếp với giới lãnh đạo quân đội trong việc cho phép công ty này duy trì vị thế đặc biệt trong hoạt động mua sắm, một điều vốn rất bất thường đối với một công ty tư nhân ở Trung Quốc.

Sự chỉ đạo của Đảng cộng sản Trung Quốc

Có hai con đường để Đảng cộng sản Trung Quốc áp đặt ảnh hưởng đến ban lãnh đạo của Huawei. Con đường rõ ràng nhất là việc ông Nhậm và nhiều lãnh đạo khác của công ty tất cả đều là các thành viên của Đảng cộng sản Trung Quốc, nhưng mặt khác, con đường thứ hai chính là vì các chi bộ đảng được thành lập trong công ty. Theo ASPI, là những tác giả đã có những đóng góp cho báo cáo của HJS, thì, tính đến năm 2007, có đến mười hai ngàn đảng viên Đảng cộng sản Trung Quốc với ba trăm chi bộ đảng đã được thành lập trong công ty Huawei.

Sự hỗ trợ của Đảng cộng sản Trung Quốc

Trong khi Huawei tuyên bố rằng nó là một công ty tư nhân, nó có một danh sách các cổ đông, điều mà một số người nói rằng chính điều đó khiến cho nó thuộc sở hữu của các nhân viên của công ty. Tuy nhiên, quyền sở hữu thực tế dường như được nắm giữ bởi một công ty nhỏ hơn có tên là Công ty cổ phần tập trung và đầu tư Hoa Vi (Huawei Investment and Holding). Điều này, đến lượt nó, lại thuộc sở hữu của Ủy ban Công đoàn của Công ty cổ phần tập trung và đầu tư Hoa Vi (Huawei Investment and Holding Company Trade Union Committee). Cũng giống như tất cả các loại hình công đoàn khác ở Trung Quốc, ủy ban này tuân thủ các nguyên tắc kỷ luật của Đảng cộng sản Trung Quốc, với việc các quan chức công đoàn được nhà nước bổ nhiệm vào các chức vụ của họ, được hưởng các mức lương bổng theo các ngạch bậc của chính quyền (Đảng cộng sản Trung Quốc) từ kho bạc Nhà nước Trung Quốc.

Với tất cả các điểm dữ liệu này, điều rõ ràng đối với chúng tôi là rằng quyết định của chính quyền cho phép Cty Huawei tiếp cận cơ sở hạ tầng kỹ thuật số cực kỳ quan yếu của Vương quốc Anh được thực hiện trong một biên độ hẹp, trên một hệ thống đánh giá rủi ro kỹ thuật hạn hẹp, nói một cách đơn giản là đã không suy xét kỹ về những rủi ro trên một tầm mức rộng lớn hơn. Ngay cả khi gã khổng lồ công nghệ Huawei muốn độc lập khỏi Nhà nước Trung Quốc hoặc muốn bỏ qua Luật về tình báo của nhà nước Trung Quốc, một đạo luật đòi hỏi Công ty này phải hợp tác, hoặc là ngay cả khi họ không muốn hợp tác chặt chẽ với tổ hợp công nghiệp quân sự của Trung Quốc, thì cũng không thể nào tránh né được một số phận như vậy.

Do đó, câu hỏi phải được đặt ra cho Thủ tướng Theresa May một lần nữa là : Liệu chúng ta có mong muốn một thực thể mà vốn gần gũi với một đối thủ chiến lược tiềm năng (ý nói nhà nước cộng sản Trung Quốc) trong hệ thống cơ sở hạ tầng kỹ thuật số nhạy cảm của chúng ta hay không ?

Câu trả lời của chúng tôi là không. Chúng tôi không mong muốn điều đó.

John Hemmings

Nguyên tác : Huawei to the Danger Zone : Chinese Telecommunications Company Threatens Britain's National Security, The National Interest, 20/05/2019

Mai Hưng dịch

Nguồn : VNTB, 26/05/2019

Tiến sĩ John Hemmings là giám đốc của Trung tâm Nghiên cứu Châu Á thuộc Hiệp hội Henry Jackson và là thành viên phụ tá tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế. Ông hiện sinh sống tại London.

Nếu Linh "nựng" được hưởng án treo...

Nguyễn Trang Nhung, RFA, 24/05/2019

Ngày 23/5, báo chí trong nước đưa tin Nguyễn Hữu Linh được Viện Kiểm sát đề nghị áp dụng nhiều tinh tiết giảm nhẹ, cụ thể là các tình tiết sau đây trong Bộ luật Hình sự 2015 (Bộ luật hình sự) :

• Phạm tội lần đầu và thuộc trường hợp ít nghiêm trọng, theo điểm i, khoản 1, Điều 51, Bộ luật hình sự
• Thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải, theo điểm s, khoản 2, Điều 51, Bộ luật hình sự

11111111111111111

Ông Nguyễn Hữu Linh (phải) khi còn đương chức, và đoạn video ông Linh sàm sỡ bé gái trong thang máy (trái) - Courtesy of internet, RFA edit

Với các tình tiết giảm nhẹ nêu trên, Nguyễn Hữu Linh hoàn toàn có thể được hưởng án treo, là hình phạt thấp hơn mức thấp nhất của khung hình phạt tù trong Điều 146, Bộ luật hình sự (căn cứ vào khoản 1, Điều 54, và khoản 1, Điều 65, Bộ luật hình sự).

Tin này đã gây bức xúc trong dư luận. Với cảm thức thông thường, nhiều người cảm thấy khó hiểu một số điều sau :

(1) Sao có thể xem đây là trường hợp ít nghiêm trọng ?

(2) Sao có thể xem đây là thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải ?

(3) Sao không đề nghị tăng nặng hình phạt đối với một người hiểu biết pháp luật, lại từng làm trong cơ quan nhà nước nói chung và trong ngành tư pháp nói riêng như Linh ?

Các câu trả lời cho các câu hỏi trên đây có thể sẽ làm người ta ngạc nhiên và chán ngán.

Về câu hỏi 1, sở dĩ đây là trường hợp ít nghiêm trọng vì tội dâm ô đối với người dưới 16 tuổi được xem là có tính chất và mức độ nguy hiểm cho xã hội không lớn mà mức cao nhất của khung hình phạt đối với tội này là 3 năm tù (căn cứ vào khoản 1, Điều 9, Bộ luật hình sự).

Về câu hỏi 2, thắc mắc này có lý khi Linh từng bao biện rằng hành vi của mình chỉ là "nựng", mà như vậy thì khó tin rằng sau đó hắn đã thành khẩn khai báo và ăn năn hối cải. Hơn nữa, ngay cả Linh có thái độ như vậy trong quá trình làm việc với cơ quan điều tra từ khi vụ án được khởi tố, thì thái độ làm việc với cơ quan điều tra phải được tính ngay từ khi hắn làm việc với cơ quan điều tra lần đầu trước khi vụ án được khởi tố, nên một cách bù trừ, Linh không xứng đáng được đề nghị áp dụng tình tiết giảm nhẹ này. Đó là chưa kể các cơ quan chức năng dường như giải quyết vụ án chỉ để xoa dịu dư luận mà thôi.

Về câu hỏi 3, rất tiếc, không có quy định nào trong Bộ luật hình sự rằng thủ phạm là người hiểu biết pháp luật, làm việc trong cơ quan nhà nước, hay trong ngành tư pháp là các tình tiết tăng nặng cả. Ngay cả khi án lệ đã trở thành một nguồn luật từ năm 2015, song do giới hạn của khoản 1, Điều 2, Nghị quyết 03/2015/NQ-HĐTP, rằng án lệ phải đáp ứng được tiêu chí "chứa đựng lập luận để làm rõ quy định của pháp luật còn có cách hiểu khác nhau ; phân tích, giải thích các vấn đề, sự kiện pháp lý và chỉ ra nguyên tắc, đường lối xử lý, quy phạm pháp luật cần áp dụng trong một vụ việc cụ thể", nên tòa án hầu như không thể sáng tạo luật, bằng cách thêm vào các nguyên tắc mới cho việc xét xử, chẳng hạn trong tình huống này, là các nguyên tắc xác định các tình tiết tăng nặng mới ngoài khuôn khổ của Bộ luật hình sự để đạt được công lý lớn hơn.

Từ các bất cập này của pháp luật hình sự, có thể thấy cần đặt ra một số vấn đề sau :

(1) Có nên xem tội dâm ô đối với người dưới 16 là tội ít nghiêm trọng với hình phạt cao nhất là 3 năm tù, hay phải xem đây là tội từ nghiêm trọng trở lên với hình phạt nặng hơn ?

(2) Làm sao để biết một tình tiết giảm nhẹ được đề nghị đúng khi tình tiết giảm nhẹ đó không thể được biết một cách rõ ràng và hiển nhiên, và nhất là khi ngành tư pháp không độc lập, chẳng hạn, làm sao để biết tình tiết giảm nhẹ thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải – điều mà nói chung chỉ cơ quan điều tra mới biết – được đề nghị đúng ? Ngoài ra, để xác định các tình tiết giảm nhẹ, phải xem xét quá trình từ khi thủ phạm làm việc với cơ quan điều tra lần đầu thay vì chỉ từ khi vụ án được khởi tố.

(3) Nên chăng tòa án có quyền sáng tạo luật, bao gồm quyền tìm ra, hay đặt ra các nguyên tắc mới hợp lẽ để xét xử linh hoạt và thấu đáo khi khuôn khổ pháp luật hiện hành cứng nhắc và hạn chế ?

Đây là các vấn đề mà các cơ quan chức năng phải xem xét để thúc đẩy sự hoàn thiện của pháp luật hình sự nói riêng và hệ thống pháp luật nói chung.

Trở lại vụ án, khi đề nghị áp dụng các tình tiết giảm nhẹ cho Linh, có vẻ như Viện Kiểm sát đang áp dụng pháp luật có lợi nhất cho Linh, bất chấp rằng điều này không hợp lẽ.

Nếu Linh được hưởng án treo, đó sẽ là sự thách thức không hề nhẹ đối với công lý, và càng cho thấy sự che chắn của ngành tư pháp đối với thủ phạm.

Đó cũng sẽ là sự mất mát trong niềm tin của dân chúng đối với ngành tư pháp nói riêng và chính quyền nói chung.

Đó cũng sẽ là chi phí cơ hội quá lớn đối với ngành tư pháp (và do đó là đối với cả chính quyền), nói theo cách của anh Lưu Đức Quang, giảng viên khoa luật, Đại học Kinh tế – Luật, Thành phố Hồ Chí Minh, khi ngành này lựa chọn giơ cao đánh khẽ thủ phạm thay vì bảo vệ nghiêm minh công lý.

Nguyễn Trang Nhung

Nguồn : RFA, 24/05/2019

*********************

Đại biểu quốc hội muốn tăng phạt tội ấu dâm qua vụ Nguyễn Hữu Linh

Trung Khang, RFA, 23/05/20149

Vào ngày 23/5/2019, khi trao đổi với báo chí bên hành lang Quốc hội, nhiều đại biểu quốc hội như Đại biểu Lưu Bình Nhưỡng thuộc đoàn Bến Tre, Đại biểu quốc hội Dương Trung Quốc thuộc đoàn Đồng Nai và Đại biểu Phạm Thị Minh Hiền, Phó Giám đốc Sở Lao động, thương binh và Xã hội tỉnh Phú Yên… đều đề nghị tăng hình phạt với hành vi ấu dâm, sàm sỡ trẻ em.

22222222222222

Ông Nguyễn Hữu Linh (góc trên bên trái), và hình chụp đoạn trich từ video trong thang máy - Courtesy of FB, RFA edit

Ngoài ra ông Lưu Bình Nhưỡng còn đề xuất Quốc hội phải có sự giám sát tối cao với vấn đề này. Còn bà Phạm Thị Minh Hiền cho rằng cần tăng mức phạt gấp 10 lần hoặc nặng hơn đối với các tội sàm sỡ, xâm hại tình dục, đặc biệt đối với trẻ em.

Từ Hà Nội, khi trao đổi với Đài Á Châu Tự Do hôm 23/5, Đại biểu quốc hội Dương Trung Quốc, nhận định :

"Cá nhân tôi rất hoan nghênh việc các Đại biểu quốc hội đề nghị tăng hình phạt với hành vi dâm ô trẻ em. Tình trạng ấu dâm đối với thế giới thì có lẽ phổ biến rồi, nên các chế tài của họ tương đối rõ. Ở Việt Nam thì tôi cũng đã từng theo dõi rất nhiều, hiện tương ấu dâm còn mới mẻ, để phát hiện ra một vụ việc thì không đơn giản tí nào. Thế nên Việt Nam hội nhập với thế giới thì các giá trị chung ta phải chấp nhận thôi. Thế nên tôi cho rằng các đại biểu quốc hội nêu lên ý đó là hoàn toàn xác đáng, bởi vì có thể sự trừng trị nặng nhẹ thì mỗi người đánh giá khác nhau đối với một người, nhưng nó đáp ứng được nhu cầu chung của xã hội".

Ông Lê Văn Cuông, nguyên Phó trưởng đoàn Đại biểu quốc hội tỉnh Thanh Hóa cũng đồng tình với đề nghị của các Đại biểu Quốc hội nên tăng hình phạt với hành vi dâm ô trẻ em. Ông cho rằng, gần đây có nhiều trường hợp có hành vi dâm ô, nhưng xử phạt rất nhẹ, nên không có tính răn đe. Ngoài ra ông cũng lo lắng một thực tế khác :

"Vấn đề này cũng tế nhị và phức tạp, trên thực tế mối quan hệ giữa người vi phạm và đồng nghiệp hay gia đình còn tồn tại, nên trong xử lý sẽ có dáng dấp của cái tình hơn là cái lý. Vì pháp luật chưa quy định rõ ràng về tội danh này cho nên có thể vận dụng để làm thế nào cho người vi phạm nhẹ tội đi".

Quả thật, thì Viện Kiểm sát quận 4, Thành phố Hồ Chí Minh có đề nghị Hội đồng xét xử xem xét áp dụng các tình tiết giảm nhẹ đối với ông Nguyễn Hữu Linh, cựu Viện phó Viện Kiểm sát nhân dân Thành phố Đà Nẵng, người đã sàm sỡ bé gái 9 tuổi trong thang máy chung cư Galaxy ở quận 4.

Tin cho biết, ông Nguyễn Hữu Linh bị truy tố về tội dâm ô đối với người dưới 16 tuổi. Cơ quan công tố nhận định hành vi của ông Linh là nguy hiểm cho xã hội, cần xử lý nghiêm để có tác dụng răn đe đối với một người từng làm ở cơ quan tư pháp. Tuy nhiên, Viện kiểm sát đề nghị cho ông Linh được xét các tình tiết giảm nhẹ như : phạm tội lần đầu, thuộc trường hợp ít nghiêm trọng, thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải…

Liên quan vụ án này, Luật sư Nguyễn Văn Hậu, Phó Chủ tịch Hội Luật gia Thành phố Hồ Chí Minh nhận định :

"Với các mức mà cơ quan điều tra đề nghị, sắp tới đây ông Linh sẽ bị đưa ra tòa xét xử với hành vi dâm ô người dưới 16 tuổi. Tội này có quy định rõ ai trên 18 tuổi mà có hành vi dâm ô đối với người dưới 16 tuổi không nhằm mục đích giao cấu hay quan hệ tình dục khác thì bị phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm".

333333333333333

Đại biểu Quốc hội Dương Trung Quốc thuộc đoàn Đồng Nai, trong một lần trao đổi với báo chí bên hành lang Quốc hội. (Ảnh minh họa) - Courtesy quochoi.vn

Luật sư Nguyễn Văn Hậu nói thêm mặc dù cũng có tình tiết giảm nhẹ vì ông Linh là một cán bộ nghỉ hưu từng làm trong cơ quan pháp luật ; nhưng theo ông Hậu, đối với một cán bộ hiểu biết pháp luật mà phạm tội thì trong quá trình tiến hành tố tụng sẽ phải bị xem xét. Đây là tình tiết tăng nặng chứ không phải giảm nhẹ, tại vì đã biết rõ pháp luật mà lại vi phạm pháp luật.

Luật sư Hậu nêu rõ nếu phạm tội này có tổ chức, tái phạm từ hai lần trở lên, gây rối loạn tâm thần cho người bị hại từ 11 đến 45 % thì phạt tù từ 3 đến 7 năm. Và phạt tù 7 đến 12 năm nếu làm nạn nhân rối loạn tâm thần từ 46% trở lên và làm cho nạn nhân tự sát.

Từ Sài Gòn, Luật sư Đặng Đình Mạnh đưa ra nhận định :

"Thật ra từ thời điểm chưa khởi tố vụ án ông Linh thì mình có phân tích rồi, chắc chắn ông Linh sẽ bị truy tố theo khoản 1 với hình phạt tối đa cao lắm chỉ 3 năm tù giam. Ngoài ra ông Linh có nhiều yếu tố để mà hưởng án treo, ví dụ có thành tích trong quá trình công tác, có nơi cư trú rõ ràng, thật thà khai báo, ăn năn hối cải… Khi chưa khởi tố vụ án, tôi đã nhìn thấy trước việc này".

Theo Luật sư Mạnh, ông Linh sẽ bị phạt rất nhẹ, có thể là 2 năm hay 2,5 năm, sau đó sẽ thành tù treo. Tuy có áp lực xã hội, nhưng theo ông Mạnh, tòa án xử sẽ không quá áp lực, vì họ đã làm theo quy định. Ông nói :

"Cũng chẳng phải Tòa muốn bảo vệ ông Linh vì ông là một cựu quan chức cao cấp, hay ông là đảng viên cộng sản, không phải như vậy đâu. Cứ nhìn ông Linh như một người bình thường, hành vi như vậy, nhân thân như vậy, thì ông Linh sẽ được án treo. Đó là do luật quy định không hợp lý, vì mức hình phạt quá nhẹ, và theo luật hiện hành để nhận ra hành vi phạm tội thì quy định mông lung và không rõ ràng".

Trao đổi với chúng tôi hôm 23/5 từ Sài Gòn, một người dân, cũng là thành viên nhóm đấu tranh chống nạn ấu dâm, nhận định :

"Về phương án giảm hay tăng án trong vụ ông Linh, thì ngay từ lúc tụi chị làm chiến dịch chống nạn ấu dâm đã chấp nhận một điều không chỉ do Viện kiểm sát hay quốc hội, mà đây đây là một hồi chuông cảnh tỉnh… Theo chị họ có giảm cũng không nhiều, nếu án treo thì cộng đồng sẽ lên tiếng tiếp, hình phạt mà mọi người muốn là ít nhất ông Linh phải đi tù, một tháng cũng được, bao nhiêu cũng được. Vì việc đấu tranh để một người làm trong bộ máy nhà nước, từng làm ở Viện kiểm sát mà phải đi tù là cuộc đấu tranh mạnh mẽ lần đầu tiên có ở Việt Nam".

Đại biểu Quốc hội Dương Trung Quốc nêu quan điểm trong vụ việc ông nguyen phó Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân Thành phố Đà Nẵng Nguyễn Hữu Linh có hành vi sàm sỡ trẻ dưới 16 tuổi :

"Nhưng tôi cho rằng trong bối cảnh hiện nay thì việc này cần phải nghiêm khắc hơn. Tất nhiên đứng vào thân phận một con người thì anh Linh có thể đã chịu một cái gì đấy khác thường khi tiền lệ trước đây chưa có, nhưng đứng về mặt lợi ích xã hội chung thì tôi cho rằng điều đó (PV : nghiêm khắc hơn) là cần thiết".

Hôm 22/5/2019, ông Nguyễn Hữu Linh, nguyên phó Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân Thành phố Đà Nẵng, chính thức bị Viện Kiểm sát Quận 4, Thành phố Hồ Chí Minh truy tố tội dâm ô đối với người dưới 16 tuổi.

Trước đó, vào ngày 21/04, Công an Quận 4, Thành phố Hồ Chí Minh cũng đã khởi tố bị can với ông Nguyễn Hữu Linh ; tuy vậy ông này được phía cơ quan điều tra cho tại ngoại và cấm rời khỏi nơi cư trú.

Sự việc bùng ra vào ngày 2 tháng 4 năm 2019 khi trên mạng xã hội Facebook lan truyền video clip một người đàn ông sàm sỡ bé gái trong thang máy chung cư. Người đàn ông đó sau này được xác định là ông Nguyễn Hữu Linh, nguyên phó Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân Thành phố Đà Nẵng.

Trung Khang

Nguồn : RFA, 23/05/2019

Tô Thùy Yên, gõ cửa thiên thu

Mặc Lâm, VOA, 23/05/2019

Tôi biết làm thơ từ khi còn rất nhỏ nhưng mãi tới gần tuổi năm mươi mới thật sự đọc được thơ qua một người mà càng đọc tôi càng được mở ra những cánh cửa khác của sự mầu nhiệm từ thi ca. Người làm thơ ấy là Tô Thùy Yên, một ánh sáng khơi gợi niềm cảm hứng, một cành khô giữa rừng có khả năng giúp người đi lạc trong cơn mê muội thẳm sâu của hưng phấn tìm được lối ra, một lẻ loi của cây xương rồng giữa sa mạc có khả năng chống lại sự cô đơn mà thượng đế giao phó.

Nhà thơ Tô Thùy Yên những năm tháng trước 1975.

Thơ của Tô Thùy Yên được rất nhiều người yêu mến vì chất tĩnh trong cái động của nó. Nếu 10 năm tù là trạng thái "động" của những buốt nhức của cơn đau thể xác thì "thế giới vui từ nỗi lẻ loi" là cái tĩnh thiền đạo của một người đã hiểu tường tận nỗi lẻ loi có sinh lực như thế nào. Lẻ loi ấy chỉ có thể hiện hữu trong một tâm thế vị tha, tha thứ những hằn học, những miệt thị, những oán khí của người khác đã dành cho mình. Lẻ loi vì sẽ không có nhiều người làm được. Lẻ loi vì tuy cúi mái đầu sương đã điểm nhưng vẫn tin vào tâm lượng của đất trời vẫn nặng trĩu niềm vui.

Niềm vui ấy Tô Thùy Yên đã tìm thấy sau khi từ giã trại cải tạo về nhà sau hơn 10 năm biệt xứ :

"Ta về cúi mái đầu sương điểm

Nghe nặng từ tâm lượng đất trời

Cảm ơn hoa đã vì ta nở

Thế giới vui từ mỗi lẻ loi".

Chất thiền trong thơ Tô Thùy Yên có lẽ được hình thành từ những cơ cực mà cuộc đời ông chứng kiến. Những cái chết anh liệt nhưng thảm thương, những chia ly tràn khỏi bến bờ đau đớn, sự phân hủy cuộc sống đến vô tận đã đày ải tâm linh trước khi chính bản thân ông sụp đổ. Trong bài Qua sông ông viết :

Áo quan phong quốc kỳ anh liệt

Niềm thiên thu đầm cỗ xe tang

Quê xa không tiện đường đưa tiễn

Nghĩa tận sơ sài, đám lạnh tanh

Thêm một chút gì như hối hả

Người thân chưa khóc ráo thâm tình...

Những câm nín ấy vẫn ám ảnh ông nhiều năm sau trong bài Ta về, nỗi ám ảnh chiến tranh và tình người, một "hội chứng nghiến răng" của nhân loại : xông vào cái chết để bảo vệ ảo tưởng. Tô Thùy Yên sống và gậm nhấm thời kỳ ấy nên biết từng mùi vị của những lần hành quân đầy máu, máu của bạn bè lẫn đối phương. Máu không những đổ ra từ súng đạn nó cũng đổ ra từ tàn khốc của trại giam. Ám ảnh trở thành thói quen và Tô Thùy Yên lẩm bẩm sợ cho cơn thất lạc của chính mình :

Ta về như bóng ma hờn tủi

Lục lại thời gian, kiếm chính mình

Ta nhặt mà thương từng phế liệu

Như từng hài cốt sắp vô danh

Trong những cuộc hành quân ấy Tô Thùy Yên không ít lần thấy vẻ đẹp tiềm ẩn phía sau những quả mìn tàn nhẫn, những bức tranh được ông phác thảo vội vã miêu tả cái mỏi mệt của thiên nhiên quyện lấy con người như một định mệnh khắc nghiệt. Con người thì rã rời trời thì thấp và ướt sũng, mây trên trời lục bình dưới sông tất cả như hòa nhịp cho một bản nhạc buồn chỉ có chiến tranh mới có thể tạo ra được :

Đây ngã ba sông, làng sát nước

Xuồng ba lá đậu kế chân bàn

Trời mới tạnh mưa còn thấp ướt

Lục bình, mây mỏi chuyến lang thang

Tô Thùy Yên là một nhà thơ, đã hẳn, tuy nhiên ông còn là một họa sĩ thiên tài. Thơ ông đầy màu sắc quyết liệt chói chang của mặt trời, lạnh lẽo cô đơn như nước biển, và hơn cả tranh, màu sắc trong thơ ông phảng phất hình bóng con người. Trong "Trường sa hành", một bài thơ quan trọng trong sự nghiệp thi ca của ông chúng ta có thể đồng ý với nhau ở điểm : màu sắc đã tạo thơ ông khác biệt vượt qua rất nhiều tác giả khác củng thời. Chỉ có điều không như hội họa, chúng ta chỉ thấy hai màu xanh lơ và đen trong cả bài thơ nhưng trong lòng lại bùng vỡ hàng loạt những gam màu khác : Đỏ úa của mặt trời trong ánh chiều tà mà tác giả gọi là "chiều rã" Những thay đổi quang phổ của rong biển, những long lanh từ muôn vạn tầng màu làm hồn ta lay động, màu lửa cháy rực cả đào khiến chim cũng đen úa cả tiếng xao xác quần bay. Miếng mồi cháy một màu khét khói cũng không khỏi ngậm ngùi…

Trong làn nước vịnh xanh lơ mộng

Những cụm rong óng ả bập bềnh

Như những tầng buồn lay động mãi

Dưới hồn ta tịch mịch long lanh

Mặt trời chiều rã rưng rưng biển 

Vầng khói chim đen thảng thốt quần

Kinh động đất trời như cháy đảo...

Ta nghe chừng phỏng khắp châu thâ

Ta ngồi bên đống lửa man rợ

Hong tóc râu, chờ chín miếng mồi

Nghe cây dừa ngất gió trùng điệp

Suốt kiếp đau dài nỗi tả tơi

…

Rồi nữa, kế sau màu sắc là âm thanh. Thứ âm thanh kinh khủng của tiếng gọi không thành lời. Âm thanh bị bóp nghẹt giữa hư vô. Âm thanh rơi vào một khoảng cách đặc sệt của không gian đóng kin :

Đất liền, ta gọi, nghe ta không ?

Đập hoảng Vô Biên, tín hiệu trùng

Mở, mở giùm ta khoảng cách đặc

Con chim động giấc gào cô đơn

Viết về Tô Thùy Yên phải cần cả cuốn sách, một vài trang giấy không những bất toàn mà còn hời hợt. Nhưng sự ra đi của ông nếu không thể thắp bằng đuốc để tưởng nhớ thì đành dùng một nén nhang cũng đủ để tiển đưa ông. Trong tâm thế ấy cùng chia sẻ với những gì mà năm 1991 ông đã viết trong trại biệt giam 3C Tôn Đức Thắng :

Ta nằm xuống

Dỗ mình hãy cố ngủ

Tập quen dần với giấc thiên thu

Hãy ngủ, ông nhé và tôi tin rằng những gì ông để lại thế gian này cũng thiên thu không kém….

Mặc Lâm

Nguồn : VOA, 23/05/2019

******************

Nhà thơ Tô Thùy Yên qua đời ở Texas, Hoa Kỳ

Hoài Hương, VOA, 23/05/2019

Tác giả bài thơ 'Chiều trên phá Tam Giang', nhà thơ Tô Thùy Yên, một trong những nhà thơ lớn nhất của miền Nam trước 1975, vừa qua đời ở Houston, bang Texas, hưởng thọ 81 tuổi.

Bài Chi ều trên Phá Tam Giang của nhà thơ Tô Thùy Yên được nhạc sĩ Trần Thiện Thanh phổ nhạc

Tin về sự ra đi của nhà thơ lan nhanh trên mạng trong ngày thứ Tư 22/5/2019. Tên thật là Đinh Thành Tiên, Tô Thùy Yên sinh năm 1938 tại Gò Vấp, Gia Định, là cựu học sinh trường Petrus Ký và trường tư thục Les Lauriers, ông từng theo học Đại học Văn Khoa Sài Gòn, ban Văn chương Pháp.

Chiều Trên Phá Tam Giang - thơ Tô Thùy Yên & nhạc Trần Thiện Thanh - tiếng hát Khánh Ly và Nhật Trường (In memory of Tô Thùy Yên)

Làm thơ từ năm 16, 17 tuổi, Tô Thùy Yên được ca tụng là một trong "tứ trụ của thi ca miền Nam" cùng với Bùi Giáng, Thanh Tâm Tuyền, và Nguyễn Đức Sơn.

Năm 1956, cùng với nhà thơ Thanh Tâm Tuyền, nhà văn Mai Thảo và các họa sĩ Duy Thanh, Ngọc Dũng, ông sáng lập một nhóm sáng tác mang tên Sáng Tạo, được biết đến với phong trào khai sinh "Thơ tự do" ở miền Nam vào thập niên 1960.

Trao đổi với VOA tiếng Việt, nhà văn Du Tử Lê cho biết đã từng làm việc với ông Tô Thùy Yên tại Cục Tâm lý chiến ở Sài Gòn. Ông nói :

"Thứ nhất, đó là một tiếng thơ lớn của miền Nam, thứ hai, đó là một người rất là nguyên tắc. Thời gian anh ở trong quân đội, anh là người rất là kỷ luật, thăng tiến rất là nhanh. Chức vụ sau cùng của anh là Thiếu tá, Trưởng phòng Văn nghệ của Cục Tâm lý chiến".

Trong những tác phẩm gắn liền với tên tuổi của Tô Thùy Yên, phải nhắc đến bài thơ "Chiều trên phá Tam Giang", được nhạc sĩ Trần Thiện Thanh phổ nhạc. Một bài thơ khác có ý nghĩa lịch sử gây ấn tượng cả trước lẫn sau năm 1975 là "Trường Sa hành", sáng tác tháng 3 năm 1974, hai tháng sau ngày Trung Quốc cưỡng chiếm quần đảo Hoàng Sa lúc từ tay Việt Nam Cộng Hòa.

Trao đổi với VOA tiếng Việt từ California, nhà báo Đinh Quang Anh Thái nói nhà thơ Tô Thùy Yên đã "để lại một dấu ấn lớn trong sinh hoạt văn học của miền Nam", ông nhắc tới một số bài thơ đã gây ấn tượng sâu sắc đối với ông.

"Trước năm 1975, chúng ta biết đến bài Trường Sa hành và bài Chiều trên Phá Tam Giang, nhưng sau năm 1975, với 10 năm tù, Tô Thùy Yên lúc ông trở về, bài Ta về nức tiếng, trong đó có những câu như :

Ta về khai giải bùa thiêng yểm

Thức dậy đi nào, gỗ đá ơi

Hãy kể lại mười năm chuyện cũ

Một lần kể lại để rồi thôi

Câu ấy chứng tỏ cho thấy rằng ông không còn mang nặng chĩu một tấm lòng thù hận hoặc oán hận một giai đoạn mà ông đã bị cực nhọc như vậy".

Nhà báo Đinh Quang Anh Thái chia sẻ một kỷ niệm có thể nói lên được con người Tô Thùy Yên :

"Chúng tôi nhớ rằng lúc mà anh em từ Việt Nam phát động phong trào xây dựng nhà cho gia đình các chiến sĩ đã hy sinh trong trận chiến Hoàng Sa năm 1974, nhà thơ Nguyễn Duy ở trong nước, tác giả của bài Từ xa nhìn tổ quốc bày tỏ thiết tha muốn mời được Tô Thùy Yên từ hải ngoại trở về, cùng với Duy làm một đêm thơ ở Sài Gòn, đọc Trường Sa hành và Ta về thì có lẽ sẽ thích thú lắm, anh Tô Thùy Yên có nói rằng anh muốn lắm nhưng sức khỏe không cho phép, và anh đã chép nguyên văn bài Ta về để tặng cho chương trình Nhịp cầu Hoàng Sa. Bài thơ đó đã được anh em nhóm Nhịp cầu Hoàng Sa ở Việt Nam bán đấu giá để góp tiền xây nhà cho gia đình các chiến sĩ Việt Nam Cộng Hòa đã tử trận trong trận chiến Hoàng Sa 1974. Bây giờ ngồi nhớ lại Tô Thùy Yên thì nhớ lại nụ cười rất hiền của một người miền Nam, nhớ lại điếu thuốc, và nhớ lại 2 câu thơ chót : "Còn chút rượu nồng xin tưới xuống, Giải oan cho cuộc biển dâu này".

Tô Thùy Yên đã cùng gia đình sang định cư tại Saint Paul, Minnesota vào cuối năm 1993, sau đó chuyển về sinh sống tại thành phố Houston, bang Texas cho tới khi ông qua đời.

Hoài Hương

Nguồn : VOA, 23/05/2019

********************

Tô Thùy Yên, cánh chim còn để vệt

Đinh Yên Thảo, VOA, 23/05/2019

Riêng cho VOA

"...Tôi được gặp nhà thơ Tô Thùy Yên một lần tại Houston, hôm nhà thơ Phan Xuân Sinh ra mắt cuốn sách Sống Với Thời Quá Vãng. Buổi trò chuyện tại nhà anh Sinh đến nửa đêm, trong tiếng đàn thùng của anh Ngu Yên, giọng ngâm không dứt của anh Trần Khánh Hoà, liên khúc Trần Thiện Thanh do anh Đỗ Xuân Quang từ Atlanta bắt nhịp. Anh Trần Hoài Thư, Trần Phù Thế, Lương Thư Trung, Hoàng Định Nam, Trà Nguyễn… có cả, mỗi người mỗi vẻ ngây thơ trong đôi mắt già nua bất luận. Một đêm thơ nhạc sẽ còn hoài trong ký ức những người dính líu tới con chữ ở hải ngoại.

Ngoài hiên, nhà thơ Tô Thùy Yên trò chuyện cùng tôi và Đinh Yên Thảo như những người quen gặp lại. Dù chỉ gặp lần đầu, trong chữ "Duyên" cửa Phật mà thành lấn cấn tới hôm nay. Ngồi đọc lại bài thơ "Ta về" trong tiết tháng Tư, nơi sân sau nhà vắng. Chút gió Xuân nồng nàn nhà bên cắt cỏ. Giấc mơ chiều, người nông dân chỉ mong được "về quê vỡ đất, tháng tư đi tậu trâu bò, để ta tiếp tục làm mùa tháng năm"…".

(trích từ bài viết "Ta Về" của tác giả Phan)

Tô Thùy Yên qua nét vẽ Đinh Cường.

Đó là đoản văn của anh bạn Phan (Vỉa Hè) của tôi viết ngay sau lần đầu gặp được nhà thơ Tô Thùy Yên chừng đâu 10 năm trước. Còn tôi thì trước đó gặp ông đã vài lần, tại Dallas và cả Houston, Texas. Lần đầu tại đám cưới thứ nam của nhà thơ Nguyễn Xuân Thiệp cũng gần 20 năm trước, có đông đúc văn nghệ sĩ về tham dự khá chân tình. Vừa tiệc đám cưới lại xem như cuộc họp mặt các văn nghệ sĩ bay về bởi sự quý mến nhà thơ Nguyễn Xuân Thiệp. Tôi dẫn chương trình nên có khách quen đến đề nghị rằng, bên dưới nghe có nhà thơ Tô Thùy Yên hiện diện, hãy mời ông lên nói vài điều cho mọi người biết mặt. Ông lên sân khấu theo lời mời. Nhưng nói rất ít, hầu như chỉ chào hơn là nói điều gì đó, tôi còn nhớ vậy. Cả vài lần sau gặp lại, ông cũng chỉ là người trầm ngâm, nghe nhiều hơn nói. Chỉ có lần như nhà báo Phan viết ở trên, không hiểu tại sao ông tỏ ra vui vẻ, trò chuyện rất nhiều. Giữa buổi tiệc, tôi hỏi ông, "Anh kể về bài thơ Chiều Trên Phá Tam Giang đã viết như thế nào ?". Như nhiều bài thơ khác của ông, đúng hơn là những trường thi hàng trăm câu của ông, "Chiều trên Phá Tam Giang" là một trong những trường thi mang tầm vóc lớn lao về cuộc chiến khốc liệt trên quê hương Việt Nam. Ông cật vấn lịch sử và chiến tranh bằng cái nhìn nhân bản trong tình dân tộc, lồng thêm thân phận con người và tình yêu tuổi trẻ giữa chiến tranh.

Ông kể đó là một ngày của mùa Hè đỏ lửa năm 1972, ông bay theo tướng Bùi Thế Lân, vị Tư Lịnh Thuỷ Quân Lục Chiến để thị sát chiến trường, trong vai trò một ký giả báo chí. Từ trực thăng nhìn xuống phá Tam Giang, hình ảnh một vị Thiếu Tá đứng giữa gió lộng, mênh mông nước trời phía dưới đã tạo cho ông một cảm xúc mãnh liệt về thân thận nhỏ bé của con người trong chiến tranh, trong không gian điêu tàn của vòng vây tử thần . Thế rồi bài thơ ra đời. Tôi đọc lại, quả thật là vậy.

Chiếc trực thăng bay là mặt nước,

Như cơn mộng nhanh,

Phá Tam Giang, Phá Tam Giang,

Bờ bãi hỗn mang, dòng bát ngát,

Cát hôn mê, nước miệt mài trôi,

Ngó xuống cảm thương người lỡ bước

Trời nước mông mênh, thân nhỏ nhoi... (*)

Ông tiếp, ông muốn viết bài trường thi làm ba phần, về người lính trẻ Việt Nam Cộng Hòa, về người chiến binh Bắc Việt và sự cứu rỗi của tình yêu trước sự mong manh của phận người trong thời chiến. Thế là bài thơ ra đời như chúng ta đã đọc. Là người lính, một Thiếu Tá Tâm Lý Chiến, nhưng cũng là người nghệ sĩ, ông nhìn cuộc chiến đang diễn ra như một cuộc chiến ủy nhiệm huynh đệ tương tàn mà cả hai bên đều là nạn nhân của lịch sử. Cái nhìn cảm thông, độ lượng đến cả kẻ địch quân bị dẫn dụ chuyện "sinh Bắc tử Nam".

Ta thương ta yếu hèn,

Ta thương ngươi khờ khạo

Nên cả hai cùng cam phận quay cuồng

Nên cả hai cùng mắc đường lịch sử

Cùng mê sa một con đĩ thập thành

Chiều trên Phá Tam Giang rộn ràng tiếng chiến trận

Chiều trên Phá Tam Giang im lìm âm cảm thông...

Dường như đó là một đêm mưa. Cả ba chúng tôi ra hiên trước hút thuốc như Phan kể. Ông châm thuốc rồi nở nụ cười khoan thai, quay sang tôi : "Sao em không hỏi về cô gái trong bài thơ ?". Tôi cười chống chế, "em muốn nghe về cả bài thơ trước". Ông kể đó là mối tình với một thiếu nữ xinh đẹp, nhà có cửa tiệm trong thương xá Tam Đa. Ông đem cuộc tình của mình viết thành cuộc tình của người lính sống chết nơi tuyến đầu, nhớ về người yêu như sự một hy vọng và cứu rỗi, tìm sự bình an ở một nơi xa xôi, trong khi người yêu là cô sinh viên bé nhỏ tuổi đôi mươi luôn canh cánh nỗi lo sợ ly biệt, mất mát.

Chiều trên phá Tam Giang

Anh sực nhớ em

Nhớ bất tận.

…

Anh yêu em, yêu nuối tuổi hai mươi,

Coi chuyện đó như lần đi tuyệt tích

Trong nước trời lãng đãng nghìn trùng,

Không nghe thấy cả tiếng mình độc thoại…

và

Nghĩ tới anh, nghĩ tới anh,

Cơn nghĩ tới không sao cầm giữ nỗi

Như dòng lệ nào bất giác rơi tuôn.

Nghĩ tới, nghĩ tới một điều hệ trọng vô cùng

Của chiến tranh mà em không biết rõ.

Nghĩ tới, nghĩ tới một điều hệ trọng vô cùng

Một điều em sợ phải nghĩ tới…

Nhật Trường Trần Thiện Thanh đã chọn và viết lại thành ca khúc "Chiều Trên Phá Tam Giang" cho đoạn thơ tình yêu này, nhưng ông bảo đó không phải tứ thơ ông hài lòng nhất. Tôi bảo, ít ra nó đã mang một phần bài thơ đến với đại chúng. Ông gật đầu. Tôi không rõ ông gật đầu đồng ý hay về điều gì đó đang suy tưởng trong đầu.

Có lẽ tôi không phải là người đầu tiên hỏi ông về bài thơ và cũng có thể ông chẳng phải mẫu người dễ dàng kể lại câu chuyện tương tự ở mọi nơi. Tôi không chắc. Nhưng tôi nghĩ một con người lặng lẽ trong lời nói và ngạo mạn trong tư tưởng như ông có lẽ không cần những lý giải, phụ chú khi trở về với nơi bình yên khởi đầu. Bởi ông từng bảo rằng, làm người sao như cánh chim bay qua bầu trời, chẳng để lại dấu vết gì. Đó là cảm thức đời sống của riêng ông. Còn với chúng ta, có là cánh chim bay qua thì ông vẫn để lại những vệt dài hơn những bài thơ, bản nhạc của mình. Bởi chúng là những chứng nhân bi hùng và ngậm ngùi của một giai đoạn lịch sử dân tộc.

Dallas, Texas, 22/05/2019

Đinh Yên Thảo

Nguồn : VOA, 23/05/2019

(*) Trích từ bài thơ "Chiều Trên Phá Tam Giang"

Vì sao bầu cử Úc trái ngược dự đoán ?

Nguyễn Quang Duy, 21/05/2019

Úc vừa trải qua một cuộc bầu cử với kết quả bất ngờ đến nỗi Thủ tướng Scott Morrison phải thốt lên rằng ông luôn tin tưởng có phép lạ nhiệm mầu ("I have always believed in miracles").

Thủ tướng Úc Scott Morrison cùng gia đình sau khi giành chiến thắng trong cuộc bầu cử năm 2019 tại Sydney, Úc, ngày 18 tháng 5 năm 2019. (Hình ảnh của Dean Lewins / AAP / qua Reuters)

Hơn 2 năm qua tất cả các cuộc thăm dò cử tri đều đưa ra cùng một kết quả là đảng Lao động sẽ thắng và thắng lớn.

Lần thăm dò ngay trước ngày bầu cử vẫn cho thấy đảng Lao động sẽ không thể thua được (the unlosable election).

So với bầu cử Tổng thống Mỹ 2016

Năm 2016 ông Trump cũng "bất ngờ" thắng cử Tổng thống làm nhiều người liên tưởng, nghi ngờ sự khách quan và trung thực của giới truyền thông Úc.

Đương nhiên một số cơ quan truyền thông Úc thiên về (đảng) Tự do hay ngả theo (đảng) Lao động, nhưng đa số đều đưa tin một cách rất công bằng. Nhưng vì sao kết quả lại đảo lộn mọi dự đoán ?

Thăm dò nội bộ chính đảng…

Theo Đài ABC thăm dò nội bộ của 2 chính đảng ở từng đơn vị bầu cử cho kết quả trái ngược với thăm dò của báo chí.

Vì thế, chỉ 1 ngày trước ngày bầu cử, Thủ tướng Morrison còn bay sang Tasmania để vận động và đã dành lại được 2 ghế lần bầu cử trước rơi vào tay Lao động.

Thủ tướng Morrison cũng dành khá nhiều nỗ lực vận động ở miền quê Queensland và NSW, với hứa hẹn sẽ bảo vệ công ăn việc làm cho khu vực nên đã dành được một số ghế khác.

Ngược lại Thủ lãnh Lao động Bill Shorten tập trung vận động tại các khu vực ngoại ô thuộc tiểu bang Victoria với mong muốn chiến thắng lớn nhưng kết quả đã không thực sự xảy ra.

Đảng Xanh cũng tập trung vận động các khu vực ngoại ô thuộc tiểu bang Victoria với kỳ vọng thắng thêm 2 ghế nhưng kết quả cũng ngoài ý muốn.

Nhìn chung, Liên đảng Tự do – Quốc Gia đã không thảm bại như thăm dò tiên đoán mà ngược lại còn thắng 6 ghế, chỉ mất 3 ghế và theo ước đoán đã vượt qua số ghế để thành lập chính phủ đa số.

Ngoài 3 ghế bị mất, hầu hết các đơn vị do Liên đảng Tự do – Quốc Gia nắm giữ số phiếu đều tăng thêm chứng tỏ Liên đảng đã gặt được một chiến thắng khá toàn hảo.

Về chính sách…

Chính sách tranh cử của đảng Lao động tập trung vào tăng lương tối thiểu, bảo đảm đời sống cho công nhân, tăng chi tiêu giáo dục, y tế, an sinh, bảo vệ môi trường, bằng cách tăng thuế người giàu và thuế các đại công ty.

Còn Liên minh Tự do và Quốc gia tập trung vào việc việc cắt giảm thuế, xây dựng cầu đường, tạo công ăn việc làm hay ít nhất là bảo vệ công ăn việc làm.

Qua hai lần tranh luận chính sách tổ chức tại Tây Úc và Queensland lãnh tụ Lao động Bill Shorten đều được đánh giá cao hơn.

Trong hoàn cảnh kinh tế Úc đang bắt đầu gặp khó khăn, các chính sách của đảng Lao động mặc dầu được đánh giá cao hơn nhưng có thể là một nguyên nhân cử tri từ chối bỏ phiếu cho đảng này.

Cử tri chán ngán các đảng chính trị…

Ngay khi Thủ tướng Morrison thông báo ngày bầu cử, Cơ quan nghiên cứu Roy Morgan tổ chức thăm dò cử tri công bố kết quả đáng ngạc nhiên.

So với lần bầu cử năm 2016 chỉ 4 phần trăm cử tri chưa quyết định sẽ bầu cho ai thì lần này lên đến 24 phần trăm vẫn chưa quyết định sẽ bầu cho ai.

Tỷ lệ 24 phần trăm là quá lớn cho thấy kết quả sẽ quyết định bởi lá phiếu của thành phần cử tri này.

Trong số này có nhiều cử tri chán ngán các đảng chính trị đến độ không còn muốn theo dõi thời sự. Nhưng đi bầu là bắt buộc, không đi bầu sẽ bị phạt tiền.

Cách bỏ phiếu ưu tiên (Preferential Voting System), còn bảo đảm mọi lá phiếu hợp lệ đều được tính cho một trong hai ứng cử viên cuối cùng.

Cử tri sẽ đánh số thứ tự ưu tiên bầu cho các ứng cử viên trên lá phiếu. Nếu ứng cử viên mà cử tri bỏ phiếu là số một bị thua, thì phiếu bầu sẽ được chuyển cho ứng cử viên cử tri chọn thứ hai và cứ như thế cho đến khi được tính.

Các đảng chính trị đều hướng dẫn cử tri thứ tự ưu tiên bầu.

Đảng Lao động và đảng Xanh thường cho nhau phiếu ưu tiên bằng cách hướng dẫn cử tri bầu để hoặc đảng này hoặc đảng kia được trúng cử.

Một doanh nhân từng là Nghị sĩ ông Clive Palmer đã chi 60 triệu Úc kim cho đảng United Australia tranh cử.

Các quảng cáo của đảng United Australia đều công kích chính sách thuế và khả năng quản lý kinh tế của đảng Lao động, công kích cá nhân thủ lãnh Lao động Bill Shorten và nhấn mạnh đe dọa bành trướng của nhà cầm quyền cộng sản Bắc Kinh.

Mặc dù đảng United Australia không dành được ghế nào nhưng các quảng cáo này có ảnh hưởng đến kết quả bầu cử.

Ảnh hưởng Trung Quốc

Theo Chủ bút tờ Hoàn cầu Thời báo kết quả bầu cử Úc sẽ làm tồi tệ hơn quan hệ Úc – Trung còn nếu đảng Lao động thắng cử tình trạng sẽ trở nên tốt hơn. Quan điểm này thiếu chính xác.

Việc nhà cầm quyền cộng sản Bắc Kinh công khai tung tiền lũng đoạn chính trị Úc là nỗi lo ngại chung của cả chính phủ, lẫn đối lập.

Các đạo luật chống lại ảnh hưởng ngoại bang được ban hành gần đây đều được tất cả các đảng chính trị đồng thuận thông qua.

Ngược lại vì quyền lợi nước Úc các đảng chính trị đều muốn duy trì quan hệ đồng minh chiến lược với Mỹ.

Đơn vị Chisholm có đa số cử tri gốc Hoa nên cả hai đảng Tự do Lao động đều đưa người gốc Hoa ra tranh cử. Như thế chắc chắn sẽ có 1 dân biểu gốc Hoa thắng cử.

Cô Gladys Liu di dân gốc Hoa sinh trưởng tại Hong Kong đại diện cho đảng Tự do đã vượt hơn đối thủ Lao động 1.200 phiếu nên vào tối thứ ba 21/5 được loan báo thắng cử.

Đây là một chiến thắng thật sự bất ngờ của đảng Tự do, vì hầu hết báo chí tiếng Hoa tại Úc bị cho là chịu ảnh hưởng của Bắc Kinh, đều ngả về đảng Lao động.

Ai ban "phép mầu" ?

Trong khi đảng Lao động luôn dẫn trước Liên đảng cầm quyền thì thật thảm thương tất cả các cuộc thăm dò dân Úc đều không chọn Bill Shorten làm Thủ tướng.

Dân Úc vốn không ưa những người gây rối loạn chính trị, vẫn không quên và không tha thứ, vào năm 2010, Bill Shorten đã ngấm ngầm lật đổ Thủ tướng Lao động Kevin Rudd.

Khi tranh cử Thủ lãnh đối lập, Bill Shorten chỉ nhận được 40% phiếu ủng hộ từ đảng viên, chỉ thắng cử nhờ vào 64% phiếu của các dân biểu và nghị sĩ Lao động.

Rõ ràng ông có khả năng thu xếp nội bộ nhưng lại thiếu khả năng thu hút quần chúng đảng viên và thu hút quần chúng cử tri.

Thủ tướng Scott Morrison thì ngược lại "bất đắc dĩ" bị đưa lên thay Thủ tướng Malcolm Turnbull bị các cánh khác trong đảng Tự do lật đổ vào tháng 8/2018.

7 tháng qua ông không ngừng xây dựng để trở thành một hình ảnh quần chúng gần gũi với dân, bảo vệ công ăn việc làm cho dân và lo cho đời sống của dân.

Trong khi Bill Shorten luôn biểu lộ tự tin thắng cử thì Scott Morrison luôn bày tỏ mong muốn và cố gắng để được cử tri ban cho ông một cơ hội được tiếp tục điều hành đất nước.

Trong vai trò Bộ trưởng Ngân khố Scott Morrison đã thành công trả được nợ do các chính quyền Lao động tạo ra và chứng tỏ có khả năng lèo lái kinh tế Úc vượt qua mọi khó khăn.

Scott Morrison khéo léo xây dựng chiến lược tranh cử để cử tri chọn lựa giữa ông và Bill Shorten, thay vì chọn lựa giữa Tự do và Lao động.

Nhờ thế "phép mầu" đã xảy ra, cử tri đã ban cho Scott Morrison lá phiếu để ông thắng một cuộc bầu cử vẫn được nhiều người tin rằng đảng Lao động không thể nào thua (the unlosable election).

Bill Shorten và tôi

Bill Shorten là dân biểu đại diện cho Maribyrnong, nơi tôi đang sống. Khu vực vừa mất đi cơ hội có được Thủ tướng đầu tiên.

Tôi biết Bill gần 20 năm nay. Trước khi ông lập gia đình, ông ở cạnh nhà của bạn thân với gia đình tôi. Nhà họ cũng chỉ cách nhà tôi vài phút đi bộ.

Tôi đã nhiều lần trò chuyện với ông về việc cộng đồng, về nhân quyền, về tự do, dân chủ cho Việt Nam.

Gần đây tôi có nói đùa với bạn bè rằng Bill Shorten không có số làm Thủ tướng ngờ đâu đó là sự thật.

Maribyrnong là một đơn vị bầu cử có rất đông người Việt sinh sống nhưng lại là khu vực thành trì của đảng Lao động, nghĩa là ông Bill Shorten chắc chắn sẽ thắng tại đơn vị này.

Tôi không bầu cho ông mà bầu cho đảng Tự do với lý do riêng.

Tôi muốn Maribyrnong trở thành khu vực tranh chấp giữa các đảng chính trị. Lá phiếu của cử tri Việt khi đó sẽ thực sự có giá trị.

Như trường hợp đơn vị Chisholm nơi có đông người Hoa sinh sống, nói đến bên trên, chỉ cần vài trăm phiếu có thể thay đổi được người đại diện. Vì thế cả hai đảng đều phải đưa người gốc Hoa ra tranh cử và cô Gladys Liu đã trở thành dân biểu di dân gốc Hoa đầu tiên tại Úc.

Khi Maribyrnong trở thành khu tranh chấp giữa các đảng chính trị, họ sẽ đưa người gốc Việt ra tranh cử, tạo cơ hội cho giới trẻ Việt thực sự tham gia vào chính trị Úc.

Công bằng nhận xét, trong các vai trò chính trị, Bill Shorten đã làm rất tốt, làm tất cả những gì ông có thể làm được, nhưng đáng tiếc cơ hội để làm Thủ tướng đã không đến với ông.

Melbourne, Úc Đại Lợi, 21/05/2019

Nguyễn Quang Duy

******************

Bầu cử Úc : Vẫn như cũ !

Phạm Phú Khải, VOA, 21/05/2019

Bầu cử liên bang Úc vào cuối tuần qua, thứ Bảy 18 tháng Năm, đã đưa đến kết quả khá bất ngờ. Bất ngờ đối với mọi người, bên thắng cũng như bên thua.

Thủ tướng Úc, Scott Morrison, nói chuyện với người ủng hộ sau khi đối thủ thừa nhận thất bại trong bầu cử liên bang Úc, 19 tháng Năm, 2019.

Đương kiêm Thủ tướng Scott Morrison, người lên thay thế cựu Thủ tướng Malcolm Turnbull tháng Tám năm ngoái, có lẽ tiếp tục được người dân Úc tín nhiệm. Có lẽ, vì để thành lập chính phủ, các đảng hay liên đảng cần phải chiếm đa số ghế ở hạ viện, có tổng cộng 150 ghế. Nghĩa là họ phải có 76 ghế hoặc hơn. Hiện nay Liên đảng Quốc gia và Cấp tiến chiếm 75 ghế, cho nên chỉ cần một dân biểu độc lập đứng về phía Liên đảng là đủ. 4 ghế hiện nay vẫn còn sát nút nên phải cần đếm từng phiếu mới biết được kết quả sau cùng. Trong khi đó đảng Lao động chỉ chiếm được 65 ghế. Lúc viết bài này thì tin tức mới nhất cho hay Liên đảng có thể chiếm được 77 ghế để thành lập chính phủ đa số (majority Government).

Kết quả bầu cử bất ngờ, đối với mọi người, là vì các cuộc thăm dò ý kiến trong nhiều tháng qua, và xa hơn, hai năm qua, hầu như đều có kết luận chung là Lao động sẽ thắng. Thêm vào đó, đương kiêm Thủ tướng Scott Morrison không phải là người sáng giá và lại không có những chính sách thu hút hay xuyên suốt. Trong khi đó, mặc dầu thủ lãnh đối lập Bill Shorten cũng không phải là người sáng giá hơn, nhưng ít ra ông đã đưa ra những chính sách thu hút về cải tổ thuế, chăm sóc trẻ con, sức khỏe và giáo dục, môi trường/thay đổi khí hậu v.v… Ngoài ra, tâm lý chung của người dân Úc trước cuộc bầu cử có vẻ muốn ủng hộ một sự thay đổi. Sáu năm cầm quyền kể từ năm 2013 với ba đời thủ tướng tưởng chừng như đủ lý cớ cho một chính quyền mới. Nhưng kết quả bầu cử cho thấy vấn đề không đơn giản như nhiều người nghĩ.

Có ba điều đáng nói qua kết quả bầu cử kỳ này.

Một, cần nhận định lại giá trị của các cuộc thăm dò ý kiến. Câu hỏi mà nhiều người, trong lĩnh vực truyền thông lẫn chính trị và nghiên cứu/học thuật, là liệu có nên tiếp tục tin tưởng vào các kết quả thăm dò ý kiến nữa hay không ? Đây không phải là lần đầu. Kết quả bầu cử Hoa Kỳ năm 2016 cũng đa số kết luận Hillary Clinton/Dân chủ sẽ thắng Donald Trump/Cộng hòa. Kỳ này cũng vậy, các thăm dò kết luận Lao động sẽ thắng Liên đảng dễ dàng. Nhưng kết quả sau cùng không phải là sát nút mà là chênh lệch đến hơn 10 ghế. Ai cũng ngỡ ngàng!

Tại sao vậy ? Theo các chuyên gia về thăm dò ý kiến thì lý do nằm ở cả hai mặt. Số lượng người tham gia các cuộc thăm dò ý kiến và chất lượng của các dữ liệu đều tụt giảm. Trước đây, các cơ quan thực hiện thăm dò ý kiến được phép sử dụng các số điện thoại, được liệt kê cũng như không liệt kê chính thức, để khảo sát. Nhưng hơn một thập niên qua họ không còn được phép này nữa. Các cơ quan truyền thông cũng không còn đủ tiền để thực hiện thăm dò như trước đây. Và có lẽ vấn đề cũng nằm ở niềm tin. Người dân có đủ sự tin tưởng để cho biết họ thật sự nghĩ gì và dự định bầu cho ai không ? Còn một lý do khác nữa, là khi các cuộc thăm dò ý kiến đều đưa ra kết quả là Lao động sẽ thắng, thì có khả năng cao là một số người không muốn Lao động thắng lớn, muốn có sự cân bằng, vì vai trò của đối lập lẫn chính quyền đều quan trọng. Một chính quyền mạnh với một đối lập yếu thì đối lập không kiềm chế được nguy cơ sử dụng quyền lực quá đà của chính quyền. Tri thức và văn hóa dân chủ cao thường có xu hướng cân bằng để tránh sự quá thái của bất cứ một xu hướng nào.

Đây đều là những yếu tố tác động phức tạp, và cần phải có đủ dữ liệu và nghiên cứu để có thể phân tích khoa học và chính xác trong thời gian tới.

Hai, tâm lý an toàn có lẽ quyết định. Tuy Bill Shorten đưa ra các chính sách hứa hẹn lớn, đa số người Úc hình như vẫn chưa hoàn toàn tin tưởng ông Shorten. Người ta vẫn chưa quên chính Shorten là người đứng đằng sau cuộc "đảo chánh" Kevin Rudd tháng Sáu năm 2010. Không chỉ là không tin thôi, mà nhiều người cảm thấy khó gần gũi, nếu không phải là xa cách, với ông Shorten. Ngoài ra, mặc dầu các chính sách ông đưa ra đều thể hiện sự công bằng và bình đẳng hơn cho người dân Úc, kết quả sau cùng cho thấy đa số vẫn chọn Liên đảng vì họ vẫn lo lắng trước những thay đổi lớn mà có vẻ, đối với họ, hơi bất định. Đảng United Australia Party/UAP của nhà tỷ phú, cựu Thượng nghị sĩ, Clive Palmer, đã bỏ ra hơn 60 triệu đô la quảng cáo chính trị để tìm mọi cách làm cho Lao động thất bại kỳ này. Tuy không được ghế nào cho mình, ngay cả mất luôn ghế thượng nghị sĩ kỳ này, ông Palmer vẫn thấy số tiền bỏ ra là chính đáng để cho Liên đảng thắng. Các quảng cáo đánh vào Shorten/Lao động chủ yếu nắm vào chính sách gia tăng thuế, đánh vào uy tín của Shorten, và vào các chính sách lớn mà nhiều thành phần trong xã hội sẽ phải hứng chịu. Và có đã có tác động thật sự. Trong khi đó Morrison tuy không đưa ra chính sách lớn hay nhất quán nào cả, nhưng lại đề cao nền kinh tế đang vững tốt và sẽ không có thay đổi lớn về thuế. Kỳ này người Úc đã chọn an toàn hơn là những hứa hẹn lớn nhưng có khả năng rủi ro.

Ba, thay đổi khí hậu sẽ tạo các thay đổi dây chuyền. Cuộc bầu cử dân chủ nào cũng sẽ đưa đến kết quả kẻ mất người còn. Trước đây những ghế an toàn thuộc Lao động, Quốc gia hay Cấp tiến, đều khó bị lung lây. Trong thời gian gần đây, nó không còn chắc chắn như trước nữa. Thủ tướng John Howard không những bị thua Kevin Rudd trong cuộc bầu cử năm 2007, mà ngay cả ghế an toàn Bennelong thuộc đảng Cấp tiến cũng bị mất về tay Maxine McKew. Năm nay ông Howard đi vận động cho Liên đảng, và cũng dồn nỗ lực để vận động cho cựu Thủ tướng thứ 28 của Úc, Tony Abbot, thuộc vùng cử tri Warringah, mà ông Howard từng đỡ đầu. Kết quả: Tony Abbot mất ghế của mình về tay cô Zali Steggall, một luật sư, vận động viên Olympic (từng đoạt huy chương vàng về trượt tuyết) và mới tham gia chính trị với tính cách độc lập, không thuộc đảng nào. Lập trường về thay đổi khí hậu của cô Steggall đã giúp cô thắng ông Abbot, người đã từng có những chính sách cũng như phát biểu phản bác nó trước đây, và, gần đây, thiếu dứt khoát, không rõ ông ủng hộ hay chống đối cụ thể ra sao. Đây là một vấn đề cực lớn mà nếu tránh né trước sau gì cũng sẽ bị tác động ngược.

Sau mọi cuộc bầu cử, kẻ thua người thắng, mỗi ba bốn hoặc năm năm, là điều bình thường. Sẽ có hy vọng và niềm vui, và cũng sẽ có thất vọng và nỗi buồn. Vai trò của những người lãnh đạo chính trị là xây dựng niềm tin và hy vọng cho toàn thể người dân, bất kể thuộc xu hướng nào, sau bầu cử. Họ cần có chính sách thích hợp và không phân biệt để mọi người dân vượt qua khác biệt hầu cùng nhau đóng góp và phát triển cho mục tiêu chung của con người, xã hội, và đất nước.

Úc Châu, 20/05/2019

Phạm Phú Khải

Nguồn : VOA, 21/05/2019

Xử lý dân hay phải khởi tố Bộ Công thương và Trần Tuấn Anh ?

Thường Sơn, 21/05/2019

EVN, Petrolimex, Vũ Huy Hoàng trong quá khứ đen tối và Trần Tuấn Anh trong hiện tại đen đúa có phải là toàn bộ thủ phạm gây ra thảm họa tăng giá xăng dầu và điện khiến ít ra một nửa dân số Việt Nam bị móc túi trắng trợn, càng thêm khốn quẫn trong khi nền kinh tế đã lao vào năm suy thoái thứ 11 liên tiếp kể từ năm 2008.

Trần Tuấn Anh, vợ và vụ 'lấy xe công đón người nhà tận chân cầu thang máy bay'.

Theo chân Bộ Giao thông Vận tải đòi xử lý, và trong thực tế đã chỉ điểm cho công an bắt bớ một số lái xe dám phản đối nạn BOT ‘thu giá’ rừng rú, đến lượt Bộ Công thương của Bộ trưởng Trần Tuấn Anh đòi xử lý ‘những cá nhân cố tình xuyên tạc về việc tăng giá điện’.

Ngày 19/5/2019, báo chí nhà nước dẫn văn bản của Bộ Công thương gửi Thủ tướng Chính phủ do Bộ trưởng Trần Tuấn Anh ký, trong đó :

"Vì vậy, Bộ kiến nghị Thủ tướng Chính phủ giao Bộ Thông tin và truyền thông tiếp tục chỉ đạo các cơ quan báo chí thực hiện công tác thông tin tuyên truyền về chủ trường đúng đắn của Đảng, Chính phủ trong việc điều chỉnh giá điện ; phản ánh chính xác, khách quan, không đưa thông tin trái chiều về giá điện.

Đồng thời có các biện pháp chấn chỉnh hoặc xử lý những cá nhân cố tình xuyên tạc, đưa thông tin không đầy đủ, khách quan về đợt điều chỉnh giá điện vừa qua nhằm kích động, gây rối trật tự, an toàn xã hội".

Phản ứng trả đũa trên hiện ra sau khi dư luận xã hội và báo chí gầm gào phẫn nộ về việc tại sao EVN (Tập đoàn Điện lực Việt Nam) đã tăng giá điện đến 8,36% vào đầu năm 2019, nhưng đến khi tính giá điện cụ thể với các hộ gia đình thì lại xảy ra quá nhiều trường hợp người dân ngã ngửa khi mức thu hàng tháng vọt đến 50 - 70% so với tháng trước – một kiễu ăn cướp trắng trợn và bất chấp luân lý giữa ban ngày ban mặt trong chế độ ‘không biết đến cuối thể kỷ này có chủ nghĩa xã hội hoàn thiện ở Việt Nam hay chưa’ (lời Nguyễn Phú Trọng).

Thời buổi đã trở nên đảo điên đến độ kẻ cướp đòi bắt người bị cướp.

Bế tắc toàn diện giai đoạn cuối của chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam đang được kết liễu bằng công cuộc vơ vét tàn mạt mang tính tư bản chủ nghĩa dã man của giới quan chức vẫn xưng hô là đồng chí : đã đến thời các tập đoàn tài phiệt xăng dầu và điện lực tăng giá phi mã bất chấp dân sinh khốn khó và cũng bất chấp phản ứng công luận.

EVN và Petrolimex (Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam) thêm một lần nữa kể từ thời Nguyễn Tấn Dũng và Bộ trưởng công thương Vũ Huy Hoàng đội mồ sống dậy bằng hình ảnh những bóng ma tài phiệt như thế.

Petrolimex và EVN được xem là cặp ‘anh em sinh đôi’. Nếu EVN bị lỗ đến 30.000 tỷ đồng trong giai đoạn đầu tư trái ngành những năm 2007 - 2009, Petrolimex cũng đầu tư trái ngành tương tự và rước khoản lỗ đến 10.000 tỷ đồng. Giờ đây, doanh nghiệp này đang cố nại ra đủ thứ lý do như ‘tăng giá điện, xăng có lợi cho mọi người’, ‘tăng giá để tái cơ cấu ngân sách’, ‘tăng giá để bù đắp tỷ giá và giá thành’… Tất cả những lý do này đã bị dư luận phản ứng dữ dội và vạch trần bản chất ngụy trá của chúng.

Cấp trên trực tiếp của EVN và Petrolimex vẫn là Bộ Công thương - một ‘cá mập’ lớn mà suốt từ thời cựu bộ trưởng Vũ Huy Hoàng đến bộ trưởng đương nhiệm là Trần Tuấn Anh, con trai của Trần Đức Lương cựu chủ tịch nước và thuộc diện cán bộ ‘hót hay nhảy giỏi’, đều trắng trợn bao che cả hai tập đoàn tài phiệt trên không chỉ cho những âm mưu tăng giá điện và xăng dầu giảm ít tăng nhiều và trực chỉ ‘nâng lên một tầm cao mới’, mà còn về hàng loạt cú xả lũ thủy điện bất nhân của EVN từ năm 2013 đến nay ở các tỉnh miền Trung mà đã trở thành tác nhân chính giết sống ít nhất hàng trăm mạng dân nghèo nơi rốn lũ.

Nhưng EVN, Petrolimex, Vũ Huy Hoàng trong quá khứ đen tối và Trần Tuấn Anh trong hiện tại đen đúa có phải là toàn bộ thủ phạm gây ra thảm họa tăng giá xăng dầu và điện khiến ít ra một nửa dân số Việt Nam bị móc túi trắng trợn, càng thêm khốn quẫn trong khi nền kinh tế đã lao vào năm suy thoái thứ 11 liên tiếp kể từ năm 2008.

Thay vì ‘xử lý những cá nhân cố tình xuyên tạc’, lò của Nguyễn Phú Trọng phải làm ngay và làm nhanh việc khởi tố Bộ Công thương và bộ trưởng bộ này là Trần Tuấn Anh vì tội ‘lợi dụng chức vụ quyền hạn…’ và nhiều tội danh khác về lũng đoạn thị trường, bóc lột dân chúng và ‘giết sống’ người nghèo.

Thường Sơn

Nguồn : VNTB, 21/05/2019

****************

Xử lý người phản đối tăng giá điện là "cản trở sự phát triển"

Trung Khang, RFA, 20/05/2019

Bộ trưởng Bộ Công thương Trần Tuấn Anh vào ngày 19/5 vừa gửi văn bản cho Thủ tướng Chính phủ, kiến nghị giao cho Bộ Thông tin và truyền thông xử lý những ai cố tình xuyên tạc về đợt "điều chỉnh giá điện" vừa qua.

Nhân viên EVN, ảnh minh họa. Courtesy EVN

"Tôi thấy cái này hơi buồn cười, áp đặt, những người phản đối tăng giá điện mà quy chụp họ xuyên tạc là không nên. Bây giờ xã hội rất văn minh, ai đúng ai sai người ta biết, mọi người đều nghĩ cho đất nước Việt Nam… Nhà bác học Lê Quý Đôn từng nói : ‘Những kẻ nịnh ta là những kẻ hại ta, những kẻ nói mặt trái của ta là tốt với ta’, ta mới thấy mặt trái để sửa. Thế cho nên đề nghị Bộ Thông tin và truyền thông xử lý những người xuyên tạc, thì ai là người xuyên tạc, thế nào là xuyên tạc, phải xác định rõ. Với cách tư duy như vậy thì đất nước khó phát triển".

Đó là nhận định của Phó Giáo sư Tiến sĩ Ngô Trí Long, nguyên viện trưởng Viện Nghiên cứu thị trường giá cả Bộ Tài chính, khi trao đổi với Đài Á Châu Tự Do từ Hà Nội hôm 20/5/2019, liên quan vấn đề này.

Phó Giáo sư Tiến sĩ Ngô Trí Long cũng là người từng nhiều lần lên tiếng cho rằng, biểu giá điện lũy tiến của EVN là bất hợp lý.

Luật sư Đặng Đình Mạnh, khi trao đổi với Đài Á Châu Tự Do qua e-mail hôm 20/5 từ Sài Gòn, nhận định :

"Công chúng rất bức xúc trước thông tin Bộ trưởng Bộ Công thương Trần Anh Tuấn có văn bản giải trình giá điện gởi thủ tướng chính phủ, trong đó, lại bao gồm cả nội dung "kiến nghị xử lý những cá nhân cố tình xuyên tạc, đưa thông tin không đầy đủ, khách quan về đợt điều chỉnh giá điện vừa qua nhằm kích động, gây rối trật tự, an toàn xã hội".

Đánh giá sự việc dưới góc độ pháp lý, tôi nhận thấy sự bức xúc của công chúng là hoàn toàn chính đáng và hợp pháp. Bởi lẽ, kiến nghị "xử lý" của ông bộ trưởng đã vi hiến một cách hiển nhiên khi xâm phạm vào hai trong số các quyền hiến định của công dân, bao gồm "quyền tự do ngôn luận" (điều 25 Hiến pháp) và "quyền tham gia quản lý nhà nước và xã hội, tham gia thảo luận và kiến nghị với cơ quan nhà nước về các vấn đề của cơ sở, địa phương và cả nước" (khoản 1 điều 28 Hiến pháp)".

Đồng quan điểm, Luật sư Nguyễn Khả Thành cũng cho rằng, Hiến pháp đã quy định công dân có quyền đóng góp mọi ý kiến với quốc gia mình. Bộ Công thương cho rằng nếu nói xấu thì mới đề nghị xử lý, tuy nhiên theo ông, khái niệm này rất mơ hồ, thế nào là nói xấu, thế nào là nói thật, cần phải rạch ròi về hai khái niệm này.

Trước đó, từ ngày 20 tháng 3 năm 2019, giá điện tại Việt Nam tăng thêm 8,36%. Theo Bộ Công Thương, giá điện sau khi tăng thêm 8,36% thì mỗi hộ gia đình phải trả thêm tiền điện là từ 7.000 đồng đến 77.200 đồng một tháng nếu sử dụng dưới 400 kWh. Còn các hộ kinh doanh dùng điện theo giá kinh doanh, sau khi tăng giá phải trả thêm 500 ngàn đồng một tháng, còn hộ sản xuất phải trả thêm gần 870 ngàn đồng một tháng...

Trên thực tế, tháng đầu tiên sau khi tăng giá điện, người dân phải trả tiền điện thêm rất nhiều lần, chứ không phải 8,36%.

Chính Tập đoàn Điện lực Việt Nam – EVN khi trả lời Báo Tuổi Trẻ ngày 29/4/2019 cũng thừa nhận hóa đơn tiền điện trong tháng 4 năm 2019, tăng ít nhất 35%. Vì vậy người dân trên khắp cả nước lên tiếng phản đối cũng là lẽ được nhiên.

Chị Nguyễn Lai, một người dân từ Nha Trang khi trao đổi với chúng qua tin nhắn, đưa ra ý kiến của mình :

"Trong khi giá điện tăng một cách vô lý, gây bức xúc trong người dân. Thậm chí có vài tờ báo nhà nước rên rỉ cho mức lương của công nhân và dân nghèo. Trong khi đó, EVN thua lỗ do kinh doanh ngoài ngành rồi đè dân ra vặt lông vịt, thiết nghĩ người dân có quyền bức xúc trước giá điện tăng một cách vô lý như vậy. Bộ công thương kiến nghị xử phạt những cá nhân phản đối không khác gì vừa ăn cướp, vừa cào mặt ăn vạ".

Từ Sài Gòn, Nghệ sĩ Kim Chi cũng cho rằng, tăng giá điện là sai, vì tăng quá nhiều, và tăng bất thường. Chị cho rằng chuyện người dân phản đối là hoàn toàn đúng đắn và cần thiết, sao bây giờ lại đòi xử lý :

"Để xem họ xử lý thế nào, Chị cũng là một trong những người phản đối, chị có tham gia ký tên đó, sẵn sàng thôi… Chứ còn không thể cứ ‘cả vú lấp miệng em’ làm hoài như vậy được, Nhà nước làm ăn thua lỗ giờ tìm đủ cách móc túi dân, nên tôi cho rằng chuyện phản đối là hoàn toàn đúng đắn và cần thiết. Đối với người dân thấp cổ bé họng không phải cứ lấy quyền để mà hăm dọa xử lý, đâu phải người dân này muốn đè đầu cưỡi cổ người ta hoài được đâu".

Trước phản đối của người dân, Bộ Công Thương cho rằng có 3 nguyên nhân khiến hóa đơn tiền điện sinh hoạt trong tháng 4/2019 của người dân tăng cao là do : sản lượng điện tiêu thụ của khách hàng tăng do thời tiết nắng nóng, nhiệt độ tăng cao ; do tác động của việc điều chỉnh tăng giá điện 8,36% vào ngày 20/3 và kỳ ghi chỉ số công-tơ của tháng 4 cũng nhiều hơn 3 ngày so với tháng 3.

Tuy nhiên, theo Phó Giáo sư Tiến sĩ Ngô Trí Long, ngoài những tác động khác, điểm quan trọng nhất là biểu giá điện lũy tiến không đúng, không hợp lý. Ông đưa ra ví dụ :

"Tôi lấy một ví dụ, có 6 cái kính, nếu bán mỗi cái giá 1 đồng thì sẽ là 6 đồng, nếu bây giờ theo chính sách phân hóa giá bán 6 cái kính đó theo giá khác nhau, có nghĩa bán cho đối tượng này giá này, đối tượng khác giá khác, nhưng làm sao để tổng số tiền bán 6 cái kính cũng là 6 đồng chứ không phải trên 6 đồng. Nếu bán 6 cái kính đó trên 6 đồng là sai, là vi phạm, đó là nguyên tắc trên giá điện, nhưng họ lại bán cao hơn, đó là điểm bất hợp lý. Như vậy người dân than phiền về giá điện lên quá là đúng".

Trong khi Bộ Công thương kiến nghị chính phủ xử lý những ai bị cho là ‘cố tình xuyên tạc không đúng sự thật, không đầy đủ’ về đợt tăng giá điện bắt đầu từ ngày 20 tháng 3 vừa qua, thì đúng 2 tháng sau vào ngày 20/5/2019, Quốc hội Việt Nam đã yêu cầu chính phủ phải có báo cáo minh bạch về cách tính giá điện, thời điểm tăng giá điện…

Trung Khang

Nguồn : RFA, 20/05/2019

**********************

Quốc hội đề nghị minh bạch việc tính giá điện (RFA, 20/05/2019)

Quốc hội Việt Nam hôm 20/5 yêu cầu chính phủ phải có báo cáo minh bạch về cách tính giá điện, thời điểm tăng giá điện.

Hình minh họa. Một công nhân điện đang kiểm tra một cột điện ở Hà Nội hôm 29/2/2016 - AFP

Phát biểu tại phiên khai mạc Quốc hội, kỳ họp thứ 7 khóa 14 hôm 20/5, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Quốc hội Vũ Hồng Thanh yêu cầu chính phủ phải có báo cáo đầy đủ về cơ sở của việc tăng giá điện và xăng cùng tác động của việc tăng giá tới chỉ số giá tiêu dùng và các mặt kinh tế, xã hội.

Theo báo cáo của Quốc hội, chỉ số giá tiêu dùng bình quân 4 tháng đầu năm tăng 2,71% so với cùng kỳ năm ngoái, và được coi là mức tăng thấp nhất trong ba năm qua. Tuy nhiên, lạm phát cơ bản bình quân 4 tháng đầu năm tăng 1,84% so với bình quân cùng kỳ năm ngoái.

Trong các tháng qua, nhiều người dân Việt Nam và một số chuyên gia tỏ ra bất bình với việc Bộ Công thương cho tăng giá điện lên 8,36% hồi tháng 3 vừa qua, ngay sau khi có một loạt lần điều chỉnh giá xăng. Giá điện tăng đột ngột đã khiến hóa đơn của nhiều người dân trong tháng 4 tăng đột biến gấp nhiều lần.

Bộ Công thương hôm 19/5 có công văn gửi Thủ tướng Chính phủ kiến nghị chính phủ xử lý những ai cố tình xuyên tạc về đợt "điều chỉnh giá điện" vừa qua.

*******************

Kiến nghị ‘xử lý’ người bức xúc về giá điện, Bộ Công thương bị lên án (VOA, 20/05/2019)

Dư luận Việt Nam, bao gồm nhiều người có ảnh hưởng lớn trên mạng xã hội, đưa ra những lời lên án gay gắt nhằm vào Bộ Công thương trong dịp cuối tuần qua, sau khi bộ kiến nghị chính phủ "xử lý" những người có quan điểm phản đối đợt tăng giá điện gần đây.

Nhân viên ngành điện kiểm tra chỉ số công tơ ở Hà Nội

Kiến nghị của Bộ Công thương là một phần trong báo cáo đề ngày 17/5 gửi đến chính phủ, theo các bản tin của Thanh Niên, Người Lao Động và VnExpress.

Hôm 20/3, giá điện ở Việt Nam "tăng 8,36%", theo báo cáo chính thức của Bộ Công thương, mà bộ gọi đó là việc điều chỉnh giá "đúng quy định, quy trình, cũng như thời điểm".

Tuy nhiên, theo quan sát của VOA, trên mạng xã hội, nhiều người dân viết rằng số tiền họ phải trả theo hóa đơn của tháng 4 tăng "từ 35 đến 75%" so với trước, kèm theo là vô số những lời lẽ bày tỏ bất bình cao độ về mức giá tăng vọt.

Vẫn theo ghi nhận của VOA, nhiều đài, báo chính thống ở Việt Nam như VOV, VietNamNet hay Zing News cũng đã đăng các bài cho hay, người dân "sốc", "choáng váng" về mức giá tăng. Bên cạnh đó, các báo đài trong nước trích dẫn ý kiến một số chuyên gia nói rằng cách tính giá điện của Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) có những điểm bất hợp lý.

Như là một động thái đáp trả những phản ứng kể trên, trong báo cáo mới đây, Bộ Công thương kiến nghị Thủ tướng Chính phủ giao Bộ Thông tin và Truyền thông "chỉ đạo" các cơ quan báo chí "không đưa thông tin trái chiều về giá điện".

Đồng thời, bộ cũng kiến nghị "có các biện pháp chấn chỉnh hoặc xử lý những cá nhân cố tình xuyên tạc, đưa thông tin không đầy đủ, khách quan về đợt điều chỉnh giá điện vừa qua nhằm kích động, gây rối trật tự, an toàn xã hội".

Kiến nghị của bộ ngay lập tức vấp phải vô số lời lên án thể hiện trên các trang Facebook cá nhân cũng như trong hai diễn đàn "Góc nhìn Báo chí-Công dân" và "Bàn luận về Kinh tế-Chính trị" gồm tổng cộng trên 260.000 thành viên.

Hai nhà hoạt động được nhiều người biết đến, nhà báo độc lập Chu Vĩnh Hải và nhạc sĩ Tuấn Khanh, đều coi kiến nghị đó là "ngu xuẩn". Ông Hải giải thích với VOA vì sao ông có cách nhìn như vậy :

"Khi anh ra một chính sách sai trái, người dân được quyền nêu ra chính kiến của mình. Đề xuất của Bộ Công thương vô tình dập tắt tiếng nói phản biện của người dân. Thứ hai, Bộ Công thương không thể giải thích được thế nào là chống phá, hoặc là gây rối được. Mà như thế anh làm sao xử lý được ? Xử lý bằng cách nào ?"

Chia sẻ với quan điểm của ông Chu Vĩnh Hải, nhạc sĩ Tuấn Khanh nhận xét rằng kiến nghị của Bộ Công thương cho thấy bộ có một lối tư duy "không có luật pháp, không hiểu biết về hành chính, công quyền".

Nói thêm với VOA, nhà báo độc lập Chu Vĩnh Hải nhận định rằng Bộ Công thương đang mắc "sai lầm lớn" khi tìm cách hình sự hóa một vấn đề giữa người dân với ngành điện.

Nhà báo thường lên tiếng vì dân chủ và tiến bộ xã hội cho rằng sai lầm của Bộ Công thương có nguy cơ đổ thêm dầu vào lửa, khi mà sự bất bình của người dân về giá điện chưa hề lắng xuống, tròn hai tháng kể từ ngày giá tăng.

Ông Hải mô tả về những gì ông quan sát thấy :

"Người dân bức xúc về giá điện khủng khiếp lắm. Vào tháng 4, kỳ thanh toán đầu tiên sau khi tăng giá điện, thì họ còn than vãn. Nhưng đến kỳ tháng 5 này, nhận hóa đơn điện, thấy mức tăng khủng khiếp quá, rất nhiều người đã khóc. Sáng nay (20/5), tôi đi nộp tiền điện, chính bản thân cô nhân viên thu tiền điện cũng mếu máo khóc. Cô ấy bảo ‘Chúng nó là đồ ăn cướp’. Người dân họ phẫn nộ lắm".

Trong bối cảnh lòng dân như vậy, kiến nghị của Bộ Công thương chỉ dừng lại như là một sự hăm dọa hay sẽ biến thành hành động trừng phạt cụ thể, đó là một điều "khó lường", theo nhạc sĩ Tuấn Khanh. Mặc dù vậy, ông phân tích với VOA rằng ở thời điểm này, nhà chức trách Việt Nam có thể chưa "xử lý" những người phản đối giá điện tăng :

"Nhận thức của người dân càng lúc càng nhiều, sự phẫn nộ càng lúc càng lớn. Việc họ làm được lúc này tôi nghĩ tương đối là khó. Tôi không tin là họ không làm, bởi vì đối với những người cộng sản, không có gì họ không dám làm. Nhưng lúc này, cái sự dám làm cũng phải cân nhắc rất nhiều. Đặc biệt là cân nhắc với tình thế lúc này đại hội đảng, mọi thứ họ đang muốn yên lành và họ muốn không có gì bất thường xảy ra trong xã hội".

Các báo Việt Nam cuối tuần qua cho hay, Bộ Công thương nói trong báo cáo của họ gửi tới chính phủ rằng trước sự bức xúc của nhiều người dân về biểu giá điện bậc thang bị cho là "đã lạc hậu", trong thời gian tới bộ "sẽ nghiên cứu, đề xuất biểu giá điện mới với mục tiêu giảm bù chéo giữa các hộ tiêu thụ".

Việt Nam : điểm ưa thích xuất khẩu chiến tranh của Trung Quốc ?

Nguyễn Hiền, VNTB, 17/05/2019 

Nếu một tình huống khu vực buộc sử dụng vũ lực, thì Việt Nam sẽ là sự khởi động ưa thích của Bắc Kinh", bởi vì nó sẽ mang lại kinh nghiệm thực chiến cần thiết cho quân đội Trung Quốc trong lĩnh vực không quân và hải quân, mà không có sự đe dọa (vũ lực ?) của Mỹ.

Lính Hải Quân Trung Quốc tuần tra trên đảo Trường Sa, 09/02/2019. Ảnh : China Stringer Network/Reuters

Nếu lấy mốc năm 1979 là thời điểm cuối mà cả Việt Nam và Trung Quốc giao tranh quân sự quy mô, thì sau gần 1/2 thế kỷ, quân đội 2 quốc gia chưa một lần thực chiến.

Vào đầu tháng 1/2019, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình trong cuộc họp với các quan chức hàng đầu của Quân uỷ trung ương (bộ máy lãnh đạo quân đội của Đảng cộng sản Trung Quốc) đã yêu cầu quân đội sẵn sàng chiến tranh, trong bối cảnh nước này đang đối mặt với những rủi ro và thách thức chưa từng có.

Tuyên bố của ông Tập Cận Bình khiến không ít người nghĩ đến các quốc gia có khả năng xung đột, như Ấn Độ, Đài Loan, và Việt Nam.

Cuộc chiến thương mại Trung – Mỹ đang trong giai đoạn cao trào, khi Mỹ đã tăng 200 tỷ USD thuế quan lên hàng hóa Trung Quốc và dự tính "khẩn trương áp thuế lên toàn bộ hàng hóa nhập khẩu còn lại của Trung Quốc" (tức 500 tỷ USD). Cuộc chiến này có khả năng làm suy yếu nền kinh tế của Trung Quốc, một quốc gia xuất siêu, nhưng trên hết, yếu tố này cũng làm suy giảm địa vị chính trị của nhà lãnh đạo Tập Cận Bình, một người đang độc tài hóa nhằm hoàn tất "Chiến lược Made in China 2025" của mình.

Sự suy yếu địa vị chính trị của một "Chủ tịch không nhiệm kỳ" qua "Chiến lược Made in China 2025" có thể khiến nhà lãnh đạo Trung Quốc tìm cách "xuất khẩu chiến tranh". Và nguy cơ Việt Nam có một xung đột với Trung Quốc đến mức phải đặt ra câu hỏi "liệu có ngồi đây bàn Đại hội Đảng được không" là có thật.

Mới đây, Derek Grossman, một nhà phân tích quốc phòng cao cấp tại Tập đoàn RAND, từng là Trợ lý Bộ trưởng Quốc phòng về các vấn đề an ninh châu Á và Thái Bình Dương tại Lầu năm góc trong một bài viết trên The Diplomat ngày 13.5 đã cho hay [1], Việt Nam có thể là "điểm khởi động ưa thích" của quân đội Trung Quốc.

Tại sao là Việt Nam chứ không phải Ấn Độ hay là Đài Loan ?

Giải thích về điều này, Derek Grossman cho rằng, có ba lý do để Việt Nam trở thành mục tiêu "thực chiến" của Trung Quốc.

Một là, quân đội Trung Quốc phải chuẩn bị chiến tranh trong lĩnh vực không quân – hải quân. Với Ấn Độ, chiến đấu ở vùng đất liền hay dãy núi Himalaya thực sự không không tốt chút nào cho đội quân đến từ Bắc Kinh, trong khi đó, các yêu sách chủ quyền đan xen giữa Trung Quốc với Việt Nam ở vùng Biển Đông và sự xung đột liên tục giữa hai quốc gia cho phép Bắc Kinh lên một kế hoạch, tạm gọi chiếm giữ đảo và phòng thủ (điều này từng diễn ra tại đá Gạc Ma năm 1988).

Thứ hai, quân đội Trung Quốc sẽ thích một cuộc chiến mà Mỹ hạn chế nhúng tay vào, bởi tương quan lực lượng giữa Trung – Mỹ chưa ngang bằng nhau, và rất khó để Bắc Kinh xử lý yếu tố chiến tranh – xung đột với Washington. Tại khu vực Á Châu, Úc, Nhật, Philippines, Hàn Quốc, Thái Lan, Đài Loan nằm trong trục liên minh an ninh với Mỹ. Với riêng Đài Loan, thì mới đây, Đạo luật Quan hệ Đài Loan đã loại bỏ tính mơ hồ trong cam kết bảo vệ Đài Loan khỏi sự xâm lược của quân đội Trung Quốc. Và không giống các quốc gia nêu trên, Hà Nội không "mong đợi nhận được hỗ trợ quân sự từ Washington", bởi vì chính sách quốc phòng "không liên minh" đã ngăn Hà Nội "mong đợi" như vậy. Và do đó, Bắc Kinh có lẽ cảm thấy tương đối tin tưởng rằng sự can thiệp của Mỹ ít có khả năng xảy ra trong trường hợp của Việt Nam hơn so với các đồng minh khác được đề cập trên hoặc với hòn đảo Đài Loan.

Cuối cùng, Bắc Kinh sẽ thích một cuộc xung đột có thể thắng được. Quân đội Trung Quốc bộc lộ nhiều yếu kém trong cuộc chiến 1979, nhưng lần này sẽ không như vậy, ít nhất Bắc Kinh đang có "lợi thế quân sự áp đảo ở Biển Đông".Tiến trình hiện đại hóa quân đội của Việt Nam những năm gần đây mang tính chất "tự vệ" là chính, nếu Trung Quốc quyết định tiến hành một cuộc chiến thực sự, thì Việt Nam không có khả năng duy trì các "hoạt động ngang tầm với Trung Quốc" do thiếu hụt về năng lực, và nhân lực. Ngoài ra, trong lĩnh vực quan trọng của học thuyết quân sự, Việt Nam chưa bao giờ thực chiến trong lĩnh vực không quân và hải quân.

"Bắc Kinh không tìm kiếm một cuộc chiến tranh", Derek Grossman nhận định. Bởi theo ông, "chiến tranh có thể làm gián đoạn nghiêm trọng sự phát triển kinh tế của Trung Quốc và có thể làm tổn hại thêm uy tín và mối quan hệ quốc tế của Bắc Kinh với Mỹ". Nhưng, "nếu một tình huống khu vực buộc sử dụng vũ lực, thì Việt Nam sẽ là sự khởi động ưa thích của Bắc Kinh", bởi vì nó sẽ mang lại kinh nghiệm thực chiến cần thiết cho quân đội Trung Quốc trong lĩnh vực không quân và hải quân, mà không có sự đe dọa (vũ lực ?) của Mỹ.

Nguyễn Hiền

Nguồn : VNTB, 17/05/2019

Chú thích :

[1] https://thediplomat.com/2019/05/vietnam-is-the-chinese-militarys-preferred-warm-up-fight/

********************

Chuyên gia Mỹ : Việt Nam là đối thủ lý tưởng để Trung Quốc "luyện binh"

Trọng Nghĩa, RFA, 16/05/2019

Trung Quốc ngày càng lộ rõ ý đồ muốn dùng sức mạnh để đánh chiếm Đài Loan, và nếu cần, đánh bật Mỹ và các đồng minh đến cứu viện. Bên cạnh đó, Quân Đội Trung Quốc đang ráo riết rèn luyện để trở thành một đạo quân có "đẳng cấp thế giới", tức là ngang hàng với Quân Đội Hoa Kỳ. Trong bối cảnh đó, Trung Quốc rất cần kinh nghiệm thực chiến. Việt Nam, nước sau cùng đánh bại Trung Quốc vào năm 1979, đã trở thành nước mà Bắc Kinh nhòm ngó trong tư cách là đối thủ thực thụ trên chiến trường.

Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình (áo xanh lục ở giữa) chụp ảnh chung với các binh sĩ trên khu trục hạm Trường Sa (Changsha), Biển Đông, ngày 12/04/2018 Reuters

Trong một bài phân tích đăng trên chuyên san Nhật Bản The Diplomat ngày 14/05/2019, ông Derek Grossman, chuyên gia phân tích quốc phòng kỳ cựu tại trung tâm Mỹ Rand Corporation, nguyên là cố vấn cho trợ lý bộ trưởng Quốc Phòng Mỹ đặc trách Châu Á - Thái Bình Dương, đã giả định rằng : "Đến một lúc nào đó, Quân Đội Trung Quốc sẽ cần phải kiểm tra (trên chiến trường) năng lực mới của họ - và Việt Nam hoàn toàn có thể bị coi là đối thủ được ưa thích".

Bài viết mang tựa đề rất khiêu khích "Việt Nam là nước được Quân Đội Trung Quốc ưa thích trong một trận đánh mang tính chất khởi động – Vietnam is the Chinese military’s preferred warm-up fight", chuyên gia Mỹ đã nêu bật ba lý do khiến cho Quân Đội Trung Quốc sẵn sàng đánh Việt Nam để gọi là "luyện binh", chuẩn bị cho cuộc chiến chống Mỹ.

Theo ông Grossman - trong một bài điều trần ngày 07/02/2019 trước Ủy Ban Kiểm Tra Kinh Tế và An Ninh Mỹ-Trung của Quốc hội Hoa Kỳ, Dennis Blasko, một nhà phân tích kỳ cựu về Quân Đội Trung Quốc đã nhận định rằng lực lượng này hiện đang phải chịu sức ép lớn là phải tăng cường năng lực chiến đấu thông qua các kịch bản huấn luyện chiến đấu thực tế.

Quân Đội Trung Quốc cần có kinh nghiệm thực chiến

Khi chỉ thị cho Quân Đội là phải rèn luyện để trở thành một đạo quân có "đẳng cấp thế giới" vào năm 2050, chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình có lẽ đã nghĩ đến sự kiện là cuộc chiến lớn sau cùng mà Trung Quốc đã tham gia là cuộc chiến tranh năm 1979 ở vùng biên giới phía bắc Việt Nam, mà Trung Quốc đã thua một cách đáng xấu hổ.

Tuy nhiên, cuộc chiến năm 1979 lại liên quan chủ yếu đến lực lượng bộ binh, chứ không phải là một cuộc chiến mà Bắc Kinh dự trù phải đối mặt hiện nay, dù là để chống lại Đài Loan hay một đối thủ khu vực khác ở Biển Đông hay Biển Hoa Đông, với tất cả hầu như chỉ liên quan tới không quân và hải quân. Do đó, kinh nghiệm chiến tranh lớn cuối cùng của Bắc Kinh gần như không thể áp dụng được. Đây là một lỗ hổng nghiêm trọng và đáng báo động đối với Quân Đội Nhân Dân Trung Quốc.

Trong tình hình đó, Quân Đội Trung Quốc đã phải nỗ lực tập luyện, nhưng đến một lúc nào đó, họ sẽ cần phải kiểm tra hiệu quả của các năng lực mới tiếp thu, và rất có thể họ sẽ muốn chiến đấu với Việt Nam một lần nữa, như là một bài tập khởi động cho các trận chiến lớn hơn, nhưng lần này là ở Biển Đông. Theo ông Grossman, có ít nhất ba lý do khiến cho Việt Nam biến thành điểm nhắm của ý đồ nói trên của Quân Đội Trung Quốc.

Lý do thứ nhất : Chiến trường Việt Nam và Biển Đông thuận lợi cho không và hải quân

Lý do đầu tiên là Trung Quốc cần phải chuẩn bị cho một cuộc chiến tranh trong lĩnh vực không quân và hải quân.

Nói cách khác, chiến đấu với Ấn Độ ở vùng biên giới trên bộ, trên vùng đồi núi cao của dãy Himalaya, không có lợi chút nào cho Quân Đội Trung Quốc. Một cuộc chiến khác trên Bán Đảo Triều Tiên có thể mang đến một số cơ hội, nhưng vẫn tương đối hạn chế và cá biệt.

Ngược lại, các yêu sách chủ quyền chồng chéo của Trung Quốc với Việt Nam ở Biển Đông và sự xích mích liên tục giữa hai bên đã cung cấp cho Quân Đội Trung Quốc một kịch bản có sẵn để tiến hành các hoạt động chiếm giữ và phòng thủ hải đảo, cùng với các chiến dịch có phối hợp trên biển chống lại một đối thủ khu vực.

Theo Grossman, Trung Quốc và Việt Nam vào năm 1988 đã từng có một cuộc giao tranh ngắn ngủi tại Đá Gạc Ma (Johnson South Reef), với hệ quả là Bắc Kinh chiếm cứ các thực thể trước đó do Việt Nam kiểm soát. Tuy nhiên, trận đánh đó khác xa với kiểu xung đột mà Quân Đội Trung Quốc cần tiến hành để kiểm tra năng lực thực hiện và duy trì các chiến dịch quân sự có phối hợp.

Gần đây hơn, vào tháng 5 năm 2014, Trung Quốc và Việt Nam đã xung đột với nhau quanh giàn khoan HD-981 mà Bắc Kinh mang vào vùng thềm lục địa của Việt Nam trên Biển Đông. Mặc dù xung đột chỉ diễn ra giữa các lực lượng tuần duyên và tàu cá, nhưng một số lượng hạn chế tàu Hải Quân Trung Quốc cũng đã túc trực gần đó, dự phòng trường hợp leo thang. Lần đụng độ tới đây có thể rất khác.

Lý do thứ hai : Tránh được việc lôi kéo Mỹ vào cuộc chiến

Lý do thứ hai, theo chuyên gia Grossman, là Quân Đội Trung Quốc gần như chắc chắn sẽ thích lao vào một cuộc chiến không có khả năng lôi kéo Hoa Kỳ vào cuộc.

Do việc Quân Đội Trung Quốc vẫn chưa trở thành đạo quân đẳng cấp thế giới, nên rất hợp lý khi cho rằng Trung Quốc ngay lúc này, chưa sẵn sàng xử lý một kịch bản có Mỹ (cho dù dĩ nhiên họ sẽ chiến đấu, nếu bị bắt buộc). Điều đó có nghĩa là nếu chiến đấu với các nước có hiệp ước an ninh với Mỹ như Úc, Nhật Bản, Philippines, Hàn Quốc và Thái Lan, có rất nhiều nguy cơ là Trung Quốc phải chạm trán Mỹ, điều mà Bắc Kinh không mong muốn.

Trong số các quốc gia vừa kể, Trung Quốc đang có tranh chấp chủ quyền với Nhật Bản và Philippines, những tranh chấp có thể dẫn đến xung đột vũ trang. Tuy nhiên, trong trường hợp Nhật Bản, Washington năm 2014 đã nói rõ là việc bảo vệ quyền kiểm soát hành chính của Nhật Bản đối với quần đảo Senkaku/Điếu Ngư bị Trung Quốc tranh chấp ở Biển Hoa Đông, nằm trong phạm vi áp dụng của hiệp ước an ninh Mỹ-Nhật.

Tương tự như vậy, vào tháng 3 năm 2019, Hoa Kỳ nhắc lại rằng một cuộc tấn công vào lực lượng vũ trang hoặc tàu thuyền nhà nước của Philippines sẽ kích hoạt Hiệp Ước Phòng Thủ Hỗ Tương Mỹ-Phi. Cho dù cam kết của Hoa Kỳ dường như không nhất thiết bao hàm việc Trung Quốc xâm lược các hòn đảo đang tranh chấp ở Trường Sa, như đảo Thị Tứ, tuy nhiên, điều đó chứng tỏ Washington cũng chú ý đến việc bảo vệ Manila trong khu vực.

Đáng chú ý là sự kiện Washington không có liên minh an ninh chính thức với Đài Loan, một nguy cơ cho đảo này. Điều đó tuy nhiên chỉ đúng trong một chừng mực nào đó, vì Luật Quan Hệ với Đài Loan của Mỹ buộc Washington phải bảo vệ Đài Bắc chống lại sự xâm lược của quân đội Trung Quốc, kể cả khi hai bên không có liên minh quân sự chính thức.

Không giống như các đồng minh của Mỹ trong lãnh vực an ninh, cũng như trường hợp đặc biệt của Đài Loan, Việt Nam sẽ không được Washington hỗ trợ về quân sự.

Chẳng hạn, trong vụ giàn khoan HD-981 tháng 5 năm 2014, Mỹ chỉ ra tuyên bố quy trách nhiệm cho Trung Quốc và kêu gọi cả hai bên duy trì hòa bình và tuân thủ luật pháp quốc tế.

Tuy nhiên, quan hệ quốc phòng Hoa Kỳ-Việt Nam đã có những bước tiến lớn trong những năm gần đây, với một tàu sân bay Mỹ đến thăm Đà Nẵng vào tháng 3 năm 2018 - lần đầu tiên kể từ khi kết thúc Chiến Tranh Việt Nam.

Dù sao thì chính sách quốc phòng "ba không" của Việt Nam nghiêm cấm các liên minh về an ninh, quân sự, khiến Hà Nội khó có thể tìm cách ngăn chặn Trung Quốc thông qua một tuyên bố chính thức với Washington. Do đó, Bắc Kinh có lẽ đã cảm thấy tương đối yên tâm, vì sự can thiệp của Hoa Kỳ ít có khả năng xảy ra trong trường hợp của Việt Nam.

Lý do thứ ba : Việt Nam có thể bị đánh thắng dễ dàng

Lý do thứ ba và cuối cùng theo chuyên gia Mỹ, là Quân Đội Trung Quốc có lẽ sẽ thích một cuộc chiến tranh mà họ có thể chiến thắng.

Mặc dù đây là một điều hiển nhiên, nhưng lý do này đặc biệt quan trọng do việc Quân Đội Trung Quốc cảm thấy bối rối sau khi bị thua trong cuộc xung đột biên giới năm 1979 chống lại Việt Nam. Cái may mắn cho Quân Đội Trung Quốc vào lúc này là họ sẽ có lợi thế quân sự áp đảo ở Biển Đông.

Đối với chuyên gia Grossman, việc hiện đại hóa quân đội Việt Nam trong những năm gần đây đã hướng đến việc bảo vệ lãnh thổ, và nếu cần thiết, mở một cuộc tấn công bất ngờ và ngoạn mục vào các vị trí của Quân Đội Trung Quốc để buộc Bắc Kinh xuống thang chiến tranh. Nhưng nếu Trung Quốc vượt qua được chiến lược đánh "chảy máu mũi" này, thì Việt Nam không có khả năng duy trì các hoạt động ngang tầm với Trung Quốc, do thiếu người và phương tiện.

Ngoài ra, trong lĩnh vực quan trọng là học thuyết quân sự, Việt Nam chưa bao giờ thực sư chiến đấu trong các lĩnh vực không quân và hải quân (mặc dù cũng phải thừa nhận là Quân Đội Trung Quốc cũng vậy). Điểm đó làm dấy lên hoài nghi lớn về khả năng Hà Nội có thể tiến hành chiến dịch hợp đồng binh chủng từ đầu. Thay vào đó, Việt Nam có thể sẽ tập trung hơn vào việc chống lại các lực lượng dân quân và cảnh sát biển Trung Quốc trong những cái gọi là "vùng xám", vì đây là kịch bản khả thi nhất trong tương lai.

Dù sao thì việc Việt Nam chỉ là một cường quốc bậc trung, nên dễ bị đánh bại, có thể giúp Tập Cận Bình cải thiện năng lực của Quân Đội Trung Quốc.

Cần theo dõi quan hệ Việt Nam-Trung Quốc tại Biển Đông

Trong phần kết luận, chuyên gia Derek Grossman công nhận rằng các lập luận ông đưa ra mang tính chất cố tình khiêu khích, nhưng dựa trên những sự kiện thực tế và lý luận có cơ sở.

Đối với ông Grossman, Quân Đội Trung Quốc và chính quyền Bắc Kinh có lẽ không tìm kiếm một cuộc chiến với Việt Nam, vì chiến tranh có thể làm gián đoạn nghiêm trọng sự phát triển kinh tế của Trung Quốc và có thể làm tổn hại thêm đến uy tín và mối quan hệ quốc tế của Bắc Kinh với Hoa Kỳ.

Nhưng nếu một tình huống khu vực dẫn đến việc phải sử dụng vũ lực, thì Việt Nam sẽ là địa bàn "khởi động" ưa thích của Quân Đội Trung Quốc, vừa mang lại kinh nghiệm chiến đấu rất cần thiết cho trong các lĩnh vực không quân và hải quân, vừa không sợ bị Mỹ can thiệp, vừa dễ dàng mang lại chiến thắng cho Trung Quốc.

Không có đối thủ nào ngoài Việt Nam có thể mang lại cho Quân Đội Trung Quốc các điều kiện thuận lợi như vậy. Do đó, chúng ta cần phải chú ý hơn trong thời gian tới đây về quan hệ Trung Quốc-Việt Nam ở Biển Đông.

Trọng Nghĩa

Nguồn : RFI, 16/05/2019

Về bài phát biểu 2.600 từ của ông Tổng Bí thư

Nguyễn Hiền, 18/05/2019

Facebooker Trần Đình Thu, người thu hút nhiều sự chú ý của nhiều facebooker vì những nhận định lạ, và hơi hướng cổ vũ cho sự gỡ bỏ chủ nghĩa xã hội ra khỏi mảnh đất Việt Nam. Trong một bài viết vào ngày 17/05, ông đề cập đến bài phát biểu 2.600 từ của ông Nguyễn Phú Trọng mà ông cho đó là "ba câu hỏi cốt lõi". Nhưng có phải, bài phát biểu này không giống như "mọi lần" hay không ?

Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng phát biểu khai mạc Hội nghị Trung ương 10 - Ảnh minh họa

Những dòng đầu tiên trong bài phát biểu khai mạc Hội nghị Trung ương 10 của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng đã "gợi mở, nêu vấn đề" nhằm thảo luận và cho ý kiến.

"Sau đây, tôi xin phát biểu một số ý kiến có tính chất gợi mở, nêu vấn đề để các đồng chí quan tâm trong quá trình nghiên cứu, thảo luận, cho ý kiến.".

Có nên xóa bỏ thành phần kinh tế nhà nước hay không ?

Facebooker dẫn ba câu hỏi mang tính gợi mở, câu đầu tiên là "Có nên xóa bỏ thành phần kinh tế nhà nước hay không ?". Nhưng thực chất, đây là câu áp đặt, bởi thực tế, toàn bộ diễn văn đã không nhắc đến một cách trực tiếp hay gián tiếp đến việc xóa bỏ thành phần kinh tế này, mà chỉ thuần túy là lên tiếng cảnh giác trước việc đề cao hóa kinh tế tư nhân, coi nhẹ kinh tế nhà nước thông qua việc kinh tế nhà nước làm thất thoát ngân sách trong thời gian qua, cũng như đây là ổ tham nhũng liên quan đến hoạch định chính sách kinh tế - chính trị quốc gia. Quan điểm của ông Nguyễn Phú Trọng vẫn là sự biện chứng nhằm đảm bảo các giá trị cốt lõi trong nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa.

Quan điểm, "Nhưng từ chỗ thất thoát như thế mà dẫn đến coi nhẹ kinh tế nhà nước, chuyển tất cả sang tư nhân thì có đúng không ?" thực chất là sự củng cố của quan điểm bao quát trước đó, "Hay bây giờ nói kinh tế thị trường và định hướng xã hội chủ nghĩa ; vừa qua kinh tế thị trường phát triển như thế được chưa ? Có bảo đảm định hướng xã hội chủ nghĩa không ? Có lệch về phía nào không ?".

Đổi mới chính trị có phải là đổi mới chế độ chính trị không ?

Trong bài diễn văn cua ông Nguyễn Phú Trọng có nhắc đến quan điểm này, nhưng có vẻ Facebooker Trần Đình Thu đã tách nó ra khỏi ngữ cảnh, dẫn đến cách hiểu sai lệch về quan điểm của ông Tổng Bí thư. Quan điểm trên là mở đầu cho quan điểm diễn giải về việc, nhấn mạnh sự đổi mới chính trị chỉ thuần túy là "đổi mới hệ thống chính trị, tổ chức bộ máy, nhân lực, phương thức, lề lối làm việc", tức là cải cách và đổi mới cơ chế hoạt động của bộ máy, chứ không phải là "đổi mới chế độ chính trị" theo hướng loại bỏ sự độc quyền lãnh đạo của Đảng cộng sản Việt Nam. Chính vì thế, nên ông Nguyễn Phú Trọng mới nhấn mạnh các đại biểu là "hiểu cho đúng những cái đó", để tránh lệch pha chính trị hoặc đổi màu chính trị.

Có cần phải sửa đổi điều lệ của Đảng cộng sản Việt Nam hay không ?

Điều lệ Đảng là văn bản pháp lý điều chỉnh hoạt động của Đảng cộng sản Việt Nam, nói cách khác nó là "luật về chính đảng". Việc ông Nguyễn Phú Trọng đặt vấn đề "có cần phải sửa đổi điều lệ" thực ra là sự bóc tách từ báo cáo chuyên đề trong "tổng kết công tác xây dựng Đảng và việc thi hành Điều lệ Đảng". Và nhu cầu sửa đổi hay đặt vấn đề sửa đổi điều lệ Đảng không phải là lần đầu tiên, tuy nhiên cũng thừa nhận rằng, mỗi sự thay đổi đều mang tính chiến lược hoạt động của Đảng cộng sản Việt Nam trong thời gian tới. Lấy ví dụ như trong Đại hội III của Đảng lao động Việt Nam đã thay đổi mục đích của Đảng thành "hoàn thành cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân, thực hiện chủ nghĩa xã hội và chủ nghĩa cộng sản ở Việt Nam", xác lập đường hướng chiến lược phủ chủ nghĩa xã hội lên toàn quốc gia. Tuy nhiên, theo người viết, vấn đề "sửa đổi điều lệ" lần này có thể giống như lần sửa đổi tại Đại IV hoặc Đại hội VI của Đảng cộng sản Việt Nam, trong đó là thay đổi về mặt "chức vụ" Tổng Bí thư, có thể đặt ra là về sự hợp nhất hai chức vụ, nhiệm kỳ của chức vụ ; hoặc thay đổi tiêu chuẩn, điều kiện của đảng viên trong tình hình mới. Cả hai yếu tố này đều có những biểu hiện trước đó, bao gồm cả siết chặt kỷ luật đảng viên trong thời kỳ 4.0 (không bàn về tam quyền phân lập, thể chế xã hội dân sự), và sự kiêm nhiệm 2 chức vụ trong thời kỳ mới.

Không phải cấm kỵ mà là thường niên

Bài khai mạc mới "gợi mở" một nửa, vì thực tế cho thế, toàn bộ bài là sự "áp đặt và nhắc nhở" của ông Tổng Bí thư đối với các vấn đề trong Đảng, mà yếu tố nổi bật là lo sợ "sự tự chuyển hóa, tự diễn biến trong đảng".

Bài phát biểu không có gì gọi là "cấm kỵ, tiến bộ lớn", bởi đánh giá như vậy là hời hợt và có phần dân liêu. Ngay cả cái quan điểm mà Facebooker Trần Đình Thu "đặc biệt chú ý", và cho đó là mang tính "khái quát cao". Cụ thể, "Vậy chúng ta định hướng, hình dung ra nước ta vào năm 2030 sẽ là thế nào ? Đến năm 2045, nước ta sẽ như thế nào ?". […] "Đây là những vấn đề rất lớn, vô cùng khó".

Facebooker Nguyễn Đình Thu cho rằng, "đó là tín hiệu cho thấy ông không thể chắc được điều gì. Nó hoàn toàn khác với giọng điệu từng nghe từng thấy của các lãnh đạo Đảng cộng sản Việt Nam xưa nay "Chúng ta phải kiên trì trên con đường tiến lên chủ nghĩa xã hội và nhất định chúng ta sẽ thắng lợi"."

Thực ra, quan điểm này cũng không vững vàng, bởi trước đó, bài phát biểu của ông Nguyễn Phú Trọng nhấn mạnh về "tầm nhìn chiến lược dài hơn", và trong đó ông kỳ vọng rằng, việc xây dựng văn kiện đại hội phải đi từ địa phương lên, mang tính thực tiễn hơn, và dặn dò đội ngũ cán bộ phải "nghiên cứu, chuẩn bị hết sức công phu".

Cái quan điểm nêu trên không thể áp vào quan điểm "con đường tiến lên chủ nghĩa xã hội và nhất định chúng ta sẽ thắng lợi" được, vì nếu gắn kết như thế này, vô tình, Facebooker Nguyễn Đình Thu đã bỏ qua cả quan điểm trước đó của ông Nguyễn Phú Trọng về sửa đổi Hiến pháp 1992, trong đó, "tín hiệu không chắc được điều gì" còn lớn hơn lần này.

"Đến hết thế kỷ này không biết đã có chủ nghĩa xã hội hoàn thiện ở Việt Nam hay chưa".

Kết

Chiến dịch "đốt lò" đang tạo ra quá nhiều sự kỳ vọng về sự đổi mới trong tư duy của ông Nguyễn Phú Trọng, đến mức nó trở nên hoang tưởng, và dễ đưa đến bệnh sùng kính lãnh đạo hay bái vọng chủ nghĩa quyền lực cá nhân quá đáng. 

Sự thay đổi của tư duy người đứng đầu phải đến từ áp lực xã hội và khủng hoảng kinh tế, và cả hai điều này đều chưa hiện diện đầy đủ tại Việt Nam. Đó là lý do vì sao, "người đốt lò" có thể chỉ dừng lại ở "người đốt lò", không hơn không kém.

Nguyễn Hiền

Nguồn : VNTB, 18/05/2019

******************

Vì sao dân hỏi ông Trọng đã khỏi ‘lú’ chưa ?

Nguyễn Hùng, VOA, 17/05/2019

Dù truyền thông nhà nước không nói ông Nguyễn Phú Trọng bị bệnh gì nhưng cũng phải mất tròn một tháng ông tổng bí thư kiêm chủ tịch nước mới có thể xuất hiện trở lại trước công chúng. Vì không rõ ông bị bệnh gì nên khó biết liệu ông sẽ thọ được bao lâu trên cả hai ghế đứng đầu đảng và đứng đầu nhà nước. Trong vai trò tổng bí thư, ông Trọng cũng là Bí thư Quân uỷ Trung ương của Quân đội Nhân dân Việt Nam. Và trong vai trò chủ tịch nước, ông còn là Chủ tịch Hội đồng Quốc phòng và An ninh. Ngoài ra ông lại có chân trong Đảng uỷ Công an Trung ương. Đây là lý do sức khoẻ của ông vua không ngai sẽ ảnh hưởng lớn tới sức khoẻ của hệ thống chính trị Việt Nam.

Tổng bí thư-Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng phát biểu khai mạc Hội nghị Trung ương 10 tại Hà Nội vào ngày 16/5/2019.

Trong những năm vừa qua cũng có những chính trị gia có tiếng lẳng lặng ra đi mãi mãi hay rời chính trường vì bệnh tật. Gần nhất là cố Chủ tịch nước Trần Đại Quang. Xa hơn nữa có ông ‘tau khoẻ có chi mô’ Nguyễn Bá Thanh. Ở giữa hai ông là hai uỷ viên Bộ Chính trị đã hết thời Đinh Thế Huynh và Phùng Quang Thanh. Câu hỏi ông Trọng sẽ ôm cả hai ghế được bao lâu sẽ vẫn còn treo ở đó trong thời gian trước mắt.

Nhưng một câu hỏi mà mạng xã hội đặt ra khi ông Trọng xuất hiện trở lại là ông đã "khỏi lú chưa", biệt danh ông có từ khi còn là chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương mà từ lâu bị gọi chệch đi là hội đồng lú lẫn trung ương. Hiển nhiên ông Trọng chẳng vui gì với mác lú cho dù xưa hệ thống tuyên truyền của Việt Nam thích thú với những câu thơ được chính thức lưu hành như "ngu xuẩn nhất nhì là tổng thống Mỹ".

Về mặt đốt phá tham nhũng, ông Trọng đã làm những việc khiến ông ghi điểm với người dân. Đó là những vụ khởi tố và xét xử liên quan tới tham nhũng mà ngay cả chính ông Trọng trong nhiệm kỳ đầu làm tổng bí thư cũng không thực hiện được. Điều này cho thấy ông Trọng đã loại bỏ được nhiều đối thủ chính trị muốn cản bước ông nhưng ông cũng tạo cho mình nhiều kẻ thù. Đây có thể là lý do những người muốn ông "khỏi lú" sẽ thất vọng.

Trong lúc công cuộc đốt lò đang diễn ra và giữa cuộc chạy đua quyền lực trước Đại hội Đảng lần thứ 13, dự kiến sẽ diễn ra trong năm 2021, khó có hy vọng ông Trọng sẽ có những động thái gì tích cực trong các lĩnh vực tự do ngôn luận, tự do báo chí, tự do hội họp hay tự do lập hội. Ông không muốn các kẻ thù hiện tại và kẻ thù tiềm năng có thêm đạn để tấn công ông. Và có thể ông cũng không có ý định có những thay đổi căn bản theo xu thế văn minh của thời đại. Ngoài ra các đồng chí Việt Nam làm gì cũng còn phải nhìn ngó các đồng chí Trung Quốc, những người hiện còn kém cởi mở hơn Việt Nam trong một số lĩnh vực trong đó có việc kiểm soát mạng xã hội.

Bản thân ông Trọng cũng không có cương lĩnh cụ thể nào về những thay đổi đối với hệ thống chính trị đã đẻ ra tham nhũng. Trong lời phát biểu khai mạc Hội nghị Trung ương 10 mà VTV Việt Nam ghi lại bằng video, ông tổng bí thư và chủ tịch nước khẳng định "chưa đặt vấn đề sửa đổi cương lĩnh" của đảng về "thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội". Gần 45 năm sau khi hai miền nam, bắc thống nhất, những người cộng sản vẫn loay hoay trong mớ bòng bong xã hội chủ nghĩa. Bản thân ông Trọng cũng thừa nhận mục tiêu biến Việt Nam trở thành nước "công nghiệp theo hướng hiện đại" vào năm 2020 đã phá sản. Nay ông muốn người ta nhìn xa hơn tới năm 2030, dịp kỷ niệm 100 năm thành lập Đảng Cộng sản và 2045, 100 năm thành lập nước.

Với việc chấp nhận kinh tế thị trường, Đảng Cộng sản thừa nhận độc quyền kinh tế là điều ngớ ngẩn. Tại phiên khai mạc Hội nghị Trung ương hôm 16/5, ông Trọng yêu cầu các đảng viên không được kỳ thị kinh tế tư nhân, thậm chí ông đề nghị phong anh hùng cho những người xuất sắc.

Nhưng ông Trọng và các đồng chí không chấp nhận một thực tế là độc quyền quyền lực cũng tai hại không kém những gì mà độc quyền kinh tế đã gây ra. Nó khiến các đảng viên bình đẳng hơn các công dân Việt Nam khác. Nếu một người dân Việt Nam không muốn tham gia Đảng Cộng sản, họ không có cơ hội thăng tiến trong các cơ quan nhà nước và trong hệ thống chính trị nói chung. Họ hiển nhiên bị kỳ thị khi muốn tham gia vào lĩnh vực truyền thông vì chỉ Đảng Cộng sản mới có quyền phát hình, phát tiếng và ra báo. Họ khó có cơ hội trở thành đại biểu cho người dân vì Quốc hội không phải là nơi chấp nhận những người ngoài Đảng. Quốc hội khóa 14 hiện nay có tới gần 96% là đảng viên cho dù tổng số đảng viên chỉ chiếm hơn 5% dân số gần 97 triệu. Trong tổng số gần 500 đại biểu quốc hội, chỉ có 21 người ngoài Đảng, giảm một nửa so với Quốc hội khóa 13.

"Quyền lực có xu hướng tham nhũng ; quyền lực tuyệt đối đương nhiên là tham nhũng," sử gia người Anh, Lord Acton, đã nhận định như vậy. Quyền lực tuyệt đối của Đảng Cộng sản đã góp phần đẻ ra các chính trị gia tham nhũng và cả các chính trị gia tham lam, dốt nát và vô nhân tính. Những chính trị gia quái thai này làm nghèo đất nước, tận thu thuế từ người dân khiến họ cũng thêm nghèo và làm nghèo cả các giá trị căn bản trong xã hội. Lịch sử chưa cho thấy một chế độ độc đảng nào có thể mang lại một xã hội văn minh, bình đẳng và thịnh vượng. Trung Quốc là ví dụ rõ nhất về một quốc gia có nhiều biểu hiện trọc phú – số người giàu nhiều lên nhưng con người vẫn không được tôn trọng, cách ứng xử khi đi ra bên ngoài vô cùng lố bịch và ít ai thích các giá trị Trung Quốc.

Tự do cạnh tranh trong lĩnh vực chính trị và truyền thông không đảm bảo Việt Nam sẽ nhanh chóng giàu mạnh và văn minh. Nhưng ít nhất nó đặt nền móng cho một xã hội như thế. Nó là điều kiện cần nhưng chưa đủ. Người dân cần được biết những gì họ muốn biết, chẳng hạn bệnh tình của ông Trọng trong mấy tuần trước khi ông xuất hiện ra sao. Ông Trọng có đặt câu hỏi về chuyện có nên bầu trực tiếp tổng bí thư hay không tại Đại hội Đảng 13 sắp tới. Đây là câu hỏi thú vị và câu trả lời sẽ có thể là chỉ dấu cho thấy khả năng thay đổi chính trị ở Việt Nam. Nhưng cũng không kém phần quan trọng là cách người ta bầu trực tiếp như thế nào nếu điều này thực sự diễn ra.

Khi đề cập tới việc cần có cái nhìn dài hạn, tránh những khẩu hiệu sáo rỗng tại phiên khai mạc Hội nghị Trung ương 10, ông Trọng cũng nói : "Đây là thực tiễn, đây không phải lý luận suông. Nhưng mà không có lý luận thì không có phong trào cách mạng". Lịch sử các phong trào cách mạng mà Đảng Cộng sản Việt Nam khởi xướng cho thấy họ chỉ giỏi phá chứ không giỏi xây. Bởi vậy không phải tự nhiên người ta hỏi ông Trọng đã "khỏi lú" chưa. Nếu sau Đại hội 13 mà người ta vẫn còn "trìu mến" gọi nhau là đồng chí và vẫn còn tiếp tục vô thời hạn thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội thì câu trả lời có lẽ là ‘hết thuốc’. Hệ thống chính trị hiện hành sẽ đảm bảo hết ông lú này lại nhú ông lú khác mà thôi.

Nguyễn Hùng

Nguồn : VOA, 17/05/2019

*******************

Ông Nguyễn Phú Trọng trở lại, có ‘lợi hại’ hơn không ?

Trung Khang, RFA, 16/05/2019

Hội nghị Trung ương 10 đảng cộng sản Việt Nam khai mạc tại Hà Nội vào ngày 16 tháng 5 và ông Nguyễn Phú Trọng, tổng bí thư kiêm chủ tịch nước có bài phát biểu khai mạc.

Hội nghị Trung ương 10 đảng cộng sản Việt Nam tại Hà Nội vào ngày 16/5/2019. Courtesy chinhphu.vn

Nhân dịp này Đài Á Châu Tự Do có cuộc phỏng vấn Tiến sĩ Phạm Chí Dũng, Chủ tịch Hội Nhà báo Độc lập Việt Nam, để nhận định về tình hình chính trị Việt Nam trong thời gian tới.

Trung Khang : Sau khi xuất hiện trở lại đúng một tháng từ ngày 14 tháng 4, ông Nguyễn Phú Trọng được truyền thông trong nước dẫn lời tại cuộc họp với 4 vị dược cho là lãnh đạo chủ chốt, rằng Hội Nghị Trung Ương 10 chính thức diễn ra từ ngày 16 đến 18 tháng 5. Sang ngày 15, Ông Trọng chủ trì cuộc họp Bộ Chính Trị và có chỉ thị cho một số công tác sắp đến về mặt đảng cũng như quản lý nhà nước ? Ông có những nhận định chính nào qua các diễn biến này ?

Phạm Chí Dũng : Trước đây, chưa cơ qua báo chí nào của đảng thông báo ngày sẽ diễn ra Hội Nghị Trung Ương 10, mà chỉ có trước đây một tuần có thông tin ngoài lề trên mạng xã hội là Hội Nghị Trung Ương 10 sẽ diễn ra từ ngày 16 đến ngày 18/5. Điều này cho thấy mạng xã hội không chỉ vượt mặt báo chí đảng mà còn vượt mặt các cơ quan đảng. Mạng xã hội cũng thông tin trước là Nguyễn Phú Trọng sẽ dự Hội Nghị Trung Ương 10, và sẽ có một bài khai mạc quan trọng.

Điều đó đã đúng, chỉ có một điểm là về mặt sức khỏe cùng xuất hiện tại hai cuộc họp trước Hội Nghị Trung Ương 10 là một cuộc họp lãnh đạo chủ chốt trong phạm vi rất hẹp, và cuộc họp thứ hai là chỉ đạo cho Bộ Chính Trị, và ông Trọng đã chính thức trở lại chính trường. Chính thức thoát khỏi vòng nghi ngờ là mất tích hay biến mất. Mặc dù chậm chạp nhưng tôi cho rằng ông ta đã phục hồi sức khỏe, đặc biệt là khả năng nói, phát âm, khá lưu loát, rành mạch, điều này cho thấy thông tin ông Trọng bị méo miệng là không đúng. Vì người mới bị méo miệng khó có thể phát âm rõ ràng như Nguyễn Phú Trọng trong những ngày vừa qua. Tôi chỉ thắc mắc làm sao ông Trọng có thể vào dự Hội Nghị Trung Ương 10, vì những ngày qua chỉ xuất hiện hình ảnh ông Trọng ngồi, không hề thấy ông ta di chuyển. Như vậy giả thuyết ông Trọng bị tai biến làm ảnh hưởng một phần cơ thể là có cơ sở, vì vậy ảnh ông ngồi có dây đai, và di chuyển có lẽ cần người dìu. Cho nên báo chí hôm nay đưa tin về Hội Nghị Trung Ương 10 chỉ thấy ông Trọng ngồi chứ không đứng, đi lại bắt tay các quan chức như những Hội Nghị khác trước đây.

Ngoài ra Nguyễn Phú Trọng trở lại đã chính thức đưa mọi thứ trở lại quỹ đạo Nguyễn Phú Trọng, có nghĩa là mọi kế hoạch, chương trình của ông ta trước đây. Và cũng tạm thời chấm dứt cảnh mà dư luận cho rằng "Vắng chủ nhà, gà mọc đuôi tôm" trong những ngày ông Trọng nằm trên giường bệnh. Và ông ta còn tái khởi động một cách nhiệt tình hơn chiến dịch đốt lò chống tham nhũng của ông ta. Bằng chứng là khi ông vừa xuất hiện trở lại đã xuất hiện việc bắt các quan chức tham nhũng, cụ thể là bắt giữ 2 quan chức kinh doanh được coi là sân sau của hai quan chức chính trị cao cấp. Điều này cho thấy chiến dịch chống tham nhũng của ông ta sẽ mạnh mẽ hơn, trải rộng hơn và nghiệt ngã hơn.

Khi Nguyễn Phú Trọng xuất hiện tại Hội Nghị Trung Ương 10, thì cán cân quyền lực trong đảng tại Đại hội 13 đã tạm thời an bài cho gượng mặt Trần Quốc Vượng, chứ không phải Nguyễn Xuân Phúc.

Trung Khang : Ngày đầu tiên của Hội nghị Trung ương 10 cũng đã qua, Ông có những nhận định gì liên quan Hội Nghị lần này ạ ?

Phạm Chí Dũng : Ngày làm việc đầu tiên của Hội Nghị Trung Ương 10, tức là ngày hôm nay, mặc dù cũng chả có thông tin gì cả, nhưng tôi cho rằng mọi chuyện sẽ nằm ở cuối giờ chiều ngày mai như thông tin nhân sự và kỷ luật.

Về kỷ luật sẽ logic với biểu hiện của Ủy ban Kiểm tra Trung ương, ngay trong những ngày ông Trọng đang mất tích vào đầu tháng 5, thì Ủy ban này vẫn họp một cuộc họp máu lửa, đưa ra nhiều quan chức hải quân của Bộ quốc phòng, và đặc biệt lôi cả cựu phó thủ tưởng Vũ Văn Ninh. Rất nhiều khả năng đó là động thái đưa những nhân vật này vào Hội Nghị Trung Ương 10 để kỷ luật có lẽ là rất nghiêm khắc. Tôi cho rằng Ủy ban Kiểm tra Trung ương vẫn hoạt động và nhận chỉ đạo từ ông Trọng trên giường bệnh, điều này cũng logic với phát biểu của ông Trọng khi tái xuất hiện ngày 14/5 và đề cập đến Ủy ban Kiểm tra Trung ương rằng không được ngưng nghỉ mà phải đốt lò liên tục.

Trong Hội Nghị Trung Ương 10, ngoài Vũ Văn Ninh thì ít nhất 2 quan chức nữa sẽ bị kỷ luật là cựu phó bí thư thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh Tất Thành Cang đang bị báo chí đảng ồn ào trong vụ công ty Tân Thuận và công ty Sadeco, nhiều khả năng ông Tất Thành Cang sẽ phải đi "viết nhật ký" (đi tù). Người thứ 2 là Nguyễn Đức Chung thì số phận theo tôi không đến nỗi như Tất Thành Cang, nhưng mọi con đường được quy hoạch vào bộ chính trị, quy hoạch thành bí thư thành ủy Hà Nội đã gặp phải sự tráo trở đối với ông. Điều này tôi cho rằng có lẽ là vấn đề nhân quả, nếu chúng ta nhớ lại Nguyễn Đức Chung đã tráo trở với nhân dân Đồng Tâm như thế nào ?

Đó là những vấn đề tôi dự báo về Hội Nghị Trung Ương 10.

Trung Khang : Những ‘kịch bản’ được một số người dự báo trước khi ông Trọng ngã bệnh đến nay có gì khác không ?

Phạm Chí Dũng : Trước đây có những kịch bản về mặt sức khỏe rằng Nguyễn Phú Trọng đã nằm liệt giường, đã chết, sống thực vật hay phải mất 6 tháng mới hồi phục… nhưng tôi cho giả thiết bị tai biến nhẹ có vẻ hợp lý. Theo tôi về sức khỏe của Nguyễn Phú Trọng là không ổn, vì tất cả các bệnh tai biến đều không ổn và chỉ tính bằng thời gian. Việc ông Trọng ngay khi vừa tái xuất hiện đã lao ngay vào công việc, và có một show diễn cùng các lãnh đạo chủ chốt mà lại cho công khai ra ngoài, điều này cho thấy ông Trọng còn yêu thương công việc lắm, quyến luyến công việc và chưa hề muốn rời bỏ cái ghế lẫn quyền lực và tham vọng của ông ta. Nhưng điều đó theo y học là đặc biệt xấu cho bệnh nhân tai biến. Nếu ông ta tiếp tục như vậy thì cơn tai biến lần 2 chẳng sớm thì muộn sẽ xảy ra và thường thường chúng ta đều biết tai biến lần 2 kinh khủng như thế nào và có thể đi luôn.

Kịch bản của ông Nguyễn Phú Trọng phụ thuộc hoàn toàn vào phần lớn vào sự kềm chế của ông ta, mặc dù ông ta còn làm thì có thể thúc đẩy được công cuộc chống tham nhũng của ông ta, thanh tẩy được một số quan chức tham nhũng. Mặc khác ông ta lại tiếp tục bảo thủ, tôi cũng không biết bảo thủ hay chống tham nhũng cái nào tốt hơn.

Kịch bản sức khỏe kéo theo vấn đề quyền lực, sức khỏe suy giảm kéo theo quyền lực suy giảm, kéo theo cơ chế tập trung quyền lực cá nhân suy giảm, dẫn đến cơ chế tập trung quyền lực trung ương suy giảm, kéo theo nạn loạn thần trong tương lai. Tôi tin rằng với tình trạng suy giảm không thể tránh khỏi của ông Trọng thì tình trạnh cát cứ quyền lực, thậm chí kể cả tình trạng loạn sứ quân sẽ xuất hiện tại Việt Nam không chóng thì chầy.

Trung Khang : Sau khi xuất hiện trở lại, ông Trọng nhắc nhở phải tiếp tục công cuộc chống tham nhũng ‘làm tiếp vụ nào ra vụ nấy…’ ; ông thấy điều này có hàm ý gì ?

Phạm Chí Dũng : Tôi chỉ thấy một hàm ý là ông ta đang quyết tâm đốt lò. Nhưng theo cảm nhận riêng của tôi, qua lần tái xuất hiện của ông Trọng, tôi cảm giác rằng, ông ta đang thay đổi một cách tự nhiên. Sau một sang chấn mạnh dẫn đến sang chấn thần kinh não trạng, thì dẫn đến thay đổi lớn đối với người bệnh không chỉ về mặt cơ thể, mà còn về mặt tâm sinh lý, nhận thức. Không phải vô tình mà trong những ngày vừa qua khi ông Trọng nằm giường bệnh, đã xuất hiện thông tin đây là kế giả chết bắt quạ. Trong chính trường Việt Nam đầy rẫy mưu mô xảo quyệt, đầy xảo trá, đội trên đạp dưới, nói xấu… thì bất kỳ nhân vật nào suy giảm quyền lực thì sẽ thấy hết tiền hết bạn, hết ông tôi… cực kỳ bạc bẽo.

Thì tôi nghĩ Nguyễn Phú Trọng cũng không tránh khỏi quy luật như vậy. Ông ta cũng nằm trong guồng máy tâm sinh lý chính trị như vậy, để ông ta cảm nhận được những ngày vừa qua, khi ông ta chưa nằm xuống đã xuất hiện những manh nha quyền lực khác, thậm chí muốn chiếm ghế của ông ta. Điều đó cho ông ta thấy những gương mặt khác, tấm lòng khác, cuộc đời khác, không ở đâu có sự trung thành tuyệt đối, huống chi chính trị là con điếm, tất cả chỉ là dậu đổ bìm leo, gần như là lợi dụng nhau. Nguyễn Phú Trọng đang có sự thay đổi trở nên độc đoán hơn, nghiệt ngã hơn… có nghĩa là ông ta sẽ thẳng tay trong chiến dịch đốt lò. Sau khi tái xuất chúng ta thấy ông Trọng không dùng từ nhân văn như trước đây, khẩu khí của ông ta bây giờ cứng rắn hơn, nghiệt ngã hơn.

Trong những ngày tới, chúng ta sẽ chứng kiến nhiều vở kịch hay trong chính trường Việt Nam. Những quan chức tham nhũng sẽ mất ngủ hơn, đặc biệt là những đối thủ chính trị của ông Trọng.

Trung Khang : Về mặt nhân sự cho thời kỳ sắp đến, trong phát biểu tại cuộc họp Bộ Chính Trị vào ngày 15 tháng 5, ông Trọng nhắc lại quyết tâm không sử dụng những người có biểu hiện chạy chức, chạy quyền ; điều này có ẩn ý gì không ?

Phạm Chí Dũng : Theo tôi điều này là cảm tính theo truyền thống chung chung của ông Trọng từ trước đến giờ. Vì từ trước đến nay chưa ai đưa ra được bằng chứng chạy chức chạy quyền mặc dù đã nhắc tới điều này từ 2 năm trước. Nó cũng giống như kê khai tài sản quan chức ở Việt Nam, trong 1 triệu trường hợp chỉ phát hiện 5 hay 7 trường hợp không đúng quy định. Cũng giống như quy định không nịnh bợ, như thế nào là nịnh bợ ? Như thế nào là chạy chức chạy quyền ? Người ta không đưa ra được tiêu chí, nên tôi không nghĩ rằng điều Nguyễn Phú Trọng nói không thể hiện một quyết tâm hay kế hoạch mà ông ta định làm gì đó.

Trung Khang : Nhân vật Nguyễn Văn Nên có mặt tại cuộc gặp lãnh đạo chủ chốt hôm 14 tháng 5 được nhiều người chú ý. Theo ông vì sao lại như thế ?

Phạm Chí Dũng : Có dư luận cho rằng nếu xuất hiện trong nhóm lãnh đạo chủ chốt thì Nguyễn Văn Nên sẽ được bầu bổ sung vào ủy viên bộ chính trị trong đại hội 13, đó cũng là một khả năng, vì đã có tiền lệ như ông Trần Quốc Vượng trước khi được đưa lên thành thường trực ủy ban kiểm tra trung ương thì ông ta cũng là Chánh văn phòng Trung ương đảng thân cận với ông Trọng. Nhưng theo tôi, trường hợp ông Nên không đáng chú ý lắm vì trong những cuộc họp quan trọng luôn có sự xuất hiện của vị chánh văn phòng, là người tổng hợp mọi tình hình và báo cáo ra cuộc họp. Cho nên sự xuất hiện của ông Nên là hết sức bình thường.

Trung Khang : Ông có thể đoán định trước một số kịch bản cho tình hình VN trong thời gian tới ?

Phạm Chí Dũng : Như tôi vừa nói thì tình hình Việt Nam phụ thuộc phần lớn vào sức khỏe ông Trọng. Vì sức khỏe gia giảm sẽ kéo theo gia giảm quyền lực và có thể dẫn đến cát cứ quyền lực, chuyển giao quyền lực về tay người khác. Có thể dẫn đến đấu đá như thời tiền Đại hội 12.

Trong chính trường Việt Nam có một quy luật, tôi tạm cho là quy luật, đó là chính trường Việt Nam vào những năm lẻ thường xung đột nhiều hơn những năm chẵn. Điểm lại từ năm 2019, 2011 và đặc biệt 2015, 2017 xung đột, đấu đá nội bộ ghê gớm hơn những năm chẵn. Và năm nay 2019 có thể sẽ lập lại, và là năm đấu đá quyền lực tơi bời, và cũng có dấu hiệu như vậy trong những ngày ông Trọng nằm giường.

Ngoài ra nó còn phụ thuộc một chút vào vấn đề đối ngoại trong quan hệ với Mỹ, và kéo theo một sự thay đổi không lớn về dân chủ và nhân quyền.

Trung Khang : Xin cám ơn Tiến sĩ Phạm Chí Dũng đã trả lời phỏng vấn ngày hôm nay.

Phạm Chí Dũng : Cám ơn Trung Khang đài RFA.

Trung Khang thực hiện

Nguồn : RFA, 16/05/2019

********************

‘Bệnh nhân’ Nguyễn Phú Trọng tiếp tục ‘đốt lò’ : Cứ tái hiện là có kẻ bị bắt

Phạm Chí Dũng, Người Việt, 16/05/2019

Vô tình hay hữu ý, việc "bậc nhân kiệt thế thiên hành đạo" Nguyễn Phú Trọng tái xuất hiện vào ngày 14 tháng Năm, 2019, tròn một tháng sau "biến cố bạo bệnh" ở Kiên Giang (quê hương "anh Ba X"), lại trùng với việc công an bắt giam và khởi tố hai quan chức tổng giám đốc là Tề Trí Dũng ở Sài Gòn và Bùi Quang Huy ở Hà Nội.

Tề Trí Dũng (phải) cựu tổng giám đốc Công Ty Tân Thuận (IPC) và Hồ Thị Thanh Phúc, tổng giám đốc Công Ty Phát Triển Nam Sài Gòn (Sadeco), hai quan chức ở Sài Gòn bị bắt vì cáo buộc tham nhũng trong hai ngày 14 và 15 tháng Năm, 2019, sau khi Nguyễn Phú Trọng tái xuất hiện. (Hình : Thanh Niên)

Cả hai quan chức kinh tế vừa bị bắt trên đều được dư luận ồn ào cho là sân sau của những quan chức chính trị cao cấp. Tề Trí Dũng móc xích với cựu ủy viên trung ương, cựu phó bí thư thường trực Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh Tất Thành Cang. Còn Bùi Quang Huy được cho là sân sau của đương kim Chủ tịch Hà Nội Nguyễn Đức Chung, tức Chung "Con".

Nhưng khác hẳn kẻ "ăn đất" Tất Thành Cang đã bị mất phần lớn chức vụ và đang được cho ngồi chơi xơi nước để "viết lịch sử đảng bộ Thành phố Hồ Chí Minh," Chung "Con" lại đang được đồn đoán khá nhiều về khả năng nhân vật này không những được cơ cấu vào danh sách "cán bộ quy hoạch cấp chiến lược" cho đại hội 13, mà còn có thể giành trọn một ghế trong Bộ Chính Trị.

Cho tới nay vẫn chưa ló dạng "tác giả" của vụ Bùi Quang Huy-Nhật Cường-Chung "Con," nhưng hẳn phải là một quan chức hoặc một nhóm quan chức đủ cao cấp thì mới có thể "đánh" nổi Nguyễn Đức Chung.

Vụ Nguyễn Phú Trọng vừa tái xuất hiện có thể khiến người ta liên tưởng về lần "mất tích" của ông ta vào khoảng thời gian cuối tháng Mười Một, đầu tháng Mười Hai, năm 2017.

Khi đó, Hội Nghị Trung Ương 6 vừa kết thúc với kết quả tẻ nhạt đến mức khiến nhiều người đâm ra nghi ngờ vào "lò" của Trọng đã bị ai đó dội nước ướt sũng và tắt ngấm. Cũng vào lúc đó, Tổng bí thư Trọng (ông ta chưa được ngồi ghế chủ tịch nước vì Trần Đại Quang vẫn còn sống) đã có một thời gian vắng bóng trên chính trường đến khoảng nửa tháng khiến phát sinh một số dư luận về khả năng ông ta bị "tai biến".

Nhưng đến ngày 8 tháng Mười Hai, Trọng bất ngờ xuất hiện trong một cuộc họp của Ban Phòng Chống Tham Nhũng Trung Ương do ông ta chủ trì vào buổi sáng, để ngay chiều hôm đó quan chức vừa bị tước ghế ủy viên Bộ Chính Trị là Đinh La Thăng bị khởi tố và tống giam, tạo nên một cú chấn động trên chính trường và đánh dấu một bước ngoặt lớn và chuyển sang giai đoạn máu lửa hơn nhiều trong chiến dịch được xem là "chống tham nhũng" của Nguyễn Phú Trọng.

Có gì mới ở "bệnh nhân" Nguyễn Phú Trọng ?

"Không để chống tham nhũng bị chùng xuống…" và "có khi phải làm mạnh hơn" – "bệnh nhân" Nguyễn Phú Trọng nhấn nhá và nhắc đi nhắc lại khi chủ trì cuộc họp với một số chóp bu chủ chốt như Thủ tướng Phúc, Chủ tịch Quốc Hội Ngân và Thường Trực Ban Bí Thư Vượng, được Đài Truyền Hình Việt Nam ghi hình và trích xuất đưa lên bản tin tối 14 tháng Năm.

Động tác này được hiểu như chủ ý của "Tổng tịch" muốn đánh dấu sự trở lại ghế ngồi của ông ta một cách chính thức và hoành tráng, dù đó chỉ là một cuộc họp hẹp trong nội bộ cao cấp chứ không phải là một sự kiện chính trị lớn.

Giọng nói và cách phát ngôn vẫn như trước khi Nguyễn Phú Trọng bị "đột quỵ," nghĩa là vẫn ổn, và nếu ông ta có bị méo miệng như đồn đoán của dư luận thì cũng đã phục hồi hầu như hoàn toàn. Nhưng dấu hỏi còn lại vẫn là buổi thu hình đó đã không lần nào cho thấy Trọng di chuyển khỏi cái ghế mà có vẻ như ông ta đã bị bắt cứng vào đó. Điều này thêm một lần nữa làm dấy lên mối nghi ngờ của dư luận về khả năng "tập đi" của Nguyễn Phú Trọng vẫn chưa thể hoàn thiện, và có lẽ còn xa mới đạt đến trình độ nói năng không mấy bị vấp váp của ông ta.

Tình trạng phục hồi, hoặc tạm phục hồi khá nhanh về sức khỏe của Nguyễn Phú Trọng như người ta được chứng kiến ông ta trên truyền hình là khá logic với những tin tức ngoài lề gần nhất : Trọng đã vượt qua cơn nguy kịch và đang dần phục hồi, với chế độ chăm sóc đặc biệt của đội ngũ bác sĩ hàng đầu và Ban Bảo Vệ và Chăm Sóc Sức Khỏe Trung Ương.

Nhưng lại hiện ra một sự thay đổi khá rõ trong lần tái xuất của Nguyễn Phú Trọng vào ngày 14 tháng Năm : ít cười hơn hẳn so với trước đây, cách nói năng và biểu hiện gương mặt của Trọng đượm vẻ nghiêm khắc, gia trưởng và độc đoán. Trước những cử tọa Nguyễn Xuân Phúc, Nguyễn Thị Kim Ngân và Trần Quốc Vượng cắm cúi ghi chép, giọng nói và cách vung tay của Trọng vẫn bộc lộ cái thế uy quyền sau khi ông ta đã ngồi vào ghế chủ tịch nước của Trần Đại Quang, nhưng còn hơn thế, vừa riết gióng vừa nghiệt ngã như một thông điệp ngầm về việc ông ta đã trở lại quyền lực và không còn ở đâu có thể bật ra cái cảnh "vắng chủ nhà gà mọc đuôi tôm" trong những ngày Trọng phải nằm giường.

Ông Nguyễn Phú Trọng tái xuất hiện trong cuộc họp tại Hà Nội sau đúng một tháng vắng bóng kể từ chuyến thăm Kiên Giang ngày 14/04/2019. (Hình : AFP/Getty Images)

Chỉ đạo "đốt lò" từ giường bệnh

Cách nhấn mạnh và lặp đi lặp lại của Nguyễn Phú Trọng về công tác "đốt lò" cùng nhấn mạnh vai trò của "các đồng chí Ủy Ban Kiểm Tra Trung Ương" đã phần nào giải thích một hành động có vẻ khá bất thường của ủy ban này. Đó là đầu tháng Năm 2019, Ủy Ban Kiểm Tra Trung Ương của cựu Chủ Nhiệm Trần Quốc Vượng và của đương kim Chủ Nhiệm Trần Cẩm Tú đã họp về tiếp tục "đốt lò" và còn có vẻ muốn "đốt lò" nóng hơn.

Trong cuộc họp đó, hàng loạt tướng lĩnh cao cấp thuộc quân chủng Hải Quân-Bộ Quốc phòng, đặc biệt trong số là có Đô Đốc Hải Quân Nguyễn Văn Hiến, đã bị lôi ra kỷ luật mà nguồn cơn rất có thể liên quan đến chuyện "ăn đất". Đặc biệt là Vũ Văn Ninh, một cựu phó thủ tướng, ủy viên Trung Ương Đảng thời Nguyễn Tấn Dũng, cũng bị lôi ra "đốt" mà nguyên do rất có thể liên đới đến vụ bán rẻ như cho cảng Quy Nhơn vào thời Đinh La Thăng còn là bộ trưởng Giao Thông Vận Tải.

Trước cuộc họp trên của Ủy Ban Kiểm Tra Trung Ương, nhiều dư luận cho rằng cơn chấn động bệnh tật đối với "Tổng tịch" Nguyễn Phú Trọng sẽ khiến "lò" của ông ta tắt ngấm, hoặc cùng lắm cũng chỉ âm ỉ mà không thể duy trì được nhiệt lượng như trước đây.

Bây giờ thì đã rõ. Chính vào lúc đó, từ giường bệnh Nguyễn Phú Trọng đã có sự bàn bạc và chỉ đạo trực tiếp đối với hai nhân vật là Trần Quốc Vượng và Trần Cẩm Tú về việc duy trì "đốt lò" và còn có thể gia tăng nhiệt lượng của nó.

Một cú đánh khá mạnh của ủy ban này, vào thời điểm này, có lẽ sẽ khiến át đi phần nào những dư luận bất lợi về tình hình sức khỏe tồi tệ và thậm chí sắp "tịch" của "Tổng tịch," qua đó sẽ "lấy lại niềm tin của đảng viên và nhân dân" dành cho nhân vật mà niềm đam mê "ngồi tiếp" qua Đại Hội 13 có vẻ không hề suy suyển bất chấp trọng bệnh. Một trong những thủ pháp lấy lại niềm tin như thế là phải tiếp tục "đốt lò".

Vụ cựu Phó Thủ Tướng Vũ Văn Ninh bị lôi ra kỷ luật đang khiến người ta nhớ lại trường hợp cựu Bí Thư Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh Đinh La Thăng và Bí Thư Thành ủy Đà Nẵng Nguyễn Xuân Anh. Theo logic đó, trong thời gian tới "lò" có thể áp sát và đốt một số quan chức, cựu chức và cả đương chức, của khối chính phủ, nơi mà mật độ tham nhũng diễn ra dày đặc nhất từ trước tới nay.

Sẽ là một Nguyễn Phú Trọng khác hẳn ?

Một khả năng khác cũng đang hiện hình dần, sau cơn chấn động thập tử nhất sinh ở Kiên Giang, Nguyễn Phú Trọng có thể thay đổi, thậm chí đổi khác nhiều về nhận thức đối với thế giới chính trị xung quanh ông ta, từ đó dẫn đến sự thay đổi về phương pháp và hành động của ông ta trong công cuộc trị đảng, trị quân theo quan điểm cứng rắn và khắc nghiệt hơn.

Và không loại trừ khả năng sau khi hồi phục sức khỏe, Trọng sẽ tăng mạnh tốc độ "đốt lò" như một cách chạy đua với thời gian ngắn ngủi còn lại trước Đại Hội 13 và những năm tháng còn lại được chăng hay chớ của cuộc đời ông ta.

Đó là tin buồn, rất buồn đối với giới cựu quan chức tham nhũng, đương kim quan chức tham nhũng và với cả những đối thủ chính trị chỉ muốn Trọng "nhắm mắt xuôi tay" càng sớm càng tốt.

"Có khi phải làm mạnh hơn" – Trọng nhấn mạnh ngay vào lần đầu tiên có thể ngồi "chủ trì họp lãnh đạo cao cấp".

Chính trường Việt Nam, đã chao đảo bởi công cuộc "đốt lò" từ giữa năm 2017 đến gần đây, lại sẽ tràn ngập cơ hội chứng kiến một Nguyễn Phú Trọng mà nguy cơ bệnh tật sẽ càng khiến ông ta nung nấu ý chí phải làm một việc đủ ý nghĩa vào cuối đời và để được "lưu danh sử xanh".

Trong tâm thế đó, Nguyễn Phú Trọng có thể sẽ còn khuấy đảo "đốt lò" dữ dội hơn nhiều so với trước đây và đe dọa sinh mạng hàng đàn hàng lũ quan chức đang nơm nớp hình dung ra địa ngục. 

Phạm Chí Dũng

Nguồn : Người Việt, 16/05/2019

Khi chúng ta tuyệt vọng

Tuấn Khanh, RFA, 17/05/2019

Một người bạn của tôi kể rằng anh ấy hụt hẩng kinh khủng khi trãi qua đại lễ Vesak 2019 của Liên Hợp Quốc tổ chức tại Việt Nam. Thậm chí, có cái gì đó giống như là tuyệt vọng trỗi lên, khi anh thấy trên truyền hình, trên báo chí trương hình ảnh ông Thích Thanh Quyết cho ra mắt bức tranh cố gắng nối Hồ Chí Minh một bên và Đức Phật Thích Ca một bên.

Bên cạnh sự rộn rịp tại một lễ hội, mà Hòa thượng Brahmapundit, Chủ tịch sáng lập Ủy ban Tổ chức Quốc tế Đại lễ Vesak Liên hợp quốc (ICDV) khẳng định nói rằng đã thành công tốt đẹp, cuộc tranh luận và bình phẩm về sự kiện nhà nước vô thần đem biểu tượng cao nhất của Phật giáo để đứng cùng lãnh tụ của họ, đang xuất hiện khắp mọi nơi, thậm chí khiến nhiều trang tin tức quốc tế cũng ghi nhận.

Tháng 5-2019 tại Việt Nam không chỉ có vậy. Đã có nhiều điều diễn ra quyết liệt ở mọi nơi, tạo nên một bức tranh tổng thể đỏ ngầu và dữ dội hơn cả sự mô tả ông Hồ Chí Minh đứng trong bức tranh Đạo Pháp và Dân Tộc đó. Những bắt bớ liên tục diễn ra, những nhà máy có sự che chở giới lãnh đạo đang phủ đầy ô nhiễm tang tóc trên đất nước này. Những kẻ giàu có, mua chuộc được sự dốt nát và hám lợi của bọn cầm quyền đang bóp nghẽn các dòng sông, đang cày nát núi đồi và rừng xanh…

Lễ hội Vesak 2019 đã thành công đến mức nói về hòa bình thế giới, nói về ô nhiễm trên tầng cao khí quyển hành tinh, nói về hòa hợp các dân tộc nhưng lại làm ngơ những người nông dân, những làng xóm từ Nam chí Bắc luôn nơm nớp vì bị cướp đất, bị cưỡng đoạt.

Lễ hội Vesak 2019 cũng không nói đến sông Hàn bị bóp nghẹt, nói về những cánh rừng mất dần để thế chỗ bằng sân golf hay biệt phủ của giai cấp mới.

Lễ hội Vesak 2019 cũng không nhắc gì đến việc làm sao để Hà Nội ngừng rượt đuổi những người thương phế binh Việt Nam Cộng Hòa, làm sao ngừng chặn bắt hay đánh đập những người bất đồng chính kiến. Từ ngày 12-5 đến 14-5, suốt trong đại lễ này không ngớt xuất hiện những cụm từ "từ bi" và "sám hối", nhưng hàng ngàn tỉ đồng từ mồ hôi nước mắt lao động của người Việt để tạo nên sự hoàng tráng của đại lễ, vẫn không hề giúp giác ngộ được bộ máy lãnh đạo vô thần Hà nội.

Trong tuyệt vọng, nhận thức luôn là một lối đi mới, tôi vẫn phải đùa và an ủi người bạn mình. Nụ cười lặng lẽ và đôi mắt nhắm của Đức Thích Ca trước các vở hài kịch nhân gian cũng là một suy niệm đủ cho anh bạn tôi – hay bất kỳ ai – bừng tỉnh. Trong bài diễn văn của ông thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc có nhắc rằng "mỗi người chúng ta chính là sứ giả của đức Phật". Nhiều năm qua, những sứ giả nhân danh Đức Phật có hơi thở nhà cầm quyền, đã không ngừng dạy con người mũ ni che tai trước hiện thực, bài xích tôn giáo khác, thậm chí tạo sự lạc lối, về lịch sử dân tộc.

Trong tiếng vỗ tay và đồng tuyên bố về tình nhân loại và tự do tín ngưỡng từ đại lễ Vesak 2019, cũng đã đồng tình chôn sống sự thật về những ngôi chùa bị san lấp, về những tu sĩ bị sách nhiễu tại Việt Nam. Thậm chí, vị Bồ tát có thật của hành tinh là Đức Đạt Lạt Ma thứ 14 cũng được đại lễ sắp xếp cho lãng quên bằng trò đơn giản như thắp nến hay ca hát.

Mỗi lúc thế giới đang mở ra. Những lời nói dối của thế kỷ 21 luôn tinh xảo hơn ở thế kỷ trước. Nhưng bên cạnh đó, nhận thức của con người trước những sự dối trá giờ đây cũng khác biệt và tinh tế hơn. Sau 1975, khi ông Mai Chí Thọ - giám đốc công an thành phố - đối thoại với những bậc trí giả của Giáo hội Phật giáo Thống Nhất đã đặt vào cuộc trò chuyện là xe tăng và nhà tù. Còn 2019, trên bàn đối thoại với Phật giáo và tín đồ, nhà cầm quyền đặt cược bằng cả chùa lớn và đại lễ. Nhưng dẫu vậy, mắt của Đức Phật qua năm tháng ấy vẫn khép, nụ cười vẫn bí ẩn. Những trò vui có thay hình đổi dạng, vẫn vậy, vẫn vô nghĩa cùng những lời nói dối có hệ thống.

Nên bạn tôi, đừng tuyệt vọng, đừng từ bỏ.

Nhận thức không nhằm để chúng ta tuyệt vọng. Nhận thức để chúng ta có được cái nhìn thông tuệ và xuyên suốt, để luôn mang trong tim mình niềm hy vọng. Nhận thức rõ được sự thật sẽ khiến bạn thấy mình khép mắt lặng im và mỉm cười như Đức Phật. Sự thật ấy sẽ dắt tay anh em qua ngõ tối và sợ hãi. Sự thật rồi cũng sẽ giải thoát dân tộc này qua sự mê muội và muộn phiền.

Vì mỗi con người chỉ có một cuộc đời, nên nếu chúng ta tuyệt vọng và từ bỏ, tức đã tự dâng hiến sự sống duy nhất của mình cho kẻ ác, cho bọn vô thần. Trong nhận thức, ta vẫn đang gieo niềm hy vọng, không chỉ riêng mỗi mình, tôi nói với người bạn, và có thể, ta sẽ còn nhìn thấy Đức Phật bí ẩn mỉm cười.

Tuấn Khanh

Nguồn : RFA, 17/05/2019 (tuankhanh's blog)

**************

Hòa thượng Thích Không Tánh lên tiếng vụ ‘ngưng Tri ân Thương phế binh Việt Nam Cộng Hòa’

Cát Linh, Người Việt, 17/05/2019

Tin tức về việc "Dòng Chúa Cứu Thế Kỳ Đồng, Quận 3, Sài Gòn, bất ngờ chấm dứt chương trình Tri ân Thương phế binh Việt Nam Cộng Hòa " gây xôn xao trên mạng xã hôi.

Hòa thượng Thích Không Tánh. (Hình : Hội Anh Em Dân Chủ)

Tuy nhiên, vào tối 15 tháng Năm, trang web Nhà Thờ Thái Hà lại đăng bài trả lời phỏng vấn BBC tiếng Việt của Linh mục Giuse Nguyễn Ngọc Bích, giám tỉnh Dòng Chúa Cứu Thế Việt Nam. Trong đó Linh mục Bích cho biết "Bề Trên vẫn cho phép tiếp tục giúp đỡ các thương phế binh Việt Nam Cộng Hòa". Đáng lưu ý, bài trả lời phỏng vấn này lại chưa chính thức xuất hiện trên trang chủ của BBC tiếng Việt.

Sáng sớm ngày 16 tháng Năm, Hòa thượng Thích Không Tánh, người khởi xướng chương trình "Tri ân Thương phế binh Việt Nam Cộng Hòa", cho nhật báo Người Việt biết những vấn đề xung quanh sự kiện đang gây nhiều tranh cãi này.

Vì sao phải thuyên chuyển ?

Hòa thượng Thích Không Tánh nêu lên các sự việc : "Hôm Hội Đồng Liên Tôn tiếp xúc với phái đoàn Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ ở chùa Giác Hoa, có sự tham dự của Linh mục Lê Xuân Lộc, cũng là thành viên của Hội Đồng Liên Tôn. Khi Linh mục Lộc qua thì tôi thấy ông rất buồn. Ông cứ nói là chỉ vài thời gian nữa là phải bàn giao Văn phòng Công lý và Hòa bình ; chương trình chia sẻ với anh em thương phế binh Việt Nam Cộng Hòa gặp khó khăn".

"Trong lòng tôi lúc đó nghĩ là chuyện này đã khó khăn ngay từ khi Linh mục Phạm Trung Thành mãn nhiệm, bên hệ thống Công giáo bổ nhiệm Linh mục Bích về làm giám tỉnh. Khi Linh mục Bích về một thời gian ngắn liền đưa Linh mục Thoại đi xa. Linh mục Thoại là ‘nòng cốt’ ở Phòng Công lý và Hòa bình và chương trình chia sẻ với anh em thương phế binh", hòa thượng nói tiếp.

"Mới đây thì đưa Linh mục Lê Ngọc Thanh đi xuống miền Tây để nhận nhiệm sở dưới đó. Rồi Linh mục Lộc và Linh mục Vũ cũng bị thuyên chuyển. Tôi thấy tất cả là do vị giám tỉnh mới. Bây giờ có dư luận nói là vị giám tỉnh mới thuộc về quốc doanh, nghe theo lệnh của nhà nước sao đó, làm cho chương trình Bên Nhau Đi Nốt Cuộc Đời gặp khó khăn và bị gián đoạn", hòa thượng nhấn mạnh.

Linh mục Giuse Nguyễn Ngọc Bích nói gì ?

Trước đó, trong bài trả lời phỏng vấn BBC Tiếng Việt của Linh mục Giuse Nguyễn Ngọc Bích đăng trên trang web Nhà thờ Thái Hà có năm câu hỏi và trả lời được Linh mục Bích đăng nguyên vẹn, gồm cả phần tự giới thiệu của ông.

"Thông thường, tôi rất ít trả lời phỏng vấn, nhưng khi đọc các câu hỏi của ông từ đài BBC tiếng Việt, tôi thấy các câu hỏi rất đúng đắn và có sự tôn trọng nên tôi sẵn sàng trả lời. Sau đây là các câu trả lời những câu hỏi của ông", Linh mục Bích viết.

Giám tỉnh Nguyễn Ngọc Bích. (Hình : Nhà thờ Thái Hà)

Ngay câu hỏi đầu tiên BBC hỏi về phản hồi đối với việc "đổi tên Phòng Công lý và Hòa bình và việc giúp các thương phế binh Việt Nam Cộng Hòa tại đây sẽ không còn tiếp tục", Linh mục Bích khẳng định : "Chúng tôi chưa hề ra văn thư hoặc tuyên bố nào thay đổi chủ trương hoạt động. Vì vậy, một số blogger bày tỏ sự băn khoăn là không cần thiết".

Đài BBC có đặt câu hỏi với Giám tỉnh Nguyễn Ngọc Bích về việc thuyên chuyển các linh mục mà Hòa thượng Thích Không Tánh nhắc đến tên, Giám tỉnh Bích phản hồi rằng :

"Sự bổ nhiệm và thuyên chuyển là việc rất bình thường của tất cả các Dòng tu. Đó là công việc nội bộ mà người ngoài, thậm chí cả các Giám mục, chẳng có lý do gì để xen vào hay thắc mắc vì họ không thể biết được những gì liên quan đến phẩm chất, đến tư cách và đến hoàn cảnh của từng tu sĩ và vì họ cũng không có trách nhiệm phải trả lời trước mặt Chúa về những gì liên quan đến sứ mạng và sự phát triển của Dòng".

Tuy nhiên, khi trả lời phỏng vấn của Người Việt, Hòa thượng Thích Không Tánh đặt vấn đề là "Tại sao khi vừa nhậm chức giám tỉnh đã vội thuyên chuyển hàng loạt linh mục của Dòng Chúa Cứu Thế Sài Gòn ?"

Hòa thượng nói tiếp : "Theo tôi nhớ thì hình như sự bầu bán cũng có sự vận động sao đó. Ở đây cũng đã có dư luận là Linh mục Bích là tu sĩ quốc doanh. Nếu không như thế thì tại sao đưa họ đi ra tận Quảng Nam ? Rồi nghe nói bàn giao sổ sách, giấy tờ, các thứ. Rồi đổi tên nữa, một cái tên nghe rất xã hội chủ nghĩa, rất mông lung. Nếu Linh mục Bích nói rằng vẫn tiếp tục việc giúp các thương phế binh Việt Nam Cộng Hòa vậy thì việc cứu trợ như thế nào ? Rồi ngân quỹ đó ra sao ?".

Tuy nhiên, trong phần trả lời của Giám tỉnh Nguyễn Ngọc Bích dành cho đài BBC, ông viết rõ : "Tôi chưa thấy ai đổi tên phòng này với tên gọi khác. Tôi cũng vừa trao đổi với cha Tân Bề Trên Tu Viện Sài Gòn. Ngài khẳng định vẫn tiếp tục việc giúp các thương phế binh Việt Nam Cộng Hòa. Như vậy, những thông tin nêu trên là không đúng sự thật".

Ngày 15 tháng Năm, Linh mục Đinh Hữu Thoại đăng lên trang cá nhân một thông cáo dán trước Phòng Công lý và Hòa bình có nội dung : "Kể từ ngày 15 tháng Năm, 2019, Phòng Công lý và Hòa bình tạm ngưng làm việc đến khi có thông báo mới".

Phòng Công lý và Hòa bình của Dòng Chúa Cứu Thế Sài Gòn là địa chỉ quen thuộc của tất cả các thương phế binh Việt Nam Cộng Hòa. Chương trình này được chuyển giao vào năm 2012 từ Hòa thượng Thích Không Tánh, chùa Liên Trì, Quận 2, Sài Gòn, về Phòng Công lý và Hòa bình, Dòng Chúa Cứu Thế Sài Gòn.

Linh mục Đinh Hữu Thoại, một trong những người phụ trách chương trình này, nhớ lại : "Năm chúng tôi bắt đầu tổ chức giúp cho chùa Liên Trì là tháng Bảy, 2012. Do chúng tôi làm truyền thông thì nhiều người biết tới và con số thương phế binh đến càng ngày càng nhiều. Chương trình chúng tôi giúp đỡ họ là khám sức khỏe, trang bị cho họ những phương tiện trong cuộc sống như bảo hiểm y tế, xe lắc, xe lăn, xe ba bánh hay nạn, gậy, tùy nhu cầu mà chúng tôi giúp. Rồi thì sửa nhà, xây nhà mới, đi thăm bịnh và khi các ông qua đời thì chúng tôi đi viếng…".

Theo Hòa thượng Thích Không Tánh, lý do năm đó phải chuyển giao chương trình về Phòng Công lý và Hòa bình là vì số lượng thương phế binh Việt Nam Cộng Hòa ngày càng tăng thêm. Chùa Liên Trì khi đó (nay không còn nữa vì bị chính quyền Đảng cộng sản Việt Nam phá bỏ) không đủ khả năng và không có địa điểm đủ rộng để gần 200 thương phế binh Việt Nam Cộng Hòa sinh hoạt.

Đức Vâng Lời

Các linh mục của Dòng Chúa Cứu Thế Sài Gòn trong những ngày qua từ chối đưa ra bình luận. Ngay cả khi nội dung trả lời của Giám tỉnh Nguyễn Ngọc Bích được đăng tải trên trang Nhà thờ Thái Hà gặp nhiều phản ứng trái chiều của dư luận thì các vị cũng chọn giải pháp im lặng.

Theo Hòa thượng Thích Không Tánh, "hệ thống Công giáo có một cái gọi là Đức Vâng Lời, nên với quý cha cấp dưới, bề trên nói gì thì phải nghe theo thôi".

Nhạc sĩ Tuấn Khanh đặt câu hỏi trong một bài viết liên quan : "Có cái gì đó rất bất thường đang diễn ra ở nhà thờ Dòng Chúa Cứu Thế, Kỳ Đồng, nơi mà lâu nay, được khắp nơi ngưỡng mộ là ngôi nhà của lòng lành và công lý".

Theo nhạc sĩ Tuấn Khanh : Đặc biệt, trong bối cảnh của một nước Việt Nam với vết thương nội chiến vẫn chưa lành, sự kỳ thị với những cựu quân nhân Việt Nam Cộng Hòa vẫn là một chủ trương thấy rõ.

Còn nhà giáo, nhà hoạt động Phạm Minh Hoàng viết trên trang cá nhân của ông : "Cuối năm 2018, Cha Bích tái đắc cử, và những ‘nề nếp mới’ được điều chỉnh cho ngày ‘một mới hơn.’ Những ‘ánh mắt mang hình viên đạn’ ngày một sắc nét hơn. Và sau nhiều chi tiết không tiện nêu lên đây − chuyện phải đến đã đến. Cha Trương Hoàng Vũ nhận lệnh rời Sài Gòn, vài ngày sau văn phòng được lệnh giải tán. Ngày 14 tháng Năm, các tình nguyện viên thu dọn đồ đạc, sáng 15 tháng Năm linh mục độc nhất còn lại, Cha Lộc khép lại cánh cửa sắt của văn phòng lần cuối".

Những tình nguyên viên trẻ của Phòng Công lý và Hòa bình đều bất ngờ và tức giận trước diễn biến này. Họ cho biết họ cảm thấy như đang bị mất đi một gia đình và tâm trạng của họ đau buồn, không thể nói gì được.

Tuy không cùng một tôn giáo, nhưng Hội Đồng Liên Tôn và Dòng Chúa Cứu Thế Sài Gòn trong mấy năm qua đã có chung một mục đích, đó là "Bên Nhau Đi Nốt Cuộc Đời". Những người quan tâm đến các thương phế binh Việt Nam Cộng Hòa đều đưa ra câu hỏi : "Ai sẽ cùng với họ đi nốt cuộc đời còn lại ?" 

Cát Linh

Nguồn : Người Việt, 17/05/2019

*********************

Thương cho thân phận thương phế binh Việt Nam Cộng Hòa

Paulus Lê Sơn, VNTB, 16/05/2019

Thượng đế không loại trừ bất cứ một ai, chỉ có con người loại trừ nhau mà thôi. Người Công giáo xác tín một điều, Thiên Chúa không bỏ rơi một ai, nhất là những con người yếu thế, khổ đau. Thân phận của người thương phế binh Việt Nam Cộng Hòa trong xã hội này là thân phận của người yếu thế, đau khổ. Họ đáng được chúng ta tôn trọng, bảo vệ và yêu thương.

Tác giả cùng những tình nguyện viên trợ giúp các TPB trong chương trình "Bên nhau đi nốt cuộc đời" do Dòng Chúa Cứu Thế Sài Gòn tổ chức từ ngày 27 đến 30 tháng 12 năm 2017.

Cuộc xua đuổi từ sau kết thúc cuộc chiến năm 1975 cho đến ngày hôm nay hầu như vẫn không hềdừng lại đối với những con người thương phế binh Việt Nam Cộng Hòa. Họ là những con người có phẩm giá và nhân vị, thiệt thòi hơn, họ còn bị thương tích, khuyết thiếu một phần thân thể do chiến tranh để lại. Họ thực là những con người yếu thế trong xã hội. Đáng ra họ phải được tôn trọng, bảo vệ, nâng đỡ. Cớ sao lại ra tay truy cùng diệt tận họ ?

Đầu năm 2019, khi nhà cầm quyền tấn công, đập phá, xóa bỏ vườn rau Lộc Hưng, hàng chục thương phế binh đã bị ném bỏ đồ đạc chăn mùng ra khỏi phòng trọ. Các thương phế binh này được sự nâng đỡ, chở che của các Linh Mục Dòng Chúa Cứu Thế và người dân vườn rau Lộc Hưng cho thuê trọ một căn nhà. Các ông ban ngày lê lết đi bán vé số ban đêm về có chỗ ngả lưng qua đêm.

Mới hôm 28/04/2019, công an tiếp tục đe dọa trấn áp những con người tàn phế này. Đồng thời gây áp lực với chủ nhà trọ, ép chủ nhà phải đuổi các chú thương phế binh ra khỏi nhà. Họ chả biết phải đi đâu, trú ngụ ở đâu, cuộc sống trước mắt như thế nào đây ?

Trước thông tin văn phòng Công Lý và Hòa Bình thuộc Dòng Chúa Cứu Thế Việt Nam sẽ đổi tên và đổi thay một số nhân sự, người ta lo lắng rất nhiều cho phần cuối cuộc đời của thân phận thương phế binh Việt Nam Cộng Hòa.

Thương Phế Binh đến sinh hoạt chương trình xuân 2017 tại Dòng Chúa Cứu Thế. Ảnh : Facebook Tri Ân Thương Phế Binh Việt Nam Cộng Hòa

Sự lo lắng cũng là chính đáng, vì phòng Công Lý và Hòa Bình như là mái nhà chung cho hàng chục ngàn thương phế binh tựu về hàng năm, hàng tháng trong chương trình "Bên nhau đi nốt cuộc đời". Quả thật, nơi đây đã tạo nên bầu khí yêu thương, tin tưởng và tôn trọng đối với người thương phếbinh Việt Nam. Những con người mà từ sau 1975, họ bị chế độ cộng sản coi là tàn dư của "ngụy quân" tìm mọi cách loại trừ. Thế nên giữa chốn đời khốn khổ đó, họ tìm thấy vùng trời bình yên mỗi khi tề tựu bên nhau.

Tôi có may mắn được dự phần vào những công việc trợ giúp thương phế binh trong các chương trình tri ân tại Dòng Chúa Cứu Thế 38 Kỳ Đồng, và đã đi đến nhiều gia đình của họ. Qua đó tôi thấu hiểu, cảm nhận hết sức rõ ràng tâm hồn, tình cảm và sự mẫn cảm của họ đối với con người, thời cuộc và từng cá nhân cụ thể đến với họ bằng tình thương, lòng nhân ái của con người.

Tôi thấy từng giọt lệ rỉ ra trên những khóe mắt nhăn nhúm già nua của họ khi họ được gặp lại chiến hữu từng vào sinh ra tử, khi họ lắng nghe những bài hát đầy trữ tình mang âm hưởng của người lính bảo vệ tự do.

Một thương phế binh nói trong sự biết ơn : "Chúng tôi đã và đang sống trong những sự ruồng bỏ và kiềm kẹp từ xã hội này (chính quyền cộng sản), những năm gần đây các Linh mục Dòng Chúa Cứu Thế tổ chức cho chúng tôi có cơ hội gặp mặt, đem đến cho chúng tôi sự an ủi trợ lực rất lớn, chúng tôi chân thành cám ơn những tấm lòng hảo tâm đã nhớ đến chúng tôi".

Cũng có những ông lo lắng nói rằng : "Nếu một ngày nào đó không còn chương trình bên nhau đi nốt cuộc đời của Dòng Chúa Cứu Thế thực hiện thì chúng tôi biết trông cậy ở đâu, nương nhờ ai. Chúng tôi đâu còn cơ hội gặp nhau như thế này. Tâm hồn chúng tôi có lẽ sẽ héo úa buồn bã vì cái cuộc sống này đã, đang bạc bẽo, kỳ thị chúng tôi".

Tôi còn nhớ như in câu nói của Linh mục Vinh Sơn Phạm Trung Thành, cựu Giám tỉnh Dòng Chúa Cứu Thế Việt Nam, và là một trong những người khởi xướng chương trình Tri Ân Thương Phế Binh đã chia sẻ với các cộng tác viên : "Chúng ta hãy đến với họ bằng tất cả tình thương".

Vì tình thương đó mà các linh mục Dòng Chúa Cứu Thế đã sưởi ấm được hàng ngàn trái tim bị cái xã hội, cái chế độ vây ráp trong sự ghẻ lạnh, ruồng bỏ, truy diệt.

Chúng ta sẽ tiếp tục đốt lửa và thêm vào nhiều năng lượng hơn để sưởi ấm cuộc đời, thân phận thương phế binh hay chúng ta sẽ dập tắt nó ? Điều này thì tương lai sẽ cho chúng ta câu trả lời.

Vui mừng và hi vọng luôn cho con người kết quả tốt đẹp. Trong biến cố thay đổi danh xưng, nhân sự, và cách thức làm việc tại văn phòng Công Lý và Hòa Bình tại Dòng Chúa Cứu Thế. Trên Facebook Linh mục Lê Ngọc Thanh cho biết : "Bề trên nhà Sài Gòn vẫn tri ân thương phế binh Việt Nam Cộng Hòa, nhưng cách thức và nhân sự sẽ thay đổi tạ ơn Chúa và đợi xem".

Thượng đế không loại trừ bất cứ một ai, chỉ có con người loại trừ nhau mà thôi. Người Công giáo xác tín một điều, Thiên Chúa không bỏ rơi một ai, nhất là những con người yếu thế, khổ đau. Thân phận của người thương phế binh Việt Nam Cộng Hòa trong xã hội này là thân phận của người yếu thế, đau khổ. Họ đáng được chúng ta tôn trọng, bảo vệ và yêu thương.

Paulus Lê Sơn

Nguồn : VNTB, 16/05/2019

Thân mẫu Blogger Lê Anh Hùng nói : Cơ quan chức năng ép ông Hùng điều trị bệnh tâm thần

Minh Hải, VNTB, 15/05/2019

Blogger Lê Anh Hùng (SN 27/8/1973. Cư trú : Số 19, ngõ 120/22/2 đường Kim Giang. Phường Đại Kim, Quận Hoàng Mai, Thành phố Hà Nội) lại bị Công an Hà Nội đưa vào bệnh viện tâm thần để điều trị là thông tin được nhiều hoạt động ở Việt Nam và bạn bè của ông Hùng đặc biệt quan tâm trong mấy ngày qua…

Ngày 6-7/5/2019, Blogger Lê Anh Hùng bị Công an Hà Nội đưa trở lại bệnh viện tâm thần ở Thường Tín-Hà Nội - Ảnh minh họa

Nhiều nguồn tin đã cho Việt Nam Thời Báo (VNTB) được biết là từ ngày 6-7/5/2019, Blogger Lê Anh Hùng bị Công an Hà Nội đưa trở lại bệnh viện tâm thần ở Thường Tín-Hà Nội để điều trị sau khi có thông tin tạm đình chỉ điều tra vụ án "Lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân" theo quy định của Điều 331 Bộ luật hình sự 2015, tức là nhằm vào điều 258 Bộ luật hình sự 1999".

Chia sẻ với VNTB, bà Niệm là thân mẫu của Blogger Lê Anh Hùng cho biết thông tin trên là chính xác. Bà Niệm nói bà đã gặp ông Hùng tại bệnh viện và tình cảnh của ông Hùng hiện tại rất tồi tệ, ông Hùng bình thường không mắc bệnh gì nhưng bị ép phải điều trị bệnh tâm thần.

"Hôm qua (ngày 10/5/2019) tôi lên trên đó, họ ép Hùng phải điều trị. Hùng không uống thuốc nên tụi nó trói tay trói chân bắt tiêm".

"Họ bảo là Hùng bị tâm thần nên họ bắt tiêm mà Hùng thì vẫn bình thường chứ có gì đâu. Giờ họ bắt vào làm như vậy. Họ ép buộc".

Bà Niệm một lần nữa xác định với VNTB là ông Hùng bình thường ngoại trừ sức khỏe yếu và người gầy đi.

"Hùng thì vẫn bình thường, không có gì ngoại trừ sức khỏe tất nhiên gầy yếu hơn nhiều, còn vẫn tỉnh táo, vẫn ra nói chuyện với tôi và chú Bình (bạn anh Hùng)".

Đây không rõ là lần thứ mấy ông Hùng bị phía Cơ quan Công an ép đi điều trị bệnh tâm thần. Lần gần đây nhất là vào hồi đầu tháng 4/2019, ông Hùng bị Công an Hà Nội đưa vào bệnh viện tâm thần Trung ương I để giám định bệnh, gia đình và bạn bè chỉ được phép tiếp xúc với ông Hùng sau khi có kết quả hội chẩn. Đến ngày 24/4/2019, ông Hùng ra khỏi bệnh viện tâm thần Trung ương I để về lại trại tạm giam số 2 Công an Thành phố Hà Nội.

Vào tháng 1/2013, ông Hùng bị Công an, An ninh Hà Nội đến tận nơi làm việc giải đi tạm giam cùng với những người mắc bệnh tâm thần nhiều ngày liền. Bạn bè ông Hùng ở bên ngoài sau khi biết thông tin này đã kiên trì đấu tranh và đã thành công khi giải cứu được ông Hùng.

Theo bà Niệm, quá trình tạm giam ông Hùng không bị đánh đập gì nhưng khi ông Hùng tuyệt thực hoặc có hành động phản kháng gì trong trại tạm giam thì có một lần bị những người có chức năng dùng ống đổ nước và sữa vào miệng khiến ông Hùng phải chảy cả máu mũi máu miệng.

"Không. Họ không đánh đập. Họ ép buộc một số cái chứ không đánh đập gì cả. Hùng tuyệt thực thì họ đẩy ống đổ nước và sữa vào miệng. Có lúc Hùng bị chảy cả máu mũi máu miệng. Họ ác lắm !".

Qua hai lần giám định gần đây nhất, bà Niệm cho biết đều cho ra kết quả ông Hùng không có vấn đề gì. Và lần hiện tại thì phía Cơ quan chức năng cho gia đình được biết là ông Hùng bị mắc bệnh tâm thần và tạm thời đình chỉ điều tra vụ án để đưa đi chữa trị. Bà Niệm nói :

"Giám định lần thứ Nhất không có gì. Giám định lần thứ Hai cũng không có gì và bây giờ giám định lần thứ Ba là họ ép đó. Vào trong trại tạm giam đến nay là ba lần đi giám định rồi. Vì không phát hiện được gì nên bây giờ họ làm như vậy thôi chứ mình không biết nói sao nữa".

"Họ bảo ở đây điều trị rồi về chứ không điều tra nữa. Chứ có điều tra được cái gì đâu".

Bà Niệm nói thêm, vài ngày tới sẽ tiếp tục đến bệnh viện thăm ông Hùng và yêu cầu bác sĩ không được tiêm thuốc vào người ông Hùng.

"Hiện tại ở bệnh viện Thường tín Hà Nội. Độ vài ngày nữa tôi sẽ lên để gặp bác sĩ nói chuyện bảo đừng có tiêm"

Như VNTB thông tin nhiều lần trước đây, vào sáng ngày 5/7/2018, theo Thông báo số 16/TB-ANĐT-Đ2 của Cơ quan An ninh điều tra Công an Thành phố Hà Nội do Thượng tá Nguyễn Quang Tuấn ký về việc bắt bị can là Blogger Lê Anh Hùng để tạm giam với cáo buộc hành vi : Lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân đã phạm vào Điều 331 Bộ luật hình sự 2015, tức là nhằm vào điều 258 Bộ luật hình sự 1999.

Blogger Lê Anh Hùng là thành viên của Hội Nhà báo độc lập Việt Nam. Trước khi bị bắt, ông Hùng được giới đấu tranh dân chủ-nhân quyền Việt Nam ở trong và ngoài nước biết đến là một người tích cực xuống đường phản đối Trung Quốc xâm phạm lãnh hải, lãnh thổ Việt Nam, tích cực lên tiếng phản đối những bất công xã hội, ô nhiễm môi trường.

Minh Hải

Nguồn : VNTB, 15/05/2019

******************

Hãy cứu Lê Anh Hùng !

Nguyễn Vũ Bình, RFA, 14/05/2019

Lê Anh Hùng là một dịch giả, và là nhà báo viết blog cho Ban Việt ngữ Đài tiếng nói Hoa Kỳ (VOA). Anh đồng thời tham gia phản biện xã hội, và đấu tranh cho nhân quyền, tự do và dân chủ ở Việt Nam. Trong suốt nhiều năm, Anh đã tố cáo một quan chức cao cấp trong đảng và nhà nước Việt Nam trong một vụ việc có liên quan tới gia đình Anh. Vì việc tố cáo nhiều năm, nhiều lần không được giải quyết, Anh đã có hành động giương biểu ngữ tạo sự chú ý để sự việc tố cáo của Anh được giải quyết. Nhưng ngày 05/7/2018, nhà cầm quyền đã bắt Anh, khép vào tội danh "lợi dụng các quyền tự do dân chủ, xâm phạm lợi ích cá nhân, tập thể " theo điều 331 Bộ luật hình sự Việt Nam (điều 258 cũ).

Lê Anh Hùng là một dịch giả, và là nhà báo viết blog cho Ban Việt ngữ Đài tiếng nói Hoa Kỳ (VOA).

Sau một thời gian Lê Anh Hùng bị bắt, thay vì khởi tố vụ án Lê Anh Hùng tố cáo, nhà cầm quyền đã đưa Anh đi giám định tâm thần hai đợt (cuối tháng 10/2018 và tháng 4/2019), và cưỡng ép Lê Anh Hùng vào bệnh viện Tâm thần Trung ương I, Thường Tín điều trị. Việc giám định và cưỡng ép chữa bệnh đối với Lê Anh Hùng, nhà cầm quyền đã không hề trao đổi, thông báo cho gia đình. Chỉ đến khi Lê Anh Hùng đã bị đưa về bệnh viện điều trị, gia đình mới được biết và tới thăm nuôi. 

Trong các chia sẻ của mình trước khi bị bắt, Lê Anh Hùng luôn khẳng định, việc tố cáo bằng đơn thư của mình hoàn toàn đúng pháp luật. Anh đồng thời cũng khẳng định sẽ chịu trách nhiệm hình sự theo đúng pháp luật nếu như sự việc Anh tố cáo là không đúng. Tất cả những ai hiểu luật pháp, và đã từng tiếp xúc với Lê Anh Hùng đều thấy rằng việc làm của Anh hoàn toàn đúng pháp luật, đúng với các quyền công dân được ghi trong Hiến pháp của Việt Nam. Đồng thời, trong các mối quan hệ, Lê Anh Hùng được đánh giá là người thông minh, lịch sự và hiền lành. Không hề có biểu hiện của một người mắc bệnh tâm thần, hoặc trầm cảm.

Chính vì vậy, việc giám định và cưỡng ép chữa bệnh tâm thần đối với Lê Anh Hùng là việc làm trái với pháp luật, vi phạm đạo đức và điều này sẽ hủy hoại sức khỏe và tinh thần của Lê Anh Hùng !

Xin được kêu gọi các tổ chức Nhân quyền Quốc tế, các tổ chức Xã hội Dân sự Việt Nam và toàn thể các Anh Chị và các Bạn đang tranh đấu cho tự do, dân chủ và Nhân quyền Việt Nam lên tiếng, tác động để nhà cầm quyền Việt Nam chấm dứt việc cưỡng ép chữa bệnh tâm thần đối với Lê Anh Hùng, đồng thời trả tự do cho Lê Anh Hùng vì Anh đã tố cáo đúng pháp luật và không hề vi phạm pháp luật của Việt Nam.

Hà Nội, ngày 14/05/2019

Nguyễn Vũ Bình

Nguồn : RFA, 14/05/2019 (nguyenvubinh's blog)