Người Mỹ gốc Hoa ủng hộ ông Biden, người Mỹ gốc Việt ủng hộ ông Trump

VOA, 24/10/2020

Một cuộc thăm dò mới đây cho thấy tất cả các nhóm người Mỹ gốc Châu Á được hỏi ý dự trù bỏ phiếu cho ông Joe Biden, ngoại trừ người Mỹ gốc Việt.

Người Mỹ gốc Châu Á biểu tình ủng hộ phong trào "Black Lives Matter" tại Washington D.C.

Cuộc "Thăm dò Cử tri Châu Á 2020", do AAPI Data thực hiện dựa vào những cuộc phỏng vấn điện thoại từ ngày 15/7 đến ngày 10/9 trên 1.569 cử tri đã đăng ký tự nhận là người Mỹ gốc Á. Các nhóm trong cuộc thăm dò bao gồm người Mỹ gốc Á, gốc Ấn Độ, Trung Quốc, Philippines, Nhật, Triều Tiên và Việt Nam.

Hiểu được lập trường của những nhóm này đối với các ứng cử viên là quan trọng trong lúc người Mỹ gốc Á là nhóm thiểu số gia tăng nhanh nhất tại Mỹ và tại một vài tiểu bang tranh chấp như Arizona, Pensylvania và North Carolina, họ hợp thành một số đông quan trọng.

Họ cũng sẽ đóng một vai trò trong các cuộc bầu cử Quốc hội tại Texas, New Jersey và California. California là tiểu bang mà họ chiếm 10% số cử tri đăng ký.

Khi được hỏi "Nếu cuộc bầu cử diễn ra ngày hôm nay, bạn sẽ bỏ phiếu cho… ?" 56% người Mỹ gốc Hoa chọn ông Joe Biden, 20% chọn ông Donald Trump, 23% chọn "Không biết", và 1% chọn "một ứng cử viên khác.

Đa số người gốc Ấn (65%), Philippines (52%), Nhật (61%) Triều Tiên (57%) và những người Mỹ gốc Châu Á khác (54%) chọn ông Biden.

Ngoại lệ là người Mỹ gốc Việt. Chỉ có 36% ủng hộ ông Biden và 48% chọn ông Trump, với 0% chọn "ứng cử viên khác" và 16% trả lời "Không biết".

Với các cuộc bầu cử Thượng viện và Hạ viện cũng tương tự : tất cả các nhóm ủng hộ ứng cử viên Dân chủ, trừ người Mỹ gốc Việt.

Gần một nửa những người được thăm dò, 48%, bày tỏ quan ngại về sự can thiệp vào cuộc bầu cử, trong khi một nửa nói họ lo ngại về sự an toàn khi đi bầu trực tiếp giữa đại dịch Covid xuất xứ từ Vũ Hán.

Vì lo ngại Covid, 54% cho biết thích bỏ phiếu qua bưu điện hay bỏ phiếu vắng mặt so với 26% muốn đích thân bỏ phiếu ngày 3/11.

Người Mỹ gốc Đài Loan không bao gồm trong cuộc thăm dò, có thể vì "Người Đài Loan" chưa được liệt kê vào một mục riêng trong Kiểm tra Dân số Mỹ. Do đó khó thăm dò số đông người Mỹ gốc Đài Loan.

(AAPI DATA/Taiwan News)

**********************

Về xây dựng văn hóa tranh luận

Phạm Phú Khải, VOA, 23/10/2020

Chủ Nhật 18 tháng 10 vừa qua, chương trình tranh luận cuối cùng của chuỗi tranh luận dài 3 kỳ, do luật sư Trần Kiều Ngọc tổ chức, đã kết thúc [*].

Luật sư Trần Kiều Ngọ trả lời phỏng vấn / VATV 19/04/2019 - Ảnh minh họa

Điều ngạc nhiên là tất cả các thành viên của hai đội, tuy tranh luận rất hăng say và nhiệt huyết trong khi tranh luận xảy ra, nhưng sau khi kết quả công bố thì ai cũng cảm thấy hài lòng với tinh thần tương kính thể hiện cho nhau. Các thành viên tranh luận cho biết họ học hỏi được nhau qua quan điểm của phía bên kia, và cũng công nhận là có những góc nhìn họ không nhìn ra trong lúc chuẩn bị và trình bày biện luận của mình.

Nhân cơ hội này, tôi đã liên lạc với luật sư Trần Kiều Ngọc để tìm hiểu thêm suy nghĩ và tâm tư của cô trước, trong và sau 3 buổi tranh luận này.

-------------------

Phạm Phú Khải : Trong ba tuần qua, Kiều Ngọc đã bỏ nhiều công sức để tổ chức các buổi tranh luận này. Giờ thì đã xong. Kiều Ngọc cảm thấy công sức của mình bỏ ra có đáng không ? Tại sao ?

Trần Kiều Ngọc : Cảm ơn anh đã cho Kiều Ngọc có cơ hội để chia sẻ về cuộc thi tranh luận này. Thưa anh, việc chuẩn bị cho một chương trình thi tranh luận online như thế này quả là rất khác với cách tổ chức "live" ngoài đời mà Kiều Ngọc đã từng làm qua. Đặc biệt vì đây là lần đầu tiên, nên thời gian chuẩn bị kỹ thuật, cách thức thi như thế nào cũng đòi hỏi Kiều Ngọc bỏ ra khá nhiều thì giờ nghiên cứu và phối hợp cùng các vị trong ban giám khảo và thành viên của hai đội. Thời gian cam kết liên lỉ suốt 6 tuần trời kể từ khi chuẩn bị cho đến kết thúc cũng hơi căng và mệt mỏi. Tuy nhiên, kết quả đạt được thì Kiều Ngọc cảm thấy rất vui mừng và xứng đáng.

Phạm Phú Khải : Kiều Ngọc chắc có vài mục tiêu khi tổ chức các tranh luận này. Nhưng mục tiêu quan trọng nhất của Kiều Ngọc là gì ? Và Kiều Ngọc có nghĩ mình đã đạt được nó không ?

Trần Kiều Ngọc : Dạ vâng. Khi nhận thấy những tháng gần đây, người Việt khắp nơi bị chia rẽ trầm trọng về cuộc bầu cử Mỹ, khiến Kiều Ngọc rất quan tâm và e ngại. Điều quan trọng mà Kiều Ngọc mong muốn là làm sao có thể góp phần vào việc giúp người Việt chúng ta, nhất là các bạn trẻ trong nước, làm quen với những sinh hoạt dân chủ. Giúp họ gần gũi với văn hóa tranh luận và tư duy phản biện trong tinh thần tôn trọng lẫn nhau. Khi chúng ta theo dõi ba cuộc thi và đặc biệt là vòng 3, người xem có thể cảm nhận các cuộc tranh luận được diễn ra rất sôi nổi mà vẫn giữ được sự ôn hòa. Các thành viên đều thể hiện tinh thần tôn trọng luật chơi và những quan điểm khác mình.

Phạm Phú Khải : Phản ứng của các tham dự viên tranh luận của hai đội như thế nào về 3 buổi tranh luận ? Và về kết quả khi được Ban Giám Khảo công bố ?

Trần Kiều Ngọc : Ngay sau khi kết quả được công bố thì cả hai đội đều có đại diện chia sẻ cảm tưởng của mình. Cả hai đội đã bày tỏ sự hài lòng và công bằng của kết quả của Ban Giám khảo. Cả hai đội có chia sẻ lời cảm ơn đến Ban tổ chức đã tạo cơ hội cho các thành viên học hỏi cũng như được trình bày quan điểm của mình một cách thẳng thắn. Các thành viên tham dự cũng đặc biệt khen ngợi chương trình đã được tổ chức một cách công tâm và chuyên nghiệp.

Phạm Phú Khải : Ban Giám Khảo có những cảm nghĩ hay chia sẻ nào đáng nhớ trong 3 buổi tranh luận này, thưa Kiều Ngọc ?

Trần Kiều Ngọc : Thưa anh, Kiều Ngọc nhận thấy có ba điểm mà trong cả ba cuộc thi tranh luận, Ban giám khảo thường hay nhấn mạnh. Điểm thứ nhất mà Ban giám khảo hay nhắc đến và khuyến khích hai đội là việc nghiên cứu kỹ lưỡng những nguồn khả tín để các lập luận của họ đem lại tính thuyết phục cao hơn. Kế đến là Ban giám khảo hay dò xét và đưa ra những nhận định liên quan đến tinh thần làm việc nhóm của hai đội. Đặc biệt điểm thứ ba, là Ban giám khảo luôn đề cao và khen ngợi tinh thần tranh luận ôn hòa của các thành viên tham gia.

Phạm Phú Khải : Số người theo dõi 3 buổi tranh luận này, tựu chung họ có hài lòng với tinh thần tranh luận hay cách tổ chức này không Kiều Ngọc ?

Trần Kiều Ngọc : Lướt qua các bình luận một cách tổng quát thì Kiều Ngọc nhận thấy, ngoài vô số các lời bình về nội dung tranh luận, thì người theo dõi có những góp ý như : "Một chương trình hay đáng xem", "một live show rất dễ thương" hay "... Hy vọng Ban tổ chức sẽ tiếp tục có những chương trình hữu ích như vậy trong trương lai". Như vậy, thì Kiều Ngọc nghĩ rằng, phần đông người xem cảm thấy rất hài lòng với tinh thần tranh luận và cách thức tổ chức.

Phạm Phú Khải : Trước khi tổ chức, được biết có người khuyên Kiều Ngọc không nên thực hiện vì người Việt chưa sẵn sàng tranh luận, mà chỉ "giỏi" tranh cãi. Nhưng Kiều Ngọc vẫn thực hiện. Vậy trong thời gian tổ chức và sau khi đã tổ chức xong, Kiều Ngọc có nghĩ rằng quyết định thực hiện của mình là đúng và cần thiết không ?

Trần Kiều Ngọc : Dạ đúng thế. Có một số người khuyên Kiều Ngọc không nên lý tưởng hóa về tinh thần tranh luận của người Việt. Vì không khéo, cuộc thi tranh luận sẽ trở thành một "bãi chiến trường" không những không đạt được kết quả gì mà còn gây thêm sự chia rẽ hơn nữa. Nhưng trong suốt thời gian tổ chức và ngay cho đến giờ phút này, Kiều Ngọc vẫn cảm thấy quyết định thực hiện chương trình là rất cần thiết và đúng đắn. Với Kiều Ngọc, cho dù bản thân có thôi đặt niềm tin ở chính mình đi chăng nữa thì Kiều Ngọc vẫn sẽ không bao giờ ngưng hết hy vọng vào con người. Đặc biệt là con người Việt Nam, dù chúng ta có nằm trong bất cứ hoàn cảnh tốt xấu nào đi chăng nữa. Chính niềm tin và hy vọng cho tương lai Việt Nam, đã giúp cho Kiều Ngọc tự tin với mọi dự định và con đường mình chọn.

Phạm Phú Khải : Kiều Ngọc có dự tính tiếp tục các chương trình tranh luận như thế trong tương lai gần không ? Hay các chương trình với nội dung và hình thức khác ?

Trần Kiều Ngọc :Dạ thưa chắc chắn là có ạ. Cuộc thi tranh luận về chính trị Mỹ là sự khởi điểm cho mục tiêu lâu dài. Kiều Ngọc mong muốn tiếp tục tạo ra những sinh hoạt nhân văn, thể hiện và đề cao tinh thần tôn trọng sự khác biệt và tư duy phản biện trong cộng đồng chúng ta. Dự tính trong tương lai, Kiều Ngọc sẽ tổ chức thêm những cuộc thi tương tự về nhiều đề tài khác nhau như giáo dục, chính trị và văn hóa Việt.

Phạm Phú Khải : Kiều Ngọc có điều gì muốn nhắn gửi đến các tranh luận viên, ban giám khảo và những người theo dõi chương trình này trong những tuần qua ?

Trần Kiều Ngọc :Kiều Ngọc rất biết ơn đến các thành viên đã nhận lời tham gia chương trình. Chương trình đã không thể nào thành công nếu như không có các bạn tự nguyện cống hiến thời gian, công sức, tận tụy tham gia tích cực ngay từ những ngày đầu. Đây là điều khiến Kiều Ngọc cảm động và vui mừng nhất.

Riêng Ban giám khảo thì Kiều Ngọc luôn cảm kích tinh thần hy sinh phục vụ của bốn vị. Từ cựu đại sứ Ấn Độ, Ashok Sajjanhar, tài tử Emily Marie Palmer, trạng sư Edward Stratton-Smith cho đến luật sư Nguyễn Văn Thân, họ đều là những người có lý tưởng phục vụ và luôn hỗ trợ cho những hoạt động hữu ích trong xã hội. Đặc biệt lần này, ba vị giám khảo ngoại quốc rất quý mến cộng đồng người Việt, khiến Kiều Ngọc rất vui và lấy làm hãnh diện. Với tinh thần toàn cầu và rộng mở, Kiều Ngọc cũng mong muốn được cống hiến trong khả năng có thể đến các cộng đồng sắc tộc khác, như là cách người ngoại quốc đã đối xử tử tế với người Việt chúng ta.

Sau cùng thì Kiều Ngọc xin cảm ơn đến tất cả những người đã theo dõi chương trình. Nhờ cô anh chị em quan tâm và theo dõi chương trình đều đặn, đã tạo thêm động lực cho Ban tổ chức, các thành viên tham gia và ban giám khảo nhận thấy việc làm của mình thêm phần ý nghĩa và chính đáng để thực hiện. Xin anh chị em giúp phổ biến chương trình này thật rộng rãi, để tinh thần tranh luận tích cực trong cộng đồng chúng ta được lan tỏa khắp nơi. Kiều Ngọc xin chân thành cảm ơn.

Phạm Phú Khải : Cảm ơn Kiều Ngọc đã dành cho cuộc trò chuyện ngắn này.

Trần Kiều Ngọc : Xin cảm ơn anh và quý độc giả của VOA đã cho Kiều Ngọc cơ hội chia sẻ những điều trên và xin kính chúc tất cả nhiều sức khỏe và bình an.

Phạm Phú Khải

Nguồn : VOA, 23/10/2020

Tài liệu tham khảo :

(*) Chương trình thi tranh luận về cuộc bầu cử TT Mỹ 2020.

Quý bạn đọc muốn tìm hiểu về cuộc tranh luận vừa qua, hoặc theo dõi ba cuộc tranh luận, có thể vàoFacebook của cô Kiều Ngọc hoặc Youtube để biết thêm.

Chủ đề 1 vào ngày 27/0 /2020 :  "Chính quyền Trump có thể ngăn chặn sự trỗi dậy của Trung Quốc" (US Politics Debate 1 - Motion : The Trump administration can contain the rise of China)

Chủ đề 2 vào ngày 4/10/2020 : "Tổng thống Trump đã làm cho nước Mỹ vĩ đại trở lại trong nhiệm kỳ đầu, như đã hứa" (President Trump has made America great again in his first term, as promised)

Chủ đề 3 vào ngày 18/10/2020 : "Chính sách Đối ngoại của Đảng Cộng hòa đã củng cố sức mạnh quốc gia và lãnh đạo ngoài nước" (The Republican Policy has strengthened home front and led abroad.

*********************

Biden nói với người gốc Việt : Sẽ chống đại dịch, giúp tiểu thương, bảo vệ Obamacare

VOA, 23/10/2020

Trong một thông điệp vừa được gửi đến cộng đồng người Mỹ gốc Việt, ứng cử viên tổng thống của đảng Dân chủ Joe Biden khẳng định nếu được bầu làm lãnh đạo Nhà Trắng, ông sẽ tăng cường đối phó với đại dịch Covid-19, trợ giúp cho giới tiểu thương, cũng như bảo vệ và cải thiện chương trình Obamacare.

Ứng cử viên tổng thống Mỹ Joe Biden thuộc đảng Dân chủ tại phiên tranh luận hôm 22/10/2020

Ban vận động của ông Joe Biden xác nhận với VOA rằng bức thông điệp tới cộng đồng gồm 2 triệu người Mỹ gốc Việt được gửi ra hôm 21/10. Trang Việt Báo ở Mỹ đăng toàn văn thông điệp trong cùng ngày.

Trong phần đầu thông điệp, ông Joe Biden, một cựu thượng nghị sĩ trong nhiều thập kỷ và từng là phó thổng thống từ năm 2009 đến đầu năm 2017, tuyên bố ông "rất hãnh diện đã ủng hộ" đạo luật lịch sử mang 130.000 người tị nạn đầu tiên từ các nước Việt Nam, Lào, và Campuchia đến Hoa Kỳ vào năm 1975, và ông cũng "đã thông qua nghị quyết chào đón họ".

Ông Biden cho biết thêm ông đã bỏ phiếu chấp thuận gia tăng ngân quỹ để giúp những người Việt mới đến định cư và về sau ông đã đồng bảo trợ cho đạo luật dẫn đến sự hình thành của hệ thống di trú theo quy chế tị nạn hiện hành.

Theo quan sát của VOA, trong nhiều tháng gần đây, trên mạng xã hội lan truyền những lời lẽ chưa được kiểm chứng cho rằng ông Biden từng phản đối việc tiếp nhận người tị nạn Việt Nam sau sự kiện 30/4/1975.

Viết tiếp trong bức thông điệp hôm 21/10, ứng cử viên Joe Biden bày tỏ rằng nếu trở thành tổng thống, ông "cam kết sẽ giữ cho nước Mỹ là quốc gia luôn chào đón người tỵ nạn và di dân". Có một điều tương phản là, theo lời ông Biden, Tổng thống đương nhiệm Donald Trump - giờ đây cũng là ứng cử viên tổng thống của đảng Cộng hòa - không hiểu được rằng "sức mạnh phi thường của Hoa Kỳ đến từ xã hội đa dạng và đa sắc tộc".

"Trong 4 năm qua, ông ta đã không ngừng tấn công các cộng đồng di dân và các giá trị nền tảng của Hoa Kỳ, vốn là một quốc gia của người di dân. Ông ta đã quay lưng với tinh thần bảo bọc người tị nạn, giảm tỷ lệ tiếp nhận người tị nạn xuống mức thấp kỷ lục", ông Joe Biden viết.

Không chỉ là cách nhìn trái chiều về di dân, Tổng thống Trump còn đặt ra "những chính sách sai lầm trên mọi mặt", ông Biden tố cáo.

Ứng cử viên của đảng Dân chủ liệt kê ra "4 đại họa đang diễn ra cùng một lúc" mà nước Mỹ phải đối mặt, đó là đại dịch Covid-19, nền kinh tế suy thoái trầm trọng nhất trong một thế kỷ qua, những bất công từ nạn kỳ thị chủng tộc, và thảm họa thiên tai do thay đổi khí hậu đang gia tăng.

"Donald Trump không có một kế hoạch để đối phó với bất kỳ đại họa nào được kể trên. Tôi có", ông Joe Biden quả quyết.

Hôm 22/10, hai ông Trump, Biden có cuộc tranh luận cuối cùng trước bầu cử tổng thống Mỹ

Cựu Phó Tổng thống Mỹ nêu lên tương lai nếu ông trở thành người đứng đầu Nhà Trắng, ông sẽ sẽ tăng cường chính sách đối phó đại dịch, ban hành kế hoạch xét nghiệm, điều trị, và bảo đảm mọi người dân đều có thể dễ dàng nhận được thuốc chủng ngừa Covid-19 miễn phí.

Ông Biden tuyên bố "sẽ mang đến cho giới tiểu thương những trợ giúp thật sự". Ông cho biết ông đã kêu gọi chính quyền phải bảo đảm ngân quỹ trợ giúp cho các doanh nghiệp nhỏ có số nhân viên từ 50 người trở xuống và hội đủ điều kiện, để họ có thể vượt qua cuộc khủng hoảng hiện nay và xây dựng lại tốt đẹp hơn.

Nói thêm về vấn đề này, ông Biden hứa "sẽ gia tăng cơ hội" để giới tiểu thương nhận được tín dụng và nguồn vốn lâu dài, qua chương trình Cơ hội Dành cho Doanh nghiệp Nhỏ, sẽ thu hút 150 tỷ đô la từ các quỹ đầu tư công và tư, đồng thời "gia tăng gấp ba lần con số hợp đồng liên bang" dành cho các doanh nghiệp nhỏ.

Dường như nhắm đến trấn an những người lo lắng rằng nếu ông Biden là tổng thống Mỹ, thuế má sẽ nặng nề hơn, thông điệp của ứng cử viên thuộc đảng Dân chủ có đoạn : "Đã đến lúc giới cực kỳ giàu có và các tập đoàn lớn sẽ phải trả mức thuế hợp lý của họ, và tôi sẽ không đòi hỏi bất cứ ai có thu nhập dưới 400.000 đô la một năm phải trả thêm một xu tiền thuế nào".

Về y tế, cựu Phó Tổng thống Mỹ nói ông sẽ "bảo vệ và cải thiện" đạo luật Chăm sóc Y tế Giá cả Phải chăng, thường được gọi là Obamacare, với mục tiêu là "giúp giảm thiểu chi phí bảo hiểm sức khỏe, tiền khấu trừ y tế, cũng như chi phí thuốc men".

Đối với lĩnh vực giáo dục, ông Biden hứa hẹn "sẽ cung cấp ngân sách gấp ba lần cho các trường học công lập thiếu thốn và miễn học phí đại học công lập cho các gia đình có thu nhập dưới 125.000 đô la một năm".

Trong phần cuối thông điệp, ứng cử viên của đảng Dân chủ cam kết "sẽ khôi phục vai trò lãnh đạo của Hoa Kỳ trong các thể chế khu vực" như Hiệp hội Các Quốc gia Đông Nam Á (ASEAN), và sẽ làm việc với các đối tác của Mỹ "để giải quyết tình trạng bành trướng của Trung Quốc, kể cả ở Biển Đông".

Đề cập đến quê mẹ của những người Mỹ gốc Việt, ông Biden cho biết ông sẽ cải thiện những chính sách quan trọng của chính quyền Obama-Biden đối với Việt Nam, nỗ lực gỡ bỏ bom mìn còn sót lại, giải quyết các tác hại của Chất Da Cam, củng cố an ninh biển, và tranh đấu cho nhân quyền.

VOA nhận thấy ban vận động bầu cử của ông Donald Trump chưa đưa ra tuyên bố đáp trả thông điệp hôm 21/10 của ông Biden.

Tổng thống Trump được nhiều cử tri gốc Việt ủng hộ (ảnh chụp ở St. Petersburg, Florida, 4/10/2020)

Nhưng cách đây ít tuần, trong một cuộc trao đổi ý kiến với phóng viên của VOA, ban vận động của ông Trump cho biết họ đã sớm nhận ra sự ủng hộ to lớn của người Việt đối với vị tổng thống thuộc đảng Cộng hòa và họ đầu tư vào những nỗ lực nhằm giúp củng cố và tăng cường vị thế của ông trong khối cử tri này.

Một quan chức cao cấp của ban vận động cho ông Trump nói với VOA rằng "hàng ngàn tình nguyện viên người Việt" đang nỗ lực vận động cử tri bằng cách giúp họ đăng kí bầu cử, gõ cửa từng nhà và gọi điện thoại.

Ban vận động của ông Trump cũng liên kết ông Biden, người có lập trường chính trị ôn hòa, với các chính trị gia cánh tả nổi bật của Mỹ trong một thông điệp xoáy mạnh vào tâm lý chống chủ nghĩa xã hội nơi nhiều cử tri gốc Việt.

"Joe Biden đang hợp sức với những người theo chủ nghĩa xã hội có tiếng như Thượng Nghị sĩ Bernie Sanders và Dân biểu [Alexandra Ocasio-Cortez] để tạo nên một chủ trương cấp tiến mà sẽ tăng thuế thêm 4 ngàn tỉ đôla, giết chết công ăn việc làm với chính sách Green New Deal viển vông, và đe dọa sự phục hồi kinh tế của chúng ta sau đại dịch", Courtney Parella, phó thư ký báo chí quốc gia của ban vận động cho ông Trump, nói trong một phát biểu gửi cho VOA qua email hồi cuối tháng 9.

"Người Mỹ gốc Việt hiểu rõ những nguy hại của chủ nghĩa xã hội và tầm quan trọng của thương mại tự do, và họ biết rằng Tổng thống Trump là nhà lãnh đạo duy nhất sẽ bảo vệ các quyền tự do của chúng ta và bảo đảm rằng mỗi một người trong chúng ta đều có cơ hội theo đuổi Giấc mơ Mỹ", vị phó thư ký báo chí đưa ra quan điểm với VOA.

Nguồn : VOA, 23/10/2020

"Bùa mê" của Donald Trump

Kỳ bầu cử tổng thống Mỹ là một đề tài được Le Monde quan tâm. Tờ báo giới thiệu bài viết đáng chú ý của cây bút thời luận Alain Frachon "Bùa mê của Donald Trump".

Tổng thống Mỹ Donald Trump tại sân bay quốc tế Orlando Sanford ở Sanford, ngày 12/10/2020.  AFP - SAUL LOEB

Trong kỳ bầu cử năm 2016, ông Trump được 46% số phiếu của cử tri. Lần này, theo các cuộc khảo sát, ông Trump vẫn được hơn 40% cử tri ủng hộ. Điểm tín nhiệm của Donald Trump không giảm sút nhiều sau 4 năm ồn ào và giận dữ, 4 năm tranh giành chính trị với những lời nói dối hàng ngày. Trong khi nước Mỹ bị rung chuyển bởi Covid-19 và suy thoái kinh tế, "pháp thuật" của Trump vẫn phát huy tác dụng.

Ông Trump dù không mấy đọc sách nhưng lại là người truyền cảm hứng cho các nhà báo và các nhà viết luận, tất cả đều bận rộn làm sáng tỏ các yếu tố dẫn đến thành công to lớn của Donald Trump. Theo cây bút thời luận của Le Monde, phần lớn là do những thành quả kinh tế trước khi Covid-19 ập đến, với những số liệu tích cực, niềm tin của người tiêu dùng cũng như các nhà đầu tư. Ca ngợi mình là một thiên tài, ông Trump luôn tự nhận hết công lao về mình.

Trong cuốn sách "Nước Mỹ trong những năm dưới thời Trump", nhà xuất bản Gallimard, Jérôme Cartillier, phóng viên AFP tại Nhà Trắng, và Gilles Paris, thông tín viên báo Le Monde tại Washington, đã khám phá một cách tinh tế một khía cạnh hiếm khi được nêu bật : ông Trump thành thạo về mạng xã hội, giỏi giang trong các chương trình truyền hình thực tế và hiểu rõ ý nghĩ của những người đã bầu cho ông. Một cách nào đó, có thể nói đó là "một tài năng chính trị" !

Cho dù ông Trump đã vi phạm một phần nguyên tắc kinh tế của đảng Cộng hòa, đặc biệt là về tự do mậu dịch, nhưng tổng thống Mỹ vẫn trung thành với mục tiêu giảm thuế cho người giàu, giảm quyền lực công đoàn… Nhưng Covid-19 đã cho thấy nhà lãnh đạo dân túy không đủ năng lực. Về mặt chính trị, con số 220.000 người chết vì đại dịch ở Hoa Kỳ lẽ ra đã "hạ đo ván" Donald Trump, thế nhưng ông Trump đã tìm ra cách đối phó : gây ra nỗi sợ hãi về một nước Mỹ mà người da trắng mất ưu thế trước các nhóm thiểu số và hứa hẹn đưa đất nước trở lại như những năm 1950 : bảo thủ, da trắng và theo Cơ Đốc giáo.

Tại Mỹ hồi năm 2016, bối cảnh rất thuận lợi cho chiến thắng của Donald Trump. Các mạng xã hội lấn át các phương tiện truyền thông, phổ biến các thuyết âm mưu được phe cực hữu Mỹ ủng hộ. Kênh Fox News dành "cả thể xác và linh hồn" cho Donald Trump. Rất đông người da trắng, thường là người cao tuổi, cuộc sống bị xáo trộn vì toàn cầu hóa, cảm thấy đất nước mỗi ngày một đa chủng tộc và đa văn hóa, khiến họ bị đe dọa, bị coi thường… Người dân Mỹ đã mệt mỏi với những cuộc chiến bất tận ở những vùng đất xa xôi và ông Trump hứa hẹn rút nước Mỹ về "pháo đài".

Trong suốt 4 năm, tổng thống Trump chỉ quan tâm đến thành phần tri cốt lõi ủng hộ ông. Ông coi họ là những đại diện cho một nước Mỹ thực thụ, trung thành với các giá trị Mỹ, còn người Mỹ ở các thành phố lớn thuộc phe Dân Chủ là "những kẻ phản bội". Le Monde kết luận ông Trump chỉ là tổng thống của một nửa nước Mỹ !

Macron - vị tổng thống đơn thương độc mã trên tuyến đầu

Trên các nhật báo Pháp hôm nay, thời sự trong nước vẫn được quan tâm nhất. Bài phát biểu của tổng thống Pháp Emmanuel Macron trên truyền hình tối hôm thứ Tư 14/10/2020 và các biện pháp giới nghiêm chống dịch Covid-19 vẫn chiếm nhiều trang báo.

Trên mục thời luận, nhà báo Solenn de Royer của Le Monde nhận định tổng thống Macron đã tỏ ra rất mô phạm với những phát biểu rõ ràng. Tuy nhiên, khi hơi "sa đà" đi vào các tiểu tiết, tổng thống đã phải đóng cùng lúc nhiều vai, từ ông bố trong gia đình đến người cha của cả dân tộc, từ thủ tướng đến bộ trưởng Y tế... Cây bút thời luận của Le Monde trích dẫn một chính trị gia cấp cao, gọi đó là "hội chứng cô độc".

Tổng thống Macron hiện đang đơn độc trên tuyến đầu bởi ông đã thay thủ tướng Edouard Philippe, một người khá được lòng dân, bằng ông Jean Castex, một người không mấy được công chúng biết đến và dù mới nhậm chức chưa lâu nhưng điểm tín nhiệm trong các cuộc khảo sát đã sụt giảm. Còn trên sân khấu chính trị Pháp, các đảng phái lâm cảnh bị giằng xé, tan rã và không trọng lực. Chỉ cần tổng thống vừa dứt bài phát biểu là các phe đối lập đã chỉ trích, trong khi họ thường chẳng có đề xuất gì tốt hơn. Tổng thống Macron một mình ra trận, xông pha lên tuyến đầu mà không hề có lá chắn bảo vệ.

Trong bài phát biểu, nguyên thủ Pháp đã gửi gắm đến dân chúng : "Tôi cần từng người trong số tất cả quý vị". Ông Macron biết rằng ông sẽ là người duy nhất phải trả giá trong kỳ bầu cử tổng thống Pháp 2022. Những nhân vật thân cận với tổng thống giải thích là bài phát biểu hôm 14/10 của ông Macron đánh dấu "một bước ngoặt" trong nhiệm kỳ tổng thống 5 năm. Macron đã ra khỏi cuộc khủng hoảng Áo Vàng với các cuộc thảo luận toàn quốc, hồi mùa xuân ông cũng đã ghi điểm khi liều lĩnh đưa đất nước ra khỏi phong tỏa sớm nhất có thể cho dù nội các khuyên không nên làm điều đó. Lần nào cũng vậy, tổng thống Pháp đều thành công khi đưa điểm tín nhiệm của ông lên cao được một chút. Lần này ông Macron cũng đã "đặt cược" vào bài phát biểu trên truyền hình.

Người dân ủng hộ quyết định của tổng thống

Trong khi đó, tờ báo thiên hữu Le Figaro cho biết bài phát biểu của nguyên thủ Pháp được được nhiều người theo dõi và bình luận rộng rãi trên các mạng xã hội, với 750.000 tin nhắn, từ xuất hiện nhiều nhất là "bất công", "thiếu logic", "các thanh niên" và "nhà hàng". Theo cuộc điều tra Odoxa và Dentxu Consulting thực hiện cho Le Figaro và đài France Info, 64% dân Pháp ủng hộ biện pháp giới nghiêm mà tổng thống Pháp đưa ra để đối phó với làn sóng dịch thứ hai.

Tuy nhiên, có đến 52% số người được hỏi nghi ngờ là dân Pháp sẽ không tôn trọng quy định giới nghiêm. 63% cho là các phát biểu của tổng thống đã rất rõ ràng. 55% nhận định nguyên thủ Pháp đã cho thấy ông thấu hiểu được nỗi lo của người dân. Thế nhưng, nhìn rộng ra, Le Figaro cho rằng điều nguyên thủ cần làm hiện nay là thuyết phục được người dân rằng ông có đủ khả năng đưa đất nước "sang trang", thoát khỏi khủng hoảng. 

"Cơn mưa chỉ trích" nhắm vào chính phủ

Bài phát biểu của tổng thống Emmanuel Macron trên truyền hình tối hôm 14/10 vừa dứt, chính quyền Pháp đã phải đối mặt với hàng loạt lời chỉ trích từ phía các đảng phái chính trị về sự thiếu chuẩn bị trong cách đối phó với dịch bệnh, cách xử lý sai lầm cuộc khủng hoảng y tế, chiến lược thất bại… Libération cho biết, đối mặt với làn sóng chỉ trích, chính phủ Pháp, mà người đứng mũi chịu sào là thủ tướng Jean Castex, lưu ý giờ là lúc phải tập trung mọi năng lượng cho cuộc chiến chống dịch bệnh và sự lây lan của virus. Một vị bộ trưởng cũng nhấn mạnh : "Sẽ đến lúc đưa ra các bài học nhưng hiện giờ, trước tiên là phải tránh để xảy ra tử vong".

Thủ tướng Castex cũng khẳng định không phải chính phủ chậm trễ trong xử lý dịch bệnh mà là trong những ngày qua virus lây lan quá nhanh. Đáp lại lời chất vấn của một chính trị gia về việc chính phủ đã làm gì để tăng khả năng tiếp nhận bệnh nhân Covid tại các khoa hồi sức cấp cứu, bộ trưởng Y Tế cho biết phải mất 11 năm mới đào tạo được một bác sĩ hồi sức cấp cứu, nhưng từ mùa xuân vừa qua, đã có 750 y tá, hộ lý được được đào tạo bồi dưỡng để tăng cường nhân lực hồi sức cấp cứu cho bệnh nhân Covid-19. Còn đối với thủ tướng Pháp, không một hệ thống y tế nào có thể đối phó với một đại dịch quy mô lớn đến như vậy và nếu không có các biện pháp ngăn chặn đà lây nhiễm virus thì sẽ có hàng chục, hàng trăm ngàn người bệnh Covid nặng phải nhập viện cấp cứu.

Làn sóng Covid thứ hai : Bài toán hóc búa của Châu Âu

Không chỉ là vấn đề nổi cộm tại riêng Pháp, theo báo kinh tế Les Echos, cuộc chiến chống làn sóng Covid thứ hai còn là bài toán hóc búa của cả Liên Hiệp Châu Âu. Hôm nay các nhà lãnh đạo Châu Âu họp thượng đỉnh tại Bruxelles để tìm cách phối hợp chống dịch. Tình hình đã rất khẩn cấp. Tổ Chức Y Tế Thế Giới hôm qua ghi nhận đại dịch Covid-19 đã đến mức "rất đáng lo ngại" ở Châu Âu.

Về phần mình, Ủy Ban Châu Âu đã gióng hồi chuông cảnh báo với các nước thành viên, bởi tỉ lệ lây nhiễm virus ở khắp Châu Âu đều tăng ngày càng nhanh. Ủy Ban Châu Âu kêu gọi chính quyền các nước thành viên làm mọi việc cần thiết để tránh biện pháp phong tỏa diện rộng với những hệ quả tàn phá cả về mặt xã hội, kinh tế và sức khỏe người dân. Bruxelles còn kêu gọi các nước chuẩn bị sẵn chiến lược tiêm chủng quốc gia, ưu tiên trước cho những người có nguy cơ lây nhiễm cao.

Một thách thức lớn khác đặt ra cho Liên Âu là tránh lặp lại sai lầm hồi dịch bùng phát đợt 1 vào tháng 03, giai đoạn thiếu vắng hoàn toàn sự phối hợp, các nước đóng cửa biên giới kiểu "mạnh ai nấy làm".

Thượng Karabakh : Người dân sống chung với mối đe dọa từ máy bay không người lái

Về cuộc xung đột giữa Azerbaijan và Armenia tại vùng Thượng Karabakh, Le Monde giới thiệu bài viết "Thắng hay là chết" nói về nỗi sợ và quyết tâm chiến đấu của người dân Stepanakert, thủ phủ vùng Thượng Karabakh, những người đặt niềm hy vọng vào hòa bình, nhưng dù có sợ cũng sẵn sàng chiến đấu và hy sinh.

Còn báo công giáo La Croix nói về máy bay không người lái do thám và tấn công thông minh đang được quân đội Azerbaijan sử dụng ồ ạt vùng Karabakh. Cuộc sống của người dân vùng này dường như gắn liền với tiếng gầm gừ đe dọa của những máy bay quân sự không người lái Azerbaijan chủ yếu nhập từ Isarael và Thổ Nhĩ Kỳ.

Được sử dụng để do thám các vị trí của đối phương, dẫn đường cho các cuộc pháo kích hoặc tiêu diệt các mục tiêu trên mặt đất, những máy bay không người lái này đã mang lại ưu thế cho quân đội Azerbaijan. Thế nhưng, điều đáng buồn nhất, theo La Croix, là các thường dân Thượng Karabakh phải làm quen và sống chung với các máy bay quân sự không người lái, vốn dĩ bị coi là một loại vũ khí "phi nhân tính».

Thùy Dương

Các cuộc thăm dò gần đây cho thấy Joe Biden đang dần bứt lên và bỏ xa đối thủ Donald Trump trong cuộc đua vào Nhà Trắng năm nay trong cả các điều tra quốc gia và ở các bang dao động chủ chốt.

Nhờ gây quỹ lớn nhất trong lịch sử, đảng Dân chủ cũng có lợi thế tài chính đáng kể, có nghĩa ông Biden sẽ có thể phủ sóng diện rộng với những thông điệp của mình trong những tuần cuối.

Trang blog Fivethirtyeight.com của Nate Silver gần đây cho rằng ông Biden có khả năng thắng cử là 87%, trong khi trang Decision Desk HQ nhận định khả năng này là 83.5%.

Nếu như tất cả những điều này là quen thuộc một cách đau đớn với Đảng Dân chủ, thì đó là điều dễ hiểu. Tại thời điểm tương tự bốn năm trước, bà Hillary Clinton cũng được dự đoán sẽ có nhiều khả năng chiến thắng. Và đảng Dân chủ còn nhớ kết cục thế nào.

Liệu lịch sử có lặp lại với một chiến thắng nữa của ông Trump không ? Nếu vị tổng thống lại tuyên thệ nhậm chức lần nữa vào tháng Một sang năm, đây là năm lý do vì sao điều đó xảy ra.

Một điều bất ngờ nữa

Cách đây bốn năm, chỉ 11 ngày trước ngày bầu cử, Giám đốc FBI James Comey tuyên bố rằng cơ quan của ông mở lại cuộc điều tra về việc bà Clinton sử dụng một email cá nhân trong khi bà làm ngoại trưởng. Suốt một tuần, các câu chuyện liên quan chủ đề này tràn ngập mặt báo và cho chiến dịch của ông Trump có thời gian để thở.

Chỉ còn hơn hai tuần nữa là các cuộc thăm dò đóng lại năm nay, và một sự kiện chính trị gây chấn động tương tự có thể đủ để đưa ông Trump tới chiến thắng.

Ít ra thì cho tới giờ, những điều bất ngờ lớn nhất của tháng này đều là tin xấu cho ông Trump - chẳng hạn việc ông nộp thuế và phải vào viện vì Covid-19.

Một số người theo phe bảo thủ cho rằng một bài báo của tờ New York Post gần đây có thể gây chấn động cho chiến dịch của ông Biden.

Bài báo viết về một máy laptop bí hiểm có chứa email có thể cho thấy mối liên hệ giữa Joe Biden với nỗ lực vận động một công ty khí Ukraine của con trai ông, Henter Biden.

Nhưng việc bài báo này không nêu được bằng chứng rõ ràng và thiếu các chi tiết cụ thể có nghĩa nó khó có thể thay đổi quan điểm của nhiều cử tri.

Tuy nhiên, ông Trump hứa hẹn rằng sẽ còn nhiều điều bất ngờ nữa. Nếu đây chỉ là màn dạo đầu, việc đưa ra bằng chứng trực tiếp Biden có sai phạm khi làm phó tổng thổng có thể sẽ là câu chuyện rất khác, lớn hơn rất nhiều.

Cũng có thể sẽ có những diễn tiến gây sốc và không ai ngờ được của chiến dịch đang sắp sửa bùng nổ.

Nếu chúng ta dự đoán được, thì còn gì là bất ngờ nữa.

Kết quả thăm dò sai

Thực sự, từ khi ông Biden trở thành ứng cử viên của đảng Dân chủ, các cuộc thăm dò đều cho thấy ông dẫn trước ông Trump. Ngay cả ở các bang do dự, nơi cuộc đua sát nút hơn, Biden cũng thường dẫn trước với tỷ lệ đủ để bù trừ cho sai sót trong thăm dò.

Tuy nhiên, năm 2016 cho thấy ai dẫn đầu thăm dò toàn quốc không có ý nghĩa và các thăm dò cấp tiểu bang cũng có thể sai.

Dự đoán số cử tri đi bầu - những ai thực sự sẽ đi bỏ phiếu - là một thách thức cho mọi cuộc bầu cử, và một số hãng thăm dò dự đoán sai lần trước, họ đã không tính đủ số cử tri da trắng, không có bằng đại học, đã đi bỏ phiếu cho Trump.

Mặc dù tờ The New York Times dự đoán lề chênh lệch hiện nay của Biden sẽ đảm bảo ông không bị thua cho dù thăm dò có sai lầm ở mức độ tương tự như năm 2016, các hãng thăm dò lại có những thách thức mới họ phải đối mặt năm 2020.

Chẳng hạn, nhiều người Mỹ dự định sẽ bỏ phiếu qua bưu điện lần đầu tiên. Đảng Cộng hòa đã thề sẽ thách thức kết quả bỏ phiếu qua bưu điện để đề phòng cái mà họ nói có thể là gian lận diện rộng - điều đảng Dân chủ nói là nỗ lực để đàn áp cử tri.

Nếu các cử tri điền phiếu bầu sai hay không theo đúng quy trình, hoặc nếu dịch vụ bưu điện bị chậm trễ hay gián đoạn, chúng đều có thể dẫn tới các phiếu bầu bị loại bỏ. Các điểm bỏ phiếu thiếu nhân viên cũng có thể khiến việc bỏ phiếu khó khăn hơn trong ngày bầu cử, làm nản lòng những người Mỹ mà các hãng thăm dò cho là "các cử tri nhiều khả năng đi bầu".

Một tranh biện làm thay đổi tình thế

Mọi chuyện đã lắng xuống sau cuộc tranh biện tổng thống đầu tiên giữa Trump và Biden cách đây hơn hai tuần.

Các thăm dò cho thấy phong cách hung hăng, hay ngắt lời của ông Trump không được phụ nữ thành thị ưa thích, mà họ là một nhóm cử tri chủ chốt trong chiến dịch này. Trong khi đó, Biden đủ khả năng chịu nhiệt, làm dịu lo lắng của một số cử tri - mà đảng Cộng hòa tranh thủ - rằng ông đã mất tinh tường vì tuổi già.

Trump bỏ lỡ một cơ hội để thay đổi ấn tượng trong tranh biện đầu tiên khi ông từ chối tham gia cuộc tranh biện lần hai theo dự kiến vì nó đã thay đổi cách thức từ tranh luận mặt đối mặt sang tranh luận 'ảo'. Ông sẽ có thêm một cơ hội trên sân khấu lớn vào thứ Năm tuần sau và ông phải làm tốt lần này.

Nếu Trump thể hiện phong thái bình tĩnh hơn, ra dáng tổng thống hơn và Biden bị vào thế bí hay bị ngắc ngứ một cách ngoạn mục, cán cân cuộc đua có thể sẽ nghiêng về phía Trump.

Chiến thắng vang dội ở các bang dao động

Ngay cả khi các cuộc thăm dò cho thấy ông Biden có lợi thế, có đủ số tiểu bang hiện ông Trump đang dẫn đầu để nếu mọi chuyện diễn ra có lợi cho vị tổng thống - thuật toán Đại cử tri đoàn có thể giúp ông chiến thắng.

Mặc dù Trump thua số phiếu phổ thông toàn quốc lần trước, ông thắng với chênh lệch thoải mái trong phiếu Đại cử tri đoàn, theo đó mỗi tiểu bang được một số phiếu dựa theo dân số của họ.

Một số tiểu bang dao động ông Trump thắng lần trước - như Michigan và Wisconsin - dường như khó với tới lần này. Nhưng nếu ông có thể giành chiến thắng sát nút ở các bang dao động còn lại, và được nhiều cử tri da trắng không có bằng đại học đi bầu ở những bang như Pennsylvania và Florida, ông sẽ có thể giành 270 phiếu đại cử tri cần thiết để ở lại Nhà Trắng.

Có những bối cảnh như cả hai ông đều được 269 phiếu, dẫn đến kết quả hòa, và như vậy kết quả sẽ được quyết định bởi các đoàn đại biểu của tiểu bang ở Hạ Viện, mà đa số họ có lẽ sẽ ủng hộ ông Trump.

Biden loạng choạng

Ông Biden tới giờ đã có một chiến dịch hết sức có kỷ luật.

Cho dù vì thực chất hay vì bối cảnh do dịch Covid-19 tạo ra, một ứng viên hay ngắc ngứ như ông đã tránh không bị rọi đèn và những tình huống mà khả năng nói của ông có thể khiến ông gặp rắc rối.

Nhưng giờ đây ông Biden đang trên đường đi vận động hết mình. Với việc xuất hiện nhiều hơn, có rủi ro cao hơn là ông sẽ nói hay làm điều gì đó ảnh hưởng tới kết quả thăm dò.

Liên minh các cử tri ủng hộ Biden là những người có quan điểm trung dung ở thành thị, những cử tri Cộng hòa chán nản, đảng viên Dân chủ tầng lớp lao động, các nhóm thiểu số và những người thực sự tin vào tự do. Đó là nhóm người có những mối quan tâm rất khác và nhiều khi mâu thuẫn nhau và họ có thể tức giận nếu ông Biden cho họ lý do để làm vậy.

Và còn có khả năng, vì mệt mỏi trên đường đi vận động, Biden cho thấy ảnh hưởng của tuổi tác và một lần nữa gây lo ngại liệu ông có đủ sức làm nhiệm vụ của tổng thống không. Nếu ông có dấu hiệu đó, chắc chắn chiến dịch của Trump sẽ chớp ngay cơ hội.

Chiến dịch của Biden có thể nghĩ họ chỉ cần tiếp tục cho đến ngày bầu cử, và Nhà Trắng sẽ thuộc về họ. Nhưng nếu họ vấp ngã, họ sẽ không phải là nhóm chính trị đầu tiên phải chịu thất bại từ một chiến thắng tưởng như là cầm chắc trong tay.

Anthony Zurcher, Phóng viên BBC vùng Bắc Mỹ

Nguồn : BBC, 19/10/2020

Chưa đầy ba tuần nữa là đến ngày tổng tuyển cử 3/11. Sôi nổi nhất là tranh chức lãnh đạo Hoa Kỳ với Tổng thống đương nhiệm Donald Trump, đại diện cho Đảng Cộng hòa tái tranh cử, gặp đối thủ là cựu Phó Tổng thống Joe Biden, đại diện cho Đảng Dân chủ.

Ngoài ra cùng tranh chức tổng thống còn có 4 liên danh nữa, đại diện cho bốn đảng khác cũng có tên trên phiếu bầu.

Các liên danh tranh chức tổng thống trên phiếu bầu ở California (Ảnh : Bùi Văn Phú)

Năm nay vận động tranh cử được truyền thông chú ý nhiều nhất là tình hình dịch bệnh Covid-19 vì nó đã làm kinh tế đình trệ, đảo lộn mọi sinh hoạt đời sống từ xã hội, giáo dục đến giải trí, tôn giáo.

Đại hội đảng và những buổi vận động tranh cử đã bị nhiều giới hạn. Trong hai ứng cử viên, ông Trump không quan ngại nhiều đến lây lan Covid nên thường gặp mặt cử tri, trong khi ông Biden e dè và ít gặp hơn.

Đó là khác biệt lớn nhất trong chính trị bầu cử năm nay vì chủ trương phòng chống Covid của hai đảng. Đảng Cộng hòa không muốn vì Covid mà phong toả kinh tế toàn bộ và lâu dài, ông Trump và nhiều thống đốc cộng hòa muốn đưa sinh hoạt trở lại bình thường càng sớm càng tốt.

Phía Dân chủ cho rằng Tổng thống Trump đã thất bại trong việc phòng chống Covid để gây tử vong cho 210 nghìn dân và hơn 7 triệu người bị nhiễm bệnh trong bảy tháng qua. Đến nay số người chết đã giảm nhiều nhưng cũng chưa hoàn toàn kiểm soát được, vì không rõ tình hình bệnh dịch sẽ ra sao trong những tháng mùa đông sắp đến.

Vì Covid nên năm nay nhiều tiểu bang cho dân bầu chọn sớm. Hơn 10 triệu cử tri đã làm xong bổn phận công dân trong hai tuần qua. Bình thường có khoảng 125 triệu cử tri tham gia bỏ phiếu bầu tổng thống.

Dù bệnh dịch gây trở ngại cho các sinh hoạt vận động bầu cử, nhưng cử tri gốc Việt ở nhiều nơi cũng đã tổ chức những buổi xuống đường ủng hộ cho ứng viên của mình, từ Virginia, Georgia, Florida, Texas qua đến California, Washington, Oregon.

Đối với cử tri gốc Việt ủng hộ Đảng Cộng hòa, nhiều người quan tâm hàng đầu đến chính sách đối ngoại của Tổng thống Trump, nhất là với Trung Quốc.

Trên các diễn đàn, mạng thông tin xã hội nhiều người đưa quan điểm ủng hộ ông Trump trong các đề xuất chính sách đem lại quân bình giao thương với Trung Quốc và quyết định của Hoa Kỳ thường xuyên cho chiến hạm vào vùng Biển Đông. Họ cho rằng chính sách của ông Trump sẽ làm Trung Quốc sụp đổ và giúp Việt Nam bảo vệ được chủ quyền biển đảo trước ý đồ xâm lăng của Bắc Kinh.

Những người Mỹ gốc Việt theo Đảng Dân chủ không đồng ý với chính sách giao thương như thế, vì nó không làm Trung Quốc yếu đi mà làm cho nền kinh tế Mỹ suy sụp theo. Họ không tin Hoa Kỳ sẽ bảo vệ Việt Nam ở Biển Đông, việc ủng hộ ông Trump dựa vào chính sách ngoại giao này là thiếu hiểu biết và mang tính ỷ lại ngoại bang, vì ông Trump chỉ đặt quyền lợi riêng lên trên hết.

Ba tháng qua, mỗi cuối tuần ở San Jose có buổi tập họp vận động bầu chọn Donald Trump làm tổng thống thêm một nhiệm kỳ nữa.

Những sinh hoạt này diễn ra quanh trung tâm thương mại Grand Century Mall, trong khu Little Saigon trên đường Story Road. Mỗi lần với khoảng chừng một trăm người đem theo biểu ngữ tuần hành, có hôm trên trời còn có máy bay kéo khẩu hiệu kêu gọi ủng hộ Tổng thống Trump.

Dưới Quận Cam ở miền Nam California cũng có nhiều sinh hoạt như thế. Hôm nghe tin Tổng thống Trump và phu nhân bị nhiễm Covid, người Việt nhiều nơi đã tổ chức lễ cầu an.

Sự kiện ở San Jose thường xuyên có xuống đường ủng hộ Tổng thống Trump, ngay trong lòng khu vực với đa số cử tri ủng hộ các ứng viên Dân chủ cho thấy người Việt San Jose theo Đảng Cộng hòa ở đây rất năng nổ, trong khi không thấy người Mỹ gốc Việt ủng hộ Phó Tổng thống Joe Biden xuống đường.

Trong kỳ bầu cử 2016, 75% cử tri quận hạt Santa Clara chọn Hillary Clinton, 21% chọn Donald Trump.

Còn ở Quận Cam, miền nam California, nổi tiếng là thành trì của Đảng Cộng hòa trong nhiều thập niên, cho đến bầu cử quốc hội 2018 đã chuyển thành mầu xanh, khi hầu hết các dân cử cộng hòa đã bị ứng viên dân chủ đánh bại.

Nhiều cử tri tại thủ phủ của người tị nạn Việt Nam cũng đã chuyển từ đỏ sang xanh. Các dân cử cộng hòa gốc Việt như Thượng nghị sĩ Tiểu bang Janet Nguyễn hay Dân biểu Tiểu bang Diệp Tyler đã không giữ được ghế trong lập pháp tiểu bang California cho thấy điều đó.

Bầu cử 2016, Hillary Clinton đã chiếm đa số phiếu ở Quận Cam với 51%, trong khi Donald Trump được 42%. Năm đó toàn bang California 62% bầu cho Clinton, 32% bầu Trump.

Theo một thăm dò trước bầu cử tổng thống 2016, do National Asian American Survey (naasurvey.com) thực hiện thì người gốc Việt ghi danh theo Đảng Cộng hòa là 23%, so với năm 2008 là 42%. Số cử tri gốc Việt ghi danh theo Dân chủ là 29% và 47% không theo đảng nào. Năm 2008 số người gốc Việt không theo đảng nào là 40%.

Nhưng người Mỹ gốc Việt vẫn có mức ủng hộ Tổng thống Trump cao nhất trong số những sắc dân châu Á. Một thăm dò gần đây cho thấy 48% người Mỹ gốc Việt thích Cộng hòa, 36% thích Dân chủ.

Cuối tuần qua có cuộc biểu dương của người Mỹ gốc Việt Quận Cam để ủng hộ Phó Tổng thống Biden. Cùng lúc những người ủng hộ Tổng thống Trump kéo tới, lời qua tiếng lại, chửi rủa người theo Đảng Dân chủ. Không khí có lúc căng thẳng nhưng đã không có bạo động xảy ra.

Sôi nổi hơn bất cứ cộng đồng nào khác, nhưng việc người Mỹ gốc Việt theo cộng hòa chọn những ưu tiên quan tâm như chính sách đối ngoại với Trung Quốc, hay chính sách di dân của Tổng thống Trump thì không có cùng tần số với những quan tâm của đa số cử tri.

Thăm dò của Pew vào đầu tháng 8 vừa qua cho thấy ba quan tâm hàng đầu của cử tri đã ghi danh tham gia bầu cử là : kinh tế (79%), chính sách bảo hiểm y tế (68%), Tối cao Pháp viện (64%). Sau đó mới đến Covid (62%), tội phạm bạo động (59%), chính sách đối ngoại (57%), chính sách về súng (55%), bất bình đẳng sắc tộc (52%), di dân (52%), khoảng cách giầu nghèo (49%), biến đổi khí hậu (42%), luật lệ phá thai (40%).

Số cử tri gốc Việt với đa số ủng hộ ông Trump cũng đi ngược lại với đa số cử tri gốc châu Á. Theo khảo sát của Asian Americans Advancing Justice mới đây thì người gốc châu Á ủng hộ Biden 54%, Trump 29%.

Tôi quen biết nhiều người thuộc cả hai đảng, gốc bản xứ cũng như đồng hương. Có những bạn khi nhận được lá phiếu là bầu chọn một mạch tất cả những ứng viên người của đảng mình, không do dự một tí nào.

Phiếu bầu cho tổng tuyển cử 3/11 đã được gửi đến nhà cử tri ở California (Ảnh : Bùi Văn Phú)

Nhân danh những chính sách để chửi rủa nhau chỉ là cách gây chú ý vòng ngoài của ván cờ chính trị mà cốt lõi là chủ trương khác biệt của hai đảng, mà mỗi đảng đều có những ủng hộ viên trung kiên.

Chọn Tổng thống Trump hay Phó Tổng thống Biden để lãnh đạo Hoa Kỳ trong bốn năm tới là quyền hiến định của công dân. Tham gia bầu cử để nói lên quan điểm chính trị của mình là nếp sống Mỹ. Không có đúng hay sai.

Bùi Văn Phú

Nguồn : © 2020 Buivanphu, 17/10/2020

Tác giả Bùi Văn Phú là giảng viên đại học cộng đồng vùng Vịnh San Francisco, California

Nền dân chủ Mỹ đang bước vào "giai đoạn đen tối"

Cuộc xung đột vũ trang Thượng Karabakh ở vùng Kavkaz có nguy cơ lan rộng, với tham vọng của Thổ Nhĩ Kỳ ngày càng gây lo ngại. Nước Pháp huy động tổng lực để chuẩn bị đối phó với đỉnh dịch Covid lần thứ hai. Các chủ đề nóng bỏng nói trên của các nhật báo Pháp hôm 09/10/2020, đẩy hồ sơ tranh cử tổng thống Mỹ xuống hàng thứ yếu. Tuy nhiên về nước Mỹ, có nhiều bài viết đáng chú ý. 

Tranh cãi giữa các ủng hộ viên Donald Trump và chống kỳ thị chủng tộc Black Lives Matter, bên ngoài nơi diễn ra tranh luận giữa hai ứng viên phó tổng thống Mike Pence và Kamala Harris, tại đại học Utah, Salt Lake City, bang Utah, Hoa Kỳ, ngày 07/10/2020.  Reuters – Jim Urquhart

Báo Le Monde, ra từ chiều hôm qua, tập trung phân tích cuộc tranh luận giữa hai ứng viên tranh chức phó tổng thống, ứng viên Dân chủ Kamala Harris và ứng viên Cộng hòa Mike Pence. So với cuộc tranh luận đầu tiên giữa hai ứng viên tổng thống, diễn ra trong không khí gần như hỗn loạn, thì cuộc tranh luận lần này được đánh giá là "ôn hòa". 

Phụ tá của Biden "không sai sót", Pence giữ được niềm tin của phe Cộng hòa

Nhìn chung, Le Monde đánh giá nữ ứng cử viên Kamala Harris, thượng nghị sĩ, người da mầu gốc quần đảo Jamaica, đã "vượt qua vòng trắc nghiệm", trước đối thủ không dễ dàng là đương kim phó tổng thống Mike Pence. Một người rất trung thành với Donald Trump, nhưng có phong cách nhã nhặn, điềm đạm, hoàn toàn trái ngược với tính cách bốc lửa của tổng thống. Le Monde ghi nhận là người phụ tá của ông Joe Biden, ứng viên Harris, đã "không có bước đi sai sót nào". 

Theo Le Monde, ông Mike Pence cũng đã tương đối thành công trong cuộc tranh luận, nhờ ở việc "diễn giải lập trường của tổng thống Trump một cách lịch thiệp", giúp cho phe Cộng hòa "giữ được niềm tin". Tuy nhiên, điều bất cập là cuộc tranh luận chừng mực hôm thứ Tư đã không giúp cho ứng cử viên đảng Cộng hòa thu hút thêm được sự ủng hộ của các thành phần cử tri mới, bên ngoài lực lượng cử tri truyền thống, vốn không đủ để Donald Trump giành chiến thắng trong cuộc bỏ phiếu ngày 03/11 tới.

Từ chối tranh luận lần 2, Trump rơi vào thế khó ? 

Cũng về cuộc tranh luận giữa hai phó tướng của Donald Trump và Joe Biden, Les Echos có bài nhận định, cùng nhấn mạnh đến nỗ lực của ông Mike Pence, nhằm "củng cố sự ủng hộ của nhóm cử tri truyền thống, đang ngày càng đặt ra nhiều câu hỏi" về chính tổng thống mãn nhiệm Donald Trump. Les Echos lưu ý là ông Donald Trump đang ở trong "giai đoạn khó khăn" trong khoảng mươi ngày trở lại đây. Cụ thể là "từ khi tờ khai thuế của Donald Trump được công bố, tiếp theo đó là cuộc tranh luận đầu tiên, với điểm nổi bật là ông đã không ngừng ngắt lời và nhục mạ đối thủ, cho đến vụ dương tính với virus gây bệnh Covid-19, cũng như cách thức ông xử sự với bệnh tật của mình…". Theo các thăm dò dư luận mới nhất, tổng thống mãn nhiệm bị đối thủ Joe Biden dẫn trước từ 12 đến 16 điểm, trên quy mô toàn quốc. 

Les Echos nhận xét, việc Donald Trump từ chối cuộc tranh luận lần thứ hai, ngày 15/10, với lý do không chấp nhận các quy định của Ủy ban tổ chức các cuộc tranh luận, có nguy cơ làm ông thêm mất uy tín. Nhật báo Pháp dự đoán, rất có thể cuộc tranh luận giữa hai ứng cử viên phó tổng thống Mỹ vừa qua sẽ là "cuộc tranh luận cuối cùng" trong mùa tranh cử tổng thống Mỹ 2020 này. 

"Chia tay với giấc mơ Mỹ"

Về nước Mỹ, về cuộc bầu cử tổng thống Mỹ, báo Les Echos có bài nhận định đáng chú ý của học giả Jacques Attali, với tựa đề "Chia tay với giấc mơ Mỹ". Ghi nhận chung của tác giả là "khu vực Bắc Mỹ từng là miền đất hứa trong vòng hơn hai thế kỷ đối với cư dân toàn thế giới", với những ai tìm đến tự do chính trị, tự do kinh doanh, được theo học tại các cơ sở đào tạo đỉnh cao. Tuy nhiên giai đoạn này dường như đang chấm dứt với "sự bùng nổ của các bất bình đẳng xã hội, nợ nần doanh nghiệp và của các gia đình ngày càng chồng chất, trong lúc các giá trị của nền dân chủ đang bị thách thức nghiêm trọng". 

Theo học giả Pháp Jacques Attali, thì dù ai là tổng thống Mỹ nhiệm kỳ tới, ít có cơ hội là tình hình được cải thiện nhanh chóng, "mọi người đã biết rõ chính sách của Donald Trump là tạo điều kiện thuận lợi cho những người giầu có nhất, và đẩy đất nước vào cuộc khủng hoảng bản sắc lớn". Về phía ông Joe Biden, "cho dù có là người đáng trọng, thì chính trị gia này cũng không có đủ năng lượng, cũng như các phương tiện để thúc đẩy các cải cách khổng lồ", vốn rất cần thiết cho nước Mỹ. Jacques Attali dự báo, "trước khi có một thế hệ mới đứng lên hóa giải được các thách thức, làm tái sinh một dân tộc đúng theo hướng đi đã được những người sáng lập Hợp chủng quốc Hoa Kỳ vạch ra, nền dân chủ Mỹ đang bước vào thời khắc đen tối". 

Học giả Attali lưu ý đến tình trạng thu nhập của đa số dân Mỹ không tăng từ khoảng 40 năm nay, trong lúc tài sản của những người giầu nhất tăng gấp nhiều lần. Tuổi thọ nhiều nhóm xã hội sụt giảm, kể cả người da trắng. Hơn 30 triệu dân cư sử dụng ma túy, trong đó 10 triệu người thường xuyên dùng các loại ma túy nặng. Hơn 40 triệu dân cư rơi vào tình trạng nghèo đói cùng cực. Chính người giàu cũng không được bảo vệ. Cháy rừng liên tục diễn ra, vượt khỏi tầm kiểm soát như tại California hủy hoại vô số tài sản của người giầu. Hơn 30 triệu người Mỹ sống trong tình trạng có thể bị trục xuất khỏi nhà bất cứ lúc nào, vì không trả được tiền thuê hay tín dụng. "Hệ thống tài chính, xét về bề ngoài có vẻ thịnh vượng, nhưng thực chất hoàn toàn dựa vào các cơ chế mang tính đầu cơ, mong manh". Nợ các doanh nghiệp vượt quá ba phần tư GDP. 46.000 cây cầu trên toàn quốc có nguy cơ sụp đổ, vì không tiền bảo trì. 45 triệu người được vào các trường đại học tốt, nhưng hiện phải è cổ trả các món nợ khổng lồ. 15% dân số thất nghiệp. Nạn nhân chính là giới trẻ gốc Châu Á và Châu Phi, với tỉ lệ thất nghiệp hơn một phần tư. Thêm hàng chục triệu người có nguy cơ rơi vào hoàn cảnh hết sức bấp bênh, do Thượng Viện và Hạ Viện không đạt đồng thuận về một chương trình bảo trợ xã hội. 

Thế hệ 8X : Hơn hai phần ba không tin Mỹ "là một nền dân chủ"

Tuy nhiên, điều mà học giả Jacques Attali nhấn mạnh hơn hết là chính "các giá trị của nền dân chủ Mỹ" đang bị đẩy vào thế thủ. Các giáo phái, chủ nghĩa bè phái, kỳ thị chủng tộc, co cụm cộng đồng… trỗi dậy khắp nơi. Các loại tư tưởng cực đoan này đẩy những người da trắng và da đen, đàn ông và phụ nữ, người theo Cộng hòa và người theo Dân chủ vào thế đối kháng, thù nghịch. Xuất hiện ngày càng nhiều quan điểm cực đoan nguy hiểm, hướng sự thù hận trong xã hội vào một số "hình nhân thế mạng". Jacques Attali cũng nêu ra con số chỉ có "ít hơn một phần ba người Mỹ sinh ra trong thập niên 1980 nghĩ rằng họ đang sống trong một xã hội về cơ bản là dân chủ. Những người khác sẵn sàng, thay vì bảo vệ nền dân chủ, lại chỉ ưu tiên các quyền riêng của mình, như được mang súng, hay không tuân thủ một số quy tắc tối thiểu của cuộc sống chung trong xã hội". 

Jacques Attali đặt niềm tin là Liên Hiệp Châu Âu, "với dự án xây dựng một châu lục dân chủ, công bằng, bền vững về sinh thái, có nghĩa vụ bảo vệ các quyền tự do trên thế giới, và có đủ các phương tiện", sẽ là miền đất hứa trong tương lai.

Donald Trump : "dấu hiệu báo trước" của một "thời điểm lịch sử nguy hiểm" 

Về nước Mỹ, báo Le Figaro có bài phỏng vấn, mang tựa đề : Tranh cử tổng thống Mỹ : "Donald Trump vẫn là một thế lực chính trị kỳ lạ". Người giải đáp các câu hỏi của Le Figaro là một nhà nghiên cứu Mỹ kỳ cựu, ông Walter Russel Mead, chuyên gia về chủ nghĩa dân túy Mỹ. Giáo sư Walter Russel Mead đặt sự xuất hiện của chính trị gia Donald Trump trong bối cảnh rộng lớn hơn của "những thay đổi lớn mang tính cách mạng" của giai đoạn hiện nay. Theo ông, hành trang của tỉ phú New York chỉ là "một dấu hiệu báo trước" cho "một thời điểm nguy hiểm trong lịch sử của nước Mỹ và của thế giới, mà chúng ta đang bước vào". 

Le Figaro ca ngợi Walter Russell Mead là "một trong những trí thức hiếm hoi của nước Mỹ biết quan sát hiện tượng Trump, vượt ra bên ngoài con người cá nhân của ông Donald Trump", không bị rơi vào cái nhìn mang tính bôi đen và cách phân tích dựa trên cảm xúc. Theo Le Figaro, giáo sư Mead đã "nhấn mạnh một cách chính xác đến tình trạng mất phương hướng của một giai tầng chính trị (của nước Mỹ) khi phải đối mặt với một con người không hành xử trên cùng một thực địa, giống như hầu hết các chính trị gia khác, với một chính trị gia, là biểu tượng cho sự trở lại của một hình thức hoạt động chính trị kiểu thế kỷ 19 (…), trước khi xuất hiện bộ máy Nhà nước hành chính và kỹ trị hiện đại". 

Theo Walter Russell Mead, "những ai đánh giá thấp Donald Trump đã vấp phải sai lầm nghiêm trọng". Giáo sư Mead lưu ý đến sự ủng hộ mạnh mẽ mà nhân vật này hiện đang có được trong xã hội Mỹ, bất chấp dịch bệnh và suy thoái kinh tế. 

Chiến tranh Thượng Karabakh : Làm thế nào thoát vòng xoáy hận thù ?

Xung đột tại vùng Thượng Karabakh là chủ đề chính của Libération hôm nay. Tựa lớn trang nhất nhật báo thiên tả là "Phóng sự tại Armenia. Cuộc chiến tranh như một di sản", với nhận định : "xung đột bùng lên trở lại vùng Thượng Karabakh cuối tháng 9, tiếp tục khiến nhiều người thiệt mạng, tuy nhiên, đã không làm suy suyển quyết tâm của người Armenia, nơi chiến tranh đã như một định mệnh và ý tưởng hy sinh nhân thân bắt rễ sâu sắc trong tâm thức tập thể". Hình ảnh trên trang nhất nhật báo là hình một phụ nữ bồng con, đứa bé xanh xao, gầy guộc mở to mắt nhìn thẳng vào độc giả. 

Bài xã luận ngắn của Libération mang tựa đề "Vòng xoáy" lột tả bản chất cuộc chiến, và đặt câu hỏi về cơ hội hòa bình. Thượng Karabakh, với đại đa số dân cư là người Armenia, nằm trong lãnh thổ Azerbaijan, không chỉ là vấn đề giữa hai nước láng giềng thuộc Liên Xô cũ. Có thể nói đây chủ yếu là cuộc đối đầu giữa dân tộc Armenia nhỏ bé trước tham vọng đế chế của Thổ Nhĩ Kỳ, có cội rễ từ hơn thế kỉ nay. Xung đột vừa bùng lên đã biến thủ tướng Armenia Nikol Pachinian, một chính trị gia vốn dĩ có quan điểm bất bạo động, trở thành một thủ lĩnh quân sự, khi kêu gọi đồng bào chiến đấu chống lại "mối đe dọa sinh tồn". Làm thế nào thoát khỏi "vòng xoáy" của "bạo lực hận thù và điên dại" hiện nay ? 

Theo Libération, chắc chắn không phải là đưa thêm vũ khí đến vùng tranh chấp, và công khai đứng về một bên. Có hai vấn đề đặt ra cần hóa giải : Azerbaijan "bảo vệ chủ quyền lãnh thổ", còn người Armenia tại Thượng Karabakh "bảo vệ bản sắc cùa mình". Pháp và Đức phải nỗ lực để Thổ Nhĩ Kỳ ngừng ủng hộ Azerbaijan về quân sự. Còn nước Nga cần đứng ra đảm nhiệm vai trò trọng tài, hòa giải hai nước Cộng hòa Liên Xô cũ. 

Cũng Libération có bài tổng thuật công phu về lịch sử 30 năm chiến tranh ở Thượng Karabakh. 30 năm tức từ khi Liên Bang Xô Viết giải thể. Libération lưu ý : tại mảnh đất không ngừng trong xung đột này, trong số 150.000 cư dân, có một phần ba là lính, lính tại ngũ hay quân nhân dự bị. Người Armenia sinh ra đã là lính.

Khủng hoảng Covid : nước Pháp chi rất nhiều, nhưng thất thu

Về đại dịch Covid-19 tại Pháp, nhật báo Le Figaro đặc biệt chú ý đến các nỗ lực tài chính to lớn, qua bài viết "Cuộc khủng hoảng y tế đã tốn kém như thế nào cho nước Pháp". Theo Les Echos, cho đến nay, chính phủ đã huy động khoảng 468 tỉ euro với mục tiêu dập tắt ngọn lửa khủng hoảng. Tương đương với một phần năm GDP quốc gia. Chưa kể đến kế hoạch chấn hưng 100 tỉ euro, vừa công bố hồi đầu tháng 9. Chi phí khổng lồ, nhưng đầu vào lại đang bị thiếu hụt nghiêm trọng. Năm nay, ước tính, nước Pháp mất khoảng 46,2 tỉ euro tiền thuế. 

Nhật báo kinh tế Les Echos dành tựa lớn trang nhất để ghi nhận sự thành công của cuộc cải cách sắc thuế đánh vào tài sản người giàu (ISF), một trong các biểu tượng của nhiệm kỳ tổng thống Emmanuel Macron, được ban hành năm 2018. Theo báo cáo được viện tư vấn France Stratégie công bố hôm qua, nhờ cuộc cải cách này, nước Pháp trở nên hấp dẫn hơn với những người giầu có. Năm 2018, tài sản của các đại gia đưa vào nước Pháp vượt quá lượng tài sản chuyển ra ngoài. Đây là điều được đánh giá là "chưa từng thấy". 

Trọng Thành

Từ ngày đầu tiên của Hiệp chủng quốc Hoa Kỳ, nhà thờ đã được tách khỏi nhà nước. Nhưng điều đó không ngăn cản các chính trị gia cầu khẩn Chúa hoặc chụp mũ đối thủ là kẻ vô thần để kiếm phiếu.

Tổng thống Donald Trump không mở và cầm ngược Kinh thánh khi đứng chụp ảnh trước Nhà thờ St. John's gần Tòa Bạch Ốc ngày 2/6/2020

Đức tin rất mạnh ở Hoa Kỳ. Theo nhiều cách khác nhau, sự biểu hiện tôn giáo ở quốc gia này mạnh hơn nhiều so với các nước Châu Âu.

Tại một cuộc vận động bầu cử ở Ohio vào tháng 8, Tổng thống Donald Trump nói với những người ủng hộ rằng, ứng cử viên đảng Dân chủ Joe Biden sẽ tước đoạt vũ khí của họ : "Không có tôn giáo. Làm hỏng Kinh thánh. Làm hại Chúa. Ông ta chống lại Chúa. Ông ta chống lại súng. Ông ta chống lại năng lượng, dạng năng lượng của chúng ta".

Trong các cuộc vận động bầu cử, người ta hay đề cập các đề tài về xã hội, kinh tế, chính trị, luật pháp, khí hậu và chính sách năng lượng. Nhưng việc Trump tuyên bố Biden sẽ dẹp bỏ tôn giáo, làm hại cả Chúa và Kinh thánh khiến nhiều người ngạc nhiên.

Trump đã quên rằng Joe Biden là người công giáo, là một con chiên ngoan đạo. Biden đã rất nhiều lần nói về đức tin của mình. Ông ấy kể đức tin đã mang lại cho ông niềm an ủi và sức mạnh như thế nào, đặc biệt trong những thời điểm khó khăn nhất của cuộc đời ông. Và cũng chính đức tin đã làm ông khiêm tốn trong những lúc vui mừng và đắc thắng.

Trump nói ông yêu thích Kinh thánh nhất. Ông xếp Kinh thánh trước cuốn sách Bàn về Nghệ thuật Đàm phán của mình. Nhưng trong một cuộc phỏng vấn, trong chiến dịch tranh cử năm 2015, ông ta không thể dẫn được một câu trích ra từ cuốn sách mà ông yêu thích nhất.

Tuy vậy, vào mùa hè năm nay, ông ta đã mang theo Kinh thánh đến Nhà thờ St. John's gần Tòa Bạch Ốc. Ông yêu cầu cảnh sát bắn khói cay giải tán những người biểu tình ôn hòa để dọn đường cho ông đi đến đó. Trump không mở và cầm ngược Kinh thánh khi đứng chụp ảnh trước Nhà thờ. Giám mục Episcopal của Nhà thờ đã phản ứng mạnh do việc Trump sử dụng thánh thư và Nhà thờ cho mục đích chính trị. Nhưng thông điệp không dành cho bà. Nó dành cho những người ủng hộ trung thành nhất của Trump, cánh hữu Cơ đốc giáo da trắng.

Những người theo đạo Tin lành Truyền đạo chiếm khoảng 25% dân số Hoa Kỳ. 15% thuộc về các giáo phái Tin lành khác. Các nhà thờ Tin lành người Mỹ gốc Phi truyền thống tập hợp khoảng 6-7%. 1/5 người Mỹ theo đạo Công giáo. 6% liên kết với một tôn giáo khác và khoảng 23% không theo tôn giáo nào. Nhóm sau cùng này đang phát triển nhanh nhất ở Hoa Kỳ.

Người da trắng, những người theo đạo Tin lành là khu vực bầu cử quan trọng nhất của Trump. Hơn 80% trong số đó đã bỏ phiếu cho ông vào năm 2016 và nhiều người nói rằng họ sẽ làm như vậy một lần nữa vào tháng Mười Một. Họ có lý do để hài lòng Trump. Trump đã giữ lời hứa với họ.

Trump đã bổ nhiệm 200 thẩm phán liên bang bảo thủ. Việc bổ nhiệm 3 thẩm phán bảo thủ vào Tối cao Pháp viện đã làm thay đổi cán cân, có lợi cho cánh hữu. Đối với những cử tri này, đây là vấn đề của trái tim. Trong số những điều khác, họ muốn thay đổi luật phá thai tự quyết và bảo đảm sự ủng hộ của công chúng đối với các cơ sở giáo dục tôn giáo.

Một số người Cơ đốc theo đạo Tin lành coi mọi thứ xảy ra ở Trung Đông là một phần của kế hoạch thần thánh, điều mà họ tìm thấy trong các văn bản Cựu ước. Những lời tiên tri về thời kỳ cuối cùng sẽ được ứng nghiệm. Đấng Christ sẽ trở lại và được người Do Thái công nhận là Đấng Messias.

Trump đã chuyển đại sứ quán Mỹ từ Tel Aviv đến Jerusalem, chấp thuận việc Israel sáp nhập cao nguyên Golan và đàm phán các thỏa thuận về Bờ Tây (West Bank hay Cisjordanie) với Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu. Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất và Bahrain đã bình thường hóa quan hệ với Israel, với sự giúp đỡ của Trump.

Những người theo đạo Tin lành ít quan tâm đến hành vi, hạnh kiểm và cuộc đời riêng của Trump. Họ suy nghĩ theo tiêu chuẩn kép, coi thường tất cả các vụ bê bối và kiện tụng. Đối với họ, Trump là một công cụ (hay thiên sứ ?!) và ông ta làm được việc.

Sự phản đối Trump đặc biệt mạnh mẽ trong những người da đen theo đạo Tin lành, người Công giáo gốc Tây Ban Nha và những người không theo tôn giáo. Cộng đồng công giáo Hoa Kỳ bị chia rẽ 50/50 do khác biệt quan điểm chính trị đảng phái. Phần lớn trong số đó đã bỏ phiếu cho Trump vào năm 2016, nhưng vào năm 2008, họ thích Barack Obama hơn John McCain.

Joe Biden có thể trở thành Tổng thống công giáo thứ hai của Hoa Kỳ. Chuyện John F. Kennedy là người công giáo đã từng là chủ đề gây tranh cãi dữ dội vào năm 1960. Biden không gặp phải rào cản tương tự. Nhưng cũng không chắc là đa số người công giáo sẽ bỏ phiếu cho ông. Trump có sự ủng hộ đáng kể, đặc biệt là trong số những người công giáo da trắng và những người bảo thủ.

Các cuộc thăm dò dư luận do viện nghiên cứu Pew thực hiện cho thấy 3/4 người Mỹ cho rằng các cộng đồng tôn giáo không nên giới thiệu các ứng cử viên chính trị. Đồng thời, một nửa trong số họ tin rằng điều rất quan trọng là Tổng thống phải có đức tin tôn giáo mạnh mẽ. Nhiều người còn nghĩ rằng Kinh thánh nên có ảnh hưởng trong việc hình thành luật pháp quốc gia.

Mặc dù Hiến pháp là thế tục, nhưng Thiên Chúa được viết trong Tuyên ngôn Độc lập. Hàng ngày, tại các trường công lập, ngoại trừ ở 4 tiểu bang, học sinh đứng lên và tuyên thệ trung thành với lá cờ và "một quốc gia dưới quyền của Chúa." Đồng đô la ghi rõ chúng ta tin tưởng Chúa. Tại Quốc hội, 9 trong số 10 dân biểu và nghị sĩ tự nhận mình là người Cơ đốc.

Hầu như tất cả các nhà lãnh đạo nắm giữ chức vụ Tổng thống đều đặt tay lên cuốn Kinh thánh khi tuyên thệ. Năm 2017, Trump đã mượn cuốn Kinh thánh cũ của Abraham Lincoln. Và tại hầu hết các buổi lễ nhậm chức kể từ năm 1881, vị Tổng thống mới nào cũng đều thêm dòng chữ : So help me God.

Biden hoặc Trump sẽ lặp lại lời nguyện cầu vào mùa đông này. Và dù kết quả bầu cử như thế nào, Hoa Kỳ vẫn sẽ không trở thành một quốc gia vô thần.

Hoàng Thủy Ngữ

(29/09/2020)

Số người chết vì Covid ở Mỹ dự báo lên tới 410.000 tính đến tháng 1 năm sau

VOA, 06/09/2020

Các ca tử vong vì virus corona ở Mỹ sẽ lên tới 410.000 người cho đến cuối năm, cao hơn gấp đôi so với số người chết hiện tại và số người chết có thể tăng lên 3.000 người mỗi ngày vào tháng 12, viện y tế của Đại học Washington dự báo vào ngày thứ Sáu.

Số ca tử vong có thể giảm đi 30% nếu nhiều người Mỹ đeo khẩu trang như các nhà dịch tễ học đã khuyến cáo, nhưng việc đeo khẩu trang đang giảm dần, Viện Đánh giá và Đo lường Y tế (IHME) của trường đại học này cho biết.

Tỉ lệ tử vong của Mỹ được dự báo bởi mô hình của IHME, được trích dẫn bởi Lực lượng Đặc nhiệm Virus corona của Nhà Trắng, sẽ cao hơn gấp ba lần tỉ lệ tử vong hiện thời là khoảng 850 người mỗi ngày.

"Chúng tôi dự kiến tỉ lệ tử vong hàng ngày ở Mỹ, do mùa bệnh và việc công chúng đang bớt cảnh giác, sẽ lên tới gần 3.000 người mỗi ngày vào tháng 12," trung tâm nghiên cứu độc lập này nói trong một bản cập nhật dự báo định kí của mình.

"Số người tử vong tổng cộng dự kiến tính đến ngày 1 tháng 1 là 410.000; thêm 225.000 ca tử vong nữa từ giờ tới cuối năm," viện nói.

Trước đó viện dự báo 317.697 người chết tính đến ngày 1 tháng 12.

Triển vọng của mô hình đối với thế giới thậm chí còn ảm đạm hơn, với số người chết được dự đoán sẽ tăng gấp ba lần lên 2,8 triệu người đến ngày 1 tháng 1 năm 2021.

Mỹ, quốc gia có dân số lớn thứ ba thế giới, đang dẫn đầu hành tinh với hơn 186.000 ca tử vong vì Covid-19 và 6,1 triệu ca nhiễm virus corona.

Cơ quan y tế hàng đầu của Mỹ, Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ, chỉ dự báo trước bốn tuần và ước tính mới nhất của họ là 200.000 đến 211.000 người chết tính đến ngày 26 tháng 9.

Nhưng viện nói với việc rất nhiều người Mỹ vẫn không chịu đeo khẩu trang, vẫn còn có "một cơ hội hết sức to lớn" để cứu được mạng người.

************************

Washington tố Trung Quốc là mối đe dọa bầu cử tổng thống Mỹ

RFI, 05/09/2020

Hai tháng trước bầu cử tổng thống Mỹ, ngày 04/09/2020 bang Bắc Carolina bắt đầu chiến dịch bỏ phiếu qua bưu điện. Cùng ngày, cố vấn vấn an ninh quốc gia của Nhà Trắng, Robert O'Brien khẳng định, Trung Quốc "đóng vai trò năng động nhất" để can thiệp vào chính trị Hoa Kỳ.

Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ Robert O'Brien trong buổi họp báo ngày 04/09/2020 tại Nhà Trắng, Washington, Hoa Kỳ.  Reuters – Leah Millis

Cố vấn an ninh quốc gia Hoa Kỳ không đưa ra bằng chứng nhưng quả quyết, Trung Quốc hiện đang "có chương trình quy mô nhất", đứng trước cả Iran và Nga, nhằm khuynh đảo hệ thống chính trị của Mỹ. Tháng 8/2020 ông O'Brien cho biết Mỹ đã ghi nhận "một số tin tặc Trung Quốc tìm cách tấn công vào các cơ sở bầu cử của Hoa Kỳ".

Phát biểu trước báo giới hôm qua cố vấn an ninh Robert O'Brien khẳng định một cách chung chung rằng tình báo Mỹ "chưa bao giờ phải đối mặt với một hiện tượng như vậy ngay cả trong thời kỳ chiến tranh lạnh với Liên Xô"".

Trong cuộc bầu cử tổng thống Hoa Kỳ hồi 2016, cơ quan tình báo phát hiện Nga từng có hẳn một chiến dịch trên mạng can thiệp và tạo thuận lợi cho ứng cử viên Donald Trump. Moskva bác bỏ tất cả những báo buộc trên.

Ngoài ra, vẫn các cơ quan an ninh Mỹ báo động trước nguy cơ tin tặc tấn công vào cuộc bầu cử tổng thống Mỹ ngày 03/11/2020.

Hai ngày trước phát biểu của cố vấn an ninh quốc gia Nhà Trắng, bộ trưởng Tư Pháp, William Barr cũng đã đưa ra phát biểu tương tự và ông cũng đã tránh đi sâu vào chi tiết.

Trong các cuộc vận động tranh cử, tổng thống Donald Trump liên tục cáo buộc đối thủ Joe Biden bên đảng Dân Chủ là con cờ của Bắc Kinh. Phát biểu tại đại hội của đảng Cộng Hòa hồi tháng trước, nguyên thủ Mỹ không ngần ngại tuyên bố Bắc Kinh ủng hộ Biden và Trung Quốc kỳ vọng vào chiến thắng của bên đảng Dân Chủ. 

Thanh Hà

Bầu cử Tổng thống Mỹ : Chính trị gia gốc Việt ủng hộ ai ?

VOA, 02/09/2020

Giới chính trị gia gốc Việt ở Mỹ có quan điểm rõ rệt trong cương lĩnh của chính đảng mà họ theo đuổi, và điều này cũng thể hiện rõ trong việc họ ủng hộ đương kim Tổng thống Donald Trump của đảng Cộng hòa hay Phó Tổng thống Joe Biden của đảng Dân chủ. Điểm chung nhất là cả hai bên đều mong muốn gây ảnh hưởng sâu rộng trong cộng đồng di dân gốc Việt với hơn hai triệu người trong cuộc bầu cử 3/11 sắp tới.

Cựu phó Tổng thống Joe Biden và Tổng thống Donald Trump.

Đương kim dân biểu liên bang Hoa Kỳ Stephanie Murphy, đảng Dân chủ - Florida, là người phụ nữ gốc Việt đầu tiên được bầu vào Quốc hội Hoa Kỳ và đang tái tranh cử để đại diện Địa hạt 7 trong ngày bầu cử 3/11/2020 tới đây. Bà phát biểu tại một phiên thảo luận của Đại hội Toàn quốc Đảng Dân chủ hôm 17/08, lên tiếng chỉ trích chính sách di dân của Tổng thống Donald Trump :

"Tôi đang nỗ lực để chấm dứt các chính sách nhập cư có hại của Tổng thống Trump, để cải thiện hệ thống thị thực và bảo vệ ước mơ của chúng ta.

Dân biểu liên bang Stephanie Murphy phát biểu ở phiên thảo thuận AAPI Caucus của Đại hội Dân chủ, ngày 17/8/2020. Photo DNC

"Khi ông Trump tấn công người nhập cư, ông cũng tấn công các gia đình dân nhập cư AAPI như của tôi. Tổng thống Trump có một chính sách tàn ác có chủ đích đối với người nhập cư : Cố tình chia cắt các gia đình ở biên giới, trục xuất hơn 16.000 người tị nạn Chiến tranh Việt Nam để đóng cửa đối với những người chạy trốn khỏi chiến tranh và đàn áp", bà Murphy nói.