Tuyên bố của Bộ Ngoại giao Trung Quốc vào ngày 18/09/2019, không những khẳng định vùng biển ở Bãi Tư Chính (nằm ở Đông Nam Việt Nam) là thuộc chủ quyền của Trung Quốc, mà còn đòi "Việt Nam phải chấm dứt các hoạt động khoan tìm dầu khí đơn phương tại Bãi Tư Chính", là chưa từng có, rất có thể là bước dọn đường dư luận quốc tế và dư luận tại đại lục để nhảy sang hành động tiếp biến khó lường : Chiến tranh !

Việt Nam đã mua sắm tàu ngầm Kilo từ Nga, nhưng tương quan lực lượng quân sự quá nhỏ bé trước Trung Quốc. (Hình : Getty Images)

Hải quân Việt Nam sẽ cầm cự được bao lâu ?

Khác với thái độ đe nẹt có mức độ trong vài lần ra tuyên bố từ lúc cho tàu Hải Dương 8 và nhóm tàu hộ vệ cho tàu này xâm phạm khu vực Bãi Tư Chính vào đầu Tháng Bảy, 2019, tuyên bố ngày 18/09 thực chất là một tối hậu thư đối với giới "văn dốt, võ dát" ở Ba Đình.

Đây là kết quả tất yếu phải xảy ra sau chuỗi thời gian gần ba tháng dù bị hành hạ cả về tinh thần lẫn thể xác nhưng Bộ Chính trị và Bộ Quốc phòng Việt Nam vẫn không dám nổ một phát súng, dù chỉ bắn lên trời để cảnh cáo tàu Trung Quốc.

Sau tuyên bố trên, rất có thể Trung Quốc sẽ chuyển từ "đấu tranh ngoại giao" sang một giai đoạn mới là hành động mới về quân sự.

Kịch bản ngày càng lộ rõ là Việt Nam khó có thể tránh thoát nguy cơ một cuộc tấn công quân sự, dù có thể chỉ ở cấp độ chiến dịch, từ phía Trung Quốc. Chiến dịch tấn công này, nếu xảy ra, chắc chắn sẽ diễn ra trên biển và rất gần gũi về mặt kinh tuyến và vĩ tuyến với những mỏ dầu mà Việt Nam đang dự định khai thác nhưng nằm trong "đường lưỡi bò" mới được Trung Quốc vẽ bổ sung.

Bước đầu, Trung Quốc có thể tấn công các tàu hải cảnh của Việt Nam đang bảo vệ Bãi Tư Chính. Sau đó, cuộc chiến sẽ leo thang với sự đụng độ giữa các tàu chiến của hai bên.

Hiện thời, một số thông tin cho biết cả Trung Quốc và Việt Nam đều đã dàn tàu ở khu vực Bãi Tư Chính và vùng biển lân cận khu vực này, với số lượng mỗi bên gần 30 tàu.

Tuy nhiên xét về năng lực hải quân thì cho dù có điều động toàn bộ số tàu chiến và hải cảnh ra Biển Đông, phía Việt Nam cũng chỉ chiếm một phần nhỏ so với tổng lượng tàu chiến và hải cảnh của Trung Quốc, chưa kể hàng chục ngàn tàu "thương mại dân sự", tức tàu cá được bọc sắt, mà Bắc Kinh tung ra như một đòn chiến thuật biển vào những lúc không cần có mặt tàu chiến.

Trên một phương diện tổng quan hơn, nếu so sánh lượng chi phí quốc phòng từ 4- 5 tỷ USD/năm của Việt Nam với con số 177 tỷ USD /năm của Trung Quốc thì càng quá khập khiễng.

Nếu chỉ căn cứ vào vài so sánh trên, hoàn toàn có thể nhận ra tình thế sẽ khó lòng cầm cự được lâu của Hải Quân Việt Nam nếu nổ ra chiến tranh ở Biển Đông.

Còn nếu xét về ý chí "hải quân bám bờ" trong suốt thời gian nhiều năm qua thì chẳng có hy vọng gì về việc Hải Quân Việt Nam dám can đảm chống cự tàu Trung Quốc khi bị tấn công, thậm chí cảnh "bỏ của chạy lấy người" còn có thể lan tỏa rộng – đúng theo phương cách "chống giặc bằng cờ" mà giới chóp bu Việt Nam đang đốc thúc phát 1 triệu lá cờ đỏ sao vàng cho ngư dân để "bám biển".

Chiến hạm và sự hiện diện của Hải Quân Mỹ trong một lần ở quân cảng Cam Ranh hồi năm 2012. (Hình : Getty Images)

"Chuyện trong nhà"

Khác với quá khứ tạm thời êm ấm, giờ đây nguy cơ xung đột quân sự giữa "hai đảng anh em" đang hiển thị dần sau từng tuần lễ – khoảng cách thời gian đã thu hẹp rất đáng kể so với dự báo trước đây về nguy cơ này theo từng quý và từng tháng.

Hy vọng, hoặc chỗ bám víu còn nước còn tát của giới chóp bu Việt Nam giờ đây chỉ là trông đợi sự can thiệp của quốc tế nếu xung đột quân sự Trung-Việt nổ ra ở Bãi Tư Chính, chứ không còn cảnh "tự sướng" của báo đảng về 6 tàu ngầm lớp Kilo tân trang mà Việt Nam mua lại của Nga, hoặc về "tàu buồm Lê Quý Đôn hiện đại nhất thế giới của hải quân Việt Nam".

Nhưng cộng đồng quốc tế lại là một ẩn số, mà cách nào đó là khá giống với phương trình đi Mỹ và làm gì ở đó của "Tổng tịch" Nguyễn Phú Trọng.

Bi kịch của Việt Nam từ không dám nổ súng cảnh cáo, không dám nhắc tên Trung Quốc và không dám kiện Trung Quốc đã khiến Bắc Kinh không chỉ ngày càng coi thường "vùng chủ quyền không thể tranh cãi của Việt Nam", mà còn giành ưu thế vượt mặt giới chóp bu Việt Nam trong hoạt động vận động quốc tế.

Cách tuyên bố mang tính khẳng định về vùng chủ quyền của Trung Quốc tại khu vực Bãi Tư Chính, và bây giờ còn muốn đuổi Việt Nam ra khỏi đó, rất có thể sẽ khiến một số quốc gia trên thế giới – vốn không am hiểu lắm về lịch sử chủ quyền vùng biển của Việt Nam và những mưu tính lắt léo trong "đường lưỡi bò 9 đoạn", tỏ ra dè dặt hơn nếu những nước này có ý muốn ủng hộ Việt Nam tại diễn đàn Liên Hiệp Quốc, hoặc tại một tòa án quốc tế trong trường hợp Việt Nam dám kiện Trung Quốc ra trước thế giới, cho dù Việt Nam được đặt vào ghế "thành viên không thường trực của Hội Đồng Bảo An Liên Hiệp Quốc" vào năm 2019.

Cho tới lúc này Trung Quốc đã đạt được những mục tiêu ban đầu của chiến dịch này, không chỉ khiến nhiều quốc gia trên thế giới và dư luận quốc tế dần bớt mối quan tâm đến một Biển Đông giằng co nhàm chán, mà còn biến Bãi Tư Chính từ vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam thành nơi "tranh chấp không thể tranh cãi". Để nếu chiến tranh nổ ra, bản chất cuộc chiến này sẽ là giành ăn dầu khí giữa những kẻ tương thông "Mười Sáu Chữ Vàng", hoặc là "chuyện trong nhà" giữa hai nước xã hội chủ nghĩa anh em mà không cần đến sự chia sẻ hay can thiệp của các nước khác.

Còn với Việt Nam, tình thế đã không còn dễ rút lui và dễ "rửa mặt" cho Nguyễn Phú Trọng và Bộ Chính trị của ông ta, khi Trung Quốc đã dám tung ra tối hậu thư "chủ quyền".

Màu của máu

Đã rất rõ là phía Việt Nam càng lùi, Trung Quốc càng lấn tới – y hệt cái cách mà nhà cầm quyền Việt Nam và chế độ công an trị ở đất nước này đã đối xử với phong trào dân chủ nhân quyền. Ngay cả nếu Nguyễn Phú Trọng chấp nhận nhượng bộ "đi Trung trước, đi Mỹ sau" thì cũng khó làm cho Tập Cận Bình hài lòng để không tiếp tục "tống tiền" Bãi Tư Chính.

Tàu Trung Quốc chỉ có thể rút khỏi Bãi Tư Chính, mà cũng chỉ là tạm rút, trong trường Nguyễn Phú Trọng hủy bỏ chuyến đi Mỹ của ông ta, tương đương với việc từ bỏ ý định nâng tầm "đối tác chiến lược" của Việt Nam với Hoa Kỳ và không đưa Việt Nam nhích vào quỹ đạo của khối liên minh quân sự Đông Bắc Á (Mỹ-Nhật-Ấn-Úc) đối trọng với Trung Quốc.

Thêm một lần nữa trong rất nhiều lần, Nguyễn Phú Trọng đứng giữa ngã ba đường. Nhưng khác nhiều với trước đây khi còn "trẻ khỏe", hiện thời ông ta đang ở bên kia dốc trong ráng hoàng hôn màu đỏ quạch của tử thần.

…và màu của máu

Nhưng nếu Trọng hủy bỏ chuyến đi Washington, sẽ chẳng có những hàng không mẫu hạm nào của hải quân Mỹ đi vào Biển Đông để áp sát những nơi mà Trung Quốc đã gia cố và phát triển thành căn cứ quân sự, răn đe bầy đàn tàu chiến của Trung Quốc. Mà nếu không có Mỹ, tương lai Trung Quốc nuốt gọn Bãi Tư Chính của Việt Nam chỉ là ngày một ngày hai. Khi đó, chính thể độc tài ở Việt Nam không chỉ mất trắng bể dầu thô nuôi đảng mà dân tộc Việt còn bị kẻ thù san sẻ lãnh thổ.

Nguy vong hơn lúc nào hết, giờ đây giới chóp bu Việt Nam phải tự quyết định số phận tồn vong của nó là thêm một lần đánh đu với người anh em cộng sản Bắc Kinh sẽ rất dễ khiến lục phủ ngũ tạng của dân tộc Việt Nam bị kẻ thù phanh thây, theo đúng cái cách mà chính quyền Trung Quốc đã làm để mổ sống nội tạng các tín đồ Pháp Luân Công. 

Phạm Chí Dũng

Nguồn : Người Việt, 29/09/2019

Tàu Hải Dương 8 rút đi, Việt Nam hoãn hội thảo về Bãi Tư Chính (BBC, 23/09/2019)

Tàu Hải Dương Địa Chất 8 của Trung Quốc rời khu vực Bãi Tư Chính, đi về Đá Chữ Thập hiện do Trung Quốc quản lý, kết thúc lần xâm phạm thứ ba của tàu này vào khu vực nằm trong Vùng Đặc quyền Kinh tế (EEZ) của Việt Nam.

Tàu Hải Dương 8 lần đầu tiên vào Bãi Tư Chính là đầu tháng Bảy, lần thứ hai vào hôm 13/8, và lần thứ ba, hôm 7/9

South China Sea News, một dự án phi lợi nhuận, phi chính phủ chuyên theo dõi tình hình Biển Đông, đăng trên Twitter rằng tàu Hải Dương 8 đã đột ngột rời khỏi Bãi Tư Chính vào đầu giờ sáng Chủ Nhật, giờ địa phương, nhưng phía Trung Quốc vẫn để tàu hải cảnh mang số hiệu 45111 ở lại trong vùng EEZ của Việt Nam.

Tuy nhiên, tờ South China Morning Post thì nói tàu Hải Dương 8 rời khỏi khu vực vào sáng thứ Hai.

Dữ liệu ghi chép hành trình tàu bè của trang MarineTraffic cho thấy Hải Dương di chuyển về Đá Chữ Thập thuộc Quần Đảo Trường Sa, nơi Bắc Kinh đã bồi đắp thành đảo nhân tạo và xây cất các cơ sở kiên cố trên đó.

Căng thẳng dâng cao

Chỉ trước đó ít hôm, Trung Quốc đã đẩy căng thẳng trong tranh chấp lãnh thổ với Việt Nam lên mức cao chưa từng thấy trong những năm gần đây.

Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Cảnh Sảng hôm 18/9 tuyên bố khu vực Bãi Tư Chính là lãnh thổ của Bắc Kinh, và đòi Việt Nam 'ngay lập tức' dừng các hoạt động dầu khí tại đây.

Bãi Tư Chính nằm cách Vũng Tàu 160 hải lý, nơi Việt Nam nói hoàn toàn nằm trong vùng EEZ vốn được tính 200 hải lý từ đường cơ sở, theo luật quốc tế.

Đây là nơi Việt Nam đã tiến hành hợp tác dầu khí với các đối tác nước ngoài từ nhiều năm qua.

Đây cũng là nơi nằm trong khu vực biển mà Việt Nam đã xây dựng và duy trì hệ thống 'Trạm dịch vụ Kinh tế- Khoa học kỹ thuật', gọi tắt là Nhà Giàn DK1 kể từ cuối 1988.

Việt Nam nói nơi này hoàn toàn không thuộc vùng tranh chấp mà thuộc chủ quyền của Việt Nam.

Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam nhân dịp dự CAEXPO và CABIS tại Quảng Tây nói với Phó Thủ tướng Trung Quốc Hàn Chính rằng Việt Nam đề nghị Bắc Kinh "tôn trọng quyền và lợi ích chính đáng của Việt Nam" và "không để tiếp diễn tình hình phức tạp trên biển"

Sau tuyên bố 'xóc óc' của Bắc Kinh, phản ứng chính thức từ Hà Nội được đưa trong chuyến đi của Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam tới Quảng Tây, Trung Quốc, sau đó ba ngày.

Hôm 21/9, Phó Thủ tướng Việt Nam được truyền thông trong nước dẫn lời nói đã "đề nghị Trung Quốc tôn trọng quyền và lợi ích chính đáng của Việt Nam".

Ông Vũ Đức Đam cũng đề nghị phía Trung Quốc "không để tiếp diễn tình hình phức tạp trên biển".

Tuyên bố của ông Vũ Đức Đam được đưa ra trong cuộc hội đàm với Phó Thủ tướng Trung Quốc Hàn Chính tại Hội chợ và Hội nghị Thượng đỉnh Thương mại, Đầu tư Trung Quốc - ASEAN (CAEXPO và CABIS) lần thứ 16, tổ chức tại Quảng Tây.

Hoãn hội thảo

Trong một diễn biến riêng rẽ, một buổi tọa đàm về Bãi Tư Chính, lẽ ra diễn ra ngày 22/9 ở Hà Nội, đã bị hoãn.

Thông báo của Viện Nghiên cứu Chính sách, Pháp luật và Phát triển, nói rằng Viện đã nhận được chỉ đạo từ cơ quan chủ quản của mình vào ngày 19/9, trong đó viết rằng "theo chỉ đạo của cơ quan chức năng", Viện này được yêu cầu lùi thời gian tổ chức cuộc tọa đàm với chủ đề "Vùng biển Bãi Tư Chính và Luật pháp Quốc tế" cho đến sau ngày 05/10/2019.

Viện trưởng, Tiến sĩ Hoàng Ngọc Giao, nói với BBC hôm 19/9 nói rằng về mặt pháp lý, hồ sơ để Việt Nam khởi kiện Trung Quốc về vấn đề Biển Đông là "đã sẵn sàng", và "rất đầy đủ về căn cứ, chứng cứ".

"Kiện hay không kiện, lúc này không còn là vấn đề pháp lý nữa, mà là nằm ở quyết tâm chính trị của giới lãnh đạo Việt Nam", Tiến sĩ Hoàng Ngọc Giao nói.

Thông báo của Viện Nghiên cứu Chính sách, Pháp luật và Phát triển lùi thời gian tổ chức cuộc tọa đàm với chủ đề "Vùng biển Bãi Tư Chính và Luật pháp Quốc tế" cho đến sau ngày 05/10/2019.

"Phải chăng chính phủ Việt Nam đang có chính sách đối ngoại cố gắng tránh làm mất mặt Trung Quốc, tránh chọc giận Trung Quốc, mặc dù họ đã vào đến tận trong nhà mình để quậy", Viện trưởng Hoàng Ngọc Giao, người ký thông báo tạm hoãn hội thảo, nói.

"Ba lần vào Bãi Tư Chính" của Hải Dương 8

Như vậy, Hải Dương 8 sau hơn hai tuần tiến vào vùng biển Việt Nam đã rút lui, kết thúc đợt xâm phạm thứ ba.

Đây không phải là lần đầu tiên tàu khảo sát này từ Bãi Tư Chính về Đá Chữ Thập.

Tàu lần đầu tiên vào khu vực ngoài khơi Vũng Tàu hôm 3/7. Sau hơn một tháng, chiều 7/8, tàu rút về Bãi Chữ Thập để tiếp vận và tiếp liệu.

Chưa đầy một tuần sau, tàu quay trở lại khu vực gần Bãi Tư chính vào hôm 13/8. Tới 2/9, các dữ liệu do Marine Traffic ghi nhận cho thấy Hải Dương 8 cùng bốn tàu hộ tống lại rời vị trí, quay về Đá Chữ Thập, sau ba tuần có mặt trong vùng EEZ của Việt Nam.

Phía Việt Nam nói Hải Dương 8 lần thứ ba tiến vào khu vực là hôm 7/9. Như vậy, so với trước thì lần này tàu khảo sát Trung Quốc 'hạ trại' với thời gian ngắn hơn, chỉ hơn hai tuần.

Trung Quốc chưa bao giờ tuyên bố lý do rút tàu Hải Dương 8 khỏi khu vực mà Hà Nội nói là thuộc EEZ của Việt Nam nhưng Bắc Kinh nói là của Trung Quốc.

Hai lần trước, Hải Dương 8 đều rút về Đá Chữ Thập và tạm nghỉ tại đó trong vòng chưa đầy một tuần rồi lại tiếp tục trở lại.

*************************

Tàu Hải Dương 8 lại rời bãi Tư Chính đi về Đá Chữ Thập (RFA, 23/09/2019)

Tàu Hải Dương 8 của Trung Quốc vừa rời khu vực bãi Tư Chính và đi về hướng Đá Chữ Thập thuộc quần đảo Trường Sa vào thứ Hai, ngày 23/9. Trang tin South China Morning Post trích dữ liệu từ trang chuyên theo dõi đường đi của tàu biển MarineTrafffic.

Hình minh họa. Tàu khảo sát Hải Dương của Trung Quốc rời bãi Tư Chính đi về Đá Chữ Thập - Photo by FB of China Daily

Đây là lần thứ 3 tàu này rời bãi Tư Chính để đi về Đá Chữ Thập do Trung Quốc kiểm soát, kể từ đầu tháng 7 vừa qua khi đội tàu Hải Dương 8 vào vùng biển của Việt Nam.

Hiện tại Bắc Kinh vẫn chưa nói gì về lý do tại sao tàu này rời bãi Tư Chính. Tuy nhiên, hai lần trước, tàu này chỉ rời bãi Tư Chính khoảng trên dưới 1 tuần rồi quay lại bãi Tư Chính.

Hôm 3/7, tàu khảo sát địa chấn Hải Dương 8 cùng với các tàu hải cảnh có trang bị vũ khí và dân binh đã vào phía bắc bãi Tư Chính của Việt Nam. Bộ Ngoại giao Việt Nam sau đó đã 3 lần lên tiếng yêu cầu Trung Quốc phải rút toàn bộ tàu khỏi vùng nước thuộc khu vực đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam, căn cứ theo Công ước về luật biển của Liên Hiệp Quốc 1982 (UNCLOS).

Tuy nhiên, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Cảnh Sảng hôm 18/9 lên tiếng nói rằng bãi Tư Chính thuộc vùng nước xung quanh quần đảo Trường Sa mà Trung Quốc đòi chủ quyền toàn bộ. Bắc Kinh đồng thời yêu cầu Việt Nam phải ngưng ngay lập tức toàn bộ các hoạt động khai thác dầu khí tại đây.

Hiện phía chính phủ Việt Nam vẫn chưa đưa ra lời bình luận chính thức nào về phát biểu này của Bộ Ngoại giao Trung Quốc.

Bãi Tư Chính được ước tính có trữ lượng khoảng 45 triệu thùng dầu và 172 tỷ mét khối khí đốt. Đây cũng là nơi có những mỏ dầu khí đang khai thác của Việt Nam, đặc biệt là ở bồn trũng Nam Côn Sơn, nơi cung cấp đến 25% nhu cầu điện năng cho Việt Nam.

*******************

Những diễn biến kỳ lạ sau tuyên bố của Cảnh Sảng (VNTB, 22/09/2019)

Sau tuyên bố của phát ngôn viên Bộ ngoại giao Trung Quốc – Cảnh Sảng, tại cuộc họp báo định kỳ hôm thứ Tư, trong đó bác bỏ các cáo buộc của Việt Nam theo đó nói các tàu nghiên cứu Trung Quốc đã xâm phạm quyền tài phán của Hà Nội ở Biển Đông, đã có những diễn biến khó hiểu, nhưng thể hiện phần nào sự lấn lướt của Bắc Kinh trong vấn đề thuộc Bãi Tư Chính.

Sơ đồ Bãi Tư Chính - Ảnh minh họa

Hoãn tọa đàm đến tắt AIS 

Đầu tiên, buổi tọa đàm khoa học Vùng biển Bãi Tư chính và Luật pháp Quốc tế dự kiến diễn ra vào ngày 22/9 đã bị hoãn lại theo tuyên bố ngày 20/9 của Tiến sĩ Luật sư Hoàng Ngọc Giao, Viện trưởng Viện nghiên cứu Chính sách Pháp luật và Phát triển (Viện PLD), trực thuộc Liên hiệp các Hội khoa học kỹ thuật Việt Nam (Liên hiệp Hội)… Lý do, vào chiều ngày 19/9, Viện nhận được công văn số 717/LHHVN-BKHCN&MT của Liên hiệp Hội (cơ quan chủ quản) với nội dung như sau : ‘Theo chỉ đạo của cơ quan chức năng, để có thời gian chuẩn bị và Tọa đàm tốt hơn, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam yêu cầu Viện nghiên cứu Chính sách Pháp luật và Phát triển lùi thời gian tọa đàm trên sau ngày 05/10/2019’.

Mặc dù theo Facebooker Nguyễn Đức, buổi tọa đàm khoa học ‘Vùng biển Bãi Tư chính và Luật pháp Quốc tế’ đã có kế hoạch từ lâu với sự chuẩn bị rất chỉn chu, có sự tham gia của nhiều chuyên gia uy tín !

Tiếp đó, trong một chia sẻ ngày 21/9, của Dự án Đại Sự Ký Biển Đông cho biết. Vào lúc 11g30’ ngày 21/9, gần như toàn bộ nhóm Hải Dương Địa Chất 8 đã biến mất khỏi bản đồ AIS 2 tiếng đồng hồ, chỉ còn mỗi tàu hải cảnh 31302 là vẫn có thể theo dõi được qua AIS vệ tinh. Và theo đánh giá của nhóm này, đây ‘không phải là lần đầu tín hiệu AIS của tàu Hải Dương Địa Chất 8 bị đứt đoạn, nhưng chưa bao giờ lâu như thế này và đồng thời nhiều tàu một lúc’.

Một sự kiện liên quan đến bật tắt AIS vệ tinh chính là vào tối ngày 20/9, tàu hải cảnh 3501 bật tín hiệu AIS đúng một lần cho thấy dường như nó đang rời Đá Chữ Thập hướng về biển Việt Nam. Và cũng vào tối cùng ngày, tàu hải cảnh 3308 cũng hiện diện trên bản đồ AIS, cách giàn khoan Hakuryu 5 khoảng 4-5 hải lý.

Theo nhóm này, có ba lý do để Trung Quốc tắt AIS.

Một là, nhóm tàu Trung Quốc tắt AIS để dễ bề gây hấn ; hai là Trung Quốc sợ dư luận Việt Nam không còn giữ tiếp được kiên nhẫn và gia tăng tiếng nói lên chính phủ Việt Nam, nên sau khi biết chắc Việt Nam sẽ không công khai tin tức, thì Trung Quốc cũng tắt AIS để gây khó khăn cho việc theo dõi của cộng đồng Việt Nam và quốc tế; và ba là nhóm tàu Trung Quốc âm thầm rút về.

AIS (Automatically Identification System) là một hệ thống thông tin liên lạc trợ giúp hàng hải, cho phép các tàu trao đổi những thông tin về nhận dạng vị trí, hướng, tốc độ với nhau hoặc trao đổi với các trạm trên bờ. Và nhờ những thông tin của AIS, mà người dân Việt Nam đã biết rõ hơn các hoạt động xâm phạm chủ quyền lãnh hải tại Bãi Tư Chính của Bắc Kinh, trước khi Nhà nước Việt Nam lên tiếng chính thức.

Trước đó, vào ngày 17/9, Bắc Kinh đã điều tàu Sansha 2 Hao (Tam Sa số 2) đến quần đảo Hoàng Sa để thực hiện kiểm soát các khu vực mà Bắc Kinh cho rằng đó là ‘vùng tranh chấp’. Và tàu này có lượng giãn nước hơn 8.000 tấn ; đi được 6.000 km mà không cần tiếp nhiên liệu và chở tới 400 người.

Vai trò của Đá Chữ Thập tối đa hóa lợi ích Bắc Kinh

Hoạt động của Bãi Tư Chính và sự ‘rút ra – đưa vào’ của đội tàu hải cảnh của Bắc Kinh cho thấy tầm quan trọng của Đá Chữ Thập - 1 rạn san hô thuộc cụm Nam Yết của quần đảo Trường Sa (Huyện Trường Sa, Khánh Hòa), nằm cách biệt về phía tây nam của cụm Nam Yết và về phía đông bắc của cụm Trường Sa, bị Trung Quốc chiếm đóng trái phép từ đầu năm 1988 cho đến nay.

Từ cuối 2013 đầu 2014, phía Trung Quốc tập trung tối đa người, phương tiện để cải tạo mở rộng đá Chữ Thập thành đảo nhân tạo lớn nhất quần đảo Trường Sa. Hiện tại, căn cứ Chữ Thập đã hoàn tất với cụm 7 nhà lớn ở khu vực trung tâm (cao 5-6 tầng) và 30 công trình nhà trung bình, nhỏ khác; 1 đường băng sân bay dài hơn 3.000 m, rộng 50 m phục vụ các loại máy bay vận tải dân dụng, quân sự, du lịch loại nhỏ cất hạ cánh; các đài chỉ huy không lưu, tháp ra đa không lưu và khoảng 30 nhà chứa máy bay dọc đường băng… Ngoài ra, căn cứ này còn có các công trình hiện đại như : tháp hải đăng, tháp điều độ cảng, tháp viễn thông (thu phát sóng 4G), tháp ra đa đối không - đối hải, hệ thống liên lạc vệ tinh, sân vận động trung tâm, trạm quan trắc hải dương, trạm lọc nước biển, bệnh viện tiêu chuẩn cấp 2.

Đặc biệt, tại đá Chữ Thập, phía Trung Quốc xây dựng hệ thống công trình ngầm rất lớn và 9 cầu tàu đảm bảo đón nhận tàu trọng tải hàng vạn tấn...

Bắc Kinh tiếp tục quấy rối tại Bãi Tư Chính của Việt Nam trong thời tiết tốt, và khi thời tiết biến động hay dầu của đoàn tàu sắp cạn, thì ‘nhóm tàu cũng chỉ mất nửa ngày để tới Đá Chữ Thập trú đậu an toàn’.

Trong một diễn biến có liên quan, một bài bình luận trên The Diplomat vào ngày 20/9 của Christopher Sharman cho thấy, các chiến thuật gây hấn của Trung Quốc tại Bãi Tư Chính đóng vai trò là chất xúc tác để tăng cường hợp tác an ninh Việt – Mỹ. Và David Stilwell, trợ lý bộ trưởng ngoại giao Đông Á và Thái Bình Dương, đề cập với Ủy ban Đối ngoại Thượng viện Hoa Kỳ rằng: ở Đông Nam Á, có tiềm năng lớn để tiếp tục mở rộng hợp tác với các đồng minh hiệp ước Thái Lan và Philippines, và với các đối tác quan trọng như Việt Nam, Indonesia và Singapore.

Nguyễn Hiền

*****************

Ấn Độ, Nhật Bản và Hoa Kỳ chuẩn bị đợt tập trận lần thứ 25 (RFI, 22/09/2019)

Trang mạng nhật báo Ấn Độ, The Asian Age ngày 22/09/2019 cho biết lực lượng Hải Quân ba nước Ấn Độ, Nhật Bản và Hoa Kỳ chuẩn bị bước vào cuộc tập trận thường niên Malabar, kéo dài từ ngày 25/09 – 04/10/2019. Cuộc tập trận hải quân Malabar 2019 sẽ diễn ra tại Sasebo, Nhật Bản.

Chiến hạm Ấn Độ, Nhật Bản và Hoa Kỳ thao diễn nhân cuộc tập trận Malabar 2018, ngoài khơi đảo Guam. Ảnh chụp ngày 15/06/2018 US Navy

Theo trang mạng Asian Age, cuộc tập trận Malabar được xem như là một nỗ lực của hải quân ba nước nhằm đối phó với thách thức ngày càng lớn của Trung Quốc. Tham gia cuộc thao diễn năm nay, Ấn Độ sẽ điều chiếc tầu chiến đa năng INS Sakyadri và tầu hộ tống tác chiến chống tầu ngầm INS Kamorta, tầu tiếp liệu INS Shakti và máy bay giám sát P8I.

Cuộc tập trận Malabar 2018 được tổ chức tại đảo Guam, Tây Thái Bình Dương từ ngày 07 – 16/06/2018. Đó cũng là lần đầu tiên Malabar được tiến hành tại khu vực này.

Tập trận Malabar bắt đầu từ năm 1992, giữa hai nước Ấn Độ và Hoa Kỳ. Đến năm 2015, Nhật Bản mới chính thức tham gia do nước này những tranh chấp chủ quyền với Trung Quốc về vùng quần đảo Senkaku mà Bắc Kinh gọi là Điếu Ngư.

Trong những năm gần đây, Hải Quân Trung Quốc gia tăng ảnh hưởng trong khu vực gây lo ngại cho nhiều nước láng giềng. Nhất là mới đây, Việt Nam phải đối đầu với Trung Quốc tại vùng Biển Đông nơi mà tập đoàn dầu khí Ấn Độ ONGC Videsh có tham gia vào việc thăm dò dầu khí ở lô 06.1.

Minh Anh

*******************

Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam được nói yêu cầu Trung Quốc tôn trọng chủ quyền Việt Nam ở Biển Đông (VOA, 21/09/2019)

Phó Thủ tướng Việt Nam Vũ Đức Đam yêu cầu Trung Quốc tôn trọng chủ quyền của Việt Nam ở Biển Đông khi ông gặp gỡ người đồng cấp của Trung Quốc hôm thứ Bảy, theo truyền thông trong nước, giữa bối cảnh các tàu khảo sát của Trung Quốc bị cáo buộc xâm phạm vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam trong những tháng qua.

Phó Thủ tướng Việt Nam Vũ Đức Đam (trái) gặp gỡ Ủy viên Thường vụ Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng Quốc vụ viện Trung Quốc Hàn Chính tại Hội chợ và Hội nghị Thượng đỉnh Thương mại - Đầu tư Trung Quốc - ASEAN lần thứ 16, thành phố Nam Ninh, Trung Quốc, ngày 21 tháng 9, 2019.

Ông Vũ Đức Đam được nói là đã đưa ra những phát biểu này với Ủy viên Thường vụ Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng Quốc vụ viện Trung Quốc Hàn Chính tại Hội chợ và Hội nghị Thượng đỉnh Thương mại - Đầu tư Trung Quốc - ASEAN lần thứ 16, tổ chức tại thành phố Nam Ninh ở tây nam Trung Quốc.

"Phó Thủ tướng đã nêu rõ lập trường của Việt Nam về vấn đề Biển Đông, đề nghị Trung Quốc tôn trọng quyền và lợi ích chính đáng của Việt Nam, không để tiếp diễn tình hình phức tạp trên biển", bản tin của Thông tấn xã Việt Nam nói nhưng không cung cấp thêm chi tiết.

Không rõ phía Trung Quốc đáp lại cụ thể như thế nào. Bản tin của thông tấn xã dẫn lời ông Hàn Chính nói rằng Trung Quốc "coi trọng phát triển quan hệ láng giềng hữu nghị, hợp tác toàn diện với Việt Nam".

Tân Hoa Xã của nhà nước Trung Quốc không nhắc đến yêu cầu này của Việt Nam trong bản tin đăng trên trang tiếng Anh của họ nhưng đề cập đến "niềm tin lẫn nhau về chính trị" trong các phát biểu của ông Hàn và và ông Đam, điều mà phía Việt Nam không nhắc tới trong các bản tin chính thức.

"Ông Hàn nói Trung Quốc và Việt Nam cần tăng cường niềm tin lẫn nhau về chính trị, tăng cường đoàn kết và hợp tác, củng cố sự ủng hộ của công chúng đối với mối quan hệ song phương, để đảm bảo sự phát triển vững chắc và ổn định của quan hệ song phương", Tân Hoa Xã nói.

Ông Hàn cũng được nói là kì vọng Việt Nam sẽ đóng một vai trò tích cực trong việc thúc đẩy sự phát triển của quan hệ Trung Quốc - ASEAN vì Việt Nam sẽ giữ chức chủ tịch luân phiên ASEAN vào năm sau.

Hãng tin nhà nước Trung Quốc cho biết ông Đam nói rằng "phát triển quan hệ với Trung Quốc là ưu tiên hàng đầu của ngoại giao Việt Nam, bày tỏ sự sẵn sàng hợp tác với Trung Quốc để tăng cường niềm tin lẫn nhau về chính trị, củng cố tình hữu nghị và thúc đẩy phát triển quan hệ ASEAN - Trung Quốc".

Cuộc trao đổi giữa ông Đam và ông Hàn là lần tiếp xúc mới nhất giữa các nhà lãnh đạo của hai nước liên quan đến tình hình căng thẳng ở Biển Đông vì tranh chấp chủ quyền, trong khi Việt Nam và Trung Quốc vẫn tiếp tục lời qua tiếng lại về hoạt động của nhóm tàu khảo sát địa chấn Hải Dương 8 của Trung Quốc trong vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam những tháng qua.

Trung Quốc hôm thứ Tư chỉ trích Việt Nam "vi phạm nghiêm trọng" các quyền và lợi ích của Trung Quốc với việc khoan thăm dò dầu khí trong vùng biển quanh Bãi Vạn An (Việt Nam gọi là Bãi Tư Chính) mà Trung Quốc tuyên bố chủ quyền, và kêu gọi Việt Nam "ngừng ngay" các hoạt động này.

"Các hoạt động của Trung Quốc trong vùng biển thuộc thẩm quyền tài phán của Trung Quốc ở Nam Hải là hợp pháp, đúng đắn và không thể bị khiển trách", người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Cảnh Sảng nói.

Mỹ đã lên tiếng mạnh mẽ ủng hộ Việt Nam và đả kích Trung Quốc về điều mà Washington gọi là "chiến thuật hiếp đáp" của Bắc Kinh nhằm khẳng định những tuyên bố chủ quyền của mình ở Biển Đông.

Phát biểu trong một phiên điều trần trước một ủy ban của Thượng viên Hoa Kỳ hôm thứ Tư, Trợ lí Ngoại trưởng Hoa Kỳ Văn phòng Sự vụ Đông Á và Thái Bình Dương, David Stilwell, nói Trung Quốc đang "thách thức trật tự tự do và rộng mở" trong khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương bằng cách ngăn chặn các nước trong vùng tiếp cận nguồn dự trữ năng lượng trên Biển Đông nhằm lập ra một trật tự mới có lợi cho họ.

********************

Bãi Tư Chính : Người dân Việt Nam ‘chờ tin chính phủ’ (BBC, 20/09/2018)

Người dân Việt Nam "sốt ruột" và muốn chính phủ "mạnh mẽ hơn" sau khi Trung Quốc khẳng định Bãi Tư Chính thuộc về họ, theo ý kiến nhà quan sát từ Hà Nội.

Tàu Hải Dương 8 lần đầu tiên vào Bãi Tư Chính là đầu tháng Bảy, lần thứ hai vào hôm 13/8, và lần thứ ba, hôm 7/9

Trung Quốc vừa nói Việt Nam phải chấm dứt các hoạt động khoan tìm dầu khí đơn phương tại Bãi Tư Chính, nơi mà Trung Quốc gọi là Vạn An Than, và có tên tiếng Anh là Vanguard Bank.

'Sốt ruột'

Phát biểu trong Bàn tròn Thứ Năm của BBC hôm 19/9, Tiến sĩ Hoàng Ngọc Giao nói người Việt Nam "rất sốt ruột".

"Họ rất mong muốn chính phủ Việt Nam cần phải có những động thái mạnh mẽ hơn nữa trên trường quốc tế", vị Viện trưởng Viện nghiên cứu Chính sách Pháp luật ở Hà Nội nói.

Ông Hoàng Ngọc Giao nhận định qua diễn biến ở Bãi Tư Chính vài tháng qua, Trung Quốc rất tinh vi trong việc thực hiện các hành vi xâm chiếm vùng biển cũng như đe dọa đến quyền chủ quyền của Việt Nam ở một khu vực mà theo Công ước Luật biển quốc tế là hoàn toàn không thuộc về Trung Quốc".

Trong cuộc họp báo định kỳ hôm thứ Tư, phát ngôn nhân Bộ Ngoại giao Cảnh Sảng lên tiếng bác bỏ các cáo buộc của Việt Nam theo đó nói các tàu nghiên cứu Trung Quốc đã xâm phạm quyền tài phán của Hà Nội ở Biển Đông.

"Việt Nam đã đơn phương tiến hành các hoạt động khai thác dầu khí từ tháng Năm tới nay, và việc này vi phạm nghiêm trọng các quyền và lợi ích của Trung Quốc, đồng thời vi phạm các thỏa thuận song phương giữa Trung Quốc và Việt Nam", ông Cảnh Sảng nói trong đoạn băng do kênh truyền hình chính thức phát bằng tiếng Anh của nhà nước Trung Quốc, CGTN, đăng tải.

"Cũng rất may là đã có những tiếng nói từ bên ngoài, mà có thể nói đầu tiên là Hoa Kỳ, lên tiếng những hành vi áp chế xâm phạm vùng đặc quyền kinh tế cũng như là quyền khai thác tài nguyên của Việt Nam", ông Giao chia sẻ.

Ông Hoàng Ngọc Giao cho rằng Việt Nam cần khởi kiện Trung Quốc.

"Hiện nay, cái bức xúc, và vấn đề mà dư luận Việt Nam mong muốn là phải khởi kiện Trung Quốc để chứng minh rằng những lời của ông Cảnh Sảng bảo Việt Nam vi phạm công ước luật biển là không có căn cứ".

"Nếu Trung Quốc cho rằng khu vực Bãi Tư Chính là của Trung Quốc thì Trung Quốc hãy dũng cảm cùng với Việt Nam đưa vụ việc này, giải thích và áp dụng Công ước Luật biển năm 1982, ra trước Cơ quan Tài phán Quốc tế để được phân xử một cách khách quan".

Tàu hải cảnh Trung Quốc trong vụ giàn khoan HD-981 hồi năm 2014

Nguy cơ

Phát biểu ở Bàn tròn Thứ Năm, Tiến sĩ Hà Hoàng Hợp, ở Hà Nội, nói về sức ép gần đây của Trung Quốc.

"Theo những thông tin bên ngoài chúng tôi được cung cấp, ngay từ hồi đầu tháng Năm, Trung Quốc ép Việt Nam đuổi hết các công ty khai thác dầu khí của tất cả các nước đang hoạt động khai thác dầu khí trên biển của Việt Nam phải ra khỏi chỗ đó, bất kể đó là vùng đặc quyền kinh tế hay thềm lục địa của Việt Nam".

Ông Hà Hoàng Hợp kể : "Việt Nam đã kiên nhẫn chờ nhưng đến ngày 3/7 họ đưa tàu Hải Dương 8 cùng một nhóm tàu vào".

"Lẽ ra, đến ngày 15/9 dàn khoan liên doanh giữa Việt Nam và Nga đã hoàn thành nhiệm vụ và rút. Nhưng họ chưa hoàn thành, và phía Trung Quốc vẫn tiếp tục để tàu đó quấy trong vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam".

Ông Hà Hoàng Hợp lo ngại : "Thực sự từ đầu tháng Chín đến giờ, mức độ phức tạp không tăng nhưng độ căng thẳng để dẫn đến xung đột quân sự tăng lên rất nhiều".

Ông Hoàng Ngọc Giao cũng nhấn mạnh rằng theo ông, phải chỉ ra Trung Quốc đang dùng vũ lực ở Bãi Tư Chính.

"Họ dùng tàu thuyền, vòi rồng lớn, tàu có vũ trang, chèn ép, đâm vào các tàu của cảnh sát biển Việt Nam".

'Không chiến tranh'

Tham gia Bàn tròn Thứ Năm, nhà hoạt động người Mỹ gốc Việt, Nancy Nguyễn, nói cô cho rằng sẽ không có chiến tranh.

"Trung Quốc sẽ mềm nắn rắn buông và không để xảy ra giao tranh trên biển".

"Việt Nam cũng hiểu rõ điều đó, cho nên, đối với Mỹ, Việt Nam có lẽ sẽ tiếp tục thực hiện chiến thuật họ đã sử dụng từ trước tới nay. Tức là sẽ ký kết một số những đòi hỏi của nước Mỹ nếu Mỹ ép buộc, tuy nhiên về cơ bản có lẽ sẽ không có thay đổi gì nhiều".

Cô chia sẻ thêm : "Hiện nay tình hình Bãi Tư Chính là rất căng thẳng nên khả năng Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng đi Mỹ là rất dễ hiểu".

"Có lẽ một trong những kết quả mà Việt Nam hy vọng là với chuyến đi này Hoa Kỳ có thể giúp Việt Nam tiếp tục lên tiếng mạnh mẽ hơn để tránh những xung đột quân sự với Trung Quốc".

"Tuy nhiên nếu tình hình Bãi Tư Chính bớt căng thẳng thì quan hệ Việt - Mỹ có thể chỉ dừng ở mức đó chứ không tiến một bước lâu dài như nhiều người trông đợi", cô Nancy Nguyễn nói.

Tuyên bố của ông Cảnh Sảng được đưa ra sau khi phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Việt Nam hôm 12/9 nói Hà Nội cương quyết phản đối việc tàu nghiên cứu Hải Dương Địa Chất 8 của Trung Quốc tiếp tục vi phạm chủ quyền lãnh thổ và quyền tài phán của Việt Nam ở vùng biển của Việt Nam.

Trung Quốc muốn 'khai thác chung'

Từ nhiều năm trước, Trung Quốc đề ra nguyên tắc "chủ quyền của Trung Quốc, tạm gác tranh chấp, hợp tác khai thác" (Zhuquan zai wo, gezhi zhengyi, gongtong kaifa).

Và khu vực đầu tiên do Trung Quốc đề nghị cùng khai thác chính là Bãi Tư Chính (Vanguard Bank).

Từ 2005 tới 2008, lại có một đề nghị với ba công ty dầu khí Trung Quốc, Việt Nam, Philippines hãy cùng khai thác ở Trường Sa.

Năm 2011, Philippines đưa ra đề xuất cùng khai thác.

Tất cả những đề nghị này tới nay đều thất bại.

Tuy nhiên, trong diễn tiến đáng chú ý, tháng 11/2018, Philippines và Trung Quốc đã ký Bản ghi nhớ về hợp tác khai thác dầu khí, trong lúc ông Tập Cận Bình thăm Manila.

Theo đó, hai bên sẽ thành lập ủy ban liên quan để thương lượng việc hợp tác khai thác.

Mới đây xuất hiện bài nghiên cứu "Cooperative Research Report on Joint Development in the South China Sea : Incentives, Policies & Ways Forward" (Báo cáo nghiên cứu hợp tác về phát triển chung ở Biển Đông : Ưu đãi, chính sách và cách thức chuyển tiếp), công bố ngày 27/05/2019.

Đây là bài của 8 tám giả từ 6 quốc gia (Brunei, Trung Quốc, Indonesia, Malaysia, Việt Nam và Philippines).

Một trong các đề xuất của bài này là "bắt đầu cùng khai thác ở những khu vực chỉ có hai nước tranh chấp".

Bài này viết : "Cùng khai thác song phương tỏ ra dễ dàng hơn khi tranh chấp hàng hải mang tính chất song phương".

"Một số khu vực hứa hẹn cho khai thác chung song phương gồm : ngoài cửa vịnh Bắc Bộ (chỉ có Trung Quốc và Việt Nam tranh chấp), Bãi Tư Chính (Vanguard Bank, chỉ có Trung Quốc và Việt Nam đòi), Bãi Cỏ Rong (chỉ có Trung Quốc và Philippines đòi)", bài này viết.

*********************

Bắc Kinh nói Việt Nam vi phạm quyền và lợi ích của Trung Quốc ở Biển Đông (VOA, 19/09/2019)

Bắc Kinh ngày 18/9 nói Việt Nam vi phạm nghiêm trọng quyền và lợi ích của Trung Quốc khi tiến hành khai thác dầu khí đơn phương trong khu vực Bãi Tư Chính kể từ tháng 5 năm nay.

Phát ngôn nhân Bộ Ngoại giao Trung Quốc Cảnh Sảng

Phát biểu trong cuộc họp báo thường kỳ, phát ngôn nhân Bộ Ngoại giao Trung Quốc, Cảnh Sảng, nhấn mạnh Trung Quốc có chủ quyền tại Trường Sa và quyền chủ quyền, quyền tài phán tại khu vực Bãi Tư Chính kế đó và rằng điều này có cơ sở vững chắc về lịch sử và pháp lý.

Tuyên bố của ông Cảnh được đưa ra đáp câu hỏi của phóng viên liên quan đến phản ứng của phía Việt Nam về việc tàu khảo sát Hải Dương 8 cùng các tàu hộ tống của Bắc Kinh trở lại thềm lục địa và vùng đặc quyền kinh tế Việt Nam hôm 13/8. Trước đó, nhóm tàu vừa kể đã bị phát hiện trong khu vực này từ đầu tháng 7 đến ngày 7/8 thì rút đi.

Tại cuộc họp báo hôm 16/8, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam Lê Thị Thu Hằng cho biết Hà Nội mạnh mẽ phản đối việc Trung Quốc ‘tái diễn vi phạm nghiêm trọng’ vùng biển nằm hoàn toàn trong quyền chủ quyền và tài phán của Việt Nam theo các điều khoản trong Công ước Liên hiệp quốc về Luật Biển. Bà Hằng nói bất cứ hành động nào can thiệp vào hoạt động khai thác dầu khí của Việt Nam trong lãnh hải Việt Nam là vi phạm luật quốc tế.

Phát ngôn viên Cảnh Sảng của Bộ Ngoại giao Trung Quốc phản pháo rằng việc Hà Nội khai thác dầu khí ở Bãi Tư Chính từ tháng 5 năm nay vi phạm thỏa thuận song phương, trong đó có Thỏa thuận về những nguyên tắc cơ bản chỉ đạo giải quyết vấn đề trên biển giữa Việt Nam với Trung Quốc, vi phạm Điều 5 trong Tuyên bố về Ứng xử của các bên ở Biển Đông, và vi phạm các điều khoản liên quan trong Công ước Liên hiệp quốc về Luật Biển.

Ông Cảnh yêu cầu phía Việt Nam ‘ngưng ngay lập tức các hoạt động đơn phương xâm phạm để trả lại sự bình yên cho các vùng biển liên quan’.

Bộ Ngoại giao Trung Quốc tuyên bố các hoạt động của Trung Quốc trong các vùng biển dưới quyền tài phán của Trung Quốc ở Biển Đông là hợp pháp, hợp lý và không có gì phải phàn nàn.

"Chúng tôi muốn tiếp tục làm việc với phía Việt Nam để xử lý các vấn đề liên quan thỏa đáng thông qua các cuộc tham vấn hữu nghị", ông Cảnh nói.

**********************

Nhà ngoại giao Mỹ : Trung Quốc 'đe dọa, bắt nạt' Việt Nam và các nước ASEAN (VOA, 19/09/2019)

Nhà ngoại giao cao cấp nhất của Mỹ về các vấn đề Châu Á, David Stilwell, vừa ra trước một ủy ban của Thượng viện Hoa Kỳ hôm 18/9, lên án "các hành vi đe dọa, bắt nạt" của Trung Quốc đối với Việt Nam và các nước ASEAN, để đẩy mạnh nghị trình khu vực của mình.

Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ David R. Stilwell từng là một tướng lãnh không quân Mỹ (DOD)

Phát biểu trước Ủy ban Đối ngoại Thượng viện Hoa Kỳ hôm thứ Tư, Trợ lý Ngoại trưởng David Stilwell tố Trung Quốc là tìm cách gây ảnh hưởng bằng cách một mặt, chiêu dụ một số nước, và mặt khác bắt nạt các nước như Việt Nam, để đẩy mạnh nghị trình của Bắc Kinh giữa một cuộc đôi co đang leo thang với Hoa Kỳ về vấn đề chiến lược và thương mại.

Ông Stilwell nói Trung Quốc đang thách thức "trật tự tự do và mở rộng" trong khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương, ngăn chặn các nước trong vùng tiếp cận nguồn dự trữ năng lượng trên Biển Đông.

Trợ lý Ngoại trưởng Stilwell nói :

"Bắc Kinh đang theo đuổi một viễn kiến khác cho khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương, tìm cách lập ra một trật tự mới có lợi cho họ, và qua đó, đặt Trung Quốc vào vị thế cạnh tranh chiến lược với tất cả các bên đang cố duy trì một trật tự tự do, cởi mở của nhiều nước có quyền tự quyết".

Nhà ngoại giao Mỹ đề cập tới các hành động của Trung Quốc từ đầu tháng Bảy năm nay, nhiều lần đưa tàu khảo cứu địa chất cùng đội tàu hộ vệ hùng hậu và lực lượng dân quân tới gần Bãi Tư Chính, để dọa nạt Việt Nam và các nước ASEAN khác, ngăn cản các nước này tiến hành các dự án khai thác dầu khí trong khu vực.

Ông nói :

"Bằng việc lặp lại các hành động bất hợp pháp và quân sự hóa các đảo, bãi đá đang tranh chấp, Bắc Kinh đã và đang tiếp tục ngăn chặn các thành viên ASEAN tiếp cận các trữ lượng năng lượng trị giá hơn 2,5 nghìn tỷ đô la".

Trong bài phát biểu hôm thứ Tư 18/9, Trợ lý Ngoại trưởng Stilwell tỏ ra thận trọng khi nhắc tới Trung Quốc, ông gọi Trung Quốc là "nước cạnh tranh chiến lược", và bày tỏ lo ngại về tính chất độc tài của Trung Quốc trong nỗ lực áp đặt một trật tự khu vực và trật tự thế giới mới.

"Chúng tôi đặc biệt quan ngại về cách Bắc Kinh sử dụng các biện pháp chiêu dụ và trừng phạt kinh tế bóp méo thị trường, và các hành động đàn áp để thuyết phục các nước khác phải tuân thủ nghị trình chính trị và an ninh của Bắc Kinh. "

Ông tố cáo chính quyền Trung Quốc sử dụng các chính sách không phù hợp với thương mại tự do công bằng, kể cả không cho tiếp cận thị trường, các hành vi mờ ám, thao túng đồng nguyên, đánh cắp tài sản trí tuệ…

Về dự án xây dựng cơ sở hạ tầng liên lục địa ‘Vành Đai, Con Đường’, nhà ngoại giao Mỹ tố cáo Trung Quốc là cho một số nước đang phát triển vay những món nợ khổng lồ để xây dựng cơ sở hạ tầng, bất chấp tai hại đối với môi trường, trong nhiều trường hợp dẫn tới tình trạng các nước này phải lệ thuộc vào Bắc Kinh vì không có khả năng thanh toán.

Buổi điều trần diễn ra giữa lúc Trung Quốc và Hoa Kỳ đang đối đầu nhau trong một cuộc chiến tranh thương mại ngày càng leo thang, và trong bối cảnh Trung Quốc đang cạnh tranh để giành các lợi ích tại Châu Á với cường quốc hàng đầu thế giới trong nhiều lĩnh vực, trong đó có công nghệ, đầu tư và hoạt động hàng hải.

Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ đặc trách Châu Á nhắc lại vai trò và những đóng góp của Hoa Kỳ cho khu vực trong nhiều thập kỷ qua. Ông nêu bật chính sách của Hoa Kỳ được dựa trên những nguyên tắc được công nhận từ lâu : tự do hàng hải, kinh tế thị trường và môi trường đầu tư minh bạch, rộng mở ; thương mại tự do, công bằng, đôi bên cùng có lợi ; nguyên tắc cai trị tốt đẹp, tôn trọng nhân quyền và các quyền tự do căn bản, cổ võ cho các quan hệ thân thiện giữa các quốc gia dựa trên sự tôn trong nguyên tác quyền bình đẳng và tự quyết của nhân dân các nước.

Nhà ngoại giao Mỹ nhấn mạnh đó không chỉ là những giá trị của người Mỹ, mà đó là những giá trị toàn cầu, và được chấp nhận trên khắp khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương.

Ông nói những giá trị đó và những sáng kiến kinh tế của Hoa Kỳ đã giúp nhiều quốc gia trong khu vực sử dụng đầu tư tư nhân như một con đường dẫn tới phát triển bền vững.

Ông nói về mặt an ninh, mục đích của Hoa Kỳ là xây dựng một mạng lưới mạnh mẽ, linh động, gồm các đối tác an ninh chia chung viễn kiến với Mỹ, để bảo đảm tự do hàng hải và các quyền sử dụng biển hợp pháp khác, và để giải quyết những thách thức chung trong khu vực.

Trong cuộc điều trần trước Ủy ban Đối ngoại Thượng viện hôm 18/9, nhà ngoại giao hàng đầu đặc trách Châu Á của Mỹ, còn đề cập tới một số vấn đề khác như các cuộc biểu tình thân dân chủ ở Hong Kong, và chính sách của Trung Quốc đàn áp người Duy Ngô Nhĩ ở Tân Cương.

Ông David Stilwell là một cựu tướng lãnh không quân phục vụ trong quân đội Hoa Kỳ 35 năm. Ông rời quân ngũ với cập bậc Thiếu Tướng, trở thành nhà ngoại giao cao cấp của Mỹ về các vấn đề Đông Á-Thái Bình Dương vào ngày 20/6 sau khi được Thượng viện Mỹ phê chuẩn.

Hoài Hương

*******************

Quan chức Mỹ phê phán 'hành vi ác ý' của Trung Quốc với Việt Nam (BBC, 19/09/2019)

Trợ lý Ngoại trưởng, ông David Stilwell nêu ra trước Ủy ban Đối ngoại Thượng viện Thượng viện Mỹ hôm 18/9 các hành vi 'bắt nạt và đàn áp' của Trung Quốc với Việt Nam, Hong Kong.

Người Phillippines biểu tình phản đối Trung Quốc bắt nạt Philippines và Việt Nam trên Biển Đông năm 2014

Đây là lần đầu tiên ông David Stilwell trình bày trước Ủy ban Đối ngoại Thượng viện Hoa Kỳ từ khi ông nhậm chức vào tháng Sáu vừa qua.

Bài phát biểu của ông đề cập tầm nhìn của Hoa Kỳ về khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương, hành động của Trung Quốc trong khu vực và vấn đề Hong Kong.

Trợ lý Ngoại trưởng Hoa Kỳ đặc trách Đông Á-Thái Bình Dương David Stilwell, ảnh chụp ngày 17/7/2019 tại Seoul. (Photo by Ahn Young-joon / POOL / AFP)

Hành vi bắt nạt của Trung Quốc trên Biển Đông

Dưới một đề mục có tiêu đề "Các hành vi ác ý của Trung Quốc", ông David Stilwell nhắc đến sự việc tàu Trung Quốc khảo sát địa chất gần Bãi Tư Chính, "mang theo lực lượng bảo vệ bờ biển có vũ trang để đe dọa Việt Nam và các nước quốc gia ASEAN trong hoạt động phát triển tài nguyên dầu khí ở Biển Đông".

"Thông qua việc lặp lại các hành động bất hợp pháp và quân sự hóa tại các khu vực đang tranh chấp, Bắc Kinh đã và đang tiếp tục ngăn chặn các thành viên ASEAN tiếp cận hơn 2,5 nghìn tỷ đô la nguồn năng lượng dự trữ".

Nhắc đến các chuyến công du gần đây của ông Pompeo, ông David Stilwell cho hay rằng tại Hội nghị Ngoại trưởng Đông Á tổ chức tại Thái Lan, ông Pompeo đã tuyên bố rõ ràng về việc Trung Quốc có hành vi bắt nạt trên Biển Đông.

Ông Pompeo đồng thời kêu gọi ASEAN và Trung Quốc thúc đẩy việc xây dựng Bộ Quy tắc Ứng xử "có ý nghĩa, phù hợp với Công ước của Liên Hiệp Quốc về Luật Biển (UNCLOS)".

"Trong khi Chiến lược Hoa Kỳ-Ấn Độ-Thái Bình Dương đã đạt được tiến bộ đáng kể nhằm củng cố và thúc đẩy một trật tự tự do và cởi mở ở khu vực Ấn Độ - Thái Bình Dương, chúng tôi ngày càng lo ngại rằng một số nước đang tích cực tìm cách thách thức trật tự này. Chúng tôi cam kết hợp tác với bất kỳ quốc gia nào tuân thủ luật, nhưng sẽ chống lại bất kỳ quốc gia nào bóc lột quốc gia khác để làm họ suy yếu", ông David Stilwell cho hay trong bài phát biểu.

Về mặt kinh tế, ông David Stilwell nhận định rằng "chính phủ Trung Quốc sử dụng một hệ thống chính sách không phù hợp với tự do và công bằng thương mại, bao gồm hạn chế tiếp cận thị trường ; quy trình pháp lý không minh bạch và phân biệt ; thao túng tiền tệ ; ép buộc chuyển giao công nghệ ; trộm cắp tài sản trí tuệ ; và tạo ra năng lực công nghiệp phi thị trường để biến Bắc Kihn thành một trung tâm sản xuất bằng cách bóc lột các nước khác".

"Như Chiến lược An ninh Quốc gia của Tổng thống Donald Trump đã chỉ ra, chúng tôi đặc biệt quan tâm tới việc Bắc Kinh sử dụng các biện pháp và hình phạt kinh tế để làm rối loạn thị trường, gây ảnh hưởng, và đe dọa để thuyết phục các quốc gia khác chú ý đến chương trình nghị sự chính trị và an ninh của Trung Quốc.

Việc Bắc Kinh theo đuổi một tầm nhìn có tính đàn áp tại Ấn Độ-Thái Bình Dương là nhằm tái sắp xếp trật tự khu vực theo cách họ muốn và đặt Trung Quốc vào vị thế cạnh tranh chiến lược với tất cả những quốc gia có chủ quyền đang tìm cách giữ gìn một trật tự tự do và cởi mở".

Đề cập đến sáng kiến Vành đai Con đường của ông Tập Cận Bình, ông David Stilwell nói Bắc Kinh "đã đổ hàng trăm tỷ đô là vào hầu hết các quốc gia đang phát triển thông qua các khoản vay mờ ám, khiến các nước này sa vào bẫy nợ, hủy hoại môi trường, và thường trao cho Bắc Kinh quyền hạn quá mức trong các quyết định liên quan đến chính trị, chủ quyền của các nước này.

Và rằng "Ở những lĩnh vực Trung Quốc hành động theo cách làm suy yếu các luật lệ quốc tế, Mỹ buộc phải phản ứng".

Ông David Stilwell khẳng định Mỹ đã nhiều lần bày tỏ quan ngại trước hành động Trung Quốc bắt nạt Đài Loan, và sẽ không ngần ngại phơi bày "các hành động Trung Quốc phá hoại trật tự quốc tế" và "phá hoại nỗ lực thúc đẩy hòa bình và thịnh vượng tại Ấn Độ-Thái Bình Dương trong nhiều thập kỷ".

"Chúng tôi cũng sẽ không im lặng về sự đàn áp của chính phủ Trung Quốc tại Mỹ. Như Ngoại trưởng Pompeo đã nói, cuộc khủng hoảng nhân quyền đang diễn ra ở Trung Quốc thực sự là vết bẩn của thế kỷ".

Vấn đề Hong Kong

Ông David Stilwell nhận định rằng Hong Kong là vấn đề đáng quan ngại trong vài tháng gần đây.

"Sự phát triển đáng kinh ngạc của Hong Kong thành một trung tâm tài chính và thương mại toàn cầu là dựa trên xã hội cởi mở, pháp trị và tôn trọng các quyền cơ bản và quyền tự do. Sự phát triển này vẫn tiếp tục ngay cả sau khi Hong Kong được trả lại cho Trung Quốc vào năm 1997 là nhờ Trung Quốc đảm bảo với Vương quốc Anh trong Tuyên bố Trung-Anh là Hong Kong sẽ được duy trì quyền tự chủ và tự do như được phản ánh trong Luật cơ bản Hong Kong", theo bài phát biểu của David Stilwell.

"Giữ vững quyền tự chủ này cũng là mục đích của Chính sách Hoa Kỳ-Hong Kong. Đạo luật năm 1992, đã định hình chính sách của Hoa Kỳ đối với Hong Kong kể từ đó.

Chúng tôi tin rằng các quyền tự do biểu đạt và tụ tập ôn hòa - các giá trị cốt lõi mà chúng tôi chia sẻ với Hong Kong phải được bảo vệ mạnh mẽ.

Hong Kong nằm dưới sự kiểm soát của Bắc Kinh dưới hình thức một quốc gia, hai chế độ. Người biểu tình ở Hong Kong chỉ yêu cầu Bắc Kinh giữ những lời hứa được đưa ra trong Tuyên bố chung và Luật cơ bản.

Bắc Kinh đã nhiều lần phản ứng bằng cách đổ lỗi cho Chính phủ Hoa Kỳ đã can thiệp và công khai danh tính của cán bộ ngoại giao Hoa Kỳ, đặt họ vào các tình huống nguy hiểm".

"Trung Quốc đã không cung cấp bằng chứng nào về việc Mỹ can thiệp, đứng sau các cuộc biểu tình ở Hong Kong, bởi vì nó không tồn tại.

Người Hong Kong xuống đường vì Bắc Kinh đang phá vỡ cam kết một quốc gia, hai thể chế.

Như Bộ trưởng Pompeo đã quan sát, những người biểu tình yêu cầu Bắc Kinh duy trì các cam kết của mình theo Tuyên bố chung và Luật cơ bản.

Và như Tổng thống Trump đã nói, chúng tôi mong đợi một giải pháp nhân văn đối với người biểu tình. Hoa Kỳ ủng hộ biểu tình ôn hòa và tự do ngôn luận".

Cán bộ Hải quân Việt Nam và Hoa Kỳ trong một khóa đào tạo về cứu hộ cứu nạn trên biển năm 2012

Tầm nhìn Mỹ - Ấn Độ-Thái Bình Dương

Ông David Stilwell cho hay trong thời gian đầu ở vị trí trợ lý Ngoại trưởng Mỹ, ông đã cùng ông Pompeo thúc đẩy chiến lược Ấn Độ-Thái Bình Dương, với tầm nhìn "về một Ấn Độ-Thái Bình Dương tự do và cởi mở được xây dựng trên nền tảng các nguyên tắc chung đã mang lại lợi ích cho tất cả các quốc gia trong khu vực, bao gồm cả việc tôn trọng chủ quyền và độc lập của tất cả các quốc gia, bất kể quy mô quốc gia đó thế nào".

Nhắc lại lịch sử từ Thế chiến II, khu vực Ấn Độ - Thái Bình Dương đã thoát nghèo và chế độ độc tài, trở thành một khu vực có dân chủ và là nơi thu hút động lực của tăng trưởng kinh tế toàn cầu, ông David Stilwell nhấn mạnh rằng đó là nhờ sự tham gia của Hoa Kỳ với các nguyên tắc được tuân thủ và khuyến khích, như tự do hàng hải ; kinh tế thị trường và môi trường đầu tư cởi mở ; tôn trọng quyền con người và các quyền tự do cơ bản ; tôn trọng nguyên tắc quyền bình đẳng và quyền tự quyết của các quốc gia.

"Đây không chỉ là giá trị của Hoa Kỳ mà chúng đã được chia sẻ trên toàn cầu và trên toàn khu vực Ấn Độ - Thái Bình Dương".

Ông David Stilwell cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc xây dựng một mạng lưới các đối tác "có cùng quan điểm để thúc đẩy sự ổn định trong khu vực ; đảm bảo tự do hàng hải và cá luật khác liên quan đến sử dụng biển ; và giải quyết các thách thức chung trong khu vực".

*****************

Thượng viện Mỹ điều trần về hành động của Trung Quốc ở Biển Đông (RFA, 19/09/2019)

Một phiên điều trần về hành động của Trung Quốc ở khu vực Biển Đông trong thời gian qua đã diễn ra tại Ủy ban Đối ngoại Thượng viện Mỹ hôm 18/9 vừa qua.

Hình minh họa. Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ phụ trách khu vực Đông á Thái Bình Dương David Stilwell tại Manila, Philippines hôm 16/7/2019  US Embassy

Phát biểu tại buổi điều trần, Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ phụ trách Đông Á và các vấn đề Thái Bình Dương, David Stilwell nêu lên nhận định về các hoạt động của của Trung Quốc tại vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam từ đầu tháng 7 đến nay.

"Hành động này nhằm đe dọa Việt Nam và những thành viên khác của ASEAN không được khai thác nguồn tài nguyên dầu khí trên Biển Đông", ông Stilwell nói trước Thượng viện.

Từ hôm 3/7 đến nay, Trung Quốc đã liên tục điều tàu Hải Dương 8 cùng các tàu hải cảnh và dân binh hộ tống vào khu vực phía bắc Bãi Tư Chính của Việt Nam. Đồng thời từ giữa tháng 6, Trung Quốc cũng cho tàu hải cảnh vào quấy nhiễu những hoạt động khai thác dầu khí của Việt Nam ở lô 06.1 thuộc Bãi Tư Chính.

Đồng thời, từ tháng 5, Trung Quốc cũng cho tàu hải cảnh vào bãi Luconia do Malaysia kiểm soát để quấy nhiễu hoạt động khai thác dầu khí của nước này.

Lặp lại những gì Bộ Ngoại giao Mỹ đã từng nói vào tháng trước, ông Stilwell cho biết : "Thông qua liên tiếp nhiều hành động bất hợp pháp và quân sự hóa trái phép các thực thể tranh chấp, Bắc Kinh đã và đang ngăn chặn những thành viên ASEAN tiếp cận trữ lượng năng lượng có thể khai thác với giá trị hơn 2.500 tỷ đô la".

Bộ Ngoại giao và Bộ Quốc phòng Mỹ từ tháng 7 đến nay đã nhiều lần lên tiếng chỉ trích hành động của Trung Quốc, gọi đây là hành động bắt nạt các nước láng giềng. Bộ Ngoại giao Mỹ nhận định Trung Quốc muốn Việt Nam phải bỏ các hợp tác dầu khí với các quốc gia khác chỉ để hợp tác với các công ty thuộc nhà nước Trung Quốc.

Tại phiên điều trần, ông Stilwell cũng thừa nhận việc Trung Quốc đang quân sự hóa nhanh chóng khu vực Biển Đông. Ông nhìn nhận các cuộc tập trận của Trung Quốc ở Biển Đông không chỉ nhắm đến Mỹ mà còn gửi thông điệp đến các nước khác, bao gồm Đài Loan rằng họ đang đứng trước mối đe dọa trực diện.

Để đối phó với sự lớn mạnh của Trung Quốc đang thách thức vai trò của Mỹ ở khu vực Châu Á, từ năm 2017, Washington đã đưa ra chiến lược Ấn Độ Thái Bình Dương. Vào đầu tháng 6 năm nay, Bộ Quốc Phòng Mỹ đã công bố chiến lược Ấn Độ Thái Bình Dương mới, trong đó nhấn mạnh đến mối đe dọa từ Trung Quốc.

Ông Stilwell nhấn mạnh dù Hoa Kỳ luôn tìm kiếm mối quan hệ mang tính xây dựng với Trung Quốc nhưng Washington "sẽ không né tránh việc vạch trần và thách thức những hành động làm suy yếu trật tư quốc tế tự do và mở, vốn là yếu tố nuôi dưỡng hòa bình và thịnh vượng tại khu vực Ấn Độ - Thái Bình Dương nhiều thập kỷ qua".

Tuyên bố của Bộ Ngoại giao Trung Quốc vào ngày 18/09/2019 đòi "Việt Nam phải chấm dứt các hoạt động khoan tìm dầu khí đơn phương tại Bãi Tư Chính" là chưa từng có, rất có thể là bước dọn đường dư luận để nhảy sang hành động tiếp theo : chiến tranh.

Chiến dịch tấn công Việt Nam, nếu xảy ra, chắc chắn sẽ diễn ra trên biển và rất gần gũi về mặt kinh tuyến và vĩ tuyến với những mỏ dầu mà Việt Nam đang dự định khai thác nhưng nằm trong "đường lưỡi bò" mới được Trung Quốc vẽ bổ sung.

Nếu ngày càng nhiều quốc gia thờ ơ với vụ Bãi Tư Chính, đó sẽ là cơ hội để Bắc Kinh khuếch tán chiến dịch vận động các nước trong Liên Hiệp Quốc ủng hộ ‘chủ quyền’ của Trung Quốc ở khu vực này. Và nếu Trung Quốc đạt được một sự ủng hộ của một số nước nào đó, dưới dạng tuyên bố hoặc nghị quyết quốc tế, đó sẽ là cơ sở và tiền đề cực kỳ quan trọng để ‘Quân giải phóng nhân dân Trung Hoa’ tiến hành một chiến dịch quân sự tốc chiến xâm chiếm Bãi Tư Chính của Việt Nam. Tốc chiến trước khi Việt Nam khai thác hết dầu để nuôi đảng !

Cho tới lúc này Trung Quốc đã đạt được những mục tiêu ban đầu của chiến dịch này, không chỉ khiến nhiều quốc gia trên thế giới và dư luận quốc tế dần bớt mối quan tâm đến một Biển Đông giằng co nhàm chán, mà còn biến Bãi Tư Chính từ vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam thành nơi ‘tranh chấp không thể tranh cãi’.

Còn cử chỉ bị coi là câm nín của giới lãnh đạo Việt Nam và việc chẳng một quan chức cao cấp nào trong ‘tam trụ’ - từ Nguyễn Phú Trọng đã từng cầu an ‘trà Trung Quốc ngon hơn trà Việt Nam’ đến Nguyễn Xuân Phúc từng nghiêng ngoẹo cụng ly với Tập Cận Bình vào năm 2016, và cả Nguyễn Thị Kim Ngân uốn éo trước mặt họ Tập về ‘đại cục’ ở Bắc Kinh… đã dìm xác suất ‘kiện Trung Quốc ra tòa án quốc tế’ xuống đáy hy vọng, xứng đáng bổ sung thêm một ‘không’ nữa vào chính sách ‘ba không’ gậy ông đập lưng ông của Hà Nội : không kiện Trung Quốc !

Rốt cuộc, tất cả từ không dám nổ súng cảnh cáo, không dám nhắc tên Trung Quốc và không dám kiện Trung Quốc đã khiến Bắc Kinh không chỉ ngày càng coi thường ‘vùng chủ quyền không thể tranh cãi của Việt Nam’, mà còn giành ưu thế vượt mặt giới chóp bu Việt Nam trong hoạt động vận động quốc tế.

Cách tuyên bố mang tính khẳng định về vùng chủ quyền của Trung Quốc tại khu vực Bãi Tư Chính, và bây giờ còn muốn đuổi Việt Nam ra khỏi đó, rất có thể sẽ khiến một số quốc gia trên thế giới – vốn không am hiểu lắm về lịch sử chủ quyền vùng biển của Việt Nam và những mưu tính lắt léo trong "đường lưỡi bò 9 đoạn", tỏ ra dè dặt hơn nếu những nước này có ý muốn ủng hộ Việt Nam tại diễn đàn Liên Hiệp Quốc, hoặc tại một tòa án quốc tế trong trường hợp Việt Nam dám kiện Trung Quốc ra trước thế giới, cho dù Việt Nam được đặt vào ghế "thành viên không thường trực của Hội Đồng Bảo An Liên Hiệp Quốc" vào năm 2019.

Kịch bản ngày càng lộ rõ là Việt Nam khó có thể tránh thoát nguy cơ một cuộc tấn công quân sự, dù có thể chỉ ở cấp độ chiến dịch, từ phía Trung Quốc. Chiến dịch tấn công này, nếu xảy ra, chắc chắn sẽ diễn ra trên biển và rất gần gũi về mặt kinh tuyến và vĩ tuyến với những mỏ dầu mà Việt Nam đang dự định khai thác nhưng nằm trong "đường lưỡi bò" mới được Trung Quốc vẽ bổ sung.

Giới chóp bu Việt Nam phải quyết định cho chính số phận tồn vong của nó : đánh đu với người anh em cộng sản Bắc Kinh sẽ rất dễ khiến bị kẻ thù phanh thây

Nguy cơ Việt Nam bị tấn công đang hiển thị dần sau một tháng.

Tuyên bố của Bộ Ngoại giao Trung Quốc vào ngày 18/09/2019 đòi "Việt Nam phải chấm dứt các hoạt động khoan tìm dầu khí đơn phương tại Bãi Tư Chính" thực chất là một tối hậu thư đối với giới ‘văn dốt, võ dát’ ở Ba Đình. Sau tuyên bố này, rất có thể Trung Quốc sẽ bước sang một giai đoạn mới - hành động mới về quân sự : bước đầu tấn công các tàu hải cảnh của Việt Nam đang bảo vệ Bãi Tư Chính. Sau đó, cuộc chiến sẽ leo thang với sự đụng độ giữa các tàu chiến của hai bên.

Trước đây, Nguyễn Phú Trọng và Bộ Chính trị của ông ta ngỡ tưởng cúi đầu chịu nhục thì sẽ được Tập Cận Bình và Bắc Kinh ‘tha bổng’. Nhưng giờ đây, Bộ Chính trị Việt Nam không còn đường lùi nữa. Càng lùi càng chết, càng khiến Trung Quốc ngạo mạn và lấn tới.

Đến giờ phút này, giới chóp bu Việt Nam phải quyết định cho chính số phận tồn vong của nó : thêm một lần đánh đu với người anh em cộng sản Bắc Kinh sẽ rất dễ khiến lục phủ ngũ tạng của dân tộc Việt Nam bị kẻ thù phanh thây – theo đúng cái cách mà chính quyền Trung Quốc đã làm để mổ sống nội tạng các tín đồ Pháp Luân Công.

Thường Sơn

Nguồn : VNTB, 23/09/2019

Phẩm giá quốc gia trước chủ nghĩa bá quyền Bắc Kinh

Nguyễn Hiền, VNTB, 21/09/2019

Chúng ta sẽ không ‘dạy cho Trung Quốc một bài học’, nhưng chúng ta có đủ phẩm giá và tư cách của một dân tộc tồn tại hiên ngang và bất diệt trong hàng ngàn năm, một dân tộc không thể bị đồng hóa trước nhiều thủ đoạn, mưu đồ của Bắc Kinh. Và chúng ta sẽ tiếp tục viết nên những bài học dành cho chủ nghĩa bá quyền Bắc Kinh trong thời hiện đại.

Trung Quốc trắng trợn tuyên bố, Việt Nam phải chấm dứt các hoạt động khoan tìm dầu khí đơn phương tại Bãi Tư Chính, có tên tiếng Anh là Vanguard Bank.

Biểu tình phản đối Trung Quốc xâm phạm lãnh hải Việt Nam - Ảnh minh họa

Trung Quốc ngang nhiên coi hành động chấp pháp bảo vệ chủ quyền Việt Nam là ‘vi phạm chủ quyền của Trung Quốc ở Nam Hải (cách Trung Quốc gọi Biển Đông)’.

Trung Quốc hợm hĩnh coi hành động khai thác dầu khi một cách hợp pháp tại Bãi Tư Chính của Việt Nam là ‘vi phạm nghiêm trọng các quyền và lợi ích của Trung Quốc, đồng thời vi phạm các thỏa thuận song phương giữa Trung Quốc và Việt Nam’.

Trung Quốc, một quốc gia không tôn trọng luật pháp quốc tế nhưng ngược ngạo trích dẫn Điều 5 của DOC và UNCLOS để yêu cầu ‘Việt Nam phải ngay lập tức chấm dứt các hoạt động đơn phương và phải khôi phục hòa bình trong khu vực’.

Dã tâm của Trung Quốc bằng đường lối đối ngoại không trung thực và hoàn toàn bá quyền đã đặt vấn đề biến vùng không tranh chấp và thuộc hoàn toàn chủ quyền Việt Nam trở thành một nơi tranh chấp qua tuyên bố ‘sẵn sàng giải quyết các vấn đề liên quan thông qua các tham vấn hữu nghị với Việt Nam’.

Việt Nam không cần thứ ‘hòa bình, hữu nghị viển vông, lệ thuộc’. Việt Nam là quốc gia có đầy đủ cơ sở pháp lý về chủ quyền tại Bãi Tư Chính, và vĩnh viễn sẽ không có bất kỳ một sự tranh chấp nào tại khu vực này.

Chúng ta không chấp nhận mưu đồ của Trung Quốc, và càng không chấp nhận tuyên bố đầy kiêu căng và áp đặt của chính quyền Bắc Kinh. Chúng ta cần tuyên bố thẳng đó là tuyên bố phi lý, chà đạp lên tình hữu nghị của hai quốc gia, làm tổn hại lợi ích của nhân dân hai nước, và Việt Nam sẵn sàng đáp trả nếu Bắc Kinh vẫn coi đó là ‘vùng tranh chấp’.

Chúng ta yêu cầu một tuyên bố mạnh mẽ nhất từ giới lãnh đạo Đảng và Nhà nước Việt Nam, trong đó, một tuyên bố từ Quốc Hội – cơ quan quyền lực thuộc về Nhân Dân là điều cần thiết lúc này. Thống nhất quan điểm ‘chống bọn bá quyền Trung Quốc ở vùng Biển Đônmg, bảo vệ độc lập, chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ của mình’.

Chúng ta yêu cầu giới tinh hoa chính trị Việt Nam, bằng lương tâm và trách nhiệm cao nhất, phải sẵn sàng đồng hành cùng với Mỹ trong ‘sẵn sàng đương đầu với thách thức của Trung Quốc tại Ấn Độ-Thái Bình Dương’. Sử dụng mọi biện pháp và phương thức để giữ gìn bằng được chủ quyền quốc gia tại Bãi Tư Chính. Trong đó minh bạch hóa, kịp thời hóa trong phản ảnh các hành động xâm phạm của Trung Quốc tại Bãi Tư Chính đến người dân thông qua 858 cơ quan báo chí in ; 105 cơ quan báo điện tử ; 207 trang thông tin điện tử tổng hợp của các cơ quan báo chí.

Chúng ta yêu cầu ông Chủ tịch nước, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng – với vị thế chính trị của mình phải cho thấy sự chính danh của Đcộng sản Việt Nam, Nhà nước Việt Nam trong bảo vệ chủ quyền quốc gia. Thông qua xác lập, và nâng cấp quan hệ Việt - Mỹ từ ‘Đối tác toàn diện’ lên thành ‘Đối tác chiến lược toàn diện’, hạ cấp quan hệ Việt - Trung từ ‘Đối tác chiến lược toàn diện’ xuống ‘Đối tác chiến lược’. Điều này thể hiện bản lĩnh, ý chí và quan điểm cứng rắn của chính quyền đối với công cuộc bảo vệ lãnh thổ quốc gia, lòng tự tôn của một dân tộc tồn tại hàng ngàn năm chưa một lần khuất phục, và cho thấy ý thức vệ quốc vĩ đại nhất của dân tộc ta.

Chúng ta theo đuổi tầm nhìn và trật tự tự do với các quốc gia yêu chuộng tự do và hòa bình như Mỹ và các quốc gia phương Tây ; chúng ta sẽ sẵn sàng đối kháng với một tầm nhìn và tham vọng bành trướng, sự trỗi dậy hòa bình giả tạo, sự đe dọa, áp đặt và bắt nạt từ Trung Quốc.

Chúng ta không thể đứng ngoài và phó mặc cho Mỹ trong tiến trình ‘không né tránh việc vạch trần và tranh cãi các hành động phá hoại trật tự quốc tế tự do và cởi mở, thúc đẩy hòa bình và thịnh vượng ở Ấn Độ-Thái Bình Dương trong nhiều thập kỷ’. Bởi bảo vệ chủ quyền quốc gia là mệnh lệnh của dân tộc, là sự thức tỉnh tối đa của lợi ích quốc gia dựa vào những chuyển biến và bối cảnh của tình hình thế giới.

Quyền của chúng ta là quyền được thông tin về chủ quyền quốc gia.

Nghĩa vụ của chúng ta là bảo tồn toàn vẹn chủ quyền lãnh hải quốc gia.

Trách nhiệm của chúng ta là đồng hành cùng với nhau, chống lại bất kỳ một mưu đồ bán nước, phản nước hay sự ươn hèn trước chủ nghĩa bá quyền Trung Quốc.

Chúng ta sẽ không ‘dạy cho Trung Quốc một bài học’, nhưng chúng ta có đủ phẩm giá và tư cách của một dân tộc tồn tại hiên ngang và bất diệt trong hàng ngàn năm, một dân tộc không thể bị đồng hóa trước nhiều thủ đoạn, mưu đồ của Bắc Kinh. Và chúng ta sẽ tiếp tục viết nên những bài học dành cho chủ nghĩa bá quyền Bắc Kinh trong thời hiện đại.

Và đây là bài học ‘không bao giờ nhượng bộ, không bao giờ nhượng bộ, không bao giờ, không bao giờ, không bao giờ - trong bất cứ chuyện gì, dù vĩ đại hay nhỏ bé, lớn lao hay tầm thường - đừng bao giờ nhượng bộ, trừ khi bị thuyết phục bởi đức hạnh và lẽ phải. Không bao giờ thỏa hiệp trước thế lực. Không bao giờ khuất phục trước sức mạnh tưởng chừng áp đảo của kẻ địch’. [*].

Nguyễn Hiền

Nguồn : VNTB, 21/09/2019

Chú thích :

[*] Câu nói của Thủ tướng Anh Winston Churchill.

**********************

Trung Quốc sẽ có những hành động mạnh mẽ hơn ở Bãi Tư Chính ?

Diễm Thi, RFA, 20/09/2019

Lần đầu tuyên bố

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Cảnh Sảng hôm 18/9 nói Trung Quốc có chủ quyền đối với quần đảo Trường Sa, quyền chủ quyền và tái phán đối với vùng nước ở Bãi Tư Chính trong khu vực quần đảo Trường Sa.

Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tại một bữa tiệc của do Nhà nước tổ chức tại Hà Nội vào ngày 12 tháng 11 năm 2017. AFP

Trung Quốc cũng đồng thời yêu cầu Việt Nam lập tức dừng các hoạt động mà họ gọi là vi phạm đơn phương để lập lại sự yên tĩnh của vùng nước này. Ông Cảnh Sảng nói với các phóng viên rằng : "Kể từ tháng 5 năm nay, phía Việt Nam đã đơn phương thực hiện việc khoan tìm khí đốt ở vùng nước ở Wan'an Tan (Bãi Tư Chính) của Trung Quốc, điều này đã vi phạm nghiêm trọng quyền và lợi ích của Trung Quốc…".

Bãi Tư Chính là một bãi ngầm nằm cách Vũng Tàu khoảng 160 hải lý và hoàn toàn thuộc vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam theo Công ước luật biển của Liên Hiệp Quốc (UNCLOS). Bãi này cách đảo Hải Nam của Trung Quốc 600 hải lý. Đây cũng là nơi diễn ra căng thẳng giữa Việt Nam và Trung Quốc trong suốt 3 tháng qua khi Trung Quốc liên tục điều tàu đến quấy nhiễu các hoạt động khai thác dầu khí của Việt Nam.

Theo Nhà nghiên cứu Biển Đông Đinh Kim Phúc, giới nghiên cứu và những người quan tâm đến Biển Đông, đến an ninh khu vực Đông Nam Á, Châu Á-Thái Bình Dương cũng như tình hình Việt Nam, không ai lấy làm lạ với "tuyên bố trắng trợn một cách ngông cuồng" của Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Cảnh Sảng. Tuy nhiên, đây là lời cảnh cáo đầu tiên một cách trực tiếp và có địa chỉ, tức là nhắm vào Việt Nam, bởi ngay cả năm 2014, khi ông Tập Cận Bình sang thăm Việt Nam và nói chuyện trước Quốc hội, ông Tập cũng không dám nói chuyện như ở những chỗ khác rằng Trung Quốc có chủ quyền ở Biển Đông từ thời cổ đại. Ông Phúc nhận định :

"Hành động tuyên bố của Cảnh Sảng cho thấy đây là một sức ép, một giọt nước cuối cùng. Tôi cũng thấy đó là một tin mừng vì lời tuyên bố của Cảnh Sảng nó là đáp số của bài toán "đại cục", của tình hữu nghị Việt Trung, của "4 tốt 16 chữ vàng".

Lời tuyên bố của ông Cảnh Sảng đã chứng tỏ cho những ai còn mê ngủ, cho những ai còn ảo tưởng về tình hữu nghị giữa Việt Nam-Trung Quốc và cái "tình đồng chí thủy chung" như Tập Cận Bình và nhiều đời lãnh đạo Trung hoa cộng sản đã phát biểu trước đây".

Phương châm 16 chữ vàng và 4 tốt trong quan hệ hai nước từ khi Việt Nam và Trung Quốc bình thường hóa quan hệ từ khoảng cuối những năm 1990 và đầu 2000. Theo phương châm này, hai nước cam kết tuân thủ "Ổn định lâu dài, hướng tới tương lai, láng giềng hữu nghị, hợp tác toàn diện", và "láng giềng tốt, bạn bè tốt, đồng chí tốt, đối tác tốt".

Tiến sĩ Hà Hoàng Hợp, một nhà nghiên cứu độc lập ở Singapore cho rằng bản chất của vấn đề là Trung Quốc có ba yêu sách lớn đối với Việt Nam cũng như đối với các nước đang có tuyên bố chủ quyền ở Biển Đông, và bây giờ họ cứ thế mà thực hiện. Ông nêu cụ thể ba yêu sách :

"Thứ nhất, không bao giờ được áp dụng Công ước về luật biển 1982 của Liên Hiệp Quốc trong câu chuyện với Trung Quốc.

Thứ hai, không một nước nào trong các nước có tuyên bố chủ quyền, và cả các nước không có tuyên bố chủ quyền trong khối ASEAN được phép tập trận với một nước bên ngoài khu vực ấy mà không tham khảo ý kiến của Trung Quốc, hay không được sự đồng ý của tất cả các nước ASEAN còn lại.

Thứ ba, không được hợp tác khai thác tài nguyên (tài nguyên chứ không chỉ có dầu khí) ở trên vùng biển và vùng trời của toàn bộ Biển Đông khi không có sự đồng ý, đồng thuận của các nước ASEAN còn lại và của Trung Quốc".

Với tư cách là một người dân trong nước, blogger Nguyễn Ngọc Già cho rằng đây là hậu quả do đảng cộng sản Việt Nam gây ra hàng chục năm qua, từ công hàm 1958 của ông Phạm Văn Đồng cho đến mật ước Thành đô 1990 (mà tới giờ này vẫn trong vòng bí mật). Công hàm của Thủ tướng Phạm Văn Đồng gửi cho Thủ tướng Trung Quốc Chu Ân Lai mà dựa vào đó Trung Quốc cho rằng Việt Nam đã thừa nhận quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa đều thuộc Trung Quốc.

Thành Đô là nơi diễn ra cuộc họp bí mật quan trọng giữa lãnh đạo hai nước vào năm 1990 để bình thường hóa quan hệ. Tuy nhiên cho đến giờ, nội dung thông tin về những thỏa thuận, nếu có, giữa hai bên vẫn chưa được chính phủ Việt Nam công bố.

Blogger Nguyễn Ngọc Già cũng nói rằng viện trợ của Trung Quốc cho Bắc Việt trong chiến tranh đã khiến Việt Nam ngày càng lệ thuộc vào Trung Quốc. Ông nói thêm :

"Yếu tố thứ hai chính là vấn đề nợ. Chắc chắn phía cộng sản Việt Nam có nợ phía cộng sản Trung Quốc.

Yếu tố thứ ba chính là chính sách sai lầm của người cộng sản Việt Nam sau này, cụ thể là "vừa hợp tác vừa đấu tranh". Đó là một chính sách phản khoa học và nửa vời.

Yếu tố thứ tư là kế sách của binh pháp Tôn tử từ ngàn xưa, đó là kế vô trung sinh hữu - biến không thành có".

Trong tuyên bố mới của mình, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Cảnh Sảng nói rằng vùng nước ở Bãi Tư Chính là thuộc quần đảo Trường Sa và do đó đương nhiên thuộc về Trung Quốc.

Việt Nam phải làm gì ?

Thủ tướng Việt Nam Nguyễn Xuân Phúc (trái) bắt tay Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình (phải) tại Đại lễ đường Nhân dân Bắc Kinh vào ngày 25 tháng 4 năm 2019. AFP

Đã hai ngày trôi qua kể từ phát biểu của Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc, Cảnh Sảng, nhưng phía chính quyền Việt Nam hiện vẫn chưa có phát biểu chính thức nào về việc này. Học giả Đinh Kim Phúc nhận xét :

"Trong vấn đề Biển Đông, chính phủ Việt Nam có thái độ rất ngộ, đó là nói thì không làm mà làm thì không nói. Nó tạo ra sự nghi ngờ của nhân dân trước quyết tâm bảo vệ chủ quyền của Nhà nước. Tôi nghĩ rằng lời phát biểu của Cảnh Sảng sẽ là động thái cuối cùng để cho cán bộ lãnh đạo cấp cao của Việt Nam phải lên tiếng, để cho nhân dân thấy cái quyết tâm của Việt Nam trong việc bảo vệ chủ quyền".

Trong một động thái khác, buổi tọa đàm khoa học "Vùng biển bãi Tư chính và Luật pháp Quốc tế" được Viện nghiên cứu chính sách pháp luật và phát triển (Viện PLD), trực thuộc Liên Hiệp các hội khoa học kỹ thuật Việt Nam (VUSTA) dự định tổ chức vào sáng ngày 22/9/2019 tại Hà Nội vừa bị hoãn đến sau ngày 5/10/2019.

Công văn thông báo do Viện trưởng viện PLD Hoàng Ngọc Giao ký hôm 20/9 cho biết viện đã nhận được công văn của Liên hiệp hội (cơ quan chủ quản) yêu cầu lùi ngày tổ chức tọa đàm. Lý do được công bố là : "Theo chỉ đạo của cơ quan chức năng, để có thời gian chuẩn bị và tọa đàm tốt hơn, Liên hiệp các Hội khoa học và kỹ thuật Việt Nam có yêu cầu Viện nghiên cứu chính sách Pháp luật và Phát triển lùi thời gian tọa đàm trên sau ngày 5/10/2019"

Là người được mời dự tọa đàm, ông Đinh Kim Phúc nhận định với RFA về lý do có thể liên quan đến việc lùi ngày tổ chức :

"Tôi nghĩ có lẽ các cơ quan chức năng Việt Nam ngại buổi tọa đàm này diễn ra trước ngày quốc khánh của nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa (1/10) thì sẽ mất đi tình hữu nghị, mất đi cái đại cục giữa Việt Nam và Trung Quốc"

Blogger Nguyễn Ngọc Già nhận xét : "Tức là hiện nay Đcộng sản Việt Nam hoàn toàn tê liệt, hết sức phản kháng trước các hành động ngang ngược của Trung Quốc".

Báo chí trong nước đến lúc này chưa có thông tin chính thức nào về những gì đang diễn ra Bãi Tư Chính những ngày gần đây và phát biểu của ông Cảnh Sảng. Tuy nhiên, ông Hà Hoàng Hợp nêu một phản ứng của Việt Nam hôm 28/8 :

"Trước đây chưa bao giờ Việt Nam nói vùng đó không phải vùng tranh chấp, và cũng chưa bao giờ nói vùng đó là vùng tranh chấp, nhưng hôm 28/8 vừa rồi, Việt Nam nói rất rõ rằng ở đó không có vùng tranh chấp mà đó là vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam".

Từ ngày 3/7 khi Trung Quốc đưa tàu khảo sát Hải Dương 8 vào phía bắc bãi Tư Chính đến nay, Bộ Ngoại giao Việt Nam đã ba lần đưa ra tuyên bố phản đối và yêu cầu Trung Quốc rút toàn bộ tàu khỏi vùng nước này.

Trung Quốc sẽ làm gì ?

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc hôm 18/9 cũng khẳng định các hoạt động của Trung Quốc đối với vùng nước ở Bãi Tư Chính trong khu vực quần đảo Trường Sa là hoàn toàn hợp pháp và không thể tranh cãi. Ông Đinh Kim Phúc nêu quan ngại rằng, việc giữ chủ quyền của Việt Nam ở vùng Bãi Tư Chính nói riêng và trên vùng đặc quyền kinh tế tế Việt Nam nói chung rất quan trọng, vì nếu mất một khu vực thì vấn đề trên biển của Việt Nam sẽ mất tất cả, và đây là việc sống còn của Việt Nam.

Đây không chỉ về mặt kinh tế, về khai thác tài nguyên ở trong lòng biển, mà nó còn là an ninh của Việt Nam. Do đó đây là sức ép của Trung Quốc để xem Việt Nam trả lời và đối phó như thế nào.

"Riêng bản thân tôi thì tôi rất có lòng tin với việc bảo vệ chủ quyền đất nước của các lực lượng chức năng, nhất là của quân đội hiện nay nhưng "chiến tranh không phải trò đùa". Và, trong gần ba tháng qua, Trung Quốc chủ yếu gây sức ép để cho Việt Nam nhượng bộ chứ Trung Quốc cũng không dám nổ súng và cũng không dám gây chiến tranh ở Biển Đông".

Với Tiến sĩ Hà Hoàng Hợp, nếu Việt Nam nhượng bộ thì Trung Quốc sẽ đi tiếp, mà không nhượng bộ thì Trung Quốc cũng sẽ có những hành động mạnh mẽ hơn. Trung Quốc cũng không ngại có những hành động mạnh mẽ ngay trong tuần này và tuần tới, không cần phải đợi qua ngày Quốc khánh của họ.

Cũng theo ông Hà Hoàng Hợp, Trung Quốc đã đe dọa Việt Nam từ tháng 5, khi liên doanh PVN - Rosneft thuê tàu Nhật khoan mở rộng ở lô 6.01 ở vùng bãi Tư Chính và yêu cầu Việt Nam phải rút khỏi khu vực này.

Diễm Thi

Nguồn : RFA, 21/09/2019

********************

Bãi Tư Chính : Vì sao Trung Quốc dám ‘vừa ăn cướp vừa la làng’ ?

Thường Sơn, VNTB, 21/09/2019

Khác với vài lần tuyên bố trước mà dù sao vẫn còn có vẻ nể nang mặt mũi ‘đồng chí tốt’, tuyên bố của Bộ Ngoại giao Trung Quốc vào ngày 18/9/2019 thậm chí còn đòi "Việt Nam phải chấm dứt các hoạt động khoan tìm dầu khí đơn phương tại Bãi Tư Chính".

Sơ đồ Bãi Tư Chính - Ảnh minh họa

Trong khi đó, Bộ Chính trị Việt Nam vẫn ‘kịch liệt phản đối’ nhưng không dám hé môi cái tên Trung Quốc trên đầu môi chót lưỡi khi cuộc chiến khoan dầu đã kéo dài gần trọn một quý, còn các tàu hải cảnh và tàu chiến Việt Nam vẫn chẳng dám nổ một phát súng, dù chỉ bắn lên trời, để cảnh cáo tàu thăm dò địa chất Hải Dương 8 của Trung Quốc.

Trước đó vào cuối tháng 7 năm 2019, chỉ một ngày sau khi phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Việt Nam là Lê Thị Thu Hằng cho biết Hà Nội đã "trao công hàm phản đối cho phía Trung Quốc, yêu cầu rút ngay khỏi vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) của Việt Nam" - một cử chỉ can đảm mang tính quá hiếm muộn của giới chóp bu Việt Nam về thế buộc phải đối đầu với "thiên triều", Trung Quốc đã lần đầu tiên phản ứng khi phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc là Hoa Xuân Oánh đã lên tiếng cáo buộc Việt Nam "vi phạm quyền chủ quyền của Trung Quốc đối với Bãi Tư Chính kể từ tháng Năm", "Trung Quốc đã thể hiện quan điểm của mình và đang liên lạc với phía Việt Nam" và "Chúng tôi kêu gọi phía Việt Nam xử lý phù hợp vụ việc". Nhưng khi đó Bắc Kinh chưa trịch thượng đến độ dám đòi "Việt Nam phải chấm dứt các hoạt động khoan tìm dầu khí đơn phương tại Bãi Tư Chính".

Sang tháng 8 năm 2019, Trung Quốc đã lần thứ hai ra tuyên bố về Bãi Tư Chính, khi Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Cảnh Sảng cho rằng, tàu Hải Dương Địa Chất số 8 hoạt động trong vùng biển thuộc quyền tài phán của nước này và yêu cầu quốc gia có liên quan tôn trọng. Ngay trước đó, Bộ Ngoại giao Việt Nam vẫn mấp máy đọc bài "yêu cầu Trung Quốc rút toàn bộ tàu khỏi vùng biển của Việt Nam, tôn trọng quyền chủ quyền, quyền tài phán, các quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của Việt Nam".

Rõ ràng thái độ tự tin và ngạo mạn của ‘đảng anh’ Trung Quốc trong vụ Bãi Tư Chính đã gia tăng dần qua từng tháng, tỷ lệ nghịch với toàn bộ biểu cảm ‘kịch liệt phản đối’ nhưng không dám có bất kỳ phản ứng mạnh mẽ nào của chính thể ‘đảng em’ Việt Nam.

Vì sao lại xảy đến nông nỗi ấy ?

Còn có một nguồn cơn sâu xa và khốn quẫn, liên quan đến ‘kiện Trung Quốc’.

Vào những ngày hè nóng bỏng này, thêm một lần nữa trong nhiều lần, một ít chuyên gia và cũng chỉ một ít tờ báo nhà nước - thật sự sốt ruột trước cảnh ‘trùm mền’ của giới chóp bu Việt Nam - đã phải liệt kê hàng nửa tá cơ sở cho triển vọng ‘Việt Nam sẽ chắc thắng nếu kiện Trung Quốc’.

Người dân hy vọng rằng Bộ Chính trị Việt Nam phải tính đến việc kiện Trung Quốc, hoặc ít nhất cũng lấp ló khả năng kiện tụng ra trước công luận nhằm xoa dịu phản ứng của dư luận xã hội về một chế độ chỉ biết ‘hèn với giặc, ác với dân’.

Thế nhưng cho tới nay, cử chỉ bị coi là câm nín của giới lãnh đạo Việt Nam và việc chẳng một quan chức cao cấp nào trong ‘tam trụ’ - từ Nguyễn Phú Trọng đã từng cầu an ‘trà Trung Quốc ngon hơn trà Việt Nam’ đến Nguyễn Xuân Phúc từng nghiêng ngoẹo cụng ly với Tập Cận Bình vào năm 2016, và cả Nguyễn Thị Kim Ngân uốn éo trước mặt họ Tập về ‘đại cục’ ở Bắc Kinh… đã dìm xác suất ‘kiện Trung Quốc ra tòa án quốc tế’ xuống đáy hy vọng, xứng đáng bổ sung thêm một ‘không’ nữa vào chính sách ‘ba không’ gậy ông đập lưng ông của Hà Nội : không kiện Trung Quốc !

Kết quả là sau gần 3 tháng từ ngày nổ ra vụ Bãi Tư Chính, hoặc đã là năm thứ ba kể từ lúc Trung Quốc xua tàu bao vây, gây hấn và ‘tống tiền’ Bộ Chính trị Việt Nam ở khu vực này, thực tế quá ư trần trụi và cay đắng là phần lớn trong số các ‘đối tác chiến lược toàn diện’ của Việt Nam đã chẳng có ý kiến gì hoặc ngó lơ vụ Bãi Tư Chính, để mặc cho ‘đối tác chiến lược toàn diện quan trọng nhất’ là Trung Quốc - cụm từ mà giới quan chức Việt Nam vẫn hỉ hả tụng ca về người bạn ‘Bốn Tốt’ của mình - hành hạ ‘đảng em’ đến mức ‘đái cả ra quần’.

Thường Sơn

Nguồn : VNTB, 21/09/2019

*****************

Thùng thuốc súng ở Việt Nam ?

Nguyễn Hồng Phúc, VNTB, 21/09/2019

Liệu chiến tranh súng đạn, hay cuộc chiến pháp lý ở tòa quốc tế sẽ xảy ra trước tuyên bố ngang ngược của Trung Quốc liên quan về khai thác dầu mỏ ở Bãi Tư Chính ?

"Việt Nam đã đơn phương tiến hành các hoạt động khai thác dầu khí từ tháng Năm tới nay, và việc này vi phạm nghiêm trọng các quyền và lợi ích của Trung Quốc, đồng thời vi phạm các thỏa thuận song phương giữa Trung Quốc và Việt Nam", ông Cảnh Sảng nói trong đoạn băng do kênh truyền hình chính thức phát bằng tiếng Anh của nhà nước Trung Quốc, CGTN, đăng tải.

Sau tuyên bố đầy ngang ngược và ngạo mạn của ông Cảnh Sảng, cộng với diễn biến ở chính trường Venezuela, thì bắt đầu xuất hiện lời rỉ tai về ‘có biến’, khuyên các bà nội trợ là nên mua tích trữ gạo, mắm muối hệt như kịch bản từng xảy ra ở những bận đổi tiền từ sau năm 1975 tại miền Nam.

BBC có đoạn trích dẫn như trên ở bài viết "TQ đòi VN ‘ngay lập tức’ dừng hoạt động dầu khí ở Bãi Tư Chính" [1].

Câu hỏi đặt ra : liệu ‘Đảng và Nhà nước’ Việt Nam đã thực sự cam kết gì với Trung Quốc ở cái mà phát ngôn nhân Bộ Ngoại giao Trung Quốc Cảnh Sảng nhấn mạnh ? Phải chăng đó là chỉ dấu của bước khởi đầu ‘Bắc thuộc’ từ thỏa ước Thành Đô như đồn đãi lâu nay trên các diễn đàn ?

Bà Dương Phương Trang, một người nội trợ ở quận Bình Thạnh, Sài Gòn kể rằng mấy ngày nay sau tuyên bố đầy ngang ngược và ngạo mạn của ông Cảnh Sảng, cộng với diễn biến ở chính trường Venezuela, thì bắt đầu xuất hiện lời rỉ tai về ‘có biến’, khuyên các bà nội trợ là nên mua tích trữ gạo, mắm muối hệt như kịch bản từng xảy ra ở những bận đổi tiền từ sau năm 1975 tại miền Nam.

"Thùng thuốc súng đáng lo nhất hiện tại chính là lòng dân chứ không phải chuyện Venezuela sụp đổ xã hội chủ nghĩa. Người ta đang chờ đợi những quan chức cao nhất của Đảng và Nhà nước lên tiếng sau tuyên bố của Cảnh Sảng. Tiếc là tại đại hội bầu bán cấp quốc gia của tổ chức Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đang diễn ra tại Hà Nội đã cố tình làm lơ vận nước.

Tôi biết rất nhiều vị luật sư ở Sài Gòn đang dậy sóng kêu gọi Chính phủ Việt Nam phải thực hiện nghĩa vụ khởi kiện ra Tòa án quốc tế đối với Chính phủ Trung Quốc về hành vi xâm phạm chủ quyền Bãi Tư Chính, không để chậm trễ hơn nữa.

Nếu tổ quốc này là của Đảng, thì với tư cách đang là một đảng viên, xin hỏi thẳng rằng Bãi Tư Chính còn không ?". Ông Nguyễn Đức, cựu sĩ quan quân đội, hiện ngụ ở tại khu dân cư gần Quân trường Quang Trung, quận 12, Sài Gòn, bày tỏ bức xúc.

Luật sư Trần Thành bình luận rằng nếu sắp tới đây ‘Đảng – Nhà nước’ Việt Nam vẫn im lặng, hoặc chọn giải pháp ‘đối thoại nội bộ’ xoay quanh những tuyên bố của phát ngôn nhân Bộ Ngoại giao Trung Quốc Cảnh Sảng hôm thứ Tư, 18/9/2019, rằng Việt Nam đã "vi phạm chủ quyền của Trung Quốc ở Nam Hải (cách Trung Quốc gọi Biển Đông)" ; "Trung Quốc sẵn sàng giải quyết các vấn đề liên quan thông qua các tham vấn hữu nghị với Việt Nam" [Nguồn đã dẫn], thì có thể xem xét trách nhiệm hình sự về tội ‘phản quốc’ với các quan chức hữu trách.

Theo luật sư Trần Thành, chi tiết Điều 108 Bộ luật Hình sự 2015 sửa đổi bổ sung năm 2017 về "Tội phản bội Tổ quốc" như sau : Công dân Việt Nam nào câu kết với nước ngoài nhằm gây nguy hại cho độc lập, chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc, chế độ xã hội chủ nghĩa và Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, tiềm lực quốc phòng, an ninh, thì bị phạt tù từ 12 năm đến 20 năm, tù chung thân hoặc tử hình.

Phạm tội trong trường hợp có nhiều tình tiết giảm nhẹ, thì bị phạt tù từ 07 năm đến 15 năm. Người chuẩn bị phạm tội này, thì bị phạt tù từ 01 năm đến 05 năm.

"Nếu biện minh là nhằm để bảo vệ ‘chế độ xã hội chủ nghĩa và Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa’ mà họ chấp nhận lời của Cảnh Sảng là "Trung Quốc sẵn sàng giải quyết các vấn đề liên quan thông qua các tham vấn hữu nghị với Việt Nam", thì đây là hành vi của ‘bán nước’. Sử sách sẽ muôn đời nguyên rủa". Luật sư Trần Thành nặng lời cáo buộc ; và cảnh báo điều đó sẽ dẫn tới thùng thuốc súng phẫn nộ trong dân chúng sẽ bùng nổ và lây lan với tốc độ cú đổ domino.

Ở góc nhìn khác, vẫn theo luật sư Trần Thành, trong bộ luật hình sự hiện hành trớ trêu là không hề có quy định về tội danh ‘bán nước’.

"Các quan tòa Việt Nam không coi ‘phản bội Tổ quốc’ là một hành vi của ‘bán nước’, mà đồng nghĩa ‘Tổ quốc’ với chế độ chính trị hiện hành". Luật sư Trần Thành cho biết.

Theo luật sư Trần Thành, trong cách diễn giải của Nghị quyết 04-HĐTPTANDTC/NQ ngày 29/11/1986 của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao, Hướng dẫn áp dụng một số quy định trong Phần các tội phạm của Bộ luật Hình sự, thì ‘Tội phản bội Tổ quốc’ phải hội đủ 3 dấu hiệu như sau : Một, là người quốc tịch Việt Nam.

Hai, hành vi "câu kết với nước ngoài" được thể hiện như : bàn bạc với người nước ngoài về mưu đồ chính trị và về các mặt khác như : kế hoạch, tổ chức, hình thức hoạt động… ; nhận sự giúp đỡ của nước ngoài như : tiền của, vũ khí hoặc mọi lợi ích vật chất khác… hoạt động dựa vào thế lực nước ngoài hoặc tiếp tay cho nước ngoài.

Ba, hành vi câu kết với nước ngoài có mục đích là nhằm gây nguy hại cho độc lập, chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc, lực lượng quốc phòng, chế độ xã hội chủ nghĩa và Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, cuối cùng là nhằm làm thay đổi chế độ chính trị, kinh tế – xã hội của đất nước, lật đổ chính quyền nhân dân.

"Rõ ràng nếu chọn ‘thông qua các tham vấn hữu nghị’ như lời của Cảnh Sảng thì đúng là sẽ giúp thỏa mãn được loạt yêu cầu gắn kết nhau là không làm thay đổi chế độ chính trị, kinh tế – xã hội của đất nước, không lật đổ chính quyền nhân dân. Như vậy, ở đây phải được nhìn nhận tội ‘bán nước’, mặc dù bộ luật hình sự không có quy định về tội danh này". Luật sư Trần Thành biện giải.

Nếu quả thực như lập luận nêu trên, ai sẽ châm ngòi cho thùng thuốc súng này ?

Nguyễn Hồng Phúc

Nguồn : VNTB, 21/09/2019

[1] https://www.bbc.com/vietnamese/vietnam-49756710

*******************

Chúng tôi muốn biết

Cánh Cò, RFA, 19/09/2019

Bản tin mới nhất của nhiều cơ quan truyền thông thế giới trong đó có BBC cho biết Trung Quốc đã ngang nhiên lên án Việt Nam là xâm lấn bãi Tư Chính của họ và yêu cầu Việt Nam nhanh chóng rút lui mọi hoạt động tại đây. Trung Quốc nói Việt Nam phải chấm dứt các hoạt động khoan tìm dầu khí đơn phương tại Bãi Tư Chính, nơi mà Trung Quốc gọi là Vạn An Than, và có tên tiếng Anh là Vanguard Bank.

Trung Quốc đã ngang nhiên lên án Việt Nam là xâm lấn bãi Tư Chính của họ và yêu cầu Việt Nam nhanh chóng rút lui mọi hoạt động tại đây.

Theo BBC, ông Cảnh Sản, người phát ngôn của Bộ Ngoại giao Trung Quốc nói rằng "Việt Nam đã đơn phương tiến hành các hoạt động khai thác dầu khí từ tháng Năm tới nay, và việc này vi phạm nghiêm trọng các quyền và lợi ích của Trung Quốc, đồng thời vi phạm các thỏa thuận song phương giữa Trung Quốc và Việt Nam",

Bãi Tư Chính có vị trí cách bờ biển Vũng Tàu 160 hải lý và cách bờ biển Đảo Hải Nam của Trung Quốc hơn 600 hải lý. Đây là nơi Việt Nam đã có các hoạt động hợp tác khai thác dầu khí với các đối tác nước ngoài từ nhiều năm nay.

Cho tới thời điểm này chính phủ Việt Nam vẫn bình chân như vại, chỉ giao phó cho một nhân vật duy nhất đại diện là bà Lê Thị Thu Hằng trong tư cách người phát ngôn của Bộ Ngoại giao Việt Nam lên tiếng một cách yếu ớt và lập đi lập lại một luận điệu mà không ai trên dải đất hình chữ S là không biết.

Những kênh ngoại giao khác hoàn toàn bị nhà nước, chính phủ Việt Nam bỏ trống. Bất kể mọi đôi mắt của người dân lẫn chuyên gia am hiểu về vấn đề Biển Đông chăm chú nhìn vào. Cả một hệ thống hoàn toàn im lặng, báo chí chỉ được phép nói bên ngoài tâm điểm của vấn đề, Thủ tướng thì thay vì ra trước Quốc hội điều trần chính sự đang nguy hiểm tới vận mệnh quốc gia lại chạy tới phiên khai mạc Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ IX Mặt trận tổ quốc Việt Nam sáng 19 tháng 9 để nhắc nhở rằng trong bối cảnh hiện nay đang đòi hỏi những quyết tâm cao hơn nữa, nỗ lực phấn đấu nhiều hơn nữa của cả hệ thống chính trị nói chung cũng như MTTQ nói riêng khi mà bốn nguy cơ tồn tại vẫn là thách thức không nhỏ, tuyệt đối không được chủ quan, xem nhẹ.

Trong bốn nguy cơ ấy thì nguy cơ mất Biển Đông được ông Thủ tướng đặt xuống hàng thứ ba trong khi ông nhấn mạnh tới tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, các biểu hiện "tự diễn biến", "tự chuyển hoá" của một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên và tệ quan liêu, tham nhũng, lãng phí chưa được khắc phục.

Về Biển Đông ông Thủ tướng cho rằng tình hình căng thẳng trên Biển Đông, đe doạ hòa bình, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ ; còn sự chống phá của các thế lực thù địch ; thiên tai, dịch bệnh và những tác động tiêu cực của biến đổi khí hậu… Đó là những nguy cơ gây mất ổn định, tác động đến niềm tin của nhân dân và khối đại đoàn kết toàn dân tộc.

Chỉ "đe dọa hòa bình, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ" thôi ư ? Ông Thủ Tướng quá mê đắm trong mớ huyễn từ cộng sản nên không thấy Trung Quốc nó tham vọng hơn thế rất nhiều. Chẳng những tham vọng nó còn quyết tâm lấy cho được bãi Tư Chính, nơi mà Việt Nam đặt hết hy vọng vào vì khả năng dầu khí rất lớn có thể giúp Việt Nam vượt qua những khó khăn nhất thời. Hơn thế nữa, bãi Tư Chính là máu thịt Việt Nam không phải là một rẻo đất vô giá trị mà chính phủ của ông Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc hay ông Chủ tịch kiêm Tổng bí thư muốn giữ hay bỏ lúc nào thì bỏ.

Các ông lập ra Quốc hội cho giống với thể chế dân chủ nhưng thực chất chỉ duy nhất Bộ Chính trị các ông khuynh đảo toàn bộ chính sách đối phó với Trung Quốc từ xưa tới nay nên mới xảy ra cớ sự ngày hôm nay. Các ông chủ trương dựa vào Trung Quốc từ việc nhỏ tới việc lớn nên há miệng mắc quai. Việc nhỏ là dựa vào kinh tế đang trỗi dậy của Bắc Kinh để đưa đất nước vào thế không thể thoát ra khỏi chiêc thòng lọng mang tên dự án. Việc lớn là các ông cam chịu im lặng trước sự xâm lược không cần che dấu của Bắc Kinh và chính các ông tiếp tay giấu nhẹm những thông tin mà đáng ra một chính quyền do dân bầu ra phải công khai trước Quốc hội để cùng tìm đối sách.

Các ông giật giây cho Quốc hội làm những việc mà người dân chán ngán đến không còn muốn nghe, muốn thấy. Các ông ra lệnh cho cái tập thể hổ lốn ấy câm nín trước vấn đề Trung Quốc như một thứ Taboo không ai có quyền đụng đến. Trong khi Trung Quốc mạnh mẽ lên tiếng kết án các ông đã xâm lấn lãnh thổ của họ thì các ông lo đối phó với nhân dân của mình, lo ngại họ sẽ nổi cơn phẫn nộ mà đứng lên lật đổ các ông. Như vậy thì các ông có tiếp tay cho bọn chúng ngày một ngày hai gặm nhấm lần mòn đất đai của tổ tiên hay không ?

Các ông nghênh mặt hỏi dân : Trung Quốc nó mạnh như thế thì đánh đấm nó thế nào ?

Thưa các ông, những con vẹt khoác áo cộng sản, nhân dân Việt Nam không hề chủ trương chiến tranh với bất cứ nước nào nhưng chúng tôi lên án bất cứ kẻ cầm quyền nào tránh né chiến tranh vì lo bảo vệ nồi cơm của chúng.

Đâu cần phải gây ra chiến tranh mới làm cho Trung Quốc từ bỏ ý đồ xâm lược, chỉ cần "giao thiệp" với một cường quốc như quý vị từng làm với Trung Quốc thì ván cờ có thể đảo ngược. Nhưng các ông đã bị Trung Quốc cho uống thuốc lú có tên "ba không" và tới bây giờ tức là thời điểm vận mệnh dân tộc đi vào bế tắc nhất các ông vẫn kiên cường giữ vững lập trường "ba không" của đảng.

Hôm nay là bãi Tư Chính, ngày mai là Trường Sa và tiếp theo là toàn bộ Biển Đông, sau đó là những vùng đất nằm liền biên giới với Trung Quốc sẽ biến mất như thác Bản Giốc, Ải Nam Quan đã từng.

Từ lâu, nhà nước các ông luôn kín kẽ trong việc bảo vệ biển đảo nhưng sự kín kẽ ấy làm cho nhân dân nghi ngờ và chứa đầy câu hỏi về mức độ khả tín của quyết tâm giữ gìn lãnh thổ trước Trung Quốc, một đồng chí của các ông luôn luôn đặt chủ nghĩa bá quyền, mưu cầu xâm lấn đất đai Việt Nam từ đất liền ra tới biển đảo.

Chính phủ các ông chui trong chiếc vỏ bọc "ổn định" để biện luận cho hành động được xem là nhu nhược của mình trước những hanh vi ngày một lộng hành hơn của Trung Quốc. Việt Nam và Trung Quốc từng có những hiệp định được xem là thắm tình đồng chí với nhau nhưng nhìn kỹ lại chúng là những trang bản thảo trói chặt các ông vào chiếc bẫy chính trị mà Chủ nghĩa xã hội là chiêc vòng kim cô trói chặt những kẻ chóp bu trong Bộ Chính trị Việt Nam không hề dám có bất cứ động thái nào đi ngược với những gì mà hai đảng xem là vàng ròng là Châu báu.

Chúng tôi không có vũ khí để buộc các ông phải có thái độ nhưng chúng tôi có số đông và chúng tôi muốn biết tới khi nào thì các ông sẽ công khai vấn đề này ra với toàn thể nhân đân chúng tôi.

Nếu Hong Kong làm được thì chúng tôi cũng sẽ làm được. Các ông không phải là thần thánh và chúng tôi cũng không phải là cây cỏ. Đã đến lúc chúng tôi phải giành lại quyền công dân của mình sau hơn 70 năm bị các ông cưỡng bức, không phải để cướp chính quyền hay làm cách mạng như các ông đã từng làm mà là để đối phó với kẻ thù phương Bắc.

Cánh Cò

Nguồn : RFA, 19/09/2019 (canhco's blog)

Việt Nam xác nhận đội tàu Trung Quốc quay lại vùng đặc quyền kinh tế lần 3 (RFA, 12/09/2019)

Chiều ngày 12/9, bà Lê Thị Thu Hằng - Phát ngôn nhân Bộ Ngoại giao Việt Nam lên tiếng xác nhận đội tàu thăm dò dầu khí Hải Dương Địa Chất 08 của Trung Quốc quay lại xâm phạm vùng biển thuộc khu vực đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam hôm 7/9/2019.

Hình minh họa.  Tàu khảo sát Địa chất Hải dương 8 quay lại xâm phạm vùng biển Việt Nam, chỉ vài ngày sau khi dừng các hoạt động trái phép tại khu vực.

Đây là lần thứ 3 kể từ tháng 7 đội tàu này triển khai các hoạt động thăm dò dầu khí trong vùng biển Việt Nam theo Công ước Quốc tế về Luật Biển 1982.

"Việt Nam đã nêu quan điểm về ảnh hưởng tiêu cực từ hoạt động của nhóm tàu này với quan hệ hai nước, với hòa bình và ổn định ở Biển Đông.

Việt Nam yêu cầu Trung Quốc chấm dứt ngay hành động này và rút tàu.

Mọi hoạt động kinh tế biển của Việt Nam hoàn toàn phụ thuộc Việt Nam, theo đúng quy định của Công ước Liên Hợp Quốc về Luật biển (UNCLOS) năm 1982.

UNCLOS đã xác định rõ phạm vi các vùng biển và là cơ sở pháp lý duy nhất để các nước xác định quyền của mình. Điều này đã được các bên ủng hộ", mạng báo Tuổi Trẻ dẫn lời Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Lê Thị Thu Hằng nói tại cuộc họp báo thường kỳ chiều 12/9.

Đội tàu Hải Dương 8 vào vùng biển của Việt Nam từ ngày 3/7 và sau đó đã rút về Đá Chữ Thập thuộc quần đảo Trường Sa hôm 7/8. Tuy nhiên tàu này đã quay lại vùng biển Việt Nam chưa đầy một tuần sau đó.

Hôm 4/9, tàu Hải Dương 8 lại rời vùng biển Việt Nam để về lại Đá Chữ Thập, nhưng những dữ liệu theo dõi tàu trên cho thấy tàu này đã quay lại vùng biển Việt Nam hôm 7/9.

Bộ Ngoại giao Trung Quốc nói rằng các tàu của Trung Quốc đang hoạt động trong vùng biển của nước này.

Trung Quốc đòi chủ quyền phần lớn diện tích Biển Đông qua đường đứt khúc 9 đoạn mà nước này tự vẽ ra. Đường đứt khúc này đi sâu vào vùng thềm lục địa và đặc quyền kinh tế của các nước láng giềng.

Tòa Trọng tài Quốc tế ở The Hague hồi năm 2016 đã bác bỏ tính hợp lệ của đường đứt khúc này. Bắc Kinh không chấp nhận phán quyết của tòa.

*********************

Việt Nam lên án Trung Quốc cản trở hoạt động dầu khí ở Biển Đông (VOA, 12/09/2019)

Hôm 12/09, Việt Nam nói các hành vi cản trở hoạt động dầu khí của Việt Nam trên vùng biển của mình là sự vi phạm luật pháp quốc tế, Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển 1982.

Ảnh trong một Thông cáo của PetroVietnam về dự án Cá Voi Xanh, ngày 12/09/2019.

Báo Lao Động dẫn lời Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam Lê Thị Thu Hằng, nói : "Việt Nam khẳng định quan điểm nhất quán là mọi hoạt động kinh tế biển của Việt Nam, trong đó có hoạt động dầu khí đều được triển khai trong vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa hoàn toàn thuộc Việt Nam được xác định từ lãnh thổ đất liền, được xác định theo đúng quy định của Công ước LHQ về Luật Biển 1982 mà cả Trung Quốc và Việt Nam đều là thành viên".

Cũng trong cuộc họp báo, trả lời câu hỏi về thông tin liên quan tới ExxonMobil và dự án Cá Voi Xanh, bà Hằng nói : "Theo chúng tôi được biết, Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam (PetroVietnam hay PVN) đã có thông tin cho biết về các dự án dầu khí ở miền Trung Việt Nam, bao gồm các dự án trên biển và trên bờ, được các tổ hợp nhà thầu gồm PVN, công ty thăm dò khai thác dầu khí và ExxonMobil triển khai theo kế hoạch".

Cũng hôm 12/09, PetroVietnam ra thông cáo ngắn trên trang web của tập đoàn : "Các dự án Dầu khí ở miền Trung Việt Nam (bao gồm các dự án trên biển và trên bờ) được Tổ hợp nhà thầu (ExxonMobil, PVN và PVEP) triển khai theo kế hoạch".

"Tập đoàn Dầu khí Việt Nam không có ý kiến bình luận đối với thông tin không chính thức xung quanh các Dự án này".

Trước đó, trên mạng xã hội xuất hiện các đồn đoán về việc tập đoàn ExxonMobil của Mỹ, hiện thăm dò mỏ Cá Voi Xanh với PetroVietnam "bỏ cuộc", trong lúc có tin nói rằng Trung Quốc "gây áp lực" với Hà Nội về các dự án dầu khí với nước ngoài trên Biển Đông.

Hôm 12/09, giáo sư Úc Carl Thayer chuyên nghiên cứu về tình hình Việt Nam, viết trên Twitter rằng : "Rất có thể lý do ExxonMobil bán mỏ Cá Voi Xanh của Việt Nam, một dự án nhỏ ở khu vực không cốt lõi, để thoái vốn 15 tỷ đôla nhằm cân đối hạng mục đầu tư cho 5 khu vực khác" ngoài Việt Nam.

Liên quan tới việc tàu khảo sát địa chất Hải Dương 8 của Trung Quốc quay lại vi phạm chủ quyền Việt Nam ở Bãi Tư Chính, Bộ Ngoại giao ngày 12/09 khẳng định đã xác nhận và cho biết kiên quyết phản đối hành động phi pháp này của Trung Quốc.

Báo Tuổi Trẻ trích lời bà Lê Thị Thu Hằng nêu rõ : "Theo các cơ quan chức năng của Việt Nam, nhóm tàu HD (Hải Dương 08) tiếp tục vi phạm nghiêm trọng quyền chủ quyền và vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam".

******************

Biển Đông : Việt Nam yêu cầu Trung Quốc rút ngay các tàu khỏi bãi Tư Chính

Theo báo chí trong nước, bộ Ngoại Giao Việt Nam hôm nay 12/09/2019 yêu cầu Trung Quốc rút ngay lập tức tàu Hải Dương Địa Chất 8 (Haiyang Dizhi 8) cùng các tàu hải cảnh đi kèm ra khỏi bãi Tư Chính thuộc vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) của Việt Nam.

Tàu Haijing 35111 ở bãi Tư Chính phạm luật quốc tế nghiêm trọng. Ảnh : SOCIAL MEDIA

Phát ngôn viên bộ Ngoại Giao Việt Nam Lê Thị Thu Hằng trong cuộc họp báo chiều nay tuyên bố : "Việt Nam kiên quyết phản đối việc nhóm tàu Hải Dương Địa Chất 8 của Trung Quốc tiếp tục vi phạm nghiêm trọng quyền chủ quyền, quyền tài phán của Việt Nam trên vùng biển của mình theo Công ước Liên Hiệp Quốc về Luật Biển (UNCLOS) năm 1982".

Phía Việt Nam "yêu cầu Trung Quốc rút toàn bộ nhóm tàu này ra khỏi vùng biển Việt Nam", khẳng định việc vi phạm này gây ra những ảnh hưởng tiêu cực trong quan hệ hữu nghị giữa hai nước.

Việt Nam đã nhiều lần yêu cầu Trung Quốc rút nhóm tàu Hải Dương Địa Chất 8 ra khỏi bãi Tư Chính. Chiếc tàu khảo sát này đã ba lần xâm nhập vùng đặc quyền kinh tế Việt Nam và liên tục hoạt động tại đây, lần mới nhất vào ngày 7/9. Còn các tàu hải cảnh Trung Quốc đi kèm thường xuyên quấy nhiễu, đe dọa các tàu cảnh sát biển Việt Nam đang bảo vệ giàn khoan Rosneft ở lô dầu 06.1.

Giáo sư Carl Thayer, trường đại học New South Wales khi trả lời trang tin Energy News ngày 11/9 cho biết theo những thông tin ông có được, thì ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị đã yêu cầu đồng nhiệm Nga Serguei Lavrov cho ngưng các hoạt động của Rosneft tại Việt Nam, nhưng ông Lavrov từ chối. Đề nghị này được đưa ra khi cả hai gặp gỡ ngày 2/8 bên lề hội nghị ngoại trưởng ASEAN ở Bangkok hôm 2/8.

Về tin đồn tập đoàn Mỹ ExxonMobil ngưng dự án khí đốt Cá Voi Xanh tại miền trung Việt Nam, bà Lê Thị Thu Hằng khi trả lời câu hỏi của hãng tin Pháp AFP cho biết đối tác Việt Nam là Tập đoàn Dầu khí Quốc gia (PVN) đã có thông cáo khẳng định các dự án hợp tác trên biển và trên bờ vẫn được triển khai theo kế hoạch. PVN không bình luận đối với những thông tin không chính thức.

Thụy My

Trong một cập nhật vào ngày 9/9/2019, Twitter Martinson cho thấy mô hình di chuyển của tài khảo sát Hải Dương 8 (Trung Quốc), theo đó, ngày càng tiến sát vào vùng biển Phan Thiết. Chính xác, chiến thuật ‘tằm ăn dâu’ (lát cắt salami) đang được nhà cầm quyền Bắc Kinh tiến hành một cách ngang nhiên và trắng trợn trong vùng biển thuộc chủ quyền Việt Nam.

Khu vực Bãi Tư Chính (khoanh tròn màu đỏ). Hình : Wikimedia Commons

Việt Nam đang đối diện trước những bất lợi mang tính thường trực từ Biển Đông. Một là Trung Quốc vẫn tăng cường tiếp diễn các hành động phi pháp đến mức báo Tuổi Trẻ ngày 10/9 gọi đó là ‘sự bình thường mới’ của Bắc Kinh. Thứ hai, những hệ lụy về chủ quyền biển đảo kéo theo những áp lực về mặt kinh tế, khi mới đây, một thông tin chưa được chính quyền Việt Nam xác nhận cho biết, Exxon Mobil rút khỏi mỏ khí đốt Cá Voi xanh. Một sự trùng hợp ngẫu nhiên là trong một thông tin đăng vào lúc chiều muộn ngày 9/9/2019 trên Zing cho biết, Phó bí thư Đảng ủy PVN Nguyễn Xuân Cảnh cho biết một số dự án dầu khí như Cá Voi Xanh, Lô B vì vướng cơ chế mà chậm trễ, từ đó hiệu quả dự án không còn như trước.

‘Các dự án như Cá Voi Xanh, Lô B như nồi cơm của PVN, nồi cơm của tăng trưởng GDP và thu ngân sách’, Ông Nguyễn Xuân Cảnh, Phó bí thư Thường trực Đảng ủy PVN.

‘Vướng cơ chế không hiệu quả’ được đặt ra trong bối cảnh thông tin Trung Quốc tăng cường gây sức ép đến mức, buộc các tập đoàn dầu khí nước ngoài ngưng hợp tác trong khai thác mỏ năng lượng trên vùng Biển Đông, thuộc chủ quyền quốc gia Việt Nam.

Việt Nam đang cạn kiệt sự lựa chọn, chính sách không lựa chọn đồng minh đang gây khó dễ cho đối sách của nhà cầm quyền. Nhưng dường như, đã có những dấu hiệu cho thấy, Hà Nội đang hướng đến một lựa chọn tất yếu hơn, nghiêng về phía Mỹ.

VOA ngày 9/9 dẫn lời một quan chức hải quân Mỹ cho biết, Hà Nội đã ‘cung cấp tàu chiến’ cho cuộc tập trận chung đầu tiên giữa Mỹ và ASEAN. Chuẩn đô đốc Murray Joe Tynch, Tư lệnh Nhóm Hậu cần Tây Thái Bình Dương khẳng định, giữa Việt – Mỹ đang có ‘kế hoạch lớn trên biển để cùng nhau làm việc về an ninh hàng hải, nhận thức chung’.

Báo Tuổi Trẻ, cơ quan ngôn luận trực thuộc Thành đoàn Thành phố Hồ Chí Minh, trong một bài báo sáng ngày 10/9 cũng dẫn lại quan điểm của ông Gregory B. Poling, Giám đốc Sáng kiến minh bạch hàng hải Châu Á (Mỹ). Theo đó, ‘Washington muốn cho các nước thấy họ nghiêm túc với những cam kết đảm bảo tự do hàng hải, họ sẽ cần tiến hành ngay một chiến lược ngoại giao và kinh tế mạnh mẽ cùng với các nước đối tác khác’.

Có vẻ như, Việt Nam cũng đang chờ đợi một sự nghiêm túc thực tiễn của Mỹ trong vấn đề tự do hàng hải, và Hà Nội sẵn sàng hơn cho sự nghiêm túc đó. Vận động hành lang cho chuyến thăm Mỹ vào tháng 10 sắp tới của ông Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng không chỉ có ý nghĩa về mặt tìm kiếm niềm tin bảo vệ sự toàn vẹn lãnh hải quốc gia, mà cả đối với ngân sách quốc gia, trong bối cảnh, khai thác năng lượng ở Biển Đông vẫn là nguồn thu đáng kể trong ngân sách nhà nước.

Vấn đề giữa Mỹ - Việt không còn là hệ thống chính trị, mà đó là niềm tin thực tế dựa trên xu hướng thực tâm trong quan hệ chính trị. Việt Nam có thể cùng ‘chí hướng’ trong an ninh hàng hải với các quốc gia dân chủ, thậm chí nằm trong Đối thoại an ninh tứ giác (Qua, Mỹ, Ấn Độ, và Nhật Bản) nếu như xác định chắc chắn hơn về một liên minh có thật, trong bảo đảm tự do an ninh hàng hải. Đồng nghĩa, Hà Nội có thể ‘bỏ mặt’ sự giận dữ của Bắc Kinh, trong tiến hành cuộc tập trận với Mỹ.

Hà Nội cũng có thể hướng tới Ấn Độ, quốc gia có chiến lược ‘Hành động hướng Đông’ (Act East East), vốn được thiết kế để làm sâu sắc thêm mối quan hệ chính trị và kinh tế giữa nước này với các quốc gia ASEAN. Và điều này càng trở nên rõ ràng hơn, khi mới đây, một quan chức của ONGC Videsh (Ấn Độ), chia sẻ với Press Trust [1], rằng tập đoàn dầu khí đã gia hạn giấy phép để thăm dò khối dầu của Việt Nam ở vùng Biển Đông trong 2 năm sắp tới (2021). Và giấy phép này sớm được Hà Nội chấp thuận, bởi ‘trong khi Ấn Độ muốn duy trì mối quan tâm chiến lược ở Biển Đông, thì Việt Nam muốn một công ty Ấn Độ chống lại sự can thiệp của Trung Quốc vào vùng biển bị tranh chấp’.

Hà Nội cần rõ ràng, mạnh dạn và kiên quyết lựa chọn một ưu tiên quan hệ mà Mỹ và Ấn Độ đang đặt ra. Để trở thành trung tâm và điển hình hóa của sự phản hồi trước những nỗ lực của Washington và New Delhi trong đảm bảo hòa bình và củng cố sự thịnh vượng’ Thái Bình Dương, trực tiếp qua con đường tự do hàng hải Biển Đông, gián tiếp thông qua phản ứng cứng rắn đến mức đối đầu với chiến lược gia tăng không ngừng của Trung Quốc trong khu vực. Bởi nếu không, Hà Nội sẽ mất mát nhiều thứ, từ chủ quyền cho đến nguồn thu ngân sách, và trên cả là niềm tin của người dân đến với đối sách trong bảo vệ lãnh hải quốc gia.

Tập Cận Bình từng lên tiếng cảnh báo quân đội nước này về ‘căn bệnh hòa bình’, ám chỉ lực lượng vũ trang nước này chưa từng thực chiến trong nhiều thập kỷ, kể từ năm 1979. Và theo Derek Grossman, một nhà phân tích quốc phòng của tập đoàn RAND, lập luận rằng nếu Trung Quốc tiến hành một cuộc tấn công quân sự ở Biển Đông, thì lựa chọn rất có thể sẽ là Việt Nam [2].

Từ bỏ chính sách ba không, thiết lập đồng minh với Mỹ và Ấn Độ là điều cần thiết trong hoàn cảnh lúc này. Tiếp tục một mối quan hệ bị bỏ lỡ gần 1 thế kỷ qua [3].

Nguyễn Hiền

Nguồn : VNTB, 12/09/2019

Tham khảo :

[1] https://www.hindustantimes.com/business-news/ovl-seeks-2-yr-extension-for-exploring-vietnamese-oil-block-in-south-china-sea/story-JrzUhxkfbKEyEeV4hlk5eP.html

[2] https://www.asiatimes.com/2019/09/article/why-china-is-picking-a-fight-with-vietnam/

[3] Vào năm 1945, ‘Hồ Chí Minh là một người cộng sản nhưng ông và Hoa Kỳ lúc đó (1945) là đồng minh, không phải là kẻ thù như hôm nay’

Từ quan điểm này, Bắc Kinh có thể đang thăm dò độ bền của mối quan hệ quân sự giữa Hoa Kỳ và Việt Nam ngày càng sâu sắc. Việt Nam đã có những câu hỏi nghiêm túc về tính bền vững của các cam kết an ninh của Hoa Kỳ đối với các đồng minh, chứ đừng nói đến một Chiến lược Ấn Độ-Thái Bình Dương tự do và cởi mở có ý nghĩa gì đối với các đối tác của Hoa Kỳ. Vụ Trung Quốc cướp bãi cạn Scarborough của Philippines- đồng minh hiệp ước Hoa Kỳ năm 2012 là ví dụ kinh điển để Hà Nội suy đoán về việc liệu có thể dựa vào Washington hay không. 

Tàu cá DNa 90152TS

Sau một thời gian dài im ắng trong quan hệ Việt Nam - Trung Quốc ở Biển Đông, tại sao Bắc Kinh lại bất ngờ quyết định chọn Bãi Tư Chính ? Và tại sao cùng lúc Bắc Kinh lại cho tiến hành tập trận lớn tại quần đảo Hoàng Sa ? 

Có các lý do sau đây : 

Đầu tiên, mặc dù Bãi Tư Chính đại diện cho những căng thẳng tồi tệ nhất giữa Việt Nam và Trung Quốc tại Biển Đông kể từ khi giàn khoan dầu Haiyang Shiyou 981 hồi tháng 5 năm 2014. Năm năm qua, hầu như không có sự cố hay căng thẳng nào. Trong hai năm liên tiếp, Trung Quốc đã gây áp lực rất lớn đối với Việt Nam khi cho ngăn chặn khoan dầu khí ở các khu vực thuộc thềm lục địa của Việt Nam theo UNCLOS, nhưng Trung Quốc lại coi là khu vực tranh chấp. Trong năm 2018, Bắc Kinh đã buộc Hà Nội phải hủy hợp đồng trị giá 200 triệu USD với công ty dầu khí Repsol của Tây Ban Nha. Hơn nữa, các tàu dân binh Trung Quốc thường xuyên đâm tàu đánh cá Việt Nam ngay cả khi Hà Nội chủ yếu cố gắng không đưa các sự kiện này lên báo chí để giữ hoà khí trong quan hệ song phương. Tuy nhiên, căng thẳng đã xuất hiện vào đầu năm nay và cuối cùng, Việt Nam đã quyết định đưa một tàu Việt Nam bị đắm tại vị trí giàn khoan Haiyang Shiyou 981 ra trưng bày cùng với video về sự gây hấn của Trung Quốc.

Thứ hai, Trung Quốc chỉ tiếp tục khẳng định quyết liệt các yêu sách quá mức trên khắp Biển Đông và cả ở khu vực Ấn Độ - Thái Bình Dương. Chẳng hạn, từ cuối năm ngoái, hàng trăm tàu dân binh Trung Quốc đã tràn vào và bao vây đảo Thitu/Pag-asa, nơi đang tranh chấp giữa Trung Quốc và Philippines. Chiến thuật vùng xám như thế này được sử dụng để quấy rối ngư dân Philippines và tạo ra căng thẳng ở Manila về việc hòn đảo này có thể phòng thủ hay không. Ở những nơi khác trong Biển Đông, từ năm 2013 Bắc Kinh đã tuần tra không mệt mỏi các bãi cạn Luconia, tranh chấp với Malaysia và bên ngoài Biển Đông, Trung Quốc đã gia tăng số vụ xâm nhập vào đảo Điếu Ngư để thách thức Nhật Bản.

Thứ ba, Bắc Kinh hiện có khả năng thực thi pháp luật và tiềm lực quân sự lớn hơn đáng kể trong tay để thách thức các bên tranh chấp khu vực, như Việt Nam. Trung Quốc có lực lượng hải quân, hải cảnh và dân binh lớn nhất thế giới và Quân đội Giải phóng Nhân dân (PLA) đã liên tục hoàn thiện các hoạt động chung trong các lĩnh vực không quân và hải quân để có thể tham chiến trong tương lai ở Biển Đông hoặc với Đài Loan. Ngoài ra, việc Trung Quốc hoàn thành hoạt động cải tạo đất và thiết lập các căn cứ hải quân và không quân trên các đảo nhân tạo nằm rải rác ở Biển Đông - Hoàng Sa hay Trường Sa - đã lập ra những địa điểm cung cấp nguyên liệu mới, do đó Bắc Kinh dễ dàng duy trì tuần tra liên tục các khu vực tranh chấp hơn. 

Thật ra, vào đầu tháng 8, một tàu khảo sát của Trung Quốc liên quan đến tranh chấp của Bãi Tư Chính, tàu Hải Dương 8/Haiyang Dizhi 8, đã không quay trở lại bờ biển Trung Quốc, mà là một trong những căn cứ hải quân mới của Bắc Kinh trên đảo Chữ Thập ở Quần đảo Trường Sa. Đến giữa tháng 8, tàu Hải Dương 8 đã trở lại vùng đặc quyền kinh tế Việt Nam. Nếu Bắc Kinh thực sự đang xây dựng các cơ sở hải quân và căn cứ không quân ở Campuchia, thì Việt Nam sẽ phải đối mặt thêm với một mối đe dọa ở sườn phía Tây.

Thứ tư, quan hệ Hoa Kỳ - Trung Quốc đang mờ nhạt dần trong những năm gần đây, đặc biệt là trong bối cảnh Biển Đông, đã buộc Bắc Kinh ngày càng tìm cách bảo vệ yêu sách chống lại hoạt động tự do hàng hải (FONOPs) do Hoa Kỳ dẫn đầu. Vào cuối tháng 6 ở khu vực gần quần đảo Trường Sa, lần đầu tiên Quân đội Trung Quốc đã thử nghiệm tên lửa đạn đạo chống hạm, có thể là sát thủ tàu sân bay DF-21D, và một biến thể DF-26 có tầm xa hơn. Bám đuôi tàu của Hoa Kỳ để cảnh báo rằng tàu Hoa Kỳ đang xâm nhập bất hợp pháp trong vùng biển nội địa Trung Quốc trong khi FONOP đã làm gia tăng căng thẳng trong những tháng gần đây. Vụ việc lớn cuối cùng xảy ra vào đầu tháng 10 năm 2018 liên quan đến tàu khu trục của Hải quân Trung Quốc đã tiến sát tới trong phạm vi 45 mét của tàu USS Decatur. Một mối quan hệ Hoa Kỳ-Trung Quốc ngày càng xấu đi có thể dẫn đến hành vi thậm chí quyết đoán hơn của Trung Quốc không chỉ chống lại Hoa Kỳ mà còn toàn khu vực.

Từ quan điểm này, Bắc Kinh có thể đang thăm dò độ bền của mối quan hệ quân sự giữa Hoa Kỳ và Việt Nam ngày càng sâu sắc. Việt Nam đã có những câu hỏi nghiêm túc về tính bền vững của các cam kết an ninh của Hoa Kỳ đối với các đồng minh, chứ đừng nói đến một Chiến lược Ấn Độ-Thái Bình Dương tự do và cởi mở có ý nghĩa gì đối với các đối tác của Hoa Kỳ. Vụ Trung Quốc cướp bãi cạn Scarborough của Philippines- đồng minh hiệp ước Hoa Kỳ năm 2012 là ví dụ kinh điển để Hà Nội suy đoán về việc liệu có thể dựa vào Washington hay không. Và Việt Nam đã nhận được sự hỗ trợ từ Hoa Kỳ trong cuộc khủng hoảng giàn khoan tháng 5 năm 2014 và tương tự ở Bãi Tư Chính hiện nay.

Cuối cùng Quân đội Trung Quốc có thể tìm kiếm cơ hội để kiểm tra khả năng tiến hành các hoạt động chung ngày càng tăng, và thật không may cho Hà Nội, Bãi Tư Chính có thể chỉ là một cơ hội như vậy. Tuy nhiên, điều này trước tiên sẽ bắt buộc Trung Quốc đưa tàu chiến vào và điều này vẫn chưa xảy ra. Dù bằng cách nào, Việt Nam không có liên minh quân sự và là một cường quốc cỡ trung bình mà quân đội, lực lượng thực thi pháp luật và lực lượng dân binh có thể tương đối dễ dàng bị đánh bại vì thiếu kinh nghiệm chiến đấu trên biển.

Có lẽ câu hỏi lớn nhất là bây giờ Việt Nam có thể làm gì để làm cho sự hung hăng của Trung Quốc không gia tăng ? Mặc dù tăng cường quan hệ đối tác quốc phòng Mỹ-Việt trong thời gian ngắn có thể góp phần gây trở ngại với Trung Quốc, nhưng hợp tác chặt chẽ hơn về lâu dài có thể ngăn chặn Trung Quốc vì Bắc Kinh sẽ nhận ra rõ ràng hơn rằng Hoa Kỳ sẽ hỗ trợ Việt Nam nếu có xung đột trong tương lai. Nhưng Washington sẽ phải chứng minh rằng họ không cho phép một bãi cạn thứ hai xảy ra mà đó có thể là một việc làm khó khăn.

Tăng cường hợp tác với các đối tác quốc phòng khác của Việt Nam như Úc, Nhật Bản và Ấn Độ, cũng có thể giúp ngăn chặn Bắc Kinh. Nhưng cuối cùng, Việt Nam có thể phải làm quen với một Trung Quốc ngày càng hung hăng và nhận ra các giới hạn ảnh hưởng khi đòn bẩy của Bắc Kinh chắc chắn tiếp tục gia tăng trong tranh chấp ở Biển Đông.

Khánh Anh dịch

Nguồn : VNTB, 23/08/2019

Hầu hết các ‘đối tác chiến lược toàn diện’ của Việt Nam đã chẳng có ý kiến gì về vụ Bãi Tư Chính. Một sự ghẻ lạnh lạ lùng xâm phủ bộ mặt chính thể luôn tự hào có rất nhiều quan hệ đối tác chiến lược.

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Cảnh Sảng

Vài ngày sau khi Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam Lê Thị Thu Hằng "lên tiếng yêu cầu Trung Quốc rút toàn bộ tàu khỏi vùng biển của Việt Nam, tôn trọng quyền chủ quyền, quyền tài phán, các quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của Việt Nam", phía Trung Quốc đã một lần nữa phản ứng đúng theo cái cách xem Biển Đông là ao nhà của mình.

Ngày 19/8/2019, Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Cảnh Sảng cho rằng, tàu Hải Dương Địa Chất số 8 hoạt động trong vùng biển thuộc quyền tài phán của nước này và yêu cầu

Đây là lần thứ hai Bắc Kinh phản ứng như thế.

Lần phản ứng đầu tiên của Trung Quốc xảy ra vào cuối tháng 7 năm 2019, khi phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc là Hoa Xuân Oánh đã lên tiếng cáo buộc Việt Nam "vi phạm quyền chủ quyền của Trung Quốc đối với bãi Tư Chính kể từ Tháng Năm", "Trung Quốc đã thể hiện quan điểm của mình và đang liên lạc với phía Việt Nam" và "Chúng tôi kêu gọi phía Việt Nam xử lý phù hợp vụ việc".

Tuyên bố trên được đưa ra chỉ một ngày sau khi phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Việt Nam là Lê Thị Thu Hằng cho biết Hà Nội đã "trao công hàm phản đối cho phía Trung Quốc, yêu cầu rút ngay khỏi vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) của Việt Nam", một cử chỉ can đảm mang tính quá hiếm muộn của giới chóp bu Việt Nam về thế buộc phải đối đầu với "thiên triều".

Cách thức tuyên bố trên của Bộ Ngoại giao Trung Quốc là rất tương đồng với chiến thuật lấn dần từng bước vào Biển Đông và biến các vùng biển thuộc chủ quyền của Việt Nam, đặc biệt là những vùng biển có trữ lượng dầu khí lớn mà Việt Nam đang tự khai thác hoặc liên doanh với những đối tác nước ngoài để khai thác, thành vùng "tranh chấp chủ quyền" giữa Trung Quốc và Việt Nam.

Cách tuyên bố mang tính khẳng định về vùng chủ quyền của Trung Quốc tại khu vực bãi Tư Chính có thể sẽ khiến một số quốc gia trên thế giới – vốn không am hiểu lắm về lịch sử chủ quyền vùng biển của Việt Nam và những mưu tính lắt léo trong "đường lưỡi bò 9 đoạn", tỏ ra dè dặt hơn nếu những nước này có ý muốn ủng hộ Việt Nam tại diễn đàn Liên Hiệp Quốc, hoặc tại một tòa án quốc tế trong trường hợp Việt Nam dám kiện Trung Quốc ra trước thế giới, cho dù Việt Nam được đặt vào ghế "thành viên không thường trực của Hội Đồng Bảo An Liên Hiệp Quốc" vào năm 2019.

Tuyên bố về "chủ quyền bãi Tư Chính" của Bộ Ngoại giao Trung Quốc còn cho thấy một ý định quá đáng sợ của Bắc Kinh mà khiến "đảng em" Việt Nam mất ngủ : Trung Quốc chưa hề có ý định rút tàu khỏi khu vực bãi Tư Chính.

Thậm chí Trung Quốc còn có thể điều động thêm những tàu thăm dò địa chất và kể cả điều động một giàn khoan khồng lồ như cái cách của Hải Dương 981 vào năm 2014, vào khu vực bãi Tư Chính để khoan dầu, như một cách ăn cướp cực kỳ trắng trợn tài sản ngay trong nhà của người khác.

Cho tới thời điểm này, Trung Quốc còn tạm thời giành được một lợi thế trên phương diện quan hệ quốc tế và ngoại giao so với Việt Nam : Hội Nghị Các Bộ Trưởng ASEAN diễn ra ở Thái Lan vào cuối Tháng Bảy, đầu Tháng Tám 2019 đã chỉ đề cập khá chung chung và "quan ngại" về tình hình Biển Đông mà không hề nhắc đến cái tên Trung Quốc. 

Trong khi đó, hầu hết các ‘đối tác chiến lược toàn diện’ của Việt Nam đã chẳng có ý kiến gì về vụ Bãi Tư Chính. Một sự ghẻ lạnh lạ lùng xâm phủ bộ mặt chính thể luôn tự hào có rất nhiều quan hệ đối tác chiến lược.

Còn Hoa Kỳ, đối trọng duy nhất của Trung Quốc trên thế giới, cũng là quốc gia đầu tiên và có lẽ duy nhất lên tiếng gián tiếp ủng hộ chính quyền Việt Nam phản đối Trung Quốc can thiệp vào bãi Tư Chính, đã trở nên dè dặt hẳn về những phát ngôn và hành động tiếp theo, sau khi chứng kiến giới chóp bu Việt Nam vẫn như bị vẹo xương sống trước "người đồng chí tốt".

Chưa có gì rõ ràng về triển vọng hàng không mẫu hạm USS Ronald Reagan của Hải Quân Mỹ, đang tiến hành tuần tiễu ở Biển Đông, sẽ can thiệp trực tiếp vào vụ Bãi Tư Chính.

Thường Sơn

Nguồn : VNTB, 22/08/2019

Chuyện gì đang xảy ra ở Bãi Tư Chính ?

Carlyle A. Thayer, VNTB, 20/08/2019

Hành động chính trị và ngoại giao là cần thiết nhưng không đủ nếu Trung Quốc từ chối thay đổi chính sách. Việt Nam nên xem xét hành động pháp lý. Một điều kiện tiên quyết theo luật pháp quốc tế mà Việt Nam sẽ phải đáp ứng là chứng minh rằng mặc dù có thiện chí, nhưng những nỗ lực chính trị và ngoại giao của Việt Nam đã không đạt được tiến bộ.

Các tàu Việt Nam và Trung quốc đang hiện diện ở khu vực Bãi Tư Chính hôm 16/8/2019.

Ý kiến của ông Carlyle Thayer về tình hình ở Bãi Tư Chính và Biển Đông hiện nay 

Hiện có bao nhiêu tàu Trung Quốc ở Bãi Tư Chính ?

Tính đến ngày 16 tháng 8, có ít nhất 7 tàu hải cảnh Trung Quốc (số 3308, 5303, 31302, 33111, 37111, 45111 và 46111) trong Vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam (EEZ) ở khu vực bãi Tư Chính. Theo dữ liệu theo dõi, Haiyang Dizhi 8 dường như đã tiếp tục việc khảo sát địa chấn.

Tính đến ngày 16/8, có ít nhất 7 tàu hải cảnh Trung Quốc (số 3308, 5303, 31302, 33111, 37111, 45111 và 46111) trong Vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam (EEZ) ở khu vực bãi Tư Chính

Tàu hải cảnh Trung Quốc số 4611 đã lên ga gần lô 06/01 nơi công ty Rosneft của Nga đang tiến hành thăm dò dầu khí.

Các số liệu cho số lượng tàu Trung Quốc có khả năng dao động hàng ngày. Dữ liệu theo dõi chỉ khả dụng đối với các tàu bật bộ tiếp sóng Hệ thống nhận dạng tự động (AIS). Các tàu trên 300 tấn được yêu cầu để vận hành các bộ tiếp sóng AIS. Tàu Trung Quốc thường tắt bộ tiếp sóng của họ vì lý do chiến thuật.

Phương tiện nhận dạng tự động này không nắm bắt được thuyền đánh cá và tàu dân quân Trung Quốc.

Thông điệp của Bắc Kinh là gì ?

Trung Quốc đang tái khẳng định yêu sách chủ quyền đối với vùng biển và tài nguyên biển của Biển Đông trong đường chín đoạn, bao gồm vùng biển thuộc Vùng đặc quyền kinh tế hợp pháp (EEZ) và thềm lục địa của Việt Nam. Hành động của Trung Quốc từ năm 2017 cho thấy họ đã chuyển sang giai đoạn hiếu chiến hơn để thách thức tất cả các hoạt động thăm dò dầu khí của Việt Nam tại vùng biển quanh bãi Tư Chính, bao gồm cả các công ty nước ngoài như Repsol của Tây Ban Nha và Rosefteft Vietnam của Nga. 

Mục tiêu của Trung Quốc đã được tiết lộ khi họ đệ trình một đề xuất cho Dự thảo Văn bản đàm phán về Quy tắc ứng xử của Biển Đông đã được các thành viên ASEAN và Trung Quốc thông qua vào tháng 8 năm 2018. Đề xuất của Trung Quốc về hợp tác kinh tế biển sẽ được thực hiện bởi các quốc gia duyên hải và "sẽ không được tiến hành hợp tác với các công ty từ các quốc gia ngoài khu vực".

Bắc Kinh đang chuẩn bị gia tăng căng thẳng ở Biển Đông dù phải đang đối mặt với nhiều thách thức trong và ngoài nước ?

Tình trạng dân sự bất ổn ở Hồng Kông và cuộc thương chiến với Hoa Kỳ hiện nằm hàng đầu trong chương trình nghị sự của các nhà lãnh đạo Trung quốc. Hai vấn đề này liên kết với nhau do sự can thiệp chính trị của Tổng thống Donald Trump.

Ngoài ra, các nhà lãnh đạo Trung Quốc cũng phải thảo luận về những căng thẳng hiện tại ở Biển Đông liên quan đến Việt Nam, Philippines và Malaysia. Mặc dù khác nhau về chi tiết, nhưng cả ba trường hợp cùng có điểm chung là việc khẳng định chủ quyền của Trung Quốc trong vùng đặc quyền kinh tế của cả ba quốc gia nêu trên. Việt Nam và Philippines đã đẩy lùi việc này bằng các phản đối chính trị và ngoại giao. Tổng thống Duterte sắp đến Trung Quốc để thảo luận về vấn đề này với Chủ tịch Tập Cận Bình.

Trung Quốc sẽ không làm gia tăng căng thẳng mạnh tới mức gây áp lực liên tục lên Hà Nội, Manila và Kuala Lumpur để chứng minh rằng ba quốc gia này không thể chống lại sự xâm nhập của Trung Quốc. Trung Quốc tìm cách chứng minh rằng không có quốc gia nào có thể dựa vào Hoa Kỳ hoặc cộng đồng quốc tế để tìm sự hỗ trợ. Trung Quốc đặt mục tiêu làm cho Việt Nam, Philippines và Malaysia sẽ đồng ý cùng phát triển tài nguyên biển và thực hiện Bộ quy tắc ứng xử trên Biển Đông theo yêu cầu của Trung Quốc.

Mục tiêu thực sự của tàu Haiyang Dizhi 8

Quan điểm của Trung Quốc về quyền chủ quyền đối với tất cả các tài nguyên hàng hải trong vùng biển hoặc đáy biển trong phạm vi đường chín đoạn là Bắc Kinh xem bất kỳ hành động khai thác tài nguyên đơn phương nào của Việt Nam là hành động đánh cắp tài nguyên thuộc về nhân dân Trung Quốc. Vào tháng 7 năm 2017 và tháng 3 năm 2018, Trung Quốc đã tạo áp lực chính trị và ngoại giao để buộc Việt Nam ngừng các hoạt động thăm dò dầu khí tại bãi Tư Chính. Trung Quốc đã đe dọa dùng vũ lực. Tương tự Bắc Kinh cũng phản ứng như vậy với việc Rosneft Việt Nam tiếp tục thăm dò dầu khí ở khối 06/01.

Các cuộc điều tra địa chấn của tàu Hải Dương 8 thực hiện trong các khối dầu mà Công ty Dầu khí Quốc gia Trung Quốc ban hành năm 2012 nhằm đáp trả việc Việt Nam áp dụng Luật Biển. Tóm lại, Trung Quốc đặt mục tiêu kiểm soát hoạt động thăm dò và khai thác dầu khí tại Khu kinh tế độc quyền và thềm lục địa của Việt Nam nằm trong đường chín đoạn.

Bước tiếp theo sẽ là gì ?

Trung Quốc có khả năng theo đuổi cách tiếp cận hàng hai. Gây áp lực cho Việt Nam bằng cách quấy rối các hoạt động thăm dò dầu khí của Rosneft Việt Nam ở lô 06/01.

Trung Quốc sẽ thúc ép Việt Nam thảo luận về phát triển chung. Nếu Trung Quốc không hài lòng, họ có thể khiêu khích ở các lô khai thác dầu khí khác như Cá voi xanh của ExxonMobil, liền kề với đường chín vạch.

Phản đối ngoại giao có phải là cách tốt nhất cho Hà Nội ?

Việt Nam phải tiếp tục phản đối ngoại giao và chính trị với Đại sứ quán Trung Quốc tại Hà Nội và Bộ Ngoại giao Trung Quốc tại Bắc Kinh cũng như thông qua các kênh khác (đảng, quân đội).

Việt Nam phải tiếp tục vận động cộng đồng quốc tế để họ bày tỏ sự ủng hộ và nêu vấn đề này tại tất cả các cuộc họp của các tổ chức đa phương có liên quan.

Với tư cách là Chủ tịch ASEAN vào năm 2020, Việt Nam sẽ ở vị thế mạnh hơn trong việc vận động các quốc gia ASEAN khác bảo vệ luật pháp quốc tế. Việt Nam cũng có thể thể hiện rõ rằng họ sẽ không đồng ý với Bộ quy tắc ứng xử nếu không phù hợp với việc bảo vệ lợi ích quốc gia.

Tóm lại, hành động chính trị và ngoại giao là cần thiết nhưng không đủ nếu Trung Quốc từ chối thay đổi chính sách. Việt Nam nên xem xét hành động pháp lý. Một điều kiện tiên quyết theo luật pháp quốc tế mà Việt Nam sẽ phải đáp ứng là chứng minh rằng mặc dù có thiện chí, nhưng những nỗ lực chính trị và ngoại giao của Việt Nam đã không đạt được tiến bộ.

Hoa Kỳ có thể làm gì để chống lại hành vi của Trung Quốc ?

Hoa Kỳ đã đưa ra một số bình luận cứng rắn chỉ trích Trung Quốc trực tiếp về việc xâm phạm và gây hấn. Tuy nhiên, khi tại hội nghị Đối thoại An ninh ba bên ở Bangkok với Nhật Bản và Úc cũng như các cuộc tham vấn cấp bộ hàng nămvới Úc ở Sydney ngay sau đó, họ có lên án các hoạt động của Trung Quốc nhưng không nêu đích danh Trung Quốc.

Hoa Kỳ đang cố gắng thiết lập một mạng lưới các đồng minh và đối tác chiến lược để chống lại Trung Quốc vì sự hung hăng của Trung Quốc ở Biển Đông. Hiện Hoa Kỳ khó có thể hành động đơn phương để bảo vệ Việt Nam chống lại Trung Quốc ở Biển Đông vì Việt Nam không phải là đồng minh hay đối tác chiến lược.

Các nhà ngoại giao Việt Nam tại Washington và các phái đoàn từ Việt Nam đến thám Hoa Kỳ nên gặp gỡ các thành viên của Ủy ban Đối ngoại Thượng viện để thông báo cho họ về các hoạt động của Trung Quốc tại bãi Tư Chính và vận động họ thông qua Đạo luật trừng phạt Biển Hoa Nam và Biển Hoa Đông năm 2019. Việt Nam cũng nên thúc giục các thành viên ASEAN làm như vậy.

Hoa Kỳ sẽ đáp trả nếu Trung Quốc cố gắng can thiệp vào hoạt động của các lực lượng quân sự Hoa Kỳ ở Biển Đông.

Carlyle Alan Thayer

Nguyên tác : South China Sea : Vanguard Bank Sequel, scribd, 17/08/2019

Khánh Anh dịch

Nguồn : VNTB, 20/08/2019

*********************

Bãi Tư Chính : làm thế nào để dân không quay lưng với Chính phủ ?

Nguyễn Hiền, VNTB, 20/08/2019

Câu chuyện lịch sử dựng nước và giữ nước từ ngàn xưa đều dựa vào sự nhất thống của nhân dân, và bản thân Đảng cộng sản Việt Nam khởi thủy từ một tổ chức hội với vài chục thành viên, gia tăng dần lên vài triệu người cũng đi lên từ chính sự ủng hộ ban đầu của không ít người dân. Để người dân quay ngược lại với ý chí cầm quyền là rất dễ dàng, và thực tế trong thời gian qua đã chứng minh điều đó. Nhưng để giữ sự ủng hộ của người dân, cùng đặt 'Tổ quốc trên hết', phát huy khối đại đoàn kết, ý chí chống giặc ngoại xâm không phải là dễ, nhưng có thể bắt đầu từ một cuộc biểu tình công khai và thống nhất.

Cuộc biểu tình hôm 10/8 trước cổng Tổng lãnh sự quán Trung Quốc

Vào năm 2014, trước tình hình tàu Hải Dương 981 xâm lấn vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam, người dân nhiều tỉnh thành đã đổ xuống đường phản đối. Ngoài biểu ngữ lên tiếng kêu gọi Bắc Kinh dừng xâm phạm chủ quyền Việt Nam, người biểu tình còn giương cao biểu ngữ 'Tổ quốc trên hết' ; 'Sẵn sàng hy sinh tất cả để bảo vệ chủ quyền biển đảo',... Đặc biệt hơn là lần đầu tiên, 'Chính phủ' được hiện diện trong biểu ngữ với nội dung, 'Đồng lòng cùng Chính phủ chống quân bành trướng - Bảo vệ Tổ Quốc'.

Trong một bài viết vào ngày 11/05/2014, nhà báo Quốc Phương (BBC Việt Ngữ) đã dẫn quan điểm của nhà nghiên cứu Jonathan London từ Đại học Thành thị Hong Kong, theo đó, "Bắc Kinh có thể lặp đi lặp lại lối ứng xử sử dụng sức mạnh [...] lãnh đạo Việt Nam khó có thể tiếp tục quá mềm dẻo mà sẽ phải xem lại chính sách một cách dứt khoát hơn".

Vị học giả này cũng cho rằng, "Chính quyền Việt Nam đang cần một khối đoàn kết và hậu thuẫn của người dân để làm áp lực với Trung Quốc".

Tính thời sự còn nguyên ?

Sau 5 năm, những nhận định của ông Jonathan London vẫn vẹn nguyên giá trị. Trong đó, Trung Quốc tiếp tục gia tăng áp lực xâm lấn chủ quyền biển đảo Việt Nam qua sự kiện Bãi Tư Chính ; Hà Nội cũng cứng rắn hơn bằng cách gia hạn hoạt động cho giàn khoan Hakuryu 5 đến hết ngày 15/9.

Trong một diễn biến khác, theo Twitter Ryan Martinson, vào ngày 16/8, Trung Quốc vừa gửi thêm tàu hải cảnh mang số hiệu 46111 từ Hoàng Sa để hỗ trợ, hộ tống tàu khảo sát dầu khí Haiyang Dizhi 8, thì theo dữ liệu của AIS, tàu Hải Quân Gepard 016 - Quang Trung, tàu hộ vệ tên lửa hiện đại nhất của Việt Nam đã được điều ra khu vực biển Đông gần bãi Tư Chính.

Trong khi đó, trong một thông tin chưa kiểm chứng cho thấy, một chân đế giàn khoan dầu khí nặng 14.000 tấn của dự án Sao Vàng - Đại Nguyệt đã được hạ đặt thành công tại khu vực bãi Tư Chính vào sáng 18/8. Mặc dù dự án này ở lô 05-1b và 05-1c, tức là chưa có vấn đề so với lô 06, nơi Trung Quốc đang quấy rối, nhưng cũng cho thấy sự quyết liệt của Hà Nội trong vấn đề giữ gìn chủ quyền quốc gia.

Tuy nhiên, đối với quan điểm 'cần một khối đoàn kết và hậu thuẫn của người dân để làm áp lực với Trung Quốc', cho đến nay vẫn là câu hỏi lặng. Bởi thực tế cho thấy, cách Hà Nội thông tin dè dặt, cùng với cách sử dụng bộ máy an ninh ngăn chặn đầy bạo lực trước đó đã khiến cho tinh thần 'chủ quyền' của người dân trở nên nguội lạnh. Chưa kể, việc huy động lực lượng báo chí chính thống, 'Cảnh giác luận điệu lợi dụng vấn đề biển Đông để xuyên tạc, kích động chống phá' [1], hay 'Lật tẩy những thầy phán bảo vệ chủ quyền biển đảo' [2] đã cho thấy, tinh thần không thiện cảm của nhà nước đối với những người thực sự sục sôi vì vấn đề chủ quyền quốc gia bị xâm phạm. Và cách tiến hành chỉ trích hay nhục mạ những người lên tiếng đòi hỏi biểu tình để phản đối Trung Quốc là một hành vi đi ngược lòng lòng dân, gián tiếp làm nguội lạnh tinh thần phản kháng của người dân trước ngoại bang.

Bởi sẽ chẳng thể nào có chuyện 'xuyên tạc, kích động' hay thậm chí là, 'thầy phán' khi mà nhà nước nhanh chóng cập nhật tin tức về nó, thay vì để sau một thời gian rồi mới lên tiếng chính thức. Do đó, nếu trách những 'thầy phán', thì trước hết, bộ máy báo chí cần phải trách chủ thể đã tạo nên những 'thầy phán' đó.

Báo Tuổi Trẻ ngày 19/8 đăng tải bài viết, 'Hãy vững tin vào chính nghĩa'. Theo đó, năm 2003, Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc và Quân ủy trung ương Trung Quốc đã đưa ra khái niệm 'tam chủng chiến pháp' bao gồm tâm lý chiến, dư luận chiến và pháp lý chiến. Và theo báo Tuổi Trẻ, "phương cách đáp trả tâm lý chiến Trung Quốc là chúng ta phải luôn vững tin vào tính chính nghĩa của mình". Tuy nhiên, người viết cho rằng, để thực sự 'vững tin vào tính chính nghĩa', thì nhà nước phải làm tròn vai trò và nghĩa vụ trong tập hợp toàn dân thành một khối thống nhất, để Bắc Kinh thấy rằng, toàn dân Việt Nam đồng ý chí và đồng thuận với Chính phủ trong bảo vệ chủ quyền biển đảo quốc gia. Điều này không đơn thuần là cử một tàu chiến hiện đại, mang tên vị anh hùng Quang Trung ra giữ gìn, mà trong nước, phải thực hiện vỗ về dân, khoan sức dân, và đồng hành cùng dân trong lên tiếng phản đối sự ngang ngược và bành trướng của Bắc Kinh.

Vậy làm cách nào để hội tụ lòng dân ?

Dẹp bỏ mọi luận điệu đề cập đến 'xuyên tạc và kích động' trên báo chí, thay vào đó phải chủ động tổ chức một cuộc biểu tình rộng lớn, công khai và ngoài trời tại Thủ đô Hà Nội như vào năm 1979. Vì sao ? Vì để chính quyền Bắc Kinh nhận thấy rằng, "toàn thể đồng bào các dân tộc anh em trong cả nước, các tôn giáo, các đảng phái, già, trẻ, gái, trai hãy phát huy truyền thống Diên Hồng, triệu người như một, nhất tề đứng lên bảo vệ tổ quốc".

Bắc Kinh, với tiềm lực quân sự và dã tâm bành trướng của mình không hề e ngại một 'tàu chiến Quang Trung', hay nhiều tàu chiến tương tự khác mà Việt Nam đang sở hữu, bởi nó quá nhỏ bé và đủ để Bắc Kinh bẻ gãy. Bộ mặt bành trướng và âm mưa xâm lược của chúng chỉ run sợ trước "khối đoàn kết và hậu thuẫn của người dân".

Lê Lợi sở dĩ chấm dứt ách cai trị đầy man rợ của giặc Minh, không phải vì ông có binh nhiều, tướng tốt. Mà chỉ vì :

"Nhân dân bốn cõi một nhà, dựng cần trúc ngọn cờ phấp phới

Tướng sĩ một lòng phụ tử, hòa nước sông chén rượu ngọt ngào".

Câu chuyện lịch sử dựng nước và giữ nước từ ngàn xưa đều dựa vào sự nhất thống của nhân dân, và bản thân Đảng cộng sản Việt Nam khởi thủy từ một tổ chức hội với vài chục thành viên, gia tăng dần lên vài triệu người cũng đi lên từ chính sự ủng hộ ban đầu của không ít người dân. Để người dân quay ngược lại với ý chí cầm quyền là rất dễ dàng, và thực tế trong thời gian qua đã chứng minh điều đó. Nhưng để giữ sự ủng hộ của người dân, cùng đặt 'Tổ quốc trên hết', phát huy khối đại đoàn kết, ý chí chống giặc ngoại xâm không phải là dễ, nhưng có thể bắt đầu từ một cuộc biểu tình công khai và thống nhất.

Cuối cùng, lòng yêu nước không phải là ngồi bàn giấy và tưởng tượng ra viễn cảnh thuận lợi nhất như tác giả Trì Chính của báo Hà Nội Mới [3]. Lòng yêu nước chính là trong cơn nguội lạnh 'biểu tình', những ông già đã thất thập cổ lai hy vẫn giương cao biểu ngữ "Đả đảo Trung Quốc xâm lược", và hét lên "Cút đi, lũ xâm lược". Những thanh niên và trung niên đứng trước Đảng cộng sản Trung Quốc hô vang khẩu hiệu phản đối Bắc Kinh xâm lược chủ quyền biển đảo Việt Nam, công khai và mạnh mẽ.

Nước Việt sẽ luôn chung 1 dòng.

Nguyễn Hiền

Nguồn : VNTB, 20/08/2019

Chú giải :

[1] http://cand.com.vn/Chong-dien-bien-hoa-binh/Canh-giac-luan-dieu-loi-dung-van-de-bien-Dong-de-xuyen-tac-kich-dong-chong-pha-557839/

[2] http://danviet.vn/tin-tuc/lat-tay-nhung-thay-phan-bao-ve-chu-quyen-bien-dao-1005957.html

[3] https://hanoimoi.com.vn/tin-tuc/chong-tu-dien-bien/942485/cau-tra-loi-dich-dang-cho-nhung-luan-dieu-xuyen-tac

******************

Bãi Tư Chính : ' Vọng ngày độc lập'

Hải Nguyễn, VNTB, 20/08/2019

Bãi Tư Chính, trong cơn nguy biến ' vọng ngày độc lập' khi đang độc lập, thực ra cũng chẳng có tội tình chi mà ghép tội. Chẳng qua, vì mối hận Hoàng Sa, Gạc Ma Trường Sa, mà hoang mang lo sợ, nên vọng về cố hương cần sự bảo vệ, bảo bọc chắc chắn hơn. 

Mỗi một ngày trôi qua, người dân của một quốc gia bị xâm phạm lãnh hải, lại phải cay đắng hóng tin từ những kênh đài không chính thống mà nhà cầm quyền thường cho đó là 'thế lực thù địch'. 

Ngay tuần đầu của tháng 07 năm 2019, tàu khảo sát Hải Dương 08 của Trung Quốc đã ung dung đi vào vùng đặc quyền kinh tế, nằm sâu trong thềm lục địa Việt Nam, tức Bãi Tư Chính trực thuộc sự quản lý của tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu.

Sự ngang ngược, gây hấn của Trung Quốc tại Bãi Tư Chính kéo dài suốt một tháng rõ ràng là một hành động côn đồ. Có thể nói, đã xuất hiện một đế quốc Trung Hoa sẵn sàng bành trướng để lấn chiếm, chiếm đoạt những thực thể biển đảo còn lại của Việt Nam, sau khi đã nuốt trọn Hoàng Sa năm 1974, và phần lớn biển đảo ở Trường Sa mà cụ thể là Gạc Ma đã bị đánh chiếm vào năm 1988.

Bãi Tư Chính, những ngày đầu tháng bảy luôn vọng về đất liền những tin tức thật sự bất an đến sự tồn vong của thềm lục địa, khi đội quân cướp biển đảo cứ rình rập, quấy nhiễu, đe dọa. Mỗi một ngày trôi qua, người dân của một quốc gia bị xâm phạm lãnh hải, lại phải cay đắng hóng tin từ những kênh đài không chính thống mà nhà cầm quyền thường cho đó là 'thế lực thù địch'. 

Nhưng thật oái ăm, những tin tức mà nhà cầm quyền đưa ra sau hai tuần câm lặng, khi giặc đã làm mưa làm gió tại Bãi Tư Chính, thì lại trùng khớp với những tin tức mà 'thế lực thù địch' đã cho người dân biết trước đó.

Sự chậm trễ thông tin đến với người dân, phải chăng sau hai tuần lưỡng lự, nhà cầm quyền mới nhận ra chân tướng của người bạn '4 tốt - 16 vàng', hay còn một lý do nào khác mà người dân không có quyền được biết ?

Dã tâm của người bạn láng giềng Trung Quốc đã xuất hiện từ hằng nhiều thế kỷ trước qua việc ngàn năm đô hộ nước Việt, chứ không phải đến thời điểm hiện tại mới bộc phát ra để nhà cầm quyền ngỡ ngàng nhận ra chân tướng của người 'bạn vàng'. 

Tháng 5/2014, HD 981 của Tàu cộng cũng đã từng xâm phạm thềm lục địa của Việt Nam suốt hai tháng trời mới chịu rút ra, sau khi đã đạt được mục đích thâm độc là tạo ra sự xung đột giữa người dân và nhà cầm quyền.

Xua đuổi, đánh đập, bỏ tù người dân, chỉ vì xuống đường biểu thị sự phản kháng trước việc xâm lấn của giặc, là chuỗi hành động đã đẩy nhà cầm quyền đi đến chổ tạo ra vết thương lòng nơi người dân, là phơi bày sự yếu kém trước kẻ thù xâm lược. Bởi, không một chế độ nào lại nông nỗi đến độ chà đạp lên lòng yêu nước của người dân theo cách ban cho thì mới được bày tỏ, còn trái ý sẽ bị ghép vào tội 'phản động'.

Dấu ấn tháng 5/2014, là nỗi đau, là vết thương lòng mà người dân yêu nước phải gánh chịu trong cảnh tù đày. 

Tháng 7/2019, giặc đã ở trong nhà, nhưng người dân không còn xuống đường để biểu thị sức mạnh của chính nghĩa và công lý như trước đây. Sự thinh lặng, lãnh cảm, thờ ơ trước thời cuộc của đại đa số người dân trên cộng đồng, không phải vì lý do người dân sợ một vài vết thương ngoài da, càng không phải vì vài giọt máu đã đỗ xuống trước sức mạnh cơ bắp của nhà cầm quyền.

Mà, người dân chỉ sợ một lần nữa lại bị chà đạp nhân phẩm trước sự ngạo mạn của nhà cầm quyền với giọng điệu răng đe : "đã có đảng và nhà nước lo". 

Thực tế, người phương Đông có câu : "Gia hòa vạn sự hưng". Nếu đặt câu nói này trong chủ thể của một quốc gia, thì sự hòa thuận, sự đồng lòng, giữa người dân và chính quyền hiện tại được ví như lửa với nước. Vì vậy, mà sự hưng thịnh vẫn chưa biết khi nào mới có được trước sự lụn bại đủ điều tệ hại của nhà cầm quyền.

Dấu ấn tháng 7/2019, là vết thương lòng của người dân ngày càng trầm trọng hơn. Bởi sau 5 năm, nhà cầm quyền vẫn chưa tìm ra được một phương thức hiệu quả nào để hóa giải lòng yêu nước của người dân đang bị giam cầm trong ngục tối. Trái lại, thêm một lần nữa sự thâm độc của kẻ thù phương Bắc tiếp tục leo thang.

Bãi Tư Chính, trong cơn nguy biến 'vọng ngày độc lập' khi đang độc lập, thực ra cũng chẳng có tội tình chi mà ghép tội. Chẳng qua, vì mối hận Hoàng Sa, Gạc Ma Trường Sa, mà hoang mang lo sợ, nên vọng về cố hương cần sự bảo vệ, bảo bọc chắc chắn hơn. 

Bãi Tư Chính ! thôi hãy đừng lo sợ nữa, vì nhà cầm quyền đã giao thiệp công hàm lần hai một cách nghiêm khắc rồi Bãi Tư Chính ơi !

Hải Nguyên

Nguồn : VNTB, 20/08/2019

Bãi Tư chính : 'Rủi ro đụng độ quân sự cao' khi đối đầu lần hai ?

Hà Hoàng Hợp, BBC, 18/08/2019

Đối đầu lần hai ở bãi Tư Chính và khu vực lân cận trên Biển Đông giữa Việt Nam và Trung Quốc đang tăng cao và nếu không được quản lý đúng mức, sẽ có thể tạo ra rủi ro đụng độ quân sự cao, một nhà nghiên cứu an ninh và chính trị khu vực từ Viện Nghiên cứu Đông Nam Á (Iseas, Singapore) bình luận.

Bãi Tư Chính : Diễn biến mới khi Hải dương 8 quay lại biển Việt Nam

"Nếu tàu chiến hai bên vờn nhau, bên Trung Quốc hộ tống và bao bọc tàu thăm dò trái phép, bên Việt Nam đuổi tàu thăm dò trái phép, và bây giờ, là đuổi cả tàu chiến Trung Quốc, thì rủi ro đụng độ quân sự sẽ tăng cao", Tiến sĩ Hà Hoàng Hợp, nhà nghiên cứu cao cấp của Viện ISEAS nói với BBC News Tiếng Việt hôm 18/8/2019 từ Hà Nội.

"Cuộc tập trận của Trung Quốc trước khi xảy ra vụ Tư Chính, trước khi có cuộc họp các ngoại trưởng ASEAN và các cuộc gặp ASEAN với Mỹ, Trung Quốc, Nhật, Ấn Độ, EU... thực chất là Trung Quốc dọa nạt Việt Nam và các nước ASEAN có tuyên bó chủ quyền ở biển Đông", vẫn theo ông Hà Hoàng Hợp.

Dưới đây là toàn văn cuộc trao đổi được thực hiện qua bút đàm với nhà quan sát và nghiên cứu chính trị này.

BBC : Tình hình cập nhật hiện nay ở khu vực đối đầu giữa Trung Quốc và Việt Nam trên Biển Đông thế nào, theo quan sát của Tiến sĩ ?

Hà Hoàng Hợp : Một số nguồn tin cho biết có ít nhất một tàu chiến Việt Nam đang làm nhiệm vụ thực thi pháp luật biển ở vùng bãi Tư Chính. Nếu tin này đúng, thì đây không phải lần đầu Việt Nam dùng tàu hải quân thực thi pháp luật trên biển. Năm 1994, tàu hải quân Việt Nam đã xua đuổi tàu thăm dò Trung Quốc khỏi vùng bãi Tư Chính.

Việc sử dụng tàu hải quân để thực thi pháp luật trên biển là hợp pháp, và cũng là biện pháp hòa bình kiên quyết hơn.

Nhưng nó cũng tăng rủi rô đụng độ quân sự giữa Việt Nam và Trung Quốc ở vùng biển gần bãi Tư Chính.

Rủi ro đụng độ quân sự ?

BBC : Có tin tức cho hay 'nhiều tàu của Trung Quốc 'đang kéo vào' và Việt Nam ít nhất đã cử hai tàu chiến ra khu vực, nếu các thông tin này là có cơ sở, diễn biến này có ý nghĩa thế nào và có thể có hệ lụy ra sao, thưa ông ?

Hà Hoàng Hợp : Các nguồn tin cũng cung cấp đồ họa AIS của sự chuyển vận của ít nhất 2 tàu chiến Trung Quốc hướng về vùng biển gần bãi Tư Chính.

Nếu tàu chiến hai bên vờn nhau, bên Trung Quốc hộ tống và bao bọc tàu thăm dò trái phép, bên Việt Nam đuổi tàu thăm dò trái phép, và bây giờ, là đuổi cả tàu chiến Trung Quốc, thì rủi ro đụng độ quân sự sẽ tăng cao.

Với tình hình này, hải quân hai nước cần thực hiện đúng CUES (thỏa thuận không ràng buộc nhằm tránh các đụng độ không chủ định.)

Nếu không theo CUES, lại để xảy ra đụng độ, thì chắc hẳn sẽ có đụng độ quân sự lớn hơn và tình hình sẽ trở nên vô cùng khó quản trị.

Tập trận dọa nạt ai ?

BBC : Mới đây Trung Quốc tiến hành tập trận ở Biển Đông, việc này diễn ra gần như trùng thời gian với sự kiện đối đầu từ đầu tháng Bảy ở bãi Tư Chính và vùng nước kề cận, mục đích của đợt tập trận này là gì ?

Hà Hoàng Hợp : Cuộc tập trận của Trung Quốc trước khi xảy ra vụ Tư Chính, trước khi có cuộc họp các ngoại trưởng ASEAN và các cuộc gặp ASEAN với Mỹ, Trung Quốc, Nhật, Ấn Độ, EU.... thực chất là Trung Quốc dọa nạt Việt Nam và các nước ASEAN có tuyên bố chủ quyền ở biển Đông, việc bắn bắn tên lửa diệt hạm từ tàu chiến và từ đất liền, đảo... là đe dọa xung đột với hải quân đối với Mỹ và tất cả các nước có hoạt động hải quân trên vùng biển quốc tế.

Đấy cũng là cảnh báo Mỹ khi Mỹ tiến hành tuần tra tự do hàng hải.

Trung Quốc đang làm mọi cách để chiếm biển Đông sau khi tuyên bố về đường 9 đoạn.

Ngày 16 tháng Tám, Việt Nam đã ra tuyên bố tiếp tục yêu cầu Trung Quốc rút nhóm tàu. Phát ngôn viên ngoại giao Việt Nam khẳng định Việt Nam sẽ kiên quyết và kiên trì bảo vệ quyền chủ quyền và quyền tài phán của Việt Nam bằng mọi cách.

BBC : Hiệu ứng, hiệu quả của việc phát ngôn của Việt Nam hôm 16/8 phản đối Trung Quốc "tái xâm phạm nghiêm trọng" chủ quyền của Việt Nam ra sao ? Phía Trung Quốc sẽ tiếp tục phớt lờ và sẽ còn có thêm các động thái khác gây quan ngại hơn với Việt Nam hay thế nào, theo ông ?

Hà Hoàng Hợp : Trung Quốc đã và đang phớt lờ yêu cầu rút nhóm tàu khỏi vùng biển quanh bãi Tư Chính là nơi Việt Nam có chủ quyền kinh tế, có quyền chủ quyền và quyền tài phán.

Sau khi rút tàu thăm dò ra bãi Chữ Thập để lấy dầu... Trung Quốc lại đưa tàu thăm dò đó vào vừng bãi Tư Chính, tiến hành thăm dò ở một vùng mặt nước khác với đợt trước ngày 8 tháng Tám.

Cùng lúc, Trung Quốc đã đưa thêm một số tàu chiến vào vùng biển thuộc Philippines, thách thức chủ quyền và các quyền khác của Philippines. Như vậy, Trung Quốc đang dọa nạt 3 trong 4 nước ASEAN có tuyên bố chủ quyền ở biển Đông.

Bản chất là Trung Quốc muốn chiếm trên 90% biển Đông. Và muốn ép các nước ASEAN công nhận thứ chủ quyền đó bằng một quy tắc ứng xử có lợi cho Trung Quốc và có hại cho ASEAN.

Việt Nam là tấm gương ?

BBC : Trái lại với các ý kiến quan ngại rằng Việt Nam có chính sách khá 'yếu mềm' trước Trung Quốc, mới đây đã có nhà nghiên cứu quốc tế cho rằng Việt Nam (và cả Malaysia) thực ra đều có đối sách mạnh mẽ và khôn ngoan mà khu vực, cụ thể là Philippines, cần học tập, thậm chí ý kiến này còn gợi ý rằng Tổng thống Rodrigo Duterte nên đi thăm Việt Nam và Malaysia trước khi tới Trung Quốc, để học hỏi đối sách của hai nước nàytrước Trung Quốc về Biển Đông, ‎ông có nhận xét gì ?

Hà Hoàng Hợp : Thực tế người ta chưa hiểu hết bản chất của chính sách của tổng thống Philippines Duterte.

Philippines có lợi thế lớn và căn bản, là tòa PCA đã có phán quyết phủ nhận mọi yêu sách của Trung Quốc liên quan đến Philippines.

Tổng thống Duterte vừa qua đã tiếp ông Hoàng Bình Quân, trưởng ban đối ngoại trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam, chắc chắn ông ấy hiểu rõ chính sách và hành động của Việt Nam ở biển Đông.

Philippines cũng có lợi thế lớn lao, là quan hệ đồng minh với Mỹ.

Cho dù có khác biệt giữa ba quốc gia : Philippines, Malaysia, Việt Nam, cả ba quốc gia đều đang hành động để chống lại đường lối bá quyền ở biển Đông của Trung Quốc.

BBC : Cuối cùng, quốc tế và khu vực đang quan sát ra sao các động thái liên quan tới Trung Quốc trên Biển Đông vào thời điểm này, nhất là cùng lúc Trung Quốc dường như đang gặp không ít thách thức ở đối nội, tại Hong Kong lẫn ở khu vực và bên ngoài ? Có dự đoán hay cảnh báo gì đáng kể không từ các giới quan sát về tình hình an ninh ở khu vực hiện nay và cho thời gian tới đây ?

Hà Hoàng Hợp : Hiện nay, Trung Quốc đang phải xử lý các vấn đề phát triển kinh tế, thương mại trong lúc đang gặp khó khăn với Mỹ về các vụ áp thuế.

Trung Quốc cũng cần đẩy mạnh sáng kiến vành đai và con đường. Trung Quốc đang gặp khó khăn trong vụ Hong Kong. Vấn đề Đài Loan, biển Hoa Đông, Tân Cương, biên giới với Ấn Độ v.v... là các vấn đề lớn đối với Bắc Kinh.

Chiến lược biển Đông của Trung Quốc không có gì thay đổi ; Trung Quốc đẩy mạnh việc chiếm hơn 90% biển Đông sau khi đã quân sự hóa 7 đảo nhân tạo.

Nếu so sánh lúc này, với thời kỳ giữa thế kỷ 18, trước khi Trung Quốc bị các nước phương Tây chia cắt, có thể thấy có một số điểm tương tự : Trung Quốc đang thực hiện chính sách bá quyền trước hết là ở Châu Á, bất chấp các quy tắc chung. Trung Quốc đe dọa an ninh khu vực, làm mất niềm tin của láng giềng.

Vấn đề chắc không phải là vì gặp khó khăn bên trong, thì gây ra điều gì ở bên ngoài để đánh lạc hướng dư luận nội bộ.

Vấn đề của Trung Quốc là chính sách bá quyền của Trung Quốc đang vấp phải sự phản kháng từ cộng đồng quốc tế, trong đó có Việt Nam.

Đường lối bá quyền lúc này của Trung Quốc không hứa hẹn hòa bình ít nhất cho khu vực Châu Á.

Quốc Phương thực hiện

Tiến sĩ Hà Hoàng Hợp, mà phần trả lời ở trên là quan điểm cá nhân, đồng thời là thành viên nghiên cứu của Viện Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế (IISS) có trụ sở tại London, Anh quốc, ông có nhiều nghiên cứu và phân tích về chính trị, chiến lược và địa chính trị liên quan Việt Nam, quốc tế và khu vực.

*****************

Mỹ ‘phối hợp đa phương’ ở Biển Đông

Viễn Đông, VOA, 18/08/2019

Một quan chức ngoại giao Mỹ chuyên về vấn đề kiểm soát vũ khí và an ninh quốc tế mới nói rằng Washington "phối hợp đa phương" trong khi đương đầu với Trung Quốc trên Biển Đông.

Tàu chiến USS Antietam của Mỹ mang theo tên lửa dẫn đường tại Biển Đông năm 2016.

Khi được hỏi về nỗ lực yêu cầu Bắc Kinh minh bạch hóa các hoạt động quân sự trên Biển Đông, bà Andrea L. Thompson, Thứ trưởng Ngoại giao Hoa Kỳ chuyên trách về Kiểm soát Vũ khí và An ninh Quốc tế, trả lời rằng "đây là một nỗ lực chung, không phải của riêng Hoa Kỳ".

"Chúng tôi phối hợp với các đối tác và đồng minh nhằm bảo đảm quyền tự do hàng hải và quyền tự do đi lại ở khu vực đó [Biển Đông]. [Chúng tôi] phối hợp song phương cũng như đa phương nhằm quy trách nhiệm cho Trung Quốc", bà Thompson nói hôm 13/8 trong một cuộc họp báo.

"Chúng tôi sẽ tiếp tục phối hợp với các đồng minh và đối tác của chúng tôi. Chúng tôi cũng tin tưởng tuyệt đối vào đội ngũ lãnh đạo cấp cao ở cả Bộ Ngoại giao và Bộ Quốc phòng để đảm bảo rằng Trung Quốc biết rõ quan điểm của chúng tôi và sẽ tiếp tục đứng lên bảo vệ lẽ phải cũng như quyền tự do hàng hải".

Tuyên bố về việc "phối hợp đa phương" của Mỹ với các nước khác về Biển Đông được đưa ra đúng ngày xuất hiện tin tàu khảo sát của Trung Quốc quay lại khu vực Bãi Tư chính trong thềm lục địa của Việt Nam, ít ngày sau khi rời đi. Đây là khu vực nơi một công ty Nhật đang thực hiện khoan thăm dò theo hợp đồng với tập đoàn Rosneft của Nga ở Việt Nam.

Các chuyên gia về Biển Đông từng nói với VOA tiếng Việt rằng sự liên quan của công ty Nga và Nhật trong vụ "đối đầu" giữa tàu hải cảnh Việt Nam và Trung Quốc ở Bãi Tư Chính đã "gây phức tạp" cho quyết sách của chính quyền Bắc Kinh cũng như "đa phương hóa" và "quốc tế hóa" vấn đề Biển Đông.

Chính quyền Bắc Kinh lâu nay tuyên bố chỉ đàm phán giải quyết vấn đề Biển Đông với các quốc gia trực tiếp liên quan.

Sau khi vấp phải chỉ trích của Washington về "hành động khiêu khích" ở Bãi Tư Chính, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Cảnh Sảng lên tiếng cho rằng Mỹ "vu khống", "vô trách nhiệm" đồng thời nói thêm rằng Hoa Kỳ và "các thế lực bên ngoài khác" khuấy động bất ổn ở Biển Đông.

Thứ trưởng Ngoại giao Hoa Kỳ Andrea L. Thompson năm ngoái đã có chuyến thăm kéo dài nhiều ngày tới Việt Nam, quốc gia bà nói là "một trong các đối tác mạnh" của Mỹ ở khu vực.

Liên quan tới vấn đề hợp tác hàng hải, một tuyên bố của Mỹ mới đây nói rằng "một Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) có khả năng và vững mạnh ở trung tâm khu vực Ấn Độ Dương và Thái Bình Dương là điều sống còn để thúc đẩy cấu trúc khu vực nhằm hỗ trợ việc quản trị dân chủ và giải quyết các tranh chấp một cách hòa bình, thông qua luật pháp quốc tế".

Tài liệu được Bộ Ngoại giao Mỹ công bố còn nói rằng Hoa Kỳ giúp huấn luyện các lực lượng tuần duyên của ASEAN, tiến hành các chương trình hỗ trợ an ninh nhằm củng cố an ninh hàng hải của các nước trong khu vực cũng như sẽ cùng với Thái Lan tổ chức Cuộc Diễn tập Hàng hải đầu tiên giữa ASEAN và Mỹ vào tháng Chín tới.

Mỹ, quốc gia không có tuyên bố chủ quyền ở Biển Đông, luôn khẳng định không đứng về bất kỳ quốc gia nào trong tranh chấp lãnh hải giữa nhiều nước.

Trong một cuộc họp báo mới đây, khi được hỏi về việc Mỹ sẽ hợp tác như thế nào nhằm củng cố quyền tự do hàng hải với các nước tuyên bố chủ quyền ở Biển Đông, Đô đốc Karl L. Schultz, Tư lệnh Tuần duyên Mỹ, đề cập tới việc mới đây đã "đón tiếp lãnh đạo của Cảnh sát Biển Việt Nam" và "đang hợp tác chặt chẽ" với phía Hà Nội.

"Vì là láng giềng của Trung Quốc, rõ ràng họ phải rất cẩn trọng trong quan hệ ở khu vực", Đô đốc Schultz nói.

Viễn Đông

*******************

Biển Đông : Tình hình Bãi Tư Chính tiếp tục căng thẳng

Thụy My, RFI, 18/08/2019

Tại khu vực bãi Tư Chính, hôm nay 18/08/2019 các tàu Việt Nam tiếp tục đối đầu với nhóm tàu Trung Quốc, gồm tàu khảo sát Hải Dương Địa Chất (Haiyang Dizhi) 8 cùng với các tàu hải cảnh, xâm nhập vào vùng đặc quyền kinh tế Việt Nam.

Vị trí Lô dầu khí 6.01 (màu tím) của Việt Nam ở vùng Bãi Tư Chính (Biển Đông). Bản đồ do AMTI - CSIS công bố. Ảnh minh họa

Theo trang Đại sự ký Biển Đông, sáng hôm qua 17/8, tàu hải cảnh 37111 trong nhóm tàu Trung Quốc bất ngờ neo đậu trong nhiều giờ ở một thực thể nằm ở phía tây Đá Lát, nơi Việt Nam đang đóng quân. Giáo sư Alexander Vuving xác định thực thể này là bãi ngầm Mỹ Hải (Jubilee Bank) nằm trong vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam, và do vậy thuộc quyền chủ quyền và quyền tài phán của Việt Nam.

Việc 37111 neo đậu ở bãi ngầm Mỹ Hải đã làm dấy lên những lo ngại từ nhiều nhà quan sát, rằng Trung Quốc có thể chiếm một thực thể không người ở phía tây nam Trường Sa, một vị trí chiến lược của khu vực và nằm sâu trong vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam.

Đến cuối giờ chiều qua, giáo sư Ryan Martinson, trường Hải Chiến Hoa Kỳ cho biết chiếc hải cảnh 37111 đã rời khỏi bãi ngầm Mỹ Hải. Trang Marine Traffic cho biêt hải cảnh 37111 tiếp tục tham gia chuyển động cùng nhóm tàu Hải Dương Địa Chất 8.

Hai tàu Việt Nam đang bám đuổi chặn đường nhóm tàu Hải Dương Địa Chất 8, được cho là trong đó có tàu khu trục Quang Trung thuộc lớp Gepard của Hải Quân Việt Nam. Con tàu đã rời vịnh Cam Ranh từ ngày 15/8.

Thụy My

**********************

Biển Đông : Trung Quốc 'sẽ hở sườn', nếu gây chiến tranh

Quốc Phương, BBC, 17/08/2019

Nếu gây chiến tranh vào thời điểm hiện nay trên Biển Đông, Trung Quốc 'đã hở sườn', theo một nhà nghiên cứu Trung Quốc ở Hà Nội, người từng có nhiều năm làm công việc này trong Quân đội nhân dân Việt Nam.

Trung Quốc sử dụng nhiều phương tiện khác nhau, trong đó có các tàu 'nghiên cứu' Hải Dương Địa Chất, đưa vào các khu vực 'tạo tranh chấp' và có tranh chấp ở Biển Đông và khu vực

Bản thân lãnh đạo của Trung Quốc, ông Tập Cận Bình, cũng 'cần thận trọng' vì trong nội bộ Trung Quốc hiện nay cũng có rất 'nhiều vấn đề', nếu thúc đẩy các hành động quân sự, vẫn theo ý kiến của vị cựu sĩ quan này.

Tuy nhiên, các nước ở khu vực cũng nên lưu ý đến việc Trung Quốc đang gặp nhiều khó khăn, buộc phải chuyển hướng chú ý ra ngoài là một phần, nhưng nếu họ cùng đường thì cũng có thể 'dám làm liều', nhà nghiên cứu từng trong quân đội Việt Nam nêu quan điểm từ Hà Nội.

"Tư duy của những người làm chính trị ở Trung Quốc rất khác, có thể có một phần nghìn tia hy vọng, họ vẫn làm", bà Nguyễn Nguyên Bình, cựu Trung tá Quân đội nhân dân Việt Nam nói với một chương trình Bàn tròn thứ Năm của BBC Tiếng Việt trong tháng này, bình luận về những sóng gió và đối đầu ở bãi Tư Chính và biển Đông.

"Thế còn có thể họ liều lĩnh làm những việc ấy, cái thất bại có thể là 99%, nhưng cái mà họ đạt được để giải quyết tình thế này thì còn có thể là còn 1%, theo tôi nghĩ là như thế.

"Ai cũng nghĩ là nếu Trung Quốc bây giờ mà gây chiến với bất kỳ một nước láng giềng nào, nhất là đối với Việt Nam, họ đe dọa, họ cảm thấy như là Việt Nam yếu đuối, cho nên họ lớn tiếng từ lâu, xưa đến nay, mà khi họ lớn tiếng, Việt Nam lại không dám kiên trì làm những việc mà mình cần làm.

"Thế nhưng khi họ gây chiến bất cứ với Đài Loan hay Việt Nam, hay Mỹ, hay bất cứ ai, Trung Quốc, tôi hình dung nó như hình chữ C xung quanh Trung Quốc ở phía Tây, có lẽ chỉ còn một nước là Pakistan là còn không dám gây gì, còn tất cả các nước khác, ngay cả Mông Cổ, rồi các nước khác, họ đều có một mối hận với Trung Quốc...

"Trung Quốc nói theo một chiến thuật của nhà binh, nếu gây chiến tranh ở Biển Đông, thì Trung Quốc đã hở sườn".

'Liều lĩnh và đa mục tiêu là cách dụng binh Trung Quốc'

Tiếp tục phân tích bối cảnh và đặc biệt nhìn vào nội tình, thực lực của Trung Quốc trong thời điểm hiện nay, nhà nghiên cứu này nói :

"Tất cả mọi người đều nghĩ rằng Trung Quốc đều dậm dọa, làm những động tác giả thôi, chứ có thể Trung Quốc cũng không dám gây ra một cuộc chiến tranh gì, vì bây giờ Trung Quốc có tình hình Hong Kong như vậy, rồi tình hình ở trong nước thì đặc biệt gay go do hậu quả chiến tranh thương mại của tổng thống Mỹ,

"Tôi có đọc bài của một người Trung Quốc tên là Trương Kiến Hoa, bài ấy xem ra thì thấy nội bộ Trung Quốc rất nhiều vấn đề, rất phức tạp, cho nên nếu một người như ông Tập Cận Bình mà tỉnh táo ra và ông ấy có một tâm lý bình thường, thì ông chắc không dám liều lĩnh để làm những việc ấy.

"Thế nhưng trái lại, tôi có ý nghĩ thế này, bởi vì tôi cũng đọc khá nhiều sách vở của Trung Quốc, thì tôi thấy có một ý ở trong mưu chước cổ, người ta nói là trong một con đường mà không có lối thoát nào, thì liều chết sẽ thoát. Thành ra tôi đồng tình với nhiều ý kiến nhưng tôi vẫn để mấy phần trăm nhỏ nhỏ, để dự kiến có một cái gì, thì họ rất là liều lĩnh"

"Hơn nữa, trong tư duy của Trung Quốc, bao giờ trong nội bộ của họ mà găng go lắm, thì họ lại cứ 'chọc' ra ngoài, họ lại gây một cái gì để hướng sự chú ý của những người dân ở trong nước...".

Tiếp tục về nhân tố được gọi là 'tính liều lĩnh' này, bà Nguyễn Nguyên Bình nói :

"Quả là tôi nghiên cứu Trung Quốc khá nhiều, nên tôi đâm ra lại hoang mang không dám chắc chắn một điều gì, tôi cho rằng Trung Quốc vẫn có thể liều lĩnh làm một việc chiến tranh gì đó, có thể trong một giới hạn nào đó, trong một thời gian mà họ đã định trước, cũng giống như cuộc chiến tranh tháng Hai năm 1979, thực tế ra mình (Việt Nam) nói là cuộc chiến tranh xâm lược - thực ra mà có thể xâm lược được thì họ cũng xâm lược.

"Nhưng trong bụng họ đã định sẵn rằng đánh trong một thời gian nào đó rồi rút. Quân tử gọi là của Trung Quốc bao giờ cũng 'nước đôi' là một.

"Thứ hai là họ khi làm một động tác gì họ cũng nhắm nhiều đích, chứ không chỉ như chúng ta nói chiến tranh để thắng thua, chỉ để đạt được một mục tiêu gì.

"Nhưng Trung Quốc họ dùng chiến tranh như một phép đa năng để giải quyết được rất nhiều vấn đề, không giải quyết được vấn đề này thì cũng giải quyết được vấn đề kia".

Bình luận thêm về tư duy và cách dụng binh hay sử dụng biện pháp chiến tranh của Trung Quốc, bà Nguyễn Nguyên Bình nói tiếp với Bàn tròn thứ Năm của BBC :

"Trung Quốc sử dụng chiến tranh như một trò xiếc, nên thực ra là khó dự đoán. Thế nhưng mà tôi nghĩ là hiện nay, như các nhà phân tích đã nói, khả năng là Trung Quốc dám chiếm bãi Tư Chính chỉ là 1% so với 99%".

Thân ai và làm gì là tốt nhất cho Việt Nam ?

Cũng tại cuộc hội luận này, một nhà quan sát Biển Đông và chính trị khu vực từ New York, Tiến sĩ Vũ Quang Việt, nhân dịp này chia sẻ quan điểm và góc nhìn của mình. Ông phát biểu :

"Vấn đề là Việt Nam phải có thái độ rõ ràng hơn trong vấn đề bảo vệ chủ quyền của mình. Thí dụ dụ có người đặt ra vấn đề thân Mỹ hay là thân Trung Quốc. Thực ra Việt Nam thân Mỹ cũng không được, mà thân Trung Quốc cũng không được.

"Là bởi vì thân Mỹ, Mỹ sẽ không bao giờ muốn làm đồng minh với Việt Nam, mà dại gì để mà bỏ sự sống ra để bảo vệ Việt Nam. Rồi thân Trung Quốc, thì dĩ nhiên, hầu hết người Việt Nam không muốn chuyện đó rồi.

"Do đó, cái mà người Việt Nam nên làm là làm sao xã hội càng ngày càng dân chủ hơn, tự do hơn, tạo nhân quyền hơn và cả thế giới này, hầu hết thế giới này phần lớn là các nước tự do dân chủ, không thể nào họ để cho một nước nhỏ bị một nước lớn toàn trị hành động gây hấn được.

"Do đó, thân cái đó là tốt nhất cho Việt Nam", nguyên Vụ trưởng Vụ Thống kê của Liên Hợp Quốc bình luận từ New York.

Còn từ Hà Nội, nhà phân tích chính sách công, PGS. Tiến sĩ Phạm Quý Thọ lên tiếng :

"Sự kiện bãi Tư Chính đã cho thấy một điều như thế này là đảng cộng sản và nhà nước Việt Nam cần đứng về phía người dân. Mà muốn đứng về phía người dân trong những lúc khó khăn như thế này, thì cần phải thay đổi thể chế, mà thể chế cần phải được thay đổi theo hướng dân chủ hóa.

"Thì sẽ không chỉ giải quyết được những vấn đề không chỉ trước mắt, mà còn lâu dài. Và tất cả những việc này cần phải làm trong thời gian tới", nguyên Chủ nhiệm Khoa Chính sách Công, Học viện Chính sách và Phát triển, thuộc Bộ Kế hoạch và Đầu tư nói với Bàn tròn thứ Năm hôm 8/8/2019.

Liên quan diễn biến ở bãi Tư Chính và khu vực lân cận trong tuần này, ngày 16/8, sau bốn ngày khá 'im lặng' trên báo chí, truyền thông Việt Nam hôm thứ Sáu đã đưa tin Việt Nam giao thiệp với Trung Quốc và đã phản đối hành động của Trung Quốc đưa nhóm tàu thăm dò quay trở lại khu vực đối đầu.

iệt Nam coi đây là hành động tái vi phạm chủ quyền nghiêm trọng và nói sẽ kiên quyết và kiên trì bảo vệ các lợi ích hợp pháp của mình, đồng thời tiếp tục sử dụng các biện pháp hòa bình để bảo vệ chủ quyền, quyền chủ quyền, quyền tái phán ở các vùng biển của mình mà Trung Quốc bị cáo buộc đã xâm phạm, dựa trên luật pháp quốc tế.

Một nguồn tin không muốn tiết lộ danh tính nói với BBC News tiếng Việt, động thái phát ngôn trên của Việt Nam được tung ra, sau khi cả Bộ Ngoại giao và Bộ Quốc phòng Việt Nam đã liên lạc 'giao thiệp' với các cơ quan đối tác phía Trung Quốc trong gần bốn ngày, nhưng phía Trung Quốc dường như không đáp ứng và rút các nhóm tàu ra khỏi vùng biển, theo yêu cầu của Việt Nam.

Nguồn tin này cũng nói Trung Quốc có khoảng 300 vệ tinh do thám và quân sự, trong đó có thể có 70 vệ tinh hoạt động ở các vùng biển khu vực, trong khi trong số tàu thăm dò địa chất của Trung Quốc, có tàu có thể có thiết bị và chức năng "do thám, tình báo quân sự".

Quốc Phương