Bắc Triều Tiên tiếp tục thách thức cộng đồng quốc tế bất chấp những lời cảnh cáo mạnh mẽ của Donald Trump. Các cuộc bắn thử tên lửa nối tiếp nhau và mọi người đang chờ đợi một cuộc thử nghiệm nguyên tử mới, được thông báo là "cận kề". Kim Jong-un không có vẻ gì muốn dừng lại.
Thae Young-ho, cựu nhân viên ngoại giao Bắc Triều TiênRFI/Frédéric Ojardias
Thae Young-ho, một cán bộ ngoại giao từng là nhân vật số 2 đại sứ quán Bắc Triều Tiên tại Luân Đôn, vào năm ngoái đã đào thoát sang Hàn Quốc, cảnh báo về thực tế tình hình. Ông Thae Young-ho là một trong những nhân vật cao cấp nhất Bắc Triều Tiên đã bỏ trốn.
Thông tín viên RFI tại Seoul, Frédéric Ojardias, đã gặp được ông Thae Young-ho trong những điều kiện không khác gì một chuyện trinh thám gián điệp : hẹn được vào giờ phút chót, phỏng vấn trong một phòng khách sạn, với sự hiện diện của cận vệ và dưới sự bảo vệ nghiêm mật của mật vụ Hàn Quốc.
Thae Young-ho nói lên suy nghĩ của ông về viễn ảnh chương trình hạt nhân và tên lửa Bắc Triều Tiên.
"Kim Jong-un không hề điên !"
Thae Young-ho : Đối với Kim Jong-un, chương trình phát triển hạt nhân và hỏa tiễn liên lục địa là cách duy nhất đảm bảo sự tồn tại của chế độ và "triều đại" của ông ta, cho nên ông ta kiên quyết thực hiện chương trình này, cho đến khi nào triển khai được những đầu đạn hạt nhân và hỏa tiễn có thể sử dụng được trên chiến trường.
Bắc Triều Tiên sẽ không đưa ra bất kỳ biện pháp nào để phi hạt nhân hóa. Tất cả mọi thỏa thuận tạm thời, mọi thỏa hiệp, đối với Bắc Triều Tiên chỉ là một phương cách để được chấp nhận như một cường quốc hạt nhân.
Một số người nghĩ là Kim Jong-un là một kẻ điên rồ, nhưng điều đó không đúng, Kim Jong-un không hề điên !
Kinh nghiệm Đông Âu : Để dân lật đổ chế độ
RFI : Nếu Bắc Triều Tiên từ chối, không phi hạt nhân hóa và nếu đối thoại không hữu ích gì, thì khủng hoảng có thể giải quyết ra sao ?
Thae Young-ho : Vấn đề hạt nhân chỉ có thể được giải quyết khi loại bỏ chế độ Kim Jong-un. Kim Jong-un sẽ không bao giờ từ bỏ tham vọng hạt nhân của mình. Điều này rất rõ.
Giải pháp quân sự thì không thể vì quá mạo hiểm. Giải pháp hòa bình thì sẽ là giải pháp nào ? Chúng ta phải rút kinh nghiệm từ việc các chế độ xã hội chủ nghĩa sụp đổ ở Đông Âu.
Thời Xô Viết, người Đông Âu biết là ở phía Tây, người ta hưởng tự do, dân chủ, được một nhà nước chăm sóc, bảo bọc… Chúng ta phải cần gieo rắc loại thông tin như thế ở bên trong Bắc Triều Tiên, bằng cách này hay khác, bằng nhiều cách.
Bây giờ tại Bắc Triều Tiên, phim ảnh, phim truyện Hàn Quốc, nội dung văn hóa Hàn Quốc đang thâm nhập đời sống hàng ngày người Bắc Triều Tiên (nhờ chợ đen). Qua các phim ảnh này, người Bắc Triều Tiên biết được xã hội Hàn Quốc tự do và trù phú.
Khi người Bắc Triều Tiên được có đầy đủ thông tin và hiểu biết khá rõ ràng, họ có thể nổi dậy, lật đổ chế độ. Tôi rất tin tưởng vào khả năng này.
Dân Bắc Triều Tiên hiện đã có dấu hiệu phản kháng
RFI : Nhưng ở Đông Âu, ngay từ thời Cộng Sản, đã có những cơ cấu mà các hành động phản kháng có thể dựa vào, còn Bắc Triều Tiên thì hoàn toàn không có… ?
Thae Young-ho : Trong thời gian gần đây, nếu đi trên đường phố Bắc Triều Tiên, thì ta thấy có nhiều người bán hàng bày bán những thứ không được chính phủ cho phép. Họ không bỏ chạy khi cảnh sát đến, ngược lại họ còn gây sự với lực lượng an ninh.
Đó là những điều mà chỉ một vài năm trước đây không ai có thể tưởng tượng nổi. Bây giờ ở miền Bắc, người ta bắt đầu kháng cự để có thể tồn tại.
Tầng lớp quyền chức sợ bị dân trả thù
RFI : Ông từng thuộc tầng lớp có chức có quyền ở Bình Nhưỡng. Theo ý ông, quan điểm của tầng lớp này đối với khả năng chế độ thay đổi là như thế nào ?
Thae Young-ho : Sau nhiều năm hành quyết các cán bộ cao cấp, tiếp tục chương trình hạt nhân và tên lửa, các tầng lớp lãnh đạo tại Bình Nhưỡng hoàn toàn nhận thức được thực tế là Bắc Triều Tiên sẽ không trở thành thịnh vượng nếu cứ theo chế độ hiện hành.
Nhưng họ phải đối mặt với tình trạng khó xử. Bởi vì họ đang tự hỏi điều gì sẽ xảy ra nếu một ngày nào đó Kim Jong-un bị loại bỏ, và chế độ bị thay đổi. Các tầng lớp này biết rất rõ rằng phần lớn dân chúng đã bị hiếp đáp và khai thác trong suốt 70 năm. Và họ sợ bị người dân trả thù.
Không một chế độ bạo tàn nào có thể sống mãi
RFI : Theo ông, chế độ Bắc Triều Tiên hiện nay có thể đứng vững được trong bao lâu nữa ?
Thae Young-ho : Tôi không tin rằng tình hình chia cắt hiện thời của bán đảo Triều Tiên sẽ kéo dài được lâu. Người dân ở miền Bắc hiện nay rất ý thức về sự thịnh vượng ở miền Nam.
Ngay chính ông Kim Jong-un cũng tự biết rằng chế độ hiện tại đang trong cơn khủng hoảng. Chính vì lý do đó mà ông ta đã đi đến hành động giết cả người chú dượng và người anh cùng cha khác mẹ của mình ! Bởi vì Kim Jong-un nghĩ rằng chú của ông ta có thể là một mối đe dọa đối với chế độ của ông ta trong tương lai.
Tôi không tin là một chế độ hay một xã hội nào đó có thể tồn tại vô hạn định bằng cách gieo rắc kinh hoàng khủng bố.
(Bài phỏng vấn Thae Young-ho, cựu nhân vật số 2 đại sứ quán Bắc Triều Tiên tại Luân Đôn, Anh Quốc, do thông tín viên RFI Frédéric Ojardias thực hiện tại Seoul.)
Vụ tấn công mạng toàn cầu tạm lắng nhưng nguy cơ tái phát vẫn còn (RFI, 16/05/2017)
Đợt tấn công mạng trên quy mô chưa từng có lan khắp 150 nước từ hôm thứ Sáu tuần trước đến ngày hôm qua (15/05) dường như đã được chế ngự, tuy nhiên các chuyên gia an ninh mạng vẫn cảnh báo không loại trừ khả năng làn sóng tấn công mới lại bùng phát.
Phòng làm việc của một trung tâm an ninh mạng Hàn Quốc. Ảnh : AFP
Phần mềm tin tặc trong đợt tấn công vừa qua đến giờ đã có thể "dò ra được bằng các công cụ an ninh mạng", ông Michel Van Den Berghe, tổng giám dốc của Orange Cyberdefense, một bộ phận chuyên về an toàn mạng của tập đoàn viễn thông Pháp Orange khẳng định.
Tuy nhiên, chuyên gia này vẫn cảnh báo về khả năng một đợt tấn công mới vẫn có thể trở lại. Ông Michel Van Den Berghe nói với AFP : "Chúng ta sẽ còn có thể thấy đợt tấn công thứ hai với các biến thể virus…". Khi đó, những "biến thể virus" sẽ không thể phát hiện bằng các công cụ chống virus bình thường.
Vẫn theo chuyên gia của Orange, đến lúc này còn khá sớm để tính hết được các nạn nhân của đợt tấn công vừa qua . Con số 200 nghìn nạn nhân trên khắp thế giới mà Europol đưa ra cách đây một ngày có thể sẽ còn tăng nhiều.
Hôm qua, phát ngôn viên của Cảnh sát Châu Âu (Europol), Jan Gen Oorth đã cho biết "tình hình dường như ổn định ở Châu Âu" sau khi các chuyên gia an ninh mạng can thiệp.
Europol lo ngại số nạn nhân tăng vọt trong ngày đầu tuần khi hàng triệu nhân viên trở lại công sở bật máy tính sau hai ngày nghỉ cuối tuần. Vì thế để đề phòng, nhà máy của hãng xe Pháp Renault ở miền bắc nước Pháp đã phải tạm đóng cửa trong ngày hôm qua.
Đợt tấn công tin học, hiện không ai nhận trách nhiệm, bùng phát qua một phần mềm cài mã độc có tên gọi "WannaCry". Phần mềm này khai thác các kẽ hở trong hệ điều hành Windows của Microsoft để tấn công vào các máy tính của hàng loạt công ty và văn phòng.
Dịch vụ y tế công cộng của Anh NHS có lẽ là một trong những nạn nhân đầu tiên bị tác động nặng nề nhất bởi đợt tấn công mạng này với hàng trăm mạng lưới trong các bệnh viện bị rối loạn và tê liệt hoàn toàn trong một ngày.
Mặc dù các chuyên gia tin học đã đưa ra các phiên bản cập nhật hệ thống mới trong những ngày cuối tuần qua, nhưng hệ thống máy tính trên khắp thế giới vẫn tiếp tục rối loạn cho đến tận ngày hôm qua.
Trong số các nạn nhân lớn của đợt tấn công tin tặc lần này người ta thấy có hệ thống ngân hàng Nga, tập đoàn vận tải khổng lồ Mỹ FedEx, tập đoàn truyền thông Tây Ban Nha Telefonica hay nhiều trường đại học tại Hy Lạp và Ý. Tại Trung Quốc, hàng trăm nghìn máy tính và gần 30 nghìn cơ quan bị dính virus tin tặc, theo công ty Qihoo 360, chuyên cung cấp phần mềm chống virus tin học của nước này.
Vụ tấn công tin tặc trên quy mô thế giới đã lan vào cả giới chính trị. Giữa lúc các hacker Nga gần đây thường xuyên bị nêu danh trong nhiều vụ tin tặc, hôm qua, tổng thống Vladimir Putin đã lên tiếng quả quyết rằng nước Nga "hoàn toàn không dính dáng gì" với WannaCry.
Vụ việc cũng làm chính giới Anh phải xáo động. Đang trong chiến dịch tranh cử lập pháp, phe đối lập thuộc Công Đảng tố chính phủ bảo thủ của thủ tướng Theresa May đã bất cẩn nên mới để xảy ra sự cố. Chính phủ Anh chiều qua đã phải triệu tập cuộc họp khẩn xem xét vụ tấn công tin học.
WannaCry còn gọi là phần mềm tống tiền (rançongiciel), lần đầu tiên phối hợp các chức năng của phần mềm mã độc và sâu tin học để khóa các tệp tin của người sử dụng, hơn thế, nó còn đòi 300 đô la tiền chuộc để mở lại máy tính. Tiền chuộc này được yêu cầu thanh toán dưới dạng tiền ảo Bitcoin nên không thể biết được người nhận tiền. Tuy nhiên theo Europol, đã có khoảng 243 trường hợp nạn nhân chi "tiền chuộc" với tổng giá trị khoảng 63 nghìn đô la để được khôi phục hoạt động máy tính.
Không có thủ phạm nhưng trách nhiệm thuộc về mật vụ Mỹ
Đến lúc này người ta vẫn đang cố truy tìm thủ phạm của vụ tấn công nhưng không thấy đâu. Cuộc truy tìm nguyên nhân của vụ tấn công cũng bắt đầu. Câu hỏi đặt ra lúc này là trách nhiệm để xảy ra vụ tấn công tin tặc này thuộc về ai ?
Do bộ phận chặn các thông tin mạng của Cơ Quan An Ninh Quốc Gia Mỹ đã từng phát hiện ra các kẽ hở an ninh của một số phiên bản Windows, cho nên Microsoft đã tố cáo căn nguyên của vụ phát tán virus tin tặc mới này chính là cơ quan mật vụ Mỹ.
Nhà nghiên cứu thuộc Đại học Cornell, Stephen Wicker nhận định trong vụ này có sai lầm nghiêm trọng từ phía chính phủ Mỹ cũng như các công ty công nghệ học. Ông Wicker giải thích "NSA và CIA biết rõ các kẽ hở này nhưng họ giữ bí mật để có thể sử dụng chúng cho chính công việc thu thập dữ liệu của họ vào mục đích tình báo". Ngoài ra, rất nhiều doanh nghiệp và người sử dụng không chịu cài đặt phần mềm "vá" tin học do Microsoft phát hành hồi tháng 3 vừa qua.
Về phần Nhà Trắng, cố vấn An Ninh Nội Địa của tổng thống Donald Trump, ông Tom Bossert đã phủ nhận ý kiến cho rằng NSA phải chịu trách nhiệm trong đợt tấn công tin học lần này. Theo ông, đó không phải là công cụ do NSA triển khai để tìm kiếm dữ liệu.
Vậy bằng cách nào tin tặc đã có được công cụ này ?
Cũng như nhiều chuyên gia, Microsoft khẳng định phần mềm có tên "WannaCry" bắt nguồn từ NSA và đã được tổ chức có tên gọi Shadow Broker công bố hồi đầu năm nay.
Trong khi đó, ông James Lewis, chuyên gia an ninh mạng tại Center for Strategic an International Studies (CSIS) cho rằng việc phổ biến kẻ hở trên "bắt nguồn từ Moskva" nhưng các tin tặc đã thiết kế phần mềm và việc tung ra đợt tấn công có thể không phải là tin tặc Nga. Ông nhắc lại là "một trong những nguyên tắc ở Nga là tội phạm (tin tặc Nga) không được phép tấn công và các mục tiêu Nga". Trong khi đó, lần tấn công này, Nga cũng là nạn nhân.
Vụ tin tặc lần này nổ ra ngay sau ngày tổng thống Donald Trump ký sắc lệnh nhằm hoàn thiện hệ thống an ninh mạng của chính quyền liên bang đồng thời mở rộng hợp tác với khu vực tư nhân trong lĩnh vực này. Tuy nhiên không có một cơ chế duy nhất có thể giải quyết vấn đề an ninh mạng trong tương lai gần.
Điều có thể rút ra ngay : Vụ tấn công tin tặc toàn cầu lần này là tiếng chuông báo động về vấn đề an ninh mạng. Một lỗ hổng nhỏ trong hệ khai thác tin học có thể gây ra những thiệt hại không hề nhỏ trên phạm vi toàn cầu. Tương lai của kỷ nguyên kỹ thuật số giờ đây lại phụ thuộc nhiều vào vấn đề an ninh mạng.
RFI tiếng Việt
************************
Tấn công tin học : Tranh cãi giữa Microsoft và chính quyền Mỹ (RFI, 16/05/2017)
Ảnh minh họa. Reuters
Bị Microsoft gián tiếp đả kích, cố vấn an ninh nội địa của tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 15/05/2017 đã tức tối phản pháo, cho rằng những ai chĩa mũi dùi vào các cơ quan tình báo Mỹ nên nhắm vào các thành phần tin tặc hơn là Cơ Quan An Ninh Quốc Gia Mỹ NSA.
Từ thứ Sáu 12/05, mã độc do tin tặc tung ra đã chui vào khoảng 300.000 máy tính tại 150 countries, mã hóa các hồ sơ dữ liệu tại các bệnh viện, doanh nghiệp, cơ quan nhà nước, đòi nộp tiền chuộc rồi mới chịu giải mã.
Trong một bản tin ngày 15/05/2017, hãng tin Anh Reuters ghi nhận là chủ tịch của Microsoft, Brad Smith, vào hôm chủ nhật 14/05/2017, có vẻ đã xác nhận kết luận của các chuyên gia về vụ tấn công tin tặc toàn thế giới, cho rằng mật mã của con virus, mà cơ quan an ninh quốc gia Mỹ NSA nắm giữ, đã bị đánh cắp vào tháng Tư vừa qua.
Trên trang blog của ông, Brad Smith đã viết : "Đây là một xu hướng xuất hiện từ 2014… Chúng ta đã thấy những lỗ hổng mà tình báo Mỹ đã lưu giữ xuất hiện trên WikiLeaks, và bây giờ tác hại đến các khách hàng toàn thế thế giới"
Virus tống tiền ngăn chận hoạt động các máy vi tính cho đến khi tiền được rót, đã nhắm vào phiên bản cũ của phần mềm Windows XP mà Microsoft không còn cấp phần sửa chửa.
Tuy công nhận trách nhiệm của tập đoàn trong việc ngăn ngừa những vụ tấn công tin tặc như hiện nay, lãnh đạo Microsoft đã làm dấy lên trở lại tranh luận về tính bảo mật đối với các lỗ hỏng mà các cơ quan tình báo đã khám phá và sử dụng cho chính hoạt động gián điệp, theo dõi của họ thay vì chia sẻ thông tin với các nhóm công nghệ học để bảo đảm an ninh mạng tốt hơn.
Ông Smith còn cho là cuộc tấn công hiện nay là "thêm một ví dụ mới minh họa cho vấn đề lưu trữ lổ hổng của các chính phủ", ông kêu gọi các Nhà Nước phải có "ý thức" sau vụ tấn công khi thấy "thiệt hại" mà người dân thường phải chịu.
Hiện giờ các chuyên gia vẫn chưa thống nhất trên ước tính thiệt hại tài chính : Viện Cyber Consequences Unit của Mỹ nêu con số thiệt hại lên hàng trăm triệu đô la, nhưng không hơn một tỷ, trong khi công ty Cyence, ở California, lại nêu con số cao hơn : 4 tỷ đô la.
Vai trò của NSA
Câu hỏi hiện nay là NSA đóng vai trò gì trong làn sóng tấn công tin tặc toàn cầu này ?
Một chuyên gia giải thích cuộc tấn công qua hình tượng một quả bom tinh vi rơi vào tay kẻ khủng bố mà họ không thể một mình phát triển. Nhiều chuyên gia tin học nghĩ là đã nhìn ra dấu ấn của cơ quan an ninh Mỹ NSA trong công nghệ học mà tin tặc đã sử dụng.
NSA không tiến hành cuộc tấn công tin học, nhưng một công cụ mà NSA bí mật phát triển đã rơi vào tay "kẻ xấu", và đấy là nguyên do dẫn đến tình hình rối loạn tin học hiện nay.
EternalBlue, một yếu tố chương trình của NSA mà tin tặc sử dụng, đã được một nhóm có tên "Shadow Broker" tiết lộ vào tháng Tư vừa qua. Yếu tố này, cùng với những vũ khí tin học khác, bị đánh cắp trong một vụ tấn công tin học vào mùa hè năm 2016, cho thấy lỗ hổng của Windows XP, phần mềm cũ của Microsoft trước Windows 10, nhưng vẫn được rất nhiều cá nhân hay cơ quan sử dụng. Phần NSA thì chưa bao giờ lên tiếng về vụ việc, và cũng im tiếng từ thứ Sáu vừa qua, trước làn sóng tấn công tin học.
NSA bị Snowden tố cáo
Phần mềm sử dụng trong vụ tin tặc từ thứ Sáu có tên WannaCry và dựa trên EternalBlue để khóa máy vi tính bị thâm nhập và tống tiền người sử dụng Windows XP chưa cập nhật khóa an toàn mà Microsoft đưa ra từ mấy tháng nay.
Edgar Snowden tố cáo NSA đã khám phá lỗ hổng và cơ quan này có chịu trách nhiệm trong vụ tấn công tin tặc hiện nay. Snowden nêu lên ‘quyết định của NSA chế tạo những công cụ tấn công nhắm vào phần mềm tin học Mỹ’. Trên trang Twitter Snowden đã lấy làm tiếc : "Nếu như NSA đã thảo luận về lỗ hổng này khi họ khám phá ra thay vì lúc bị tiết lộ, thì đã có thể tránh sự cố".
Cựu nhân viên NSA, người đã tiết lộ vào năm 2013, mạng lưới nghe lén của Mỹ, đánh giá là NSA phải ra điều trần trước Quốc hội để "xem cơ quan này còn biết nhiều lỗ hổng khác hay không, trong những phần mềm sử dụng trong các bệnh viện Mỹ chẳng hạn", gợi lên hậu quả ở Anh Quốc.
Theo Snowden sự chọn lựa của NSA có nguy cơ cho phép giới tội phạm không có nhiều khả năng, có thể tấn công ở tầm cỡ quốc gia. Điều này đã xẩy ra.
Snowden còn nhắc lại một cựu lãnh đạo NSA đã từng giải thích với hãng tin Reuters vào tháng 3/2017, là 90% chi tiêu của chính quyền về tin học là dành cho các dự án tấn công.
Mai Vân
**********************
Bắc Triều tiên bị nghi dính líu tới vụ tấn công mạng toàn cầu (RFI, 16/05/2017)
Ảnh minh họa. Một nhân viên an ninh mạng tại Cơ quan an ninh Internet Hàn Quốc KISA Séoul ngày 15/05/2017. Ảnh YONHAP / AFP
Các chuyên gia an ninh mạng nghi ngờ Bắc Triều Tiên dính líu tới vụ tấn công mạng trên phạm vi toàn cầu bằng mã độc WannaCry từ hôm thứ Sáu, 12/05/2017, làm tê liệt hàng trăm nghìn máy tính tại 150 nước. Đây được coi là vụ tấn công tin tặc lớn chưa từng có.
Từ Seoul, thông tín viên RFI Frédéric Ojardias cho biết thêm chi tiết :
Theo các công ty an ninh mạng Symatec và Kaspersky, nhiều đoạn mã tìm thấy trong virus WannaCry giống những đoạn mã có trong loại virus đã từng tấn công hãng Sony Pictures vào năm 2014 và ngân hàng quốc gia Bangladesh vào năm 2015.
Nhóm tin tặc Lazare bị coi là tác giả của hai vụ tấn công mạng có sức tàn phá lớn nói trên. Nhóm hacker Lazare bị nghi ngờ là có liên hệ với Bắc Triều Tiên. Vụ tấn công tin tặc nhắm vào Ngân Hàng Quốc Gia Bangladesh đã mang lại cho họ tới 81 triệu đô la.
Nhưng nếu đúng là chế độ Bình Nhưỡng lập ra các nhóm hacker có tầm cỡ, và nếu đúng là Bình Nhưỡng tìm mọi cách để thu ngoại tệ thì những dấu hiệu ban đầu này cũng chưa đủ để chứng minh Bắc Triều Tiên là thủ phạm vụ tấn công mạng toàn cầu bắt đầu từ hôm thứ Sáu. Bởi vì các hacker thường sao chép mã độc của các nhóm khác.
Rất có thể tác giả vụ tấn công mạng toàn cầu bằng mã độc WannaCry muốn đổ tội cho Bắc Triều Tiên. Các chuyên gia cho rằng cần nhiều tháng điều tra trước khi có thể tìm ra nguồn gốc vụ tấn công.
Thùy Dương
*********************
Mã độc WannaCry liên quan Bắc Hàn ? (BBC, 16/05/2017)
Đoạn mã của nhà nghiên cứu Google đặt ra nghi ngờ về Bắc Hàn
Nhiều chuyên gia an ninh mạng đang nghi ngờ Bắc Hàn có thể liên quan mã độc tống tiền WannaCry đang hoành hành trên thế giới những ngày qua.
Sau nhiều ngày phá hoại các mạng toàn cầu, một viên chức Mỹ nhận định số máy tính bị ảnh hưởng đã lên tới 300.000, nhưng mức độ lây nhiễm đã chậm lại.
Nhà nghiên cứu của Google, Neel Mehta, công bố mã máy tính có vẻ tương đồng giữa mã độc WannaCry và sự cố tin tặc trước đây bị quy cho Bình Nhưỡng.
Mã độc trong đợt tấn công mới nhất có nhiều điểm tương tự chương trình của nhóm tin tặc Lazarus Group phát tán trước đây.
Nhóm này bị cho là thủ phạm tấn công máy chủ của Sony Pictures, tiết lộ dữ liệu bí mật của công ty này.
Nhiều người tin rằng Lazarus Group hoạt động ở Trung Quốc nhưng đại diện cho Bắc Hàn.
Mã độc WannaCry dọa xóa dữ liệu nếu không có tiền chuộc
Simon Choi, giám đốc hãng an ninh mạng Hauri của Hàn Quốc, nói : "Năm ngoái tôi thấy có những dấu hiệu Bắc Hàn chuẩn bị tấn công mã độc hay thậm chí đã làm rồi, nhắm một số công ty Hàn Quốc".
Công ty an ninh Intezer Labs của Israel cũng nói họ cho rằng Bắc Hàn liên quan mã độc WannaCry.
Hãng an ninh Nga Kaspersky thì nói cần thêm thông tin về các phiên bản đầu của WannaCry trước khi đưa ra kết luận chắc chắn.
Cũng có giả thuyết rằng Lazarus Group hoạt động một mình mà không có lệnh của Bắc Hàn, hay thậm chí họ không liên quan Bắc Hàn.
Vì thế đến lúc này, các câu hỏi vẫn nhiều hơn các câu trả lời.
Tin tặc tấn công Sony Pictures vì muốn ngăn phát hành phim The Interview chế nhạo Kim Jong-un
Các vụ tấn công mạng đã nhắm vào các bệnh viện tại Anh, nhà máy sản xuất ô tô ở Châu Âu và các ngân hàng Nga.
Nga, Trung Quốc, Ấn Độ đã chỉ trích chính phủ Hoa Kỳ vì phát triển mã nguồn.
Nhưng Tom Bossert, cố vấn an ninh mạng của Tổng thống Donald Trump, bác bỏ ám chỉ rằng vụ tấn công là do một phát hiện của cơ quan an ninh Mỹ (NSA) và sau đó bị lộ ra ngoài.
"Đây không phải là công cụ do NSA làm ra để bắt con tin dữ liệu. Đây là vụ tấn công toàn cầu".
Tổng thống Nga Vladimir Putin tuyên bố Nga không dính líu.
Tại Trung Quốc, giới chức nói 66 đại học bị ảnh hưởng vì mã độc WannaCry.
Trong đợt tấn công mới nhất, mã độc khóa máy tính của nạn nhân, hiện ra dòng thông báo đòi trả 300 đôla bằng tiềng ảo bitcoin.
Washington đang tỏ ra quan ngại hơn về các cuộc thử nghiệm tên lửa và hạt nhân của Bắc Hàn và những lời đe dọa của nước này dành cho các nước láng giềng và Mỹ.
Cuộc họp, bao gồm 100 thượng nghị sĩ cùng Ngoại trưởng Rex Tillerson và Bộ trưởng Bộ Quốc phòng James Mattis sẽ được diễn ra hôm 26/4.
Trung Quốc, đồng minh chủ chốt của Bắc Hàn, đã yêu cầu các bên tiết chế.
Lời kêu gọi của Trung Quốc được đưa ra trong cuộc điện đàm giữa Chủ tịch Tập Cận Bình và Tổng thống Donald Trump hôm 23/4.
Ông Tập yêu cầu các bên "phải tiết chế và tránh các hành động có thể gia tăng căng thẳng", theo như bộ ngoại giao Trung Quốc.
Về phần mình, ông Trump nói rằng "sự khiêu khích liên tiếp" của Bắc Hàn đang làm bất ổn bán đảo Triều Tiền.
Giới chức Nhà Trắng thường đến Quốc hội để bàn luận về các vấn đề an ninh quốc gia, nhưng cũng không phải là điều bất thường khi cả Thượng viện triệu tập tại Nhà Trắng.
Bên cạnh Ngoại trưởng Tillerson và Đại tướng Mattis, Giám đốc Cơ quan Tình báo Quốc gia Dan Coats và Đại tướng Joseph Dunford, chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân Hoa Kỳ, các phụ tá cấp cao cho Reuters biết, Hạ viện Hoa Kỳ dự tính sẽ có một cuộc họp tương tự về Bắc Hàn.
Washington nói một đội tàu nhỏ, được dẫn dắt bởi hàng không mẫu hạm USS Carl Vinson, dự kiến sẽ cập bến bán đảo Triều Tiên trong vài ngày, dù tuần vừa rồi đã có nhiều thông tin trái ngược về địa điểm thực sự của con tàu.
Ông Trump cũng đã trao đổi với các đại sứ của Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc về việc Liên Hiệp Quốc nên sẵn sàng đưa ra các chế tài trừng phạt mới cho Bắc Hàn.
Hoa Kỳ đang theo đuổi chiến lược đa chiều để nêu rõ quan điểm với Bắc Hàn.
Đầu tiên, Hoa Kỳ muốn Liên Hiệp Quốc phải đưa ra lệnh trừng phạt nghiêm khắc hơn, và bắt buộc các lệnh đã ban hành phải được thực hiện chặt chẽ hơn.
Thứ hai, Hoa Kỳ sẽ gây áp lực lên Trung Quốc để nước này kiềm chế người láng giềng cộng sản.
Phương diện thứ ba là gửi hàng không mẫu hạm đến khu vực bán đảo Triều Tiên - cho thấy rõ động thái quân sự là một khả thi.
Hôm 23/4 Bắc Hàn tuyên bố 'sẵn sàng nhấn chìm' hàng không mẫu hạm USS Carl Vinson và cảnh báo sẽ tấn công Úc bằng vũ khí hạt nhân nếu nước này tiếp tục là đồng minh của Mỹ.
*********************
Tổng thống Mỹ yêu cầu Hội Đồng Bảo An trừng phạt mạnh hơn (RFI, 25/04/2017)
Tổng thống Mỹ Donald Trump tiếp đại sứ các thành viên Hội Đồng Bảo An Liên Hiệp Quốc tại Nhà Trắng, Washington, ngày 24/04/2017 REUTERS
Hôm 24/04/2017, tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump có cuộc gặp các đại sứ của 15 quốc gia thành viên Hội Đồng Bảo An tại Nhà Trắng. Cuộc gặp mặt diễn ra hôm trước ngày Bắc Triều Tiên kỷ niệm 85 năm thành lập quân đội, với khả năng Bình Nhưỡng sẽ tiến hành một số hoạt động phô trương sức mạnh như thử hạt nhân, tên lửa. Donald Trump hối thúc Hội Đồng Bảo An "trừng phạt mạnh tay hơn" chế độ Bình Nhưỡng. Đây cũng là dịp để tổng thống Mỹ bày tỏ mối ngờ vực sâu sắc về cơ chế vận hành của Liên Hiệp Quốc, và nhắc lại ưu tiên đặc biệt : cải cách tài chính.
Thông tín viên Anne-Marie Capomaccio tường trình từ Washington,
Tổng thống Donald Trump không rào đón khi nói chuyện với đại sứ các thành viên Hội Đồng Bảo An. Ông Trump cho rằng Liên Hiệp Quốc đã không hoàn thành nhiệm vụ trong hồ sơ Syria và Bắc Triều Tiên. Tổng thống Mỹ cũng cho rằng lĩnh vực tài chính cần phải được cải cách khẩn cấp, bởi các chi phí của định chế này hiện đã "vượt tầm kiểm soát".
Phần đóng góp của Hoa Kỳ tại Liên Hiệp Quốc lên tới 22%, trong đó gần 30% được dành cho các hoạt động gìn giữ hòa bình. Đây là một khía cạnh mà ông Trump tuyên bố sẵn sàng thương lượng, nếu các yêu cầu mà ông rất quan tâm được thỏa mãn.
Tổng thống Mỹ nói : "Tôi nóng lòng mong đợi cuộc thảo luận về cách thức làm việc cùng nhau trong vấn đề gìn giữ hòa bình. Theo tôi, mỗi bên đều cần nỗ lực. Tôi vẫn luôn nghĩ rằng hoạt động của Liên Hiệp Quốc chưa xứng tầm, nhưng định chế này có một tiềm năng thực sự".
Donald Trump cho rằng hoạt động của Liên Hiệp Quốc chưa xứng tầm, nhưng ngược lại với điều mà ông từng đưa ra trong thời gian tranh cử, hiện tại tổng thống Mỹ cho biết sẵn sàng làm việc với định chế quốc tế này, đặc biệt trong vấn đề Bắc Triều Tiên, nếu Hoa Kỳ định ra các nội dung hành động dự kiến tiến hành.
Trong cuộc gặp các đại sứ hôm qua, tổng thống Trump cũng "một lần nữa" kêu gọi đưa ra "các trừng phạt mới mạnh hơn" nhắm vào Bình Nhưỡng, và khẳng định ‘’việc duy trì nguyên trạng là không thể chấp nhận được".
Tuy nhiên, nếu như tất cả các đại sứ tại Hội Đồng Bảo An đều được đón tiếp tại Nhà Trắng, thì thông điệp của tổng thống Mỹ chắc chắn không được các đại diện của Trung Quốc hay Nga tiếp nhận theo cùng một cách khi họ báo cáo về nước.
Trọng Thành
********************
Tàu ngầm hạt nhân của Mỹ đã đến Nam Hàn (BBC, 25/04/2017)
Tàu USS Michigan, vừa cập cảng Busan, là một tàu ngầm hạt nhân của Mỹ
Một chiếc tàu ngầm của Mỹ đã đến Nam Hàn, giữa các mối quan ngại về một cuộc thử tên lửa và hạt nhân khác của Bắc Hàn.
Tàu ngầm hạt nhân USS Michigan được dự tính sẽ gia nhập vào nhóm tàu chiến đấu dẫn đầu bởi hàng không mẫu hạm USS Carl Vinson.
Bắc Hàn đang tổ chức lễ kỷ niệm 85 năm thành lập quân đội vào 25/4. Nước này cũng có các buổi thử tên lửa trong các buổi lễ kỉ niệm trước.
Căng thẳng leo thang trong khu vực bán đảo Triều Tiên trong các tuần gần đây khi Hoa Kỳ và Bắc Hàn đã có những lời cuộc trao đổi căng thẳng.
Trong khi đó, Nhà Trắng đã có một cuộc triệu tập bất thường cho toàn bộ Thượng viện để bàn về vấn đề Bắc Hàn hôm 26/4.
USS Michigan là một tàu ngầm hạt nhân chở các tên lửa hành trình 154 Tomahawk và khoảng 60 đội quân và nhiều tàu ngầm mini, theo như tờ báo Chosun Ilbo của Nam Hàn.
Hàng không mẫu hạm USS Carl Vinson đã hoàn thành các cuộc tập dợt với Úc
Tàu USS Michigan dự kiến sẽ tham gia vào cuộc diễn tập quân sự với nhóm tàu chiến đấu Carl Vinson để phô diễn sức mạnh.
Các tàu chiến là tâm điểm bối rối khi chúng không tiến thẳng về phía bán đảo Triều tiên lúc ban đầu, nhưng các quan chức Hải quân Mỹ nói các tàu chiến đấu đang tiến vào khu vực theo lệnh.
Bình Nhưỡng đã phản ứng giận dữ, đe dọa sẽ làm chìm chiếc hàng không mẫu hạm và sẽ tiến hành "cuộc tấn công phủ đầu siêu cường" để chống lại cái Bắc Hàn gọi là "sự xâm lược của Hoa Kỳ".
Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố trên TV vào tháng trước rằng ông đang gửi một "hạm đội" và nói rằng Mỹ có tàu ngầm "rất mạnh, mạnh hơn hàng không mẫu hạm rất nhiều".
Là một trong những quốc gia khép kín nhất thế giới, một trong những thành trì cuối cùng của mô hình kinh tế tập trung, Bắc Triều Tiên bắt đầu dành một chỗ đứng cho "thị trường". Còn quá sớm để nói tới một sự "chuyển mình", nhưng các phóng viên quốc tế đến Bình Nhưỡng tác nghiệp nhân kỷ niệm 105 năm ngày sinh lãnh tụ Kim Nhật Thành (Kim Il-sung) nhận thấy một "sự thay đổi" tại Bắc Triều Tiên.
Hai thế hệ cố lãnh đạo Bắc Triều Tiên : Kim Il-sung (Kim Nhật Thành) và Kim Jong-il.REUTERS/Damir Sagolj
Trong bài phóng sự, đăng trên nhật báo kinh tế Les Echos số ra ngày 14/04/2017, Yann Rousseau ghi nhận : Các cửa hàng ở Bình Nhưỡng ồn ào không kém những khu thương mại tại các thành phố lớn Á Châu. Mọi người chen lấn nhau trước kệ bán bánh. Ở gian bán bia, bên cạnh những chai bia hàng "nội" mang nhãn hiệu Taedonggan của Bắc Triều Tiên còn có những chai Bia Saigon của Việt Nam.
Bất chấp cấm vận quốc tế, có tiền dân Bắc Triều Tiên vẫn có thể mua những chai rượu mạnh như Martini Bacardie hay rượu cô -nhắc Courvoisier của Pháp. Đến hàng rau quả, người mua không có nhiều sự lựa chọn.
Theo phóng viên của hãng thông tấn Pháp AFP, ở các siêu thị tại Bình Nhưỡng có cả những lon nước ngọt Coca Cola nổi tiếng của Mỹ. Trong các cửa hàng của Nhà nước, các dịch vụ mua bán được thanh toán bằng đồng won Bắc Triều Tiên. Nhưng đi taxi, hay ăn hiệu, hoặc mua bán lặt vặt ở vỉa hè, trả tiền bằng đô la, euro, hay đồng nhân dân tệ là chuyện thường tình mà không bị từ chối bao giờ. Đời sống của một phần dân cư thủ đô Bắc Triều Tiên "có vẻ dễ chịu hơn".
Ngoại tệ được mua bán khá dễ dàng trên thị trường "chợ đen". Điện thoại thông minh, xe hơi mới nhập của Trung Quốc hay được lắp rắp ngay tại Bắc Triều Tiên xuất hiện ngày càng nhiều trên đường phố. Những người bán rong thập thò ở các ngã tư, nhưng họ không còn bị đuổi bắt. Những người giàu có bắt đầu mua nhà ở các chung cư.
Về mặt chính thức, chế độ dòng họ Kim vẫn chủ trương "tự lực tự cường", không lệ thuộc vào hàng hóa, vào tiền tệ của nước ngoài. Thực tế thì khác.
Khác biệt giữa lập trường chính thức và thực tế
Kinh tế Bắc Triều Tiên đang "từng bước thay đổi". Đành là trên những đại lộ thênh thang ở Bình Nhưỡng không ai trông thấy bóng những bảng quảng cáo, mà chỉ đầy những bích chương hoành tráng, ca ngợi công lao các chiến sĩ, những người lao động, những vị anh hùng dân tộc Bắc Triều Tiên hay thành tích của Đảng.
Giám đốc Viện Nghiên Cứu Kinh Tế và Khoa Học Xã Hội Bình Nhưỡng nói với phóng viên AFP : "Bắc Triều Tiên là một quốc gia xã hội chủ nghĩa, theo mô hình kinh tế xã hội chủ nghĩa (…) và không hướng tới một kế hoạch cải tổ theo mô hình kinh tế thị trường".
Có điều cả AFP lẫn báo Les Echos cùng đưa ra nhận định : Tuyên bố chính thức này của một quan chức tại Bình Nhưỡng khác hẳn với những quyết định gần đây của Kim Jong-un.
Les Echos nói tới "vùng xám" trong kinh tế Bắc Triều Tiên : nơi mà ở đó Nhà nước trên nguyên tắc vẫn kiểm soát tất cả các, nhưng dân tình bắt đầu được mua bán giữa tư nhân với nhau. Theo giáo sư Andrei Lankov giảng dây tại đại học Kookmin-Seoul, "giới lãnh đạo ở Bình Nhưỡng hiểu được rằng, nếu không để cho thị trường hoạt động, thì kinh tế không thể khá lên được, cho dù là ở một mức còn kém cỏi như hiện tại". Andrei Lankov là tác giả một công trình nghiên cứu về tình hình kinh tế Bắc Triều Tiên vừa được đăng trên tạp chí của Quỹ Carnegie vì Hòa Bình Quốc Tế, trụ sở tại Hoa Kỳ.
Vài dấu hiệu "cởi trói"
Về những sáng kiến của tư nhân, AFP nêu lên trường hợp của công nhân viên các hợp tác xã. Ngoài các khoản đóng góp cho Nhà nước, họ sản xuất thêm "cho sinh hoạt gia đình". Một số các hợp tác xã ở Bắc Triều Tiên đã được giải thể. Đất canh tác được trả lại cho nông dân. Phép lạ kèm theo là năng suất nông nghiệp tăng vọt.
Nhìn đến khu vực công nghiệp, AFP ghi nhận : một khi đạt chỉ tiêu về sản xuất mà chính quyền đặt ra, các lãnh đạo nhà máy được quyền "tự quản lý", tự giao dịch với khách hàng hay các nhà cung cấp. Một kỹ sư trong lĩnh vực công nghiệp thực phẩm tại thành phố Wonsan nói với phóng viên Pháp : ngoài hợp đồng cho Nhà nước, công ty của ông đã "mở rộng cả một mạng lưới thương mại" để tự kiếm thêm các nguồn mua bán với tư nhân.
Wonsan là một thành phố duyên hải, hướng ra biển Nhật Bản, sống nhờ công nghiệp dệt may, chế biến lương thực, thực phẩm và công nghiệp hóa chất.
Cán bộ được chỉ thị "không can thiệp"
Một điều đáng chú ý khác, là cán bộ Nhà nước Bắc Triều Tiên được chỉ thị "không can thiệp vào các hoạt động kinh tế của tư nhân cho dù về mặt kỹ thuật thì đó vẫn là những hoạt động bất hợp pháp".
AFP trích dẫn một số các nhà nghiên cứu nước ngoài, cho rằng, lĩnh vực kinh tế tư nhân có thể chiếm từ 25 % đến 50 % GDP Bắc Triều Tiên. Tại một đất nước khép kín như Bắc Triều Tiên, chỉ số tăng trưởng được giữ kín như thuộc phạm trù bí mật quốc gia.
Ngay cả các chuyên gia Hàn Quốc không thể xác định được rằng trong năm 2015, kinh tế Bắc Triều Tiên có tăng trưởng hay đã bị thu hẹp lại. Có điều, bước chuyển biến, dù chỉ mới manh nha trên quê hương của Kim Nhật Thành, khiến mọi người liên tưởng đến những bước đầu trong quá trình chuyển đổi kinh tế của Trung Quốc dưới năm tháng Đặng Tiểu Bình.
Như ghi nhận của các chuyên gia, Bắc Kinh, đồng minh thân thiết nhất của chế độ Bình Nhưỡng đang khuyến khích Bắc Triều Tiên theo gương Trung Quốc. Giám đốc Viện Nghiên Cứu Kinh Tế và Khoa Học Xã Hội Bình Nhưỡng nhìn nhận "chính sách cải tổ của Trung Quốc phù hợp với hoàn cảnh của quốc gia này. Người Trung Quốc ước ao và mong mỏi tiến trình cải tổ đó". Nhưng Bắc Triều Tiên thì vẫn "quyết tâm đi theo con đường xã hội chủ nghĩa" !
Trước lời lẽ này của chuyên gia Bắc Triều Tiên, giáo sư Lankov, đại học Seoul cho rằng Bắc Triều Tiên không bao giờ nhìn nhận là phải "học tập" kinh nghiệm của nước khác. Nhưng điều ấy không cấm cản Bình Nhưỡng âm thầm đi theo mô hình mà Bắc Kinh đã vạnh ra, bởi mô hình đó đã giúp cho kinh tế Trung Quốc thành công mỹ mãn, để quốc gia Châu Á này vươn lên thành nền kinh tế thứ hai thế giới.
Thái độ khăng khăng có tính toán của Bình Nhưỡng
Vẫn theo giáo sư Lankov, Kim Jong-un "hoàn toàn ý thức được" về tầm mức quan trọng của kinh tế thị trường. Lập luận khăng khăng đi theo con đường xã hội chủ nghĩa chỉ là hình thức bề ngoài.
Marcus Noland, Viện nghiên cứu kinh tế quốc tế Peterson tại thủ đô Washington cho rằng thái độ nói trên của Bình Nhưỡng là có tính toán. Về mặt chính thức, các hoạt động kinh tế tư nhân vẫn bị xem là bất hợp pháp – thậm chí những tội phạm có thể bị tử hình, và điều đó để ngỏ một cánh cửa cho phép chế độ "gài số lùi" trong trường hợp cần thiết.
Công khai nhìn nhận tiến hành cải tổ, hướng tới kinh tế thị trường không khác nào nhìn nhận một thất bại của chế độ.
Trong khi đó, Bình Nhưỡng luôn gieo vào lòng dân ý tưởng Bắc Triều Tiên được gia đình xuất chúng của dòng họ Kim lãnh đạo. Nhà nghiên cứu Marcus Noland kết luận : Kim Jong-un bắt buộc phải "nuôi ảo vọng" về mặt ý thức hệ cho dù trên thực tế, chính sách kinh tế được thay đổi đến 180 độ.
Tại Trung Quốc, ông Đặng Tiểu Bình xưa kia dám nhìn nhận đường lối của cố chủ tịch "Mao Trạch Đông đúng 70 % nhưng sai 30 %". Ở Bắc Triều Tiên, "Kim Jong-un không thể nào tuyên bố rằng hai đời lãnh tụ trước, là ông nội và bố đã sai lầm, dù chỉ là 1 %".
Thanh Hà
Bắc Triều Tiên : Trung Quốc sợ bị gạt ra ngoài lề
Trung Quốc lo sợ sẽ bị cho đứng ngoài lề trong hồ sơ Bắc Triều Tiên. Do không biết được ông Trump thực sự kiên quyết hay chỉ tung hỏa mù, trong hoang mang, Bắc Kinh đành phải cảnh giác. Việc tổng thống Mỹ Donald Trump đe dọa sẽ đơn phương hành động, cho dù không hoàn toàn chắc chắn, đã gây chuyển động nơi Trung Quốc, sau 25 năm hoàn toàn không động thủ.
Lực lượng đặc biệt Bắc Triều Tiên trong lễ duyệt binh kỷ niệm 105 năm ngày sinh Kim Nhật Thành ở Bình Nhưỡng, 15/04/2017. REUTERS/Damir Sagolj
Hôm nay nghỉ lễ Phục Sinh, đa số các báo Paris đều vắng bóng, chỉ có tờ Le Figaro xuất hiện trên quầy và Le Monde cuối tuần. "Một lễ Phục Sinh căng thẳng cho người Công giáo Trung Đông", tựa của Le Figaro, còn Le Monde quan tâm đến "Thế lưỡng nan của cử tri cánh tả"trong cuộc bầu cử tổng thống Pháp lần này.
Liên quan đến Châu Á, trang mạng Libération đăng bài phỏng vấn ông François Godement, giám đốc chương trình Châu Á và Trung Quốc của Hội đồng Đối ngoại Châu Âu, nhận định về tình hình leo thang quân sự tại bán đảo Triều Tiên. Bài viết mang tựa đề "Bắc Kinh lo ngại bị đứng ngoài lề trong hồ sơ Bắc Triều Tiên".
Từ khi lên làm tổng thống cách đây ba tháng, Donald Trump đã kết thúc nhiều thập niên thận trọng trong quan hệ với Trung Quốc. Việc ông Trump đe dọa không cần đến Bắc Kinh để chấm dứt những khiêu khích của đồng minh Bình Nhưỡng và gởi hàng không mẫu hạm đến ngoài khơi bán đảo Triều Tiên, đã làm đảo lộn tương quan lực lượng trong khu vực.
Liệu Bắc Kinh có thay đổi thái độ từ khi ông Donald Trump lên cầm quyền hay không ?
Chuyên gia François Godement nhận định, trong lúc phương Tây liên tục chỉ trích hay chế nhạo ông Trump, và có thể là đánh giá thấp chính quyền Trump, thì Trung Quốc lại có cái nhìn thận trọng. Bắc Kinh coi đây là chuyện nghiêm túc, nên đã tạm thời dừng tay nghe ngóng động tĩnh và không hành động thái quá. Thái độ của Tập Cận Bình khi gặp gỡ tổng thống Mỹ ở Mar-a-Lago cho thấy rất rõ điều đó.
Trước khi dùng món tráng miệng, ông Trump báo cho ông Tập biết là vừa bắn hỏa tiễn vào Syria. Ông Tập im lặng mất 10 giây, suy nghĩ ít lâu rồi trả lời : "OK, đồng ý", cho dù Trung Quốc hết sức thân thiết với Nga. Từ khi tổng thống Mỹ tuyên bố : "Chúng tôi không còn trông cậy vào các ông để giải quyết vấn đề Bắc Triều Tiên, chúng tôi sẽ tự mình hành động", Bắc Kinh lo sợ sẽ bị cho đứng ngoài lề trong hố sơ này. Do không biết được ông Trump thực sự kiên quyết hay chỉ tung hỏa mù, trong hoang mang, Bắc Kinh đành phải cảnh giác.
Như vậy Bắc Kinh đã thay đổi chủ trương về Bắc Triều Tiên ?
Người ta nhận thấy việc Mỹ đe dọa hành động trực tiếp, cho dù không hoàn toàn khả tín, đã có thể gây chuyển động nơi Trung Quốc, sau 25 năm hoàn toàn không nhúc nhích. Cho dù không luôn phản ánh quan điểm của chính quyền, tờ Hoàn cầu Thời báo vốn hung hăng nhất, hôm thứ Tư trước đã hăm dọa cấm vận dầu lửa đối với Bắc Triều Tiên. Hôm trước đó, Reuters đưa tin những chuyến tàu chở than đá từ Bắc Triều Tiên bị Trung Quốc không cho cập cảng. Trong khi loan báo của Bắc Kinh vào tháng Hai ngưng nhập than đá từ nước này, với cái cớ là đã đủ quota, vẫn chưa có tác động.
Bắc Kinh có cảm giác được trấn an thêm khi tổng thống Mỹ rốt cuộc hồi tháng Hai đã chấp nhận nguyên tắc một nước Trung Hoa. Nhưng sau vụ oanh kích Syria và các tweet của ông Trump về Bắc Triều Tiên, sự lo ngại của Trung Quốc được diễn đạt qua chủ trương cứng rắn hơn đối với Bình Nhưỡng.
Có gì mới trong thái độ này ?
Về phía Trung Quốc, họ đã tìm lại ý nghĩa một số ưu tiên : đối tác thương mại chủ chốt, nghiêm chỉnh nhất và nguy hiểm nhất chính là Hoa Kỳ.
Năm 2002, khi Mỹ muốn tấn công Irak, Giang Trạch Dân khi đó sắp trở thành người đứng đầu Trung Quốc, đã đến trang trại của ông George W.Bush. Theo một nhà quan sát thạo tin, thì trước đó ông Giang đã cam đoan với ông Bush là Trung Quốc sẽ không phủ quyết. Lần này, sự thận trọng cũng có vẻ thích hợp.
Điều gây ấn tượng nhất trong ba tháng gần đây là sự chừng mực của Bắc Kinh tại Biển Đông : không xây thêm đảo nhân tạo mới, không bồi đắp thêm, và còn áp dụng thỏa thuận cho đánh cá xung quanh bãi cạn Scarborough.
Bắc Kinh có thận trọng tương tự với các láng giềng trong khu vực hay không ?
Đối với Nhật Bản, ngược lại người ta thấy các tàu Trung Quốc lại tiếp tục lảng vảng, kể cả các chiến hạm, xung quanh quần đảo Senkaku, và vô số vụ xâm nhập không phận. Đây là lời cảnh báo cho ông Shinzo Abe, đồng minh hàng đầu của ông Trump, và chứng tỏ sự quan ngại của Trung Quốc. Tương tự đối với các biện pháp trừng phạt kinh tế áp đặt lên Hàn Quốc do đã cho triển khai hệ thống lá chắn tên lửa THAAD của Mỹ.
Trung Quốc vừa cố gắng muốn trấn an, đồng thời cố hăm dọa các nước láng giềng yếu hơn đừng nên đi quá xa với chính quyền ông Trump.
Như vậy, bàn cờ đã bị vẽ lại ?
Không thể chối cãi rằng đã có những tiến triển và những hành động mạnh mẽ, cho dù vẫn còn dấu hỏi về tầm nhìn tổng quát của ông Donald Trump. Chính sách của ông, mà người ta chỉ có thể phỏng đoán vì khó thể diễn dịch từ các tweet, có vẻ mang tính thỏa hiệp hơn là khẳng định. Khi ông Trump nói với các lãnh đạo Trung Quốc là "các nhượng bộ trong hồ sơ Bắc Triều Tiên sẽ có ích trong hồ sơ thương mại", là ông muốn mặc cả.
Sự hài hòa trong chiến lược của chính quyền Trump và của tổng thống Donald Trump nói chung và về Châu Á nói riêng, vẫn chưa được chứng tỏ.
Chủ nghĩa "mác-xít cho em bé" của ứng viên cực tả Pháp
Về cuộc bầu cử tổng thống Pháp, nhà sử học Jean-Louis Margolin trên Le Monde nhấn mạnh đến "chủ nghĩa mác-xít dành cho các em bé" của lãnh đạo đảng Nước Pháp Bất Khuất, ông Jean-Luc Mélanchon.
Đối với ông Margolin, tài hùng biện của ứng cử viên cực tả Jean-Luc Mélanchon cần phải xếp sau chương trình ảo tưởng và nguy hiểm của ông này : ra khỏi Liên Hiệp Châu Âu, khỏi khu vực đồng euro và NATO. Như vậy nếu đắc cử, ông Mélenchon sẽ đảo ngược các đồng minh của Pháp.
Chương trình hành động của ông là sự phản ánh trung thành các chủ trương của ngành ngoại giao Nga. NATO bị mô tả là một tổ chức hiếu chiến, còn các nạn nhân của tham vọng Nga như Ukraine, Georgia, các nước vùng Baltic, Moldova bị làm ngơ. Ông còn nhập nhằng khi đòi thiết lập "một liên minh chống toàn cầu hóa với BRICS", trong khi khối này gồm những nước mà bất đồng nhiều hơn đồng thuận (Brazil, Russia, India, China, South Africa).
Còn về nạn khủng bố, Mélenchon thậm chí còn từ chối cả sự thật hiển nhiên là tính chất Hồi giáo. Ông nói : "Tôn giáo chỉ là cái cớ, và nhất thiết không phải là lý do để phản ứng". Theo ông Mélenchon thì phía sau nạn khủng bố là các Nhà nước thèm muốn dầu khí. Cuộc chiến Afghanistan năm 2001 là từ một dự án ống dẫn dầu chứ không phải do vụ tấn công vào tòa Tháp Đôi. Cuộc xung đột Syria phải được giải quyết bằng cách tính đến lợi ích kinh tế của các nước liên quan. Xu hướng kinh tế hóa sự kiện này còn đi kèm với một sự đảo ngược trách nhiệm : các mánh khóe của phương Tây, đặc biệt là của Mỹ, là nguồn gốc của chủ nghĩa khủng bố !
Nhà sử học Jean-Louis Margolin kết luận, ứng viên cực tả Mélenchon tuy về ngôn ngữ, phong cách ông có tài thu hút người nghe, nhưng nội dung những bài diễn văn của ông là điều mà nhà văn nổi tiếng George Orwell mô tả là một thứ "chủ nghĩa mác-xít dành cho các em bé".
Bóp nghẹt đối lập Thổ Nhĩ Kỳ, Erdogan chiến thắng sát nút
Nhìn sang Thổ Nhĩ Kỳ, Le Figaro nhận xét "Tổng thống Erdogan có được một chiến thắng sát nút". Cuộc bầu cử hôm qua đã mang lại cho ông Erdogan một chế độ dành cho tổng thống hầu hết quyền hành, mà ông đã mơ từ nhiều năm qua.
Kết quả suýt soát trên 51% đạt được là nhờ thành trì bảo thủ ở Anadolu và Hắc Hải, trong khi cử tri các thành phố lớn như Istanbul, Ankara và Izmir đều nói không. Trước khi công bố chính thức, Hội đồng bầu cử (YSK) còn phải xem xét hàng trăm trường hợp mà phe đối lập báo là gian lận, nhất là về quyết định vào giờ chót, chấp nhận nhiều lá phiếu không có đóng dấu.
Đối lập không chịu công nhận thất bại, vì trong suốt chiến dịch, xu hướng bỏ phiếu bác bỏ việc sửa đổi Hiến pháp vẫn cao hơn xu hướng chấp nhận. Bị các phương tiện truyền thông lớn làm ngơ - kể cả các đài truyền hình nhà nước ; không có nguồn tài trợ công ; bị quy là khủng bố, ly khai hay đảo chính ; trở nên vô hình dưới nhiều kilomet biểu ngữ ủng hộ bao vây không gian công cộng ; những người phản đối – tức là tất cả các đảng phái chính trị, ngoại trừ đảng AKP của ông Erdogan và đồng minh dân tộc chủ nghĩa cực đoan MHP – lâu nay vẫn tin rằng họ sẽ chiến thắng.
Đã hẳn là con số trên đây thấp hơn nhiều so với tỉ lệ 60% mà ông Erdogan hy vọng, nhưng điều này chẳng quan trọng với ông. Trong khi chờ đợi việc cải cách này có hiệu lực, Recep Tayyip Erdogan tiếp tục tận dụng mọi quyền hành mà ông đang có trong tay. Một giai đoạn mới đang mở ra giữa Châu Âu và Ankara : gần đây ông đã đe dọa Châu Âu "phải trả giá". Thổ Nhĩ Kỳ đang đóng vai trò quan trọng trong nhiều hồ sơ, từ Syria, khủng hoảng di dân cho đến thương lượng hòa bình về đảo Chyprus.
Não bộ quyết định trọng lượng con người
Về mặt sức khỏe, Le Figaro cho biết theo một nhà sinh thái thần kinh Mỹ, thì bộ óc quyết định trọng lượng của con người chứ không phải do ý muốn của chúng ta. Vì vậy các chế độ ăn kiêng không thể giúp giảm béo một cách lâu dài.
Nhà nghiên cứu Sandra Aamodt trong cuốn sách "Vì sao các chế độ ăn kiêng lại làm cho mập ra" ghi nhận ba điểm chính. Đó là con người không tự quyết định được trọng lượng của mình, ăn kiêng chỉ dẫn đến thất bại, và tốt nhất nên có hoạt động thể dục thể thao hàng ngày.
Bà giải thích, bộ óc ấn định trọng lượng cơ thể trên cơ sở di truyền và kinh nghiệm sống. Cũng giống như cơ thể cần một số giờ ngủ nhất định, bộ óc lưu giữ một số thông số trọng lượng ưu tiên. Hệ thống điều chỉnh này nằm tại "vùng dưới đồi" (hypothalamus), liên quan đến nhiều chức năng như phản ứng với nhiệt, cảm giác đói… Vùng này ghi nhận các dấu hiệu về lượng lipid tồn trữ, tỉ lệ đường trong máu, calori và phản ứng để duy trì một trọng lượng ổn định. Trọng lượng này dao động trong khoảng 5 kilogam.
Overbook : Delta Air Lines hào phóng hơn đối thủ United Airlines
Liên quan đến overbook hay surbooking, tức số vé bán ra nhiều hơn số chỗ trên máy bay, mà trường hợp một hành khách gốc Việt là ông David Dao (Đào Duy Anh) bị thô bạo lôi ra khỏi máy bay của United Airlines đã gây phẫn nộ trên toàn thế giới tuần qua ; phụ trang kinh tế của Le Figaro ghi nhận trong trường hợp này, hãng cạnh tranh là Delta Air Lines tỏ ra hào phóng hơn.
Những hành khách nào không gấp gáp có thể được bồi thường đến 10.000 đô la nếu chịu nhường chỗ khi bị overbook (trước đây Delta Air Lines chỉ đề nghị 1.350 đô la). Công ty hàng không mà cổ đông chính là tỉ phú Mỹ Warren Buffett hy vọng sẽ qua mặt đối thủ cạnh tranh United Airlines. Tuy nhiên tờ báo ghi chú là trong trường hợp chuyến bay Delta bị quá chỗ, tốt nhất nên thương lượng với người có trách nhiệm kiểm tra thẻ lên tàu, còn nhân viên mặt đất chỉ có thể thỏa thuận cao nhất là 2.000 đô la.
Thụy My
Vụ sát hại anh của Kim Jong-un : Cảnh sát Malaysia bắt một người Bắc Triều Tiên (RFI, 18/02/2017)
Tin về cái chết của Kim Jong-nam trên báo chí Malaysia ngày 18/02/2017. Reuters
Hôm 18/02/2017, cảnh sát Malaysia thông báo vừa bắt giữ một người đàn ông Bắc Triều Tiên trong khuôn khổ cuộc điều tra về vụ sát hại Kim Jong-nam, người anh cùng cha khác mẹ của lãnh đạo chế độ Bình Nhưỡng Kim Jong-un.
Người bị bắt giữ tối hôm qua có mang giấy tờ cấp cho người lao động nước ngoài ở Malaysia, nhờ vậy cảnh sát biết được danh tính của ông ta là Ri Jong Chol, 46 tuổi. Như vậy là cho tới nay tổng cộng đã có 4 người, trong đó có một phụ nữ mang hộ chiếu Việt Nam với tên Doan Thi Huong, bị bắt giữ vì có liên quan đến vụ ám sát ông Kim Jong-nam hôm thứ hai vừa qua tại sân bay Kuala Lumpur, mà theo Seoul là do các điệp viên Bắc Triều Tiên tiến hành.
Các chuyên viên Malaysia hôm nay đã phân tích các mẫu lấy từ cơ thể của nạn nhân để xác định xem chất độc nào đã được phun lên người của ông ở sân bay Kuala Lumpur. Mặc dù phía Bình Nhưỡng không đồng ý, nhưng các bác sĩ pháp y của Malaysia đã tiến hành mỗ khám nghiệm tử thi của nạn nhân.
Vụ này đang gây căng thẳng quan hệ giữa Malaysia với Bắc Triều Tiên. Tối qua, ngay trước nhà xác nơi đang đặt thi hài của ông Kim Jong-nam, đại sứ Bắc Triều Tiên ở Malaysia Kang Chol đã tuyên bố nước ông sẽ bác bỏ các kết quả khám nghiệm tử thi, đồng thời cho biết đã yêu cầu cảnh sát Malaysia trao trả thi hài ông Kim Jong-nam, nhưng phía Malaysia vẫn từ chối.
Đây là phản ứng chính thức đầu tiên của phía Bình Nhưỡng kể từ vụ ám sát anh của lãnh đạo Kim Jong-un, tuy nhiên đại sứ Bắc Triều Tiên đã không xác nhận nạn nhân đúng là Kim Jong-nam, cũng như không nói gì về hoàn cảnh xảy ra cái chết của ông.
Lãnh đạo cảnh sát bang Selangor hôm qua cho biết là cho tới nay không có thân nhân nào đến xác nhận danh tính hoặc xin trao trả thi hài người quá cố và họ cần một mẫu ADN của một người trong gia đình để xác định danh tính của nạn nhân.
Một trong hai nữ nghi phạm bị bắt giữ trong vụ này là một cô gái Indonesia 25 tuổi. Theo lời lãnh đạo cảnh sát Indonesia, những người lạ mặt đã nói với cô này là muốn cô tham gia một trò chơi truyền hình theo kiểu "giấu camera", nên nhờ cô phun một chất lỏng vô hại vào người nạn nhân. Cô đã không ngờ là mình tham gia vào một vụ ám sát.
Thanh Phương
********************
Nghi phạm người Bắc Triều tiên bị bắt (RFA, 18/02/2017)
Malaysia bắt giữ nghi phạm người Bắc Triều tiên có liên can đến cái chết của Kim Jong-nam.
Kim Jong-nam là con trai cả của cố lãnh đạo Bắc Triều Tiên Kim Jong-il
Hãng tin Reuters dẫn nguồn tin cảnh sát Malaysia cho biết ông Ri Jong-chol, sinh năm 1970 bị bắt vào tối hôm qua do tình nghi có liên hệ với các nghi phạm khác trong cái chết của Kim Jong-nam
Hai nghi phạm nữ, một một người Indonesia và một mang hộ chiếu Việt Nam đã bị bắt giữ trước đó, trong khi một người đàn ông Malaysia cũng đang bị giam giữ.
Kim Jong-nam là con trai cả của cố lãnh đạo Bắc Triều Tiên Kim Jong-il, đã lên tiếng công khai chống lại triều đại của em trai mình là Kim Jong-un.
Cơ quan tình báo Hàn Quốc báo cáo với các nhà lập pháp ở Seoul rằng Kim Jong-nam đang sống với người vợ thứ hai của ông tại Macau thuộc lãnh thổ Trung Quốc dưới sự bảo vệ nghiêm nhặt của tình báo Bắc Kinh
Ông Kim có mặt tại sân bay quốc tế Kuala Lumpur trong khi chờ được chuyển sang một chuyến bay khác đến Macau thì bị giết.
Mỹ khẳng định đủ khả năng ngăn chận tên lửa Bắc Triều Tiên (RFI, 14/02/2017)
Một ngày sau khi Bình Nhưỡng phóng thử tên lửa đạn đạo ra biển Nhật Bản, Lầu Năm Góc xác quyết là Hoa Kỳ và các đồng minh Châu Á có khả năng "bắn hạ" bất kỳ loại hỏa tiễn nào của Bắc Triều Tiên.
Tên lửa của Bắc Triều Tiên phóng ngày ngày 12/02/2017. ( Ảnh do hãng tin Bắc Triều Tiên KCNN phát hành) - KCNA/REUTERSrs
Hôm thứ Hai 13/02/2017, phát ngôn viên bộ Quốc Phòng Mỹ Jeff David thẩm định Bắc Triều Tiên không che dấu tham vọng đạt trình độ chế tạo tên lửa đạn đạo và Hoa Kỳ cũng có khả năng bắn hạ bất kỳ tên lửa nào.
Bình luận về vụ thử nghiệm của Bình Nhưỡng ngày Chủ Nhật vừa qua, phát ngôn viên bộ Quốc Phòng Mỹ cho biết là tên lửa được đặt trên dàn phóng di động nên dễ thực hiện một cách kín đáo. Tuy nhiên, Hoa Kỳ cùng các đồng minh Nhật Bản và Hàn Quốc, với hệ thống phòng chống tên lửa "tích hợp nhiều chức năng" đủ sức tự vệ và đập tan mối đe dọa này, theo phát ngôn viên Jeff David.
Theo AFP, hiện nay lá chắn chống tên lửa của Mỹ và hai đồng minh Nhật-Hàn tại Châu Á gồm có hệ thống AEGIS, tên lửa chống tên lửa Patriot và ra-đa cực mạnh . Washington và Seoul cũng bắt đầu kế hoạch bố trí hệ thống THAAD, chống tên lửa tầm trung-cao ở Hàn Quốc.
Truyền thông Hàn Quốc cho biết là sáng nay (14/02/2017), bộ Quốc Phòng ba nước Mỹ-Nhật-Hàn đã có một cuộc tham khảo trực tuyến tay ba, chia sẻ thông tin và hợp tác đối phó với Bình Nhưỡng. Tên lửa phóng ra biển Nhật Bản hôm Chủ nhật có tầm bay hơn 2000 km.
Tú Anh
*********************
Hội Đồng Bảo An lên án Bắc Triều Tiên thử tên lửa (RFI, 14/02/2017)
Đại sứ Mỹ tại Liên Hiệp Quốc Nikki Haley, trước các nhà báo, ngày 27/01/2017 - REUTERS/Mike Segar
Một ngày sau khi Bắc Triều Tiên bắn thử tên lửa đạn đạo, Hội Đồng Bảo An Liên Hiệp Quốc, vào hôm qua, 13/02/2017, đã họp khẩn cấp theo đề nghị của Washington, Tokyo và Seoul.
Tất cả 15 thành viên Hội Đồng Bảo An, trong đó có Trung Quốc, đã nhất trí hoàn toàn thông qua văn kiện lên án vụ thử tên lửa của Bắc Triều Tiên là vi phạm các nghị quyết của Liên Hiệp Quốc, đồng thời đề nghị các nước thành viên tăng cường gấp bội nỗ lực thực thi triệt để các biện pháp trừng phạt Bình Nhưỡng.
Thông tín viên RFI tại New York, Marie Bourreau gửi về bài tường trình :
Cho dù thông điệp của Hội Đồng Bảo An được nhất trí hoàn toàn, nhưng các nhà ngoại giao vẫn có những khác biệt về cách thức đòi áp dụng triệt để các biện pháp trừng phạt Bình Nhưỡng vốn đã được thông qua.
Đại diện Mỹ Nikki Haley đã gửi một thông cáo ngắn gọn sau cuộc họp, trong đó bà khẳng định : Đã đến lúc phải quy trách nhiệm cho Bắc Triều Tiên không phải trên lời nói mà bằng hành động và Bình Nhưỡng cũng như các nước ủng hộ họ phải hiểu rằng các vụ thử như thế là không thể chấp nhận được. Đây là thông điệp rất rõ ràng gửi tới Bắc Kinh.
Trước đó trong ngày, Donald Trump đã hứa đáp trả mạnh mẽ vụ bắn thử tên lửa mới này của Bắc Triều Tiên. Đại sứ Nhật Bản, thì cam đoan là Tokyo không tìm kiếm giải pháp quân sự.
Bắc Kinh, đối tác thương mại chính của Bình Nhưỡng cũng chính thức lên án vụ bắn thử tên lửa đồng thời bày tỏ nguyện vọng không muốn làm trầm trọng thêm căng thăng trên bán đảo Triều Tiên.
Tới đây Liên Hiệp Quốc sẽ ra một báo cáo thẩm định liệu Trung Quốc có áp dụng thực sự các trừng phạt. Thái độ nhún nhường của Bắc Kinh hôm thứ Hai có thể là một tín hiệu tốt nhất từ trước tới nay.
Anh Vũ
****************************
Phản ứng của TT Trump về Bắc Hàn 'khó hiểu' (VOA, 14/02/2017)
Các nhà phân tích nói rằng vụ phóng tên lửa của Bắc Triều Tiên hồi cuối tuần là một thách thức mà Bình Nhưỡng gởi cho tân tổng thống Mỹ.
Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump hôm Chủ nhật lên án vụ phóng tên lửa của Bắc Triều Tiên bằng những ngôn từ thận trọng khiến dư luận không rõ tân tổng thống Mỹ sẽ theo đuổi chính sách nào để kìm chế chương trình hạt nhân của Bình Nhưỡng. Từ Seoul, thông tín viên Brian Padden của đài VOA gởi về bài tường trình.
Xuất hiện cùng Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe -- người tuyên bố hành động phóng tên lửa của Bắc Triều Tiên là "hoàn toàn không thể tha thứ" -- Tổng thống Trump nói "Hoa Kỳ hậu thuẫn Nhật Bản, đồng minh lớn của Mỹ, 100 phần trăm".
Trong cuộc gặp thượng đỉnh cuối tuần, trong đó hai nhà lãnh đạo đã đi chơi gôn với nhau ở khu nghỉ mát Mar-a-Largo của ông Trump ở Florida, Thủ tướng Abe đã mưu tìm và nhận được sự đảm bảo của Tổng thống Trump rằng Hoa Kỳ duy trì quan hệ đồng minh quân sự đã có từ lâu nay với Nhật Bản.
Các nhà phân tích nói rằng vụ phóng tên lửa của Bắc Triều Tiên hồi cuối tuần là một thách thức mà Bình Nhưỡng gởi cho tân tổng thống Mỹ.
Ông Daniel Pinkston, giáo sư môn quan hệ quốc tế tại Đại học Troy ở Seoul, nói thông điệp đó là : "Chúng tôi không chịu cưỡng ép, bất cứ vụ tấn công nào nhắm vào chúng tôi sẽ nhận lãnh hậu quả. Chúng tôi có cách của chúng tôi để đáp trả và trừng phạt lại Mỹ và các đồng minh của Mỹ trong khu vực".
Kể từ khi nhậm chức tổng thống, ông Trump và Bộ trưởng Quốc phòng Jim Mattis đã nhấn mạnh rằng Washington tiếp tục cam kết ủng hộ các đồng minh của Mỹ ở Châu Á chống lại mối đe dọa hạt nhân đang ngày càng tăng của Bắc Triều Tiên. Chuyến công du nước ngoài đầu tiên của Bộ trưởng Mattis là đến Á Châu.
Thiếu sót ngoại giao
Tuy nhiên những phát biểu của ông Trump về Trung Quốc và các đồng minh trong khu vực đã gây ra những ngờ vực rằng tân chính quyền Mỹ có thể sẽ làm việc với các nước khác để tăng áp lực lên Bắc Triều Tiên hữu hiệu hơn.
Cụ thể là trong tuyên bố mạnh mẽ ủng hộ Nhật Bản, ông Trump đã không đề cập đến Nam Triều Tiên.
Ông Bong Young-shik của khoa nghiên cứu Bắc Triều Tiên ở Viện Đại học Yonsei của Seoul nói : "Không đề cập đến Bắc Triều Tiên trong phát biểu về quan hệ đồng minh này cho thấy sự tương phản với chiến lược tái cân bằng Châu Á-Thái Bình Dương của chính quyền Obama, cốt lõi của chính sách mà đường lối hữu hiệu nhất để đạt đến mục tiêu tùy thuộc vào kết cấu vững mạnh của mối quan hệ đối tác an ninh tay ba giữa Mỹ, Nhật Bản và Nam Triều Tiên.
Ông Bong phân tích rằng cho dù nếu đó chỉ là một thiếu sót ngoại giao của tân chính quyền Mỹ, sơ sót đó đã khiến Seoul lo ngại rằng Washington ưu tiên cho Tokyo, ngay vào thời điểm mà căng thẳng giữa Nhật Bản và Nam Triều Tiên đang tăng cao liên quan đến những tội ác tàn bạo xảy ra hồi Thế chiến thứ II.
Không chọn hành động quân sự
Phản ứng của Tổng thống Trump đã làm cho nhiều nước an tâm khi ông tức tốc viết trên Twitter hồi tháng 1 rằng "Chuyện đó sẽ không xảy ra !" để đáp lại thông điệp đầu năm của lãnh tụ Kim Jong-un rằng Bắc Triều Tiên chuẩn bị phóng thử phi đạn đạn đạo liên lục địa.
Trong khi một số người bảo thủ ở Washington đã gợi ý rằng chính quyền của ông Trump nên cân nhắc đến một cuộc tấn công "phủ đầu" để ngăn Bắc Triều Tiên phóng thử phi đạn liên lục địa, vụ phóng thử phi đạn mới đây cho thấy điều đó khó như thế nào. Tin nói phi đạn được phóng đi từ một dàn phóng di động có thể di chuyển để tránh bị vệ tinh phát hiện.
Bất cứ một cuộc tấn công quân sự nào của Mỹ nhắm vào Bắc Triều Tiên sẽ có thể khích động trả đũa đổ máu và có thể mở ra xung đột lớn hơn và thậm chí một cuộc chiến hạt nhân.
Ông Harry Kazianis, chuyên gia về quốc phòng của một trung nghiên cứu ở Washington, nói : "Hãy nhìn vào thực tế, Bắc Triều Tiên có vũ khí hạt nhân. Do đó sẽ không có việc tiến quân vào để lật đổ chế độ giống như ở Iraq".
Ông Kazianis nói rằng những chọn lựa của Mỹ dưới chính quyền của ông Trump do vậy sẽ giống như những gì dưới chính quyền của Tổng thống Obama, đó là tăng cường răn đe quân sự bằng vũ khí quy ước để tự về và để đáp lại khả năng hạt nhân đang tăng của Bắc Triều Tiên, và tăng áp lực lên chế độ Kim Jong-un bằng những lệnh chế tài và cô lập ngoại giao.
Washington và Seoul cam kết sẽ nhanh chóng triển khai hệ thống phòng thủ phi đạn THAAD đã khiến Trung Quốc phản đối vì cho rằng hệ thống rada tối tân của THAAD có thể được dùng để theo dõi các nước trong khu vực. Kế hoạch này cũng gặp phải sự chống đối ở ngay ở bên trong Nam Triều Tiên.
Trung Quốc và các biện pháp chế tài
Ủng hộ của Bắc Kinh đối với các biện pháp chế tài quốc tế là hết sức quan trọng bởi vì 90% lưu chuyển thương mại của Bắc Triều Tiên có điểm đến là Trung Quốc hoặc thông qua Trung Quốc. Thế nhưng Bắc Kinh miễn cưỡng thực thi nghiêm ngặt các biện pháp chế tài vì lo rằng nó sẽ gây ra tình trạng bất ổn lớn ở biên giới hoặc dẫn đến việc Bắc Triều Tiên sụp đổ, nơi được xem là khu vực trái độn để ngăn sự gia tăng ảnh hưởng của của Mỹ và Nam Triều Tiên.
Trong quá trình vận động tranh cử, ông Trump nói rằng ông sẽ yêu cầu Bắc Kinh kiểm soát Bắc Triều Tiên. Để tăng trừng phạt kinh tế lên Bình Nhưỡng, Mỹ có thể tăng trừng phạt đối với các doanh nghiệp của Trung Quốc làm ăn với Bắc Triều Tiên. Nhưng những hành động như vậy có thể khiến Bắc Kinh trả đũa kinh tế.
*********************
Trump có rất ít lựa chọn trước thách thức tên lửa Bắc Triều Tiên (RFI, 13/02/2017)
Bắc Triều Tiên bắn thử tên lửa Pukguksong-2. (Ảnh KCNA công bố ngày 13/02/2017) - KCNA/Handout via Reuters
Bắc Triều Tiên thử tên lửa lần đầu tiên kể từ khi Donald Trump đắc cử tổng thống Mỹ. Vụ thử xảy ra ngay sau khi tổng thống Mỹ tuyên bố liên minh với Nhật Bản là "trụ cột của hòa bình và ổn định trong vùng", ngày 11/02/2017, nhân chuyến công du Hoa Kỳ của ông Shinzo Abe.
Những phản ứng đầu tiên của ông Trump về vụ Bình Nhưỡng thử tên lửa được đánh giá là hết sức chừng mực. Theo các nhà quan sát, chính quyền Trump dường như không có nhiều lựa chọn trước Bắc Triều Tiên, vốn coi sở hữu vũ khí hạt nhân như điều kiện sống còn của chế độ, và trong lúc Trung Quốc không từ bỏ các hậu thuẫn dành cho đồng minh Đông Bắc Á.
Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố trước các nhà báo tại Florida, với sự có mặt của thủ tướng Nhật Shinzo Abe : "Tôi chỉ muốn tất cả mọi người biết và hiểu thực sự rằng Hoa Kỳ đứng sau Nhật Bản 100%". Giới chuyên gia so sánh với tuyên bố của ông Trump sau khi Iran thử tên lửa mới đây. Lần này, tổng thống Mỹ nói hết sức ngắn gọn, không hề trực tiếp nhắc đến Bình Nhưỡng, khác hẳn với trường hợp Teheran. Chính quyền Mỹ nhìn chung rất kiệm lời trước thách thức mới từ Bắc Triều Tiên.
Bà Bonnie Glaser, giám đốc dự án China Power, thuộc CISI – Trung Tâm Chiến Lược và Quốc Tế, một viện tư vấn có trụ sở tại Washington, được Reuters trích dẫn,cho rằng "các lựa chọn của ông Trump là rất giới hạn", cho dù trong quá trình tranh cử tổng thống, Donald Trump tuyên bố sẽ cứng rắn hơn với chế độ Bắc Triều Tiên.
Theo một giới chức chính quyền Mỹ, các chính sách với Bình Nhưỡng của tân tổng thống sẽ không khác biệt đáng kể với cuốn cẩm nang ứng xử, đã được hoạch định dưới thời Barack Obama. Chiến lược gia tăng trừng phạt, đồng thời mở cửa cho Bắc Triều Tiên quay trở lại bàn đàm phán sáu bên, trên thực tế đã không làm thay đổi được quyết tâm sở hữu tên lửa mang đầu đạn hạt nhân của Bình Nhưỡng, có khả năng tấn công Hoa Kỳ.
Vẫn theo Reuters, các cộng sự của tổng thống Mỹ tuyên bố Washington sẽ hoạch định một chiến lược cứng rắn hơn chính sách thời Obama, vốn được mệnh danh là "sự kiên nhẫn về chiến lược". Một quan chức Hoa Kỳ xin ẩn danh cho biết là chính quyền Trump đang chờ đợi Bình Nhưỡng "khiêu khích" như thế nào và sẽ xem xét một loạt các biện pháp đối phó. Nhìn chung các hành động cũng vẫn sẽ vừa đủ ở mức thể hiện là Mỹ rất cương quyết, nhưng tránh mọi động thái khiến căng thẳng leo thang.
Cụ thể là, để răn đe Bình Nhưỡng, Mỹ có thể tiếp tục xiết chặt các kiểm soát về tài chính theo nghị quyết của Liên Hiệp Quốc, tăng cường hiện diện của hải quân và không quân, gia tăng tập trận phối hợp xung quanh vùng biển Triều Tiên, đẩy nhanh quá trình triển khai hệ thống lá chắn tên lửa mới THAAD tại Hàn Quốc, không kể đến việc tăng cường sức mạnh quân sự nói chung.
Chính quyền Trump vừa nhậm chức đang lúng túng trong hàng loạt vấn đề quốc tế. Tân ngoại trưởng Rex Tillerson mới tuyên thệ nhậm chức ngày 01/02, hiện chưa có người phó, cũng như một ê kíp cố vấn thực thụ. Một số người không loại trừ khả năng tổng thống Trump sẽ một lần nữa sử dụng Twitter để thể hiện lập trường mạnh mẽ làm bình phong, vào lúc chiến lược mới với Bắc Triều Tiên đang trong giai đoạn xây dựng.
Trung Quốc là một ẩn số chủ yếu trong vấn đề Bắc Triều Tiên. Rất nhiều chính trị gia cho rằng Bắc Kinh có vai trò quyết định trong các chính sách của cộng đồng quốc tế đối với Bình Nhưỡng, do mối quan hệ mật thiết về kinh tế và chính trị của Trung Quốc với đàn em Đông Bắc Á. Tuy nhiên, theo nhiều chuyên gia, cũng giống như tiền nhiệm Obama, tân tổng thống Mỹ rất ít có khả năng thuyết phục được Bắc Kinh xiết chặt gọng kìm với Bình Nhưỡng hơn nữa, bởi Trung Quốc sợ các ảnh hưởng dây chuyền nếu chế độ Bắc Triều Tiên sụp đổ (do cấm vận hoặc do bán đảo Triều Tiên thống nhất). Câu hỏi đặt ra là : Liệu tân chính quyền Trump có tính đến việc gia tăng các biện pháp trừng phạt nhắm vào các doanh nghiệp và cơ sở trợ giúp chương trình tên lửa và hạt nhân của Bắc Triều Tiên, mà khá nhiều trong số đó nằm tại Trung Quốc ?
Trọng Thành
********************
Lãnh đạo Bắc Triều Tiên "rất hài lòng" về vụ thử hỏa tiễn (RFI, 13/02/2017)
Lãnh đạo Bắc Triều Tiên Kim Jong-un 'hài lòng' sau vụ thử hỏa tiễn Pukguksong-2. Ảnh công bố ngày 13/02/2017. KCNA/Handout via Reuters
Một ngày sau vụ thử tên lửa tầm trung, hôm nay 13/02/2017, hãng tin Bắc Triều Tiên KCNA thông báo vụ thử nghiệm "thành công" và lãnh đạo Kim Jong-un "rất hài lòng". Hoa Kỳ, Nhật Bản và Hàn Quốc yêu cầu Hội Đồng Bảo An họp khẩn ngay trong hôm nay, để bàn về vấn đề này. Theo chuyên gia quân sự Hàn Quốc, công nghệ vừa được sử dụng khiến các vụ phóng hỏa tiễn từ Bắc Triều Tiên trong tương lai rất khó bị phát hiện.
Theo KCNA, lãnh đạo số một Bắc Triều Tiên "đã trực tiếp ra lệnh" tiến hành vụ thử "một tên lửa đất đối đất (…) Pukguksong-2", thuộc "hệ thống vũ khí chiến lược mới mang phong cách riêng của Bắc Triều Tiên". Ông Kim Jong-un "đã tỏ ra rất hài lòng về việc có được một phương tiện tấn công hạt nhân hùng hậu". Hãng thông tấn AFP cho hay, trong các bức ảnh được KCNA công bố, có cảnh tên lửa phóng lên trời, lãnh đạo Bắc Triều Tiên cười thỏa mãn trong không khí hồ hởi của hàng chục binh sĩ và chuyên gia cùng chứng kiến.
Đây là lần đầu tiên Bắc Triều Tiên nói đến tên lửa Pukguksong-2. Hồi tháng 8 năm ngoái, Bình Nhưỡng tuyên bố bắn thử tên lửa Pukguksong-1 từ một tàu ngầm. Theo một giới chức thuộc Bộ Tổng Tham Mưu của quân đội Hàn Quốc, Bắc Triều Tiên dường như đã sử dụng công nghệ "phóng lạnh" (cold eject), từng được dùng trong vụ thử tên lửa đạn đạo chiến lược (MSBS) hải-đối-địa hồi 2016. Công nghệ này có độ an toàn cao hơn và khó bị phát hiện hơn.
Ngay trong hôm qua, người phát ngôn của Hoa Kỳ tại Liên Hiệp Quốc thông báo "Mỹ, cùng với Nhật Bản và Hàn Quốc, đã yêu cầu tham vấn khẩn cấp về vụ Cộng Hòa Dân Chủ Nhân Dân Triều Tiên thử tên lửa ngày 12/02". Hội Đồng Bảo An sẽ họp vào chiều nay theo giờ địa phương, vào lúc 22 giờ, giờ quốc tế.
Như thường lệ, bộ Ngoại Giao Trung Quốc - quốc gia đồng minh trụ cột của Bắc Triều Tiên - ra tuyên bố phản đối vụ thử tên lửa, và kêu gọi kìm chế. Về phần mình, Nga bày tỏ quan ngại, và kêu gọi các bên bình tĩnh, tránh mọi hành động có thể làm căng thẳng gia tăng trên bán đảo Triều Tiên.
Trong những năm vừa qua, Liên Hiệp Quốc đã ra nhiều nghị quyết cấm Bắc Triều Tiên thử hạt nhân và tên lửa, nhưng không cản nổi tham vọng của Bình Nhưỡng. Hồi tháng 11/2016, Hội Đồng Bảo An ra thêm loạt trừng phạt thứ sáu kể từ năm 2006.
Theo Seoul, vụ bắn tên lửa hôm qua của Bắc Triều Tiên nhằm thử phản ứng của tân tổng thống Donald Trump. Đây là vụ thử đầu tiên kể từ khi ông Trump chính thức nhậm chức ngày 20/01/2017.
Trọng Thành
Kim Jong-nam từ "Tiểu tướng" đến đứa "con hoang" của chế độ Bình Nhưỡng (RFI, 15/02/2017)
Kim Jong-nam người anh cùng cha khác mẹ của lãnh đạo Bắc Triều Tiên từng được mệnh danh là "Tiểu tướng" rồi nhanh chóng chuyển thành đứa "con hoang" của chế độ Bình nhưỡng. Sau nhiều năm sống lưu lạc ở nước ngoài cuối cùng ông đã bị sát hại ngay giữa phi trường quốc tế Kuala Lumpur ngày 14/02/2017. Nhìn lại cuộc đời chìm nổi của "thái tử" đỏ gia đình họ Kim.
Kim Jong-nam (phải) bị cảnh sát Nhật bắt giữ tại sân bay Narita, Tokyo Nhật Bản ngày 4/05/2001 vì dùng hộ chiếu giả. Kyodo/via REUTERS
Vụ sát hai người anh cùng cha khác mẹ của Kim Jong-un diễn ra nhanh chóng trong hoàn cảnh bí ẩn đang thu hút dư luận trên cả thế giới. Mọi nguyên nhân và cách thức hạ sát vị thái tử trong "triều đại" nhà Kim này vẫn còn phải chờ kết quả điều tra và khám nghiệm tử thi của chính quyền Malaysia.
Kim Jong-nam sinh năm 1971, kết quả của cuộc tình bí mật giữa cha ông là Kim Jong il và bà Sung Hae-rim, một nữ diễn viên sinh tại Hàn Quốc và đã chết trong một bệnh viện tâm thần tại Moskva. Song Hae-rim lớn hơn ông Kim Jong-il 4 đến 5 tuổi và đã kết hôn với một người đàn ông khác lúc bắt đầu mối quan hệ với ông Kim Jong-il. Ông Kim Jong-il đã giấu cha mình, cố chủ tịch Triều Tiên Kim Nhật Thành, chuyện ông có con với bà Song Hae-rim.
Thời điểm Kim Jong-nam ra đời, ông Kim Jong-il đã được nhắm lên nối nghiệp cha. Nếu mối quan hệ với bà Song bị bại lộ, con đường chính trị ông đang đi chắc chắn sẽ bị đổ vỡ. Thế nên, ngay từ bé, Kim Jong-nam đã bị đưa đến sống tại một địa điểm bí mật ở trung tâm Bình Nhưỡng, tách biệt hoàn toàn với thế giới bên ngoài.
Dù phải che dấu thân phận như vậy , nhưng vì là con trai của Kim Jong il, Kim Jong-nam vẫn được nuôi dạy trong nhung lụa như một thái tử. Ông được gửi đi du học tại Thụy Sĩ rồi Nga với hy vọng sẽ nối nghiệp cha. Kết thúc việc học hành, Kim Jong-nam trở về Bình Nhưỡng và được giao nhiệm vụ lãnh đạo chiến lược phát triển tin học cho Bắc Triều Tiên. Cuộc sống của Kim Jong-nam diễn ra êm đẹp ở trong nước, ông được mệnh danh là "Tiểu tướng" bởi đơn giản ông là con trai "Đại tướng lãnh tụ kinh yêu Kim Jong il", theo báo chí tại Seoul.
Cho đến đầu những năm 2000 cuộc đời của "Tiểu tướng" này bắt đầu rẽ sang ngả khác khi ông ta bị bắt giữ tại sân bay Tokyo cùng với hai người phụ nữ và một đứa trẻ vì tội dùng hộ chiếu giả Dominicana. Ông khai với chính quyền lý do dùng giấy tờ giả là muốn vào Nhật thăm công viên Disneyland. Sai lầm đó đã làm cho Kim Jong-nam bị mất lòng tin của cha.
Sau sự kiện đó, người ta thấy Kim Jong-nam cùng gia đình sống ở nước ngoài, khi thì Macao, lúc thì Singapore hay Trung Quốc. Ông cũng cho biết thường xuyên lui tới Bangkok, Moskva và nhiều nước Châu Âu khác.
Theo một số nhà quan sát về Triều Tiên thì không hẳn bị thất sủng nên Kim Jong-nam phải sống lưu lạc ở nước ngoài mà là khi đó ông đóng vai trò một doanh nhân làm kinh tài cho chế độ. Kim Jong-nam vẫn giữ liên hệ với bộ máy an ninh nội địa ở Bình Nhưỡng song song với hoạt động làm ăn tại nước ngoài.
Năm 2011, khi Kim Jong-il quan đời, người em cùng cha khác mẹ Jong-un bất ngờ được chọn làm người nối ngôi cha. Tuy nhiên ngày cả trước khi sự việc này diễn ra, Kim Jong-nam khẳng nhiều lần khẳng định không ham hố quyền lực. Ngay từ năm 2010, trả lời phỏng vấn kênh truyền hình nhật Asahi TV ông cho biết không đồng tình với cách thức chuyển giao quyền lực cho thế hệ thứ 3 của gia đình. Năm 2011, Kim Jong-un lại một lần nữa khẳng định với báo chí Nhật là cha ông cũng không đồng tình với việc kế thừa quyền lực cho Kim Jong-un nhưng vì sự ổn định của đất nước nên ông buộc phải chọn.
Một năm sau khi Kim Jong–un lên nắm quyền, Kim Jong-nam đã có những tuyên bố tỏ nghi ngờ về khả năng lãnh đạo của người em cùng cha khác mẹ còn rất trẻ này. Trong một lần trả lời báo Nhật, Tokyo Shimbun, qua thư điện tử Kim Jong-nam viết : "Tôi tự hỏi làm sao mà một người kế vị trẻ với chỉ 2 năm chuẩn bị lại có thể đảm nhiệm được quyền lực tuyệt đối". Ông ta còn nhận định : "Có thể giới ưu tú nắm quyền hiện nay muốn kế thừa quyền lực của cha tôi bằng cách đẩy Kim Jong-un lên đóng vai trò tượng trưng".
Ít ngày sau đó, một cuốn sách mang tiêu đề "Cha tôi Kim Jong-il và tôi", do các nhà báo Nhật chấp bút dựa trên những cuộc trao đổi với Kim Jong-nam. Trong cuốn sách đó, Kim Jong-nam nhấn mạnh là chế độ Bắc Triều Tiên đang phải đối mặt với sự lựa chọn lưỡng nan : " Không cải cách, kinh tế sẽ bị sụp đổ. Nhưng cải cách sẽ dẫn đến khủng hoảng, hồi kết của chế độ ".
Có thể với những tuyên bố mang hơi hướng chống chế độ như vậy, Kim Jong-nam đã tự biến mình trở thành một cái gai của chế độ ? Một thực tế mà Kim Jong-nam phải nhận thế là quyền lực của người em cùng cha khác mẹ ngày càng được củng cố sau các cuộc thanh toán hàng loạt đối thủ ở trong nước. Ở nước ngoài, Kim Jong-nam cũng đã trở thành một đối tượng nguy hiểm dưới con mặt của Kim Jong-un.
Bị truy lùng, Jong-nam đã cho xuất bản cuốn sách nói trên tại Nhật Bản với hy vọng dùng đó như là bùa hộ mệnh để bảo vệ mình trước người em đầy quyền lực. Theo nhà báo Nhật Yoji Gomi, người có mối quan hệ tin cậy với Kim Jong-nam, "bằng cách cho phép tôi xuất bản cuốn sách, ông ta muốn gửi tới chế độ Bình Nhưỡng một lời cảnh cáo rằng : Nếu các vị đụng đến tối, tôi sẽ phơi bày ra hết".
Hồi tháng 10 năm 2012, Viện Công tố Hàn Quốc đã công bố thông tin một gián điệp Bắc Triều Tiên bị bắt đã khai nhận tham gia chuẩn bị dàn dựng một vụ tai nạn giao thông tại Trung Quốc nhằm vào Kim Jong-nam. Kim Jong-nam dường như cũng đã cảm nhận thấy nguy hiểm sống bị nhân viên mật Bắc Triều Tiên săn đuổi. Có tin tình báo Hàn Quốc nói rằng Kim Jong-nam từng gửi một bức thư cho người em cùng cha khác mẹ xin để cho ông và gia đình được sống yên ổn ở nước ngoài. Trong thư Jong-nam giải thích rằng ông không có mấy sự ủng hộ ở Bắc Triều Tiên và ông không hề là mối đe dọa nào đối với quyền lực của người em hay chế độ.
Nhưng hy vọng được sống một cuộc sống lưu lạc bình thường với gia đình của Kim Jong-nam cuối cùng cũng không có được. Vụ ám sát ở Kuala Lumpur hôm qua mang bóng dáng của một vụ thanh toán đối thủ chính trị của chế độ Bình nhưỡng. Điều này đã được Quốc Hội Hàn Quốc khẳng định dựa trên các thông tin tình báo ngay sau cái chết của Kim Jong-nam.
Nếu sự việc được xác nhận chính xác thì đây sẽ là một bằng chứng mới cho thấy sự bạo tàn của chế độ cha truyền con nối ở Bình Nhưỡng. Nó làm người ta nhớ lại hồi tháng 12/2013 vụ Kim Jong-un ra lệnh hành hình ông chú rể Jang Song-thaek, người có thời được coi là nhân vật số 2 của chế độ và luôn kề cận bên Kim Jong-un trong những ngày đầu lên cầm quyền.
Theo nhật báo Le Figaro, vụ đầu độc Kim Jong-nam còn là một dấu hiệu cho thấy sự thất bại của Bắc Kinh. Từ lâu nay, các cơ quan mật của Trung Quốc vẫn kín đáo che chở cho "đứa con hoang" của chế độ Bình Nhưỡng nhằm giữ một quân bày chính trị phòng trường hợp "triều đình" ở Bình Nhưỡng có biến họ có thể sắp đặt một lãnh đạo theo ý của mình. Một nhà ngoại giao Hàn Quốc đã thổ lộ với Le Figaro rằng : "Người Trung Quốc cực kỳ thực dụng, họ nhìn vào tất cả các khả năng lựa chọn, và Kim Jong-nam là một trong số đó. Ngay cả người Mỹ cũng đã tính đến ông ta".
Nếu đây là một vụ thanh toán mầm mống hậu họa theo kiểu Bắc Triều Tiên thì cuộc truy sát chưa chắc đã kết thúc. Con trai của Kim Jong-nam là Kim Han-sol, từng theo học Khoa học Chính trị tại Pháp, cũng sẽ có thể rơi vào tầm ngắm. Trong suốt thời gian học tại Pháp, anh ta cũng đã được yêu cầu có sự bảo vệ đặc biệt của an ninh Pháp. Năm ngoái Han-sol đã trở về sống ở một nước Châu Á và chắc hẳn cũng khó mà thoát khỏi vòng quyền lực sinh sát của ông chú độc tài.
RFI tiếng Việt
******************
Vụ sát hại anh của Kim Jong-un : Malaysia bắt một phụ nữ mang hộ chiếu Việt Nam (RFI, 15/02/2017)
Người được cho là Kim Jong-nam (T) và lãnh đạo Bắc Triều Tiên Kim Jong-il. Toshifumi KITAMURA, Ed JONES / AFP
Ngày 15/02/2017, cảnh sát Malaysia vừa thông báo bắt giữ một phụ nữ mang hộ chiếu Việt Nam trong khuôn khổ cuộc điều tra về vụ sát hại Kim Jong-nam, anh cùng cha khác mẹ với lãnh đạo Bắc Triều Tiên Kim Jong-un, tại sân bay Kuala Lumpur. Trong khi đó, thi hài của nạn nhân sẽ được khám nghiệm hôm nay để làm sáng tỏ vụ ám sát bí ẩn này.
Theo cảnh sát Malaysia, phụ nữ nói trên mang hộ chiếu Việt Nam với tên Doan Thi Huong (Đoàn Thị Hương ?), sinh ngày 31/05/1988, đã bị bắt ngay tại sân bay quốc tế Kuala Lumpur.
Ông Kim Jong-nam, 45 tuổi, trưởng nam của cố lãnh đạo Bắc Triều Tiên Kim Jong-il, hôm qua dường như đã bị hai phụ nữ giết hại bằng cách đầu độc. Một số phương tiện truyền thông ở Hàn Quốc thì cho rằng người anh cùng cha khác mẹ với Kim Jong-un đã bị đâm bằng kim tẩm thuốc độc, những báo khác thì nêu khả năng ông Kim Jong–nam bị xịt một chất lỏng vào mặt.
Trong khi đó, cảnh sát Malaysia đang tập trung xem xét những hình ảnh do camera giám sát ghi lại để tìm hiểu chuyện gì đã xảy ra ở sân bay Kuala Lumpur sáng hôm qua. Theo lời chỉ huy cảnh sát hình sự bang Selangor, được tờ The Sun trích dẫn, ông Kim Jong-nam đã nói với tiếp tân của sân bay rằng ông vừa bị một người xịt một chất lỏng vào mặt. Khi được đưa vào trạm xá của sân bay, ông đã than nhức đầu và gần ngất xỉu. Tại trạm xá, người anh cùng cha khác mẹ với Kim Jong-un lên cơn đau tim và sau đó đã chết trên đường tới bệnh viện Putrajaya.
Hôm nay, thi hài của ông Kim Jong-nam được chuyển đến bệnh viện Kuala Lumpur, nơi mà các bác sĩ pháp y sẽ khám nghiệm tử thi để cố làm sáng tỏ vụ sát hại bí ẩn này.
Bộ Thống Nhất của Hàn Quốc đã xác nhận cái chết của ông Kim Jong-nam. Tổng thống lâm thời Hwang Kyo-ahn tuyên bố vụ sát hại Kim Jong-nam, nếu được xác nhận, là một ví dụ về "sự tàn bạo và bản chất phi nhân" của chế độ Bình Nhưỡng. Trong khi đó, sau khi gặp lãnh đạo cơ quan tình báo Hàn Quốc, các dân biểu nước này tiết lộ rằng vào năm 2012, Kim Jong-nam đã viết thư cho Kim Jong-un để xin người em cùng cha khác mẹ tha mạng cho ông và gia đình ông.
Cơ quan tình báo Hàn Quốc khẳng định chính hai nữ nhân viên tình báo của Bắc Triều Tiên đã sát hại ông Kim Jong-nam và đã tẫu thoát. Báo chí Nhật thì cho biết hai phụ nữ này có lẽ cũng đã chết. Nhưng cả hai thông tin nói trên đều chưa được xác nhận.
Thanh Phương
********************
Cảnh sát Malaysia cố gắng ngăn chặn các nhà báo tại khu vực giám định pháp y thi thể ông Kim Jong-nam hôm 15/2/2017. AFP photo
Cảnh sát Malaysia hôm nay cho bắt giữ một phụ nữ mang giấy tờ Việt Nam bị tình nghi dính líu đến vụ ám sát người anh em cùng cha khác mẹ với chủ tịch Bắc Hàn Kim Jong-un.
Tin của cảnh sát Malaysia cho biết giấy tờ mà nghi phạm bị bắt giữ mang theo có tên Đoan Thi Huong, sinh năm 1988 tại Nam Định, Việt Nam.
Cảnh sát Trưởng Malaysia, Khalid Abu Bakar cho biết bà này bị bắt tại phi trường quốc tế Kuala Lumpur vào sáng hôm nay, 15 tháng 2 ở khu vực cổng lên máy bay giá rẻ ở sân bay quốc tế Kuala Lumpur.
Theo ông Khalid, nghi phạm có lẽ bị phát hiện từ hình ảnh của camera an ninh tại sân bay và người này chỉ có một mình tại thời điểm bị bắt.
Trước đó, hãng thông tấn nhà nước Malaysia Bernama có đưa tin một phụ nữ từ Myanmar bị giữ tại sân bay. Tuy nhiên hiện chưa có thông tin nào cho thấy có sự liên quan giữa người này với nghi can mang giấy tờ Việt Nam hiện đang bị giam giữ hay không.
Kim Jong-nam, người anh cùng cha khác mẹ của lãnh tụ Bắc Hàn Kim Jong-un sinh năm 1971, bị ám sát hôm thứ Hai tại Malaysia và chết trên đường đến bệnh viện Putrajaya.
Cơ quan tình báo Hàn Quốc cho biết ông Kim Jong- nam từng sống tại Ma Cao dưới sự bảo trợ của Trung Quốc. Ở đó ông sống cùng người vợ thứ hai. Các luật sư còn cho biết thêm ông này còn có một bà vợ và một đứa con ở Bắc Kinh.
Ông Kim Jong-nam từng lên tiếng công khai chống lại tình trạng kiểm soát quyền lực của gia tộc họ Kim tại Bắc Hàn.
**********************
Truyền thông Hàn Quốc : Anh cùng cha khác mẹ với Kim Jong-un bị sát hại (RFI, 14/02/2017)
Kim Jong Nam lúc bị bắt ở Nhật năm 2001 vì sử dụng hộ chiếu giả. Reuters
Nhiều hãng truyền thông Hàn Quốc ngày 14/02/2017 đưa tin Kim Jong-nam, anh cùng cha khác mẹ của lãnh đạo Bắc Triều Tiên Kim Jong-un, đã bị sát hại tại Malaysia.
Hãng tin Hàn Quốc Yonhap dẫn nguồn của chính quyền Seoul, theo đó Kim Jong-nam đã bị chết ngày hôm qua, ngoài ra không cho biết thêm chi tiết nào khác.
AFP cố gắng liên lạc với những nguồn tin chính thức tại Seoul để xác nhận nhưng không được.
Còn theo Reuters, kênh truyền hình Hàn Quốc TV Chosun, khẳng định, Kim Jong-nam đã bị hai người phụ nữ, có thể là mật vụ của Bắc Triều Tiên, đầu độc tại sân bay Kuala Lumpur. Hai phụ nữ này đã trốn thoát.
Cảnh sát trưởng sân bay quốc tế Kuala Lumpur xác nhận với Reuters có một người Bắc Triều Tiên, khoảng bốn chục tuổi đã bị chết trên đường cấp cứu từ sân bay đến bệnh viện, nhưng họ chưa rõ danh tính của nạn nhân.
Khi ông Kim Jong-il qua đời năm 2011, đã có nhiều đồn đoán Kim Jong-nam được kế thừa quyền lực của cha, thế nhưng, cuối cùng người em út Kim Jong-un đã được chọn.
Từ đó đến nay, Kim Jong-nam sống lưu vong ở nước ngoài, chủ yếu tại Macao. Trong một lần trả lời phỏng vấn báo chí Nhật, Kim Jong-nam đã tuyên bố phản đối cách thức nắm quyền lãnh đạo đất nước theo kiểu cha truyền con nối.
Năm 2012, tuần báo Nga Argumenty i Fakty loan tin, Kim Jong-nam gặp khó khăn về tiền bạc sau khi bị cắt nguồn tài trợ từ Bình Nhưỡng vì chỉ trích cách thức kế thừa quyền lực của chế độ Bắc Triều Tiên.
Trong quá khứ, nhiều lần có tin Kim Jong-nam bị mưu sát. Hồi tháng 12 năm 2012, Viện Công tố Hàn Quốc cho biết, một gián điệp Bắc Triều Tiên bị bắt, thừa nhận được giao nhiệm vụ tham gia dàn dựng một vụ tai nạn giao thông nhằm vào Kim Jong-nam hồi 2010.
Kim Jong-nam là con của Kim Jong-il với bà Sung Hae-rim, một nữ nghệ sĩ sinh tại Hàn Quốc và đã qua đời tại Moskva.
Anh Vũ
Trump có rất ít lựa chọn trước thách thức tên lửa Bắc Triều Tiên (RFI, 13/02/2017)
Bắc Triều Tiên thử tên lửa lần đầu tiên kể từ khi Donald Trump đắc cử tổng thống Mỹ. Vụ thử xảy ra ngay sau khi tổng thống Mỹ tuyên bố liên minh với Nhật Bản là "trụ cột của hòa bình và ổn định trong vùng", ngày 11/02/2017, nhân chuyến công du Hoa Kỳ của ông Shinzo Abe.
Bắc Triều Tiên bắn thử tên lửa Pukguksong-2. (Ảnh KCNA công bố ngày 13/02/2017) KCNA/Handout via Reuters
Những phản ứng đầu tiên của ông Trump về vụ Bình Nhưỡng thử tên lửa được đánh giá là hết sức chừng mực. Theo các nhà quan sát, chính quyền Trump dường như không có nhiều lựa chọn trước Bắc Triều Tiên, vốn coi sở hữu vũ khí hạt nhân như điều kiện sống còn của chế độ, và trong lúc Trung Quốc không từ bỏ các hậu thuẫn dành cho đồng minh Đông Bắc Á.
Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố trước các nhà báo tại Florida, với sự có mặt của thủ tướng Nhật Shinzo Abe : "Tôi chỉ muốn tất cả mọi người biết và hiểu thực sự rằng Hoa Kỳ đứng sau Nhật Bản 100%". Giới chuyên gia so sánh với tuyên bố của ông Trump sau khi Iran thử tên lửa mới đây. Lần này, tổng thống Mỹ nói hết sức ngắn gọn, không hề trực tiếp nhắc đến Bình Nhưỡng, khác hẳn với trường hợp Teheran. Chính quyền Mỹ nhìn chung rất kiệm lời trước thách thức mới từ Bắc Triều Tiên.
Bà Bonnie Glaser, giám đốc dự án China Power, thuộc CISI – Trung Tâm Chiến Lược và Quốc Tế, một viện tư vấn có trụ sở tại Washington, được Reuters trích dẫn,cho rằng "các lựa chọn của ông Trump là rất giới hạn", cho dù trong quá trình tranh cử tổng thống, Donald Trump tuyên bố sẽ cứng rắn hơn với chế độ Bắc Triều Tiên.
Theo một giới chức chính quyền Mỹ, các chính sách với Bình Nhưỡng của tân tổng thống sẽ không khác biệt đáng kể với cuốn cẩm nang ứng xử, đã được hoạch định dưới thời Barack Obama. Chiến lược gia tăng trừng phạt, đồng thời mở cửa cho Bắc Triều Tiên quay trở lại bàn đàm phán sáu bên, trên thực tế đã không làm thay đổi được quyết tâm sở hữu tên lửa mang đầu đạn hạt nhân của Bình Nhưỡng, có khả năng tấn công Hoa Kỳ.
Play Video
Vẫn theo Reuters, các cộng sự của tổng thống Mỹ tuyên bố Washington sẽ hoạch định một chiến lược cứng rắn hơn chính sách thời Obama, vốn được mệnh danh là "sự kiên nhẫn về chiến lược". Một quan chức Hoa Kỳ xin ẩn danh cho biết là chính quyền Trump đang chờ đợi Bình Nhưỡng "khiêu khích" như thế nào và sẽ xem xét một loạt các biện pháp đối phó. Nhìn chung các hành động cũng vẫn sẽ vừa đủ ở mức thể hiện là Mỹ rất cương quyết, nhưng tránh mọi động thái khiến căng thẳng leo thang.
Cụ thể là, để răn đe Bình Nhưỡng, Mỹ có thể tiếp tục xiết chặt các kiểm soát về tài chính theo nghị quyết của Liên Hiệp Quốc, tăng cường hiện diện của hải quân và không quân, gia tăng tập trận phối hợp xung quanh vùng biển Triều Tiên, đẩy nhanh quá trình triển khai hệ thống lá chắn tên lửa mới THAAD tại Hàn Quốc, không kể đến việc tăng cường sức mạnh quân sự nói chung.
Chính quyền Trump vừa nhậm chức đang lúng túng trong hàng loạt vấn đề quốc tế. Tân ngoại trưởng Rex Tillerson mới tuyên thệ nhậm chức ngày 01/02, hiện chưa có người phó, cũng như một ê kíp cố vấn thực thụ. Một số người không loại trừ khả năng tổng thống Trump sẽ một lần nữa sử dụng Twitter để thể hiện lập trường mạnh mẽ làm bình phong, vào lúc chiến lược mới với Bắc Triều Tiên đang trong giai đoạn xây dựng.
Trung Quốc là một ẩn số chủ yếu trong vấn đề Bắc Triều Tiên. Rất nhiều chính trị gia cho rằng Bắc Kinh có vai trò quyết định trong các chính sách của cộng đồng quốc tế đối với Bình Nhưỡng, do mối quan hệ mật thiết về kinh tế và chính trị của Trung Quốc với đàn em Đông Bắc Á. Tuy nhiên, theo nhiều chuyên gia, cũng giống như tiền nhiệm Obama, tân tổng thống Mỹ rất ít có khả năng thuyết phục được Bắc Kinh xiết chặt gọng kìm với Bình Nhưỡng hơn nữa, bởi Trung Quốc sợ các ảnh hưởng dây chuyền nếu chế độ Bắc Triều Tiên sụp đổ (do cấm vận hoặc do bán đảo Triều Tiên thống nhất). Câu hỏi đặt ra là : Liệu tân chính quyền Trump có tính đến việc gia tăng các biện pháp trừng phạt nhắm vào các doanh nghiệp và cơ sở trợ giúp chương trình tên lửa và hạt nhân của Bắc Triều Tiên, mà khá nhiều trong số đó nằm tại Trung Quốc ?
Trọng Thành
**************************
Bắc Triều Tiên bắn tên lửa đầu tiên từ khi D. Trump đắc cử tổng thống (RFI, 12/02/2017)
Tin Bắc Triều Tiên bắn thử tên lửa chiếm trang nhất truyền thông Hàn Quốc ngày 12/02/2017. REUTERS/Kim Hong-Ji
Sáng ngày 12/02/2017, Bắc Triều Tiên đã tiến hành bắn thử một tên lửa đạn đạo tầm trung . Đây là vụ thử tên lửa đầu tiên của Bình Nhưỡng kể từ khi Donald Trump được bầu làm tổng thống Mỹ và diễn ra đúng vào lúc thủ tướng Nhật Shinzo Abe đang ở thăm Hoa Kỳ. Ông Donald Trump ngay lập tức đã lên tiếng khẳng định quyết tâm hậu thuẫn Nhật Bản. Tuy nhiên tổng thống Mỹ không nhắc tới Hàn Quốc, một mục tiêu đe dọa trực tiếp của Bắc Triều Tiên đồng thời cũng là đồng minh thân cận của Mỹ.
Thông tín viên RFI tại Seoul, Frédéric Ojardias :
Tên lửa được phóng đi từ một căn cứ phía tây của Bắc Triều Tiên. Đầu đạn đã bay trên toàn bộ lãnh thổ Bắc Triều Tiên, qua hành trình dài 500 km trước khi rơi xuống biển, theo các thông tin từ phía Hàn Quốc.
Vụ bắn thử đầu tiên của năm này chắc hẳn với Bắc Triều Tiên là nhằm mục đích tuyên truyền nội bộ. Chế độ Bình Nhưỡng trong vài ngày tới kỷ niệm ngày sinh Kim Jong Il, cha của lãnh đạo đất nước hiện nay Kim Jong-un. Tuy nhiên vụ bắn thử lần này cũng là cách để Bình Nhưỡng thu hút sụ chú ý của Hoa Kỳ.
Từ khi Donald Trump đắc cử tổng thống, Washington đang tiến hành xem xét lại chính sách với Bắc Triều Tiên. Thậm chí khả năng "đánh đòn phủ đầu" vào miền Bắc cũng đã được gợi lên. Hoa Kỳ đang chuẩn bị triển khai trong năm nay tại Hàn Quốc hệ thống lá chắn chống tên lửa rất hiện đại (THAAD).
Kim Jong-un nhắc lại sẽ không buông xuôi, lùi bước trước trừng phạt quốc tế. Năm ngoái các lệnh trừng phạt đã được tăng cường. Điều mà Bình Nhưỡng muốn đó là các cuộc đàm phán và được thừa nhận quy chế một cường quốc hạt nhân.
Đây là điều mà các nước láng giềng của Bắc Triều Tiên không chấp nhận. Những nước này đang rất lo ngại về những tiến bộ mà chế độ Bình Nhưỡng đạt được trong thời gian gần đây về hạt nhân và tên lửa đạn đạo.
Mỹ, Nhật, Hàn đồng thanh lên án Bình Nhưỡng phóng tên lửa
Sự kiện Bình Nhưỡng phóng tên lửa ngay lúc thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe công du Hoa Kỳ hiển nhiên là một hành động khiêu khích nhắm vào Washington và Tokyo, và dĩ nhiên là vào Seoul. Phản ứng của ba nước do đó rất tức thời.
Phát biểu tại Palm Beach (Florida) trước báo giới cùng với thủ tướng Nhật Bản Abe, tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố : "Tôi chỉ muốn tất cả mọi người hiểu rõ rằng nước Mỹ sát cánh với Nhật Bản, đồng minh lớn của chúng ta, 100%". Ông Trump tuy nhiên đã không nói gì thêm.
Về phần mình, thủ tướng Nhật Abe cho rằng vụ Bình Nhưỡng phóng tên lửa là điều "tuyệt đối không thể chấp nhận được". Tại Tokyo, phát ngôn viên chính phủ Nhật Bản Yoshihide Suga đã lên án một hành động "rõ ràng nhằm khiêu khích Nhật Bản và khu vực".
Bộ Quốc Phòng Hàn Quốc cũng tố cáo một hành động "khiêu khích võ trang để trắc nghiệm phản ứng của tân chính quyền Donald Trump tại Hoa Kỳ". Văn phòng tổng thống Hàn Quốc đã khẩn cấp triệu tập một cuộc họp an ninh để xem xét cách thức phản ứng.
Trước mắt, quyền tổng thống Hàn Quốc Hwang Gyo-Ahn đã khẳng định rằng Bắc Triều Tiên sẽ phải chịu một "hình phạt tương xứng" với hành vi khiêu khích của họ.
Cố vấn an ninh quốc gia Mỹ Michael Flynn đã gọi điện cho đồng nhiệm Hàn Quốc Kim Kwan Jin, và hai bên đồng ý "tìm kiếm mọi phương thức" để kiềm chế hành động khiêu khích trong tương lai của Bắc Triều Tiên.
Trong khu vực, thủ tướng Úc Malcolm Turnbull cũng lên án một mối đe dọa đối với hòa bình và ổn định trong khu vực. Riêng Trung Quốc, đồng minh của Bắc Triều Tiên cho đến trưa nay chưa thấy có phản ứng. Các yêu cầu bình luận của truyền thông quốc tế gởi đến bộ Ngoại Giao Trung Quốc đều không được hồi âm.
Riêng về các biện pháp đáp trả cụ thể, phía chính quyền Mỹ đã bắn tin cho biết là Washington sẽ thận trọng, vừa cho thấy lập trường kiên quyết của Mỹ nhưng vừa tránh không cho căng thẳng leo thang.
Một quan chức Mỹ xin giấu tên cho biết là chính quyền Trump có thể nghĩ đến các biện pháp như thắt chặt hơn nữa trừng phạt thương mại, tăng cường sự hiện diện của Không Quân và Hải Quân tại Hàn Quốc và ở khu vực quanh bán đảo Triều Tiên, tăng tốc độ lắp đặt hệ thống lá chắn chống tên lửa THAAD tại Hàn Quốc.
RFI tiếng Việt
Bắc Triều Tiên cách chức Bộ trưởng An ninh, hành quyết nhiều sĩ quan (RFI, 03/02/2017)
Bình Nhưỡng lại tiến hành thêm một vụ thanh trừng. Lãnh đạo Bắc Triều Tiên Kim Jong-un đã cách chức đại tướng Kim Wong-hong, đưa nhân vật thân cận này đi lao động cải tạo và xử bắn nhiều sĩ quan tình báo. Tin này do Bộ Thống Nhất Hàn Quốc loan báo ngày 03/02/2017.
Lãnh đạo Bắc Triều Tiên Kim Jong-un tại Bình Nhưỡng, tháng 01/2017.© KCNA/via Reuters
Bộ trưởng An ninh Quốc Gia Bắc Triều Tiên và cũng là cánh tay mặt của Kim Jong-un là nạn nhân mới trong chính sách thanh trừng đẫm máu. Phát ngôn viên Bộ Thống Nhất Hàn Quốc Jeong Joon Hee cho biết đại tướng Bắc Triều Tiên Kim Wong-hong bị mất chức Bộ trưởng An Ninh, bị giáng cấp xuống thiếu tướng và bị đưa đi cải tạo từ giữa tháng 01/2017 vì tội "lạm quyền". Một số sĩ quan và cán bộ của sở tình báo, thuộc quyền của Kim Wong-hong cũng bị hành quyết theo lệnh của Kim Jong-un.
Theo AFP, trong chế độ Bình Nhưỡng, Bộ An ninh là cơ quan cốt lõi có vai trò tình báo, theo dõi kềm kẹp dân chúng, trấn áp những người chống đối và quản lý các nhà tù chính trị.
Sự kiện Kim Wong-hong bị thanh trừng cho thấy chế độ Bắc Triều Tiên có nguy cơ bất ổn thêm, thành phần có ưu quyền hoang mang hơn vì không biết ngày mai số phận ra sao.
Đại tướng Kim Wong-hong nắm quyền trong suốt các đợt thanh trừng từ khi Kim Jong-un lên cầm quyền từ năm 2011. Bốn trong số năm tướng lãnh cao cấp nhất cha Kim Jong-un để lại cùng với hơn một trăm sĩ quan và đảng viên khác đã bị hành quyết. Đứng đầu Bộ An ninh và Tình báo từ năm 2012, Kim Wong-hong đóng vai trò then chốt trong vụ hành quyết Jang Song-thaek, chú dượng của lãnh đạo Kim Jong-un, và cũng là nhân vật số hai của chế độ vào năm 2013.
Theo AFP, trong diễn văn đầu năm 2017, Kim Jong-un "nhận lỗi" đã không phục vụ "nhân dân" một cách tốt đẹp. Rất có thể hàng loạt quan chức chính quyền sẽ bị đưa ra làm "vật tế thần" trong năm nay để nhà độc tài trẻ tuổi chạy tội, theo báo cáo của Viện Chiến Lược và An ninh Quốc Gia tại Seoul.
Tú Anh
***********************
Mỹ : Nếu tấn công hạt nhân, Bắc Triều Tiên sẽ bị giáng trả "vùi dập" (RFI, 03/02/2017)
Bộ trưởng Quốc Phòng Mỹ James Mattis. Mandel Ngan / AFP
Trong chuyến công du Seoul, Bộ trưởng Quốc Phòng Mỹ hôm nay, 03/02/2017, có một tuyên bố mạnh mẽ để trấn an đồng minh Hàn Quốc : Hoa Kỳ sẽ có các phản ứng "hữu hiệu", nếu Bình Nhưỡng có động thái gây hấn. Lãnh đạo Bộ Quốc Phòng hai nước cũng nhất trí thúc đẩy chương trình lá chắn tên lửa THAAD, để đối phó với Bắc Triều Tiên.
Theo AFP, phát biểu với báo giới tại Bộ Quốc Phòng Hàn Quốc, trước cuộc gặp đồng nhiệm Han Min-koo, Bộ trưởng Mỹ James Mattis nhấn mạnh : "Bất cứ cuộc tấn công nào nhắm vào Mỹ, hay các đồng minh sẽ bị đánh bại, và bất cứ hành động sử dụng vũ khí hạt nhân nào cũng sẽ bị giáng trả một cách hữu hiệu và áp đảo".
Bộ trưởng Quốc Phòng Mỹ khẳng định : Bảo vệ đồng minh Seoul là "ưu tiên" của Washington, và Hoa Kỳ cam kết "triệt để hậu thuẫn" nền dân chủ Hàn Quốc.
Bộ trưởng Quốc Phòng James Mattis là lãnh đạo đầu tiên của chính quyền Trump công du nước ngoài. Theo giới quan sát, mục tiêu chủ yếu của chuyến đi này là nhằm trấn an các quốc gia Đông Bắc Á. Hàn Quốc lo ngại về tương lai của liên minh quân sự lâu đời với Hoa Kỳ, sau khi ông Donald Trump tuyên bố sẽ rút quân Mỹ khỏi bán đảo Triều Tiên và Nhật Bản nếu các đối tác không tăng mạnh các đóng góp tài chính. Các phát biểu của Bộ trưởng James Mattis trong chuyến công du Hàn Quốc vừa qua được đánh giá là tiếp nối chính sách ngoại giao truyền thống của Mỹ với các đồng minh Châu Á.
Hôm 02/02/2017, Bộ trưởng Quốc Phòng Mỹ và thủ tướng Hàn Quốc Hwang Kyo Ahn đã đồng ý thúc đẩy triển khai hệ thống lá chắn tên lửa THAAD trên lãnh thổ Hàn Quốc, nhằm bảo vệ Hàn Quốc trước các đe dọa hạt nhân của Bắc Triều Tiên. Theo kế hoạch, dự án sẽ được hoàn thành trong năm 2017.
Theo các chuyên gia, trong thời gian gần đây, chế độ Kim Jong-un đã có những tiến Bộ đáng kể trong chương trình tên lửa đạn đạo mang đầu đạn hạt nhân, có thể tấn công đến Hoa Kỳ. Trong năm 2016, Bình Nhưỡng đã thử bom nguyên tử hai lần và thử tên lửa hàng chục lần. Trong một phát biểu đầu năm mới 2017, Kim Jong-un tuyên bố Bình Nhưỡng sắp thử tiếp hỏa tiễn xuyên lục địa.
Tháng 02/2016, sau khi Bình Nhưỡng thử nguyên tử, chính quyền Seoul đã chấp nhận kế hoạch triển khai THAAD trên lãnh thổ Hàn Quốc, tuy nhiên địa điểm cụ thể lắp đặt dự án này còn chưa được quyết định. Bắc Kinh - đồng minh số một của Bắc Triều Tiên - phản ứng rất mạnh với dự án hệ thống lá chắn tên lửa THAAD, với lý do hệ thống này có thể ảnh hưởng đến an ninh của Trung Quốc.
Trước khi rời Hàn Quốc tới Nhật Bản hôm nay, Bộ trưởng Quốc Phòng Mỹ đã tới đặt hoa tại tượng đài chiến sĩ vô danh tại Seoul, và gặp gỡ hàng trăm cựu chiến binh Hàn Quốc, từng tham gia cuộc chiến tranh Triều Tiên 1950-1953, cùng những người ủng hộ.
Tại Tokyo, ông James Mattis sẽ gặp thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe và đồng nhiệm Tomomi Inada.
Trọng Thành