Ngày 7/12, trên trang Facebook cá nhân của nhạc sĩ Nguyễn Tuấn Khanh có một status, nhắc lại một kỷ niệm với nhà báo Huy Đức.

Tác giả nhắc lại, năm 2012, bộ sách gây chấn động Bên Thắng Cuộc ra mắt. Không chỉ người Việt mà cả giới nghiên cứu nước ngoài cũng xôn xao, về những tư liệu giá trị được bày ra trong bộ sách này.

Nhiều người lúc đó đoán già đoán non rằng, nếu Huy Đức đi từ Mỹ về, thì sẽ sớm muộn gì cũng bị bắt, bởi sức tác động của bộ Bên Thắng Cuộc lúc đó đang lan khắp mọi nơi.

Nhưng rồi Huy Đức vẫn quyết định về Việt Nam. Một quyết định được coi là nhiều cảm tính hơn lý trí, bởi vì chính Huy Đức lúc đó cũng không đoán được điều gì sẽ xảy đến với mình, nếu về nước.

Tác giả kể lại một cuộc gặp gỡ với nhà báo Huy Đức, tại miền Nam Cali, trước khi nhà báo về Việt Nam. Trong cuộc trò chuyện, tác giả đã đưa ra giả định với nhà báo rằng :

"Cuốn sách của anh đang có tiếng vang lớn, xác suất bắt giữ về sách thì khó, nhưng về lâu dài, dù anh không gây hại thì anh có thể là nằm trong tầm ngắm của phương thức hạ uy tín, để anh mất uy tín cùng với những gì anh viết ra".

Huy Đức không nói gì, chỉ trầm ngâm gật gù.

Lúc đó, để bớt căng thẳng, tác giả kể cho Huy Đức nghe một câu chuyện hài thời bao cấp.

Chuyện là, vào những năm tháng khó khăn, bữa ăn thiếu thốn, nhưng mọi thứ thì phải quyết tâm làm cho bằng được, với tinh thần cao ngất trời. Ở một nơi xa xôi hẻo lánh, chợt có tin chỉ huy cấp cao đến để thị sát, tất thảy đều xôn xao, vừa mừng vừa lo.

Nỗi lo lớn nhất lúc đó là không có gì để tiếp đãi chỉ huy. Mọi người quyết định hy sinh con bồ câu đưa thư, để lấy chút thịt làm bữa cho chỉ huy.

Bữa tiệc đón tiếp diễn ra trang trọng, với những phát biểu và tràng vỗ tay nồng ấm, nhưng đến phần ăn uống thì hơi ngượng nghịu, vì chỉ có nhúm thịt bồ câu nhỏ xíu, còn lại toàn là rau.

Đột nhiên mưa to, sét đánh một tiếng lớn, đèn đuốc tắt ngóm. Trong tích tắc của bóng đêm, chợt nghe tiếng loảng xoảng bất thường, rồi một tiếng hét to đau đớn.

Khi đèn bật trở lại thì thấy, tay chỉ huy cấp cao đang nắm chặt trọn con chim bồ câu, còn trên bàn tay thì tua tủa những chiếc nĩa đang đâm ngập vào. Liếc nhanh trên bàn, thì thấy, tất cả mọi người đều mất nĩa, duy nhất có một thành viên vẫn còn nĩa và đang nghiêm nghị nhìn mọi người.

Sau bữa ăn đó, vị chỉ huy triệu tập một cuộc gặp với tất cả những người có mặt trên bàn ăn, trừ người không mất nĩa.

Vị chỉ huy yêu cầu mọi người hãy cùng tìm báo cáo một lý do nào đó, để hạ mức hạnh kiểm của thành viên duy nhất còn nĩa trên bàn.

Những người được triệu tập đến đều sững sờ, có người hỏi lý do, vì "thật ra hắn đâu có lỗi lầm gì ?".

Viên chỉ huy cười nhạt, nhỏ giọng bí mật : "ngu lắm, vì tất cả chúng ta đều tham như nhau. Còn nó không tham, thì tương lai nó sẽ trở thành kẻ thù của chúng ta, nhìn xa trông rộng, tránh hậu họa là những lúc như thế này".

Tác giả cho biết, không có lời kể nào thêm về số phận của người tham gia bữa tiệc mà không động đậy. Mà sách xưa của người Tàu cũng từng nói về chuyện này, "không làm gì cũng chưa chắc là đời đã yên", với cuộc đời đầy bất trắc này.

Tác giả cảm thán, chợt nhớ một kỷ niệm với Huy Đức, mà đến nay, việc bắt giữ và điều tra anh đã hơn 6 tháng. Không biết rồi Huy Đức sẽ như thế nào nhỉ ? Bên Thắng Cuộc liệu có nằm trong nội dung khởi tố hay không ?

Tác giả kể lại chuyện, cũng nhân việc sư Minh Tuệ vô can trên đường, đột nhiên bị một lũ nặc nô chụp cho đủ loại nón gông, mũ xiềng. Quả thật là cám cảnh, đúng là không làm gì cũng chưa chắc đời đã được yên.

Quang Minh

Nguồn : Thoibao.de, 08/12/2024

Những ai theo dõi thời sự, đều không thể quên được việc nhà báo Huy Đức bị bắt cóc, chỉ sau vài ngày ông ta có hai bài viết trên trang Facebook gây nhiều xôn xao trong nước. Lý do của việc bắt giữ ngay sau đó, phần lớn là đồn đoán. Vì hai bài viết đó nhắm đến hai nhân vật quyền lực quan trọng của Ba Đình hiện thời, nên sự thắc mắc lớn nhất, là ai đứng sau lệnh bắt Huy Đức.

Hai nhân vật quyền lực quan trọng của Ba Đình hiện thời

Nhiều ngày sau vụ bắt cóc gây xôn xao, thậm chí giới truyền thông và tổ chức xã hội dân sự lên tiếng chỉ trích, ngày 7/6, báo chí nhà nước mới đưa tin Huy Đức (cùng luật sư Trần Đình Triển) bị bắt để điều tra về tội lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân theo Điều 331 Bộ luật Hình sự.

Nhưng thông báo của Bộ Công an về việc bắt giữ ông Huy Đức, và gọi là "điều tra", nghe có gì đó rất khiên cưỡng, vì ngoài những quan điểm bình luận hoàn toàn cụ thể của nhà báo này, giới thiệu một góc nhìn thẳng thắn, khó có thể nói là ông Huy Đức còn bị "điều tra" gì nữa.

Chỉ có thể suy đoán trong trong sự mù mờ của thông báo bắt giữ ngày 7/6, là có thể phía công an bắt ông Huy Đức để "điều tra" xem ông ở phía nào của cuộc chiến Ba Đình đang điên đảo, và bài viết của ông ta, thực sự dự báo gì, của phe nào.

Có hai bài viết, được coi là là nhắm đến hai người. Bài "Những suy nghĩ không rời rạc" được nói là nhắm đến ông Nguyễn Phú Trọng. Còn bài "Một quốc gia không thể phát triển dựa trên sự sợ hãi" được coi là nhắm đến Tô Lâm. Các bình luận vẫn coi việc bắt giữ là về phía Tô Lâm. Các tờ báo như CNA, DW, New York Times… nếu không nhắc tên Tô Lâm, thì cũng nhắc đến bài báo mà Huy Đức tấn công trực diện cách mà Bộ Công an đang kiểm soát đất nước.

Ngày 25/6, tờ Công an Nhân Dân xuất hiện bài viết, có tựa đề "Huy Đức nhầm lẫn hay cố ý "dắt mũi" dư luận qua bài viết "Một quốc gia không thể phát triển dựa trên sự sợ hãi ?". Nếu nói đây là bài viết xác định ai là người bắt Huy Đức cũng không sai, nhưng nếu nói là phía công an dùng bài báo này để giải thích việc ai bắt, và vì sao bắt Huy Đức, thì hoàn toàn rõ ràng hơn.

Tác giả bài báo có tên, nhưng vẫn là vô danh, theo kiểu mọi bài viết lên giọng tư tưởng truyền thống của báo chí nhà nước.

Bài báo tấn công vào một trong những ý trong bài viết "Một quốc gia không thể phát triển dựa trên sự sợ hãi" của Huy Đức, là chỉ trích quy định quản lý dao có tính sát thương cao trong Dự thảo sửa đổi Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ năm 2017.

Ông Tô Lâm giới thiệu trước Quốc hội về "Dự thảo sửa đổi Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ năm 2017" và đưa dao có tính sát thương cao vào danh mục vũ khí thô sơ cần quản lý. Và bài báo ngày 25/6 muốn tập trung dẫn dắt dư luận quanh sự "thiếu hiểu biết" của Huy Đức về tình trạng quản lý dụng cụ có thể sát thương.

Nói chung, bài báo cố bẻ nội dung bài viết của ông Huy Đức về hướng tầm thường hơn, và thiếu nhận thức xã hội. Nhưng nếu nhìn kỹ, đây là thủ thuật được dàn dựng để xóa những lời đồn và suy luận về nội hàm của bài viết "Một quốc gia không thể phát triển dựa trên sự sợ hãi" là Huy Đức muốn trình bày một Bộ Công an quyền lực, nuốt ngân sách vô độ, luôn vẽ ra những hiểm nguy để chứng minh giá trị tồn tại của một ngành đang phát triển thành một nhà nước hắc ám thứ hai, bên cạnh việc nhà nước có tên gọi đang điều hành đất nước.

Những ai đọc bài viết của nhà báo Huy Đức, đều tự mình hình dung được từ câu chuyện kiểm soát dao của ông Tô Lâm, đến một lực lượng đang thao túng đất nước trong sợ hãi, dựng lên những hình ảnh lực lượng khủng bố chính quy như ở Tây Nguyên để tăng quyền lực. Lực lượng được gọi là thanh gươm và lá chắn của nhà nước, nhưng lúc này ông Tô Lâm và Bộ Công an hoàn toàn nắm thóp, cầm giữ hầu hết các quan chức của Bộ Chính Trị làm con tin, qua những bộ hồ sơ sai phạm mà hầu như quan chức nào của chế độ cộng sản Việt Nam đều cũng có, bao gồm ông Tô Lâm.

"Liệu một tay viết lão luyện như Huy Đức có thể nhầm lẫn hay không chịu nghiên cứu kỹ văn bản ? Nếu ông không hiểu nhầm thì lẽ nào đang yêu cầu việc cho phép tự do sở hữu vũ khí có tính sát thương cao ? Như ông nói ‘một quốc gia không thể phát triển dựa trên sự sợ hãi’ – trong sự sợ hãi không ai có thể thoải mái học tập, lao động, sáng tạo, thậm chí không thể ngay cả việc ngủ ngon. Lẽ nào ông muốn đất nước đang là nơi được tín nhiệm để tổ chức các cuộc gặp trọng yếu quốc tế của mình trở thành nơi mà bất kỳ lúc nào người dân cũng có thể trở thành nạn nhân của bạo lực dùng súng, dao hay các loại vũ khí có tính sát thương cao khác ?", bài báo trên Công An Nhân Dân, ký tên vu vơ Châu Thành, cố kéo bình luận của Huy Đức về mức thấp nhất là "hiểu lầm", do kém cỏi.

Vụ bắt giữ ông Huy Đức, cũng được coi là một cách "dằn mặt", theo nhận định của những nhà quan sát thời sự trong nước. Vì bởi bỏ tù nhà báo này hoàn toàn không có lợi cho phía bắt giữ. Bởi từ nhiều phía, Huy Đức vẫn được coi là cây bút đóng góp để xây dựng một chế độ tốt hơn, và triệt phá những kẻ sai phạm, tham nhũng.

Khác với Phạm Chí Dũng, cũng là một người từ trong hệ thống bước ra, nhưng đã bỏ Đảng, lập cột truyền thông và hoàn toàn đả kích chủ nghĩa cộng sản. Ông Huy Đức hiện vẫn là một đảng viên, vẫn là một người được nhìn nhận đã đóng góp cho cuộc chiến phía Bắc 1979, và vẫn có lối viết không tấn công triệt hạ Đảng.

Với cách "giải thích" của công an về việc bắt giữ Huy Đức, qua bài báo hiếm hoi ngày 25/6, có dự đoán rằng Huy Đức sẽ được câu lưu điều tra thêm vài tháng, rồi sẽ được trả tự do, nhưng với một điều kiện là ông Trọng còn sống đến lúc đó.

Hiện có tin nội bộ chưa được kiểm chứng nói rằng phía nước ngoài chẩn đoán, nói ông Trọng đã đến giai đoạn cuối của căn bệnh ung thư, thời gian cuối cũng gần kề.

Nếu ông Trọng rời khỏi chiếc ghế tổng bí thư, thì việc mọi cánh tay sợ hãi trong bộ máy Đảng cùng nhiệt liệt đồng ý ông Tô Lâm vào ghế tổng bí thư, kiêm chủ tịch là điều có thể đoán được. Và bài báo dò đường cho phương án trả tự do cho Huy Đức, cũng như số phận của nhà bào này, chắc lại sẽ chìm vào bóng tối.

Nam Việt

Nguồn : SaigonnhoNews, 27/06/2024

Sau sự liên tiếng liên tục của các tổ chức thế giới cũng như người trong nước, Công an cộng sản Việt Nam buộc phải lên tiếng là đã bắt giam ông Trương Huy San, tức Huy Đức, về tội 331. Nhưng tạm thời việc cố gắng hợp pháp hóa chuyện bắt cóc ông Huy Đức, nhưng vấn đề của chuyện kết tội và đưa ra dư luận công khai, rõ là thứ khó nhằn của Tô Lâm, ông chủ tịch nước nhưng là kẻ có quyền lực thao túng cả Bộ Công an lúc này.

Huy Đức là phóng viên nội chính ở Việt Nam, loại phóng viên có những mối quan hệ với các quan chức đang cầm quyền và có tư cách để tiếp cận các tài liệu của quốc gia

Trong số những blogger có giọng điệu bình luận nghiêm túc và rành rẽ những vấn đề nội bộ của giới lãnh đạo Việt Nam, không ai được đánh giá cao hơn ông Huy Đức, người từng dùng bút danh Osin, và có 350.000 người theo dõi trên Facebook. Việc bất ngờ bắt giữ ông Huy Đức, kể cả những người chống cộng cực đoan, và coi ông Đức là "cái loa" của phe phái, vẫn không thể giải thích được chuyện ông bị giam giữ. Sự bắt giữ, đóng Facebook của ông Đức, rõ ràng cho thấy cách viết luôn men theo lằn ranh cuối cùng của ông, nay đã quá mức chịu đựng của những kẻ âm mưu thao túng trong đất nước, và khiến họ phải bịt miệng ông, trước khi ông có thể tiết lộ kế hoạch đen tối nào đó bị rò rỉ.

Huy Đức là phóng viên nội chính ở Việt Nam, loại phóng viên có những mối quan hệ với các quan chức đang cầm quyền và có tư cách để tiếp cận các tài liệu của quốc gia, được coi là phóng viên loại 1 của hệ thống truyền thông độc tài nhà nước. Nhưng cũng là loại phóng viên dễ dàng vào tù khi có những cuộc thay đổi các cấp lãnh đạo tối cao.

Vài ngày sau khi ông Huy Đức mất tích, không gian mạng Việt Nam xuất hiện những lời bình phẩm trái chiều. Một phía là những người chống cộng cực đoan, coi rằng việc sa lưới của một cây viết thuộc về phe phái là xứng đáng. Nhưng một phía, có vẻ là nhiều hơn hết, là những lời ghi nhận về giá trị của những bài viết của ông, những phân tích tình hình chính trị Việt Nam, cũng như về bộ sách Bên Thắng Cuộc, với những phần tư liệu bạch hóa, mà mỗi khi nhìn lại có thể khiến giới chóp bu Ba Đình phải cảm thấy cay đắng.

Hầu hết các phân tích về vụ bắt giữ ông Huy Đức, kể cả những bình luận cảm tính, cũng đều cho rằng : người ra tay là ông Tô Lâm, chủ tịch nước hiện nay và cũng là người đang kiểm soát Bộ Công an sau bức màn. Có thể thấy trong các lịch sử bài viết của ông Huy Đức, việc đụng chạm đến Bộ Công an là không nhiều. Cho thấy nguồn tin bên trong đủ cho ông Đức thấy không nên chạm vào kẻ sắt máu này, ngay cả vụ nổi dậy ở Daklak vào 10/6/2023, nhiều người đã cố ý trông chờ ông Huy Đức bình luận xác đáng về câu chuyện này, nhưng mọi thứ là im lặng.

Điều mà ai cũng nhận ra là quyền lực mà ông Nguyễn Phú Trọng giao cho ông Tô Lâm để thực hiện cái gọi là ‘đốt lò’ trong đại dự án tham nhũng, đã tạo cơ hội cho Tô Lâm biến Bộ công an thành một Bộ máy thanh trừng đặc biệt riêng cho mình, mà bây giờ ngay cả Bộ Chính Trị cũng run sợ. Hiện nay, tất cả những thành viên cao hay trung cấp trong hệ thống lãnh đạo cộng sản Việt Nam đều nơm nớp vì không biết Tô Lâm sẽ nhắm đến mình khi nào. Bởi có thể nhìn thấy rõ ràng mọi quan chức cộng sản đều nhúng chàm tham nhũng, hay những khoản tiền bí mật để làm giàu riêng cá nhân, vấn đề là Tô Lâm sẽ chọn ai để đưa vào bàn tiệc sắp tới - loại bàn tiệc mà mọi người trong đó đều có sai phạm, ngoại trừ kẻ kiểm soát là Tô Lâm.

Chưa bao giờ thế lực của công an trong đất nước Việt Nam lại lớn như lúc này. Tin trong nội bộ nói rằng các quan chức Bộ Quốc Phòng đang hối hả để tăng cường sức mạnh của mình, trong nỗi lo không để cán cân nghiêng về phía Tô Lâm một cách hoàn toàn. Việc đẩy tướng quân đội Lương Cường tham gia Ban Bí thư và giữ chức vụ Thường trực Ban Bí thư mới đây, cũng được coi là một cách tính nhằm giảm bớp áp lực thao túng từ Tô Lâm, Chủ tịch nước nhưng là cựu Bộ trưởng Công an, và đàn em là Lương Tam Quang, tự xông vào vị trí Bộ trưởng Công an mà không thèm xin ý kiến của Nguyễn Phú Trọng.

Những sự bất đồng trong nội bộ Đảng cộng sản Việt Nam đang ngày càng lớn, và cuộc khủng hoảng lớn nhất có thể đến, bắt đầu từ một nguồn tin bán công khai nào đó có thể tác động đến đa số đảng viên và dân chúng. Mặc dù những lời đồn đoán về khát vọng tiếm tuyền đã lan khắp mọi nơi, nhưng Tô Lâm không muốn ngôn luận đó được chính thức được bàn ở Quốc hội trước khi những mưu tính của ông ta hoàn thành.

Lâu nay, nhiều người vẫn nói Huy Đức thuộc "phe" của ông Nguyễn Phú Trọng. Vậy thì việc bắt giữ Huy Đức có thể là chuyện bất ngờ với người cầm quyền chính của Đảng cộng sản Việt Nam, nhưng giờ thì mỗi lúc đang vào thế bù nhìn, với bao nhiêu sức mạnh đang đổ về Lâm, người được nói là cũng nắm những hồ sơ sai phạm của Trọng.

Theo lý thuyết "phe phái" nói trên, nếu Trọng không cứu được Huy Đức chuyến này, có nghĩa ông ta đã bị tiếm quyền, hoàn toàn bất lực và có thể "tự nguyện" ra về vào cuối năm nay, chứ không đợi đến hết nhiệm kỳ vào năm 2026.

Nếu nhìn theo thói quen triệt hạ nhau của nội bộ cộng sản, đánh dằn mặt và mở màn, thường vào các cột trụ truyền thông tố cáo. Chặng hạn, vụ PMU18, hai phóng viên Nguyễn Việt Chiến (Báo Thanh Niên) và Nguyễn Văn Hải (Báo Tuổi Trẻ) bị tù vì bị cho là dùng tài liệu mật để tố cáo tham nhũng. Nhà báo Phạm Chí Dũng cũng bị Nguyễn Tấn Dũng ra lệnh bỏ tù 2012, nhưng lúc đó có sự giằng co trong nội bộ nên sau sáu tháng tạm giữ, công an đã thông báo đình chỉ điều tra. Mỗi lần như vậy, đều có những chuyển động lớn ở hàng ngũ cấp cao.

Nay thì Tô Lâm triệt cây bút ủng hộ chống tham nhũng và được coi là đứng về phía Nguyễn Phú Trọng, nếu trong thời gian tới, Huy Đức không được đình chỉ điều tra, phải ra tòa nhận án, điều đó có nghĩa sự rạn nứt trong hệ thống lãnh đạo Ba Đình đã vào đoạn cuối, chắc chắn phải có một trận quyết liệt cuối cùng, nhưng chưa biết ai sẽ là người ngồi vua Đảng cộng sản Việt Nam sắp tới.

Nam Việt

Nguồn : RFA, 08/06/2024

Bắt khẩn cấp Huy Đức liên quan gì đến Tướng Nguyễn Trọng Nghĩa – tân ủy viên Bộ Chính trị ?

Trà My, Thoibao.de, 05/05/06/2024

Việc gần đây nhà cầm quyền Việt Nam cho bắt hàng loạt những tiếng nói trái chiều, là sự tái khẳng định, việc đàn áp tự do sự biểu đạt cũng như tự do ngôn luận.

Thượng tướng Nguyễn Trọng Nghĩa – tân ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, kiêm Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương.

Xung quanh lý do Bộ Công an khởi tố bắt giam đối với nhà báo Huy Đức, nhiều ý kiến cho rằng, liên quan đến một vài status mang tính "nhạy cảm" trong thời gian gần đây của ông. Những status này đề cập đến các sai lầm về chủ trương của Tổng Trọng, cũng như chỉ trích cựu Bộ trưởng Tô Lâm lạm quyền.

Nhưng việc đẩy hoàn toàn trách nhiệm cho ông Trọng và ông Tô Lâm, quy cho họ là thủ phạm đưa ra yêu cầu bắt giữ "khẩn cấp" đối với nhà báo Huy Đức, xem ra chưa thực sự công bằng.

Trên mạng xã hội, có nhiều ý kiến cho rằng, ngoài việc chỉ trích các lãnh đạo cấp cao đang đương chức, ông Huy Đức còn viết status tấn công cố Tổng bí thư Lê Duẩn, và con trai ông Ba Duẩn – Tiến sĩ Lê Kiên Thành. Được biết, ông Lê Kiên Thành rất tức giận, và đã gửi đơn thư đề nghị các cơ quan chức năng của Đảng xem xét, xử lý nghiêm nhà báo Huy Đức.

Được biết, cố Tổng bí thư Lê Duẩn vẫn còn uy tín đối với giới chức lãnh đạo quân đội hiện nay, cũng như vẫn có tầm ảnh hưởng lớn và được trân trọng. Do đó, công luận bỏ qua sự kiện, tại Hội nghị Trung ương 9 khóa 13 vừa qua, Ban Chấp hành Trung ương đã bầu bổ sung 4/6 ghế ủy viên Bộ Chính trị, trong đó có Thượng tướng Nguyễn Trọng Nghĩa – tân ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, kiêm Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương.

Cho nên, việc xử ý nhà báo Huy Đức, theo đúng trình tự, sẽ do Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương – một tân Ủy viên Bộ Chính trị, tham gia chỉ đạo, và đưa ra yêu cầu nhanh chóng xử lý Huy Đức, với Bộ Thông tin Truyền thông và Bộ Công an, là điều chắc chắn.

Nhà báo Hoàng Linh, cựu phóng viên báo Tuổi Trẻ, một đồng nghiệp của nhà báo Huy Đức, và cả 2 cùng từng dính dáng đến vụ án "trùm xã hội đen" Trương Văn Cam, tức Năm Cam.

Sau khi nhà báo Huy Đức bị khởi tố, bắt giam, nhà báo Hoàng Linh đã có một dòng trạng thái trên Facebook cá nhân, đưa ra nhận xét, Huy Đức nổi tiếng với cuốn sách "Bên thắng cuộc", và sau đó "Huy Đức càng nổi tiếng hơn với những bài bình luận chính trị, sau đó là những tin tức mang tính chất tiết lộ, thí dụ như bắt ai đó, thì Huy Đức là người đầu tiên đưa ra".

Ví dụ như vụ bắt Trịnh Văn Quyết, Huy Đức đã sớm đưa ra hình ảnh Trịnh Văn Quyết ăn tô mì tôm, và nói rằng, "với kiểu này, có lẽ Trịnh Văn Quyết sẽ ăn mì tôm dài dài, ngầm ý là sắp đi ở tù".

Đó là lý do vì sao, mạng xã hội đặt cho Huy Đức hỗn danh là "chim cú". Bởi theo nhà báo Hòang Linh, khi Huy Đức đã gọi tên ai, thì "không sớm thì muộn, người đó cũng đi chăn kiến, cũng bị bắt".

Chưa hết, nhà báo Hoàng Linh nhắc lại, trước đây, "Huy Đức là nhà báo đã từng công kích trực diện lúc đương chức của Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy thành phố Hồ Chí Minh Đinh La Thăng. Và cuối cùng, thì ông Đinh La Thăng đã bị bắt".

Nhà báo Hoàng Linh nhận xét, điều đó đã chứng tỏ cho thấy, uy lực của Huy Đức lúc đó, với thế lực chống lưng là quá mạnh.

Ngoài ra, từ trước, trong và sau Đại hội Đảng lần thứ 12 đến nay, Huy Đức đã tấn công liên tục vào ông Nguyễn Tấn Dũng cùng gia đình, mà được cho là theo lệnh từ ai đó. Theo tác giả Hoài Linh, "anh Huy Đức có một sai lầm chết người tiếp theo nữa, là có vẻ như, anh viết không dựa trên sự thật khách quan, hay là, chính điều anh suy nghĩ, mà viết theo một khuynh hướng của ai đó, của nhóm lợi ích nào đó".

Đồng thời, nhà báo Hoàng Linh đã khuyên Huy Đức, "chúng ta làm truyền thông, đôi khi chịu thiệt thòi, đôi khi túng thiếu, đôi khi cũng thiếu danh vọng, nhưng mà nó an toàn và nó sẽ được công chúng tôn trọng. Có những vinh quang nhất thời do nhóm lợi ích mang lại, do những thông tin mang tính rò rỉ mang lại, không bền lâu đâu, thưa các anh chị".

Một số ý kiến đánh giá rằng, đúc kết những điều vừa kể, có lẽ, là bài học cần thiết cho các nhà báo chân chính, trong một xã hội kim tiền như ở Việt Nam hiện nay.

Trà My

***************************

Ngẫm từ vụ bắt Huy Đức và Trần Đình Triển

Tuấn Ngô, Đất Việt, 04/06/2024

Với quy định của pháp luật hiện hành, đối với một số tội danh, đặc biệt là quy định về quyền tự do dân chủ, bất kỳ ai cũng có thể vi phạm những quy định này mà không hề biết. Tôi cho rằng, những người dám đứng thẳng lưng giữa lằn ranh sinh – tử, dù hiểu thế nào đi nữa thì họ cũng là những người đáng trân trọng.

Nhà báo Huy Đức, tác giả cuốn "Bên Thắng Cuộc"

Ngày 1/6/2024, hai người xứ Nghệ bị bắt, đó là nhà báo Trương Huy San (Huy Đức) và luật sư Trần Đình Triển. Trên mạng xã hội, cái bóng của ông Osin Huy Đức quá lớn nên nhiều người quên đi một người cũng không hề tầm thường là Luật sư Triển, một người đã có rất nhiều năm lăn lộn với những người dân ở tầng dưới đáy xã hội. Không ít người tỏ ra hả hê vì ông Osin bị bắt vì cho rằng ông là người hai mặt, chuyên gia đu theo phe phái mạnh để sống. Nói cách khác, họ cho rằng đó là cái giá mà ông ấy phải trả cho hành xử của ông trong suốt một thời gian dài.

Có người còn cho rằng, việc ông ấy bị bắt là hơi muộn… Tôi tiếp xúc với ông San trong một số dịp, có trao đổi công việc chung, không nói chuyện riêng và cũng không bầu bạn ngoài đời dù bạn chung của chúng tôi rất nhiều.

Riêng luật sư Triển thì khác, ngoài là đồng nghiệp, chúng tôi còn là bạn bè ngoài đời dù so về tuổi đời, anh ấy hơn tôi cả một thế hệ. Chính anh là người hay khuyên nhủ tôi nhẹ nhàng, lắng xuống khi cần và bản thân tôi cũng không ít lần nhắc lại anh ấy là anh cũng nên cẩn trọng hơn một chút; anh ừ, cười và nói rằng việc anh làm là vì Đảng, vì Dân chứ không chống đối gì ai cả, em yên tâm.

Dù tôi không thân với nhà báo Trương Huy San và cũng không đủ thông tin, dữ liệu để đánh giá ông ấy thuộc hội nhóm hay phe cánh nào và việc ông ấy bị bắt như vậy là có xứng đáng hay không. Thế nhưng, tôi đủ nhận thức để thấy rằng, những lời ông ấy nói, những việc ông ấy làm, loại bỏ bớt sự phe nhóm (nếu có), thì nó là sự phản ánh hiện thực khách quan đang diễn ra ở thượng tầng xã hội mà chúng ta nên biết. Tôi nghĩ rằng không mấy ai trong chúng ta bị lãnh những hậu quả xấu từ những nội dung tiếp nhận từ ông ấy, còn thẩm thấu những nội dung, câu từ ấy ra sao phụ thuộc vào nhận thức của mỗi người.

Như vậy, chúng ta được, mất gì ? Chúng ta không mất gì, cái được, như tôi nói, tùy vào cảm nhận của mỗi người. Vậy tại sao chúng ta phải hồ hởi khi người cho ta thông tin, cho ta sự phản biện xã hội khi họ bị rơi vào vòng lao lý ? Điều thực sự chúng ta cần trong cuộc đời này là gì ?

Im lặng trước những bất công xã hội là điều dễ nhất để làm, nhưng đó là với kẻ hèn. Phán xét người khác cũng vậy, đó là cách dễ nhất để làm. Tôi cũng đã từng như thế và có khi vẫn đang như vậy. Tôi có sửa nhưng chỉ được phần nào mà thôi. Chắc hẳn, cũng giống như tôi, bạn cũng yêu quý sự tự do, yêu quý sự công bằng và mong muốn đất nước mình ngày một văn minh hơn để con cháu mình được hưởng thái bình, thịnh vượng; bọn chúng không phải bôn ba xứ người tìm việc nặng nhọc hay lựa chọn xứ người để dung thân. Tôi tin đa số các bạn suy nghĩ giống tôi ở điểm này.

Thế nhưng, để có được điều nói rất dễ ấy, phải mất một quá trình dài, thậm chí rất dài mới có được. Người giỏi về kỹ thuật, cần có phương tiện kỹ thuật, công nghệ để thực hành; người giỏi về kinh tế, phải có doanh nghiệp tốt để dung thân, có môi trường quốc tế để vẫy vùng; người giỏi về chính trị, văn hóa, phải có nơi để thể hiện, giãi bày, tranh luận.

Thế nhưng chúng ta đang thiếu nhiều thứ, từ kỹ thuật, kinh tế tới vấn đề tự do, dân chủ trong văn hóa ứng xử khiến người dân nếu có bức xúc, không biết giải bày thế nào cho đúng; thế nào là giới hạn của Hiến pháp về quyền tự do dân chủ, thế nào là vượt qua ranh giới của nó… Từ những vấn đề mập mờ, chưa rõ ràng về ranh giới giữa một công dân có ích và một kẻ phản đồ ấy khiến không ít người bước qua bên kia lằn ranh lúc nào không hay. Không ai xứng đáng bị bắt chỉ vì nói lên chính kiến của mình cả!

Với quy định của pháp luật hiện hành, đối với một số tội danh, đặc biệt là quy định về quyền tự do dân chủ, bất kỳ ai cũng có thể vi phạm những quy định này mà không hề biết. Tôi cho rằng, những người dám đứng thẳng lưng giữa lằn ranh sinh – tử, dù hiểu thế nào đi nữa thì họ cũng là những người đáng trân trọng.

Như tôi đã rất nhiều lần nói, chúng ta không mất mát, tổn thương từ hành vi của họ, không hề, những người mất mát là người thân của họ, không phải chúng ta. Vậy thì hà cớ gì chúng ta lại hả hê, vui mừng khi người ta bị rơi vào nghịch cảnh ? Bạn có biết không, khi thưa dần những tay phản biện xã hội, xung quanh chỉ còn lại những tiếng tung hô, bạn có muốn, đất nước mình sẽ như Bắc Hàn không ?

Dù chưa có quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can được chính thức công bố nhưng khả năng nhà báo Trương Huy San và luật sư Trần Đình Triển được cho về là rất thấp. Tuy vậy, vẫn hy vọng mong manh về một kết quả giải quyết tích cực hơn, đặc biệt là đối với luật sư Triển vì ông đang phải giải quyết công việc cho rất rất nhiều khách hàng là những người dân nghèo đang vướng mắc về pháp lý…

Tuấn Ngô

*************************

Tổng Trọng và Tô Chủ tịch, ai đứng sau chỉ thị bắt "khẩn cấp" nhà báo Huy Đức ?

Trà My, Thoibao.de, 04/06/2024

Trên mạng xã hội và các diễn đàn chính trị của người Việt trong những ngày gần đây, có nhiều ý kiến bày tỏ sự lo ngại đối với tình trạng gia tăng bắt bớ đối các nhân vật có tiếng nói khác biệt với nhà cầm quyền Việt Nam.

Ngày 1/6, Luật sư Trần Đình Triển – Trưởng Văn phòng Luật sư Vì Dân, đã bị khởi tố bắt giam.

Ngày 1/6, xuất hiện thông tin Luật sư Trần Đình Triển – Trưởng Văn phòng Luật sư Vì Dân, đã bị khởi tố bắt giam. Cùng thời điểm đó, nhà báo Huy Đức bị bắt và khám xét nơi ở.

Được biết, Luật sư Trần Đình Triển là bạn đồng môn với cựu Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm và Chánh án Tòa án Nhân dân Tối cao Nguyễn Hòa Bình.

Theo giới quan sát, trên mạng xã hội, Luật sư Triển thường có các ý kiến ủng hộ ông Tô Lâm, nhưng lại thường chỉ trích ông Nguyễn Hòa Bình về năng lực và trình độ. Khác với nhà báo Huy Đức, cho đến nay, người ta vẫn chưa hiểu lý do vì sao Luật sư Triển lại bị khởi tố bắt giam trong lúc này ?

Có ý kiến cho rằng, "người có tài thì lắm tật", ông Huy Đức hay ông Trần Đình Triển đều nằm trong số những người như vậy. Họ là những người có chuyên môn, cũng như có trình độ cao, có mối quan hệ rộng với các quan chức cao cấp. Do đó, họ phải gánh chịu số phận của những người luôn phải đứng giữa các làn đạn, của các thế lực chính trị cấp cao trong Đảng.

Việc bắt hay không bắt một ai đó, phụ thuộc vào tình hình chính trường, sự thắng thua của người chống lưng cho họ. Huy Đức bị bắt, chứng tỏ, phe kẻ chống lưng cho ông đang thua cuộc.

Một câu hỏi đặt ra, đó là, Tổng Trọng và Chủ tịch nước Tô Lâm, ai là người đứng sau việc bắt nhà báo Huy Đức và Luật sư Trần Đình Triển nói riêng, hay chủ trương dập tắt những tiếng nói trái chiều ở Việt Nam nói chung ?

Nhà báo, Luật sư Lê Quốc Quân đã đưa ra nhận xét trên Facebook cá nhân, rằng :

"Cả nhà báo Huy Đức và Luật sư Trần Đình Triển đều là người Hà Tĩnh. Họ bị 2 mũi tấn công, bắt khẩn cấp vào cùng 1 thời điểm. Trước đó, có 3 "Nghệ nhân" đều bị bắt về tội "trốn thuế", là : Luật sư Trần Vũ Hải, Luật sư Lê Quốc Quân và Luật sư – Tiến sĩ Hoàng Ngọc Giao, nhưng với động cơ chính trị rõ ràng".

Đồng thời, ông Lê Quốc Quân cũng đưa ra một cảnh báo đáng lo ngại :

"Chưa bao giờ mà tư duy về băng hội, địa lý, phe nhóm, dữ dằn như hiện nay. Cũng chưa bao giờ mà đại biểu quốc hội lo lắng, lặng câm như bây giờ. Cứ nhìn vào gương Đại biểu Lưu Bình Nhưỡng, là các đại biểu [Quốc hội] run sợ 'són đái'".

Facebooker Nguyen Chiến Thắng – một người Việt định cư tại Châu Âu, đã đưa ra nghi vấn :

"Trước đây, nhiều người không hiểu cứ đổ cho Tô Lâm. Từ đàn áp biểu tình chống Trung Quốc xâm lược, "đặc khu"… bắt bớ, tù đày các nhà hoạt động môi trường, giết cụ Kình, ra lệnh bắt cho bằng được Trịnh Xuân Thanh… Cho đến bây giờ, khi Tô Lâm đã bị đá ngược lên, nhưng bắt bớ, đàn áp vẫn diễn ra còn gắt gao hơn".

"Mới nhất, vụ bắt nhà báo Huy Đức và luật sư Trần Đình Triển, đã cho thấy, bàn tay của kẻ nào đã nhúng vào tất cả các cuộc bắt bớ, đàn áp, giết người từ trước tới nay ?"

Theo giới thạo tin, không khó để hiểu rằng, ông Nguyễn Chiến Thắng đang ẩn ý, thủ phạm chính là Tổng Trọng.

Nhưng ngược lại, trong bài viết, "Vì sao nhà báo Huy Đức bị bắt khẩn cấp ?" của tác giả Nam Việt, đã đánh giá :

"Lâu nay, nhà báo Huy Đức được coi là người ủng hộ ông Nguyễn Phú Trọng, trong các chính sách điều hành đất nước, và đặc biệt là trong vấn đề chống tham nhũng.

Nhưng có ý kiến nói rằng, những bài viết gần đây được viết với sự hậu thuẫn của ông Trọng – [ông Trọng] tự chịu đau, để lấy đà cho một cuộc dọn dẹp sự thao túng của Tô Lâm đang diễn ra".

Nhà báo Nam Việt nhận định :

"Tô Lâm đã nhận thức thấy chuyện gì sắp xảy ra với mình. Vì vậy, có ý kiến cho rằng, tên bạo chúa này [Tô Lâm] lập tức tiến hành bắt giữ nhà báo Huy Đức, mỉa mai thay, cũng dựa vào Điều luật 331 và 117 (Bộ luật Hình sự) mà Đảng trưởng Nguyễn Phú Trọng đã chuẩn y trong việc trấn áp cả nước, và việc Huy Đức bị bắt, ngoài dự liệu của ông Nguyễn Phú Trọng".

Công luận ở Việt Nam có nhận định chung rằng, có vẻ như, ông Trọng không muốn Tô Lâm trở thành người nắm quyền cao nhất của Đảng, và đang nỗ lực chuẩn bị một cuộc thanh trừng, để hạ bệ Tô Lâm. Theo đó, đây là biện pháp một công đôi việc, ông Trọng và phe cánh sẽ loại trừ con hổ "ăn thịt" tất cả "đồng chí" của mình.

Về quyền tự do ngôn luận và biểu đạt ở Việt Nam, theo đánh giá và xếp hạng mới nhất của tổ chức Phóng viên Không biên giới, Việt Nam hiện gần như "đội sổ" ở bảng chỉ số về tự do ngôn luận, với vị trí 174/180 – còn tệ hơn cả Nga (162/180) và Trung Quốc (172/180).

Trà My 

***************************

Vì sao Tô Chủ tịch chỉ đạo Bộ Công an bắt Huy Đức tại thời điểm hiện nay ?

Trà My, Thoibao.de, 03/04/2024

Đêm 1/6, tin nhà báo nổi tiếng Huy Đức – tức tức Facebooker Trương Huy San, bị khởi tố và khám xét nơi ở, đã làm chấn động mạng xã hội.

Có ý kiến cho rằng, cựu Tổng Biên tập báo Thanh Niên Nguyễn Công Khế, Huy Đức, và một số cây bút nổi tiếng nằm trong "Nhóm truyền thông" của cựu Chủ tịch nước Trương Tấn Sang – tức Tư Sang

Có ý kiến so sánh, tin Huy Đức bị bắt được công luận quan tâm, ngang với việc bắt Ủy viên Bộ Chính trị.

Theo giới thạo tin, đây là điều một số người, trong đó có cả bản thân nhà báo Huy Đức đã biết trước. Bởi trong chế độ này, đó là vấn đề sẽ xảy ra, chỉ là đến nhanh hay chậm mà thôi.

Trên mạng xã hội, nhiều ý kiến cho rằng, lý do người ta bắt Huy Đức lúc này, có liên quan đến một số status mang tính nhạy cảm, động chạm đến một số nhân vật lãnh đạo cao cấp, như Tổng Trọng hay cựu Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm.

Cụ thể, trong status "Những suy nghĩ không rời rạc", viết trên Facebook cá nhân ngày 28/5 ; hay bài "Một quốc gia không thể phát triển dựa trên sự sợ hãi" trước đó ít ngày, được cho là động chạm các chính sách của Bộ Công an và Tổng Trọng.

Đáng chú ý, nhà báo Huy Đức được đánh giá là một nhân vật gây tranh cãi. Luật sư Đặng Đình Mạnh trong status, "Sao lại hồ hởi với việc Osin bị bắt ?", đã đưa ra nhận xét :

"Nếu các bạn cho rằng, Huy Đức là người được ông Trọng chống lưng, tôi đồng ý. Nếu các bạn cho rằng, Huy Đức là cây viết đấm đá cho phe cánh trong chế độ, tôi vẫn đồng ý. Tuy nhiên, chúng tôi cũng thừa nhận, Huy Đức đã không viết để "đánh" người chống lưng cho mình".

Có ý kiến cho rằng, cựu Tổng Biên tập báo Thanh Niên Nguyễn Công Khế, Huy Đức, và một số cây bút nổi tiếng nằm trong "Nhóm truyền thông" của cựu Chủ tịch nước Trương Tấn Sang – tức Tư Sang. Đầu năm 2024, Bộ Công an đã khởi tố, bắt giam ông Nguyễn Công Khế, khi đó, đã có những tin "rò rỉ" : Sau Nguyễn Công Khế sẽ là Osin Huy Đức.

Nhà báo Huy Đức vốn là dân gốc Hà tĩnh, và là đồng hương của ông Trương Tấn Sang. Ông Tư Sang là dân Đức Hòa, tỉnh Long An, nhưng có quê gốc tại xã Hòa Lạc, huyện Đức Thọ, tỉnh Hà Tĩnh, và là lãnh tụ tinh thần của phe chính trị Hà Tĩnh.

Nhà báo Huỳnh Văn Hoa, một đồng nghiệp của Huy Đức, tiết lộ trên trang Facebook cá nhân :

"Ngoài đời, Huy Đức thường chơi với một nhóm sĩ quan an ninh cao cấp gốc Nghệ – Tĩnh ở Sài Gòn ; họ thường gặp nhau ăn sáng, vài tuần một lần, tại một nhà hàng trên đường Sương Nguyệt Anh, quận Nhất. Có thể, từ nhóm bạn đồng hương này mà Huy Đức khai thác được nhiều thông tin thuộc loại quý hiếm, mà các báo khác không có được… Nhiều người đoán rằng, chắc chắn anh sẽ bị bắt, xong, điều đó đã không xảy ra, tôi nghĩ, có phần "bảo kê" của nhóm đồng hương Nghệ Tĩnh, thậm chí ở cấp cao hơn".

Một câu hỏi đặt ra là, vì sao, Bộ Công an lại bắt Huy Đức ngay tại thời điểm này, khi cuộc chiến quyền lực trong nội bộ Đảng đang đi tới hồi kết ?

Theo một số ý kiến, trong thời gian gần đây, ông Tư Sang có các chuyến đi ráo riết, vận động Tổng bí thư và các cấp có thẩm quyền, lật lại hồ sơ vụ án Mobifone mua 95% cổ phần của Công ty AVG, làm thất thoát của nhà nước hơn 7.000 tỷ. Theo đó, trong vụ AVG, tài liệu được đóng dấu "mật", thậm chí là "tối mật" về những công văn trao đổi, giữa Bộ Thông tin Truyền thông và Bộ Công an, giữa ông Tô Lâm và ông Trương Minh Tuấn, được tung ra. Phía Tô Lâm định áp dụng bài cũ, với lập luận, ai là kẻ tung tài liệu "mật" này để quy tội đối thủ. Nhưng đối thủ của Tô Lâm đẳng cấp hơn, đã lập luận rằng, tại sao những tài liệu này được xếp vào loại "mật" ?

Một nguồn tin từ nội bộ tiết lộ, "nếu ông [Nguyễn Phú] Trọng mà muốn xử ông Tô Lâm, thì việc đã xong từ lâu. Nhưng không bao giờ có chuyện đó, vì quyền lợi giữa ông Trọng và Tô Lâm trước đây đan xen bám chặt vào nhau".

Hơn thế nữa, duy nhất có ông Trương Tấn Sang, người theo đuổi vụ AVG này từ nhiều năm nay, ông Tư Sang chính là người mang những hồ sơ này cung cấp cho "nhóm truyền thông" của mình, rồi tung ra các tài liệu đánh Tô Lâm. Trong đó có Nguyễn Công Khế, Trương Huy San tức Huy Đức, và một số nhân vật khác, với những bút danh lạ hoắc của "nhóm truyền thông bẩn", như Nguyễn Văn Tung, Hoàng Việt…

Khả năng cao, nhà báo Huy Đức sẽ bị khởi tố với một tội danh nào đó, theo Điều 331 về "Tội lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân" ; hoặc Điều 117, về "Tội làm, tàng trữ, phát tán hoặc tuyên truyền thông tin, tài liệu, vật phẩm nhằm chống Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam", của Bộ Luật Hình sự 2015.

Trà My

************************

Nhà báo Huy Đức đã đi đâu, có thể bị 'tạm giữ' trong bao lâu ?

BBC, 04/06/2024

Nhà báo Huy Đức vẫn bặt vô âm tín sau 3 ngày kể từ khi có thông tin ông bị bắt. Bạn bè và người thân của ông vẫn chưa nhận được thông tin gì. Nhà báo Huy Đức đang ở đâu ? Ông có thể bị tạm giữ trong bao lâu ?

Nhà báo Huy Đức vẫn bặt vô âm tín sau 3 ngày xuất hiện thông tin ông bị bắt

Ông Trương Huy San, tức nhà báo Huy Đức, còn được biết đến với bút danh Osin ở trên mạng xã hội.

Ông là một cây viết chính luận nổi tiếng, tác giả của bộ sách Bên thắng cuộc.

Gần đây, ông Huy Đức đã có nhiều bài phản biện về hệ thống chính trị Việt Nam, đặc biệt là nói đến vai trò của Đại tướng Tô Lâm và Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng.

Như BBC đã đưa tin, vào thứ Bảy ngày 1/6, nhà báo Huy Đức đột ngột "biến mất" giữa lúc mạng xã hội rộ lên tin đồn ông bị bắt. Cùng ngày, ông vắng mặt trong một sự kiện mà ông là diễn giả chính.

Trang Facebook mang tên Truong Huy San, sở hữu hơn 350.000 người theo dõi, đã đóng vào ngày 2/6.

Một người bạn của ông Huy Đức nói với BBC rằng tới hôm nay ngày 4/6, gia đình và bạn bè ông vẫn không có thêm thông tin gì về việc ông đã đi đâu và ra sao.

"Anh Huy Đức đã chuyển hẳn ra Hà Nội ở mấy năm nay và sống ở khu Long Biên. Họ bắt và khám nhà ở tại nơi ở và nhà cũ trong Thành phố Hồ Chí Minh cũng bị khám. Anh ấy ở một mình và chắc là cũng đã chuẩn bị cho ngày này", người bạn giấu tên của ông Huy Đức nói với BBC ngày 4/6.

Ngoài ra, người này còn thông tin thêm rằng, gia đình của ông Huy Đức hiện đang ở Việt Nam nhưng không ai nhận được tin gì và không biết chuyện gì xảy ra với người thân của mình, chỉ có thể "bình tĩnh chờ đợi".

'Có thể bị tạm giữ đến 10 ngày'

BBC News tiếng Việt chưa thể xác minh được thông tin nhà báo Huy Đức bị bắt. Tuy nhiên, một số người gần gũi với ông đã không thể liên lạc với ông từ sáng thứ Bảy ngày 1/6.

Cho tới nay đã ba ngày, bạn bè nhà báo Huy Đức cho biết vẫn không có tin tức gì từ ông. Một số người nói với BBC rằng, ông Huy Đức đã bị công an đưa đi vào ngày 1/6. Hiện cơ quan chức năng vẫn chưa có thông tin chính thức về vụ việc liên quan đến ông.

Trao đổi với BBC News tiếng Việt ngày 4/6, luật sư Phùng Thanh Sơn, Giám đốc Công ty Luật Thế Giới Luật Pháp, phân tích ở góc độ luật pháp rằng hệ thống pháp luật tố tụng hình sự của Việt Nam hiện nay không tồn tại khái niệm "câu lưu". Thuật ngữ này chỉ được sử dụng phổ biến trong ngôn ngữ nghiệp vụ của lực lượng công an.

Theo quy định hiện hành, chỉ có hai hình thức tạm giữ người là tạm giữ hành chính và tạm giữ hình sự. Thời hạn tối đa đối với tạm giữ hành chính là 24 giờ, còn hình sự thì dài hơn, có thể lên tới 9 ngày :

"Về tạm giữ hình sự, thời hạn tối đa ban đầu là 3 ngày kể từ khi cơ quan chức năng tiếp nhận đối tượng. Trong trường hợp cần thiết, thời hạn này có thể được gia hạn thêm 3 ngày".

"Đặc biệt, thời hạn tạm giữ có thể được gia hạn lần hai với tối đa 3 ngày nữa. Tuy nhiên, mọi trường hợp gia hạn đều phải được viện kiểm sát cùng cấp phê chuẩn trong vòng 12 giờ kể từ khi nhận được hồ sơ đề nghị".

"Đồng thời, cơ quan chức năng có trách nhiệm thông báo cho người thân, chính quyền địa phương nơi người bị tạm giữ sinh sống, làm việc biết về quyết định tạm giữ trong vòng 24h. Nếu người bị tạm giữ là người nước ngoài, thì cơ quan ngoại giao Việt Nam cũng cần được thông báo để chuyển tới cơ quan đại diện nước ngoài liên quan", luật sư Sơn nói.

Luật sư Phùng Thanh Sơn còn lưu ý thêm rằng, pháp luật hiện hành không cấm việc chuyển một người từ diện tạm giữ hành chính sang tạm giữ hình sự.

Vì vậy, điều này có thể dẫn đến việc một người bị tạm giữ trên thực tế lên đến 10 ngày, chưa kể thời gian chờ đợi cơ quan chức năng tiếp nhận người bị tạm giữ và ra quyết định chính thức.

"Sự im lặng của báo chí chính thống cho thấy đây là một sự kiện phức tạp, không đơn giản như việc bắt giữ một 'tội phạm' thông thường. Điều này đòi hỏi sự tìm hiểu kỹ lưỡng và thông tin một cách khách quan, trung thực từ phía các cơ quan truyền thông để tránh gây hoang mang dư luận".

"Trong mọi trường hợp, quyền tự do và an toàn cá nhân của công dân, bao gồm cả ông Trương Huy San, cần phải được tôn trọng và bảo vệ theo đúng quy định của pháp luật. Cơ quan chức năng cũng cần sớm công bố thông tin chính thức về vụ việc để đảm bảo tính minh bạch và sự giám sát của xã hội", luật sư Phùng Thanh Sơn nhận định.

Mạng xã hội nói gì ?

Trước thông tin ông Huy Đức biến mất, nhiều người đặt câu hỏi về quy trình làm việc của cơ quan chức năng.

Facebook tên Nguyễn Quang Lập, được cho là của nhà văn Nguyễn Quang Lập, chất vấn rằng nếu đúng là nhà báo Huy Đức bị bắt thì phải có lệnh bắt, nhưng khi hỏi đến thì mọi người đều không biết :

"Tội nhất là người nhà Huy Đức, không biết cha mình, em mình, anh mình bị đem đi đâu, lại không biết hỏi ai. Vào những lúc đen tối này người ta hay nghĩ đến cái chết của người thân, tội lắm", Facebook Nguyễn Quang Lập viết.

Ông Lập còn chia sẻ thêm trải nghiệm của mình :

"Ngày tôi bị bắt, hơn chục người đến nhà, ông trung tá đọc lệnh bắt rõ ràng từng chữ. Khám xét cả buổi sáng, lập biên bản ký tá đàng hoàng mới đem đi về 4 Phan Đăng Lưu. Sau đó báo công an, ti vi đều đưa tin rất rõ ràng. Vậy mà với nhà báo Huy Đức lại, im lặng là sao nhỉ ?"

Nhà văn Nguyễn Quang Lập cũng từng bị cơ quan an ninh bắt tại Thành phố Hồ Chí Minh vào cuối năm 2014 liên quan đến những gì ông viết trên mạng xã hội.

Facebook tên Nguyen Pham Xuan, được cho là của nhà phê bình Phạm Xuân Nguyên, chia sẻ hình ảnh của nhà báo Huy Đức được chụp ngày 26/5/2024 tại Hà Nội và kèm lời bình :

"Cho đến lúc này đã là ngày thứ ba Huy Đức bị biến mất. Điện thoại bị tắt. Facebook bị khóa. Người nhà người thân không biết. Bạn bè không biết. Mọi người không biết. Nhưng có điều này thì biết : Huy Đức đã đi vào lịch sử thời nay như một nhà báo phản biện độc lập mạnh mẽ cho dân nước Việt Nam. Tư cách ấy không ai xóa nhòa của anh được, dù đồng tình hay phản đối, yêu hay ghét anh", ông viết.

Facebook mang tên Lao Ta, được cho là của nhà văn Tạ Duy Anh, viết rằng câu chuyện Huy Đức Trương Huy San mất tích chắc chắn sẽ còn thu hút mối quan tâm của xã hội.

"Khi nghe tin ông gặp chuyện gì đó, sức khỏe của tôi đang ở mức tệ hại. Tôi nghe theo lời khuyên của nhiều người bạn khác, bình tĩnh chờ đợi thêm thông tin.

"Mong ông bình an. Tôi vẫn giữ nguyên quan điểm rằng, một dân tộc thiếu vắng những nhà phản biện lớn là một dân tộc vô phúc và không có tương lai".

Luật sư Ngô Anh Tuấn viết trên Facebook của mình rằng, dù chưa có quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can được chính thức công bố nhưng khả năng nhà báo Trương Huy San được cho về là "rất thấp".

Còn luật sư Đặng Đình Mạnh thì đánh giá rằng Huy Đức đã là cây viết gần đúng với thiên chức nhà báo nhất.

"Cho dù chúng ta không hài lòng hoặc có quan điểm trái ngược với những vấn đề mà nhà báo Huy Đức đã từng viết, đề cập, thì việc chế độ đàn áp anh ấy chỉ vì những bài viết thể hiện quan điểm chính trị của một người thì cũng vẫn là bất công. Vì lẽ, thế giới văn minh không ai cầm tù những người có quan điểm, nhận thức và viết trái với chính sách, quan điểm của chính quyền cả".

Nhà văn Trần Thanh Cảnh, một người bạn của ông Trương Huy San, nói với BBC News tiếng Việt ngày 2/6 rằng ông chỉ biết hy vọng rằng sau khi các cơ quan chức năng đã làm việc, đã trao đổi với nhà báo Huy Đức, và thấy được bản chất của vấn đề thì "chúng ta sẽ lại thấy Huy Đức sớm xuất hiện trở lại trên mạng xã hội và cả ngoài đời".

Ông Cảnh cũng nói với BBC rằng, trong nhiều cuộc nói chuyện trước đây giữa hai người, cả hai đều đã trao đổi và lường trước khả năng ông Huy Đức "có thể sẽ bị bắt".

Những bài viết gai góc

Trước khi "biến mất", trên Facebook mang tên Truong Huy San có đăng tải bài viết "Những suy nghĩ không rời rạc" vào ngày 28/5, trong đó ông bình luận về các vấn đề pháp quyền tại Việt Nam và viết rằng việc tái lập các ban Đảng thời ông Nguyễn Phú Trọng là "một bước lùi về chính trị".

Bài viết này có đoạn :

"Tuy cảm phục mức độ liêm chính, về mặt vật chất của ông Nguyễn Phú Trọng, dân chúng vẫn chưa thấy các dấu hiệu chứng tỏ sẽ có 'Đổi mới II' trong nhiệm kỳ cuối của ông. Nếu cho đến ngày nghỉ hưu, ông không đưa ra được một lộ trình chính trị để đất nước dân chủ hơn, sự sạch sẽ của ông sẽ là vô nghĩa".

Một bài viết khác gần đây có nhan đề "Một quốc gia không thể phát triển dựa trên sự sợ hãi" trên Facebook Truong Huy San nói về quyền lực của Bộ Công an trong hệ thống chính trị và điều hành nhà nước :

"Việt Nam đang duy trì một thể chế tương đồng với Trung Quốc. Việt Nam nên học Trung Quốc ở những điều họ đúng : Bộ trưởng công an không phải là ủy viên bộ chính trị. Có lẽ Đảng cộng sản Trung Quốc coi công an là công cụ của bộ chính trị chứ không để bộ chính trị trở thành con tin của công an".

"Bộ Công an cũng không nên cấu trúc như hiện nay mà nên tách chức năng điều tra khỏi lực lượng cảnh sát…".

"Không có quốc gia nào có thể phát bền vững dựa trên sự sợ hãi. Tôi tin là giờ đây, Đại tướng Tô Lâm sẽ tư duy như một nguyên thủ chứ không phải tư duy như một người nắm chắc Bộ Công an, đặt quyền lợi quốc gia lên trên lợi ích của ngành", bài viết nêu.

Vào ngày 19/5, trước thềm họp thường kỳ Quốc hội khóa 15, Facebook Truong Huy San cũng viết về việc phải chăng ủy ban thường vụ Quốc hội đang giải thích Hiến pháp. Cụ thể là việc một người chưa được miễn nhiệm chức bộ trưởng bộ Công an mà có thể được bầu làm chủ tịch nước. Ở đây nói đến ông Tô Lâm.

Vào thời điểm đó, Quốc hội chưa có nội dung miễn nhiệm chức bộ trưởng của ông Tô Lâm nhưng có lịch bầu chủ tịch nước.

Tuy nhiên, tới ngày 21/5, Quốc hội đã thống nhất bổ sung vào chương trình nghị sự việc miễn nhiệm chức vụ bộ trưởng Công an đối với Đại tướng Tô Lâm.

Bên cạnh những bài viết nói trên, Facebook Truong Huy San cũng nói đến rất nhiều các vấn đề khác như các cuộc chiến mà lịch sử chính thống Việt Nam ít nhắc đến hoặc nhắc không đầy đủ như Chiến tranh Biên giới 1979, Gạc Ma 1988...

Nguồn : BBC, 04/06/2024

Vì sao Tô Chủ tịch chỉ đạo Bộ Công an bắt Huy Đức tại thời điểm hiện nay ?

Trà My, Thoibao.de, 03/06/2024

Đêm 1/6, tin nhà báo nổi tiếng Huy Đức – tức tức Facebooker Trương Huy San, bị khởi tố và khám xét nơi ở, đã làm chấn động mạng xã hội.

Nhà thơ Đỗ Trung Quân đón Nhà báo Huy Đức tại phi trường Tân Sơn Nhất sáng ngày 4/7/2013.

Có ý kiến so sánh, tin Huy Đức bị bắt được công luận quan tâm, ngang với việc bắt Ủy viên Bộ Chính trị.

Theo giới thạo tin, đây là điều mà một số người, trong đó có cả bản thân nhà báo Huy Đức đã biết trước. Bởi trong chế độ này, đó là vấn đề sẽ xảy ra, chỉ là đến nhanh hay chậm mà thôi.

Trên mạng xã hội, nhiều ý kiến cho rằng, lý do người ta bắt Huy Đức lúc này, có liên quan đến một số status mang tính nhạy cảm, động chạm đến một số nhân vật lãnh đạo cao cấp, như Tổng Trọng hay cựu Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm.

Cụ thể, trong status "Những suy nghĩ không rời rạc", viết trên Facebook cá nhân ngày 28/5 ; hay bài "Một quốc gia không thể phát triển dựa trên sự sợ hãi" trước đó ít ngày, được cho là động chạm các chính sách của Bộ Công an và Tổng Trọng.

Đáng chú ý, nhà báo Huy Đức được đánh giá là một nhân vật gây tranh cãi. Luật sư Đặng Đình Mạnh trong status, "Sao lại hồ hởi với việc Osin bị bắt ?", đã đưa ra nhận xét :

"Nếu các bạn cho rằng, Huy Đức là người được ông Trọng chống lưng, tôi đồng ý. Nếu các bạn cho rằng, Huy Đức là cây viết đấm đá cho phe cánh trong chế độ, tôi vẫn đồng ý. Tuy nhiên, chúng tôi cũng thừa nhận, Huy Đức đã không viết để "đánh" người chống lưng cho mình".

Có ý kiến cho rằng, cựu Tổng Biên tập báo Thanh Niên Nguyễn Công Khế, Huy Đức, và một số cây bút nổi tiếng nằm trong "Nhóm truyền thông" của cựu Chủ tịch nước Trương Tấn Sang – tức Tư Sang. Đầu năm 2024, Bộ Công an đã khởi tố, bắt giam ông Nguyễn Công Khế, khi đó, đã có những tin "rò rỉ" : Sau Nguyễn Công Khế sẽ là Osin Huy Đức.

Nhà báo Huy Đức vốn là dân gốc Hà Tĩnh, và là đồng hương của ông Trương Tấn Sang. Ông Tư Sang là dân Đức Hòa, tỉnh Long An, nhưng có quê gốc tại xã Hòa Lạc, huyện Đức Thọ, tỉnh Hà Tĩnh, và là lãnh tụ tinh thần của phe chính trị Hà Tĩnh.

Nhà báo Huỳnh Văn Hoa, một đồng nghiệp của Huy Đức, tiết lộ trên trang Facebook cá nhân :

"Ngoài đời, Huy Đức thường chơi với một nhóm sĩ quan an ninh cao cấp gốc Nghệ – Tĩnh ở Sài Gòn ; họ thường gặp nhau ăn sáng, vài tuần một lần, tại một nhà hàng trên đường Sương Nguyệt Anh, quận Nhất. Có thể, từ nhóm bạn đồng hương này mà Huy Đức khai thác được nhiều thông tin thuộc loại quý hiếm, mà các báo khác không có được… Nhiều người đoán rằng, chắc chắn anh sẽ bị bắt, xong, điều đó đã không xảy ra, tôi nghĩ, có phần "bảo kê" của nhóm đồng hương Nghệ Tĩnh, thậm chí ở cấp cao hơn".

Một câu hỏi đặt ra là, vì sao, Bộ Công an lại bắt Huy Đức ngay tại thời điểm này, khi cuộc chiến quyền lực trong nội bộ Đảng đang đi tới hồi kết ?

Theo một số ý kiến, trong thời gian gần đây, ông Tư Sang có các chuyến đi ráo riết, vận động Tổng bí thư và các cấp có thẩm quyền, lật lại hồ sơ vụ án Mobifone mua 95% cổ phần của Công ty AVG, làm thất thoát của nhà nước hơn 7.000 tỷ. Theo đó, trong vụ AVG, tài liệu được đóng dấu "mật", thậm chí là "tối mật" về những công văn trao đổi, giữa Bộ Thông tin và truyền thông và Bộ Công An, giữa ông Tô Lâm và ông Trương Minh Tuấn, được tung ra. Phía Tô Lâm định áp dụng bài cũ, với lập luận, ai là kẻ tung tài liệu "mật" này để quy tội đối thủ. Nhưng đối thủ của Tô Lâm đẳng cấp hơn, đã lập luận rằng, tại sao những tài liệu này được xếp vào loại "mật" ?

Một nguồn tin từ nội bộ tiết lộ, "nếu ông [Nguyễn Phú] Trọng mà muốn xử ông Tô Lâm, thì việc đã xong từ lâu. Nhưng không bao giờ có chuyện đó, vì quyền lợi giữa ông Trọng và Tô Lâm trước đây đan xen bám chặt vào nhau".

Hơn thế nữa, duy nhất có ông Trương Tấn Sang, người theo đuổi vụ AVG này từ nhiều năm nay, ông Tư Sang chính là người mang những hồ sơ này cung cấp cho "nhóm truyền thông" của mình, rồi tung ra các tài liệu đánh Tô Lâm. Trong đó có Nguyễn Công Khế, Trương Huy San tức Huy Đức, và một số nhân vật khác, với những bút danh lạ hoắc của "nhóm truyền thông bẩn", như Nguyễn Văn Tung, Hoàng Việt…

Khả năng cao, nhà báo Huy Đức sẽ bị khởi tố với một tội danh nào đó, theo Điều 331 về "Tội lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân" ; hoặc Điều 117, về "Tội làm, tàng trữ, phát tán hoặc tuyên truyền thông tin, tài liệu, vật phẩm nhằm chống Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam", của Bộ Luật Hình sự 2015.

Trà My

Nguồn : Thoibao.de, 03/06/2024

*****************************

Không ai còn có thể "an toàn"

Mạnh Kim, VNTB, 03/06/2024

Việc bắt Huy Đức chỉ là vấn đề thời điểm

Huy Đức trong một cuộc biểu tình chống Trung Quốc năm 2014

Cách đây vài tháng, tôi nhận được cuộc gọi của anh T. Anh cho biết, một nguồn khả tín của anh báo rằng danh sách bị bắt trong năm nay có tên Huy Đức. Không chỉ có tên, Huy Đức còn nằm ở đầu bảng. Do vậy, việc bắt Huy Đức chỉ là vấn đề thời điểm. Tôi tin Huy Đức nhận thức rõ mức độ đe dọa cá nhân mình.

Cùng với Huy Đức, danh sách còn có vài người khác, trong đó có XXX. Không thân với Huy Đức và cả với XXX, anh T. muốn tôi nhắc với XXX rằng phải cẩn thận. Cá nhân tôi không thân Huy Đức. Trước giờ tôi chỉ gặp vài lần, trong đó có một số buổi chiêu đãi ngoại giao của các lãnh sự quán ở Sài Gòn. Do đó, tôi đã không nói gì với Huy Đức.

Vả lại, một người có quá nhiều nguồn như Huy Đức, từ công an, quân đội đến tình báo và cả các nhân vật chóp bu trong hệ thống, hẳn nhiên anh ấy biết nhiều hơn rất nhiều mà những gì "bên ngoài" biết về anh ấy. Tuy nhiên, tôi báo tức thời cho XXX, thậm chí còn nhắn thêm với vài bạn thân của XXX, để cùng đánh động rằng sự việc thật sự rất nghiêm trọng, rằng đang có một làn sóng bắt bớ nhằm vào những người "mặc định" được xem là "bất khả xâm phạm".

Quen thuộc với cách thức làm việc của an ninh (dựa vào việc quan sát đối tượng bị bắt, lý do được nêu khi bị bắt và thời điểm bị bắt), có một lúc, tôi tin rằng có một số người chắc chắn không bao giờ bị an ninh đụng đến.

An ninh thường chỉ nhắm vào những người hoạt động có tổ chức (cho dù "tổ chức" ở đây là một nhóm rất nhỏ), những người công khai kêu gọi cổ xúy hoạt động xã hội dân sự, những người có liên lạc với các tổ chức nước ngoài ; và những người gặp gỡ viên chức ngoại giao phương Tây khi họ đến để tìm hiểu về tình trạng nhân quyền Việt Nam. Với những "đối tượng" độc lập, dù sức ảnh hưởng mạnh như thế nào, chỉ lên tiếng bày tỏ quan điểm, chủ yếu là cảm xúc nhiều hơn là lý lẽ và lập luận chạm đến hệ thống, thì "an toàn".

Tuy nhiên, vài năm gần đây, dường như cách thức làm việc của an ninh và công an bắt đầu thay đổi. Đối tượng họ nhắm đến rộng hơn. Mức độ nguy hiểm đe dọa cao hơn. Chẳng ai có thể an toàn được nữa. Nếu lúc trước người ta chuẩn bị dư luận kỹ hơn trước khi ra tay bắt người, bây giờ họ trở nên bất chấp. Thái Văn Đường thậm chí bị bắt cóc ở Thái Lan. Trước khi được giới ngoại giao Đức can thiệp và đưa sang Đức an toàn, Nguyễn Tiến Trung cũng phát hiện mình bị theo dõi ở Thái Lan. Trước đó, khi còn ở Sài Gòn, dù hạn chế hoạt động tối đa, thậm chí đến mức "zero", Nguyễn Tiến Trung vẫn bị dọa dẫm.

Điều đó cho thấy, "mới" cũng như "cũ", còn "hoạt động" hay không, gần như bất kỳ đối tượng nào có "tiền án chính trị" cũng đều có khả năng bị bắt. Và người ta muốn bắt, chứ không phải chỉ giám sát và theo dõi. Thậm chí người ta sẵn sàng bắt những người mà không ai tin có thể bị bắt. Bắt với những quy kết rất không rõ ràng.

Khi nghe tin về "danh sách 2024", do vậy, tôi đã không còn hồ nghi – về sự bất khả xâm phạm của một số người mà tôi từng tin họ không thuộc đối tượng mà an ninh cần bắt. Nếu trước kia, tôi tin rằng an ninh luôn cân nhắc vấn đề dư luận, sự "rúng động dư luận", tác động và ảnh hưởng của sự việc, không chỉ với xã hội trong nước mà còn với cả phản ứng nước ngoài ; thì bây giờ, tôi thấy rằng "niềm tin" này không còn "có cơ sở". Bây giờ, dư luận đối với chính quyền không còn ý nghĩa gì. Cả nước đang sống trong sợ hãi. Chính sách khủng bố người dân bằng sự sợ hãi đã thành công gần như tuyệt đối.

Dư luận nước ngoài cũng không còn đủ mạnh để ảnh hưởng đến Việt Nam. Trong cái gọi là thế giới toàn cầu và những ảnh hưởng ràng buộc toàn cầu, không còn có sự hiện diện của vấn đề nhân quyền. Với Mỹ lẫn EU, việc lên tiếng trước những vụ vi phạm nhân quyền ngày càng giống một hành động mang tính chiếu lệ. Việt Nam đang là một trong những trọng tâm của Mỹ trong bản thiết kế chính sách đối ngoại mà Hà Nội được dùng làm đối trọng với Trung Quốc.

Chẳng ai còn mặn mà thật sự với chuyện nội bộ Việt Nam. Phạm Đoan Trang, Phạm Chí Dũng, Nguyễn Lân Thắng, thậm chí Trần Huỳnh Duy Thức… chỉ là những cái tên, rất cô độc, như là những con chữ lẻ loi, nằm trong bản báo cáo tình trạng nhân quyền Việt Nam. Họ không còn hiện diện trên bàn làm việc chính sách của giới chức ngoại giao giữa Việt Nam với thế giới bên ngoài.

Ủy ban Bảo vệ Nhà báo (Committee to Protect Journalists) cho biết, thời điểm hiện tại, ít nhất 19 nhà báo trong nước đang bị giam. Hai người bị bắt trong năm 2024 là Nguyễn Chí Tuyến và Nguyễn Vũ Bình. Freedom House cho biết thêm, ít nhất 60 blogger và nhà hoạt động đã bị kết tội "làm, tàng trữ và phát tán tài liệu chống nhà nước" kể từ năm 2018. Và theo đánh giá và xếp hạng của Reporter Without Borders, Việt Nam hiện nằm ở vị trí 174/180 trong bảng chỉ số về tự do ngôn luận – tệ hơn cả Nga (162/180) và Trung Quốc (172/180).

Bây giờ, không ai còn có thể "an toàn", cho dù là người của phe nhóm hay là một người độc lập không dính dáng bất kỳ tổ chức nào, kể cả tổ chức phi chính phủ. Đã và sẽ không còn tiếng nói phản biện nào nữa. Không còn tư duy phản biện nào nữa, cho dù ý thức công dân vẫn mãnh liệt, và vẫn không thôi khát khao một tương lai sáng sủa hơn. Đất nước đang chìm hay đi lên, tự mỗi người đều có câu trả lời.

Mạnh Kim

Nguồn : VNTB, 03/06/2024

***************************

Nhà báo Hoàng Linh : Huy Đức bị bắt do những sai lầm chết người

Nguyễn Nam, VNTB, 03/06/2024

Nhà báo Hoàng Linh, một người bạn cùng làm báo Tuổi Trẻ với nhà báo Huy Đức đã thẳng thốt bằng loạt đại từ, rằng "những tin đồn này nếu là đúng sự thật thì đây quả là một quả bom thông tin, một cú địa chấn ngay trong ngày lễ thiếu nhi, thật là khủng khiếp !".

3333333333333333333333

Việc Huy Đức đã công kích Tô Lâm và chỉ trích Nguyễn Phú Trọng là những giọt nước tràn ly…

Hoàng Linh kể rằng lúc ban đầu mới vào nghề Trương Huy San được biết đến với cái tên Trương Ngộ, sau này là bút danh Huy Đức, chuyên mảng chính trị xã hội của báo Tuổi Trẻ. Có thời gian Huy Đức chuyển sang báo Thanh Niên làm một thời gian rồi lại quay về báo Tuổi Trẻ. Rồi chuyển sang lần nữa tờ báo này rồi ông đi nước ngoài du học.

Theo nhận xét của Hoàng Linh thì Huy Đức còn là một người viết sách với tư cách là một người quan sát chính trị. Huy Đức đã xuất bản "Bên thắng cuộc" tại nước ngoài. Với "Bên thắng cuộc", Huy Đức được đánh giá là một người chép lại lịch sử, một người lật lại lịch sử cũng bằng cái tên Huy Đức của thời làm báo. Sau đó là Huy Đức mở tài khoản mạng xã hội yahoo 360, sau đó là tài khoản Trương Huy San trên mạng facebook.

Huy Đức càng nổi tiếng hơn với những bài bình luận chính trị, sau đó là những tin tức mang tính chất tiết lộ, thí dụ như bắt ai đó thì Huy Đức là người đầu tiên đưa ; như bắt Trịnh Văn Quyết, Huy Đức đưa hình ảnh Trịnh Văn Quyết ăn tô mì tôm ở Sapa và nói rằng Trịnh Văn Quyết sẽ ăn mì tôm dài dài, ngầm ý là ở tù.

Hoàng Linh kể rằng người ta đã đặt Huy Đức là "chim cú" bởi khi ông đã nói tên ai là không sớm thì muộn người đó cũng đi "chăn kiến", cũng bị bắt.

Hoàng Linh cũng cho rằng Huy Đức là nhà báo đã công kích trực diện lúc đương chức của Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh Đinh La Thăng. Và cuối cùng thì ông Đinh La Thăng đã bị bắt. "Uy lực của Huy Đức lúc đó quá mạnh" – nhà báo Hoàng Linh nhận xét.

Trên đỉnh cao quyền lực về truyền thông như vậy thì – như lời của Hoàng Linh, Huy Đức vấp hai khuyết nhược chết người.

Đó là thể hiện mối thù tức cá nhân, mặc dù người ta không làm gì hết, Huy Đức đã tấn công liên tục vào ông Nguyễn Tấn Dũng cùng gia đình của ông. "Thời gian gần đây cũng như vậy, anh Huy Đức có viết bài, viết một dòng trạng thái và trong đó có nói về ông Lê Duẩn ; đồng thời có tấn công cá nhân vào tiến sĩ Lê Kiên Thành, và việc này làm cho anh Lê Kiên Thành rất tức giận (…).

Sau đó anh Huy Đức có một sai lầm chết người tiếp theo nữa là có vẻ như anh viết không dựa trên sự thật khách quan, hay là chính điều anh suy nghĩ, mà viết theo một khuynh hướng của ai đó, của nhóm lợi ích nào đó.

Mới đây thì anh Huy Đức có những bài viết mà chúng tôi cũng đã có ý kiến là nếu khách quan thì nhận định về công cuộc đốt lò của Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng và ông Bộ trưởng Tô Lâm, đó là ý chí của hàng triệu đảng viên được lãnh đạo bởi Ban Chấp hành Trung ương Đảng. Bộ Chính trị chỉ là cơ quan được Ban Chấp hành Trung ương Đảng ủy nhiệm để làm điều đấy. Và cơ quan thực hiện tố tụng đúng pháp luật đó là cơ quan điều tra, viện kiểm sát và tòa án. Tất cả là một hệ thống chứ không phải là một cá nhân ai hết, và anh Huy Đức cũng không thể chứng minh có sự mâu thuẫn, hay là một vụ án nào sai, ít nhất là đến giờ phút này (…).

Chúng ta làm truyền thông, chúng ta đứng trên hai chân của mình. Đôi khi nó cũng chịu thiệt thòi, đôi khi nó cũng túng thiếu, đôi khi nó cũng không có tiền nó cũng thiếu danh vọng, nhưng mà nó an toàn và nó sẽ được công chúng tôn trọng. Có những vinh quang nhất thời do nhóm lợi ích mang lại, do những thông tin mang tính rõ rỉ mang lại, không bền lâu đâu, thưa các anh chị" – nhà báo Hoàng Linh chia sẻ với tư cách đồng nghiệp một thời với nhà báo Huy Đức.

Nguyễn Nam

Nguồn : VNTB, 03/06/2024

Sao lại hồ hởi với việc Osin Huy Đức bị bắt ?

Đặng Đình Mạnh, SaigonnhoNews, 02/06/2024

Sau khi cô Lê Nguyễn Hương Trà, cây viết thạo tin nhất Việt Nam đưa tin nhà báo Huy Đức (tức Trương Huy San, Osin) vừa bị bắt giữ, khởi tố hình sự và khám xét nơi ở, thì khá nhiều bạn tỏ vẻ hồ hởi?!

Nhà báo Huy Đức xuống đường chống Trung Quốc năm 2014 - Ảnh minh họa (FB)

Tôi hơi ngạc nhiên vì nếu không có mối thâm thù riêng tư gì với Huy Đức, thì sao các bạn lại vui như vậy ? Theo dõi Huy Đức từ lâu, tôi nhận thấy anh ấy là người rất điềm đạm trên trang FB của mình, không sa đà vào những tranh cãi trước những lời bình luận trái chiều hoặc khiêu khích.

Nếu các bạn cho rằng Huy Đức là người được ông Trọng chống lưng, tôi đồng ý. Nếu các bạn cho rằng Huy Đức là cây viết đấm đá cho phe cánh trong chế độ, tôi vẫn đồng ý.

Nhưng những điều đó chưa đủ vẽ lên chân dung đầy đủ của Huy Đức để mà chúng ta có thể phán xét, quy chụp.

Chắc nhiều bạn còn nhớ Huy Đức đã là tác giả của bộ sách Bên Thắng Cuộc khi đưa công khai ra trước công chúng toàn bộ chuyện cung đình của chế độ kéo dài trong nhiều thập kỷ, liên quan đến hàng trăm nhân vật, sự kiện mang tầm vóc lịch sử. Trong đó, có nhiều nhân vật, sự kiện công chúng chỉ biết qua sự xét đoán, thông tin rời rạc, thì nhờ nhà báo Huy Đức, qua bộ sách Bên Thắng Cuộc mà các sự kiện đó đã được xác nhận là sự thật lịch sử. Không chỉ là sự thật lịch sử, mà còn cho thấy rõ bản chất phản động, là bộ mặt thật đầy xấu xí của chế độ.

Thỉnh thoảng, trên trang mạng xã hội của mình, Huy Đức vẫn đăng tải các bài viết có nội dung đánh giá về chính sách, về nhân vật chính trị đương thời… Như lời một ký giả đang làm việc tại một đài truyền thông lớn của Hoa Kỳ có trụ sở tại DC đã đánh giá về Huy Đức khi biết tin anh ấy bị bắt giữ : "Huy Đức viết đánh thẳng vào đầu não, chứ đâu phải là người chỉ đánh từ vai trở xuống…". Tuy nhiên, chúng tôi cũng thừa nhận Huy Đức đã không viết để "đánh" người chống lưng cho mình.

Chỉ với từng ấy việc, Huy Đức đã là cây viết gần đúng với thiên chức nhà báo nhất mà chúng ta đã từng biết. Anh ấy bị bắt giữ, khởi tố hình sự chứng tỏ anh ấy đã viết những điều mà chế độ không cho phép viết. Cho thấy, anh ấy đã bản lĩnh hơn cả hàng vạn cây viết được xưng danh nhà báo cách mạng nhưng chỉ viết một chiều, kể cả viết dối trá và viết những điều được phép viết.

Thậm chí, cho dù chúng ta không hài lòng hoặc có quan điểm trái ngược với những vấn đề mà nhà báo Huy Đức đã từng viết, đề cặp, thì việc chế độ đàn áp anh ấy chỉ vì những bài viết thể hiện quan điểm chính trị của một người, thì cũng vẫn là bất công. Vì lẽ, thế giới văn minh không ai cầm tù những người có quan điểm, nhận thức và viết trái với chính sách, quan điểm của chính quyền cả.

Tôi đã từng thấy nhiều bạn trích dẫn câu nói kinh điển thường được cho là của Voltaire, nhà văn, nhà tư tưởng Pháp quốc rằng : "Tôi không đồng tình với những gì bạn phát biểu, nhưng tôi sẵn sàng chiến đấu đến chết để bảo vệ quyền được phát biểu của bạn".

Cho nên, lúc này, hồ hởi trước việc nhà báo Huy Đức bị chế độ bắt giữ, khởi tố hình sự, chẳng khác nào chúng ta hồ hởi trước quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí bị chế độ tước đoạt cả !

Đặng Đình Mạnh

Nguồn : SaigonnhoNews, 02/06/2024

*************************

Tin đồn về việc nhà báo Huy Đức bị cơ quan an ninh câu lưu

Trọng Thành, RFI, 02/06/2024

Ngày hôm nay, 02/06/2024, các mạng xã hội trong nước loan tải tin đồn về việc nhà báo Trương Huy San, biệt danh Huy Đức hay Osin, một người nổi tiếng trong giới blogger, đột ngột bị cơ quan chức năng câu lưu.

Nhà báo Huy Đức. © ảnh chụp màn hình Facebook.

Hiện tại, truyền thông chính thức trong nước hoàn toàn không đưa thông tin nào về vụ nhà báo Huy Đức. Theo nhà giáo Hoàng Dũng, tin đồn về việc nhà báo này bị công an bắt giữ xuất phát từ blogger Lê Nguyễn Hương Trà trên mạng Facebook với dòng tin ngắn ''Đang khám xét nhà, bắt khẩn cấp nhà báo Huy Đức''.

RFI tiếng Việt liên lạc được với nhà văn Trần Thanh Cảnh (Bắc Ninh), một người bạn của nhà báo Huy Đức. Nhà văn Trần Thanh Cảnh cho biết ông với nhà báo Huy Đức có kế hoạch tham gia một sinh hoạt tại Hà Nội vào chiều hôm qua 01/06, nhưng không còn liên lạc được kể từ đó. Trang Facebook cá nhân của blogger Huy Đức cũng không còn truy cập được tại Việt Nam. 

Nhà văn Trần Thanh Cảnh : "Hôm qua mình với Huy Đức có buổi hẹn để làm việc tại một chương trình Cafe thứ Bảy ở Hà Nội, vào lúc 3 giờ chiều. Cafe thứ Bảy là một quán cà phê của nhạc sĩ Dương Thụ, ở đó tổ chức các chương trình để các học giả, trí thức đến nói chuyện, cũng có thể mời các ca sĩ, nhạc sĩ đến biểu diễn. Hôm ấy, chúng mình tổ chức chương trình về chuyển giao quyền lực thông qua các cuộc hôn nhân thời nhà nước phong kiến Việt Nam.

Buổi sáng mình gửi tin nhắn và gọi điện đều không được. Mình tìm cách liên lạc với người nhà, người có thể gọi là bạn gái Huy Đức, gần như ở cùng. Chị ấy chỉ nói là đang bận việc, và không trả lời gì cả. Chỉ nói là : Bận ! Bận ! Bận ! … Mình đoán lúc đấy đang đứng bên cạnh những người khác nữa, nên không trả lời. Sau đó, hỏi thêm một số người nữa thì thấy thông tin, tin đồn bảo là cơ quan chức năng đến làm việc ở khu nhà Huy Đức". 

Trọng Thành

*******************************

Vì sao nhà báo Huy Đức bị bắt khẩn cấp ?

Nam Việt, RFA, 02/06/2024

Chiều ngày 1/6, nhà báo Huy Đức (tên thật là Trương Huy San) vắng mặt không lý do tại buổi trò chuyện chuyên đề ở chương trình Cà Phê Thứ Bảy, ở Times City Hà Nội. Không ai gọi được cho ông, và đây là chuyện bất thường vì ông Huy Đức không bao giờ bỏ hẹn mà không báo trước.

Nhà báo Trương Huy San (Huy Đức) - Facebook Truong Huy San

Thính giá của buổi trò chuyện mang tên "Chuyển giao quyền lực thông qua các cuộc liên hôn trong lịch sử phong kiến Việt Nam" mà ông Huy Đức làm diễn giả chính, đã hoàn toàn không biết, một chuyến xe 7 chỗ mang biển số 80 của Bộ Công An đã đón ông giữa đường mang đi, theo một lệnh bắt giữ được phát đi khẩn cấp vài ngày trước đó.

Đến tối Thứ Bảy, tin tức mới được truyền đi trên mạng xã hội bởi những người sống gần nhà ông Huy Đức nhìn thấy hơn chục công an thường phục, sắc phục bao vây là khám xét nhà, như khám xét một tội phạm ma túy. Đến khoảng 9 giờ tối, trang Facebook Lê Nguyễn Hương Trà đưa tin đầu tiên "Đang khám xét nhà, bắt khẩn cấp nhà báo Huy Đức".

Trước đó, trên trang Facebook của Bùi Thanh Hiếu có nói vu vơ về chuyện Huy Đức đang chỉ trích từ Nguyễn Tấn Dũng, sang Tô Lâm, rồi status cuối, chỉ trích cả ông Trọng về chuyện ảo tưởng cứ xây dựng con người lãnh đạo có đạo đức.

Huy Đức liên tiếp có hai bài viết mà được cho là lý do của cuộc bắt giữ bất ngờ hôm 1/6. Đó là bài viết "Một quốc gia không thể phát triển dựa trên sự sợ hãi" hôm 27/5, nhắm vào các mưu mô của ông Tô Lâm leo vào vị trí Chủ tịch nước, rồi đang thao túng, tổ chức cho đàn em của mình là Lương Tam Quang vào ghế Bộ trưởng Công An, vượt mặt việc đề cử và chọn lựa của hệ thống cộng sản Ba Đình.

Bài viết thứ hai, hôm 28 Tháng Năm, có tựa đề "Những suy nghĩ không rời rạc", phê bình ông Trọng với cái nhìn về Đức trị và Pháp trị, có ý mô tả cách ông Trọng chống tham nhũng nhưng bằng chỉ đạo, tạo sự khủng hoảng vì không tiến hành bằng hoạt động pháp lý minh bạch, đồng thời biến vị trí Tổng bí thư thành một nhân vật anh hùng đạo đức. Trong bài viết, có đoạn "Tuy cảm phục mức độ liêm chính, về mặt vật chất, của ông Nguyễn Phú Trọng, dân chúng vẫn chưa thấy các dấu hiệu chứng tỏ sẽ có "đổi mới II" trong nhiệm kỳ cuối của ông. Nếu cho đến ngày nghỉ hưu, ông không đưa ra được một lộ trình chính trị để đất nước dân chủ hơn, sự sạch sẽ của ông sẽ là vô nghĩa".

Sự bình lặng của xã hội Việt Nam, không mô tả hết sóng gió của Ba Đình qua hai bài viết này. Một chuyển động tức thì, nhiều hơn tức giận, mà lo sợ cái nhìn này của nhà báo Huy Đức sẽ khiến xã hội nổi sóng dư luận theo thời gian, có thể vì vậy, lệnh bắt được đưa ra nhanh chóng. Những bài viết kể trên cũng không còn được nhìn thấy trên trang Facebook của ông Huy Đức.

Lâu nay, nhà báo Huy Đức được coi là người ủng hộ ông Nguyễn Phú Trọng trong các chính sách điều hành đất nước và đặc biệt là trong vấn đề chống tham nhũng. Có ý kiến nói rằng ông Huy Đức đã quá mệt mỏi trước tiến trình thanh trừng không ngừng mà ông Trọng chủ trương, dần dần mở ra một lộ trình độc tài chỉ huy, làm nền cho Tô Lâm tiếp bước, đưa đất nước vào một con đường tăm tối không biết về đâu. Bài viết "Những suy nghĩ không rời rạc" được bình luận rằng đó là một lời nói thẳng cảnh tỉnh ông ,Trọng vào giai đoạn ông sắp sửa rời khỏi vị trí cầm quyền của mình.

Tuy nhiên, có một góc nhìn khác với những nhà quan sát thời sự, cho rằng bài viết này được viết với sự hậu thuẫn của ông Trọng, tự chịu đau, để lấy đà cho một cuộc dọn dẹp mới từ sự thao túng của Tô Lâm đang diễn ra. Vào lúc này, nếu không có những hành động quyết liệt được lobby trên báo chí, Tô lâm sẽ nghiễm nhiên ngồi vào chức Tổng bí thư, và có đàn em nắm Bộ Công an kiểm soát cả nước, lẫn Bộ Chính trị cho Lâm. Đất nước, sẽ rơi vào tình cảnh không khác gì như Bắc Triều Tiên.

Từ góc nhìn này, các nhận định cho rằng Tô lâm đã nhận thức thấy chuyện gì sắp xảy ra với mình. Vì vậy, có ý kiến cho rằng tên bạo chúa này lập tức tiến hành bắt giữ nhà báo Huy Đức, mỉa mai thay, cũng dựa vào điều luật 331 và 117 (Bộ luật Hình sự) mà Đảng trưởng Nguyễn Phú Trọng đã chuẩn y trong việc trấn áp cả nước. Hiện chưa có thông tin xác nhận chính thức từ phía Nhà nước về việc bắt giữ và cáo buộc đối với Huy Đức.

Việc Huy Đức bị bắt, ngoài dự liệu của ông Nguyễn Phú Trọng - nếu đúng như vậy - cho thấy tình thế của ông Nguyễn Phú Trọng mỗi lúc càng ngặt nghèo, và chỉ có thể ngồi yên ở trên ghế vị trí Tổng bí thư như một bù nhìn cho đến khi rời chức.

Trong tháng 5, hầu hết các ý kiến của các chuyên gia về Việt Nam đều cho thấy rằng Tô Lâm đang nhắm đến chức tổng bí thư. Riêng nhà bình luận thời sự Nguyễn Anh Tuấn từ Canada, thì nhận định rằng có vẻ như ông Nguyễn Phú Trọng không muốn Tô Lâm trở thành người nắm quyền sinh sát cao nhất của đảng cộng sản, và dự trù sẽ có một cuộc thanh trừng để hạ bệ Tô Lâm – một công hai việc : loại trừ con hổ ăn thịt tất cả đồng chí ngay trong nội bộ. Đồng thời, sự kiện này sẽ gắn kết Đảng cộng sản chung quanh việc lãnh đạo của Tổng trọng tài đức sáng ngời.

Dĩ nhiên tất cả mọi bình luận ở trên chỉ là những suy nghĩ và được đồn đoán trong giới bình luận thời sự ở Việt Nam. Riêng với hai bài viết cuối của nhà báo Huy Đức, có thể thấy sự lên tiếng của ông là suy nghĩ của một nhà báo dám nói, và không ngại lên tiếng vào đúng thời điểm, khiến bộ máy cai trị phải tìm cách dập tắt tiếng nói của ông.

Bất luận Huy Đức là ai, và có thể là của phe nào đó trong bộ máy cộng sản cầm quyền, nhưng Huy Đức vẫn là một nhà báo lớn với bộ sách "Bên Thắng Cuộc", đem lại nhiều giá trị lịch sử quan trọng cho người Việt. Vào lúc này, khi tin tức ông Huy Đức bị bắt lan truyền trên mạng, có nhiều người tỏ vẻ vui mừng ( ?), sai lầm đó được nhìn thấy qua việc ông Huy Đức bị bắt, tức là điều mà Đảng cộng sản Việt Nam đang chà đạp quyền tự do ngôn luận, và cách bắt bớ này biểu hiện rõ sự đàn áp con người ; nếu không phải là ông Huy Đức đang gánh chịu, thì tất cả những người Việt Nam ai ai cũng là nạn nhân của chế độ. Việc lên tiếng cho bất công này, là cần thiết như với mọi người Việt khác đang bị cầm tù ở Điều 331 hay 117 (Bộ luật Hình sự).

Nguồn : RFA, 02/06/2024

****************************

Nhà báo Huy Đức 'biến mất' giữa lúc có thông tin ông bị bắt

Nguyễn Mạnh Hà, BBC, 02/0/2024

Trên mạng xã hội có những tin đồn về việc nhà báo Huy Đức bị bắt. Trang facebook cá nhân của ông mang tên Truong Huy San, sở hữu hơn 350.000 người theo dõi, hiện đã tạm đóng. Ông cũng đột ngột vắng mặt trong một sự kiện mà ông là diễn giả chính.

Nhà báo Huy Đức

Ông Trương Huy San, tức nhà báo Huy Đức, còn được biết đến với bút danh Osin ở trên mạng xã hội. Ông là một cây viết chính luận nổi tiếng, tác giả của bộ sách Bên thắng cuộc.

Thông tin "nhà báo Huy Đức bị bắt" xuất hiện trên mạng xã hội vào chiều 1/6 và được rất nhiều người chia sẻ, bàn tán.

BBC News Tiếng Việt chưa thể xác minh được thông tin ông Trương Huy San bị bắt. Tuy nhiên, một số người gần gũi với ông đã không thể liên lạc với ông trong hơn một ngày qua. Ông cũng đột ngột vắng mặt trong một buổi tọa đàm mà ông là diễn giả chính.

Nhà văn Trần Thanh Cảnh, một người bạn của ông Trương Huy San, nói với BBC News Tiếng Việt ngày 2/6 rằng ông đã không thể liên lạc được với bạn mình từ sáng thứ Bảy ngày 1/6 và "có khả năng ông San đã bị công an mời làm việc".

Ở Việt Nam, "mời làm việc" là một thông lệ của công an. Nhiều người bị "mời làm việc" nhưng thực ra là bị tạm giữ, trước khi công an công bố các quyết định tố tụng chính thức.

'Sự việc gần như đã rõ'

Nhà văn Trần Thanh Cảnh nói rằng chương trình Cà phê thứ Bảy tại Hà Nội đã được "chốt lịch" từ trước và nhà báo Huy Đức đóng vai trò là diễn giả.

"Tôi và nhà báo Huy Đức có nhận lời mời của những người chủ trì Cà phê thứ Bảy làm một chương trình tọa đàm. Chương trình diễn ra vào lúc 3 giờ chiều thứ Bảy ngày 1/6/2024.

"Nhưng đến sáng hôm thứ Bảy, tôi không liên lạc được với Huy Đức, cả điện thoại và mạng xã hội. Tôi cố gắng liên lạc ngay với vài người thân bên cạnh anh ấy và hiểu điều gì đang diễn ra", nhà văn Trần Thanh Cảnh thuật lại với BBC.

Nội dung chương trình Cà phê thứ Bảy hôm 1/6 xoay quanh các cuộc chuyển giao quyền lực từ nhà Đinh sang Tiền Lê, từ Tiền Lê sang nhà Lý, từ nhà Lý sang nhà Trần.

"Chúng tôi trao đổi quanh sự chuyển giao quyền lực một cách hòa bình êm thấm bằng các cuộc hôn nhân, không gây ra chiến tranh đầu rơi máu chảy tàn phá đất nước. Những cuộc chuyển giao quyền lực hòa bình như vậy đem lại lợi ích vô cùng to lớn cho sự phát triển của dân tộc và đất nước. Và từ những bài học của lịch sử, chúng ta nên soi chiếu gì cho hiện tại đất nước ngày hôm nay.

"Rất tiếc, nhà báo Huy Đức đã không đến được", ông Cảnh nói với BBC.

Chương trình Cà phê thứ Bảy với khách mời là nhà báo Huy Đức diễn ra vào ngày 1/6 nhưng ông Huy Đức đã không có mặt

Sau khi chương trình Cà phê thứ Bảy kết thúc, nhà văn Trần Thanh Cảnh lại một lần nữa liên lạc với người bạn của mình nhưng đầu dây bên kia vẫn không nhấc máy.

"Tôi có liên lạc với bạn bè chung của tôi và Huy Đức, kết hợp với các tin đồn đang lan truyền trên mạng xã hội, thì tôi cho rằng có khả năng nhà báo Huy Đức đã được các cơ quan chức năng của nhà nước 'mời' đi làm việc ! Tuy nhiên đây vẫn chỉ là tin chưa được xác thực".

"Nhưng với những diễn biến trong quan hệ công việc và cá nhân của tôi và nhà báo Huy Đức, thì tôi nghĩ rằng rất có thể điều đó là thực. Thế nhưng chúng ta cần phải bình tĩnh chờ thông báo của các cơ quan có thẩm quyền. Chắc điều này sẽ đến sớm thôi", ông Cảnh kết luận.

Ông cũng nói thêm rằng, trong nhiều cuộc nói chuyện trước đây giữa hai người, cả hai đều đã trao đổi và lường trước khả năng ông Huy Đức "có thể sẽ bị bắt" và cho biết thêm :

"Lần gặp cuối cùng của tôi với Huy Đức là tại nhà riêng của tôi, khi chúng tôi cùng vài người bạn tổ chức uống rượu và ngắm hoa (tối thứ Tư tuần vừa rồi, ngày 29/5). Lúc chia tay chúng tôi có hẹn lại gặp lại nhau vào chiều thứ Bảy nhưng sáng sớm hôm qua tôi nhắn tin và gọi điện thoại đã không liên lạc được rồi.

"Và sau khi liên lạc với người thân của anh ấy, tôi thấy không cần thiết phải đến nhà riêng nữa, sự việc đã gần như được xác quyết", ông Cảnh kể lại.

Nhà báo Huy Đức (trái) và nhà văn Trần Thanh Cảnh (phải)

Bài viết trên Facebook

Hiện tài khoản Facebook mang tên Truong Huy San đã đóng.

Nhà văn Trần Thanh Cảnh nói với BBC rằng, việc này là một diễn biến bình thường khi "chủ nhân của nó đang phải làm việc với các cơ quan chức năng. Rất có thể họ đã tạm khóa, phong tỏa lại để phục vụ công việc.

"Tôi chỉ biết hy vọng, sau khi các cơ quan chức năng đã làm việc, đã trao đổi với nhà báo Huy Đức, và thấy được bản chất của vấn đề, họ sẽ không phong tỏa nữa, chúng ta sẽ lại thấy Huy Đức sớm xuất hiện trở lại trên mạng xã hội và cả ngoài đời", ông Cảnh nói.

Trước khi biến mất, trên Facebook mang tên Truong Huy San có đăng tải bài viết "Những suy nghĩ không rời rạc" vào ngày 28/5, trong đó ông bình luận về các vấn đề pháp quyền tại Việt Nam và viết rằng việc tái lập các ban Đảng thời ông Nguyễn Phú Trọng là "một bước lùi về chính trị".

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng

Ông mở đầu bài viết : "Sáng qua, một vị tướng lão thành từng giữ một vị trí đầy quyền lực trong ngành công an điện thoại nói chuyện rất lâu sau khi đọc bài của tôi. Ông cho rằng, nếu như tinh thần xây dựng một nhà nước pháp quyền từng thắng thế trong thập niên 2000 thì nay, tinh thần đó đã bị bóp chết".

"Trước Hiến pháp 1992, nhà nước của chúng ta là nhà nước chuyên chính vô sản. ‘Pháp luật là ý chí của giai cấp thống trị hay lực lượng cầm quyền’. Cho dù không tuyên bố thì sau Hiến pháp 1992, từ hình luật, dân luật cho đến các luật chuyên ngành khác đều được Việt Nam xây dựng trên tinh thần hướng tới nhà nước pháp quyền. Đặc biệt, Quốc hội đã phải sửa hàng trăm điều luật cho tương thích dần với các quốc gia mà ta làm ăn với họ [BTA với Mỹ, WTO…]. Những nỗ lực này kết thúc từ 2006 và những gì ta đang chứng kiến cho thấy, hồn ma ‘pháp luật là ý chí của giai cấp cầm quyền’ đang dần hiện về", ông viết trên trang Truong Huy San.

Trong bài viết này, chủ nhân Facebook còn nhắc đến những điểm mạnh và yếu của người đứng đầu Đảng cộng sản Việt Nam :

"Những người biết chuyện cung đình đánh giá cao sự giữ gìn của ông Nguyễn Phú Trọng và vợ con ông [ít nhất là cho đến nay]. Nhưng, quản trị quốc gia [trong đó có chống tham nhũng] phải bằng thể chế chứ không thể trông chờ vào 'tấm gương đạo đức' của một vài cá nhân hay việc bắt bớ, loại bỏ một vài con sâu chúa.

"Tuy cảm phục mức độ liêm chính, về mặt vật chất, của ông Nguyễn Phú Trọng, dân chúng vẫn chưa thấy các dấu hiệu chứng tỏ sẽ có 'Đổi mới II' trong nhiệm kỳ cuối của ông. Nếu cho đến ngày nghỉ hưu, ông không đưa ra được một lộ trình chính trị để đất nước dân chủ hơn, sự sạch sẽ của ông sẽ là vô nghĩa", dẫn bài viết trên Facebook Truong Huy San.

Chưa hết, một bài viết khác gần đây có nhan đề "Một quốc gia không thể phát triển dựa trên sự sợ hãi" trên Facebook Truong Huy San nói về quyền lực của Bộ Công an trong hệ thống chính trị và điều hành nhà nước có đoạn :

"Việt Nam đang duy trì một thể chế tương đồng với Trung Quốc. Việt Nam nên học Trung Quốc ở những điều họ đúng : Bộ trưởng công an không phải là ủy viên bộ chính trị. Có lẽ Đảng cộng sản Trung Quốc coi công an là công cụ của bộ chính trị chứ không để bộ chính trị trở thành con tin của công an".

"Bộ Công an cũng không nên cấu trúc như hiện nay mà nên tách chức năng điều tra khỏi lực lượng cảnh sát..".

"Thực tiễn nhiều năm qua cho thấy, không phải lực lượng công an đông mà đất nước an toàn hơn".

"Không có quốc gia nào có thể phát bền vững dựa trên sự sợ hãi. Tôi tin là giờ đây, Đại tướng Tô Lâm sẽ tư duy như một nguyên thủ chứ không phải tư duy như một người nắm chắc Bộ Công an, đặt quyền lợi quốc gia lên trên lợi ích của ngành", bài viết nêu.

Những bài viết này trên Facebook Truong Huy San được đánh giá là đã nêu bật một số vấn đề quan trọng trong việc lãnh đạo đất nước của Đảng cộng sản.

"Trong tình hình chính trị xã hội của Việt Nam như hiện nay, tôi có thể nói rằng bất cứ một trí thức đích thực nào quan tâm đến vận mệnh của dân tộc và sự phát triển của đất nước đều có thể gặp tình trạng như Huy Đức", nhà văn Trần Thanh Cảnh nói với BBC.

Các bài viết gần đây trên Facebook Truong Huy San có đề cập đến ông Tô Lâm

Nhà báo Huy Đức là ai ?

Nhà báo Huy Đức, tên thật là Trương Huy San, sinh 1962, quê quán tại Hà Tĩnh.

Ông từng tham gia trong quân đội với hơn 3 năm ở Campuchia trong giai đoạn chiến tranh giữa Việt Nam với chính quyền Khmer Đỏ.

Bút danh Huy Đức được công chúng biết đến trên báo Tuổi Trẻ.

Ông cũng từng làm báo cho tờ Sài Gòn Tiếp thị và bị sa thải vào năm 2009 vì bài viết "Bức tường Berlin".

Sau khi rời các cơ quan báo chí nhà nước, ông trở thành một cây viết chính trị-xã hội nổi tiếng trên mạng xã hội với bút danh Osin.

Năm 2012, ông nhận học bổng một năm của chương trình Nieman trao cho một số phóng viên tu nghiệp và nghiên cứu tại Viện Đại học Harvard.

Ông cũng được biết đến với bộ sách Bên thắng cuộc, ra mắt độc giả vào năm 2012. Tác phẩm gồm hai cuốn là Giải phóng và Quyền bính, với trọng tâm là những diễn biến chính trị tại Việt Nam từ những năm 1950, đặc biệt là từ năm 1975 đến cuối những năm 1990.

Vào năm 2022, kỷ niệm 10 năm sách Bên thắng cuộc ra mắt, Ben Kerkvliet, một giáo sư hưu trí của Đại học Quốc gia Úc, viết cho BBC và khen ngợi rằng Bên thắng cuộc "tự nó là một thành tựu đáng khâm phục và sẽ vẫn là một đóng góp vô giá cho học thuật trong thời gian dài".

Nhà văn Trần Thanh Cảnh thì nói với BBC rằng, bộ sách Bên thắng cuộc đã bất tử cùng với lịch sử hiện đại của nước Việt Nam, dân tộc Việt Nam.

"Những đóng góp của Huy Đức là vô giá cho văn hóa, lịch sử, văn học Việt Nam", ông chia sẻ với BBC News Tiếng Việt.

Bên cạnh sự nghiệp viết, ông Trương Huy San cũng được biết đến với nhiều hoạt động xã hội. Ông là một trong những người sáng lập chương trình Nhịp cầu Hoàng Sa nhằm hỗ trợ các gia đình tử sĩ, thương phế binh Hải chiến Hoàng Sa năm 1974 và các gia đình liệt sĩ, các cựu chiến binh, thương binh Trường Sa.

Gần đây ông có tham gia một số hoạt động trồng cây bảo vệ môi trường.

Nguyễn Mạnh Hà

Nguồn : BBC, 02/06/2024

*****************************

Nhà báo Huy Đức bị bắt 

Nguyễn Thị Sen, VNTB, 02/06/2024

Huy Đức bị bắt, cho tới lúc này cũng đã là đúng với quy trình khi chân lý và quyền lực thuộc về kẻ mạnh cùng đám đông hoang dã.

Hình ảnh lúc công an giải nhà báo Huy Đức đi vào chiều ngày 1/6, được chia sẻ trên mạng facebook.

Lúc còn tự do, nhà báo Phạm Chí Dũng từng nói, cây bút báo tín hiệu Osin Huy Đức là một người dám viết nhiều chuyện cung đình nhưng không ai dám bắt. Nhưng chỉ sau 5 năm nhà báo Phạm Chí Dũng thụ án tù, vật đổi, sao dời, nhà báo Huy Đức đã bị bắt. Có lẽ Huy Đức sẽ bị truy tố theo điều 331 vì đã "mạo phạm" tới lãnh tụ và lãnh đạo cấp cao.

Giữa những thông tin được cho là phát ngôn của nhiều phe phái đang đấu đá kịch liệt tại Việt Nam, đã có dự đoán rằng Huy Đức sẽ là người xộ khám tiếp theo vì đã biết quá nhiều cũng như đã tới lúc thu lưới. Cô gái Đồ Long – Lê Nguyễn Hương Trà đã đưa tin Osin Huy Đức bị bắt và cơ quan điều tra đang tiến hành khám xét nhà riêng của ông.

Huy Đức một vài năm trở lại dường như không viết nhiều nữa mà dùng nhiều thời gian để đi trồng rừng hay đấu giá, quyên góp giúp thân nhân của những gia đình các chiến sĩ hy sinh ở Trường sa. Thỉnh thoảng, ông có vài bài viết trên Facebook được nhiều người chia sẻ, bình luận. 

Những bài viết gần đây nhất của Huy Đức đã đụng chạm đến người quyền lực nhất Việt Nam, ông Nguyễn Phú Trọng. Trong bài đăng đề cập đến "Đức trị hay Pháp trị", Huy Đức nêu đích danh Nguyễn Phú Trọng và chỉ trích việc chống tham nhũng nửa vời cũng như sự bất lực trong quản trị quốc gia của ông Trọng tuy có bày tỏ sự cảm phục đối với Tổng bí thư về lối sống liêm khiết. Huy Đức cũng thẳng thừng cho rằng "tấm gương đạo đức" của ai đó cũng không có ích gì trong quản trị quốc gia mà là thể chế.

"Những người biết chuyện cung đình đánh giá cao sự giữ gìn của ông Nguyễn Phú Trọng và vợ con ông [ít nhất là cho đến nay]. Nhưng, quản trị quốc gia [trong đó có chống tham nhũng] phải bằng thể chế chứ không thể trông chờ vào "tấm gương đạo đức" của một vài cá nhân hay việc bắt bớ, loại bỏ một vài con sâu chúa.

Tuy cảm phục mức độ liêm chính, về mặt vật chất, của ông Nguyễn Phú Trọng, dân chúng vẫn chưa thấy các dấu hiệu chứng tỏ sẽ có "đổi mới II" trong nhiệm kỳ cuối của ông. Nếu cho đến ngày nghỉ hưu, ông không đưa ra được một lộ trình chính trị để đất nước dân chủ hơn, sự sạch sẽ của ông sẽ là vô nghĩa".

Bài viết đã có từ năm 2016, nhưng tới nay những dự báo của Huy Đức đã thành sự thật. Chỉ hô hào đạo đức cùng giữ thân trong sạch, công cuộc đốt lò của ông Trọng chỉ là hớt váng trên mặt để mị dân mà không giải quyết gì được vấn đề gốc rễ. Khai quật lại bài cũ ý cũ, Huy Đức đã tiếp rượu cũ cho người ta có cớ bắt mình trong giai đoạn nhạy cảm này. 

Một bài đăng khác cách đây 2 ngày về cựu Tổng Thống Trump bị tuyên bố có tội với tất cả 34 tội danh, trong đó Huy Đức cho rằng "Chúng ta đang sống trong một thời đại mà khi những kẻ thô bạo và vô liêm sỉ nhất, chỉ vì quyền lực cá nhân, cũng có thể biến một nền dân chủ như nước Mỹ trở thành đám đông hoang dã".

Nhiều người cho rằng đây là Huy Đức mượn Tây để nói Đông trong khi không ít những người khác miệt thị người viết vì đã dám "mạo phạm" ông Trump của họ. Tuy nhiên có lẽ Huy Đức thật đang mắng tân Chủ tịch Nước Tô Lâm, mới tuyên thê, chưa ngồi nóng ghế. 

Nhưng thật ra Huy Đức mắng không sai. Tô Lâm đúng là thô bạo khi còn là tướng công an đã chỉ huy rất nhiều vụ bắt bớ, tấn công dân thường mà không hề có đối thoại. Tô Lâm cũng thuộc hạng vô liêm sỉ bậc nhất khi sẵn sàng vi phạm luật pháp quốc tế để đạt được mục đích chính trị, thậm chí trở thành kẻ bị truy tố ở Slovakia.

Với chức danh nguyên thủ quốc gia, Tô Lâm sẽ phải tiếp khách nước ngoài với "cái phốt" vi phạm luật quốc tế và là kẻ đang bị truy tố. Đám đông hoang dã bỏ phiếu gần 100% tán thành Tô Lâm làm Chủ tịch nước cũng vô liêm sỉ không kém. Chỉ một câu thôi, Huy Đức đã vỗ hết mặt các ban bệ trên tầng cao. Huy Đức bị bắt, cho tới lúc này cũng đã là đúng với quy trình khi chân lý và quyền lực thuộc về kẻ mạnh và đám đông hoang dã.

Nguyễn Thị Sen

Nguồn : VNTB, 02/06/2024 

Vì vẫn không thể nào thôi bị ám ảnh bởi câu chuyện Đồng Tâm, ngồi đọc lại bài viết từ tháng Tư 2017. Tướng Hùng (và ngay cả Tướng Chung - nghe nói) đã thành người ngoài cuộc trong bi kịch sáng 9-1. Nhưng tôi vẫn muốn mọi người nghĩ tiếp câu chuyện đất đai, không của riêng ai, này :

Nêu Đồng Tâm là quê hương của tướng Chung, tướng Hùng

Trương Huy San, 19/04/2017

Trên văn bản, người dân Đồng Tâm bị coi là những người "chiếm đất quân sự", đang "sử dụng đất quốc phòng tại sân bay Miếu Môn" (Thông báo 162/TB-UBND, ngày 16/5/2016). Rồi, hôm qua, 18/4/2017 - báo chí lạnh lùng coi họ là những người "gây rối trật tự công cộng".

Trên văn bản, người dân Đồng Tâm bị coi là những người "chiếm đất quân sự", đang "sử dụng đất quốc phòng tại sân bay Miếu Môn" (Thông báo 162/TB-UBND, ngày 16/5/2016) - Ảnh minh họa

Nhưng, trên đất có dân. Dân không phải là những con số khô khốc xuất hiện trong các văn bản. Hầu hết người dân thuộc 14 hộ có đất bị lấy giao cho Viettel này đã sống ở Đồng Tâm lâu đời. Kể cả thời bị đưa vào hợp tác xã, họ vẫn liên tục an cư, canh tác trên mảnh đất ấy cho đến khi Viettel cắm bảng gọi đó là "khu đất quân sự".

Dù ngày 14/4/1980, Phó thủ tướng Đỗ Mười ký quyết định 113/TTg "duyệt cấp cho Bộ Quốc phòng 208 hecta thuộc xã Trần Phú, Nông trường Lương Mỹ", xây dựng đợt I sân bay Miếu Môn. Nhưng, từ đó đến nay, chẳng có cái sân bay nào được xây ở đây cả. Cho tới trước khi có "Dự án", Bộ Quốc phòng "chưa hề thực hiện bồi thường, hỗ trợ cho các hộ đang sử dụng đất" ở đó và cho tới ngày 1/12/2014, cả Bộ Quốc phòng lẫn tỉnh Hà Sơn Bình trước đây, lẫn Hà Tây và Hà Nội về sau, "chưa có văn bản nào xác định ranh giới khu đất này".

Trên thực tế, ở đây, cũng có một đơn vị quân đội, Lữ đoàn 28 (nhận bàn giao từ Bộ Tư lệnh Công binh từ năm 1989). Về mặt nội bộ thì năm 1992, Lữ 28 có tiến hành lập sơ đồ khu đất. Nhưng, mãi tới năm 2014, đơn vị này mới có văn bản gửi Sở Tài nguyên và môi trường Hà Nội xin cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất 236,7 hecta, nhiều hơn 28,7 hecta so với diện tích mà năm 1980 Thủ tướng cấp. Ngày 27-3-2015, Bộ Tổng Tham mưu mới thu hồi 50,03 hecta đất thuộc khu này từ Lữ 28 để giao cho Viettel.

Cả về pháp lý và thực tế, phần lớn khu đất 236,7 hecta này, chưa từng được làm thủ tục hợp lệ (theo Luật Đất Đai năm 1993) và chưa từng được Bộ Quốc phòng sử dụng đúng mục đích mà quyết định 113/TTg giao. Lẽ ra, năm 2014, khi vùng này bắt đầu đô thị hóa (sau 6 năm nhập vào Hà Nội), Chính phủ nên thu hồi để cân nhắc sử dụng phần tài nguyên quốc gia đó sao cho hiệu quả nhất. Nếu "Dự án A1" mà Viettel đang tiến hành thực sự vì "mục đích quốc phòng" thì, trước hết, Chính phủ cũng nên cân nhắc chọn một chỗ trống dọc đường HCM thay vì đẩy quân đội vào thế "tranh" với dân bờ xôi, ruộng mật.

Nếu phần tài nguyên quốc gia đó được khai thác sao cho hữu ích nhất trong giai đoạn phát triển thời bình của đất nước thì, thay vì Quân đội hay các nhà kinh doanh địa ốc, trước hết, những cư dân ở đây phải được hưởng lợi từ nguồn tài nguyên đó. Gia đình họ đã chịu đựng "quy hoạch treo" 37 năm, nay, khi đất tăng giá tại sao họ lại trở thành người ngoài cuộc.

Hãy nghe câu chuyện thực dân Pháp và hãng Shell ứng xử với nông dân ở Nhà Bè hồi đầu thế kỷ (Tư liệu của nhà báo Mai Bá Kiếm (Ba Kiem Mai ), hậu duệ của người trong cuộc) :

Năm 1911, hãng Shell (tập đoàn Anh - Hà Lan) đến Nhà Bè đầu tư Cảng và kho chứa xăng dầu. Chính quyền Pháp thay vì đứng ra đền bù đất rồi giao cho Shell mà để cho Shell thương lượng trực tiếp với 3 chủ đất tại đây, thuê 100 mẫu, thời hạn 99 năm. Lúc bấy giờ, 3 chủ đất đang cho cả trăm tá điền thuê với mức 10 giạ lúa/1.000m2/năm). Shell đàm phán giá thuê cao gấp 5 lần, lại được lãnh tiền hàng tháng qua Cheque.

Chủ đất rất mừng, nhưng Dân luật Giản Yếu 1883 do người Pháp áp dụng ở Nam kỳ sau khi áp đặt chế độ thuộc Pháp lên vùng đất này đã trao cho các tá điền quyền tiên mãi (được ưu tiên mua cùng giá, mà chủ đất định bán cho người khác hoặc được ưu tiên thuê cùng giá mà chủ đất định cho người khác thuê với giá cao hơn). Tuy tá điền không thuê nổi theo giá Shell thuê nhưng họ có quyền không ký giấy khước từ thuê đất.

Không có đủ giấy khước từ của tá điền, thì chủ đất không thể ký hợp đồng với Shell. Do đó, chủ đất phải thương lượng cho tá điền được hưởng tiền thuê đất mấy năm đầu mà hãng Shell trả, để tá điền chịu ký tờ khước từ thuê đất. Bỗng nhiên, tá điền có một cục tiền, có nhiều tá điền đi vô vùng sâu mua ruộng để làm chủ. Có nhiều tá điền - như ông nội nhà báo Mai Bá Kiếm (cụ Mai Bá Điền 1885 - 1979) - vừa lãnh được một cục tiền vừa xin được vào hãng Shell làm.

14 hộ dân thuộc xã Đồng Tâm không phải là "tá điền". Có 4 hộ đã "sử dụng đất" trước khi khu vực này bị Thủ tướng giao cho Bộ Quốc phòng, phần lớn còn lại đã sử dụng đất trước khi Luật Đất Đai 1993 có hiệu lực (15-10-1993). Có một trường hợp, ông Nguyễn Văn Thúy, mua lại nhà đất của 4 hộ công nhân có nguồn gốc là "tài sản thanh lý của công ty vôi đá Miếu Môn (ngày 30-8-2001). Cho dù phần có giá trị nhất ở đây là 25 nghìn mét vuông khuôn viên, nhưng biên bản thanh lý lại chỉ ghi mấy nhà xưởng rách nát chứ không ghi đất.

Nhưng, Bộ Quốc phòng chỉ làm việc với Chính quyền. Các chủ đất thực sự đã không được coi là chủ thể của các vòng đàm phán. Mức đền bù mà họ được ấn định là : đất ở 2,2 triệu/m2 (được công nhận tối đa 300 m2) ; đất vườn, ao hồ 1,54 triệu/m2 (tối đa 180m2) ; đất trồng cây hàng năm và cây nông nghiệp 108 nghìn đồng/m2 [Khi đền bù, Viettel có tăng mức công nhận đất ở lên gấp 5 lần]. Riêng trường hợp ông Thúy không được đền bù phần đất (25 nghìn m2).

Nếu không bị quy hoạch, cho dù nguồn gốc thế nào thì theo Luật Đất Đai hiện hành, 14 hộ nông dân này cũng sẽ được ưu tiên công nhận quyền sử dụng đất (kể cả ông Thúy rồi cũng sẽ được "thủ đắc theo thời hiệu" - ông và 4 hộ công nhân đã canh tác đất ấy 16 năm qua).

Chưa có nhà nghiên cứu nào tìm xem, có bao nhiêu người dân Thủ Thiêm đang ở trong khu Sala ; có bao nhiêu người dân Tân Thuận đang ở trong khu Phú Mỹ Hưng ; bao nhiều người dân Văn Giang đang ở trong Ecopark... Và, nếu các ông chủ Phú Mỹ Hưng, Ecopark, Sala... phải thương lượng trực tiếp với các chủ đất, có thể tiến trình xây dựng các thành phố ấy sẽ không nhanh như thế nhưng chính quyền sẽ tránh được xung đột trực tiếp với dân ; các khoản chênh lệch địa tô sẽ được ăn chia giữa các nhà đầu tư và nông dân (nông dân có thể nhận tiền mặt hoặc cổ phần từ các khu đô thị này) ; và, lợi nhuận mà các đại gia thu được chưa chắc đã thấp hơn vì họ chia sẻ công bằng với nông dân thay vì chi không thể hạch toán được với các quan tham nhũng.

Từ đất nông nghiệp mà muốn xây nhà thì chi phí duy nhất mà con người phải bỏ ra là san lấp. Chỉ vì một quyết định hành chánh (cho đổi mục đích sử dụng) mà giá đất có thể tăng hơn 20 lần (từ 108 nghìn đồng lên 2,2 triệu đồng/m2) thì "nhóm lợi ích" và bọn tham nhũng không xâu xé "chênh lêch địa tô" mới lạ. Nhà nước có thể giữ quyền quy hoạch đất nông nghiệp để bảo đảm an ninh lương thực. Nhưng khi chuyển đổi quy hoạch, khoản "chênh lệch địa tô" đó phải thuộc về nông dân chứ không phải là các nhóm lợi ích. Nhà nước sẽ chỉ hưởng lợi nhờ giá tính thuế chuyển quyền sử dụng đất tăng lên.

An ninh, quốc phòng là "lợi ích quốc gia" và lợi ích của 90 triệu dân, không thể chỉ có 14 hộ dân chịu thiệt. Ngay cả khi Nhà nước "trưng mua" đất của dân cho "mục đích quốc phòng" thì vẫn phải theo đúng giá thị trường. Tôi nghĩ, các nhà lãnh đạo Hà Nội và Viettel biết giá đất ở Đồng Tâm chắc chắn không phải là 2,2 triệu/m2, đừng nói là 108 nghìn vì bị quy là đất nông nghiệp. Viettel (đơn vị chi tiền đền bù) nên đàm phán lại với dân nếu dứt khoát cần đất ở đó. Bộ Quốc phòng và Hà Nội nếu muốn sử dụng tiếp gần 180 hecta còn lại thì cũng nên đàm phán với dân theo nguyên tắc này.

Cả Tướng Chung lẫn Tướng Hùng và các vị trong Thường vụ Hà Nội nên bình tâm. Chỉ cần đặt tình huống, 14 hộ bị thu hồi đất ở Đồng Tâm không phải là gia đình ông Căng, ông Tứ, ông Toán, bà Nguyệt, ông Thùy... mà là nhà mình thì sao. Cụ Kình cũng từng là lãnh đạo địa phương như quý vị đấy thôi. Đừng nghĩ quý vị sẽ là ngoại lệ khi các khoản "chênh lệch địa tô" được các thế hệ đi sau mang ra chia chác.

Huy Đức

Nguồn : osinhuyduc, 12/01/2020

Khi lực lượng cưỡng chế huyện Tiên Lãng đến khu đầm, anh Vươn cho nổ trái mìn tự tạo cài dưới một bình gas. Bình gas không nổ. Nhưng, trái mìn tự tạo vẫn gây tiếng vang như một quả bom, "quả bom Đoàn Văn Vươn". Vụ nổ không chỉ gây rúng động nhân tâm mà còn giúp nhìn thấy căn nguyên các xung đột về đất đai. Quyền sở hữu nói là của "toàn dân", trên thực tế, rất dễ rơi vào tay đám "cường hào mới".

Sau cái bắt tay với cán bộ trại giam, anh em ông Vươn trở về quê vực dậy đầm tôm - Ảnh minh họa

Sự tùy tiện của Nhà nước huyện

Quyết định giao bổ sung 19,5 ha đất nuôi trồng thủy sản cho ông Đoàn Văn Vươn, ký ngày 9/4/1997, ghi thời hạn sử dụng là 14 năm tính từ ngày 14/10/1993. Theo báo Thanh Niên, ở thời điểm ấy, chính quyền huyện Tiên Lãng đã quy định thời hạn giao đất cho nhiều cá nhân, hộ gia đình rất tùy tiện : có người được giao 4 năm ; có người 10 năm... Tuy thời điểm này chưa có các nghị định hướng dẫn chi tiết việc thi hành, nhưng Luật Đất đai năm 1993 đã nói rõ thời hạn giao đất nuôi trồng thủy sản cho hộ gia đình và cá nhân là 20 năm.

Theo Nghị định ngày 28/08/1999, nếu chính quyền Tiên Lãng không tùy tiện thì gia đình ông Vươn có quyền sử dụng phần đất này cho đến ngày 9/4/2017, tính từ ngày ông được huyện ký giao ; tối thiểu cũng phải đến ngày 15/10/2013, nếu huyện "ăn gian" tính theo ngày Luật Đất đai có hiệu lực. Vấn đề là, cho dù đất được giao của gia đình ông Vươn hết hạn thì có phải là đương nhiên bị thu hồi để giao cho người khác như cách mà Tiên Lãng đã làm. Luật Đất đai 2003 quy định hạn điền cho loại đất nuôi trồng thủy sản là 3 hecta và với phần đất vượt hạn mức của ông Vươn có thể áp dụng Điều 35 để cho ông tiếp tục thuê như quy định đối với đất đai nông nghiệp.

Sở hữu toàn dân

Tuy dịch từ Hiến pháp 1936 của Liên xô, Hiến pháp 1959 của Việt Nam Dân chủ Cộng hòa vẫn chưa "quốc hữu hóa đất đai". Cho dù, từ thập niên 1960s ở miền Bắc và từ cuối thập niên 1970s ở miền Nam, ruộng đất của nông dân đã bị buộc phải đưa vào tập đoàn, hợp tác xã, đất đai chỉ chính thức bị coi là thuộc "sở hữu toàn dân" kể từ Hiến pháp 1980.

Theo Bộ trưởng Tư pháp Nguyễn Đình Lộc : "Trong bản dự thảo Hiến pháp 1980 do Chủ tịch Trường Chinh trình Bộ Chính trị vẫn đề nghị duy trì đa hình thức sở hữu, trên cơ sở khuyến khích 5 thành phần kinh tế. Theo tôi biết thì Bộ Nông nghiệp và Ban Nông nghiệp Trung ương cũng không đồng ý quốc hữu hóa". Nhưng, ngày 10-9-1980, trong một bài nói chuyện trước Ban chấp hành Trung ương có tựa đề, "Hiến pháp mới, Hiến pháp của chế độ làm chủ tập thể xã hội chủ nghĩa", Tổng bí thư Lê Duẩn nói : "Nhân đây, tôi nhấn mạnh một điểm rất quan trọng trong Dự thảo Hiến pháp mới là chuyển toàn bộ đất đai thành sở hữu toàn dân. Đề ra như vậy hoàn toàn đúng với quy luật tiến lên chủ nghĩa xã hội". Ông Nguyễn Đình Lộc, thành viên Ban thư ký của Ủy ban Soạn thảo Hiến pháp 1980, thừa nhận : "Khi đó, uy tín Lê Duẩn bao trùm. Mặt khác, nhiều người cũng không hình dung được bản chất của sở hữu toàn dân là quốc hữu hóa".

Tuy chấp nhận quốc hữu hóa đất đai nhưng theo ông Tôn Gia Huyên, lúc bấy giờ là Vụ phó vụ Quản lý Đất đai, ông Trường Chinh chủ trương giữ nguyên hiện trạng chứ không tịch thu ruộng đất như điều mà Lenin đã làm với kulax ở Nga sau năm 1917. Ông Trường Chinh yêu cầu ghi vào Điều 20 của Hiến pháp 1980 : "Những tập thể và cá nhân đang sử dụng đất đai được tiếp tục sử dụng và hưởng kết quả lao động của mình theo quy định của pháp luật".

Khi Hiến pháp 1992 bắt đầu được soạn thảo, theo ông Phan Văn Khải : "Thủ tướng Võ Văn Kiệt và tôi muốn sửa Hiến pháp theo hướng, trao quyền sở hữu ruộng đất cho nông dân nhưng không thành công, chúng tôi đành phải tìm ra khái niệm, trao 5 quyền cho người sử dụng đất". Trong Đại hội Đảng lần thứ VII, vòng I, nhiều nhà lãnh đạo địa phương đã lên tiếng ủng hộ "đa sở hữu hóa đất đai". Nhưng, ở cấp cao, theo Trưởng ban Biên tập Hiến pháp 1992, ông Nguyễn Đình Lộc : "Không ai có đủ dũng cảm đứng lên đòi bỏ sở hữu toàn dân, vì đó là một vấn đề nhạy cảm, đụng đến chủ nghĩa xã hội. Khi chuẩn bị bài phát biểu về Hiến pháp cho Tổng bí thư Đỗ Mười, tôi có trình bày, nhưng ông Đỗ Mười nghiêng về sở hữu toàn dân. Ông tin vào điều ông Lê Duẩn nói, sở hữu toàn dân là quan hệ sản xuất tiên tiến. Ông Đỗ Mười tin, trước sau gì ta cũng tới đó nên cứ để vậy".

Các nhà làm luật

Luật Đất đai 1993 đã trao cho người dân 5 quyền : sử dụng, chuyển nhượng, thừa kế, thế chấp và cho thuê quyền sử dụng đất. Nhưng, so với Hiến pháp 1992, Luật Đất đai 1993 có một điểm lùi. Hiến pháp ghi : "Nhà nước giao đất cho các tổ chức và cá nhân sử dụng ổn định lâu dài". Trong khi Luật chỉ giao đất cho cá nhân và chỉ giao có thời hạn. Ông Tôn Gia Huyên giải thích : "Thời hạn giao đất thực chất chỉ là ý chí chính trị, là sợi chỉ cuối cùng để phân biệt giữa sở hữu tư nhân và sở hữu Nhà nước". Là ranh giới để trấn an những người vẫn còn tin, Việt Nam tiếp tục đi lên chủ nghĩa xã hội.

Nhưng, cái ranh giới tưởng có giá trị trấn an ấy đã lại rất mù mờ, mù mờ ngay trong đầu chính các nhà lập pháp. Tháng 7/1993, sau bốn buổi thảo luận trên Hội trường về Luật Đất đai, các đại biểu miền Nam đề nghị "giao đất lâu dài" như Hiến pháp 1992, trong khi các đại biểu miền Bắc và miền Trung lại tán thành giao đất có thời hạn ; thậm chí có đại biểu còn đòi rút ngắn thời hạn giao đất xuống còn từ 10-15 năm. Trong tính toán của nhiều người, giao đất có thời hạn nghĩa là sau đó Nhà nước có thể lấy lại để giao cho người khác. Đại biểu Đặng Quốc Tiến, Bắc Thái, nói : "Đất ít, người đông, giao có thời hạn thì sẽ bảo đảm cho công tác điều chỉnh đất đai khi có biến động nhân khẩu". Ông Nguyễn Bá Thanh, khi ấy là Chủ tịch Thành phố Đà Nẵng, đã rất hăng : "Đi nghĩa vụ quân sự 2 năm thì kêu dài, giao đất 20 năm thì bảo ngắn".

Khi Luật Đất đại 1993 được đưa ra sửa đổi, Chính phủ đề nghị nâng thời hạn giao đất nông nghiệp từ 20 năm lên 50 năm. Trong hai ngày 14 và 16/11/1998, nhiều đại biểu cũng đã phản ứng, thậm chí còn có phần gay gắt. Chủ nhiệm Hợp tác xã nông nghiệp Đại Thắng, Đại Lộc (Quảng Nam) ông Trần Văn Mai nói : "Số nông dân chưa có đất đang trông chờ cho hết thời điểm 20 năm, bây giờ đã được 5 năm, còn 15 năm nữa họ sẽ được chia đất. Nếu bây giờ ta tăng thời hạn lên 50 năm sẽ là một sự hụt hẫng lớn của nhân dân với Đảng". Theo cách hiểu của ông Trần Văn Mai : "Hoặc hết hạn 20 năm, hoặc người sử dụng đất chết, chúng ta sẽ thu hồi cấp lại cho những nhân khẩu phát sinh". Nhưng, Bí thư Tỉnh ủy Quảng Trị, ông Nguyễn Đức Hoan đã phát biểu : "Đừng lo cho 20 năm sau không có đất để phân phối lại. Bây giờ ở ta 80% dân số làm nông nghiệp. Không lẽ 20 năm sau cũng 80% ?". Chủ tịch Hội nông dân tỉnh Đồng Tháp ông Trương Minh Thái cho rằng : "Đừng nghĩ chúng ta chỉ có thể điều phối ruộng đất ở nông thôn bằng cách thu hồi rồi chia lại. Chúng ta đã giao cho người dân năm quyền, họ có thể để thừa kế, hoặc sang nhượng cho người chưa có đất".

Đất dân Quyền quan

Năm quyền của người sử dụng đất sau đó được "pháp điển hóa" trong Bộ Luật Dân sự 1995 như các quyền dân sự. Quyền sở hữu, tuy "trá hình" này, vẫn là cơ sở pháp lý để hình thành thị trường địa ốc. Và trong giai đoạn đầu, nhờ tư vấn của World Bank, thị trường đã được điều hành bằng công cụ thuế. Cho dù do thuế suất quá cao, Luật Thuế Chuyển quyền sử dụng đất, ngay lúc ấy, đã khiến nhà đất đóng băng nhưng sử dụng công cụ thuế chính là thừa nhận giá trị các giao dịch dân sự liên quan tới đất đai. Tuy nhiên, chính quyền các cấp có vẻ như không mấy mặn mà với vai trò đứng ngoài. Các giao dịch, đặc biệt là mua bán đất đai đã bị hành chánh hóa : Nhà nước thu hồi đất của người bán rồi giao đất cho người mua. Thay vì thu thuế chuyển quyền, người mua phải đóng tiền sử dụng đất, đặt người có đất trong tình thế phải trả tiền hai lần.

Đỉnh cao của sai lầm về chính sách là Pháp lệnh 14/10/1994 và Nghị định 18, hướng dẫn thi hành Pháp lệnh đó. Theo Nghị định 18, các tổ chức không còn được giao đất có đủ các quyền như Hiến pháp 1992. Những doanh nhân tiên phong như Tăng Minh Phụng, Liên Khui Thìn, Trần Quang Vinh… đã vay hàng ngàn tỷ đồng để mua đất, sau Nghị định 18 phải chuyển những lô đất ấy thành đất thuê và chỉ được thế chấp ngân hàng theo giá trị số tiền thuê đã trả cho nhà nước. Khi bị bắt, cũng nhân danh "đất đai thuộc sở hữu toàn dân", Hội đồng thẩm định do Nhà nước lập ra đã tính, có những mét vuông đất, giá không bằng que kem. Đất biệt thự đường Trần Phú, Vũng Tàu, mà chỉ được Tòa công nhận giá ba-trăm-đồng/m2. Khoản chênh lệch giữa giá thực mua và giá của Tòa được coi là thất thoát để buộc tội các doanh nhân này lừa đảo.

Trong tù, có lúc Minh Phụng nói với Luật sư Nguyễn Minh Tâm : "Xin luật sư hãy nhìn vào mắt em để xem em có phải là người lừa đảo ?". Ngày 12/7/1999, khi nghe Luật sư Tâm nhắc lại câu này Minh Phụng đã bật khóc trước Tòa. Cũng đầu tư vào đất đai cùng một phương thức tuy khác quy mô, nhưng, thái độ của Nhà nước với giá đất đã biến ông Lê Văn Kiểm, Huy Hoàng, thành anh hùng và tử hình ông Tăng Minh Phụng.

Danh chính ngôn thuận

Đầu tháng 12/2011, Chính quyền Đà Nẵng nơi ông Nguyễn Bá Thanh là Bí thư kiêm Chủ tịch Hội đồng Nhân dân đã đề nghị cho tư nhân sở hữu đất đai. Sau 20 năm lãnh đạo một địa phương, có lẽ ông Nguyễn Bá Thanh nhìn thấy, quyền sở hữu trá hình đã đặt đất đai của người dân vào tay chính quyền cấp huyện với quá nhiều rủi ro. Điều 38, Luật Đất đai 2003, nói : Nhà nước chỉ thu hồi đất khi "cá nhân sử dụng đất chết mà không có người thừa kế" (khoản 7). Nhưng, tại khoản 10 cũng của Điều 38, Luật lại mở ra khả năng : Nhà nước thu hồi những phần đất "không được gia hạn khi hết thời hạn". Chính quyền cấp huyện được Luật giao quyền giao đất và thu hồi đất của cá nhân và hộ gia đình. Nếu chính quyền Tiên Lãng áp dụng điều 67, tiếp tục giao đất cho ông Vươn, thì đã không có gì xảy ra, nhưng họ đã đẩy ông vào khoản 10, Điều 38 : Thu hồi đất vì "không được gia hạn" khi thời hạn giao đất của ông đã hết.

Sau "trái bom Đoàn Văn Vươn", chúng ta biết, khu đất đầm mà anh có không phải là đất được nhà nước giao mà là đất do gia đình anh phải lấn biển, khai hoang. Suốt 5 năm "trầm mình dưới nước từ mờ sáng tới tận tối khuya", biết bao lần bị bão biển cuốn phăng để đắp được một bờ kè dài hai cây số, tạo nên bãi bồi màu mỡ và một khu đầm nuôi tôm cá rộng gần 40 hecta. Cũng nơi đây, anh Vươn mất một đứa con gái 8 tuổi vì khi cha mẹ mải làm con gái của anh đã rơi xuống cống. Đừng nói chuyện thu hồi, lẽ ra chính quyền Tiên Lãng phải xấu hổ khi ký quyết định giao cho anh Vươn phần đất của chính anh, phần đất mà anh Vươn đã phải gắn bó suốt 20 năm, đã đổ cả mồ hôi và máu.

Nếu như, quyền sở hữu về đất đai của người dân được công nhận, thì cách khai hoang, lấn biển của gia đình anh Vươn phải được coi như một hình thức thụ đắc ruộng đất mà từ xa xưa cha ông ta đã áp dụng cho người dân để ngày nay Việt Nam liền một dải từ Lạng Sơn đến Mũi Cà Mau. Nếu như quyền sở hữu về đất đai của người dân được công nhận, Chính quyền không thể hành chính hóa các giao dịch dân sự liên quan đến đất đai. Các đại gia không thể thậm thụt với đám cường hào thu hồi những mảnh đất của dân mà họ mua không được.

Nhưng đó là câu chuyện có thể được thảo luận trong quá trình sửa đổi Hiến pháp. Người dân đang dõi theo thái độ của Chính phủ, của Ủy ban Thường vụ Quốc hội trước trường hợp Đoàn Văn Vươn.

Theo cách giải thích của Giám đốc Công an Hải Phòng Đỗ Hữu Ca thì đất ông Vươn nằm trong vùng quy hoạch xây dựng một sân bay quốc tế. Nếu thu hồi bây giờ hoặc chuyển thành thuê thì mai này nhà nước không phải bồi thường cho ông Vươn. Đỗ Hữu Ca nói : "Với công trình đặc biệt quan trọng như thế thì đền bù sẽ rất lớn. Ông Vươn cố giữ lại như thế để lấy đền bù khi dự án được triển khai". Có thể Đỗ Hữu Ca là một công chức mẫn cán chứ không phải là "cụ Bá". Nhưng, lo quyền lợi của nhà nước sao không tính quyền lợi của dân, không tính máu và mồ hôi 20 năm của gia đình anh Vươn. Chắc Đỗ Hữu Ca không nghĩ, anh em, bà con ông và chỉ vài năm nữa chính ông cũng là dân.

Đỗ Hữu Ca có lẽ không nhớ chuyện anh rể của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng, sáng 17/4/2009, bị "áp giải ra khỏi hiện trường" khi chính quyền huyện Bến Cát, tỉnh Bình Dương tiến hành cưỡng chế thu hồi hơn 185 hecta cao su của ông để làm khu công nghiệp. Ông đã không đồng ý cho giải tỏa, mặc dù, 185 hecta cao su này ông có được nhàn hạ hơn so với công sức khai hoang, lấn sóng của anh Vươn và mức đền bù thì cao hơn gấp 20 lần giá vốn. Nhắc lại câu chuyện này để thấy, bất luận là ai, khi phải đối diện với tấc đất của mình thì mới thấy của đau, con xót.

Dù sao thì hành động chống người thi hành công vụ của anh Đoàn Văn Vươn cũng phải được đưa ra xét xử. Nhưng, thông điệp mà các địa phương chờ đợi không phải là những năm tù cho anh mà là thái độ của nhà nước với chính quyền Tiên Lãng. Từ năm 2013, ruộng đất của nông dân bắt đầu lần lượt hết hạn giao đất. Nếu như quyết định của Chủ tịch Tiên Lãng Lê Văn Hiền không bị coi là sai, hơn 500 chủ tịch huyện trên cả nước có thể noi gương thu hồi đất đáo hạn của nông dân để… giao, thì không biết điều gì sẽ xảy ra. Đừng chậm trễ và đừng để "quả bom Đoàn Văn Vươn" lại nổ.

Huy Đức

Nguồn : Osinhuyduc, 10/01/2020

Nhà thờ Bùi Chu rõ ràng đã xuống cấp rất nghiêm trọng ; thánh đường không còn đủ an toàn để che chở giáo dân hành lễ bên trong. Nhưng, trong khuôn viên mênh mông của Tòa Giáo phận, chỉ có Nhà thờ chánh tòa xây từ 1885 này là có giá trị di sản (cho dù có được nhà nước công nhận hay không). Các khối bê tông khác, bao gồm cả Chủng viện đều được xây cất rất nặng nề.

Cho dù nhu cầu tín ngưỡng cũng cấp thiết như nhu cầu bảo tồn di sản. Nhưng, vẫn mong các cha thận trọng khi chạm tay vào một biểu tượng mang tính lịch sử, đánh dấu kỷ nguyên công giáo xuất hiện trên mảnh đất này.

Tòa nhà chắc chắn chỉ còn giữ được một phần. Nhưng đấy là phần "rường cột" nhất. Một phần mặt trước cũng có thể tháo dỡ. Mái và trần cũng có thể tháo dỡ. Nhưng hai hàng cột chắc như lim (hình 5) mà thay thì có thế gỗ sưa vào cũng chỉ làm mất đi giá trị.

Hãy nhìn những cột gỗ đen trũi đứng vững trên trụ đá chạm trổ tinh tế và nền gạch men mát rượi, từng đỡ biết bao bàn chân trong suốt hơn 130 năm qua (hình 6). Hãy nhìn chân móng của hai tòa tháp... Liệu rồi có thứ bê tông cốt thép nào vững chãi và để lại nhiều cảm xúc như thế…

Chúa ở trong lòng các người. Xin các cha hãy dặn các chân chiên nhẫn nại ; đợi tìm một giải pháp mới để tu sửa công trình vô giá này. Một giải pháp vừa có tính kế thừa di sản vừa có sự tham gia của những tiến bộ về vật tư, kỹ thuật... để nhà thờ Bùi Chu không bị tức tưởi hạ giải toàn phần. Để giáo phận vừa có một nơi đàng hoàng cho giáo dân hành lễ, vừa chứng tỏ sự xứng đáng được giữ lại những gì mà các thánh tử đạo đã mang tới Bùi Chu.

Trưởng đoàn đàm phán BTA (Việt - Mỹ) Nguyễn Đình Lương và nhà báo Quốc Phong.

Trong thời đại buôn thần bán thánh này, tôi vẫn tin các tu sĩ công giáo ít bị ảnh hưởng bởi thời cuộc, cả sự xuống cấp về đạo đức lẫn khả năng cảm thụ văn hóa, hơn.

Huy Đức

Nguồn : fcaebook : osinhuyduc, 20/12/2019

 

Bình thường hóa, kết thúc 10 năm chiến tranh Biên giới là cần thiết. Nhưng, đó phải là công việc giữa hai quốc gia (bằng các đại diện chính danh của hai nhà nước). Mơ hồ về Trung Quốc, tưởng những kẻ nuôi tham vọng Đại Hán này vẫn còn coi trọng "Ý thức hệ" là nguyên nhân sâu xa dẫn tới sai lầm ngớ ngẩn khi đề xuất "giải pháp đỏ" (làm ngay chính Hun Sen cũng giận dữ) ; khi nhanh nhảu xỏ chân vào 16 gông vàng...

Ngày 9/11/1993 tại Đại lễ đường nhân dân Bắc Kinh, Chủ tịch nước Trung Quốc Giang Trạch Dân tổ chức lễ đón, chào mừng Chủ tịch nước Việt Nam Lê Đức Anh

[Hãy nghe Lê Đức Anh nói với Giang Trạch Dân trong lần gặp đầu tiên : "Bây giờ Trung Quốc hơn một tỷ dân, đang tiến lên chủ nghĩa xã hội dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản, đó là viện trợ to lớn nhất, không thể đánh giá hết được..."]

Hơn mười năm sau đó, Bắc Kinh để yên Biển Đông, vừa vuốt ve trong các cuộc gặp cấp cao, vừa du côn trong quá trình phân giới cắm mốc ; sau khi có được phần hơn ở 1509, Thác Bản Giốc, Điểm Nối Ray, Bãi Tục Lãm... chúng bắt đâu gây hấn ở Biển Đông (2006), xây căn cứ Gạc Ma và giờ đây là làm trò "xã hội đen" ở Tư Chính.

Huy Đức

Nguồn : fb Osinhuyduc, 12/08/2019

PS : Thành Đô chỉ bàn giải pháp chính trị cho CPC và bình thường hóa Trung Quốc - Việt Nam trên nền ý thức hệ chứ không bàn gì khác (tôi viết thêm vì có nhiều suy diễn không căn cứ).

*****************

Phút gặp riêng giữa Đại tướng Lê Đức Anh và ông Giang Trạch Dân

VietnamNet, 24/04/2019

Đại tướng Lê Đức Anh viết trong hồi ký : Trước khi hội đàm, có ít phút gặp riêng giữa Tổng bí thư Giang Trạch Dân và tôi. Đồng chí Giang Trạch Dân nêu một vấn đề khá "hóc búa".

Tổng bí thư Đảng Cộng sản Trung Quốc, Chủ tịch nước Cộng hòa nhân dân Trung Hoa Giang Trạch Dân tiếp Đại tướng Lê Đức Anh - ủy viên Thường vụ Bộ Chính trị Đảng Cộng sản Việt Nam tại Bắc Kinh, Trung Quốc tháng 7/1991. Ảnh tư liệu

VietNamNet giới thiệu các trích đoạn của chương 11 : "Tham gia lãnh đạo thực hiện công cuộc đổi mới đất nước, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa" trong hồi ký "Cuộc đời và sự nghiệp cách mạng" của Đại tướng Lê Đức Anh.

--------------------

...Cuối tháng 7/1991, Bộ Chính trị cử tôi làm phái viên của Bộ Chính trị sang bàn bạc những vấn đề cụ thể về việc bình thường hóa quan hệ hai nước. Cùng đi với tôi có đồng chí Hồng Hà, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Đối ngoại Trung ương. Sáng ngày 28/7, chúng tôi bắt đầu khởi hành. Trên đường đi Bắc Kinh, chúng tôi dừng chân ở Nam Ninh, thủ phủ khu tự trị dân tộc Choang, tỉnh Quảng Tây...

...Sau khi ăn cơm trưa ở Quảng Tây, chúng tôi đi máy bay lên Bắc Kinh. Ra sân bay Bắc Kinh đón chúng tôi có đồng chí Chu Lương, ủy viên Trung ương Đảng, Trưởng Ban Đối ngoại Trung ương Trung Quốc, nữ đồng chí Chu Sĩ Cầm, Cục trưởng Cục 2 Châu Á và một số cán bộ Ban Đối ngoại. Đồng chí Chu Lương chủ yếu giới thiệu về cải cách kinh tế của Trung Quốc những năm vừa qua. 

Sáng hôm sau (29/7) từ 9 giờ đến 12 giờ, đồng chí Kiều Thạch, Ủy viên Thường vụ Bộ Chính trị Đảng Cộng sản Trung Quốc làm việc với chúng tôi tại Đại lễ đường. Cùng dự, về phía Trung Quốc còn có các đồng chí : Chu Lương và Chu Thiện Khanh, Trưởng và Phó Trưởng Ban Đối ngoại Trung ương ; Chu Sĩ Cầm, Trịnh Quốc Tài là Cục trưởng và Phó Cục trưởng Cục 2 Châu Á, Ban Đối ngoại ; Trương Đức Duy, Đại sứ Trung Quốc tại Việt Nam ; Từ Đôn Tín, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao. Cuộc hội đàm này để chuẩn bị cho cuộc hội kiến chính thức với Tổng bí thư Giang Trạch Dân sau đó.

Sáng ngày 30/7, đồng chí Chu Thiện Khanh và một số cán bộ Ban Đối ngoại Trung Quốc đưa chúng tôi tới thăm xã Tứ Quý Thanh (tức bốn mùa xanh) ở ngoại ô Bắc Kinh. Buổi chiều, Thủ tướng Lý Bằng tiếp đoàn chúng tôi tại Tử Quang Cáo trong Trung Nam Hải.

Cuộc hội kiến chính thức diễn ra tại Trung Nam Hải vào buổi chiều ngày 31/7/1991, phía Trung Quốc do Tổng bí thư Đảng Cộng sản Trung Quốc kiêm Chủ tịch nước Cộng hòa nhân dân Trung Hoa Giang Trạch Dân làm trưởng đoàn. Trước khi hội đàm, có ít phút gặp riêng giữa Tổng bí thư Giang Trạch Dân và tôi, có hai phiên dịch của hai Ban Đối ngoại Trung ương Việt Nam và Trung Quốc. Đồng chí Giang Trạch Dân nêu một vấn đề khá "hóc búa" :

- Tới đây lãnh đạo cấp cao hai nước gặp nhau sẽ mở lại trang sử tốt đẹp quan hệ Trung - Việt. Nhưng có một vấn đề quan trọng phải bàn riêng, vì ra họp chung khó nói. Tôi ở địa phương mới lên làm Tổng bí thư. Trước chưa biết, nhưng nay nghiên cứu lịch sử mới biết Nam Sa (tức Trường Sa) là của Trung Quốc.

Nghe vậy tôi liền nói :

- Tôi cũng như đồng chí, tôi ở chiến trường mới về Trung ương, có dịp nghiên cứu lịch sử, địa lý và pháp lý thì thấy Hoàng Sa và Trường Sa là thuộc lãnh thổ Việt Nam. Bây giờ chúng ta nên cử các cơ quan chức năng nghiên cứu và xác định cụ thể.

Nghe vậy, đồng chí Giang Trạch Dân không nói gì nữa, chỉ cười thôi. Rồi ông bảo :

- Tới giờ rồi, mời đồng chí ra hội đàm !

Nói chung cuộc hội đàm đạt kết quả tốt, mọi vấn đề đặt ra đều được hai bên thỏa thuận, nhất trí. Trung Quốc cũng thấy rằng quan hệ hữu nghị với Việt Nam để phát triển là một nhu cầu của cải cách, mở cửa của họ. Họ đang có nhu cầu phát triển, ta cũng có nhu cầu bình thường hóa quan hệ để ổn định và phát triển.

Tôi còn nhớ một số đoạn trong lời phát biểu của hai trưởng đoàn tại cuộc hội đàm này. Đồng chí Tổng bí thư Giang Trạch Dân đứng dậy trịnh trọng nói :

- Tôi nhiệt liệt hoan nghênh đồng chí Lê Đức Anh và đồng chí Hồng Hà. Hôm nay, được dịp quen biết đồng chí Lê Đức Anh - phái viên đặc biệt của Việt Nam, chúng tôi rất phấn khởi. Đồng chí đã hội đàm rất tốt với đồng chí Kiều Thạch và đồng chí Lý Bằng. Một giờ sáng nay, tôi mới ở địa phương về đến Bắc Kinh. Theo tập quán của chúng tôi, xin mời đồng chí nói trước

Tôi đứng lên nói :

- Tôi rất phấn khởi được gặp đồng chí Tổng bí thư - Chủ tịch nước. Tôi biết đồng chí rất bận, nhưng vẫn dành thì giờ tiếp chúng tôi. Cảm ơn đồng chí. Chúng tôi rất phấn khởi thấy được thành tựu 10 năm cải cách của các đồng chí. Điều đó cổ vũ rất lớn đối với Đảng và nhân dân Việt Nam chúng tôi. Về công việc, chúng tôi đã thông báo kết quả Đại hội 7. Hôm qua, tôi đã nêu tất cả những ý này với đồng chí Kiều Thạch và đồng chí Lý Bằng. Hôm nay, gặp đồng chí Tổng bí thư, xin đề nghị đồng chí cho ý kiến về việc đoàn cấp cao Đảng và Nhà nước Việt Nam do đồng chí Tổng bí thư Đỗ Mười dẫn đầu sang thăm chính thức Trung Quốc sẽ được thực hiện trong năm 1991 này.

Từ nay đến khi có cuộc gặp cấp cao đó, đề nghị đồng chí Tổng bí thư chỉ đạo các ban gặp nhau trao đổi kinh nghiệm xây dựng Đảng, kinh nghiệm lãnh đạo xây dựng chủ nghĩa xã hội. Trước hết, chúng tôi mời đoàn Ban Đối ngoại Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc sang làm việc với Ban Đối ngoại Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam. Chúng tôi đề nghị các đoàn thể, các hội hữu nghị Việt - Trung và Trung - Việt trao đổi kinh nghiệm, tăng cường hiểu biết lẫn nhau. Tôi có mấy ý kiến như thế, mong đồng chí cho ý kiến.

Đồng chí Giang Trạch Dân nói :

- Hôm qua tôi đã đọc thư đồng chí Đỗ Mười gửi cho chúng tôi. Hôm nay tôi xin nói thẳng thắn. Sáng nay tôi gặp đồng chí Lý Bằng, đồng chí Kiều Thạch và nhiều đồng chí ủy viên Thường vụ Bộ Chính trị khác, chúng tôi đã bàn với nhau và chúng tôi hoan nghênh đoàn đại biểu cấp cao Đảng và Nhà nước Việt Nam do đồng chí Đỗ Mười dẫn đầu sang thăm chính thức Trung Quốc năm nay. Tôi rất đồng ý với ý kiến của đồng chí Lê Đức Anh, các cơ quan của hai Đảng qua lại trao đổi ý kiến với nhau. Ban Đối ngoại Trung Quốc sang thăm Việt Nam trước. Hôm qua đồng chí Lý Bằng đã trao đổi ý kiến với các đồng chí rất tốt. Ý kiến chúng ta nhất trí với nhau. Tình hình thế giới bây giờ rất phức tạp. Tôi biết đồng chí Lê Đức Anh hiểu biết hơn tôi về quân sự. Đồng chí là Bộ trưởng Quốc phòng, tôi là Chủ tịch Quân ủy Trung ương... Tôi giữ chức Tổng bí thư từ ngày 24/6/1989, từ đó đến nay, tôi không ngờ tình hình Đông Âu biến động và Liên Xô rối ren đến như vậy.

Chúng ta là những người cộng sản, phải thực sự cầu thị. Hiện nay chủ nghĩa xã hội đang thoái trào. Tình hình ngày nay khác tình hình khi nước chúng tôi giải phóng và khi nước các đồng chí được giải phóng. Nhưng chúng ta là những nước xã hội chủ nghĩa, chúng ta phải khẳng định chủ nghĩa xã hội sẽ thắng lợi. Chúng ta phải thấy đây là quá trình đấu tranh hết sức gian khổ. Cho nên chúng ta là hai nước láng giềng, hai Đảng Cộng sản cầm quyền, không có lý do gì không xây dựng quan hệ láng giềng hữu hảo với nhau.

Từ sự đột biến ở Đông Âu và qua 25 tháng tôi công tác ở Trung ương, tôi nhận thức được rằng kiên trì chủ nghĩa xã hội là rất quan trọng. Các nước phương Tây lúc nào cũng muốn xóa bỏ chủ nghĩa xã hội khỏi trái đất này. Đảng Cộng sản Trung Quốc lãnh đạo nhân dân Trung Quốc đánh đổ chính quyền Quốc dân Đảng, giành chính quyền. Chúng tôi xây dựng đất nước, không bao lâu, chúng tôi phải chống Mỹ viện Triều. Cho nên phương Tây, nhất là Mỹ qua hai lần đọ sức bằng phương thức chiến tranh, chúng không xóa được chủ nghĩa xã hội của chúng ta. Họ dùng biện pháp "diễn biến hòa bình" của Ngoại trưởng Mỹ Dulles (Đalét), để đối phó với chủ nghĩa xã hội, đối phó với bức màn sắt - như Nixon đã viết cuốn 1999 - chiến thắng không cần chiến tranh...

Đối với âm mưu lật đổ, chúng có pháp bảo : dùng chế độ đa đảng để lật đổ Đảng Cộng sản. Chúng tôi rất cảnh giác chế độ đa đảng. Về mặt này chúng tôi kiên quyết chống hoạt động đa đảng. Quả thật như thế, Yeltsin (Enxin) vừa lên làm Tổng thống Cộng hòa Liên bang Nga liền thủ tiêu các cơ sở đảng ở cơ quan, xí nghiệp. Yeltsin đã từng là ủy viên dự khuyết Bộ Chính trị Đảng Cộng sản Liên Xô.

Nghe tin này, như người Trung Quốc nói "Xúc mục kinh tâm" - Những điều trông thấy khiến ta giật mình. Hiện nay các nước phương Tây muốn dùng chiêu bài dân chủ, tự do, nhân quyền để thực hiện "diễn biến hòa bình". Mỗi năm chúng tôi triệu tập Đại hội đại biểu nhân dân toàn quốc một lần. Tôi đã dự hội nghị đó hai lần. Quan điểm của tôi là, Đại hội đại biểu nhân dân là của dân, không đi theo con đường nghị viện kiểu phương Tây. Chúng tôi cũng có tám đảng nhưng dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Trung Quốc, không cho phép có đảng đối lập... Chúng tôi bây giờ hết sức cảnh giác với tư tưởng luân phiên nắm chính quyền. Điều đáng sợ không phải là có tồn tại hay không tồn tại vấn đề đó mà là ở chỗ Đảng có kiên quyết chống tư tưởng đó, có cảnh giác với âm mưu đó hay không. Nếu biết cảnh giác, có biện pháp, thì không sợ gì cả...

Tôi nhận thức được quân đội nhân dân phải tuyệt đối đặt dưới sự lãnh đạo của Đảng. Quân đội là cây súng, hình thái ý thức là cây bút. Với tư cách quân đội, đồng chí Lê Đức Anh lâu năm hơn tôi. Tôi vừa đi hơn 20 tỉnh và thành phố trong tổng số 30 tỉnh, thành. Tôi đã đi 18 quân khu. Trước đây tôi chưa được bầu làm Chủ tịch Quân ủy Trung ương. Sau khi được bầu tôi thường xuyên đi thăm các quân khu. Đồng chí Lê Đức Anh hiểu tầm quan trọng của cây súng hơn tôi. Cây bút cũng rất quan trọng.

Về tuyên truyền quả thật phải không ngừng cải tiến phương pháp tuyên truyền. Mục đích của tuyên truyền là đi sâu vào lòng người. Nếu ta chỉ theo cách cũ cứng nhắc là không được. Tuyên truyền phải sống động, hoạt bát, không thế sẽ không có kết quả tốt. Về phương thức, về công tác tư tưởng, phải tính đến sự phát triển của khoa học kỹ thuật. Hiện nay ti vi rất phổ biến ở thành phố. Hằng ngày dân chúng cứ nghe, nhìn, rồi qua tai, mắt, nếu chúng ta không có năng lực phân tích thì dân chúng sẽ hấp thụ những điều dở...

Tài trợ

Chúng ta chống tư sản không chỉ chống văn hóa màu vàng. Phải chống cả tự do hóa tư sản. Đứng về góc độ phiên dịch chắc khó diễn đạt hết hàm ý của nội dung này. Nội dung chống này bao gồm việc chống lại tất cả những tư tưởng chống chủ nghĩa cộng sản, chống chủ nghĩa xã hội, chống những sự thối tha đồi trụy của tư sản.

Còn đối với những kỹ thuật tiên tiến, cách quản lý khoa học, văn hóa ưu tú của tư sản chúng ta lại phải học tập. Chúng tôi có chuyển hướng cải cách mở cửa, khuyến khích nước ngoài đầu tư nhưng phải tôn trọng pháp luật... Trên đây tôi đã giới thiệu tóm tắt nhận thức của cá nhân. Tôi tin rằng chuyến đi thăm của đồng chí thúc đẩy việc tiến tới bình thường hóa quan hệ hai Đảng, hai nước. Qua đồng chí, xin gửi lời thăm tốt đẹp tới đồng chí Tổng bí thư Đỗ Mười, các đồng chí Nguyễn Văn Linh, Phạm Văn Đồng và các đồng chí lãnh đạo khác của Đảng Cộng sản Việt Nam. Tôi rất phấn khởi được gặp đồng chí. Hôm nay là bước mở đầu tốt đẹp của chúng ta.

Cuộc đàm đạo được nối tiếp trong buổi chiêu đãi ngay tối hôm đó tại Trung Nam Hải. Đồng chí Giang Trạch Dân nói tiếp :

- Fucik (Phu xích) viết trong tác phẩm Viết dưới giá treo cổ có một câu nói tôi mãi mãi không quên : "Nhân dân ơi ! Tôi yêu nhân dân, nhưng nhân dân đừng quên cảnh giác !". Ý này rất hay, chúng ta phải luôn luôn cảnh giác. Tôi hiểu rằng kinh nghiệm của đồng chí Lê Đức Anh rất phong phú. Các nước phương Tây bắt đầu tính toán đến vấn đề rất nghiêm trọng đối với chúng ta là vấn đề giáo dục thanh niên. Thanh niên dễ tiếp thu văn minh phương Tây. Tiếp thu kỹ thuật, kinh nghiệm quản lý của phương Tây, chúng ta không phản đối. Tôi thường xuyên có quan điểm tiếp thu những văn hóa ưu tú phương Tây. Nhưng phải làm cho thanh niên thấy nhân dân ta đã từng bị áp bức của các cường quốc...

Bắt đầu từ năm nay, chương trình giáo dục cấp I của chúng tôi có phần giáo dục tình hình đất nước, có phần lịch sử cận đại, vì thế hệ chúng tôi sớm muộn cũng đi gặp Các Mác, nên chính quyền sau này rơi vào tay ai không thể không suy nghĩ. Tôi xin nói thẳng với đồng chí và nói nhiều vì lần đầu gặp đồng chí nhưng cảm thấy như người bạn lâu năm.

Tôi nói :

- Khi ở chiến trường, tôi thấy rõ sự giúp đỡ của Trung Quốc. Tất nhiên có cả Liên Xô. Sự giúp đỡ của Trung Quốc cụ thể, thiết thực như : súng B40, lương khô, mũ cối, giày, dép, quần áo, thuốc xoa chống muỗi, chống vắt, v.v., rồi giúp cả tiền chuyển vào chiến trường để mua gạo... Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, các đồng chí đã viện trợ toàn diện cho Việt Nam.

- Đó là việc cần làm - Đồng chí Giang Trạch Dân nói.

- Bây giờ Trung Quốc hơn một tỷ dân, đang tiến lên chủ nghĩa xã hội dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản, đó là viện trợ to lớn nhất, không thể đánh giá hết được - Tôi nói.

- Tôi nghe thông báo về Đại hội 7, thấy các đồng chí kiên trì con đường xã hội chủ nghĩa, kiên trì chủ nghĩa Mác - Lênin, tự đáy lòng tôi thấy rất phấn khởi - Đồng chí Giang Trạch Dân nói.

- Về quốc tế, đồng chí nói gọn, đủ, tôi rất phấn khởi trước lập trường quan điểm của đồng chí, điều đó làm tăng niềm tin ở tương lai xã hội chủ nghĩa đối với chúng tôi. Trong thời điểm này, Trung Quốc đóng vai trò cực kỳ to lớn trước sự tồn vong, còn hay mất của chủ nghĩa xã hội, của phong trào độc lập dân tộc trên thế giới. Đó là nhận thức sâu sắc của chúng tôi. Về phía Việt Nam, chúng tôi kiên trì con đường xã hội chủ nghĩa. Tất nhiên không cần lập mặt trận chống ai, nhưng Trung Quốc ổn định, vững, là niềm cổ vũ lớn cho phong trào cộng sản quốc tế - Tôi nói.

- Quan hệ quốc tế với quốc gia, chúng tôi theo năm nguyên tắc chung sống hòa bình, mấu chốt nhất là không can thiệp vào nội bộ của nhau. Còn giải quyết quan hệ Đảng với Đảng, chúng tôi theo bốn nguyên tắc, mấu chốt cũng là không can thiệp vào nội bộ nhau. Người ta ai cũng mong muốn người trong họ hàng của mình tốt lên. Láng giềng cũng muốn láng giềng của mình tốt hơn. Như tôi đã nói, trước tình hình quốc tế hiện nay, chủ nghĩa xã hội đang thoái trào, những nhà nước do Đảng Cộng sản cầm quyền không còn bao nhiêu, nên tôi hết sức tán thưởng đường lối Đại hội 7 của Việt Nam... Đối với chúng ta phải kiên trì sự lãnh đạo của Đảng. Trong kinh tế, sở hữu nhiều thành phần nhưng phải lấy công hữu làm cơ sở. Đó là những điều tâm huyết của tôi. Lần đầu tiên được gặp đồng chí, tôi rất thú vị - Đồng chí Giang Trạch Dân nói.

- Lần đầu tiên được gặp đồng chí Tổng bí thư Giang Trạch Dân, tôi thấy rất thân tình. Những lời từ đáy lòng đồng chí nói ra được thể hiện cụ thể ở những nơi tôi đến tham quan : xã Tứ Quý Thanh, công ty gang thép Thủ Đô,... - Tôi nói.

- Đồng chí lớn tuổi hơn tôi, làm việc lâu năm hơn tôi, kinh nghiệm phong phú hơn tôi - Đồng chí Giang Trạch Dân nói.

- Chúng tôi ở nước nhỏ, tầm nhìn hạn chế trong phạm vi độc lập dân tộc và chủ quyền quốc gia - Tôi khiêm tốn nói.

Đồng chí Giang Trạch Dân cười, vui vẻ nói :

- Trung Quốc có câu nói "Con chim chích tuy nhỏ, nhưng gan mật đều có". Tôi chủ trương bố trí cho cán bộ công tác cơ sở rồi mới điều lên trên, như vậy mới tốt... Chúng tôi phải quyết tâm phát triển kinh tế. Nhưng điều đó hoàn toàn không phải do một mình chúng tôi quyết định được. Chúng tôi phải hết sức cố gắng. Trời không chiều ý người nên chúng ta phải chuẩn bị đầy đủ mọi mặt, như thế tốt hơn chỉ nghĩ tới một mặt.

Tối hôm nay, tôi rất phấn khởi được làm quen và được tâm sự nhiều với đồng chí, một lần lạ, lần sau quen. Chuyến đi của đồng chí là một chuyến đi tốt, "bon voyage" - Đồng chí Giang Trạch Dân nói tiếng Pháp.

Chúng tôi trở về Việt Nam. Ngày 3/8/1991, tại cuộc họp Bộ Chính trị, sau khi tôi báo cáo kết quả chuyến đi Trung Quốc, các thành viên dự họp phát biểu sôi nổi và thống nhất đánh giá chuyến đi đạt kết quả tốt và nhất trí mấy việc cần làm là :

- Thông báo kết quả chuyến đi này với Lào và Campuchia. Thông báo về chuyến đi trong nội bộ Đảng và báo cáo với Quốc hội.

- Triển khai các công việc cần thiết trước mắt, nhất là các cơ quan chức năng như Bộ Ngoại giao, Ban Đối ngoại Trung ương và Thủ tướng Chính phủ để xúc tiến các bước trong tiến trình thực hiện bình thường hóa quan hệ Việt - Trung.

Tiếp đó là những cuộc tiếp xúc, trao đổi giữa hai Ban Đối ngoại Trung ương của hai Đảng, giữa Bộ Ngoại giao hai nước và giữa Bộ trưởng Ngoại giao Việt Nam Nguyễn Mạnh Cầm với Đại sứ Trung Quốc Trương Đức Duy.

Tháng 11/1991, nhận lời mời của Tổng bí thư Đảng Cộng sản Trung Quốc Giang Trạch Dân và Thủ tướng Quốc vụ Viện Trung Quốc Lý Bằng, Đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam do Tổng bí thư Đỗ Mười và Thủ tướng Võ Văn Kiệt dẫn đầu sang thăm chính thức Trung Quốc từ ngày 5 đến 10. Sau lễ đón tiếp và hội đàm, hai bên ra Thông cáo chung và ký Hiệp định chính thức bình thường hóa quan hệ giữa hai nước Trung - Việt trên cơ sở năm nguyên tắc chung sống hòa bình, đồng thời ký kết quan hệ bình thường giữa hai Đảng, mở đầu trang sử mới trong quan hệ giữa hai Đảng, hai nước sau hơn 10 năm trắc trở.

Năm 1988, trong chuyến thị sát tại quần đảo Trường Sa, Đại tướng Lê Đức Anh, Bộ trưởng Quốc phòng đã ....

Đại tướng Lê Đức Anh

******************

Lời hứa của tướng Lê Đức Anh ở Trường Sa lớn

VietnamNet, 07/05/1988

Năm 1988, trong chuyến thị sát tại quần đảo Trường Sa, Đại tướng Lê Đức Anh, Bộ trưởng Quốc phòng đã dự lễ kỷ niệm 33 năm ngày truyền thống của Quân chủng Hải quân Việt Nam (7/5/1955-7/5/1988) do Quân chủng Hải quân tổ chức tại đảo Trường Sa lớn. Đại tướng đã có bài phát biểu quan trọng :

"Cùng với các lực lượng, các đơn vị của Hải quân nhân dân Việt Nam, hôm nay, Bộ Tư lệnh Quân chủng Hải quân tổ chức mít tinh kỷ niệm lần thứ 33 ngày truyền thống vinh quang của Quân chủng (7/5/1955-7/5/1988) trên quần đảo Trường Sa, mảnh đất thiêng liêng của Tổ quốc Việt Nam.

Thay mặt Bộ Quốc phòng, tôi chuyển tới các đồng chí cán bộ, chiến sĩ Hải quân nhân dân lời chúc sức khỏe.

Hải quân ta ra đời trong hoàn cảnh khó khăn về nhiều mặt, vượt qua mọi khó khăn, thử thách bằng sức lao động thông minh và sáng tạo, từ những chiếc thuyền gỗ có gắn máy mà đi lên, Hải quân ta đã tích cực trên các mặt trận chiến đấu, sẵn sàng chiến đấu, xây dựng lực lượng, bảo vệ lãnh thổ, lãnh hải thiêng liêng của Tổ quốc Việt Nam và làm nhiệm vụ quốc tế.

Đại tướng Lê Đức Anh, Bộ trưởng Quốc phòng đã dự lễ kỷ niệm 33 năm ngày truyền thống của Quân chủng Hải quân Việt Nam (7/5/1955-7/5/1988) do Quân chủng Hải quân tổ chức tại đảo Trường Sa lớn.

Từ những ngày đầu của cuộc chiến tranh phá hoại của đế quốc Mỹ ở miền Bắc, Hải quân nhân dân ta đã nêu cao tinh thần cách mạng tiến công, ý chí quyết chiến, quyết thắng và đã lập nhiều chiến công oanh liệt. Ngoài nhiệm vụ bảo vệ ven biển miền Bắc, Hải quân nhân dân ta còn có nhiệm vụ cấp thiết và quan trọng là đưa cán bộ, súng đạn vào miền Nam bằng loại tàu đi biển do Hải quân tự thiết kế. Loại tàu nhỏ này đã vượt biển khơi đi qua vùng biển dưới sự kiểm soát của không quân và hải quân thuộc Hạm đội 7 của Mỹ, của hạm đội tuần tiễu của quân đội ngụy Sài Gòn.

Nhưng Hải quân nhân dân ta vừa làm nhiệm vụ bảo vệ ven biển miền Bắc, chống lại sự phong tỏa của địch, đồng thời vận chuyển được hàng vạn tấn hàng hóa, vũ khí, đạn dược và hàng ngàn cán bộ, chiến sĩ chi viện cho chiến trường miền Nam, góp phần xứng đáng giành thắng lợi trọn vẹn trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước vĩ đại của dân tộc ta.

Nhân dịp kỉ niệm ngày truyền thống của Quân chủng, tôi nhắc lại điều đó để nói lên tinh thần dũng cảm và sự thông minh sáng tạo của cán bộ Hải quân ta trong thời kỳ đánh Mỹ. Đó là sự thông minh và dũng cảm tuyệt vời, nó được nối tiếp mãi cho đến ngày nay và mãi mãi đến các thế hệ mai sau. Thông minh dũng cảm là sức mạnh. Niềm tin là sức mạnh. Đoàn kết dân tộc, đoàn kết quốc tế là sức mạnh.

Mở đầu thời kỳ đánh Mỹ để giải phóng miền Nam, thống nhất Tổ quốc, trước một tên đầu sỏ hùng mạnh nhất của chủ nghĩa đế quốc ; Đảng ta đã có một vũ khí cực mạnh, đó là niềm tin, niềm tin ở chính nghĩa độc lập tự do, niềm tin ở sức mạnh của nhân dân khi đã quyết tâm thì sẽ sáng tạo muôn vàn cách đấu tranh để giành độc lập tự do cho Tổ quốc.

Chính niềm tin sắt đá đó đã động viên và đoàn kết toàn dân tộc nhất tề đứng dậy đấu tranh với đế quốc cực mạnh và đã từng bước thu hút sự chú ý và sự ủng hộ của loài người tiến bộ trên thế giới, kể cả nhân dân Mỹ. Sự ủng hộ của bạn bè trên thế giới đã góp phần quan trọng giành thắng lợi trong sự nghiệp chống Mỹ, cứu nước của nhân dân ta.

Đoàn kết dân tộc, đoàn kết với bạn bè quốc tế, đó là sức mạnh, đó là đại nghĩa, đó là lẽ sống của cách mạng Việt Nam, của nhân dân Việt Nam.

Với mối quan hệ giữa ta và Trung Quốc : Trong những năm 50 và những năm 60 quan hệ giữa Việt Nam và Trung Quốc đối với cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước của nhân dân ta trong những năm từ 1965 đến 1970 là rất to lớn và hiệu quả. Nhân dân Việt Nam vô cùng biết ơn sự giúp đỡ to lớn đó của nhân dân Trung Quốc đã dành cho mình.

Mặt khác, thắng lợi của chúng ta cũng đã góp phần đáng kể phá vỡ sự bao vây của đế quốc Mỹ đối với nước Cộng hòa nhân dân Trung Hoa.

Năm 1976, Đoàn đại biểu cao cấp của Đảng và Nhà nước ta đi thăm và cảm ơn các nước và bầu bạn trên thế giới đã ủng hộ và giúp đỡ Việt Nam đánh thắng đế quốc Mỹ. Tới Trung Quốc, các đồng chí lãnh đạo của Đảng ta đã cảm ơn sự giúp đỡ to lớn của Trung Quốc đối với sự nghiệp chống Mỹ của nhân dân Việt Nam, thì người lãnh đạo cao nhất của Trung Quốc lúc bấy giờ đã nói : Trung Quốc cảm ơn Việt Nam, chính nhờ Việt Nam chống Mỹ mà Tổng thống Mỹ đã phải thân hành đến Trung Quốc để cầu thân với Trung Quốc".

Nói tóm lại cả hai nước đã giúp đỡ lẫn nhau trên nhiều lĩnh vực, với tinh thần anh em sâu đậm. Chúng ta đinh ninh rằng tình sâu nghĩa nặng đó sẽ kéo dài mãi mãi và nhất định nó sẽ xóa nhòa, đi đến xóa hẳn trong ký ức của dân tộc Việt Nam những tội lỗi mà các triều đại phong kiến Trung Quốc đã gây đau khổ cho dân tộc Việt Nam suốt hàng ngàn năm đô hộ.

Chủ quyền của Việt Nam đối với hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa là thật sự trên thực tế, phù hợp với pháp lý quốc tế, với đạo lý quốc tế.

Từ xưa đến nay, dân tộc Việt Nam dù chế độ xã hội khác nhau qua các thời đại, xu hướng chính trị khác nhau, tôn giáo khác nhau, đàn ông cũng như đàn bà, già cũng như trẻ đều một lòng, một dạ kiên trì và kiên quyết bảo vệ chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc.

Chúng ta nhớ mãi không bao giờ quên tình sâu nghĩa nặng giữa nhân dân hai nước Việt - Trung, kiên trì phấn đấu để khôi phục tình hữu nghị giữa hai nước, đồng thời chúng ta nhất quyết bảo vệ chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc chúng ta.

Hôm nay kỷ niệm ngày thành lập Hải quân nhân dân Việt Nam trên đảo chính của quần đảo Trường Sa, có mặt đông đủ đại diện các Tổng cục, các quân chủng, đại diện tỉnh Phú Khánh, chúng ta xin thề trước hương hồn của tổ tiên ta, trước hương hồn của cán bộ, chiến sĩ đã hy sinh vì Tổ quốc, xin hứa với đồng bào cả nước, xin nhắn nhủ với các thế hệ mai sau "Quyết tâm bảo vệ bằng được Tổ quốc thân yêu của chúng ta, bảo vệ bằng được quần đảo Trường Sa - một phần lãnh thổ và lãnh hải thiêng liêng của Tổ quốc thân yêu của chúng ta".

VietNamNet