 | Tổng quan: | 3636619 |
Theo thông tin từ Văn phòng Ban chỉ đạo Trung ương về Phòng chống Thiên tai, tính đến ngày 15/10, đợt mưa lũ tuần qua tại Miền Trung và các tỉnh miền núi phía bắc đã khiến 68 người chết và 34 người mất tích, chưa kể hàng chục người bị thương tích nặng khác. Những cái chết đều vô cùng thương tâm, còn thiệt hại về vật chất thì không sao đếm xuể.
Hoàng Trung Hải (trái) và Nguyễn Phú Trọng.
Đâu là nguyên do ?
Trước thảm hoạ kinh hoàng đó, ông Trần Quang Hải, Tổng Cục trưởng Tổng cục Phòng chống Thiên tai, đã phải chua chát thú nhận : "Phá rừng là một trong những nguyên nhân chính gây ra lũ quét, sạt lở. Chúng ta đang phải trả giá và sẽ còn tiếp tục do nhiều đồi, nhiều rừng đã bị ‘cạo trọc’".
Trong một bài viết trên báo Tuổi Trẻ ngày 14/10, Giáo sư Vũ Trọng Hồng, nguyên Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn, nhận định : "Từ câu chuyện mất rừng đầu nguồn, có lý do chính là chúng ta đã dành diện tích rừng rất lớn cho phát triển thủy điện… Cần xem lại các quy trình vận hành hồ chứa, đặc biệt là các hồ chứa của thủy điện. Nếu chỉ thống kê qua số liệu, với số lượng hồ chứa hiện có, các nước sẽ nghĩ chúng ta yên ổn về phòng lũ, cắt lũ. Hồ chứa không phải là cái ao, phải có nhiệm vụ điều tiết nước theo đúng mục tiêu mùa lũ trữ nước, mùa khô xả nước. Nhưng với các hồ chứa thủy điện thì không làm được hết như vậy, vẫn còn chủ động tích nước từ đầu mùa lũ thay vì phải xả nước đầu mùa. Thậm chí với những thủy điện vừa và nhỏ, hơn 1.000 thủy điện, đa số là không có dung tích phòng lũ".
Và tại hội nghị trực tuyến của Chính phủ bàn về việc "tăng cường quản lý, bảo vệ rừng và các giải pháp thực hiện trong thời gian tới" ngày 14/10 vừa qua, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã thừa nhận : "Những công trình thủy điện nhỏ nhưng phá rừng rất lớn".
Ai là thủ phạm ?
Như vậy, có thể nói, tác nhân chính của thảm hoạ mưa lũ lịch sử vừa qua là công tác quản lý, bảo vệ rừng và công tác quy hoạch, quản lý thủy điện.
Vậy ai là người chịu trách nhiệm cao nhất về công tác quản lý, bảo vệ rừng và quy hoạch, quản lý thủy điện những năm qua ?
Xin thưa, câu trả lời là ngài cựu Phó Thủ tướng, đương kim Bí thư Thành ủy Hà Nội Hoàng Trung Hải !
Ngoài trọng trách Phó Thủ tướng phụ trách kinh tế do Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đề cử và được Quốc hội của Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Phú Trọng phê chuẩn từ ngày 2/8/2007, Hoàng Trung Hải còn được "đồng chí X" tin tưởng giao phó trọng trách Trưởng ban Chỉ đạo Nhà nước về Kế hoạch bảo vệ và phát triển rừng.
Nghĩa là, tất cả các dự án liên quan đến đất rừng, từ việc chuyển đổi đất rừng, giao đất rừng cho các dự án thủy điện, cho đến việc giao hàng trăm ngàn ha rừng đầu nguồn, biên giới cho các công ty Trung Quốc… từ năm 2007 đến 2016 đều phải nhận được sự chuẩn thuận của Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải, nhân vật quan trọng và quyền uy thứ hai trong chính phủ Nguyễn Tấn Dũng.
Ngoài ra, nếu số liệu báo cáo của các tỉnh thành cũng như của Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn về công tác trồng rừng hàng năm là chính xác thì đến nay tỷ lệ che phủ rừng của Việt Nam đã vượt mức 100%, tức là không một m2 nào trên dải đất hình chữ S này chưa được rừng che phủ. Tuy nhiên, thực tế thì như những gì mà chúng ta đã thấy. Và dĩ nhiên, "thành tích" này trước hết phải được "ghi nhận" cho ngài (cựu) Phó Thủ tướng phụ trách kinh tế ngành (trong đó có ngành Lâm nghiệp) kiêm Trưởng ban Chỉ đạo Nhà nước về Kế hoạch bảo vệ và phát triển rừng Hoàng Trung Hải.
Đặc biệt, từ năm 1998, Hoàng Trung Hải đã là Tổng Giám đốc EVN. Ông ta càng có điều kiện khuynh loát ngành điện lực Việt Nam sau khi ngồi lên chiếc ghế Bộ trưởng Công nghiệp (2003-2007) và Phó Thủ tướng phụ trách kinh tế (2007-2016).
Ngày 24/10/2007, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng ký quyết định số 1436/QĐ-TTg về việc thành lập Ban Chỉ đạo Nhà nước về Quy hoạch Điện VI, đồng thời bổ nhiệm Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải làm Trưởng ban. Ngày 26/12/2011, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng lại ký quyết định số 2449/QĐ-TTg về việc thành lập Ban Chỉ đạo Nhà nước về Quy hoạch Phát triển Điện lực Quốc gia, dĩ nhiên Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải lại là Trưởng ban.
Trả lời báo chí bên hành lang Quốc hội ngày 9/11/2009, ngài Phó Thủ tướng đã hùng hồn khẳng định : "Không thủy điện nào không có trong quy hoạch". Nghĩa là, không một công trình thủy điện nào nằm ngoài quyền quyết định của ngài Phó Thủ tướng, bởi không ai khác mà chính ông ta mới là người nắm quyền định đoạt cái gọi là "quy hoạch thủy điện" đó.
Một dự án thủy điện không nằm trong "quy hoạch" mà muốn được triển khai ư ? Chuyện nhỏ, chỉ cần ngài Phó Thủ tướng phù phép bằng cách đưa nó vào "quy hoạch thủy điện" của ông ta là xong. Xin đơn cử, tháng 8/2010, Hoàng Trung Hải đồng ý bổ sung dự án thủy điện Sông Tranh 3, công suất khoảng 62 MW vào danh mục các dự án nguồn điện tại Quy hoạch điện VI ; hay tháng 6/2015, ông ta đồng ý bổ sung dự án nhà máy thủy điện Ialy mở rộng vào Quy hoạch điện VII, v.v và v.v.
Trước sự phản đối đặc biệt gay gắt của công luận, tháng 9/2013, ngài Phó Thủ tướng buộc phải đưa hai dự án thủy điện Đồng Nai 6 và Đồng Nai 6A ra khỏi "quy hoạch". Báo Người Lao Động ngay lập tức đăng bài "Xin cảm ơn Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải !". Bài viết mở đầu bằng câu : "Sao mà vui sướng đến muốn rơi nước mắt !". Chừng đó đủ cho thấy quyền lực của "ông vua không ngai" Hoàng Trung Hải lớn đến nhường nào.
Và một Hà Nội đang "bê-tông hoá"
Không chỉ những thảm cây xanh ở những cánh rừng xa xôi, hẻo lánh, hiếm khi thấy bóng người, mà ngay cả những hàng cổ thụ rợp bóng mát ngay giữa một Hà Nội đông đúc nhộn nhịp mỗi khi nghe đến cái tên Hoàng Trung Hải cũng phải run rẩy, khiếp đảm.
Với tư cách Phó Thủ tướng phụ trách kinh tế, Trưởng ban Chỉ đạo Quy hoạch và đầu tư xây dựng Vùng Thủ đô Hà Nội, Hoàng Trung Hải là nhân vật có tiếng nói quyết định về quy hoạch thủ đô từ năm 2007 đến năm 2016, với sở thích đặc biệt là triệt hạ cây xanh và "bê-tông hoá" Hà Nội. Từ sau Đại hội XII, được Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đặc biệt tin tưởng giao phó trọng trách thống lĩnh bộ máy dân sự và quân sự của Thủ đô, ngài Bí thư Thành ủy lại càng thoả sức phát huy sở trường của mình.
Lý lẽ của ngài ư, rất đơn giản : "Chặt cây ai cũng tiếc, nhưng chẳng lẽ không làm gì" (!!!).
Theo Giáo sư Vũ Trọng Hồng, với diện tích rừng đầu nguồn bị phá, dù có đầu tư tiền để tái sinh thì cũng phải 50 năm mới phục hồi, mới ngăn được dòng chảy. Nghĩa là nếu ngay từ bây giờ 90 triệu dân Việt Nam bắt tay vào việc xử lý những "di sản" do "con ngựa thành Troy" Hoàng Trung Hải để lại thì cũng phải mất ít nhất nửa thế kỷ nữa chúng ta mới hoàn toàn khắc phục được hậu quả.
Không chỉ rừng Việt Nam, mà hàng nghìn linh hồn oan nghiệt đang réo gọi tên ngài, thưa ngài Bí thư Thành ủy Hà Nội !
Từ chuyện đại gia Vũ Văn Tiền…
Cuối tháng Tám vừa qua, truyền thông Việt Nam, cả "lề đảng" lẫn "lề dân", đều xôn xao trước thông tin đại gia Vũ Văn Tiền, ông chủ tập đoàn Geleximco, kiến nghị Thủ tướng Chính phủ về việc hợp tác với doanh nghiệp Trung Quốc để xây dựng sân bay Long Thành trong thời gian 3-5 năm.
Vũ Văn Tiền và sân bay Long Thành
Việt Nam vốn đã có quá nhiều bài học xương máu trong chuyện "hợp tác" với Trung Quốc. Các dự án do Trung Quốc thực hiện tại Việt Nam thường xuyên rơi vào tình trạng chất lượng thấp, đội vốn, chậm tiến độ… và đặc biệt là tiềm ẩn những mối đe doạ về mặt an ninh, quốc phòng. Chính vì thế, đề xuất của đại gia bí hiểm Vũ Văn Tiền đã gặp phải sự phản đối gay gắt của dư luận.
Dù vậy, trong bài "Phi trường Long Thành sẽ thuộc… Trung Quốc ?", tác giả Thiền Lâm (bút danh của một nhà báo tên tuổi trong nước), lại nhận định : "Rất nhanh, nhanh đến mức kỳ lạ, chỉ ít ngày sau việc đại gia Vũ Văn Tiền, chủ tịch kiêm tổng giám đốc Tập đoàn Geleximco và ông Chen Yi Long, chủ tịch Tập đoàn Năng lượng mới KAIDI Dương Quang của Trung Quốc, đề xuất Thủ tướng đồng ý về mặt nguyên tắc cho phép đầu tư dự án xây dựng Cảng hàng không quốc tế Long Thành theo hình thức PPP, một quan chức của Bộ Giao thông vận tải là Thứ trưởng Lê Đình Thọ đã chính thức xuất hiện với chỉ đạo ‘giao Tổng Công ty Cảng hàng không Việt Nam lập báo cáo nghiên cứu khả thi, khi thông qua rồi mới có cơ sở tuyển chọn nhà đầu tư’".
Và lý do của cái sự "nhanh đến mức kỳ lạ" đó, theo tác giả Thiền Lâm, chính là vì Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc là người được dư luận xem là "thân" với ông Vũ Văn Tiền.
…đến hai tỷ phú Lê Viết Lam và Phạm Nhật Vượng
Vũ Văn Tiền cùng đề xuất xây dựng sân bay Long Thành không phải là vụ việc duy nhất gắn với một "đại gia" trong giới tư bản thân hữu khiến dư luận bàn tán xôn xao mà người ta thấy lấp ló đằng sau bóng dáng của đương kim Thủ tướng Việt Nam.
Từ trái sang: ông Phạm Nhật Vượng - Chủ tịch Vingroup, ông Trịnh Văn Quyết - Chủ tịch FLC, ông Lê Viết Lam - Chủ tịch Sun Group, ông Bùi Thành Nhơn - Chủ tịch/Tổng giám đốc Novaland. Ảnh Lao Động
Chỉ một hai ngày sau đề xuất gây sửng sốt của đại gia Vũ Văn Tiền, công chúng lại phải đón nhận thêm một thông tin đầy thất vọng : Trong buổi làm việc với lãnh đạo chủ chốt tỉnh Quảng Bình, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã đồng ý chủ trương xây cáp treo ở Phong Nha - Kẻ Bàng. Và cái tên đứng đằng sau dự án khiến dư luận bất bình này không phải là ai xa lạ mà chính là "kẻ hủy diệt thiên nhiên" Sun Group.
Vài thông tin dưới đây hẳn sẽ khiến người ta phải đặt câu hỏi là liệu Sun Group có "tác động" đến ngài Thủ tướng hay không :
1) Năm 2014, tỉnh Quảng Bình từng thông báo về dự án đầu tư tuyến cáp treo từ Phong Nha vào cách cửa động Sơn Đoòng 300m của Sun Group. Tuy nhiên, trước phản ứng gay gắt của dư luận, chủ đầu tư đã rút lui. Một năm sau, bản quy hoạch Vườn Quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng đến năm 2030 đã không đề cập đến việc xây dựng cáp treo.
2) Ngày 2/9/2016, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc thân chinh đến dự lễ động thổ dự án công viên văn hóa du lịch vui chơi giải trí Kim Quy của Sun Group tại Đông Anh, Hà Nội.
3) Ngày 27/12/2016, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc phát lệnh khởi công dự án khu du lịch sinh thái Tam Đảo của Sun Group tại Tam Đảo, Vĩnh Phúc.
4) Ngày 13/4/2017, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đi thăm khu nghỉ dưỡng do Sun Group làm chủ đầu tư tại Phú Quốc. Tại đây, ông hồ hởi : "Hôm qua, đoàn công tác Chính phủ có lên dự hội nghị ở Lào Cai và tôi đã lên đỉnh cao Fansipan, đỉnh cao nhất Đông Dương, 3.143 m bằng cáp treo hiện đại nhất thế giới do Sun Group đầu tư xây dựng. Một ấn tượng vô cùng mạnh mẽ về sự đầu tư công phu, trách nhiệm đối với sự phát triển của đất nước ở những vùng xa xôi, hẻo lánh, cao nhất của khu vực Đông Dương" (!).
Còn với Vingroup, một tập đoàn tư nhân đình đám khác thì sao ? Xin thưa, câu hỏi "Ai cho phép xây cao ốc 50 tầng ở Giảng Võ ?" của ngài Thủ tướng (liên quan đến tổ hợp văn phòng, trung tâm thương mại, officetel và căn hộ chung cư cao cấp do Vingroup xây dựng trên nền Trung tâm Triễn lãm Giảng Võ cũ) như thể rơi tõm đâu đấy giữa không trung, chứ không phải được phát ra ngay tại phiên họp của chính phủ với lãnh đạo các tỉnh, thành trong cả nước ngày 29/12 năm ngoái.
Thế rồi ngay trong ngày làm việc đầu tiên sau Tết Nguyên đán, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã tham gia lễ khởi động dự án sản xuất nông nghiệp công nghệ cao của Vingroup tại tỉnh Hà Nam. Chỉ hơn một tháng sau, ngày 26/3/2017, ngài Thủ tướng lại trịnh trọng bấm nút khởi công dự án khu phức hợp du lịch nghỉ dưỡng Vinpearl Nam Hội An của Vingroup tại Quảng Nam. Và mới đây, trong lễ khởi công dự án tổ hợp sản xuất ôtô Vinfast của Vingroup tại Hải Phòng sáng 2/9/2017, người ta còn thấy ông vung tay quả quyết : "Việc khởi công này là một cử chỉ yêu nước" (!).
Và những hệ lụy khôn lường
Trước hết, cần phải khẳng định, việc tham dự lễ lạc do các tập đoàn tư nhân tổ chức không phải là nhiệm vụ của một Thủ tướng chính phủ vốn chịu trách nhiệm điều hành bộ máy hành chính quốc gia và nền kinh tế của một đất nước với hơn 90 triệu dân. Hình ảnh một vị Thủ tướng cứ hết "dự lễ động thổ" dự án của tập đoàn cá mập này lại đến "ấn nút khởi công" dự án của ông trùm mafia kinh tế kia khiến công chúng ngày càng ngờ vực tinh thần "liêm chính, kiến tạo" của chính phủ mà ông đang luôn miệng hô hào.
Đáng lo ngại hơn, các nhóm lợi ích thân hữu đang gây ảnh hưởng tới ngài Thủ tướng lại có mối liên hệ đáng ngờ với Trung Quốc.
Tháng 10/2016, Geleximco đã cùng đối tác Hồng Kông là Công ty TNHH Hong Kong United Investors Holding (HUI) đề nghị Bộ Giao thông vận tải cho phép tham gia đầu tư vào các dự án hạ tầng giao thông lớn tại Việt Nam, với tổng chi phí dự kiến có thể lên tới gần 50 tỷ USD, bao gồm : đường cao tốc Bắc Nam đoạn Thanh Hóa - Hà Tĩnh và Sài Gòn - Khánh Hòa, dự án đường bộ cao tốc Hạ Long - Vân Đồn - Móng Cái, dự án đường sắt cao tốc Bắc Nam và dự án xây dựng sân bay Long Thành. Theo đăng ký kinh doanh, HUI là một doanh nghiệp của Hồng Kông, thành lập ngày 15/1/2016, trụ sở đóng tại một căn hộ nằm trên đường Queen, Central, Hồng Kông. HUI đã thành lập Công ty TNHH MTV Hong Kong United Investors Holding Việt Nam (HUI Việt Nam) vào ngày 15/8/2016 và đặt trụ sở tại toà nhà 36 Hoàng Cầu (Hà Nội) của Geleximco.
Với Sun Group, hồi đầu tháng 8 vừa qua, cộng đồng mạng "lề dân" còn xôn xao trước thông tin nhân viên lễ tân khách sạn InterContinental Danang Sun Peninsula Resort của Sun Group ở Đà Nẵng đeo phù hiệu cờ Trung Quốc 6 sao. Một vụ việc đặc biệt nghiêm trọng như thế nhưng khách sạn InterContinental lại trả lời rất lấp liếm và trí trá.
Trang The Leader củaHội các Nhà quản trị doanh nghiệp Việt Nam ngày 5/9 thì cho biết là nhiều ngân hàng Trung Quốc và Đài Loan đã cung cấp vốn cho Vingroup.
Đặc biệt, hồi tháng Ba vừa qua, dư luận đã một phen xôn xao trước thông tin Sungroup, Vingroup và Geleximco cùng góp tiền lập dự án quy hoạch cho đô thị hai bên bờ Sông Hồng rồi mời Viện Thiết kế và Quy hoạch Hàng Châu (Trung Quốc) tham gia nghiên cứu và lập quy hoạch.
Theo thống kê của Forbes thì trên thế giới, bất động sản đứng ở vị trí thứ ba trong những ngành sản sinh ra tỷ phú dollar. Trong khi đó, hiện nay 7/10 người giàu nhất sàn chứng khoán Việt Nam lại kinh doanh trong lĩnh vực bất động sản, mà 3 nhân vật nêu trên là những tên tuổi điển hình. Cố nhiên, theo "thông lệ" Việt Nam, bệ đỡ cho sự phát triển thần tốc của họ những năm qua chính là những thế lực chính trị siêu khủng. Vì thế, việc họ vây quanh và tìm cách gây ảnh hưởng đến trung tâm quyền lực mới "hậu Nguyễn Tấn Dũng" là điều tất yếu.
Bất luận thế nào, sau một Nguyễn Tấn Dũng qua hai nhiệm kỳ Thủ tướng với vô số tai tiếng về việc điều hành đất nước "theo định hướng nhóm lợi ích", tạo điều kiện cho một loạt tập đoàn tư bản thân hữu lên ngôi và xâu xé nền kinh tế, không một người dân nào chờ đợi người kế nhiệm "đồng chí X" đi vào vết xe đổ đó cả.
Lê Anh Hùng
Nguồn : Tiếng Dân, 17/10/2017
Sau một tuần làm việc, Hội nghị trung ương 6 khóa XII đã kết thúc vào ngày 11/10. Đây là một trong số ít kỳ hội nghị của Ban Chấp hành trung ương Đảng cộng sản Việt Nam mà dư luận trong và ngoài nước dõi theo với một sự quan tâm đặc biệt.
Đại biểu dự hội nghị. Ảnh: TTXVN
Điều này thật dễ hiểu khi xét đến bối cảnh của nó : tình hình khu vực và thế giới đang đứng trước những diễn biến khó lường ; chiến dịch "đốt lò" do ngài Tổng bí thư khởi xướng đang hứa hẹn những màn kịch tính ; yêu cầu đổi mới đang trở nên bức thiết hơn bao giờ hết…
Và dưới đây là một vài nhận định về kết quả của hội nghị.
Kết quả chống tham nhũng, tiêu cực kém xa kỳ vọng
Sau sự kiện Trịnh Xuân Thanh "từ Đức về Việt Nam đầu thú", dẫn đến cái khoát tay hùng hồn "Lò nóng lên rồi thì củi tươi vào cũng phải cháy" của ngài Tổng bí thư tại cuộc họp Ban Chỉ đạo trung ương về Phòng chống tham nhũng ngày 31/7, người ta có cảm tưởng như chiến dịch "đốt lò" do ông ta khởi xướng có thể thiêu cháy bất kỳ "khúc củi" nào.
"Ông trùm" ngân hàng Trầm Bê bị bắt và khởi tố cùng 24 bị can khác ; hàng loạt vụ bắt bớ diễn ra tại Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN) và Tổng Công ty CP Xây lắp Dầu khí Việt Nam (PVC) ; một án tử hình, một án chung thân cùng nhiều bản án nặng nề khác đã được tuyên trong phiên tòa sơ thẩm xét xử vụ Ngân hàng Đại Dương ; nhiều cơ quan báo chí đưa tin về việc LS Nguyễn Minh Tâm, luật sư bào chữa cho Nguyễn Xuân Sơn (người phải nhận án tử hình trong vụ Ngân hàng Đại Dương) trưng văn bản do (nguyên) Chủ tịch PVN Đinh La Thăng ký, yêu cầu các đơn vị thành viên PVN cùng các nhà thầu dầu khí phải mở tài khoản tại OceanBank, thực hiện các giao dịch qua tài khoản tại OceanBank ; Chủ tịch Đà Nẵng Huỳnh Đức Thơ bị Ủy ban Kiểm tra trung ương kỷ luật cảnh cáo, còn Bí thư Thành ủy Nguyễn Xuân Anh thì bị cơ quan này đề nghị Bộ Chính trị, Ban chấp hành trung ương xem xét, thi hành "kỷ luật"…
Những diễn biến dồn dập thu hút sự quan tâm đặc biệt của công chúng đó, cộng với những phát ngôn đầy "khí thế" của "trưởng lò" Nguyễn Phú Trọng, thật dễ hiểu khi công chúng chờ đợi kỳ hội nghị này sẽ có những "khúc củi" bự, bất kể "khô" hay "tươi", được tống vào "lò".
Vậy nhưng, trái với kỳ vọng của công chúng, "khúc củi" duy nhất bị tống vào "lò" trong dịp hội nghị chỉ là một Nguyễn Xuân Anh làng nhàng, nhân vật chính trong vụ đấu đá quyền lực cùng những tai tiếng tham nhũng ở Đà Nẵng, thành phố chiến lược và là trung tâm kinh tế tại Miền Trung, khiến Bộ Chính trị không thể không ra tay giải quyết. Và với việc Trưởng ban Tổ chức Phạm Minh Chính "mong mọi người giúp đỡ ông Xuân Anh trở thành đảng viên tốt" còn Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng thì cho rằng "đại đa số cán bộ, đảng viên và nhân dân cho rằng đây là mức kỷ luật vừa nghiêm khắc vừa nhân văn", mọi chuyện với viên cựu Bí thư Đà Nẵng xem ra chỉ dừng lại đó.
Đặc biệt, những "khúc củi" bự như Đinh La Thăng, Nguyễn Văn Bình… thì vẫn cứ "bình chân như vại", cho dù sai phạm của họ có thể nói là sờ sờ. Những vụ việc nổi cộm khiến dư luận bức xúc, phẫn nộ suốt thời gian qua như Formosa Hà Tĩnh, BOT giao thông, Việt Nam Pharma… đều không hề được đả động đến, chứ đừng nói là giải quyết.
Những lời lẽ "đao to, búa lớn" dành cho một Nguyễn Xuân Anh non nớt, cộng với câu chốt hạ "Từ nay trở đi, bất cứ trường hợp nào mà vi phạm kỷ luật, chúng ta phải xử lý nghiêm, làm nghiêm từ trên xuống dưới để giữ vững kỷ cương, kỷ luật của Đảng" trong bài diễn văn bế mạc hội nghị, khiến người ta không khỏi có cảm giác là dường như hồi chính của vở tuồng mang tên "Đốt lò" do ngài Tổng bí thư đạo diễn đã sớm hạ màn.
Lửng lơ trước yêu cầu đổi mới
Bảy năm trước, tại Đại hội XI, ngài Giáo sư Tiến sĩ chuyên ngành "xây dựng đảng" đã biện bạch :
"Những vấn đề đã rõ, đã chín, đã được thực tiễn chứng minh là đúng và đã có sự thống nhất tương đối rồi thì hãy sửa. Còn những vấn đề nào chưa đủ rõ, chưa đủ chín, thực tiễn còn đang vận động, ý kiến còn khác nhau thì xin phép chưa sửa đổi, sửa rồi mai kia lại vênh".
Bảy năm sau, mặc dù không ngớt hô hào "đổi mới" trong bối cảnh không thể né tránh đòi hỏi bức thiết này nếu muốn giải quyết được những vấn đề hệ trọng mà hiện thực đất nước đang đặt ra, song những lời lẽ chốt lại trong bài diễn văn bế mạc một kỳ hội nghị trung ương được không ít người kỳ vọng vẫn cho thấy một Nguyễn Phú Trọng "kiên định", "trước sau như một" :
"Tập trung ưu tiên triển khai ngay những việc đã rõ, đã chín và được trung ương nhất trí cao ; còn đối với những việc chưa đủ rõ, quá phức tạp, ý kiến còn khác nhau nhiều thì tiếp tục nghiên cứu, tổng kết, quyết định sau, làm từng bước, chắc chắn" (!!!).
Lý do ư ? Đơn giản, như chúng tôi đã chỉ ra trong bài "Ai có thể chặn được Nguyễn Phú Trọng ?", thế giới quan bảo thủ cùng mớ kiến thức kinh viện Mác Lê không thể giúp ngài Tổng bí thư làm chủ được cuộc chơi cải cách. Vì lẽ đó mà ông ta đã, đang và sẽ tiếp tục bám chặt vào Bắc Kinh, chặt đến mức tự biến mình thành tay sai của Trung Nam Hải, khiến tiền đồ dân tộc ngày một u ám.
Vị thế Nguyễn Xuân Phúc đã tăng lên đáng kể
Sau khi Trần Đại Quang "tái xuất" và hầu như chỉ còn sắm vai "ông phỗng" trên sân khấu chính trị từ ngày 28/8 ("chiến quả" của ngài Tổng bí thư cùng bộ sậu trong vụ bắt cóc Trịnh Xuân Thanh), vị thế quyền lực của Nguyễn Xuân Phúc bỗng trở nên chông chênh, bởi lúc này ông ta đã trở thành đối thủ đáng kể nhất của một Nguyễn Phú Trọng quyền uy hơn bao giờ hết, trong khi "lưỡi gươm Damocles" mang tên "Quy định kiểm soát tài sản, thu nhập của 1.000 cán bộ cao cấp" do Bộ Chính trị ban hành ngày 23/5 vẫn lơ lửng trên đầu.
Điều này thể hiện rõ trong bài diễn văn khai mạc Hội nghị trung ương 6, khi ngài Tổng bí thư công khai "dìm hàng" đối thủ của mình : "Đặc biệt là cần chỉ rõ nguyên nhân vì sao một số việc chưa làm được, một số chỉ tiêu đạt thấp hoặc chưa đạt trong 6 tháng đầu năm so với cùng kỳ năm trước, mặc dù tình hình trong nước và quốc tế năm 2017 nhìn chung thuận lợi hơn so với năm 2016".
Tuy nhiên, chỉ sau một tuần hội nghị, dường như Nguyễn Xuân Phúc không chỉ đã thoát khỏi tình cảnh chông chênh, mà vị thế của ngài Thủ tướng còn được nâng lên một "tầm cao" mới :
"[…] trong 9 tháng đầu năm 2017… kinh tế - xã hội nước ta tiếp tục chuyển biến tích cực, khá toàn diện trên hầu hết các lĩnh vực. Kinh tế tăng trưởng khá, quý sau cao hơn quý trước ; quý III tăng 7,46%, nâng mức tăng trưởng bình quân 3 quý lên 6,41%. Kinh tế vĩ mô tiếp tục ổn định, lạm phát được kiểm soát. Các cân đối lớn của nền kinh tế cơ bản được bảo đảm ; kỷ luật, kỷ cương về tài chính - ngân sách nhà nước được tăng cường. Thị trường tiền tệ ổn định ; dự trữ ngoại hối đạt 45 tỉ đô la, tăng thêm 6 tỉ đô la so với cuối năm 2016. Thị trường chứng khoán có nhiều khởi sắc, vượt mốc 800 điểm, cao nhất kể từ năm 2008. Xuất khẩu đạt 154 tỉ đô la, tăng 19,8% so với cùng kỳ. Cải cách hành chính, cải thiện môi trường kinh doanh chuyển biến rõ rệt ; có gần 94 nghìn doanh nghiệp mới được thành lập, tăng 15,4% về số lượng doanh nghiệp và 43,5% về vốn so với cùng kỳ. Sản xuất kinh doanh tiếp tục phát triển ; sản xuất công nghiệp lấy lại đà tăng trưởng, riêng công nghiệp chế biến, chế tạo tăng 12,77% ; khu vực nông nghiệp phục hồi rõ nét với mức tăng trưởng gần 3%, gấp hơn 4 lần năm 2016 ; khu vực dịch vụ có bước phát triển vượt bậc, tăng 7,25%, cao nhất kể từ năm 2008 ; khách du lịch quốc tế đạt 9,45 triệu lượt người, tăng gần 30% so với cùng kỳ. Lĩnh vực văn hóa - xã hội có nhiều tiến bộ ; tổ chức tốt kỳ thi trung học phổ thông và kỷ niệm 70 năm Ngày Thương binh - Liệt sĩ ; bảo đảm an sinh xã hội và phúc lợi xã hội ; chế độ, chính sách đối với người có công, người nghèo, nhất là khi thiên tai, bão lũ xảy ra. Dự báo, đến cuối năm 2017, có thể hoàn thành và hoàn thành vượt mức toàn bộ 13 chỉ tiêu kế hoạch đề ra. Đặc biệt là, đã nghiêm túc quán triệt, triển khai thực hiện các chủ trương, chính sách của Đảng về phát triển kinh tế - xã hội ; đẩy mạnh thực hiện ba đột phá chiến lược, đổi mới mô hình tăng trưởng, cơ cấu lại nền kinh tế ; khắc phục những tồn tại, yếu kém vốn có củ a nền kinh tế, xử lý các dự án, doanh nghiệp nhà nước thua lỗ ; cơ cấu lại hệ thống các tổ chức tín dụng gắn với xử lý nợ xấu…"
Không còn nghi ngờ gì, đây là "bảng vàng thành tích" vô cùng hiếm hoi từ trước đến nay mà "cung vua" ghi nhận và ban tặng cho "phủ chúa" !
Tóm lại, với những gì đã nêu trên, những ai càng kỳ vọng thì sẽ càng cảm thấy hụt hẫng với kết quả mà Hội nghị trung ương 6 đạt được. Còn những ai tỉnh táo, hiểu biết thì không có gì quá bất ngờ, đơn giản là với họ "đảng ta" xưa nay lúc nào cũng vậy, dù bối cảnh và nguyên nhân có thể khác nhau.
Suy cho cùng, vận mệnh đất nước nằm trong tay mỗi người Việt Nam chúng ta, cho dù dĩ nhiên gánh nặng trách nhiệm luôn đặt trên vai những tinh hoa của giống nòi.
Lê Anh Hùng
Nguồn : VOA, 13/10/2017
Hội nghị trung ương 6 khóa XII diễn ra đầu tháng 10 trong bối cảnh bầu không khí chính trị trong nước, khu vực và quốc tế đang ẩn chứa những biến chuyển khó lường.
Hội nghị trung ương 6 khóa XII - Hình minh họa.
Một trong những trọng tâm bàn thảo của hội nghị là việc "tinh gọn bộ máy", như lời kêu gọi ra chiều cấp thiết của Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng trong bài diễn văn khai mạc.
Theo số liệu của báo Tuổi Trẻ, tính đến ngày 31/10/2016, tổng số công chức biên chế trong hệ thống chính trị là 3.734.302 người, tức là số công chức Việt Nam hiện chiếm đến 4% dân số (tính ra cứ 25 người Việt Nam, bất kể nam phụ lão ấu, phải cõng trên lưng một ông/bà công chức).
Để so sánh, tổng số công chức của Hoa Kỳ rơi vào khoảng 2,1 triệu, tức chỉ chiếm 0,68% trong tổng dân số khoảng 325 triệu người (nghĩa là cứ 155 người mới phải nuôi một công chức) ; còn Trung Quốc, một quốc gia tương đồng về thể chế chính trị với Việt Nam, cũng chỉ phải "nuôi" một đội ngũ công chức chiếm 2,8% dân số.
Đất nước chậm phát triển xuất phát từ nhiều nguyên do khác nhau, nhưng chắc chắn một trong những nguyên nhân chính là đội ngũ làm việc trong hệ thống công quyền. Đội ngũ công chức Việt Nam không chỉ đông đảo bậc nhất thế giới (tính theo tỷ lệ dân số), mà chất lượng thì ngay chính các nhà lãnh đạo cũng phải thừa nhận là rất bất cập. (Ông Nguyễn Xuân Phúc, khi còn là Phó Thủ tướng, đã từng phát biểu : "Trong bộ máy chúng ta có tới 30% số công chức không có cũng được, bởi họ làm việc theo kiểu sáng cắp ô đi, tối cắp về, không mang lại bất cứ thứ hiệu quả công việc nào".)
Bộ máy công chức khổng lồ như thế đặt ra ít nhất hai vấn đề hệ trọng. Thứ nhất, tỷ lệ chi thường xuyên để nuôi bộ máy thường chiếm trên 2/3 tổng chi ngân sách (từ năm 2011 đến nay đều chiếm trên 70%), khiến ngân sách chi cho đầu tư phát triển luôn ở mức èo uột (năm 2016 chỉ chiếm 20,1%), không đủ thúc đẩy nền kinh tế phát triển.
Thứ hai, mặc dù đã phải chi tới hơn 70% ngân sách để duy trì hoạt động của bộ máy, song với một đội ngũ công chức hùng hậu như vậy thì làm sao ngân sách nhà nước có thể đảm bảo cho họ một mức thu nhập đủ sống. Vì thế, tham nhũng là kết cục tất yếu của hệ thống hiện hành (không tham nhũng làm sao sống nổi với mức lương bèo bọt hiện nay).
"Ăn quen, nhịn không quen". Bắt đầu từ tham nhũng vặt, rồi dần dà, với sự "khích lệ" của cái gọi là "pháp quyền xã hội chủ nghĩa" (hay tư tưởng "ném chuột đừng để vỡ bình" của ngài Tổng bí thư), tham nhũng trở thành một thứ bệnh dịch lây lan ra toàn xã hội, với quy mô ngày càng lớn. Giờ đây, một vụ tham nhũng lên tới con số hàng nghìn tỷ VND không còn khiến công chúng cảm thấy sốc nữa, bởi họ đã quá quen. Tham nhũng làm méo mó các mối quan hệ xã hội, làm băng hoại đạo đức xã hội, và trên bình diện kinh tế thì ảnh hưởng tiêu cực đến sự phân bổ các nguồn lực xã hội, dẫn đến kết cục tất yếu là đất nước không thể phát triển lành mạnh và bền vững.
Từ hai vấn đề nêu trên, có lẽ ai cũng có thể rút ra được kết luận quan trọng là nếu không trút bỏ những gánh nặng mang tên Đảng, Mặt trận Tổ quốc, đoàn thể trên tấm lưng còm cõi của những người dân đóng thuế và thiết lập một hệ thống thể chế tam quyền phân lập thì không thể nào chống được tham nhũng. Chiến dịch "đốt lò" mà ngài Tổng bí thư và bộ sậu đang tiến hành nhiều lắm cũng chỉ giải quyết được phần ngọn vấn đề.
Thực ra, đây không phải là lần đầu tiên lãnh đạo cộng sản Việt Nam đặt vấn đề tinh giản biên chế, tinh gọn bộ máy, mà nó đã được đặt ra từ thời… kháng chiến chống Pháp. Hầu như nhiệm kỳ đại hội đảng nào, nhiệm kỳ chính phủ nào vấn điệp khúc này cũng được nêu lên, song kết quả là như những gì mà chúng ta đã thấy.
Công bằng mà nói, không phải lúc nào việc hô hào tinh gọn bộ máy của lãnh đạo Việt Nam cũng chỉ tồn tại trên giấy. Nghị quyết Hội nghị trung ương 4 khóa X "Về đổi mới, kiện toàn tổ chức bộ máy các cơ quan Đảng, định hướng về đổi mới tổ chức bộ máy Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội" là một ví dụ.
Căn cứ theo nghị quyết đó, ngày 11 tháng 4 năm 2007, Ban Kinh tế trung ương, Ban Nội chính trung ương và Ban Tài chính - quản trị trung ương đã bị giải tán và sáp nhập vào Văn phòng trung ương Đảng theo Quyết định số 45-QĐ/TW.
Tuy nhiên, đáng tiếc là chủ trương mở đường cho xu thế cải cách thể chế đó lại chỉ tồn tại vỏn vẹn hơn 5 năm, trước khi bị đảo ngược bởi… chính nhân vật vẫn đang kêu gào "tinh gọn bộ máy" là ngài đương kim Tổng bí thư.
Ngày 28/12/2012, Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng đã ký Quyết định số 158-QĐ/TW, tái lập Ban Nội chính trung ương, và Quyết định số 160-QĐ/TW, tái lập Ban Kinh tế trung ương. Chỉ riêng nhân sự của mỗi ban đảng trung ương này đã lên tới hàng trăm người (theo lời giới thiệu trên website Ban Kinh tế trung ương thì sau năm 1975 nhân sự của ban có lúc lên tới 400 người, còn sốthành viên hiện nay của Ban Nội chính trung ương là 146 người).
Ngoài ra, các ban nội chính cấp tỉnh đều đã được thành lập tại tất cả 63 tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương, với nhân sự mỗi ban xấp xỉ 30 người ; ở cấp huyện thì bộ phận giúp việc về công tác nội chính và phòng chống tham nhũng cũng được thành lập tại các huyện/thành/thị ủy. Các ban kinh tế cấp tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương thì đang được xúc tiến thành lập.
Tóm lại, bằng hai quyết định nói trên, Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng đã giúp cho bộ máy đảng phình ra rất đáng kể, với con số "công chức đảng" ăn bám vào tiền thuế của nhân dân tăng thêm hàng ngàn người. Ngân sách nhà nước mỗi năm chi cho hai hệ thống ban đảng này chắc chắn là những con số khủng, chưa kể những thiệt hại khác mà chúng gây ra cho xã hội do bản chất tham nhũng từ trong trứng nước của chúng. Trong khi đó, những gì mà chúng làm được cho "quốc kế dân sinh" thì có lẽ ngoại trừ bản thân chúng, may ra chỉ ngài Tổng bí thư là có thể biết.
Cựu Đại biểu quốc hội Lê Nam nhận định : "Đảng phải tiên phong tinh giản bộ máy". Nguyên Viện trưởng Viện Lịch sử Đảng Nguyễn Trọng Phúc thì nói : "Các cơ quan Đảng phải là nơi đầu tiên thực hiện tinh giản bộ máy".
Nghĩa là, nếu ông Nguyễn Phú Trọng muốn các đảng viên và công chúng thấy mình không phải là kẻ "nói một đàng làm một nẻo", ít nhất ông ta phải sắp xếp lại bộ máy đảng tinh gọn hơn thời điểm hai quyết định 158-QĐ/TW và 160-QĐ/TW ra đời.
Đơn giản, nếu quy mô bộ máy chỉ dừng lại như thời điểm 28/12/2012 thì các "thế lực thù địch" sẽ có cớ mà rêu rao rằng hơn 5 năm qua, ngài Tổng bí thư khả kính đã dẫn dắt 90 triệu dân Việt đi trọn một vòng luẩn quẩn, nếu không muốn nói là thụt lùi, bởi viễn cảnh Việt Nam thua Lào và Campuchia không còn là lời cảnh báo, mà đã trở thành thực tế.
Lê Anh Hùng
Nguồn : VOA, 12/10/2017
Một vài năm gần đây, trên đường phố của những đô thị lớn tại Việt Nam, người ta thấy xuất hiện ngày càng nhiều những sắc xanh gắn với cái tên Grab hay Uber.
Sắc xanh Grab trên đường phố Hà Nội. Ảnh : Lê Anh Hùng
Xuất hiện tại Việt Nam lần lượt từ tháng 2/2014 và tháng 6/2014, Grab và Uber là hai ứng dụng gọi xe phổ biến và được nhiều người ưa thích.
Nhờ áp dụng công nghệ tiên tiến nên đến nay, dù đã vài lần tăng giá, nhưng giá taxi Uber hay Grab vẫn đang rẻ hơn các hãng như Mai Linh, Vinasun 20-25%. Mức giá xe ôm của Grab và Uber so với giá xe ôm thông thường thì còn rẻ hơn nhiều, từ 30-40%. Ngoài mức giá rẻ, các dịch vụ của Grab và Uber còn đem đến những tiện ích sử dụng như xe đẹp, sạch sẽ, tài xế lịch sự, giá cả đã được biết trước… nên ngày càng được nhiều người tiêu dùng tìm đến.
Màu xanh vốn là màu tượng trưng cho sự bình yên. Song nếu ai đó vội cho rằng những sắc xanh của Grab và Uber là dấu hiệu cho thấy sự bình yên đang lan toả trong xã hội Việt Nam thì có lẽ là đã nhầm.
Những cuộc tranh cãi pháp lý
Ngay từ khi mới xuất hiện, mặc dù được người người tiêu dùng đón nhận tích cực, nhưng Uber và Grab đã vấp phải sự chống đối quyết liệt từ phía các hãng taxi truyền thống, cũng như sự xét nét của các cơ quan quản lý nhà nước, đặc biệt là ngành giao thông - vận tải và ngành thuế.
Một trong những chủ đề gây tranh cãi là việc nộp thuế của Grab và Uber. Grab thì ngay từ đầu đã thành lập pháp nhân tại Tp Hồ Chí Minh (Công ty TNHH GrabTaxi) để điều hành hoạt động kinh doanh ở Việt Nam, còn Uber đến nay vẫn chưa thành lập pháp nhân tại Việt Nam. (Công ty đang điều hành hoạt động vận chuyển của Uber tại Việt Nam là Uber B.V Hà Lan, còn Uber Việt Nam chỉ là đơn vị làm dịch vụ mà Uber B.V thuê và hoàn toàn không liên quan đến hoạt động vận chuyển, đặt xe.) Các hãng taxi truyền thống luôn "tố" Grab và Uber hoặc trốn thuế, hoặc được ưu đãi thuế (và dĩ nhiên là đòi tăng thuế đối với 2 đối thủ này). Còn Bộ Tài chính đến nay vẫn loay hoay với việc lần đầu tiên quản lý thuế 2 doanh nghiệp được cho là kinh doanh vận tải nhưng lại không sở hữu một phương tiện vận tải nào mà dựa trên nền tảng công nghệ thông tin.
Cuộc chiến giữa Grab và Uber với các hãng taxi truyền thống thu hút nhiều sự chú ý của dư luận khi cả Đại biểu Quốc hội Dương Trung Quốc cũng nhảy vào cuộc, bằng một văn bản gửi đến Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị Chính phủ trả lời các vấn đề về xe Grab, Uber hồi cuối tháng 6. Tuy nhiên, những kiến nghị của một nhân vật được coi là đại diện cho "ý chí và quyền lực" của nhân dân hóa ra lại càng cho thấy mức độ ảnh hưởng của các nhóm lợi ích trong bộ máy :
"Tôi xin đặt câu hỏi về chủ trương của Chính phủ cho phép thử nghiệm phương thức kinh doanh chở khách của Grab, Uber. Tôi không đề cập tới phương thức kinh doanh hay những xung đột lợi ích với các hãng xe taxi truyền thống. Tôi chỉ bàn về chủ trương cho phép thử nghiệm của chính phủ dưới góc độ quản lý nhà nước. Chủ trương cho phép Grab, Uber thử nghiệm vào thời điểm sự phát triển của taxi truyền thống trên những địa bàn đô thị quan trọng ở nước ta đã tới ngưỡng của sự cần thiết phải giới hạn về số lượng tương quan với nhu cầu và hạ tầng giao thông. Với Grab, Uber được hoạt động thử nghiệm thì số lượng xe tham gia vận chuyển hành khách cả dưới dạng taxi truyền thống hay xe hợp đồng vận chuyển sẽ tăng lên gấp bội (con số Grab, Uber khó kiểm soát vì nó ‘tàng hình’ khó biết con số cụ thể nhưng chắc chắn sẽ nhiều hơn cả xe taxi truyền thống đang hoạt động). Từ đó nẩy sinh xung đột lợi ích và nhất là xung đột với mục tiêu quản lý của nhà nước trên cơ sở quy hoạch về số lượng, sẽ làm trầm trọng hơn áp lực quá tải lên hạ tầng và ách tắc giao thông".
Cuối tháng 9 vừa qua, Hiệp hội Taxi Hà Nội lại gửi kiến nghị tới lãnh đạo đảng, nhà nước cùng các bộ ngành, địa phương liên quan về việc khẩn cấp dừng thí điểm Uber, Grab (!).
Chưa hết, hôm mồng 8/10, nhiều taxi của Vinasun ở Sài Gòn còn dán khẩu hiệu phản đối Uber và Grab trên xe một cách rất phản cảm, với những nội dung phổ biến như : "Đề nghị dừng thí điểm Uber, Grab vì quá nhiều bất công về điều kiện kinh doanh", "Yêu cầu Uber, Grab phải tuân thủ pháp luật Việt Nam", v.v. Dư luận lại thêm một phen bàn cãi.
Xung đột bạo lực vì "nồi cơm"
Các hãng taxi truyền thống chống lại Uber và Grab bằng chiêu thức vận động các nhà lãnh đạo, các quan chức, hay bằng cách dán khẩu hiệu, băng rôn, v.v. Còn giới xe ôm truyền thống thì chống lại các đối thủ "xe ôm công nghệ" bằng cách thức đơn giản hơn nhiều : nắm đấm. Kể từ khi Grab và Uber cung cấp dịch vụ GrabBike và UberMOTO đến nay đã xảy ra vô số vụ đụng độ bạo lực giữa hai lực lượng xe ôm "truyền thống" và "công nghệ".
Xin nêu một vài vụ điển hình, như vụ một tài xế GrabBike bị một nhóm hành nghề xe ôm cầm hung khí đâm trọng thương vào tối ngày 11/3 trên đường Nguyễn Tri Phương, quận 10, Thành phố Hồ Chí Minh ; hay vụ một tài xế GrabBike đang chờ đón khách ở bến xe An Sương (Sài Gòn) thì bị khoảng 10 xe ôm truyền thống hành hung vào chiều 25/9 (sau đó, hàng chục tài xế GrabBike kéo đến để báo thù cho đồng đội, nhưng lực lượng công an đã kịp thời có mặt).
Và bức tranh về đội quân thất nghiệp
Khi mới vào Việt Nam, để phát triển lực lượng, mở rộng thị trường, cả Uber và Grab đều đưa ra những chương trình khuyến khích đối tác, chẳng hạn thông qua hình thức thưởng tiền cho mỗi chuyến chở khách, hoặc quay giải thưởng.
Dần dà, khi đã phát triển được một đội ngũ đối tác đông đảo và chiếm lĩnh được một thị phần khá lớn, hai hãng đều gần như bỏ chương trình khuyến khích đối tác (nếu còn thì chỉ tiêu cũng rất cao, tài xế khó đạt được) và tăng giá cước cũng như tỷ lệ chiết khấu với đối tác. Chẳng hạn, ngày 5/9 vừa qua, Grab đã tăng tỷ lệ chiết khấu với đối tác GrabBike từ 15% lên 20%. Thu nhập của giới tài xế GrabBike vì thế vốn đã thấp lại càng thấp hơn. (Từ giữa tháng 8, nhiều tài xế đã phản đối mạnh mẽ trước thông tin Grab sẽ tăng tỷ lệ chiết khấu, song Grab vẫn không thay đổi quyết định.)
Cuối tháng 7 vừa qua, sau khi xuống xe buýt (từ sân bay về nội thành Hà Nội) tại phố Cát Linh tầm 9h tối, tôi vẫy một chiếc GrabBike để về nhà nằm ở đường Kim Giang. Ban đầu, tay tài xế đòi 50.000VNĐ. Tôi đề nghị anh ta cho xem giá cước trên điện thoại thì chỉ 32.000VNĐ. Tuy nhiên, anh ta lại không chịu đi với giá đó, dù không phả trả chiết khấu cho Grab (vì gọi ngoài), mà phải 40.000VNĐ anh ta mới chạy. "Nếu cứ chạy theo mức cước trên Grab thì chúng tôi có mà chết đói", anh ta giãi bày.
Nghĩa là, các tài xế GrabBike vốn đã khó khăn lại càng khó khăn hơn khi Grab tăng tỷ lệ chiết khấu. Vậy nhưng, bất chấp điều đó, càng ngày những sắc xanh đồng phục của giới "xe ôm công nghệ" lại càng phổ biến ở Hà Nội và Sài Gòn. Đến đầu tháng 10, lượng tài xế GrabBike ở Hà Nội (thành viên nhóm Facebook Hỗ trợ đối tác GrabBike) lên đến trên 28.600 người, còn ở Sài Gòn là trên 37.900 người – những con số thật khó tin.
Một anh bạn chạy GrabBike cho tôi hay, phần lớn những đối tác của Grab như anh đều là những người thất nghiệp, đặc biệt là là lực lượng sinh viên ra trường không tìm được việc làm. Họ không thể tìm được một công việc nào khả dĩ hơn nên đành phải mưu sinh bằng cái công việc nhọc nhằn, suốt ngày phải "bán mặt cho đường" đó.
Những sắc xanh không báo hiệu sự bình yên. Bức tranh hiện thực của xã hội đang giúp phơi bày những mảng màu u tối : một hệ thống pháp luật bất cập ; một bộ máy công quyền nằm dưới sự chi phối của các nhóm lợi ích ; một nền đạo đức xã hội đã xuống cấp nghiêm trọng và không ngừng tha hóa ; một hệ thống kinh tế chưa thoát ra khỏi khủng hoảng, với tỷ lệ thất nghiệp thực tế cao hơn nhiều so với con số mà các nhà thống kê ngồi trong phòng lạnh đưa ra (hiện chỉở mức 2,02%, tương đương 1,11 triệu người, một tỷ lệ mà ngay cả các quốc gia phát triển cũng chỉ có thể mơ ước), v.v.
Xã hội nào thì cũng tồn tại những vấn đề của nó, nhưng với Việt Nam, giải pháp duy nhất cho thực trạng trên lại là điều mà nhà cầm quyền cộng sản luôn tìm cách né tránh : cải cách thể chế hay cải tổ hệ thống một cách toàn diện và triệt để.
Lê Anh Hùng
Nguồn : VOA, 11/10/2017
Sau phát ngôn hùng hồn của Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng tại cuộc họp Ban Chỉ đạo trung ương về Phòng chống tham nhũng ngày 31/7, "Lò nóng lên rồi thì củi tươi vào cũng phải cháy", công chúng Việt Nam dường như ngày càng nhận ra một thực tế : Nguyễn Phú Trọng cùng bộ sậu đang mặc sức "làm mưa làm gió" trên chính trường. Và đến các vụ bắt bớ gần đây nhất tại Tổng công ty cổ phần Xây lắp Dầu khí Việt Nam (PVC) thì có lẽ ít ai còn nghi ngờ về điều đó.
Hoàng Trung Hải (trái) và Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng.
Nhà độc tài sắt máu
Nếu cái "lò" của ngài Tổng bí thư kiêm Trưởng ban Chỉ đạo trung ương về Phòng chống tham nhũng "đốt" tất cả các loại "củi" sẵn có thì không nói làm gì.
Vấn đề ở đây là ông ta lại cố tình "né" một số loại "củi" tưởng chừng như rất "khô" và đặc biệt là đang khiến dư luận bức xúc, phẫn nộ, chẳng hạn nhưthảm nạn BOT giao thông, vụ VN Pharma, hay vụ "biệt phủ Yên Bái", v.v.
Song song với các vụ bắt bớ trong chiến dịch "đốt lò" của người đứng đầu Đảng cộng sản Việt Nam là cao trào đàn áp nhằm vào những người lên tiếng vì một Việt Nam tốt đẹp hơn : sau bản án 9 năm tù giam, 5 năm quản chế dành cho nhà hoạt động Trần Thúy Nga (bà mẹ của hai đứa con thơ dại) ngày 25/7 là một loạt vụ bắt bớ dồn dập (các nhà hoạt động Nguyễn Trung Tôn, Trương Minh Đức, Nguyễn Bắc Truyển, Phạm Văn Trội, Nguyễn Trung Trực, Nguyễn Văn Túc và Nguyễn Viết Dũng), chưa kể một bản án phi pháp, nặng nề dành cho cựu tù nhân lương tâm Nguyễn Văn Oai ngày 18/9, cùng hàng loạt vụ khủng bố, sách nhiễu khác.
Đợt trấn áp giới bất đồng chính kiến lần này được xem là khốc liệt nhất trong vòng một thập niên qua.
Kết cục tất yếu
Năm năm trước, trong bài "Cái giá của tự do là sự cảnh giác thường trực", chúng tôi từng cảnh báo về nguy cơ Nguyễn Phú Trọng trở thành một nhà độc tài sau khi ông ta ngồi lên chiếc ghế Trưởng ban Chỉ đạo trung ương về Phòng chống tham nhũng : "Chưa ai dám chắc là tham nhũng có bị đẩy lùi như kỳ vọng của 175 vị ủy viên Ban chấp hành trung ương Đảng kia hay không song điều mà có lẽ ai cũng nhìn thấy rõ là nguy cơ lạm dụng quyền lực của Tổng Bí thư kiêm Trưởng Ban Chỉ đạo Phòng chống tham nhũng trung ương (một người vốn đã có quyền lực bao trùm nay lại còn được trao thêm quyền chỉ đạo trực tiếp cả lực lượng công an lẫn bộ máy tư pháp), nhất là trong bối cảnh Đảng cộng sản Việt Nam cũng như các chức danh lãnh đạo của nó từ trung ương tới địa phương không phải chịu sự điều chỉnh của bất kỳ một đạo luật cụ thể nào".
Trong bài "Hot Girl Xứ Thanh và sự kiểm soát quyền lực của cộng sản", chúng tôi đã chỉ ra rằng, khi quyền lực nhà nước cũng như các quyền lực xã hội bị Đảng Cộng sản thao túng, khống chế hoặc vô hiệu hoá, sự cạnh tranh, đấu đá giữa các phe nhóm trong đảng gần như là cơ chế hữu hiệu nhất để kiểm soát quyền lực trong tay họ.
Sau Đại hội XII, hai đối thủ lớn nhất của Nguyễn Phú Trọng là Chủ tịch nước Trần Đại Quang và Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc. Trần Đại Quang thì hầu nhưchỉ còn sắm vai "ông phỗng" trên sân khấu chính trị kể từ khi "tái xuất" ngày 28/7, sau đúng 1 tháng 3 ngày biến mất trong màn bí ẩn giữa lúc vụ Trịnh Xuân Thanh bị bắt cóc tại Berlin rộ lên trên báo chí Tiếng Việt cũng như truyền thông quốc tế. Trong khi đó, Quy định kiểm soát tài sản, thu nhập của 1.000 cán bộ cao cấp do Bộ Chính trị ban hành ngày 23/5 vẫn như "lưỡi gươm Damocles" lơ lửng trên đầu Nguyễn Xuân Phúc.
Pháp luật Việt Nam vốn dĩ đã như trò hề kể từ khi cộng sản "cướp chính quyền" năm 1945 ; sự cân bằng quyền lực giữa các phe nhóm trong đảng cũng bị phá vỡ sau khi hai đối thủ lớn nhất của ngài Tổng bí thư người thì bị vô hiệu hoá, người thì nơm nớp trong tình cảnh "kiến trong miệng chén".
Và giờ đây, với "bảo bối" là chiến dịch "đốt lò" cùng thanh bảo kiếm mang tên "Trưởng ban Chỉ đạo trung ương về Phòng chống tham nhũng" (vốn càng thêm sắc bén sau khi ngài Tổng bí thư tự chỉ định mình vào Thường vụ Đảng ủy Công an trung ương từ ngày 21/9/2016), Nguyễn Phú Trọng bỗng chốc trở thành nhà độc tài vô đối trên sân khấu chính trị Việt Nam, có thể ném vào "lò" bất kỳ "khúc củi" nào mà ngài cảm thấy không vừa mắt.
Ai có thể ngăn chặn nhà độc tài ?
Xuất thân từ một nhà lý luận bảo thủ và giáo điều, hoạn lộ thênh thang và bằng phẳng của ngài Tổng Bí thư trước hết là nhờ vào "bí quyết" : tụng niệm những tín điều cổ hủ của Marx-Lenin mọi lúc, mọi nơi. Đối với ông ta, cải cách là một khái niệm lạ lẫm ; đơn giản, thế giới quan bảo thủ cùng mớ kiến thức kinh viện Mác Lê không thể giúp ông ta làm chủ được cuộc chơi cải cách. Và để duy trì đường lối bảo thủ, việc ông ta bám chặt vào Bắc Kinh là điều tất yếu.
Tuy nhiên, vấn đề đáng nói ở đây là Nguyễn Phú Trọng không chỉ thuần túy "thân Tàu", điều vốn dĩ đã rất nguy hiểm cho tiền đồ dân tộc. Nguy hiểm hơn thế, ông ta thậm chí còn chẳng thèm giấu giếm thân phận làm tay sai cho Tàu, qua những phát ngôn công khai của mình ("Tình hình Biển Đông không có gì mới" ; hay "[…] Trong những lần trao đổi với chúng ta, bạn thường nhấn mạnh không để bị ‘Tây hóa’ […]", v.v.), cũng như qua việc đến tận bây giờ nhà cầm quyền Việt Nam vẫn chưa khởi kiện Trung Quốc ra Tòa Trọng tài Thường trực (PCA) về yêu sách chủ quyền phi pháp của Bắc Kinh trên Biển Đông, điều mà Philippines đã thực hiện và thành công.
Như chúng tôi đã phân tích trong bài "Formosa Hà Tĩnh : tội ác mang tên Nguyễn Phú Trọng", con đường "phản dân, hại nước" của ngài đương kim Tổng bí thư bắt đầu ít nhất kể từ khi Quốc hội khoá XII do ông ta làm Chủ tịch phê chuẩn "con ngựa thành Troy" Hoàng Trung Hải làm Phó Thủ tướng phụ trách kinh tế vào ngày 2/8/2007, bất chấp thực tế là ngày 7/5/2007, một số đảng viên cao cấp đã gửi Tâm Huyết Thư đến Bộ Chính trị, Ban Bí thư cùng các ủy viên trung ương Đảng khác.
Tiếp theo, trước Đại hội XI vào đầu năm 2011, để chống lại một Trương Tấn Sang đang tràn trề cơ hội tiếp quản chiếc ghế Tổng bí thư của Nông Đức Mạnh hoặc ít nhất là thay thế vị trí của Nguyễn Tấn Dũng sau một nhiệm kỳ Thủ tướng đầy thất vọng, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Phú Trọng đã chính thức gia nhập liên minh Hoàng Trung Hải - Nguyễn Tấn Dũng - Nông Đức Mạnh, những kẻ lúc bấy giờ đang bị tố cáo những vụ việc đặc biệt nghiêm trọng từ năm 2008. Và sự che chắn của Nguyễn Phú Trọng chính là lý do khiến vụ tố cáo đến nay vẫn chưa được giải quyết đúng pháp luật.
Như vậy, có thể nói, Hoàng Trung Hải vừa là sức mạnh (sau lưng ông ta là Bắc Kinh) vừa là "gót chân Achilles" của Nguyễn Phú Trọng.
Ngoài bức Tâm Huyết Thư nói trên, những vấn đề nhức nhối, khiến dư luận phẫn nộ tại Việt Nam suốt mấy năm qua đều chung một "tác giả" là Hoàng Trung Hải : 90% dự án hạ tầng trọng điểm quốc gia cùng hàng trăm ngàn ha rừng đầu nguồn biên giới rơi vào tay (doanh nghiệp) Trung Quốc ; đại hiểm hoạ quân sự - kinh tế - môi trường Formosa Hà Tĩnh ; hàng loạt vị trí xung yếu về an ninh quốc phòng bị Trung Quốc chiếm lĩnh thông qua các dự án kinh tế trá hình ; quy hoạch Hà Nội bị băm nát ; hiểm hoạDiscovery Complex II tại 8B Lê Trực (Hà Nội) ; thảm nạn BOT giao thông trên cả nước, cũng như tình trạng tệ hại của hạ tầng giao thông các tỉnh đồng bằng sông Cửu Long, trong khi giao thông các tỉnh biên giới phía bắc phát triển rất nhanh, các hướng tấn công xâm lược của Trung Quốc năm 1979 đều đã hoặc sắp có đường cao tốc nối từ biên giới về Hà Nội ; nguy cơ ô nhiễm môi trường và an ninh năng lượng do công nghệ nhiệt điện than của Trung Quốc ; tình trạng biển Bình Thuận bị đầu độc ; vấn nạn "chảy máu khoáng sản" cũng như việc xuất khẩu than giá rẻ sang Trung Quốc, để rồi giờ lại phải nhập than giá đắt cũng từ Trung Quốc ; v.v và v.v.
Bất chấp tất cả, ngài cựu Phó Thủ tướng không những vẫn "bình chân như vại" mà còn đường hoàng bước vào Bộ Chính trị rồi được Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng giao phó trọng trách thống lĩnh cả bộ máy dân sự và quân sự của một Hà Nội "ngàn năm văn hiến".
Tóm lại, "con ngựa thành Troy" Hoàng Trung Hải chính là tấm gương soi rọi bộ mặt buôn dân bán nước của ngài Tổng bí thư khả kính. Muốn ngăn chặn nhà độc tài sắt máu Nguyễn Phú Trọng ư ? Hãy nhằm vào "tử huyệt" Hoàng Trung Hải của ông ta !
Lê Anh Hùng
Nguồn : VOA, 05/10/2017
Đấu đá, tranh giành quyền lực là một trong những đặc trưng của các chế độ cộng sản, kể từ khi hình thái chính trị phi nhân này ra đời trên thế giới cách nay đúng một thế kỷ. Trên đấu trường khốc liệt đó, các đấu sỹ vốn là những bậc thầy về mưu mô, thủ đoạn thường dành cho đối thủ của mình những cú đòn triệt hạ như thể họ là kẻ thù không đội trời chung, ngay cả khi kẻ chiến bại đã bị loại ra khỏi cuộc chơi.
Cựu Thủ Tướng Nguyễn Tấn Dũng.
Dậu đổ bìm leo
Ở Việt Nam, dù chưa từng nắm giữ ngôi vị lãnh đạo tối cao, nhưng nhờ đứng đầu bộ máy hành pháp và lại được phần lớn Ban Chấp hành trung ương ủng hộ, nên Nguyễn Tấn Dũng cùng bộ sậu đã từng "làm mưa làm gió" trong suốt quãng thời gian 10 năm ngồi trên ghế thủ tướng. Một thời gian dài ông ta thậm chí còn được coi là chính trị gia quyền lực nhất Việt Nam. Dĩ nhiên, trong bối cảnh đó, việc ông ta "mua thù chuốc oán" với vô số "đồng chí" của mình là điều dễ hiểu.
Chính vì thế, sau khi "đồng chí X" bị loại khỏi chính trường một cách tức tưởi tại Đại hội XII Đảng cộng sản Việt Nam, người ta vẫn ngóng chờ những cuộc "thanh toán" mà đối thủ của ông ta nhằm vào "nhóm lợi ích Nguyễn Tấn Dũng".
Và sau khi những đệ tử thân tín của ông ta như cựu Bộ trưởng công thương Vũ Huy Hoàng, Bí thư thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh Đinh La Thăng bị xử lý và đặc biệt là sau khi ông trùm ngân hàng Trầm Bê (người từng được coi là "tay hòm chìa khóa" của "đồng chí X") bị bắt, không ít người tin chắc việc ông ta bị sờ gáy chỉ còn là vấn đề thời gian.
Số phận của Nguyễn Tấn Dũng sẽ thế nào ?
Đây là câu hỏi mà không ai có thể đưa ra câu trả lời chính xác, ít nhất là vì hai lý do sau.
Thứ nhất, trong chế độ cộng sản, chuyện gì cũng có thể xảy ra. Điều này xuất phát từ một thực tế đơn giản : Bộ Chính trị – cơ quan quyền lực tối cao quyết định mọi vấn đề của đất nước – không chịu sự điều chỉnh của bất kỳ bộ luật nào. Thực thể quyền lực này có thể nhóm họp bất cứ lúc nào, ra bất cứ quyết định gì, về bất cứ vấn đề hệ trọng nào… mà không cần phải thông báo cho ai biết.
Thứ hai, cộng sản là một chế độ dối trá, và bản chất đó không hề thay đổi kể từ khi hình thái chính trị này ra đời cho đến nay. Càng leo lên những nấc thang quyền lực trong hệ thống, các chính trị gia cộng sản càng cho thấy họ là những chuyên gia "nói một đàng, làm một nẻo". Vậy nên, chỉ những ai quá ngây thơ thì mới dễ dàng tin vào những câu phát ngôn do những kẻ "ăn của dân không từ một thứ gì" phát ra.
Vì thế, ở đây chúng ta chỉ có thể đưa ra những lý do khiến Nguyễn Tấn Dũng bị tống vào "lò" cũng như những lý do giúp ông ta tiếp tục "làm người tử tế".
Ba lý do giúp Nguyễn Tấn Dũng không bị xử lý
(i) Nguyễn Phú Trọng và Nguyễn Tấn Dũng là "đồng minh chiến lược"
Trong bối cảnh chiếc ghế Tổng bí thư của Nông Đức Mạnh bị lung lay dữ dội do dính vào vụ bê bối PMU 18 trước thềm Đại hội X Đảng cộng sản Việt Nam (tháng 4/2006), bộ ba Nông Đức Mạnh - Nguyễn Tấn Dũng - Hoàng Trung Hải đã bắt tay nhau và hình thành nên một liên minh hùng mạnh để ngăn chặn Bí thư thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh Nguyễn Minh Triết trở thành Tổng bí thư, bảo vệ "ngai vàng" cho Nông Đức Mạnh và bảo đảm chiếc ghế Thủ tướng cho Nguyễn Tấn Dũng. Theo kế hoạch của bộ ba này, tại Đại hội XI năm 2011, Nguyễn Tấn Dũng sẽ thâu tóm chiếc ghế "2 trong 1" Tổng bí thư kiêm Chủ tịch nước, còn Hoàng Trung Hải sẽ trở thành thủ tướng. Kế hoạch này về sau đổ bể.
Ngay sau Đại hội X, Nguyễn Tấn Dũng đã trở thành "quả đấm thép", nhưng không phải là của lực lượng cấp tiến trong đảng nhằm vào cuồng vọng của Bắc Kinh như những kẻ ngây thơ lầm tưởng, mà là của Nông Đức Mạnh nhằm vào những người tích cực nhất trong việc phanh phui vụ PMU 18.
Trước Đại hội XI (tháng 1/2011), để chống lại một Thường trực Ban bí thư Trương Tấn Sang đang tràn đầy cơ hội tiếp quản chiếc ghế Tổng bí thư của Nông Đức Mạnh hoặc ít nhất là thay thế vị trí thủ tướng của Nguyễn Tấn Dũng, Chủ tịch quốc hội Nguyễn Phú Trọng đã gia nhập liên minh Hoàng Trung Hải - Nguyễn Tấn Dũng - Nông Đức Mạnh. Sau một nhiệm kỳ Thủ tướng đầy ê chề, điều hành nền kinh tế một cách kém cỏi, khiến lạm phát gần như luôn thường trực ở mức hai con số, nhưng trong bài phát biểu bế mạc kỳ họp cuối cùng Quốc hội khóa XII, Nguyễn Tấn Dũng vẫn được tân Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng hết lời ca ngợi : "Thủ tướng đã điều hành, quản lý đất nước năng động và quyết liệt."
(ii) "Ý chỉ" của các ông chủ Trung Nam Hải
Trước Hội nghị trung ương 6 khóa XI, Nguyễn Tấn Dũng tưởng như sắp bị kỷ luật đến nơi (do Trương Tấn Sang và Trần Đại Quang thúc ép Nguyễn Phú Trọng ra tay). Tuy nhiên, sau cuộc gặp Tập Cận Bình tại Nam Ninh ngày 20/9/2012, tình thế của ông ta đã xoay chuyển, khiến Nguyễn Phú Trọng phải mếu máo đọc diễn văn bế mạc Hội nghị vào chiều ngày 15/10/2012.
Lần này, số phận của "đồng chí X" có thể cũng sẽ như vậy. Đội ngũ dư luận viên của Hà Nội cùng hai tờ Nhân Dân nhật báo và Hoàn Cầu thời báo của Bắc Kinh đã dày công nhào nặn nên một hình tượng Nguyễn Tấn Dũng – nhân vật chống Tàu số 1 Việt Nam. Chừng nào "hình tượng" đó vẫn còn hữu ích cho các ông chủ Trung Nam Hải, chừng đó ông ta vẫn còn được tiếp tục "làm người tử tế".
(iii) "Thần thiêng nhờ bộ hạ"
Do mới rời khỏi chính trường nên Nguyễn Tấn Dũng vẫn còn mối liên hệ với không ít tay chân trong bộ máy : Bí thư Hà Nội Hoàng Trung Hải, Trưởng ban Kinh tế trung ương Nguyễn Văn Bình (hai nhân vật được ông ta đưa vào Bộ Chính trị), Bộ trưởng công an Tô Lâm, Chủ tịch quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân, Bí thư thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh Nguyễn Thiện Nhân, Trưởng ban Tổ chức trung ương Phạm Minh Chính, v.v.
Ba lý do khiến Nguyễn Tấn Dũng sẽ bị xử lý
1. Những người cộng sản vốn không có tình đồng chí, bởi đồng chí là danh từ cao đẹp dành cho những người cùng hướng đến một mục đích cao cả nào đó, trong khi chủ nghĩa xã hội từ lâu đã cho thấy là một quái thai của lịch sử. Sợi dây kết nối giữa các đảng viên cộng sản chỉ là mối quan hệ đồng đảng. Vì thế, việc Nguyễn Phú Trọng dẫm đạp lên "xác chết chính trị" của Nguyễn Tấn Dũng hầu đánh bóng tên tuổi, tạo "thế và lực" cho cá nhân và phe nhóm là điều hoàn toàn dễ hiểu.
2. Giống như trường hợp cựu Bộ trưởng công thương Vũ Huy Hoàng (nhân vật từng được coi là "tận trung với Tàu"), với các ông chủ Trung Nam Hải, Nguyễn Tấn Dũng giờ đây cũng chẳng khác gì quả chanh đã bị vắt kiệt. Do vậy, việc ông ta phải nối gót Vũ Huy Hoàng để giúp Nguyễn Phú Trọng "ghi điểm" trong mắt công chúng và Ban Chấp hành trung ương là một khả năng thực tế.
3. Nếu không tống được một "con hổ" nào đó vào "lò" thì chiến dịch "đốt lò" của Nguyễn Phú Trọng khó mà thuyết phục được dư luận, nhất là khi ông ta đang muốn tại vị đến hết nhiệm kỳ, thay vì nửa nhiệm kỳ như dự kiến ban đầu. "Con hổ" Trần Đại Quang thì e là khó nhằn, bởi ít nhiều nó vẫn còn nanh vuốt khó lường ; xem ra chỉ còn "con hổ" Nguyễn Tấn Dũng là khả dĩ hơn cả.
Tóm lại, chỉ thời gian mới trả lời được câu hỏi liên quan đến số phận "đồng chí X". Tuy nhiên, cho dù có bị các "đồng chí" của mình tống vào "lò" lần này hay không thì Nguyễn Tấn Dũng vẫn sẽ được sử sách "lưu danh" như là người lập được nhiều "chiến công" nhất cho Trung Quốc trong lịch sử Việt Nam hiện đại.
Lê Anh Hùng
Nguồn : VOA, 26/09/2017
Hơn một tháng qua, công chúng Việt Nam hết xôn xao về dự án BOT đường tránh thị xã Cai Lậy lại đến bàn tán về các dự án BOT giao thông trên khắp Việt Nam.
Công văn số 404/TTg-KTN ngày 18/3/2013 của PTT Hoàng Trung Hải đồng ý chỉ định nhà đầu tư dự án BOT Pháp Vân - Cầu Giẽ, một dự án còn tai tiếng và nhơ nhuốc hơn cả BOT Cai Lậy. Nguồn : Báo Điện tử Chính phủ.
Và càng ngày, khi sự thật về các dự án BOT càng được phanh phui, người ta càng nhận thấy sai phạm trong loại hình đầu tư công này không hề mang tính chất ngẫu nhiên, đơn lẻ. Ngược lại, chúng diễn ra một cách có hệ thống, từ trên xuống dưới.
Hầu như dự án BOT giao thông nào cũng có vấn đề, với hàng loạt sai phạm nghiêm trọng : người dân bị tước quyền lựa chọn (nói cách khác là bị ép buộc sử dụng thứ hàng hoá đặc thù này) khi dự án không phải là tuyến đường mới ; mặc dù là dự án đầu tư công nhưng việc lựa chọn nhà đầu tư lại không thông qua thể thức đấu thầu công khai, mà lại được chỉ định thầu rất tuỳ tiện ; thời hạn thu phí được xác định thiếu căn cứ, vượt quá xa thời gian hoàn vốn ; các trạm thu phí đặt sai vị trí (quá gần nhau, hoặc theo kiểu "giăng lưới lùa xe") và mức phí thì quá cao ; tình trạng "tự tung tự tác" của các nhà đầu tư, còn vai trò quản lý nhà nước lại hết sức mờ nhạt, v.v.
"Đồng tiền liền khúc ruột". Giống như bà con dân oan khi bị các thế lực mafia trong và ngoài bộ máy cấu kết với nhau cướp đoạt đất đai, vườn tược dưới vỏ bọc các dự án kinh tế, các tài xế qua trạm thu phí BOT Cai Lậy cũng đã bày tỏ thái độ phản kháng theo cách của mình. Họ sử dụng tiền mệnh giá thấp để trả phí, buộc chủ đầu tư phải liên tục xả trạm để giải toả giao thông, bởi việc kiểm đếm tiền lẻ mất nhiều thời gian làm giao thông bị ùn tắc kéo dài. Cuối cùng, từ ngày 15/8, Công ty TNHH BOT Cai Lậy đã phải rút toàn bộ nhân viên khỏi trạm thu phí, và đến nay vẫn chưa hoạt động trở lại.
Thực ra, các tài xế qua trạm BOT Cai Lậy được "truyền cảm hứng" từ thắng lợi của người dân ở hai bên đầu cầu Bến Thủy 1 (Nghệ An – Hà Tĩnh). Mặc dù không đi trên đường BOT mà vẫn phải trả phí, họ đã kiên trì đấu tranh bằng cách căng băng-rôn phản đối, dùng tiền lẻ mua vé, v.v. Sau 4 tháng ròng rã như thế, đến ngày 11/4/2017, Bộ Giao thông vận tải đã quyết định giảm 100% phí cho cư dân hai đầu cầu qua trạm thu phí BOT Bến Thủy 1.
Thắng lợi của các tài xế qua trạm BOT Cai Lậy đã có tác dụng lan toả. Một mặt, chiến thuật sử dụng tiền mệnh giá thấp trả phí đã được giới tài xế sử dụng ở một số trạm thu phí BOT khác, như dự án BOT Biên Hoà, BOT quốc lộ 5 (Hưng Yên) hay BOT Cầu Rác (Hà Tĩnh). Mặt khác, nhân sự kiện "Cai Lậy thất thủ", hàng loạt sai phạm tại các dự án BOT giao thông trên khắp cả nước đã bị báo chí phanh phui, khiến dư luận càng bức xúc.
Thậm chí, trong buổi tọa đàm khoa học "Các dự án BOT – Chính sách và giải pháp" được tổ chức tại Hà Nội ngày 8/9 vừa qua, Tiến sĩ Nguyễn Sĩ Dũng, nguyên Phó Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội, còn đề xuất : "Với những sai phạm mà Thanh tra Chính phủ công bố về các dự án BOT và BT, có thể đề nghị khởi tố theo quy định của pháp luật".
Đề xuất của Tiến sĩ Nguyễn Sỹ Dũng không có gì là bất ngờ, bởi những sai phạm trong các dự án BOT và BT giao thông là quá rõ ràng, nghiêm trọng và đặc biệt là có hệ thống, còn nỗi bức xúc trong dư luận thì ngày càng dâng cao.
Điều khiến người ta phải ngạc nhiên ở đây là, mặc dù chiến dịch "đốt lò" do Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng đang diễn ra đầy khí thế, với những tuyên bố hùng hồn của người "nhóm lò" ("Lò nóng lên rồi thì củi tươi vào cũng phải cháy", v.v.), song chưa một quan chức nào dính líu đến sai phạm trong các dự án BOT/BT giao thông phải chịu bất kỳ hình thức kỷ luật nào, dù là nhẹ nhất, chứ đừng nói đến chuyện bị khởi tố.
Vì sao lại như vậy ? Chẳng phải những quan chức ở Bộ Giao thông vận tải và các tỉnh thành liên quan không chỉ là thứ "củi" rất phù hợp với cái "lò" mà ngài Tổng Bí thư cùng bộ sậu đang hè nhau "đốt", mà còn là "củi khô", vốn rất dễ "bắt lửa" và "cháy" hay sao ? Chẳng phải cựu Bộ trưởng Giao thông vận tải Đinh La Thăng, người dính líu đến nhiều sai phạm ở các dự án BOT giao thông, đã bị cách chức Bí thư Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh, bị loại ra khỏi Bộ Chính trị và đang "ngồi chơi xơi nước" ở Ban Kinh tế Trung ương hay sao (tức không còn là thứ "củi tươi" đến mức không thể tống vào "lò" nữa) ? Chẳng phải với 88 dự án BOT giao thông đang hoạt động trên khắp cả nước, vấn nạn này đã và đang ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống của hàng chục triệu người Việt, và việc mổ xẻ khối ung nhọt này do đó sẽ giúp lấy lại uy tín cho chính quyền hay sao ?
Vậy lý do vì sao mà đến tận thời điểm này ngài Tổng bí thư vẫn chưa hề hé răng lấy nửa lời về thảm nạn BOT giao thông ?
Xin thưa, lý do không có gì quá khó hiểu : Tất cả các dự án BOT giao thông ở Việt Nam hiện nay đều thuộc thẩm quyền quản lý nhà nước (phê duyệt chủ trương đầu tư, phê duyệt việc lựa chọn nhà thầu, chỉ đạo việc thực hiện dự án) của (cựu) Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải, Trưởng Ban Chỉ đạo Nhà nước các công trình, dự án trọng điểm ngành giao thông - vận tải. Chính ngài Bí thư Thành ủy Hà Nội, trong thời gian ngồi trên chiếc ghế Phó Thủ tướng phụ trách kinh tế từ năm 2007 đến 2016, mới là người có tiếng nói cuối cùng và chịu trách nhiệm cao nhất về các dự án BOT giao thông trên cả nước, chứ không phải là Bộ trưởng Giao thông - Vận tải.
Mấu chốt vấn đề là, từ năm 2008 đến nay, ông Hoàng Trung Hải bị dư luận lên án nhiều điều nghiêm trọng ; và mặc dù 9 năm đã trôi qua nhưng các lên án vẫn chưa được giải quyết đúng pháp luật, lý do là vì Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Phú Trọng đã bắt tay với Hoàng Trung Hải để được ngồi vào chiếc ghế Tổng Bí thư khoá XI.
Thế nên, giống như với Formosa Hà Tĩnh, tòa nhà 8B Lê Trực hay hàng loạt hiểm hoạ Trung Quốc khác mà "con ngựa thành Troy" Hoàng Trung Hải là "tác giả", Nguyễn Phú Trọng đã và sẽ tiếp tục im lặng với vấn nạn BOT giao thông. Xem ra đó mới là sứ mạng cao cả nhất của ngài Tổng bí thư khả kính trong sự nghiệp chính trị đầy vinh quang của mình.
Lê Anh Hùng
Nguồn : VOA, 25/09/2017
Mấy ngày qua, một loạt tờ báo nhà nước đã loan tải thông tin về việc các hộ dân ở ấp Phú Xuân, thị trấn Mái Dầm, huyện Châu Thành, tỉnh Hậu Giang khẩn thiết kêu cứu vì tình trạng ô nhiễm nặng nề do Nhà máy giấy Lee & Man Việt Nam gây ra.
Nhà máy giấy Trung Quốc cứ vận hành thử nghiệm là gây ô nhiễm
Theo các nguồn tin, một hộ dân nằm cách nhà máy giấy Lee & Man khoảng 100 mét cho biết, thời gian gần đây, từ lúc chiều tối đến rạng sáng (6 giờ chiều đến 5 giờ sáng), phía bên nhà máy giấy lại xuất hiện 2-3 cột khói màu trắng đục, cao khoảng 5-10 mét, có mùi giống axít, rất khó chịu. Khi trời không gió, các cột khói bay thẳng lên bầu trời nên không ảnh hưởng đến người dân. Thế nhưng, mỗi khi có gió thổi theo hướng từ nhà máy qua khu dân cư, thì chỉ chừng 15-20 phút sau, làn da của bà con sinh sống gần nơi đây lại có cảm giác khô, căng như bị con gì châm chích.
Ngoài ra, một người dân khác ngụ ở ấp Phú Xuân thì phản ánh là gần đây, cứ vài ngày lại xuất hiện mùi hôi như mùi bồn cầu bùng lên từ khu vực gần các ống xả thải của nhà máy (bên bờ sông Hậu).
Chưa hết, bên cạnh tình trạng mùi hôi là hiện tượng nước sông khu vực xung quanh nhà máy mà người dân bơm lên sử dụng, khi qua đêm thì xuất hiện tình trạng "nhớt nhớt" ở bề mặt vật dụng tiếp xúc với nước.
Đây không phải là lần đầu dự án đầy tai tiếng này thu hút sự chú ý của dư luận vì những vi phạm môi trường do họ gây ra.
Tháng 12/2016, Tổng cục Môi trường (Bộ Tài nguyên và môi trường) cho phép Công ty trách nhiệm hữu hạn Lee & Man Việt Nam vận hành thử nghiệm các công trình xử lý chất thải dự án sản xuất giấy. Đến tháng 1/2017, việc vận hành thử nghiệm có tải của nhà máy tạm ngừng để thực hiện các yêu cầu theo kết luận thanh tra của Bộ Tài nguyên và môi trường, trước khi vận hành thử nghiệm trở lại vào tháng 3/2017.
Tuy nhiên, khi nhà máy chỉ mới bắt đầu vận hành thử nghiệm trở lại, người dân sống gần nhà máy đã phải gửi đơn kêu cứu khắp nơi khi cuộc sống của họ bị đe dọa bởi tình trạng ô nhiễm nghiêm trọng do nhà máy gây ra.
Thực ra, không phải đến lúc này, mà ngay từ năm 2007, khi dự án mới được UBND tỉnh Hậu Giang trao giấy chứng nhận đầu tư, đã xuất hiện nhiều tiếng nói phản đối Lee & Man Việt Nam.
Đây là dự án của Tập đoàn Lee & Man Paper Manufacturing Limited đến từ Quảng Đông, Trung Quốc, với tổng mức đầu tư lên tới 1,2 tỷ USD và nằm trong số 5 nhà máy giấy lớn nhất trên thế giới. Tổng diện tích của nhà máy là 82,8ha, nằm trong Cụm Công nghiệp Phú Hữu A, thị trấn Mái Dầm. Tổng thầu xây dựng nhà máy là Công ty cổ phần Kỹ thuật Hải Thành đến từ Thượng Hải, Trung Quốc.
Từ năm 2007, nhiều nhà quản lý môi trường, doanh nghiệp nuôi trồng và chế biến thủy sản tại Hậu Giang đã bày tỏ thái độ hết sức lo ngại về vấn đề ô nhiễm môi trường và nghi ngờ khả năng tạo vùng nguyên liệu cho nhà máy giấy của Lee & Man.
Theo văn bản số 1311/CV-SDR ngày 6/6/2007 của Cục Lâm nghiệp thì trong "Quy hoạch tổng thể phát triển công nghiệp giấy đến năm 2010" (đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt) không quy hoạch xây dựng nhà máy giấy ở Hậu Giang. Ngay cả Quy hoạch điều chỉnh phát triển ngành công nghiệp giấy Việt Nam đến năm 2010 - tầm nhìn 2020, cũng không quy hoạch vùng nguyên liệu giấy tại khu vực đồng bằng sông Cửu Long.
Về khả năng vùng nguyên liệu, Cục Lâm nghiệp khẳng định là "nguồn nguyên liệu gỗ rừng trồng trong khu vực chắc chắn chỉ đáp ứng được dưới 20% công suất nhà máy".
Ngoài ra, Cục Lâm nghiệp còn tính toán là với công suất của nhà máy giấy, mỗi năm sẽ có đến 28.500 tấn xút được thải ra môi trường. Điều này vô cùng nguy hiểm, bởi nhà máy nằm ở vùng trũng nhất khu vực nên rất khó rửa trôi một khối lượng xút lớn như vậy. Nếu chúng bị đổ ra Sông Hậu rồi ra biển thì nguồn lợi thủy sản ở sông và biển ở phía Nam sẽ bị hủy hoại, đồng thời ảnh hưởng rất lớn tới việc nuôi trồng thủy sản ở khu vực đồng bằng sông Cửu Long.
Chưa hết, 80% nguyên liệu nhập khẩu cũng ẩn chứa mối nguy hại tiềm tàng, bởi theo chủ đầu tư đó là giấy phế liệu ; nghĩa là khu vực dự án sẽ trở thành nơi tiếp nhận phế thải của nước ngoài, nguy cơ ô nhiễm lại càng khó tránh khỏi.
Hậu Giang nói riêng và đồng bằng sông Cửu Long nói chung không phải là thị trường tiêu thụ của một nhà máy giấy có quy mô nằm trong tốp 5 thế giới. Nghĩa là, địa điểm dự án vừa không phải là vùng nguyên liệu lớn, vừa không phải là khu vực thị trường tiêu thụ chính, lại vừa đặc biệt nhạy cảm về môi trường (nghĩa là để đảm bảo được những yêu cầu ngặt nghèo về môi trường thì chi phí đầu tư sẽ rất cao, trong khi công nghệ của Lee & Man nói riêng và các doanh nghiệp Trung Quốc nói chung lại bị xếp vào loại lạc hậu).
Cần nên nhớ, địa điểm ngay bên bờ Sông Hậu là vị trí đặc biệt lợi hại về quân sự : chiếm lĩnh được vị trí xung yếu này là có thể kiểm soát được Sông Hậu, tuyến đường thủy huyết mạch nối liền Biển Đông đến biên giới Việt Nam - Campuchia.
Nguy cơ này lại càng đặc biệt nguy hiểm bởi Trung Quốc đã và đang nắm giữTrung tâm nhiệt điện Duyên Hải (xã Dân Thành, huyện Duyên Hải, tỉnh Trà Vinh, tức bên bờ Biển Đông) và Trung tâm nhiệt điện Sông Hậu (thị trấn Mái Dầm, tỉnh Hậu Giang). Ba căn cứ liên hoàn này sẽ cho phép Bắc Kinh kiểm soát cả vùng biển phía nam Việt Nam lẫn Sông Hậu.
Đến tháng 6/2016, Hiệp hội Chế biến và xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP) vẫn tiếp tục lên tiếng thông qua bản kiến nghị khẩn cấp gửi Quốc hội và Chính phủ, đề nghị chỉ đạo kiểm tra, rà soát công nghệ xử lý nước thải của dự án xây dựng nhà máy giấy của Công ty trách nhiệm hữu hạn Giấy Lee & Man Việt Nam. Thậm chí đến ngày 6/8/2016, tờ Người Lao Động vẫn còn đăng bài "Sao không dừng Nhà máy Giấy Lee & Man ?".
Bất chấp mọi lời đề đạt, kiến nghị, cảnh báo, dù khẩn thiết đến đâu, nhà máy giấy Lee & Man Việt Nam vẫn cứ ra đời và sắp sửa đi vào hoạt động, như thể không hề có chuyện gì xảy ra.
Suy cho cùng, giống như Formosa Hà Tĩnh, hay hàng loạt thảm họa "made in China" khác trên khắp Việt Nam, thất bại mang tên Lee & Man Việt Nam hoàn toàn không phải là ngẫu nhiên ; ngược lại, nó là kết quả tất yếu của hệ thống hiện hành, một hệ thống bao gồm hai thành phần chủ yếu : những kẻ chủ tâm "rước giặc vào nhà" và những kẻ "ngậm miệng ăn tiền", đồng lõa với chúng.
Lê Anh Hùng
Nguồn : VOA, 20/09/2017
Nhóm Nghiên cứu Thể chế là một nhóm tự nguyện, hình thành trên tinh thần nghiên cứu học thuật và tập trung vào nghiên cứu về thể chế dân chủ nhằm đưa ra dự án nghiên cứu của nhóm. Nhóm ra đời ngày 9/6/2017 tại Hà Nội và tôi là một trong bốn thành viên ban đầu.
Giấy triệu tập Lê Anh Hùng lần thứ hai. (Ảnh : Lê Anh Hùng)
Mặc dù chỉ thuần túy vì mục đích học thuật, nhưng kể từ khi ra đời đến nay, nhóm Nghiên cứu Thể chế đã gặp phải sự sách nhiễu thường xuyên của nhà cầm quyền. Các thành viên đều lần lượt được cơ quan an ninh triệu tập để làm việc liên quan đến hoạt động của nhóm.
Hết triệu tập…
Ngày 25/8, cơ quan an ninh điều tra Công an Hà Nội đã phát giấy triệu tập lần thứ nhất cho tôi, yêu cầu tôi đúng 8h30 ngày 28/8 phải có mặt tại 89 Trần Hưng Đạo (Hà Nội) để "làm việc liên quan đến hoạt động của nhóm ‘Nghiên cứu Thể chế’".
Tôi đã từ chối chấp hành giấy triệu tập phi pháp nói trên, bởi theo mục b khoản 1 Điều 35 Bộ luật Tố tụng Hình sự thì điều tra viên được phân công điều tra vụ án hình sự có quyền "Triệu tập và hỏi cung bị can ; triệu tập và lấy lời khai của người làm chứng, người bị hại, nguyên đơn dân sự, bị đơn dân sự, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan đến vụ án", nghĩa là chỉ khi ai đó liên quan đến một vụ án hình sự đã được khởi tố thì mới bị công an triệu tập để làm việc. Ngoài ra, khoản 1.1 Điều 1 Thông tư số 01/2006/TT-BCA (C11) ngày 12/1/2006 của Bộ Công an còn quy định : "Điều tra viên được phân công thụ lý chính điều tra vụ án được ký giấy triệu tập bị can tại ngoại để hỏi cung, triệu tập và lấy lời khai người làm chứng, người bị hại, nguyên đơn dân sự, bị đơn dân sự, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan đến vụ án theo kế hoạch đã được Thủ trưởng hoặc Phó Thủ trưởng Cơ quan điều tra được phân công chỉ đạo điều tra vụ án duyệt".
Ngày 28/8, viên cảnh sát khu vực lại đến nhà trao cho tôi giấy triệu tập lần thứ hai của cơ quan an ninh điều tra Công an Hà Nội, yêu cầu đúng 8h30 sáng ngày 29/8 tôi phải có mặt tại trụ sở cơ quan an ninh điều tra Công an Hà Nội để "làm việc liên quan đến hoạt động của nhóm Nghiên cứu Thể chế". Một lần nữa, tôi lại từ chối chấp hành giấy triệu tập phi pháp của Công an Hà Nội, với lý do nêu trên. Ngày 8/9, cơ quan an ninh điều tra Công an Hà Nội lại phát giấy triệu tập tôi lần thứ ba, và tôi tiếp tục từ chối chấp hành.
…lại đến bắt cóc
Sáng 12/9, tầm 7g30, khi tôi vừa rời khỏi quán ăn sáng một đoạn thì bị khoảng chục nhân viên an ninh dưới sự chỉ huy của thiếu tá Nguyễn Thế Thanh áp sát. Họ chìa cho tôi xem giấy triệu tập lần thứ tư, nhưng tôi chưa kịp ngó qua thì đã bị cả toán cưỡng chế lên chiếc xe ô tô 7 chỗ đang chờ sẵn rồi áp giải tôi về trụ sở Công an Hà Nội. Đến nơi, khoảng hơn 8g, viên thiếu tá cùng một nhân viên an ninh dẫn tôi vào chính căn phòng tầng 1 mà ngày 10/5/2016, tôi đã bị bắt cóc và cưỡng chế đến để "làm việc" với họ về các bài viết đăng tải trên Internet.
Thiếu tá Nguyễn Thế Thanh yêu cầu tôi bỏ điện thoại ra. Tôi lấy điện thoại ra, tắt máy và để trên bàn làm việc ; viên thiếu tá liền cầm lấy và để vào chiếc bàn nhỏ nằm trong góc phòng. Một nhân viên kỹ thuật mang máy quay phim vào đặt ở góc phòng và bật máy ghi hình.
Và lý lẽ "luật là tao"
Thiếu tá Nguyễn Thế Thanh nói : "Sau mấy lần phát giấy mà anh không đến làm việc. Hôm nay chúng tôi mời anh đến đây để làm việc về những nội dung liên quan đến hoạt động của nhóm Nghiên cứu Thể chế". Tôi nói : "Đây không phải là ‘mời’. Đây là hành vi bắt cóc và cưỡng chế người trái pháp luật. Tôi phản đối việc các anh xâm phạm quyền tự do và quyền bất khả xâm phạm về thân thể của tôi, cũng như việc các anh quay phim ghi hình tôi".
Tôi viện dẫn những căn cứ pháp lý ở phần trên để nêu lý do không chấp hành các giấy triệu tập của họ. Viên thiếu tá nói : "Giống như năm ngoái, khi anh từ chối làm việc với chúng tôi với lý do là anh không liên quan đến một vụ án nào đã được khởi tố nên không thể bị triệu tập. Chúng tôi đã nói là anh hiểu chưa đầy đủ về luật. Hôm nay tôi cho anh xem cái này".
Anh ta đưa cho tôi tập Thông tư Liên tịch số 06/2013/TTLT-BCA-BQP-BTC-BNN&PTNT-VKSNDTC về việc "Hướng dẫn thi hành quy định của Bộ luật Tố tụng Hình sự về tiếp nhận, giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố" do Bộ Công an, Bộ Quốc phòng, Bộ Tài chính, Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn và Viện Kiểm sát nhân dân tối cao ban hành ngày 2/8/2013, rồi chỉ cho tôi đến Điều 10 ("Nhiệm vụ, quyền hạn của thủ trưởng, phó thủ trưởng cơ quan điều tra, điều tra viên") của bản thông tư. Mục b khoản 3 của Điều 10 ghi rõ là điều tra viên được phân công giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm hoặc kiến nghị khởi tố có quyền "triệu tập và lấy lời khai của những người có liên quan nhằm kiểm tra, xác minh nguồn tin".
Tiếp theo, anh ta chìa cho tôi xem qua văn bản đầu tiên trong tập hồ sơ liên quan mà anh ta giữ khư khư trên tay. Đó là công văn số 1118/STTTT-TTĐT "Về bài viết trên mạng có nội dung vi phạm pháp luật" do Sở Thông tin - truyền thông Hà Nội gửi Công an Hà Nội ngày 29/6/2017. Nội dung công văn đại khái là Sở Thông tin và truyền thông phát hiện thấy sự ra đời của một nhóm mang tên "Nghiên cứu Thể chế" với trang web tại địa chỉhttp://nghiencuutheche.com(kèm theo thông tin và hình ảnh các thành viên), trong đó có những bài viết có nội dung "vi phạm pháp luật". Tôi yêu cầu anh ta cho tôi xem kỹ công văn mà Sở Thông tin và truyền thông "tố giác" chúng tôi, nhưng anh ta từ chối.
Tức là, theo thiếu tá Nguyễn Thế Thanh, căn cứ vào Thông tư Liên tịch số 06/2013/TTLT-BCA-BQP-BTC-BNN&PTNT-VKSNDTC và công văn số 1118/STTTT-TTĐT, việc cơ quan an ninh điều tra Công an Hà Nội phát giấy triệu tập tôi đến làm việc về hoạt động của nhóm Nghiên cứu Thể chế là đúng pháp luật.
Tuy nhiên, tôi đã mạnh mẽ phản bác lại lập luận của anh ta. Thứ nhất, quyền triệu tập những đối tượng liên quan của điều tra viên đã được quy định tại mục b khoản 1 Điều 35 Bộ luật Tố tụng Hình sự năm 2003 và được giải thích cụ thể hơn tại khoản 1.1 Điều 1 Thông tư số 01/2006/TT-BCA(C11) ngày 12/1/2006 của Bộ Công an ; mục b khoản 3 Điều 10 Thông tư Liên tịch số 06/2013/TTLT-BCA-BQP-BTC-BNN&PTNT-VKSNDTC không chỉ ra đời sau mà còn trái với các quy định trong Bộ luật Tố tụng Hình sự và Thông tư số 01/2006/TT-BCA (C11), vì thế nó mặc nhiên vô hiệu, không có giá trị pháp luật.
Thứ hai, ngay cả khi mục b khoản 3 Điều 10 của Thông tư Liên tịch kia là đúng pháp luật đi nữa thì khoản 1 Điều 9 của thông tư đó cũng đã quy định rõ : "Sau khi tiếp nhận thông tin liên quan đến tội phạm, cơ quan điều tra phải tiến hành phân loại, xác minh sơ bộ ban đầu". Vì vậy, tôi yêu cầu anh ta chỉ cho tôi thấy việc chúng tôi thành lập nhóm Nghiên cứu Thể chế, cũng như nội dung các tài liệu đăng tải trên website của nhóm, vi phạm pháp luật hay có dấu hiệu vi phạm pháp luật ở chỗ nào, theo điều nào của luật nào, mà cơ quan an ninh điều tra đã dựa vào để "triệu tập" chúng tôi. Dĩ nhiên, anh ta không thể trả lời được câu hỏi đó.
Ngoài ra, trong buổi "làm việc", tôi cũng nói rõ với thiếu tá Nguyễn Thế Thanh là tôi không còn niềm tin vào lực lượng công an nữa, bởi tôi là người đã tố cáo những tội ác khủng khiếp của một loạt lãnh đạo chóp bu suốt từ năm 2008 đến nay ; mặc dù 9 năm đã trôi qua nhưng vụ tố cáo công khai, đúng pháp luật và đặc biệt nghiêm trọng của tôi vẫn chưa được nhà chức trách giải quyết đúng pháp luật ; và trong khi người tố cáo lẽ ra phải được bảo vệ thì tôi lại thường xuyên bị sách nhiễu, khủng bố, trả thù với đủ mọi hình thức. Trước lập luận không thể bác bỏ được của tôi, anh ta đành chống chế là vụ tố cáo của tôi đang tạm gác lại (!).
Với những lý do nêu trên, tôi đã từ chối làm việc với cơ quan an ninh điều tra công an Hà Nội, không trả lời các câu hỏi khi họ lập biên bản làm việc, và không ký vào biên bản. Cuối cùng, đến gần 16g30, họ đưa tôi lên ô tô và áp giải về nhà.
Thật mỉa mai, việc Công an Hà Nội triệu tập các thành viên nhóm Nghiên cứu Thể chế, một nhóm thuần túy học thuật, hay bắt cóc và cưỡng chế tôi đến "làm việc" với họ lại diễn ra trong bối cảnh chỉ mới vài tháng trước, ông Võ Văn Thưởng, người đứng đầu bộ máy tuyên truyền của Đảng cộng sản Việt Nam, còn trịnh trọng loan báo : "Ban Tuyên giáo trung ương đang chờ Ban Bí thư thông qua một văn bản hướng dẫn về việc tổ chức trao đổi và đối thoại với những cá nhân có ý kiến và quan điểm khác với đường lối, chủ trương, quan điểm của Đảng và pháp luật của Nhà nước".
Không còn nghi ngờ gì, cách đối xử mà Công an Hà Nội dành cho nhóm Nghiên cứu Thể chế nói chung cũng như cá nhân tôi nói riêng đã cho thấy, đằng sau thông điệp "đối thoại" của nhà cầm quyền Việt Nam là lời cảnh báo : Hãy "đối thoại" với cộng sản theo cách họ muốn, nếu không muốn bị cưỡng bức "đối thoại" trước khi bị tống vào tù.
