Dù thỉnh thoảng vẫn phải nhảy lầu hay tự treo cổ, giới quan tham nước Việt vẫn le lói hy vọng về "người đốt lò vĩ đại" sẽ sớm "xuôi tay", hoặc ít ra cũng không còn hăng hái truy sát tham nhũng như cái cách "lò đã nóng lên rồi thì củi tươi đưa vào cũng phải cháy" mà ông ta tuyên bố đầy tự tin vào tháng 8/2017.

Nguyễn Phú Trọng sau cú "ngã bệnh" hồi Tháng Tư, 2019. (Hình : Getty Images)

Những dấu hiệu "xuôi tay"

Dấu hiệu "xuôi tay" đã bộc lộ rõ ràng trong khoảng thời gian "Tổng tịch" Nguyễn Phú Trọng suýt chút nữa đã "tịch" sau cơn bạo bệnh tại xứ Kiên Giang "nhà ba Dũng" vào tháng 4/2019, và kéo dài thời gian nằm điều trị cho đến tận tháng 7 cùng năm.

Đó là những tháng mà bầu không khí chống tham nhũng lắng hẳn, phản ánh rất rõ một nhận định trước đó : trên nóng, dưới lạnh ; còn trên không nóng thì dưới lạnh ngắt.

Các cơ quan chủ chốt của Nguyễn Phú Trọng về chống tham nhũng là Ban Chỉ đạo Phòng chống tham nhũng trung ương, Ủy ban Kiểm tra Trung ương, hai cục An ninh Điều tra và Cảnh sát Điều tra thuộc Bộ Công an, Thanh tra Chính phủ đều "nghỉ xả hơi". Cùng lúc, trong giới công chức rỉ tai nhau câu chuyện những "anh Ba", "anh Hai"… tổ chức tiệc tùng nhậu nhẹt linh đình nhân sự kiện… "Trọng bệnh".

Dấu hiệu "xuôi tay" thậm chí còn hiện ra ngay cả khi ông Trọng đã có nhiều dấu hiệu phục hồi sức khỏe kể từ cuối/7, 2019. Từ đó đến nay, dù vẫn tiếp tục một số vụ bắt bớ quan tham và mở rộng vụ đại án AVG, vẫn chưa có tín hiệu nào cho thấy những vụ việc khác quá xứng đáng là đại án như Thủ Thiêm, Junin 2-Venezuela, Trần Bắc Hà (đã "tự chết")… được điều tra theo chiều sâu.

Những cựu quan chức cao cấp từng được xem là "bố già", và thậm chí hiện thời vẫn được xem là như vậy, như Nguyễn Tấn Dũng-thủ tướng và Lê Thanh Hải-bí thư Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh, vẫn "an nhiên tự tại".

Dấu hiệu "xuôi tay" gần nhất và dễ nhận ra nhất là Nguyễn Phú Trọng đã phải vắng mặt tại phiên họp Đại hội Đồng Liên Hiệp Quốc ở New York, Mỹ vào cuối/9, 2019 – một hội nghị quốc tế lớn mà nếu còn đủ sức khỏe thì Trọng đã luôn hớn hở "mình phải như thế nào thì người ta mới tiếp đón như thế chứ".

Cũng từ cuối tháng 9, 2019, đã bắt đầu rộ lên tin ngoài lề về khả năng Nguyễn Phú Trọng không thể đi Mỹ theo lịch trình bởi độ ổn định chống tai biến của ông ta là… không ổn định.

Thời gian còn lại là không nhiều, hoặc đang rút ngắn một cách nhanh chóng, đối với Nguyễn Phú Trọng. Chỉ còn chưa đầy một năm rưỡi nữa là đến Đại hội đảng 13, dự kiến tổ chức vào quý đầu của năm 2021, mà nếu ông ta không mau chóng xử lý các "đống rác" ở Thành phố Hồ Chí Minh và một số tỉnh hành khác thì sẽ không thể có được cơ hội "thay máu" dàn chóp bu ở những địa phương đó, càng không thể làm nhân sự ở thành phố đầu não là Hà Nội.

Cũng không còn nhiều thời gian để Trọng thử nghiệm chiến dịch chống tham nhũng của mình bằng cách diệt những con chuột nhắt và chuột nhỡ, bất chấp việc Trọng vẫn tuyên bố sẽ tiếp tục chống "giặc nội xâm" sau khi ông ta tạm thời phục hồi sức khỏe.

Bởi sau cú bạo bệnh, hẳn Nguyễn Phú Trọng đã biết rằng cơn tai biến tiếp theo có thể xảy ra vô chừng mà không thể đoán định trước. Nếu không gấp rút xử lý các vụ tham nhũng lớn mà ông ta đã có trọn hồ sơ trong tay, một cơn tai biến tiếp theo có thể chấm dứt mọi nỗ lực và hơi thở của "minh quân", hay "bậc nhân kiệt thế thiên hành đạo".

Không chỉ dở dang việc trị đảng trị quân, Nguyễn Phú Trọng còn ngổn ngang việc đối ngoại. "Trốn biệt" không chịu đi "triều kiến" Tập Cận Bình ở Bắc Kinh suốt từ đầu năm 2019 đến nay. Nhưng thành tích đó sẽ mau chóng lu mờ nếu Trọng chẳng làm nên công cán gì trong chuyến công du Washington – dự kiến vào tháng 10 năm nay.

Tình thế bị Trung Quốc chẹn ngay yết hầu ngân sách nuôi đảng ở các mỏ dầu khí đang khiến Nguyễn Phú Trọng và những người đồng đảng của ông ta phải gấp rút tìm kiếm và đi đến quyết định có còn ngả ngớn đu dây với Bắc Kinh hay sẽ dứt khoát xoay trục sang Hoa Kỳ.

Trong khi đó, chính trường Việt Nam đang tưng bừng "toàn đảng, toàn quân lập thành tích chào mừng Đại hội 13"…

Những "đặc thù" của thời tiền Ðại hội 13

Đang hiện ra một đặc trưng như thời năm 2015 trước Đại hội 12 của đảng cầm quyền, nếu vào năm 2015 đã hiện hình cuộc chiến công khai trên mạng xã hội bằng các đơn thư tố cáo và các bài viết của hai phe cánh chính trị chính là "phe Trọng" và "phe Dũng", năm 2019 và đặc biệt vào nửa cuối của nó cũng đang trở lại cái không khí xốc nổi, quyết thắng và công khai thách thức lẫn nhau ấy.

Năm 2019 lại được xem là "năm bản lề" về cơ cấu "cán bộ cấp chiến lược" cho Đại hội 13. Nếu Hội nghị Trung ương 10 vào tháng 5/2019, chủ yếu "sắp ghế" cho 200 ủy viên trung ương, thì Hội nghị Trung ương 11 (sẽ diễn ra vào cuối năm 2019) thậm chí còn có tầm đại hội đảng với nhiệm vụ chốt danh sách sơ bộ các gương mặt ủy viên bộ chính trị cho khóa 13.

Sau biến cố "Trọng bệnh", đã nảy nòi một cuộc sát phạt không tuyên bố giữa các quan chức cấp cao, những người đang nhìn thấy thế độc tôn độc tài của "bậc nhân kiệt thế thiên hành đạo" chẳng còn tồn tại được bao lâu nữa và muốn qua mặt những kẻ khác để giành giật ngay lấy vị trí do khoảng trống quyền lực để lại.

Đặc thù của thời đại mới đã được tô thắm bới tính chất đa phe phái, đa trung tâm quyền lực hơn và do đó cũng kéo theo nhiều nhóm lợi ích hơn.Nếu Hội nghị Trung ương 10 chỉ là cuộc đấu giữa những "cá bé", thì Hội nghị Trung ương 11 mới thật sự là cuộc sát phạt của "cá mập" với nhau.

Năm 2019 lại được tôn lên một khác biệt lớn so với năm 2015, nếu cuộc chiến trước Đại hội 12 chủ yếu xoay quanh trục Trọng-Dũng, thì thế trận trước Đại hội 13 phong phú hơn khá nhiều, với nhiều trục : các phe phái – chủ yếu là "phe chính phủ" và "phe đảng" tranh giành quyền lực.

Trong khi ở một số địa phương nổi lên tình trạng "loạn sứ quân", còn Nguyễn Phú Trọng phải đối mặt với một nhóm đối thủ mà có thể bao gồm phe chính phủ lẫn bên đảng muốn triệt tiêu "sự nghiệp cách mạng" của ông ta.

Làm gì có chuyện "hạ cánh an toàn" !

Chẳng có gì khó khăn để dự đoán là Nguyễn Phú Trọng sẽ vấp phải một thách thức khủng khiếp về sức khỏe tự thân của ông ta, đặc biệt là vấn đề tim mạch và huyết áp, điều có thể kiến ông ta nếu không cẩn trọng sẽ phải sớm từ giã chính trường.

Bất kỳ tình trạng suy yếu hay nguy biến nào về sức khỏe của Trọng cũng là cơ hội để các nhóm đối thủ tung hê và còn có thể cường điệu tình trạng bệnh tật tồi tệ của ông ta, như một cách khủng bố tâm lý những quan chức thuộc phe Trọng và những người còn "tin yêu bác Cả", làm suy giảm sức mạnh của "phe Trọng" trong cuộc đua tới Đại hội 13 và cả mục đích dội nước vào cái lò vẫn còn âm ỉ của Trọng.

Tuy vẫn nắm được quyền lực tập trung được xe là chưa từng có so với nhiều đời tổng bí thư trước, nhưng Nguyễn Phú Trọng dường như ngày càng bất lực trước xu thế đa trung tâm quyền lực, cát cứ địa phương và sang chấn tham nhũng bè lũ mới đang nổi lên ngay dưới chân ghế ông ta.

Và trong khi Trọng mới chỉ thanh toán được một phần nhỏ những di họa để lại từ thời Nguyễn Tấn Dũng, ông ta lại phải đối mặt với vô số thảm họa mới do những nhóm quyền lực – lợi ích mới gây ra. Dự luật Đặc khu là một trong nhiều ví dụ thuộc về cái trào lưu thảm họa mới ấy.

Còn nếu Nguyễn Phú Trọng phải sớm "về vườn" ?

Ngay cả với kịch bản phải từ giã chính trường tại Đại hội 13 do không đủ sức khỏe, chứ không phải do tuổi tác đã quá cao, tương lai của Nguyễn Phú Trọng cũng không thể được xem là "hạ cánh an toàn".

Bởi kể từ thời điểm hạ lệnh cho bắt Đinh La Thăng vào tháng 12/2017, Nguyễn Phú Trọng đã phá vỡ tiền lệ "ủy viên Bộ Chính trị không thể bị truy tố" và do đó ông ta đã chính thức leo lên lưng cọp.

Cũng một cách chính thức, không một ủy viên Bộ Chính trị nào (đã nghỉ hưu và cả đương chức) có thể kê gối ngủ ngon sau vụ Đinh La Thăng. Chẳng có gì bảo đảm là nếu không kịp thanh loại những kẻ thù chính trị cũ và nhung nhúc đám đối thủ chính trị mới, Nguyễn Phú Trọng sẽ có được cơ hội dưỡng bệnh và dưỡng già mà không bị một thế lực nào đó lôi ra "hồi tố" sau khi Đại hội 13 "thành công tốt đẹp", nếu quả thực còn có Đại hội đó. 

Phạm Chí Dũng

Nguồn : Người Việt, 06/10/2019

1. Đặt vấn đề

Truyền thống văn hóa ứng xử của người Việt vốn coi trọng người già, người có tuổi. Ông Nguyễn Phú Trọng – Tổng bí thư kiêm Chủ tịch nước năm nay đã 75 tuổi. Giữ gìn phép ứng xử của cha ông và cũng là nguyên tắc ứng xử của cá nhân, tôi lúc nào cũng kính trọng ông ấy trong tư cách một người lớn tuổi hơn mình.

Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng ký ban hành Nghị quyết của Bộ Chính trị về một số chủ trương, chính sách chủ động tham gia cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư.

Ngoài ra, tuy rất ghét kiểu tư duy "nước đôi", "ba phải" gió chiều nào theo chiều ấy của người Việt nhưng phải nói thật lòng, thời điểm ông Trọng không may có vấn đề về sức khỏe khi đi công tác ở Kiên Giang trước đây, tôi thấy ông ấy cần được cảm thông trong cái nghĩa "đồng bào", "máu mủ, ruột rà" hơn là thể hiện sự hớn hở có phần hơi cực đoan của không ít người (đương nhiên tôi cũng rất hiểu những nguồn cơn sâu xa đưa đến sự hớn hở này). Đã rất nhiều lần tôi tự hỏi và tưởng tượng cảnh một ông già đầu tóc bạc trắng, mỗi ngày không biết có ăn nổi một chén cơm không mà phải gồng gánh nguyên cái "cơ đồ của dân tộc" trên vai ? Đặc biệt là trong bối cảnh các đồng chí và cấp dưới của ông ấy cứ hở ra là tìm mọi cách để "ăn không từ một thứ gì của dân". Còn thằng "bạn vàng" và "đồng chí bốn tốt" thì chẳng từ bất cứ thủ đoạn nham hiểm nào để gây áp lực nhằm biến biển Đông thành ao nhà của nó…Trong khi đó, đại bộ phận dân chúng thì gần như đang cạn kiệt mất niềm tin. Thế nên, tôi nghĩ với một núi công việc phải xử lý thì cho dù có là Thánh hay trong miệng lúc nào cũng có "miếng sâm Hàn Quốc" cũng phải "choáng" (huống hồ ông ấy chỉ là người trần mắt thịt và nhân sâm Hàn Quốc vốn cũng không phải thuốc Tiên).

Tuy vậy, xét trong tư cách một công dân, với tinh thần "dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra", tôi nghĩ, mình có đầy đủ quyền, nghĩa vụ và trách nhiệm phải bày tỏ thái độ và chính kiến của bản thân về những chủ trương quyết sách của ông ấy trong vấn đề xây dựng và phát triển đất nước. Ngoài ra, ông Trọng và các đồng chí của ông ấy là những Đảng viên (theo như lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh họ là "công bộc", "đầy tớ của dân") thì nhất định phải luôn luôn nếu cao tinh thần tự phê bình và cầu thị lắng nghe những lời phê bình từ phía nhân dân trong đó có tôi – những "ông chủ", "bà chủ"... Quan trọng hơn, trong tư cách người đứng đầu và đang nắm trong tay "quyền lực tuyệt đối" (cả bên Đảng lẫn chính quyền Nhà nước) ông Trọng phải là người chịu trách nhiệm trước tiên về những chủ trương, quyết sách của mình và cấp dưới (cả trước đó, bây giờ và cả mai sau…).

Tôi phải sòng phẳng và rạch ròi ra như vậy tất cả không ngoài mục đích góp phần cụ thể hóa cái "tinh thần của một Nhà nước pháp quyền" cùng sự bình đẳng và thượng tôn pháp luật của mọi cá nhân trong đời sống xã hội mà ông Trọng và "Đảng ta" đã nhiều lần phát biểu. Quan trọng hơn cũng là để tránh mọi sự hiểu lầm nhất là những quy kết tùy tiện, vô căn cứ từ đội ngũ những người làm công tác bảo vệ Đảng đối với những cá nhân có quan điểm và tiếng nói khác bằng những từ ngữ và luận điệu quen thuộc như : "bọn phản động", "thế lực thù địch", "bôi nhọ", "nói xấu Đảng", "nói xấu lãnh đạo"…

2. Sự kiện Bãi Tư Chính : sự cầu thị nên được ghi nhận

Thời gian qua, đã có rất nhiều bài viết và lời bàn của các chuyên gia cũng như những nhân sĩ, trí thức trong và ngoài nước liên quan đến việc xử lý khủng hoảng ở Bãi Tư Chính hiện nay và việc quy hoạch cũng như triển khai dự án đường cao tốc Bắc – Nam. Không phải bênh vực hay "lạc quan tếu", nhưng đến thời điểm này, quan sát những gì đang xảy ra, tôi cho rằng, về cơ bản cách xử lý hai vấn đề này của ông Trọng và "Đảng ta" là "không đến nỗi nào". Cơ sở để tôi đưa ra nhận định trên là :

Thứ nhất, việc xâm nhập, quấy rối, gây khủng hoảng ở Bãi Tư Chính của Việt Nam thời gian qua vốn nằm trong kế sách lâu dài của Trung Quốc nhằm từng bước thôn tính để biến toàn bộ biển Đông thành ao nhà. Điều này thì ai cũng biết. Ngoài ra, xưa nay Trung Quốc vốn nổi tiếng về những mưu mô chước quỷ trong đó phải kể đến trò "giương Đông, kích Tây", nói một đằng làm một nẻo. Thế nên, sự việc ở Bãi Tư Chính cũng không loại trừ đây còn là kịch bản để chính quyền Tập Cận Bình gây áp lực cho Việt Nam cả về chính trị (ông Trọng phải chuẩn bị nhân sự cho Đại hội Đảng và sắp tới sẽ có chuyến sang thăm chính thức Huê Kỳ áp lực về chính trị - "bẫy ý thức hệ") lẫn kinh tế (mặc cả và ra điều khoản để được giao thầu trong dự án cao tốc Bắc – Nam vì các nhà thầu trong nước vốn không đủ năng lực cả về kỹ thuật lẫn tài chính).

Thứ hai, những bất ổn về tình hình chính trị ở Hồng Kông đang lan truyền trên các phương tiện truyền thông và không gian mạng đương nhiên ông Trọng và các đồng chí của mình không thể không biết, không lo. Người Hồng Kông vốn có gốc gác từ Trung Hoa đại lục nhưng họ vẫn quyết liệt và sẵn sàng đương đầu với chính quyền Tập Cận Bình. Vậy nên, phải chuẩn bị tất cả các phương án trên tinh thần cảnh giác và phòng xa nhằm đối phó với hiệu ứng đám đông trong nước (với cảm hứng của nhà hoạt động trẻ Hoàng Chí Phong) là điều bức thiết không thể xao lãng và xem nhẹ - chắc chắn ông Trọng đã/phải chỉ đạo như vậy.

Cuối cùng, tổng hợp những dữ kiện trên, ông Trọng lâu nay với tư tưởng bằng mọi giá phải giữ chế độ, giữ sự ổn định về chính trị vì vậy, một mặt tránh xảy ra va chạm, đụng độ với Trung Quốc ở Bãi Tư Chính (không rơi vào bẫy khiêu khích của Trung Quốc) đồng thời có những bước đi tranh thủ sự ủng hộ của cộng đồng quốc tế (dù trong ngôn ngữ ngoại giao vẫn còn khá rụt rè làm không ít người bực bội) theo tôi là "phù hợp" với hoàn cảnh hay chính xác hơn là sự yếm thế của Việt Nam hiện nay so với Trung Quốc. Ngoài ra, việc Bộ giao thông vận tải ngay lập tức ra quyết nghị không chọn nhà thầu "quốc tế" cho dự án cao tốc Bắc – Nam (vì trước đó không lâu gần như ai cũng thấy các nhà thầu Trung Quốc gần như chiếm ưu thế rất lớn về mặt hồ sơ) cũng là một nước cờ rất kịp thời và khôn ngoan, ("nhất tiễn song điêu") của "Đảng ta". Một là, qua đó ngầm gửi "thông điệp" Việt Nam sẽ không nhân nhượng và thỏa hiệp với những đòi hỏi vô lý của Trung Quốc liên quan đến Bãi Tư Chính. Hai là, tạm thời xoa dịu dân chúng đặc biệt là tầng lớp nhân sĩ, trí thức trong nước vì lo ngại những ảnh hưởng từ sự khủng hoảng ở Hồng Kông trên mạng xã hội.

Tóm lại, với cách xử lý trên, đương nhiên với quan điểm cá nhân, tôi vẫn không tin có một sự "thoát Trung" thực sự của "Đảng ta" trong thời gian tới nhưng dù sao qua đây, ít nhiều cũng cho thấy có một sự chuyển biến theo chiều hướng tích cực hơn. Vậy nên, xâu chuỗi lại việc tạm dừng thông qua Luật về ba đặc khu kinh tế trước đó, tôi cho rằng rất nên ghi nhận sự cầu thị và lắng nghe này của ông Trọng và "Đảng ta" (dẫu biết rằng sự cầu thị ấy vẫn chủ yếu dựa trên nguyên tắc bảo vệ chế độ, vì sự nguyên vẹn của "Đảng ta" chứ không hẳn là vì quốc gia, dân tộc là trên hết).

3. Chuẩn bị cho Đại hội Đảng : "thế lực thù địch" "điên cuồng chống phá" hay là câu hỏi "Đảng ta có xấu" không ?

Có một sự thật mà ai cũng thấy là đại bộ phận dân chúng đang ngày một mất niềm tin vào sự lãnh đạo của "Đảng ta" hiện nay. Về vấn đề này, từ lâu tôi vẫn nghĩ, hơn ai hết ông Trọng và các "đồng chí" của mình chắc chắn đã nhận ra hai nguyên nhân có tính cốt tử dưới đây :

Một, là sự lệ thuộc quá nhiều hay nói khác đi là bị rơi vào cái bẫy về "ý thức hệ" của Trung Quốc trong khi đó đường hướng xây dựng và phát triển đất nước lại dựa vào chủ thuyết Mác-Lênin vốn đã không còn phù hợp trong bối cảnh và thời đại hôm nay.

Hai, là "quốc nạn tham nhũng" do sự cấu kết, "đi đêm" của các quan chức lãnh đạo (từ Trung ương đến địa phương) với các "đại gia" – ông chủ các Tập đoàn kinh tế hay các doanh nghiệp - nhằm chia nhau các dự án béo bỡ, từ đó làm lũng đoạn nền kinh tế và làm băng hoại suy đồi đạo đức văn hóa, xã hội…

Tuy vậy, phản ứng lại với sự mất niềm tin này của dân chúng và cho dù đã thấy hết, biết hết nhưng vì sỉ diện và hơn hết là để duy trì sự lãnh đạo tuyệt đối của "Đảng ta" ông Trọng và các đồng chí của mình thời gian qua nhìn chung chỉ tìm mọi cách vá víu nhằm xoa dịu sự bất bình và mất niềm tin của dân chúng trong nhất thời mà thôi. Đáng nói hơn nữa, những giải pháp mà họ đưa ra không những vừa cải lương mà còn rất duy ý chí (như : thực hiện phê bình và tự phê bình trong Đảng, phát động phong trào học tập va làm theo đạo đức Hồ Chí Minh, ban hành các quy định về "nêu gương đối với người đứng đầu" hay thảo luận để ra luật về "chống xu nịnh")… Những cách làm này nghiêm túc mà nói không thể xem là những giải pháp khoa học và căn cơ để quản lý con người và xã hội. Đặc biệt, nó hoàn toàn mâu thuẫn với cái mục tiêu xây dựng Nhà nước pháp quyền nên cuối cùng chỉ gây thêm lãng phí về thời gian, tiền bạc, công sức nhưng không mang lại kết quả gì đáng kể.

Bên cạnh đó, như một một thói quen và quán tính đã ăn sâu vào máu từ thời đất còn chiến tranh, để bảo vệ uy tín và "sự tài tình sáng suốt" của mình thì việc lên án và đổ lỗi cho các "thế lực thù địch" "điên cuồng chống phá" cũng là một "giải pháp" rất thường xuyên được đội ngũ tuyên truyền của "Đảng ta" mang ra sử dụng.

Có một "luận điệu" mà đội ngũ tuyên truyền của Đảng ta thường sử dụng để đáp trả những người có quan điểm khác với mình là vu cho người khác tội "phản động" hay "nói xấu Đảng", "nói xấu lãnh đạo"… Ở giác độ văn hóa, đây là sự thiếu trung thực, hay nói nôm na là "chơi không đẹp" ; vì anh đã sai, đã gây ra lỗi lầm, làm cho quốc gia dân tộc điêu đứng, gây khủng hoảng và mất niềm tin trong dân chúng nhưng lại không chân thành thừa nhận lại còn bao biện, ngụy biện đổ hết mọi tội lỗi lên đầu người khác.

Một suy luận mang tính logic rất thông thường mà ai cũng biết là mấy mươi năm qua "Đảng ta" nắm quyền điều hành tuyệt đối đất nước nhưng đến hôm nay đất nước vẫn không thể hóa rồng, vẫn không thể sánh vai được với các cường quốc năm Châu như mong mỏi của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Đã vậy, bây giờ ông Trọng còn phải quyết liệt đưa "vào lò" những "đồng chí" của mình với câu nói nổi tiếng : "chống tham nhũng là ta đánh tự đánh ta" ! Chỉ bấy nhiêu thôi cũng cho thấy những quy chụp, cáo buộc ai đó "nói xấu Đảng", "nói xấu lãnh đạo"... là rất thiếu thuyết phục. Hay nói khác đi, lẽ ra trước khi kết tội cho người ta cái tội trên, "Đảng phải" phải dũng cảm và trung thực tự hỏi lại xem mình "có xấu" hay không ?

 Không phải nói đâu xa, trước khi bị bắt (vì nhận hối hộ hàng trăm, hàng triệu USD và sắp tới rất có thể bị khai trừ ra khỏi Đảng) không phải cả hai ông Nguyễn Bắc Son và Trương Minh Tuấn đều là những lãnh đạo cốt cán với phẩm chất đạo đức cách mạng sáng ngời đó sao ? Cá nhân ông Nguyễn Bắc Son còn được Nhà nước trao tặng "Huân chương Độc lập hạng nhì", còn ông Trương Minh Tuấn thì tự tay viết sách để tuyên truyền về "phòng chống tự diễn biến, tự chuyển hóa về tư tưởng trong cán bộ đảng viên"…

Nhưng ông Nguyễn Bắc Son và Trương Minh Tuấn mới chỉ là hai trường hợp điển hình cho thấy Đảng ta "có xấu" nếu không muốn nói là "rất xấu" (ngoài ra phải kể đến những Đinh La Thăng, Trịnh Xuân Thanh, Trần Việt Tân, Bùi Xuân Thành, Nguyễn Văn Hiến, Phan Thị Mỹ Thanh, Nguyễn Xuân Anh, Vũ Huy Hoàng, Tất Thành Cang, Vũ Văn Ninh, sắp tới đây rất có thể sẽ thêm ông trùm đất Sài Gòn Lê Thanh Hải...).

Từ đây, có thể nói, muốn gầy dựng lại niềm tin với người dân, trước hết ông Trọng và "Đảng ta" phải dũng cảm nhìn vào sự thật (về những "cái xấu" không thể chối cãi) này thay vì duy trì thói quen vừa giáo điều, bảo thủ vừa "cả vú lắp miệng em". Đổ hết cho các "thế lực thù địch" là một "giải pháp" tuy rất dễ nói, dễ làm nhưng thật ra là rất nguy hiểm. Trước hết, "giải pháp’ này vô tình là tấm bình phong cho những kẻ cơ hội chính trị núp bóng, "ẩn mình" chờ thời cơ để dễ bề tiến thân trước mỗi lần Đại hội, bầu bán… Không những vậy, nhiều kẻ sau khi phạm phải những sai lầm cũng tiếp tục mang ra để bao biện, ngụy biện mong một sự nương tay, giảm nhẹ hình phạt.

Chuẩn bị cho Đại hội Đảng sắp tới, thay vì chú trọng vào việc lựa chọn để tìm ra những cá nhân ưu tú nhất đặc biệt là luôn đặt lợi ích của quốc gia dân tộc lên trên hết bằng một quy trình công khai, minh bạch để người dân giám sát thì "Đảng ta" chỉ chú trọng đến những cá nhân có phẩm chất đạo đức theo quan điểm của mình với một quy trình quen thuộc : âm thầm quy hoạch nhân sự trong vòng bí mật. Đã vậy, trong khi tuyên truyền chuẩn bị cho Đại hội còn tung ra những "đòn gió" rằng, "trước mỗi kỳ Đại hội các thế lực thù địch thường tăng cường chống phá để gây sự chia rẽ và mất đoàn kết nội bộ". Trong khi đó ai cũng biết, mọi vấn đề thưa kiện (công khai hoặc bằng thư nặc danh) hay những cuộc đấu tố nhau bằng các chiêu trò truyền thông và trên không gian mạng… trước hết cũng từ nội bộ những người trong cuộc - những "đồng chí với nhau" mà ra…

4. Nghị quyết "cờ mờ 4.0" : vẫn là bệnh hoang tưởng và "kiêu ngạo cộng sản" ?

Bài viết của tôi vốn ban đầu không có mục này nhưng trong khi hoàn thành thì được biết "ngày 27/9, Tổng bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng đã thay mặt Bộ Chính trị ký ban hành Nghị quyết về một số chủ trương, chính sách chủ động tham gia Cách mạng công nghiệp lần thứ 4 của Bộ Chính trị" [1] nên tôi thấy cần phải bổ sung thêm vài dòng trong sự buồn cười xen lẫn ngậm ngùi và thất vọng.

 Có thể nói, sang năm 2020, một ban bệ nhân sự mới của Đảng chắc chắn sẽ được hình thành và ra mắt trước nhân dân trước hết là để thực hiện nhiệm vụ trong nhiệm kỳ 2021 - 2026. Tuy nhiên, như đã nói ở trên tất cả những cá nhân này cho đến giờ dân chúng vẫn chẳng ai biết danh tính và nhân dạng họ ra sao, "đã làm được gì cho đất nước" hay chưa ? Chỉ biết rằng, tất cả họ đã được "Đảng ta" "lựa chọn rất kỹ lưỡng" với "quy trình rất chặt chẽ’…và hiện đang được "bồi dưỡng kiến thức" [2] tại Học viện Chính trị Quốc gia. Về lý thuyết, đây có thể xem là những cá nhân "ưu tú", vượt trội nhất nếu so với 95 triệu dân còn lại của đất nước. Và chính họ chứ không phải ai khác sẽ đảm trách việc lèo lái con thuyền Việt Nam tiếp tục "đi lên" chủ nghĩa xã hội mà "Đảng ta" đã chọn. "Sống theo chỉ thị, làm theo Nghị quyết", chắc chắn rồi đây "toàn Đảng, toàn dân và tàn quân ta" sẽ triển khai và quán triệt để "đưa" cái "Nghị quyết cơ mờ 4.0" này "vào cuộc sống".

Từ đây, trong tư cách những cá nhân ưu tú nhất được lụa chọn, tôi muốn biết có bao nhiêu người trong số "184 cá nhân đã được quy hoạch cho Trung ương khóa mới" [3] có suy nghĩ gì và ai trong số họ đã tham mưu cho ông Trọng và "Đảng ta" ban hành cái Nghị quyết trên ? Xin hỏi cái Nghị quyết này có phải là vấn đề cấp bách, bức thiết nhất nhằm xây dựng và phát triển đất nước, xã hội Việt Nam trong thời gian tới hay không ? Hay trên thực tế nó là bằng chứng cho thấy chứng hoang tưởng và bệnh kiêu ngạo cộng sản của "Đảng ta" thật sự đã vô phương cứu chữa ?

Một nền giáo dục bầy hầy, một nền văn hóa suy đồi và xuống cấp đến tận đáy. Trong khi đó "rừng vàng" thì đang bị tàn phá tan hoang bởi các nhóm lợi ích nấp dưới danh nghĩa khai thác du lịch sinh thái và tâm linh, còn "biển bạc" thì bị thằng "bạn vàng" suốt ngày hăm dọa để thôn tính. Dân chúng giờ đây về cơ bản, tài sản chỉ còn lại ruộng vườn, đất đai nhưng với chế định "đất đai thuộc sở hưu toàn dân" nên cũng đã và đang bị các "đại gia bất động sản" dùng mọi thủ đoạn để thâu tóm gây ra không biết bao nhiêu nỗi tang thương… Đây chỉ là một trong những vấn đề bức thiết trước mắt mà ai cũng nhìn thấy. Còn về tương lai thì theo các chuyên gia, dưới sự tác động của "biến đổi khí hậu" toàn cầu rồi đây cả vùng Đồng bằng Sông Cửu Long – cái xương sống về kinh tế nông nghiệp của cả nước – sẽ bị nhấn chìm trong tương lai không xa. Tất cả những khó khăn và trở ngại này lẽ ra rất cần một sự quyết liệt trong nhận thức và hành động để từng bước khắc phục và thay đổi một cách căn cơ và hiệu quả nhất thì phớt lờ bỏ qua, lại đi chú tâm vào vấn đề mà thế giới chẳng mấy ai đặt nặng và nói nhiều như mình. [4]

5. Thay lời kết

"Quy hoạch nhân sự", "quy hoạch con người" tự thân cách nghĩ và khái niệm này vốn đã đi ngược hay nói chính xác hơn là vi phạm nguyên tắc lựa chọn, sàng lọc của tự nhiên và xã hội. Không những vậy sự quy hoạch ấy chỉ do một nhóm người quyết định trong vòng bí mật càng cho thấy một sự chủ quan và duy ý chí hơn nữa. Thực tế đã chứng minh, một ông Thủ tướng (trước đây cũng được bí mật quy hoạch và lựa chọn với quy trình tương tự) nhưng hết lần này đến lần khác, đến đâu cũng lấy cái "công thức" : "địa phương A, B, C phải là như thế nọ, thế kia của cả vùng, cả nước…" ra nói trong sự mơ hồ, mụ mị không sao tưởng tượng được [5]. Ngoài ra, thì còn không biết bao nhiêu kẻ khác đã bị phế truất cũng như chuẩn bị "đưa vào lò". Thực tế đã chứng minh rất rõ ràng như vậy thì thử hỏi cơ sở nào để đảm bảo và hứa hẹn những cá nhân vừa được bí mật quy hoạch (với cùng một quy trình trước đó) hôm nay sẽ đảm đương tốt trọng trách dẫn dắt quốc gia dân tộc trong tương lai ? Hay ít nhất là không rơi vào những "vết xe đổ" năm xưa ?

Xây dựng niềm tin với dân chúng đã khó, giữ vững niềm tin ấy càng khó hơn huống hồ là đã mất sạch niềm tin và giờ phải gầy dựng lại nhưng vẫn cố chấp không chịu thay đổi cách nghĩ, cách làm ; không những vậy khi xảy ra sự cố, những sai lầm còn "cả vú lấp miệng em" hoặc "đánh bùn sang ao" thì chẳng khác gì đang tự biến mình thành trò hề bởi dân chúng hiện nay đã không còn ngờ nghệch như xưa.

Tôi sẽ vẫn luôn cảm thông và kính trọng ông Trọng trong tư cách một người đáng tuổi cha chú mình nhưng chắc chắn tôi sẽ không bao giờ quên những chủ trương quyết sách sai lầm của ông ấy trong tư cách người đã và đang nắm quyền lực tuyệt đối ở Việt Nam, có ảnh hưởng và chi phối toàn bộ đời sống của 95 triệu người Việt. Và tôi tin chắc, trong tương lai lịch sử cũng sẽ "phán xét" công bằng mọi vấn đề mà ông ấy đồng chí của mình đã gây ra cho quốc gia dân tộc hôm nay.

Cần Thơ, 02/10/2019

Quách Hạo Nhiên

Nguồn : viet-studies, 02/10/2019

Nguồn tham khảo :

[1] "Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng ký ban hành nghị quyết về Cách mạng 4.0" 

 [2] "Bồi dưỡng kiến thức cho 95 cán bộ cấp chiến lược" 

[3] "Bộ Chính trị đã phê duyệt 184 nhân sự quy hoạch Ban chấp hành Trung ương khóa XIII" 

[4] "Ảo ảnh "bốn chấm không"

[5] "Thủ tướng muốn mỗi khác du lịch đến Lạng Sơn mua 1 con vit quay mang về" 

Đảng cộng sản Việt Nam trước ba lựa chọn xử lý căng thẳng Bãi Tư Chính với Trung Quốc

Carl Thayer, RFA, 30/09/2019

Ban Chấp hành Trung ương Đảng cộng sản Việt Nam sẽ có kỳ họp thứ 11 từ ngày 7 đến 13 tháng 10 tới. Theo điều lệ đảng, Ban chấp hành Trung ương phải họp 2 lần mỗi năm. Kỳ họp thứ hai của năm thường được tổ chức vào tháng 10, và vì vậy thời điểm của cuộc họp lần này là hoàn toàn bình thường.

Hình minh họa. Một hội nghị của Ban Chấp hành Trung ương Đảng cộng sản Việt Nam vào ngày 1/10/2012 - AFP

Dù thời điểm của cuộc họp là bình thường, lãnh đạo Việt Nam lại phải đối mặt với một thách thức lớn liên quan tới sự lãnh đạo của họ trong vấn đề chủ quyền của Việt Nam. Vào đầu tháng 7, Trung Quốc đã điều tàu khảo sát Hải Dương 8 đến vùng nước rõ ràng nằm trong vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) và thềm lục địa của Việt Nam, để tiến hành các khảo sát trái phép.

Tàu Hải Dương 8 của Trung Quốc được hộ tống bởi môt số các tàu hải cảnh cùng dân binh và tàu cá. Tàu hải cảnh của Trung Quốc ngăn chặn các tàu cảnh sát biển của Việt Nam bằng cách đi qua đầu tàu ở tốc độ cao và sử dụng vòi rồng từ phía xa để cảnh báo các tàu cảnh sát biển của Việt Nam thay vì đối đầu trực tiếp như hồi năm 2014, khi Trung Quốc cho triển khai giàn khoan dầu khí HD 981 vào vùng biển của Việt Nam.

Hải Dương 8 thực hiện chuyến khảo sát ở vùng nước có các lô dầu khí được Công ty Dầu khí quốc gia Trung Quốc (CNOOC) xác lập vào năm 2012. Trong suốt 7 năm qua, không có bất cứ công ty dầu khí nước ngoài nào nhận lời mời khai thác các lô này của CNOOC.

Hình minh họa. Đường đi của tàu Hải Dương 8 ở vùng nước của Việt Nam vào tháng 7 vừa qua - Courtesy of Twitter Ryan Martinson

Vào ngày 12 tháng 5, giàn khoan của công ty Nhật Bản có tên Hakuryu-5, do công ty liên doanh giữa Việt Nam và Rosneft của Nga thuê, bắt đầu khoan dầu ở lô 06-01 thuộc bồn trũng Nam Côn Sơn. Sau đó, Trung Quốc đã điều một trong số những tàu hải cảnh của mình đến quấy nhiễu hoạt động trợ giúp hậu cần cho Rosneft ở lô này.

Vào giữa tháng 8, Hải Dương 8 tạm rút khỏi khu vực và về đá Chữ Thập trước khi quay lại và tiến gần hơn về phía bờ biển của Việt Nam. Ngày 23/9, Hải Dương 8 một lần nữa lại rời khỏi khu vực và đi về đá Chữ Thập.

Vào đầu tháng 9, Trung Quốc triển khai tàu cần cẩu lớn nhất thế giới là Lam Kình của công ty CNOOC đến cách khu vực bờ biển tỉnh Quảng Ngãi khoảng 90 km.

Việc rút đi của tàu Hải Dương 8 hiện tại không hoàn toàn vì lý do thương mại. Trung Quốc đã nói rõ trong bản thảo bộ quy tắc về ứng xử giữa ASEAN và Trung Quốc (COC) do nước này đệ trình để thảo luận, là Bắc Kinh chống lại việc để bất cứ công ty nước ngoài nào hoạt động ở Biển Đông. Giới chức Trung Quốc đã yêu cầu, cả chính thức lẫn không chính thức, với phía Việt Nam phải ngưng các hoạt động khai thác của Rosneft.

Ngoài ra, Trung Quốc dường như cũng đang cố gắng gây ảnh hưởng lên kỳ họp Hội nghị ban chấp hàng Trung ương Đảng 11 sắp tới.

Hình minh họa. Hình chụp hôm 1/6/2014 từ tàu cảnh sát biển của Việt Nam : tàu hải cảnh của Trung Quốc đang đuổi tàu cảnh sát biển của Việt Nam khỏi khu vực giàn khoan HD 981 AFP

Cũng phải nhắc lại là vào năm 2014, việc Trung Quốc cho triển khai giàn khoan HD 981 đã làm dấy lên làn sóng biểu tình chống Trung Quốc lan rộng ở Việt Nam. Một nhóm những đảng viên và quan chức nhà nước, quốc phòng về hưu đã ký một bức thư ngỏ kêu gọi Việt Nam phải thoát Trung. Ngoài ra, lúc đó đã có sức ép cần phải triệu tập một cuộc họp Ban chấp hành Trung ương để lên án Trung quốc và tiến gần hơn về phía Mỹ.

Khi giới chức Trung Quốc biết được điều này, họ đã tuyên bố là HD 981 đã hoàn tất nhiệm vụ và sẽ rút giàn khoan do bão. Hành động của Trung Quốc đã làm giảm tác động lên sức ép từ những ủy viên Ban chấp hành Trung ương, những người muốn có hành động kiên quyết với Trung Quốc. Đã không có một cuộc họp đặc biệt nào được triệu tập.

Cuộc họp Ban chấp hành Trung ương 11 rơi đúng vào lúc có những tin đồn ngoại giao là Tổng bí thư kiêm Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng có thể sẽ gặp Tổng thống Donald Trump ở Nhà Trắng vào tháng 10. Cũng phải cần nhắc lại là khi ông Trọng gặp Tổng thống Trump ở Hà Nội vào tháng 2 vừa qua nhân Thượng đỉnh Mỹ - Bắc Hàn, Tổng thống Mỹ đã đích thân mời đối tác Việt Nam sang thăm và thảo luận việc "gia tăng quan hệ đối tác toàn diện".

Không khí xung quanh chuyến thăm của Chủ tịch Nguyễn Phú Trọng lúc này là khá phức tạp. Một mặt, Tổng thống Trump và đại diện thương mại của ông đã chỉ trích Việt Nam vì những thặng dư thương mại giữa Việt Nam với Mỹ, một phần là do việc dán nhãn lại và tái xuất các hàng hóa làm từ Trung Quốc.

Hình minh họa. Tổng thống Mỹ Donald Trump bắt tay Chủ tịch Nguyễn Phú Trọng ở Hà Nội hôm 27/2/2019 AFP

Mặt khác, Bộ Ngoại giao Mỹ đã lên tiếng chỉ trích hành động bắt nạt và đe dọa của Trung Quốc đối với các chương trình khai thác dầu khí lâu dài của Việt Nam. Bản thân Việt Nam cũng đã kiên quyết công khai kêu gọi sự ủng hộ từ cộng đồng quốc tế. Thêm nữa là chiến lược Ấn Độ Thái Bình Dương của Mỹ đã xác định Việt Nam là một đối tác chiến lược tiềm năng. Tóm lại, Chủ tịch Nguyễn Phú Trọng có thể tìm được những người nghe thông cảm nếu ông đến Washington.

Lịch trình của hội nghị Ban chấp hành Trung ương 11 không còn nghi ngờ gì nữa sẽ cân nhắc đề nghị của Bộ Chính trị về cách xử lý tình trạng bế tắc hiện nay ở vùng nước gần Bãi Tư Chính, và nhìn chung là các chính sách trong quan hệ với Mỹ và Trung Quốc tại thời điểm hiện tại.

Cho đến lúc này, Việt Nam đã đáp lại những đe dọa từ phía Trung Quốc theo cách hết sức nhẹ nhàng. Việt Nam đã gửi một loạt các phản đối qua đường ngoại giao và qua các kênh khác, yêu cầu Trung Quốc rút tàu khỏi vùng biển của Việt Nam. Tàu cảnh sát biển của Việt Nam đã áp dụng chính sách theo dõi tàu Hải Dương 8, các tàu hải cảnh và dân binh theo cách không gây hấn. Việt Nam cũng giữ không để truyền thông quốc tế đưa tin như hồi năm 2014 khi các phóng viên nước ngoài được phép lên các tàu cảnh sát biển. Việt Nam cũng khá kín kẽ trong việc đưa tin trên phương tiện truyền thông trong nước để đề phòng các cuộc biểu tình chống Trung Quốc có thể chuyển thành bạo lực.

Nhiều nguồn tin ở Hà Nội cho biết lãnh đạo Việt Nam, những người chịu trách nhiệm về an ninh quốc gia, vẫn chưa đạt được một đồng thuận về những vấn đề bức bối này. Nhìn chung, Ban chấp hành Trung ương sẽ phải đối mặt với 3 lựa chọn lớn : (1) tiếp tục lặn ngụp trong "vừa hợp tác, vừa đấu tranh" với Trung Quốc, (2) lùi lại để giảm sức ép liên tục từ Trung quốc, như trường hợp trước đó với Repsol hồi tháng 7 năm 2017 và tháng 3 năm 2018, và (3) đối đầu với sức ép từ Trung Quốc bằng cách gia tăng hợp tác an ninh và quốc phòng với Mỹ, bằng cách đồng ý nâng quan hệ hai nước lên thành đối tác chiến lược trong thời gian tới.

Carl Thayer

Nguồn : RFA, 30/09/2019

______________

*Carl Thayer là giáo sư thuộc trường Đại học New South Wales, Canberra, Australia. Ông là người đóng góp cho RFA các bài phân tích về ảnh hưởng của Trung Quốc tới Việt Nam.

********************

Chuyến thăm Mỹ sắp tới của ông Trọng và vấn đề căng thẳng với Trung Quốc tại Biển Đông

RFA, 30/09/2019

Tác giả David Hutt vừa có một bài xã luận đăng tải trên tờ The Diplomat hôm 27 tháng 9 liên quan đến vai trò của ông Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng trong thời gian tới, tùy thuộc vào sức khỏe của ông ấy ra sao ?

Ngày 23/10/18, Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng đã được Quốc hội Việt Nam bỏ phiếu và chính thức trở thành Chủ tịch nước Việt Nam.

Ông Nguyễn Phú Trọng khỏe hay yếu ?

Trong bài viết có nhan đề ‘Is Vietnam’s Trong still going strong ?’ (tạm dịch ‘Tổng Trọng của Việt Nam sẽ tiếp tục mạnh mẽ ?’), tác giả David Hutt đề cập đến tình trạng sức khỏe của ông Trọng mà dư luận trong và ngoài nước đang đặc biệt chú ý, trong bối cảnh Hội nghị Trung ương 11 dự kiến diễn ra trong tháng 10 này.

Ông David Hutt nhắc lại mặc dù truyền thông Nhà nước loan báo sức khỏe của Tổng bí thư kiêm Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng, 75 tuổi được hồi phục sau cơn bạo bệnh xảy ra hồi tháng 4 vừa qua ; tuy nhiên vẫn có những hoài nghi rằng sức khỏe của ông Trọng đang bị suy yếu qua các lần xuất hiện của ông trong những sự kiện gần đây. Một viện dẫn như hồi đầu tháng 8, ông Trọng tiếp đón Chủ tịch nước Lào Bounnhang Volachith. Ông chỉ gặp gỡ chóng vánh Chủ tịch Lào và sau đó dành vỏn vẹn 25 phút tiếp xúc với Thủ tướng Malaysia -Mahathir Mohamad trong chuyến viếng thăm 3 ngày của Thủ tướng Malaysia đến Việt Nam vào cuối tháng 8. Ông Trọng cũng đã chưa hề có chuyến đi công du nước ngoài nào kể từ tháng 5 đến nay.

Một trong những sự kiện mà dư luận đặc biệt quan tâm là chuyến thăm Hoa Kỳ của ông Trọng dự kiến sẽ diễn ra trong tháng 10, theo lời mời của Tổng thống Donald Trump. Chuyến đi này được giới quan sát chính trị thế giới theo dõi vì căng thẳng leo thang tại bãi Tư Chính ở Biển Đông giữa Việt Nam và Trung Quốc có nhiều diễn biến phức tạp, mà theo đánh giá của tác giả David Hutt là "thái độ của Bắc Kinh càng trở nên công kích và hiếu chiến hơn kể từ lần xảy ra xung đột tệ hại nhất ở Biển Đông hồi năm 2014", đồng thời cũng trong bối cảnh Tổng thống Trump yêu cầu Hà Nội cần phải có biện pháp để giảm thâm hụt thương mại giữa hai nước.

Tác giả David Hutt nhấn mạnh trong bài xã luận của ông rằng không ít ý kiến cho rằng có thể Mỹ và Việt Nam sẽ nâng tầm lên cấp quan hệ "đối tác chiến lược" qua chuyến thăm của ông Nguyễn Phú Trọng trong tháng 10 ; thế nhưng cho đến thời điểm này (cuối tháng 9, sắp bước sang đầu tháng 10) cả hai phía Việt Nam lẫn Hoa Kỳ vẫn kín tiếng về chuyến thăm đang được trông đợi này.

Tiến sĩ Hà Hoàng Hợp, nhà nghiên cứu cao cấp về lợi ích chiến lược và chiến lược quốc tế từ Viện Nghiên cứu Đông Nam Á vào tối ngày 30 tháng 9 nhận định với RFA rằng dù sức khỏe của ông Tổng Trọng thế nào đi nữa thì chuyến thăm Hoa Kỳ theo lời mời của Tổng thống Trump sẽ diễn ra và có thể là sau Hội nghị Trung ương 11.

Theo lập luận của Tiến sĩ Hà Hoàng Hợp thì chuyến thăm này sẽ dự kiến trước thời điểm Hoa Kỳ tập trung cho các hoạt động vận động bầu cử trong những ngày cuối năm 2019.

Trong khi đó, tác gỉa David Hutt nêu lên rằng cả Mỹ và Việt Nam chưa bên nào xác nhận về chuyến thăm Hoa Kỳ sắp tới của ông Trọng. Đây có thể là do phía Việt Nam chưa chắc chắn về sức khỏe của ông Trọng. Ngoài ra, còn có những đồn đoán rằng, nếu sức khỏe không cho phép thì người thay ông Trọng sang Mỹ có thể là Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc - người đã từng vài lần gặp gỡ và làm việc trực tiếp với Thổng thống Trump, đồng thời là người được cho là năng động và ngoại giao linh hoạt hơn so với ông Trọng.

Mặc dù vậy, tác giả David Hutt nhận định nếu như ông Nguyễn Phú Trọng đích thân công du đến Mỹ thì sẽ gửi một thông điệp rõ ràng cho Bắc Kinh rằng mối quan hệ Việt-Mỹ là hệ trọng.

Còn Tiến sĩ Hà Hoàng Hợp thì lại nhấn mạnh rằng dù ông Trọng hay một nhân vật khác thay mặt ông Trọng đến thăm Hoa Kỳ thì mối quan hệ Việt-Mỹ vẫn dựa trên nền tảng là đối tác, đồng thời là "một người bạn". Tiến sĩ Hà Hoàng Hợp phân tích :

"Nền tảng để coi đối tác và bạn là Việt Nam là một nước nhỏ đang bị nước lớn là Trung Quốc bắt nạt và nền tảng quan trọng nhất giữa Việt Nam và Mỹ là cùng thượng tôn pháp luật quốc tế, tức là đảm bảo hòa bình, đảm bảo an ninh, chống lại các vi phạm về vi phạm luật pháp quốc tế và chống lại sự thay đổi hay các mưu toan thay đổi trật tự quốc tế dựa trên các luật lệ đang có."

Tiến sĩ Hà Hoàng Hợp cũng khẳng định không nhất thiết phải quan trọng mối quan hệ Việt-Mỹ dưới hình thức nào, mà điều cần thiết là phải nhận biết Việt Nam có được những lợi ích gì trong chính sách của Hoa Kỳ ở khu vực Ấn Độ-Thái Bình Dương :

"Những cái cụ thể thì các bên đã nói với nhau rồi. Đặc biệt bây giờ Mỹ có một chính sách rất quan trọng và rất rõ ràng là đặt Biển Đông trong khuôn khổ của Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương (gọi là Indo-Pacific). Trong chính sách này có các điểm quan trọng nhất ; bao gồm Mỹ cùng các nước trong khu vực Indo-Pacific, đặc biệt là 4 nước trụ cột (Mỹ, Nhật, Ấn Độ và Australia) phải cố gắng làm sao đảm bảo được hòa bình, an ninh và tự do hàng hải ở trong khu vực này, đặc biệt tại Biển Đông. Thứ hai nữa, nước Mỹ trong chiến lược đó tiến đến công nhận các chủ quyền theo luật pháp quốc tế của các nước ở trong khu vực đấy. Thế thì công nhận đó đối với Việt Nam là như Mỹ đã nói dựa theo luật pháp quốc tế về biển, trong đó có ‘Công ước về Luật biển’ thì Trung Quốc không có chủ quyền gì ở Biển Đông hết, chỉ có những nước như Việt Nam hiện nay có thềm lục địa kéo dài 350 hải lý và vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam được xác định rất rõ theo đúng nền tảng về ‘Công ước về Luật biển’. Mỹ trong khi không đứng về phía bên nào trong vấn đề tranh chấp về mặt chủ quyền cả thì Mỹ vẫn công nhận chủ quyền của Việt Nam theo Luật biển."

Tàu thăm dò của Trung Quốc và vị trí thăm dò hồi đầu tháng 07/19. Courtesy of Ryan Martinson/ RFA Edited

Khi Tổng Trọng không còn khỏe mạnh

Trong tình huống mà tác giả David Hutt đặt ra ông Tổng Trọng không đủ khỏe mạnh để công du thăm Mỹ sắp tới đây thì đó cũng là một vấn đề quan trọng cho thấy dấu hiệu rằng ông Trọng không còn đủ sức khỏe để tiếp tục vị trí lãnh đạo của mình nữa và câu hỏi đặt ra là ai sẽ thay thế ông Trọng sau Đại hội Đảng XIII vào năm 2021 ? Tác giả David Hutt nhắc đến 3 nhân vật "tam trụ" còn lại bao gồm Thường trực Ban Bí thư Trần Quốc Vượng, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân.

Nhận định về ứng cử viên sáng giá nào có thể thay thế ông Trọng, trong tình huống ông Trọng không còn tiếp tục tại vị được nữa, Nhà quan sát tình hình Việt Nam-Tiến sĩ Phạm Chí Dũng từng khẳng định "Truyền nhân được nhìn thấy rõ ràng nhất của ông Trọng là ông Trần Quốc Vượng."

Theo quan điểm của ông Nguyễn Khắc Giang, nghiên cứu sinh tiến sĩ tại Đại học Victoria Wellington, New Zealand, khi đề cập đến ông Trần Quốc Vượng, qua email gửi đến RFA nhận định rằng :

"Chiếu theo Quy định 90 thì ông Trần Quốc Vượng hoàn toàn đủ tiêu chuẩn làm tổng bí thư, nhưng các thành viên cộm cán khác của Bộ Chính trị cũng đáp ứng được yêu cầu. Sự ủng hộ của Tổng bí thư Trọng sẽ là lợi thế lớn nếu ông Vượng muốn giữ chức tổng bí thư nhiệm kỳ tới, nhưng ông Vượng cũng có những hạn chế về kinh nghiệm quản trị và tuổi tác. Tiếng nói của ông Trọng có trọng lượng lớn, nhưng là không đủ để lấn át toàn bộ tiếng nói của Bộ Chính trị và đặc biệt là Ban chấp hành Trung ương."

Tiến sĩ Hà Hoàng Hợp thì lại có quan điểm trái ngược :

"Ông Vượng quá tuổi rồi, không được tính vào đây nữa. Mặc dù ông ấy là ‘Thường trực Ban bí thư’ nhưng nếu như nhìn kỹ lại thì từ trước đến nay rất ít người làm ‘Thường trực Ban bí thư’ lại lên ‘Tổng bí thư’. Ít lắm ! Trong lịch sử hơn 80 của Đảng cộng sản Việt Nam chỉ có một người từ ‘Bộ Chính trị’ hay ‘Thường trực Ban bí thư’ lên ‘Tổng bí thư’ là ông Lê Khả Phiêu. Chứ còn những người khác có lên được đâu. Kể cả ông Trọng khi làm ‘Thường trực Ban bí thư’ nhưng khóa đấy ông không lên được. Với lại, ông Vượng thì một là quá tuổi và hai là quá trình công tác thì chưa qua nhiều chỗ, chưa làm ở nhiều chỗ khác nhau : chưa bao giờ làm bí thư tỉnh ủy hay thành ủy ; chưa làm gì ở bên chính quyền cả mà chỉ mới làm ở hệ thống tư pháp là ở Viện Kiểm sát thôi và làm bên công tác Đảng. Thế thôi."

Còn tiến sĩ Phạm Chí Dũng lại cho rằng mặc dù nhiều chính khách mong muốn ông Trọng sẽ rút lui khỏi chính trường không vì lý do tuổi tác thì cũng vì lý do sức khỏe ; tuy nhiên vẫn còn một ẩn số rất lớn, không loại trừ rằng ông Tổng Trọng tiếp tục tự cho mình là "trường hợp đặc biệt".

Trong khi đó, Tiến sĩ Hà Hoàng Hợp lập luận rằng có khả năng lớn là ông Trọng sẽ thôi chức vì tuổi cao, cũng như sức khỏe không được tốt. Và dù cho Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc hay Chủ tịch Quốc Hội Nguyễn Thị Kim Ngân khóa sau được chọn làm ‘Tổng bí thư’ thì đều "có thể cán đán được công việc vì cả hai người đều trẻ hơn, năng động hơn và làm được nhiều việc hơn ông Trọng".

Tác giả David Hutt đặt lời kết trong bài ghi nhận của mình rằng nếu như tình huống xấu nhất mà ông Trọng không tiếp tục tại vị trong vai trò Tổng bí thư kiêm Chủ tịch nước Việt Nam, thì Đảng cộng sản Việt Nam sẽ gặp khó khăn trong việc lựa chọn một người để nắm quyền hành lãnh đạo tối cao và sẽ có một sự chạy đua ở chính trường Việt Nam để thay thế vai trò không còn năng động của Tổng Trọng trong vòng 15 tháng nữa.

Nguồn : RFA, 30/09/2019

Tháng 9 năm 2019, ‘Tổng tịch’ Nguyễn Phú Trọng bất ngờ ký ban hành Quy định về việc kiểm soát quyền lực trong công tác cán bộ và chống chạy chức, chạy quyền. Cái cách hạ bút này xảy ra chỉ ít ngày trước khi diễn ra Hội nghị trung ương 11 của đảng cầm quyền - dự kiến tổ chức vào tháng 10 năm 2019.

Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng thay mặt Bộ Chính trị ký ban hành Quy định số 205-QĐ/TW về kiểm soát quyền lực trong công tác cán bộ và chống chạy chức chạy quyền ngày 23/9/2019. Ảnh: Phương Hoa/TTXVN

Đây là lần đầu tiên trong đảng cầm quyền xuất hiện một đảng văn về kiểm soát quyền lực - điều chưa từng tồn tại ở các đời tổng bí thư trước đây.

Từ ‘hiện tượng Nguyễn Tấn Dũng’

Trước đây, ‘kiểm soát quyền lực’ thậm chí còn là một cụm từ bị xem là mang màu sắc của tư bản phương Tây và nhạy cảm chính trị với chế độ xã hội chủ nghĩa, do đó dù cụm từ này đã được một số học giả cộng sản nêu ra tính cần thiết áp dụng nó, nhưng chỉ đến khi nổi lên ‘hiện tượng Nguyễn Tấn Dũng’ thì ‘kiểm soát quyền lực’ mới dần được giới chóp bu của đảng nhìn nhận như một khái niệm hợp thời.

‘Hiện tượng Nguyễn Tấn Dũng’ đã thật sự nổi lên và trở thành một chấn động khuynh đảo quyền lực chế độ từ những năm 2009, 2010. Đến năm 2012, hiện tượng đó đã trở thành mối đe dọa rất trực tiếp đối với những quan chức chưa biết làm sao để kiểm soát quyền lực như Nguyễn Phú Trọng - Tổng bí thư, Trương Tấn Sang - Chủ tịch nước.

Hẳn sự thiếu am hiểu về kiểm soát quyền lực đã trở thành nguyên nhân chính yếu dẫn tới thất bại chua chát của cánh Trọng - Sang tại Hội nghị trung ương 6 vào cuối năm 2012. Bởi khi đã tưởng như có thể ‘trục’ Thủ tướng Dũng khỏi Ban chấp hành trung ương thì phe muốn kỷ luật lại không ngờ có đến 75% trong tổng số 200 ủy viên trung ương bỏ phiếu không đồng ý kỷ luật ‘đồng chí X’.

Làm thế nào mà Nguyễn Tấn Dũng lại có thể ‘nắm đầu’ được đến 3/4 Ban chấp hành trung ương ? Sự thật khi đó đã nổi lên rành rành : trong khi phe Trọng - Sang còn chưa biết làm sao để kiểm soát quyền lực của Dũng, thì Dũng đã có thừa kinh nghiệm về làm cách nào để thâu tóm quyền lực, và có thể đã rất chuyên nghiệp về ‘cái gì không mua được bằng tiền thì sẽ mua được bằng rất nhiều tiền’.

Đặc biệt từ năm 2012, nhu cầu về kiểm soát quyền lực đã trở nên thiết yếu với đảng và thiết thân đối với Nguyễn Phú Trọng. Nhu cầu đó càng lớn khi ông ta phải đối mặt với một Nguyễn Tấn Dũng tưởng như chỉ đưa tay ra là nắm gọn cái ghế tổng bí thư tại đại hội 12. Năm 2015 cũng bởi thế là khoảng thời gian mà một loạt bài viết về kiểm soát quyền lực đã bất chợt rộ lên trên mặt báo đảng, bắt đầu từ Nhị Lê - Phó tổng biên tập Tạp chí Cộng sản, ‘quê hương’ trước đó của Nguyễn Phú Trọng, và sau đó là một quan chức được xem là ‘học trò cưng’ của Trọng là Vũ Ngọc Hoàng - Phó trưởng ban Tuyên giáo trung ương.

Thế nhưng sau đại hội 12, chủ đề về kiểm soát quyền lực bỗng lắng hẳn trên diễn đàn thảo luận của đảng. Cũng không dồn dập bài viết về chủ đề này trên mặt báo đảng. Khi đó, Nguyễn Tấn Dũng đã tạm yên phận ‘về làm người tử tế’, chỉ còn một Nguyễn Phú Trọng độc tôn nắm vận mệnh nhân sự của đảng.

‘Kiểm soát quyền lực’ cũng không còn được nhắc tới vào các năm 2017 và 2018 - khoảng thời gian đã tạm nổi lên một nhân vật khác và được dư luận xem là đối thủ chính trị với tổng bí thư : Trần Đại Quang - chủ tịch nước xuất thân từ bộ trưởng công an.

Sau khi Quang thình lình chết vào tháng 9 năm 2018, dĩ nhiên không còn ai nhắc tới cụm từ ‘kiểm soát quyền lực’ nữa.

Vậy tại sao chủ đề kiểm soát quyền lực lại được nêu ra, thậm chí còn trở thành một quy định của đảng và do đích thân Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng ký ban hành vào tháng 9 năm 2019 ?

Cát cứ và sứ quân

Đã thành một quy luật bất thành văn và không bao giờ trở thành chính thức : văn theo người ; đảng văn theo nhân sự. Có một số quy định nội bộ của đảng chỉ xuất hiện vào mỗi lúc tình thế trở nên ‘có biến’. Chẳng phải Nguyễn Tấn Dũng đã bị đá văng khỏi vũ đài chính trị bởi một quy định ‘cực kỳ vớ vẩn’ mà hẳn ông ta, với thói kiêu căng tự mãn lộ rõ trên mặt, đã chẳng bao giờ thèm ghé mắt nhìn : "đảng viên không được phép tự ứng cử mà không có ý kiến của tập thể chi bộ" sao ?

Quy định về kiểm soát quyền lực mới ban hành sẽ nhắm tới công tác cán bộ tại Hội nghị trung ương 11, mà cụ thể là hội nghị này sẽ chọn ra một danh sách sơ bộ các ủy viên bộ chính trị cho khóa 13. Quy định về kiểm soát quyền lực cũng sẽ được duy trì liên tục từ đây đến đại hội 13 vào đầu năm 2021. Đó là bề nổi mà nhiều người nhìn ra.

Nhưng còn bề chìm và cái chiều sâu thăm thẳm đầy những góc tối của nó ?

Sau một thời gian bị quên lãng, chủ đề kiểm soát quyền lực được nêu trở lại một cách chính thức cho thấy dường như Nguyễn Phú Trọng đang lo ngại về khả năng bảo đảm quyền lực tập quyền trung ương và vấn đề tập quyền cá nhân của ông ta có thể bị đe dọa bởi những lực cản đủ mạnh nào đó.

Những lực cản đó là gì ?

Một nguy cơ mà từ năm 2017, thâm tâm đảng cầm quyền có thể còn lo sợ hơn quốc nạn tham nhũng, là tình trạng cát cứ quyền lực và sứ quân địa phương.

Từ sau đại hội 12, bất chấp quyền uy gần như tuyệt đối của Tổng bí thư Trọng, tình trạng cát cứ quyền lực đã nổi lên tràn lan ở một số bộ ngành và địa phương. Tất cả đều lao vào hội chứng ‘hốt cú chót’.

Không phải vô cớ mà Trọng đã chọn Đà Nẵng, TP.HCM và sau đó đến Đồng Nai là những tỉnh thành cần phải ‘đốt lò’. Đã từ lâu, ở những tỉnh thành này đã xuất hiện nhiều biểu hiện về lãnh đạo gia đình trị và hoành hành như thể những ông vua con vào thời ‘Mười hai sứ quân’ trong lịch sử Việt Nam.

Cũng không phải vô cớ mà Nguyễn Phú Trọng lại ‘xẻ thịt’ Bộ Công an, xóa bỏ toàn bộ cấp tổng cục của bộ này vào đầu năm 2018, trong khi vẫn giữ nguyên 6 tổng cục ở Bộ Quốc phòng.

Nhưng kiểm soát quyền lực không chỉ nhằm xử lý nạn cát cứ quyền lực và sứ quân địa phương, mà còn có thể mang một ẩn ý không hề được nói ra…

‘Ngồi, ngồi nữa…’

Cho dù đang độc tôn về quyền lực với một cái ghế đúp chủ tịch nước lẫn tổng bí thư, Nguyễn Phú Trọng vẫn không thể tự tin khi đang bắt đầu hiện ra những ‘âm binh’ nổi lên ngay dưới chân ghế ông ta - một hiện tượng rất đặc biệt mà đã nổi bật hẳn lên từ khi Trọng bị cơn bạo bệnh ở xứ Kiên Giang ‘nhà ba Dũng’, dẫn đến niềm hy vọng khó nói và khó tả của không ít quan chức về tương lai ‘đẩy’ Trọng về vườn để ngồi luôn vào khoảng trống quyền lực để lại - quá lớn và quá hấp dẫn.

Và nếu quy luật ‘văn là người’ vẫn đúng trong tình cảnh oái oăm này, đảng văn về kiểm soát quyền lực đã lần đầu tiên, kể từ khi Nguyễn Phú Trọng bị bạo bệnh, hé lộ ý định ‘ngồi nữa’ của ông ta. Nếu quy định về kiểm soát quyền lực phát huy tối đa tác dụng của nó mà nhờ đó sẽ không thể xuất hiện một đối thủ nào có thể cạnh tranh với Trọng, ông ta sẽ yên tâm ngồi tiếp tại đại hội 13, thậm chí còn có thể ‘ngồi, ngồi nữa, ngồi mãi’ như ‘hoàng đế Tập Cận Bình’ ở Trung Quốc, với điều kiện không bị hành hạ bởi những cơn tai biến.

Phạm Chí Dũng

Nguồn : VOA, 01/10/2019

Tuyên bố của Bộ Ngoại giao Trung Quốc vào ngày 18/09/2019, không những khẳng định vùng biển ở Bãi Tư Chính (nằm ở Đông Nam Việt Nam) là thuộc chủ quyền của Trung Quốc, mà còn đòi "Việt Nam phải chấm dứt các hoạt động khoan tìm dầu khí đơn phương tại Bãi Tư Chính", là chưa từng có, rất có thể là bước dọn đường dư luận quốc tế và dư luận tại đại lục để nhảy sang hành động tiếp biến khó lường : Chiến tranh !

Việt Nam đã mua sắm tàu ngầm Kilo từ Nga, nhưng tương quan lực lượng quân sự quá nhỏ bé trước Trung Quốc. (Hình : Getty Images)

Hải quân Việt Nam sẽ cầm cự được bao lâu ?

Khác với thái độ đe nẹt có mức độ trong vài lần ra tuyên bố từ lúc cho tàu Hải Dương 8 và nhóm tàu hộ vệ cho tàu này xâm phạm khu vực Bãi Tư Chính vào đầu Tháng Bảy, 2019, tuyên bố ngày 18/09 thực chất là một tối hậu thư đối với giới "văn dốt, võ dát" ở Ba Đình.

Đây là kết quả tất yếu phải xảy ra sau chuỗi thời gian gần ba tháng dù bị hành hạ cả về tinh thần lẫn thể xác nhưng Bộ Chính trị và Bộ Quốc phòng Việt Nam vẫn không dám nổ một phát súng, dù chỉ bắn lên trời để cảnh cáo tàu Trung Quốc.

Sau tuyên bố trên, rất có thể Trung Quốc sẽ chuyển từ "đấu tranh ngoại giao" sang một giai đoạn mới là hành động mới về quân sự.

Kịch bản ngày càng lộ rõ là Việt Nam khó có thể tránh thoát nguy cơ một cuộc tấn công quân sự, dù có thể chỉ ở cấp độ chiến dịch, từ phía Trung Quốc. Chiến dịch tấn công này, nếu xảy ra, chắc chắn sẽ diễn ra trên biển và rất gần gũi về mặt kinh tuyến và vĩ tuyến với những mỏ dầu mà Việt Nam đang dự định khai thác nhưng nằm trong "đường lưỡi bò" mới được Trung Quốc vẽ bổ sung.

Bước đầu, Trung Quốc có thể tấn công các tàu hải cảnh của Việt Nam đang bảo vệ Bãi Tư Chính. Sau đó, cuộc chiến sẽ leo thang với sự đụng độ giữa các tàu chiến của hai bên.

Hiện thời, một số thông tin cho biết cả Trung Quốc và Việt Nam đều đã dàn tàu ở khu vực Bãi Tư Chính và vùng biển lân cận khu vực này, với số lượng mỗi bên gần 30 tàu.

Tuy nhiên xét về năng lực hải quân thì cho dù có điều động toàn bộ số tàu chiến và hải cảnh ra Biển Đông, phía Việt Nam cũng chỉ chiếm một phần nhỏ so với tổng lượng tàu chiến và hải cảnh của Trung Quốc, chưa kể hàng chục ngàn tàu "thương mại dân sự", tức tàu cá được bọc sắt, mà Bắc Kinh tung ra như một đòn chiến thuật biển vào những lúc không cần có mặt tàu chiến.

Trên một phương diện tổng quan hơn, nếu so sánh lượng chi phí quốc phòng từ 4- 5 tỷ USD/năm của Việt Nam với con số 177 tỷ USD /năm của Trung Quốc thì càng quá khập khiễng.

Nếu chỉ căn cứ vào vài so sánh trên, hoàn toàn có thể nhận ra tình thế sẽ khó lòng cầm cự được lâu của Hải Quân Việt Nam nếu nổ ra chiến tranh ở Biển Đông.

Còn nếu xét về ý chí "hải quân bám bờ" trong suốt thời gian nhiều năm qua thì chẳng có hy vọng gì về việc Hải Quân Việt Nam dám can đảm chống cự tàu Trung Quốc khi bị tấn công, thậm chí cảnh "bỏ của chạy lấy người" còn có thể lan tỏa rộng – đúng theo phương cách "chống giặc bằng cờ" mà giới chóp bu Việt Nam đang đốc thúc phát 1 triệu lá cờ đỏ sao vàng cho ngư dân để "bám biển".

Chiến hạm và sự hiện diện của Hải Quân Mỹ trong một lần ở quân cảng Cam Ranh hồi năm 2012. (Hình : Getty Images)

"Chuyện trong nhà"

Khác với quá khứ tạm thời êm ấm, giờ đây nguy cơ xung đột quân sự giữa "hai đảng anh em" đang hiển thị dần sau từng tuần lễ – khoảng cách thời gian đã thu hẹp rất đáng kể so với dự báo trước đây về nguy cơ này theo từng quý và từng tháng.

Hy vọng, hoặc chỗ bám víu còn nước còn tát của giới chóp bu Việt Nam giờ đây chỉ là trông đợi sự can thiệp của quốc tế nếu xung đột quân sự Trung-Việt nổ ra ở Bãi Tư Chính, chứ không còn cảnh "tự sướng" của báo đảng về 6 tàu ngầm lớp Kilo tân trang mà Việt Nam mua lại của Nga, hoặc về "tàu buồm Lê Quý Đôn hiện đại nhất thế giới của hải quân Việt Nam".

Nhưng cộng đồng quốc tế lại là một ẩn số, mà cách nào đó là khá giống với phương trình đi Mỹ và làm gì ở đó của "Tổng tịch" Nguyễn Phú Trọng.

Bi kịch của Việt Nam từ không dám nổ súng cảnh cáo, không dám nhắc tên Trung Quốc và không dám kiện Trung Quốc đã khiến Bắc Kinh không chỉ ngày càng coi thường "vùng chủ quyền không thể tranh cãi của Việt Nam", mà còn giành ưu thế vượt mặt giới chóp bu Việt Nam trong hoạt động vận động quốc tế.

Cách tuyên bố mang tính khẳng định về vùng chủ quyền của Trung Quốc tại khu vực Bãi Tư Chính, và bây giờ còn muốn đuổi Việt Nam ra khỏi đó, rất có thể sẽ khiến một số quốc gia trên thế giới – vốn không am hiểu lắm về lịch sử chủ quyền vùng biển của Việt Nam và những mưu tính lắt léo trong "đường lưỡi bò 9 đoạn", tỏ ra dè dặt hơn nếu những nước này có ý muốn ủng hộ Việt Nam tại diễn đàn Liên Hiệp Quốc, hoặc tại một tòa án quốc tế trong trường hợp Việt Nam dám kiện Trung Quốc ra trước thế giới, cho dù Việt Nam được đặt vào ghế "thành viên không thường trực của Hội Đồng Bảo An Liên Hiệp Quốc" vào năm 2019.

Cho tới lúc này Trung Quốc đã đạt được những mục tiêu ban đầu của chiến dịch này, không chỉ khiến nhiều quốc gia trên thế giới và dư luận quốc tế dần bớt mối quan tâm đến một Biển Đông giằng co nhàm chán, mà còn biến Bãi Tư Chính từ vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam thành nơi "tranh chấp không thể tranh cãi". Để nếu chiến tranh nổ ra, bản chất cuộc chiến này sẽ là giành ăn dầu khí giữa những kẻ tương thông "Mười Sáu Chữ Vàng", hoặc là "chuyện trong nhà" giữa hai nước xã hội chủ nghĩa anh em mà không cần đến sự chia sẻ hay can thiệp của các nước khác.

Còn với Việt Nam, tình thế đã không còn dễ rút lui và dễ "rửa mặt" cho Nguyễn Phú Trọng và Bộ Chính trị của ông ta, khi Trung Quốc đã dám tung ra tối hậu thư "chủ quyền".

Màu của máu

Đã rất rõ là phía Việt Nam càng lùi, Trung Quốc càng lấn tới – y hệt cái cách mà nhà cầm quyền Việt Nam và chế độ công an trị ở đất nước này đã đối xử với phong trào dân chủ nhân quyền. Ngay cả nếu Nguyễn Phú Trọng chấp nhận nhượng bộ "đi Trung trước, đi Mỹ sau" thì cũng khó làm cho Tập Cận Bình hài lòng để không tiếp tục "tống tiền" Bãi Tư Chính.

Tàu Trung Quốc chỉ có thể rút khỏi Bãi Tư Chính, mà cũng chỉ là tạm rút, trong trường Nguyễn Phú Trọng hủy bỏ chuyến đi Mỹ của ông ta, tương đương với việc từ bỏ ý định nâng tầm "đối tác chiến lược" của Việt Nam với Hoa Kỳ và không đưa Việt Nam nhích vào quỹ đạo của khối liên minh quân sự Đông Bắc Á (Mỹ-Nhật-Ấn-Úc) đối trọng với Trung Quốc.

Thêm một lần nữa trong rất nhiều lần, Nguyễn Phú Trọng đứng giữa ngã ba đường. Nhưng khác nhiều với trước đây khi còn "trẻ khỏe", hiện thời ông ta đang ở bên kia dốc trong ráng hoàng hôn màu đỏ quạch của tử thần.

…và màu của máu

Nhưng nếu Trọng hủy bỏ chuyến đi Washington, sẽ chẳng có những hàng không mẫu hạm nào của hải quân Mỹ đi vào Biển Đông để áp sát những nơi mà Trung Quốc đã gia cố và phát triển thành căn cứ quân sự, răn đe bầy đàn tàu chiến của Trung Quốc. Mà nếu không có Mỹ, tương lai Trung Quốc nuốt gọn Bãi Tư Chính của Việt Nam chỉ là ngày một ngày hai. Khi đó, chính thể độc tài ở Việt Nam không chỉ mất trắng bể dầu thô nuôi đảng mà dân tộc Việt còn bị kẻ thù san sẻ lãnh thổ.

Nguy vong hơn lúc nào hết, giờ đây giới chóp bu Việt Nam phải tự quyết định số phận tồn vong của nó là thêm một lần đánh đu với người anh em cộng sản Bắc Kinh sẽ rất dễ khiến lục phủ ngũ tạng của dân tộc Việt Nam bị kẻ thù phanh thây, theo đúng cái cách mà chính quyền Trung Quốc đã làm để mổ sống nội tạng các tín đồ Pháp Luân Công. 

Phạm Chí Dũng

Nguồn : Người Việt, 29/09/2019

Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng ký ban hành quy định kiểm soát quyền lực (VOA, 25/09/2019)

Tổng bí thư-Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng hôm 24/9 thay mặt Bộ Chính trị ký ban hành một quy định mới về việc kiểm soát quyền lực và chống chạy chức, chạy quyền đối với cán bộ và đảng viên, theo truyền thông trong nước.

Ông Nguyễn Phú Trọng trong lần xuất hiện đầu tiên hôm 14/5 sau một thời gian vắng bóng giữa tin đồn sức khỏe. Vị tổng bí thư kiêm chủ tịch nước vừa thay mặt Bộ Chính trị ký ban hành quyết định kiểm soát quyền lực. (Ảnh chụp màn hình VnExpress)

Quy định 205 được ban hành trong bối cảnh cuộc chiến chống tham nhũng của ông Trọng tiếp tục ‘nóng’ với một loạt các quan chức bị khởi tố và bắt giam với các cáo buộc liên quan đến lạm dụng quyền lực để tham ô, tham nhũng.

Gần đây nhất là vụ xét xử hai cựu Bộ trưởng Thông tin và Truyền thông Nguyễn Bắc Son và Trương Minh Tuấn, những người đã khai nhận hối lộ hàng triệu đô la Mỹ trong vụ Mobifone mua AVG. Đầu năm ngoái, cựu Bộ trưởng Đinh La Thăng – một thành viên của Bộ Chính trị - đã bị xét xử và hiện đang thụ án nhiều năm tù trong chiến dịch được gọi là "đốt lò" của ông Trọng.

Theo quy định mới, để kiểm soát quyền lực trong công tác cán bộ, các cấp từ trung ương đến địa phương "phải chấn chỉnh, xử lý kịp thời, nghiêm minh những hành vi vi phạm các quy định của Đảng và Nhà nước về công tác cán bộ", theo Người Lao Động và Tiền Phong.

Quy định này nêu rõ : "Không bố trí những người có quan hệ gia đình cùng đảm nhiệm các chức danh có liên quan". Theo đó, một ví dụ được Tiền Phong đưa ra là "Anh làm Bí thư thì em không được làm trưởng ban tổ chức".

Về chống chạy chức, chạy quyền, Quy định 205 cấm việc tặng tiền và bất động sản cũng như lợi dụng các mối quan hệ thân quen hay sử dụng lợi thế để gây sức ép với người có thẩm quyền trong việc giới thiệu, bổ nhiệm chức vụ.

Theo quy định mới được Bộ Chính trị ban hành, những người "bản thân không thấy đủ tiêu chuẩn, điều kiện, phẩm chất, năng lực, sức khỏe" thì không "tự ứng cử" hay "nhận đề cử".

Quy định 205 còn đưa ra những biện pháp xử lý hình sự với đối tượng nhận hối lộ và chạy quyền. Những người tiếp tay cho hành vi chạy chức, chạy quyền có thể bị khai trừ khỏi Đảng hoặc khởi tố.

Ông Trọng, người có quyền lực cao nhất đất nước với việc kiêm nhiệm hai chức danh tổng bí thư và chủ tịch nước từ sau khi ông Trần Đại Quang đột ngột qua đời, ký ban hành quy định 205 trong bối cảnh chính trường Việt Nam chuẩn bị cho sự thay đổi quyền lực tại đại hội 13, dự kiến vào năm 2021.

***********************

Chống chạy chức, chạy quyền hay tăng kiểm soát quyền lực ? (RFA, 24/09/2019)

Thêm công cụ "quản" chạy chức ?

Quy định 205 được nhiều người cho là tạo thêm "công cụ" để kiểm soát quyền lực trong công tác cán bộ và chống chạy chức chạy quyền. Vì, cũng với mục đích nêu trên, trong Nghị quyết Hội nghị lần thứ 7 Ban Chấp hành Trung Ương khóa XII, Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng cũng đã ban hành Nghị quyết số 26 để chống tình trạng bổ nhiệm họ hàng, "cánh hẩu" gây bức xúc dư luận trong năm 2018.

Tổng bí thư Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng chống chạy chức, chạy quyền hay tăng kiểm soát quyền lực ? Ảnh minh họa. AFP

Sau hơn một năm Nghị định 26 thực hiện, việc chạy chức, chạy quyền, quan liêu, tham nhũng, lợi ích nhóm vẫn không giảm đi, ngược lại đang có chiều hướng gia tăng khi càng ngày càng nhiều cán bộ bị kỷ luật. Vậy với Quy định mới này Tổng bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng đặc kỳ vọng điều gì ?

Tiến sĩ Nguyễn Quang A nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu Phát triển IDS nhận định rằng, đối với những yêu cầu trong Quy định 205, không khác so với những quy định đã được ghi vào trong luật.

"Bây giờ người ta có nêu kỹ hơn về những điểm đó thì nó chỉ chứng tỏ rằng bộ máy của Đcộng sản Việt Nam đã không tuân thủ những quy đỉnh rất thông thường của việc quản trị và sự vi phạm đó đã trở thành căn bệnh ung thư từ lâu rồi và đến bây giờ ông Tổng bí thư đành phải ký một quyết định như thế. Bất kỳ tổ chức doanh nghiệp nào cũng đều phải tuân thủ những quy định như thế, những cách này tại Việt Nam đã được nói rồi nhưng vẫn vi phạm nên với một nền nếp kiểu như thế thì cách này rất khó có hiệu quả".

Đồng ý với việc những quy định về công tác quản lý cán bộ đã có đầy đủ trong Luật, giờ thêm quy định xem ra không phù hợp, nhà báo Lê Trung Khoa từ Berlin, Đức nhận định :

"Việc thứ hai là đương nhiên ông Trọng đang tìm cách chống tham nhũng, chạy chức chạy quyền thì đó là điều cần thiết nhưng không dựa vào các điều luật của quốc gia để thực hiện thực thi điều đó mà lại ra một luật lệ riêng cho thấy luật pháp nhà nước không được tôn trọng một cách đầy đủ. Việc chạy chức chạy quyền như thế sẽ làm cho chế độ có những người lãnh đạo thời gian qua, sắp tới và hiện tại không xứng đáng với trách nhiệm mà họ được giao nhận".

Ngoài ra, nhà báo Lê Trung Khoa còn cho hay, đứng trước nguy cơ đó ông Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng tìm mọi cách để ngăn chặn nhưng cách làm của ông chỉ giải quyết trên ngọn chứ không bức tận gốc vấn đề. Do đó, theo nhà báo Lê Trung Khoa, Việt Nam cần thay đổi thể chế và đó là điều tốt hơn - hiện đại dân chủ tự do hơn mới có hiệu quả, chứ không sẽ còn thêm nhiều quy định luật lệ nữa được ra đời và mọi chuyện đâu sẽ vào đó, ngày càng phức tạp hơn.

Cơ chế giám sát ra sao ?

Đối với Quy định mới của Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng, tiến sĩ Hà Hoàng Hợp - Nhà nghiên cứu cao cấp về lợi ích chiến lược và chiến lược quốc tế từ Viện nghiên cứu Đông Nam Á cho rằng, những quy định này chỉ nằm trên giấy, còn việc thực hiện nó còn phù thuộc vào nhiều vấn đề, hành động cụ thể giám sát của từng cấp và người dân.

"Quá trình chọn người đưa vào chỗ này chỗ kia trong tổ chức phải được sự giám sát của người dân chứ tự giám sát lẫn nhau thì có giảm hay không mình không biết. Cái cách người dân giám sát như thế nào thì trước đây đều có quy định hết rồi nhưng chưa thấy giám sát được gì cả vì tổ chức ấy đóng kín nên người dân giám sát phải giám sát như thế nào thì lại thêm những quy định khác. Càng nhiều quy định nhiều người càng chạy".

Tiến sĩ Hà Hoàng Hợp còn giải thích thêm, việc dùng từ chạy chức chạy quyền là không đúng và không phù hợp chỉ nên là chạy chức bởi vì không ai không có chức mà lại không có quyền.

Nhà báo Lê Trung Khoa phân tích thêm về cơ chế giám sát của người dân hiện nay cũng đã được thực hiện khá mạnh trên các phương tiện truyền thông mạng xã hội và có ảnh hưởng rất lớn nhưng cần phải được mở rộng thêm. Ông nói :

"Người dân phản ánh với Đảng với nhà nước đã làm quá nhiều, quá lâu nhiều chục năm qua rồi nhưng vẫn không hiệu quả vì những cơ quan công quyền, tiếp nhận thì bản thân những cơ quan đó chống tham nhũng lại tham nhũng nên người ta không nhận được những khiếu nại của người dân. Cơ chế giám sát của người dân nên được mở rộng hơn nữa và nhà nước cần xem xét thấu đáo hơn nữa tiếng nói và mong muốn của người dân nếu muốn đất nước phát triển và văn minh hơn".

Trong Quy định 205 vừa được ban hành có quy định rõ nghiêm cấm các hành vi như cung cấp hoặc tiết lộ thông tin, tài liệu, hồ sơ cán bộ, đảng viên cho tổ chức và cá nhân không có thẩm quyền, trách nhiệm, nhất là những thông tin, tài liệu hồ sơ nhân sự đang trong quá trình thực hiện quy trình công tác cán bộ.

Ông Trần Bang một nhà quan sát chia sẻ trên trang Facebook cá nhân của mình rằng "Chính điều này là không minh bạch, và coi thường nhân dân, loại nhân dân ra khỏi lĩnh vực chọn, giám sát, phê phán "cán bộ"... những kẻ tham nhũng quyền lực là những kẻ giấu diếm "hồ sơ nhân sự đang trong quá trình thực hiện quy hoạch"

Chuẩn bị nhân sự cho Đại hội 13 ?

Dư luận xã hội quan tâm vụ việc đặc vấn đề cho rằng, việc ông Tổng bí thư Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng ký Quy định 205 trong thời điểm này cũng nhằm thanh trừng nội bộ, sàng lọc cán bộ, củng cố quyền lực và tạo lòng tin trong nhân dân, chuẩn bị danh sách cán bộ "chuẩn" cho Đại hội 13 ?

Tiến sĩ Nguyễn Quang A khẳng định điều đó chắc chắn là để củng cố lại sự lãnh đảo của Đảng "…bằng cách nhân cơ hội này loại trừ những phe phái khác đi và tất nhiên họ muốn bằng cách này lấy lại lòng tin của người dân nhưng lòng tin của người dân đã mất lâu rồi và với quyết định như thế này thì còn lâu mới lấy lại được lòng tin của người dân, chắc chắn nó là công cụ hữu hiệu để thực hiện các bước Đại hội Đảng lần thứ XIII".

Nhà báo Lê Trung Khoa thì cho rằng, quy định này chủ yếu được đưa ra để củng cố lại phe cánh của Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng trước những "đối thủ" khác, cùng với những quy định này "ông" sẽ có đầy đủ biện pháp để tìm kẻ hở nhằm triệt hạ các "đối thủ" bằng những quy định như thế này.

"…Trước đây tại Đại hội lần thứ XII thì ông cũng đưa ra nhiều quy định, tiêu chuẩn và cuối cùng ông vẫn là người trúng nên giờ đưa ra quy định kỷ luật cán bộ chạy chức chạy quyền thì nó cũng không khác gì chỉ có tinh vi hơn và mang tính hủy diệt đối với những người có khả năng tranh giành quyền lực cũng như phe cánh của ông trong thời gian tới".

Tác giả một cuốn sách phê phán nhà lãnh đạo Việt Nam, ông Nguyễn Phú Trọng cho rằng ông không tin ông Trọng tới đây "sẽ đi thăm Hoa Kỳ".

Nhà báo Phạm Thành

Được hỏi vì sao cuốn sách "Nguyễn Phú Trọng : Thế thiên hành đạo hay Đại nghịch bất đạo" nhà báo Phạm Thành, chủ blog Bà Đầm Xòe, vừa tự xuất bản lại chỉ nói về ông Nguyễn Phú Trọng, tác giả nói với BBC đây là chủ ý của ông từ rất lâu.

Là một nhà báo từng làm ở Đài Tiếng nói Việt Nam, nhà văn Phạm Thành nói ông có điều kiện tiếp xúc với nhiều nguồn thông tin, cũng như những quan chức chính trị.

Ông chọn ông Nguyễn Phú Trọng để ra sách bởi ông Trọng có quá trình lãnh đạo đất nước rất lâu, từ Bí thư Thành ủy Hà Nội, Chủ tịch Quốc hội rồi Tống bí thư kiêm Chủ tịch nước.

Nhà báo Phạm Thành tin rằng ông Trọng, ngoài lý luận về chủ nghĩa xã hội, về chủ nghĩa Mác - Lê Nin, là người có quan điểm muốn "bảo vệ Đảng, muốn đất nước độc tài, muốn thân Trung Quốc, muốn kiến thiết đất nước theo đường lối Trung Quốc".

"Ngay từ năm 2007, khi ông Trọng với tư cách Chủ tịch Quốc Hội sang Trung Quốc và trong một cuộc họp báo ở Bắc Kinh, ông khẳng định rằng, quan hệ Việt Nam - Trung Quốc chưa bao giờ tốt đẹp như bây giờ, trong khi trước đó, máu ngư dân Việt Nam đã đổ trên Biển Đông.

Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng và phu nhân đón lãnh đạo cao nhất của Trung Quốc thăm Việt Nam tháng 11/2015

Từ lúc ấy, tôi đã đặt câu hỏi về con người này. Ông ta sẽ thực hiện các chính sách đối nội, đối ngoại như thế nào, và ông ta sẽ gắn với Trung Quốc như thế nào ?

"Trong thời chấp chính, ông Trọng ký tới 27 văn bản ghi nhớ hợp tác với Trung Quốc, cả về an ninh, quốc phòng, giáo dục, truyền thông và đặc biệt là đào tạo cán bộ," ông Phạm Thành nói.

Nỗi sợ vô hình

Khi được hỏi về việc ông có sợ hay không, nhà văn Phạm Thành nói đó chỉ là nỗi sợ vô hình và cho rằng, điều 25 Hiến pháp Việt Nam cho phép quyền biểu đạt tư tưởng.

"Mà quyền biểu đạt tư tưởng là gì nếu không phải là quyền được tự do nói, mình viết ra cái gì thì mình được quyền in. Trên thực tế, 10 năm nay, rất nhiều người đã thực hiện quyền đó rồi. Người ta có tác phẩm, người ta tự in ra, rồi tặng hay phát cho bạn bè.

"Không chỉ tôi mà cả Nguyễn Đình Chính, Phạm Viết Đào... người ta cứ ra hiệu photocopy người ta in thôi và chả ai làm sao cả. Hiến pháp đã quy định như vậy, nếu mình có tác phẩm, mình in mỗi lần dưới 50 cuốn, rồi tặng hay phát cho bạn bè.

Bạn bè nhận sách tặng lại tiền cho mình thì đó là quyền của bạn bè. Mình không bị làm sao cả. Năm ngoái tôi in và gửi tới 500 cuốn, gửi qua bưu điện, địa chỉ, số tài khoản tôi ghi thẳng trên bì thư mà có sao đâu.''

''Lần này, tuy tôi không thể in gần nhà vì các tiệm ở Hà Nội không dám in nhưng tôi tìm nơi xa để in, rồi mang sách về nhà mà không ai làm gì tôi. Còn những người cứ nói sợ và không in sách thì theo tôi đó là nỗi sợ vô hình. Theo tôi, ở Việt Nam đang có tự do này, vấn đề là người ta có gì để in không, có dám vượt qua nỗi sợ hay không"- chủ nhân blog Bà Đầm Xòe nói.

Còn cụ thể những gì mà nhà chức trách ở Việt Nam đối xử với ông sau khi hai cuốn sách trước "Cô hồn xã nghĩa" và "hậu Chí Phèo" xuất bản, ông Phạm Thành nói không có gì, mà "chỉ thấy bạn bè khắp nơi chúc mừng.

"Nói thật, sau khi nhận sách, ai trong bạn bè ủng hộ bao nhiêu tiền, tôi đăng ngay lên Facebook mà cũng chẳng thấy có việc gì."

Nội dung chính cuốn sách "ngoài luồng" này tập trung vào thái độ và hành động của ông Nguyễn Phú Trọng trước Trung Quốc.

"Có rất nhiều người nói rằng, ông Trọng có thể xoay trục sang Mỹ, nhưng tôi không tin, bởi có trục đâu mà xoay. Con người ta một khi đã trưởng thành, họ sẽ sống và hành xử theo tư tưởng của mình, mà ông Trọng thì có tí nào dân chủ, có tí đổi mới, có tí thích phương Tây nào đâu.

Ông ấy là một 'đại cục,' đại cục của Trung Quốc. Tôi nói một câu mà có thể sẽ chạm tới tự ái của nhiều người, nhưng những người nói ông Trọng có thể thoát Trung, có thể xoay trục, là chưa trưởng thành về trí tuệ."

'Tôi không tin ông Trọng sẽ đến Mỹ lần thứ hai'

Nhà báo Phạm Thành cũng cho rằng, khả năng ông Trọng đi Mỹ cũng là rất thấp.

"Tôi không tin vào điều này, ngay từ khi Bộ Ngoại giao Việt Nam thông báo về việc ông Donald Trump mời ông Trọng sang thăm Hoa Kỳ trong năm 2019. Ngay khi đó, tôi đã đặt câu hỏi rằng, liệu ông Trọng có lần thứ hai đặt chân lên đất Mỹ. Và tôi khẳng định luôn rằng, khó có khả năng đó, bởi ba lý do.

Thứ nhất, ông Trọng có dám vượt qua chính mình không, tức là có dám vứt bỏ tư tưởng chủ nghĩa xã hội, chủ nghĩa Mác-xít để kiến tạo đất nước không ;

Thứ hai là ông ta có dám không hỏi ý Trung Quốc để đi hay không.

Thứ ba là ông Trọng nếu muốn được Mỹ mời thì phải có ký kết cụ thể nào đó với Mỹ. Nhưng tôi không tin rằng người Mỹ dưới thời ông Donald Trump có thể mời ông Trọng làm việc đó.

Ông Phạm Thành phủ nhận ý kiến cho rằng, cuốn sách của ông viết về ông Trọng ra đời ngay giữa khi Đảng Cộng sản Việt Nam tiến hành thảo luận nhân sự, chuẩn bị cho Đại hội Đảng 13 là nhằm phục vụ mục tiêu ''đấu tranh phe nhóm".

Chủ nhân blog Bà đầm xòe nhấn mạnh thực tế là cuốn sách này đáng lẽ xuất bản ngay từ tháng 6, cùng thời điểm với cuốn sách "Tổng bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng với tình cảm nhân dân trong nước và bạn bè quốc tế".

Nếu thăm Hoa Kỳ thì để đạt mục tiêu gì ?

Trong tháng 9 này, các tin tức từ Việt Nam và nước ngoài đặt ra khả năng Tổng bí thư Chủ tịch Nguyễn Phú Trọng thăm Hoa Kỳ.

Trong khi ý kiến của nhà báo Phạm Thành phản ánh một phần dư luận ở Việt Nam hết niềm tin vào khả năng "thoát Trung", bỏ mô hình thể chế cũ kỹ để đi theo các giá trị chung trên thế giới, những nhà quan sát nước ngoài vẫn tin rằng lãnh đạo Việt Nam đang có đà để nghiêng hơn về phía Hoa Kỳ và các nước Phương Tây cùng Nhật Bản.

Giáo sư Carl Thayer từ Úc gần đây nêu ba khả năng về tiến triển quan hệ Mỹ - Việt nếu Chủ tịch Nguyễn Phú Trọng sang thăm và hội đàm gặp Tổng thống Trump ở Washington D.C. trong năm nay.

Theo ông, đầu tiên là hai nhà lãnh đạo đồng ý mở rộng (enlarge) quan hệ đối tác toàn diện ký từ 2013.

Hai là họ sẽ công bố đàm phán để nâng quan hệ song phương lên mức quan hệ đối tác chiến lược.

Ba là Mỹ - Việt sẽ đồng ý ký một tuyên bố chung về quan hệ đối tác chiến lược.

Bất cứ một trong ba khả năng đó đều sẽ là dấu hiệu Việt Nam tiến tới chỗ cải thiện quan hệ với Hoa Kỳ để phản ứng lại hành đồng đe dọa và bắt nạt của Trung Quốc (Chinese intimidation and bullying) ở Biển Đông trong những tháng qua, theo ông Thayer.

Hồi đầu 2017, ông Nguyễn Phú Trọng có chuyến thăm sang Trung Quốc.

Bản tin của Tân Hoa Xã khi đó đăng tin nói hai nước Trung - Việt tin rằng chuyến đi của Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng đã "đạt thành công to lớn trong việc nâng cao sự tin cậy chính trị giữa hai bên, thắt chặt quan hệ hữu nghị truyền thống, củng cố quan hệ đối tác chiến lược hợp tác toàn diện, và đóng góp vào hòa bình, ổn định và phát triển của khu vực".

Bà Đầm Xòe

Nguồn : BBC tiếng Việt, 18/09/2019

Bài về ‘khu mộ Chủ tịch Trần Đại Quang’ gây xôn xao (BBC, 10/09/2019)

Khu mộ Chủ tịch nước Việt Nam Trần Đại Quang ở tỉnh Ninh Bình rộng khoảng 55.000 mét vuông, theo một nhà văn vừa đến tận nơi.

Hình ảnh khu mộ ông Trần Đại Quang

Ông Tạ Duy Anh, một nhà văn nổi tiếng ở Việt Nam, gây xôn xao hôm 10/9 với bài mô tả trên trang Facebook cá nhân.

Dường như đây là lần đầu tiên có một người đến thực địa, chụp hình và mô tả về khu mộ.

Ông cho biết mới đây, cùng một nhóm bạn, ông đã đến tận nơi để xem khu mộ chủ tịch nước ở xã Quang Thiện, huyện Kim Sơn, Ninh Bình.

Một lý do, theo nhà văn, sau khi ông Trần Đại Quang từ trần, đã có nhiều tin đồn về khu mộ.

"Mạng xã hội đưa ra các con số khác nhau, dao động từ 5 đến 6,4 ha", theo ông Tạ Duy Anh.

Đến nơi, ông Tạ Duy Anh mô tả : "Chiều dài của khu mộ dọc theo con mương kè đá trên dưới 600 mét (những người đưa thông tin 640 mét là do họ gộp cả phần đất còn lại của người dân, hiện nằm bên ngoài ranh giới với khu mộ".

"Việc sắp tới nó có bị giải tỏa để khu mộ hoàn hảo hơn hay không, thì chúng tôi không biết), còn chiều rộng kéo từ bờ mương đến phần tiếp giáp ruộng lúa thì khoảng 100 mét".

"Tóm lại, tính khiêm tốn thì khu mộ Chủ tịch nước rộng khoảng 55.000 mét vuông. Tức là 5 héc ta rưỡi, tức là khoảng 15 mẫu Bắc bộ".

Hình ảnh khu mộ ông Trần Đại Quang

"Sống đã thế, chết về với cát bụi lại càng phải giản dị. Sống đã hy sinh vì dân, lo trước dân, hưởng sau dân, thì chết đi lẽ nào, như những lời đồn đại, chỉ vì ngôi mộ mà khiến hàng trăm người dân, vĩnh viễn qua các đời, không có đất cấy trồng !" ông Tạ Duy Anh viết.

Bài này, chỉ sau ba tiếng lên mạng, đã có hơn 400 người chia sẻ với các bình luận trái chiều.

Chủ tịch Trần Đại Quang qua đời ngày 21/9/2018.

Trong sổ tang, người đứng đầu Đảng Cộng sản hiện nay, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, nhận xét : "Đồng chí mất đi là một tổn thất lớn đối với Đảng, Nhà nước và nhân dân ta, để lại niềm tiếc thương sâu sắc đối với tất cả chúng ta".

**********************

Cựu tướng công an Phan Văn Vĩnh bị khởi tố thêm tội (RFA, 10/09/2019)

Cơ quan điều tra Viện kiểm sát Nhân dân tối cao hôm 10/9 đã ra quyết định khởi tố bị can đối với ông Phan Văn Vĩnh, cựu trung tướng, nguyên thủ trưởng cơ quan Cảnh sát Điều tra Bộ Công an, về tội "ra quyết định trái pháp luật" theo điều 371 Bộ luật hình sự năm 2015.

Cựu tướng Công an Phan Văn Vĩnh (đeo kính, giữa trên cùng) bị đưa ra tòa ở Phú Thọ hôm 30/11/2018. Reuters

Truyền thông trong nước dẫn kết quả điều tra ban đầu của Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao xác định trong quá trình mở rộng điều tra vụ án Trương Huy Liệu và đồng phạm về tội "Buôn lậu" và "Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng", phát hiện ông Phan Văn Vĩnh vào năm 2013 khi đó đang còn đương chức thủ trưởng cơ quan cảnh sát điều tra Bộ Công an đã chỉ đạo và ra quyết định trái pháp luật trong việc xử lý vật chứng và tổ chức bán đấu giá gỗ vật chứng của vụ án.

Hiện cơ quan điều tra Viện kiểm sát Nhân dân tối cao đang tiếp trục mở rộng điều tra, làm rõ trách nhiệm và hành vi của những người có liên quan để tiến hành xử lý theo quy định pháp luật.

Ông Phan Văn Vĩnh, cựu tổng cục trưởng Tổng cục cảnh sát, hiện đang phải thụ án phạt 9 năm tù về tội "Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ" trong vụ án đánh bạc trực tuyến qua mạng với số tiền lên tới hàng nghìn tỷ đồng do Nguyễn Văn Dương và Phan Sào Nam đứng đầu.

Vụ án Trương Huy Liệu kéo dài 8 năm với rất nhiều lần Tòa án Nhân dân thành phố Đà Nẵng phải trả hồ sơ bổ sung. Trong khi vụ án chưa có quyết định cuối cùng, số tang vật gỗ lậu thu được đã bị bán đấu giá với giá trị hơn 60 tỷ đồng.

Trong bản án sơ thẩm vào tháng 8/2018, hội đồng xét xử tòa án Nhân dân Đà Nẵng kiến nghị khởi tố, điều tra việc bán lô gỗ lậu vì cho rằng việc này gây thiệt hại đến lợi ích của nhà nước cùng quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân. Các đối tượng liên quan vụ án đã bị xét xử và nhận án tù, trong đó ông Trương Huy Liệu với mức án cao nhất lên tới 7 năm tù về tội "Buôn lậu".

****************

Giám đốc Công an Đồng Nai bị cách mọi chức vụ trong Đảng (RFA, 10/09/2019)

Ông Huỳnh Tiến Mạnh, Giám đốc Công an tỉnh Đồng Nai, vừa bị Ban Bí thư quyết định thi hành kỷ luật bằng hình thức cách mọi chức vụ trong Đảng và xử lý kỷ luật về hành chính tương ứng với kỷ luật đảng. Truyền thông trong nước loan tin vừa nói hôm 10/9/2019.

Ông Huỳnh Tiến Mạnh, Giám đốc Công an tỉnh Đồng Nai, vừa bị cách chức tất cả các chức vụ trong Đảng và xử lý kỷ luật về hành chính tương ứng với kỷ luật đảng. Courtesy bocongan.gov.vn

Theo truyền thông trong nước, Đại tá Huỳnh Tiến Mạnh chịu trách nhiệm chính về những vi phạm của Ban Thường vụ Đảng uỷ Công an tỉnh Đồng Nai, vi phạm nguyên tắc tập trung dân chủ, quy định của Đảng, vi phạm quy định về điều tra hình sự, để cấp dưới vi phạm kỷ luật và pháp luật… Ngoài ra, khi còn là Phó Giám đốc Công an tỉnh Đồng Nai, trực tiếp phụ trách Phòng Cảnh sát Giao thông, ông Mạnh đã để xảy ra nhiều vi phạm kéo dài và đặc biệt nghiêm trọng.

Ban Bí thư cho rằng, vi phạm của ông Mạnh là rất nghiêm trọng, ảnh hưởng xấu đến uy tín đảng và ngành Công an cần phải thi thành kỷ luật nghiêm minh.

Cũng trong ngày 10/9, Ban Bí thư cũng thi hành kỷ luật ông Hồ Văn Năm, Trưởng Ban Nội chính Tỉnh uỷ Đồng Nai, Trưởng đoàn Đại biểu quốc hội (ĐBQH), vì đã vi phạm nguyên tắc tập trung dân chủ, thực hiện không đúng nhiệm vụ, can thiệp trái quy định vào việc xử lý một số vụ án, vi phạm chỉ thị số 15-CT/TW, ngày 7/7/2007 của Bộ Chính trị. Với cương vị Trưởng đoàn ĐBQH, ông Năm đã ký văn bản không đúng quy định của pháp luật.

Theo Ban Bí thư, vi phạm của ông Hồ Văn Năm là nghiêm trọng. Ngoài việc bị kỷ luật, ông Năm còn bị cách chức ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh uỷ Đồng Nai, cách chức Trưởng Ban Nội chính Tỉnh uỷ Đồng Nai, đề nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét để ông Năm thôi làm ĐBQH khóa 14.

******************

Lãnh đạo tỉnh Đắk Nông bị Thủ tướng kỷ luật (RFA, 10/09/2019)

Thủ tướng Chính phủ Việt Nam vừa ra quyết định kỷ luật đối với 4 lãnh đạo và nguyên lãnh đạo tỉnh Đắk Nông. Truyền thông trong nước, vào ngày 9 tháng 9 cho biết thông tin vừa nêu.

Chủ tịch tỉnh Đắk Nông, ông Nguyễn Bốn (bìa trái) và Phó Chủ tịch tỉnh Đắk Nông, ông Trương Thanh Tùng (bìa phải) bị Thủ tướng kỷ luật. Courtesy : laodong.vn, infonet.vn. RFA Edited

Theo các quyết định của Thủ tướng vừa ban hành, Chủ tịch Ủy ban Nhân dân (Ủy ban nhân dân) tỉnh Đắk Nông nhiệm kỳ 2016-2021, ông Nguyễn Bốn và Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Đắc Nông nhiệm kỳ 2016-2021, ông Trương Thanh Tùng lần lượt bị kỷ luật với hình thức khiển trách và cảnh cáo.

Tin cho biết quyết định kỷ luật đối với hai ông Nguyễn Bốn và Trương Thanh Tùng dựa theo kết luận của Ủy ban Kiểm tra Trung ương tại kỳ họp thứ 31, rằng hai vị này đã thiếu trách nhiệm trong công tác quản lý, bảo vệ và phát triển rừng tại tỉnh Đắk Nông. Cụ thể, hai ông đã trực tiếp ký quyết định cho thuê đất, giao rừng, bồi thường rừng không đúng quy định pháp luật gây hậu quả nghiêm trọng.

Hai nguyên lãnh đạo trong vai trò nguyên Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Đắk Nông, bao gồm ông Đỗ Thế Nhữ và ông Nguyễn Đức Luyện cùng bị kỷ luật với hình thức cảnh cáo do để xảy ra những vi phạm khuyết điểm nghiêm trọng trong thời gian từ năm 2004 đến năm 2011, cũng liên quan trong công tác cho thuê và giao đất, rừng không đúng quy định pháp luật.

Các vi phạm khuyết điểm của 4 vị lãnh đạo và nguyên lãnh đạo tỉnh Đắk Nông được Ủy ban Kiểm tra Trung ương cho là làm ảnh hưởng đến uy tín của Đảng và chính quyền địa phương, gây dư luận xấu nên phải bị thi hành kỷ luật.

******************

Lạm dụng ‘tài liệu mật’ để khỏa lấp khuất tất ? (RFA, 09/09/2019)

Đại biểu quốc hội Lưu Bình Nhưỡng, thuộc đoàn đại biểu tỉnh Bến Tre, hôm 8/9/2019 đã viết trên trang cá nhân của mình : "Đóng dấu MẬT trong một số trường hợp là thủ thuật phục vụ lợi ích nhóm tham nhũng".

Đại biểu quốc hội Lưu Bình Nhưỡng, thuộc đoàn đại biểu tỉnh Bến Tre. Courtesy quochoi.vn

Theo quy định mà "đóng"

Nhận định của Đại biểu quốc hội Lưu Bình Nhưỡng ngay lập tức thu hút sự quan tâm của dư luận khi gần đây nhiều người đặt nghi vấn, có phải những thông tin gì Chính phủ muốn bưng bít, giấu kín, không được công khai cho dân biết thì được đóng mác "tài liệu mật" ?

Liên quan vấn đề này, RFA hôm 9/9 liên lạc Luật sư Trần Quốc Thuận, nguyên Chánh văn phòng Quốc hội Việt Nam, và được ông cho biết như sau :

"Vấn đề này có nguyên tắc, nước nào cũng có chính sách mật và bí mật, đều công khai cả. Vấn đề mật trước nhất là vì lợi ích quốc gia, vì an ninh quốc phòng, thì không thể công khai được. Còn trong làm ăn kinh tế thì công khai, nhưng cũng có những cái bí mật về nghề nghiệp, về kỹ thuật… Đó là những vấn đề chi tiết cần người có chuyên môn trao đổi mới làm rõ được".

Để tìm hiểu thêm về vấn đề ‘thông tin mật’, hôm 9/9/2019, RFA liên lạc, Thiếu tướng Lê Kế Lâm, nguyên Chuẩn Đô Đốc Hải quân Việt Nam, hiện đang sinh sống tại Hà Nội, và được ông giải thích :

"Trong nghị quyết của quốc hội về bảo mật quốc gia, họ có quy định nội dung nào là mật, nội dung nào là không mật. Vì vậy vấn đề đóng dấu mật hay không mật là phải theo nghị quyết đó của quốc hội".

Luật Bảo vệ bí mật nhà nước được Quốc hội khóa XIV thông qua vào ngày 15/11/2018, có hiệu lực thi hành kể từ ngày 01/7/2020. Nhưng trong đó, một số quy định ban hành danh mục bí mật nhà nước, thời hạn bảo vệ bí mật nhà nước, gia hạn thời hạn bảo vệ bí mật nhà nước có hiệu lực thi hành kể từ ngày 01/01/2019.

Theo đó, Luật quy định, bí mật nhà nước là thông tin quan trọng, do người đứng đầu cơ quan, tổ chức có thẩm quyền xác định, chưa công khai, nếu bị lộ, bị mất có thể gây nguy hại đến lợi ích quốc gia dân tộc.

Trong khi đó, Thứ trưởng Bộ Giao thông vận tải Nguyễn Ngọc Đông, khi trả lời báo chí hôm 4/9/2019, đã khẳng định kết quả nhà đầu tư trúng thầu tuyến cao tốc Bắc Nam không thể công bố do đây là tài liệu mật. Theo ông Đông, theo quy định của pháp luật về đấu thầu, quá trình đánh giá, thẩm định, lựa chọn nhà đầu tư thực hiện theo chế độ hồ sơ mật, không cung cấp cụ thể được (!?).

Ông Lê Văn Triết, nguyên Bộ trưởng Thương mại, khi trao đổi với RFA hôm 9/9, đưa ra nhận định liên quan vấn đề này :

"Nhà thầu cao tốc Bắc Nam mà ‘mật’ thì tôi thấy không đúng, bởi vì cao tốc Bắc Nam là mọi người quan tâm, nhà nước quan tâm, nhân dân quan tâm… trong và ngoài nước quan tâm. Vì cao tốc Bắc Nam rất liên quan vấn đề an ninh của cả nước, và hết sức liên quan khả năng của nền kinh tế, triển vọng của đất nước, mọi người quan tâm mà bây giờ Trung Quốc nhận thầu mà lại nói mật là bậy rồi, tôi không tán thành chuyện này là mật".

Đóng dấu "mật" tùy tiện ?

Được biết, doanh nghiệp Trung Quốc đã nộp hồ sơ tham gia dự thầu 7/8 dự án thành phần thuộc dự án đường cao tốc Bắc - Nam. Cao tốc Bắc Nam từ khi mời thầu đã có dư luận bày tỏ lo ngại nhà thầu Trung Quốc sẽ trúng tuyển, việc này có thể gây hại đến an ninh quốc gia và lặp lại hậu quả như tuyến đường sắt Cát Linh - Hà Đông sau 10 năm vẫn chưa hoàn thành.

Đường sắt Cát Linh - Hà Đông AFP

Luật sư Trần Quốc Thuận, nhận định :

"Những gì ký kết với nhà thầu đâu có gì phải bí mật, nó đâu phải thỏa thuận quốc phòng an ninh gì đâu mà bí mật, tên đơn vị trúng thầu, chủ thầu, tất cả phải công khai. Kể cả việc khoan dầu ở biển Đông, như ở Bãi Tư Chính của mình, nước nào khoan, khoan ở lô thứ mấy phải công khai".

Theo Luật sư Thuận, sở dĩ rất nhiều người dân không đồng tình nhà đầu tư Trung Quốc đối với dự án này vì trên thực tế các dự án nhà thầu TQ thực hiện đều không mang lại hiệu quả tốt, đơn cử như đường sắt trên không ở Hà Nội do nhà thầu Trung Quốc thực hiện, gần 10 năm vẫn cứ treo đó. Vì vậy, nếu như cao tốc Bắc Nam để nhà thầu Trung Quốc làm thì chất lượng sẽ là vấn đề cần bàn tính, chưa kể đến việc nếu xảy ra bão lụt, thậm chí chiến tranh thì rất nguy hiểm, nên người dân có ý kiến là đúng. Do đó Luật sư Thuận đúc kết, nhiều vấn đề nên phải công khai, không thể không công khai được.

Còn Thiếu tướng Lê Kế Lâm thì cho rằng, là vấn đề dân sinh, nhất là xây dựng đường sắt, đường bộ, cảng… thì đã có chủ trương của chính phủ phải đấu thầu công khai, vậy nếu đã đấu thầu công khai thì phải cho dân biết, chứ việc gì lại giấu chuyện ai trúng thầu hay không trúng thầu…

Cũng liên quan những bất cập về thông tin cần ‘bảo mật’, hôm 8/9/2019, Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) đã gởi góp ý Thủ tướng Chính phủ về dự thảo quy định Danh mục bí mật Nhà nước ngành Công thương, trong đó VCCI nêu ra nhiều nội dung không cần đóng dấu mật và chỉ ra 6 ngành nghề, lĩnh vực không cần phải đưa vào danh mục bí mật Nhà nước ngành Công Thương.

VCCI dẫn chứng, điều 2.1 của dự thảo quy định : "Các hợp đồng, đề án mang tính chiến lược của ngành thương mại, cơ khí, luyện kim, năng lượng điện, hóa chất, dầu khí, công nghiệp khai thác mỏ và chế biến khoáng sản, công nghiệp tiêu dùng, công nghiệp thực phẩm và công nghiệp chế biến khác chưa công khai" thuộc diện bí mật Nhà nước.

Nhưng theo VCCI, theo điều 2.1 này, hiện không rõ như thế nào là hợp đồng, đề án mang tính ‘chiến lược’ ? Chưa kể, quy định ngành thương mại là khái niệm rất rộng, bao gồm hầu hết các ngành kinh tế…

VCCI cho rằng, quy định vừa lỏng, vừa rộng như vậy có thể dẫn đến nguy cơ đóng dấu mật một cách tuỳ tiện. VCCI đề nghị chính phủ cần điều chỉnh theo hướng, chỉ áp dụng cơ chế ‘mật’ cho một số ngành rất hạn chế có liên quan đến an ninh quốc gia.

Chuyến đi Hoa Kỳ của Nguyễn Phú Trọng có ích gì cho chuyện Biển Đông ?

Đinh Xuân Quân, VOA, 31/08/2019

Mỹ mong chờ chuyến thăm của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng tới Hoa Kỳ ?

Chủ Tịch Nước Việt Nam kiêm Tổng bí thư Đảng cộng sản Việt Nam Nguyễn Phú Trọng sắp chính thức công du Hoa Kỳ. Việc này có giúp Việt Nam ngăn cản được bước tiến của Trung Quốc tại Biển Đông hay không ? Nga là bạn thân nhất của Việt Nam, nhưng từ thời còn Liên Sô tới giờ chưa từng động binh giúp Việt Nam khi Trung Quốc tấn công quân sự, để dẫn tới tình hình Việt Nam chấp nhận vào vòng kim cô của Trung Quốc với "4 tốt, 16 chữ vàng" – một cam kết giữa hai đảng Cộng sản Trung Quốc-Việt Nam mà chưa từng hội ý Quốc hội Việt Nam và là một cam kết liên tục bị Hải Quân và Hải Cảnh Trung Quốc vi phạm trên Biển Đông.

Bây giờ, câu hỏi là ông Nguyễn Phú Trọng có thể tìm được hỗ trợ từ Hoa Kỳ trên Biển Đông hay không ? Bài này sẽ cố gắng tìm câu trả lời khả dĩ.

Nhân vụ tàu Hải Dương 8 Trung Quốc xâm phạm lãnh hải Việt Nam, ngày 19/7, Bộ Ngoại giao Việt Nam lên tiếng yêu cầu tàu Trung Quốc rời khỏi lãnh hải Việt Nam.

Trong tuyên bố ngày 22/8, Mỹ "quan ngại sâu sắc về việc Trung Quốc tiếp tục can thiệp vào những hoạt động thăm dò và khai thác dầu khí lâu nay của Việt Nam trong khu vực Việt Nam tuyên bố là vùng đặc quyền kinh tế".

Đây là lần thứ 2 Mỹ lên tiếng về hành xử của Trung Quốc trên Biển Đông kể từ khi Bắc Kinh đưa tàu thăm dò địa chấn Hải Dương 8 vào khu vực mà Việt Nam tuyên bố chủ quyền và gây ra vụ đối đầu giữa các tàu hải cảnh của hai bên trong gần 2 tháng qua.

Sau đó, cố vấn an ninh Quốc gia Hoa Kỳ J. Bolton lên tiếng. Ngày 26/8 Bộ Quốc phòng Hoa Kỳ liên tiếp lên tiếng phản đối Bắc Kinh uy hiếp hoạt động dầu khí của Việt Nam trên Biển Đông. Các vụ cãi nhau liên tiếp xảy ra từ ngày 3/7/2019 đến nay, tàu "Hải Dương Địa Chất 8" của Trung Quốc rời vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam (EEZ) nhưng sau đó lại trở lại gây nhiều lời to tiếng giữa Việt Nam và Trung Quốc.

Tranh chấp giữa tàu Việt Nam và tàu Trung Quốc trong khu vực đặc quyền kinh tế Việt Nam còn dính dáng đến hãng Rosneft của Nga, nhưng cho đến nay Nga vẫn im lặng.

Việc Trung Quốc gây hấn và muốn độc quyền khai thác Biển Đông đã bắt đầu và kéo dài từ 1974 khi Trung Quốc chiếm Hoàng Sa của Việt Nam Cộng Hòa, 1988 chiếm đảo Gạc Ma của Việt Nam, rồi gây hấn tại vùng biển Việt Nam có chủ quyền hiện nay. Điều này cho thấy chính sách thân thiện với Trung Quốc của lãnh đạo Việt Nam đã không thành công.

Lịch sử Việt Nam, từ Hai bà Trưng đến Ngô Quyền, đến Trần Hưng Đạo, rồi đến Tự Đức cầu cứu Trung Quốc khi Pháp muốn đánh chiếm Việt Nam, cho thấy chưa bao giờ Trung Quốc để yên Việt Nam. Họ chỉ để yên Việt Nam khi chính họ bị họa hay suy yếu, khi bị giặc Mông hay Mán đe dọa hay khi bị các nước Tây Phương xâm chiếm.

Dân Việt Nam đã có cả ngàn năm hiểu về "gene đế quốc của Trung Quốc" !

Trong nhiều năm qua, Việt Nam mở ra ngoài, kết bạn với nhiều nước cho nên vấn đề Biển Đông đã được quốc tế hóa, nhất là tranh chấp Biển Đông. Việt Nam đã thành công phần nào. Nhiều nước đã lên tiếng bênh vực, như Hoa kỳ, Úc, Âu châu, Nhật, Ấn, vv.

Nay Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng kiêm chủ tịch nước sắp đi thăm Hoa Kỳ, Việt Nam có thể làm gì để giảm bớt sức ép của Trung Quốc vì các chính sách "trấn an" của Việt Nam đối với Trung Quốc không làm giảm lòng tham vọng độc quyền của Trung Quốc tại Biển Đông.

Chính sách Trung Quốc đối với Việt Nam

Sau khi Hoa Kỳ liên kết với Trung Quốc chống Liên Xô, chính sách Việt Nam "thân thiện với Liên Xô không mấy thành công". Việt Nam đã tham gia vào COMECON. Trước khi Đặng Tiểu Bình "muốn dạy cho Việt Nam một bài học", Đặng Tiểu Bình đã đàm phán với Tổng thống Jimmy Carter. Nhờ Mỹ, Trung Quốc biết Liên Xô không động binh. Khi Trung Quốc đánh Gạc Ma thì Liên Xô còn ở Cam Ranh cũng không động binh. Hiện nay Rofsnef bị hăm dọa mà Nga cũng chưa lên tiếng.

Từ Hội nghị Thành Đô vào tháng 9/1990, Đảng Cộng sản Việt Nam đã chịu phục tùng Trung Quốc, đã tự đặt kim cô trên đầu. Hậu quả là quyền lợi của Việt Nam tại Biển Đông bị lấn áp ngày càng trắng trợn. Tại sao ?

Chính sách Trung Quốc

Trong một thời gian rất lâu, Trung Quốc dùng "chính sách tầm ăn dâu" chiếm Biển Đông. Họ không khi nào gây quá khó khăn để các nước bên ngoài Biển Đông phải can thiệp.

- Bộ máy tuyên truyền Trung Quốc lúc nào cũng rêu rao, "…đừng tin và ngả theo Hoa Kỳ vì họ đã bỏ Việt Nam Cộng Hòa…", "…Làm sao tin được Hoa Kỳ ? Nói theo bây giờ là toàn là "Trung Quốc fake news". Nên nhớ là trong chuyến đi 2016 thăm Việt Nam, Tổng thống Obama đã hứa không dính vào thay đổi chế độ Việt Nam ;

- Trung Quốc đã dùng một chính sách "mềm - soft power", dùng tiền, tham nhũng, dùng người trung gian chiếm đất, chiếm các dự án kinh tế thay mặt họ. Tại Biển Đông, hết việc cấm đánh cá, đâm tàu cá Việt Nam, tới việc tập trận bắn đạn thật, xây dựng đảo nhân tạo đến việc cho các tàu dân quân dọa nạt, đánh cá, phá rối Philippines, hay các quốc gia trong vùng Biển Đông ;

- Đối với các nước ASEAN, Trung Quốc cố chia rẽ, mua chuộc nhiều nước như Campuchia, Lào, không lấy được đồng thuận, hay đối với Malaysia và Indonesia thì qua đầu tư (mà họ tham nhũng các chính trị gia địa phương)… Trung Quốc còn dùng các thế "vùng độc quyền", lũng đoạn. Như vậy Trung Quốc cần gì phải chiếm Việt Nam ? Họ đã mua Manilla mặc dù Manilla thắng kiện về Biển Đông ;

- Trung Quốc dùng mọi yêu sách để ép Việt Nam. Các mối liên lạc kinh tế như việc mua gạo Việt Nam, mua trái cây Việt Nam, Đồng Bằng Sông Cửu Long bị khô vì Trung Quốc đóng các đập thượng nguồn Sông Cửu Long, các đầu tư nhà đất tại Việt Nam qua trung gian người Việt, qua vợ con người Việt hay qua du lịch, Trung Quốc đều dùng để ép các nước nhỏ hơn. Chính sách "tằm ăn dâu" của Trung Quốc càng ngày càng dồn Việt Nam vào chân tường. Chính sách "Kim Cô" của Trung Quốc dùng mọi thủ đoạn để chiếm tài nguyên dầu khí vùng Biển Đông từ một nơi không có tranh cãi đến chỗ tranh cãi qua mọi thủ đoạn ;

- Trả lời Đài Tiếng Nói Hoa Kỳ, James Kraska, Chủ tịch Trung tâm Stockton về Luật hàng hải Quốc tế thuộc Trường Hải Quân Hoa Kỳ, cho rằng Trung Quốc có hành động "bất hợp pháp" trên Biển Đông và vi phạm "nghiêm trọng" Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển 1982 (UNCLOS 1982)".

Nói tóm, qua tiền, hứa đầu tư, dọa nạt quân sự, Trung Quốc đã và đang hoành hành Đông Nam Á.

Thế giới nghĩ sao ?

Trung Quốc đang dùng các tàu khảo sát để gây chú ‎‎ý cho thấy là họ có chủ quyền trong vùng "lưỡi bò" đối với Việt Nam, Philippines và Malaysia. Về Biển Đông, Tòa Trọng Tài Quốc Tế (PCA) không công nhận chủ quyền dựa trên lịch sử do đó không công nhận đường "lưỡi bò". Việc Trung Quốc dùng đường lưỡi bò để phá rối việc khai thác dầu khí Việt Nam, gởi tàu vào khu vực độc quyền Việt Nam là bất hợp pháp. Trung Quốc không công nhận phán quyết tòa trọng tài nhưng các nước khác đều công nhận. Hoa Kỳ còn hứa sẽ bảo vệ giàn khoan ExxonMobil gần Hoàng sa.

Trung Quốc và Hoa Kỳ đã liên tục đấu khẩu về điều mà Washington nói về việc Bắc Kinh quân sự hóa Biển Đông. Mới đây, Trung Quốc từ chối cho tàu Mỹ ghé vào Hong Kong và cảng Thanh Đảo. Việc khu trục hạm Mỹ vào 12 hải l‎ý ‎đảo nhân tạo tại Vành Khăn (Mischief Reef) và Chữ Thập (Fiery Cross Reef), theo phát ngôn viên Hạm đội 7 của hải quân Hoa kỳ nói, là nhằm "thách thức các yêu sách quá quắt trên biển và bảo toàn quyền tiếp cận vào tuyến đường biển theo quy định của luật quốc tế".

Theo Giáo sư Thayer thì Mỹ sẽ không đơn phương bảo vệ Việt Nam chống lại Trung Quốc vì Việt Nam không phải là đồng minh cũng không phải đối tác chiến lược của Washington.

Ngoài ra còn vấn đề làm thế nào để có được sự ủng hộ của các quốc gia Châu Âu (EU), Úc, Nhật và các thành viên ASEAN. Trong khu Thái Bình Dương, Nhật, Úc là những nước rất chú ý đến Biển Đông. Thủ Tướng Úc vừa ghé Hà Nội đã lên tiếng về tình hình Biển Đông. Nhật cũng viện trợ tàu cảnh sát biển cho Việt Nam và Philippines và hợp tác kinh tế và quân sự. Nhật còn cố cứu TPP mà Tổng thống Trump đã bỏ. Các nước NATO qua ông Tổng thư ký Stoltenberg cũng đã nhắc về cuộc trỗi dậy của Trung Quốc. EU cũng đã ký với Việt Nam là đối tác chiến lược. Ấn Độ cũng hợp tác quân sự với Việt Nam.

Nhân việc Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng thăm Hoa kỳ, Việt Nam có thể làm gì để thay đổi đánh giá của GS Thayer về việc Hoa kỳ và thế giới giúp Việt Nam ?

Trong tình huống có nhiều thuận lợi sao Việt Nam không dám ?

Hiện nay tình hình có lợi cho Việt Nam. Tại sao Việt Nam không dám "nhúc nhích" ? Đó chỉ là vì Việt Nam bị "yểm bùa" như Tề Thiên trong chuyện Tây Du K‎‎ý.

Lúc nào Trung Quốc cũng dùng chiêu bài "Đại sự", "4 tốt 16 chữ vàng" đế kiềm chế, hiếp ức Việt Nam. Người Việt đều đọc chuyện "Tây Du K‎‎ý" và biết về Tề thiên Đại Thánh". Tề thiên vừa nghịch vừa khôn ngoan bị Kim cô trên đầu kiểm soát. Khi quá quắt thì thầy Đường Tăng cầu kinh, xiết vòng kim cô, Tề Thiên lại mất bình an. "Đại sự - 4 tốt 16 chữ vàng" là một thứ "Kim Cô" mà Trung Quốc đặt lên Đảng cộng sản Việt Nam với ý đồ kiềm chế Đảng cộng sản Việt Nam. "Diễn tiến Hòa bình" cũng là một thứ kim cô khác mà Trung Quốc đặt lên đầu Đảng cộng sản Việt Nam, mà các đảng viên Việt Nam lập đi lập lại một cách thiếu suy nghĩ, rơi sâu thêm vào mưu đồ Trung Quốc.

Hậu quả của chính sách bùa "Kim cô" : Trung Quốc "yểm" các lãnh đạo Đảng cộng sản Việt Nam. Hậu quả họ không dám kêu gọi dân chúng xuống đường chống yêu sách Trung Quốc tại Biển Đông.

Vì kim cô, nhà cầm quyền Việt Nam lại cho bắt bớ, bỏ tù, ruồng bắt các người bất đồng ý kiến chỉ vì họ muốn yêu nước, muốn một nước Việt Nam độc lập, không phụ thuộc Trung Quốc, không muốn rơi vào một thời kỳ Bắc thuộc như cựu Đại sứ Nguyễn Cơ Thạch đã từng than.

Hậu quả của bùa kim cô là Việt Nam đang bị yểm bùa trên đầu mình. Không dám nhúc nhích, chinh sách "3 không" sẽ không cho phép các nước bạn của Việt Nam, kể cả Hoa Kỳ, giúp một cách tận tình chỉ vì "Việt Nam không dám gỡ bùa kim cô".

Thể gỡ ?

Trước hết, cái vòng Kim cô này do chính Đảng cộng sản Việt Nam tự chọn làm đàn em của Đảng cộng sản Trung Quốc. Lúc đó, Tổng bí thư Nguyễn Văn Linh và Thủ tướng Đỗ Mười thay mặt Đảng cộng sản Việt Nam. Có Đảng nhưng không có ai thay mặt dân Việt Nam !

Cái vòng "Kim cô - bùa yểm của Trung Quốc" không có tính pháp lý quốc tế mà chỉ giữa hai đảng cộng sản mà thôi, không thể ngồi trên Hiến Pháp Việt Nam, không có tính cách pháp lý. Như vậy, trên mọi mặt về tính luật Pháp, không có gì mà Việt Nam phải giữ lời hứa vì nay Trung Quốc càng ngày càng quyết đoán, càng muốn thu tính dầu khí của Việt Nam.

Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng là thế hệ lãnh đạo thứ ba. Vậy tại sao còn phải giữ cam kết này đối với Trung Quốc khi họ đang "ăn cướp" tại bãi Tư chính, chỉ cách Phan Thiết chưa tới 200 km.

Phải nhắc lại là Trung Quốc là một nước lớn, vừa tham vừa hiểm, hơn nữa không tuân theo luật quốc tế mà lúc nào cũng dùng "thịt đè người" (khi mình tư cho phép).

Trung Quốc luôn luôn muốn trở lại Việt Nam (Trung Hoa Dân Quốc sau đệ nhị thế chiến đã gởi tướng Lư Hán vào 1946, chỉ rút sau khi Pháp khôn khéo thương thuyết với Tưởng Giới Thạch hay Trung Quốc khi Mao Trạch Đông công nhận Việt Nam Dân Chủ Cộng Hòa vào 1950). Trung Quốc muốn tiếp tục đưa Việt Nam vào tròng của họ, dưới ảnh hưởng của họ. Ví dụ tại Hội Nghị Genève năm 1954, khi biết là bị Trung Quốc bán đứng cho Pháp, Tổng thống Phạm văn Đồng - trưởng phái đoàn Việt Nam Dân Chủ Cộng Hòa - đã điện thoại cho Ngoại Trưởng Quốc gia Việt Nam là Trần văn Đỗ để tìm giải pháp giữa người Việt Nam với nhau, vì ông ta nói là miền Bắc đã bị Trung Quốc, Nga và Pháp áp đặt vĩ tuyến 17 chia cắt Việt Nam.

Theo lời Tổng bí thư Lê Duẩn, "…chúng ta đánh cho Trung Quốc và cho Liên xô", thì nay Việt Nam đã bị ê chề trên bàn cờ quốc tế khi Trung Quốc và Hoa Kỳ đi nước cờ chống Liên Xô và bắt tay với nhau (không phải chỉ có Việt Nam Cộng Hòa bị bỏ rơi mà chính Trung Quốc cũng dùng lá bài này đối với Việt Nam Dân Chủ Cộng Hòa. Lá bài Trung Quốc còn độc ngàn lần vì Trung Quốc muốn một thời Bắc thuộc thêm lần thứ 3. Cuộc đi đêm Mỹ -Trung nay đã trở thành cuộc cạnh tranh Mỹ - Trung, chưa kể thương chiến Mỹ -Trung trong khi Nga không lên tiếng hay chỉ ngồi bán vũ khí cho Việt Nam ?

Muốn "thoát Trung", điều cần và ắt là phải vứt bỏ cái "Kim cô, cái bùa yểm" của Trung Quốc mà Đảng cộng sản Việt Nam tự đặt lên đầu. Muốn vậy Việt Nam cần phải có một chính sách lâu dài dần dần dãn ra khỏi Trung Quốc. Việt Nam đang ở thế lợi vào 2019 vì nay mọi nước trên thế giới đều thấy Trung Quốc quyết đoán, muốn cướp Biển Đông một mình và muốn là số 1 thế giới.

Chuyến đi Hoa Kỳ vào tháng 10 tới của Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng, Việt Nam trong một hoàn cảnh có nhiều thuận lợi. Liệu Tổng bí thư kiêm chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng có giám vứt cái "kim cô" ? Có giám nói là nhận định của Giáo sư Thayer là sai vì ông Nguyễn Phú Trọng có đủ quyền làm chuyện này. Nếu không ông chỉ lại là một thứ như Hun Sen của Campuchia, sau khi tuyên bố ủng hộ Trung Quốc lại đi thăm, vuốt ve Việt Nam. Sau Hoa Kỳ, liệu Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng có lại đi thăm Trung Quốc ?

Lịch sử Việt Nam cho thấy nhiều người đã hèn hạ bán nước để lấy vài chức "phù du" do các triều đình Trung Quốc phong. Họ có biết là nhiều triều đại Trung Quốc không phải là lúc nào cũng của người Hán mà còn của người Mãn Thanh, người Mông cổ… Vậy tại sao Việt Nam lại phải sợ ? Kinh nghiệm và lịch sử Triều Tiên cho ta nhiều ví dụ hay nhất là họ dám đứng thẳng với Trung Quốc, hơn người Việt Nam. Việt Nam có thể học nhiều từ Triều Tiên cách đứng thẳng, nhất là trong lịch sử cận đại.

Muốn giải quyết tình trạng Biển Đông, cần có hậu thuẫn của toàn dân và nếu có sức mạnh toàn dân sẽ được thế giới ủng hộ thì Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng phải vứt cái "kim cô" trên đầu Đảng cộng sản Việt Nam. Vứt một cách khéo léo và luật quốc tế sẽ giúp Việt Nam lấy lại thăng bằng trong quan hệ với Trung Quốc, không phải quan hệ anh - em mà là quan hệ giữa hai quốc gia.

Bỏ bùa kim cô này chỉ là bước đầu trong cuộc đương đầu với người khổng lồ Trung Quốc trong lịch sử Việt Nam nhiều ngàn năm. Liệu chuyến viếng thăm Hoa kỳ lần này sẽ giúp Việt Nam làm chuyện đó không ? Liệu có dám đứng thẳng, hay tiếp tục luồn cúi ?

Tiến sĩ Đinh Xuân Quân

Nguồn : VOA, 31/08/2019

*********************

Nguyễn Phú Trọng thăm Mỹ - Quan hệ hai nước sẽ cải thiện ?

Diễm Thi, RFA, 30/08/2019

Mục đích chuyến đi

Trong cuộc hội đàm tại Hà Nội hôm 27/2/2019, Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đã mời Tổng bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng thăm chính thức Hoa Kỳ trong năm nay để tiếp tục trao đổi về những biện pháp tăng cường quan hệ Đối tác Toàn diện giữa hai nước.

Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump và Tổng bí thư, CTN Việt Nam Nguyễn Phú Trọng trong cuộc họp tại Hà Nội hôm 27/2/2019. Reuters

Nhà báo độc lập Phạm Chí Dũng nêu điểm khác biệt lớn nhất giữa lần dự kiến đi Mỹ vào giữa năm 2019 của Nguyễn Phú Trọng và lần dự kiến thứ hai vào tháng 10 cùng năm là hội chứng "Tàu Trung Quốc".

Ông phân tích rằng trước tháng 5 năm 2019 chưa có vụ tàu Trung Quốc gây hấn ở khu vực Bãi Tư Chính, do đó quan hệ Việt - Mỹ có cần thiết được đẩy lên tầm ‘đối tác chiến lược’ hay không cũng không quá khẩn thiết đối với ông Trọng và giới chóp bu trong Bộ Chính trị đảng cộng sản Việt Nam, dù trước đó đã liên tiếp xảy ra hai vụ Trung Quốc gây hấn đều ở Bãi Tư Chính vào tháng 7 năm 2017 và tháng 3 năm 2018.

Nhưng kể từ đầu tháng 7 năm 2019, khi Trung Quốc ngang nhiên đem tàu thăm dò dầu khí vào khu vực Bãi Tư Chính, thì tình hình đã khác hẳn, kéo theo cán cân đàm phán Việt - Mỹ đã nghiêng hẳn về phía Mỹ, xét trên phương diện ‘ai cần ai hơn’ vào lúc này ?

"Bài toán đặt ra với Nguyễn Phú Trọng hiện thời là trong khi ông ta vẫn tuyệt đối ‘cấm khẩu’ về vụ tàu Hải Dương và giới quan chức cấp dưới của ông ta cũng ‘sao y bản chánh’, ông ta phải gấp rút thời gian để lôi kéo được người Mỹ tham gia bảo vệ không chỉ vùng biển mà cả vùng trời của Việt Nam ở Biển Đông".

Nhà báo tự do Nguyễn Ngọc Già, cũng là một người theo dõi sát thời cuộc, nhận định chuyến đi dự kiến vào tháng 10, nếu diễn ra, thì đó là một tín hiệu tốt cho Đảng cộng sản Việt Nam nói chung và cho Bộ chính trị nói riêng, trong tình thế hiện nay mà ông ví với thành ngữ "thù trong giặc ngoài".

Ông nêu điểm tương đồng không thay đổi trong mối quan hệ Việt - Mỹ từ năm 1946 cho đến nay :

"Đặt trong bối cảnh tình hình hiện nay, tôi nhớ tới năm 2013, ông Trương Tấn Sang, đương kim Chủ tịch nước lúc bấy giờ, sang thăm chính thức Hoa Kỳ và có mang bức thư của ông Hồ Chí Minh năm 1946 gửi Tổng thống Harry Truman (dù không nhận được hồi âm), gọi là tặng lại cho Tổng thống Mỹ lúc bấy giờ là Barack Obama.

Nội dung bức thư đó chúng ta thấy rất rõ ở điểm : Việt Nam đang cầu viện Hoa Kỳ can thiệp vào tình hình Việt Nam lúc bấy giờ. Đó là một thông điệp quá rõ để thấy nhà cầm quyền cộng sản Việt Nam đang rất cần Hoa Kỳ".

Trong khi đó, nhà nghiên cứu Đinh Kim Phúc lại cho rằng mục đích chuyến đi của Tổng Bí Thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng sang Mỹ, mà theo Giáo sư Carl Thayer là khoảng tháng 10, là để mở rộng quan hệ Việt - Mỹ và giải quyết những vấn đề nóng bỏng hiện nay trên Biển Đông. Trong đó, Mỹ với vai trò và tính cách là một cường quốc có quyền lợi ở khu vực này. Tuy nhiên ông không đánh giá cao chuyến đi sắp tới bởi một số lý do sau :

"Thứ nhất, sức khỏe của ông Trọng chưa thể bảo đảm cho một chuyến đi dài ngày ; Thứ hai là trong quan hệ Việt - Mỹ, không thể một sớm một chiều mà có thể thay đổi từ quan hệ đối tác chiến lược sang đối tác chiến lược toàn diện.

Một điểm nữa, Tổng thống Donald Trump là một ông "sáng nắng chiều mưa", và Việt Nam không phải là trọng điểm chiến lược của Mỹ ở Châu Á- Thái Bình Dương. Do đó mối quan hệ Việt - Mỹ trong thời gian trước mắt chưa có gì bảo đảm để khắng khít theo mong muốn của Việt Nam với chính sách "ba không"".

Ông Đinh Kim Phúc cho rằng nếu muốn đẩy mối quan hệ Việt - Mỹ hiện nay thêm một bước thì chỉ cần cấp Bộ trưởng ngoại giao là đủ chứ không cần tới nguyên thủ quốc gia.

Liên quan đến quan hệ quốc phòng Việt - Mỹ, Luật sư Vũ Đức Khanh, một người luôn theo dõi tình hình chính trị Việt Nam từ Canada thì cho rằng ông Trọng không có khả năng "tăng tốc" mối quan hệ này vì hạn chế về tuổi tác và ý thức hệ. Tuy vậy ông nhận xét :

"Với những gì chúng ta có thể quan sát được về mặt nổi trong quan hệ Việt - Trung và những căng thẳng đang có trên Biển Đông, khả năng một quan hệ tầm chiến lược toàn diện sẽ được nâng cấp trong chuyến thăm Nhà Trắng kỳ này của ông Trọng".

Việt Nam kỳ vọng điều gì ?

Tại cuộc họp báo thường kỳ vào chiều ngày 14/3/2019, phát ngôn nhân Bộ Ngoại giao Việt Nam, bà Lê Thị Thu Hằng cho biết, Tổng Bí thư kiêm Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng sẽ sang thăm Hoa Kỳ theo lời mời của Tổng thống Mỹ Donald Trump. Thời gian chuyến thăm sẽ được thu xếp vào thời điểm thích hợp.

Vào cuối tháng 4/2019, Bộ Trưởng Công An cộng sản Việt Nam Tô Lâm dẫn đầu một phái đoàn cấp cao của Việt Nam thăm Mỹ theo lời mời của các cơ quan thực thi pháp luật Hoa Kỳ.

Tổng thống Donald Trump và Tổng bí thư, Chủ tịch nước Việt Nam Nguyễn Phú Trọng tại Hà Nội ngày 12 tháng 11 năm 2017. AFP

Trong cuộc gặp với Thứ trưởng Ngoại giao Hoa Kỳ David Hale, ông Tô Lâm nói : "Việt Nam luôn coi Hoa Kỳ là một trong những đối tác quan trọng hàng đầu và mong muốn tiếp tục thúc đẩy quan hệ đối tác toàn diện trên cơ sở tôn trọng độc lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ, thể chế chính trị của nhau".

Đó là cách nói của ông Tô Lâm, còn với nhận định của giới chuyên gia về tình hình chính trị thì theo ông Phạm Chí Dũng, với tình hình Biển Đông như hiện nay, Việt Nam phải làm sao đạt được quan hệ ‘đối tác chiến lược’ với Mỹ, để bảo đảm rằng quốc gia đối trọng duy nhất với Trung Quốc ở Biển Đông sẽ hỗ trợ chế độ cộng sản Việt Nam khai thác dầu khí. Ông nêu ra giải pháp :

"Nhưng muốn đạt được ý đồ trên, chính thể độc đảng ở Việt Nam lại phải tính đến việc từ bỏ một phần hoặc toàn bộ chính sách ‘ba không’ giáo điều và vô bổ của nó, nhất là hai nguyên tắc không liên kết với nước này để chống lại nước khác và không cho nước ngoài đặt căn cứ quân sự ở Việt Nam đã tự lấy đá ghè chân mình".

Chính sách "3 không" của Việt Nam bao gồm : không tham gia các liên minh quân sự, không là đồng minh quân sự của bất kỳ nước nào, không cho bất cứ nước nào đặt căn cứ quân sự ở Việt Nam và không dựa vào nước này để chống nước kia.

Việt Nam cho rằng chính sách này thể hiện Việt Nam giữ trạng thái cân bằng trong quan hệ với các cường quốc.

Ở một nhìn nhận khác, ông Nguyễn Ngọc Già khẳng định rằng, trong chuyến thăm Mỹ lần này, phía Việt Nam phải đáp ứng được yêu cầu của Hoa Kỳ về mặt kinh tế với hai vấn đề quan trọng là thâm thủng mậu dịch và thao túng tiền tệ. Việt Nam không nên để Hoa Kỳ đưa Việt Nam vào danh sách các quốc gia thao túng tiền tệ như Donald Trump đã từng cảnh báo.

Ngoài vấn đề kinh tế, một vấn đề nữa mà theo ông Việt Nam cần phải nắm lấy cơ hội ngay, đó là quốc phòng :

"Bây giờ họ không chần chừ được nữa, không có đường lui nữa với tình hình Bãi Tư Chính nói riêng và tình hình Biển Đông kết hợp với tình hình Hong Kong, Đài Loan…"

Ông Nguyễn Ngọc Già cũng nhận định thêm rằng, Việt Nam có thể thực hiện hay nhượng bộ một số điều để làm vừa lòng Hoa Kỳ, trừ nhân quyền và thể chế độc đảng :

"Một điểm duy nhất xuyên suốt mà theo tôi, những ai có quan tâm thời cuộc đều thấy rất rõ từ thời Trần Đại Quang làm Chủ tịch nước, đó là họ sẵn sàng đáp ứng tất cả những yêu cầu của Hoa kỳ, nhưng họ chỉ mong muốn phía Hoa Kỳ phải tôn trọng thể chế độc đảng. Tôi nghĩ rằng trong thời điểm hiện nay, có thể Hoa Kỳ vẫn sẽ chấp nhận điều đó.

Nhà nghiên cứu Đinh Kim Phúc nhận xét rằng dù có "chiều" lòng Hoa Kỳ tới đâu, dù có thể hiện quan điểm mới của Việt Nam trong chính sách mà Việt Nam hay gọi là "đa dạng hóa, đa phương hóa" thì cũng không giải quyết được tình hình hiện nay cho Việt Nam, vì Việt Nam hiện vẫn là một nước nhỏ, kinh tế thì vẫn còn nghèo, quân sự thì hạn chế bên cạnh một cường quốc hung hãn như Trung Quốc :

"Chính vì vậy mà hơn một tháng qua, ông Nguyễn Phú Trọng không hề lên tiếng trong vấn đề biển đảo. Tôi nghĩ rằng đó là thế thủ, chừa đường lui để tiếp tục quan hệ với Trung Quốc trong tương lai nếu Trung Quốc tạm chấm dứt, tạm đình chỉ hoặc thay đổi phương hướng của mình về tình hình Biển Đông".

Hôm 26/8/2019, Bộ Quốc phòng Hoa Kỳ lên tiếng chỉ trích Trung Quốc có những hành động xâm lấn cưỡng bức đối với các hoạt động khai thác dầu khí ở vùng nước mà Việt Nam đòi chủ quyền. Bộ Quốc phòng Mỹ gọi các hành động của Trung Quốc là chiến thuật bắt nạt các nước, đồng thời khẳng định cam kết của Mỹ trong việc tiếp tục bảo vệ các đồng minh và đối tác để đảm bảo tự do hàng hải và các hoạt động kinh tế ở khu vực Ấn Độ Thái Bình Dương.

Diễm Thi

Nguồn : RFA, 30/09/2019

Lần đầu tiên, kể từ sau ngày bị "đột qụy nhẹ" (minor stroke) trong chuyến thăm Kiên Giang 13-14/04/2019, Tổng bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng đã có buổi nói chuyện "trung bình dài" với 392 đảng viên trẻ, nhưng không hề đề cập đến cuộc xung đột chủ quyền với Trung Quốc đang diễn ra ở bãi Tư Chính, Trường Sa.

Trung ương Đoàn tổ chức nhiều hoạt động kỷ niệm 50 năm thực hiện Di chúc Chủ tịch Hồ Chí Minh – Qrnh Thanh Niên

Trong phát biểu ngày 27/08/2019, ông Trọng cũng trốn nhắc lớp đảng viên, tiêu biểu toàn quốc về đợt sinh hoạt kỷ niệm 50 năm học và làm theo Di chúc Hồ Chí Minh (1969-2019), phải quan tâm đến nghĩa vụ bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới.

Ngược lại, ông chỉ chú tâm đến tuyên truyền :

"Muốn nhớ lời Bác dặn, theo chân Bác, không chỉ nhớ và học thuộc lòng mà phải ngấm vào máu, vào tim vào óc của mình, trở thành những điều mình trăn trở, suy nghĩ, day dứt để học và làm theo Bác, sống, chiến đấu, học tập và làm theo gương Bác Hồ vĩ đại".

"Tinh thần đó không chỉ cần truyền đạt tới tất cả đoàn viên, thanh niên, đảng viên trẻ, mà toàn Đảng, toàn dân ta cũng cần ghi nhớ và thực hiện những điều này".

(Tuổi Trẻ, ngày 27/08/2019)

Theo Tổng bí thư, Chủ tịch nước 75 tuổi thì :

"Đã là đoàn viên, thanh niên cần xung kích, đi đầu, phát huy tinh thần "Đâu cần thanh niên có, đâu khó có thanh niên". Đảng viên trẻ càng cần gương mẫu, tiên phong hơn nữa, đúng với vai trò, vị trí của đảng viên trẻ Việt Nam, xứng đáng trở thành lực lượng dự bị tin cậy, hùng hậu để bổ sung vào nguồn lãnh đạo của Đảng bộ các cấp".

Nhưng ông Trọng cũng cảnh giác :

"Không phải vào trung ương để cho oai, hay là vào trung ương để kiếm chác cái gì, mà vào trung ương để hi sinh, phấn đấu, để cống hiến, trưởng thành hơn nữa, làm cho Đảng ta mạnh lên, mỗi đồng chí là một hạt nhân ở trong trung ương".

Nghe ông Nguyễn Phú Trọng nói thao thao bất tuyệt như thế thì tưởng rằng đất nước không cò chuyện gì phải trăn trở hay lo âu. Nhưng thật ra là ông đã cố tình đánh lừa nhân dân và lòe bịp Thanh niên.

Trong nội bộ, tình trạng Tham nhũng, nhất là "tham nhũng vặt" do cán bộ, đảng viên gây ra và nuôi dưỡng tiếp tục hành dân khốn khổ. Công tác xây dựng, chỉnh đốn đảng, quyết liệt từ Khóa đảng XI, vẫn ngổn ngang và còn biến dạng chống phá nhau gay gắt hơn giữa các cấp từ Trung ương xuống đến cơ sở.

Nạn chạy chức, chạy quyền, chạy phiếu bầu để lọt vào Trung ương khóa đảng XIII, sẽ diễn ra tháng 01/2021, đã và đang rộn ràng trong đảng khiến ông Trọng phải liên tục cảnh giác :

"Dè chừng dần tiêu cực chạy chức, chạy quyền, chạy phiếu bầu. Phải cảnh báo vấn đề này. "Chạy" là không dùng" (VOV (Voice of Vietnam, 21/03/2019).

Nạn cường hào, quan liêu, bóc lột dân bằng mọi hình thức và ăn đủ mọi thứ không phải của mình vẫn tồn tại nghiêm trọng.

Chán Đảng, khô Đoàn

Riêng với Thanh niên, ông Nguyễn Phú Trọng từng cảnh giác nhiều lần từ năm 2017 về tình trạng ông gọi là "chán Đảng, khô Đoàn, nhạt chính trị".

Ông nói tại Đại hội Đoàn toàn quốc Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh, lần thứ 11 nhiệm kỳ 2017-2022 tại Hà Nội ngày 11/12/2017 :

"Hiện vẫn còn một bộ phận thanh niên giảm sút niềm tin, phai nhạt lý tưởng cách mạng, sống thực dụng".

"Công tác Đoàn và phong trào thanh thiếu nhi nhiệm kỳ qua vẫn còn hạn chế. Một bộ phận thanh niên giảm sút niềm tin, phai nhạt lý tưởng cách mạng, sống thực dụng, xa rời truyền thống tốt đẹp của dân tộc. Thậm chí, một số ít thanh niên bị lôi kéo, có những việc làm đi ngược lại truyền thống của Đoàn, trái với mục tiêu của Đảng, của dân tộc".

 (VietnamExpress)

Ông Trọng còn nói thêm :

"Tình trạng tội phạm và tệ nạn trong thanh thiếu niên diễn biến phức tạp, trong khi đó Đoàn còn chậm và lúng túng trong nghiên cứu đề xuất giải pháp, chưa kịp thời có ý kiến và tham gia giải quyết các vấn đề bức xúc, mặt trái tác động đến thanh thiếu nhi. Công tác giáo dục của Đoàn rộng nhưng chưa sâu… Bên cạnh đó, một số hoạt động của Đoàn còn nặng về bề nổi, dàn trải và hình thức. Một số phong trào chỉ thu hút được thanh niên tiên tiến tham gia, kết quả thiếu tính bền vững…".

Ông cũng kêu gọi phải tránh "tình trạng 'nhạt Đảng, khô Đoàn, xa rời chính trị".

Ông Trọng nói :

"Đoàn cần định hướng giáo dục thanh niên giữ vững bản lĩnh cách mạng, có ý thức nhạy bén chính trị, tích cực đấu tranh ngăn chặn, phản bác thông tin sai trái, tăng cường sức đề kháng cho thanh niên trước những biểu hiện tiêu cực, mặt trái của xã hội và sự chống phá xuyên tạc của các thế lực thù địch, nhất là trên mạng xã hội, "tránh tình trạng nhạt Đảng, khô Đoàn, xa rời chính trị".

Vậy tình trạng "nhạt Đảng, khô đoàn, xa rời chính trị" có khá hơn trong năm 2019 ?

PGS.TS Vũ Văn Phúc - Phó Chủ tịch Hội đồng khoa học các cơ quan Đảng Trung ương, nói với Đài Tiếng nói Việt Nam (VOV, Voice of Vietnam) :

"Có điều kiện đi một số địa phương trong cả nước, tôi thấy kết nạp đảng viên mới hiện nay là vấn đề khó khăn ở một số nơi, kể cả những địa phương là cái nôi của cách mạng Việt Nam, kể cả thành phố lớn là Hà Nội và TP.HCM. Có mấy nguyên nhân quan trọng sau đây : Tổ chức Đảng từ Trung ương tới cơ sở nhận thức về vấn đề bồi dưỡng quần chúng để kết nạp vào Đảng cũng còn chưa thực sự chú trọng. Nhiều tổ chức, cơ sở Đảng, nhiều chi bộ không quan tâm đến việc kết nạp đảng viên, nên có những chi bộ mấy năm không kết nạp được đảng viên mới nào.

Thực tế những năm qua, sức chiến đấu, năng lực lãnh đạo của tổ chức Đảng, nhất là tổ chức đảng cơ sở có những biểu hiện chưa tốt nên việc bồi dưỡng quần chúng kết nạp Đảng cũng chưa tốt.

Về đảng viên, bên cạnh đại bộ phận đảng viên tốt, còn một bộ phận không nhỏ đảng viên có biểu hiện suy thoái về tư tưởng, đạo đức, lối sống, đặc biệt là đảng viên cấp cao không có sự nêu gương, nhiều đồng chí bị xử lý kỷ luật, xóa tên ra khỏi Đảng, thậm chí có đồng chí bị truy tố hình sự, vào tù.

Nhiều thanh niên nhìn vào đó mà không phấn đấu vào Đảng. Họ băn khoăn vào Đảng mà như những đồng chí ấy thì vào Đảng làm gì…".

Ông Trọng nín thinh

Trong khi đó thì Trung Quốc, nước láng giềng đàn anh mà Cộng sản Việt Nam thường ca tụng "vừa là đồng chí, vừa là anh em" đã bất chấp Công pháp quốc tế và Luật biển Liên Hiệp Quốc 1982, công khai cho tầu khảo sát dầu khí Hải Dương 8 (HD-8) xâm nhập thềm lục địa, và bên trong vùng Đặc quyền kinh tế của Việt Nam ở bãi Tư Chính, Trường Sa, cách Vũng Tầu 370 cây số về phía Đông nam, từ ngày 03/07/2019.

Sau đó HD-8 rời Tư Chính ngày 07/08/2019 về đảo Chữ Thập mà Trung Quốc chiếm của Việt Nam từ 1988 để lấy tiếp liệu rồi quay lại Tư Chính ngày 13/08/2019. Nhưng ít ngày sau, HD-8 lại ngang nhiên di chuyển đến khảo sát ở vị trí cách đảo Phú Quý 102 cây số về phía đông nam và chỉ cách bờ biển Phan Thiết 185 cây số.

Hành động ngang ngược của Bắc Kinh lần này đã bị Việt Nam chỉ trích đích danh, gửi Công hàm phản đối và yêu cầu rút HD-8 và các tầu hộ tống có võ trang, nhưng Trung Quốc vẫn tiếp tục điều nghiên.

Đây là lần thứ hai, Bắc Kinh đã không coi Việt Nam ra gì. Lần thứ nhất xẩy ra vào tháng 5 năm 2014. Khi ấy, giàn khoan Hải Dương 981 của Trung Quốc đã ngang nhiên vào tìm dầu phía nam đảo Hoàng Sa, cách đảo Tri Tôn (Trung Quốc gọi là đảo Trung Kiến, thuộc quần đảo Hoàng Sa) 17 hải lý (khoảng 30 km) về phía nam, và cách đảo Lý Sơn (tỉnh Quảng Ngãi, Việt Nam) khoảng 120 hải lý về phía đông.

Lực lượng cảnh sát biển có võ trang Việt-Trung đã nghênh chiến nhưng không nổ súng cho đền ngày 16/07/2014 thì Hải Dương 981 rút lui.

Nếu so sánh thì vụ HD-8 ngoan cố và tiềm ẩn nhiều âm mưu của Trung Quốc hơn vụ HD-981, nhưng ngược lại phía cộng sản Việt Nam lại có những hành xử khó hiểu hơn vụ HD-981.

Điểm nổi bật nhất là ông Nguyễn Phú Trọng, trong cương vị Tổng bí thư, Chủ tịch nước đã không nói lời nào từ khi xây ra vụ HD-8.

Cả Quốc hội, cơ quan quyền lực cao nhất nước và Ban Chấp hành Trung ương đảng (Khóa XII) cũng không có bất cứ động thái nào.

Ngay đến số 484 Đại biểu quốc hội còn tại chức cũng không ái dám hé răng.

Phản ứng vụ HD-981

Ngược lại, khi xẩy ra vụ HD-981, theo Bách khoa toàn thư mở, đã có những việt đã xẩy ra :

Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam ngày 14/05/2014 ra thông báo Hội nghị Trung ương 9 trong đó có đoạn : Ban Chấp hành Trung ương theo dõi sát tình hình, nghe báo cáo của các cơ quan chức năng về việc thực hiện các chủ trương, giải pháp của ta phản đối, đấu tranh đòi phía Trung Quốc phải dừng việc đặt giàn khoan thăm dò dầu khí Hải Dương 981 trong vùng biển nước ta và khẳng định : Toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta đoàn kết một lòng, kiên quyết bảo vệ độc lập, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc ; giải quyết những bất đồng, tranh chấp bằng giải pháp hòa bình trên cơ sở tôn trọng luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982, Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) và những thoả thuận giữa lãnh đạo cấp cao Việt Nam - Trung Quốc ; đồng thời giữ vững môi trường hòa bình, ổn định để phát triển bền vững đất nước...

Theo Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Việt Nam Phạm Bình Minh, cho đến ngày 20/05/2014, Việt Nam và Trung Quốc đã có 20 cuộc điện đàm về Vụ giàn khoan Hải Dương 981 trong đó Việt Nam yêu cầu Trung Quốc phải rút giàn khoan và tàu hộ tống ra khỏi vị trí tranh chấp.

Quốc hội Việt Nam ngày 21 tháng 5 ra thông cáo "nhất trí cao với chủ trương của Đảng và Nhà nước". 

Ngày 15 tháng 5 người Phát ngôn Bộ Ngoại giao Lê Hải Bình tuyên bố Việt Nam đã đưa công hàm phản đối Trung Quốc ra Liên Hiệp Quốc và ngày 20 tháng 5 phái đoàn thường trực Việt Nam bên cạnh Liên Hiệp Quốc tại Genève đã gửi thông cáo đến Văn phòng Liên Hiệp Quốc, Tổ chức Thương mại Thế giới và các tổ chức quốc tế khác cũng như các cơ quan báo chí có trụ sở tại Genève, về sự kiện "Trung Quốc vi phạm nghiêm trọng chủ quyền Việt Nam tại Biển Đông".

Bộ Chính trị chỉ đạo phải tiếp tục đấu tranh bằng biện pháp hòa bình, đúng theo luật pháp quốc tế. Riêng về giải pháp đấu tranh pháp lý, thời điểm nào hợp lý thì Bộ Chính trị sẽ quyết định, theo thông tin từ phiên họp Chính phủ cuối tháng 5.

Ngày 31/5/2014, Phái đoàn Đại diện Thường trực Việt Nam tại Liên Hiệp Quốc đã gửi thư cho Tổng Thư ký Ban Ki-moon đề nghị lưu hành Công hàm của Bộ Ngoại giao Việt Nam gửi Bộ Ngoại giao Trung Quốc phản đối việc Bắc Kinh không chịu chấm dứt các hoạt động vi phạm chủ quyền và quyền tài phán của Việt Nam đối với vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam theo quy định của Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển năm 1982 như một tài liệu chính thức của Khóa 68 Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc. Trong công hàm này, Việt Nam yêu cầu Trung Quốc rút ngay giàn khoan Hải Dương 981 cùng các tàu của họ ra khỏi vùng biển của Việt Nam, chấm dứt các hoạt động gây ảnh hưởng đến an toàn, an ninh hàng hải cũng như hòa bình và ổn định ở khu vực.

Cũng khác giữa vụ HD-981 năm 2014 và HD-8 năm 2019 trong phản ứng của người dân. Nếu HD-981 đã gây phẫn nộ cho người dân Việt Nam từ trong nước ra nước ngoài qua các cuộc biểu tình chống Trung Quốc và chống tính ươn hèn và nhu nhược của lãnh đạo Việt Nam đã để cho Trung Quốc bắt nạt thì năm 2019 đã không có phản ứng dữ dội như thế.

Năm 2014 đã có hàng ngàn người xuống đường biểu tình chống phá Trung Quốc ở Việt Nam thì năm 2019 chỉ có chừng vài chục người lẻ tẻ. Người Việt Nam ở nước ngoài cũng không tích cực và hăng hái như năm 2014.

Sự khác biệt rất dễ hiểu vì nhà nước cộng sản Việt Nam đã tỏ ra nhu nhược trước áp lực trắng trợn của Bắc Kinh, nhưng lại hung hăng ngăn chặn và đàn áp dân khi họ chống Trung Quốc.

Do đó, lần này, tuy HD-8 đã vào gần Phan Thiết, người dân cũng mặc thây, cứ bình chân như vại "để cho nhà nước lo", theo ý muốn của Bộ Chính trị do ông Nguyễn Phú Trọng đứng đầu.

Như vậy, liệu có ai hiểu được tại sao ông Trọng đã khuyên Thanh niên chuẩn bị làm con thiêu thân cho đảng, thay vì kêu gọi họ đoàn kết đứng lên bảo vệ Tổ quốc ?

Hay cái đầu của ông có vấn đề thật, sau cơn "đột qụy" ở Kiên Giang ?

Phạm Trần

(29/08/2019)