Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng ký ban hành quy định kiểm soát quyền lực (VOA, 25/09/2019)

Tổng bí thư-Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng hôm 24/9 thay mặt Bộ Chính trị ký ban hành một quy định mới về việc kiểm soát quyền lực và chống chạy chức, chạy quyền đối với cán bộ và đảng viên, theo truyền thông trong nước.

Ông Nguyễn Phú Trọng trong lần xuất hiện đầu tiên hôm 14/5 sau một thời gian vắng bóng giữa tin đồn sức khỏe. Vị tổng bí thư kiêm chủ tịch nước vừa thay mặt Bộ Chính trị ký ban hành quyết định kiểm soát quyền lực. (Ảnh chụp màn hình VnExpress)

Quy định 205 được ban hành trong bối cảnh cuộc chiến chống tham nhũng của ông Trọng tiếp tục ‘nóng’ với một loạt các quan chức bị khởi tố và bắt giam với các cáo buộc liên quan đến lạm dụng quyền lực để tham ô, tham nhũng.

Gần đây nhất là vụ xét xử hai cựu Bộ trưởng Thông tin và Truyền thông Nguyễn Bắc Son và Trương Minh Tuấn, những người đã khai nhận hối lộ hàng triệu đô la Mỹ trong vụ Mobifone mua AVG. Đầu năm ngoái, cựu Bộ trưởng Đinh La Thăng – một thành viên của Bộ Chính trị - đã bị xét xử và hiện đang thụ án nhiều năm tù trong chiến dịch được gọi là "đốt lò" của ông Trọng.

Theo quy định mới, để kiểm soát quyền lực trong công tác cán bộ, các cấp từ trung ương đến địa phương "phải chấn chỉnh, xử lý kịp thời, nghiêm minh những hành vi vi phạm các quy định của Đảng và Nhà nước về công tác cán bộ", theo Người Lao Động và Tiền Phong.

Quy định này nêu rõ : "Không bố trí những người có quan hệ gia đình cùng đảm nhiệm các chức danh có liên quan". Theo đó, một ví dụ được Tiền Phong đưa ra là "Anh làm Bí thư thì em không được làm trưởng ban tổ chức".

Về chống chạy chức, chạy quyền, Quy định 205 cấm việc tặng tiền và bất động sản cũng như lợi dụng các mối quan hệ thân quen hay sử dụng lợi thế để gây sức ép với người có thẩm quyền trong việc giới thiệu, bổ nhiệm chức vụ.

Theo quy định mới được Bộ Chính trị ban hành, những người "bản thân không thấy đủ tiêu chuẩn, điều kiện, phẩm chất, năng lực, sức khỏe" thì không "tự ứng cử" hay "nhận đề cử".

Quy định 205 còn đưa ra những biện pháp xử lý hình sự với đối tượng nhận hối lộ và chạy quyền. Những người tiếp tay cho hành vi chạy chức, chạy quyền có thể bị khai trừ khỏi Đảng hoặc khởi tố.

Ông Trọng, người có quyền lực cao nhất đất nước với việc kiêm nhiệm hai chức danh tổng bí thư và chủ tịch nước từ sau khi ông Trần Đại Quang đột ngột qua đời, ký ban hành quy định 205 trong bối cảnh chính trường Việt Nam chuẩn bị cho sự thay đổi quyền lực tại đại hội 13, dự kiến vào năm 2021.

***********************

Chống chạy chức, chạy quyền hay tăng kiểm soát quyền lực ? (RFA, 24/09/2019)

Thêm công cụ "quản" chạy chức ?

Quy định 205 được nhiều người cho là tạo thêm "công cụ" để kiểm soát quyền lực trong công tác cán bộ và chống chạy chức chạy quyền. Vì, cũng với mục đích nêu trên, trong Nghị quyết Hội nghị lần thứ 7 Ban Chấp hành Trung Ương khóa XII, Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng cũng đã ban hành Nghị quyết số 26 để chống tình trạng bổ nhiệm họ hàng, "cánh hẩu" gây bức xúc dư luận trong năm 2018.

Tổng bí thư Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng chống chạy chức, chạy quyền hay tăng kiểm soát quyền lực ? Ảnh minh họa. AFP

Sau hơn một năm Nghị định 26 thực hiện, việc chạy chức, chạy quyền, quan liêu, tham nhũng, lợi ích nhóm vẫn không giảm đi, ngược lại đang có chiều hướng gia tăng khi càng ngày càng nhiều cán bộ bị kỷ luật. Vậy với Quy định mới này Tổng bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng đặc kỳ vọng điều gì ?

Tiến sĩ Nguyễn Quang A nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu Phát triển IDS nhận định rằng, đối với những yêu cầu trong Quy định 205, không khác so với những quy định đã được ghi vào trong luật.

"Bây giờ người ta có nêu kỹ hơn về những điểm đó thì nó chỉ chứng tỏ rằng bộ máy của Đcộng sản Việt Nam đã không tuân thủ những quy đỉnh rất thông thường của việc quản trị và sự vi phạm đó đã trở thành căn bệnh ung thư từ lâu rồi và đến bây giờ ông Tổng bí thư đành phải ký một quyết định như thế. Bất kỳ tổ chức doanh nghiệp nào cũng đều phải tuân thủ những quy định như thế, những cách này tại Việt Nam đã được nói rồi nhưng vẫn vi phạm nên với một nền nếp kiểu như thế thì cách này rất khó có hiệu quả".

Đồng ý với việc những quy định về công tác quản lý cán bộ đã có đầy đủ trong Luật, giờ thêm quy định xem ra không phù hợp, nhà báo Lê Trung Khoa từ Berlin, Đức nhận định :

"Việc thứ hai là đương nhiên ông Trọng đang tìm cách chống tham nhũng, chạy chức chạy quyền thì đó là điều cần thiết nhưng không dựa vào các điều luật của quốc gia để thực hiện thực thi điều đó mà lại ra một luật lệ riêng cho thấy luật pháp nhà nước không được tôn trọng một cách đầy đủ. Việc chạy chức chạy quyền như thế sẽ làm cho chế độ có những người lãnh đạo thời gian qua, sắp tới và hiện tại không xứng đáng với trách nhiệm mà họ được giao nhận".

Ngoài ra, nhà báo Lê Trung Khoa còn cho hay, đứng trước nguy cơ đó ông Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng tìm mọi cách để ngăn chặn nhưng cách làm của ông chỉ giải quyết trên ngọn chứ không bức tận gốc vấn đề. Do đó, theo nhà báo Lê Trung Khoa, Việt Nam cần thay đổi thể chế và đó là điều tốt hơn - hiện đại dân chủ tự do hơn mới có hiệu quả, chứ không sẽ còn thêm nhiều quy định luật lệ nữa được ra đời và mọi chuyện đâu sẽ vào đó, ngày càng phức tạp hơn.

Cơ chế giám sát ra sao ?

Đối với Quy định mới của Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng, tiến sĩ Hà Hoàng Hợp - Nhà nghiên cứu cao cấp về lợi ích chiến lược và chiến lược quốc tế từ Viện nghiên cứu Đông Nam Á cho rằng, những quy định này chỉ nằm trên giấy, còn việc thực hiện nó còn phù thuộc vào nhiều vấn đề, hành động cụ thể giám sát của từng cấp và người dân.

"Quá trình chọn người đưa vào chỗ này chỗ kia trong tổ chức phải được sự giám sát của người dân chứ tự giám sát lẫn nhau thì có giảm hay không mình không biết. Cái cách người dân giám sát như thế nào thì trước đây đều có quy định hết rồi nhưng chưa thấy giám sát được gì cả vì tổ chức ấy đóng kín nên người dân giám sát phải giám sát như thế nào thì lại thêm những quy định khác. Càng nhiều quy định nhiều người càng chạy".

Tiến sĩ Hà Hoàng Hợp còn giải thích thêm, việc dùng từ chạy chức chạy quyền là không đúng và không phù hợp chỉ nên là chạy chức bởi vì không ai không có chức mà lại không có quyền.

Nhà báo Lê Trung Khoa phân tích thêm về cơ chế giám sát của người dân hiện nay cũng đã được thực hiện khá mạnh trên các phương tiện truyền thông mạng xã hội và có ảnh hưởng rất lớn nhưng cần phải được mở rộng thêm. Ông nói :

"Người dân phản ánh với Đảng với nhà nước đã làm quá nhiều, quá lâu nhiều chục năm qua rồi nhưng vẫn không hiệu quả vì những cơ quan công quyền, tiếp nhận thì bản thân những cơ quan đó chống tham nhũng lại tham nhũng nên người ta không nhận được những khiếu nại của người dân. Cơ chế giám sát của người dân nên được mở rộng hơn nữa và nhà nước cần xem xét thấu đáo hơn nữa tiếng nói và mong muốn của người dân nếu muốn đất nước phát triển và văn minh hơn".

Trong Quy định 205 vừa được ban hành có quy định rõ nghiêm cấm các hành vi như cung cấp hoặc tiết lộ thông tin, tài liệu, hồ sơ cán bộ, đảng viên cho tổ chức và cá nhân không có thẩm quyền, trách nhiệm, nhất là những thông tin, tài liệu hồ sơ nhân sự đang trong quá trình thực hiện quy trình công tác cán bộ.

Ông Trần Bang một nhà quan sát chia sẻ trên trang Facebook cá nhân của mình rằng "Chính điều này là không minh bạch, và coi thường nhân dân, loại nhân dân ra khỏi lĩnh vực chọn, giám sát, phê phán "cán bộ"... những kẻ tham nhũng quyền lực là những kẻ giấu diếm "hồ sơ nhân sự đang trong quá trình thực hiện quy hoạch"

Chuẩn bị nhân sự cho Đại hội 13 ?

Dư luận xã hội quan tâm vụ việc đặc vấn đề cho rằng, việc ông Tổng bí thư Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng ký Quy định 205 trong thời điểm này cũng nhằm thanh trừng nội bộ, sàng lọc cán bộ, củng cố quyền lực và tạo lòng tin trong nhân dân, chuẩn bị danh sách cán bộ "chuẩn" cho Đại hội 13 ?

Tiến sĩ Nguyễn Quang A khẳng định điều đó chắc chắn là để củng cố lại sự lãnh đảo của Đảng "…bằng cách nhân cơ hội này loại trừ những phe phái khác đi và tất nhiên họ muốn bằng cách này lấy lại lòng tin của người dân nhưng lòng tin của người dân đã mất lâu rồi và với quyết định như thế này thì còn lâu mới lấy lại được lòng tin của người dân, chắc chắn nó là công cụ hữu hiệu để thực hiện các bước Đại hội Đảng lần thứ XIII".

Nhà báo Lê Trung Khoa thì cho rằng, quy định này chủ yếu được đưa ra để củng cố lại phe cánh của Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng trước những "đối thủ" khác, cùng với những quy định này "ông" sẽ có đầy đủ biện pháp để tìm kẻ hở nhằm triệt hạ các "đối thủ" bằng những quy định như thế này.

"…Trước đây tại Đại hội lần thứ XII thì ông cũng đưa ra nhiều quy định, tiêu chuẩn và cuối cùng ông vẫn là người trúng nên giờ đưa ra quy định kỷ luật cán bộ chạy chức chạy quyền thì nó cũng không khác gì chỉ có tinh vi hơn và mang tính hủy diệt đối với những người có khả năng tranh giành quyền lực cũng như phe cánh của ông trong thời gian tới".

Tác giả một cuốn sách phê phán nhà lãnh đạo Việt Nam, ông Nguyễn Phú Trọng cho rằng ông không tin ông Trọng tới đây "sẽ đi thăm Hoa Kỳ".

Nhà báo Phạm Thành

Được hỏi vì sao cuốn sách "Nguyễn Phú Trọng : Thế thiên hành đạo hay Đại nghịch bất đạo" nhà báo Phạm Thành, chủ blog Bà Đầm Xòe, vừa tự xuất bản lại chỉ nói về ông Nguyễn Phú Trọng, tác giả nói với BBC đây là chủ ý của ông từ rất lâu.

Là một nhà báo từng làm ở Đài Tiếng nói Việt Nam, nhà văn Phạm Thành nói ông có điều kiện tiếp xúc với nhiều nguồn thông tin, cũng như những quan chức chính trị.

Ông chọn ông Nguyễn Phú Trọng để ra sách bởi ông Trọng có quá trình lãnh đạo đất nước rất lâu, từ Bí thư Thành ủy Hà Nội, Chủ tịch Quốc hội rồi Tống bí thư kiêm Chủ tịch nước.

Nhà báo Phạm Thành tin rằng ông Trọng, ngoài lý luận về chủ nghĩa xã hội, về chủ nghĩa Mác - Lê Nin, là người có quan điểm muốn "bảo vệ Đảng, muốn đất nước độc tài, muốn thân Trung Quốc, muốn kiến thiết đất nước theo đường lối Trung Quốc".

"Ngay từ năm 2007, khi ông Trọng với tư cách Chủ tịch Quốc Hội sang Trung Quốc và trong một cuộc họp báo ở Bắc Kinh, ông khẳng định rằng, quan hệ Việt Nam - Trung Quốc chưa bao giờ tốt đẹp như bây giờ, trong khi trước đó, máu ngư dân Việt Nam đã đổ trên Biển Đông.

Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng và phu nhân đón lãnh đạo cao nhất của Trung Quốc thăm Việt Nam tháng 11/2015

Từ lúc ấy, tôi đã đặt câu hỏi về con người này. Ông ta sẽ thực hiện các chính sách đối nội, đối ngoại như thế nào, và ông ta sẽ gắn với Trung Quốc như thế nào ?

"Trong thời chấp chính, ông Trọng ký tới 27 văn bản ghi nhớ hợp tác với Trung Quốc, cả về an ninh, quốc phòng, giáo dục, truyền thông và đặc biệt là đào tạo cán bộ," ông Phạm Thành nói.

Nỗi sợ vô hình

Khi được hỏi về việc ông có sợ hay không, nhà văn Phạm Thành nói đó chỉ là nỗi sợ vô hình và cho rằng, điều 25 Hiến pháp Việt Nam cho phép quyền biểu đạt tư tưởng.

"Mà quyền biểu đạt tư tưởng là gì nếu không phải là quyền được tự do nói, mình viết ra cái gì thì mình được quyền in. Trên thực tế, 10 năm nay, rất nhiều người đã thực hiện quyền đó rồi. Người ta có tác phẩm, người ta tự in ra, rồi tặng hay phát cho bạn bè.

"Không chỉ tôi mà cả Nguyễn Đình Chính, Phạm Viết Đào... người ta cứ ra hiệu photocopy người ta in thôi và chả ai làm sao cả. Hiến pháp đã quy định như vậy, nếu mình có tác phẩm, mình in mỗi lần dưới 50 cuốn, rồi tặng hay phát cho bạn bè.

Bạn bè nhận sách tặng lại tiền cho mình thì đó là quyền của bạn bè. Mình không bị làm sao cả. Năm ngoái tôi in và gửi tới 500 cuốn, gửi qua bưu điện, địa chỉ, số tài khoản tôi ghi thẳng trên bì thư mà có sao đâu.''

''Lần này, tuy tôi không thể in gần nhà vì các tiệm ở Hà Nội không dám in nhưng tôi tìm nơi xa để in, rồi mang sách về nhà mà không ai làm gì tôi. Còn những người cứ nói sợ và không in sách thì theo tôi đó là nỗi sợ vô hình. Theo tôi, ở Việt Nam đang có tự do này, vấn đề là người ta có gì để in không, có dám vượt qua nỗi sợ hay không"- chủ nhân blog Bà Đầm Xòe nói.

Còn cụ thể những gì mà nhà chức trách ở Việt Nam đối xử với ông sau khi hai cuốn sách trước "Cô hồn xã nghĩa" và "hậu Chí Phèo" xuất bản, ông Phạm Thành nói không có gì, mà "chỉ thấy bạn bè khắp nơi chúc mừng.

"Nói thật, sau khi nhận sách, ai trong bạn bè ủng hộ bao nhiêu tiền, tôi đăng ngay lên Facebook mà cũng chẳng thấy có việc gì."

Nội dung chính cuốn sách "ngoài luồng" này tập trung vào thái độ và hành động của ông Nguyễn Phú Trọng trước Trung Quốc.

"Có rất nhiều người nói rằng, ông Trọng có thể xoay trục sang Mỹ, nhưng tôi không tin, bởi có trục đâu mà xoay. Con người ta một khi đã trưởng thành, họ sẽ sống và hành xử theo tư tưởng của mình, mà ông Trọng thì có tí nào dân chủ, có tí đổi mới, có tí thích phương Tây nào đâu.

Ông ấy là một 'đại cục,' đại cục của Trung Quốc. Tôi nói một câu mà có thể sẽ chạm tới tự ái của nhiều người, nhưng những người nói ông Trọng có thể thoát Trung, có thể xoay trục, là chưa trưởng thành về trí tuệ."

'Tôi không tin ông Trọng sẽ đến Mỹ lần thứ hai'

Nhà báo Phạm Thành cũng cho rằng, khả năng ông Trọng đi Mỹ cũng là rất thấp.

"Tôi không tin vào điều này, ngay từ khi Bộ Ngoại giao Việt Nam thông báo về việc ông Donald Trump mời ông Trọng sang thăm Hoa Kỳ trong năm 2019. Ngay khi đó, tôi đã đặt câu hỏi rằng, liệu ông Trọng có lần thứ hai đặt chân lên đất Mỹ. Và tôi khẳng định luôn rằng, khó có khả năng đó, bởi ba lý do.

Thứ nhất, ông Trọng có dám vượt qua chính mình không, tức là có dám vứt bỏ tư tưởng chủ nghĩa xã hội, chủ nghĩa Mác-xít để kiến tạo đất nước không ;

Thứ hai là ông ta có dám không hỏi ý Trung Quốc để đi hay không.

Thứ ba là ông Trọng nếu muốn được Mỹ mời thì phải có ký kết cụ thể nào đó với Mỹ. Nhưng tôi không tin rằng người Mỹ dưới thời ông Donald Trump có thể mời ông Trọng làm việc đó.

Ông Phạm Thành phủ nhận ý kiến cho rằng, cuốn sách của ông viết về ông Trọng ra đời ngay giữa khi Đảng Cộng sản Việt Nam tiến hành thảo luận nhân sự, chuẩn bị cho Đại hội Đảng 13 là nhằm phục vụ mục tiêu ''đấu tranh phe nhóm".

Chủ nhân blog Bà đầm xòe nhấn mạnh thực tế là cuốn sách này đáng lẽ xuất bản ngay từ tháng 6, cùng thời điểm với cuốn sách "Tổng bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng với tình cảm nhân dân trong nước và bạn bè quốc tế".

Nếu thăm Hoa Kỳ thì để đạt mục tiêu gì ?

Trong tháng 9 này, các tin tức từ Việt Nam và nước ngoài đặt ra khả năng Tổng bí thư Chủ tịch Nguyễn Phú Trọng thăm Hoa Kỳ.

Trong khi ý kiến của nhà báo Phạm Thành phản ánh một phần dư luận ở Việt Nam hết niềm tin vào khả năng "thoát Trung", bỏ mô hình thể chế cũ kỹ để đi theo các giá trị chung trên thế giới, những nhà quan sát nước ngoài vẫn tin rằng lãnh đạo Việt Nam đang có đà để nghiêng hơn về phía Hoa Kỳ và các nước Phương Tây cùng Nhật Bản.

Giáo sư Carl Thayer từ Úc gần đây nêu ba khả năng về tiến triển quan hệ Mỹ - Việt nếu Chủ tịch Nguyễn Phú Trọng sang thăm và hội đàm gặp Tổng thống Trump ở Washington D.C. trong năm nay.

Theo ông, đầu tiên là hai nhà lãnh đạo đồng ý mở rộng (enlarge) quan hệ đối tác toàn diện ký từ 2013.

Hai là họ sẽ công bố đàm phán để nâng quan hệ song phương lên mức quan hệ đối tác chiến lược.

Ba là Mỹ - Việt sẽ đồng ý ký một tuyên bố chung về quan hệ đối tác chiến lược.

Bất cứ một trong ba khả năng đó đều sẽ là dấu hiệu Việt Nam tiến tới chỗ cải thiện quan hệ với Hoa Kỳ để phản ứng lại hành đồng đe dọa và bắt nạt của Trung Quốc (Chinese intimidation and bullying) ở Biển Đông trong những tháng qua, theo ông Thayer.

Hồi đầu 2017, ông Nguyễn Phú Trọng có chuyến thăm sang Trung Quốc.

Bản tin của Tân Hoa Xã khi đó đăng tin nói hai nước Trung - Việt tin rằng chuyến đi của Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng đã "đạt thành công to lớn trong việc nâng cao sự tin cậy chính trị giữa hai bên, thắt chặt quan hệ hữu nghị truyền thống, củng cố quan hệ đối tác chiến lược hợp tác toàn diện, và đóng góp vào hòa bình, ổn định và phát triển của khu vực".

Bà Đầm Xòe

Nguồn : BBC tiếng Việt, 18/09/2019

Bài về ‘khu mộ Chủ tịch Trần Đại Quang’ gây xôn xao (BBC, 10/09/2019)

Khu mộ Chủ tịch nước Việt Nam Trần Đại Quang ở tỉnh Ninh Bình rộng khoảng 55.000 mét vuông, theo một nhà văn vừa đến tận nơi.

Hình ảnh khu mộ ông Trần Đại Quang

Ông Tạ Duy Anh, một nhà văn nổi tiếng ở Việt Nam, gây xôn xao hôm 10/9 với bài mô tả trên trang Facebook cá nhân.

Dường như đây là lần đầu tiên có một người đến thực địa, chụp hình và mô tả về khu mộ.

Ông cho biết mới đây, cùng một nhóm bạn, ông đã đến tận nơi để xem khu mộ chủ tịch nước ở xã Quang Thiện, huyện Kim Sơn, Ninh Bình.

Một lý do, theo nhà văn, sau khi ông Trần Đại Quang từ trần, đã có nhiều tin đồn về khu mộ.

"Mạng xã hội đưa ra các con số khác nhau, dao động từ 5 đến 6,4 ha", theo ông Tạ Duy Anh.

Đến nơi, ông Tạ Duy Anh mô tả : "Chiều dài của khu mộ dọc theo con mương kè đá trên dưới 600 mét (những người đưa thông tin 640 mét là do họ gộp cả phần đất còn lại của người dân, hiện nằm bên ngoài ranh giới với khu mộ".

"Việc sắp tới nó có bị giải tỏa để khu mộ hoàn hảo hơn hay không, thì chúng tôi không biết), còn chiều rộng kéo từ bờ mương đến phần tiếp giáp ruộng lúa thì khoảng 100 mét".

"Tóm lại, tính khiêm tốn thì khu mộ Chủ tịch nước rộng khoảng 55.000 mét vuông. Tức là 5 héc ta rưỡi, tức là khoảng 15 mẫu Bắc bộ".

Hình ảnh khu mộ ông Trần Đại Quang

"Sống đã thế, chết về với cát bụi lại càng phải giản dị. Sống đã hy sinh vì dân, lo trước dân, hưởng sau dân, thì chết đi lẽ nào, như những lời đồn đại, chỉ vì ngôi mộ mà khiến hàng trăm người dân, vĩnh viễn qua các đời, không có đất cấy trồng !" ông Tạ Duy Anh viết.

Bài này, chỉ sau ba tiếng lên mạng, đã có hơn 400 người chia sẻ với các bình luận trái chiều.

Chủ tịch Trần Đại Quang qua đời ngày 21/9/2018.

Trong sổ tang, người đứng đầu Đảng Cộng sản hiện nay, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, nhận xét : "Đồng chí mất đi là một tổn thất lớn đối với Đảng, Nhà nước và nhân dân ta, để lại niềm tiếc thương sâu sắc đối với tất cả chúng ta".

**********************

Cựu tướng công an Phan Văn Vĩnh bị khởi tố thêm tội (RFA, 10/09/2019)

Cơ quan điều tra Viện kiểm sát Nhân dân tối cao hôm 10/9 đã ra quyết định khởi tố bị can đối với ông Phan Văn Vĩnh, cựu trung tướng, nguyên thủ trưởng cơ quan Cảnh sát Điều tra Bộ Công an, về tội "ra quyết định trái pháp luật" theo điều 371 Bộ luật hình sự năm 2015.

Cựu tướng Công an Phan Văn Vĩnh (đeo kính, giữa trên cùng) bị đưa ra tòa ở Phú Thọ hôm 30/11/2018. Reuters

Truyền thông trong nước dẫn kết quả điều tra ban đầu của Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao xác định trong quá trình mở rộng điều tra vụ án Trương Huy Liệu và đồng phạm về tội "Buôn lậu" và "Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng", phát hiện ông Phan Văn Vĩnh vào năm 2013 khi đó đang còn đương chức thủ trưởng cơ quan cảnh sát điều tra Bộ Công an đã chỉ đạo và ra quyết định trái pháp luật trong việc xử lý vật chứng và tổ chức bán đấu giá gỗ vật chứng của vụ án.

Hiện cơ quan điều tra Viện kiểm sát Nhân dân tối cao đang tiếp trục mở rộng điều tra, làm rõ trách nhiệm và hành vi của những người có liên quan để tiến hành xử lý theo quy định pháp luật.

Ông Phan Văn Vĩnh, cựu tổng cục trưởng Tổng cục cảnh sát, hiện đang phải thụ án phạt 9 năm tù về tội "Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ" trong vụ án đánh bạc trực tuyến qua mạng với số tiền lên tới hàng nghìn tỷ đồng do Nguyễn Văn Dương và Phan Sào Nam đứng đầu.

Vụ án Trương Huy Liệu kéo dài 8 năm với rất nhiều lần Tòa án Nhân dân thành phố Đà Nẵng phải trả hồ sơ bổ sung. Trong khi vụ án chưa có quyết định cuối cùng, số tang vật gỗ lậu thu được đã bị bán đấu giá với giá trị hơn 60 tỷ đồng.

Trong bản án sơ thẩm vào tháng 8/2018, hội đồng xét xử tòa án Nhân dân Đà Nẵng kiến nghị khởi tố, điều tra việc bán lô gỗ lậu vì cho rằng việc này gây thiệt hại đến lợi ích của nhà nước cùng quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân. Các đối tượng liên quan vụ án đã bị xét xử và nhận án tù, trong đó ông Trương Huy Liệu với mức án cao nhất lên tới 7 năm tù về tội "Buôn lậu".

****************

Giám đốc Công an Đồng Nai bị cách mọi chức vụ trong Đảng (RFA, 10/09/2019)

Ông Huỳnh Tiến Mạnh, Giám đốc Công an tỉnh Đồng Nai, vừa bị Ban Bí thư quyết định thi hành kỷ luật bằng hình thức cách mọi chức vụ trong Đảng và xử lý kỷ luật về hành chính tương ứng với kỷ luật đảng. Truyền thông trong nước loan tin vừa nói hôm 10/9/2019.

Ông Huỳnh Tiến Mạnh, Giám đốc Công an tỉnh Đồng Nai, vừa bị cách chức tất cả các chức vụ trong Đảng và xử lý kỷ luật về hành chính tương ứng với kỷ luật đảng. Courtesy bocongan.gov.vn

Theo truyền thông trong nước, Đại tá Huỳnh Tiến Mạnh chịu trách nhiệm chính về những vi phạm của Ban Thường vụ Đảng uỷ Công an tỉnh Đồng Nai, vi phạm nguyên tắc tập trung dân chủ, quy định của Đảng, vi phạm quy định về điều tra hình sự, để cấp dưới vi phạm kỷ luật và pháp luật… Ngoài ra, khi còn là Phó Giám đốc Công an tỉnh Đồng Nai, trực tiếp phụ trách Phòng Cảnh sát Giao thông, ông Mạnh đã để xảy ra nhiều vi phạm kéo dài và đặc biệt nghiêm trọng.

Ban Bí thư cho rằng, vi phạm của ông Mạnh là rất nghiêm trọng, ảnh hưởng xấu đến uy tín đảng và ngành Công an cần phải thi thành kỷ luật nghiêm minh.

Cũng trong ngày 10/9, Ban Bí thư cũng thi hành kỷ luật ông Hồ Văn Năm, Trưởng Ban Nội chính Tỉnh uỷ Đồng Nai, Trưởng đoàn Đại biểu quốc hội (ĐBQH), vì đã vi phạm nguyên tắc tập trung dân chủ, thực hiện không đúng nhiệm vụ, can thiệp trái quy định vào việc xử lý một số vụ án, vi phạm chỉ thị số 15-CT/TW, ngày 7/7/2007 của Bộ Chính trị. Với cương vị Trưởng đoàn ĐBQH, ông Năm đã ký văn bản không đúng quy định của pháp luật.

Theo Ban Bí thư, vi phạm của ông Hồ Văn Năm là nghiêm trọng. Ngoài việc bị kỷ luật, ông Năm còn bị cách chức ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh uỷ Đồng Nai, cách chức Trưởng Ban Nội chính Tỉnh uỷ Đồng Nai, đề nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét để ông Năm thôi làm ĐBQH khóa 14.

******************

Lãnh đạo tỉnh Đắk Nông bị Thủ tướng kỷ luật (RFA, 10/09/2019)

Thủ tướng Chính phủ Việt Nam vừa ra quyết định kỷ luật đối với 4 lãnh đạo và nguyên lãnh đạo tỉnh Đắk Nông. Truyền thông trong nước, vào ngày 9 tháng 9 cho biết thông tin vừa nêu.

Chủ tịch tỉnh Đắk Nông, ông Nguyễn Bốn (bìa trái) và Phó Chủ tịch tỉnh Đắk Nông, ông Trương Thanh Tùng (bìa phải) bị Thủ tướng kỷ luật. Courtesy : laodong.vn, infonet.vn. RFA Edited

Theo các quyết định của Thủ tướng vừa ban hành, Chủ tịch Ủy ban Nhân dân (Ủy ban nhân dân) tỉnh Đắk Nông nhiệm kỳ 2016-2021, ông Nguyễn Bốn và Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Đắc Nông nhiệm kỳ 2016-2021, ông Trương Thanh Tùng lần lượt bị kỷ luật với hình thức khiển trách và cảnh cáo.

Tin cho biết quyết định kỷ luật đối với hai ông Nguyễn Bốn và Trương Thanh Tùng dựa theo kết luận của Ủy ban Kiểm tra Trung ương tại kỳ họp thứ 31, rằng hai vị này đã thiếu trách nhiệm trong công tác quản lý, bảo vệ và phát triển rừng tại tỉnh Đắk Nông. Cụ thể, hai ông đã trực tiếp ký quyết định cho thuê đất, giao rừng, bồi thường rừng không đúng quy định pháp luật gây hậu quả nghiêm trọng.

Hai nguyên lãnh đạo trong vai trò nguyên Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Đắk Nông, bao gồm ông Đỗ Thế Nhữ và ông Nguyễn Đức Luyện cùng bị kỷ luật với hình thức cảnh cáo do để xảy ra những vi phạm khuyết điểm nghiêm trọng trong thời gian từ năm 2004 đến năm 2011, cũng liên quan trong công tác cho thuê và giao đất, rừng không đúng quy định pháp luật.

Các vi phạm khuyết điểm của 4 vị lãnh đạo và nguyên lãnh đạo tỉnh Đắk Nông được Ủy ban Kiểm tra Trung ương cho là làm ảnh hưởng đến uy tín của Đảng và chính quyền địa phương, gây dư luận xấu nên phải bị thi hành kỷ luật.

******************

Lạm dụng ‘tài liệu mật’ để khỏa lấp khuất tất ? (RFA, 09/09/2019)

Đại biểu quốc hội Lưu Bình Nhưỡng, thuộc đoàn đại biểu tỉnh Bến Tre, hôm 8/9/2019 đã viết trên trang cá nhân của mình : "Đóng dấu MẬT trong một số trường hợp là thủ thuật phục vụ lợi ích nhóm tham nhũng".

Đại biểu quốc hội Lưu Bình Nhưỡng, thuộc đoàn đại biểu tỉnh Bến Tre. Courtesy quochoi.vn

Theo quy định mà "đóng"

Nhận định của Đại biểu quốc hội Lưu Bình Nhưỡng ngay lập tức thu hút sự quan tâm của dư luận khi gần đây nhiều người đặt nghi vấn, có phải những thông tin gì Chính phủ muốn bưng bít, giấu kín, không được công khai cho dân biết thì được đóng mác "tài liệu mật" ?

Liên quan vấn đề này, RFA hôm 9/9 liên lạc Luật sư Trần Quốc Thuận, nguyên Chánh văn phòng Quốc hội Việt Nam, và được ông cho biết như sau :

"Vấn đề này có nguyên tắc, nước nào cũng có chính sách mật và bí mật, đều công khai cả. Vấn đề mật trước nhất là vì lợi ích quốc gia, vì an ninh quốc phòng, thì không thể công khai được. Còn trong làm ăn kinh tế thì công khai, nhưng cũng có những cái bí mật về nghề nghiệp, về kỹ thuật… Đó là những vấn đề chi tiết cần người có chuyên môn trao đổi mới làm rõ được".

Để tìm hiểu thêm về vấn đề ‘thông tin mật’, hôm 9/9/2019, RFA liên lạc, Thiếu tướng Lê Kế Lâm, nguyên Chuẩn Đô Đốc Hải quân Việt Nam, hiện đang sinh sống tại Hà Nội, và được ông giải thích :

"Trong nghị quyết của quốc hội về bảo mật quốc gia, họ có quy định nội dung nào là mật, nội dung nào là không mật. Vì vậy vấn đề đóng dấu mật hay không mật là phải theo nghị quyết đó của quốc hội".

Luật Bảo vệ bí mật nhà nước được Quốc hội khóa XIV thông qua vào ngày 15/11/2018, có hiệu lực thi hành kể từ ngày 01/7/2020. Nhưng trong đó, một số quy định ban hành danh mục bí mật nhà nước, thời hạn bảo vệ bí mật nhà nước, gia hạn thời hạn bảo vệ bí mật nhà nước có hiệu lực thi hành kể từ ngày 01/01/2019.

Theo đó, Luật quy định, bí mật nhà nước là thông tin quan trọng, do người đứng đầu cơ quan, tổ chức có thẩm quyền xác định, chưa công khai, nếu bị lộ, bị mất có thể gây nguy hại đến lợi ích quốc gia dân tộc.

Trong khi đó, Thứ trưởng Bộ Giao thông vận tải Nguyễn Ngọc Đông, khi trả lời báo chí hôm 4/9/2019, đã khẳng định kết quả nhà đầu tư trúng thầu tuyến cao tốc Bắc Nam không thể công bố do đây là tài liệu mật. Theo ông Đông, theo quy định của pháp luật về đấu thầu, quá trình đánh giá, thẩm định, lựa chọn nhà đầu tư thực hiện theo chế độ hồ sơ mật, không cung cấp cụ thể được (!?).

Ông Lê Văn Triết, nguyên Bộ trưởng Thương mại, khi trao đổi với RFA hôm 9/9, đưa ra nhận định liên quan vấn đề này :

"Nhà thầu cao tốc Bắc Nam mà ‘mật’ thì tôi thấy không đúng, bởi vì cao tốc Bắc Nam là mọi người quan tâm, nhà nước quan tâm, nhân dân quan tâm… trong và ngoài nước quan tâm. Vì cao tốc Bắc Nam rất liên quan vấn đề an ninh của cả nước, và hết sức liên quan khả năng của nền kinh tế, triển vọng của đất nước, mọi người quan tâm mà bây giờ Trung Quốc nhận thầu mà lại nói mật là bậy rồi, tôi không tán thành chuyện này là mật".

Đóng dấu "mật" tùy tiện ?

Được biết, doanh nghiệp Trung Quốc đã nộp hồ sơ tham gia dự thầu 7/8 dự án thành phần thuộc dự án đường cao tốc Bắc - Nam. Cao tốc Bắc Nam từ khi mời thầu đã có dư luận bày tỏ lo ngại nhà thầu Trung Quốc sẽ trúng tuyển, việc này có thể gây hại đến an ninh quốc gia và lặp lại hậu quả như tuyến đường sắt Cát Linh - Hà Đông sau 10 năm vẫn chưa hoàn thành.

Đường sắt Cát Linh - Hà Đông AFP

Luật sư Trần Quốc Thuận, nhận định :

"Những gì ký kết với nhà thầu đâu có gì phải bí mật, nó đâu phải thỏa thuận quốc phòng an ninh gì đâu mà bí mật, tên đơn vị trúng thầu, chủ thầu, tất cả phải công khai. Kể cả việc khoan dầu ở biển Đông, như ở Bãi Tư Chính của mình, nước nào khoan, khoan ở lô thứ mấy phải công khai".

Theo Luật sư Thuận, sở dĩ rất nhiều người dân không đồng tình nhà đầu tư Trung Quốc đối với dự án này vì trên thực tế các dự án nhà thầu TQ thực hiện đều không mang lại hiệu quả tốt, đơn cử như đường sắt trên không ở Hà Nội do nhà thầu Trung Quốc thực hiện, gần 10 năm vẫn cứ treo đó. Vì vậy, nếu như cao tốc Bắc Nam để nhà thầu Trung Quốc làm thì chất lượng sẽ là vấn đề cần bàn tính, chưa kể đến việc nếu xảy ra bão lụt, thậm chí chiến tranh thì rất nguy hiểm, nên người dân có ý kiến là đúng. Do đó Luật sư Thuận đúc kết, nhiều vấn đề nên phải công khai, không thể không công khai được.

Còn Thiếu tướng Lê Kế Lâm thì cho rằng, là vấn đề dân sinh, nhất là xây dựng đường sắt, đường bộ, cảng… thì đã có chủ trương của chính phủ phải đấu thầu công khai, vậy nếu đã đấu thầu công khai thì phải cho dân biết, chứ việc gì lại giấu chuyện ai trúng thầu hay không trúng thầu…

Cũng liên quan những bất cập về thông tin cần ‘bảo mật’, hôm 8/9/2019, Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) đã gởi góp ý Thủ tướng Chính phủ về dự thảo quy định Danh mục bí mật Nhà nước ngành Công thương, trong đó VCCI nêu ra nhiều nội dung không cần đóng dấu mật và chỉ ra 6 ngành nghề, lĩnh vực không cần phải đưa vào danh mục bí mật Nhà nước ngành Công Thương.

VCCI dẫn chứng, điều 2.1 của dự thảo quy định : "Các hợp đồng, đề án mang tính chiến lược của ngành thương mại, cơ khí, luyện kim, năng lượng điện, hóa chất, dầu khí, công nghiệp khai thác mỏ và chế biến khoáng sản, công nghiệp tiêu dùng, công nghiệp thực phẩm và công nghiệp chế biến khác chưa công khai" thuộc diện bí mật Nhà nước.

Nhưng theo VCCI, theo điều 2.1 này, hiện không rõ như thế nào là hợp đồng, đề án mang tính ‘chiến lược’ ? Chưa kể, quy định ngành thương mại là khái niệm rất rộng, bao gồm hầu hết các ngành kinh tế…

VCCI cho rằng, quy định vừa lỏng, vừa rộng như vậy có thể dẫn đến nguy cơ đóng dấu mật một cách tuỳ tiện. VCCI đề nghị chính phủ cần điều chỉnh theo hướng, chỉ áp dụng cơ chế ‘mật’ cho một số ngành rất hạn chế có liên quan đến an ninh quốc gia.

Chuyến đi Hoa Kỳ của Nguyễn Phú Trọng có ích gì cho chuyện Biển Đông ?

Đinh Xuân Quân, VOA, 31/08/2019

Mỹ mong chờ chuyến thăm của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng tới Hoa Kỳ ?

Chủ Tịch Nước Việt Nam kiêm Tổng bí thư Đảng cộng sản Việt Nam Nguyễn Phú Trọng sắp chính thức công du Hoa Kỳ. Việc này có giúp Việt Nam ngăn cản được bước tiến của Trung Quốc tại Biển Đông hay không ? Nga là bạn thân nhất của Việt Nam, nhưng từ thời còn Liên Sô tới giờ chưa từng động binh giúp Việt Nam khi Trung Quốc tấn công quân sự, để dẫn tới tình hình Việt Nam chấp nhận vào vòng kim cô của Trung Quốc với "4 tốt, 16 chữ vàng" – một cam kết giữa hai đảng Cộng sản Trung Quốc-Việt Nam mà chưa từng hội ý Quốc hội Việt Nam và là một cam kết liên tục bị Hải Quân và Hải Cảnh Trung Quốc vi phạm trên Biển Đông.

Bây giờ, câu hỏi là ông Nguyễn Phú Trọng có thể tìm được hỗ trợ từ Hoa Kỳ trên Biển Đông hay không ? Bài này sẽ cố gắng tìm câu trả lời khả dĩ.

Nhân vụ tàu Hải Dương 8 Trung Quốc xâm phạm lãnh hải Việt Nam, ngày 19/7, Bộ Ngoại giao Việt Nam lên tiếng yêu cầu tàu Trung Quốc rời khỏi lãnh hải Việt Nam.

Trong tuyên bố ngày 22/8, Mỹ "quan ngại sâu sắc về việc Trung Quốc tiếp tục can thiệp vào những hoạt động thăm dò và khai thác dầu khí lâu nay của Việt Nam trong khu vực Việt Nam tuyên bố là vùng đặc quyền kinh tế".

Đây là lần thứ 2 Mỹ lên tiếng về hành xử của Trung Quốc trên Biển Đông kể từ khi Bắc Kinh đưa tàu thăm dò địa chấn Hải Dương 8 vào khu vực mà Việt Nam tuyên bố chủ quyền và gây ra vụ đối đầu giữa các tàu hải cảnh của hai bên trong gần 2 tháng qua.

Sau đó, cố vấn an ninh Quốc gia Hoa Kỳ J. Bolton lên tiếng. Ngày 26/8 Bộ Quốc phòng Hoa Kỳ liên tiếp lên tiếng phản đối Bắc Kinh uy hiếp hoạt động dầu khí của Việt Nam trên Biển Đông. Các vụ cãi nhau liên tiếp xảy ra từ ngày 3/7/2019 đến nay, tàu "Hải Dương Địa Chất 8" của Trung Quốc rời vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam (EEZ) nhưng sau đó lại trở lại gây nhiều lời to tiếng giữa Việt Nam và Trung Quốc.

Tranh chấp giữa tàu Việt Nam và tàu Trung Quốc trong khu vực đặc quyền kinh tế Việt Nam còn dính dáng đến hãng Rosneft của Nga, nhưng cho đến nay Nga vẫn im lặng.

Việc Trung Quốc gây hấn và muốn độc quyền khai thác Biển Đông đã bắt đầu và kéo dài từ 1974 khi Trung Quốc chiếm Hoàng Sa của Việt Nam Cộng Hòa, 1988 chiếm đảo Gạc Ma của Việt Nam, rồi gây hấn tại vùng biển Việt Nam có chủ quyền hiện nay. Điều này cho thấy chính sách thân thiện với Trung Quốc của lãnh đạo Việt Nam đã không thành công.

Lịch sử Việt Nam, từ Hai bà Trưng đến Ngô Quyền, đến Trần Hưng Đạo, rồi đến Tự Đức cầu cứu Trung Quốc khi Pháp muốn đánh chiếm Việt Nam, cho thấy chưa bao giờ Trung Quốc để yên Việt Nam. Họ chỉ để yên Việt Nam khi chính họ bị họa hay suy yếu, khi bị giặc Mông hay Mán đe dọa hay khi bị các nước Tây Phương xâm chiếm.

Dân Việt Nam đã có cả ngàn năm hiểu về "gene đế quốc của Trung Quốc" !

Trong nhiều năm qua, Việt Nam mở ra ngoài, kết bạn với nhiều nước cho nên vấn đề Biển Đông đã được quốc tế hóa, nhất là tranh chấp Biển Đông. Việt Nam đã thành công phần nào. Nhiều nước đã lên tiếng bênh vực, như Hoa kỳ, Úc, Âu châu, Nhật, Ấn, vv.

Nay Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng kiêm chủ tịch nước sắp đi thăm Hoa Kỳ, Việt Nam có thể làm gì để giảm bớt sức ép của Trung Quốc vì các chính sách "trấn an" của Việt Nam đối với Trung Quốc không làm giảm lòng tham vọng độc quyền của Trung Quốc tại Biển Đông.

Chính sách Trung Quốc đối với Việt Nam

Sau khi Hoa Kỳ liên kết với Trung Quốc chống Liên Xô, chính sách Việt Nam "thân thiện với Liên Xô không mấy thành công". Việt Nam đã tham gia vào COMECON. Trước khi Đặng Tiểu Bình "muốn dạy cho Việt Nam một bài học", Đặng Tiểu Bình đã đàm phán với Tổng thống Jimmy Carter. Nhờ Mỹ, Trung Quốc biết Liên Xô không động binh. Khi Trung Quốc đánh Gạc Ma thì Liên Xô còn ở Cam Ranh cũng không động binh. Hiện nay Rofsnef bị hăm dọa mà Nga cũng chưa lên tiếng.

Từ Hội nghị Thành Đô vào tháng 9/1990, Đảng Cộng sản Việt Nam đã chịu phục tùng Trung Quốc, đã tự đặt kim cô trên đầu. Hậu quả là quyền lợi của Việt Nam tại Biển Đông bị lấn áp ngày càng trắng trợn. Tại sao ?

Chính sách Trung Quốc

Trong một thời gian rất lâu, Trung Quốc dùng "chính sách tầm ăn dâu" chiếm Biển Đông. Họ không khi nào gây quá khó khăn để các nước bên ngoài Biển Đông phải can thiệp.

- Bộ máy tuyên truyền Trung Quốc lúc nào cũng rêu rao, "…đừng tin và ngả theo Hoa Kỳ vì họ đã bỏ Việt Nam Cộng Hòa…", "…Làm sao tin được Hoa Kỳ ? Nói theo bây giờ là toàn là "Trung Quốc fake news". Nên nhớ là trong chuyến đi 2016 thăm Việt Nam, Tổng thống Obama đã hứa không dính vào thay đổi chế độ Việt Nam ;

- Trung Quốc đã dùng một chính sách "mềm - soft power", dùng tiền, tham nhũng, dùng người trung gian chiếm đất, chiếm các dự án kinh tế thay mặt họ. Tại Biển Đông, hết việc cấm đánh cá, đâm tàu cá Việt Nam, tới việc tập trận bắn đạn thật, xây dựng đảo nhân tạo đến việc cho các tàu dân quân dọa nạt, đánh cá, phá rối Philippines, hay các quốc gia trong vùng Biển Đông ;

- Đối với các nước ASEAN, Trung Quốc cố chia rẽ, mua chuộc nhiều nước như Campuchia, Lào, không lấy được đồng thuận, hay đối với Malaysia và Indonesia thì qua đầu tư (mà họ tham nhũng các chính trị gia địa phương)… Trung Quốc còn dùng các thế "vùng độc quyền", lũng đoạn. Như vậy Trung Quốc cần gì phải chiếm Việt Nam ? Họ đã mua Manilla mặc dù Manilla thắng kiện về Biển Đông ;

- Trung Quốc dùng mọi yêu sách để ép Việt Nam. Các mối liên lạc kinh tế như việc mua gạo Việt Nam, mua trái cây Việt Nam, Đồng Bằng Sông Cửu Long bị khô vì Trung Quốc đóng các đập thượng nguồn Sông Cửu Long, các đầu tư nhà đất tại Việt Nam qua trung gian người Việt, qua vợ con người Việt hay qua du lịch, Trung Quốc đều dùng để ép các nước nhỏ hơn. Chính sách "tằm ăn dâu" của Trung Quốc càng ngày càng dồn Việt Nam vào chân tường. Chính sách "Kim Cô" của Trung Quốc dùng mọi thủ đoạn để chiếm tài nguyên dầu khí vùng Biển Đông từ một nơi không có tranh cãi đến chỗ tranh cãi qua mọi thủ đoạn ;

- Trả lời Đài Tiếng Nói Hoa Kỳ, James Kraska, Chủ tịch Trung tâm Stockton về Luật hàng hải Quốc tế thuộc Trường Hải Quân Hoa Kỳ, cho rằng Trung Quốc có hành động "bất hợp pháp" trên Biển Đông và vi phạm "nghiêm trọng" Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển 1982 (UNCLOS 1982)".

Nói tóm, qua tiền, hứa đầu tư, dọa nạt quân sự, Trung Quốc đã và đang hoành hành Đông Nam Á.

Thế giới nghĩ sao ?

Trung Quốc đang dùng các tàu khảo sát để gây chú ‎‎ý cho thấy là họ có chủ quyền trong vùng "lưỡi bò" đối với Việt Nam, Philippines và Malaysia. Về Biển Đông, Tòa Trọng Tài Quốc Tế (PCA) không công nhận chủ quyền dựa trên lịch sử do đó không công nhận đường "lưỡi bò". Việc Trung Quốc dùng đường lưỡi bò để phá rối việc khai thác dầu khí Việt Nam, gởi tàu vào khu vực độc quyền Việt Nam là bất hợp pháp. Trung Quốc không công nhận phán quyết tòa trọng tài nhưng các nước khác đều công nhận. Hoa Kỳ còn hứa sẽ bảo vệ giàn khoan ExxonMobil gần Hoàng sa.

Trung Quốc và Hoa Kỳ đã liên tục đấu khẩu về điều mà Washington nói về việc Bắc Kinh quân sự hóa Biển Đông. Mới đây, Trung Quốc từ chối cho tàu Mỹ ghé vào Hong Kong và cảng Thanh Đảo. Việc khu trục hạm Mỹ vào 12 hải l‎ý ‎đảo nhân tạo tại Vành Khăn (Mischief Reef) và Chữ Thập (Fiery Cross Reef), theo phát ngôn viên Hạm đội 7 của hải quân Hoa kỳ nói, là nhằm "thách thức các yêu sách quá quắt trên biển và bảo toàn quyền tiếp cận vào tuyến đường biển theo quy định của luật quốc tế".

Theo Giáo sư Thayer thì Mỹ sẽ không đơn phương bảo vệ Việt Nam chống lại Trung Quốc vì Việt Nam không phải là đồng minh cũng không phải đối tác chiến lược của Washington.

Ngoài ra còn vấn đề làm thế nào để có được sự ủng hộ của các quốc gia Châu Âu (EU), Úc, Nhật và các thành viên ASEAN. Trong khu Thái Bình Dương, Nhật, Úc là những nước rất chú ý đến Biển Đông. Thủ Tướng Úc vừa ghé Hà Nội đã lên tiếng về tình hình Biển Đông. Nhật cũng viện trợ tàu cảnh sát biển cho Việt Nam và Philippines và hợp tác kinh tế và quân sự. Nhật còn cố cứu TPP mà Tổng thống Trump đã bỏ. Các nước NATO qua ông Tổng thư ký Stoltenberg cũng đã nhắc về cuộc trỗi dậy của Trung Quốc. EU cũng đã ký với Việt Nam là đối tác chiến lược. Ấn Độ cũng hợp tác quân sự với Việt Nam.

Nhân việc Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng thăm Hoa kỳ, Việt Nam có thể làm gì để thay đổi đánh giá của GS Thayer về việc Hoa kỳ và thế giới giúp Việt Nam ?

Trong tình huống có nhiều thuận lợi sao Việt Nam không dám ?

Hiện nay tình hình có lợi cho Việt Nam. Tại sao Việt Nam không dám "nhúc nhích" ? Đó chỉ là vì Việt Nam bị "yểm bùa" như Tề Thiên trong chuyện Tây Du K‎‎ý.

Lúc nào Trung Quốc cũng dùng chiêu bài "Đại sự", "4 tốt 16 chữ vàng" đế kiềm chế, hiếp ức Việt Nam. Người Việt đều đọc chuyện "Tây Du K‎‎ý" và biết về Tề thiên Đại Thánh". Tề thiên vừa nghịch vừa khôn ngoan bị Kim cô trên đầu kiểm soát. Khi quá quắt thì thầy Đường Tăng cầu kinh, xiết vòng kim cô, Tề Thiên lại mất bình an. "Đại sự - 4 tốt 16 chữ vàng" là một thứ "Kim Cô" mà Trung Quốc đặt lên Đảng cộng sản Việt Nam với ý đồ kiềm chế Đảng cộng sản Việt Nam. "Diễn tiến Hòa bình" cũng là một thứ kim cô khác mà Trung Quốc đặt lên đầu Đảng cộng sản Việt Nam, mà các đảng viên Việt Nam lập đi lập lại một cách thiếu suy nghĩ, rơi sâu thêm vào mưu đồ Trung Quốc.

Hậu quả của chính sách bùa "Kim cô" : Trung Quốc "yểm" các lãnh đạo Đảng cộng sản Việt Nam. Hậu quả họ không dám kêu gọi dân chúng xuống đường chống yêu sách Trung Quốc tại Biển Đông.

Vì kim cô, nhà cầm quyền Việt Nam lại cho bắt bớ, bỏ tù, ruồng bắt các người bất đồng ý kiến chỉ vì họ muốn yêu nước, muốn một nước Việt Nam độc lập, không phụ thuộc Trung Quốc, không muốn rơi vào một thời kỳ Bắc thuộc như cựu Đại sứ Nguyễn Cơ Thạch đã từng than.

Hậu quả của bùa kim cô là Việt Nam đang bị yểm bùa trên đầu mình. Không dám nhúc nhích, chinh sách "3 không" sẽ không cho phép các nước bạn của Việt Nam, kể cả Hoa Kỳ, giúp một cách tận tình chỉ vì "Việt Nam không dám gỡ bùa kim cô".

Thể gỡ ?

Trước hết, cái vòng Kim cô này do chính Đảng cộng sản Việt Nam tự chọn làm đàn em của Đảng cộng sản Trung Quốc. Lúc đó, Tổng bí thư Nguyễn Văn Linh và Thủ tướng Đỗ Mười thay mặt Đảng cộng sản Việt Nam. Có Đảng nhưng không có ai thay mặt dân Việt Nam !

Cái vòng "Kim cô - bùa yểm của Trung Quốc" không có tính pháp lý quốc tế mà chỉ giữa hai đảng cộng sản mà thôi, không thể ngồi trên Hiến Pháp Việt Nam, không có tính cách pháp lý. Như vậy, trên mọi mặt về tính luật Pháp, không có gì mà Việt Nam phải giữ lời hứa vì nay Trung Quốc càng ngày càng quyết đoán, càng muốn thu tính dầu khí của Việt Nam.

Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng là thế hệ lãnh đạo thứ ba. Vậy tại sao còn phải giữ cam kết này đối với Trung Quốc khi họ đang "ăn cướp" tại bãi Tư chính, chỉ cách Phan Thiết chưa tới 200 km.

Phải nhắc lại là Trung Quốc là một nước lớn, vừa tham vừa hiểm, hơn nữa không tuân theo luật quốc tế mà lúc nào cũng dùng "thịt đè người" (khi mình tư cho phép).

Trung Quốc luôn luôn muốn trở lại Việt Nam (Trung Hoa Dân Quốc sau đệ nhị thế chiến đã gởi tướng Lư Hán vào 1946, chỉ rút sau khi Pháp khôn khéo thương thuyết với Tưởng Giới Thạch hay Trung Quốc khi Mao Trạch Đông công nhận Việt Nam Dân Chủ Cộng Hòa vào 1950). Trung Quốc muốn tiếp tục đưa Việt Nam vào tròng của họ, dưới ảnh hưởng của họ. Ví dụ tại Hội Nghị Genève năm 1954, khi biết là bị Trung Quốc bán đứng cho Pháp, Tổng thống Phạm văn Đồng - trưởng phái đoàn Việt Nam Dân Chủ Cộng Hòa - đã điện thoại cho Ngoại Trưởng Quốc gia Việt Nam là Trần văn Đỗ để tìm giải pháp giữa người Việt Nam với nhau, vì ông ta nói là miền Bắc đã bị Trung Quốc, Nga và Pháp áp đặt vĩ tuyến 17 chia cắt Việt Nam.

Theo lời Tổng bí thư Lê Duẩn, "…chúng ta đánh cho Trung Quốc và cho Liên xô", thì nay Việt Nam đã bị ê chề trên bàn cờ quốc tế khi Trung Quốc và Hoa Kỳ đi nước cờ chống Liên Xô và bắt tay với nhau (không phải chỉ có Việt Nam Cộng Hòa bị bỏ rơi mà chính Trung Quốc cũng dùng lá bài này đối với Việt Nam Dân Chủ Cộng Hòa. Lá bài Trung Quốc còn độc ngàn lần vì Trung Quốc muốn một thời Bắc thuộc thêm lần thứ 3. Cuộc đi đêm Mỹ -Trung nay đã trở thành cuộc cạnh tranh Mỹ - Trung, chưa kể thương chiến Mỹ -Trung trong khi Nga không lên tiếng hay chỉ ngồi bán vũ khí cho Việt Nam ?

Muốn "thoát Trung", điều cần và ắt là phải vứt bỏ cái "Kim cô, cái bùa yểm" của Trung Quốc mà Đảng cộng sản Việt Nam tự đặt lên đầu. Muốn vậy Việt Nam cần phải có một chính sách lâu dài dần dần dãn ra khỏi Trung Quốc. Việt Nam đang ở thế lợi vào 2019 vì nay mọi nước trên thế giới đều thấy Trung Quốc quyết đoán, muốn cướp Biển Đông một mình và muốn là số 1 thế giới.

Chuyến đi Hoa Kỳ vào tháng 10 tới của Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng, Việt Nam trong một hoàn cảnh có nhiều thuận lợi. Liệu Tổng bí thư kiêm chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng có giám vứt cái "kim cô" ? Có giám nói là nhận định của Giáo sư Thayer là sai vì ông Nguyễn Phú Trọng có đủ quyền làm chuyện này. Nếu không ông chỉ lại là một thứ như Hun Sen của Campuchia, sau khi tuyên bố ủng hộ Trung Quốc lại đi thăm, vuốt ve Việt Nam. Sau Hoa Kỳ, liệu Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng có lại đi thăm Trung Quốc ?

Lịch sử Việt Nam cho thấy nhiều người đã hèn hạ bán nước để lấy vài chức "phù du" do các triều đình Trung Quốc phong. Họ có biết là nhiều triều đại Trung Quốc không phải là lúc nào cũng của người Hán mà còn của người Mãn Thanh, người Mông cổ… Vậy tại sao Việt Nam lại phải sợ ? Kinh nghiệm và lịch sử Triều Tiên cho ta nhiều ví dụ hay nhất là họ dám đứng thẳng với Trung Quốc, hơn người Việt Nam. Việt Nam có thể học nhiều từ Triều Tiên cách đứng thẳng, nhất là trong lịch sử cận đại.

Muốn giải quyết tình trạng Biển Đông, cần có hậu thuẫn của toàn dân và nếu có sức mạnh toàn dân sẽ được thế giới ủng hộ thì Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng phải vứt cái "kim cô" trên đầu Đảng cộng sản Việt Nam. Vứt một cách khéo léo và luật quốc tế sẽ giúp Việt Nam lấy lại thăng bằng trong quan hệ với Trung Quốc, không phải quan hệ anh - em mà là quan hệ giữa hai quốc gia.

Bỏ bùa kim cô này chỉ là bước đầu trong cuộc đương đầu với người khổng lồ Trung Quốc trong lịch sử Việt Nam nhiều ngàn năm. Liệu chuyến viếng thăm Hoa kỳ lần này sẽ giúp Việt Nam làm chuyện đó không ? Liệu có dám đứng thẳng, hay tiếp tục luồn cúi ?

Tiến sĩ Đinh Xuân Quân

Nguồn : VOA, 31/08/2019

*********************

Nguyễn Phú Trọng thăm Mỹ - Quan hệ hai nước sẽ cải thiện ?

Diễm Thi, RFA, 30/08/2019

Mục đích chuyến đi

Trong cuộc hội đàm tại Hà Nội hôm 27/2/2019, Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đã mời Tổng bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng thăm chính thức Hoa Kỳ trong năm nay để tiếp tục trao đổi về những biện pháp tăng cường quan hệ Đối tác Toàn diện giữa hai nước.

Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump và Tổng bí thư, CTN Việt Nam Nguyễn Phú Trọng trong cuộc họp tại Hà Nội hôm 27/2/2019. Reuters

Nhà báo độc lập Phạm Chí Dũng nêu điểm khác biệt lớn nhất giữa lần dự kiến đi Mỹ vào giữa năm 2019 của Nguyễn Phú Trọng và lần dự kiến thứ hai vào tháng 10 cùng năm là hội chứng "Tàu Trung Quốc".

Ông phân tích rằng trước tháng 5 năm 2019 chưa có vụ tàu Trung Quốc gây hấn ở khu vực Bãi Tư Chính, do đó quan hệ Việt - Mỹ có cần thiết được đẩy lên tầm ‘đối tác chiến lược’ hay không cũng không quá khẩn thiết đối với ông Trọng và giới chóp bu trong Bộ Chính trị đảng cộng sản Việt Nam, dù trước đó đã liên tiếp xảy ra hai vụ Trung Quốc gây hấn đều ở Bãi Tư Chính vào tháng 7 năm 2017 và tháng 3 năm 2018.

Nhưng kể từ đầu tháng 7 năm 2019, khi Trung Quốc ngang nhiên đem tàu thăm dò dầu khí vào khu vực Bãi Tư Chính, thì tình hình đã khác hẳn, kéo theo cán cân đàm phán Việt - Mỹ đã nghiêng hẳn về phía Mỹ, xét trên phương diện ‘ai cần ai hơn’ vào lúc này ?

"Bài toán đặt ra với Nguyễn Phú Trọng hiện thời là trong khi ông ta vẫn tuyệt đối ‘cấm khẩu’ về vụ tàu Hải Dương và giới quan chức cấp dưới của ông ta cũng ‘sao y bản chánh’, ông ta phải gấp rút thời gian để lôi kéo được người Mỹ tham gia bảo vệ không chỉ vùng biển mà cả vùng trời của Việt Nam ở Biển Đông".

Nhà báo tự do Nguyễn Ngọc Già, cũng là một người theo dõi sát thời cuộc, nhận định chuyến đi dự kiến vào tháng 10, nếu diễn ra, thì đó là một tín hiệu tốt cho Đảng cộng sản Việt Nam nói chung và cho Bộ chính trị nói riêng, trong tình thế hiện nay mà ông ví với thành ngữ "thù trong giặc ngoài".

Ông nêu điểm tương đồng không thay đổi trong mối quan hệ Việt - Mỹ từ năm 1946 cho đến nay :

"Đặt trong bối cảnh tình hình hiện nay, tôi nhớ tới năm 2013, ông Trương Tấn Sang, đương kim Chủ tịch nước lúc bấy giờ, sang thăm chính thức Hoa Kỳ và có mang bức thư của ông Hồ Chí Minh năm 1946 gửi Tổng thống Harry Truman (dù không nhận được hồi âm), gọi là tặng lại cho Tổng thống Mỹ lúc bấy giờ là Barack Obama.

Nội dung bức thư đó chúng ta thấy rất rõ ở điểm : Việt Nam đang cầu viện Hoa Kỳ can thiệp vào tình hình Việt Nam lúc bấy giờ. Đó là một thông điệp quá rõ để thấy nhà cầm quyền cộng sản Việt Nam đang rất cần Hoa Kỳ".

Trong khi đó, nhà nghiên cứu Đinh Kim Phúc lại cho rằng mục đích chuyến đi của Tổng Bí Thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng sang Mỹ, mà theo Giáo sư Carl Thayer là khoảng tháng 10, là để mở rộng quan hệ Việt - Mỹ và giải quyết những vấn đề nóng bỏng hiện nay trên Biển Đông. Trong đó, Mỹ với vai trò và tính cách là một cường quốc có quyền lợi ở khu vực này. Tuy nhiên ông không đánh giá cao chuyến đi sắp tới bởi một số lý do sau :

"Thứ nhất, sức khỏe của ông Trọng chưa thể bảo đảm cho một chuyến đi dài ngày ; Thứ hai là trong quan hệ Việt - Mỹ, không thể một sớm một chiều mà có thể thay đổi từ quan hệ đối tác chiến lược sang đối tác chiến lược toàn diện.

Một điểm nữa, Tổng thống Donald Trump là một ông "sáng nắng chiều mưa", và Việt Nam không phải là trọng điểm chiến lược của Mỹ ở Châu Á- Thái Bình Dương. Do đó mối quan hệ Việt - Mỹ trong thời gian trước mắt chưa có gì bảo đảm để khắng khít theo mong muốn của Việt Nam với chính sách "ba không"".

Ông Đinh Kim Phúc cho rằng nếu muốn đẩy mối quan hệ Việt - Mỹ hiện nay thêm một bước thì chỉ cần cấp Bộ trưởng ngoại giao là đủ chứ không cần tới nguyên thủ quốc gia.

Liên quan đến quan hệ quốc phòng Việt - Mỹ, Luật sư Vũ Đức Khanh, một người luôn theo dõi tình hình chính trị Việt Nam từ Canada thì cho rằng ông Trọng không có khả năng "tăng tốc" mối quan hệ này vì hạn chế về tuổi tác và ý thức hệ. Tuy vậy ông nhận xét :

"Với những gì chúng ta có thể quan sát được về mặt nổi trong quan hệ Việt - Trung và những căng thẳng đang có trên Biển Đông, khả năng một quan hệ tầm chiến lược toàn diện sẽ được nâng cấp trong chuyến thăm Nhà Trắng kỳ này của ông Trọng".

Việt Nam kỳ vọng điều gì ?

Tại cuộc họp báo thường kỳ vào chiều ngày 14/3/2019, phát ngôn nhân Bộ Ngoại giao Việt Nam, bà Lê Thị Thu Hằng cho biết, Tổng Bí thư kiêm Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng sẽ sang thăm Hoa Kỳ theo lời mời của Tổng thống Mỹ Donald Trump. Thời gian chuyến thăm sẽ được thu xếp vào thời điểm thích hợp.

Vào cuối tháng 4/2019, Bộ Trưởng Công An cộng sản Việt Nam Tô Lâm dẫn đầu một phái đoàn cấp cao của Việt Nam thăm Mỹ theo lời mời của các cơ quan thực thi pháp luật Hoa Kỳ.

Tổng thống Donald Trump và Tổng bí thư, Chủ tịch nước Việt Nam Nguyễn Phú Trọng tại Hà Nội ngày 12 tháng 11 năm 2017. AFP

Trong cuộc gặp với Thứ trưởng Ngoại giao Hoa Kỳ David Hale, ông Tô Lâm nói : "Việt Nam luôn coi Hoa Kỳ là một trong những đối tác quan trọng hàng đầu và mong muốn tiếp tục thúc đẩy quan hệ đối tác toàn diện trên cơ sở tôn trọng độc lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ, thể chế chính trị của nhau".

Đó là cách nói của ông Tô Lâm, còn với nhận định của giới chuyên gia về tình hình chính trị thì theo ông Phạm Chí Dũng, với tình hình Biển Đông như hiện nay, Việt Nam phải làm sao đạt được quan hệ ‘đối tác chiến lược’ với Mỹ, để bảo đảm rằng quốc gia đối trọng duy nhất với Trung Quốc ở Biển Đông sẽ hỗ trợ chế độ cộng sản Việt Nam khai thác dầu khí. Ông nêu ra giải pháp :

"Nhưng muốn đạt được ý đồ trên, chính thể độc đảng ở Việt Nam lại phải tính đến việc từ bỏ một phần hoặc toàn bộ chính sách ‘ba không’ giáo điều và vô bổ của nó, nhất là hai nguyên tắc không liên kết với nước này để chống lại nước khác và không cho nước ngoài đặt căn cứ quân sự ở Việt Nam đã tự lấy đá ghè chân mình".

Chính sách "3 không" của Việt Nam bao gồm : không tham gia các liên minh quân sự, không là đồng minh quân sự của bất kỳ nước nào, không cho bất cứ nước nào đặt căn cứ quân sự ở Việt Nam và không dựa vào nước này để chống nước kia.

Việt Nam cho rằng chính sách này thể hiện Việt Nam giữ trạng thái cân bằng trong quan hệ với các cường quốc.

Ở một nhìn nhận khác, ông Nguyễn Ngọc Già khẳng định rằng, trong chuyến thăm Mỹ lần này, phía Việt Nam phải đáp ứng được yêu cầu của Hoa Kỳ về mặt kinh tế với hai vấn đề quan trọng là thâm thủng mậu dịch và thao túng tiền tệ. Việt Nam không nên để Hoa Kỳ đưa Việt Nam vào danh sách các quốc gia thao túng tiền tệ như Donald Trump đã từng cảnh báo.

Ngoài vấn đề kinh tế, một vấn đề nữa mà theo ông Việt Nam cần phải nắm lấy cơ hội ngay, đó là quốc phòng :

"Bây giờ họ không chần chừ được nữa, không có đường lui nữa với tình hình Bãi Tư Chính nói riêng và tình hình Biển Đông kết hợp với tình hình Hong Kong, Đài Loan…"

Ông Nguyễn Ngọc Già cũng nhận định thêm rằng, Việt Nam có thể thực hiện hay nhượng bộ một số điều để làm vừa lòng Hoa Kỳ, trừ nhân quyền và thể chế độc đảng :

"Một điểm duy nhất xuyên suốt mà theo tôi, những ai có quan tâm thời cuộc đều thấy rất rõ từ thời Trần Đại Quang làm Chủ tịch nước, đó là họ sẵn sàng đáp ứng tất cả những yêu cầu của Hoa kỳ, nhưng họ chỉ mong muốn phía Hoa Kỳ phải tôn trọng thể chế độc đảng. Tôi nghĩ rằng trong thời điểm hiện nay, có thể Hoa Kỳ vẫn sẽ chấp nhận điều đó.

Nhà nghiên cứu Đinh Kim Phúc nhận xét rằng dù có "chiều" lòng Hoa Kỳ tới đâu, dù có thể hiện quan điểm mới của Việt Nam trong chính sách mà Việt Nam hay gọi là "đa dạng hóa, đa phương hóa" thì cũng không giải quyết được tình hình hiện nay cho Việt Nam, vì Việt Nam hiện vẫn là một nước nhỏ, kinh tế thì vẫn còn nghèo, quân sự thì hạn chế bên cạnh một cường quốc hung hãn như Trung Quốc :

"Chính vì vậy mà hơn một tháng qua, ông Nguyễn Phú Trọng không hề lên tiếng trong vấn đề biển đảo. Tôi nghĩ rằng đó là thế thủ, chừa đường lui để tiếp tục quan hệ với Trung Quốc trong tương lai nếu Trung Quốc tạm chấm dứt, tạm đình chỉ hoặc thay đổi phương hướng của mình về tình hình Biển Đông".

Hôm 26/8/2019, Bộ Quốc phòng Hoa Kỳ lên tiếng chỉ trích Trung Quốc có những hành động xâm lấn cưỡng bức đối với các hoạt động khai thác dầu khí ở vùng nước mà Việt Nam đòi chủ quyền. Bộ Quốc phòng Mỹ gọi các hành động của Trung Quốc là chiến thuật bắt nạt các nước, đồng thời khẳng định cam kết của Mỹ trong việc tiếp tục bảo vệ các đồng minh và đối tác để đảm bảo tự do hàng hải và các hoạt động kinh tế ở khu vực Ấn Độ Thái Bình Dương.

Diễm Thi

Nguồn : RFA, 30/09/2019

Lần đầu tiên, kể từ sau ngày bị "đột qụy nhẹ" (minor stroke) trong chuyến thăm Kiên Giang 13-14/04/2019, Tổng bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng đã có buổi nói chuyện "trung bình dài" với 392 đảng viên trẻ, nhưng không hề đề cập đến cuộc xung đột chủ quyền với Trung Quốc đang diễn ra ở bãi Tư Chính, Trường Sa.

Trung ương Đoàn tổ chức nhiều hoạt động kỷ niệm 50 năm thực hiện Di chúc Chủ tịch Hồ Chí Minh – Qrnh Thanh Niên

Trong phát biểu ngày 27/08/2019, ông Trọng cũng trốn nhắc lớp đảng viên, tiêu biểu toàn quốc về đợt sinh hoạt kỷ niệm 50 năm học và làm theo Di chúc Hồ Chí Minh (1969-2019), phải quan tâm đến nghĩa vụ bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới.

Ngược lại, ông chỉ chú tâm đến tuyên truyền :

"Muốn nhớ lời Bác dặn, theo chân Bác, không chỉ nhớ và học thuộc lòng mà phải ngấm vào máu, vào tim vào óc của mình, trở thành những điều mình trăn trở, suy nghĩ, day dứt để học và làm theo Bác, sống, chiến đấu, học tập và làm theo gương Bác Hồ vĩ đại".

"Tinh thần đó không chỉ cần truyền đạt tới tất cả đoàn viên, thanh niên, đảng viên trẻ, mà toàn Đảng, toàn dân ta cũng cần ghi nhớ và thực hiện những điều này".

(Tuổi Trẻ, ngày 27/08/2019)

Theo Tổng bí thư, Chủ tịch nước 75 tuổi thì :

"Đã là đoàn viên, thanh niên cần xung kích, đi đầu, phát huy tinh thần "Đâu cần thanh niên có, đâu khó có thanh niên". Đảng viên trẻ càng cần gương mẫu, tiên phong hơn nữa, đúng với vai trò, vị trí của đảng viên trẻ Việt Nam, xứng đáng trở thành lực lượng dự bị tin cậy, hùng hậu để bổ sung vào nguồn lãnh đạo của Đảng bộ các cấp".

Nhưng ông Trọng cũng cảnh giác :

"Không phải vào trung ương để cho oai, hay là vào trung ương để kiếm chác cái gì, mà vào trung ương để hi sinh, phấn đấu, để cống hiến, trưởng thành hơn nữa, làm cho Đảng ta mạnh lên, mỗi đồng chí là một hạt nhân ở trong trung ương".

Nghe ông Nguyễn Phú Trọng nói thao thao bất tuyệt như thế thì tưởng rằng đất nước không cò chuyện gì phải trăn trở hay lo âu. Nhưng thật ra là ông đã cố tình đánh lừa nhân dân và lòe bịp Thanh niên.

Trong nội bộ, tình trạng Tham nhũng, nhất là "tham nhũng vặt" do cán bộ, đảng viên gây ra và nuôi dưỡng tiếp tục hành dân khốn khổ. Công tác xây dựng, chỉnh đốn đảng, quyết liệt từ Khóa đảng XI, vẫn ngổn ngang và còn biến dạng chống phá nhau gay gắt hơn giữa các cấp từ Trung ương xuống đến cơ sở.

Nạn chạy chức, chạy quyền, chạy phiếu bầu để lọt vào Trung ương khóa đảng XIII, sẽ diễn ra tháng 01/2021, đã và đang rộn ràng trong đảng khiến ông Trọng phải liên tục cảnh giác :

"Dè chừng dần tiêu cực chạy chức, chạy quyền, chạy phiếu bầu. Phải cảnh báo vấn đề này. "Chạy" là không dùng" (VOV (Voice of Vietnam, 21/03/2019).

Nạn cường hào, quan liêu, bóc lột dân bằng mọi hình thức và ăn đủ mọi thứ không phải của mình vẫn tồn tại nghiêm trọng.

Chán Đảng, khô Đoàn

Riêng với Thanh niên, ông Nguyễn Phú Trọng từng cảnh giác nhiều lần từ năm 2017 về tình trạng ông gọi là "chán Đảng, khô Đoàn, nhạt chính trị".

Ông nói tại Đại hội Đoàn toàn quốc Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh, lần thứ 11 nhiệm kỳ 2017-2022 tại Hà Nội ngày 11/12/2017 :

"Hiện vẫn còn một bộ phận thanh niên giảm sút niềm tin, phai nhạt lý tưởng cách mạng, sống thực dụng".

"Công tác Đoàn và phong trào thanh thiếu nhi nhiệm kỳ qua vẫn còn hạn chế. Một bộ phận thanh niên giảm sút niềm tin, phai nhạt lý tưởng cách mạng, sống thực dụng, xa rời truyền thống tốt đẹp của dân tộc. Thậm chí, một số ít thanh niên bị lôi kéo, có những việc làm đi ngược lại truyền thống của Đoàn, trái với mục tiêu của Đảng, của dân tộc".

 (VietnamExpress)

Ông Trọng còn nói thêm :

"Tình trạng tội phạm và tệ nạn trong thanh thiếu niên diễn biến phức tạp, trong khi đó Đoàn còn chậm và lúng túng trong nghiên cứu đề xuất giải pháp, chưa kịp thời có ý kiến và tham gia giải quyết các vấn đề bức xúc, mặt trái tác động đến thanh thiếu nhi. Công tác giáo dục của Đoàn rộng nhưng chưa sâu… Bên cạnh đó, một số hoạt động của Đoàn còn nặng về bề nổi, dàn trải và hình thức. Một số phong trào chỉ thu hút được thanh niên tiên tiến tham gia, kết quả thiếu tính bền vững…".

Ông cũng kêu gọi phải tránh "tình trạng 'nhạt Đảng, khô Đoàn, xa rời chính trị".

Ông Trọng nói :

"Đoàn cần định hướng giáo dục thanh niên giữ vững bản lĩnh cách mạng, có ý thức nhạy bén chính trị, tích cực đấu tranh ngăn chặn, phản bác thông tin sai trái, tăng cường sức đề kháng cho thanh niên trước những biểu hiện tiêu cực, mặt trái của xã hội và sự chống phá xuyên tạc của các thế lực thù địch, nhất là trên mạng xã hội, "tránh tình trạng nhạt Đảng, khô Đoàn, xa rời chính trị".

Vậy tình trạng "nhạt Đảng, khô đoàn, xa rời chính trị" có khá hơn trong năm 2019 ?

PGS.TS Vũ Văn Phúc - Phó Chủ tịch Hội đồng khoa học các cơ quan Đảng Trung ương, nói với Đài Tiếng nói Việt Nam (VOV, Voice of Vietnam) :

"Có điều kiện đi một số địa phương trong cả nước, tôi thấy kết nạp đảng viên mới hiện nay là vấn đề khó khăn ở một số nơi, kể cả những địa phương là cái nôi của cách mạng Việt Nam, kể cả thành phố lớn là Hà Nội và TP.HCM. Có mấy nguyên nhân quan trọng sau đây : Tổ chức Đảng từ Trung ương tới cơ sở nhận thức về vấn đề bồi dưỡng quần chúng để kết nạp vào Đảng cũng còn chưa thực sự chú trọng. Nhiều tổ chức, cơ sở Đảng, nhiều chi bộ không quan tâm đến việc kết nạp đảng viên, nên có những chi bộ mấy năm không kết nạp được đảng viên mới nào.

Thực tế những năm qua, sức chiến đấu, năng lực lãnh đạo của tổ chức Đảng, nhất là tổ chức đảng cơ sở có những biểu hiện chưa tốt nên việc bồi dưỡng quần chúng kết nạp Đảng cũng chưa tốt.

Về đảng viên, bên cạnh đại bộ phận đảng viên tốt, còn một bộ phận không nhỏ đảng viên có biểu hiện suy thoái về tư tưởng, đạo đức, lối sống, đặc biệt là đảng viên cấp cao không có sự nêu gương, nhiều đồng chí bị xử lý kỷ luật, xóa tên ra khỏi Đảng, thậm chí có đồng chí bị truy tố hình sự, vào tù.

Nhiều thanh niên nhìn vào đó mà không phấn đấu vào Đảng. Họ băn khoăn vào Đảng mà như những đồng chí ấy thì vào Đảng làm gì…".

Ông Trọng nín thinh

Trong khi đó thì Trung Quốc, nước láng giềng đàn anh mà Cộng sản Việt Nam thường ca tụng "vừa là đồng chí, vừa là anh em" đã bất chấp Công pháp quốc tế và Luật biển Liên Hiệp Quốc 1982, công khai cho tầu khảo sát dầu khí Hải Dương 8 (HD-8) xâm nhập thềm lục địa, và bên trong vùng Đặc quyền kinh tế của Việt Nam ở bãi Tư Chính, Trường Sa, cách Vũng Tầu 370 cây số về phía Đông nam, từ ngày 03/07/2019.

Sau đó HD-8 rời Tư Chính ngày 07/08/2019 về đảo Chữ Thập mà Trung Quốc chiếm của Việt Nam từ 1988 để lấy tiếp liệu rồi quay lại Tư Chính ngày 13/08/2019. Nhưng ít ngày sau, HD-8 lại ngang nhiên di chuyển đến khảo sát ở vị trí cách đảo Phú Quý 102 cây số về phía đông nam và chỉ cách bờ biển Phan Thiết 185 cây số.

Hành động ngang ngược của Bắc Kinh lần này đã bị Việt Nam chỉ trích đích danh, gửi Công hàm phản đối và yêu cầu rút HD-8 và các tầu hộ tống có võ trang, nhưng Trung Quốc vẫn tiếp tục điều nghiên.

Đây là lần thứ hai, Bắc Kinh đã không coi Việt Nam ra gì. Lần thứ nhất xẩy ra vào tháng 5 năm 2014. Khi ấy, giàn khoan Hải Dương 981 của Trung Quốc đã ngang nhiên vào tìm dầu phía nam đảo Hoàng Sa, cách đảo Tri Tôn (Trung Quốc gọi là đảo Trung Kiến, thuộc quần đảo Hoàng Sa) 17 hải lý (khoảng 30 km) về phía nam, và cách đảo Lý Sơn (tỉnh Quảng Ngãi, Việt Nam) khoảng 120 hải lý về phía đông.

Lực lượng cảnh sát biển có võ trang Việt-Trung đã nghênh chiến nhưng không nổ súng cho đền ngày 16/07/2014 thì Hải Dương 981 rút lui.

Nếu so sánh thì vụ HD-8 ngoan cố và tiềm ẩn nhiều âm mưu của Trung Quốc hơn vụ HD-981, nhưng ngược lại phía cộng sản Việt Nam lại có những hành xử khó hiểu hơn vụ HD-981.

Điểm nổi bật nhất là ông Nguyễn Phú Trọng, trong cương vị Tổng bí thư, Chủ tịch nước đã không nói lời nào từ khi xây ra vụ HD-8.

Cả Quốc hội, cơ quan quyền lực cao nhất nước và Ban Chấp hành Trung ương đảng (Khóa XII) cũng không có bất cứ động thái nào.

Ngay đến số 484 Đại biểu quốc hội còn tại chức cũng không ái dám hé răng.

Phản ứng vụ HD-981

Ngược lại, khi xẩy ra vụ HD-981, theo Bách khoa toàn thư mở, đã có những việt đã xẩy ra :

Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam ngày 14/05/2014 ra thông báo Hội nghị Trung ương 9 trong đó có đoạn : Ban Chấp hành Trung ương theo dõi sát tình hình, nghe báo cáo của các cơ quan chức năng về việc thực hiện các chủ trương, giải pháp của ta phản đối, đấu tranh đòi phía Trung Quốc phải dừng việc đặt giàn khoan thăm dò dầu khí Hải Dương 981 trong vùng biển nước ta và khẳng định : Toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta đoàn kết một lòng, kiên quyết bảo vệ độc lập, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc ; giải quyết những bất đồng, tranh chấp bằng giải pháp hòa bình trên cơ sở tôn trọng luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982, Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) và những thoả thuận giữa lãnh đạo cấp cao Việt Nam - Trung Quốc ; đồng thời giữ vững môi trường hòa bình, ổn định để phát triển bền vững đất nước...

Theo Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Việt Nam Phạm Bình Minh, cho đến ngày 20/05/2014, Việt Nam và Trung Quốc đã có 20 cuộc điện đàm về Vụ giàn khoan Hải Dương 981 trong đó Việt Nam yêu cầu Trung Quốc phải rút giàn khoan và tàu hộ tống ra khỏi vị trí tranh chấp.

Quốc hội Việt Nam ngày 21 tháng 5 ra thông cáo "nhất trí cao với chủ trương của Đảng và Nhà nước". 

Ngày 15 tháng 5 người Phát ngôn Bộ Ngoại giao Lê Hải Bình tuyên bố Việt Nam đã đưa công hàm phản đối Trung Quốc ra Liên Hiệp Quốc và ngày 20 tháng 5 phái đoàn thường trực Việt Nam bên cạnh Liên Hiệp Quốc tại Genève đã gửi thông cáo đến Văn phòng Liên Hiệp Quốc, Tổ chức Thương mại Thế giới và các tổ chức quốc tế khác cũng như các cơ quan báo chí có trụ sở tại Genève, về sự kiện "Trung Quốc vi phạm nghiêm trọng chủ quyền Việt Nam tại Biển Đông".

Bộ Chính trị chỉ đạo phải tiếp tục đấu tranh bằng biện pháp hòa bình, đúng theo luật pháp quốc tế. Riêng về giải pháp đấu tranh pháp lý, thời điểm nào hợp lý thì Bộ Chính trị sẽ quyết định, theo thông tin từ phiên họp Chính phủ cuối tháng 5.

Ngày 31/5/2014, Phái đoàn Đại diện Thường trực Việt Nam tại Liên Hiệp Quốc đã gửi thư cho Tổng Thư ký Ban Ki-moon đề nghị lưu hành Công hàm của Bộ Ngoại giao Việt Nam gửi Bộ Ngoại giao Trung Quốc phản đối việc Bắc Kinh không chịu chấm dứt các hoạt động vi phạm chủ quyền và quyền tài phán của Việt Nam đối với vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam theo quy định của Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển năm 1982 như một tài liệu chính thức của Khóa 68 Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc. Trong công hàm này, Việt Nam yêu cầu Trung Quốc rút ngay giàn khoan Hải Dương 981 cùng các tàu của họ ra khỏi vùng biển của Việt Nam, chấm dứt các hoạt động gây ảnh hưởng đến an toàn, an ninh hàng hải cũng như hòa bình và ổn định ở khu vực.

Cũng khác giữa vụ HD-981 năm 2014 và HD-8 năm 2019 trong phản ứng của người dân. Nếu HD-981 đã gây phẫn nộ cho người dân Việt Nam từ trong nước ra nước ngoài qua các cuộc biểu tình chống Trung Quốc và chống tính ươn hèn và nhu nhược của lãnh đạo Việt Nam đã để cho Trung Quốc bắt nạt thì năm 2019 đã không có phản ứng dữ dội như thế.

Năm 2014 đã có hàng ngàn người xuống đường biểu tình chống phá Trung Quốc ở Việt Nam thì năm 2019 chỉ có chừng vài chục người lẻ tẻ. Người Việt Nam ở nước ngoài cũng không tích cực và hăng hái như năm 2014.

Sự khác biệt rất dễ hiểu vì nhà nước cộng sản Việt Nam đã tỏ ra nhu nhược trước áp lực trắng trợn của Bắc Kinh, nhưng lại hung hăng ngăn chặn và đàn áp dân khi họ chống Trung Quốc.

Do đó, lần này, tuy HD-8 đã vào gần Phan Thiết, người dân cũng mặc thây, cứ bình chân như vại "để cho nhà nước lo", theo ý muốn của Bộ Chính trị do ông Nguyễn Phú Trọng đứng đầu.

Như vậy, liệu có ai hiểu được tại sao ông Trọng đã khuyên Thanh niên chuẩn bị làm con thiêu thân cho đảng, thay vì kêu gọi họ đoàn kết đứng lên bảo vệ Tổ quốc ?

Hay cái đầu của ông có vấn đề thật, sau cơn "đột qụy" ở Kiên Giang ?

Phạm Trần

(29/08/2019)

Đảng Cộng sản cầm quyền đang chia rẽ giữa đường lối ủng hộ và chống Trung Quốc trước thềm Đại hội 2021

Ai sẽ là người kế vị Nguyễn Phú Trọng sau 2021 ?

Tại hội nghị trung ương vào tháng 5, Đảng cộng sản đã bắt đầu lựa chọn "cán bộ chiến lược" cho dàn lãnh đạo mới vào năm 2021.

Carl Thayer, một chuyên gia về Việt Nam và giáo sư danh dự tại Đại học New South Wales ở Úc, nói rằng khi quá trình lựa chọn lãnh đạo sẽ tăng cường trong mười sáu tháng tới, với "khả năng trọng tâm sẽ tập trung vào việc Tổng Bí thư kế tiếp sẽ xử lý mối quan hệ với Trung Quốc ra sao".

Dĩ hòa ? 

Quan hệ hai bên trở nên căng thẳng rõ hơn trong những tuần gần đây khi Trung Quốc gia tăng áp lực buộc Việt Nam ngừng khai thác dầu gần Bãi Tư Chính gần như đưa hai bên tới bờ vực chiến tranh nhưng người ta thường cho rằng những tranh chấp như vậy không ảnh hưởng tới mối quan hệ thân thiện của đảng anh và đảng em.

Hà Nội thường xuyên muốn khơi dậy chỉ một chút lòng yêu nước để không làm ảnh hưởng nhiều đến quan hệ ngoại giao và thương mại với Trung Quốc, hoặc không vô tình thúc đẩy ý thức về quyền lực của người dân quá nhiều.

David Hutt nhận định tinh thần bài Trung trong dân chúng dâng cao mỗi khi có tranh chấp trên biển, có thể đóng một vai trò lớn hơn trong chủ trương của Đảng, đặc biệt là nếu phe nhóm của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng cố giành được sự ủng hộ lập trường về Trung Quốc của họ.

Tính hợp pháp của Đảng cộng sản ngoài việc phụ thuộc vào sự tăng trưởng kinh tế nhanh và đảm bảo giữ nguyên tình trạng tăng trưởng như vậy thì còn có một cách khác để Đảng có thể củng cố vị thế trong công chúng là đưa ra một đường lối cứng rắn hơn đối với Trung Quốc.

Trong một cuộc khảo sát của Trung tâm nghiên cứu Pew được thực hiện vào năm 2017, 92% số người Việt Nam được hỏi cho rằng quyền lực và ảnh hưởng của Trung Quốc là mối đe dọa cho Việt Nam.

Tuy nhiên, tinh thần bài Trung - trái ngược với chủ nghĩa dân tộc của đảng - có xu hướng chồng chéo với tinh thần dân chủ đang bị Đảng đàn áp không nương tay.

Nguyễn Phú Trọng, đi lên từ vị trí tổng biên tập tạp chí cũng luôn đi đầu trong việc duy trì các mối quan hệ ý thức hệ với Trung Quốc.

Nguyễn Phú Trọng đại diện cho một niềm tin lỗi thời về vai trò của Đảng trong xã hội và muốn đảng cầm quyền có quyền kiểm soát nhiều hơn.

Chiến dịch chống tham nhũng và chống lối sống vô đạo đức trong Đảng của Nguyễn Phú Trọng dường như bắt chước chiến dịch của Tập Cận Bình nhằm thanh trừng củng cố quyền lực của Đảng Cộng sản.

Nhưng cho đến nay, Nguyễn Phú Trọng đã kiên quyết tránh xa việc định hướng lại chính sách đối ngoại, thay vào đó là tiếp tục cách tiếp cận truyền thống của Đảng là "càng nhiều bạn càng tốt", ngay cả khi Bắc Kinh gia tăng gây hấn ở Biển Đông.

Nếu Đại hội 2016 về cơ bản là một cuộc đấu giữa cũ và mới, thì Đại hội đầu năm 2021 sẽ phức tạp hơn, với yếu tố quyết định tiềm năng là cách xử lý Trung Quốc ra sao.

Ứng viên tiềm năng 

Hiện tại, không có ứng cử viên nổi bật nào để thay thế ông Trọng sẽ ở 76 tuổi vào đầu năm 2021. Ông Trọng gần như chắc chắn sẽ từ chức Bí thư Đảng vì đã giữ chức này hai nhiệm kỳ nhưng ông ta có thể tiếp tục giữ chức chủ tịch nước.

Một nhà phân tích yêu cầu giấu tên cho rằng có thể xảy ra một cuộc khủng hoảng kế vị, dẫn đến sự bất ổn trong Đảng, vào thời điểm đất nước cần sự khéo léo và lãnh đạo mạnh mẽ để giải quyết căng thẳng khu vực và cả với Trung Quốc đang gia tăng.

Ứng viên sáng giá Trần Quốc Vượng – trưởng ban Ủy ban Kiểm tra Trung ương Đảng từ năm 2016.

Đinh Thế Huynh, một đồng chí thân cận khác của ông Trọng, bị buộc phải nghỉ hưu hồi năm ngoái vì sức khỏe yếu, Trần Quốc Vượng còn nắm quyền nhiều hơn chức Bí thư điều hành chịu trách nhiệm về việc thực thi các chính sách của Bộ Chính trị và uỷ ban trung ương.

Nhưng Trần Quốc Vượng không có kinh nghiệm thực tế ở trong nội các và đến năm 2021 sẽ 65 tuổi, vì vậy sẽ được cho nghỉ hưu trừ khi có gia hạn độ tuổi hưu thông thường.

Một đồng chí trung thành khác của Trọng cũng được cho là đang tranh cử chức vụ hàng đầu này là Phạm Minh Chính, cựu phó bộ trưởng công an, là người đứng đầu Ủy ban Tổ chức Trung ương đầy quyền lực năm 2016, chịu trách nhiệm đề cử và phê chuẩn bổ nhiệm cán bộ Đảng. 

Nhưng ông Nguyễn Khắc Giang, một chuyên viên cao cấp tại Viện Nghiên cứu Kinh tế và Chính sách Việt Nam, đã chỉ ra : "chưa bao giờ có một tổng bí thư làm Trưởng ban Tổ chức Trung ương vì như vậy sẽ bị coi là nắm quá nhiệu quyền lực khi giữ chức vụ đứng đầu và lại nắm tất cả các hồ sơ nhân sự cấp cao".

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc có thể từ người đứng đầu chính phủ dân sự chuyển sang đứng đầu đảng, giống như Nguyễn Tấn Dũng từng muốn làm vào năm 2016. Nhưng vào năm 2021 ông Phúc cũng sẽ 66 tuổi, và hơn nữa, ông là người miền Nam nhưng khả năng có một tổng bí thư người nam là điều không thể có.

Ông Thayer cho biết hiện đang có một cuộc tranh luận về việc nới lỏng tuổi nghỉ hưu bắt buộc là 65. Nếu được chấp nhận, các chính trị gia quá tuổi có thể tiếp tục duy trì quyền lực, và chắc chắn sẽ cải thiện tỷ lệ Trần Quốc Vượng được đưa lên làm Tổng Bí Thư.

Sự việc diễn ra vào thời kỳ quan trọngtrong chính sách đối ngoại của Việt Nam.

Sự gây hấn gần đây của Trung Quốc gần Bãi Tư Chính đã chỉ ra rằng chính sách truyền thống của Hà Nội về việc xoa dịu Bắc Kinh là không có hiệu quả. Việt Nam đã ngừng thăm dò dầu khí vào năm 2017 và 2018 tại các vùng biển bị tranh chấp để đối phó với các mối đe dọa của Trung Quốc, nhưng áp lực vẫn tiếp tục. 

Liệu Nguyễn Phú Trọng sẽ duy trì chính sách đối ngoại truyền thống của Đảng, trong việc cân bằng quan hệ giữa Trung Quốc và phương Tây, để tối đa hóa lợi ích từ cả hai, hoặc đi một con đường mới, sẽ được nhìn thấy trong những tháng tới.

Ông Nguyễn Khắc Giang, một nghiên cứu viên cao cấp tại Viện Nghiên cứu Kinh tế và Chính sách Việt Nam, cho rằng : "Chưa bao giờ có một tổng bí thư làm trưởng ban tổ chức trung ương vì như vậy sẽ bị coi là nắm quá nhiệu quyền lực khi giữ chức vụ hàng đầu và lại nắm tất cả các hồ sơ nhân sự cấp cao.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc có thể từ người đứng đầu chính phủ dân sự chuyển sang đứng đầu đảng, giống như Nguyễn Tấn Dũng muốn làm vào năm 2016. Nhưng năm 2021 ông Phúc cũng sẽ 66 tuổi, và hơn nữa là người miền Nam nhưng khả năng có một Tổng bí thư người nam là điều không thể có.

Ông Thayer cho biết hiện đang có tranh luận về việc gia tăng tuổi nghỉ hưu bắt buộc là 65. Nếu được chấp nhận, các quan chức quá tuổi có thể tiếp tục duy trì quyền lực, và chắc chắn sẽ tăng tỷ lệ Trần Quốc Vượng được đưa lên làm Tổng Bí Thư.

Chính sách đối ngoại của Việt Nam

Sự gây hấn gần đây của Trung Quốc gần Bãi Tư Chính đã chỉ ra rằng chính sách truyền thống của Hà Nội về việc xoa dịu Bắc Kinh là không có hiệu quả. Việt Nam đã ngừng thăm dò dầu khí vào năm 2017 và 2018 tại các vùng biển bị tranh chấp để đối phó với các mối đe dọa của Trung Quốc, nhưng áp lực vẫn tiếp tục gia tăng.

Mấy tháng tới đây có thể sẽ chứng kiến liệu Nguyễn Phú Trọng sẽ duy trì chính sách đối ngoại truyền thống của Đảng trong việc cân bằng quan hệ giữa Trung Quốc và phương Tây, để tối đa hóa lợi ích từ cả hai, hoặc đi một con đường mới.

Nguyễn Phú Trọng chưa thể lật lại kịch bản về chính sách đối với Trung Quốc. Ông Thayer nhận định mối quan hệ của Hà Nội với Bắc Kinh sẽ được giải quyết vào đầu vào tháng 10 khi Nguyễn Phú Trọng gặp Tổng thống Mỹ Donald Trump tại Washington.

Một vấn đề quan trọng là liệu có nên nâng quan hệ song phương từ toàn diện lên quan hệ đối tác chiến lược hay không.

Nếu Nguyễn Phú Trọng nâng cấp quan hệ với Mỹ thì đó sẽ là một trong những thay đổi chính sách đối ngoại lớn nhất của Việt Nam trong nhiều thập kỷ, và sẽ làm dịu đi việc ngày càng nhiều đảng viên đang đòi hỏi hành động cứng rắn hơn đối với Trung Quốc.

Nhưng nếu Nguyễn Phú Trọng không thực hiện động thái táo bạo như vậy, và cố gắng xoa dịu Trung Quốc một lần nữa bằng các biện pháp truyền thống trong khi Bắc Kinh tăng áp lực ở Biển Đông, thì điều đó có thể gây ra phản ứng dữ dội từ bên trong Đảng.

Thế hệ ủy viên trung ương mới có thể cố gắng chịu trách nhiệm nhiều hơn trong việc lựa chọn nhóm lãnh đạo Đảng tiếp theo vào năm 2021, và do đó làm giảm quyền lực của Bộ Chính trị.

Thật vậy, các ủy viên trung ương thế hệ mới có thể cố gắng chịu trách nhiệm nhiều hơn trong việc lựa chọn nhóm lãnh đạo Đảng kế vị vào năm 2021, và do đó sẽ làm suy giảm quyền lực của Bộ Chính trị.

Một sự phản đối lập trường chính sách đối ngoại của Nguyễn Phú Trọng có thể không đủ để đánh bật toàn bộ phe phái của ông ta, nhưng các thành viên Bộ Chính trị sẽ phải tăng cường tinh thần chống Trung Quốc.

"Nếu có cần phải có một nhà lãnh đạo trẻ tuổi, thì điều đó có thể sẽ đến từ bên trong Ủy ban Trung ương", ông Thayer cho biết.

Việc duy trì các vấn đề đối ngoại hiện tại cũng có thể là trở ngại nếu các thành viên Bộ Chính trị khác có lập trường mềm mỏng đối với Trung Quốc.

Ông Phúc có thể tiếp tục làm thủ tướng thêm năm năm sau năm 2021 và mặc dù được coi là làm được việc, chính phủ dân sự của ông Phức đã mắc một sai lầm rất lớn hồi đầu năm 2018 khi đưa ra một đề xuất cho phép các công ty nước ngoài thuê đất đặc khu tới 99 năm.

Người dân Việt Nam nhận thức được điều này có nghĩa là đất cho Trung Quốc và đã có một số cuộc biểu tình lớn nhất trên toàn quốc.

"Chắc chắn chủ nghĩa dân tộc sẽ đóng một vai trò trong chính trị kế vị ở Việt Nam, nhưng chúng tôi không chắc mức độ và sự ảnh hưởng sẽ lên đến mức nào", ông Giang nhận định. 

David Hutt

Nguyên tác : Vietnam edges towards a succession crisis, Asia Times, 20/08/2019

Khánh Anh dịch

Nguồn : VNTB, 2208/2019

Cái cách mà ‘Tổng tịch’ Nguyễn Phú Trọng tái xuất tự tin trước con mắt soi mói của đám đông ‘100 cán bộ công đoàn tiêu biểu’ vào ngày 20/7/2019, chứ không còn là chủ trì họp với ‘đám nhỏ’ các ủy viên bộ chính trị như những lần trước đó, cho thấy sức khỏe của ông Trọng đã gần như phục hồi hoàn toàn sau cú bạo bệnh ở xứ Kiên Giang ‘nhà Ba Dũng’ vào tháng 4 năm 2019, kể cả phục hồi hoạt động tứ chi - vốn là chủ đề được dư luận đồn đoán trước đây về khả năng bị ‘liệt’.

Nguyễn Phú Trọng đã khỏe lại, ‘đốt lò’ sẽ thế nào ?

Như vậy, Nguyễn Phú Trọng đã mất khoảng 3 tháng từ khi suýt ‘nằm xuống’ cho đến lúc nói năng và di lại bình thường. Đó cũng là khoảng thời gian bình quân mà bệnh nhân có thể phục hồi sau một cơn tai biến mạch máu não, với điều kiện được cấp cứu ngay tại ‘điểm vàng’ sau khi bị tai biến, và được điều trị tốt. Riêng trường hợp Nguyễn Phú Trọng thì khỏi phải nói : toàn bộ ê kíp của Ban Bảo vệ và Chăm sóc sức khỏe trung ương cùng các chuyên gia đầu ngành về thần kinh não bộ được tập trung cho cá nhân ông ta.

Sự hồi tỉnh của Nguyễn Phú Trọng đang khiến nhiều quan tham còn đương chức và kể cả số đã về hưu trở nên thất vọng sâu sắc, nhất là sau cú ‘tử vong ngoại viện’ rất đúng quy trình của đai gia lưu manh ngân hàng Trần Bắc Hà. Ngược lại, nhiều người trong giới cán bộ hưu trí và có lẽ không nhiều lắm cán bộ còn đương chức cảm thấy được an ủi và hy vọng bởi chiến dịch ‘đốt lò’ vẫn còn cơ may nóng tiếp chứ không bị lụi tắt hoàn toàn.

Ngay trước mắt của Nguyễn Phú Trọng là một vụ Thủ Thiêm, đáng lẽ ra đã phải thành án từ lâu chứ không phải kéo dài đến giờ này vẫn còn quanh co.

Lê Tấn Hùng - Tổng giám đốc Tổng công ty Nông nghiệp Sài Gòn trách nhiệm hữu hạn một thành viên (SAGRI) - là nhân vật đầu tiên trong ‘gia tộc Lê Thanh Hải’ phải tra tay vào còng, sau khi vợ Lê Thanh Hải là Trương Thị Hiền bị ‘sờ gáy’ ở Học viện Cán bộ Thành phố Hồ Chí Minh, còn con trai là Lê Trương Hải Hiếu bị kỷ luật đảng vì ‘quan hệ nam nữ không trong sáng’. Cái cách đánh từ vòng ngoài vào vòng trong có thể được xem là chiến thuật ưa thích của Nguyễn Phú Trọng từ năm 2017 đến nay, chiếu vào những người con của cựu thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng và vợ con của Lê Thanh Hải. Thủ pháp này - thâm nho và đượm màu sắc chiến tranh tâm lý - hẳn đã khiến đám quan tham phải ngụp lặn trong cơn ác mộng ban ngày cứ mỗi khi nghe tiếng còi hụ hoặc tiếng cửa xe hơi sầm sập.

Nhưng dù Lê Tấn Hùng - em ruột của ‘bố già’ Lê Thanh Hải - từng một thời là chủ tịch và bí thư Thành phố Hồ Chí Minh đầy tai tiếng và cả tội ác ngút trời ở vùng đất Thủ Thiêm - đã bị cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an bắt khẩn cấp, nhưng đông đảo người dận đang chờ một cú ra đòn mạnh tay hơn hẳn của ông Trọng.

Những cứ điểm mà Nguyễn Phú Trọng phải xóa sổ là hai trục quan hệ lộ hình rất rõ : Tề Trí Dũng - Tất Thành Cang và Lê Tấn Hùng - Lê Thanh Hải.

Thời gian còn lại là không nhiều, hoặc đang rút ngắn một cách nhanh chóng, đối với Nguyễn Phú Trọng. Chỉ còn khoảng một năm rưỡi nữa là đến đại hội 13, và nếu ông ta không mau chóng xử lý ‘đống rác’ ở Thành phố Hồ Chí Minh thì sẽ không thể có được cơ hội ‘thay máu’ dàn chóp bu ở thành phố này.

Cũng không còn nhiều thời gian để Trọng thử nghiệm chiến dịch chống tham nhũng của mình bằng cách diệt những con chuột nhắt, bởi sau cú bạo bệnh có thể là suýt chết ở xứ Kiên Giang ‘nhà Ba Dũng’, hẳn Nguyễn Phú Trọng đã biết rằng cơn tai biến tiếp theo có thể xảy ra vô chừng mà không thể đoán định trước. Nếu không gấp rút xử lý các vụ tham nhũng lớn mà ông ta đã có trọn hồ sơ trong tay, một cơn tai biến tiếp theo có thể chấm dứt mọi nỗ lực của ‘Người đốt lò vĩ đại’. 

Thường Sơn

Nguồn : VNTB, 27/07/2019

Vậy ông Trọng đã và sẽ để lại gì sau lưng, khi rời trụ sở Trung ương Đảng và Phủ Chủ tịch ? Một danh sách kỷ luật dài, một hệ thống kỷ luật đảng siết sao hơn, hay một nhà nước công an không vị tha với người bất đồng chính kiến ?

Ông Trọng đã và sẽ để lại gì sau lưng, khi rời trụ sở Trung ương Đảng và Phủ Chủ tịch ?

2021 chỉ còn đúng 2 năm nữa, kỷ luật và truy tố tiếp tục được ban hành bởi cơ quan thuộc Đảng cộng sản Việt Nam và Nhà nước Việt Nam.

Giả thuyết về sự ra đi của ông Trọng vào kỳ Đại hội tới là cần thiết, bởi tuổi tác và sức khỏe không cho phép người đàn ông quyền lực nhất sau thời kỳ Hồ-Duẩn tiếp tục nắm quyền ở độ tuổi 77 (1944-2021).

Vậy ông Trọng đã và sẽ để lại gì sau lưng, khi rời trụ sở Trung ương Đảng và Phủ Chủ tịch ? Một danh sách kỷ luật dài, một hệ thống kỷ luật đảng siết sao hơn, hay một nhà nước công an không vị tha với người bất đồng chính kiến ?

Hồi sức cho đảng chính là ông Trọng

Tất cả đều có thể. Ông Trọng, bằng cách nào đó đã tạo ra một không khí khắc nghiệt với cả những người ông cho là "quan tham", và những ai dám chỉ trích "quyền lực nhà nước". Kể từ khi kiêm nhiệm hai chức vụ, và trở thành một nhà lãnh đạo tối cao của nhà nước-đảng, ông Trọng đã hồi sinh chủ nghĩa quyền lực cá nhân trong chính trị nhà nước, mặc dù bản thân ông luôn xoa dịu điều đó bằng cách, thỉnh thoảng trích dẫn quan điểm chống chủ nghĩa cá nhân của ông Hồ trong các bài luận chính của mình.

Ông Trọng tỏ ra mình là người kiểm soát được tình huống, rõ ràng là vậy, từ thời điểm ông tỏ ra bất lực trong kỳ kỷ luật một đồng chí Ủy viên Bộ Chính trị đến mức bật khóc, nhiều quan điểm chê cười và gắn ông biệt danh "Trọng lú". Nhưng rất nhanh sau đó, ông trở thành người cầm trịch chiến dịch đốt lò, và ông được đổi sang biệt danh mới, "Người đốt lò vĩ đại". Điều ông làm được cho đến hiện nay là phá vỡ mạng lưới bảo trợ chính trị từ một đảng viên cấp cao, nhưng ông không hề ưa thích, Nguyễn Tấn Dũng.

Ông Dũng tạo ra sự hỗn loạn về kinh tế lẫn chính trị, phá bỏ sự kiểm soát của đảng trong các vấn đề thuộc nhà nước. Ông Trọng ngược lại, bình định, đưa bàn tay kiểm soát của đảng thuọc sâu trở lại nhà nước, và sự hiện diện của ông trong kỳ họp Chính phủ lẫn chỉ đạo cuộc họp Chính phủ trong vai trò Tổng Bí thư vào tháng 12/2017 (thời điểm này ông Nguyễn Phú Trọng vẫn chưa đảm nhiệm chức vụ Chủ tịch nước) đã cho thấy điều đó.

Dường như, ông Dũng trở thành mục tiêu và là động lực để ông Trọng gây dựng địa vị chính trị của mình. Nói cách khác, sự đi xuống chính trị của ông Dũng sẽ nâng cao địa vị chính trị ông Trọng.

Ông Trọng thể hiện cách "cai trị" quốc gia khác với ông Dũng, và có vẻ người dân đã bị lôi cuốn vì điều đó. Ít nhất, thời kỳ ông Trọng đang xử lý các hệ quả mà ông Dũng để lại, những "cú đấm ngàn tỷ" và những quan tham len lỏi trong mọi bộ ngành.

Tổng bí thư – Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng, bằng bộ máy bảo trợ chính trị mới của mình, đã xây dựng ông trở thành một nhà lãnh đạo cốt lõi.

Nhưng tuổi tác và sức khỏe ông Trọng khiến ông không thể giải quyết hết những vấn đề cốt lõi khác trong đảng, từ bộ máy đảng với số lượng thành viên đang tăng lên, và cơ chế tham nhũng lọc lõi hơn. Số lượng người tham gia Đảng cộng sản Việt Nam theo đuổi lý tưởng cách mạng ít, nhưng chủ nghĩa vật chất và địa vị xã hội lại nhiều. Đảng bị phân hóa rõ rệch, không phải dưới bàn tay của các thế lực thù địch, mà bởi cơ chế thị trường.

Một hệ thống đảng đến tận khu phố trở nên hình thức, nội dung ý chí cách mạng được thay thế bằng nội dung kiếm chác, và thối rữa từ bên trong bộ máy khổng lồ vẫn ngày đêm tiếp diễn. Đây là hệ quả của việc, không kiểm soát được quyền lực, khiến cho bộ máy trở thành một một mảnh đất làm ăn màu mỡ, và niềm tin xã hội tụt dốc không phanh.

Đảng cộng sản Việt Nam trở thành tổ chức bị lạm dụng bởi chính các đảng viên, và đảng viên càng cao cấp, sự lạm dụng càng cao.

Khó có thể tìm một đảng viên trung – cao cấp hiện nay mà không có con cái được đi du học, không nhà biệt thự, không có cổ phần trong các doanh nghiệp.

Tham nhũng là đại nạn quốc gia, kỷ luật đảng lỏng lẻo trở thành điểm yếu của chế độ, ông Trọng có lẽ đã xác định được điều đó kể từ khi ông dốc sức chấn chỉnh lại bộ máy đảng-nhà nước, tuy nhiên, thật khó có thể biết được nó kéo dài được bao lâu. Bởi ông Nguyễn Phú Trọng có vẻ giống vua Minh Mạng, một vị vua thời Nguyễn, người có quan điểm sắt đá với tham nhũng, nhưng những nỗ lực đó cũng không giúp ngân khố đầy lên, niềm tin lan tỏa, và triều đại nhà Nguyễn kéo dài ra.

Trong khía cạnh khác, ông Nguyễn Phú Trọng, trong cơn chỉ trích của giới trí thức và những người đấu tranh nhân quyền, vẫn được một bộ phận không nhỏ ghi nhận về quyền lực, sự quyết tâm, và xem ông là một niềm tự hào của đảng. Và cần thừa nhận, ông Trọng đã chiếm lấy cảm tình của không ít người dân, và họ đã nhìn thấy ông như một ánh sáng trong đường hầm đảng. Nhà nước Việt Nam thời kỳ ông Nguyễn Phú Trọng cũng bắt đầu khởi sắc nhiều hơn, với ký kết các hiệp định thương mại tự do, cắt giảm nguồn ngân sách cho các hoạt động nhà nước, kỷ luật đảng và trừng trị các đội ngũ quan chức tham ô, và kể cả nền chính trị trên trường quốc tế được ghi nhận.

Thịnh vượng quốc gia : không phải đến từ ông Trọng

Báo VnExpress dẫn lời ông Nguyễn Thành Phong, Chủ tịch Thành phố Hồ Chí Minh cảnh báo : Thanh tra, khởi tố nhiều làm cán bộ Thành phố Hồ Chí Minh giảm năng động. Điều này cho thấy rằng, bản chất của sự "năng động" của hệ thống nhà nước, và làm nên sự trung thành của đội ngũ nhà nước, lại chính là sự lỏng lẻo trong kiểm soát, giám sát tiêu cực – tham nhũng. Bộ máy cồng kềnh khiến mức lương của công – viên chức không đủ sống, và lậu trở thành một phương thức để tồn tại.

Ông Trọng đang tấn công vào "lậu".

Bộ máy nhà nước từ sắp xếp các cơ quan, ban ngành, giờ đây tiếp tục thu gọn bộ máy hành chính địa phương qua sáp nhập các tỉnh thành, quận huyện.

Nhưng tất cả chỉ là tạm thời, xoa dịu một ngân khố đang ngày càng khánh kiệt. Thậm chí, một tổ chức đảng kỷ luật với các cá nhân trung thành với đảng chỉ thuần túy là nửa vời, và mang tính giai đoạn.

Trong khi đó, ông Trọng quay lưng lại với các kỳ vọng cải cách chính trị, và nếu ông ra đi khỏi trụ sở đảng-nhà nước, ông chỉ để lại sự siết chặt ý thức hệ và sự kiểm soát của đảng trong các vấn đề thuộc nhà nước. Ông Trọng từ chối sự hiện diện của bất đồng chính kiến, dân chủ Tây phương với nền tảng xã hội dân sự.

Khi giới tinh hoa Việt Nam cần một bàn tay rắn để chấn chỉnh tổ chức đảng, vốn đang rơi trong nồi lẩu của xung đột phe phái, tham nhũng và các chính sách thân hữu, ông Trọng nổi lên.

Nhưng khi tìm kiếm một lãnh đạo mà có thể giúp cho mô hình tăng trưởng trở nên bền vững, một đất nước với cơ sở hạ tầng tốt, chi phí lao động ổn, bất ổn xã hội được xoa dịu, nợ chính quyền địa phương giảm, và các vấn đề môi trường được khắc phục, và sự thịnh vượng lâu dài cho quốc gia, ông Trọng không phải là người đó.

Thủ Thiêm vẫn còn trong mớ bòng bong, trong khi Long Hưng (Đồng Nai) lại tiếp tục nổi lên, Luật Đất đai 2013 với điều khoản máu gây mâu thuẫn xã hội, bảo kê quyền tư bản thân hữu tiếp tục được giữ lại trong thời kỳ ông Trọng.

Nguyễn Hiền

Nguồn : VNTB, 23/07/2019

Ông Trọng luôn đề cao việc lãnh đạo không tham quyền cố vị. Ngay cả khi có sự ủng hộ mạnh mẽ trong Đảng, ông Trọng có thể sẽ thể hiện lòng tự trọng bằng việc rút lui khỏi chính trường tại Đại hội Đảng tiếp theo.

Ông Trọng luôn đề cao việc lãnh đạo không tham quyền cố vị, nhưng có vẻ như tuổi già sức yếu không ủng hộ ông ta…

Đảng cộng sản Việt Nam đang chuẩn bị cho Đại hội lần thứ 13 dự kiến được tổ chức vào đầu năm 2021. Chắc chắn hội nghị sẽ bầu một người khác để tiếp nối vị trí Tổng bí thư của ông Nguyễn Phú Trọng đã 75 tuổi. Ông Trọng là người đứng đầu Đảng cộng sản Việt Nam trong gần 10 năm nay. Năm ngoái, ông cũng lên nắm quyền lãnh đạo nhà nước Việt Nam sau cái chết đầy bất ngờ của chủ tịch nước đương nhiệm Trần Đại Quang. Trọng là nhà lãnh đạo có quyền lực nhất ở Việt Nam trong thời hậu Hồ Chí Minh.

Với những công dân Việt Nam bình thường, đặc biệt là những người trẻ tuổi quan tâm đến chủ nghĩa tư bản thị trường và tích lũy của cải hơn là lý tưởng cộng sản, Trọng có thể nổi tiếng nhờ những nỗ lực chống tham nhũng và vì đã cho cách chức cũng như trừng phạt các quan chức tham nhũng cấp cao. Với Trọng, lợi ích quốc gia là quan trọng nhất và cứu Đảng khỏi bị suy thoái là điều mấu chốt. Trọng có biệt danh là người đốt lò vĩ đại, sau khi so sánh cuộc chiến chống tham nhũng với một cái lò đốt được cả củi tươi lẫn khô – quan tham.

Trong khi ông Trọng đầy quyền lực và được kính nể nhờ chiến dịch chống tham nhũng, Việt Nam đã bị quốc tế chỉ trích ngày càng cứng rắn giới hoạt động dân chủ và các nhà hoạt động xã hội dân sự. Trước thềm Đại hội đảng sắp tới, dường như đã có những đồn đoán về việc ông Trọng tiếp tục ở lại nắm quyền. Đúng, ông ta có thể được bầu lại làm người đứng đầu nhà nước, nhưng tình trạng sức khỏe sẽ không cho phép ông ta đảm nhận công việc này. Năm nay, đặc biệt là đã nhiều những tin đồn và quan ngại về sức khỏe của người đứng đầu Đảng.

Khi Trọng được bổ nhiệm làm tổng bí thư Đảng cộng sản Việt Nam năm 2011, ông Nguyễn Tấn Dũng đã làm thủ tướng được 5 năm. Trong thời gian này, ông Dũng đã xây dựng mạng lưới bảo trợ chính trị và củng cố quyền lực của mình. Ông Dũng và phe cánh nhiều khi đã qua mặt Đảng và Quốc hội, do đó gây thất thoát hàng tỷ đô la tài sản nhà nước. Tham nhũng tràn lan và được ông Dũng dung túng khi là người đứng đầu ủy ban chống tham nhũng của chính phủ. ông Dũng tự biến mình thành thủ tướng quyền lực nhất kể trước giờ và đề cao chủ nghĩa cá nhân hơn là đồng thuận tập thể.

Trọng đã nhận thức đầy đủ về những điểm yếu của Đảng do tham nhũng tràn lan và kỷ luật Đảng lỏng lẻo. Khi đã ở vị trí cao nhất trong Đảng, ông Trọng đã phát động các cuộc tấn công vào cả hai điều này. Ngay từ đầu, Trọng đã xác định Dũng sẽ là mục tiêu đầu tiên. Mặc dù ông Trọng đã không kỷ luật và cách chức ông Dũng vì quản lý kinh tế sai lầm trong hội nghị đảng vào năm 2012, ông Trọng đã gửi một thông điệp rõ ràng cho ông Dũng và phe cánh về quyết tâm chống tham nhũng và kiềm chế các quan chức bằng kỷ luật của Đảng. Kể từ đó, ông Trọng đã dần củng cố quyền lực và tăng cường nỗ lực làm trong sạch Đảng.

Tính đến đầu năm 2019, theo Ủy ban Nội chính trung ương, hơn 53.000 quan chức chính phủ và đảng viên, trong đó 60 người chịu sự giám sát trực tiếp của cấp Trung ương, đã bị kỷ luật. Tổng cộng có 643 vụ liên quan đến 1.579 cá nhân đang bị điều tra và truy tố liên quan đến tham nhũng và quản lý kinh tế. Đáng chú ý, một ủy viên Bộ Chính trị đương nhiệm, hai ủy viên Trung ương đảng, một cựu phó thủ tướng, bốn cựu bộ trưởng, một tá thứ trưởng (bao gồm cả những người thuộc ngành quốc phòng và công an), và các bí thư, chủ tịch và phó chủ tịch từ các tỉnh bị kỷ luật, bị khai trừ khỏi Đảng hoặc bị bắt giam.

Nhiều quan tham trong số này có mối quan hệ mật thiết với cựu thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng. Chưa bao giờ trong lịch sử Đảng cộng sản Việt Nam có việc quan chức cấp cao của Chính phủ và Đảng bị kỷ luật và trừng phạt nhiều như vậy. Hiện tại, công chúng đang theo dõi để xem ông Trọng sẽ làm gì với Lê Thanh Hải, một bí thư đảng kỳ cựu và đã nghỉ hưu với biệt danh là 'bố già mafia thành phố Hồ Chí Minh', đã dính líu đến dự án phát triển bất động sản quy mô lớn.

Nỗ lực chống tham nhũng của ông Trọng được xem phần nào nhằm làm trong sạch Đảng. Các tiêu chuẩn về tư tưởng và lối sống đã được đặt ra để ngăn chặn các "hoàng tử" và quan chức quá tham vọng trèo lên cao hơn. Tuy nhiên, những tiêu chuẩn này cũng đã được sử dụng để dập tắt chỉ trích. Vài năm gần đây có sự gia tăng đàn áp tự do học thuật và trí thức là đảng viên nhưng đã có những lời nói và tuyên bố được coi là không phù hợp với chính sách của Đảng. Tự do ngôn luận đã bị hạn chế hơn nữa ở sau khi luật về an ninh mạng được thông qua tại Quốc hội vào năm ngoái và đã có hiệu lực vào tháng 1 năm 2019.

Tuy nhiên, không thể đổ lỗi hoàn toàn cho ông Trọng về việc đàn áp sâu rộng bất đồng chính trị. Trên thực tế, các chế độ độc đoán đàn áp bừa bãi bất kỳ phe đối lập nào để giữ quyền lực. Các nhà bất đồng chính kiến và các nhà hoạt động xã hội dân sự không nên mong đợi sự nới lỏng kiểm soát của ông Trọng, một người già yếu – một người cộng sản già nua – người tin vào vai trò không thể thiếu của Đảng cộng sản trong thành công của đất nước.

Trọng có quyền lực tuyệt đối và giữ hai vị trí quyền lực nhất : Tổng bí thư Đảng cộng sản và Chủ tịch nước. Ngoài ra, là Chủ tịch Quân ủy trung ương và thường trực Ban Thường vụ trung ương Đảng ủy Công an, ông Trọng kiểm soát cả quân đội và lực lượng an ninh. Mặc dù đôi khi gạt bỏ quan niệm tập trung quyền lực tuyệt đối vào một cá nhân, nhưng giờ đây rõ ràng Trọng là là ông chủ lớn.

Năm 2017, ông Trọng đã ký một văn bản, được gọi là Quy định số 90, đưa ra các tiêu chí cho tổng bí thư và chủ tịch nước trong đó có quy định tuổi tác và sức khỏe. Kinh nghiệm và sự liêm chính của Trọng có thể đã giúp ông ta vượt qua quy tắc tuổi tác để được đề cử là 'trường hợp đặc biệt' một lần nữa vào năm 2016. Trọng đã là người đứng đầu Đảng trong hai nhiệm kỳ liên tiếp và do đó, không thể được bầu lại một nhiệm kỳ thứ ba vì quy tắc đảng. Tuy nhiên, ông có thể được cài cắm lại làm nguyên thủ quốc gia.

Nhưng có vẻ như tuổi già sức yếu không ủng hộ ông ta. Ông Trọng luôn đề cao việc lãnh đạo không tham quyền cố vị. Ngay cả khi có sự ủng hộ mạnh mẽ trong Đảng, ông Trọng có thể sẽ thể hiện lòng tự trọng bằng việc rút khỏi chính trường tại Đại hội đảng tiếp theo.

Hai Hong Nguyen

Queensland University of Technology

Nguyên tác : Will Vietnam’s Trong loosen his grip on absolute power ?, East Asia Forum, 20/07/2019

Khánh Anh dịch

Nguồn : VNTB, 22/07/2019

Một lần tái xuất trùng với đốt lò còn có thể cho là trùng hợp ngẫu nhiên, nhưng lần thứ hai khó mà ngẫu nhiên, còn sau ba lần lặp đi lặp lại thì phải là cố ý.

Ông Nguyễn Phú Trọng tái xuất hiện ngày 21 tháng Sáu. (Hình : Trích xuất từ VnExpress.net)

Trò chơi mới

Nguyễn Phú Trọng - đạo diễn kiêm diễn viên trụ cột trên sân khấu chính trị Việt Nam và có vẻ chưa thật sự thoát khỏi quy trình vật lý trị liệu bắt buộc sau cơn bạo bệnh tại xứ Kiên Giang ‘nhà Ba Dũng’ vào tháng 4 năm 2019 - dường như đang thích thú với một trò chơi mới của ông ta.

Trò chơi đó có tên ‘Tái xuất - Đốt lò’.

Gần giống như lối mèo vờn chuột suốt từ năm 2017 đến nay với các ‘bố già’ và các gia tộc.

Một trò chơi ngày càng trở nên thách thức và nguy hiểm hơn không chỉ đối với các loại ‘củi’, mà với cả số phận của ‘Người đốt lò vĩ đại’.

Bởi một cách chính thức, số phận của Nguyễn Phú Trọng được móc xích với công cuộc ‘chống tham nhũng’ của ông ta bằng vào việc mở màn giai đoạn 2 - lần đầu tiên phá vỡ mọi tiền lệ khi ra lệnh bắt cả một ủy viên bộ chính trị là Đinh La Thăng.

Đó là lần ‘mất tích’ đầu tiên của Nguyễn Phú Trọng, vào khoảng thời gian cuối tháng Mười Một, đầu tháng Mười Hai năm 2017. Nhưng sau chuỗi ngày dài vắng bóng, Trọng đã bất ngờ hiện ra vào buổi sáng ngày 8 tháng Mười Hai trong một cuộc họp của Ban Phòng Chống Tham Nhũng Trung Ương do ông ta chủ trì, để ngay chiều hôm đó quan chức vừa bị tước ghế ủy viên Bộ Chính Trị là Đinh La Thăng bị khởi tố và tống giam, tạo nên một cú chấn động trên chính trường và đánh dấu một bước ngoặt lớn và chuyển sang giai đoạn máu lửa hơn nhiều trong chiến dịch được xem là "chống tham nhũng" của Nguyễn Phú Trọng.

Nhưng hiện tượng tái xuất - đốt lò chỉ dày đặc hơn hẳn và còn có thể biến thành một quy luật chính trị của riêng Nguyễn Phú Trọng vào nửa đầu năm 2019, với xuất xứ từ biến cố Kiên Giang.

Quy luật ?

Vào ngày 14 tháng Năm năm 2019, "bậc nhân kiệt thế thiên hành đạo" Nguyễn Phú Trọng đã lần đầu tiên tái xuất hiện, tròn một tháng sau "biến cố bạo bệnh" ở Kiên Giang (quê hương "anh Ba X"), trùng với việc công an bắt giam và khởi tố hai quan chức tổng giám đốc là Tề Trí Dũng ở Sài Gòn và Bùi Quang Huy ở Hà Nội.

Cả hai quan chức kinh tế bị bắt trên đều được dư luận ồn ào cho là sân sau của những quan chức chính trị cao cấp. Tề Trí Dũng móc xích với cựu ủy viên trung ương, cựu phó bí thư thường trực Thành Ủy Thành phố Hồ Chí Minh Tất Thành Cang. Còn Bùi Quang Huy được cho là sân sau của đương kim Chủ tịch Hà Nội Nguyễn Đức Chung, tức Chung "Con"

Tuy Tề Trí Dũng và Bùi Quang Huy chỉ là những quan chức doanh nghiệp thuộc loại ‘muỗi’, nhưng lại mang ý nghĩa như những con tốt lót đường không thể thiếu trong ván cờ nhằm diệt một cựu ủy viên bộ chính trị và ‘nhốt quyền lực vào lồng’ đối với một ứng cử viên ủy viên bộ chính trị.

Sau lần xuất hiện đầu tiên, Nguyễn Phú Trọng lại ‘lặn’ một thời gian khá dài. Phải đến hơn một tháng sau đó, Trọng mới tái xuất thêm một lần nữa để ‘chủ trì họp Bộ chính trị’.

Tại lần tái xuất thứ hai, ‘nạn nhân’ của Nguyễn Phú Trọng là Đô đốc Nguyễn Văn Hiến - cựu tư lệnh Quân chủng Hải quân, đã vi phạm các quy định pháp luật liên quan đến 10 khu đất quốc phòng. Hiến bị kỷ luật bằng hình thức cách chức nhiều chức vụ đảng mà ông ta đã tham gia trước đây.

Thực ra, số phận của Nguyễn Văn Hiến đã bị chung quyết từ ngày 5/5/2019 khi Ủy ban Kiểm tra trung ương của cựu chủ nhiệm ủy ban này là Trần Quốc Vượng họp về tiếp tục ‘đốt lò’ và còn có vẻ muốn ‘đốt lò’ nóng hơn.

Khi đó, cùng ‘mẻ lò’ với Hiến là Vũ Văn Ninh - một cựu phó thủ tướng, ủy viên trung ương đảng thời Nguyễn Tấn Dũng - quan chức được xem là ‘sáng giá’ nhất bị kỷ luật, mà nguyên do rất có thể liên đới đến vụ bán rẻ như cho cảng Quy Nhơn vào thời Đinh La Thăng còn là Bộ trưởng Giao thông vận tải.

Trước cuộc họp trên của Ủy ban Kiểm tra trung ương, nhiều dư luận cho rằng cơn chấn động bệnh tật đối với ‘Tổng tịch’ Nguyễn Phú Trọng sẽ khiến ‘lò’ của ông ta tắt ngấm, hoặc cùng lắm cũng chỉ âm ỉ mà không thể duy trì được nhiệt lượng như trước đây.

Vậy làm thế nào ‘lấy lại niềm tin của đảng viên và nhân dân’ ?

Thủ pháp nghệ thuật chính yếu, không còn cách nào khác, là phải tiếp tục ‘đốt lò’.

Rất có thể là khi đó, từ giường bệnh Nguyễn Phú Trọng đã bàn bạc và chỉ đạo trực tiếp đối với hai nhân vật là Trần Quốc Vượng - Thường trực Ban bí thư và Trần Cẩm Tú - Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra trung ương về việc duy trì ‘đốt lò’ và còn có thể gia tăng nhiệt lượng của nó. Một cú đánh khá mạnh của ủy ban này, vào thời điểm đó, có lẽ được kỳ vọng sẽ khiến át đi phần nào những dư luận bất lợi về tình hình sức khỏe tồi tệ và thậm chí sắp ‘tịch’ của ‘Tổng tịch’, qua đó sẽ ‘lấy lại niềm tin của đảng viên và nhân dân’ dành cho nhân vật mà niềm đam mê ‘ngồi tiếp’ qua đại hội 13 có vẻ không hề suy xuyển bất chấp trọng bệnh.

Sau lần tái xuất thứ hai, Nguyễn Phú Trọng lại tiếp tục ‘lặn’ trong hai tuần lễ tiếp theo.

Đến lần tái xuất thứ ba vào đầu tháng 7 năm 2019, cũng với hình thức ‘chủ trì họp Bộ chính trị’, Nguyễn Phú Trọng đã khiến dư luận không còn nghi ngờ về thủ pháp và mục tiêu của ông ta.

Chỉ vài ngày sau cuộc họp Bộ chính trị trên, Tổng giám đốc Tổng công ty Nông nghiệp Sài Gòn TNHH MTV (SAGRI) Lê Tấn Hùng đã bị cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an bắt khẩn cấp vì ‘ăn bẫm’ 13,3 tỷ đồng. Tuy chỉ là một doanh nhân quốc doanh, nhưng giá trị lớn nhất của Lê Tấn Hùng là ông ta chính là em ruột của ‘bố già’ Lê Thanh Hải - từng một thời là chủ tịch và bí thư Thành phố Hồ Chí Minh đầy tai tiếng và cả tội ác ngút trời ở vùng đất Thủ Thiêm.

Những khối trục nào ?

Lê Tấn Hùng là nhân vật đầu tiên trong ‘gia tộc Lê Thanh Hải’ phải tra tay vào còng, sau khi vợ Lê Thanh Hải là Trương Thị Hiền bị ‘sờ gáy’ ở Học viện Cán bộ Thành phố Hồ Chí Minh, còn con trai là Lê Trương Hải Hiếu bị kỷ luật đảng vì ‘quan hệ nam nữ không trong sáng’. Cái cách đánh từ vòng ngoài vào vòng trong có thể được xem là chiến thuật ưa thích của Nguyễn Phú Trọng từ năm 2017 đến nay, chiếu vào những người con của cựu thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng và vợ con của Lê Thanh Hải. Thủ pháp này - thâm nho và đượm màu sắc chiến tranh tâm lý - hẳn đã khiến đám quan tham phải ngụp lặn trong cơn ác mộng ban ngày cứ mỗi khi nghe tiếng còi hụ hoặc tiếng cửa xe hơi sầm sập.

Đến lúc này đã có thể khẳng định rằng Nguyễn Phú Trọng, bất chấp cơn tai biến luôn đe dọa khiến ông ta ‘liệt giường liệt chiếu’, vẫn kiên định với quan điểm và chủ trương đốt lò.

Cũng đến lúc này, đã có thể rút ra một quy luật thuộc về phạm trù cá nhân Nguyễn Phú Trọng: cứ mỗi khi Trọng tái xuất thì lại có một hoặc một số vụ bắt bớ hoặc kỷ luật quan chức tham nhũng.

Tương lai của nhóm quan chức cao cấp ăn đất Thủ Thiêm cũng bởi thế đang trở nên mờ mịt và nguy khốn hơn hẳn năm 2018.

Còn sau vòng ngoài và vòng trong, hẳn sẽ phải là những tâm điểm.

Ở ‘mặt trận’ phía Nam, đã có hai trục quan hệ lộ hình rất rõ: Tề Trí Dũng - Tất Thành Cang và Lê Tấn Hùng - Lê Thanh Hải.

Chỉ còn chưa rõ về trục Lê Thanh Hải - Nguyễn Tấn Dũng sẽ ra sao trong thời gian tới. Số phận của trục có lẽ tùy thuộc phần lớn vào việc Nguyễn Phú Trọng còn giữ cách nhìn ‘chống tham nhũng cần nhân văn’, hay việc ông ta đã không hề nhắc lại cụm từ này kể từ ngày suýt chết ở Kiên Giang.

Phạm Chí Dũng

Nguồn : VOA, 10/07/2019