Trọng không đi Mỹ vì Trump đồng bóng ?

Thường Sơn, VNTB, 17/10/2019

Từ nửa cuối tháng 9 năm 2019, bắt đầu xuất hiện một luồng ‘tin nội bộ’ lan truyền trong một số dư luận về việc ‘Cụ tổng’ Nguyễn Phú Trọng chắc chắn sẽ không đi Mỹ, thay vì đi như dự kiến vào tháng 10 năm 2019.

Cuộc gặp Trọng - Trump tại Hà Nội vào tháng 2 năm 2019 - Ảnh minh họa

Lý do : Trump là người đồng bóng và hay có những quyết định thất thường, vậy nên ‘cụ tổng’ không muốn đi.

Lý do trên trái ngược hẳn với bầu không khí hồ hởi : Nguyễn Phú Trọng nhiệt tình nhận lời mới đi thăm Mỹ của Donald Trump khi tổng thống Mỹ đến Hà Nội vào tháng 2 năm 2019 để đối thoại song phương với Kim Jong Un. Khi đó, cầm chắc là Trọng sẽ đi Mỹ và không có một lý do nào có thể cản được tâm trạng ‘mình có như thế nào người ta mới tiếp đón như thế chứ’.

Thế nhưng thật là ‘trời không có mắt’ : cú bạo bệnh ở xứ Kiên Giang ‘nhà ba Dũng’ vào tháng 4 năm 2019 đã phá tan giấc mộng đặt chân lần thứ hai lên Washington, nhưng lần dự kiến này với tư cách chủ tịch nước - nguyên thủ quốc gia chứ không còn là tổng bí thư của một đảng phái đã hoạt động ‘vô luật’ suốt hơn bảy chục năm trên rẻo đất quằn quại hình chữ S - của Nguyễn Phú Trọng.

Cùng với luồng tin ‘cụ tổng không đi Mỹ vì Trump đồng bóng’, từ cuối tháng 9 năm 2019, bắt đầu rộ lên thông tin bên lề chính trường Việt Nam về việc Nguyễn Phú Trọng gặp phải vấn đề khó khăn về sức khỏe nên sẽ khó có thể đi Washington gặp Tổng thống Trump.

Dấu hiệu gần nhất và dễ nhận ra nhất là Nguyễn Phú Trọng đã phải vắng mặt tại phiên họp Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc ở New York, Mỹ vào cuối tháng 9 năm 2019 - một hội nghị quốc tế lớn mà nếu còn đủ sức khỏe thì Trọng đã luôn hớn hở đi dự, theo đúng tâm trạng của Nguyễn Tấn Dũng khi ông ta thường xuyên đi dự họp Đại hội đồng Liên Hiếp Quốc vào thời còn làm thủ tướng.

Dù báo đài đảng đã cố gắng đưa hình ảnh và phát sóng về ông ta đi nơi này nơi kia cùng vài buổi họp hành trong đảng, nhưng điều lộ diện bị nhiều người thắc mắc nhất vẫn là ‘sao không thấy, hoặc có quá ít hình ảnh Nguyễn Phú Trọng đi lại ?’.

Thách thức tự thân với Trọng là biểu đồ hồi phục sức khỏe của ông ta sau một thời gian ngắn tạm ổn nhưng giờ đây lại có vẻ chựng lại và có dấu hiệu đi xuống. Trong ít lần xuất hiện gần nhất, rõ ràng là vận động tứ chi của Trọng không khả quan hơn so với trước đây.

Người ta tự hỏi là với tình trạng sức khỏe chỉ đủ ‘ngồi’ mà không phải là ‘đi’, liệu Nguyễn Phú Trọng có thể bảo đảm cho một chuyến công du dài đến Washington, gặp Trump và sau đó dĩ nhiên phải xuất hiện trước ống kính soi mói của báo chí phương Tây ?

Đến lúc đó, bắt đầu manh nha vài tin tức ‘có thể Nguyễn Xuân Phúc sẽ đi Mỹ thay cho Nguyễn Phú Trọng’. Nếu chuyến đi này mang về cho Việt Nam được món quà ‘nâng tầm đối tác chiến lược’ với Hoa Kỳ, dù món quà này chỉ mang ý nghĩa hình thức, đó sẽ là một thành quả chính trị ghê gớm, đủ để biến cá nhân Nguyễn Xuân Phúc trở thành ứng cử viên số một cho cái ghế tổng bí thư tại đại hội 13, nếu từ đây đến đó Nguyễn Phú Trọng không thể cải thiện hơn về mức độ đề kháng tai biến mà có thể khiến cho ‘thái tử’ Trần Quốc Vượng mất ngôi.

Nếu cuộc gặp Trump - Trọng vào tháng 10 bị bỏ lỡ, đó sẽ là lần thứ hai trong năm 2019 bất thành chuyến đi Mỹ của Nguyễn Phú Trọng. Lần đầu tiên không thành là chuyến đi dự kiến vào tháng 7, khi đó Trọng chỉ vừa tạm phục hồi sau cơn bạo bệnh ở Kiên Giang nên chưa thể tiến hành được.

Tục ngữ ‘lực bất tòng tâm’ ngày càng nở rộ trên cửa miệng các quan chức dưới trướng Trọng. Nhiều kẻ đã thấu cày rằng ‘cụ tổng’ chẳng còn mấy hơi sức để tiếp tục ‘cống hiến cho sự nghiệp cách mạng’ nữa.

Còn cái cách loan tin về ‘cụ tổng không đi Mỹ vì Trump đồng bóng’ hẳn chỉ thuần túy do nhu cầu sĩ diện cá nhân phải ngồi một chỗ của Nguyễn Phú Trọng. 

Thường Sơn

Nguồn : VNTB, 17/10/2019

**********************

Ông Trọng hoãn đi Mỹ vì lo ngại sức khỏe ?

VOA, 17/10/2019

Có những dấu hiệu cho thấy Tổng bí thư-Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng sẽ không thực hiện được chuyến công du Mỹ đầy mong đợi trong năm nay vì những lo ngại về sức khỏe, theo các chuyên gia phân tích chính trường Việt Nam.

Tổng bí thư-Chủ tịch nước Việt Nam Nguyễn Phú Trọng và Tổng thống Mỹ Donald Trump tại Hà Nội hôm 27/2. Theo các chuyên gia, ông Trọng sẽ không tới thăm Mỹ trong năm nay vì lý do sức khỏe.

Trích dẫn các nguồn tin khác nhau, nhà phân tích Ấn Ðộ-Thái Bình Dương Derek Grossman của RAND Corporation nhận định rằng ông Trọng sẽ không đi thăm Mỹ trong tháng này, trong khi Giáo sư Carl Thayer của Đại học New South Wales cho biết người đứng đầu nhà nước Việt Nam sẽ thăm Mỹ vào năm sau. Cả hai chuyên gia đều đưa ra lý do là vì những quan ngại về sức khỏe của ông Trọng.

Chuyến thăm của người đang nắm quyền lực cao nhất tại Việt Nam tới Washington được nhiều người mong đợi trong bối cảnh Mỹ muốn thúc đẩy cho một mối quan hệ đối tác chiến lược với Việt Nam khi Trung Quốc ngày càng gây sức ép trên Biển Đông.

Tổng thống Mỹ Donald Trump đích thân mời ông Trọng tới thăm Nhà Trắng để bàn thảo các giải pháp tăng cường các mối quan hệ song phương, theo người phát ngôn Bộ Ngoại giao Lê Thị Thu Hằng cho biết hồi tháng 2 khi ông Trump tới Hà Nội tham dự thượng đỉnh với lãnh tụ Triều Tiên Kim Jong-un.

Ông Trọng lần đầu tiên tới thăm Mỹ năm 2015 và được tổng thống Mỹ lúc đó là Barack Obama tiếp đón tại Nhà Trắng trong tư cách là tổng bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam. Với việc ông Trần Đại Quang đột ngột qua đời, ông Trọng được kiêm nhiệm thêm chức Chủ tịch nước và sẽ "danh chính ngôn thuận" khi gặp tổng thống Mỹ tại Nhà Trắng.

Tuy nhiên tháng 4 vừa qua, ông Trọng được cho là đã phải nhập viện trong một chuyến thăm và làm việc tới Kiên Giang. Ông Trọng sau đó đã xuất hiện trở lại trong các sự kiện diễn ra tại Hà Nội qua các hình ảnh được truyền thông chính thống đăng tải.

Nhà báo Phạm Chí Dũng, trong một bài phân tích đăng trên VOA, cũng cho biết rằng từ cuối tháng 9 "bắt đầu rộ lên thông tin bên lề chính trường Việt Nam về việc (Tổng bí thư-Chủ tịch nước) Nguyễn Phú Trọng gặp phải vấn đề khó khăn về sức khỏe nên sẽ khó có thể đi Washington gặp Tổng thống Trump, dự kiến vào tháng 10".

Nói với VOA từ Canberra hôm 15/10, Giáo sư Thayer trích các nguồn tin từ Việt Nam, mà ông tiếp xúc trong vòng một tháng qua, cho biết ông tổng bí thư "bị liệt tay phải" và rằng "ông ấy đã phải nhập viện ngay trước khi Hội nghị Trung ương 11" diễn ra hồi tuần trước.

Ông Trọng đã không tham dự phiên họp Đại hội đồng Liên Hợp Quốc ở New York, Mỹ, vào cuối tháng trước.

Bộ Ngoại giao Việt Nam chưa bao giờ cho biết thời gian cụ thể ông Trọng sẽ thăm Mỹ nhưng truyền thông quốc tế cho rằng ông Trọng dự kiến thăm Mỹ vào tháng 10. Trong một buổi họp báo thường kỳ tại Hà Nội hôm 12/9, bà Hằng nói với các phóng viên rằng "hoạt động đối ngoại của lãnh đạo cấp cao Việt Nam sẽ được thông báo đến truyền thông vào thời điểm thích hợp".

Giáo sư Thayer, chuyên gia về các vấn đề Việt Nam, nói rằng Tiến sĩ Lê Đăng Doanh, từng là thành viên tổ tư vấn kinh tế của Thủ tướng Phan Văn Khải, nói với ông bên lề một hội nghị rằng cho tới lúc này chưa có bất cứ một cuộc gặp nào ở cấp làm việc giữa Mỹ và Việt Nam được tổ chức để chuẩn bị cho chuyến thăm của ông Trọng.

"Đồng sàng dị mộng" về đối tác chiến lược

Theo nhà phân tích chính sách của Mỹ, Derek Grossman, viết trong một phần đăng tải trên trang Twitter cá nhân hôm 15/10, rằng nếu đúng là tổng bí thư-chủ tịch nước Việt Nam không thăm Mỹ trong tháng này thì "giờ đây sẽ có rất ít khả năng Mỹ và Việt Nam nâng sự hợp tác lên ‘quan hệ đối tác chiến lược".

Chuyến thăm Mỹ của ông Trọng được mong đợi trong suốt nhiều tháng qua trong bối cảnh Trung Quốc đang ngày càng gây sức ép với Việt Nam trên Biển Đông trong hoạt động khai thác dầu khí với các đối tác nước ngoài, trong đó có ExxonMobil củaMỹ.

Nhiều người kỳ vọng chuyến thăm của ông Trọng tới Mỹ sẽ nâng tầm quan hệ giữa hai nước từ "đối tác toàn diện" lên "đối tác chiến lược".

Mặc dù Việt Nam và Mỹ cùng muốn có mối quan hệ chiến lược, nhưng Giáo sư Thayer cho rằng hai nước lại "đồng sàng dị mộng" trong quan niệm về "đối tác chiến lược".

"Đối tác chiến lược của người Mỹ có xu hướng được thiết kế bởi Lầu Năm Góc (Bộ Quốc phòng Mỹ) và đại loại đưa Việt Nam vào một mối liên minh để lập nên trật tự dựa trên luật pháp để chống lại Trung Quốc", Giáo sư Thayer nói.

Trong khi đó, theo vị giáo sư này, Việt Nam có một quan niệm rộng lớn hơn về "đối tác chiến lược", trong đó bao gồm cả hỗ trợ về "công nghệ, giáo dục, y tế và có thể là hợp tác về an ninh và chính sách ngoại giao".

Việt Nam hiện vẫn đang duy trì chính sách "3 không" – trong đó có không dựa vào nước này để chống nước kia.

"Việt Nam cần sự hỗ trợ của Mỹ nhưng họ lại không muốn một sự cam kết với Mỹ", Giáo sư Thayer nói. "Quan niệm về đối tác chiến lược của Lầu Năm Góc có thể đẩy Việt Nam quá gần tới một mối quan hệ mà họ sẽ không muốn".

Do đó, theo Giáo sư Thayer, Việt Nam đã luôn "do dự" trong việc trở thành đối tác chiến lược của Mỹ, trong khi Mỹ luôn thúc giục Việt Nam về việc này.

"Trước vụ Bãi Tư Chính, Việt Nam do dự hơn bởi vì làm thế nào để họ cân bằng mối quan hệ với Trung Quốc", Giáo sư Thayer nói. "Nhưng giờ đây họ gần như bị dồn vào chân tường bởi vì Trung Quốc ngày càng tăng sức ép, tăng sự hiện diện, và không lùi bước. Ai mà biết được ?"

Theo nhận định của vị giáo sư của Học viện Quốc phòng Úc, thuộc đại học New South Wales, ông Trọng sẽ thăm Mỹ vào năm sau khi hai quốc gia cựu thù kỷ niệm 25 năm ngày nối lại quan hệ ngoại giao.

Vị giáo sư của đại học Úc nói rằng chuyến thăm của ông Trọng nên được tiến hành trước khi bầu cử Mỹ vào cuối năm sau vì nếu có sự thay đổi trong sự lãnh đạo của Mỹ thì "Việt Nam sẽ phải đặt niềm tin vào bất cứ chính quyền mới nào của Mỹ". Nhưng theo ông, điều đó có thể "rủi ro và không chắc chắn".

********************

Bí thư Thành phố Hồ Chí Minh : Việt Nam ‘không thể’ quay lưng với Trung Quốc

Viễn Đông, VOA, 16/10/2019

Một quan chức của Thành phố Hồ Chí Minh mới nói rằng Việt Nam "không thể quay mặt đi" khi đương đầu với Trung Quốc, trong khi một chuyên gia nước ngoài nói rằng Bắc Kinh đang đẩy Hà Nội "vào thế khó".

Ông Nguyễn Thiện Nhân trong cuộc gặp với Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Jim Mattis tháng Mười năm ngoái.

Ông Nguyễn Thiện Nhân, Bí thư Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh, được truyền thông trong nước trích lời nói với các cử tri hôm 15/10 về vấn đề Biển Đông và quan hệ với Trung Quốc, đồng thời khẳng định rằng "chưa bao giờ" lực lượng hải quân Việt Nam "hùng mạnh như bây giờ".

"Dù bất cứ hoàn cảnh nào giữa ta và Trung Quốc vẫn phải duy trì kênh đối thoại chứ không thể quay mặt đi", ông Nhân, một ủy viên Bộ Chính trị, nói, theo Infonet, trang web của Bộ Thông tin và Truyền thông.

Lãnh đạo Thành phố Hồ Chí Minh được cho nói thêm rằng Việt Nam "đã chuẩn bị sẵn nhiều phương án, lúc nào cần thiết sẽ sử dụng", nhưng "mỗi bước cao hơn kèm theo sự căng thẳng hơn nên cần phải cân nhắc".

Bình luận của lãnh đạo trung tâm tài chính của Việt Nam được đưa ra một ngày sau khi có tin chưa được Hà Nội xác nhận nói rằng tàu Hải Dương 8 của Trung Quốc vẫn hoạt động trong Vùng Đặc quyền Kinh tế của Việt Nam, cách bờ biển tỉnh Khánh Hòa và Phú Yên khoảng 120 km.

Về diễn biến này, ông Murray Hiebert, chuyên gia cấp cao về Đông Nam Á tại Trung tâm Nghiên cứu Quốc tế và Chiến lược (CSIS) ở thủ đô Washington, nhận định rằng đó là "thông điệp" của Bắc Kinh về việc tiếp tục "củng cố tuyên bố chủ quyền ở Biển Đông".

"Việc Trung Quốc sử dụng tàu thăm dò ở Bãi Tư Chính là một chỉ dấu cho thấy rằng Trung Quốc cảm thấy có quyền thăm dò dầu khí trong đường đứt khúc chín đoạn (tức "đường lưỡi bò"), kể cả việc đó có ở trong Vùng Đặc quyền Kinh tế của Việt Nam", ông Hiebert nói.

"Điều này đẩy Việt Nam vào một tình thế khó khăn vì sau các áp lực về hải quân của Trung Quốc đối với Việt Nam trong những tháng gần đây, các công ty dầu khí nước ngoài sẽ ngày càng cảm thấy lo lắng khi ký hợp đồng với Việt Nam vì lo ngại rằng họ sẽ phải gánh chịu áp lực quân sự lớn".

Nhà nghiên cứu về tình hình ở Biển Đông này nói thêm rằng một mặt "Trung Quốc luôn nói với lãnh đạo ở Đông Nam Á rằng họ không nên lo lắng vì các tham vọng của Trung Quốc hoàn toàn ôn hòa", nhưng mặt khác, "họ cũng cho thấy rõ rằng họ sẽ bảo vệ và chiếm giữ những gì mà họ coi là của mình, đặc biệt là ở Biển Đông". Chuyên gia của CSIS nêu ví dụ về việc Trung Quốc đưa các tên lửa đạn đạo, máy bay không người lái và xe tăng qua Bắc Kinh trong cuộc diễu hành nhân dịp 70 năm ngày Quốc khánh hồi đầu tháng này. Các chuyên gia khác từng nhận định rằng hành động phô trương vũ khí đó "đe dọa gián tiếp" Việt Nam.

Cùng ngày ông Nguyễn Thiện Nhân nói về việc "không thể quay mặt đi" với Trung Quốc, Tổng bí thư và Chủ tịch Việt Nam Nguyễn Phú Trọng cũng đề cập với cử tri về vấn đề tranh chấp chủ quyền với Bắc Kinh, nói thêm rằng "hay gì mà [gây] căng thẳng" vì "cả đôi bên cùng thiệt".

"Nguyên tắc là độc lập chủ quyền, thống nhất toàn vẹn lãnh thổ nhưng đồng thời phải giữ ổn định. Chưa có thời kỳ nào đất nước đang có không khí ổn định tốt như thế này. Phải giữ lấy nó", ông Trọng nói, theo báo Thanh Niên.

"Hiện nay có một số phần tử cố tình kích động, to tiếng lên, lên gân lên, ra vẻ ta là anh hùng, ra vẻ ta là yêu nước, vậy còn Trung ương Đảng, Chính phủ, Tổng bí thư không yêu nước à ? Vô trách nhiệm à ?"

Trong chuyến thăm Nepal mới đây, Chủ tịch Tập Cận Bình được truyền thông Trung Quốc dẫn lời cảnh báo rằng bất kỳ âm mưu nào nhằm chia rẽ Trung Quốc sẽ bị "đập tan".

Một số chuyên gia cho rằng đây không chỉ là lời cảnh báo đối với người dân Hong Kong mà còn với cả các quốc gia có tranh chấp chủ quyền với Trung Quốc.

Viễn Đông

**********************

Trung Quốc kêu gọi Việt Nam đối thoại về Biển Đông

VOA, 16/10/2019

Bắc Kinh kêu gọi Hà Nội đối thoại hòa bình để giải quyết tranh chấp ở Biển Đông sau khi Việt Nam đẩy mạnh lên án Trung Quốc vi phạm chủ quyền.

Phát ngôn viên của Bộ Ngoại giao Trung Quốc Cảnh Sảng

Báo South China Morning Post (SCMP) trích lời phát ngôn viên của Bộ Ngoại giao Trung Quốc Cảnh Sảng nói tại cuộc họp báo vào hôm thứ Tư 16/10 rằng "Chúng tôi hy vọng Việt Nam sẽ tiếp tục giải quyết các tranh chấp trên biển thông qua đối thoại và đàm phán, để duy trì hòa bình và ổn định ở Biển Đông thông qua các hành động thiết thực".

Tuyên bố được đưa ra tiếp theo sau một cảnh báo hồi đầu tuần của Chủ tịch nước Việt Nam Nguyễn Phú Trọng rằng đất nước sẽ "không bao giờ thỏa hiệp" chủ quyền của mình, nhưng cần duy trì một môi trường hòa bình.

Trước đó, hôm 7/10 người kiêm nhiệm hai chức vụ cao nhất của Việt Nam "đề nghị Trung ương phân tích" về tình hình Biển Đông trong bối cảnh các tàu chấp pháp của Việt Nam và Trung Quốc đã đối đầu nhau quanh khu vực Bãi Tư Chính trong vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam từ đầu tháng 7.

Ngoài phát biểu của ông Trọng, hôm thứ Ba 15/10, Thứ trưởng Ngoại giao Việt Nam Nguyễn Quốc Dũng nói rằng chủ quyền và quyền tài phán của Việt Nam trên Biển Đông đã bị Trung Quốc xâm phạm nghiêm trọng, theo SCMP.

Căng thẳng trên Biển Đông tăng cao trong hơn 3 tháng qua khi Trung Quốc đưa tàu thăm dò địa chấn Hải Dương 8 vào khu vực mà Việt Nam nói là chủ quyền của mình. Bộ Ngoại giao Việt Nam đã vài lần lên tiếng phản đối sự "vi phạm chủ quyền" của các tàu Trung Quốc nhưng chưa kiện Trung Quốc ra tòa quốc tế như nhiều chuyên gia và công chúng kêu gọi.

(Theo SCMP, Tuổi Trẻ Online)

Vì sao Trọng không dám đả động đến Biển Đông và Bãi Tư Chính ?

Thường Sơn, VNTB, 15/10/2019

Hội nghị trung ương 11 của đảng cầm quyền - diễn ra trong suốt một tuần lễ của nửa đầu tháng 10 năm 2019 - đã cung cấp thêm một bằng chứng hùng hồn về ý chí… không kiện Trung Quốc.

Hội nghị trung ương 11 diễn ra trong bối cảnh đã hơn ba tháng kể từ ngày Trung Quốc điều tàu thăm dò địa chất Hải Dương 8 và các tàu hộ vệ cho tàu này xâm phạm Bãi Tư Chính như vào chốn vô chủ quyền

"Kiên quyết, kiên trì đấu tranh bảo vệ chủ quyền, quyền chủ quyền biển, đảo quốc gia trên cơ sở luật pháp quốc tế" - ‘Tổng tịch’ Nguyễn Phú Trọng đọc diễn văn bế mạc hội nghị trên với sự lồng ghép câu ‘thần chú’ đó, sau khi đã phát biểu khai mạc Hội nghị 11 bằng cách thập thò ‘phân tích dự báo tình hình Biển Đông’.

Biểu đồ đi xuống trong phát ngôn của Trọng - từ lúc bắt đầu còn dám nhắc tới ‘Biển Đông’, để cuối cùng xuôi xị và mất tích hoàn toàn những từ ngữ này, và càng không một chữ nhắc tới Bãi Tư Chính, cho thấy điều gì ?

Hội nghị trung ương 11 diễn ra trong bối cảnh đã hơn ba tháng kể từ ngày Trung Quốc điều tàu thăm dò địa chất Hải Dương 8 và các tàu hộ vệ cho tàu này xâm phạm Bãi Tư Chính như vào chốn vô chủ quyền, nhưng lực lượng cảnh sát biển và hải quân Việt Nam vẫn chưa một lần dám nổ súng cảnh cáo. Trong khi đó, toàn bộ chóp bu Việt Nam từ Nguyễn Phú Trọng trở xuống vẫn kiên định ‘câm như hến’ mà không một lần dám nêu tên Trung Quốc, càng không có bất kỳ dấu hiệu nào cho thấy giới ‘văn dốt, võ dát’ này dám kiện Trung Quốc ra tòa án quốc tế.

Vì sao Trọng không dám nói về vụ Bãi Tư Chính và gọi thẳng ra cái tên ‘bạn vàng’ Trung Quốc ?

Hiện tượng câm nín trên càng khiến dư luận nghi ngờ rằng phải chăng giới chóp bu Việt Nam đã ‘há miệng mắc quai’ vì ‘Vi phạm các thỏa thuận song phương’. 

Cần nhắc lại, vào ngày 18/9/2019 lần đầu tiên Bộ Ngoại giao Trung Quốc đã tung ra tối hậu thư lên án Việt Nam đã xâm phạm quyền lợi của Trung Quốc tại Bãi Tư Chính.

Rất đáng chú ý, tuyên bố trên có nội dung : "Kể từ tháng Năm năm nay, phía Việt Nam đã tiến hành khoan dầu khí đơn phương tại Bãi Tư Chính (Wan'an Tan) của Trung Quốc, xâm phạm nghiêm trọng đến quyền và lợi ích của Trung Quốc. Đây cũng là hành vi vi phạm các thỏa thuận song phương, bao gồm Hiệp định về các nguyên tắc cơ bản hướng dẫn giải quyết các vấn đề liên quan đến biển giữa Trung Quốc và Việt Nam, Điều thứ năm của Tuyên bố về cách ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) và những điều khoản của UNCLOS".

Tủy Cảnh Sảng - người phát ngôn của Bộ Ngoại giao Trung Quốc - không nói rõ về thỏa thuận song phương nào, nhưng chừng đó là quá đủ để dư luận hình dung và liên tưởng đến hàng loạt ‘thỏa thuận song phương’ mà giới chóp bu Việt Nam đã lén lút ký với Trung Quốc nhưng không công khai cho người dân biết, dẫn tới hậu quả mất thác Bản Giốc trước đây, liên quan đến vô số đồn đoán về ‘Mật ước Thành Đô’ 1990 - hay còn gọi là ‘thỏa thuận bán nước’, những thỏa thuận song phương nào đó về xử lý tranh chấp ở Biển Đông liên quan đến ‘đường lưỡi bò 9 đoạn’ của Trung Quốc, và quá nhiều thiệt hại trong quan hệ kinh tế Việt - Trung sau này.

Phải chăng cái gọi là ‘thỏa thuận song phương’ mà những qua chức chóp bu như Nguyễn Phú Trọng đã ký kết với Bắc Kinh đã quá bất lợi cho phía Việt Nam để đẩy tới tình thế ‘há miệng mắc quai’ - cả Bộ Chính trị Việt Nam phải câm như hến khi bị phía Trung Quốc bắt bẻ ? Nếu đúng thế, những điều khoản nào bị sơ hở và bất lợi ? Trách nhiệm soạn thảo, thông qua và ký kết những điều khoản bất lợi đó thuộc về những quan chức nào ? Bộ Chính trị và Quốc hội Việt Nam có dám đòi hỏi Nguyễn Phú Trọng và những quan chức cận thần của ông ta phải công khai các thỏa thuận song phương đã ký với Trung Quốc cùng những điều khoản bất lợi đang khiến Trọng ‘ngậm hột thị’, khiến ông ta chỉ có thể hé miệng về ‘bảo vệ chủ quyền’ hết sức chung chung tại Hội nghị trung ương 11 như một chiêu thức mị dân ?

Thường Sơn

Nguồn : VNTB, 15/10/2019

********************

Biển Đông : Việt Nam chuẩn bị cho những thách đố lớn hơn

Thanh Phương, RFI, 15/10/2019)

Trong bài phát biểu khai mạc Hội nghị Trung ương 11 vào ngày 07/10/2019, ông Nguyễn Phú Trọng, tổng bí thư kiêm chủ tịch nước, đã yêu cầu Ban Chấp hành Trung ương "phân tích, dự báo tình hình Biển Đông ; chỉ rõ các khả năng có thể xảy ra trong thời gian tới, lường trước những thời cơ, thuận lợi, những khó khăn, thách thức".

Ảnh vệ tinh chụp một nhà giàn D.K của Việt Nam tại Bãi Tư Chính, Biển Đông AMTI/CSIS

Ông Trọng đưa ra yêu cầu này 3 tháng sau khi tàu khảo sát Hải Dương Địa Chất 8 của Trung Quốc, với sự hộ tống của nhiều tàu vũ trang, xâm nhập khu vực Bãi Tư Chính, nơi mà đối tác của Việt Nam là tập đoàn Nga Rosneft đang thăm dò dầu khí. Khu vực này nằm trong vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam.

Hà Nội đã tố cáo Trung Quốc xâm phạm chủ quyền lãnh hãi của Việt Nam, nhưng Bắc Kinh lại cho rằng việc thăm dò địa chất của tàu Hải Dương Địa Chất 8 là "chính đáng và hợp lý", đồng thời cáo buộc hoạt động của các công ty dầu khí ở khu vực Bãi Tư Chính là xâm phạm lợi ích của Trung Quốc.

Nhật báo Hồng Kông South China Morning Post hôm 12/10 đã trích lời giáo sư Carl Thayer, đại học New South Wales, cho rằng yêu cầu của ông Nguyễn Phú Trọng với Ban Chấp hành Trung ương, cơ chế hoạch định các chính sách của Việt Nam, có thể là một dấu hiệu cho thấy Hà Nội sẽ không lùi bước trước nguy cơ đối đầu với Trung Quốc về chủ quyền Biển Đông.

Theo giáo sư Thayer, những thách đố đối với Hà Nội là việc các tàu của Trung Quốc kéo dài sự hiện diện tại nhiều nơi khác nhau trong vùng biển Việt Nam, khả năng Trung Quốc triển khai một giàn khoan lớn trong vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam, cũng như việc các tàu của Trung Quốc ngăn chận hoạt động thăm dò dầu khí của các công ty nước ngoài liên doanh với tập đoàn dầu khí quốc gia Việt Nam.

South China Morning Post nhắc lại là trong buổi tiếp xúc cử tri ở Sài Gòn, thiếu tướng Nguyễn Minh Hoàng, phó chính ủy Quân khu 7 và cũng là đại biểu Quốc Hội, khẳng định là giàn khoan của Rosneft vẫn hoạt động bình thường, mặc dù có sự hiện diện của hơn 40 tàu Trung Quốc và 50 tàu của Việt Nam trong khu vực.

Trong khi Việt Nam vẫn dành ưu tiên cho giải pháp ngoại giao, thiếu tướng Hoàng không loại trừ khả năng Việt Nam đưa vụ Bãi Tư Chính và các tranh chấp chủ quyền khác ở Biển Đông ra trước Liên Hiệp Quốc hoặc một tòa án quốc tế.

Theo nhận định của South China Morning Post, trong vụ Bãi Tư Chính, Việt Nam và Trung Quốc dường như đã rút ra bài học từ vụ giàn khoan Hải Dương 981 năm 2014. Bắc Kinh hiểu rằng xung đột có thể gây tổn hại cho yêu sách chủ quyền của họ ở Biển Đông, còn Việt Nam cũng biết là căng thẳng leo thang có thể khiến các nhà đầu tư e ngại.

Nhưng trong vụ Bãi Tư Chính, Việt Nam có thể nhận được sự ủng hộ từ các nước láng giềng, trong đó Philippines, Malaysia, Brunei, tức là những nước cũng tranh chấp chủ quyền Biển Đông, theo nhận định của giáo sư Carl Thayer

Tờ báo cũng nhắc lại tuyên bố của đại sứ Việt Nam tại Ấn Độ Phạm Sanh Châu, cho biết Hà Nội có thể sẽ nêu vấn đề Biển Đông, trong đó có cả vụ Tư Chính, tại cuộc đối thoại an ninh thường niên Việt Nam - Ấn Độ trong tháng này tại Sài Gòn.

Nhà nghiên cứu Rajeev Ranjan Chaturvedy, tại Trường Nghiên cứu Quốc tế S. Rajaratnam, Singapore, cho rằng Ấn Độ đang theo dõi sát tình hình Biển Đông và đang gia tăng hợp tác với các đối tác, bao gồm cả Việt Nam. Còn theo một nhà phân tích tại Viện Nghiên cứu Châu Á-Thái Bình Dương, Viện Hàn lâm Khoa học Xã hội Trung Quốc, có khả năng là Ấn Độ sẽ đóng vai trò trọng tài trong tranh chấp Biển Đông giữa Trung Quốc với Việt Nam.

Giáo sư Thayer cũng cho rằng thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi trong cuộc họp thượng đỉnh không chính thức với chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình hôm thứ Sáu tuần trước chắc là đã nhấn mạnh đến tầm quan trọng của việc duy trì ổn định ở Biển Đông và đã thúc giục Bắc Kinh và Hà Nội có những bước ngoại giao để giảm bớt căng thẳng ở vùng biển này.

Thanh Phương

*******************

Việt Nam sẽ để Trung Quốc cùng khai thác dầu khí ở bãi Tư Chính ?

RFA, 15/10/2019

Tuyên bố của Tổng Trọng bị phản đối

Tổng Bí thư kiêm Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng tại buổi tiếp xúc với cử tri quận Ba Đình, Hoàn Kiếm, Tây Hồ ở Hà Nội, vào sáng ngày 15 tháng 10, cho biết Việt Nam giữ được biên giới với Trung Quốc bao năm qua và giờ đang đàm phán tìm tiếng nói chung.

Tổng Bí thư kiêm Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng tại buổi tiếp xúc cử tri ở Hà Nội ngày 15/10/19. Courtesy : chinhphu.vn

Ông Nguyễn Phú Trọng còn được Reuters và truyền thông quốc nội dẫn lời khi ông tuyên bố rằng "xử lý mối quan hệ này không đơn giản, nặng về bên nào cũng bị phê phán". Ông Nguyễn Phú Trọng còn nhấn mạnh "Cố gắng giữ quan hệ cho tốt nhưng cái gì thuộc về độc lập chủ quyền dân tộc, ta không bao giờ nhân nhượng, tinh thần của ta là quyết chiến, quyết thắng".

Trước đó, trong bài phát biểu khai mạc Hội nghị Trung ương lần thứ 11, diễn ra hôm mùng 7 tháng 10, ông Nguyễn Phú Trọng cũng đã kêu gọi phân tích tình hình Biển Đông để có quyết sách phù hợp.

Đài RFA ghi nhận kể từ khi Bắc Kinh có động thái lấn át ở khu vực bãi Tư Chính ngoài Biển Đông suốt hơn 3 tháng qua, dân chúng tại Việt Nam trông đợi giới lãnh đạo Hà Nội chính thức thông báo những thông tin cập nhật về các diễn tiến đang xảy ra cũng như những chính sách đối phó với sự gây hấn của Trung Quốc. Thế nhưng, qua các lần tuyên bố mới nhất gần đây của người đứng đầu Nhà nước và Đảng Cộng sản Việt Nam, không những không trấn an được lòng dân mà còn gây nên sự phẫn nộ.

Nhà quan sát tình hình Việt Nam, Tiến sĩ Phạm Chí Dũng vào tối ngày 15 tháng 10 nhận định với RFA về lời phát biểu của ông Nguyễn Phú Trọng trong sáng cùng ngày :

"Lời nói này không có ý nghĩa nghĩa gì cả. Hay nói chính xác đó chỉ là một lời tuyên truyền dối trá và mị dân và cho thấy tâm thế hoảng sợ của giới lãnh đạo Việt Nam".

Tiến sĩ Phạm Chí Dũng cho rằng ông Trọng tự mâu thuẫn qua những lời tuyên bố của chính ông bởi vì ông Trọng khẳng khái lên tiếng rằng những gì thuộc về độc lập chủ quyền thì không bao giờ nhân nhượng trong khi trên thực tế thì tàu Trung Quốc đã xâm nhập sâu vào vùng lãnh hải và chủ quyền của Việt Nam qua việc tàu Hài Dương 8 chỉ cách bờ biển Việt Nam có lúc chỉ còn khoảng 150-160 cây số. Tiến sĩ Phạm Chí Dũng nhấn mạnh điều này cho thấy Việt Nam đang nhân nhượng và không có một biện pháp giải quyết nào quyết liệt đối với Trung Quốc cả.

Đài Á Châu Tự Do cũng ghi nhận dân chúng tại Việt Nam còn bày tỏ sự phản đối của họ đối với những lời tuyên bố của ông Nguyễn Phú Trọng qua mạng xã hội. Không ít người đặt câu hỏi vì sao ông Trọng không nêu đích danh Trung Quốc tại Hội nghị Trung ương lần thứ 11 hay Việt Nam "không nhân nhượng" bằng các biện pháp nào ngoài cách thức cứ tiếp tục "phản đối" suông về mặt ngoại giao như trong thời gian qua mà thôi ?

Ông Võ Minh Đức, một cựu sĩ quan thuộc Quân đội Nhân dân Việt Nam vào tối ngày 15 tháng 10, chia sẻ với RFA về bức xúc của ông :

"Cá nhân tôi, về mặt góc độ là công dân và là một người từng khoác áo lính, tôi kịch liệt phản đối việc đó và phải có hành động cụ thể. Chẳng hạn như là kiện, hay đưa các lực lượng vũ trang ra răn đe. Phải mạnh như thế. Tất nhiên mình không gây hấn, mình không bắn họ trước đâu nhưng phải đưa ra để cho họ thấy rằng đây là vùng biển của Việt Nam, đây là chủ quyền và thềm lục địa do Việt Nam quản lý từ ngàn đời nay. Mình không gây chiến nhưng phải đưa các lực lượng quân sự và bán quân sự ra để bảo vệ, đồng thời phải lên tiếng với quốc tế".

Cựu Đại úy Võ Minh Đức còn lý giải về chiến thuật mà Trung Quốc đang sử dụng với mưu đồ chiếm lấy bãi Tư Chính ở Biển Đông :

"Dã tâm của người Trung Quốc là họ sẽ không dùng đến động tác vũ lực đâu. Họ sẽ lấn dần theo đủ kiểu hết. Nào là từ đường lưỡi bò cho đến lùa ngư dân ra đánh cá, rồi cho tàu hải cảnh, cho giàn khoan đi…Cứ như thế. Nếu mà mình cứ im lặng riết và cứ để họ lấn từ từ và đến một lúc nào đó thì họ sẽ mặc nhiên đó không phải là vùng tranh chấp nữa mà là vùng của họ, thuộc chủ quyền của họ. Ví dụ cụ thể như bãi Tư Chính là nơi rõ ràng thuộc thềm lục địa và quyền tài phán của Việt Nam và Việt Nam đang thăm dò, khai thác dầu khí ở đó. Thế bây giờ họ biến thành vùng tranh chấp, rồi mai mốt họ sẽ biến thành vùng của họ luôn, chứ không còn là vùng tranh chấp nữa. Họ cứ lấn dần, lấn dần giống như vết dầu loang, giống như mưa lâu thấm đất vậy đó".

Hành trình của tàu Hải Dương 8 của Trung Quốc ở phía bắc Bãi Tư Chính từ ngày 1/7/2019 đến 15/7/2019 - Courtesy of AMTI

"Hội nghị Diên Hồng" về tranh chấp ở bãi Tư Chính ?

Một ngày trước khi Tổng Bí thư kiêm Chủ tịch nước đăng đàn kêu gọi phân tích tình hình Biển Đông để có quyết sách phù hợp, tại buổi Tọa đàm Khoa học Vùng biển bãi Tư Chính và Luật pháp Quốc tế, diễn ra ở Hà Nội hôm mùng 6 tháng 10, các nhân sĩ trí thức cho rằng đã đến lúc Chính quyền Việt Nam phải kiện Trung Quốc ra tòa án quốc tế.

Ông Nguyễn Khắc Mai, nguyên Vụ trưởng Vụ Nghiên cứu Ban Dân vận Trung ương từng nêu ý kiến của ông với RFA rằng giới lãnh đạo Việt Nam cần thiết phải gặp gỡ và tiếp nhận ý kiến của giới nhân sĩ trí thức trong vấn đề tranh chấp ở Biển Đông với Trung Quốc và đó là việc cấp thiết phải làm.

Thạc sĩ Hoàng Việt, một nhà nghiên cứu về Biển Đông trong một cuộc hội luận với RFA hồi đầu trung tuần tháng 10 còn cho rằng song song với biện pháp kiện Trung Quốc ra toàn án quốc tế thì Việt Nam cũng cầm xem xét điều chỉnh chính sách ngoại giao :

"Trong bối cảnh bây giờ có lẽ Việt Nam nên xem xét lại chính sách đối ngoại của mình, đặc biệt là Trung Quốc đang càng ngày càng tiếp tục lấn át Việt Nam cũng như có những hành động sai phạm không có vẻ dừng lại này. Và chính sách đối ngoại không chỉ đối với Trung Quốc mà còn đối với một số quốc gia khác, như Lào và Campuchia chẳng hạn. Ví dụ, Việt Nam luôn coi 3 nước Đông Dương Việt Nam-Lào-Campuchia là anh em, nhưng bản thân Campuchia luôn luôn ủng hộ Trung Quốc trong tất cả những vấn đề về Biển Đông…"

Mới đây nhất, tại Hội nghị quan chức cấp cao ASEAN-Trung Quốc về Thực hiện Tuyên bố về Ứng xử của các bên ở Biển Đông (SOM-DOC) lần thứ 18, diễn ra ở thành phố Đà Lạt và kết thúc hôm 15 tháng 10, phái đoàn Việt Nam nhắc đến những diễn biến phức tạp ở Biển Đông, đặc biệt việc chủ quyền và quyền tài phán của Việt Nam đang bị xâm phạm nghiêm trọng ; đồng thời đề xuất các biện pháp nhằm cải tiến phương pháp làm việc cho các vòng đàm phán sắp tới.

Luật sư Vũ Đức Khanh, một nhà quan sát tình hình Việt Nam, từ Canada qua cuộc hội luận với RFA hôm đầu trung tuần tháng 10 cũng kêu gọi Hà Nội cần thực hiện chính sách đại đoàn kết quốc gia để có đủ nội lực cũng như cần phải xây dựng những giá trị chung đối với thế giới, đặc biệt trong việc bảo vệ và gìn giữ sự ổn định, hòa bình trong khu vực, nhất là tại Biển Đông.

Trong khi dân chúng Việt Nam đang trông chờ Nhà nước tổ chức một "Hội nghị Diên Hồng" để những ý kiến và tiếng nói như vừa nêu được trình bày trực tiếp với Nhà nước Việt Nam trong vấn đề cấp bách ở biển Đông, thì Tổng Bí thư kiêm Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng vào hôm 15 tháng 10 lại chỉ trích những tiếng nói yêu nước ngoài Đảng, qua lời tuyên bố rằng "Hiện nay có một số phần tử cố tình kích động, to tiếng lên, lên gân lên, ra vẻ ta là anh hùng, ra vẻ ta là yêu nước, vậy còn Trung ương Đảng, Chính phủ, Tổng bí thư không yêu nước à ? Vô trách nhiệm à ?".

Tiến sĩ Phạm Chí Dũng khẳng định với những tuyên bố của ông Nguyễn Phú Trọng và cách thức đối phó hiện nay của Chính quyền Việt Nam đối với Trung Quốc trong vấn đề Biển Đông rõ ràng cho thấy dấu hiệu mà Tiến sĩ Phạm Chí Dũng dùng từ ngữ là " Chính quyền Việt Nam đang bán nước". Tiến sĩ Phạm Chí Dũng nhấn mạnh :

"Rất nhiều khả năng sau Hội nghị Trung ương 11 và sau những lời nói mà tôi cho là khiếp nhượng và dối trá của Nguyễn Phú Trọng thì sẽ không có chuyện Chính quyền Việt Nam kiện Trung Quốc ra tòa án quốc tế. Không có chuyện đó đâu. Thậm chí ngược lại là Việt Nam có thể chấp nhận cho Trung Quốc cùng hợp tác khai thác dầu khí ở bãi Tư Chính với một tỷ lệ lớn thuộc về Trung Quốc. Có nghĩa là mời kẻ cướp vào nhà và chia đôi tài sản với nhau".

Mặc dù lãnh đạo đất nước đang chần chừ trong việc kiện Trung Quốc thì một số người dân Việt Nam mà Đài RFA tiếp xúc đều quả quyết cho rằng họ sẵn sàng bảo vệ tổ quốc trước sự hung hăng của người láng giềng khổng lồ Trung Quốc. Cựu Đại úy Võ Minh Đức nêu lên ý kiến của ông :

"Nếu họ tổ chức một cuộc trưng cầu dân ý hiến kế để bảo vệ lãnh thổ thì tôi sẽ là người đầu tiên sẵn sàng tái ngũ, tham gia lực lượng bảo vệ bờ cõi Việt Nam này. Còn họ trưng cầu hỏi bây giờ đánh thì chưa chắc mình thắng mà sẽ thua thì sao : Thua thì thua đường nào ? Năm 1979, về mặt quân sự, về mặt thực địa ở chiến trường thì theo tôi lúc đó người Trung Quốc thua chứ không phải người Việt Nam. Họ hùng hổ tuyên bố rằng ‘sáng ăn cơm ở biên giới, trưa ăn cơm Hà Nội, chiều ăn cơm Sài Gòn’ nhưng cuối cùng họ chỉ vào sâu được 60-70 cây số thôi, chứ không vào thêm được nữa. Kẻ thù nào, quân xâm lược nào, ở đâu thì tôi không biết nhưng đối với đội quân Trung Quốc thì tôi dám chắc chắn một điều người Trung Quốc mà động binh đánh Việt Nam hoặc giới chóp bu lãnh đạo Việt Nam tổng động viên đánh Trung Quốc thì 100% người dân sẽ ủng hộ".

Trả lời câu hỏi của chúng tôi, trong trường hợp một "Hội nghị Diên Hồng" về tranh chấp ở Biển Đông mà người dân Việt Nam trông chờ không được Nhà nước tổ chức, hầu hết giới chuyên gia lẫn người dân đều có cùng nhận xét rằng sẽ có một hậu quả trong tương lai rất lớn cho Việt Nam là không chỉ Hoàng Sa, Trường Sa mà khu vực bãi Tư Chính thuộc chủ quyền của Việt Nam chỉ còn trong sách vở.

Nguồn : RFA, 15/10/2019

******************

Liệu còn tia sáng nào cuối đường hầm ?

Chiến Sỹ, RFA, 14/10/2019

Vậy là Hội nghị Trung ương lần thứ 11 đã không có bất cứ Nghị quyết nào về Biển Đông. Giờ đây, những ai quan tâm đến các động thái của Việt Nam chống lại sự lộng hành của Trung Quốc tại khu vực Bãi Tư Chính, chỉ còn lại một niềm tin phập phù như ngọn nến trước gió. Lấy đâu ra "khí thế mới", "xung lực mới" như lời hiệu triệu của Tổng chủ khi những khó khăn, thách thức từ nay chính ông cũng thừa nhận, sẽ khác xa so với trước đây, nhưng các biện pháp đối phó thì lại y hệt như cũ.

Ảnh minh họa : Hình ông Nguyễn Phú Trọng chụp hôm kết thúc Hội nghị 12/10/2019 - AFP

Lại vẫn "kiên quyết, kiên trì đấu tranh bảo vệ chủ quyền, quyền chủ quyền biển, đảo quốc gia trên cơ sở luật pháp quốc tế"như lời phát biểu của Tổng chủ khi kết thúc Hội nghị chiều 12/10/2019. Theo ông Nguyễn Phú Trọng, cuộc đấu tranh ấy gắn với sự "chủ động, tích cực hội nhập quốc tế, mở rộng và nâng cao hiệu quả hoạt động đối ngoại, nâng cao vị thế và ủy tín của Việt Nam trong khu vực và trên thế giới". Nếu ông Trọng còn sống thêm được mươi, mười lăm năm nữa, ông ấy vẫn có thể cho đưa quyết sách này vào các văn kiện của Trung ương hay Đại hội, đố có sai ! Tình hình khu vực và thế giới biến động từng ngày, thậm chí từng giờ, trong khi đường lối chủ trương của đảng ông hầu như lấy từ các bia đá đang "ngẩn ngơ" trước các dòng thác lịch sử chưa biết đổ về đâu.

Từ nhiều năm nay, ông Trọng hầu như không đề cập gì đến hai từ "Biển Đông". Danh từ ấy như một hủy kỵ đối với ông và các đồng chí tâm phúc trong bộ chính trị hoặc ban chấp hành trung ương. Sau ba tháng trời tàu các loại của Trung Quốc "đan lưới" trong vùng EEZ của Việt Nam từ Bắc xuống Nam, từ Tây sang Đông, mà ông chỉ cho phép Bộ Ngoại giao dủy trì mức phản ứng ở cấp độ tuyên bố của người phát ngôn. Cho nên hôm khai mạc Hội nghị trước đấy một tuần lễ, lần đầu tiên Nguyễn Phú Trọng "bật đèn xanh" cho việc "phân tích, dự báo bla… bla…, nhất là tình hình Biển Đông" thì dư luận xã hội Việt Nam "cựa quậy" được một chút từ giấc ngủ bao lâu nay, rằng "chuyện Biển Đông đã có đảng và nhà nước lo". Với các biện pháp ông Trọng vừa công bố như là kết quả 6 ngày làm việc khẩn trương của hơn 200 đồng chí trung ương, chẳng khác nào ông đã dội một gáo nước lạnh vào cái "bếp hồng" đang âm ỉ một thứ chủ nghĩa yêu nước luôn phải trốn tránh sự đàn áp vừa khốc liệt vừa hiểm độc của đảng ông đối với trí thức và người dân nào nào còn le lói niềm hy vọng đấu tranh chống lại chính sách Hán hóa dân tộc này.

Với đà hiện nay thì những kỹ sư tin học Trần Huỳnh Dủy Thức sẽ còn bị đày ải chưa biết đến tận bao giờ, những kỹ sư nuôi tôm Nguyễn Ngọc Ánh sẽ còn bị đánh đến liệt cả hai chân, không còn lấy chân lành nào để lết ra gặp người thân như tuần qua nữa đâu. Tính mạng của hơn 200 tù nhân lương tâm trong ngục tối của chế độ "ưu việt gấp vạn lần nên nền chủ Tây phương" quả thực đang bị đe doạ từng ngày một. Câu chuyện của các nhà đấu tranh dân chủ từ nhà tù nhỏ trở về với nhà tù lớn (sau khi kết thúc thi hành án) là những giấc mơ ám ảnh về các cuộc theo dõi, o ép kinh hoàng đến nỗi anh Huỳnh Anh Trí (nay đã qua đời) từng nói : Có lẽ sẽ phải đi tù trở lại thôi. Ở ngoài này khắc nghiệt quá. Trong tù chỉ phải chiến đấu với một đối tượng là quản giáo. Ở ngoài, vừa phải kiếm ăn lại vừa phải đối phó với không biết bao rình rập khác. Tội ác của Đảng cộng sản Việt Nam hiển hiện từng ngày từng giờ như thế, bất chấp luật pháp quốc nội cũng quốc tế. Từ sự toa rập của chính quyền Hà Nội đối với quan thầy Bắc Kinh, những người đấu tranh cho dân chủ, nhân quyền ở Việt Nam chẳng khác nào "chim treo trên lửa, cá nằm dưới dao".

Từ chủ trương của chế độ đối với các giải pháp trên biển đảo, có thể "đọc vị" những thỏa hiệp, thậm chí là sự thần phục của Đảng cộng sản Việt Nam đối với Đảng cộng sản Trung Quốc. Cuối tuần trước, Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ, thông qua Đại sứ quán của họ tại Hà Nội đã đưa ra gợi ý, do sự quần thảo ở cường độ cao của các tàu Trung Quốc, đề nghị chính phủ Việt Nam có một Tuyên bố của Bộ Ngoại giao để cho khu vực và thế giới biết rõ hơn về tầm mức ngủy cấp của tình hình xung quanh Bãi Tư Chính. Washington hứa sẽ ra tuyên bố hưởng ứng ngay lập tức ! Nhưng lời đề nghị ấy đã bị Bộ Ngoại giao Hà Nội lịch sự khước từ, xin lùi lại một thời gian nữa (Chắc mấy ông tính chờ Tàu cắm xong giàn khoan HD-982 thì mới ra Tuyên bố). Chính phủ Mỹ tỏ ra lúng túng, vì Hoa Kỳ vẫn chưa hiểu được, cuối cùng thì chính phủ Việt Nam muốn gì ở Mỹ trong giai đoạn tới đây.

Tóm lại, đánh giá chung đối với cuộc họp trung ương vừa qua là thất vọng "toàn tập". Có nhà phân tích nói Trung ương Đảng (vừa họp xong) hay Quốc hội (sắp họp) sở dĩ đã và sẽ không ra Nghị quyết nào riêng về Biển Đông là vì sợ lộ bí mật các bước đi trong tương lai. Điều này thật mỉa mai, bởi vì với chính sách đối nội và đối ngoại như Tổng chủ vừa trình bày trong phát biểu hôm qua hay trong Nghị quyết sẽ công bố nay mai thì chẳng có gì là bí mật cả. Về nội trị, Nguyễn Phú Trọng vẫn chủ trương tìm kiếm cái mới trong những thứ đã bị thế giới loại bỏ, đó là tìm kiếm những giá trị của thời kỳ quá độ - khái niệm cũ rích và không tồn tại trên thực tế. Về ngoại giao vẫn kiểu đi hàng hai, đu dây như bao năm nay. Trung Quốc chẳng bao giờ tin tưởng vào Việt Nam đã đành mà Hoa Kỳ cũng chẳng biết sẽ phải hợp tác với Việt Nam theo phương hướng nào. Còn thuyền thúng Hà Nội xoay tròn giữa các dòng xoáy của bao sự kiện đến bao giờ ? Điều này thì đến Tổng chủ Nguyễn Phú Trọng và cả 200 ủy viên trung ương đảng theo ông và đang chống lại ông cũng chẳng có câu trả lời rành mạch./.

Blogger  Chiến sỹ

Nguồn : RFA, 14/10/2019

****************

Tổng bí thư-Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng : ‘Kiên quyết nhưng khôn khéo’ trên Biển Đông

VOA, 15/10/2019

Tổng bí thư-Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng hôm 15/10 nói rằng Đảng cộng sản Việt Nam có thái độ dứt khoát "không nhân nhượng" trong việc bảo vệ toàn vẹn lãnh thổ đồng thời sẽ giải quyết căng thẳng trên Biển Đông một cách "khôn khéo".

Liệu còn tia sáng nào cuối đường hầm ?

Blogger Chiến Sỹ, RFA, 14/10/2019

Vậy là Hội nghị Trung ương lần thứ 11 đã không có bất cứ Nghị quyết nào về Biển Đông. Giờ đây, những ai quan tâm đến các động thái của Việt Nam chống lại sự lộng hành của Trung Quốc tại khu vực Bãi Tư Chính, chỉ còn lại một niềm tin phập phù như ngọn nến trước gió. Lấy đâu ra "khí thế mới", "xung lực mới" như lời hiệu triệu của Tổng chủ khi những khó khăn, thách thức từ nay chính ông cũng thừa nhận, sẽ khác xa so với trước đây, nhưng các biện pháp đối phó thì lại y hệt như cũ.

11111111111111111

Ảnh minh họa : Hình ông Nguyễn Phú Trọng chụp hôm kết thúc Hội nghị 12/10/2019 - AFP

Lại vẫn "kiên quyết, kiên trì đấu tranh bảo vệ chủ quyền, quyền chủ quyền biển, đảo quốc gia trên cơ sở luật pháp quốc tế"như lời phát biểu của Tổng chủ khi kết thúc Hội nghị chiều 12/10/2019. Theo ông Nguyễn Phú Trọng, cuộc đấu tranh ấy gắn với sự "chủ động, tích cực hội nhập quốc tế, mở rộng và nâng cao hiệu quả hoạt động đối ngoại, nâng cao vị thế và ủy tín của Việt Nam trong khu vực và trên thế giới". Nếu ông Trọng còn sống thêm được mươi, mười lăm năm nữa, ông ấy vẫn có thể cho đưa quyết sách này vào các văn kiện của Trung ương hay Đại hội, đố có sai ! Tình hình khu vực và thế giới biến động từng ngày, thậm chí từng giờ, trong khi đường lối chủ trương của đảng ông hầu như lấy từ các bia đá đang "ngẩn ngơ" trước các dòng thác lịch sử chưa biết đổ về đâu.

Từ nhiều năm nay, ông Trọng hầu như không đề cập gì đến hai từ "Biển Đông". Danh từ ấy như một hủy kỵ đối với ông và các đồng chí tâm phúc trong bộ chính trị hoặc ban chấp hành trung ương. Sau ba tháng trời tàu các loại của Trung Quốc "đan lưới" trong vùng EEZ của Việt Nam từ Bắc xuống Nam, từ Tây sang Đông, mà ông chỉ cho phép Bộ Ngoại giao dủy trì mức phản ứng ở cấp độ tuyên bố của người phát ngôn. Cho nên hôm khai mạc Hội nghị trước đấy một tuần lễ, lần đầu tiên Nguyễn Phú Trọng "bật đèn xanh" cho việc "phân tích, dự báo bla… bla…, nhất là tình hình Biển Đông" thì dư luận xã hội Việt Nam "cựa quậy" được một chút từ giấc ngủ bao lâu nay, rằng "chuyện Biển Đông đã có đảng và nhà nước lo". Với các biện pháp ông Trọng vừa công bố như là kết quả 6 ngày làm việc khẩn trương của hơn 200 đồng chí trung ương, chẳng khác nào ông đã dội một gáo nước lạnh vào cái "bếp hồng" đang âm ỉ một thứ chủ nghĩa yêu nước luôn phải trốn tránh sự đàn áp vừa khốc liệt vừa hiểm độc của đảng ông đối với trí thức và người dân nào nào còn le lói niềm hy vọng đấu tranh chống lại chính sách Hán hóa dân tộc này.

Với đà hiện nay thì những kỹ sư tin học Trần Huỳnh Dủy Thức sẽ còn bị đày ải chưa biết đến tận bao giờ, những kỹ sư nuôi tôm Nguyễn Ngọc Ánh sẽ còn bị đánh đến liệt cả hai chân, không còn lấy chân lành nào để lết ra gặp người thân như tuần qua nữa đâu. Tính mạng của hơn 200 tù nhân lương tâm trong ngục tối của chế độ "ưu việt gấp vạn lần nên nền chủ Tây phương" quả thực đang bị đe doạ từng ngày một. Câu chuyện của các nhà đấu tranh dân chủ từ nhà tù nhỏ trở về với nhà tù lớn (sau khi kết thúc thi hành án) là những giấc mơ ám ảnh về các cuộc theo dõi, o ép kinh hoàng đến nỗi anh Huỳnh Anh Trí (nay đã qua đời) từng nói : Có lẽ sẽ phải đi tù trở lại thôi. Ở ngoài này khắc nghiệt quá. Trong tù chỉ phải chiến đấu với một đối tượng là quản giáo. Ở ngoài, vừa phải kiếm ăn lại vừa phải đối phó với không biết bao rình rập khác. Tội ác của Đảng cộng sản Việt Nam hiển hiện từng ngày từng giờ như thế, bất chấp luật pháp quốc nội cũng quốc tế. Từ sự toa rập của chính quyền Hà Nội đối với quan thầy Bắc Kinh, những người đấu tranh cho dân chủ, nhân quyền ở Việt Nam chẳng khác nào "chim treo trên lửa, cá nằm dưới dao".

Từ chủ trương của chế độ đối với các giải pháp trên biển đảo, có thể "đọc vị" những thỏa hiệp, thậm chí là sự thần phục của Đảng cộng sản Việt Nam đối với Đảng cộng sản Trung Quốc. Cuối tuần trước, Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ, thông qua Đại sứ quán của họ tại Hà Nội đã đưa ra gợi ý, do sự quần thảo ở cường độ cao của các tàu Trung Quốc, đề nghị chính phủ Việt Nam có một Tuyên bố của Bộ Ngoại giao để cho khu vực và thế giới biết rõ hơn về tầm mức ngủy cấp của tình hình xung quanh Bãi Tư Chính. Washington hứa sẽ ra tuyên bố hưởng ứng ngay lập tức ! Nhưng lời đề nghị ấy đã bị Bộ Ngoại giao Hà Nội lịch sự khước từ, xin lùi lại một thời gian nữa (Chắc mấy ông tính chờ Tàu cắm xong giàn khoan HD-982 thì mới ra Tuyên bố). Chính phủ Mỹ tỏ ra lúng túng, vì Hoa Kỳ vẫn chưa hiểu được, cuối cùng thì chính phủ Việt Nam muốn gì ở Mỹ trong giai đoạn tới đây.

Tóm lại, đánh giá chung đối với cuộc họp trung ương vừa qua là thất vọng "toàn tập". Có nhà phân tích nói Trung ương Đảng (vừa họp xong) hay Quốc hội (sắp họp) sở dĩ đã và sẽ không ra Nghị quyết nào riêng về Biển Đông là vì sợ lộ bí mật các bước đi trong tương lai. Điều này thật mỉa mai, bởi vì với chính sách đối nội và đối ngoại như Tổng chủ vừa trình bày trong phát biểu hôm qua hay trong Nghị quyết sẽ công bố nay mai thì chẳng có gì là bí mật cả. Về nội trị, Nguyễn Phú Trọng vẫn chủ trương tìm kiếm cái mới trong những thứ đã bị thế giới loại bỏ, đó là tìm kiếm những giá trị của thời kỳ quá độ - khái niệm cũ rích và không tồn tại trên thực tế. Về ngoại giao vẫn kiểu đi hàng hai, đu dây như bao năm nay. Trung Quốc chẳng bao giờ tin tưởng vào Việt Nam đã đành mà Hoa Kỳ cũng chẳng biết sẽ phải hợp tác với Việt Nam theo phương hướng nào. Còn thuyền thúng Hà Nội xoay tròn giữa các dòng xoáy của bao sự kiện đến bao giờ ? Điều này thì đến Tổng chủ Nguyễn Phú Trọng và cả 200 ủy viên trung ương đảng theo ông và đang chống lại ông cũng chẳng có câu trả lời rành mạch./.

Chiến sỹ

Nguồn : RFA, 14/10/2019

****************

Tổng bí thư-Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng : ‘Kiên quyết nhưng khôn khéo’ trên Biển Đông (VOA, 15/10/2019)

Vụ khủng hoảng Bãi Tư Chính, ngoài vai trò một phép thử đối với ‘bản lĩnh Đảng cộng sản Việt Nam’ cùng châm ngôn ‘ngư dân bám biển, hải quân bám bờ’, còn là một thước đo thú vị về quyền lực thực chất của ‘Tổng tịch’ Nguyễn Phú Trọng trong các chính sách đối ngoại của đảng cầm quyền ở Việt Nam.

Trọng lượng quyền lực của ‘Tổng tịch’ Nguyễn Phú Trọng trong các chính sách đối ngoại của đảng cầm quyền ở Việt Nam nặng tới cỡ nào trong vụ Bãi Tư Chính ?

Đến đầu tháng 10 năm 2019, đã tròn ba tháng kể từ ngày Trung Quốc điều tàu thăm dò địa chất Hải Dương 8 và các tàu hộ vệ cho tàu này xâm phạm Bãi Tư Chính như vào chốn vô chủ quyền, nhưng lực lượng cảnh sát biển và hải quân Việt Nam vẫn chưa một lần dám nổ súng cảnh cáo. Trong khi đó, toàn bộ chóp bu Việt Nam từ Nguyễn Phú Trọng trở xuống vẫn kiên định ‘câm như hến’ mà không một lần dám nêu tên Trung Quốc, càng không có bất kỳ dấu hiệu nào cho thấy giới ‘văn dốt, võ dát’ này dám kiện Trung Quốc ra tòa án quốc tế.

Chỉ đến Hội nghị trung ương 11 của đảng cầm quyền, trong bài phát biểu khai mạc vào sáng ngày 7/10/2019, ‘Tổng tịch’ Nguyễn Phú Trọng mới hé môi đề nghị Trung ương đảng "phân tích, dự báo có căn cứ, cơ sở khoa học, tình hình thế giới và trong nước, nhất là tình hình Biển Đông ; chỉ rõ các khả năng có thể xảy ra trong thời gian tới, lường trước những thời cơ, thuận lợi cần nắm bắt".

Một hiện tượng đặc biệt là bài phát biểu trên của Trọng đã lập tức tạo ra hiệu ứng ‘mở miệng’ : chỉ ít tiếng đồng hồ sau lời huấn thị trên, một số tướng quân đội như Thượng tướng Võ Tiến Trung, nguyên là giám đốc Học viện Quốc phòng, Thiếu tướng Nguyễn Minh Hoàng, Đại biểu Quốc hội, Phó Chính ủy Quân khu 7 ‘bỗng dưng’ lên tiếng về vụ Bãi Tư Chính và về chính sách linh hoạt khôn khéo của ‘đảng và nhà nước ta’.

Còn trước đó, hầu hết các tương quân đội đều mất dạng.

Cơ quan duy nhất đóng góp tiếng nói về vụ Bãi Tư Chính trước đó là Bộ Ngoại giao. Tuy nhiên nhiên bất chấp thành tích của bộ này với vài lần gửi công hàm phản đối Trung Quốc, nhưng không có gì chứng minh đây là hành động được trao trực tiếp cho đại sứ Trung Quốc, cùng bốn chục lần ‘kịch liệt phản đối’ của Người phát ngôn Bộ Ngoại giao, thất bại ngoại giao và quốc tế vận vẫn quá ê chề đối với giới chóp bu Việt Nam : cho tới nay chính thể độc tài ở Việt Nam hoàn toàn cô độc trong cuộc đối chọi với ‘đảng anh’ Trung Quốc trren Biển Đông.

Tín hiệu bật đèn xanh về ‘phân tích và dự báo tình hình Biển Đông’ của Nguyễn Phú Trọng để từ đó kéo theo làn sóng ‘mở miệng’ của một số tướng quân đội, và có thể sẽ là lục tục các cơ quan khác như tuyên giáo, chính phủ… cho thấy độ tập quyền về chủ trương đối ngoại của ‘đảng và nhà nước ta’ đã đổ dồn vào cá nhân ông Trọng.

Từ sau khi ‘tiếp quản’ cái ghế chủ tịch nước của kẻ quá cố là Trần Đại Quang vào tháng 9 năm 2018, có thể nói Nguyễn Phú Trọng đã vun đắp cho ông ta một độ tập trung quyền lực lớn đến mức hiếm có trong lịch sử triều đại cộng sản Việt Nam, thậm chí có thể so sánh với quyền lực thời Lê Duẩn.

Vụ khủng hoảng Bãi Tư Chính cùng cái cách đối phó từ ‘ngậm miệng’ đến ‘mở miệng’ có thể phác ra một quy luật : Nguyễn Phú Trọng tập quyền trên ghế chủ tịch nước và tổng bí thư bao nhiêu thì ông ta cũng độc quyền trong chính sách đối ngoại của Đảng cộng sản Việt Nam bấy nhiêu.

Cho tới nay, nhiều dư luận cho rằng Trọng nắm phần quyết định nhân sự cấp ủy viên bộ chính trị và ủy viên trung ương đến 90% trong Bộ Chính trị.

Trong bối cảnh tập quyền đó, khái niệm ‘tập thể Bộ Chính trị quyết định’ về thực chất chỉ mang tính hình thức. 

Thường Sơn

Nguồn : VNTB, 11/10/2019

Báo chính thống "kiểm duyệt" bỏ 2 chữ Biển Đông (1)

Tổng bí thư, Chủ tịch nước Việt Nam cộng sản Nguyễn Phú Trọng đã mơ hồ, viển vông và hão huyền khi tránh đương đầu với Trung Quốc ở bãi Tư Chính, Trường Sa.

Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng phát biểu tại Hội nghị. (Ảnh: VGP)

Từ ngày 03/07/2019, Trung Quốc đã ngang nhiên đem tầu thăm dò dầu khí Hải Dương 8 (HD-8) đến vùng biển Bãi Tư Chính thuộc vùng đặc quyền kinh tế 200 Hải lý của Việt Nam với 3 mục đích rõ rệt :

Thứ nhất, muốn giành chủ quyền không hề có của Trung Quốc trên vùng biển của Việt Nam.

Thứ hai, muốn đe dọa công tác tìm kiếm dầu khí liên doanh giữa Việt Nam với Nga và Ấn Độ, bắt đầu từ tháng 05/2019.

Thứ ba, nếu Việt Nam muốn thôi xung đột thì "hãy gác tranh chấp để cùng khái thác" như Phi Luật Tân đã đồng ý với Trung Quốc.

Trung Quốc đã tranh chấp chủ quyền biển đảo ở Biển Đông với 5 nước gồm Việt Nam, Phi Luật Tân, Nam Dương, Mã Lai và Brunei từ nghiều năm qua, nhưng Tòa án hòa giải quốc tế đã không nhìn nhận quyền chủ quyền của Trung Quốc trong hình Lưỡi Bò trong phán quyết năm 2016, khi xử vụ Phi kiện Trung Quốc.

Tư Chính nằm cách Vũng Tầu khoảng 370 cây số hướng đông-nam. Đây là điểm cực nam của hình tự vẽ Lưỡi Bò của Bắc Kinh nhằm chiếm 3/4 tổng diện tích trên 3 triệu cây số vuông của Biển Đông.

Trong suốt 3 tháng qua, ông Trọng và Bộ Chính trị của Đảng cộng sản Việt Nam, cơ chế nắm toàn quyền cai trị đất nước, đã không dám hé răng nửa lời lên án hành động ngang ngược của Trung Quốc. Ngược lại, ông đã để cho người phát ngôn của Bộ Ngoại giao, Lê Thị Thu Hằng, một mình chống Tầu bằng nước bọt và đòi Trung Quốc rút giàn khoan.

HD-8 và các tầu hộ tống võ trang của Cảnh sát biển Trung Quốc chẳng những không rút mà còn ngang nhiên đi đi về về giữa Tư Chính và đảo Chữ Thập để nghỉ ngơi và nhận tiếp tế rồi quay lại hăm dọa như cũ.

Nên biêt đảo Chữ Thập, cách Tư Chính lối 230 hải lý (lối 425 cây số) về phía bắc trước đây cũng chỉ là một bãi đá, nhưng sau khi chiếm của Việt Nam năm 1988, Trung Quốc đã tái tạo biến thành đảo kiên cố và xây dựng các cơ sở quân sự lớn nhất ở Trường Sa với sân bay, bến cảng, trạm tiếp liệu, đài radar, vô tuyến viễn thông, cột hải đăng, trại lính v.v…

Do đó, dự đoán HD-8 có thể hoạt động lâu dài, không giống như Hải Dương 981 hồi năm 2014, vì không có nơi tiếp tế, đã phải quay về vùng biển Hải Nam sau 76 ngày (1/5 - 16/7/2014) thăm dò dầu khí ở cùng biển chỉ cách đảo Lý Sơn (tỉnh Quảng Ngãi, Việt Nam) khoảng 120 hải lý (222 cây số) về phía đông. Hải Nam, cách Tư Chính khoảng 600 hải lý (1.111 cây số) phía bắc. Vì vậy, phát ngôn viên Trung Quốc, Cảnh Sảng mới liều lĩnh nói vào ngày 18/09/2019 rằng : "Việt Nam đã đơn phương tiến hành các hoạt động khai thác dầu khí từ tháng Năm tới nay, và việc này vi phạm nghiêm trọng các quyền và lợi ích của Trung Quốc, đồng thời vi phạm các thỏa thuận song phương giữa Trung Quốc và Việt Nam".

Cảnh Sảng không nói rõ "các thỏa thuận song phương" nằm trong Hiệp ước nào, nhưng nhiều nhà nghiên cứu ở Việt Nam nghi ngờ nó nằm trong Hiệp ước bí mật Thành Đô năm 1990 giữa Tổng bí thư đảng Nguyễn Văn Linh và Tổng bí thư, Chủ tịch nhà nước Giang Trạch Dân để nối lại bang giao giữa hai nước, sau 10 năm chiến tranh biên giới từ năm 1979 đến 1989.

Vì vậy, dù cuôc chiến nước bọt đôi bên tiếp diễn, nhưng tình hình trên biển đã cho thấy quyền chủ quyền của Việt Nam trên Biển Đông đã bị đe dọa nghiêm trọng, sau khi HD-8 và các tầu võ trang Trung Quốc đã tự do ra, vào vùng biển của Việt Nam như ao nhà mà không hề bị ngăn chặn.

Ông trọng mù mờ

Do đó, khi thấy ông Nguyễn Phú Trọng bất ngờ nói đến 2 chữ Biển Đông trong diễn văn khai mạc Hội nghị Trung ương đảng kỳ 11, họp từ ngày 7 đến 13/10/2019, thì dư luận quan tâm bàn bạc, mặc dù ông đã cố tình nhét vào phần cuối của diễn văn khi yêu cầu Trung ương thảo luận về phát triển và xây dựng kinh tế năm 2020.

Ông Trọng nói với Trung ương rằng : "Đồng thời, phân tích, dự báo có căn cứ, cơ sở khoa học, tình hình thế giới và trong nước, nhất là tình hình Biển Đông ; chỉ rõ các khả năng có thể xảy ra trong thời gian tới, lường trước những thời cơ, thuận lợi cần nắm bắt, những khó khăn, thách thức cần phải nỗ lực vượt qua. Từ đó, xác định sát hợp mục tiêu tổng quát, dự kiến các chỉ tiêu chủ yếu, cơ bản, quan trọng nhất cho năm 2020 và các chính sách, biện pháp phù hợp, có tính khả thi cao, nhất là các chính sách, biện pháp đột phá để thích ứng với những diễn biến và tác động mới của tình hình thế giới, khu vực đối với kinh tế - xã hội nước ta trong năm 2020".

Nhưng tại sao ông Trọng không dành riêng một phiên họp để thảo luận về Biển Đông, trong đó quan trọng hàng đầu là việc Trung Quốc đem HD-8 xâm nhập và quấy phá bên trong vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam ?

Ngược lại, 4 đề mục chính của Hội nghị Trung ương 11 đã chỉ tập trung thào luận về : Dự thảo Báo cáo chính trị và Báo cáo 10 năm thực hiện Cương lĩnh 2011 ; Về dự thảo Báo cáo kinh tế - xã hội trình Đại hội XIII của Đảng ; Về dự thảo Báo cáo tổng kết 5 năm thực hiện công tác xây dựng Đảng ; Về kinh tế - xã hội, ngân sách nhà nước năm 2019 – 2020".

Vậy phải chăng ông Trọng đã "chẳng đặng đừng" mà phải yêu cầu Trung ương đảng xem xét "tình hình Biển Đông", nhưng có mấy Ủy viên nắm được tin tức những gì đã và đang diễn ra ở Tư Chính, nhất là những hoạt động ở Tư Chính thuộc hạng tin tối mật quốc phòng ?

Theo lề lối làm việc nội bộ thì ngoài Bộ Chính trị, các viên chức hàng đầu Bộ Ngoại giao, Bộ Quốc phòng và Bộ Công an, không ai có thể biết hơn ông Trọng về tình hình Tư Chính, chủ quyền của Việt Nam đang đe dọa đến mức nào.

Vậy tại sao ông Trọng lại "đá bóng" qua sân Trung ương đế Trung ương phải gánh trách nhiệm chung với Bộ Chính trị, trong khi chính ông Trọng mới là người phải đứng mũi chịu sào.

Hành động mập mờ của ông Trọng khi đưa chuyện Biển Đông cho Trung ương giải quyết, do đó, bị nghi ngờ là một chiến lược "ném đá giấu tay" để ông không bị Trung Quốc lên án sau này.

Kinh nghiệm HD-981

Còn nhớ khi xẩy ra vụ HD-981 năm 2014 thì Trung ương đảng khóa XI tuy đang họp kỳ thứ 9 (từ ngày 08/05 đến ngày 14/05/2014), nhưng đã không thảo luận vụ xung đột lớn này.

Khi đó có tin, theo Bách khoa toàn thư mở, thì : "Bộ Chính trị chỉ đạo phải tiếp tục đấu tranh bằng biện pháp hòa bình, đúng theo luật pháp quốc tế. Riêng về giải pháp đấu tranh pháp lý, thời điểm nào hợp lý thì Bộ Chính trị sẽ quyết định, theo thông tin từ phiên họp Chính phủ cuối tháng 5".

Nhưng sau khi bế mạc, Trung ương đảng đã ra Thông báo, trong đó có đoạn viết : "Ban Chấp hành Trung ương theo dõi sát tình hình, nghe báo cáo của các cơ quan chức năng về việc thực hiện các chủ trương, giải pháp của ta phản đối, đấu tranh đòi phía Trung Quốc phải dừng việc đặt giàn khoan thăm dò dầu khí Hải Dương 981 trong vùng biển nước ta và khẳng định : Toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta đoàn kết một lòng, kiên quyết bảo vệ độc lập, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc ; giải quyết những bất đồng, tranh chấp bằng giải pháp hoà bình trên cơ sở tôn trọng luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982, Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) và những thoả thuận giữa lãnh đạo cấp cao Việt Nam - Trung Quốc ; đồng thời giữ vững môi trường hoà bình, ổn định để phát triển bền vững đất nước".

Tựu trung là khi đó, cũng ông Nguyễn Phú Trọng và Bộ Chính trị đã quyết định không dùng biện pháp mạnh, kể cả việc kiện Trung Quốc, để duy trì hòa khí với người phương Bắc mà cả hai nước đã coi nhau "vừa là đồng chí, vừa là anh em", theo phương châm 16 chữ : "láng giềng hữu nghị, hợp tác toàn diện, ổn định lâu dài, hướng tới tương lai" và tinh thần 4 tốt : "láng giềng tốt, bạn bè tốt, đồng chí tốt, đối tác tốt".

Quốc hội Việt Nam khi ấy cũng đang họp nhưng Chủ tịch Nguyễn Sinh Hùng cũng nín thinh không dám thảo luận vụ HD-981. Bộ Chính trị và ông Hùng là một Ủy viên đã toa rập ngăn chặn Quốc hội ra nghị quyết lên án Trung Quốc. Nhưng sau đó, vào ngày 21 tháng 5, Quốc hội đã ra thông cáo tuyên bố "nhất trí cao với chủ trương của Đảng và Nhà nước".

Vậy, nay với vụ HD-8, xem như ông Trọng lại muốn rập khuôn cũ để buông tay, mặc dù vụ HD-8 ở Tư Chính nghiêm trọng gấp ngàn lần hơn vụ HD-981.

Trung Quốc rỉ tai ai ?

Trước biến cố Tư Chính, một số đông trí thức, giới khoa học, cựu tướng lĩnh và nhà văn nổi tiếng, khối người trong số này đã ra khỏi đảng và công khai đối lập với đảng đã họp tại Hà Nội ngày 06/10/2019 để thảo luận việc phài làm gì trong tình thế nguy nan này.

Cuộc Tọa đàm do Viện nghiên cứu Chính sách Pháp luật và Phát triển, do à Phó Giáo sư Tiến sĩ Hoàng Ngọc Giao đứng đầu tổ chức.

Theo tường thuật của nhà nghiên cứu ngôn ngữ Đào Tiến Thi từ trong nước thì những người tham dự nổi tiếng gồm có : cụ Nguyễn Khắc Mai, giáo sư Nguyễn Đình Cống, nhà văn Hoàng Quốc Hải, nhà ngoại giao Nguyễn Trung, anh hùng lực lượng vũ trang Lê Mã Lương, phó giáo sư Trần Thị Băng Thanh, nhà thơ Trần Nhương, phó giáo sư Nguyễn Vi Khải, kiến trúc sư Trần Thanh Vân, phó giáo sư Chu Hảo, chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan, nhà văn Nguyên Bình, nhà văn cựu tù nhân lương tâm (vì chống Trung Quốc xâm lược) Phạm Viết Đào, giáo sư Trần Ngọc Vương, tiến sĩ Đinh Hoàng Thắng, tiến sĩ Công Nghĩa Tụ, tiến sĩ Nguyễn Đại, tiến sĩ Phạm Văn Chung, tiến sĩ Nguyễn Văn Vịnh, tiến sĩ Nguyễn Xuân Diện, nhà báo tự do Lê Dũng.

Ngoài ra còn có phó giáo sư tiến sĩ thiếu tướng Lê Văn Cương, nhà ngoại giao Nguyễn Trường Giang, cựu quan chức chính phủ Nguyễn Nam Cường, thạc sĩ Hoàng Việt (một chuyên gia về luật biển, hiện đang là giảng viên Đại học Luật Thành phố Hồ Chí Minh).

Theo các bài tương thuật của ông Đào Tiến Thi thì : "Các chuyên gia hàng đầu đều nhận định sự kiện bãi Tư Chính là "vô cùng nghiêm trọng". Bởi vì đây là "nút thắt của nút thắt" (Tư Chính là nút thắt vấn đề Biển Đông hiện nay và vấn đề Biển Đông lại là nút thắt của quan hệ Việt–Trung). Mất Tư Chính có thể dẫn đến mất toàn bộ quần đảo Trường Sa, và mất Trường Sa có thể dẫn đến mất nước".

Ông Thi nhấn mạnh : "Thiếu tướng Lê Văn Cương cho rằng vụ Tư Chính nguy hiểm gấp cả trăm lần vụ Giàn khoan 981 hồi 2014. Ông cũng bác bỏ từng luận điệu sai trái hiện tồn tại trong chính giới Việt Nam như coi vụ Tư Chính chỉ là cuộc chơi giữa hai cường quốc, như cho rằng Trung Quốc to lớn đến mức ta không thể làm gì được, v.v…".

Vẫn theo ông Thi thì : "Các chuyên gia về luật biển, về biển và về ngoại giao đều cho rằng, kiện Trung Quốc là biện pháp tốt nhất hiện nay. Tuy nhiên kiện ở tòa nào, kiện về việc gì thì còn phải tính toán, cân nhắc để chắc thắng. Trên thế giới có những luật sư chuyên giúp các nước nhỏ kiện các nước lớn trong vấn đề chủ quyền. Nicaragua đã từng thắng Mỹ theo cách đó.

Cái khó là Trung Quốc rất lì lợm, không chịu cùng nhau ra tòa, trong khi nhiều tòa án quốc tế chỉ thụ lý nếu cả hai bên cùng chấp nhận ra tòa. Theo một số chuyên gia, giới cầm quyền Trung Quốc đã nhiều lần 'rỉ tai' giới lãnh đạo Việt Nam 'đừng kiện để giữ đại cục'. Thế thì Việt Nam đã gặp khó khăn ngay từ chủ trương rồi".

Nhưng "rỉ tai" ai, nếu không phải là những người có trách nhiệm hàng đầu trong đảng và nhà nước cộng sản Việt Nam ?

Nhân nhượng hay nằm vùng ?

Ngoài phản ứng rất gay gắt của giới trí thức tại cuộc Tọa đàm ngày 06/10/2019, thỉnh thoảng đó đây cũng phát lên những phản biện thẳng thắn của nhiều trí thức khác đứng trước nguy cơ ở Tư Chính.

Trong số này, phải kể đến bài phát biểu gây tiếng vang lớn của nguyên Đại sứ Nguyễn Trường Giang về Tư Chính, do báo An ninh Thủ đô thực hiện và được ViệtnamNet đăng lại ngày 05/08/2019, nhưng sau đó được lệnh gỡ bỏ.

Ông nói : "Tôi cho rằng, chúng ta không thể nào đánh mất biển được. Tôi đã nói điều này 10 ăm nay rồi. Chúng ta không có lý do gì đánh mất biển, mất đảo".

Báo An Ninh Thủ Đô kể rằng : "Đại sứ Nguyễn Trường Giang, người đã dành hơn 10 năm nghiên cứu về tình hình biển, đảo, chia sẻ những suy nghĩ của mình về những diễn biến quanh Bãi Tư Chính".

"Cái cớ của họ là gì ? Bãi Tư Chính là của họ ? Chúng ta là kẻ cướp biển, cướp đảo của họ ? Họ chứng minh được việc này thì họ mới có thể bắn. Nhưng làm sao họ chứng minh được ! Họ không thể chứng minh được !

Tôi cho rằng, trong bất kỳ tình huống nào chúng ta cũng ngăn được các giàn khoan của họ vào vùng biển của chúng ta. Lý do là chưa một quốc gia nào trên thế giới này làm được việc đó. Nếu làm được thì người Mỹ, người Nhật đã chiếm sạch biển của thế giới rồi. Không một ai có thể dùng vũ lực để chiếm biển cả.

Tôi cho rằng, chúng ta không thể nào đánh mất biển được. Tôi đã nói điều này 10 năm nay rồi. Chúng ta không có lý do gì đánh mất biển, mất đảo.

Chúng ta có đầy đủ cơ sở pháp lý khách quan, thuyết phục để bác bỏ chủ quyền của họ ở Hoàng Sa, Trường Sa, đường Lưỡi bò. Đây là công cụ vô cùng quan trọng, là niềm tin quan trọng. Nhất định chúng ta giữ được".

Nhà ngoại giao nhấn mạnh : "Câu chuyện lòng dân là cực kỳ quan trọng. Nếu Biển Đông nằm trong trái tim của mỗi người Việt Nam, Biển Đông không bao giờ mất được. Nếu chúng ta dửng dưng, vô cảm, không quan tâm đến biển thì khả năng giữ là khó. Lòng dân quyết định tất cả. Chúng ta phải có được đoàn kết dân tộc, 96 triệu người như một, chúng ta sẽ giữ được biển bảo.

Tuy nhiên, chúng ta phải chuẩn bị những phương án cần thiết nhất, không chỉ đơn giản là gửi công hàm hay tiếp xúc… Sức mạnh của chúng ta lớn lắm, danh tiếng của Quân đội nhân dân Việt Nam lớn tương đương 50 sư đoàn được trang bị hiện đại nhất. Nhiều nhà ngoại giao ở Liên Hiệp Quốc đã nói với tôi như vậy, họ kính nể Việt Nam".

Đại sứ Nguyễn Trường Giang lưu ý : "Tuy nhiên, truyền thông của chúng ta về vụ việc này còn hơi khiêm tốn. Cần tuyên truyền rộng rãi hơn nữa để thấy, nếu họ đưa một chân sói vào được vùng biển của chúng ta, họ sẽ đưa tiếp chân sói thứ hai, chân sói thứ ba… từ đó chúng ta sẽ mất khu vực phòng ngự chiến lược trong vùng biển của chúng ta".

Rồi ông cảnh giác : "Cuối cùng, thái độ nhân nhượng là không ăn thua, giữ đại cục không ăn thua. Chúng ta từng nhũn nhặn, nhân nhượng nhưng không có tác dụng, dẫn đến những diễn biến quanh Bãi Tư Chính ngày nay. Chúng ta phải có lòng tin, sự quyết tâm vì bất kỳ sự nhân nhượng nào sẽ không dẫn đến hòa bình".

Vậy ông Nguyễn Phú Trọng và Ban Chấp hành trung ương Đảng cộng sản Việt Nam có banh tai ra mà nghe, căng mắt ra để đọc những lời tâm huyết và chí lý của giới trí thức về vụ Tư Chính chưa, hay vẫn cứ cố tình nhắm mắt, mũ ni che tai để sa vào cãi bẫy tiền tài và danh vọng của Bắc Kinh ?

Chắc ông Trọng và Bộ Chính trị chưa quên hồi tháng 10 năm 2017, Thiếu tướng Trương Giang Long, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Chính trị Công an Nhân dân, kiêm Giám đốc Học viện Chính trị, Công an Nhân dân phát biểu chống Trung Quốc mạnh mẽ, dài gần 30 phút.

Cuốn Video ghi lời ông nói : "Trung Quốc, không bao giờ từ bỏ dã tâm thôn tính chủ quyền của chúng ta. Mà không phải thời ông Tập Cận Bình đâu, ông khác lên cũng sẽ như vậy thôi. Câu chuyện là, bao giờ họ sẽ lấy và lấy bằng cách nào…".

Thiếu tướng cảnh giác người nghe : "Chính vì vậy mà chúng ta không loại trừ việc mà họ làm suy yếu từ bên trong. Chúng ta phải nói rõ với nhau như thế. Chúng tôi nói với các đồng chí là : bọn xấu nó cài cắm, nó móc ngoặc, nó lôi kéo đó. Hồi xưa chỉ một vài người là đã nguy hiểm rồi, đã chết rồi. Bây giờ, tôi thông báo với các đồng chí là, nó đã có con số đến hàng trăm, mà hàng trăm không chỉ là con số dừng lại ở hàng trăm. mà trăm này có thể cộng với trăm kia nữa. Mà nếu chúng ta không phát hiện, không nghiêm trị, thì xin thưa với các đồng chí là…".

Như vậy thì có ngạc nhiên gì khi thấy các báo chính thống như trang điện tử của Chính phủ, của đảng và 2 bài tường thuật diễn văn của ông Trọng tại Trung ương 11, do đài Tiếng nói Việt Nam (VOV) và Thông tấn xã Việt Nam phổ biến đã "kiểm duyệt" bỏ 2 chữ "Biển Đông".

Bằng chứng của TTXVN : "Tổng bí thư, Chủ tịch nước yêu cầu phân tích, dự báo có căn cứ, cơ sở khoa học, tình hình thế giới và trong nước (1), từ đó xác định sát hợp mục tiêu tổng quát, dự kiến các chỉ tiêu chủ yếu, cơ bản, quan trọng nhất cho năm 2020, các chính sách, biện pháp phù hợp, có tính khả thi cao, nhất là các chính sách, biện pháp đột phá để thích ứng với những diễn biến và tác động mới của tình hình thế giới, khu vực đối với kinh tế-xã hội nước ta trong năm 2020".

(Theo Nguyễn Sự-Hồng Điệp (TTXVN / Vietnam+,  07/10/2019)

Trong khi đó, bài của VOV chỉ viết : "Trên cơ sở phân tích, dự báo có căn cứ, cơ sở khoa học, tình hình thế giới và trong nước (1), xác định sát hợp mục tiêu tổng quát, dự kiến các chỉ tiêu chủ yếu, cơ bản, quan trọng nhất cho năm 2020 và các chính sách, biện pháp phù hợp, có tính khả thi cao, nhất là các chính sách, biện pháp đột phá để thích ứng với những diễn biến và tác động mới của tình hình thế giới, khu vực đối với kinh tế - xã hội nước ta trong năm 2020". 

Vậy lệnh kiểm duyệt 2 chữ "Biển Đông" trong câu nói quan trọng nhất của bài diễn văn của Tổng bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng, do ai trong Bộ Chính trị hay Chính phủ chỉ thị ?

Nên biết, tuy các báo đài nhà nước đều có Tổng Biên tập, nhưng chỉ có "một Tổng Biên tập của các Tổng biên tập" là Trường ban Tuyên giáo Trung ương Võ Văn Thưởng mới có toàn quyền quyết định sinh mạng của các báo.

Vậy thử hỏi ông Võ Văn Thưởng xem ai đã dám qua mặt ông để làm chuyện tầy trời đáng xử trảm này ?

Phạm Trần

(10/10/2019)

(1) Nguyên văn đoạn phát biểu của ông Nguyễn Phú Trọng : "Đồng thời, phân tích, dự báo có căn cứ, cơ sở khóa học, tình hình thế giới và trong nước, nhất là tình hình Biển Đông ; chỉ rõ các khả năng có thể xảy ra trong thời gian tới, lường trước những thời cơ, thuận lợi cần nắm bắt, những khó khăn, thách thức cần phải nỗ lực vượt qua"...

(xem : Toàn văn phát biểu khai mạc Hội nghị Trung ương 11 của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng, baochinhphu.Việt Nam, 07/10/2019).

*********************

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đề nghị nghiên cứu tình hình Biển Đông

Trần Khánh, VOV.VN, 08/10/2019

Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng nêu vấn đề tại Hội nghị Trung ương 11 trong bối cảnh tình hình Biển Đông đang có những diễn biến phức tạp.

"Phân tích, dự báo có căn cứ, cơ sở khoa học, tình hình thế giới và trong nước, nhất là tình hình Biển Đông ; chỉ rõ các khả năng có thể xảy ra".

Đây là một trong những yêu cầu được Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng đưa ra trong bài phát biểu khai mạc Hội nghị lần thứ 11 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII trong bối cảnh tình hình Biển Đông đang có những diễn biến hết sức phức tạp, phía Trung Quốc liên tục có những hành động làm leo thang căng thẳng trong khu vực.

Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng phát biểu tại phiên khai mạc Hội nghị Trung ương 11.

Những diễn biến khó lường trên thực địa

Gần 3 tháng qua, Trung Quốc liên tục đưa nhóm tàu khảo sát Hải Dương 8 tiến sâu, vi phạm vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa Việt Nam ở khu vực phía Nam Biển Đông.

Đáng chú ý, hành động "có chủ ý" này được Trung Quốc thực hiện ngay sau khi nước này tiến hành việc thử tên lửa đạn đạo chống hạm ở Biển Đông hồi đầu tháng 7.

Trung Quốc còn tìm cách ngăn chặn hoạt động thăm dò dầu khí của một nước khác ở bất kỳ đâu trong cái gọi là "đường 9 đoạn" – tuyên bố chủ quyền phi lý chồng chéo lên Vùng Đặc quyền Kinh tế (EEZ) của nhiều nước trong khu vực.

Theo Giáo sư Alexander Vuving, nghiên cứu viên cao cấp, Trung tâm nghiên cứu an ninh Châu Á-Thái Bình Dương của Mỹ, hành động ngang ngược của Trung Quốc sẽ đặt ra nhiều nguy cơ đối với khu vực Châu Á-Thái Bình Dương. Trung Quốc đang hướng tới tham vọng giành thêm các quyền kiểm soát Biển Đông, khống chế không gian biển ở khu vực, chà đạp lên luật pháp quốc tế. Hành động của Trung Quốc nếu không bị ngăn cản sẽ khiến nước này ảo tưởng rằng "sức mạnh của Trung Quốc đứng cao hơn luật pháp quốc tế".

Tàu khảo sát Hải Dương 8 tiến sâu, vi phạm vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa Việt Nam ở khu vực phía Nam Biển Đông. Ảnh : Schottel

Phản ứng kiềm chế nhưng kiên quyết của Việt Nam

Trước những hành động sai trái của Trung Quốc, Việt Nam chủ trương thận trọng, theo dõi sát sao mọi hoạt động của phía Trung Quốc và có phản ứng phù hợp với tình hình trên thực địa.

Cụ thể, sau mỗi lần Trung Quốc có những hành động leo thang căng thẳng, Bộ Ngoại giao Việt Nam lại đưa ra những tuyên bố ngày càng cụ thể và cương quyết hơn.

Lần đầu nêu việc Trung Quốc đưa nhóm tàu Hải Dương 8 vi phạm vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa Việt Nam, Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam Lê Thị Thu Hằng ngày 16/7 tuyên bố : "Như đã nhiều lần khẳng định, Việt Nam có chủ quyền, quyền chủ quyền và quyền tài phán đối với các vùng biển ở Biển Đông được xác định theo đúng các quy định của Công ước của Liên Hợp Quốc về Luật Biển 1982 mà Việt Nam và các nước ở Biển Đông đều là thành viên.

Do đó, mọi hoạt động của nước ngoài trên các vùng biển Việt Nam phải tuân thủ các quy định có liên quan của UNCLOS 1982, pháp luật Việt Nam. Mọi hoạt động của nước ngoài trên các vùng biển Việt Nam nếu không được phép của Việt Nam đều vô giá trị, xâm phạm vùng biển Việt Nam, vi phạm luật pháp quốc tế và UNCLOS 1982…".

Sau đó, bà Lê Thị Thu Hằng đã nêu đích danh Trung Quốc trong các tuyên bố của mình. Mới đây nhất, ngày 3/10, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam nhấn mạnh : "Theo cơ quan chức năng của Việt Nam, nhóm tàu Hải Dương 8 của Trung Quốc lại tiếp tục mở rộng hoạt động tại vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam, vi phạm nghiêm trọng quyền chủ quyền và quyền tài phán của Việt Nam được xác định phù hợp với các quy định của Công ước của Liên Hợp Quốc về Luật Biển 1982 mà Việt Nam và Trung Quốc đều là thành viên.

Việt Nam kiên quyết phản đối hành động này và đã có giao thiệp với Trung Quốc. Việt Nam một lần nữa yêu cầu Trung Quốc chấm dứt ngay vi phạm và rút ngay toàn bộ nhóm tàu trên ra khỏi vùng biển Việt Nam, không để xảy ra vi phạm tương tự. Việt Nam kiên quyết bảo vệ chủ quyền và các quyền lợi hợp pháp bằng các biện pháp mà luật pháp quốc tế cho phép".

Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh phát biểu tại phiên thảo luận chung cấp cao khóa 74 Đại hội đồng Liên Hợp Quốc.

Tuyên bố của bà Lê Thị Thu Hằng được đưa ra trong bối cảnh, trước đó, ngày 29/9, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh đã nêu vấn đề Biển Đông trong bài phát biểu của ông tại phiên thảo luận chung cấp cao khóa 74 Đại hội đồng Liên Hợp Quốc.

Ông Phạm Bình Minh nhấn mạnh : "Chúng tôi kêu gọi các bên liên quan ở Biển Đông tuân thủ luật pháp quốc tế, đặc biệt là Công ước của Liên Hiệp Quốc về Luật biển 1982 (UNCLOS 1982) – "Hiến chương của Biển và Đại dương". Kết nối Ấn Độ Dương và Thái Bình Dương, Biển Đông có ý nghĩa chiến lược đối với hòa bình, an ninh và phát triển ở Châu Á-Thái Bình Dương và trên thế giới.

Nhận thức rõ điều đó, các quốc gia liên quan đã có nhiều nỗ lực, đạt được những kết quả tích cực về giải quyết bất đồng, tranh chấp. Tuy nhiên, Việt Nam cũng đã nhiều lần nêu rõ sự lo ngại về những diễn biến phức tạp ở Biển Đông, trong đó có việc vi phạm các quyền chủ quyền, quyền tài phán tại các vùng biển của Việt Nam được xác định theo UNCLOS 1982.

Các bên liên quan cần kiềm chế và tránh có những hành động đơn phương làm phức tạp tình hình và gia tăng căng thẳng, và giải quyết các tranh chấp bằng các biện pháp hòa bình phù hợp với luật pháp quốc tế, trong đó có UNCLOS 1982".

Đây là lần đầu tiên một quan chức cấp cao Việt Nam đưa vấn đề Biển Đông ra Đại hội đồng Liên Hợp Quốc, trong đó nhấn mạnh mong muốn giải quyết tranh chấp bằng biện pháp hòa bình trên cơ sở luật pháp quốc tế.

Thái độ rõ ràng, dứt khoát đối với một trong những vấn đề hệ trọng không chỉ đối với riêng Việt Nam mà còn cả hòa bình, an ninh hàng hải, hàng không của khu vực và trên thế giới đã nhận được sự ủng hộ của cộng đồng quốc tế.

Trong bài phát biểu tại phiên khai mạc Hội nghị Trung ương 11 khóa XII, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng đã đề cập tình hình Biển Đông trong phần nói về kinh tế- xã hội. Nhà lãnh đạo cao nhất của Việt Nam đề nghị Hội nghị Trung ương11 : "Phân tích, dự báo có căn cứ, cơ sở khoa học, tình hình thế giới và trong nước, nhất là tình hình Biển Đông; chỉ rõ các khả năng có thể xảy ra trong thời gian tới, lường trước những thời cơ, thuận lợi cần nắm bắt, những khó khăn, thách thức cần phải nỗ lực vượt qua"./.

Trần Khánh

Nguồn : VOV.VN, 08/10/2019

Hội nghị Trung ương 11 khai mạc, ông Trọng ‘vừa muốn nghỉ vừa muốn làm'

Ben Ngo, RFA, 07/10/2019

Một nhà báo tự do ở Hà Nội hôm 7/10 nhận định Tổng Bí thư đang ở vào thế "vừa muốn nghỉ, vừa muốn làm". Phát biểu này được đưa ra vào ngày khai mạc Hội nghị Trung ương 11, sự kiện được cho là "quyết định nhiều vấn đề về tổ chức, cán bộ" trước Đại hội XIII của Đảng cộng sản Việt Nam.

Tổng Bí thư kiêm Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng Tổng bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng phát biểu khai mạc hội nghị - Ảnh : TTXVN

Các báo nhà nước cho hay Hội nghị Trung ương 11 khai mạc dưới sự chủ trì của Tổng bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng. Công tác nhân sự lãnh đạo chủ chốt được xem là trọng tâm của sự kiện này.

Trong bảy ngày (từ 7 đến 13/10), các đại biểu dự Hội nghị tập trung thảo luận, cho ý kiến một bước về các dự thảo văn kiện trình Đại hội XIII của Đảng như dự thảo báo cáo chính trị, dự thảo báo cáo 10 năm thực hiện cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội (bổ sung, phát triển năm 2011) ; dự thảo báo cáo tổng kết 10 năm thực hiện Chiến lược kinh tế - xã hội 2011-2020…

Hôm 7/10, trả lời RFA, nhà báo tự do Phạm Thành nhận định :

"Về các ứng viên có thể kế vị ghế Tổng bí thư, ba bốn tháng trước lộ ra vài nhân vật như ông Trần Quốc Vượng. Nhưng gần đây có dư luận nói cả ông Nguyễn Xuân Phúc nữa. Ông Vượng hay ông Phúc lên thì đương nhiên ông Trọng phải nghỉ. Tôi cho rằng khả năng ông Trọng nghỉ. Tôi thấy ông Trọng xuất hiện tại các sự kiện rất gắng gượng, trong một tấm ảnh người ta thấy ông giơ tay lên nhưng không phải cánh tay khỏe mạnh. Người ta nói có 5, 7 ông bác sĩ người Trung Quốc chăm sóc sức khỏe cho ông".

Nhà báo Phạm Thành nói thêm : "Về tham vọng, ông Trọng rất muốn ở lại để tiếp tuc làm tổng bí thư thêm nhiệm kỳ nữa, nhưng sức khỏe của ông không đảm bảo. Nhưng ông ấy có tư tưởng rằng rất mong mình khỏe lên để tiếp tục giữ trọng trách tổng bí thư. Khả năng ông Trọng vừa muốn nghỉ vừa muốn làm đang ở trong tư tưởng của ông. Cho nên một khi ông Trọng chưa chính thức nói tôi muốn nghỉ thì ông Vượng hay ông Phúc cũng chỉ ngấp nghé mà thôi. Có thể ông ấy sẽ bất ngờ tuyên bố nghỉ bất kỳ lúc nào, chúng ta chưa biết được".

Trước đó, hôm 23/9, trả lời RFA qua email, ông Nguyễn Khắc Giang, nghiên cứu sinh tiến sĩ tại Đại học Victoria Wellington, New Zealand, cho biết :

"Theo nguyên tắc chuẩn bị nhân sự từ thấp đến cao, Trung ương 11 nhiều khả năng sẽ bàn về quy hoạch cán bộ cấp ủy viên Trung ương dựa trên danh sách Bộ Chính trị phê duyệt và đệ trình, thay vì cán bộ cấp cao. Không loại trừ vấn đề lãnh đạo cấp cao được thảo luận, nhưng sẽ khó được đưa vào nghị trình chính thức. Như truyền thống của đại hội trước, vấn đề nhân sự cấp cao chỉ nóng lên vào năm bản lề - 2020".

Nhận định về "cuộc đấu phe phái" trước khi hội nghị diễn ra, ông Giang viết : "Để phân biệt rõ ràng "phe" nào với nhau là rất khó khăn trong thời điểm hiện tại, bởi cái bóng quá lớn của Tổng bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng khiến cho tất cả những ai muốn tranh đấu quyền lực phải ẩn mình chờ thời. Đây có lẽ là lần đầu tiên từ năm 1986 mà chúng ta không phân định được các nhóm lợi ích với ưu tiên chính sách rõ ràng, bảo thủ hay đổi mới. Điều này khiến cho việc đoán định chính sách của đội ngũ lãnh đạo mới sẽ khó khăn hơn".

Ông Nguyễn Phú Trọng đã giữ chức Tổng Bí thư được hai nhiệm kỳ từ năm 2011. Năm 2016, ông trúng nhiệm kỳ 2 dù đã quá tuổi. Lúc đó đã có những nhận định cho rằng ông sẽ chỉ ở lại nửa nhiệm kỳ.

Hồi tháng 4 vừa qua, trong chuyến đi thăm Kiên Giang, ông Trọng phải đi cấp cứu ở bệnh viện. Ông Trọng vắng bóng trên chính trường trong nhiều tuần sau đó trong khi báo chí chính thống không đưa tin cụ thể ông bị bệnh gì. Sức khỏe của ông Trọng được cho là cũng ảnh hưởng đến việc ông có thể ở lại hay không trong nhiệm kỳ tới.

Ben Ngô

Nguồn : RFA, 07/10/2019

********************

Ông Trọng lần đầu nhắc tới Biển Đông sau 3 tháng căng thẳng

RFA, 07/10/2019

Chủ tịch nước kiêm Tổng bí thư Đảng cộng sản Việt Nam Nguyễn Phú Trọng trong phát biểu khai mạc Hội nghị trung ương lần thứ 11 sáng 7/10/2019 kêu gọi phân tích tình hình Biển Đông để có quyết sách phù hợp.

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tại lễ khai mạc Hội nghị 11 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa 12 ở Hà Nội hôm 7/10/2019 Courtesy of dangcongsan.vn

Đây được xem là phát biểu đầu tiên của người đứng đầu nhà nước và Đảng cộng sản Việt Nam sau hơn 3 tháng đội tàu Trung Quốc xâm phạm vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam theo Công ước Quốc tế về luật biển 1982.

Mạng báo Thanh Niên dẫn lời ông Nguyễn Phú Trọng đề nghị các đại biểu xem xét, phân tích thật kỹ thực tế tình hình của các ngành, lĩnh vực và địa phương để thảo luận, đánh giá khách quan, toàn diện tình hình phát triển kinh tế - xã hội, ngân sách nhà nước 9 tháng năm 2019, dự báo cả năm 2019.

"Chỉ rõ những kết quả, thành tích nổi bật đã đạt được, những hạn chế, yếu kém còn tồn tại và nguyên nhân.

Đồng thời, phân tích, dự báo có căn cứ, cơ sở khóa học, tình hình thế giới và trong nước, nhất là tình hình Biển Đông.

Chỉ rõ các khả năng có thể xảy ra trong thời gian tới, lường trước những thời cơ, thuận lợi cần nắm bắt, những khó khăn, thách thức cần phải nỗ lực vượt qua".

Từ khoảng 3 tháng nay, Việt Nam đã phải đối đầu với việc Trung Quốc điều tàu hải cảnh, dân binh và tàu khảo sát Hải Dương 8 vào sâu trong khu vực đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam.

Bộ Ngoại giao Việt Nam đã 4 lần lên tiếng chính thức yêu cầu Trung Quốc rút toàn bộ tàu khỏi vùng biển Việt Nam nhưng tình hình vẫn chưa có gì tiến triển.

Đã có những nhân sĩ trí thức trong và ngoài nước kêu gọi chính phủ Việt Nam kiện Trung Quốc ra tóa quốc tế, tương tự như vụ Philippines kiện Trung Quốc ra Tóa Trọng tài Quốc tế PCA và có được phán quyết hồi năm 2016.

Hồi năm 2014, khi Trung Quốc đưa giàn khoan dầu HD 981 vào vùng biển Việt Nam khiến quan hệ hai nước trở nên căng thẳng, cũng đã có những lời kêu gọi Việt Nam kiện Trung Quốc ra tóa quốc tế nhưng sau đó Trung Quốc đã rút giàn khoan và không có vụ kiện nào được thực hiện.

******************

Toàn văn phát biểu khai mạc Hội nghị Trung ương 11 của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng

Baochinhphu, 07/10/2019

Cổng Thông tin điện tử Chính phủ xin trân trọng giới thiệu toàn văn phát biểu của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng khai mạc Hội nghị lần thứ 11 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII.

Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng phát biểu tại Hội nghị - Ảnh : VGP/Nhật Bắc

Thưa các đồng chí Trung ương,

Thưa các đồng chí tham dự Hội nghị,

Hôm nay, Ban Chấp hành Trung ương khóa XII bắt đầu họp Hội nghị lần thứ 11 để thảo luận, cho ý kiến một bước về các dự thảo văn kiện trình Đại hội XIII của Đảng ; Báo cáo tình hình kinh tế - xã hội, ngân sách nhà nước năm 2019, dự kiến kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, ngân sách nhà nước năm 2020 ; và một số vấn đề quan trọng khác.

Thay mặt Bộ Chính trị, Ban Bí thư, tôi nhiệt liệt chào mừng các đồng chí Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương và toàn thể các đại biểu tham dự Hội nghị ; xin gửi tới các đồng chí lời chúc mừng tốt đẹp nhất. Sau đây, tôi xin phát biểu một số ý kiến, có tính chất gợi mở, nêu vấn đề để các đồng chí cùng suy nghĩ, nghiên cứu, thảo luận.

1. Về dự thảo Báo cáo chính trị và Báo cáo 10 năm thực hiện Cương lĩnh 2011 trình Đại hội XIII của Đảng

Như các đồng chí đã biết, thời gian qua, Bộ Chính trị đã chỉ đạo các Tiểu ban quán triệt Kết luận của Hội nghị Trung ương 10 (tháng 5/2019) xây dựng các dự thảo văn kiện trình Đại hội XIII của Đảng để Hội nghị Trung ương lần này xem xét, cho ý kiến hoàn thiện một bước, gửi đại hội đảng bộ các cấp đóng góp ý kiến.

Tiểu ban Văn kiện đã khẩn trương, nghiêm túc tiếp thu ý kiến của Trung ương, hoàn thiện Đề cương chi tiết, xây dựng dự thảo Báo cáo chính trị và Báo cáo 10 năm thực hiện Cương lĩnh 2011 để trình Bộ Chính trị cho ý kiến hoàn thiện và trình Trung ương hôm nay.

Báo cáo chính trị là văn kiện trung tâm của Đại hội, là căn cứ cơ bản để xây dựng các văn kiện khác. Cán bộ, đảng viên và nhân dân kỳ vọng Đại hội XIII của Đảng có được một Báo cáo chính trị xứng tầm, đề ra được những chủ trương, quyết sách đúng đắn để lãnh đạo toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta tiếp tục đẩy mạnh toàn diện và đồng bộ sự nghiệp đổi mới vì một nước Việt Nam dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh trong nhiệm kỳ tới và những năm tiếp theo.

Dự thảo Báo cáo chính trị đã được xây dựng và từng bước hoàn thiện, nâng cao, trên cơ sở tiếp thu, chắt lọc các kết quả nghiên cứu tổng kết một số vấn đề lý luận và thực tiễn qua 10 năm thực hiện Cương lĩnh 2011 và kết quả thực hiện Nghị quyết Đại hội XII của Đảng ; khảo sát thực tiễn và làm việc với 34 địa phương, ban, bộ, ngành ; tổ chức nhiều cuộc hội thảo, tóa đàm lấy ý kiến của các chuyên gia, các nhà khóa học, nhà quản lý ; đặc biệt là ý kiến của các đồng chí nguyên lãnh đạo Đảng và Nhà nước vào ngày 27/9 vừa qua.

Đề nghị các đồng chí Trung ương nghiên cứu kỹ, thảo luận, cho ý kiến về dự thảo Báo cáo ; tập trung vào các vấn đề lớn thuộc về nội dung nêu trong Tờ trình như : Đánh giá kết quả thực hiện Nghị quyết Đại hội XII của Đảng và diện mạo đất nước sau 35 năm đổi mới, 30 năm thực hiện Cương lĩnh, tập trung vào 10 năm gần đây ; mục tiêu phát triển đến năm 2025, tầm nhìn đến năm 2030 (100 năm thành lập Đảng) và đến năm 2045 (100 năm thành lập nước) ; định hướng tiếp tục đổi mới, phát triển các lĩnh vực trọng yếu ; các nhiệm vụ trọng tâm và các khâu đột phá chiến lược ; nhận thức và giải quyết các mối quan hệ lớn trong quá trình phát triển... Đặc biệt, chú ý những vấn đề lớn, những nội dung quan trọng về quan điểm, tư tưởng chỉ đạo, những chủ trương, chính sách, biện pháp đổi mới quan trọng, có ý nghĩa chiến lược, có tính đột phá, khả thi cao và những vấn đề còn có ý kiến khác nhau. Đối với mỗi vấn đề, cần đi sâu phân tích, đánh giá tình hình thực hiện Nghị quyết Đại hội XII và các Nghị quyết Trung ương ; chỉ rõ những chủ trương, chính sách nào của Đảng đã được quán triệt, cụ thể hoá, thể chế hóa và tổ chức thực hiện tốt, đạt kết quả thiết thực ; những chủ trương, chính sách nào còn chậm hoặc chưa vào được cuộc sống, chưa phát huy được tác dụng ; nguyên nhân vì sao ? Vì chủ trương, chính sách chưa sát hợp với thực tế hay do những hạn chế, yếu kém trong tổ chức thực hiện ? Về nguyên nhân, cần chú ý chỉ ra những nguyên nhân chủ quan, nhất là nguyên nhân thuộc về nhận thức, tư duy ; về năng lực cụ thể hoá, thể chể hóa và tổ chức thực hiện. Từ đó, khẳng định cần kế thừa, bổ sung, phát triển các mục tiêu, quan điểm, chủ trương, chính sách và phương hướng, nhiệm vụ nào để tiếp tục đổi mới toàn diện, đồng bộ, phù hợp với thực tế trong nước và quốc tế nhằm tiếp tục xây dựng Đảng và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh ; xây dựng, bảo vệ và phát triển đất nước ta nhanh và bền vững hơn trong thời gian tới.

Báo cáo 10 năm thực hiện Cương lĩnh 2011 là một trong những cơ sở quan trọng để xây dựng Báo cáo chính trị một cách bài bản, có hệ thống và tầm nhìn sâu rộng, xuyên suốt 35 năm đổi mới, 30 năm thực hiện Cương lĩnh 1991 và định hướng xây dựng Đảng, xây dựng, bảo vệ và phát triển đất nước trong 5 - 10 năm tới, tầm nhìn đến năm 2045.

Dự thảo Báo cáo đã đề cập, phân tích về bối cảnh thực hiện Cương lĩnh 2011 ; nhận định, đánh giá về thành tựu trong phát triển nhận thức lý luận của Đảng ; những kết quả, hạn chế và những vấn đề đặt ra trong thực tiễn 10 năm thực hiện Cương lĩnh 2011 đối với từng lĩnh vực của đời sống xã hội ; đánh giá chung về ý nghĩa và giá trị của Cương lĩnh. Đồng thời, đề xuất, kiến nghị nhiều nội dung liên quan đến dự báo bối cảnh quốc tế, trong nước thời gian tới ; tiếp tục bổ sung, phát triển nhận thức lý luận về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội của nước ta ; định hướng lớn và giải pháp xây dựng, phát triển đất nước đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045...

Đề nghị các đồng chí dành thời gian nghiên cứu, cho ý kiến về các vấn đề nêu trên, chú ý đến những vấn đề mới, còn có ý kiến khác nhau để Bộ Chính trị nghiên cứu, tiếp thu, tiếp tục chỉ đạo hoàn thiện Báo cáo, làm tài liệu nghiên cứu, phục vụ quá trình chuẩn bị và tiến hành đại hội đảng bộ các cấp và Đại hội toàn quốc lần thứ XIII của Đảng.

2. Về dự thảo Báo cáo kinh tế - xã hội trình Đại hội XIII của Đảng

Thời gian qua, Tiểu ban Kinh tế - Xã hội đã bám sát Đề cương được Hội nghị Trung ương 10 cho ý kiến, tích cực xây dựng dự thảo Báo cáo tổng kết 10 năm thực hiện Chiến lược 2011 - 2020 và 5 năm thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 2016 - 2020. Trên cơ sở đó, xây dựng dự thảo Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2045 và Phương hướng, nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội 2021 - 2025 (sau đây gọi chung là Báo cáo kinh tế - xã hội).

Đây là một báo cáo rất quan trọng, đi sâu vào lĩnh vực cơ bản, nhiệm vụ trung tâm của công cuộc đổi mới. Dự thảo Báo cáo đã được xây dựng trên cơ sở tổ chức nghiên cứu theo 42 nhóm chuyên đề ; huy động sự tham gia rộng rãi, tích cực của các cơ quan, đơn vị trong nước và nước ngoài ; tổ chức 7 hội nghị với đại diện lãnh đạo của 63 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương ; trao đổi lấy ý kiến của các đồng chí nguyên lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các chuyên gia, các nhà khóa học...

Đề nghị Trung ương căn cứ vào thực tế đất nước từ đầu nhiệm kỳ đến nay và kế hoạch 5 năm, Chiến lược 10 năm về phát triển kinh tế - xã hội, tập trung thảo luận, đánh giá một cách khách quan, khóa học tình hình thực hiện mục tiêu, nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2016 - 2020 và 10 năm 2011 - 2020 được đề ra tại hai kỳ Đại hội của Đảng ; xác định rõ ràng, đúng đắn vị thế, động lực, nguồn lực của đất nước, sức mạnh của dân tộc trước khi bước vào nhiệm kỳ Kế hoạch 5 năm, Chiến lược 10 năm phát triển kinh tế - xã hội mới. Chỉ rõ những nguyên nhân chủ quan, khách quan của những hạn chế, yếu kém và bài học kinh nghiệm được rút ra. Phải chăng đó là : Tăng trưởng nhanh nhưng phải bền vững, dựa trên nền tảng ổn định kinh tế vĩ mô ; phát triển kinh tế phải gắn với phát triển văn hoá, xã hội, con người, bảo vệ môi trường một cách tương xứng, hài hóa ; cần phải tập trung ưu tiên xây dựng, hoàn thiện có chất lượng, sát thực tế và tổ chức thực hiện thật nghiêm, thật tốt hệ thống luật pháp, chính sách ?

Trên cơ sở đánh giá đúng tình hình kinh tế - xã hội nước ta hiện nay, tính đến những thời cơ, thuận lợi mới xuất hiện và lường trước những khó khăn, thách thức phải vượt qua trong bối cảnh tình hình thế giới, khu vực diễn biến nhanh chóng, phức tạp, khó lường và cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư tác động mạnh mẽ, đa chiều đối với tất cả các quốc gia, dân tộc, Báo cáo kinh tế - xã hội cần xác định phương hướng, quan điểm, mục tiêu, các đột phá chiến lược, nhiệm vụ và giải pháp phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2021 - 2025 và 10 năm 2021 - 2030 sao cho thật đúng, thật sát với tình hình thực tế đất nước và bối cảnh quốc tế, khu vực. Chú ý các mục tiêu, nhiệm vụ cụ thể, những cơ chế, chính sách, biện pháp mới có tính đột phá, khả thi cao, đóng góp thiết thực vào việc phát huy, sử dụng có hiệu quả mọi nguồn lực trong và ngoài nước để giải quyết những vấn đề kinh tế - xã hội đang nổi lên và những vấn đề chiến lược, lâu dài ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển nhanh, bền vững của đất nước ; cải thiện, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân.

3. Về dự thảo Báo cáo tổng kết 5 năm thực hiện công tác xây dựng Đảng, thi hành Điều lệ Đảng nhiệm kỳ khóa XII

Đây cũng là một báo cáo chuyên đề rất quan trọng của mỗi kỳ Đại hội, liên quan đến việc thực hiện nhiệm vụ then chốt của Đảng. Dự thảo Báo cáo đã được Tiểu ban Điều lệ Đảng chuẩn bị công phu, nghiêm túc trên cơ sở nghiên cứu, tổng hợp, phân tích, chắt lọc báo cáo tổng kết của 68/68 tỉnh uỷ, thành uỷ, đảng uỷ và 70 đảng đoàn, ban cán sự đảng trực thuộc Trung ương ; 35 báo cáo chuyên đề ; kết quả nghiên cứu, khảo sát tại 16 địa phương, cơ quan, đơn vị ; 8 cuộc hội thảo của đại diện cấp uỷ, tổ chức đảng trực thuộc Trung ương ; và xin ý kiến trực tiếp của một số đồng chí lãnh đạo, nguyên lãnh đạo Đảng, Nhà nước và các chuyên gia, nhà khóa học.

Trong Báo cáo tổng kết và Tờ trình của Bộ Chính trị gửi Trung ương đã nêu khá đầy đủ các nội dung tổng kết, đánh giá tình hình thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp về xây dựng Đảng do Đại hội XII đề ra. Dự thảo Báo cáo đã chỉ rõ những kết quả nổi bật, khá toàn diện đã đạt được ; đề xuất phương hướng và 10 nhiệm vụ, giải pháp tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác xây dựng Đảng trong nhiệm kỳ khóa XIII, trong đó xác định rõ 3 nhiệm vụ trọng tâm và 3 khâu đột phá. Đồng thời, tổng kết việc thi hành Điều lệ Đảng ; tổng hợp đề xuất bổ sung, sửa đổi Điều lệ Đảng của các cấp uỷ, tổ chức đảng và ý kiến của Bộ Chính trị kiến nghị với Trung ương về vấn đề này.

Đề nghị các đồng chí Trung ương thảo luận, cho ý kiến đánh giá kết quả đã đạt được ; những hạn chế, vướng mắc trong công tác xây dựng Đảng và thi hành Điều lệ Đảng ; những đề xuất về phương hướng, nhiệm vụ, giải pháp xây dựng Đảng nhiệm kỳ khóa XIII ; những kiến nghị của các cấp uỷ, tổ chức đảng về bổ sung, sửa đổi Điều lệ Đảng. Chú ý phân tích, chỉ rõ những nhiệm vụ, giải pháp đề ra đã sát thực tế, có tính khả thi, đúng trọng tâm, trọng điểm hay chưa, cần tập trung ưu tiên thực hiện những nhiệm vụ, giải pháp gì ; những hạn chế, vướng mắc nào do khâu tổ chức thực hiện chưa tốt, hướng dẫn chưa rõ ; những hạn chế, vướng mắc nào do quy định của Điều lệ Đảng, mức độ đến đâu, đã cần phải bổ sung, sửa đổi Điều lệ chưa, hay chỉ cần điều chỉnh bằng quy định, hướng dẫn của Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư ?...

4. Về kinh tế - xã hội, ngân sách nhà nước năm 2019 - 2020

Việc Trung ương xem xét, cho ý kiến về những nội dung nêu trên diễn ra trong bối cảnh : Tăng trưởng kinh tế và thương mại toàn cầu thấp hơn so với năm 2018 và dự báo còn có thể tiếp tục suy giảm trong năm 2020 ; cạnh tranh chiến lược, xung đột thương mại giữa các nước lớn ngày càng phức tạp, khó lường ; thị trường tài chính - tiền tệ quốc tế có nhiều biến động, gây tâm lý lo ngại về nguy cơ suy thoái kinh tế toàn cầu...

Đề nghị các đồng chí Trung ương xem xét, phân tích thật kỹ thực tế tình hình của các ngành, lĩnh vực và địa phương để thảo luận, đánh giá khách quan, toàn diện tình hình phát triển kinh tế - xã hội, ngân sách nhà nước 9 tháng đầu năm, dự báo cả năm 2019. Chỉ rõ những kết quả, thành tích nổi bật đã đạt được, những hạn chế, yếu kém còn tồn tại và nguyên nhân. Chú ý đối chiếu với những mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp đã đề ra, nhất là mục tiêu, nhiệm vụ và giải pháp ổn định kinh tế vĩ mô, tăng trưởng ở mức 6,6 - 6,8% ; phát triển văn hóa - xã hội, chăm lo đời sống nhân dân, bảo đảm an sinh xã hội ; giữ vững môi trường hóa bình, bảo vệ độc lập, chủ quyền quốc gia, an ninh chính trị và trật tự, an toàn xã hội ; mở rộng và nâng cao hiệu quả hoạt động đối ngoại, nâng cao vị thế, uy tín quốc gia…

Đồng thời, phân tích, dự báo có căn cứ, cơ sở khóa học, tình hình thế giới và trong nước, nhất là tình hình Biển Đông ; chỉ rõ các khả năng có thể xảy ra trong thời gian tới, lường trước những thời cơ, thuận lợi cần nắm bắt, những khó khăn, thách thức cần phải nỗ lực vượt qua. Từ đó, xác định sát hợp mục tiêu tổng quát, dự kiến các chỉ tiêu chủ yếu, cơ bản, quan trọng nhất cho năm 2020 và các chính sách, biện pháp phù hợp, có tính khả thi cao, nhất là các chính sách, biện pháp đột phá để thích ứng với những diễn biến và tác động mới của tình hình thế giới, khu vực đối với kinh tế - xã hội nước ta trong năm 2020. Chú ý đến những chính sách, biện pháp nhằm khắc phục hạn chế, yếu kém còn tồn tại, đặc biệt là trong giải ngân vốn đầu tư công và triển khai xây dựng các công trình kết cấu hạ tầng quan trọng ; đổi mới, sắp xếp lại và nâng cao hiệu quả doanh nghiệp nhà nước ; quản lý nhà nước về văn hoá, xã hội, nghệ thuật, tôn giáo, tín ngưỡng, thông tin, truyền thông ; bảo đảm trật tự, an toàn xã hội ; cải cách hành chính ; bảo vệ tài nguyên môi trường, quản lý, sử dụng đất đai, tài sản công...

Thưa các đồng chí,

Năm 2020 là năm cuối của nhiệm kỳ khóa XII và là năm sẽ diễn ra đại hội đảng bộ các cấp tiến tới Đại hội toàn quốc khóa XIII của Đảng. Vì vậy, nội dung chương trình Hội nghị Trung ương lần này có ý nghĩa rất quan trọng đối với việc lãnh đạo, chỉ đạo hoàn thành tốt các nhiệm vụ của năm 2019 - 2020 cũng như cả nhiệm kỳ và tổ chức thành công đại hội đảng bộ các cấp tiến tới Đại hội toàn quốc lần thứ XIII của Đảng.

 Đề nghị các đồng chí Trung ương và các đồng chí tham dự Hội nghị phát huy cao độ tinh thần trách nhiệm trước Đảng, trước nhân dân và đất nước, tập trung trí tuệ nghiên cứu, thảo luận kỹ lưỡng, cho ý kiến để tiếp tục hoàn thiện các dự thảo báo cáo và xem xét, quyết định các vấn đề quan trọng khác trong chương trình của kỳ họp.

Với tinh thần đó, tôi xin tuyên bố khai mạc Hội nghị lần thứ 11 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII. Chúc Hội nghị thành công tốt đẹp.

Xin trân trọng cảm ơn

Nguyễn Phú Trọng

(07/10/2019)

"Sao không thấy hình ảnh Nguyễn Phú Trọng đi lại ?"

Từ cuối tháng 9 năm 2019, bắt đầu rộ lên thông tin bên lề chính trường Việt Nam về việc ‘Tổng tịch’ Nguyễn Phú Trọng gặp phải vấn đề khó khăn về sức khỏe nên sẽ khó có thể đi Washington gặp Tổng thống Trump, dự kiến vào tháng 10.

Ẩn số trong phương trình ‘Nguyễn Phú Trọng đi Mỹ’ dường như đang lộ dần đáp án. Vì sao lại là Nguyễn Xuân Phúc mà không phải quan chức khác, nếu quả thật Trọng không thể ‘tự đi’ ?

Dấu hiệu gần nhất và dễ nhận ra nhất là Nguyễn Phú Trọng đã phải vắng mặt tại phiên họp Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc ở New York, Mỹ vào cuối tháng 9 năm 2019 - một hội nghị quốc tế lớn mà nếu còn đủ sức khỏe thì Trọng đã luôn hớn hở ‘mình phải như thế nào thì người ta mới tiếp đón như thế chứ’.

Nếu cuộc gặp Trump - Trọng vào tháng 10 bị bỏ lỡ, đó sẽ là lần thứ hai trong năm 2019 bất thành chuyến đi Mỹ của Nguyễn Phú Trọng. Lần đầu tiên không thành là chuyến đi dự kiến vào tháng 7, khi đó Trọng chỉ vừa tạm phục hồi sau cơn bạo bệnh ở Kiên Giang vào tháng 4 năm 2019 nên chưa thể tiến hành được.

Biểu hiện rõ nhất cho ý đồ Nguyễn Phú Trọng vẫn giữ kế hoạch đi Mỹ, dù ông ta đã ‘trốn biệt’ không đi Trung Quốc suốt từ đầu năm 2019 đến giờ, là ‘con thoi’ Phạm Bình Minh. Viên phó thủ tướng kiêm bộ trưởng ngoại giao này đã có một chuyến tiền trạm ở Washington vào tháng 5 năm 2019, với vai trò được nâng cấp hẳn lên sau một thời gian khác dài bị thất sủng trước Trọng từ sau sự biến khủng hoảng ngoại giao Việt - Đức vào năm 2017. Trong chuyến đi Mỹ đó, thậm chí Phạm Bình Minh còn có những cuộc làm việc với cả Bộ Quốc phòng Mỹ, cho thấy rất rõ là Minh đang trở thành một trong những quan chức có được quyền đàm phán song phương, đặc biệt là đàm phán về việc nâng cấp mối quan hệ hợp tác quốc phòng giữa Việt Nam và Hoa Kỳ thậm chí có thể vươn từ ‘đối tác toàn diện’ lên tầm ‘đối tác chiến lược’ - một nhu cầu mà Đảng cộng sản Việt Nam luôn õng ẹo theo não trạng ‘Mỹ cần ta hơn ta cần Mỹ’, nhưng bất chợt trở nên thúc bách khi nổ ra vụ khủng hoảng Bãi Tư Chính lần thứ ba vào đầu tháng 7 năm 2019.

Cũng vào tháng 5 năm 2019, người ta không nghe nói gì đến ‘phương án Nguyễn Xuân Phúc đi Mỹ’. Vào thời điểm đó, có vẻ việc đi Mỹ và gặp Trump là độc quyền của Nguyễn Phú Trọng. Thêm vào đó, Trump đã có lời mời đích danh Trọng - khi đó đã nghiễm nhiên là chủ tịch nước chứ không chỉ là một tổng bí thư đảng ‘danh không chính ngôn không thuận’ - đi Washington.

Tuy nhiên cho đến tháng 9 năm 2019, tình hình sức khỏe của ông Trọng dường như vẫn trầy trật. Dù báo đài đảng đã cố gắng đưa hình ảnh và phát sóng về ông ta đi nơi này nơi kia cùng vài buổi họp hành trong đảng, nhưng điều lộ diện bị nhiều người thắc mắc nhất vẫn là ‘sao không thấy, hoặc có quá ít hình ảnh Nguyễn Phú Trọng đi lại ?’

Thách thức tự thân với Trọng là biểu đồ hồi phục sức khỏe của ông ta sau một thời gian ngắn tạm ổn nhưng giờ đây lại có vẻ chựng lại và có dấu hiệu đi xuống. Trong ít lần xuất hiện gần nhất, rõ ràng là vận động tứ chi của Trọng không khả quan hơn so với trước đây.

Người ta tự hỏi là với tình trạng sức khỏe chỉ đủ ‘ngồi’ mà không phải là ‘đi’, liệu Nguyễn Phú Trọng có thể bảo đảm cho một chuyến công du dài đến Washington, gặp Trump và sau đó dĩ nhiên phải xuất hiện trước ống kính soi mói của báo chí phương Tây ?

Đến lúc đó, bắt đầu manh nha vài tin tức ‘có thể Nguyễn Xuân Phúc sẽ đi Mỹ thay cho Nguyễn Phú Trọng’.

Vì sao lại là Nguyễn Xuân Phúc mà không phải quan chức khác, nếu quả thật Trọng không thể ‘tự đi’ ?

Cơ hội lịch sử của hội chứng buồn ngủ gặp chiếu manh

Nếu xét về số thứ tự trong danh sách ứng viên cho chức tổng bí hoặc chủ tịch nước tại đại hội 13, cái tên Nguyễn Xuân Phúc có lẽ chỉ đứng thứ hai, sau Trần Quốc Vượng. Vượng tuy là Thường trực Ban bí thư, nhưng được xem là ‘ngoan hiền dễ bảo’ hơn Phúc và đã lọt vào mắt xanh của Trọng như ứng cử viên số một. Chỉ có điều, Trần Quốc Vượng là người bên đảng, mà Trump thì không có thói quen tiếp đảng chính trị, nhất là Đảng cộng sản.

Nếu Nguyễn Phú Trọng không thể ‘cải lão hoàn đồng’ càng sớm càng tốt, vai trò đi Mỹ của ông ta sớm muộn sẽ rơi vào tay người khác, bất chấp Trọng có thích hay không.

Hơn nữa, tình thế của Đảng cộng sản Việt Nam cùng chính thể độc tài này đã vào ngõ cụt, và mức độ nguy hiểm do bị ‘đảng anh’ Trung Quốc đe dọa ngày càng hiện rõ. Sau tuyên bố - được hiểu như một tối hậu thư - vào tháng 9 năm 2019 của Bộ Ngoại giao Trung Quốc về ‘chủ quyền’ của Bắc Kinh ở Bãi Tư Chính và đòi hỏi Việt Nam phải ngừng mọi hoạt động khai thác dầu khí ở khu vực này, xác suất nổ ra chiến tranh từ lá cờ ‘Mười sáu chữ vàng’ đã tăng vọt.

Tình thế nguy khốn ấy buộc ‘đảng em’ - trong nỗi cơ đơn tận cùng dù đã thủ trong túi chẵn một tá ‘đối tác chiến lược’ với nhiều nước - phải tranh cướp thời gian để nhích sang Hoa Kỳ - đối trọng quân sự duy nhất với ‘đối tác chiến lược quan trọng nhất của Việt Nam’ là Trung Quốc ở Biển Đông.

‘Thủ tướng ‘Cờ Lờ Mờ Vờ’ Nguyễn Xuân Phúc cũng bởi thế đang đứng trước cơ hội lịch sử của hội chứng buồn ngủ gặp chiếu manh : nếu sắp tới chính Phúc được đi Mỹ thay cho Trọng, và nếu chuyến đi này mang về cho Việt Nam được món quà ‘nâng tầm đối tác chiến lược’ với Hoa Kỳ, dù món quà này chỉ mang ý nghĩa hình thức và tương tự như cái cách Thủ tướng Phúc chỉ đạo Tổng cục Thống kê Việt Nam ‘thổi’ GDP thật cao để lấy thành tích, đó sẽ là một thành quả chính trị ghê gớm, đủ để biến cá nhân Nguyễn Xuân Phúc trở thành ứng cử viên số một cho cái ghế tổng bí thư tại đại hội 13, nếu từ đây đến đó Nguyễn Phú Trọng không thể cải thiện hơn về mức độ đề kháng tai biến mà có thể khiến cho ‘thái tử’ Trần Quốc Vượng mất ngôi.

Cũng không loại trừ khả năng chuyến đi Mỹ nếu thành công của Nguyễn Xuân Phúc sẽ đưa vị thế của ông ta trong nội bộ đảng sánh ngang với uy quyền một thời của người tiền nhiệm là Nguyễn Tấn Dũng. Và chính thức trở thành một đối thủ chính trị để đối chọi với tham vọng ‘ngồi, ngồi nữa, ngồi mãi’ của Nguyễn Phú Trọng, trong trường hợp Trọng bỗng nhiên ‘trẻ mãi không già’.

Phạm Chí Dũng

Nguồn : VOA, 07/10/2019

Dù thỉnh thoảng vẫn phải nhảy lầu hay tự treo cổ, giới quan tham nước Việt vẫn le lói hy vọng về "người đốt lò vĩ đại" sẽ sớm "xuôi tay", hoặc ít ra cũng không còn hăng hái truy sát tham nhũng như cái cách "lò đã nóng lên rồi thì củi tươi đưa vào cũng phải cháy" mà ông ta tuyên bố đầy tự tin vào tháng 8/2017.

Nguyễn Phú Trọng sau cú "ngã bệnh" hồi Tháng Tư, 2019. (Hình : Getty Images)

Những dấu hiệu "xuôi tay"

Dấu hiệu "xuôi tay" đã bộc lộ rõ ràng trong khoảng thời gian "Tổng tịch" Nguyễn Phú Trọng suýt chút nữa đã "tịch" sau cơn bạo bệnh tại xứ Kiên Giang "nhà ba Dũng" vào tháng 4/2019, và kéo dài thời gian nằm điều trị cho đến tận tháng 7 cùng năm.

Đó là những tháng mà bầu không khí chống tham nhũng lắng hẳn, phản ánh rất rõ một nhận định trước đó : trên nóng, dưới lạnh ; còn trên không nóng thì dưới lạnh ngắt.

Các cơ quan chủ chốt của Nguyễn Phú Trọng về chống tham nhũng là Ban Chỉ đạo Phòng chống tham nhũng trung ương, Ủy ban Kiểm tra Trung ương, hai cục An ninh Điều tra và Cảnh sát Điều tra thuộc Bộ Công an, Thanh tra Chính phủ đều "nghỉ xả hơi". Cùng lúc, trong giới công chức rỉ tai nhau câu chuyện những "anh Ba", "anh Hai"… tổ chức tiệc tùng nhậu nhẹt linh đình nhân sự kiện… "Trọng bệnh".

Dấu hiệu "xuôi tay" thậm chí còn hiện ra ngay cả khi ông Trọng đã có nhiều dấu hiệu phục hồi sức khỏe kể từ cuối/7, 2019. Từ đó đến nay, dù vẫn tiếp tục một số vụ bắt bớ quan tham và mở rộng vụ đại án AVG, vẫn chưa có tín hiệu nào cho thấy những vụ việc khác quá xứng đáng là đại án như Thủ Thiêm, Junin 2-Venezuela, Trần Bắc Hà (đã "tự chết")… được điều tra theo chiều sâu.

Những cựu quan chức cao cấp từng được xem là "bố già", và thậm chí hiện thời vẫn được xem là như vậy, như Nguyễn Tấn Dũng-thủ tướng và Lê Thanh Hải-bí thư Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh, vẫn "an nhiên tự tại".

Dấu hiệu "xuôi tay" gần nhất và dễ nhận ra nhất là Nguyễn Phú Trọng đã phải vắng mặt tại phiên họp Đại hội Đồng Liên Hiệp Quốc ở New York, Mỹ vào cuối/9, 2019 – một hội nghị quốc tế lớn mà nếu còn đủ sức khỏe thì Trọng đã luôn hớn hở "mình phải như thế nào thì người ta mới tiếp đón như thế chứ".

Cũng từ cuối tháng 9, 2019, đã bắt đầu rộ lên tin ngoài lề về khả năng Nguyễn Phú Trọng không thể đi Mỹ theo lịch trình bởi độ ổn định chống tai biến của ông ta là… không ổn định.

Thời gian còn lại là không nhiều, hoặc đang rút ngắn một cách nhanh chóng, đối với Nguyễn Phú Trọng. Chỉ còn chưa đầy một năm rưỡi nữa là đến Đại hội đảng 13, dự kiến tổ chức vào quý đầu của năm 2021, mà nếu ông ta không mau chóng xử lý các "đống rác" ở Thành phố Hồ Chí Minh và một số tỉnh hành khác thì sẽ không thể có được cơ hội "thay máu" dàn chóp bu ở những địa phương đó, càng không thể làm nhân sự ở thành phố đầu não là Hà Nội.

Cũng không còn nhiều thời gian để Trọng thử nghiệm chiến dịch chống tham nhũng của mình bằng cách diệt những con chuột nhắt và chuột nhỡ, bất chấp việc Trọng vẫn tuyên bố sẽ tiếp tục chống "giặc nội xâm" sau khi ông ta tạm thời phục hồi sức khỏe.

Bởi sau cú bạo bệnh, hẳn Nguyễn Phú Trọng đã biết rằng cơn tai biến tiếp theo có thể xảy ra vô chừng mà không thể đoán định trước. Nếu không gấp rút xử lý các vụ tham nhũng lớn mà ông ta đã có trọn hồ sơ trong tay, một cơn tai biến tiếp theo có thể chấm dứt mọi nỗ lực và hơi thở của "minh quân", hay "bậc nhân kiệt thế thiên hành đạo".

Không chỉ dở dang việc trị đảng trị quân, Nguyễn Phú Trọng còn ngổn ngang việc đối ngoại. "Trốn biệt" không chịu đi "triều kiến" Tập Cận Bình ở Bắc Kinh suốt từ đầu năm 2019 đến nay. Nhưng thành tích đó sẽ mau chóng lu mờ nếu Trọng chẳng làm nên công cán gì trong chuyến công du Washington – dự kiến vào tháng 10 năm nay.

Tình thế bị Trung Quốc chẹn ngay yết hầu ngân sách nuôi đảng ở các mỏ dầu khí đang khiến Nguyễn Phú Trọng và những người đồng đảng của ông ta phải gấp rút tìm kiếm và đi đến quyết định có còn ngả ngớn đu dây với Bắc Kinh hay sẽ dứt khoát xoay trục sang Hoa Kỳ.

Trong khi đó, chính trường Việt Nam đang tưng bừng "toàn đảng, toàn quân lập thành tích chào mừng Đại hội 13"…

Những "đặc thù" của thời tiền Ðại hội 13

Đang hiện ra một đặc trưng như thời năm 2015 trước Đại hội 12 của đảng cầm quyền, nếu vào năm 2015 đã hiện hình cuộc chiến công khai trên mạng xã hội bằng các đơn thư tố cáo và các bài viết của hai phe cánh chính trị chính là "phe Trọng" và "phe Dũng", năm 2019 và đặc biệt vào nửa cuối của nó cũng đang trở lại cái không khí xốc nổi, quyết thắng và công khai thách thức lẫn nhau ấy.

Năm 2019 lại được xem là "năm bản lề" về cơ cấu "cán bộ cấp chiến lược" cho Đại hội 13. Nếu Hội nghị Trung ương 10 vào tháng 5/2019, chủ yếu "sắp ghế" cho 200 ủy viên trung ương, thì Hội nghị Trung ương 11 (sẽ diễn ra vào cuối năm 2019) thậm chí còn có tầm đại hội đảng với nhiệm vụ chốt danh sách sơ bộ các gương mặt ủy viên bộ chính trị cho khóa 13.

Sau biến cố "Trọng bệnh", đã nảy nòi một cuộc sát phạt không tuyên bố giữa các quan chức cấp cao, những người đang nhìn thấy thế độc tôn độc tài của "bậc nhân kiệt thế thiên hành đạo" chẳng còn tồn tại được bao lâu nữa và muốn qua mặt những kẻ khác để giành giật ngay lấy vị trí do khoảng trống quyền lực để lại.

Đặc thù của thời đại mới đã được tô thắm bới tính chất đa phe phái, đa trung tâm quyền lực hơn và do đó cũng kéo theo nhiều nhóm lợi ích hơn.Nếu Hội nghị Trung ương 10 chỉ là cuộc đấu giữa những "cá bé", thì Hội nghị Trung ương 11 mới thật sự là cuộc sát phạt của "cá mập" với nhau.

Năm 2019 lại được tôn lên một khác biệt lớn so với năm 2015, nếu cuộc chiến trước Đại hội 12 chủ yếu xoay quanh trục Trọng-Dũng, thì thế trận trước Đại hội 13 phong phú hơn khá nhiều, với nhiều trục : các phe phái – chủ yếu là "phe chính phủ" và "phe đảng" tranh giành quyền lực.

Trong khi ở một số địa phương nổi lên tình trạng "loạn sứ quân", còn Nguyễn Phú Trọng phải đối mặt với một nhóm đối thủ mà có thể bao gồm phe chính phủ lẫn bên đảng muốn triệt tiêu "sự nghiệp cách mạng" của ông ta.

Làm gì có chuyện "hạ cánh an toàn" !

Chẳng có gì khó khăn để dự đoán là Nguyễn Phú Trọng sẽ vấp phải một thách thức khủng khiếp về sức khỏe tự thân của ông ta, đặc biệt là vấn đề tim mạch và huyết áp, điều có thể kiến ông ta nếu không cẩn trọng sẽ phải sớm từ giã chính trường.

Bất kỳ tình trạng suy yếu hay nguy biến nào về sức khỏe của Trọng cũng là cơ hội để các nhóm đối thủ tung hê và còn có thể cường điệu tình trạng bệnh tật tồi tệ của ông ta, như một cách khủng bố tâm lý những quan chức thuộc phe Trọng và những người còn "tin yêu bác Cả", làm suy giảm sức mạnh của "phe Trọng" trong cuộc đua tới Đại hội 13 và cả mục đích dội nước vào cái lò vẫn còn âm ỉ của Trọng.

Tuy vẫn nắm được quyền lực tập trung được xe là chưa từng có so với nhiều đời tổng bí thư trước, nhưng Nguyễn Phú Trọng dường như ngày càng bất lực trước xu thế đa trung tâm quyền lực, cát cứ địa phương và sang chấn tham nhũng bè lũ mới đang nổi lên ngay dưới chân ghế ông ta.

Và trong khi Trọng mới chỉ thanh toán được một phần nhỏ những di họa để lại từ thời Nguyễn Tấn Dũng, ông ta lại phải đối mặt với vô số thảm họa mới do những nhóm quyền lực – lợi ích mới gây ra. Dự luật Đặc khu là một trong nhiều ví dụ thuộc về cái trào lưu thảm họa mới ấy.

Còn nếu Nguyễn Phú Trọng phải sớm "về vườn" ?

Ngay cả với kịch bản phải từ giã chính trường tại Đại hội 13 do không đủ sức khỏe, chứ không phải do tuổi tác đã quá cao, tương lai của Nguyễn Phú Trọng cũng không thể được xem là "hạ cánh an toàn".

Bởi kể từ thời điểm hạ lệnh cho bắt Đinh La Thăng vào tháng 12/2017, Nguyễn Phú Trọng đã phá vỡ tiền lệ "ủy viên Bộ Chính trị không thể bị truy tố" và do đó ông ta đã chính thức leo lên lưng cọp.

Cũng một cách chính thức, không một ủy viên Bộ Chính trị nào (đã nghỉ hưu và cả đương chức) có thể kê gối ngủ ngon sau vụ Đinh La Thăng. Chẳng có gì bảo đảm là nếu không kịp thanh loại những kẻ thù chính trị cũ và nhung nhúc đám đối thủ chính trị mới, Nguyễn Phú Trọng sẽ có được cơ hội dưỡng bệnh và dưỡng già mà không bị một thế lực nào đó lôi ra "hồi tố" sau khi Đại hội 13 "thành công tốt đẹp", nếu quả thực còn có Đại hội đó. 

Phạm Chí Dũng

Nguồn : Người Việt, 06/10/2019

1. Đặt vấn đề

Truyền thống văn hóa ứng xử của người Việt vốn coi trọng người già, người có tuổi. Ông Nguyễn Phú Trọng – Tổng bí thư kiêm Chủ tịch nước năm nay đã 75 tuổi. Giữ gìn phép ứng xử của cha ông và cũng là nguyên tắc ứng xử của cá nhân, tôi lúc nào cũng kính trọng ông ấy trong tư cách một người lớn tuổi hơn mình.

Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng ký ban hành Nghị quyết của Bộ Chính trị về một số chủ trương, chính sách chủ động tham gia cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư.

Ngoài ra, tuy rất ghét kiểu tư duy "nước đôi", "ba phải" gió chiều nào theo chiều ấy của người Việt nhưng phải nói thật lòng, thời điểm ông Trọng không may có vấn đề về sức khỏe khi đi công tác ở Kiên Giang trước đây, tôi thấy ông ấy cần được cảm thông trong cái nghĩa "đồng bào", "máu mủ, ruột rà" hơn là thể hiện sự hớn hở có phần hơi cực đoan của không ít người (đương nhiên tôi cũng rất hiểu những nguồn cơn sâu xa đưa đến sự hớn hở này). Đã rất nhiều lần tôi tự hỏi và tưởng tượng cảnh một ông già đầu tóc bạc trắng, mỗi ngày không biết có ăn nổi một chén cơm không mà phải gồng gánh nguyên cái "cơ đồ của dân tộc" trên vai ? Đặc biệt là trong bối cảnh các đồng chí và cấp dưới của ông ấy cứ hở ra là tìm mọi cách để "ăn không từ một thứ gì của dân". Còn thằng "bạn vàng" và "đồng chí bốn tốt" thì chẳng từ bất cứ thủ đoạn nham hiểm nào để gây áp lực nhằm biến biển Đông thành ao nhà của nó…Trong khi đó, đại bộ phận dân chúng thì gần như đang cạn kiệt mất niềm tin. Thế nên, tôi nghĩ với một núi công việc phải xử lý thì cho dù có là Thánh hay trong miệng lúc nào cũng có "miếng sâm Hàn Quốc" cũng phải "choáng" (huống hồ ông ấy chỉ là người trần mắt thịt và nhân sâm Hàn Quốc vốn cũng không phải thuốc Tiên).

Tuy vậy, xét trong tư cách một công dân, với tinh thần "dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra", tôi nghĩ, mình có đầy đủ quyền, nghĩa vụ và trách nhiệm phải bày tỏ thái độ và chính kiến của bản thân về những chủ trương quyết sách của ông ấy trong vấn đề xây dựng và phát triển đất nước. Ngoài ra, ông Trọng và các đồng chí của ông ấy là những Đảng viên (theo như lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh họ là "công bộc", "đầy tớ của dân") thì nhất định phải luôn luôn nếu cao tinh thần tự phê bình và cầu thị lắng nghe những lời phê bình từ phía nhân dân trong đó có tôi – những "ông chủ", "bà chủ"... Quan trọng hơn, trong tư cách người đứng đầu và đang nắm trong tay "quyền lực tuyệt đối" (cả bên Đảng lẫn chính quyền Nhà nước) ông Trọng phải là người chịu trách nhiệm trước tiên về những chủ trương, quyết sách của mình và cấp dưới (cả trước đó, bây giờ và cả mai sau…).

Tôi phải sòng phẳng và rạch ròi ra như vậy tất cả không ngoài mục đích góp phần cụ thể hóa cái "tinh thần của một Nhà nước pháp quyền" cùng sự bình đẳng và thượng tôn pháp luật của mọi cá nhân trong đời sống xã hội mà ông Trọng và "Đảng ta" đã nhiều lần phát biểu. Quan trọng hơn cũng là để tránh mọi sự hiểu lầm nhất là những quy kết tùy tiện, vô căn cứ từ đội ngũ những người làm công tác bảo vệ Đảng đối với những cá nhân có quan điểm và tiếng nói khác bằng những từ ngữ và luận điệu quen thuộc như : "bọn phản động", "thế lực thù địch", "bôi nhọ", "nói xấu Đảng", "nói xấu lãnh đạo"…

2. Sự kiện Bãi Tư Chính : sự cầu thị nên được ghi nhận

Thời gian qua, đã có rất nhiều bài viết và lời bàn của các chuyên gia cũng như những nhân sĩ, trí thức trong và ngoài nước liên quan đến việc xử lý khủng hoảng ở Bãi Tư Chính hiện nay và việc quy hoạch cũng như triển khai dự án đường cao tốc Bắc – Nam. Không phải bênh vực hay "lạc quan tếu", nhưng đến thời điểm này, quan sát những gì đang xảy ra, tôi cho rằng, về cơ bản cách xử lý hai vấn đề này của ông Trọng và "Đảng ta" là "không đến nỗi nào". Cơ sở để tôi đưa ra nhận định trên là :

Thứ nhất, việc xâm nhập, quấy rối, gây khủng hoảng ở Bãi Tư Chính của Việt Nam thời gian qua vốn nằm trong kế sách lâu dài của Trung Quốc nhằm từng bước thôn tính để biến toàn bộ biển Đông thành ao nhà. Điều này thì ai cũng biết. Ngoài ra, xưa nay Trung Quốc vốn nổi tiếng về những mưu mô chước quỷ trong đó phải kể đến trò "giương Đông, kích Tây", nói một đằng làm một nẻo. Thế nên, sự việc ở Bãi Tư Chính cũng không loại trừ đây còn là kịch bản để chính quyền Tập Cận Bình gây áp lực cho Việt Nam cả về chính trị (ông Trọng phải chuẩn bị nhân sự cho Đại hội Đảng và sắp tới sẽ có chuyến sang thăm chính thức Huê Kỳ áp lực về chính trị - "bẫy ý thức hệ") lẫn kinh tế (mặc cả và ra điều khoản để được giao thầu trong dự án cao tốc Bắc – Nam vì các nhà thầu trong nước vốn không đủ năng lực cả về kỹ thuật lẫn tài chính).

Thứ hai, những bất ổn về tình hình chính trị ở Hồng Kông đang lan truyền trên các phương tiện truyền thông và không gian mạng đương nhiên ông Trọng và các đồng chí của mình không thể không biết, không lo. Người Hồng Kông vốn có gốc gác từ Trung Hoa đại lục nhưng họ vẫn quyết liệt và sẵn sàng đương đầu với chính quyền Tập Cận Bình. Vậy nên, phải chuẩn bị tất cả các phương án trên tinh thần cảnh giác và phòng xa nhằm đối phó với hiệu ứng đám đông trong nước (với cảm hứng của nhà hoạt động trẻ Hoàng Chí Phong) là điều bức thiết không thể xao lãng và xem nhẹ - chắc chắn ông Trọng đã/phải chỉ đạo như vậy.

Cuối cùng, tổng hợp những dữ kiện trên, ông Trọng lâu nay với tư tưởng bằng mọi giá phải giữ chế độ, giữ sự ổn định về chính trị vì vậy, một mặt tránh xảy ra va chạm, đụng độ với Trung Quốc ở Bãi Tư Chính (không rơi vào bẫy khiêu khích của Trung Quốc) đồng thời có những bước đi tranh thủ sự ủng hộ của cộng đồng quốc tế (dù trong ngôn ngữ ngoại giao vẫn còn khá rụt rè làm không ít người bực bội) theo tôi là "phù hợp" với hoàn cảnh hay chính xác hơn là sự yếm thế của Việt Nam hiện nay so với Trung Quốc. Ngoài ra, việc Bộ giao thông vận tải ngay lập tức ra quyết nghị không chọn nhà thầu "quốc tế" cho dự án cao tốc Bắc – Nam (vì trước đó không lâu gần như ai cũng thấy các nhà thầu Trung Quốc gần như chiếm ưu thế rất lớn về mặt hồ sơ) cũng là một nước cờ rất kịp thời và khôn ngoan, ("nhất tiễn song điêu") của "Đảng ta". Một là, qua đó ngầm gửi "thông điệp" Việt Nam sẽ không nhân nhượng và thỏa hiệp với những đòi hỏi vô lý của Trung Quốc liên quan đến Bãi Tư Chính. Hai là, tạm thời xoa dịu dân chúng đặc biệt là tầng lớp nhân sĩ, trí thức trong nước vì lo ngại những ảnh hưởng từ sự khủng hoảng ở Hồng Kông trên mạng xã hội.

Tóm lại, với cách xử lý trên, đương nhiên với quan điểm cá nhân, tôi vẫn không tin có một sự "thoát Trung" thực sự của "Đảng ta" trong thời gian tới nhưng dù sao qua đây, ít nhiều cũng cho thấy có một sự chuyển biến theo chiều hướng tích cực hơn. Vậy nên, xâu chuỗi lại việc tạm dừng thông qua Luật về ba đặc khu kinh tế trước đó, tôi cho rằng rất nên ghi nhận sự cầu thị và lắng nghe này của ông Trọng và "Đảng ta" (dẫu biết rằng sự cầu thị ấy vẫn chủ yếu dựa trên nguyên tắc bảo vệ chế độ, vì sự nguyên vẹn của "Đảng ta" chứ không hẳn là vì quốc gia, dân tộc là trên hết).

3. Chuẩn bị cho Đại hội Đảng : "thế lực thù địch" "điên cuồng chống phá" hay là câu hỏi "Đảng ta có xấu" không ?

Có một sự thật mà ai cũng thấy là đại bộ phận dân chúng đang ngày một mất niềm tin vào sự lãnh đạo của "Đảng ta" hiện nay. Về vấn đề này, từ lâu tôi vẫn nghĩ, hơn ai hết ông Trọng và các "đồng chí" của mình chắc chắn đã nhận ra hai nguyên nhân có tính cốt tử dưới đây :

Một, là sự lệ thuộc quá nhiều hay nói khác đi là bị rơi vào cái bẫy về "ý thức hệ" của Trung Quốc trong khi đó đường hướng xây dựng và phát triển đất nước lại dựa vào chủ thuyết Mác-Lênin vốn đã không còn phù hợp trong bối cảnh và thời đại hôm nay.

Hai, là "quốc nạn tham nhũng" do sự cấu kết, "đi đêm" của các quan chức lãnh đạo (từ Trung ương đến địa phương) với các "đại gia" – ông chủ các Tập đoàn kinh tế hay các doanh nghiệp - nhằm chia nhau các dự án béo bỡ, từ đó làm lũng đoạn nền kinh tế và làm băng hoại suy đồi đạo đức văn hóa, xã hội…

Tuy vậy, phản ứng lại với sự mất niềm tin này của dân chúng và cho dù đã thấy hết, biết hết nhưng vì sỉ diện và hơn hết là để duy trì sự lãnh đạo tuyệt đối của "Đảng ta" ông Trọng và các đồng chí của mình thời gian qua nhìn chung chỉ tìm mọi cách vá víu nhằm xoa dịu sự bất bình và mất niềm tin của dân chúng trong nhất thời mà thôi. Đáng nói hơn nữa, những giải pháp mà họ đưa ra không những vừa cải lương mà còn rất duy ý chí (như : thực hiện phê bình và tự phê bình trong Đảng, phát động phong trào học tập va làm theo đạo đức Hồ Chí Minh, ban hành các quy định về "nêu gương đối với người đứng đầu" hay thảo luận để ra luật về "chống xu nịnh")… Những cách làm này nghiêm túc mà nói không thể xem là những giải pháp khoa học và căn cơ để quản lý con người và xã hội. Đặc biệt, nó hoàn toàn mâu thuẫn với cái mục tiêu xây dựng Nhà nước pháp quyền nên cuối cùng chỉ gây thêm lãng phí về thời gian, tiền bạc, công sức nhưng không mang lại kết quả gì đáng kể.

Bên cạnh đó, như một một thói quen và quán tính đã ăn sâu vào máu từ thời đất còn chiến tranh, để bảo vệ uy tín và "sự tài tình sáng suốt" của mình thì việc lên án và đổ lỗi cho các "thế lực thù địch" "điên cuồng chống phá" cũng là một "giải pháp" rất thường xuyên được đội ngũ tuyên truyền của "Đảng ta" mang ra sử dụng.

Có một "luận điệu" mà đội ngũ tuyên truyền của Đảng ta thường sử dụng để đáp trả những người có quan điểm khác với mình là vu cho người khác tội "phản động" hay "nói xấu Đảng", "nói xấu lãnh đạo"… Ở giác độ văn hóa, đây là sự thiếu trung thực, hay nói nôm na là "chơi không đẹp" ; vì anh đã sai, đã gây ra lỗi lầm, làm cho quốc gia dân tộc điêu đứng, gây khủng hoảng và mất niềm tin trong dân chúng nhưng lại không chân thành thừa nhận lại còn bao biện, ngụy biện đổ hết mọi tội lỗi lên đầu người khác.

Một suy luận mang tính logic rất thông thường mà ai cũng biết là mấy mươi năm qua "Đảng ta" nắm quyền điều hành tuyệt đối đất nước nhưng đến hôm nay đất nước vẫn không thể hóa rồng, vẫn không thể sánh vai được với các cường quốc năm Châu như mong mỏi của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Đã vậy, bây giờ ông Trọng còn phải quyết liệt đưa "vào lò" những "đồng chí" của mình với câu nói nổi tiếng : "chống tham nhũng là ta đánh tự đánh ta" ! Chỉ bấy nhiêu thôi cũng cho thấy những quy chụp, cáo buộc ai đó "nói xấu Đảng", "nói xấu lãnh đạo"... là rất thiếu thuyết phục. Hay nói khác đi, lẽ ra trước khi kết tội cho người ta cái tội trên, "Đảng phải" phải dũng cảm và trung thực tự hỏi lại xem mình "có xấu" hay không ?

 Không phải nói đâu xa, trước khi bị bắt (vì nhận hối hộ hàng trăm, hàng triệu USD và sắp tới rất có thể bị khai trừ ra khỏi Đảng) không phải cả hai ông Nguyễn Bắc Son và Trương Minh Tuấn đều là những lãnh đạo cốt cán với phẩm chất đạo đức cách mạng sáng ngời đó sao ? Cá nhân ông Nguyễn Bắc Son còn được Nhà nước trao tặng "Huân chương Độc lập hạng nhì", còn ông Trương Minh Tuấn thì tự tay viết sách để tuyên truyền về "phòng chống tự diễn biến, tự chuyển hóa về tư tưởng trong cán bộ đảng viên"…

Nhưng ông Nguyễn Bắc Son và Trương Minh Tuấn mới chỉ là hai trường hợp điển hình cho thấy Đảng ta "có xấu" nếu không muốn nói là "rất xấu" (ngoài ra phải kể đến những Đinh La Thăng, Trịnh Xuân Thanh, Trần Việt Tân, Bùi Xuân Thành, Nguyễn Văn Hiến, Phan Thị Mỹ Thanh, Nguyễn Xuân Anh, Vũ Huy Hoàng, Tất Thành Cang, Vũ Văn Ninh, sắp tới đây rất có thể sẽ thêm ông trùm đất Sài Gòn Lê Thanh Hải...).

Từ đây, có thể nói, muốn gầy dựng lại niềm tin với người dân, trước hết ông Trọng và "Đảng ta" phải dũng cảm nhìn vào sự thật (về những "cái xấu" không thể chối cãi) này thay vì duy trì thói quen vừa giáo điều, bảo thủ vừa "cả vú lắp miệng em". Đổ hết cho các "thế lực thù địch" là một "giải pháp" tuy rất dễ nói, dễ làm nhưng thật ra là rất nguy hiểm. Trước hết, "giải pháp’ này vô tình là tấm bình phong cho những kẻ cơ hội chính trị núp bóng, "ẩn mình" chờ thời cơ để dễ bề tiến thân trước mỗi lần Đại hội, bầu bán… Không những vậy, nhiều kẻ sau khi phạm phải những sai lầm cũng tiếp tục mang ra để bao biện, ngụy biện mong một sự nương tay, giảm nhẹ hình phạt.

Chuẩn bị cho Đại hội Đảng sắp tới, thay vì chú trọng vào việc lựa chọn để tìm ra những cá nhân ưu tú nhất đặc biệt là luôn đặt lợi ích của quốc gia dân tộc lên trên hết bằng một quy trình công khai, minh bạch để người dân giám sát thì "Đảng ta" chỉ chú trọng đến những cá nhân có phẩm chất đạo đức theo quan điểm của mình với một quy trình quen thuộc : âm thầm quy hoạch nhân sự trong vòng bí mật. Đã vậy, trong khi tuyên truyền chuẩn bị cho Đại hội còn tung ra những "đòn gió" rằng, "trước mỗi kỳ Đại hội các thế lực thù địch thường tăng cường chống phá để gây sự chia rẽ và mất đoàn kết nội bộ". Trong khi đó ai cũng biết, mọi vấn đề thưa kiện (công khai hoặc bằng thư nặc danh) hay những cuộc đấu tố nhau bằng các chiêu trò truyền thông và trên không gian mạng… trước hết cũng từ nội bộ những người trong cuộc - những "đồng chí với nhau" mà ra…

4. Nghị quyết "cờ mờ 4.0" : vẫn là bệnh hoang tưởng và "kiêu ngạo cộng sản" ?

Bài viết của tôi vốn ban đầu không có mục này nhưng trong khi hoàn thành thì được biết "ngày 27/9, Tổng bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng đã thay mặt Bộ Chính trị ký ban hành Nghị quyết về một số chủ trương, chính sách chủ động tham gia Cách mạng công nghiệp lần thứ 4 của Bộ Chính trị" [1] nên tôi thấy cần phải bổ sung thêm vài dòng trong sự buồn cười xen lẫn ngậm ngùi và thất vọng.

 Có thể nói, sang năm 2020, một ban bệ nhân sự mới của Đảng chắc chắn sẽ được hình thành và ra mắt trước nhân dân trước hết là để thực hiện nhiệm vụ trong nhiệm kỳ 2021 - 2026. Tuy nhiên, như đã nói ở trên tất cả những cá nhân này cho đến giờ dân chúng vẫn chẳng ai biết danh tính và nhân dạng họ ra sao, "đã làm được gì cho đất nước" hay chưa ? Chỉ biết rằng, tất cả họ đã được "Đảng ta" "lựa chọn rất kỹ lưỡng" với "quy trình rất chặt chẽ’…và hiện đang được "bồi dưỡng kiến thức" [2] tại Học viện Chính trị Quốc gia. Về lý thuyết, đây có thể xem là những cá nhân "ưu tú", vượt trội nhất nếu so với 95 triệu dân còn lại của đất nước. Và chính họ chứ không phải ai khác sẽ đảm trách việc lèo lái con thuyền Việt Nam tiếp tục "đi lên" chủ nghĩa xã hội mà "Đảng ta" đã chọn. "Sống theo chỉ thị, làm theo Nghị quyết", chắc chắn rồi đây "toàn Đảng, toàn dân và tàn quân ta" sẽ triển khai và quán triệt để "đưa" cái "Nghị quyết cơ mờ 4.0" này "vào cuộc sống".

Từ đây, trong tư cách những cá nhân ưu tú nhất được lụa chọn, tôi muốn biết có bao nhiêu người trong số "184 cá nhân đã được quy hoạch cho Trung ương khóa mới" [3] có suy nghĩ gì và ai trong số họ đã tham mưu cho ông Trọng và "Đảng ta" ban hành cái Nghị quyết trên ? Xin hỏi cái Nghị quyết này có phải là vấn đề cấp bách, bức thiết nhất nhằm xây dựng và phát triển đất nước, xã hội Việt Nam trong thời gian tới hay không ? Hay trên thực tế nó là bằng chứng cho thấy chứng hoang tưởng và bệnh kiêu ngạo cộng sản của "Đảng ta" thật sự đã vô phương cứu chữa ?

Một nền giáo dục bầy hầy, một nền văn hóa suy đồi và xuống cấp đến tận đáy. Trong khi đó "rừng vàng" thì đang bị tàn phá tan hoang bởi các nhóm lợi ích nấp dưới danh nghĩa khai thác du lịch sinh thái và tâm linh, còn "biển bạc" thì bị thằng "bạn vàng" suốt ngày hăm dọa để thôn tính. Dân chúng giờ đây về cơ bản, tài sản chỉ còn lại ruộng vườn, đất đai nhưng với chế định "đất đai thuộc sở hưu toàn dân" nên cũng đã và đang bị các "đại gia bất động sản" dùng mọi thủ đoạn để thâu tóm gây ra không biết bao nhiêu nỗi tang thương… Đây chỉ là một trong những vấn đề bức thiết trước mắt mà ai cũng nhìn thấy. Còn về tương lai thì theo các chuyên gia, dưới sự tác động của "biến đổi khí hậu" toàn cầu rồi đây cả vùng Đồng bằng Sông Cửu Long – cái xương sống về kinh tế nông nghiệp của cả nước – sẽ bị nhấn chìm trong tương lai không xa. Tất cả những khó khăn và trở ngại này lẽ ra rất cần một sự quyết liệt trong nhận thức và hành động để từng bước khắc phục và thay đổi một cách căn cơ và hiệu quả nhất thì phớt lờ bỏ qua, lại đi chú tâm vào vấn đề mà thế giới chẳng mấy ai đặt nặng và nói nhiều như mình. [4]

5. Thay lời kết

"Quy hoạch nhân sự", "quy hoạch con người" tự thân cách nghĩ và khái niệm này vốn đã đi ngược hay nói chính xác hơn là vi phạm nguyên tắc lựa chọn, sàng lọc của tự nhiên và xã hội. Không những vậy sự quy hoạch ấy chỉ do một nhóm người quyết định trong vòng bí mật càng cho thấy một sự chủ quan và duy ý chí hơn nữa. Thực tế đã chứng minh, một ông Thủ tướng (trước đây cũng được bí mật quy hoạch và lựa chọn với quy trình tương tự) nhưng hết lần này đến lần khác, đến đâu cũng lấy cái "công thức" : "địa phương A, B, C phải là như thế nọ, thế kia của cả vùng, cả nước…" ra nói trong sự mơ hồ, mụ mị không sao tưởng tượng được [5]. Ngoài ra, thì còn không biết bao nhiêu kẻ khác đã bị phế truất cũng như chuẩn bị "đưa vào lò". Thực tế đã chứng minh rất rõ ràng như vậy thì thử hỏi cơ sở nào để đảm bảo và hứa hẹn những cá nhân vừa được bí mật quy hoạch (với cùng một quy trình trước đó) hôm nay sẽ đảm đương tốt trọng trách dẫn dắt quốc gia dân tộc trong tương lai ? Hay ít nhất là không rơi vào những "vết xe đổ" năm xưa ?

Xây dựng niềm tin với dân chúng đã khó, giữ vững niềm tin ấy càng khó hơn huống hồ là đã mất sạch niềm tin và giờ phải gầy dựng lại nhưng vẫn cố chấp không chịu thay đổi cách nghĩ, cách làm ; không những vậy khi xảy ra sự cố, những sai lầm còn "cả vú lấp miệng em" hoặc "đánh bùn sang ao" thì chẳng khác gì đang tự biến mình thành trò hề bởi dân chúng hiện nay đã không còn ngờ nghệch như xưa.

Tôi sẽ vẫn luôn cảm thông và kính trọng ông Trọng trong tư cách một người đáng tuổi cha chú mình nhưng chắc chắn tôi sẽ không bao giờ quên những chủ trương quyết sách sai lầm của ông ấy trong tư cách người đã và đang nắm quyền lực tuyệt đối ở Việt Nam, có ảnh hưởng và chi phối toàn bộ đời sống của 95 triệu người Việt. Và tôi tin chắc, trong tương lai lịch sử cũng sẽ "phán xét" công bằng mọi vấn đề mà ông ấy đồng chí của mình đã gây ra cho quốc gia dân tộc hôm nay.

Cần Thơ, 02/10/2019

Quách Hạo Nhiên

Nguồn : viet-studies, 02/10/2019

Nguồn tham khảo :

[1] "Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng ký ban hành nghị quyết về Cách mạng 4.0" 

 [2] "Bồi dưỡng kiến thức cho 95 cán bộ cấp chiến lược" 

[3] "Bộ Chính trị đã phê duyệt 184 nhân sự quy hoạch Ban chấp hành Trung ương khóa XIII" 

[4] "Ảo ảnh "bốn chấm không"

[5] "Thủ tướng muốn mỗi khác du lịch đến Lạng Sơn mua 1 con vit quay mang về" 

Đảng cộng sản Việt Nam trước ba lựa chọn xử lý căng thẳng Bãi Tư Chính với Trung Quốc

Carl Thayer, RFA, 30/09/2019

Ban Chấp hành Trung ương Đảng cộng sản Việt Nam sẽ có kỳ họp thứ 11 từ ngày 7 đến 13 tháng 10 tới. Theo điều lệ đảng, Ban chấp hành Trung ương phải họp 2 lần mỗi năm. Kỳ họp thứ hai của năm thường được tổ chức vào tháng 10, và vì vậy thời điểm của cuộc họp lần này là hoàn toàn bình thường.

Hình minh họa. Một hội nghị của Ban Chấp hành Trung ương Đảng cộng sản Việt Nam vào ngày 1/10/2012 - AFP

Dù thời điểm của cuộc họp là bình thường, lãnh đạo Việt Nam lại phải đối mặt với một thách thức lớn liên quan tới sự lãnh đạo của họ trong vấn đề chủ quyền của Việt Nam. Vào đầu tháng 7, Trung Quốc đã điều tàu khảo sát Hải Dương 8 đến vùng nước rõ ràng nằm trong vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) và thềm lục địa của Việt Nam, để tiến hành các khảo sát trái phép.

Tàu Hải Dương 8 của Trung Quốc được hộ tống bởi môt số các tàu hải cảnh cùng dân binh và tàu cá. Tàu hải cảnh của Trung Quốc ngăn chặn các tàu cảnh sát biển của Việt Nam bằng cách đi qua đầu tàu ở tốc độ cao và sử dụng vòi rồng từ phía xa để cảnh báo các tàu cảnh sát biển của Việt Nam thay vì đối đầu trực tiếp như hồi năm 2014, khi Trung Quốc cho triển khai giàn khoan dầu khí HD 981 vào vùng biển của Việt Nam.

Hải Dương 8 thực hiện chuyến khảo sát ở vùng nước có các lô dầu khí được Công ty Dầu khí quốc gia Trung Quốc (CNOOC) xác lập vào năm 2012. Trong suốt 7 năm qua, không có bất cứ công ty dầu khí nước ngoài nào nhận lời mời khai thác các lô này của CNOOC.

Hình minh họa. Đường đi của tàu Hải Dương 8 ở vùng nước của Việt Nam vào tháng 7 vừa qua - Courtesy of Twitter Ryan Martinson

Vào ngày 12 tháng 5, giàn khoan của công ty Nhật Bản có tên Hakuryu-5, do công ty liên doanh giữa Việt Nam và Rosneft của Nga thuê, bắt đầu khoan dầu ở lô 06-01 thuộc bồn trũng Nam Côn Sơn. Sau đó, Trung Quốc đã điều một trong số những tàu hải cảnh của mình đến quấy nhiễu hoạt động trợ giúp hậu cần cho Rosneft ở lô này.

Vào giữa tháng 8, Hải Dương 8 tạm rút khỏi khu vực và về đá Chữ Thập trước khi quay lại và tiến gần hơn về phía bờ biển của Việt Nam. Ngày 23/9, Hải Dương 8 một lần nữa lại rời khỏi khu vực và đi về đá Chữ Thập.

Vào đầu tháng 9, Trung Quốc triển khai tàu cần cẩu lớn nhất thế giới là Lam Kình của công ty CNOOC đến cách khu vực bờ biển tỉnh Quảng Ngãi khoảng 90 km.

Việc rút đi của tàu Hải Dương 8 hiện tại không hoàn toàn vì lý do thương mại. Trung Quốc đã nói rõ trong bản thảo bộ quy tắc về ứng xử giữa ASEAN và Trung Quốc (COC) do nước này đệ trình để thảo luận, là Bắc Kinh chống lại việc để bất cứ công ty nước ngoài nào hoạt động ở Biển Đông. Giới chức Trung Quốc đã yêu cầu, cả chính thức lẫn không chính thức, với phía Việt Nam phải ngưng các hoạt động khai thác của Rosneft.

Ngoài ra, Trung Quốc dường như cũng đang cố gắng gây ảnh hưởng lên kỳ họp Hội nghị ban chấp hàng Trung ương Đảng 11 sắp tới.

Hình minh họa. Hình chụp hôm 1/6/2014 từ tàu cảnh sát biển của Việt Nam : tàu hải cảnh của Trung Quốc đang đuổi tàu cảnh sát biển của Việt Nam khỏi khu vực giàn khoan HD 981 AFP

Cũng phải nhắc lại là vào năm 2014, việc Trung Quốc cho triển khai giàn khoan HD 981 đã làm dấy lên làn sóng biểu tình chống Trung Quốc lan rộng ở Việt Nam. Một nhóm những đảng viên và quan chức nhà nước, quốc phòng về hưu đã ký một bức thư ngỏ kêu gọi Việt Nam phải thoát Trung. Ngoài ra, lúc đó đã có sức ép cần phải triệu tập một cuộc họp Ban chấp hành Trung ương để lên án Trung quốc và tiến gần hơn về phía Mỹ.

Khi giới chức Trung Quốc biết được điều này, họ đã tuyên bố là HD 981 đã hoàn tất nhiệm vụ và sẽ rút giàn khoan do bão. Hành động của Trung Quốc đã làm giảm tác động lên sức ép từ những ủy viên Ban chấp hành Trung ương, những người muốn có hành động kiên quyết với Trung Quốc. Đã không có một cuộc họp đặc biệt nào được triệu tập.

Cuộc họp Ban chấp hành Trung ương 11 rơi đúng vào lúc có những tin đồn ngoại giao là Tổng bí thư kiêm Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng có thể sẽ gặp Tổng thống Donald Trump ở Nhà Trắng vào tháng 10. Cũng phải cần nhắc lại là khi ông Trọng gặp Tổng thống Trump ở Hà Nội vào tháng 2 vừa qua nhân Thượng đỉnh Mỹ - Bắc Hàn, Tổng thống Mỹ đã đích thân mời đối tác Việt Nam sang thăm và thảo luận việc "gia tăng quan hệ đối tác toàn diện".

Không khí xung quanh chuyến thăm của Chủ tịch Nguyễn Phú Trọng lúc này là khá phức tạp. Một mặt, Tổng thống Trump và đại diện thương mại của ông đã chỉ trích Việt Nam vì những thặng dư thương mại giữa Việt Nam với Mỹ, một phần là do việc dán nhãn lại và tái xuất các hàng hóa làm từ Trung Quốc.

Hình minh họa. Tổng thống Mỹ Donald Trump bắt tay Chủ tịch Nguyễn Phú Trọng ở Hà Nội hôm 27/2/2019 AFP

Mặt khác, Bộ Ngoại giao Mỹ đã lên tiếng chỉ trích hành động bắt nạt và đe dọa của Trung Quốc đối với các chương trình khai thác dầu khí lâu dài của Việt Nam. Bản thân Việt Nam cũng đã kiên quyết công khai kêu gọi sự ủng hộ từ cộng đồng quốc tế. Thêm nữa là chiến lược Ấn Độ Thái Bình Dương của Mỹ đã xác định Việt Nam là một đối tác chiến lược tiềm năng. Tóm lại, Chủ tịch Nguyễn Phú Trọng có thể tìm được những người nghe thông cảm nếu ông đến Washington.

Lịch trình của hội nghị Ban chấp hành Trung ương 11 không còn nghi ngờ gì nữa sẽ cân nhắc đề nghị của Bộ Chính trị về cách xử lý tình trạng bế tắc hiện nay ở vùng nước gần Bãi Tư Chính, và nhìn chung là các chính sách trong quan hệ với Mỹ và Trung Quốc tại thời điểm hiện tại.

Cho đến lúc này, Việt Nam đã đáp lại những đe dọa từ phía Trung Quốc theo cách hết sức nhẹ nhàng. Việt Nam đã gửi một loạt các phản đối qua đường ngoại giao và qua các kênh khác, yêu cầu Trung Quốc rút tàu khỏi vùng biển của Việt Nam. Tàu cảnh sát biển của Việt Nam đã áp dụng chính sách theo dõi tàu Hải Dương 8, các tàu hải cảnh và dân binh theo cách không gây hấn. Việt Nam cũng giữ không để truyền thông quốc tế đưa tin như hồi năm 2014 khi các phóng viên nước ngoài được phép lên các tàu cảnh sát biển. Việt Nam cũng khá kín kẽ trong việc đưa tin trên phương tiện truyền thông trong nước để đề phòng các cuộc biểu tình chống Trung Quốc có thể chuyển thành bạo lực.

Nhiều nguồn tin ở Hà Nội cho biết lãnh đạo Việt Nam, những người chịu trách nhiệm về an ninh quốc gia, vẫn chưa đạt được một đồng thuận về những vấn đề bức bối này. Nhìn chung, Ban chấp hành Trung ương sẽ phải đối mặt với 3 lựa chọn lớn : (1) tiếp tục lặn ngụp trong "vừa hợp tác, vừa đấu tranh" với Trung Quốc, (2) lùi lại để giảm sức ép liên tục từ Trung quốc, như trường hợp trước đó với Repsol hồi tháng 7 năm 2017 và tháng 3 năm 2018, và (3) đối đầu với sức ép từ Trung Quốc bằng cách gia tăng hợp tác an ninh và quốc phòng với Mỹ, bằng cách đồng ý nâng quan hệ hai nước lên thành đối tác chiến lược trong thời gian tới.

Carl Thayer

Nguồn : RFA, 30/09/2019

______________

*Carl Thayer là giáo sư thuộc trường Đại học New South Wales, Canberra, Australia. Ông là người đóng góp cho RFA các bài phân tích về ảnh hưởng của Trung Quốc tới Việt Nam.

********************

Chuyến thăm Mỹ sắp tới của ông Trọng và vấn đề căng thẳng với Trung Quốc tại Biển Đông

RFA, 30/09/2019

Tác giả David Hutt vừa có một bài xã luận đăng tải trên tờ The Diplomat hôm 27 tháng 9 liên quan đến vai trò của ông Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng trong thời gian tới, tùy thuộc vào sức khỏe của ông ấy ra sao ?

Ngày 23/10/18, Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng đã được Quốc hội Việt Nam bỏ phiếu và chính thức trở thành Chủ tịch nước Việt Nam.

Ông Nguyễn Phú Trọng khỏe hay yếu ?

Trong bài viết có nhan đề ‘Is Vietnam’s Trong still going strong ?’ (tạm dịch ‘Tổng Trọng của Việt Nam sẽ tiếp tục mạnh mẽ ?’), tác giả David Hutt đề cập đến tình trạng sức khỏe của ông Trọng mà dư luận trong và ngoài nước đang đặc biệt chú ý, trong bối cảnh Hội nghị Trung ương 11 dự kiến diễn ra trong tháng 10 này.

Ông David Hutt nhắc lại mặc dù truyền thông Nhà nước loan báo sức khỏe của Tổng bí thư kiêm Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng, 75 tuổi được hồi phục sau cơn bạo bệnh xảy ra hồi tháng 4 vừa qua ; tuy nhiên vẫn có những hoài nghi rằng sức khỏe của ông Trọng đang bị suy yếu qua các lần xuất hiện của ông trong những sự kiện gần đây. Một viện dẫn như hồi đầu tháng 8, ông Trọng tiếp đón Chủ tịch nước Lào Bounnhang Volachith. Ông chỉ gặp gỡ chóng vánh Chủ tịch Lào và sau đó dành vỏn vẹn 25 phút tiếp xúc với Thủ tướng Malaysia -Mahathir Mohamad trong chuyến viếng thăm 3 ngày của Thủ tướng Malaysia đến Việt Nam vào cuối tháng 8. Ông Trọng cũng đã chưa hề có chuyến đi công du nước ngoài nào kể từ tháng 5 đến nay.

Một trong những sự kiện mà dư luận đặc biệt quan tâm là chuyến thăm Hoa Kỳ của ông Trọng dự kiến sẽ diễn ra trong tháng 10, theo lời mời của Tổng thống Donald Trump. Chuyến đi này được giới quan sát chính trị thế giới theo dõi vì căng thẳng leo thang tại bãi Tư Chính ở Biển Đông giữa Việt Nam và Trung Quốc có nhiều diễn biến phức tạp, mà theo đánh giá của tác giả David Hutt là "thái độ của Bắc Kinh càng trở nên công kích và hiếu chiến hơn kể từ lần xảy ra xung đột tệ hại nhất ở Biển Đông hồi năm 2014", đồng thời cũng trong bối cảnh Tổng thống Trump yêu cầu Hà Nội cần phải có biện pháp để giảm thâm hụt thương mại giữa hai nước.

Tác giả David Hutt nhấn mạnh trong bài xã luận của ông rằng không ít ý kiến cho rằng có thể Mỹ và Việt Nam sẽ nâng tầm lên cấp quan hệ "đối tác chiến lược" qua chuyến thăm của ông Nguyễn Phú Trọng trong tháng 10 ; thế nhưng cho đến thời điểm này (cuối tháng 9, sắp bước sang đầu tháng 10) cả hai phía Việt Nam lẫn Hoa Kỳ vẫn kín tiếng về chuyến thăm đang được trông đợi này.

Tiến sĩ Hà Hoàng Hợp, nhà nghiên cứu cao cấp về lợi ích chiến lược và chiến lược quốc tế từ Viện Nghiên cứu Đông Nam Á vào tối ngày 30 tháng 9 nhận định với RFA rằng dù sức khỏe của ông Tổng Trọng thế nào đi nữa thì chuyến thăm Hoa Kỳ theo lời mời của Tổng thống Trump sẽ diễn ra và có thể là sau Hội nghị Trung ương 11.

Theo lập luận của Tiến sĩ Hà Hoàng Hợp thì chuyến thăm này sẽ dự kiến trước thời điểm Hoa Kỳ tập trung cho các hoạt động vận động bầu cử trong những ngày cuối năm 2019.

Trong khi đó, tác gỉa David Hutt nêu lên rằng cả Mỹ và Việt Nam chưa bên nào xác nhận về chuyến thăm Hoa Kỳ sắp tới của ông Trọng. Đây có thể là do phía Việt Nam chưa chắc chắn về sức khỏe của ông Trọng. Ngoài ra, còn có những đồn đoán rằng, nếu sức khỏe không cho phép thì người thay ông Trọng sang Mỹ có thể là Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc - người đã từng vài lần gặp gỡ và làm việc trực tiếp với Thổng thống Trump, đồng thời là người được cho là năng động và ngoại giao linh hoạt hơn so với ông Trọng.

Mặc dù vậy, tác giả David Hutt nhận định nếu như ông Nguyễn Phú Trọng đích thân công du đến Mỹ thì sẽ gửi một thông điệp rõ ràng cho Bắc Kinh rằng mối quan hệ Việt-Mỹ là hệ trọng.

Còn Tiến sĩ Hà Hoàng Hợp thì lại nhấn mạnh rằng dù ông Trọng hay một nhân vật khác thay mặt ông Trọng đến thăm Hoa Kỳ thì mối quan hệ Việt-Mỹ vẫn dựa trên nền tảng là đối tác, đồng thời là "một người bạn". Tiến sĩ Hà Hoàng Hợp phân tích :

"Nền tảng để coi đối tác và bạn là Việt Nam là một nước nhỏ đang bị nước lớn là Trung Quốc bắt nạt và nền tảng quan trọng nhất giữa Việt Nam và Mỹ là cùng thượng tôn pháp luật quốc tế, tức là đảm bảo hòa bình, đảm bảo an ninh, chống lại các vi phạm về vi phạm luật pháp quốc tế và chống lại sự thay đổi hay các mưu toan thay đổi trật tự quốc tế dựa trên các luật lệ đang có."

Tiến sĩ Hà Hoàng Hợp cũng khẳng định không nhất thiết phải quan trọng mối quan hệ Việt-Mỹ dưới hình thức nào, mà điều cần thiết là phải nhận biết Việt Nam có được những lợi ích gì trong chính sách của Hoa Kỳ ở khu vực Ấn Độ-Thái Bình Dương :

"Những cái cụ thể thì các bên đã nói với nhau rồi. Đặc biệt bây giờ Mỹ có một chính sách rất quan trọng và rất rõ ràng là đặt Biển Đông trong khuôn khổ của Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương (gọi là Indo-Pacific). Trong chính sách này có các điểm quan trọng nhất ; bao gồm Mỹ cùng các nước trong khu vực Indo-Pacific, đặc biệt là 4 nước trụ cột (Mỹ, Nhật, Ấn Độ và Australia) phải cố gắng làm sao đảm bảo được hòa bình, an ninh và tự do hàng hải ở trong khu vực này, đặc biệt tại Biển Đông. Thứ hai nữa, nước Mỹ trong chiến lược đó tiến đến công nhận các chủ quyền theo luật pháp quốc tế của các nước ở trong khu vực đấy. Thế thì công nhận đó đối với Việt Nam là như Mỹ đã nói dựa theo luật pháp quốc tế về biển, trong đó có ‘Công ước về Luật biển’ thì Trung Quốc không có chủ quyền gì ở Biển Đông hết, chỉ có những nước như Việt Nam hiện nay có thềm lục địa kéo dài 350 hải lý và vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam được xác định rất rõ theo đúng nền tảng về ‘Công ước về Luật biển’. Mỹ trong khi không đứng về phía bên nào trong vấn đề tranh chấp về mặt chủ quyền cả thì Mỹ vẫn công nhận chủ quyền của Việt Nam theo Luật biển."

Tàu thăm dò của Trung Quốc và vị trí thăm dò hồi đầu tháng 07/19. Courtesy of Ryan Martinson/ RFA Edited

Khi Tổng Trọng không còn khỏe mạnh

Trong tình huống mà tác giả David Hutt đặt ra ông Tổng Trọng không đủ khỏe mạnh để công du thăm Mỹ sắp tới đây thì đó cũng là một vấn đề quan trọng cho thấy dấu hiệu rằng ông Trọng không còn đủ sức khỏe để tiếp tục vị trí lãnh đạo của mình nữa và câu hỏi đặt ra là ai sẽ thay thế ông Trọng sau Đại hội Đảng XIII vào năm 2021 ? Tác giả David Hutt nhắc đến 3 nhân vật "tam trụ" còn lại bao gồm Thường trực Ban Bí thư Trần Quốc Vượng, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân.

Nhận định về ứng cử viên sáng giá nào có thể thay thế ông Trọng, trong tình huống ông Trọng không còn tiếp tục tại vị được nữa, Nhà quan sát tình hình Việt Nam-Tiến sĩ Phạm Chí Dũng từng khẳng định "Truyền nhân được nhìn thấy rõ ràng nhất của ông Trọng là ông Trần Quốc Vượng."

Theo quan điểm của ông Nguyễn Khắc Giang, nghiên cứu sinh tiến sĩ tại Đại học Victoria Wellington, New Zealand, khi đề cập đến ông Trần Quốc Vượng, qua email gửi đến RFA nhận định rằng :

"Chiếu theo Quy định 90 thì ông Trần Quốc Vượng hoàn toàn đủ tiêu chuẩn làm tổng bí thư, nhưng các thành viên cộm cán khác của Bộ Chính trị cũng đáp ứng được yêu cầu. Sự ủng hộ của Tổng bí thư Trọng sẽ là lợi thế lớn nếu ông Vượng muốn giữ chức tổng bí thư nhiệm kỳ tới, nhưng ông Vượng cũng có những hạn chế về kinh nghiệm quản trị và tuổi tác. Tiếng nói của ông Trọng có trọng lượng lớn, nhưng là không đủ để lấn át toàn bộ tiếng nói của Bộ Chính trị và đặc biệt là Ban chấp hành Trung ương."

Tiến sĩ Hà Hoàng Hợp thì lại có quan điểm trái ngược :

"Ông Vượng quá tuổi rồi, không được tính vào đây nữa. Mặc dù ông ấy là ‘Thường trực Ban bí thư’ nhưng nếu như nhìn kỹ lại thì từ trước đến nay rất ít người làm ‘Thường trực Ban bí thư’ lại lên ‘Tổng bí thư’. Ít lắm ! Trong lịch sử hơn 80 của Đảng cộng sản Việt Nam chỉ có một người từ ‘Bộ Chính trị’ hay ‘Thường trực Ban bí thư’ lên ‘Tổng bí thư’ là ông Lê Khả Phiêu. Chứ còn những người khác có lên được đâu. Kể cả ông Trọng khi làm ‘Thường trực Ban bí thư’ nhưng khóa đấy ông không lên được. Với lại, ông Vượng thì một là quá tuổi và hai là quá trình công tác thì chưa qua nhiều chỗ, chưa làm ở nhiều chỗ khác nhau : chưa bao giờ làm bí thư tỉnh ủy hay thành ủy ; chưa làm gì ở bên chính quyền cả mà chỉ mới làm ở hệ thống tư pháp là ở Viện Kiểm sát thôi và làm bên công tác Đảng. Thế thôi."

Còn tiến sĩ Phạm Chí Dũng lại cho rằng mặc dù nhiều chính khách mong muốn ông Trọng sẽ rút lui khỏi chính trường không vì lý do tuổi tác thì cũng vì lý do sức khỏe ; tuy nhiên vẫn còn một ẩn số rất lớn, không loại trừ rằng ông Tổng Trọng tiếp tục tự cho mình là "trường hợp đặc biệt".

Trong khi đó, Tiến sĩ Hà Hoàng Hợp lập luận rằng có khả năng lớn là ông Trọng sẽ thôi chức vì tuổi cao, cũng như sức khỏe không được tốt. Và dù cho Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc hay Chủ tịch Quốc Hội Nguyễn Thị Kim Ngân khóa sau được chọn làm ‘Tổng bí thư’ thì đều "có thể cán đán được công việc vì cả hai người đều trẻ hơn, năng động hơn và làm được nhiều việc hơn ông Trọng".

Tác giả David Hutt đặt lời kết trong bài ghi nhận của mình rằng nếu như tình huống xấu nhất mà ông Trọng không tiếp tục tại vị trong vai trò Tổng bí thư kiêm Chủ tịch nước Việt Nam, thì Đảng cộng sản Việt Nam sẽ gặp khó khăn trong việc lựa chọn một người để nắm quyền hành lãnh đạo tối cao và sẽ có một sự chạy đua ở chính trường Việt Nam để thay thế vai trò không còn năng động của Tổng Trọng trong vòng 15 tháng nữa.

Nguồn : RFA, 30/09/2019

Tháng 9 năm 2019, ‘Tổng tịch’ Nguyễn Phú Trọng bất ngờ ký ban hành Quy định về việc kiểm soát quyền lực trong công tác cán bộ và chống chạy chức, chạy quyền. Cái cách hạ bút này xảy ra chỉ ít ngày trước khi diễn ra Hội nghị trung ương 11 của đảng cầm quyền - dự kiến tổ chức vào tháng 10 năm 2019.

Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng thay mặt Bộ Chính trị ký ban hành Quy định số 205-QĐ/TW về kiểm soát quyền lực trong công tác cán bộ và chống chạy chức chạy quyền ngày 23/9/2019. Ảnh: Phương Hoa/TTXVN

Đây là lần đầu tiên trong đảng cầm quyền xuất hiện một đảng văn về kiểm soát quyền lực - điều chưa từng tồn tại ở các đời tổng bí thư trước đây.

Từ ‘hiện tượng Nguyễn Tấn Dũng’

Trước đây, ‘kiểm soát quyền lực’ thậm chí còn là một cụm từ bị xem là mang màu sắc của tư bản phương Tây và nhạy cảm chính trị với chế độ xã hội chủ nghĩa, do đó dù cụm từ này đã được một số học giả cộng sản nêu ra tính cần thiết áp dụng nó, nhưng chỉ đến khi nổi lên ‘hiện tượng Nguyễn Tấn Dũng’ thì ‘kiểm soát quyền lực’ mới dần được giới chóp bu của đảng nhìn nhận như một khái niệm hợp thời.

‘Hiện tượng Nguyễn Tấn Dũng’ đã thật sự nổi lên và trở thành một chấn động khuynh đảo quyền lực chế độ từ những năm 2009, 2010. Đến năm 2012, hiện tượng đó đã trở thành mối đe dọa rất trực tiếp đối với những quan chức chưa biết làm sao để kiểm soát quyền lực như Nguyễn Phú Trọng - Tổng bí thư, Trương Tấn Sang - Chủ tịch nước.

Hẳn sự thiếu am hiểu về kiểm soát quyền lực đã trở thành nguyên nhân chính yếu dẫn tới thất bại chua chát của cánh Trọng - Sang tại Hội nghị trung ương 6 vào cuối năm 2012. Bởi khi đã tưởng như có thể ‘trục’ Thủ tướng Dũng khỏi Ban chấp hành trung ương thì phe muốn kỷ luật lại không ngờ có đến 75% trong tổng số 200 ủy viên trung ương bỏ phiếu không đồng ý kỷ luật ‘đồng chí X’.

Làm thế nào mà Nguyễn Tấn Dũng lại có thể ‘nắm đầu’ được đến 3/4 Ban chấp hành trung ương ? Sự thật khi đó đã nổi lên rành rành : trong khi phe Trọng - Sang còn chưa biết làm sao để kiểm soát quyền lực của Dũng, thì Dũng đã có thừa kinh nghiệm về làm cách nào để thâu tóm quyền lực, và có thể đã rất chuyên nghiệp về ‘cái gì không mua được bằng tiền thì sẽ mua được bằng rất nhiều tiền’.

Đặc biệt từ năm 2012, nhu cầu về kiểm soát quyền lực đã trở nên thiết yếu với đảng và thiết thân đối với Nguyễn Phú Trọng. Nhu cầu đó càng lớn khi ông ta phải đối mặt với một Nguyễn Tấn Dũng tưởng như chỉ đưa tay ra là nắm gọn cái ghế tổng bí thư tại đại hội 12. Năm 2015 cũng bởi thế là khoảng thời gian mà một loạt bài viết về kiểm soát quyền lực đã bất chợt rộ lên trên mặt báo đảng, bắt đầu từ Nhị Lê - Phó tổng biên tập Tạp chí Cộng sản, ‘quê hương’ trước đó của Nguyễn Phú Trọng, và sau đó là một quan chức được xem là ‘học trò cưng’ của Trọng là Vũ Ngọc Hoàng - Phó trưởng ban Tuyên giáo trung ương.

Thế nhưng sau đại hội 12, chủ đề về kiểm soát quyền lực bỗng lắng hẳn trên diễn đàn thảo luận của đảng. Cũng không dồn dập bài viết về chủ đề này trên mặt báo đảng. Khi đó, Nguyễn Tấn Dũng đã tạm yên phận ‘về làm người tử tế’, chỉ còn một Nguyễn Phú Trọng độc tôn nắm vận mệnh nhân sự của đảng.

‘Kiểm soát quyền lực’ cũng không còn được nhắc tới vào các năm 2017 và 2018 - khoảng thời gian đã tạm nổi lên một nhân vật khác và được dư luận xem là đối thủ chính trị với tổng bí thư : Trần Đại Quang - chủ tịch nước xuất thân từ bộ trưởng công an.

Sau khi Quang thình lình chết vào tháng 9 năm 2018, dĩ nhiên không còn ai nhắc tới cụm từ ‘kiểm soát quyền lực’ nữa.

Vậy tại sao chủ đề kiểm soát quyền lực lại được nêu ra, thậm chí còn trở thành một quy định của đảng và do đích thân Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng ký ban hành vào tháng 9 năm 2019 ?

Cát cứ và sứ quân

Đã thành một quy luật bất thành văn và không bao giờ trở thành chính thức : văn theo người ; đảng văn theo nhân sự. Có một số quy định nội bộ của đảng chỉ xuất hiện vào mỗi lúc tình thế trở nên ‘có biến’. Chẳng phải Nguyễn Tấn Dũng đã bị đá văng khỏi vũ đài chính trị bởi một quy định ‘cực kỳ vớ vẩn’ mà hẳn ông ta, với thói kiêu căng tự mãn lộ rõ trên mặt, đã chẳng bao giờ thèm ghé mắt nhìn : "đảng viên không được phép tự ứng cử mà không có ý kiến của tập thể chi bộ" sao ?

Quy định về kiểm soát quyền lực mới ban hành sẽ nhắm tới công tác cán bộ tại Hội nghị trung ương 11, mà cụ thể là hội nghị này sẽ chọn ra một danh sách sơ bộ các ủy viên bộ chính trị cho khóa 13. Quy định về kiểm soát quyền lực cũng sẽ được duy trì liên tục từ đây đến đại hội 13 vào đầu năm 2021. Đó là bề nổi mà nhiều người nhìn ra.

Nhưng còn bề chìm và cái chiều sâu thăm thẳm đầy những góc tối của nó ?

Sau một thời gian bị quên lãng, chủ đề kiểm soát quyền lực được nêu trở lại một cách chính thức cho thấy dường như Nguyễn Phú Trọng đang lo ngại về khả năng bảo đảm quyền lực tập quyền trung ương và vấn đề tập quyền cá nhân của ông ta có thể bị đe dọa bởi những lực cản đủ mạnh nào đó.

Những lực cản đó là gì ?

Một nguy cơ mà từ năm 2017, thâm tâm đảng cầm quyền có thể còn lo sợ hơn quốc nạn tham nhũng, là tình trạng cát cứ quyền lực và sứ quân địa phương.

Từ sau đại hội 12, bất chấp quyền uy gần như tuyệt đối của Tổng bí thư Trọng, tình trạng cát cứ quyền lực đã nổi lên tràn lan ở một số bộ ngành và địa phương. Tất cả đều lao vào hội chứng ‘hốt cú chót’.

Không phải vô cớ mà Trọng đã chọn Đà Nẵng, TP.HCM và sau đó đến Đồng Nai là những tỉnh thành cần phải ‘đốt lò’. Đã từ lâu, ở những tỉnh thành này đã xuất hiện nhiều biểu hiện về lãnh đạo gia đình trị và hoành hành như thể những ông vua con vào thời ‘Mười hai sứ quân’ trong lịch sử Việt Nam.

Cũng không phải vô cớ mà Nguyễn Phú Trọng lại ‘xẻ thịt’ Bộ Công an, xóa bỏ toàn bộ cấp tổng cục của bộ này vào đầu năm 2018, trong khi vẫn giữ nguyên 6 tổng cục ở Bộ Quốc phòng.

Nhưng kiểm soát quyền lực không chỉ nhằm xử lý nạn cát cứ quyền lực và sứ quân địa phương, mà còn có thể mang một ẩn ý không hề được nói ra…

‘Ngồi, ngồi nữa…’

Cho dù đang độc tôn về quyền lực với một cái ghế đúp chủ tịch nước lẫn tổng bí thư, Nguyễn Phú Trọng vẫn không thể tự tin khi đang bắt đầu hiện ra những ‘âm binh’ nổi lên ngay dưới chân ghế ông ta - một hiện tượng rất đặc biệt mà đã nổi bật hẳn lên từ khi Trọng bị cơn bạo bệnh ở xứ Kiên Giang ‘nhà ba Dũng’, dẫn đến niềm hy vọng khó nói và khó tả của không ít quan chức về tương lai ‘đẩy’ Trọng về vườn để ngồi luôn vào khoảng trống quyền lực để lại - quá lớn và quá hấp dẫn.

Và nếu quy luật ‘văn là người’ vẫn đúng trong tình cảnh oái oăm này, đảng văn về kiểm soát quyền lực đã lần đầu tiên, kể từ khi Nguyễn Phú Trọng bị bạo bệnh, hé lộ ý định ‘ngồi nữa’ của ông ta. Nếu quy định về kiểm soát quyền lực phát huy tối đa tác dụng của nó mà nhờ đó sẽ không thể xuất hiện một đối thủ nào có thể cạnh tranh với Trọng, ông ta sẽ yên tâm ngồi tiếp tại đại hội 13, thậm chí còn có thể ‘ngồi, ngồi nữa, ngồi mãi’ như ‘hoàng đế Tập Cận Bình’ ở Trung Quốc, với điều kiện không bị hành hạ bởi những cơn tai biến.

Phạm Chí Dũng

Nguồn : VOA, 01/10/2019