Chỉ với một mảnh giấy, Trump bảo Kim giao nộp võ khí hạt nhân (VOA, 30/03/2019)

Trong ngày thượng đỉnh Mỹ-Triều lần hai sụp đổ tại Hà Nội hồi tháng trước, Tổng thống Mỹ Donald Trump trao cho lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un một tờ giấy đính kèm lời kêu gọi thẳng thừng yêu cầu chuyển giao võ khí hạt nhân và vật liệu có thể phân hạch cho Mỹ, theo tài liệu Reuters xem được.

Tổng thống Mỹ Donald Trump và lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un trong cuộc gặp thượng đỉnh Mỹ-Triều tại Hà Nội tháng Hai năm 2019.

Ông Trump đưa cho ông Kim cả hai bản tiếng Anh lẫn tiếng Triều Triên tại khách sạn Metropole hôm 28/2, theo một nguồn tin ẩn danh biết về các cuộc thảo luận hôm đó. Đó là lần đầu tiên ông Trump tự mình định nghĩa thẳng thừng trực tiếp với ông Kim ý của ông khi nói tới thuật ngữ phi hạt nhân hóa là gì.

Bữa cơm trưa giữa hai nhà lãnh đạo trong cùng ngày đã bị hủy. Dù chẳng bên nào giải thích đầy đủ lý do thượng đỉnh sụp đổ, nhưng tờ giấy vừa kể có thể giúp chúng ta hiểu nguồn cơn.

Sự xuất hiện của mảnh giấy đó lần đầu tiên được đề cập tới bởi cố vấn an ninh quốc gia Tòa Bạch Ốc John Bolton trong các cuộc phỏng vấn sau hai ngày thượng đỉnh dù ông không tiết lộ nội dung kỳ vọng của Mỹ chứa đựng trong đó rằng Triều Tiên nên chuyển giao cho Mỹ võ khí hạt nhân và vật liệu có thể phân hạch của họ.

Các nhà phân tích cho rằng ông Kim có thể xem lời đề nghị này là xúc phạm và khiêu khích.

Nguồn tin của Reuters nói mảnh giấy đó đưa ra cho phía Triều Tiên một định nghĩ rõ ràng và chính xác về quan điểm của Mỹ khi nói tới "phi hạt nhân hóa chung cuộc, hoàn toàn có thể kiểm chứng".

Bản tiếng Anh của tờ giấy mà Reuters được xem kêu gọi "giải giới hoàn toàn cơ sở hạ tầng hạt nhân, chương trình chiến tranh sinh học hóa học và các khả năng sử dụng kép có liên quan ; và các phi đạn đạn đạo, bệ phóng, và những cơ sở liên hệ".

Ngoài chuyện kêu gọi Bình Nhưỡng chuyển giao võ khí hạt nhân và vật liệu có thể phân hạch, mảnh giấy còn nêu lên 4 điểm chính khác. Một là kêu gọi Triều Tiên cung cấp công bố toàn diện về chương trình hạt nhân và cho phép thanh sát viên của Mỹ và quốc tế tiếp cận đầy đủ. Hai là yêu cầu Triều Tiên ngưng tất cả mọi hoạt động liên quan và các công trình thi công cơ sở mới. Ba là đề nghị Triều Tiên hủy tất cả cơ sở hạ tầng hạt nhân. Bốn là yêu cầu Bình Nhưỡng chuyển giao tất cả khoa học gia và kỹ thuật viên chương trình hạt nhân sang các hoạt động thương mại.

Tòa Bạch Ốc và Bộ Ngoại giao Mỹ chưa bình luận về tin này.

***************

Tổng thống Trump đưa mảnh giấy cho Chủ tịch Kim với yêu cầu về giải trừ hạt nhân (RFA, 30/03/2019)

Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đưa mảnh giấy cho Chủ tịch Bắc Hàn Kim Jong-un với yêu cầu Bình Nhưỡng giao vũ khí nguyên tử và nguyên liệu chế bom cho Mỹ.

Tổng thống Trump và Chủ tịch Kim bắt tay nhau tại thượng đỉnh ở Hà Nội - AFP

Reuters dẫn tài liệu xem được và Mạng Bưu Điện Hoa Nam Buổi Sáng trích lại vào ngày 30 tháng 3.

Nguồn tin ẩn danh nói rằng mảnh giấy với yêu cầu như vừa nêu của phía Hoa Kỳ được viết bằng cả tiếng Triều Tiên và tiếng Anh. Tổng thống Trump đưa cho Chủ tịch Kim tại cuộc gặp ở Khách sạn Metropole, Hà Nội vào ngày 28 tháng 2.

Đó được nói là lần đầu tiên Tổng thống Donald Trump nói rõ trực tiếp với Chủ tịch Kim Jong-un điều ông muốn trong vấn đề giải trừ vũ khí hạt nhân tại Bán đảo Triều Tiên.

Vụ mảnh giấy mà Tổng thống Trump đưa cho Chủ tịch họ Kim cũng được Cố vấn an ninh Nhà Trắng, John Bolton, đề cập đến lần đầu tiên trong một cuộc phỏng vấn truyền hình sau cuộc thượng đỉnh Trump-Kim lần thứ hai ở Hà Nội trong hai ngày 27 và 28 tháng 2 vừa qua.

Cố vấn John Bolton không nói rõ mội dung của mảnh giấy ; tuy nhiên dường như trong đó là quan điểm cứng rắn lâu nay của ông này về ‘mô hình Lybia’ trong vấn đề giải trừ vũ khí hạt nhân tại Bán đảo Triều Tiên. Ông John Bolton lần đầu tiên đề nghị về mô hình này là vào năm 2004. Năm ngoái khi được chọn làm cố vấn an ninh Nhà Trắng, ông Bolton lặp lại đề nghị này.

Chủ tịch Kim Jong-un luôn bác bỏ quan điểm đó từ phía Mỹ. Theo giới quan sát thì chủ tịch Bắc Triều Tiên có thể cho đó là ‘xúc phạm’ và ‘khiêu khích’.

Bưu Điện Hoa Nam Buổi Sáng nhắc lại vụ việc 7 năm sau khi thỏa thuận giải trừ hạt nhân giữa Hoa Kỳ và Lybia đạt được, Washington dẫn đầu chiến dịch quân sự lật đổ tổng thống Muammar Gaddafi. Ông này bị lực lượng nổi dậy được Phương Tây hậu thuẫn giết chết.

****************

Mỹ-Bắc Triều Tiên : Lý do khiến thượng đỉnh Hà Nội thất bại (RFI, 30/03/2019)

Một tháng sau thượng đỉnh Mỹ-Bắc Triều Tiên lần thứ hai tại Hà Nội, hãng tin Reuters ngày 30/03/2019 tiết lộ : Washington đòi Bình Nhưỡng nộp tất cả vũ khí nguyên tử và nhiên liệu hạt nhân cho Hoa Kỳ. Đây là lý do khiến phái đoàn của ông Kim Jong-un bỏ ngang đàm phán. Đối thoại Mỹ-Triều trong một tháng qua bị đóng băng.

Cố vấn John Bolton. Ảnh chụp tại Nhà Trắng ngày 28/01/2019 Reuters/Jim Young

Cố vấn an ninh quốc gia của Nhà Trắng John Bolton nhiều lần cho biết, tại khách sạn Metropole, Hà Nội, hôm 28/02/2019 tổng thống Mỹ đã trao tận tay nguyên thủ Bắc Triều Tiên một tờ giấy. Văn bản được soạn thảo bằng hai thứ tiếng Anh và Triều Tiên. Nhưng nhân vật diều hâu này trong chính quyền Mỹ chưa bao giờ để lộ về nội dung tài liệu đó.

Reuters trích dẫn một nguồn tin thông thạo và có được một bản thảo bằng tiếng Anh của tài liệu nói trên tiết lộ những thông tin sau đây. Thứ nhất, đây là lần đầu tiên Donald Trump trực tiếp trao cho Kim Jong-un một văn bản nói rõ Hoa Kỳ định nghĩa như thế nào về cái gọi là "phi hạt nhân hóa". Thứ hai, Mỹ đòi Bắc Triều Tiên giao nộp vũ khí nguyên tử và nhiên liệu hạt nhân.

Điều khoản thứ hai này khiến lãnh đạo Bắc Triều Tiên phẫn nộ vì đã gợi lại kịch bản từng xảy ra cho Libya. Chính quyền của đại tá Muammar Gaddafi năm 2003 đã đồng ý từ bỏ kế hoạch phát triển vũ khí hạt nhân, và đến năm 2011 chế độ Gaddafi sụp đổ. Nhân vật một thời quyền lực nhất tại Libya đã bị giết. Từ năm 2004, John Bolton đã chủ trương áp dụng mô hình Libya với Bắc Triều Tiên. Trong cương vị cố vấn an ninh quốc gia của Nhà Trắng, ông lại một lần nữa khẳng định lập trường cứng rắn này và đã suýt khiến thượng đỉnh Mỹ-Triều lần thứ nhất tại Singapore bất thành.

Ngoài ra, Hoa Kỳ đòi Bắc Triều Tiên dỡ bỏ toàn bộ các cơ sở hạt nhân, ngừng các chương trình nghiên cứu trong các lĩnh vực có thể phục vụ cho cả các mục tiêu dân sự lẫn quân sự, ngừng các chương trình thử nghiệm tên lửa đạn đạo, xây dàn phóng tên lửa...

Trước mắt, Nhà Trắng từ chối bình luận về tin trên. Bộ Ngoại giao Mỹ thì giải thích tài liệu mà tổng thống Trump đã trao cho lãnh đạo Bắc Triều Tiên thuộc diện hồ sơ mật, không thể phổ biến nội dung.

Về phần ông Donald Trump đang đi nghỉ tại bang Florida, hôm qua tổng thống Hoa Kỳ giải thích ông quyết định hủy một số những biện pháp trừng phạt Bình Nhưỡng, vì động lòng trước những "khổ đau" của người dân Bắc Triều Tiên nhưng điều đó không có nghĩa là Hoa Kỳ từ bỏ cấm vận nhắm vào quốc gia Đông Bắc Á này.

Thanh Hà

Đàn áp và vi phạm dưới bề mặt hòa bình (RFA, 28/02/2019)

Báo mạng Asia Times vào ngày 28 tháng 2 đăng bài viết của tác giả David Hutt bàn về tình trạng vi phạm nhân quyền tại Việt Nam đang được che đậy bởi hình ảnh một đất nước hòa bình tổ chức thượng đỉnh Hoa Kỳ - Bắc Hàn.

Người dân Hà Nội với cờ Việt Nam, Hoa Kỳ, và Bắc Hàn. Ảnh chụp ngày 28/2. AFP

Mở đầu bài viết, tác giả David Hutt kể lại cuộc họp giữa ông và nhà hoạt động Nguyễn Chí Tuyến trong dịp diễn ra thượng đỉnh Trump- Kim ở Hà Nội. Lúc đầu cuộc hẹn được thống nhất tại một quán bar ở trung tâm thủ đô, nhưng việc an ninh theo dõi anh Nguyễn Chí Tuyến đã khiến họ phải thay đổi nơi gặp gỡ. Vẫn theo lời kể của tác giả David Hutt, anh Tuyến cho biết cơ quan an ninh đã tăng cường giám sát các nhà hoạt động và nhà vận động nhân quyền ở Việt Nam trước thềm Hội nghị thượng đỉnh Kim-Trump.

Trao đổi với Đài Á Châu Tự Do, nhà hoạt động Nguyễn Chí Tuyến cho biết từ năm 2011 tới nay, khi có sự kiện lớn nào ở Việt Nam bản thân ông cùng nhiều nhà hoạt động khác đều bị ngăn chặn. Đối với biện pháp này ông có đánh giá :

"Việc họ không cho các nhà bất đồng chính kiến ra khỏi nhà đã phản ánh bộ mặt phía sau ánh hào quang của họ, là thành phố vì hòa bình. Thì tôi muốn hỏi hòa bình cho ai ? Và hòa bình như thế nào ?"

Trong những ngày qua, các nhà hoạt động nhân quyền trên cả nước đã đăng ảnh và video lên Facebook cho thấy có nhiều nhân viên canh gác tại khu vực nhà của họ.

Không chỉ đối với những nhà hoạt động đang ở Hà Nội, nơi diễn ra Thượng đỉnh, mà ngay cả những người thành phố Hồ Chí Minh hoặc ở các tỉnh thành phía Nam cũng bị an ninh ngăn chặn ra khỏi nhà, như lời nhà cựu tù chính trị Bùi Hằng ở Vũng Tàu chia sẻ vào ngày 27 tháng 2 như sau :

"Khắp trong Nam, ngoài Bắc, các nhà bất đồng chính kiến bị khủng bố, bắt bớ, giam lỏng, giam giữ, bắt cóc… Thậm chí bị bắt giam khi họ ra đường. Ngày hôm qua họ khóa cửa nhốt tôi, không cho tôi ra đường, họ còn đổ keo vô ổ khóa".

Cảnh sát Việt Nam tại Hà Nội trước hội nghị thượng đỉnh Mỹ-Triều Tiên lần hai. Ảnh chụp ngày 27/2/2019. AFP

Theo nhà báo David Hutt, có tới 3.000 nhà báo quốc tế đến tại Việt Nam tác nghiệp nhân thượng đỉnh Hoa Kỳ - Bắc Hàn lần thứ hai diễn ra ở thủ đô Việt Nam trong hai ngày 27 và 28 tháng 2, nhưng hầu hết đều bỏ qua việc chính phủ Hà Nội đang đàn áp phong trào dân chủ. Nhà báo này cho biết những người nhận được thẻ báo chí từ phía Việt Nam bị cấm tuyệt đối đưa tin những vấn đề không liên quan đến thượng đỉnh. Mặc dù trong thực tế có những nhà báo quốc tế chỉ quan sát tình hình Triều Tiên và không mấy quan tâm đến chuyện nội bộ Việt Nam.

Trước nhận xét này, Phó Giáo sư Tiến sĩ Mạc Văn Trang cho rằng :

"Có lẽ cũng là chuyện thường thôi, bởi vì chuyện đàn áp nhân quyền, bắt bớ thì thường xuyên ở Việt Nam rồi. Trong khi Tổng thống Trump sang Hà Nội, an ninh canh gác, chặn một số nhà những người hay tham gia các hoạt động xã hội, dân sự. Nhưng mà chuyện canh gác đó thường xuyên rồi, nên người ta cũng không quan tâm, người ta chỉ tập trung vào cuộc họp giữa ông Trump và ông Kim thôi".

Cho đến nay, kể cả Tổng thống Trump hoặc các quan chức cấp cao của Hoa Kỳ đều không đề cập đến các điều kiện nhân quyền tại Việt Nam. Gặp gỡ với Chủ tịch Nguyễn Phú Trọng và Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc vào thứ Tư, ông Trump chỉ dành những lời khen ngợi cho chủ nhà.

Tuy nhiên, các blogger Việt Nam nhấn mạnh rằng các phóng viên đến thăm không nên quên rằng Việt Nam vẫn là một quốc gia độc đảng và là một trong những nước đàn áp nhân quyền tồi tệ nhất ở Châu Á.

Trong tuần trước, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã phát biểu rằng hội nghị thượng đỉnh sẽ cho phép Việt Nam chứng minh với toàn thế giới rằng Việt Nam là một nước hòa bình, thân thiện và trật tự.

Nhận xét về phát biểu này, Phó Giáo sư Tiến sĩ Mạc Văn Trang cho rằng :

"Dịp này Việt Nam được quảng cáo không mất tiền. Đặc biệt ông Trump khen ông Trọng, khen ông Phúc, khen Việt Nam. Đối với chính quyền Việt Nam mà được ai khen thì sướng lắm, họ phải tuyên truyền ghê gớm lắm. Được Tổng thống Trump khen Việt Nam phát triển, người Việt Nam thân thiện, đồ ăn Việt Nam ngon… các nhà báo cũng khen nên tất cả báo chí, truyền thông (trong nước) suốt ngày nói Việt Nam được khen ngợi, truyền hình ra quốc tế.

Đối với Việt Nam bao giờ cũng thế, cái tốt thì khoe, cái xấu thì che đậy. Chuyện vi phạm nhân quyền đan áp người bất đồng chính kiến, cưỡng đoạt… thì nhiều lắm, thường xuyên. Nên nhiều khi dân quen với cái đó rồi".

Dẫn lời từ một trang báo mạng trực tuyến, tác giả David Hutt cho rằng cái giá phải trả cho một hình ảnh Việt Nam hòa bình như lời Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc rất có thể là quyền tự do của những người dám thực thi quyền hiến định của họ, như 100 tù nhân lương tâm đang bị giam giữ trong các nhà tù khắp dải đất chữ S hiện nay.

**********************

Nhiều nhà hoạt động bị an ninh phong tỏa trong dịp thượng đỉnh Trump-Kim (VOA, 28/02/2019)

Hàng chục nhà hoạt động chính trị được biết tiếng ở Việt Nam nói lực lượng an ninh đã tăng cường theo dõi và ngăn cản họ ra khỏi nhà trong thời gian diễn ra cuộc họp thượng đỉnh giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và Chủ tịch Triều Tiên Kim Jong-un ở Hà Nội.

Lê Vân (trái) cùng một số phụ nữ khác bị công an Hải Phòng ngăn không cho ra đường chào đón Tổng thống Mỹ Donald Trump tới Hà Nội dự thượng đĩnh với Chủ tịch Triều Tiên Kim Jong-un hôm 26/2. (Facebook Van Le)

Việc trở thành nước chủ nhà của hội nghị thượng đỉnh Mỹ-Triều lần hai được cho là giúp thúc đẩy mạnh các mối quan hệ quốc tế cho Việt Nam, và Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã nói rằng an ninh phải là ưu tiên hàng đầu.

Mặc dù Việt Nam đã có những cải cách về kinh tế và xã hội nhưng đảng Cộng sản vẫn nắm quyền kiểm soát chặt chẽ đối với truyền thông và không dung thứ cho những lời chỉ trích nhắm vào họ.

Nguyễn Chí Tuyến, một nhà hoạt động dân chủ có tiếng ở Hà Nội, cho VOA biết anh là một trong những người bị lực lượng an ninh theo dõi và ngăn cản đi lại tự do.

"Các nhà hoạt động hay những người lên tiếng về các vấn đề xã hội hay có tham gia biểu tình bị lực lượng an ninh cho người đến từng nhà của mỗi người để canh, tùy theo mỗi người. Họ không muốn chúng tôi xuất hiện trên các đường phố hoặc đến những chỗ mà những ông (Trump và Kim) đi qua".

Tổng thống Trump tới Hà Nội đêm 26/2 trong khi lãnh đạo Bắc Hàn tới thủ đô Việt Nam trước đó trong ngày.

Anh Tuyến, người từng bị công an bắt giam và đánh đập vì tham gia biểu tình, nói rằng có hàng trăm người đang bị công an hạn chế việc đi lại và mặc dù thượng đỉnh diễn ra tại Hà Nội nhưng những người ở các tỉnh và thành phố khác không tránh khỏi việc trở thành nạn nhân của lực lượng an ninh.

"Một loạt các anh em khác ở trong Sài Gòn cũng nói về hiện tượng đó. Và ngoài ra không chỉ ở các thành phố lớn như Hà Nội hay Sài Gòn mà các tỉnh ở nông thôn, ví dụ như ở vùng nông thôn miền núi Thanh Hóa, hay Vũng Tàu và Khánh Hòa, họ đều có các nhân viên an ninh đến canh gác họ như vậy".

Ngô Thu, một nhà giáo ở Thủ Đức, Thành phố Hồ Chí Minh, cho biết qua một video đăng tải trên Facebook cá nhân hôm 27/2 rằng bà bị một số công an mặc thường phục chặn không cho ra khỏi nhà.

Ngô Duy Quyền, một người sống ở Hà Nội, cho VOA biết một số nhà hoạt động khác cũng bị an ninh canh gác ngoài tư gia và bị ngăn khi đi ra khỏi nhà. Bản thân anh cũng bị lực lượng an ninh đi theo và cản trở khi đi đến phòng tập gym.

"Công an đi theo đến tận phòng tập", anh Quyền cho biết. "Họ đến rất đông và ép Quyền phải bỏ ngang buổi tập với thái độ hung hăng, lời lẽ côn đồ đầy hăm dọa". Anh Quyền bị những người công an này bắt phải về nhà "nếu không thì bị đưa về phường".

Trong một bài viết đăng trên Facebook cá nhân về "Không khí Thượng đỉnh Trump-Un" nhân sự việc bị công an bắt về nhà, anh Quyền viết "Những sự kiện tưởng nhỏ nhặt, nhưng là bản chất khốn nạn đê hèn của Vietcong đối xử với người dân của mình như nô lệ, thưa ngài Tổng thống Mỹ Donald Trump".

Anh Quyền, có vợ là nhà hoạt động Lê Thị Công Nhân, cho biết tư gia của anh trên tầng 3 cũng bị công an tới ngồi bên ngoài để canh gác.

Ca sỹ bất đồng chính kiến Mai Khôi đăng tải một video của bản thân trên Twitter với hình ảnh cô giơ ngón tay giữa lên khi đoàn xe của ông Trump đi qua đêm 26/2 với tiêu đề "Peace on you, Trump".

Khi Tổng thống Trump lần đầu tới Việt Nam năm 2017, cô ca sỹ kiêm nhà hoạt động này đã giăng biểu ngữ viết "Piss on you Trump". Cô đã bị công an giam giữ tại nhà trong vài giờ sau cuộc biểu tình cá nhân này.

Trong khi đó, Lê Vân, một phụ nữ ở Hải Phòng, cho biết trên Facebook cá nhân hôm 26/2 rằng bà và một số người khác chuẩn bị xuống đường để chào đón ông Trump nhưng "bị an ninh Hải Phòng ngăn cản".

Trong video đăng tải trên Facebook, bà nói "Chúng tôi nghênh đón ngày tổng thống Donald Trump đến Việt Nam. Chúng tôi cần nhân quyền tự do dân chủ cho Việt Nam và chúng tôi không thích độc tài độc đảng".

Bắc Triều Tiên đổ lỗi Hoa Kỳ làm thất bại đàm phán thượng đỉnh (RFI, 01/03/2019)

Nhiều tiếng đồng hồ sau khi tổng thống Mỹ Donald Trump lên máy bay về nước, vào nửa đêm hôm 28/02/2019, ngoại trưởng Bắc Triều Tiên bất ngờ tổ chức cuộc họp báo giải thích lý do đàm phán thất bại. Bình Nhưỡng khẳng định Mỹ đã "bỏ lỡ cơ hội ngàn năm có một" khi từ chối đề nghị bỏ 5 trong 11 lệnh cấm vận quốc tế từ 2016 nhằm vào Bắc Triều Tiên để đổi lấy việc phi hạt nhân hóa.

Ngoại trưởng Bắc Triều Tiên Ri Yong-ho (p) và thứ trưởng ngoại giao Bắc Triều Tiên Choe Son Hui, trong cuộc họp báo ngày 01/03/2019 tại Hà Nội. Yonhap/via Reuters

Thông tín viên RFI Stephane Lagarde tại Hà Nội tường trình :

"Mặc dù trời mưa, các nhà báo Hàn Quốc tinh thần hừng hực trước khách sạn Melia Hà Nội lúc nửa đêm. Mười một tiếng đồng hồ sau khi cuộc đàm phán thượng đỉnh Donald Trump và Kim Jong-un thất bại, đoàn Bắc Triều Tiên vừa bất ngờ tổ chức cuộc họp báo.

Một rừng ô chen lấn trước những hàng rào sắt. Mọi người không thể vào được hết. Bên trong khách sạn, mặc bộ veste sẫm màu gắn huy hiệu lãnh đạo Bắc Triều Tiên, ngoại trưởng Ry Yong-ho tố cáo Washington đã làm đàm phán thất bại.

Ông nói : "Trong cuộc họp, Hoa Kỳ đã nài nỉ để chúng tôi đi xa hơn việc dỡ bỏ cơ sở hạt nhân Yonbyeon. Từ giờ trở đi, rõ ràng là Hoa Kỳ đã từ chối đề nghị của chúng tôi. Không chắc gì một cơ hội như thế lại có".

Lãnh đạo ngoại giao Bắc Triều Tiên khẳng định đã đề nghị ngừng tất cả các vụ thử (hạt nhân và tên lửa), đổi lại Mỹ gỡ bỏ 5 lệnh trừng phạt Bắc Triều Tiên. "Với việc từ chối đề nghị của chúng tôi, Hoa Kỳ đã bỏ lỡ cơ hội nghìn năm có một", bà thứ trưởng ngoại giao Triều Tiên, Choe Son-hui, nói thêm.

Tiếp tục đối thoại

Mặc dù thượng đỉnh thất bại do hai điểm mấu là chốt giải trừ hạt nhân và lệnh trừng phạt. Nhưng hôm nay (01/03), qua hãng thông tấn chính thức KCNA, lãnh đạo Bắc Triều Tiên đề nghị một cuộc gặp khác với tổng thống Donald Trump. KCNA khẳng định thượng đỉnh Hà Nội "thành công"và nhấn mạnh tổng thống Donald Trump và chủ tịch Kim Jong-un đã có các "trao đổi mang tính xây dựng và thẳng thắn".

Trước đó, cũng vào tối hôm qua, theo thông cáo của Nhà Trắng, trên chuyên cơ Air Force One trở về Mỹ, tổng thống Donald Trump đã điện đàm với thủ tướng Nhật Shinzo Abe và tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in. Phát ngôn viên Nhà Trắng Sarah Sanders cho biết mỗi cuộc nói chuyện kéo dài khoảng 15 phút, trong đó ông Trump thông báo lại diễn biến đàm phán, đồng thời khẳng định sẽ tiếp tục duy trì đối thoại với Bình Nhưỡng.

Hôm nay, trong một phát biểu tại Seoul, tổng thống Moon Jae-in tuyên bố Hàn Quốc sẽ hợp tác với Hoa Kỳ và Bắc Triều Tiên để giúp cho cuộc đàm phán Mỹ -Triều thoát khỏi bế tắc.

Về phần ngoại trưởng Mỹ, hôm nay nhân chuyến thăm Manila, Philippines, ông Pompeo khẳng định lại rằng Bắc Triều Tiên đã đề nghị gỡ bỏ toàn bộ các trừng phạt nhằm vào họ và họ không nói rõ các biện pháp cụ thể để phá hủy cơ sở hạt nhân Yongbyon. Ngoại trưởng Pompeo tuyên bố Hoa Kỳ vẫn"lưu tâm đến việc trở lại bàn đàm phán để tiếp tục cuộc đối thoại này".

Anh Vũ

*********************

Bắc Hàn họp báo đột xuất bác lại phát biểu của Tổng thống Trump (RFA, 28/02/2019)

Bắc Hàn tiến hành một cuộc họp báo vào sau lúc 0 giờ ngày 1 tháng 3 tại Khách sạn Melia ở Hà Nội.

Ngoại trưởng Bắc Hàn chủ trì cuộc họp báo sau 0 giờ ngày 1/3/2019 AFP

Tại cuộc họp báo Bộ trưởng Ngoại giao Ri Yong-ho cho rằng phía Chủ tịch Kim Jong-un tại cuộc gặp thượng đỉnh lần thứ hai với Tổng thống Donald Trump ở Hà Nội vào ngày 27 và 28 tháng 2 chỉ yêu cầu dỡ bỏ cấm vận một phần nhằm đổi lại việc đóng cửa căn cứ nguyên tử Yongbyong.

Trước đó, Tổng thống Donald Trump sau khi gặp Chủ tịch Bắc Hàn Kim Jong-un tuyên bố với báo giới rằng Bình Nhưỡng yêu cầu phải dỡ bỏ toàn bộ các lệnh cấm vận để đổi lại việc đóng cửa phức hợp nguyên tử Yongbyong.

Tại cuộc họp báo vào nửa đêm như vừa nêu, Bộ trưởng Ngoại giao Bắc Hàn Ri Yong-ho còn nói thêm là Bắc Hàn cũng sẵn sàng đề xuất một văn bản ngưng vĩnh viễn các vụ thử nguyên tử và tên lửa đạn đạo xuyên lục địa.

Người đứng đầu ngành ngoại giao Bắc Hàn nói với báo giới là Washington đã bỏ lỡ một cơ hội mà ‘có thể không xảy ra lần nữa’.

Ngoại trưởng Ri Yong-ho còn phát biểu mạnh mẽ rằng quan điểm của Bắc Hàn không thay đổi ngay cả khi Hoa Kỳ đề nghị tái tục một vòng đàm phán khác.

********************

Phái đoàn Bộ Ngoại giao Triều Tiên lập tức rời Việt Nam đi Trung Quốc (VOA, 28/02/2019)

Phái đoàn Triều Tiên do Thứ trưởng Ri Kil-song dẫn đầu đã rời khỏi Việt Nam đi Trung Quốc ngay sau khi hội nghị thượng đỉnh giữa hai nhà lãnh đạo Mỹ-Triều Tiên kết thúc mà không đạt được thỏa thuận, Reuters dẫn lại nguồn tin từ Thông tấn xã trung ương Triều Tiên cho biết hôm 28/2.

Các vệ sĩ chạy theo chiếc limousine chở lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un từ ga Đồng Đăng đi Hà Nội ngày 26/2/2019.

Sau khi ngày làm việc thứ hai giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un tại Hà Nội, ông Trump nói rằng ông rất vui, miễn là Triều Tiên không còn tiến hành các vụ thử tên lửa đạn đạo liên lục địa hoặc hạt nhân nữa.

Kể từ cuối năm 2017, Triều Tiên đã không còn tiến hành các vụ thử tên lửa như đã làm thường xuyên trước đó.

Tổng thống Trump nói rằng ông Kim hứa với ông là sẽ không tiến hành thử nghiệm tên lửa nữa.

Ông cho biết thêm rằng ông và ông Kim đã thảo luận về việc tháo dỡ cơ sở hạt nhân chính của Triều Tiên tại Yongbyon, là điều mà ông Kim sẵn sàng làm, nhưng lãnh đạo Triều Tiên muốn rằng Hoa Kỳ phải dỡ bỏ các chế tài.

"Chúng tôi đã yêu cầu ông ấy thêm một số điều và ông ấy không sẵn lòng làm điều đó", Reuters dẫn lời Bộ trưởng Ngoại giao Hoa Kỳ Mike Pompeo nói tại cuộc họp báo khi đề cập đến lãnh đạo Triều Tiên.

Tổng thống Trump cho biết Hoa Kỳ có thể kiểm tra một số cơ sở của Triều Tiên nhưng ông không đi sâu vào chi tiết.

Theo tường thuật của Reuters, sau cuộc họp thượng đỉnh, cả ông Trump lẫn ông Kim đều rời khỏi địa điểm đàm phán của họ - khách sạn Metropole có thời thuộc địa Pháp ở Hà Nội - mà không tham dự bữa ăn trưa cùng với nhau như kế hoạch đã định trước đó.

Tổng thống Trump và Chủ tịch Kim ‘không đạt thỏa thuận’ ở Việt Nam (VOA, 28/02/2019)

Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump và lãnh tụ Triều Tiên Kim Jong-un "không đạt được thỏa thuận" trong cuộc họp thượng đỉnh lần hai ở Hà Nội.

Tổng thống Trump và Chủ tịch Kim.

Phát ngôn viên Nhà Trắng Sarah Sanders nói trong một thông cáo hôm 28/2 rằng Tổng thống Trump và Chủ tich Kim Jong-un "đã có các cuộc gặp rất tốt đẹp và mang tính xây dựng ở Hà Nội, Việt Nam, ngày 27 và 28/2".

"Hai nhà lãnh đạo đã thảo luận về một loạt cách thức nhằm thúc đẩy phi hạt nhân hóa và các khái niệm đẩy mạnh kinh tế", bà nói tiếp.

"Không có thỏa thuận nào đạt được vào lúc này, nhưng các nhóm [đàm phán] của hai nước kỳ vọng sẽ gặp nhau trong tương lai".

Nhà Trắng trước đó thông báo rằng hai nhà lãnh đạo dự kiến sẽ tham gia "lễ ký thỏa thuận chung" sau khi kết thúc đàm phán vào lúc 2 giờ chiều (giờ Hà Nội).

Nhưng thay vào đó, phía Mỹ thông báo rằng ông Trump chủ trì cuộc họp báo riêng.

Theo buổi trao đổi với phóng viên được nhiều hãng truyền hình trực tiếp, Tổng thống Trump nói rằng Bắc Hàn muốn các biện pháp trừng phạt "được dỡ bỏ hoàn toàn", nhưng phía Mỹ "không thể làm vậy" nên đã cắt ngắn cuộc hội đàm.

Hiện chưa rõ là ông Kim có tổ chức một buổi họp báo riêng như ông Trump hay không.

Trước khi cuộc đàm phán đổ vỡ, trả lời phóng viên quốc tế, ông Kim cho biết rằng ông "sẵn lòng" phi hạt nhân hóa vì nếu không sẵn sàng, ông đã "không có mặt" ở Hà Nội để dự cuộc họp thượng đỉnh.

Theo đoạn video được nhiều người chia sẻ trên mạng xã hội, ông Trump nói rằng đó là "câu trả lời hay".

Nguyên thủ Mỹ cuối ngày 28/2 sẽ đáp chuyên cơ Air Force One để quay trở lại Hoa Kỳ.

Viễn Đông

*********************

Giải mã vì sao thượng đỉnh Mỹ-Triều ‘không ký được gì’ ở Hà Nội (BBC, 28/02/2019)

Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 28/2 đã rời Hà Nội, kết thúc cuộc họp hai ngày với lãnh đạo Bắc Hàn Kim Jong-un mà không đạt thỏa thuận nào.

"Đôi khi bạn phải từ chối và lần này là vậy", ông Trump nói.

Theo tiết lộ của ông Trump tại cuộc họp báo, Bắc Hàn muốn lệnh trừng phạt được xóa hoàn toàn, nhưng "chúng tôi không thể làm vậy".

"Đôi khi bạn phải từ chối và lần này là vậy", ông Trump nói thêm.

Ông Trump cho hay : "Họ muốn dỡ bỏ trừng phạt, nhưng không chịu làm đúng lĩnh vực chúng tôi muốn".

"Họ sẵn sàng cho chúng tôi một số nơi nhưng lại không phải nơi chúng tôi muốn".

Ông Trump nói việc dỡ bỏ khu hạt nhân Yongbyon đã được đề cập ở Hà Nội nhưng "không đủ".

"Phải nhiều hơn. Nhưng ông ấy muốn mọi trừng phạt phải xóa đi đầu tiên".

Tổng thống Mỹ còn cho hay Mỹ đã nêu ra các địa chỉ vũ khí bí mật của Bắc Hàn, gồm cả "kế hoạch làm giàu uranium" mà chưa từng được báo chí đăng tải.

"Họ ngạc nhiên là chúng tôi biết hết", ông Trump bảo.

Có mặt cùng tổng thống ở buổi họp báo, ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo nói việc không đạt thỏa thuận ở Hà Nội chưa có nghĩa là việc giải giáp hạt nhân đã bế tắc.

"Tôi vẫn lạc quan", ông Pompeo nói.

Ông Pompeo bày tỏ hy vọng hai phía sẽ mở lại đàm phán cấp chuyên viên "trong những ngày, tuần sắp tới".

Trước đó, hai nhà lãnh đạo được mong đợi đưa ra tuyên bố về tiến trình phi hạt nhân hóa.

Chia sẻ tại buổi họp báo sau hội nghị tại Hà Nội, ông Trump cho biết chưa có kế hoạch nào cho buổi hội nghị lần ba.

Theo kế hoạch ban đầu, Nhà Trắng đã lên kế hoạch trong ngày cho "Lễ Ký kết thỏa thuận chung" cũng như một buổi ăn trưa làm việc cho hai nhà lãnh đạo, nhưng kế hoạch này đã không được thực hiện do cả hai cùng hủy bỏ đột ngột.

Nam Hàn cho biết kết quả của cuộc đàm phán là "đáng tiếc", nhưng họ tin tưởng rằng Mỹ và Bắc Hàn đã "đạt được những tiến bộ có ý nghĩa hơn thời gian trước".

Chuyện gì xảy ra vào ngày 28/2 ?

Ngày đầu tiên, 27/2, chứng kiến lãnh đạo Mỹ và Bắc Hàn gặp nhau ngắn 20 phút ở khách sạn Metropole, rồi ăn tối cùng trợ lý.

Ngày thứ hai, 28/2, mở đầu trong khi dư luận tưởng rằng sắp có thỏa thuận nào đó công bố.

Theo kế hoạch, ngày 28/2 sẽ gồm cuộc gặp trực tiếp, ăn trưa, và lễ ký kết.

Ông Trump và Kim đi bộ dọc hồ bơi khách sạn. Thậm chí ông Kim còn phát biểu với báo chí quốc tế rằng ông không tới Việt Nam làm gì nếu đã không có thiện chí.

Ông Kim nói ông hoan nghênh ý tưởng mở văn phòng liên lạc của Mỹ ở Bình Nhưỡng, và ông Trump cũng tán thưởng.

Nhưng sau đó, khi phóng viên được báo hiệu chuẩn bị cho họp báo, thì tình hình thay đổi.

Tin đồn loan ra rằng họp báo sẽ diễn ra sớm hai tiếng.

Sau đó Nhà Trắng xác nhận tin đồn, rồi lại cho hay rằng hai lãnh đạo không có thỏa thuận gì nhưng sẽ gặp lại nhau dịp nào đó.

Ăn trưa và lễ ký bị hủy bỏ.

Rồi ông Trump tổ chức họp báo với ngoại trưởng Mỹ, trước khi ra máy bay ở sân bay Nội Bài về nước.

Đâu là mấu chốt của vấn đề ?

Theo Tổng thống Trump, ông Kim đề nghị sẽ tháo dỡ toàn bộ khu liên hợp Yongbyon - cơ sở nghiên cứu và sản xuất trọng yếu trong chương trình hạt nhân của Bắc Hàn.

Nhưng đổi lại, ông Kim muốn Mỹ dỡ bỏ tất cả các lệnh trừng phạt - điều mà Mỹ đã không chuẩn bị để thương thảo.

Một câu hỏi về mạng lưới các cơ sở hạt nhân khác ngoài Yongbyon cũng đã được đặt ra.

Tháng trước, Stephen Biegun, Đại diện đặc biệt của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ tại Bắc Hàn nói, tại các buổi đàm phán trước hội nghị, Bắc Hàn nói sẽ phụ thuộc vào các biện pháp của Mỹ để cân nhắc phá hủy tất cả cơ sở phát triển các chất phóng xạ hạt nhân (plutonium và uranium).

Yongbyon ở Bắc Hàn được biết đến là nguồn sản xuất plutonium duy nhất, nhưng quốc gia này được cho là còn có ít nhất hai cơ sở sản xuất uranium khác.

Các biện pháp của Mỹ nay được hiểu là việc dỡ bỏ tất các lệnh trừng phạt, điều mà Tổng thống Trump sẽ không đồng ý.

Tại buổi họp báo, Tổng thống Trump cho biết ông Kim chỉ đề nghị hủy bỏ Yongbyon chứ không phải toàn bộ hệ thống hạt nhân ở Bắc Hàn.

Tổng thống Trump nói khi ông nhắc đến một cơ sở hạt nhân khác ngoài Yongbyon, phái đoàn Bắc Hàn đã tỏ ra "ngạc nhiên" bởi những gì ông Trump biết.

Ngày đầu tiên, 27/2, Tổng thống Trump và Chủ tịch Kim gặp nhau ngắn 20 phút ở khách sạn Metropole, rồi ăn tối cùng trợ lý.

Đây là bước lùi của Trump ?

Hội nghị thượng đỉnh lần đầu tiên của hai nhà lãnh đạo diễn ra tại Singapore hồi tháng 6/2018 bị chỉ trích vì không đạt được nhiều thỏa thuận.

Ông Trump được mong đợi sẽ đạt được thỏa thuận về phi hạt nhân hóa tại hội nghị lần hai tại Hà Nội.

Thất bại lần này sẽ được xem như là một bước lùi đối với một nhà giao dịch tự phong như ông Trump, người đã nói về mối quan hệ lịch sử của mình với ông Kim như một thành tựu chính sách quan trọng.

Hội nghị thượng đỉnh diễn ra trong bối cảnh ông Trump đang phải đối mặt với sự giám sát gia tăng ở Mỹ về các giao dịch kinh doanh và cáo buộc có quan hệ với Nga, sau khi ông Michael Cohen - luật sư cũ của Trump ra làm chứng trước quốc hội hôm thứ Tư.

Phi hạt nhân hóa nghĩa là gì ?

Cả Mỹ và Bắc Hàn chưa đưa ra quan điểm rõ ràng về phi hạt nhân hóa. Trước đó Washington nói rằng, Bắc Hàn phải đơn phương từ bỏ vũ khí hạt nhân và hủy bỏ tất cả các cơ sở hạt nhân trước khi việc dỡ bỏ các lệnh trừng phạt được cân nhắc.

Trong khi đó, quan điểm phi hạt nhân hóa của ông Kim được cho là một thỏa thuận chung mà theo đó Mỹ phải rút lực lượng quân sự khỏi bán đảo Nam Hàn.

Khi được hỏi tại cuộc họp báo hôm thứ Năm, ý nghĩa của việc phi hạt nhân hóa là gì, ông Trump nói :

"Đối với tôi điều đó khá rõ ràng, chúng ta phải loại bỏ hạt nhân".

Ông Trump cho biết phái đoàn Mỹ "có một vài lựa chọn và lần này chúng tôi quyết định không thực hiện bất kỳ lựa chọn nào". Ông nói thêm rằng ông cảm thấy "lạc quan" và cho biết các cuộc đàm phán đã giúp hai quốc gia "đạt được vị trí để có một kết quả thực sự tốt" trong tương lai.

Mối quan hệ Mỹ - Bắc Hàn sau hội nghị sẽ ra sao ?

Hai nhà lãnh đạo tỏ vẻ hòa hợp tại hội nghị tại Hà Nội, giống như điều họ đã làm tại hội nghị trước đó ở Singgapore. Cả hai đi bộ bên hồ bơi cho các phóng viên chụp ảnh dù không nói gì nhiều.

Sau cuộc hội đàm tại Hà Nội, ông Trump nói ông Kim là "một người đàn ông ít nói" và mô tả mối quan hệ của cả hai là "rất mạnh mẽ".

Mặc dù không đạt được thỏa thuận gì, hội nghị thượng đỉnh lần hai đã vẫn được xem như là bước tiến quan trọng trong việc phát triển mối quan hệ của hai quốc gia.

Cuối năm 2017, họ đã đe dọa lẫn nhau khi ông Trump gọi ông Kim là "người đàn ông tên lửa nhỏ", còn ông Kim gọi ông Trump là "ông già loạn trí".

Trước hội nghị, đã có một cuộc đàm phán về khả năng tuyên bố kết thúc cuộc chiến tranh Triều Tiên 1950-1953.

Bà Kim Yo-jong đứng tránh về phía rìa trái bức hình khi ông Kim và các khách Hoa Kỳ gặp nhau cùng hai người phiên dịch tại khách sạn Metropole, Hà Nội.

Và giờ đây, với việc hội nghị Trump-Kim kết thúc đột ngột, mục đích của cuộc đàm phán nói trên chắc sẽ còn lâu mới đạt được.

Hàn Quốc thiệt hại nhất ?

Cơ quan nghiên cứu IHS Markit nói Hàn Quốc là bên thiệt hại nhất sau khi hội nghị Hà Nội không đạt thỏa thuận.

Theo IHS Markit, tỉ lệ ưa chuộng của dư luận với tổng thống Moon Jae-in đã giảm thường xuyên. Tỉ lệ này chỉ tăng ngắn ngủi khi xảy ra hội nghị liên Triều tháng Chín 2018.

Vì vậy, khi không có tiến bộ về Bắc Hàn, IHS Markit nói ông Moon chỉ còn dựa vào chính sách đối nội để thu hút cử tri. Nhưng cử tri Hàn Quốc thì đã phê phán chính phủ vì không cải thiện được các số đo kinh tế ví dụ như thất nghiệp.

IHS Markit cũng nói nay tăng thêm rủi ro ngoại giao Mỹ - Triều đổ vỡ.

Theo tổ chức này, Kim Jong-un sẽ khó giữ mặt mũi với trong nước khi không đạt kết quả cụ thể.

Hãng tin Yonhap của Hàn Quốc bình luận :

"Dự kiến ông Trump sẽ đối diện chỉ trích nặng nề hơn về ngoại giao của ông với Bình Nhưỡng từ giới chỉ trích ở Washington DC.

Nỗ lực thúc đẩy hợp tác kinh tế liên Triều của Hàn Quốc có lẽ sẽ gặp thất vọng nặng nề.

Còn ông Kim sẽ phải nghĩ lại chiến lược của mình, vì tiếng nói của giới chức quân đội cứng rắn trong nước có thể tăng thêm một chút".

Bộ Ngoại giao Trung Quốc vừa phát biểu nói nước này mong Hoa Kỳ và Bắc Hàn "tiếp tục đối thoại và tôn trọng những quan ngại của nhau".

Cho đến giờ này, Bắc Hàn chưa ra tuyên bố gì.

Bà Kim Yo-jong tại khách sạn Metropole, Hà Nội, luôn đi không xa anh trai nhưng giữ khoảng cách

Ông Kim Jong-un không mở họp báo giống Donald Trump, và dư luận đang chờ xem liệu Bình Nhưỡng có phát ngôn gì hôm nay hay không.

Trong một tin liên quan, truyền thông Hàn Quốc nói tàu hỏa màu xanh của ông Kim Jong-un hiện đang đậu tại Nam Ninh, Trung Quốc.

Có đồn đoán có thể ông Kim sẽ phải đi máy bay tới Trung Quốc, rồi mới dùng tàu hỏa quay về Bình Nhưỡng. Trong kịch bản này, có thể tàu hỏa Bắc Hàn sẽ chờ ở Bắc Kinh hay Quảng Châu.

Nhà lãnh đạo Bắc Hàn còn ở lại Việt Nam, và sẽ mở đầu chuyến thăm chính thức hai ngày từ thứ Sáu 1/3.

**********************

Mỹ và Bắc Hàn không đạt được thỏa thuận tại Thượng đỉnh lần hai (RFA, 28/02/2019)

Đàm phán giữa Mỹ và Bắc Hàn tại Thượng đỉnh lần hai ở Hà Nội hôm 28/2 đã thất bại khi lãnh đạo hai nước không đạt được một thỏa thuận nào và phải cắt ngắn chương trình đàm phán theo dự kiến, nhưng Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump vẫn nói cuộc đàm phán diễn ra thân thiện.

Tổng thống Mỹ Donald Trump (phải) và Chủ tịch Bắc Hàn Kim Jong-un tại Thượng đỉnh lần hai ở khách sạn Metropole, Hà Nội hôm 28/2/2019 AFP

Nói với báo giới tại buổi họp báo vào chiều ngày 28/2, Tổng thống Hoa Kỳ cho biết ông đã có thể ký một thỏa thuận với Bắc Hàn nhưng điều này sẽ không hợp lý và vì vậy ông đã quyết định không làm vào lúc này.

Lý do thất bại của đàm phán lần này được Tổng thống Donald Trump đưa ra là do phía Bắc Hàn yêu cầu Hoa Kỳ gỡ bỏ toàn bộ các cấm vận trong khi chỉ chấp nhận phi hạt nhân hóa một phần, không đúng với ý của Mỹ. "Họ sẵn sàng tiến hành phi hạt nhân hóa một phần lớn những khu vực mà chúng tôi muốn nhưng chúng tôi không thể bỏ các cấm vấn để đổi lại điều này", Tổng thống Donald Trump nói tại cuộc họp báo.

Trước thượng đỉnh, nhiều người hy vọng Chủ tịch Bắc Hàn sẽ sớm cho thanh sát viên quốc tế vào nước này xác nhận Bắc Hàn đã phá bỏ một cách không thể đảo ngược cơ sở thử nghiệm hạt nhân Punggye-ri và khu thử nghiệm động cơ tên lửa Tongchang-ri. Ngoài ra, quan trọng hơn cả là việc Mỹ muốn Bắc Hàn ngừng hoạt động của trung tâm nghiên cứu hạt nhân Yongbyon.

Khi được hỏi về khả năng hai nước sẽ có một thượng đỉnh tiếp theo, Tổng thống Trump nói : "có thể sẽ sớm có một thượng đỉnh tới mà cũng có thể sẽ còn rất lâu nữa".

Như vậy những dự đoán và trông đợi của một số nhà quan sát quốc tế cho rằng Hoa Kỳ sẽ tuyên bố hòa bình trên bán đảo Triều Tiên để kết thúc tình trạng chiến tranh kể từ sau chiến tranh Triều Tiên 1950 – 1953, đã không xảy ra.

Trước khi bước vào đàm phán ngày hôm nay, cả Tổng thống Donald Trump và Chủ tịch Kim Jong-un đều bày tỏ tin tưởng hai bên sẽ đạt được kết quả. Chủ tịch Bắc Hàn khi được hỏi là ông đã sẵn sàng hay chưa đã trả lời là nếu không sẵn sàng thì ông đã không có mặt ở đây.

Tổng thống Trump trước đó cũng nói ông không vội vàng trong đàm phán miễn là các bên làm điều đúng, và điều đúng theo ông là việc Bắc Hàn ngưng thử vũ khí hạt nhân và tên lửa, điều mà nước này đã thực hiện được hơn 1 năm qua.

Như vậy so với thượng đỉnh lần trước tại Singapore hồi năm 2018, thượng đỉnh lần này đã không có một thỏa thuận nào. Trong thỏa thuận tại thượng đỉnh lần 1, Bắc Hàn cam kết sẽ làm việc để hướng tới phi hạt nhân hóa bán đảo triều tiên. Mặc dù vậy hai bên không đưa ra một mức thời gian cụ thể nào. Các nhà phân tích quốc tế trước thượng đỉnh cũng cho rằng vấn đề phi hạt nhân hóa bán đảo Triều Tiên khó có thể giải quyết trong thời gian ngắn.

********************

Tổng thống Trump tiết lộ lý do rời khỏi thỏa thuận với Triều Tiên (VOA, 28/02/2019)

Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump nói rằng hội nghị thượng đỉnh giữa ông với lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un kết thúc hôm 28/2 mà không có được thỏa thuận là vì chia rẽ trong vấn đề dỡ bỏ lệnh trừng phạt của Mỹ.

Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump tại cuộc họp báo sau hội nghị thượng đỉnh với lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un ở Hà Nội vào ngày 28/2/2019.

"Về cơ bản, họ muốn chế tài được dỡ bỏ hoàn toàn và chúng tôi không thể làm điều đó", ông Trump nói với các phóng viên tại cuộc họp báo ở thủ đô Hà Nội, nơi diễn ra cuộc hội đàm. "Họ sẵn sàng giải giáp phần lớn những khu vực mà chúng tôi muốn, nhưng chúng tôi không thể bỏ hoàn toàn các biện pháp trừng phạt vì điều đó".

Tổng thống Hoa Kỳ cho biết cả hai đã thảo luận về việc tháo dỡ cơ sở hạt nhân chính của Triều Tiên ở Yongbyon, và ông Kim hứa với ông rằng Triều Tiên sẽ không tiến hành các vụ thử tên lửa hạt nhân nữa.

Cuộc họp hôm thứ Năm đã kết thúc sớm hơn dự kiến, và hai nhà lãnh đạo đã bỏ bữa ăn trưa và lễ ký kết theo kế hoạch trước đó.

Ông Trump mô tả các cuộc đàm phán là "hữu ích" và nói rằng ông nghĩ hai bên cuối cùng rồi cũng sẽ đạt được thỏa thuận về việc phi hạt nhân hóa Triều Tiên, nhưng cần thời gian. Ông cho biết hai bên hiện vẫn chưa xác định về một hội nghị thượng đỉnh thứ ba.

Ngoại trưởng Hoa Kỳ Mike Pompeo nói ông hy vọng các cuộc đàm phán giữa hai nước sẽ sớm được nối lại.

Hàn Quốc nói kết quả của hội nghị thượng đỉnh là "không may", nhưng cũng có những bước đi tích cực, và "dường như các cuộc thảo luận có nhiều tiến bộ hơn bao giờ hết".

Người phát ngôn của Nhà Xanh Kim Eui-kyeom nói trong một tuyên bố rằng : "Việc Tổng thống Trump tuyên bố công khai ý định xóa bỏ hoặc giảm nhẹ các biện pháp trừng phạt liên quan đến các biện pháp phi hạt nhân hóa Triều Tiên là một dấu hiệu cho thấy mức độ thảo luận giữa Triều Tiên và Hoa Kỳ đã tiến triển".

Trước đó cùng ngày, cả ông Trump và ông Kim đều bày tỏ lạc quan về các cuộc thảo luận của họ về chương trình hạt nhân của Triều Tiên, và ông Trump nói rằng ông nghĩ mối quan hệ giữa Mỹ và Triều Tiên đang tốt hơn bao giờ hết.

Trong khi một số quan chức Mỹ cố gắng hạ thấp kỳ vọng về kết quả của hội nghị thượng đỉnh lần thứ hai, ông Trump đã chịu áp lực phải đưa ra được một kết quả cụ thể vượt khỏi cam kết mơ hồ với ông Kim hồi tháng 6 năm ngoái tại Singapore, trong đó ông Kim cam kết từ bỏ vũ khí hạt nhân và tên lửa đạn đạo để đổi lấy việc dỡ bỏ các lệnh trừng phạt quốc tế đang đè nặng lên quốc gia nghèo khó.

Hội nghị thượng đỉnh ở Singapore được ca ngợi là một sự kiện lịch sử vì Washington và Bình Nhưỡng chưa bao giờ có quan hệ ngoại giao.

Khi ông Trump nhậm chức, đã có những lo ngại về một cuộc chiến mới với Triều Tiên khi Tổng thống Mỹ đe dọa sẽ tung ra "lửa và thịnh nộ mà thế giới chưa từng thấy" trên quốc gia Đông Bắc Á để đáp lại mối đe dọa từ Triều Tiên đối với Mỹ và các đồng minh.

Trong cuộc hội đàm hôm thứ Năm, cả ông Trump và ông Kim đều bày tỏ quan điểm thuận lợi về khả năng Triều Tiên sẽ cho phép Mỹ mở văn phòng tại Bình Nhưỡng.

Các quan chức tình báo Hoa Kỳ vẫn hoài nghi rằng Bình Nhưỡng sẽ tuân thủ cam kết phi hạt nhân hóa của ông Kim tại Singapore.

Giám đốc Cơ quan Tình báo Quốc gia Hoa Kỳ Dan Coats nói với một ủy ban quốc hội vào tháng trước rằng Triều Tiên "đã tạm dừng hành vi khiêu khích" bằng cách kiềm chế các vụ thử tên lửa và hạt nhân trong hơn một năm qua. "Đồng thời, ông Kim Jong-un tiếp tục thể hiện sự cởi mở đối với việc phi hạt nhân hóa bán đảo Triều Tiên".

Mặc dù kết thúc thử nghiệm, nhưng ông Coats cảnh báo rằng "chúng tôi hiện đang đánh giá việc Triều Tiên sẽ hạn chế khả năng đó (về vũ khí hủy diệt hàng loạt) của mình và khó có thể từ bỏ hoàn toàn vũ khí hạt nhân và khả năng sản xuất nó".

Thượng đỉnh Hà Nội : Trump trắng tay, Kim nâng cao vị thế ? (VOA, 01/03/2019)

Tổng thống Mỹ Donald Trump đã không thể đem về một thỏa thuận hạt nhân sau hai ngày họp thượng đỉnh với lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un ở Hà Nội trong khi ông Kim đã tận dụng cuộc gặp với ông Trump để nâng cao hình ảnh của mình đối với người dân trong nước cũng như trên trường quốc tế, truyền thống Mỹ nhận định về kết quả của Thượng đỉnh Trump-Kim lần hai.

Cuộc gặp Trump-Kim lần hai đã có kết thúc không như mong đợi

Sau hai ngày họp thượng đỉnh, ông Trump đã đột ngột cắt ngắn hội nghị vào trưa ngày 28/2 với lý do là phía Triều Tiên đưa ra yêu cầu mà ông không thể chấp nhận là ‘dỡ bỏ hoàn toàn các lệnh cấm vận’. Trong khi đó, phái đoàn Triều Tiên đã đổ lỗi cho phía Mỹ không chịu ‘dỡ bỏ một phần lệnh cấm vận’ để đổi lấy việc họ tháo dỡ ‘hoàn toàn, vĩnh viễn, có giám sát’ một số cơ sở hạt nhân của họ như là bước đầu tiên hướng tới phi hạt nhân hóa.

Ông Trump thua ?

Đài NBC nhận định rằng Tổng thống Trump ‘đã thua lớn’.

"Sau khi đi nửa vòng Trái đất để đến gặp mặt đối mặt với một trong những nhà độc tài khét tiếng nhất thế giới với hy vọng sẽ thuyết phục được nhà độc tài này từ bỏ kho vũ khí hạt nhân của ông – vị tổng thống tự xem mình là nhà thương thuyết tài ba nhất thế giới rời bỏ bàn đàm phán mà trong tay không có gì nhiều hơn lúc ông đến", đài NBC nhận định.

"Đôi khi anh phải bỏ đi", ông Trump phát biểu tại cuộc họp báo sau Thượng đỉnh. "Tôi nghĩ rằng đây là một trong những lúc như vậy".

Đài NBC cũng đặt thất bại tại Hội nghị Hà Nội lên trên một loạt những vụ viêc xấu hổ của ông Trump trong những tháng vừa qua.

Đó là thất bại nặng nề của Đảng Cộng hòa của ông Trump trong cuộc bầu cử Hạ viện giữa kỳ, đợt đóng cửa chính phủ 35 ngày mà ông Trump nói là ‘việc của ông’ mà ông thấy ‘tự hào’ nhưng cuối cùng không đạt được mục đích gì ; Quốc hội bác yêu cầu của ông cấp tiền xây bức tường biên giới với Mexico ; một số cộng sự gần gũi nhất của ông bị Công tố viên đặc biệt Robert Mueller kết án ; và mới đây nhất là những cáo buộc ông là kẻ ‘lừa đảo, dối trá và phân biệt chủng tộc’ mà luật sư cũ đồng thời là người dàn xếp của ông, ông Michael Cohen, đưa ra trước Hạ viện.

Ông Trump đã tự đặt mình vào thế khó khi đồng ý đến gặp ông Kim một lần nữa với không có gì hơn là một lời hứa từ phía Bình Nhưỡng rằng họ sẽ bắt đầu thu gọn chương trình hạt nhân của họ.

Tuy nhiên những gì mà Trump đã mất về phương diện uy tín, thời gian và công sức sẽ chẳng là gì so với những gì mà bản thân ông và nước Mỹ có thể sẽ mất nếu như ông nhượng bộ ông Kim chỉ để đạt được một thỏa thuận để cho phép ông tuyên bố hội nghị thành công và giữ thể diện khi về nước.

Ông Victor Cha, giám đốc chương trình Triều Tiên tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế (CSIS) gọi cuộc gặp thượng đỉnh Hà Nội là ‘thất bại hoàn toàn’. Tuy nhiên, ông cho rằng ông Trump ‘đã có quyết định đúng khi thúc đẩy những bước đi lớn hơn những hành động vụn vặt và thà là không đạt thỏa thuận còn hơn là có một thỏa thuận tồi’.

Ông Trump đã tiết lộ thỏa thuận đạt được sẽ tồi tệ như thế nào khi ông nêu lên điểm bế tắc trong cuộc đàm phán vốn tập trung vào việc dỡ bỏ các lệnh trừng phạt đối với Triều Tiên để đổi lấy việc họ giải trừ hạt nhân.

"Về cơ bản họ mốn dỡ bỏ hoàn toàn các lệnh trừng phạt, nhưng chúng tôi không thể làm được", ông Trump cho biết. "Họ sẵn lòng giải trừ hạt nhân trên một phương diện lớn mà chúng tôi muốn, nhưng nhiêu dó không thể khiến chúng tôi xóa bỏ toàn bộ các lệnh trừng phạt, cho nên chúng tôi tiếp tục làm việc và chúng ta sẽ chờ xem".

Trước khi đàm phán sụp đổ, Đài NBC đã đưa tin vào tối ngày 27/2 rằng các phía Mỹ đã từ bỏ yêu cầu ông Kim kê khai đầy đủ số vũ khí hạt nhân và chương trình tên lửa đạn đạo.

Cũng như chuyến công du Việt Nam lần này mà ông Trump đã cất công đi gặp ông Kim, việc Mỹ từ bỏ yêu sách nói trên cho thấy bản thân ông Trump rất mong muốn có được thỏa thuận nào đó với ông Kim trước khi ông rời Việt Nam. Chương trình của ông Trump mà Nhà Trắng thông báo cho ngày 28/2 thậm chí còn bao gồm một lễ ký thỏa thuận – một thỏa thuận cuối cùng đã không thành và buổi lễ đó cũng bị hủy đột ngột.

Ngay cả trước khi đặt chân đến Hà Nội, khao khát của ông Trump muốn có được thỏa thuận với Triều Tiên dường như mạnh đến nỗi các chuyên gia về Triều Tiên của Mỹ lo ngại rằng ông sẽ bị cuốn vào một thỏa thuận tồi. Một số những người chỉ trích Trump cho rằng ông đang tuyệt vọng muốn ghi điểm trên trường quốc tế để khỏa lấp những khó khăn chính trị trong nước.

Ông Trump đã không đi quá xa đến mức ông đặt mình vào một tình huống mà ông không còn lựa chọn nào tốt – nhưng ông đã đi gần đến đó.

"Vào lúc này, chúng ta có một số lựa chọn", ông nói. "Và vào lúc này, chúng tôi quyết định không theo bất kỳ lựa chọn nào".

Theo nhận định của NBC thì không có lựa chọn nào là tốt nhất cho ông Trump vào lúc này.

Không phải lúc nào ông Trump cũng lựa chọn con đường ít rủi ro nhất. Trong vòng 35 ngày hồi đầu năm nay, ông đã để cho chính phủ Mỹ đóng cửa một phần trong một nỗ lực tuyệt vọng để buộc phe Dân chủ chi tiền xây bức tường biên giới. Sau khi cuối cùng ông cũng phải chấm dứt đóng cửa chính phủ, ông đã được Quốc hội cấp ít tiền để xây hàng rào biên giới hơn là những gì mà Quốc hội sẵn sàng cấp cho ông lúc đầu – lúc chưa xảy ra đóng cửa chính phủ.

Tuy nhiên, giờ đây quyết định của ông từ bỏ việc đạt được thỏa thuận có lẽ sẽ làm hài lòng rất nhiều các chuyên gia về Triều Tiên của Mỹ. Quan trọng hơn, ngoài hạ mình trước ông Kim với việc đồng ý đến Hà Nội mà không hề có thỏa thuận nào được chuẩn bị trước ngay từ đầu, ông Trump đã không nhượng bộ gì thêm ở Hà Nội.

Đó là một thắng lợi nhỏ nằm trong một thất bại lớn, NBC nhận định.

Canh bạc rủi ro

Tờ New York Times cũng có nhận định tương tự như NBC khi cho rằng bao công sức ông Trump bỏ ra để gặp thượng đỉnh với ông Kim vì ông tin vào mối quan hệ cá nhân giữa hai ông cũng như tài đàm phán của bản thân ông đã trở thành công cốc.

"Chấp nhận đàm phán trực tiếp với nhà lãnh đạo Triều Tiên – điều mà tất cả những người tiền nhiệm của ông đều không muốn làm – Tổng thống Donald Trump đã bay gần 15.000 km để đến gặp ông Kim Jong-un lần thứ hai trong vòng chưa đầy một năm và với tất cả hy vọng đặt cược vào khả năng đàm phán của bản thân mà ông ca ngợi là ‘nhà đàm phán bậc thầy’ sẽ tạo nên khác biệt. Nhưng theo những gì đã diễn ra, thì mọi việc lại không được như vậy", tờ New York Times viết.

"Chẳng thà không có thỏa thuận còn hơn là thỏa thuận tồi, và tổng thống đã làm đúng khi bỏ ngang hội nghị", ông Richard Hass, chủ tịch Hội đồng Quan hệ Đối ngoại, được New York Times dẫn lời nói.

"Tuy nhiên điều này lẽ ra không nên xảy ra", ông Hass nói thêm. "Thượng đỉnh đổ vỡ và đó là rủi ro anh phải chịu khi đặt quá nhiều niềm tin vào quan hệ cá nhân với một nhà lãnh đạo như ông Kim, khi mà cuộc gặp không được chuẩn bị đầy đủ và khi tổng thống tỏ dấu hiệu cho thấy ông tự tin sẽ thắng lợi".

Kết quả của cuộc họp hôm 28/2 đã khiến mọi người ngạc nhiên. Trước đó, ông Trump đã tin tưởng rằng một thỏa thuận đang hình thành đến mức Nhà Trắng loan báo sẽ có ‘lễ ký kết’ ngay sau buổi ăn trưa thân mật giữa hai nhà lãnh đạo. Nhưng điều đó đã không hề xảy ra.

"Tổng thống Trump có lẽ đã có một thỏa thuận nhỏ", ông Joseph Yun, cựu đặc sứ về Triều Tiên của Bộ Ngoại giao Mỹ, nhận định sau khi Thượng đỉnh Hà Nội sụp đổ. "Đóng cửa một vài cơ sở hạt nhân và dỡ bỏ một vài lệnh cấm vận. Nhưng vì Cohen (luật sư của ông Trump ra khai chứng chống lại ông ở Quốc hội) mà ông Trump cần phải có một thỏa thuận lớn để đổi lấy việc nới lỏng cấm vận cho việc dỡ bỏ ở quy mô lớn các cơ sở hạt nhân mà Triều Tiên phải mất gần 40 năm mới xây dựng được".

Trong ngắn hạn, hậu quả của thượng đỉnh lần hai nhiều khả năng sẽ rất tai hại đối với ông Trump, không chỉ đối với giấc mơ đạt giải Nobel Hòa bình của ông Trump mà ông đã nhờ Thủ tướng Nhật Shinzo Abe đề cử, theo New York Times.

Cũng theo tờ báo này, ông Trump, người đã dễ dàng chấp nhận cam kết hết sức mơ hồ của ông Kim tại cuộc gặp ở Singapore lần trước là ‘làm việc hướng đến phi hạt nhân hóa’, đã nhận ra trong cuộc gặp ở Hà Nội rằng nếu lần này ông chấp nhận yêu cầu của ông Kim là dỡ bỏ tất cả mọi cấm vận thì ông sẽ mất hết những đòn bẩy mà ông có được để gây sức ép với ông Kim.

Tờ báo này nhắc lại là kể từ ông Kim đưa ra lời cam kết đó với ông Trump ở Singapore, Bình Nhưỡng đã tìm mọi cách thoái thác như ông Kim không chịu gặp Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo ở Bình Nhưỡng và không cung cấp cho ông Pompeo danh mục các vũ khí hạt nhân của họ và không chịu làm việc với đặc sứ của Mỹ về Triều Tiên.

Thắng lợi về hình ảnh

Về phía nhà lãnh đạo Triều Tiên, hãng tin AP nhận định rằng ông Kim Jong-un không hề ra về tay trắng mặc dù ông đã không đạt được mục tiêu dỡ bỏ cấm vận và một tuyên bố hòa bình chấm dứt Chiến tranh Triều Tiên.

Ông Kim có lẽ đã yêu sách quá mức về dỡ bỏ lệnh cấm vận, nhưng ông đã cho thấy rằng ông có thể chơi rắn – một điều mà có lẽ ông Trump sẽ không thể quên. Ông đã rời khỏi hội nghị với tính chính danh nhiều hơn trước đây sau khi đã thuyết phục người đàn ông quyền lực nhất thế giới đến Châu Á lần thứ hai trong vòng chưa đến 9 tháng. Ngay cả khi loan báo rằng đàm phán đã thất bại, ông Trump vẫn tiếp tục ca ngợi ông Kim và nhấn mạnh rằng cuộc gặp thượng đỉnh nhìn chung là thân thiện và mang tính xây dựng.

Quan trọng hơn, ông Trump để ngỏ khả năng tiếp tục đàm phán mà ông Kim có thể tận dụng.

Nhờ vào cuộc gặp thượng đỉnh lần thứ nhất với ông Trump ở Singapore, ông Kim đã có bước tiến dài trong việc khiến cho Trung Quốc và Hàn Quốc không còn mặn mà gì đối với lệnh trừng phạt của Liên Hiệp Quốc cũng như chính sách ‘áp lực tối đa’ của Mỹ. Ông Kim được cho là sẽ tiếp tục cố gắng đẩy Bắc Kinh và Seoul ra xa hơn nữa chính sách ‘áp lực tối đa’ của Washington vốn đã trở nên ngày càng suy yếu.

Tuy nhiên, việc thất bại của Hội nghị Hà Nội không nhất thiết có nghĩa là tất cả các bên ngay lập tức sẽ quay trở lại tình trạng khủng hoảng như trước kia do ông Trump đã nói rằng ông Kim cam kết sẽ duy trì việc đình chỉ phóng hỏa tiễn và thử hạt nhân.

Mặc dù có chủ ý hay không, ông Trump đã liên tục giúp cho ông Kim khẳng định bản thân trên vũ đài chính trị thế giới.

Trong cuộc họp báo, Tổng thống Mỹ dường như đã lặp lại một trong những luận điểm chủ chốt của ông Kim rằng các cuộc tập trận rất tốn kém và không cần thiết. Hoa Kỳ vẫn duy trì gần 30.000 quân ở Hàn Quốc và các cuộc tập trận chung giữa hai nước từ lâu đã được Bình Nhưỡng và cả Bắc Kinh xem là một mối đe dọa an ninh lớn đối với họ.

Tại cuộc gặp đầu tiên ở Singapore, ông Trump đã đi xa đến mức ra lệnh dừng các cuộc tập trận thường niên với Hàn Quốc.

Mặc dù tại Hà Nội lần này ông Trump không đề cập đến việc rút quân Mỹ về nước nhưng ông dường như chấp nhận quan điểm của ông Kim.

Ngay cả khi các cuộc đàm phán của ông với ông Trump bị sa lầy, ông Kim vẫn đã xóa đi phần lớn hình ảnh một chiều mà thế giới nhìn nhận về các lãnh đạo Triều Tiên.

Ở Hà Nội, ông tỏ ra ăn ý và ngoại giao trong các buổi tiếp xúc với ông Trump. Tuy nhiên ông kiên quyết từ chối từ bỏ chương trình hạt nhân mà đất nước ông phải rất tốn kém và rất vất vả mới đạt được để đổi lấy một đề nghị mà ông cho rằng không đáng.

Ở Hà Nội, cũng như ở Singapore, ông đã thể hiện một khuôn mặt dễ gần hơn là khi ông xuất hiện trên truyền thông ở trong nước. Có lúc ông tỏ vẻ nghiêm nghị, nhưng có lúc ông mỉm cười, thể hiện sự tư tin và tôn trọng trong các cuộc đàm phán với đối tác lớn tuổi hơn ông rất nhiều.

Ông thậm chí còn được bắt gặp có một khoảnh khắc hút thuốc rất đời thường trong chuyến tàu đến Việt Nam khi ông đứng tại một sân ga và châm thuốc bằng một que diêm cổ điển trước khi em gái ông đưa cho ông cái gạt tàn.

Mặc dù ông dựa vào phiên dịch trong các cuộc tiếp xúc với ông Trump, người ta đã nghe thấy ông nói tiếng Anh khi ông chào ông Trump. Ông cũng có hành động mang tính rủi ro khi lần đầu tiên lắng nghe câu hỏi của các phóng viên phương Tây.

Không giống như ông Trump, người ngay lập tức lên máy bay về Washington sau cuộc gặp, ông Kim không vội vã rời Hà Nội. Ông dự kiến ở lại đến ngày 2/3 và sẽ có thời gian thăm thú và gặp gỡ các quan chức Việt Nam trong một chuyến thăm được gọi là ‘thăm viếng hữu nghị’. Điều này sẽ giúp cho ông thể hiện với người dân Triều Tiên và thế giới rằng cuộc gặp thượng đỉnh giữa ông với ông Trump chỉ là một phần trong chuyến công du rộng lớn hơn và nhiều mục tiêu hơn của ông.

Ông Trump sẽ quay trở về quê nhà trước những người dân Triều Tiên mà theo truyền thông nước này ‘đã mất ngủ vì họ kính cẩn mong chờ ngày ông quay lại’. Cho dù điều đó có thật hay không, chắc chắn ông sẽ không phải đối mặt với ngọn lửa chính trị vốn đang chờ đợi ông Trump ở Washington.

***********************

Mỹ tiết lộ thêm lý do đàm phán với Triều Tiên đổ vỡ ở Việt Nam (VOA, 01/03/2019)

Triều Tiên đề xuất đóng một phần khu phức hợp hạt nhân Yongbyon để đổi lại việc dỡ bỏ hoàn toàn các biện pháp trừng phạt của Liên Hợp Quốc, ngoại trừ các biện pháp nhắm vào các chương trình vũ khí hủy diệt hàng loạt, Reuters đưa tin, trích dẫn một quan chức ngoại giao cấp cao của Mỹ.

Hình ảnh Chủ tịch Kim Jong-un và Tổng thống Trump tại một phòng tranh ở Hà Nội.

"Điều nan giải mà chúng tôi phải đối mặt lúc này là Bắc Hàn không sẵn lòng ngưng hoàn toàn các chương trình vũ khí hủy diệt hàng loạt của họ", quan chức Mỹ ẩn danh nói với các phóng viên.

"Vì lẽ đó, việc nới lỏng các biện pháp trừng phạt nhiều, nhiều tỷ đôla trên thực tế sẽ đặt chúng tôi vào vị thế trợ cấp cho việc tiếp tục phát triển vũ khí hủy diệt hàng loạt ở Triều Tiên".

Quan chức này nói với các phóng viên sau khi cuộc họp thượng đỉnh thứ hai giữa Tổng thống Trump và Chủ tịch Kim đổ vỡ ở Việt Nam.

"Mọi chuyện là vì các biện pháp trừng phạt", ông Trump nói sau khi các cuộc đàm phán bị cắt ngắn. "Về cơ bản, họ muốn các biện pháp trừng phạt được dỡ bỏ hoàn toàn và chúng tôi không thể làm vậy".

Tuy nhiên, Ngoại trưởng Bắc Hàn Ri Yong Ho sau đó nói tại một cuộc họp báo rằng Triều Tiên chỉ muốn dỡ bỏ một phần các biện pháp trừng phạt "liên quan tới đời sống của người dân và không liên quan tới các biện pháp trừng phạt quân sự".

Theo Reuters, quan chức Mỹ nói rằng hai bên cũng bất đồng về việc đóng cửa khu phức hợp hạt nhân Yongbyon.

"Những gì phía Bắc Hàn đề xuất đối với chúng tôi là chuyện đóng cửa một phần khu phức hợp Yongbyon", quan chức Mỹ nói.

*******************

Nhiều người 'thở phào' vì Tổng thống Trump trắng tay ở Việt Nam (VOA, 01/03/2019)

Một số quan chức Mỹ, trợ lý tại Quốc hội Hoa Kỳ, các nhà phân tích và chuyên gia theo dõi Triều Tiên thở phào khi Tổng thống Trump trắng tay trong các cuộc đàm phán với Bắc Hàn ở Việt Nam, theo Reuters.

Tổng thống Trump và Ngoại trưởng Pompeo tại cuộc họp báo hôm 28/2.

Ông Trump tuyên bố từ bỏ nỗ lực mưu tìm một thỏa thuận vì ông Kim muốn dỡ bỏ toàn bộ các biện pháp trừng phạt do Mỹ khởi xướng để đổi lại việc phi hạt nhân hóa khu phức hợp hạt nhân Yongbyon nhưng không thực hiện điều đó với một số nơi khác mà Mỹ biết.

Trong khi đó, phía Triều Tiên nói rằng Bình Nhưỡng đề xuất phá bỏ Yongbyon để đổi lại việc dỡ bỏ một phần các biện pháp trừng phạt.

Trước khi cuộc gặp thượng đỉnh diễn ra, có nhiều ý kiến trong giới an ninh rằng ông Trump có thể nhượng bộ quá nhiều, nhưng lại nhận được ít, và nay họ cảm thấy hài lòng vì điều đó không xảy ra, theo Reuters.

Tuy nhiên, vẫn còn quan ngại ở Washington rằng sự đổ vỡ của hội nghị thượng đỉnh có thể gây tác động tới các cuộc đàm phán hạt nhân trong tương lai với Bắc Hàn.

Cựu Thứ trưởng Ngoại giao Mỹ Richard Armitage nói rằng sự thất bại làm dịu bớt lo ngại rằng ông Trump đạt được một thỏa thuận ngăn chặn mối đe dọa tên lửa mang đầu đạn hạt nhân đối với Mỹ, nhưng không chặn được mối đe dọa của các tên lửa tầm ngắn đối với các đồng minh trong khu vực.

Theo Reuters, việc đổ vỡ đàm phán có thể là một thắng lợi đối với cố vấn an ninh quốc gia có quan điểm cứng rắn của Nhà Trắng, ông John Bolton.

Ông Bolton luôn thúc ép Washington duy trì các biện pháp trừng phạt nhằm "gây áp lực tối đa" trong khi yêu cầu Bình Nhưỡng toàn hoàn phi hạt nhân hóa.

Theo Reuters, kể cả dân biểu Adam Schiff, Chủ tịch Ủy ban Tình báo Hạ viện và là một trong những người chỉ trích ông Trump mạnh nhất tại Hạ viện, dường như cũng ca ngợi tổng thống.

Ông nói rằng quyết định rời hội nghị thượng đỉnh mà không có thỏa thuận của ông Trump "hay hơn là đạt thỏa thuận tồi".

*******************

Phản ứng của Nhật, Hàn, Nga về thất bại Trump Kim (RFA, 28/02/20149)

Hàn Quốc cho biết họ lấy làm tiếc vì thượng đỉnh Trump- Kim không có được thỏa thuận cụ thể nào.

Tổng thống Donald Trump chào giã biệt Hà Nội sau thất bại của thượng đỉnh Mỹ Triều. 28/2/2019. AFP

Tuy nhiên theo thông báo của Phủ Tổng thống Hàn Quốc, thì Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump và Chủ tịch Kim Jong-un đạt được những tiến bộ có ý nghĩa chưa từng thấy, và ý muốn tiếp tục đối thoại của Tổng thống Trump là niềm hy vọng cho một cuộc gặp gỡ mới sau này.

Trước khi thượng đỉnh diễn ra ở Hà Nội, một viên chức cao cấp của Bắc Hàn đào thoát sang Hàn Quốc có nói rằng nếu ông Trump không bắt được ông Kim giải giáp hạt nhân thì đó là một thất bại lớn.

Trong khi đó thì người phát ngôn của Điện Kremlin bên nước Nga nói rằng chuyện Bắc Hàn không thể giải quyết một cách chớp nhoáng được. Điện Kremlin nói rằng đó là một tiến trình cần những sự mềm dẻo, nhân nhượng, những thỏa thuận nhỏ từng bước một.

Kremlin cũng cho rằng Bình Nhưỡng và Washington nên gặp tiếp tục gặp nhau.

Nga cùng Trung Quốc là hai quốc gia trước đây thường xuyên phủ quyết chống lại những nghị quyết trừng trị Bắc Hàn vì những hoạt động hạt nhân, quân sự, hay vi phạm nhân quyền của Bình Nhưỡng.

Thủ tướng Nhật Bản, Shinzo Abe vào ngày 28 tháng 2 lên tiếng rằng ông hoàn toàn ủng hộ quyết định không có thỏa thuận nào của Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump với Chủ tịch Bắc Hàn Kim Jong-un tại thượng đỉnh lần thứ 2 diễn ra ở Hà Nội.

Bản thân ông Shinzo Abe muốn có cuộc gặp với chủ tịch họ Kim và cho biết tại thượng đỉnh ở Hà Nội, Tổng thống Trump đã nêu vấn đề Bắc Hàn bắt cóc công dân Nhật Bản.

*****************

Tổng thống Hàn Quốc lên tiếng về thất bại đàm phán Mỹ - Triều (VOA, 01/03/2019)

Tổng thống Hàn Quốc hôm 1/3 nói rằng chính quyền Seoul sẽ làm việc với Hoa Kỳ và Triều Tiên để bảo đảm rằng hai nước sẽ đạt thỏa thuận về phi hạt nhân hóa.

Tổng thống Moon Jae-in.

Reuters dẫn lời ông Moon Jae-in nói như vậy một ngày sau khi đàm phán giữa lãnh đạo Bắc Hàn và Mỹ đổ vỡ vì các biện pháp trừng phạt.

Ông Moon là người đã mạnh mẽ hậu thuẫn nỗ lực chấm dứt đối đầu trên bán đảo Triều Tiên, và từng ba lần gặp ông Kim năm ngoái cũng như tìm cách tạo điều kiện cho cuộc đàm phán của chính quyền Bình Nhưỡng với Mỹ.

"Chính quyền của tôi sẽ trao đổi và hợp tác chặt chẽ với Hoa Kỳ và Bắc Hàn để giúp các cuộc thảo luận đạt được một giải pháp hoàn thiện bằng mọi cách", ông Moon nói trong một bài phát biểu tại thủ đô Seoul của Hàn Quốc.

Nhà lãnh đạo Hàn Quốc nói rằng chính quyền Seoul sẽ tham vấn với Mỹ về các cách thức tái tục các dự án chung với miền Bắc, trong đó có phát triển du lịch.

Trong khi đó, hãng thông tấn KCNA của Triều Tiên nói rằng ông Kim và ông Trump đã có cuộc trao đổi mang tính xây dựng và chân thành và quyết định sẽ tiếp tục các cuộc thảo luận hữu ích.

Tuy nhiên, KCNA không đề cập tới chuyện các cuộc thương thảo kết thúc đột ngột và không dẫn tới một thỏa thuận nào.

*******************

Hàn Quốc tiếc vì Trump-Kim không đạt thỏa thuận (RFI, 28/02/2019)

Chính quyền Hàn Quốc hôm 28/02/2019 lấy làm tiếc là thượng đỉnh Trump-Kim lần hai tại Hà Nội không đạt được thỏa thuận, cho dù trong một thông cáo, phát ngôn viên phủ tổng thống Hàn quốc Kim Eui Kyeom nhận định hai bên đã đạt được những bước tiến quan trọng.

Người dân Seoul theo dõi thượng đỉnh Donald Trump và Kim Jong-un, ngày 27/02/2019. Reuters/Kim Hong-Ji

Từ Seoul, thông tín viên RFI Frédéric Ojardias giải thích :

"Thượng đỉnh Trump-Kim không đạt thỏa thuận là một thảm họa đối với Seoul". Một đại diện của chính phủ Hàn Quốc phát biểu trên đài CNN : "Chúng tôi cũng bối rối, lúng túng như phần còn lại của thế giới". Ông cũng nói thêm : "Cả thế giới mong chờ thượng đỉnh đạt được một thỏa thuận, chúng tôi cũng vậy".

Chỉ số thị trường chứng khoán Seoul đã sụt giảm 1,8%.

Trước khi diễn ra thượng đỉnh, tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in đã tỏ ra lạc quan. Ông cần hai bên đạt được một thỏa thuận và Washington giảm nhẹ trừng phạt Bình Nhưỡng để Hàn Quốc có thể tiếp tục chiến lược trao đổi kinh tế với Bắc Triều Tiên. Thất bại của thượng đỉnh Hà Nội là một cú đánh mạnh vào chiến lược của tổng thống Moon Jae-in.

Sự thất bại này có thể là do ảnh hưởng từ các nhân vật "diều hâu" thân cận với nhà lãnh đạo Kim Jong-un. Họ là những người có quan điểm cứng rắn, mà đại diện là vị tướng Kim Yong-chol vốn rất cố chấp, cũng có mặt tại Việt Nam. Thái độ của phe này, là không chấp nhận nhượng bộ về hạt nhân, rất có thể đã khiến mọi việc bị bế tắc.

Chính phủ Hàn Quốc cũng hy vọng đạt được tuyên bố chấm dứt chiến tranh để chào mừng 100 năm phong trào Giải phóng 01/03, ngày quốc lễ lớn sẽ được tổ chức ngày mai… Nhưng Seoul sẽ phải chờ thêm một thời gian"…

Thùy Dương

Thượng đỉnh Mỹ-Triều : Donald Trump tìm một dấu ấn trên trường quốc tế (RFI, 27/02/2019)

Hôm 27/02/2019, tổng thống Mỹ Donald Trump bắt đầu cuộc gặp thượng đỉnh lần thứ 2 với chủ tịch Bắc Triều Tiên Kim Jong-un tại Hà Nội. Không còn là cuộc gặp mang tính biểu tượng lịch sử như lần đầu cách đây 8 tháng tại Singapore, thượng đỉnh Mỹ-Triều Tiên lần 2 đang mở ra một hướng mới cho chính sách quốc tế của tổng thống Trump trong nửa cuối nhiệm kỳ.

Tổng thống Mỹ Donald Trump và thủ tướng Việt Nam Nguyễn Xuân Phúc tại Hà Nội, ngày 27/02/2019. Reuters/Leah Millis

Hai năm lãnh đạo cường quốc Hoa Kỳ với chủ trương "nước Mỹ trước tiên", ông Donald Trump tập trung chủ yếu vào các công việc đối nội cùng lúc phải đối phó với những công kích trong các hồ sơ nội bộ. Các chính sách đối ngoại Mỹ thường gây bất ngờ bởi các quyết định mang đậm tính cách cá nhân của ông Trump. Tổng thống Mỹ thường xuyên bị chỉ trích đã bỏ rơi vai trò cường quốc thế giới và thích thể hiện sức mạnh của nước theo kiểu vô nguyên tắc hay phi ngoại giao.

Tổng thống Mỹ khởi đầu hai năm sau của nhiệm kỳ bằng các hồ sơ quốc tế trọng điểm là Venezuela và hạt nhân Bắc Triều Tiên. Trước mắt là cuộc gặp thượng đỉnh lần thứ 2 với lãnh đạo Bắc Triều Tiên. Đây có thể được xem như là phép thử về vị thế và vai trò của cường quốc Hoa Kỳ trong giải quyết các vấn đề quốc tế.

Theo ông Aaron David Miller, một nhà ngoại giao kỳ cựu từng cố vấn cho 6 ngoại trưởng Mỹ, hai năm đầu nhiệm kỳ của ông Donald Trump thể hiện "lỗi chuyên môn ngoại giao". Về mặt đối ngoại, chính quyền Trump không có những quyết định rõ ràng và được dự liệu trước. Tuy nhiên ông Miller nhận thấy tổng thống Trump đã khá khôn khéo để hạ nhiệt căng thẳng với Bắc Triều Tiên và ông thể hiện được ý tưởng rõ ràng về vai trò của Hoa Kỳ trong các cuộc chiến ở Afghanistan hay Syria. Các quyết định rút quân của tổng thống Trump đã dứt nước Mỹ ra khỏi các cuộc xung đột dai dẳng và bất phân thắng bại. Duy chỉ có hồ sơ hạt nhân Iran, quyết định của ông Donald Trump đang làm cho nước Mỹ trở nên lẻ loi.

Theo các nhà quan sát chính trường Mỹ, thì tất cả các đời tổng thống Mỹ khi bước chân vào Nhà Trắng đều không có kinh nghiệm gì về chính sách đối ngoại, nhưng hầu hết đều quan tâm đặc biệt đến các vấn đề quốc tế lớn ở cuối nhiệm kỳ, với hy vọng để lại một dấu ấn lịch sử nào đó. Tổng thống Trump lúc này cũng đang có cơ hội làm như vậy.

Với ông Donald Trump, trường quốc tế là nơi để xả bớt sức ép từ các hồ sơ vụ việc trong nước đang nhắm vào ông, đặc biệt từ khi đảng Dân Chủ nắm Hạ Viện. Chuyên gia Jordan Tamam, giáo sư American University cho rằng chính sách đối ngoại là lĩnh vực có biên độ hoạt động rộng hơn, tổng thống không bị ràng buộc nhiều bởi Quốc Hội.

Còn trên hồ sơ Bắc Triều Tiên, tổng thống Mỹ trong cuộc gặp lần thứ 2 với Kim Jong-un sẽ phải làm sao đạt được kết quả cụ thể xung quanh khái niệm phi hạt nhân hóa bán đảo Triều Tiên và những điều kiện cho tiến trình đó. Các nội dung trên mới chỉ được đề cập đến một cách chung chung và còn nhiều khác biệt sau cuộc gặp lần trước. Cho dù trước khi đến Hà Nội lần này, ông Trump từng tuyên bố không vội vã trong quá trình phi hạt nhân hóa bán đảo Triều Tiên, nhưng hơn bao giờ hết ông Trump không muốn trở về Washington tay không.

Sau cuộc gặp thượng đỉnh Hà Nội, có thể sẽ chưa có được những quyết định mang tính đột phá lớn, thì ông Trump cũng phải mang về những kết quả cụ thể mở hướng đi cho tiến trình giải trừ hạt nhân và cho phép hy vọng vào một nền hòa bình bền vững trên bán đảo Triều Tiên.

Một thành công cụ thể ở thượng đỉnh Hà Nội, sẽ còn là cú hích cho ông Trump trong cách điều hành chính quyền trong nước, vốn đang bị đối lập bủa vây tấn công từ nhiều hướng và nhất là ông có thể tự tin nghĩ đến nhiệm kỳ tổng thống thứ hai khi mà chiến dịch tranh cử tổng thống Mỹ đang rậm rạp khởi động.

Anh Vũ

*********************

Tổng thống Trump ca ngợi Việt Nam ‘phồn thịnh’, hình mẫu cho 'bạn' Kim (VOA, 27/02/2019)

Tổng thống Trump sáng 27/2 (giờ Hà Nội) nhận định trên Twitter rằng Bắc Hàn cũng sẽ sớm "phồn thịnh" giống Việt Nam "nếu phi hạt nhân hóa".

Ông Trump vẫy lá cờ Việt Nam khi gặp Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc hôm 27/2.

Trong đoạn tweet thứ hai kể từ khi đặt chân tới Hà Nội hôm 26/2, nguyên thủ Mỹ viết : "Việt Nam phồn thịnh giống như một số ít nơi trên trái đất. Bắc Hàn cũng sẽ như vậy, và rất sớm, nếu phi hạt nhân hóa".

Ông Trump viết thêm : "Tiềm năng tuyệt vời, một cơ hội lớn, gần như chưa có trong lịch sử, cho bạn tôi Kim Jong-un. Chúng ta sẽ biết khá sớm. Rất thú vị !".

​Tổng thống Hoa Kỳ cũng kêu gọi phe Dân chủ "nên ngừng nói về những gì tôi nên làm với Bắc Hàn và tự hỏi chính mình vì sao họ không làm điều này trong tám năm dưới chính quyền của ông Obama".

Ông Trump nhận xét như trên trước khi tới Phủ chủ tịch để hội đàm song phương với Tổng bí thư kiêm Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng.

Hai nhà lãnh đạo sau đó dự kiến sẽ chứng kiến lễ ký các thỏa thuận thương mại, theo thông báo của Nhà Trắng.

Hiện chưa rõ về các thỏa thuận này, nhưng tin cho hay, hãng hàng không VietJet và Tre Việt (Bamboo Airways) sẽ ký hợp đồng đặt mua thêm máy bay của tập đoàn Boeing bên lề hội nghị thượng đỉnh Mỹ - Triều.

Giữa ngày 27/2, ông Trump sẽ tới Văn phòng chính phủ để gặp và trao đổi cũng như ăn trưa với Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc.

Trong chuyến thăm Việt Nam cuối năm 2017, khi gặp người đứng đầu chính phủ Việt Nam, Tổng thống Trump đã trực tiếp rao bán thiết bị quân sự của Mỹ, nhất là máy bay và tên lửa.

"Chúng tôi mong muốn nước ngài mua thiết bị từ Hoa Kỳ. Chúng tôi sản xuất thiết bị tốt nhất. Chúng tôi sản xuất máy bay và thiết bị quân sự tốt nhất. Các tên lửa thì thuộc loại không ai có thể cạnh tranh nổi", ông Trump khi đó nói với ông Phúc.

Theo dự kiến, sau khi gặp hai quan chức cấp cao của Việt Nam, chiều tối ngày 27/2, Tổng thống Trump sẽ đến khách sạn Metropole ở trung tâm thủ đô Hà Nội để hội đàm và ăn tối với lãnh tụ Bắc Hàn Kim Jong-un.

Việt Nam lâu nay đã được các quan chức Mỹ coi là một hình mẫu cho Bắc Hàn trong mối quan hệ được cho là "biến thù thành bạn".

Chính quyền Hà Nội bình thường hóa bang giao với quốc gia cựu thù Hoa Kỳ năm 1995 sau nhiều thập kỷ sóng gió trong quan hệ song phương, và chính sách đổi mới đã mang lại nhiều đột phá trong nền kinh tế, theo giới quan sát.

Hồi đầu tháng này, Phó Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ Robert Palladino đã ngỏ lời cám ơn Việt Nam, quốc gia ông coi là "người bạn thân thiết của Mỹ", vì "sự hào phóng khi đăng cai hội nghị thượng đỉnh lần thứ hai" giữa Tổng thống Trump và Chủ tịch Kim.

Viễn Đông

*********************

Hoa Kỳ và Việt Nam ký các thỏa thuận thương mại hàng tỷ đô la, không đề cập vấn đề nhân quyền (RFA, 27/02/2019)

Các công ty của Hoa Kỳ và Việt Nam vừa ký một loạt các thỏa thuận mua bán trị giá lên đến hơn 21 tỷ đô la nhân cuộc gặp giữa Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump và Chủ tịch nước kiêm Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tại phủ Chủ tịch vào sáng ngày hôm nay, 27/2/2019. Vấn đề nhân quyền đã không được đề cập trong cuộc gặp cấp cao này.

Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump (trái) bắt tay Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc tại nhà khách chính phủ ở Hà Nội hôm 27/2/2019 AFP

Các thỏa thuận mới được ký kết giữa các công ty hai bên bao gồm hãng hàng không Vietjet của Việt Nam mua 100 chiếc máy bay 737 – Max của hãng Boeing trị giá 12.7 tỷ đô la và 215 động cơ của hãng GE/CFM ; Vietjet cũng ký hợp đồng trị giá hơn 5 tỷ đô la với General Electric để hãng này cung cấp dịch vụ bảo hành cho 200 chiếc máy bay Boeing 737 Max ; Vietnam airlines sẽ mua dịch vụ của tập đoàn công nghệ Sabre – nhà cung ứng giải pháp công nghệ của Hoa Kỳ trong lĩnh vực hàng không, khách sạn và du lịch ; hãng hàng không Bamboo Airways của Việt Nam cũng sẽ mua 10 chiếc Boeing 787-9. Theo ước tính của Nhà Trắng, những hợp đồng này sẽ tạo ra hơn 83.000 công ăn việc làm cho người dân Mỹ.

Tổng thống Mỹ Donald Trump (thứ hai bên trái) và Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng (phải) chào Giám đốc điều hành hãng máy bay thương mại Boeing Kevin McCallister (trái) và Giám đốc điều hành Vietjet Nguyễn Thị Phương Thảo (thứ hai bên phải) trong lễ ký tại phủ Chủ tịch ở Hà Nội hôm 27/2/2019 AFP

Sau lễ ký tại phủ Chủ tịch, Tổng thống Donald Trump đã đến nhà khách chính phủ để gặp Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc.

Tại buổi gặp, Thủ tướng Phúc ca ngợi Tổng thống Donald Trump về những thành công về kinh tế của Mỹ. Về phần mình, Tổng thống Trump cũng ca ngợi phát triển kinh tế của Việt Nam và nói rằng Việt Nam có thể là một mô hình kinh tế cho Bắc Hàn. Ông cũng nói đến các thỏa thuận thương mại hai bên vừa ký kết và không quên nói rằng Hoa Kỳ có những thiết bị quân sự tốt nhất thế giới.

Có thể thấy trong chuyến thăm lần này của Tổng thống Hoa Kỳ đến Việt Nam, vấn đề thương mại đã được đặt lên hàng đầu. Trong cả hai cuộc gặp với Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng và Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, Tổng thống Trump đã không quên nhắc đến thâm hụt cán cân thương mại giữa hai nước. "Chúng tôi đánh giá cao việc các bạn đang giảm thâm hụt thương mại với Hoa Kỳ", Tổng thống Trump nói với Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc.

Theo số liệu thống kê của chính phủ Mỹ, kim ngạch thương mại hai nước năm 2017 là hơn 54 tỷ đô la, trong đó phía Mỹ đã nhập siêu hơn 36 tỷ đô la.

Tuy nhiên vấn đề nhân quyền đã không hề được đả động đến trong cả hai cuộc gặp quan trọng với lãnh đạo Việt Nam.

Trước đó, vào hôm 19/2, 3 dân biểu Hoa Kỳ là Zoe Lofgren, Chris Smith và Alan Lowenthal đã cùng ký một bức thư đề nghị Tổng thống Donald Trump phải nêu vấn đề nhân quyền với phía Việt Nam trong chuyến thăm lần này.

Các dân biểu Mỹ đã nêu quan ngại về con số những tù nhân lương tâm ở Việt Nam, dẫn số liệu được tổ chức Ân xá Quốc tế đưa ra hồi năm ngoái, theo đó có gần 100 người bất đồng chính kiến ở Việt Nam đã bị bỏ tù vì giám chỉ trích chính quyền.

Các dân biểu Mỹ cũng đề cập đến trường hợp của công dân Mỹ Michael Phuong Minh Nguyen người đã bị chính quyền Việt Nam giam giữ từ tháng 7 năm ngoái để điều tra về cáo buộc có hoạt động nhằm lật đổ chính quyền.

Bà Helen Nguyen, vợ ông Michael Phương Minh Nguyễn trong một lần trả lời phỏng vấn đài Á Châu Tự do nhân chuyến đến Washington DC để nghe Thông điệp Liên bang của Tổng thống hồi đầu tháng 2, đã bày tỏ tin tưởng rằng Tổng thống Trump sẽ nêu lên trường hợp của chồng bà đối với lãnh đạo Việt Nam.

Vào lúc 6 giờ 30 ngày 27/2, Tổng thống Donald Trump gặp Chủ tịch Bắc Hàn Kim Jong-un và dự bữa ăn chung ở khách sạn Metropole.

****************

Tổng thống Mỹ gặp các lãnh đạo Việt Nam, hơn 20 tỷ đô la hợp đồng được ký (RFI, 27/02/2019)

Sáng ngày 27/02/2019, nhân dịp đến Hà Nội dự thượng đỉnh Mỹ - Triều, tổng thống Donald Trump đã hội kiến các lãnh đạo Việt Nam. Dù mang tính xã giao, nhưng các cuộc tiếp xúc đã diễn ra với nghi thức long trọng, hội đàm, ký kết các hợp đồng mua bán máy bay trị giá hơn 20 tỷ đô la.

Tổng thống Mỹ Donald Trump và chủ tịch Việt Nam Nguyễn Phú Trọng chứng kiến lễ ký kết hợp đồng mua máy bay giữa Tổng giám đốc Vietjet Air, bà Nguyễn Thị Phương Thảo và ông Kevin McAllister, Chủ tịch Tập đoàn Boeing, ngày 27/02/2019.Luong Thai Linh/Pool via Reuters

Tại phủ chủ tịch, tổng thống Trump đã có cuộc hội đàm với Nguyễn Phú Trọng, tổng bí thư, chủ tịch nước. Theo Thông Tấn Xã Việt Nam, sau cuộc hội đàm ngắn khoảng 30 phút, tổng thống Mỹ và chủ tịch nước Việt Nam đã chứng kiến lễ ký kết 4 văn kiện hợp tác giữa hai nước trong lĩnh vực hàng không.

Tổng giám đốc hãng hàng không Vietjet Air, bà Nguyễn Thị Phương Thảo và ông Kevin McAllister, Chủ tịch kiêm Giám đốc điều hành của Tập đoàn Boeing, đã ký kết hợp đồng mua 100 tàu bay 737 MAX mới trị giá 12,7 tỉ USD. Vietjet Air còn ký thêm hợp đồng mua bán động cơ máy bay và dịch vụ bảo dưỡng máy bay với tập đoàn Mỹ General Electric Aviation có trị giá 5,3 tỷ đô la Mỹ.

Hãng hàng không Bamboo Airways vừa mới đi vào hoạt động, của tập đoàn Việt Nam FLC, đã ký hợp đồng gần 3 tỷ đô la mua 10 chiếc Boeing 787- Dreamliner với nhà sản xuất máy bay Boeing.

Đại diện hàng không hai nước, Tổng công ty hàng không Việt Nam và công ty Sabre của Mỹ cũng ký văn bản ghi nhớ về cung cấp công nghệ và dịch vụ phần mềm ứng dụng quản lý hàng không với trị giá khoảng 100 triệu đô la.

Một quan chức trong đoàn Mỹ tại Hà Nội được AFP trích dẫn đánh giá : "Các thỏa thuận trên sẽ hỗ trợ cho hơn 83 nghìn lao động Mỹ và mang lại an toàn và độ tin cậy ngày càng cao cho các hành khách sử dụng hàng không của Việt Nam"

Sau lễ ký, ông Donald Trump có cuộc hội kiến với thủ tướng Việt Nam Nguyễn Xuân Phúc. Tổng thống Mỹ sau đó đã ăn trưa cùng với thủ tướng Việt Nam.

Anh Vũ

********************

Hai hãng Việt Nam mua máy bay Mỹ trị giá hơn 15 tỷ đô (VOA, 27/02/2019)

Với sự chứng kiến của Tổng thống Donald Trump và Tổng bí thư kiêm Chủ tịch Nguyễn Phú Trọng, hai hãng hàng không của Việt Nam, VietJet và Bamboo Airways (Tre Việt), hôm 27/2 đã ký các thỏa thuận mua 110 chiếc máy bay, trị giá hơn 15 tỷ đôla, với tập đoàn Boeing của Hoa Kỳ.

Tổng thống Trump và Tổng bí thư kiêm Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng tại lễ ký các thỏa thuận thương m ại hôm 27/2. Trong ảnh còn có bà Nguyễn Thị Phương Thảo, CEO của hãng hàng không VietJet.

Theo thỏa thuận bên lề hội nghị thượng đỉnh Mỹ - Triều ở Hà Nội, VietJet đặt mua 100 chiếc Boeing 737 MAX với tổng giá trị hợp đồng là 12,7 tỷ đôla.

Hãng hàng không giá rẻ này cũng hoàn tất một thỏa thuận hỗ trợ về động cơ lâu dài, trị giá 5,3 tỷ đôla, với hãng GE cho các động cơ LEAP-1B trong đội bay của hãng.

Trong khi đó, Bamboo Airways mua 10 chiếc 787 thân rộng trị giá 2,9 tỷ đôla.

Reuters dẫn lời ông Trịnh Văn Quyết, Chủ tịch FLC, tập đoàn sở hữu Tre Việt, cho biết rằng hãng này cũng đang đàm phán mua 25 chiếc Boeing 737 thân hẹp.

Hãng tin Anh trích lời ông Trump nói rằng ông đánh giá cao hợp đồng trên cũng như chuyện thâm hụt thương mại giữa Mỹ với Việt Nam đang giảm.

Đầu tháng này, Cơ quan Hàng không Liên bang Hoa Kỳ tuyên bố rằng Việt Nam tuân thủ các tiêu chuẩn hàng không quốc tế, mở đường cho các hãng hàng không Việt lần đầu tiên được bay thẳng đến Hoa Kỳ cũng như thực hiện các chuyến bay liên danh với các hãng hàng không của Mỹ.