Thông Luận

Do vị trí địa dư, Việt Nam ở vào hoàn cảnh khó khăn trước sự bành trướng không che giấu của Trung Quốc. Thế rồi, trong cảnh ngộ đó, có thể nào mà mâu thuẫn về mậu dịch giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc lại mở ra một cơ hội khác cho kinh tế Việt Nam hay không? Diễn đàn Kinh tế tìm hiểu tiếp về sự kiện này….

Xưỡng sản xuất thép tư nhân ở Đông Anh, Việt Nam - AFP

Nguyên Lam : Ban Việt ngữ đài Á Châu Tự Do cùng Nguyên Lam xin kính chào chuyên gia kinh tế Nguyễn-Xuân Nghĩa.

Mâu thuẫn về mậu dịch giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc đã lên tới cao điểm vào tuần qua khi Chỉnh quyền Donald Trump dọa sẽ tăng thuế nhập nội trên một lượng hàng hóa Trung Quốc trị giá tới 200 tỷ đô la và phía Bắc Kinh đòi khiếu nại trước Tổ chức Thương mại Thế giới. Thưa ông, trong khung cảnh căng thẳng này, Việt Nam có hy vọng gì và sẽ gặp rủi ro như thế nào ?

Hy vọng cho Việt Nam ?

Nguyễn-Xuân Nghĩa : Trước hết, nói về bối cảnh thì phía Hoa Kỳ xác định lại phạm trù tự do thương mại là phải thật sự tự do, công bằng, hai chiều và cân đối, nôm na là phải “có đi có lại”, chứ không gây bất lợi quá đáng cho kinh tế Mỹ.

Thứ hai, Chính quyền Donald Trump đòi áp dụng quy luật đó cho mọi bạn hàng, kể cả đồng minh chiến lược về an ninh như các nước Âu Châu hay Nhật Bản. Mục tiêu là để giảm số nhập siêu và nâng cao khả năng cạnh tranh của các doanh nghiệp Hoa Kỳ đã bị thiệt hại trong tiến trình toàn cầu hóa. Tuy nhiên, chưa chắc là mục tiêu đó lại khiến các doanh nghiệp chuyển dịch đầu tư từ một thị trường có nhân công tương đối rẻ, như thị trường Trung Quốc, qua một thị trường khác như thị trường Việt Nam.

Thứ ba là chuỗi cung ứng của các doanh nghiệp nay đã đan kết chằng chịt qua nhiều quốc gia và phí tổn nhân công quá cao tại Hoa Kỳ khiến doanh nghiệp Mỹ đầu tư mạnh vào các phương tiện sản xuất tự động như người máy robots hơn là vào ngành chế biến thâm dụng nhân công. Vì các nền kinh tế công nghiệp hóa cũng theo chiều hướng tương tự cho nên chưa chắc là kinh tế Việt Nam đã thừa hưởng kết quả khả quan hơn từ một trận chiến mậu dịch xuất phát tại Hoa Kỳ. Đấy là bối cảnh chung.

Nguyên Lam : Thưa ông, đấy là bối cảnh chung, còn riêng với Trung Quốc thì sao ?

Nguyễn-Xuân Nghĩa : Riêng với Trung Quốc, Chính quyền Trump chủ trương đối phó toàn diện, về an ninh lẫn kinh tế, nhằm chặn đà bành trướng và gây áp lực cho xứ này từ bỏ thói giao dịch bất chính và đánh cắp công nghệ Hoa Kỳ.

Đã vậy, mục tiêu đa diện của Mỹ còn là đẩy lui khả năng can thiệp của Bắc Kinh vào các nền kinh tế khác. Dù Chính quyền Trump làm như dàn trận với mọi bạn hàng thì các đồng minh của Mỹ tại Âu Châu hay Á Châu, như Liên hiệp Âu châu, Nhật Bản, Nam Hàn, Đài Loan và thậm chí Úc cũng thấy sức bành trướng của Trung Quốc vào các khu vực sử dụng công nghệ cao nên lặng lẽ vận động theo xu hướng của Mỹ. Trong khi đó, Bắc Kinh cũng muốn tranh thủ bạn hàng như Liên Âu hay cả Nhật Bản để thoát vòng kiềm tỏa của Hoa Kỳ. Vì thế, khung cảnh chung là những vận động ngấm ngầm và phối hợp phức tạp chứ không đơn thuần là một trận chiến mậu dịch Mỹ-Hoa mà truyền thông cứ tường thuật ở bề mặt.

Hướng xoay chuyển cho Việt Nam

Nguyên Lam : Giữa khung cảnh rắc rối đó, ông nghĩ rằng Việt Nam nên xoay trở ra sao ?

Nguyễn-Xuân Nghĩa : Đáng lẽ Việt Nam phải sớm thấy ra sự xoay chuyển của Trung Quốc là sẽ từ bỏ vai trò công xưởng toàn cầu vì nhân công của họ hết còn rẻ như trước, rồi họ nhắm vào trình độ sản xuất có kỹ thuật và giá trị cao hơn. Từ dăm năm trước, diễn đàn của chúng ta đã nói đến chiều hướng ấy như một cơ hội cho kinh tế Việt Nam.

Đáng tiếc là Việt Nam đã lỡ cơ hội đó, lại đi vào chiến lược công nghiệp hóa tệ hại là ăn cơm thừa canh cặn của xứ láng giềng với thiết bị phế thải lỗi thời có năng suất thấp và mức hủy hoại môi sinh cao. Hậu quả là Việt Nam không chỉ nhập khẩu nạn ô nhiễm mà còn nhập khẩu nguyên vật liệu, thậm chí lao động từ Trung Quốc để tái chế biến với giá trị đóng góp thấp nhằm xuất khẩu ra ngoài nhờ có nhân công rẻ hơn. Biến thép rẻ của Tầu thành thép ta để giúp Trung Quốc vượt qua hạn ngạch của các nước là sự khôn ngoan tai hại. Ngày nay, khi thấy đầu tư trực tiếp của nước ngoài tăng, Việt Nam vội mừng là sẽ thay thế vai trò của Trung Quốc nhưng rốt cuộc thì chỉ làm giầu cho nhà đầu tư ngoại quốc trên lưng của công nhân Việt Nam. Có lẽ lãnh đạo Việt Nam nên rà soát lại sách lược phát triển và chiến lược công nghiệp hóa của mình,

Nguyên Lam : Ông có quá bi quan hay không, vì người ta thấy các nước Đông Nam Á đều tự chuẩn bị cho một tình huống mới vì hai cường quốc kinh tế từ hai bờ Đông Tây của Thái Bình Dương đang lâm vào một trận chiến mậu dịch ?

Nguyễn-Xuân Nghĩa : Tôi nghĩ các nước không chỉ tự chuẩn bị về kinh tế mà còn về an ninh vì sự đe dọa của Trung Quốc. Có lẽ lãnh đạo Việt Nam cũng đang có nỗi phân vân tương tự dù chẳng nói ra vì sợ làm Bắc Kinh phật ý sau khi họ đã gây sức ép trên các dàn khoan của Việt Nam ở ngoài biển! Trong khi đó, ta không quên kế hoạch hội nhập kinh tế tại vùng biên giới giữa hai nước về tư bản, thiết bị và nhân công. Kế hoạch mậu biên đó có lợi cho Trung Quốc vì dán nhãn Việt Nam lên sản phẩm của Quảng Đông, Quảng Tây để bán ra ngoài…. Một trong những chọn lựa có ý nghĩa vào lúc này là từ bỏ kế hoạch mậu biên đó.

Khách quan mà nói, người ta cứ bảo Việt Nam có một số lợi thế, nhưng ta nên nhìn cả hai mặt của một sự việc. Thí dụ như nhân công rẻ hơn Trung Quốc, có thể bằng phân nửa nhân công tại các tỉnh Đông Nam của Tầu, nhưng ta cần so sánh với năng suất. Thí dụ kia là Việt Nam đã ký Hiệp ước Đối tác Xuyên Thái Bình Dương và năm nay, Hiệp ước TPP sẽ được áp dụng, nhưng hiệp ước đó quy định rõ ràng về xuất xứ hàng hóa khiến Việt Nam sẽ khó nhập nhằng như trước. Thí dụ thứ ba là Việt Nam cũng hy vọng hoàn tất hiệp ước tự do thương mại với khối Liên Âu, nhưng các nước Âu Châu đều biết vai trò trung gian của Việt Nam là làm trạm trung chuyển hàng hóa của Tầu dưới thương hiệu chế tạo tại Việt Nam. Sau cùng là trong khi các nước có thể tìm nơi đầu tư rẻ hơn Trung Quốc và ngó vào Việt Nam thì lại giật mình vì dự luật Đặc khu Tự trị và thất vọng vì nạn đàn áp những ai phản đối dự luật này, mặc dù hiện tượng phản đối Trung Quốc đã bùng nổ tại Malaysia, Pakistan hay Sri Lanka, v.v…

Nguyên Lam : Nếu nhìn trên toàn cảnh thì ông không mấy lạc quan, nhưng chẳng lẽ Việt Nam không thể làm gì để vừa tránh hậu quả xấu vừa khai thác cơ hội mới hay sao ?

Nguyễn-Xuân Nghĩa : Nói chung, các nước Đông Nam Á đều có viễn kiến khi tự chuẩn bị làm nơi thay thế thị trường Trung Quốc khi xứ này bước lên trình độ sản xuất cao hơn và trước khi bùng nổ mâu thuẫn giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc. Là một quốc gia Đông Nam Á, Việt Nam  đứng về phe nào trong mâu thuẫn đó? Tôi nghĩ rằng lãnh đạo Việt Nam đang nêu câu hỏi tương tự mà chưa thống nhất ý kiến về sự chọn lựa mà cũng chẳng nghe theo ý người dân.

Nhìn trong ngắn hạn, với triển vọng tăng trưởng cao làm Hoa Kỳ nâng lãi suất, đồng Mỹ kim sẽ lên giá. Ngược lại đồng Nguyên của Trung Quốc sẽ sụt giá khiến hàng hóa của họ trở thành rẻ hơn và dễ xuất khẩu hơn. Việt Nam không nên e ngại tác động ngắn hạn đó mà nhìn sâu hơn vào toàn cảnh. Bắc Kinh không chỉ muốn có bạn hàng hay đối tác cho Sáng kiến Nhất Đới Nhất Lộ mà còn muốn răn đe và trừng phạt doanh nhiệp của các quốc gia đối thủ như Hoa Kỳ, Nhật Bản, Nam Hàn hay Đài Loan, Úc, v.v…. Chính vì vậy mà các doanh nghiệp này càng cần bãi đáp khác cho an toàn. Việt Nam có thể là bãi đáp ấy cho giới đầu tư, nhưng có an toàn hay không thì tùy vào lãnh đạo của xứ này. Chúng ta trở lại chuyện hạ tầng cơ sở vật chất và nhất là hạ tầng cơ sở vô hình như luật lệ và cả giáo dục đào tạo là điều mình đã nói quá nhiều lần.

Phiên bản nhợt nhạt của Trung Quốc

Nguyên Lam : Vì thời lượng của chương trình này có hạn, Nguyên Lam xin được đề nghị ông nêu ra một số kết luận cho thính giả của chúng ta.

Nguyễn-Xuân Nghĩa : Vì truyền thông báo chí cứ tập trung vào thời sự ngắn hạn, tôi có khuynh hướng trình bày bối cảnh sâu xa lâu dài hơn, rồi từ xa mà luận tới gần. Trong trận đấu giữa Mỹ và Trung Quốc, mậu dịch chỉ là một phần thôi.

Rút kinh nhiệm chua xót của Việt Nam trong lịch sử cận đại, Việt Nam không nên giữ vai trò ủy nhiệm, hoặc là công cụ cho một trận đánh của các cường quốc. Hoàn cảnh lệ thuộc vào Trung Quốc ngày nay xuất phát từ sự chọn lựa tai hại đó.

Ngày nay, một trận đấu khác đang tái diễn mà mậu dịch chỉ là một phần thì ta nên nhìn lại xem quyền lợi của mình nằm ở đâu, trên ngọn hay dưới gốc? Ngọn là tập đoàn lãnh đạo, gốc là người dân. Đáng lẽ, cái gọi là “định hướng xã hội chủ nghĩa” phải nhắm vào gốc là đa số người dân ở dưới lại chỉ nhằm giải quyết yêu cầu của thiểu số trên đỉnh, cho nên Việt Nam vẫn sao chép mô hình “xã hội chủ nghĩa với màu sắc Trung Quốc”. Chiến dịch diệt trừ tham nhũng hay giải trừ vai trò của quân đội trong kinh doanh tại Việt Nam chỉ là một phiên bản nhợt nhạt của Trung Quốc mà thôi, và các nước đều thấy ra điều ấy!

Nói về tương lai, việc Việt Nam rón rén bước gần về phía Hoa Kỳ chưa đủ sức thuyết phục doanh giới Mỹ mà chỉ gây thêm phản ứng gay gắt từ phía Bắc Kinh trong khi kinh tế lại đạt xuất siêu với Mỹ và bị nhập siêu với Tầu mà chẳng học được gì từ công nghệ cao cấp của nước Mỹ hay từ các nước tiên tiến khác.

Trận chiến mậu dịch đang manh nha có thể là một cơ hội sửa sai hay đổi mới. Cụ thể là nên giảm mức xuất siêu với Hoa Kỳ bằng cách mua thêm võ khí của Mỹ để hiện đại hóa quân đội, tức là bớt mua của Liên bang Nga. Dù võ khí Mỹ đắt hơn thì quyết định mang tính chất biểu trưng đó vẫn là một thông điệp ý nghĩa cho cả Hoa Kỳ lẫn Bắc Kinh. Trong khi đó, Việt Nam vẫn phải nghiên cứu lại sách lược phát triển và chiến lược công nghiệp hóa mà không dựa theo Trung Quốc. Đây mới là cơ hội thoát khỏi vòng kiềm tỏa tai hại của Bắc Kinh khi hàng loạt quốc gia cũng đều nghi ngờ sự bành trướng đáng ngại của Trung Quốc.

Nguyên Lam : Ban Việt ngữ đài Á Châu Tự Do cùng Nguyên Lam xin cảm tạ kinh tế gia Nguyễn-Xuân Nghĩa về bài phân tích kỳ này.

Nguyễn Xuân Nghĩa

Nguồn : RFA, 19/07/2018

Đối phó ‘gián điệp thương mại,’ Mỹ rút ngắn thời hạn visa cho dân Trung Quốc (Người Việt, 30/05/2018)

Chính phủ Trump hiện dự trù thu ngắn thời gian hiệu lực cho một số visa dành cho công dân Trung Quốc, theo Bộ ngoại giao Mỹ hôm Thứ Ba 29 Tháng Năm.

Du khách Trung Quốc đi ngang qua Tòa Bạch Ốc ở Washington DC. (Hình : Getty Images)

Đây là nỗ lực mới nhất của chính phủ Trump nhằm đối phó tình trạng đánh cắp sản phẩm trí tuệ từ chính quyền Bắc Kinh.

Sự thay đổi này sẽ bắt đầu có hiệu lực từ ngày 11 Tháng Sáu tới đây. Bộ ngoại giao Mỹ nói rằng theo chính sách mới, các giới chức lãnh sự Mỹ có thể giới hạn thời gian hiệu lực khi cấp visa, thay vì theo cách thông thường là cấp theo theo hạn định tối đa.

Bộ ngoại giao Mỹ không cho biết chi tiết rõ ràng. Tuy nhiên, một giới chức bộ này nói rằng theo các chỉ thị gửi tới tòa đại sứ và lãnh sự khắp thế giới, các sinh viên Trung Quốc bậc cao học trở lên có thể bị giới hạn cấp visa hiệu lực từng năm nếu theo học các lãnh vực như robotics, hàng không và công nghệ sản xuất cao.

Chính phủ Trung Quốc coi đây là những ưu tiên hàng đầu trong chương trình phát triển hàng hóa "Made in China" từ nay đến năm 2025.

Visa vào Mỹ (Hình minh họa : Wikipedia)

Chỉ thị từ Bộ ngoại giao Mỹ cũng cho hay các công dân Trung Quốc xin visa phải có sự chấp thuận đặc biệt từ các cơ quan liên hệ Mỹ nếu làm việc nghiên cứu hay điều hành cho các công ty Trung Quốc trong danh sách cần phải để ý của Bộ thương mại.

Việc chấp thuận visa cho những cá nhân này thường mất vài tháng.

Sự thay đổi về cấp visa này được thấy trước trong bản chiến lược an ninh quốc gia của chính phủ Trump được công bố hồi Tháng Mười Hai năm ngoái.

Theo chiến lược này, chính phủ Mỹ sẽ duyệt xét và siết chặt việc cấp visa để giảm thiểu tình trạng gián điệp thương mại và đặc biệt đề cập giới hạn cấp visa cho các sinh viên ngoại quốc học ngành khoa học, kỹ thuật và toán. (V.Giang)

********************

Hoa Kỳ lại thúc đẩy chiến tranh thương mại với Trung Quốc (RFI, 30/05/2018)

Hoa Kỳ chuẩn bị trừng phạt thương mại Trung Quốc, tuy mới đây bộ trưởng tài chính Mỹ cho biết hai bên đã đạt được thỏa thuận về việc giảm thâm hụt thương mại Mỹ-Trung. Trong thông cáo hôm qua 29/05/2018, Nhà Trắng loan báo sẽ áp dụng các biện pháp chế tài. Hôm nay Bắc Kinh nói rằng sẵn sàng đối phó.

Ảnh minh họa : Bộ trưởng thương mại Wilbur Ross lúc đến Nhà Trắng ngày 22/03/2018.AFP

Từ Washington, thông tín viên RFI Anne Corpet tường trình :

"Cuộc hưu chiến đã được loan báo chỉ kéo dài một thời gian ngắn. Mười ngày sau khi tạm ngưng cuộc chiến thương mại với Bắc Kinh, Nhà Trắng ra thông cáo cho biết lịch trình áp dụng các biện pháp trừng phạt đã dự kiến đối với Trung Quốc.

Hoa Kỳ sẽ áp đặt mức thuế 25% lên tổng cộng 50 tỉ đô la hàng hóa Trung Quốc, và danh sách các mặt hàng nhập khẩu liên quan sẽ được chốt lại "từ nay cho tới ngày 15 tháng Sáu". Đầu tư của Trung Quốc vào Hoa Kỳ cũng bị hạn chế, các chi tiết cụ thể sẽ công bố vào cuối tháng, và được áp dụng không lâu sau đó.

Để chống lại việc đánh cắp sở hữu trí tuệ, người Mỹ trong cùng thời hạn trên cũng muốn áp đặt việc kiểm soát nghiêm ngặt hơn, đối với các mặt hàng xuất khẩu được cho là chuyển giao công nghệ quan trọng cho Trung Quốc. Cuối cùng, thông cáo nói rằng Hoa Kỳ sẽ tiếp tục cuộc chiến chống Trung Quốc trước Tổ chức thương mại Thế giới.

Các đe dọa trên đây không ngăn cản việc thương lượng tiếp diễn : bộ trưởng thương mại Wilbur Ross sẽ đến Bắc Kinh thứ Bảy 2/6 tới. Ông mang theo một thông điệp rất rõ, đó là tổng thống Mỹ sẽ không chấp nhận những lời hứa mơ hồ về việc giảm bớt thâm hụt thương mại".

Hôm nay phát ngôn viên bộ ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh kêu gọi Hoa Kỳ "giữ lời hứa", đồng thời cho biết sẵn sàng chiến đấu "nếu Washington tìm kiếm một cuộc chiến tranh thương mại".

Thụy My

Nghị sĩ Mỹ ra dự luật đối phó sự bành trướng của Trung Quốc (VOA, 17/05/2018)

Bốn thượng nghị sĩ Mỹ vừa giới thiệu một dự luật chi 1,5 tỷ đô la quỹ quốc phòng thường niên trong 5 năm để ngăn cản và đối phó với sự bành trướng của Trung Quốc ở Thái Bình Dương và củng cố quan hệ đối tác quân sự với Đài Loan, theo trang Defense News ngày 15/5.

Hàng không mẫu hạm Liêu Ninh của Trung Quốc tham gia diễn tập quân sự ở Tây Thái Bình Dương, 18/4/18.

Dự luật gọi tắt là ARIA cho phép bán võ khí thông thường cho Đài Loan và tái khẳng định cam kết an ninh của Mỹ với Nhật, Úc, Hàn Quốc, và các nước đồng minh khác ở Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương.

Dự luật do các thượng nghị sĩ Cory Gardner, Marco Rubio, Edward Markey và Ben Cardin giới thiệu là một khung sườn chính sách để chứng tỏ cam kết của Mỹ với trật tự quốc tế dựa trên luật lệ và gầy dựng vai trò lãnh đạo của Mỹ ở Châu Á, văn phòng thượng nghị sĩ Rubio cho biết.

ARIA cũng nhắm mục tiêu cổ súy hợp tác trên mạng với các đồng minh Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương, thực thi quyền tự do hàng hải, hàng không trong khu vực, thiết lập chính sách để thực thi các quy định kiểm soát võ khí và cấm phổ biến võ khí hạt nhân, đồng thời cũng thăng tiến các cuộc thương lượng mậu dịch song phương-đa phương với các nước trong vùng.

Theo Executivegov.com/Gardner.senate.gov

******************

Tàu bệnh viện Hoa Kỳ USNS Mercy thăm Việt Nam (VOA, 17/05/2018)

Tàu bệnh viện của Hải quân Hoa Kỳ USNS Mercy vừa đến vịnh Nha Trang hôm 17/5, bắt đầu sứ mệnh mang tên Đối Tác Thái Bình Dương thực hiện công tác nhân đạo và cứu trợ thiên tai năm 2018 tại Việt Nam.

Tàu bệnh viện USNS Mercy treo cờ Việt Nam ở vịnh Nha Trang.

Trang Naval Today hôm 17/5 cho biết ngoài tàu Mercy còn có tàu hậu cần Hoa Kỳ USNS Brunswick và các chuyên gia thuộc Lực lượng Tự vệ Hàng Hải của Nhật Bản tham gia vào sứ mệnh này.

Theo Chương trình Đối tác Thái Bình Dương 2018 (PP18), các bên tham gia sẽ phối hợp thực hiện nhiều hoạt động y tế nhân đạo khám chữa bệnh cho người dân tại Nha Trang, trao đổi chuyên môn y tế ; xây mới, sửa chữa trường học, bệnh xá, tham gia xây dựng cộng đồng, và đào tạo ứng phó với thảm họa thiên tai.

Trang tin quốc phòng dvidshub.net dẫn lời Tư lệnh chỉ huy Đối tác Thái Bình Dương đại úy David Bretz nói : "Sẵn sàng ứng phó với thiên tai là điều rất quan trọng đối với sự ổn định của khu vực này và tôi mong đợi có cơ hội trao đổi, tăng cường quan hệ đối tác với các đồng nghiệp Việt Nam".

Tàu bệnh viện USNS Mercy.

Tàu bệnh viện USNS Mercy-được xem như "bệnh viện di động khổng lồ" có 12 phòng mổ được trang bị đầy đủ, 1.000 giường bệnh, dịch vụ chụp phóng xạ vệ tinh, phòng thí nghiệm y tế, nhà thuốc, phòng khám thị lực, chụp cắt lớp vi tính…

Báo Công an Nhân dân cho biết ngoài hoạt động khám – chữa bệnh, các đội tình nguyện từ tàu Bệnh viện Mercy còn tu sửa lại cơ sở vật chất các Trạm y tế xã Diên Điền, Diên Hòa - huyện Diên Khánh ; Trạm y tế xã Vĩnh Trung - TP Nha Trang ; Trung tâm Giáo dục và Phục hồi chức năng cho trẻ em khuyết tật… với tổng kinh phí trên 65.000 đôla.

Truyền thông Việt Nam cho biết đây là lần thứ 9, Chương trình Đối tác Thái Bình Dương (PP) được tổ chức tại Việt Nam và lần thứ 2 liên tiếp đến Khánh Hòa. Đoàn sẽ lưu lại tại Khánh Hòa trong 2 tuần, từ ngày 17/5 đến ngày 2/6/2018.

Pháo đài bay B-52 của Mỹ bay trên vùng tranh chấp Biển Đông (CaliToday, 28/04/2018)

Các máy bay ném bom cất cánh từ Căn cứ Không quân Andersen trên đảo Guam theo một tuyên bố của Không quân Thái Bình Dương, giám sát các hoạt động hàng không trong khu vực. Chuyến bay cũng liên quan đến việc huấn luyện bổ túc với các máy bay phản lực F-15 Strike Eagle ở ​​vùng lân cận Okinawa, Nhật Bản. Nhiệm vụ đào tạo là một phần của thường lệ của Không quân Hoa Kỳ kể cả sự "Hiện diện Bomber liên tục" trong khu vực.

Máy bay ném bom tàng hình B-5 của Hoa Kỳ bay trren vùng biển Hoa Đông - Photo Credit : CNN

Một viên chức quân đội Mỹ nói với CNN rằng hai oanh tạc cơ ném bom B-5 bay giữa hai đặc điểm Trung Quốc đã tuyên bố trên quần đảo Trường Sa, tuy nhiên, tuyên bố không được công nhận bởi các nước láng giềng của Trung Quốc và chính phủ Hoa Kỳ. Trung Quốc đã sử dụng những đặc điểm địa lý này trong quần đảo Trường Sa để xây dựng các đảo nhân tạo, một số trong đó Trung Quốc đã trang bị các cơ sở quân sự.

Các viên chức nói với CNN rằng quân đội Trung Quốc đã không chặn máy bay của Mỹ trong nhiệm vụ của họ.

Khi được hỏi về mục đích của những hòn đảo này, người được đề cử của chính quyền Tổng thống Trump đứng đầu Bộ Tư lệnh Thái Bình Dương của quân đội Mỹ, Ngoại trưởng Phillip Davidson nói với Quốc hội trong tháng này rằng Trung Quốc đang sử dụng những hòn đảo này để kiểm soát Biển Đông.

Pháo đài bay B-52 đang thao diễn - Ảnh CNN

"Trung Quốc từ lâu đã tuyên bố Biển Đông là của riêng mình", ông nói. "Tôi tin rằng họ có ý định thiết lập cấu trúc quân sự sẽ giúp họ kiểm soát đường hàng không và tuyến hàng hảỉ qua vùng đó của thế giới".

Phát biểu tại cùng một phiên điều trần của Ủy ban Dịch vụ Vũ trang, Thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa James Inhofe cho biết Trung Quốc đang "tạo ra các hòn đảo ngoài kia, tất cả đều nằm trong số các mục đích quân sự".

"Chúng tôi biết họ có phi đạo, họ có pháo, họ có – tất cả mọi thứ trong đó là quân sự. Và nó thực sự khá đáng sợ", Ông Inholen nói thêm.

Ngọc Thạch (Theo CNN)

*********************

Seoul phản đối máy bay Trung Quốc vi phạm không phận Nam Hàn (CaliToday, 28/04/2018)

Chính quyền Seoul kêu gọi đại sứ Trung Quốc hôm thứ Bảy sau khi một chiếc máy bay quân sự Trung Quốc vi phạm khu vực nhận diện phòng không của Nam Hàn (KADIZ , Air Defense Identification Zone), các giới chức cho biết.

Máy bay quân sự Trung Quốc vi phạm khu vực nhận diện phòng không của Nam Hàn. Ảnh : News Nation

Thứ trưởng Ngoại giao Nam Hàn, ông Yoon Soon-gu đã triệu tập Đại sứ Trung Quốc Qiu Guohong và kêu gọi Bắc Kinh đưa ra các biện pháp ngăn chặn sự vi phạm như vậy xảy ra lần nữa, các giới chức trong bô cho biết.

Một cách riêng biệt, Bộ Quốc phòng cho biết nó được gọi là sự kính trong quân sự của Đại sứ quán Trung Quốc ở Seoul, và đã có một cuộc biểu tình nghiêm khắc chống lại sự vi phạm máy bay quân sự Trung Quốc.

Theo Tổng Tham Mưu Trưởng của Seoul (JCS), máy bay Trung Quốc, được cho là một máy bay trinh sát, tiến vào khu vực phòng thủ ở phía tây bắc vào buổi sáng và ở lại trong khoảng bốn giờ.

Sau đó nó thay đổi hướng gần thành phố cảng đông nam Pohang về phía hòn đảo phía đông của Ulleung trước khi bay về phía nam và thoát khỏi vùng nhận diện phòng trên đường vào lúc 2g33 chiều, theo JCS.

Không quân Nam Hàn đã gửi một số máy bay chiến đấu, bao gồm cả máy bay F-15K, để theo dõi máy bay Trung Quốc.

Thông qua một đường giao tiếp trực tiếp với Bắc Kinh, Seoul đã kêu gọi chấm dứt bất kỳ hành động nào leo thang căng thẳng và dẫn đến các vụ đụng độ ngẫu nhiên, JCS cho biết.

Phía Trung Quốc được cho là đã tuyên bố rằng họ tiến hành huấn luyện bay "bình thường" trong không phận quốc tế không vi phạm luật pháp quốc tế.

Trong khi đó Tổng thống Mỹ Donald Trump nói rằng mọi việc đang "tiến triển rất tốt" sau khi trò chuyện qua điện thoại với Tổng thống Nam Hàn, Moon Jae-in, người đã tổ chức một hội nghị thượng đỉnh lịch sử với lãnh đạo Bắc Hàn Kim Jong-un ngày hôm trước.

"Chỉ cần có một cuộc nói chuyện dài và rất tốt với Tổng thống Moon Nam Hàn. Mọi thứ đang diễn ra rất tốt, thời gian và địa điểm họp với Bắc Triều Tiên đang được thiết lập", Tổng thống Trump đã viết trên Twitter.

Ông Moon và ông Kim đã đồng ý vào thứ Sáu làm việc cùng nhau để đạt được "triệt tiêu hoàn toàn vũ khí hạt nhân của bán đảo Triều Tiên" và làm việc để tuyên bố một kết thúc chính thức cho cuộc chiến tranh Triều Tiên 1950-53.

Ông Kim dự định sẽ gặp ông Trump vào cuối tháng 5 hoặc đầu tháng 6 trong một hội nghị thượng đỉnh chưa từng có giữa các nhà lãnh đạoi của hai nước

Ngọc Thạch (theo Yonhap)

*****************

Pháo đài bay Mỹ B-52 diễn tập gần Biển Đông (RFI, 27/04/2018)

Không Quân Hoa Kỳ hôm nay 27/04/2018 loan báo : Pháo đài bay B-52 của Mỹ đã tiến hành diễn tập tại khu vực phụ cận Biển Đông và ở vùng quần đảo Okinawa, Nhật Bản. Một nhật báo Trung Quốc không ngần ngại gắn liền sự kiện đó với cuộc tập trận của Trung Quốc gần Đài Loan.

Phi cơ Mỹ B-52 bay tới căn cứ Osan ở Pyeongtaek, phía nam Seoul, Hàn Quốc, 10/1/2016. AFP PHOTO / JUNG YEON-JE

Theo Không Quân Mỹ, ngày 24/04 vừa qua, một số pháo đài bay B-52H đã cất cánh từ căn cứ không quân Andersen trên đảo Guam của Mỹ tại Thái Bình Dương và "quá cảnh đến vùng lân cận Biển Đông", để "tập huấn" rồi di chuyển đến khu vực lân cận với Okinawa để "diễn tập với các chiến đấu cơ F-15C Strike Eagles, trước khi quay trở lại Guam".

Thông cáo của Không Quân Hoa Kỳ nói rõ : "Chiến dịch mang tên Oanh Tạc Cơ Hiện Diện Thường Xuyên - Continuous Bomber Presence (CBP) - có mục đích duy trì năng lực sẵn sàng chiến đấu của quân đội Mỹ".

Bản thông cáo khẳng định : "Những nhiệm vụ của CBP thuộc Bộ Tư Lệnh Thái Bình Dương Mỹ, được thực hiện thường xuyên từ tháng 03/2004, và hoàn toàn phù hợp với luật pháp quốc tế".

Theo hãng tin Anh Reuters, cuộc diễn tập của Không Quân Mỹ đã được truyền thông Đài Loan loan tin cùng với những suy đoán rằng, đó có thể là tín hiệu cảnh cáo mà Mỹ gởi tới Trung Quốc sau khi Bắc Kinh tăng cường hiện diện quân sự chung quanh Đài Loan.

Tại cuộc họp báo vào hôm qua 26/04, khi được hỏi về hoạt động của oanh tạc cơ Mỹ, phát ngôn viên bộ Quốc Phòng Trung Quốc Ngô Khiêm chỉ nói gọn rằng Quân Đội Trung Quốc kiểm soát được tình hình, và vẫn sẵn sàng bảo vệ chủ quyền đất nước.

Riêng tờ Hoàn Cầu Thời Báo hôm nay thì lên giọng, trong một bài xã luận, cho rằng nếu hoạt động của oanh tạc cơ Mỹ là tín hiệu gởi đến Bắc Kinh về vấn đề Đài Loan, thì hành động đó hoàn toàn thất bại.

Tờ báo nổi tiếng hiếu chiến của Trung Quốc nhấn mạnh : "Mỹ không thể ngăn cản Đại Lục gây áp lực quân sự lên Đài Loan… Máy bay quân sự của Đại Lục sẽ bay ngày càng gần Đài Loan và cuối cùng sẽ bay trong không phận của hòn đảo này".

Hãng Reuters nhắc lại rằng Đài Loan và Biển Đông là hai vấn đề gây mâu thuẫn giữa Washington và Bắc Kinh. Trung Quốc bực tức trước các chiến dịch tuần tra bảo vệ quyền tự do hàng hải mà Hải Quân Mỹ tiến hành ở Biển Đông, nơi Trung Quốc đã bồi đắp đảo nhân tạo để xây dựng căn cứ quân sự. Bắc Kinh cũng giận dữ trước việc Washington ủng hộ nền dân chủ Đài Loan.

Trọng Nghĩa

*******************

Không quân Mỹ huấn luyện gần Biển Đông (VOA, 28/04/2018)

Các máy bay ném bom B-52 của Mỹ đã tiến hành tập huấn ở khu vực gần Biển Đông và đảo Okinawa phía nam Nhật Bản, không quân Hoa Kỳ cho biết hôm 27/4. Báo chí Trung Quốc cho rằng động thái này có liên quan đến các cuộc tập trận của Trung Quốc ở gần Đài Loan.

Máy bay B-52 của không lực Mỹ.

Hãng tin Reuters trích dẫn nguồn tin từ Không quân Mỹ cho biết nhiều máy bay B-52 cất cánh từ căn cứ không quân Andersen trên đảo Guam ở Thái Bình Dương, đã "bay ngang qua khu vực gần Biển Đông" hôm thứ Ba 24/4.

"Máy bay B-52H đã tiến hành tập huấn và sau đó bay tới khu vực gần Okinawa để huấn luyện với máy bay tiêm kích F-15C Strike Eagles, trước khi trở về căn cứ trên đảo Guam", không quân Mỹ cho biết.

"Các hoạt động 'Hiện diện liên tục của máy bay ném bom (CBP)' là nhằm duy trì khả năng sẵn sàng tác chiến của các lực lượng Hoa Kỳ. Sứ mệnh CBP, thuộc Bộ Tư lệnh Thái Bình Dương của Hoa Kỳ, phù hợp với luật pháp quốc tế, đã được thi hành thường xuyên từ tháng 3 năm 2004".

Một phát ngôn viên của Không quân Mỹ nói đây là một "hoạt động thường lệ".

Cuộc tập huấn đã được truyền thông Đài Loan tường thuật vào tuần này, cho rằng đây có thể là một cảnh báo từ Hoa Kỳ đối với Trung Quốc, sau khi Bắc Kinh tăng cường hiện diện quân sự xung quanh Đài Loan, hòn đảo tự trị mà Bắc Kinh luôn tuyên bố là thuộc về Trung Quốc.

Tại cuộc họp báo ngày 26/4, khi được hỏi về các máy bay ném bom của Mỹ, phát ngôn viên Bộ Quốc phòng Trung Quốc Ngô Khiêm chỉ nói rằng các lực lượng vũ trang Trung Quốc đang kiểm soát được tình hình, và sẽ luôn bảo vệ chủ quyền của đất nước.

Phát ngôn viên Bộ Quốc phòng Trung Quốc Ngô Khiêm.

Trung Quốc đưa ra những cảnh báo ngày càng gay gắt hơn với Đài Loan, khuyến cáo Đài Bắc hãy ngoan ngoãn tuân thủ, đồng thời điều bay máy bay quân sự bay quanh hòn đảo trong các hoạt động mà Bắc Kinh gọi là "tuần tra bao vây".

Bắc Kinh lo ngại Tổng thống Đài Loan Thái Anh Văn thuộc Đảng Dân tiến, muốn thúc đẩy độc lập chính thức cho Đài Loan. Bà Thái Anh Văn nói bà muốn duy trì hiện trạng và hòa bình với Trung Quốc.

Trong một bài xã luận hôm 27/4, tờ Hoàn cầu Thời báo của nhà nước Trung Quốc nói nếu máy bay ném bom của Mỹ có ý gửi một thông điệp tới Bắc Kinh về vấn đề Đài Loan, thì thông điệp đó chẳng có ích lợi gì.

"Mỹ không thể ngăn cản đại lục gây áp lực quân sự đối với Đài Loan", tờ báo nói.

"Máy bay quân sự của đại lục sẽ bay ngày càng gần Đài Loan hơn và cuối cùng sẽ bay ngay bên trên hòn đảo này".

Bài báo đe dọa :

"Nếu chính quyền Đài Loan công khai thúc đẩy chính sách ‘độc lập cho Đài Loan’ và cắt đứt tất cả các liên hệ chính thức với đại lục, thì đại lục sẽ xem Đài Loan như một chế độ thù địch và có phương tiện vô tận để đối phó".

Đài Loan và Biển Đông là hai vấn đề gây bất đồng chính giữa Washington và Bắc Kinh.

Các cuộc tuần tra nhằm thể hiện quyền "tự do hàng hải" của Mỹ ở Biển Đông, nơi Bắc Kinh đã bồi đắp để xây dựng các căn cứ quân sự, và sự ủng hộ của Hoa Kỳ cho Đài Loan dân chủ đã khiến Trung Quốc nổi giận.

Một tàu sân bay mới của Trung Quốc có thể sớm được hạ thủy và chạy thử là một phần trong kế hoạch hiện đại hóa quân sự của Trung Quốc, dựa trên những hình ảnh đăng tải trên truyền thông Trung Quốc trong tuần này khi chiếc tàu rời bến ở thành phố Đại Liên ở miền Bắc.

Hôm thứ Sáu, chính quyền Trung Quốc cảnh báo các tàu vận tải hãy tránh xa khu vực ngoài khơi Đại Liên trong một tuần vì những "hoạt động quân sự", nhưng không giải thích thêm chi tiết.

*****************

Trung Quốc gởi oanh tạc cơ hù dọa Đài Loan (RFI, 26/04/2018)

Bắc Kinh hôm nay 26/05/2018 đã huy động các oanh tạc cơ và chiến đấu cơ bay quanh Đài Loan để "thực tập tác chiến". Đây là một động thái mới trong nỗ lực nhằm chống lại "lực lượng đòi độc lập" ở Đài Loan - theo bộ Quốc Phòng Trung Quốc.

Oanh tạc cơ Trung Quốc H-6 bay qua không phận giữa đảo Okinawa và Miyako, biển Hoa Đông. Ảnh cho quân đội Nhật Bản công bố ngày 09/03/2014 - AFP PHOTO / JOINT STAFF

Không quân Trung Quốc trong một thông cáo cho biết đã điều các máy bay ném bom H-6K, phi cơ trinh sát và nhiều loại chiến đấu cơ khác, cất cánh từ nhiều sân bay khác nhau để tập trận. Các phi cơ chiến đấu này đã bay qua eo biểu Ba Sĩ (Bashi) ở phía nam Đài Loan và eo biển Miyako gần đảo Okinawa của Nhật Bản.

Thông cáo nói thêm, các oanh tạc cơ H-6K đã hoàn tất nhiều cuộc tập trận, trong đó có việc bay vòng quanh Đài Loan kể từ hôm 18/4 "để tăng cường năng lực bảo vệ chủ quyền quốc gia và toàn vẹn lãnh thổ".

Phát ngôn viên bộ Quốc Phòng Trung Quốc Ngô Khiêm (Wu Qian) trong cuộc họp báo tuyên bố : "Một loạt các hoạt động được chúng tôi tiến hành nhằm trực tiếp chống lại các lực lượng đòi độc lập ở Đài Loan. Mục đích là ngăn chận âm mưu của các lực lượng này, không để gây tổn hại cho nhân dân Đài Loan. Nếu các thế lực này tiếp tục có những hành động thiếu suy nghĩ, chúng tôi sẽ có các biện pháp khác".

Đài Bắc hôm thứ Ba 24/4 loan báo sẽ tập luyện chống lực lượng Trung Quốc "xâm lược",trong cuộc tập trận bắn đạn thật thường niên sẽ diễn ra trong những tuần lễ tới. Bên cạnh việc thao dượt của Không quân, Hải quân, binh lính sẽ bắn đạn thật để "tiêu diệt địch quân giả định xâm nhập bờ biển", các máy bay không người lái đánh dấu những mục tiêu và giám sát chiến trường, công binh sửa chữa phi đạo của căn cứ Thanh Tuyền Cương (Ching Chuan Kang).

Tuần trước, các oanh tạc cơ H-6K và phi cơ trinh sát Trung Quốc cũng đã bay quanh Đài Loan. Hải quân Trung Quốc cũng cho biết tàu sân bay Liêu Ninh cùng với hai khu trục hạm đi qua vùng biển phía nam Đài Loan, tiến hành tập trận "tấn công và phòng thủ" trên Thái Bình Dương.

Thụy My

Hải đội tấn công Roosevelt của Mỹ tiến vào vùng Biển Đông (CaliToday, 06/04/2018)

Trung Quốc đưa Hàng Không Mẫu Hạm Liêu Ninh tới vùng biển gần đảo Hải Nam trong khi Hải Đội Xung Kích thuộc Hàng Không Mẫu Hạm Roosevelt của Hải Quân Hoa Kỳ tiến vào vùng Biển Đông, theo một tường trình của báo chí Hồng Kông.

Hải đội tấn công Roosevelt của Mỹ tiến vào vùng Biển Đông - Ảnh minh họa 

Báo Sing Tao Daily đưa tin hôm thứ Năm, hải đội của Hoa Kỳ, dẫn đầu bởi Hạm Đội Xung Kích 9, đã kết thúc chuyến thăm hải cảng của mình tại Singapore vào thứ Ba và đã đến vùng Biển Đông.

Trung Quốc đã từng tuyên bố 90 phần trăm của vùng biển quốc tế là của riêng Trung Quốc mà họ gọi là "Chín Đường Ranh" (Vùng Lưởi Bò ?) kéo dài hơn 1.200 dặm từ Trung Quốc đại lục.

Vào tháng 11 năm 2017, hải đội này đã tiến hành các cuộc tập trận với hàng không mẫu hạm USS Ronald Reagan, USS Nimitz và Hải quân Nam Hàn, theo cơ quan truyền thông Yonhap.

Các nhà chức trách hàng hải Hải Nam đã ban hành cấm tạm thời cho việc đi lại trong vùng biển gần hòn đảo của Trung Quốc do các cuộc tập trận quân sự sẽ diễn ra từ thứ Năm đến thứ Tư tuần tới.

Theo Bộ ngoại giao Hoa Kỳ, vấn đề Biển Đông là ưu tiên hàng đầu của Hoa Kỳ.

Ông Patrick Murphy, Phó phụ tá cơ quan phụ trách Vụ Đông Nam Á, nói : "Không một quốc gia nào phải bị bắt nạt hay ép buộc theo cách của họ (Trung Quốc ?) để giải quyết [tranh chấp]".

Ông Murphy cho biết Biển Đông đã được thảo luận trong cuộc đối thoại Hoa Kỳ và ASEAN gần đây tại Kuala Lumpur.

Tin tức về các di chuyển của Hải Quân Hoa Kỳ tới vùng biển nơi Trung Quốc đã thiết lập những căn cứ quân sự trên các đảo trong vùng tranh chấp. Trong khi đó Hải Đội Xung Kích của hàng không mẫu hạm Carl Vinson đang trở về hải cảng gia đình tại San Diego sau khi tiến hành các cuộc tập trận chung với các lực lượng Nhật Bản ở Tây Thái Bình Dương.

Hải Đội Xung Kích Roosevelt bao gồm tàu tuần dương hạm USS Bunker Hill và khu trục hạm USS Sampson, theo báo Straits Times của Singapore. Cũng nên biết rằng hải đội Roosevelt đã tiến hành các cuộc tập trận ở Châu Á trước đây.

Ngọc Thạch

(theo UPI)

*****************

Tàu sân bay Mỹ vào Biển Đông đúng lúc Trung Quốc tập trận bắn đạn thật (RFI, 06/04/2018)

Vào đúng thời điểm Trung Quốc mở cuộc tập trận bắn đạn thật trên Biển Đông, với sự tham gia của hàng không mẫu hạm Liêu Ninh, một hải đội tác chiến tàu sân bay Mỹ đã tiến vào bên trong đường lưỡi bò ngày 05/04/2018. Cùng lúc, hai hải đội tàu sân bay khác của Mỹ cũng đang hoạt động trong các vùng biển gần Biển Đông.

Hàng không mẫu hạm USS Theodore Roosevelt tại eo biển Malacca. Ảnh chụp ngày 23/10/2015. AFP PHOTO / ROSLAN RAHMAN

Hãng tin Mỹ UPI đã trích dẫn tờ Tinh Đảo Nhật Báo (Sing Tao Daily) của Hồng Kông cho biết, chiếc Theodore Roosevelt cùng tuần dương hạm USS Bunker Hill và khu trục hạm USS Sampson - cả hai đều được trang bị tên lửa hành trình - thuộc hải đội tác chiến tàu sân bay số 9 đã kết thúc chuyến thăm Singapore và hướng ra Biển Đông.

Nhóm tàu sân bay Theodore Roosevelt tiến vào Biển Đông đúng vào lúc tàu sân bay Trung Quốc Liêu Ninh cùng một lực lượng hải quân hùng hậu đang hiện diện trong khu vực, để tiến hành tập trận bắn đạn thật.

Theo UPI, giới chức tỉnh Hải Nam, phụ trách vùng Biển Đông, đã ra lệnh cấm tàu thuyền không phận sự tiến vào một vùng biển gần hòn đảo này do các hoạt động quân sự từ ngày 05/04 đến ngày 11/04.

Vào cuối tháng Ba, các hình ảnh vệ tinh cho thấy một lực lượng chiến hạm Trung Quốc đông đảo gồm khoảng 40 chiếc gần đảo Hải Nam, trong đó có tàu sân bay Liêu Ninh. Phát ngôn viên Bộ quốc phòng Trung Quốc Nhậm Quốc Cường (Ren Guoqiang) xác nhận một cuộc tập trận hải quân lớn trên Biển Đông.

Nhật báo New Zealand Herald ngày hôm nay còn ghi nhận thêm rằng hai hải đội tác chiến tàu sân bay khác của Mỹ cũng có mặt gần Biển Đông. Theo nguồn tin trên, nhóm tác chiến của chiếc USS Roosevelt rất có thể sẽ tiến hành diễn tập cùng với các hải đội của tàu sân bay USS Ronald Reagan của Hạm đội 7 và USS Carl Vinson của Hạm Đội 3 cũng đang ở vùng biển Tây Thái Bình Dương.

Nhật báo Hồng Kông South China Morning Post, trích nhận định của một chuyên gia quân sự tại Bắc Kinh về sự hiện diện đông đảo của Hải Quân Mỹ trong khu vực, cho rằng điều đó phản ánh việc "Washington xem Bắc Kinh là một đối thủ cạnh tranh đáng gờm không chỉ trên mặt trận kinh tế mà cả quân sự".

Bộ Ngoại Giao Mỹ từng tuyên bố vấn đề Biển Đông là một trong những ưu tiên hàng đầu của Washington.

Trọng Nghĩa

***********************

Biên đội tàu sân bay Liêu Ninh bắt đầu tập trận bắn đạn thật ở Biển Đông (VnExpress, 06/04/2018)

Tàu sân bay Trung Quốc và các tàu hộ tống tiến hành cuộc tập trận lớn đầu tiên ở Biển Đông, trong khi chiến hạm Mỹ cũng tiến vào khu vực.

Các tiêm kích Trung Quốc trên boong tàu sân bay Liêu Ninh trong một cuộc diễn tập năm 2017. Ảnh : SCMP.

Hải quân Trung Quốc (PLAN) ngày 5/4 tiến hành đợt tập trận bắn đạn thật kéo dài một tuần ở Biển Đông với sự tham gia của nhóm tác chiến tàu sân bay Liêu Ninh, theo SCMP. Người phát ngôn Bộ quốc phòng Trung Quốc xác nhận tàu sân bay Liêu Ninh đóng vai trò dẫn đầu trong đợt tập trận quy mô lớn, nhưng cho rằng đây là hoạt động "thường lệ", "phù hợp với chính sách quân sự phòng thủ" của Bắc Kinh, "không đe dọa đến các nước khác".

Bộ quốc phòng Trung Quốc không tiết lộ địa điểm diễn ra đợt tập trận. Hình ảnh vệ tinh trước đó cho thấy tàu Liêu Ninh và đội tàu hộ tống xuất hiện ngoài khơi đảo Hải Nam.

Giới phân tích quân sự nhận định đợt tập trận với sự tham gia của tàu sân bay Liêu Ninh và hơn 40 tàu hộ tống của các hạm đội Bắc Hải, Đông Hải và Nam Hải là màn phô trương sức mạnh quân sự của Trung Quốc để đáp trả việc Mỹ ngày càng tăng cường hiện diện quân sự tại khu vực.

Global Times, phụ san của People's Daily, cơ quan ngôn luận đảng Cộng sản Trung Quốc, hôm nay cho rằng đợt tập trận này chỉ nhằm "khắc phục các khiếm khuyết và lỗi được phát hiện kể từ khi tàu sân bay Liêu Ninh được đưa vào hoạt động".

Tờ báo này cũng nhấn mạnh rằng Trung Quốc vẫn còn nhiều việc để làm nếu muốn đạt được năng lực hải quân biển xanh thực sự. "Một trong số đó là phát triển mô hình chiến đấu hỗn hợp lên đội hình xoay quanh tàu sân bay nhằm đáp ứng các nhiệm vụ và hành trình trên biển lớn", Global Times viết.

Đợt tập trận diễn ra trong bối cảnh nhóm tác chiến tàu sân bay Theodore Roosevelt của Mỹ cũng vừa kết thúc chuyến thăm Singapore và tiến vào Biển Đông. Truyền thông Hong Kong cho rằng nhóm tàu sân bay này sẽ tiến hành diễn tập trên Biển Đông hoặc khu vực gần đó.

Nguyễn Hoàng

********************

Mỹ tuyên bố có chiến lược mới ở Thái Bình Dương (CaliToday, 04/04/2018)

Tổng thống Donald Trump đã đưa ra một chiến lược mới ở Thái Bình Dương mà không nhắc tới Trung Quốc một lần, nhưng nhấn mạnh những cách để chống lại ảnh hưởng của họ.

Trump có kế hoạch lớn để chống lại Trung Quốc. Photo Credit : Getty / Thomas Peter-Pool.

Dường như Mỹ sẽ cố gắng thúc đẩy mối quan hệ với Ấn Độ để chống lại ảnh hưởng của Trung Quốc ở Thái Bình Dương.

Trung Quốc đã xây dựng và quân sự hóa các hòn đảo ở Biển Đông và đã đơn phương chỉ đạo ai có thể di chuyền trong tuyến hàng hải giá trị hàng nghìn tỷ dịch vụ thương mại hàng năm, và Mỹ cam kết sẽ ngừng hoạt động đó.

Bộ Ngoại giao của Tổng thống Donald Trump đã đưa ra một phương sách mới, cũng như một cái tên mới cho chính sách Châu Á-Thái Bình Dương hôm thứ Hai.

Ông Alex N. Wong, Phụ tá Thư ký Văn phòng Đông Á và Thái Bình Dương, đã xác định "khái niệm chiến lược về Chiến lược Đông Dương Tự do và Mở cửa ở Ấn Độ – Thái Bình Dương" trước các phóng viên tại cuộc họp báo hôm thứ Hai. Không sử dụng bất kỳ ngôn ngữ mạnh mẽ nào, ông chỉ đưa ra một con đường lối đối đầu với các tham vọng trong khu vực của Trung Quốc.

Kể từ khi nhậm chức, Tổng thống Trump đã biểu lộ các vấn đề ở Châu Á là một ưu tiên quan trọng. Từ việc nâng cao Bắc Hàn lên một trọng tâm chính của chính sách đối ngoại của Hoa Kỳ cho đến thương mại với Trung Quốc là một vấn đề chính trong chính sách kinh tế, cũng như sức mạnh kinh tế và quân sự, trong khu vực đã là trọng tâm chính.

Ông Wong cho biết : "Chúng tôi muốn các quốc gia thuộc khu vực Thái Bình Dương thoát khỏi sự cưỡng ép, và họ có thể theo đuổi một cách có chủ quyền con đường họ chọn trong khu vực.

Mặc dù ông Wong đã không đưa ra những động lực thúc đẩy của chính quyền Tổng thống Trump sẽ phải đương đầu, các chuyên gia thấy ảnh hưởng và sức mạnh của Trung Quốc trong khu vực như là nguyên nhân chính mà Mỹ cần phải phòng ngừa.

Bằng cách huy động quân sự và xây dựng một loạt hòn đảo nhân tạo và đơn phương cố gắng điều khiển những gì có thể xảy ra ở vùng biển quốc tế, hàng nghìn tỷ đô la hàng năm, những quốc gia đồng minh của Hoa Kỳ và các nước lân cận Trung Quốc sợ rằng họ có thể khóa các tuyến hàng hải bằng cách xây dựng thêm căn cứ trên biển vi phạm quốc tế pháp luật.

Qua ông Wong về những gì chính quyền của Tổng thống Trump mong đợi là một "khu vực Đông Dương" tự do

"Trước hết chúng tôi muốn nói đến các tuyến đường hàng hải liên lạc và đường hàng không, những tuyến đường hàng hải này thực sự là huyết mạch của khu vực và nếu nhìn vào thương mại thế giới, với 50% dịch vụ thương mại đi qua Ấn Độ và các tuyến đường hàng hải khác, đặc biệt là qua vùng Biển Đông, mở tuyến đường biển và đường hàng không ở Ấn Độ-Thái Bình Dương ngày càng trở nên vấn đề sống còn và quan trọng đối với thế giới".

Không trực tiếp nói đến quốc gia nào, Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ đã đưa ra viễn ảnh về một cuộc thách thức với Trung Quốc trong việc theo đuổi đường hàng hải tự do. Hải quân Hoa Kỳ thường xuyên thách thức các tuyên bố hàng hải của Trung Quốc với quyền tự do tuần tra hàng hải, trong đó các tàu chiến Mỹ đã di hành trong phạm vi 12 hải lý trên lãnh thổ hàng hải mà Trung Quốc, đang tranh chấp gay gắt.

Ông Wong sau đó đã đưa ra một chiến lược có thể phản chống lại khái niệm Một Con Đường, Một Vành Đai của Trung Quốc, trong đó Trung Quốc đã đầu tư mạnh vào các nước ở Châu Á và Châu Phi, cho họ một số khoản gọi là cưỡng chế hay vay mượn để xây dựng cơ sở hạ tầng.

"Chúng tôi muốn hỗ trợ khu vực trong việc xây dựng cơ sở hạ tầng đúng cách, cơ sở hạ tầng thực sự góp phần hội nhập và tăng GDPs của nền kinh tế các quốc gia thành viên, không làm giảm chúng", ông Wong nói. .

Từ Châu Á Thái Bình Dương đến Ấn Độ Dương với mục đích

Một xu hướng rõ ràng hơn trong việc định hướng Hoa Kỳ là một sự cân bằng đối với Trung Quốc mà ông Wong thừa nhận là "có ý nghĩa" vì hai lý do – rằng Ấn Độ là một nước lớn trong khu vực và Hoa Kỳ muốn Ấn Độ bước lên như một ảnh hưởng lớn hơn.

Ông Wong nói : "Ấn Độ là một quốc gia được đầu tư theo một trật tự tự do và cởi mở, đó là một nền dân chủ, một quốc gia có thể theo trật tự tự do và cởi mở ở khu vực Đông Dương Thái Bình Dương.

Ấn Độ đã tăng cường quan hệ quân sự với Mỹ và các đồng minh của mình khi Trung Quốc trở nên quyết đoán và mạnh mẽ hơn ở Thái Bình Dương. Hoa Kỳ thậm chí còn đưa ra ý tưởng bao gồm Ấn Độ trong chương trình F-35, và từ đó cung cấp cho họ một máy quân sự hùng mạnh để truy cập vào chương trình máy bay phản lực tàng hình đang phát triển của Trung Quốc. Trong toàn bộ lời giải thích của ông Wong, ông đã không nhắc đến Trung Quốc một lần, nhưng đã khen ngợi Ấn Độ như một đối tượng có thể để đạt được các mục tiêu của Hoa Kỳ.

Nhưng ngay cả khi không nghe tên của họ, Bắc Kinh có thể biết rằng Hoa Kỳ và các đồng mimh đã cùng nhau lập kế hoạch để ngăn chặn sự phát triển của Trung Quốc đối với quyền bá chủ khu vực

Ngọc Thạch

(Theo Business Insider)

***************

Mỹ bày tỏ quan tâm đến COC (RFA, 05/04/2018)

Đàm phán về Bộ Quy tắc Ứng xử trên Biển Đông (CoC-Code of Conduct) sẽ chỉ có kết quả tốt đẹp nếu đối thoại giữa các bên liên quan diễn ra trong một môi trường thuận lợị và vấn đề Biển Đông là một trong những ưu tiên hàng đầu của Washington hiện nay.

Tổng thống Donald Trump tại Hội nghị thượng đỉnh Mỹ - ASEAN lần thứ 5 diễn ra vào tháng 11/2017 tại thủ đô Manila (Philippines) - AFP

Mạng báo Philstar của Philippines dẫn lời ông Patrick Murphy, Phó Trợ lý Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ tại Đông Nam Á loan tin này nhân một cuộc họp báo hôm 5/4. 

Tại sự kiện Đối thoại giữa Hoa Kỳ và ASEAN, diễn ra tại Kuala Lumpur, Malaysia hôm thứ ba 03/4 vừa qua, vấn đề Biển Đông đã được đưa vào chương trình nghị sự và Washington coi việc đối thoại giữa 10 quốc gia ASEAN và Trung Quốc về vấn đề COC là một tín hiệu tích cực cho các vấn đề trên Biển Đông. Theo ông Murphy, chính phủ Hoa Kỳ ghi nhận những nỗ lực để đạt được thoả thuận về COC của ASEAN và Trung Quốc đồng thời chia sẻ mối quan tâm của mình trong việc tạo ra một môi trường thuận lợi cho các cuộc đối thoại giữa các bên liên quan. Điều này đồng nghĩa với việc cần duy trì một lệnh cấm quân sự hoá, xây dựng hay cải tạo những khu vực đang xảy ra tranh chấp.

Hoa Kỳ đang hy vọng rằng tiến trình đàm phán COC sẽ diễn ra một cách minh bạch và sẽ thu được "kết quả mang tính ràng buộc pháp lý và tuân thủ theo luật pháp quốc tế".

Ông Murphy cho biết thêm là gần một nửa giá trị thương mại của thế giới được thực hiện tại khu vực đang có những tranh chấp lãnh hải này do đó COC là một mối quan tâm của tất cả các quốc gia hiện nay.
Hoa Kỳ không nằm trong số những quốc gia có liên quan nhưng Hoa Kỳ quan tâm và muốn tham gia vào vấn đề Biển Đông bởi COC có ảnh hưởng đến vấn đề thương mại của Hoa Kỳ cũng như vấn đề di chuyển bằng tàu biển và hàng không qua khu vực tranh chấp này của Hoa Kỳ.

*****************

Hải Quân Mỹ có thể sớm tập trận ở Biển Đông (VOA, 04/04/2018)

Hải quân Hoa Kỳ có thể tiến hành tập trận ở gần hoặc tại khu vực Biển Đông trong bối cảnh gia tăng căng thẳng với Trung Quốc, do đáp trả thuế hàng hóa và Bắc Kinh có kế hoạch triển khai tàu sân bay đến vùng biển này.

Hàng không mẫu hạm USS Theodore Roosevelt (CVN 71). Courtesy : public.navy.mil

Hãng thông tấn UPI loan tin vừa nêu vào ngày 3 tháng 4, dẫn nguồn từ Nhật báo Đông phương (Oriental Daily News) của Hong Kong cho biết nhóm tác chiến hàng không mẫu hạm USS Theodore Roosevelt (CVN 71) đang neo đậu tại cảng của Singapore và có thể sớm được điều động đến vùng Biển Đông.

Bản tin nói rằng CVN 71 đang nhận nhiệm vụ hoạt động phục vụ cho Đệ thất Hạm đội và có thể tiến hành các cuộc tập trận chung với quân đội các nước khác. Bản tin đưa ra bình luận nếu như Hoa Kỳ thực hiện các cuộc tập trận huấn luyện hàng hải, thì động thái này có thể sẽ rất khiêu khích đối với Trung Quốc.

Trung Quốc tuyên bố chủ quyền gần trọn khu vực Biển Đông và được cho là thành công trong việc quân sự hóa tại quần đảo Trường Sa, đang tranh chấp với các nước láng giềng. Trung Quốc gần đây thực hiện một cuộc tập trận quy mô lớn với tàu sân bay Liêu Ninh.

Một cựu tướng lãnh của Quân đội Trung Hoa từng là giáo sư Đại học Quốc Phòng Trung Quốc, vào ngày 3 tháng 4, lên tiếng Trung Quốc cảnh giác về sự hiện diện của quân đội Mỹ tại Biển Đông và chính sách của Hoa Kỳ có thể gây áp lực chống lại Trung Quốc và Nga, dẫn đến tình thế hai nước này phải hình thành một liên minh.

******************

Mỹ và ASEAN quan ngại Biển Đông bị "quân sự hóa" (RFI, 04/04/2018)

Trong cuộc đối thoại thường niên lần thứ 31 tại Kuala Lumpur (Malaysia) ngày 03/04/2018, đại diện Hoa Kỳ và hiệp hội ASEAN đồng bày tỏ mối lo ngại về tình trạng Biển Đông dần dần biến thành vùng quân sự với một hệ thống tiền đồn đã và đang thiết lập mà phần lớn là của Trung Quốc.

Ảnh minh họa : Chiến đấu cơ Trung Quốc J-15 trên tàu sân bay Liêu Ninh lúc tập trận tại Biển Đông. Ảnh ngày 02/01/2017. STR / AFP

Cuộc đối thoại Mỹ-ASEAN do quyền trợ lý ngoại trưởng Mỹ, bà Susan Thornton, và tổng thư ký bộ Ngoại Giao Malaysia, ông Dato Ramlan Ibrahim, đồng chủ tọa, nhằm xây dựng mối quan hệ chiến lược giữa hai đối tác Hoa Kỳ và Đông Nam Á từ an ninh, kinh tế cho đến giáo dục và xã hội.

Bản thông cáo báo chí cho biết Mỹ và các nước Đông Nam Á đã có những trao đổi quan điểm về khái niệm khu vực Ấn Độ-Thái Bình Dương tự do và rộng mở. Mỹ và ASEAN xác định "gắn bó" với trật tự khu vực đặt trên nền tảng luật lệ và kiến trúc của hiệp hội ASEAN. Trong tinh thần này, Mỹ và ASEAN hoan nghênh các nỗ lực "đi đến một bộ quy tắc ứng xử" ở Biển Đông và nhấn mạnh đến "nhu cầu giải quyết xung đột bằng phương thức hòa bình, luật pháp và ngoại giao".

Nhưng điều làm Mỹ và ASEAN lo ngại là vùng Biển Đông đang bị "quân sự hóa với hàng loạt tiền đồn". Trong những năm gần đây, Trung Quốc đã biến các bãi đá ngầm thành căn cứ quân sự, trại lính, phi trường, quân cảng.

Liên quan đến tình hình Bắc Á, Mỹ và ASEAN cùng chia sẻ quan điểm hoan nghênh Bắc Triều Tiên tỏ dấu hiệu hợp tác để "giải trừ hạt nhân" nhưng khẳng định sẽ tiếp tục gây sức ép với Bình Nhưỡng cho đến khi đạt được kết quả cụ thể.

Đối thoại thường niên tại thủ đô Malaysia năm nay cũng là dịp để Hoa Kỳ và ASEAN bàn thảo về những dự án quan hệ kinh tế, thương mại, đầu tư song phương cũng như phát triển thêm hợp tác giáo dục-xã hội qua chương trình học bổng Fulbright và đào tạo lãnh đạo trẻ Đông Nam Á tương lai, Young Southeast Asean Leaders Initiatives, YSEALI.

(YSEALI là sáng kiến của tổng thống Barack Obama)

Hàng không mẫu hạm Mỹ -Trung "tập trận" cùng lúc tại biển Đông ?

Theo báo chí Hồng Kông, hàng không mẫu hạm Mỹ USS Theodore Roosevelt sắp tham gia một cuộc tập trận tại Biển Đông, cùng lúc với một cuộc tập trận của hải quân Trung Quốc, trong bối cảnh quan hệ thương mại căng thẳng giữa hai nước.

Nhật báo Orient Daily News cho biết hàng không mẫu hạm Hoa Kỳ Theodore Roosevelt, hiện đang cặp bến Singapore, sẽ dẫn đầu hải đội tác chiến số 9, thuộc hạm đội 7, và rất có thể sẽ tiến hành một cuộc tập trận với "lực lượng của nhiều nước khác" tại Biển Đông. Hành động này có thể bị Trung Quốc xem là "khiêu khích".

Theo Hoàn Cầu Thời Báo của Trung Quốc, kể từ ngày 05 cho đến 11/04, tàu sân bay Liêu Ninh sẽ cùng với 40 chiến hạm tập trận tại Biển Đông mà Bắc Kinh gọi là biển Nam Hải để "nâng cao khả năng tác chiến và chuẩn bị đương đầu với một cuộc xung đột nếu xảy ra".

Tú Anh

******************

Trung Quốc tập trận nhằm nâng cao khả năng chiến đấu của tàu sân bay Liêu Ninh (RFA, 04/04/2018)

Trung Quốc sẽ tiến hành các cuộc tập trận ở Biển Đông từ ngày 5 đến ngày 11 tháng 4. Mục tiêu được cho biết nhằm nâng cao khả năng chiến đấu của tàu sân bay Liêu Ninh. Hoàn Cầu Thời Báo, phiên bản tiếng Anh có chủ trương hiếu chiến của Nhân Dân Nhật Báo, vào ngày 3 tháng tư dẫn thông cáo của Cơ quan An ninh Hàng hải Hải Nam.

Sẽ có khoảng 40 tàu và tàu ngầm tham gia diễn tập từ ngày 5 đến 11 tháng 04 năm 2018 trên biển Đông - RT

Sau khi thông tin về các cuộc tập trận của Trung Quốc được công bố, hãng tin Reuters loan tin có những hình ảnh vệ tinh cho thấy đã có khoảng 40 tàu và tàu ngầm hộ tống tàu sân bay Liêu Ninh tiến vào vùng biển Hoa Nam. Tuy nhiên, Bộ Quốc phòng Trung Quốc đã không xác nhận về số lượng tàu nói trên cũng như khẳng định về sự hiện diện của tàu Liêu Ninh.

Ông Lý Nhai, một chuyên gia về hải quân ở Bắc Kinh nói với Hoàn Cầu Thời Báo hôm 03/4 rằng nếu những hình ảnh vệ tinh là chính xác thì sẽ có ít nhất ba hạm đội của Hải quân Trung Quốc tham gia diễn tập lần này, cho thấy khả năng Trung Quốc sẽ tiến hành một trận diễn tập quy mô lớn với sự tham gia của cả lực lượng không quân và tên lửa. 

Ngoài ra, theo ông Tống Chung Bình, chuyên gia quân sự và nhà bình luận trên truyền hình thì Hải Quân Trung Quốc có thể sẽ thay đổi từ mô hình chiến đấu hỗn hợp sang mô hình chiến đấu được thiết kế chuyên biệt cho các hoạt động quân sự ở vùng biển sâu của tàu sân bay Liêu Ninh.

Ông này cũng cho rằng, Trung Quốc nên tiến hành tập trận thường xuyên hơn nhằm cải thiện khả năng chiến đấu của quân đội và chuẩn bị cho các xung đột có thể xảy ra.

Cũng tin liên quan, Hoàn Cầu Thời Báo trong số ra ngày 3 tháng tư dẫn lời một nhà nghiên cứu Trung Quốc cho rằng việc thành lập mối quan hệ thân thiết hơn với các quốc gia Đông Nam Á có thể giúp Trung Quốc quân bình lực lượng với Hoa Kỳ và các nước Phương Tây khác. Theo vị chuyên gia này thì một số nước Đông Nam Á sợ tình trạng cạnh trạnh giữa Mỹ và Trung Quốc có thể tác động đến tình hình ổn định trong khu vực. 

Thủ tướng Lý Khắc Cường của Trung Quốc tại một kỳ họp cấp cao ASEAN vào tháng 11 năm ngoái thông báo Trung Quốc và các nước ASEAN sẽ khởi sự tham vấn về văn kiện Bộ Quy Tắc Ứng Xử tại Biển Đông. Thủ tướng họ Lý nói ông hy vọng Bộ Quy Tắc Ứng Xử đó khi được thông qua sẽ giúp ổn định cho khu vực.

Chiến tranh thương mại Mỹ-Trung : Đôi bên muốn gì ? (RFI, 02/04/2018)

Sau nhiều tuần lễ đấu khẩu với các đòn hù dọa lẫn nhau, Trung Quốc lần đầu tiên khai hỏa. Bộ Thương Mại áp dụng biện pháp tăng thuế từ 15 đến 25 % nhắm vào gần 130 sản phẩm của Hoa Kỳ nhập vào thị trường đông dân nhất hành tinh. Dù vậy quả pháo đầu tiên này được các nhà quan sát đánh giá là khá chừng mực.

Chiếc iPhone X mới được giới thiệu với báo chí tại Bắc Kinh ngày 31/10/2017. Reuters/Thomas Peter/File Photo

Đây có phải là một nước cờ để nắn gân Mỹ, trong lúc Bắc Kinh vẫn kỳ vọng Washington không lao vào một cuộc chiến tranh thương mại mà cả hai cùng biết là sẽ bất lợi cho cả đôi bên ? Về phía Nhà Trắng, tổng thống Trump và dàn cố vấn của ông thực sự đang tính toán những gì ?

Trước hết về phía Trung Quốc, trong lúc Washington dọa đánh vào 60 tỷ đô la hàng nhập của Trung Quốc sang Hoa Kỳ, thì Bắc Kinh phản công lại một cách khiêm tốn, "tấn công" vào 3 tỷ đô la, tương đương với 2 % tổng kim ngạch xuất khẩu của Mỹ sang nước đông dân nhất địa cầu. Trung Quốc tuyệt đối không đụng đến những mặt hàng thiết thực với đời sống hàng ngày của 1,5 tỷ dân trên quê hương ông Đặng Tiểu Bình.

Trung Quốc tạm thời tránh áp thuế lên xe hơi Mỹ hay những sản phẩm của Mỹ rất được người Trung Quốc ưa chuộng như điện thoại di dộng mang nhãn hiệu Quả Táo, mà 310 triệu chiếc đang lưu hành tại Trung Quốc.

Có hai cách giải thích cho thái độ chừng mực này. Một số chuyên gia cho rằng, có thể hiểu đợt phản công đầu tiên của Bắc Kinh đi theo hướng "vừa đánh, vừa ngóng" xem phía Hoa Kỳ phản ứng thế nào và dùng đòn trả đũa đúng liều, để chính quyền Trump phải suy nghĩ kỹ trước khi lao vào một cuộc chiến thương mại. Đồng thời về mặt đối nội, phản ứng nhanh chóng của Bắc Kinh nhằm chứng minh với người dân nước này rằng Trung Quốc thực sự "không khoanh tay ngồi nhìn" hay chịu lép vế Mỹ.

Cách lý giải thứ nhì đơn giản hơn là Trung Quốc ý thức được rằng, "môi hở, răng lạnh", hai nền kinh tế số 1 và số 2 lệ thuộc vào nhau đến mức độ nào. Đành rằng Bắc Kinh đủ sức trả đũa nhắm vào các lĩnh vực công nghệ mũi nhọn của Mỹ, nhưng khi nhìn kỹ vào vấn đề thì bài toán không đơn giản.

Theo nghiên cứu của tập đoàn ngân hàng Đức Deutsche Bank, Trung Quốc đem về 20 % doanh thu cho hãng Apple, là khách hàng lớn nhất của hãng chuyên về công nghệ điện thoại di động Qualcomm (65 % doanh thu) ; 45 % máy tính Texas Instrument bán ra là để phục vụ các khách hàng Trung Quốc. Số lượng xe hơi General Motors bán ra trên thị trường Trung Quốc cao gấp đôi so với ở Hoa Kỳ...

Nhưng tất cả những sản phẩm nói trên đều được lắp ráp ngay trên đất Trung Quốc để phục vụ người dân Trung Quốc. Vì vậy, "phạt" những tập đoàn này sẽ ảnh hưởng trực tiếp tới người lao động Trung Quốc. Đó là điều mà Bắc Kinh không muốn xảy ra, theo như ghi nhận của các chuyên gia thuộc ngân hàng Deutsche Bank.

Dưới lăng kính của tờ báo tài chính Anh, Financial Times, Bắc Kinh rất khéo léo trong chiến thuật vừa đánh, vừa xoa. Bên cạnh những tuyên bố cứng rắn, trong hậu trường, Bắc Kinh đã đồng ý mở cửa thị trường tài chính cho các tổ hợp ngoại quốc và đã sẵn sàng cho nhập khẩu thêm các mặt hàng điện tử của Mỹ theo yêu cầu của Washington. Có điều Trung Quốc đợi thời điểm thuận tiện mới thông báo đầy đủ hơn các bước đi hòa hoãn này. Financial Times trích một số nguồn tin thân cận với chính quyền Trung Quốc cho rằng, có nhiều khả năng thời điểm thuận lợi nói trên là nhân dịp Diễn đàn kinh tế Bát Ngao (8-11/04/2018).

Về phía Washington, chiến lược của Nhà Trắng cũng đã được giới phân tích giải mã. Tổng thống Trump dùng đòn hù dọa, để cuối cùng buộc đối phương nhượng bộ, như là điều ông đã dễ dàng đạt được với Hàn Quốc. Nhưng Washington thừa biết Trung Quốc là một đối thủ khó vượt qua hơn.

Tổng thống Donald Trump căn cứ vào mức nhập siêu của Hoa Kỳ với bạn hàng Trung Quốc lên tới 375 tỷ đô la trong năm vừa qua và cho rằng trong 15 năm liên tiếp, hai tổng thống tiền nhiệm George W.Bush và Barack Obama đã không thu hẹp được khoảng cách trong cán cân thương mại, bây giờ đã đến lúc ông phải ra tay.

Ở bước đầu, tổng thống Mỹ đánh thuế lên nhôm, thép của Trung Quốc, gây thiệt hại cho công nghệ nước này 9 tỷ đô la. Bước kế tiếp, Nhà Trắng phạt thêm 60 tỷ đô la và đòi "ông bạn" Tập Cận Bình giảm 100 tỷ đô la thâm thủng mậu dịch của Hoa Kỳ. Cũng Donald Trump với giọng điệu không mấy ngoại giao cáo buộc thẳng thừng các doanh nghiệp Trung Quốc "ăn cắp" chất xám của Mỹ để thống lĩnh thế giới về các công nghệ tương lai.

Theo phân tích của giáo sư Tôn Lập Bình (Sun Liping) đại học Tinh Hoa, Bắc Kinh, Mỹ đoán chừng là phía Trung Quốc sẽ nhượng bộ trong cuộc đọ sức về thương mại này. Nguồn thu ngoại tệ nhiều nhất cho nền kinh tế thứ 2 thế giới chính là Mỹ. Với số tiền đó, Trung Quốc nhập những sản phẩm thiết yếu nhất, từ dầu hỏa đến chip điện tử và cả một số nhu yếu phẩm. Vẫn theo chuyên gia Trung Quốc này, trong trường hợp nổ ra chiến tranh thương mại, Mỹ có nhiều tài nguyên thiên nhiên ngay trên lãnh thổ, như dầu hỏa chẳng hạn, để vượt qua mọi cấm vận. Trung Quốc thì không.

Hơn nữa, vẫn theo giáo sư Tôn Lập Bình, Washington có thể trông cậy vào nhiều đồng minh để phần nào bù đắp vào chỗ trống do Trung Quốc để lại. Bắc Kinh không có được ngõ thoát hiểm an toàn như Hoa Kỳ. Chuyên gia trường đại học Tinh Hoa Bắc Kinh kết luận : "Chiến tranh thương mại, nếu có, sẽ gây phương hại nhiều cho nền kinh tế Mỹ, nhưng còn đối với Trung Quốc, đây là chuyện sống còn".

Nhìn từ Mỹ, ông Adam Posen, giám đốc viện nghiên cứu Peterson Institute, trụ sở tại Washington, không tự tin bằng. Ông cho rằng chiến tranh thương mại mà tổng thống Donald Trump đang lao vào sẽ vừa "tốn kém, không có hiệu quả và sẽ mở ra một thời kỳ đầy bất trắc", để rồi Hoa Kỳ sẽ sa lầy như ở Afghanistan !

Thanh Hà

***********************

Trung Quốc tăng thuế lên 128 sản phẩm Hoa Kỳ (CaliToday, 02/04/2018)

Chính phủ Trung Quốc đang có kế hoạch cho gia tăng thêm thuế nhập cảng vào 128 mặt hàng nhập cảng từ Mỹ, kể cả thịt heo và nhiều loại trái cây, một trả lời trực tiếp của Bắc Kinh về nhiều giới hạn mậu dịch gần đây nhắm vào Trung Quốc của Tổng thống Trump.

Một nhân viên bảo vệ kiểm tra các sản phẩm thép ở Thẩm Dương, Trung Quốc. Photo Credit : AP

Nếu như các sản phẩm nhập vào Trung Quốc từ Hoa Kỳ tăng giá, khách hàng nội địa của Trung Quốc có thể chuyển sang mua các mặt hàng cùng loại nhập cảng từ Châu Âu, Nam Mỹ hay từ các nơi khác, dù các giới chức Tòa Bạch Ốc thường xuyên bác bỏ viễn ảnh này.

Các quan sát viên cho là khi các công ty Hoa Kỳ có sản phẩm xuất cảng sang Trung Quốc bị thiệt thòi do quyết định mới nhất của Bắc Kinh, vấn đề là liệu Tổng thống Trump có giữ vững lập trường trừng phạt mậu dịch Trung Quốc hay không.

Một tin được loan ra trên trang mạng Twitter của báo Nhân Dân Nhật Báo cho hay ‘Trung Quốc sẽ tăng thuế nhập cảng vào 128 mặt hàng của Mỹ nhập vào Trung Quốc, kể cả thịt heo và trái cây, bắt đầu từ thứ hai tuần này’.

Chính phủ Trung Quốc còn nói rõ quyết định nói trên là nhằm trả lời cho chuyện Tổng thống Trump loan báo vào đầu tháng 3 sẽ tăng thêm thuế đánh vào các kim loại nhập cảng vào Mỹ, sau đó ông lại nói có một số quốc gia được miễm trừ việc này, nhưng không có Trung Quốc trong danh sách.

Rồi vào cuối tháng 3, Tổng thống Trump lại loan báo các biện pháp thêm vào, đánh thuế vào nhiều hàng hóa Trung Quốc trị giá đến 60 tỉ đô la và tìm cách hạn chế mức đầu tư của Trung Quốc vào thị trường Mỹ, nhất là lãnh vực công nghiệp kỹ thuật.

Trong năm 2017, Trung Quốc xuất cảng một lượng hàng trị giá 505 tỉ đô la vào thị trường của Mỹ và các công ty Mỹ chỉ xuất cảng sang Trung Quốc tổng cộng 135 tỉ đô la, Tổng thống Trump cho là con số chênh lệch này là quá lớn, cần phải được hủy bỏ hay ít nhất phải được cắt giảm nhiều.

Đào Nguyên

******************

Trung Quốc từng ra chỉ thị đánh cắp công nghệ Mỹ và phương Tây (RFA, 02/04/2018)

Đảng cộng sản Trung Quốc từng có một chỉ thị mật về việc tăng cường đánh cắp các bí mật công nghê của Hoa Kỳ và Phương Tây.

Bản chụp chỉ thị mật, 2016, của Đảng cộng sản Trung Quốc, ra lệnh đánh cắp bí mật công nghệ phương Tây. Courtesy of Washington Free Beacon

Tờ báo Mỹ Washington Free Beacon vào ngày 2 tháng tư cho đăng tải chỉ thị vừa nêu, mà họ nói rằng được tung ra từ một người có quan hệ mật thiết với giới tình báo và an ninh Trung Quốc.

Tài liệu có dấu búa liềm đỏ của Văn phòng Trung Ương Đảng cộng sản Trung Quốc, còn có tên gọi là Trung Nam Hải, đầu não chính trị của Bắc Kinh.

Tin nói chỉ thị này còn được gửi cho Quốc hội, Hội Đồng Nhà Nước và Quân Ủy Trung Ương Trung Quốc.

Theo tài liệu ban hành vào tháng 12 năm 2016, Đảng cộng sản Trung Quốc chỉ thị cho đơn vị tình báo, được mệnh danh Vụ Hoạt Động Mặt Trận Thống Nhất, tăng cường tất cả các biện pháp, sử dụng tất cả những quan hệ có được để đánh cắp những phát minh sáng chế của Hoa Kỳ và Phương Tây, từ những bí mật hạt nhân cho đến kỹ thuật sản xuất điện gió.

Chỉ thị nói rằng sở dĩ Trung Quốc phải làm việc này vì Hoa Kỳ ngăn cản Trung Quốc tiếp cận với những sáng chế kỹ thuật mới, việc tiến hành lấy cắp bí mật công nghệ Mỹ và Phương Tây sẽ giúp Trung Quốc phát triển, đồng thời chia rẽ các thế lực thù địch ở Mỹ và Phương Tây.

Washington Free Beacon cho biết không thể xác minh một cách độc lập chỉ thị vừa nêu. Thư điện tử gửi cho phát ngôn nhân Đại sứ quán Trung Quốc để hỏi về vấn đề này không được trả lời.

Cơ quan gián điệp của Mỹ là CIA từ chối bình luận, trong khi quan chức đứng đầu cơ quan điều tra liên bang, gọi tắt là FBI, ông Christopher Wray lại nói với một kênh truyền thông Mỹ NBC rằng không có quốc gia nào nhắm vào việc chiếm đoạt tài sản trí tuệ của Mỹ dữ dội như Trung Quốc.

Có hai chuyên gia Hoa Kỳ chuyên về vấn đề Trung Quốc nói rằng tài liệu này có tính xác thực. Đó là ông Peter Mattis thành thạo về hoạt động tình báo Trung Quốc và bà Anne Mare Brady, học giả về vấn đề Trung Quốc thuộc Trung Tâm Wilson ở Washington DC.

Tờ Washington Free Beacon cho rằng việc công bố tài liệu về chỉ thị đánh cắp bí mật công nghệ Mỹ của Đảng cộng sản Trung Quốc giúp củng cố chứng cứ cho báo cáo của Chính quyền Mỹ đưa ra hồi tháng Ba của Đại diện thương mại Mỹ rằng Trung Quốc đánh cắp rất nhiều sản phẩm trí tuệ của Mỹ.

Báo cáo này cũng là căn cứ để Mỹ công bố việc đánh thuế đến 20% lên các sản phẩm thép của Trung Quốc và 15% lên các sản phẩm nhôm của Trung Quốc nhập vào Mỹ.

*****************

Chiến tranh thương mại Mỹ-Trung : Bắc Kinh trả đũa (RFI, 02/04/2018)

Để đáp trả Hoa Kỳ đánh thuế vào nhôm, thép và đòi tăng thuế nhập khẩu nhắm vào hàng Trung Quốc, Bắc Kinh tăng thuế nhập khẩu nhắm vào 128 mặt hàng của Mỹ. Quyết định này có hiệu lực ngay từ hôm nay, 02/04/2018. Thiệt hại cho phía Mỹ lên tới 3 tỷ đô la. Theo giới quan sát, trước mắt Bắc Kinh trả đũa một cách chừng mực khi chỉ nhắm vào khoảng 2 % tổng kim ngạch của xuất khẩu của Hoa Kỳ vào Trung Quốc.

Tại một nhà máy chế biến thịt heo tại Chicago, Illinois. Ảnh chụp ngày 18/07/2015. Reuters/Karl Plume/File Photo

Thông tín viên Heike Schmidt tại Trung Quốc cho biết thêm :

"Tờ báo chính thức Hoàn Cầu Thời Báo đã báo trước là "Mỹ sẽ phải trả giá cho chính sách thương mại triệt để nhắm vào Trung Quốc". 120 mặt hàng của Mỹ sẽ bị đánh thuế. Trong số này, phải kể đến thịt heo, mà Trung Quốc là nguồn nhập khẩu và tiêu thụ lớn nhất thế giới. Thịt heo Mỹ nhập sang Trung Quốc sẽ bị đánh thuế hải quan 25 %. Rượu Mỹ cũng sẽ trở nên đắt đỏ hơn kể từ hôm nay. Mỗi chai sẽ bị đánh thuế 15 %. Táo, hạt dẻ, hay hạt pistachios cũng nằm trong danh sách đen.

Ngược lại, các nhà canh tác đậu nành của Mỹ có thể tạm thở phào, bởi Trung Quốc là một thị trường rất lớn, nhưng trước mắt Bắc Kinh không đụng đến sản phẩm nông nghiệp này. Tập đoàn sản xuất máy bay Boeing hay ông tập đoàn điện thoại di động Apple thoát được búa rìu của Trung Quốc, ít ra là cho tới giờ phút này.

Trung Quốc vẫn hy vọng diệt từ trong trứng nước một cuộc chiến thương mại. thứ Năm tuần trước, bộ Thương Mại Trung Quốc đã yêu cầu Mỹ quay lại với con đường hợp tác có lợi cho cả đôi bên. Trong ấn bản sáng nay, Hoàn Cầu Thởi Báo đưa ra lời cảnh cáo là Trung Quốc không muốn nổ ra một cuộc chiến thương mại, nhưng nếu có chiến tranh, Bắc Kinh sẽ không khoanh tay ngồi nhìn".

Theo hãng tin Reuters, nội tuần này, chính quyền Washington sẽ công bố danh sác các mặt hàng của Trung Quốc bị tăng thuế nhập khẩu vào Hoa Kỳ.

Thanh Hà

*******************

Trung Quốc áp thuế hàng Mỹ trị giá 3 tỷ USD để trả đũa (BBC, 02/04/2018)

Trung Quốc áp mức thuế lên tới 25% trên 128 mặt hàng nhập khẩu của Mỹ, bao gồm thịt lợn và rượu vang.

Rượu vang là một trong các mặt hàng của Mỹ bị Trung Quốc áp mức thuế mới để trả đũa

Hành động này nhằm trả đũa việc Tổng thống Mỹ Donald Trump tăng thuế nhập khẩu thép và nhôm nước ngoài đầu tháng Ba vừa qua.

Mức thuế mới ảnh hưởng tới khoảng 3 tỷ đôla hàng hóa nhập khẩu từ Mỹ vào Trung Quốc hôm thứ Hai 2/4.

Bắc Kinh cho biết động thái này nhằm 'bảo vệ lợi ích của Trung Quốc và cân bằng' những tổn thất do mức thuế mới của Mỹ gây ra.

Trung Quốc trước đây nói không muốn có một cuộc chiến thương mại nhưng sẽ không ngồi yên nếu nền kinh tế bị tổn thương.

Tuy nhiên, ông Trump nhấn mạnh rằng 'các cuộc chiến thương mại là điều tốt' và rất 'dễ dàng' để Mỹ giành chiến thắng.

Chính quyền Mỹ đã thông báo kế hoạch cho các khoản thuế tiếp theo đánh vào hàng chục tỷ đôla hàng nhập khẩu của Trung Quốc, phóng viên Chris Buckler của BBC cho hay từ Washington.

Mỹ cho hay đây là phản ứng đối với hoạt động thương mại không công bằng của Trung Quốc vốn ảnh hưởng đến các công ty Hoa Kỳ, nhưng nó cũng làm tăng xác suất có thêm các động thái mới trong cuộc chiến thương mại 'ăn miếng trả miếng' này, phóng viên của BBC cho biết thêm.

Sản phẩm nào bị ảnh hưởng ?

Donald Trump tin rằng việc áp thuế sẽ giúp cắt giảm thâm hụt thượng mại của Mỹ vớiTrung Quốc

Nhôm và thịt lợn đông lạnh sẽ phải chịu mức thuế bổ sung 25% lên thêm mức thuế hiện hành.

Một số thực phẩm khác của Mỹ bao gồm ngũ cốc, trái cây tươi và khô, nhân sâm và rượu vang sẽ bị áp mức thuế mới tăng 15%.

Thép cán có thể cũng bị đánh thuế tăng 15%.

Tại sao điều này xảy ra ?

Trung Quốc cho biết mức thuế mới là một biện pháp trả đũa đối với quyết định của ông Trump tăng thuế nhập khẩu thép và nhôm.

Nhưng có thể thuế còn bị đánh cao hơn nữa.

Ngày 22/3, Hoa Kỳ cho biết họ đang có kế hoạch áp mức thuế mới lên tới 60 tỷ đôla đối với hàng nhập khẩu của Trung Quốc và hạn chế đầu tư vào Mỹ, nhằm trả đũa Trung Quốc nhiều năm ăn cắp bản quyền sở hữu trí tuệ.

Nhà Trắng cho biết họ hành động để chống lại sự cạnh tranh không lành mạnh từ nền kinh tế nhà nước của Trung Quốc.

Về lý thuyết, Bắc Kinh có thể đánh thuế các công ty công nghệ của Mỹ như Apple. Động thái này có thể buộc các công ty khổng lồ Mỹ phải nâng giá để bù đắp.

********************

Trung Quốc tăng thuế lên 25% đối với 128 mặt hàng nhập khẩu từ Mỹ (VOA, 02/04/2018)

Trung Quốc vừa tăng thuế suất lên 25% đối với hàng nhập khẩu từ Mỹ, bao gồm thịt heo, trái cây và các sản phẩm khác, trị giá lên đến 3 tỷ đôla.

Các nông sản Mỹ bán tại một siêu thị ở Bắc Kinh.

Bộ Tài chính Trung Quốc công bố mức thuế này hôm 1/4 và có hiệu lực ngay lập tức. Bộ này nói rằng Trung Quốc đưa ra mức thuế cao này nhằm đáp trả mức thuế quan của Hoa Kỳ đánh vào sản phẩm thép và nhôm nhập khẩu từ Trung Quốc, có hiệu lực vào ngày 23/3.

Bộ Thương mại Trung Quốc cho biết trong một tuyên bố sáng ngày 2/4 nói họ đã đình chỉ các nghĩa vụ đối với Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) trong việc giảm thuế suất đối với 120 hàng hóa nhập từ Mỹ, bao gồm trái cây và ethanol. Thuế suất nhập khẩu đối với những sản phẩm này sẽ tăng thêm 15%.

Hành động đáp trả của Trung Quốc diễn ra khi căng thẳng thương mại giữa Bắc Kinh và Washington đang leo thang.

Các nhà quan sát kinh tế cho rằng tác động tức thời còn hạn chế, nhưng các nhà đầu tư lo ngại rằng cuộc chiến thương mại toàn cầu đang bùng nổ giữa hai nước có thể làm giảm giao dịch thương mại toàn cầu và sau đó là gây tổn hại cho sự tăng trưởng của thế giới.

Hiện nay Tổng thống Mỹ Donald Trump đang có kế hoạch áp đặt mức thuế quan trên 50 tỉ đôla đối với hàng hóa của Trung Quốc nhằm trừng phạt Bắc Kinh vì các cáo buộc Trung Quốc đã vi phạm quyền sở hữu trí tuệ của Hoa Kỳ một cách có hệ thống. Tuy nhiên, Bắc Kinh đã nhiều lần phủ nhận các cáo buộc này.

Mỹ đưa sang Úc số thủy quân lục chiến ở mức kỷ lục, thách thức Trung Quốc (RFI, 25/03/2018)

Có 1.581 thủy quân lục chiến Mỹ sẽ được triển khai trong vòng 6 tháng ở vùng phía bắc xa xôi của Úc trong khuôn khổ chương trình huấn luyện "Sáng kiến Bố trí Lực lượng". Đây là con số kỉ lục của thủy quân lục chiến Mỹ đến tập huấn tại Úc, tăng 27% so với đợt luân phiên năm 2017. Mục đích của Washington là nhằm kìm hãm sự hung hăng của Trung Quốc trong khu vực.

Binh sĩ Mỹ và Úc nghe tổng thống Mỹ Barack Obama nói chuyện, tại căn cứ Darwin, Úc, ngày 17/11/2011. Reuters/Larry Downing

Trong thông cáo ngày 23/03/2018, được South China Morning Post trích dẫn, bộ trưởng Quốc Phòng Úc Marise Payne nhấn mạnh : "Quân đội Mỹ đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo an ninh và ổn định ở khu vực Ấn Độ-Thái Bình Dương và chương trình Sáng kiến Bố trí Lực lượng sẽ là một phần không thể thiếu để duy trì ổn định và an ninh trong những thập niên tới".

Được bắt đầu từ năm 2011 trong kế hoạch "xoay trục" sang châu Á của Mỹ, hoạt động luyện tập trên là chỉ dấu quan trọng về cam kết của Washington dưới thời tổng thống Donald Trump và ý định của ông trong việc ngăn chặn ảnh hưởng của Trung Quốc trong khu vực, hiện đang căng thẳng vì tranh chấp tại Biển Đông.

Thủy quân lục chiến Mỹ sẽ luyện tập với các đồng nghiệp Úc, Singapore, Indonesia, Nhật Bản, Malaysia và Thái Lan, cũng như một vài nước đang có tranh chấp chủ quyền với Trung Quốc ở Biển Đông. Theo SCMP, hoạt động này sẽ khiến Bắc Kinh phẫn nộ.

Chương trình luyện tập này cũng sẽ làm suy yếu quan hệ Bắc Kinh-Canberra. Từ lâu, Úc, một đồng minh của Mỹ, luôn giữ vị thế trung lập trong mọi tranh chấp chủ quyền ở Biển Đông để duy trì quan hệ kinh tế với Trung Quốc. Tuy nhiên, quan hệ song phương đã xấu đi trong những tháng gần đây, sau khi thủ tướng Malcolm Turnbull lên án Trung Quốc đã can thiệp vào công việc nội bộ của Úc, khiến Bắc Kinh phải lên tiếng phản đối.

******************

Trung Quốc tập trận 'sẵn sàng cho chiến tranh' ở Biển Đông (BBC, 25/03/2018)

Trung Quốc đã cho chiến đấu cơ tới diễn tập trên vùng trời Biển Đông và Tây Thái Bình Dương, Reuters dẫn nguồn lực lượng không quân nước này tuyên bố.

Bắc Kinh thông báo tin trên hôm Chủ Nhật 25/3/2018, và nói diễn tập là hành động tốt nhất để chuẩn bị sẵn sàng cho chiến tranh.

"Việc tập trận của lực lượng không quân là nhằm tập dượt cho các cuộc chiến trong tương lai và là công tác chuẩn bị trực tiếp nhất cho việc chiến đấu", thông cáo của Không quân Trung Quốc viết.

Không quân Trung Quốc ‘sẵn sàng cho chiến tranh’ ở Biển Đông

Bắc Kinh nói các máy bay ném bom H-6K và các chiến đấu cơ Su-30 cùng Su-35 và các loại phi cơ khác đã tiến hành tuần tra chiến đấu trên vùng trời Biển Đông và diễn tập tại Tây Thái Bình Dương, sau khi bay qua Eo biển Miyako nằm giữa hai hòn đảo miền nam của Nhật Bản.

Nội dung thông cáo không nói rõ việc tập trận đã diễn ra khi nào, cũng như ở nơi nào cụ thể trên Biển Đông và Tây Thái Bình Dương.

Việc cho các chiến đấu cơ Su-35 bay trên Biển Đông nhằm tăng cường khả năng chiến đấu của lực lượng không quân trên biển, trang tiểu blog của không quân Trung Quốc viết.

Hôm thứ Sáu 23/3, một tàu hải quân của Hoa Kỳ đã có hoạt động "tự do đi lại" ở Biển Đông với việc tiến vào trong phạm vi 12 hải lý sát đảo nhân tạo mà Trung Quốc đã bồi đắp thuộc Quần đảo Trường Sa.

Việc tàu khu trục USS Mustin áp sát Mischief Reef (Việt Nam gọi là Đá Vành Khăn) khiến Bắc Kinh tức giận.

Tàu USS Mustin - ảnh từ trang Facebook của Hải quân Hoa Kỳ

Ngay lập tức, cùng ngày, Bắc Kinh đã cử hai tàu hộ vệ ra xác định danh tính tàu Mỹ và ra cảnh báo yêu cầu tàu Mustin rời đi.

Bộ Quốc phòng Trung Quốc nói việc áp sát Đá Vành Khăn là hành động khiêu khích từ phía Mỹ, và nói Trung Quốc cương quyết phản đối các hành động đó, điều mà Bắc Kinh nói là làm tổn hại quan hệ quân sự giữa hai quốc gia, Tân Hoa Xã tường thuật.

Thời điểm tàu USS Mustin áp sát Đá Vành Khăn diễn ra chỉ một ngày sau khi Hoa Kỳ tuyên bố áp thuế quan trị giá tới 60 tỷ đô la Mỹ lên các mặt hàng nhập khẩu từ Trung Quốc, một biện pháp trừng phạt có thể dẫn đến cuộc chiến tranh thương mại toàn diện giữa hai quốc gia.

Bắc Kinh sau đó cũng đã nhanh chóng phản ứng bằng việc đề xuất áp dụng thuế quan trả đũa trị giá tới 3 tỷ đô la đối với hàng hóa Mỹ.

Liên quan tới tình hình căng thẳng ở Biển Đông thì cũng trong thứ Sáu 23/3, các tường thuật nói Việt Nam do áp lực từ phía Trung Quốc đã buộc phải yêu cầu hãng Repsol của Tây Ban Nha bỏ một dự án khai thác dầu khí nhiều tiềm năng, dự án Cá Rồng Đỏ.

*********************

Không quân Trung Quốc ‘sẵn sàng cho chiến tranh’ ở Biển Đông (BBC, 25/03/2018)

Chiến đấu cơ của Không quân Trung Quốc đã diễn tập trên vùng trời Biển Đông, nơi mà Bắc Kinh gọi là Biển Nam Hải, và Tây Thái Bình Dương.

Bắc Kinh thông báo tin trên hôm Chủ Nhật, 25/3/2018, và nói diễn tập là hành động tốt nhất để chuẩn bị sẵn sàng cho chiến tranh.

Bắc Kinh nói máy bay ném bom H-6K và các chiến đấu cơ Su-30 cùng Su-35 và các loại phi cơ khác đã tiến hành tuần tra chiến đấu

"Việc tập trận của lực lượng không quân là nhằm tập dượt cho các cuộc chiến trong tương lai và là công tác chuẩn bị trực tiếp nhất cho việc chiến đấu", thông cáo của Không quân Trung Quốc viết.

"Nhiều loại chiến đấu cơ khác nhau đã bay qua eo biển Miyako tới Tây Thái Bình Dương để thử năng lực chiến đấu trong vùng biển quốc tế, phù hợp với luật pháp quốc tế", phát ngôn viên Không quân Trung Quốc Thân Tiến Khoa nói.

"Chúng tôi cũng đã cử các chiến đấu cơ tới Biển Nam Hải, chủ yếu thực hiện các hoạt động tuần tra chiến đấu trên không, tập huấn xâm nhập và tấn công, nhằm nâng cao năng lực, sẵn sàng thực hiện nhiệm vụ".

"Không quân Trung Quốc sẽ luôn nhớ rõ chức năng, nhiệm vụ của mình trong kỷ nguyên mới, sẽ phát triển tầm nhìn chiến lược thông qua các hoạt động diễn tập ở các vùng biển quốc tế và tiến hành tuần tra chiến đấu tại Biển Nam Hải".

"Chúng tôi sẽ nỗ lực thực hiện nhiệm vụ để bảo vệ lợi ích chiến lược của đất nước. Chúng tôi cương quyết bảo vệ chủ quyền quốc gia, an ninh, hòa bình và phát triển".

Bắc Kinh không nói rõ việc tập trận đã diễn ra khi nào, cũng như ở nơi nào cụ thể trên Biển Đông và Tây Thái Bình Dương.

Tuyên bố của Không quân Trung Quốc được đưa ra chỉ hai hôm sau vụ một tàu hải quân của Hoa Kỳ tiến hành hoạt động "tự do đi lại" ở Biển Đông với việc tiến vào trong phạm vi 12 hải lý sát đảo nhân tạo mà Trung Quốc đã bồi đắp thuộc Quần đảo Trường Sa.

Trước đó, cũng trong hôm 23/03/2018, Bắc Kinh nói hải quân nước này 'sẽ có cuộc diễn tập thường niên ở Nam Hải' nhưng không nói cụ thể thời gian và địa điểm.

******************

Không quân Trung Quốc 'chuẩn bị cho chiến tranh' ở Biển Đông (VOA, 25/03/2018)

Không lực Trung Quốc đã thực hiện một đợt thao dượt ở Biển Đông và Tây Thái Bình Dương sau khi cho phi cơ bay qua các hòn đảo ở phía nam Nhật Bản.

Một chiếc chiến đấu cơ của Trung Quốc.

Reuters dẫn lời không quân Trung Quốc nói hôm 25/3 rằng các cuộc huấn luyện như vậy nhằm chuẩn bị tốt nhất cho chiến tranh.

Hãng tin Anh nhận định rằng Trung Quốc đang trong gian đoạn hiện đại hóa quân đội đầy tham vọng của Chủ tịch Tập Cận Bình, với trọng tâm là không lực và hải quân.

Dù Bắc Kinh tuyên bố không có động cơ gì, nhưng hành động này vẫn gây quan ngại ở khu vực, nhất là các nước tranh chấp chủ quyền với Trung Quốc ở Biển Đông.

Trong một tuyên bố, không quân Trung Quốc cho biết rằng các máy bay ném bom H-6K và các chiến đấu cơ Su-30 và Su-35 đã tiến hành các cuộc tuần tra sẵn sàng oanh kích ở Biển Đông, cũng như các cuộc thao dượt ở Tây Thái Bình Dương sau khi bay qua Eo biển Miyako nằm giữa hai hòn đảo ở miền nam Nhật Bản.

Theo Reuters, thông báo này không cho biết thời điểm diễn tập hay nơi thực hiện cụ thể ở Biển Đông và Tây Thái Bình Dương.

Trong hoạt động thể hiện "quyền tự do hàng hải" hôm 23/3, một tàu chiến của hải quân Mỹ đã tiến gần một hòn đảo nhân tạo của Trung Quốc trong phạm vi 12 hải lý ở Biển Đông, khiến Bắc Kinh lên án.

Thông báo trên trang vi blog, không quân Trung Quốc nói rằng việc đưa Su-35 tới Biển Đông nhằm giúp tăng cường khả năng chiến đấu ngoài biển khơi của không lực.

Lực lượng này còn nói rằng việc bay qua Eo biển Miyako, vốn nằm ở phía đông bắc Đài Bắc, tuân theo luật lệ quốc tế.

"Các cuộc diễn tập của không lực nhằm chuẩn bị cho các cuộc chiến trong tương lai và là sự chuẩn bị cho chiến tranh trực tiếp nhất", thông cáo viết.

Không lực Trung Quốc nói tiếp rằng việc có thêm nhiều cuộc diễn tập ở xa ngoài khơi của nước này hơn nữa sẽ giúp cho "lực lượng quan trọng này chuẩn bị quản lý và kiểm soát các cuộc khủng hoảng, khống chế chiến tranh và giành thắng lợi trong các trận đánh".

Tới tối ngày 25/3, Bộ Ngoại giao Việt Nam, một trong các nước tuyên bố chủ quyền ở Biển Đông, chưa có tuyên bố nào về thông báo diễn tập của không quân Trung Quốc.

*************************

Không Quân Trung Quốc lại tập trận ở Biển Đông (RFA, 25/03/2018)

Không Quân Trung Quốc vừa tiến hành vòng tập trận tại khu vực tranh chấp Biển Đông và Tây Thái Bình Dương.

Bản đồ những đảo và bãi đá tại biển Đông AFP

Reuters dẫn thông báo của Không Quân Trung Quốc đưa ra vào ngày chủ nhật 25 tháng 3. Theo đó thì vòng diễn tập được tiến hành là sự chuẩn bị tốt nhất cho chiến tranh. Thông báo nêu rõ Trung Quốc càng diễn tập xa bờ nhiều bao nhiêu thì càng củng cố vị thế là một lực lượng quan trọng để quản trị, kiểm soát khủng hoảng, khu biệt chiến tranh và chiến thắng các trận đánh.

Theo thông cáo được đưa ra, Không Quân Trung Quốc nói rõ các pháo đài bay H-6K cùng những chiến đấu cơ Su-30, Su-35 trong số những máy bay khác tiến hành tuần tra chiến đấu tại khu vực Biển Đông và diễn tập tại Tây Thái Bình Dương sau khi bay qua Eo Miyako nằm giữa hai đảo ở miền nam Nhật Bản.

Thông cáo của Không Quân Trung Quốc không nói rõ vòng diễn tập vừa nêu được tiến hành vào thời điểm nào cũng như tại những khu vực cụ thể nào thuộc Biển Đông và Tây Thái Bình Dương. Tuy nhiên theo Không Quân Trung Quốc thì việc đưa chiến đấu cơ Su-35 đến Biển Đông là nhằm mục tiêu giúp tăng cường khả năng chiến đấu của Không Quân Trung Quốc tại vùng xa ngoài biển.

Mạng Hoàn Cầu Thời Báo, trong một tin loan đi ngày 25 tháng 3, nhắc lại là Bắc Kinh luôn cho rằng không có ý thù địch ; tuy nhiên chiến thuật đe dọa bằng binh đao như thế tại Biển Đông và quanh Đài Loan khiến những nước trong khu vực quanh vùng biển có tuyến hàng hải nhộn nhịp này và Hoa Kỳ quan ngại.

Vào ngày 23 tháng 3, Khu Trục Hạm USS Mustin của Hoa Kỳ đi vào vùng 12 hải lý quanh Đá Vành Khăn thuộc Quần Đảo Trường Sa tại Biển Đông. Đá này là một trong những đảo nhân tạo mà Trung Quốc cho bồi lấp lên.

Khu Trục Hạm của Hoa Kỳ tiếp tục thực hiện chiến dịch tự do hàng hải mà Washington chủ xướng. Hoạt động này của Hoa Kỳ khiến Trung Quốc giận dữ và cáo buộc Mỹ khiêu khích tại Biển Đông.

************************

Sau Hải Quân, đến lượt Không Quân Trung Quốc tập trận ở Biển Đông (RFI, 25/03/2018)

Quân đội Trung Quốc hôm nay 25/03/2018 loan báo : Một lực lượng không quân hùng hậu vừa tiến hành một đợt tập trận ở Biển Đông và khu vực Tây Thái Bình Dương sau khi bay ngang qua vùng eo biển ở miền nam Nhật Bản.

Đội phi cơ tiêm kích J-7GB của không quân Trung Quốc biểu diễn nhân kỷ niệm 60 năm ngày thành lập binh chủng, ở ngoại ô Bắc Kinh ngày 3/9/2009. Reuters

Thông báo này được đưa ra hai ngày sau khi Bắc Kinh loan báo Hải Quân Trung Quốc cũng chuẩn bị tập trận trên Biển Đông, nhưng không cho biết chi tiết.

Thông cáo của Không Quân Trung Quốc, được Reuters trích dẫn, cho biết là các loại oanh tạc cơ H-6K, chiến đấu cơ Su-30 và Su-35 cùng nhiều loại máy bay khác đã tiến hành những cuộc tuần tra chiến đấu trên Biển Đông, và tập trận không quân trên vùng Tây Thái Bình Dương, sau khi vượt qua eo biển Miyako ở miền nam quần đảo Nhật Bản.

Bắc Kinh không nêu rõ là các hoạt động trên diễn ra vào lúc nào, ở đâu trên Biển Đông và Thái Bình Dương, nhưng khẳng định rằng những cuộc diễn tập đó là phương thức tốt nhất để chuẩn bị đối phó với chiến tranh.

Trong bản thông cáo đăng trên trang blog của họ, Không Quân Trung Quốc nói rõ là việc phái chiến đấu cơ Su-35 đến vùng Biển Đông nhằm mục tiêu tăng cường năng lực chiến đấu xa bờ của không lực Trung Quốc, và các cuộc tập trận của không quân là "sự tập dượt cho chiến tranh trong tương lai và sự chuẩn bị trực tiếp cho giao chiến".

Chưa rõ là khi bay tuần tra trên Biển Đông lần này, Không Quân Trung Quốc có phối hợp với lực lượng Hải Quân có mặt trong khu vực hay không, vì theo tờ báo chính thức của Quân Đội Trung Quốc ngày 23/03 vừa qua, thì Hải Quân nước này "sắp" tiến hành tập trận trên Biển Đông, trong khuôn khổ các cuộc diễn tập thường niên.

Trước đó, bộ Quốc Phòng Đài Loan khẳng định đã theo dõi sát một nhóm tàu do hàng không mẫu hạm Trung Quốc Liêu Ninh dẫn đầu khi đoàn tàu vượt eo biển Đài Loan theo hướng tây nam, đi vào khu vực Biển Đông đang tranh chấp. Đối với phía Đài Loan, lực lượng Trung Quốc đi xuống Biển Đông để tiến hành tập trận.

Trung Quốc đã công khai thông báo về các cuộc tập trận, trong bối cảnh Mỹ hôm 23/03 vừa qua đã cho khu trục hạm USS Mustin tiến vào tuần tra bên trong khu vực 12 hải lý của đá Vành Khăn hiện do Bắc Kinh kiểm soát, làm dấy lên những phản ứng gay gắt từ Trung Quốc.

Thông báo cũng được đưa ra vào lúc quan hệ giữa Trung Quốc và Mỹ có dấu hiệu căng thẳng trên vấn đề Đài Loan và thương mại, và trong khi có tin là Bắc Kinh đã ép Hà Nội dừng dự án khai thác mỏ dầu khí Cá Rồng Đỏ ở ngoài khơi miền tây nam Việt Nam, nhưng Trung Quốc cho là trong khu vực thuộc chủ quyền của Bắc Kinh.

Trọng Nghĩa

************************

Chiến hạm Mỹ hải hành gần các hòn đảo vùng Biển Đông (CaliToday, 24/03/2018)

Khu trục hạm, USS Mustin Hoa Kỳ đã hải hành trong vòng 12 hải lý của một hòn đảo mà Trung Quốc tuyên bố chủ quyền trong vùng tranh chấp Biển Đông, nơi Trung Quốc đang khai hoang và thiết lập các hòn đảo nhân tạo, các viên chức Mỹ nói với CNN ngày thứ Sáu.

Khu trục hạm, USS Mustin Hoa Kỳ - Photo Credit : AP

Trong tuyên bố của chính phủ vào cuối ngày thứ Sáu, Bộ Quốc Phòng Trung Quốc cho biết hai chiến hạm Hải Quân Trung Quốc "đã hành động ngay lập tức để xác định là chiến hạm của Hoa Kỳ, họ đã cảnh cáo và xua đuổi ra khỏi vùng".

"Trung Quốc giữ chủ quyền không thể tranh cãi đối với các hòn đảo và vùng biển xung quanh của họ ở Biển Đông", phát ngôn viên Bộ Nội Vụ, ông Ren Guoqiang, nói trong một tuyên bố. "Thông qua việc liên tục gửi các tàu quân sự vào các khu vực này mà không có sự cho phép, Mỹ đã làm tổn hại nghiêm trọng đến chủ quyền và an ninh của Trung Quốc, vi phạm các quy tắc cơ bản của quan hệ quốc tế và gây tổn hại cho hoà bình và ổn định khu vực.

Bộ Quốc Phòng Trung Quốc tuyên bố rằng bằng cách thực hiện những sự vi phạm này, Hoa Kỳ đã "làm mất quan hệ tốt đẹp của quân đội giữa hai quốc gia, gây ra những cuộc gần xảy ra giao tranh giữa các lực lượng không quân và hải quân, điều này có thể dễ dàng đưa đến tính sai lầm hoặc thậm chí tai nạn trên biển hay trên không ".

Bộ Quốc Phòng Trung Quốc gọi hành động của Mỹ là "một sự khiêu khích nghiêm trọng về chính trị và quân sự chống lại Trung Quốc. Quân đội Trung Quốc phản đối mạnh mẽ".

Hải Quân Hoa Kỳ thực hiện các hoạt động Tự Do Hàng Hải trong khu vực với mục tiêu thách thức các yêu sách lãnh thổ rộng lớn, đang tranh chấp ở Biển Đông của Trung Quốc.

Chiến hạm USS Mustin đã di hành gần Rạn Đá Ngầm Mischief ở quần đảo Trường Sa - Photo Credit : AP

Hôm thứ Sáu, chiến hạm USS Mustin đã di hành gần Rạn Đá Ngầm Mischief ở quần đảo Trường Sa, một chuỗi đảo mà Philippines đã tuyên bố chủ quyền, một viên chức quốc phòng Hoa Kỳ nói với CNN.

"Tất cả các hoạt động được thiết kế phù hợp với luật pháp quốc tế và chứng minh rằng Hoa Kỳ sẽ hoạt động trên không cũng như dưới biển bay và hoạt động bất cứ nơi nào luật pháp quốc tế cho phép", Trung uý Nicole Schwegman, phát ngôn viên Hạm Đội Thái Bình Dương Hoa Kỳ, cho hay.

Chính phủ Trung Quốc đã tuyên bố chủ quyền lãnh thổ trong những khu vực chồng lấn nhau bởi các nước khác bao gồm Việt Nam và Philippines.

Để củng cố vị thế của mình, Bắc Kinh đã giành đất đai và xây dựng các căn cứ quân sự trên một loạt các rạn san hô thuộc các hòn đảo Trường Sa và Hoàng Sa trên Biển Đông.

Tháng 10 năm 2017, tàu khu trục Mỹ, USS Chafee cũng hải hành gần quần đảo Hoàng Sa, gây ra một phản ứng nghiêm khắc từ Bộ Quốc Phòng Trung Quốc. "Chúng tôi phản đối mạnh mẽ sự phô trương của lực lượng và thúc đẩy quân sự hóa trong khu vực của Hoa Kỳ, điều này có thể dễ dàng gây ra tai nạn trên biển và trên không", Bộ Quốc Phòng Trung Quốc tuyên bố vào thời điểm đó.

Hôm thứ Sáu, Hải Quân Trung Quốc tuyên bố sẽ tổ chức các cuộc tập trận ở Biển Đông vào một ngày và địa điểm không được tiết lộ.

Bản tường trình cho biết, các cuộc tập trận "không nhằm vào một quốc gia nào".

Trong nhiều năm, Biển Đông được coi là một điểm nóng quốc tế, trong đó Mỹ và Trung Quốc cố gắng khẳng định ảnh hưởng của họ trong khu vực.

Tuy nhiên, cuộc khủng hoảng hạt nhân đang diễn ra ở Bắc Hàn và chính phủ Mỹ đang bị phân tâm dưới thời Tổng Thống Donald Trump đã làm cho chính phủ Trung Quốc thắt chặt hơn nữa.

"Trung Quốc tiếp tục theo đuổi chiến lược lâu dài của họ để đạt được sự kiểm soát thực tế trên các tuyến hàng hải ở Biển Đông và những gì đã thay đổi là Hoa Kỳ đã ngừng chú ý", Michael Fuchs, một thành viên cao cấp của Trung tâm Mỹ Progress, nói với CNN vào tháng 12

Ngọc Thạch

Mỹ lôi kéo Việt Nam ngừng mua vũ khí của Nga ? (VOA, 12/02/2018)

Hoa Kỳ đang tìm cách lôi kéo Hà Nội mua vũ khí của mình, thay vì các quốc gia cung cấp truyền thống như Nga, Defense News mới nhận định.

Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Jim Mattis trong chuyến thăm Việt Nam tháng trước.

Trang chuyên về tin tức quốc phòng này dẫn lời một quan chức của Bộ Ngoại giao Mỹ không nêu tên nói rằng phía Washington "khuyến khích" Việt Nam "đa dạng hóa" nguồn vũ khí, thay vì tập trung vào các nước như Nga.

Từ trước đến nay, Washington tìm cách lôi kéo quốc gia cựu thù mua vũ khí của mình trong bối cảnh Trung Quốc tăng cường tuyên bố chủ quyền lãnh hải ở Biển Đông bằng việc xây dựng rầm rộ các hòn đảo nhân tạo.

Tiến sĩ Nguyễn Ngọc Trường, Chủ tịch Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Phát triển Quan hệ Quốc tế ở Hà Nội, nhận xét rằng "người Việt Nam rất hoan nghênh sự hiện diện gia tăng của Mỹ ở khu vực".

Ông nói thêm : "Việt Nam phải tiến hành các quan hệ của mình dựa trên các nguyên tắc phù hợp với lợi ích quốc gia của Việt Nam. Việt Nam ở trong vị thế khá độc đáo ở vùng Đông Nam Á này, đặc biệt là tại Biển Đông. Với vị trí chiến lược của mình, Việt Nam phải hình thành lập trường và đối sách có tính nguyên tắc và tính nguyên tắc này không thể vì sự biến động tức thời mà bị ảnh hưởng".

Mới đây, sau khi thăm Việt Nam, Đại sứ Tina Kaidanow, Phó Trợ lý Ngoại trưởng thứ nhất, phụ trách các vấn đề chính trị - quân sự, bày tỏ hy vọng rằng Việt Nam "sẽ cân nhắc các công ty Mỹ" khi mua vũ khí.

Phát biểu của quan chức ngoại giao này dường như lặp lại mong muốn trước đó của Tổng thống Donald Trump.

Tổng thống Trump chụp ảnh với lãnh đạo các nước trong đó có Tổng thống Nga Vladimir Putin tại Hội nghị thượng đỉnh APEC ở Đà Nẵng.

Trong chuyến thăm Việt Nam, đích thân ông Trump đã chào bán "máy bay, tên lửa" trong các cuộc gặp song phương với các lãnh đạo của quốc gia Đông Nam Á này.

Nguyên thủ Mỹ mong muốn Hà Nội "mua thiết bị từ Hoa Kỳ" vì "chúng tôi sản xuất máy bay và thiết bị quân sự tốt nhất".

Năm ngoái, trước khi ông Trump công du Việt Nam, chi nhánh tại Mỹ của Tập đoàn viễn thông quân đội Viettel chi khoảng 40 nghìn đôla (hơn 900 triệu đồng) một tháng cho nỗ lực vận động về quốc phòng và vũ khí tại thủ đô Washington.

VTA Telecom Corporation đã thuê công ty McDermott Will & Emery vận động nhánh hành pháp và lập pháp của Hoa Kỳ về "các vấn đề liên quan tới an ninh quốc gia và quốc phòng của Việt Nam" cũng như "tìm cách tận dụng quyết định gần đây của Bộ Ngoại giao Mỹ về việc dỡ bỏ lệnh cấm vận vũ khí với Việt Nam nhằm tăng cường quan hệ giao thương quốc phòng giữa Hoa Kỳ và Việt Nam".

Chiến đấu cơ F-16 của Mỹ.

Dù phía Mỹ đã dỡ bỏ lệnh cấm vận vũ khí sát thương năm 2016, tới nay, hai nước vẫn chưa ký một thỏa thuận mua bán khí tài nào.

Nhận định về điều này, cựu trợ lý bộ trưởng Quốc phòng Mỹ David Shear từng nói với VOA tiếng Việt rằng "các hợp đồng mua bán vũ khí thường rất phức tạp và mất nhiều thời gian để thương lượng".

Theo Viện Nghiên cứu Hòa bình Thế giới Stockholm, Việt Nam từng chi hơn 4 tỷ đôla để mua sắm thiết bị quân sự năm 2015.

Phần lớn các máy bay chiến đấu và toàn bộ đội tàu ngầm của Việt Nam hiện nay được sản xuất tại Nga.

Viễn Đông

********************

Trung Quốc muốn thử nghiệm tàu thủy không người lái ở Biển Đông (RFI, 12/02/2018)

Theo trang thông tin của Mỹ Business Insider, hôm nay, 12/02/2018, Trung Quốc bắt đầu xây dựng một địa điểm ở Biển Đông để thử nghiệm các tàu thủy không người lái.

Ảnh minh họa : Hải quân Trung Quốc tập trận trên Biển Đông cuối tháng 06/2010© AFP/ Park Yeong-Dae

Trích dẫn Trung tâm Thông tin Internet Trung Quốc, Business Insider cho biết khu vực thử tàu thủy không người lái đã bắt đầu được xây dựng từ thứ Bảy tuần trước trên vùng Biển Đông, ngoài khơi thành phố Châu Hải (Zhuhai), nằm gần Macao và cũng cách không xa một trong những hải cảng lớn của Hồng Kông.

Trung tâm Thông tin Internet Trung Quốc mô tả dự án nói trên là "dự án lớn nhất thuộc loại này trên thế giới và là căn cứ chủ yếu của Trung Quốc về công nghệ tàu thủy không người lái". Đây là dự án chung của nhiều cơ quan của Trung Quốc, trong đó có chính quyền thành phố Châu Hải và Đại học Công nghệ Vũ Hán. Trường đại học này đã phát triển công nghệ tàu nổi không người lái cho chính phủ Trung Quốc từ nhiều năm nay.

Theo Business Inseder, cách đây một tuần, Trung Quốc cũng vừa hoàn tất đợt thử nghiệm đầu tiên các tàu thủy không người lái tại một nơi gần thành phố Đông Hoàn (Dongguan). Chiếc tàu này do Đại học Khoa học và Công nghệ Hoa Trung - Thâm Quyến phát triển, có thể thực hiện các chuyến tuần tra và hoạt động cùng các tàu không người lái khác. Với các tàu thủy không người lái, Trung Quốc có thể tuần tra ở các vùng biển xa và củng cố thêm các đòi hỏi chủ quyền của Bắc Kinh ở Biển Đông.

Thanh Phương

**********************

Trung Quốc đưa chiến đấu cơ tàng hình tuần tra Biển Đông (Người Việt, 11/02/2018)

Trung Quốc đưa các loại chiến đấu cơ tối tân nhất, gồm cả hai loại chiến đấu cơ tàng hình SU-35 và J-20 phối hợp "tuần tra tác chiến" trên khu vực Biển Đông.

Chiến đấu cơ tàng hình Sukhoi SU-35 Trung Quốc mua của Nga bay huấn luyện. (Hình : Tân Hoa Xã)

Tân Hoa Xã hôm Thứ Bảy, 10 tháng Hai loan tin, ba ngày trước đó, Bắc Kinh đã đưa hai loại chiến đấu cơ tối tân nhất phối hợp bay "tuần tiễu tác chiến" trên khu vực Biển Đông nhưng không nói rõ vùng biển nào. Đi kèm với bản tin và hình ảnh là video clip Su-35 biểu diễn bay nhào lộn và cả tiếp nhiên liệu trên không.

Trung Quốc đặt mua 24 chiến đấu cơ tàng hình Sukhoi SU-35 hồi hai năm trước, nhận bốn chiếc hồi năm ngoái. Tin tức quốc tế cho hay hôm 4 tháng Hai, 2018, Trung Quốc đã nhận thêm 10 chiếc nữa và 10 chiếc còn lại sẽ nhận trong năm nay qua thương vụ trị giá $2 tỷ. Đây là loại chiến đấu cơ đa năng tối tân nhất của Nga, vốn là phiên bản cải tiến từ dòng SU-30, thường được đưa so sánh với F-22 Raptor của Mỹ. Còn J-20 là khu trục đa năng tàng hình do Trung Quốc sản xuất dựa trên các kỹ thuật đánh cắp từ nước ngoài.

Tân Hoa Xã nói rằng, dù mới nhận được không bao lâu nhưng Bắc Kinh đã đưa các loại khu trục tàng hình tối tân nhất của họ tới Biển Đông "tuần tra tác chiến", khu vực đang có sự tranh chấp chủ quyền biển đảo giữa các nước trong khu vực, đặc biệt với Việt Nam.

Tân Hoa Xã thuật lời Wang Mingzhi (Vương Minh Chí) , một huấn luyện viên của Không Quân Trung Quốc biện minh cho hành động của họ là "giúp cải thiện khả năng duy trì chủ quyền quốc gia và an ninh cũng như lợi ích trên Biển Đông".

Một ngày sau khi khoe đưa các khu trục cơ tàng hình xuống "tuần tra tác chiến" trên Biển Đông, tờ Hoàn Cầu Thời Báo, phó sản của tờ Nhân Dân nhật báo ở Bắc Kinh, hôm Chủ Nhật, 11 tháng Hai, viện dẫn nhận định của các chuyên viên nước này khoe Trung Quốc sẽ chiến thắng nếu có cuộc chiến xảy ra trên Biển Đông.

Tờ Hoàn Cầu thuật lời Lý Kiệt, một chuyên viên về Biển Đông của Bắc Kinh, như một cách phản ứng lại phát biểu của đề đốc Phillip Sawyer, tư lệnh Hạm đội 7 của Mỹ, căn cứ tại Nhật, khi ông lập lại lời nói của những giới chức Hải Quân khác của Mỹ cam kết bảo vệ quyền tự do hải hành và phi hành trên các vùng biển quốc tế trên Biển Đông qua cuộc phỏng vấn của thông tấn Nhật Kyodo News.

Hoa Kỳ, theo quy định của Công ước Quốc tế về Luật Biển (UNCLOS) không coi các vùng biển đảo bồi đắp từ các bãi đá ngầm và những vùng tranh chấp trên Biển Đông là "chủ quyền" của Trung Quốc như lâu nay Bắc Kinh vẫn ngang ngược xác nhận.

Không thấy Hà Nội có hành động gì dù là lên tiếng suông về sự thách đố ngang ngạnh của Bắc Kinh khi đưa các chiến đấu cơ tàng hình tới Biển Đông. Một ngày nào đó không xa, chúng sẽ đáp xuống các phi trường và các căn cứ tại các đảo nhân tạo mà Bắc Kinh đã xây dựng tại quần đảo Trường Sa, vốn là các bãi đá ngầm cướp của Việt Nam năm 1988.

Thông Tấn Xã Việt Nam (TTXVN) có một chuyên mục tên "Biên giới biển đảo Việt Nam" không thấy đề cập gì về chuyện máy bay chiến đấu tối tân của Trung Quốc bay trên vùng trời thuộc chủ quyền Việt Nam mà Hà Nội vẫn thỉnh thoảng nhắc đi nhắc lại. Còn tờ Quân Đội Nhân Dân, báo tuyên truyền của bộ Quốc Phòng cộng sản Việt Nam, luôn luôn nín lặng trước những thứ thông tin nhạy cảm đụng đến tình nghĩa "16 chữ vàng" và "4 tốt" như thế này.

Giữa tháng Giêng, 2016, người ta thấy một số báo trong nước kêu ca hàng chục lần phi cơ Trung Quốc xâm phạm vùng bay an toàn của Việt Nam trên Biển Đông. Từ đó đến nay nín lặng dù tình trạng không có gì cải thiện.

Hôm Thứ Bảy 10, tháng Hai, 2018, người ta thấy TTXVN loan tin "Nhân dịp Tết Mậu Tuất sắp tới, Đại Sứ Việt Nam tại Trung Quốc Đặng Minh Khôi ngày 8 tháng Hai đã tới chúc Tết Ban Liên Lạc Đối Ngoại Trung ương Đảng cộng sản Trung Quốc – cơ quan đầu mối trong việc thúc đẩy, phối hợp, triển khai các hoạt động giao lưu, hợp tác giữa Đảng cộng sản Trung Quốc với các chính đảng nước ngoài, trong đó có Đảng cộng sản Việt Nam".

Trước đó, TTXVN nói "Ngày 8 tháng Hai, 2018, tức 23 tháng Chạp năm Đinh Dậu, Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng và Tổng bí thư, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã trao đổi thư chúc mừng năm mới nhân dịp nhân dân hai nước Việt Nam và Trung Quốc chuẩn bị đón Tết Nguyên Đán Mậu Tuất. Hai tổng bí thư cùng đánh giá tích cực sự phát triển của quan hệ Việt-Trung trong năm qua, khẳng định mong muốn và quyết tâm đưa quan hệ hữu nghị truyền thống và đối tác hợp tác chiến lược toàn diện giữa hai đảng, hai nước tiếp tục phát triển cả về chiều rộng lẫn chiều sâu, ngày càng tốt đẹp, bền vững vì lợi ích của nhân dân hai nước".

Bắc Kinh vừa chúc tết lãnh tụ đảng cộng sản Việt Nam trong khi vẫn đưa các chiến đấu cơ tàng hình xuống Biển Đông để dằn mặt Hà Nội. (TN)

Trả đũa thương mại : Trung Quốc chuẩn bị đánh thuế cao lương của Mỹ (RFI, 05/02/2018)

Thêm một dấu hiệu căng thẳng trong quan hệ thương mại Mỹ -Trung. Ngày 04/02/2018, bộ Thương Mại Trung Quốc thông báo cho mở điều tra chống bán phá giá nhắm vào cao lương của Mỹ. Hai tuần trước, Hoa Kỳ thông báo tăng thuế nhập khẩu nhắm vào pin mặt trời và máy giặt Trung Quốc.

Ảnh minh họa. Reuters/Thomas White/Illustration

Theo hãng tin AFP đây là một đòn trả đũa của Trung Quốc về mặt thương mại, nhưng thủ tục còn kéo dài và tiến trình điều tra từ phía bộ Thương Mại Trung Quốc dự trù sẽ chỉ hoàn tất vào năm tới.

Trước mắt Bắc Kinh không tiết lộ là sẽ có áp dụng thêm bất kỳ một loại thuế nào hay không nhắm vào hàng Mỹ nhập sang Trung Quốc.

Trong năm 2017 Trung Quốc nhập 4,8 triệu tấn cao lương của Mỹ, trị giá 1 tỷ đô la. Trung Quốc là thị trường mua vào nhiều nhất cao lương, đậu nành của Mỹ.

Trong trường hợp Bắc Kinh tăng thuế nhập khẩu nhắm vào các mặt hàng này, nông gia Mỹ trực tiếp bị thiệt hại, đặc biệt là tại các tiểu bang như Kansas, Texas và Colorado. Đây là các bang từng ồ ạt bỏ phiếu cho Donald Trump trong cuộc bầu cử tổng thống Hoa Kỳ hồi 2016.

Thanh Hà

*********************

Trung Quốc mở điều tra chống bán phá giá cao lương nhập từ Mỹ (Một Thế Giới, 05/02/2018)

Căng thẳng thương mại Mỹ-Trung gia tăng, khi Bộ Thương mại Trung Quốc thông báo sẽ mở một cuộc điều tra về chống bán phá giá và chống trợ cấp đối với cao lương nhập khẩu từ Mỹ.

Trung Quốc thông báo sẽ mở một cuộc điều tra về chống bán phá giá và chống trợ cấp đối với cao lương nhập khẩu từ Mỹ

Bộ Thương mại Trung Quốc ngày 4/2 cho biết những bằng chứng sơ bộ và thông tin mà cơ quan này thu thập được, cho thấy cao lương của Mỹ được xuất sang Trung Quốc với giá thấp hơn giá bình thường, làm tổn thương các nhà sản xuất trong nước.

Bộ tự tiến hành cuộc điều tra, vì ngành này trong nước có số lượng những nhà trồng cao lương quy mô nhỏ không có khả năng chuẩn bị tài liệu cần thiết để nộp lên bộ.

Thời gian mà cuộc điều tra chống bán phá giá xem xét là từ ngày 1/11/2016 đến ngày 31/10/2017, còn điều tra về thiệt hại của ngành sẽ xem xét khoảng thời gian từ ngày 1/1/2013 đến 31/10/2017.

Bộ Thương mại Trung Quốc cho biết sẽ hoàn tất điều tra vào ngày 4/2/2019, nhưng hạn chót có thể dời đến ngày 4/8/2019

Tính đến nay, Mỹ là nhà xuất khẩu cao lương lớn nhất của thế giới. Năm 2017, cao lương Mỹ nhập khẩu vào Trung Quốc đã đạt đến 4,76 triệu tấn. Do có giá rẻ hơn bắp, nên cao lương chủ yếu được dùng làm thực phẩm trong ngành chăn nuôi gia súc khổng lồ của quốc gia Châu Á.

Nikkei Asian Reviewcho biết vào một năm trước, một cuộc điều tra chống bán phá giá và chống trợ cấp tương tự đã được tiến hành với bã rượu khô (DDGS, sản phẩm phụ của quá trình chiết xuất etanol từ ngũ cốc lên men), mặc dù thuế giá trị gia tăng với sản phẩm này gần đây đã được giảm.

Quan hệ thương mại giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới đã bắt đầu căng thẳng từ cuối năm 2017 và dự kiến sẽ bùng nổ thành "chiến tranh thương mại" trong năm 2018, khi kết quả những cuộc điều tra về thép giá rẻ và ăn cắp trí tuệ do Trung Quốc thực hiện sẽ được công bố. Washington tuyên bố đã chuẩn bị sẵn biện pháp trừng phạt cần thiết khi có kết quả điều tra chính thức.

Gần đây nhất, việc Mỹ áp mức thuế cao với sản phẩm pin năng lượng mặt trời và máy giặt nhập khẩu đã bị Trung Quốc phản ứng mạnh mẽ. Bắc Kinh, bị thiệt hại nặng do là nhà sản xuất pin mặt trời lớn nhất thế giới, khẳng định sẽ thực hiện "những biện pháp cần thiết để bảo vệ lợi ích".

Nhiều chuyên gia nhận định biện pháp trả đũa mà Trung Quốc có thể thực hiện là làm giảm doanh số bán các sản phẩm nhập từ Mỹ hoặc dừng nhập khẩu một số mặt hàng nông sản.

Cẩm Bình

(theo Nikkei Asian Review)

******************

Mỹ nói đã sai lầm khi ủng hộ Trung Quốc gia nhập WTO (Soha, 20/01/2018)

Ngày 19/1, chính quyền Tổng thống Donald Trump nói Mỹ đã sai lầm khi ủng hộ Trung Quốc gia nhập Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) vào năm 2001 với những điều khoản không thể buộc Bắc Kinh mở cửa nền kinh tế.

Trụ sở của WTO tại Thụy Sĩ. Ảnh: REUTERS

"Có vẻ như rõ ràng là Mỹ đã sai lầm khi ủng hộ Trung Quốc tham gia WTO với những điều khoản được chứng tỏ là không hiệu quả trong việc đảm bảo Trung Quốc chấp nhận một chế độ thương mại mở theo định hướng thị trường" - báo cáo thường niên của chính phủ gửi quốc hội về vấn đề tuân thủ cam kết WTO của Trung Quốc nhận định.

"Rõ ràng là các quy tắc của WTO không đủ để hạn chế hành vi bóp méo thị trường của Trung Quốc" - báo cáo cho biết.

Mặc dù báo cáo thường niên của Văn phòng Đại diện Thương mại Mỹ đã chỉ trích các tập quán thương mại không công bằng của Trung Quốc từ lâu nhưng báo cáo trên có giọng điệu gay gắt hơn đối với Bắc Kinh.

Báo cáo trên được công bố trong bối cảnh căng thẳng thương mại ngày càng tồi tệ giữa 2 nền kinh tế lớn nhất thế giới và khi Washington đang chuẩn bị các biện pháp ngăn chặn hành vi đánh cắp sở hữu trí tuệ bị cáo buộc của Trung Quốc. Một quyết định về cuộc điều tra về vấn đề này dự kiến sẽ được đưa ra trong những tuần sắp tới.

Báo cáo còn chỉ ra những hành vi của Nga khi nói Moscow không có ý định tuân thủ các nghĩa vụ của WTO, một xu hướng bị chính quyền Mỹ cho rằng "rất đáng lo".

Một quan chức Nhà Trắng nói bất chấp các cuộc tham vấn với Trung Quốc, nước này vẫn không thực hiện các lời hứa chuyển hướng sang nền kinh tế định hướng thị trường và tuân thủ các quy tắc thương mại của quốc tế.

Trong cuộc phỏng với với Reuters tuần này, Tổng thống Trump nói ông đang cân nhắc một mức "phạt" lớn với Trung Quốc vì buộc các công ty của Mỹ chuyển giao tài sản trí tuệ cho Bắc Kinh như là một chi phí kinh doanh tại nước này.

Ông Trump không đề cập chi tiết ý định của mình nhưng một đạo luật thương mại năm 1974 cho phép đánh thuế trả đũa lên hàng hóa Trung Quốc hoặc các lệnh trừng phạt thương mại khác cho đến khi Trung Quốc thay đổi chính sách.

*****************

Trung Quốc có thể trả đũa Mỹ bằng những cách nào ? (BizLive, 18/01/2018)

Nếu Trung Quốc quyết định giảm lượng USD nắm giữ, điều này sẽ gây ra rối loạn trên thị trường trái phiếu trên quy mô chưa từng thấy trong hơn một thập kỷ.

Ảnh : NyTimes

Trong bối cảnh Tổng thống Mỹ Donald Trump đang tìm cách gây sức ép với Trung Quốc, dường như ông đã quên mất rằng Trung Quốc cũng có cách riêng để tạo sức ép ngược lên đất nước của ông.

Người Mỹ xây dựng được một nền kinh tế giàu có và sáng tạo. Thế nhưng Châu Á cũng góp phần không nhỏ làm nên sự thịnh vượng này. Trung Quốc nắm 1,2 nghìn tỷ USD trái phiếu Bộ Tài chính Mỹ, Nhật sở hữu 1,1 nghìn tỷ USD, Hồng Kông nắm 192 tỷ USD, Đài Loan năm 182 tỷ USD còn Singapore nắm 130 tỷ USD.

10 nước Châu Á hiện đang nắm hơn 3.000 tỷ USD trái phiếu chính phủ Mỹ. Sự hỗ trợ của họ còn quan trọng hơn nữa trong bối cảnh chính phủ Mỹ chuẩn bị thông qua kế hoạch giảm thuế khiến ngân sách Mỹ thâm hụt thêm 1 nghìn tỷ USD.

Chính phủ Mỹ sẽ gặp khó nếu Trung Quốc quyết định giảm lượng USD nắm giữ. Kịch bản này nếu xảy ra sẽ gây ra rối loạn trên thị trường trái phiếu trên quy mô chưa từng thấy trong hơn một thập kỷ.

Mới đây, khi Bloomberg đưa tin chính phủ Trung Quốc có thể đang xem xét giảm nắm giữ USD, lợi suất trái phiếu chính phủ Mỹ lập tức đã lên mức cao nhất trong 11 tháng. Mới đây, nhà đầu tư trái phiếu nổi tiếng Bill Gross cho biết ông đã bán trái phiếu chính phủ Mỹ bởi lo ngại về những rủi ro từ phía Trung Quốc.

Chuyên gia thuộc Schroders Investment Management, ông Rajeev de Mello, phát biểu với CNBC : "Những gì diễn ra gần đây cho thấy Trung Quốc có thể đang nghiêm túc xem xét những lệnh trừng phạt thương mại từ phía Mỹ và có thể cân nhắc biện pháp trả đũa. Thông điệp này không khỏi khiến giới đầu tư tại nhóm thị trường mới nổi lo ngại, tác động của việc Trung Quốc trả đũa Mỹ lên các đồng tiền và tài sản Châu Á sẽ không hề nhỏ".

Không ai có thể khẳng định chắc chắn về những gì có thể xảy ra trong tương lai, thế nhưng có lý do để lo ngại khả năng trên có thể thành hiện thực.

Thứ nhất, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã có một số cam kết về vấn đề tranh chấp thương mại với Trung Quốc khi ông ra tranh cử.

Thứ hai, xếp hạng tín nhiệm AAA không còn được đảm bảo trong thời kỳ của Tổng thống Trump. Chính vì vậy các khoản đầu tư từ phía Trung Quốc không còn an toàn như trước.

Không chỉ trong vấn đề sở hữu đồng USD, Trung Quốc cũng có thể có cách khác để trả đũa Mỹ. Vào năm ngoái, Trung Quốc cũng đã từng trả đũa thành công Hàn Quốc bằng cách hạn chế doanh nghiệp tiếp cận thị trường, Trung Quốc cũng có thể có biện pháp tương tự với Mỹ. Dù biện pháp đáp trả là gì đi nữa, nhiều nước Châu Á khác cũng sẽ phải chịu tác động không nhỏ.

Trung Mến

******************

Quan hệ thương mại Mỹ - Trung trong năm 2018 : Nước Mỹ trên hết (ANTG, 05/01/2018)

Chính quyền Mỹ đang chuẩn bị mọi thứ sẵn sàng để công bố những chính sách kinh tế cứng rắn đối với Trung Quốc ngay đầu năm 2018 này, từ đó tiến gần hơn đến trạng thái xung đột căng thẳng có thể châm ngòi cho một cuộc chiến thương mại gây tốn kém lớn cho giới doanh nghiệp.

Một số quan chức và giới phân tích chính sách kinh tế của chính quyền Mỹ đưa ra dự báo Tổng thống Donald Trump có hành động cụ thể đối với một loạt tranh chấp thương mại với Trung Quốc trong vòng vài tuần đầu năm 2018.

Cụ thể, vào cuối tháng 1/2018, Tổng thống Trump sẽ đưa ra quyết định đầu tiên nhằm đáp ứng kiến nghị của các công ty Mỹ đòi áp thuế hoặc hạn ngạch nhập khẩu đối với sản phẩm tấm pin năng lượng mặt trời của Trung Quốc, máy giặt sản xuất tại Trung Quốc và các nước láng giềng.

Người ta vẫn chưa rõ các hành động của chính quyền Mỹ sẽ được triển khai với quy mô như thế nào. Cho đến nay, những lời hứa trong lúc tranh cử của ông Trump, được ông lặp đi lặp lại nhiều lần sau khi nhậm chức, về các chính sách "trả đũa kinh tế" đối với Trung Quốc vẫn chưa chuyển hóa thành hành động cụ thể.

Ngay trong chuyến thăm Trung Quốc hồi tháng 11/2017, ông Trump cũng nói tránh đi, đổ lỗi cho những người tiền nhiệm để cho tình trạng thâm thủng mậu dịch song phương kéo dài, chứ không nói thẳng nguồn gốc vấn đề từ phía đối phương.

Và mặc cho tuyên ngôn "Nước Mỹ trên hết" của Trump, lỗ hổng thâm hụt mậu dịch đó vẫn cứ dãn rộng ra kể từ khi ông lên làm Tổng thống Mỹ (trong 10 tháng đầu năm 2017, thâm hụt mậu dịch với Trung Quốc tăng lên 309 tỉ USD so với 289 tỉ USD trước đó 1 năm).

Trong vài tuần gần đây, đã có nhiều dấu hiệu cho thấy Tổng thống Trump có ý định hành động thật sự. Trong chiến lược an ninh quốc gia công bố vào trung tuần tháng 12/2017, Tổng thống Trump đã gọi Trung Quốc là "đối thủ cạnh tranh chiến lược" và tuyên bố rằng Mỹ "sẽ không tiếp tục nhắm mắt làm ngơ trước những hành vi vi phạm, gian dối hay gây hấn về kinh tế".

Trước đó chưa đầy một tháng, Mỹ cũng chính thức tuyên bố trước Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) không công nhận Trung Quốc là nền kinh tế thị trường theo các tiêu chuẩn của tổ chức này. Trong một tranh chấp cách đây vài tháng, cả EU và Mỹ đã đồng loạt kết luận rằng ở Trung Quốc, vai trò của nhà nước trong nền kinh tế vẫn quá lớn, từ đó khó xác định tính chất điều tiết của thị trường trong nền kinh tế. Một khi không phải là nền kinh tế thị trường, Trung Quốc sẽ phải chịu các mức thuế chống phá giá cao hơn, theo luật của Mỹ.

Trong một phát biểu tại Hội nghị Thượng đỉnh Diễn đàn Hợp tác kinh tế Châu Á - Thái Bình Dương (APEC) tại Đà Nẵng, Việt Nam, đầu tháng 11/2017, ông Trump cũng nói rằng Mỹ mong muốn "các đối tác kinh tế tuân theo một cách chặt chẽ các quy tắc thương mại" giống như nước Mỹ.

Các quan chức chính quyền Mỹ cáo buộc Trung Quốc không thực hiện các thỏa thuận đã ký khi gia nhập thành viên WTO. Họ cho rằng, việc tự do hóa thị trường đã bị chậm lại hoặc thậm chí bị đảo ngược. Các doanh nghiệp nhà nước, vốn được nhà nước cấp vốn hoạt động và hưởng đặc quyền trong hoạt động kinh doanh vẫn nắm ưu thế tuyệt đối, gây khó khăn cho các doanh nghiệp nước ngoài trong cạnh tranh thị trường.

Một khảo sát mới đây của Hội đồng Kinh doanh Mỹ-Trung cho kết quả 57% công ty Mỹ hoạt động ở Trung Quốc nói rằng chưa cảm nhận được tác động nào từ gói cải cách kinh tế quy mô lớn mà Chính phủ Trung Quốc công bố cách đây 4 năm.

Sản phẩm tấm pin năng lượng mặt trời giá rẻ của Trung Quốc nhập ồ ạt vào Mỹ.

Trước tình hình đó, trong vài tuần tới, Tổng thống Trump sẽ phải đưa ra các quyết định thương mại liên quan một loạt vấn đề, như: sự đổ bộ ồ ạt sản phẩm Trung Quốc giá rẻ vào thị trường Mỹ (như tấm pin năng lượng mặt trời), nạn đánh cắp tài sản trí tuệ và bí mật kinh doanh, và tổn thất kinh tế do sản lượng dư thừa của Trung Quốc ở một số hàng hóa chủ chốt như thép.

"Cần có một sự thay đổi căn bản, có hệ thống và một sự cam kết mở cửa thị trường thực thụ từ phía Trung Quốc. Chúng tôi muốn Trung Quốc giữ đúng cam kết của mình và không làm méo mó hệ thống thương mại quốc tế" - một quan chức chính quyền Mỹ nhấn mạnh.

Tổng thống Trump đang tỏ ra thận trọng trong việc quyết định có nên hay không và nên phản ứng như thế nào đối với các vấn đề cần giải quyết trong các vụ việc kéo dài. Chính quyền Mỹ đã hoãn việc điều tra về tác động an ninh quốc gia từ việc gia tăng nhập khẩu thép và nhôm từ Trung Quốc, vì còn phải cân nhắc các lợi ích cạnh tranh của các công ty sản xuất và các công ty sử dụng các loại nguyên liệu đó.

Chẳng hạn, trong trường hợp tấm pin năng lượng mặt trời và máy giặt, Tổng thống Trump được yêu cầu phải áp "mức thuế phòng vệ" cao nhằm bảo vệ các công ty Mỹ trước sự cạnh tranh từ bên ngoài. Trong các trường hợp thuế chống phá giá hoặc chống trợ cấp, luật không đòi hỏi chính quyền Mỹ phải chứng minh việc nhập khẩu ồ ạt xuất phát từ một hành động thương mại không công bằng. Giải pháp phòng vệ cũng không giới hạn ở các sản phẩm của chỉ một quốc gia.

Khả năng nhiều nhất là Mỹ sẽ tiến hành điều tra thương mại đối với cáo buộc Trung Quốc lấy cắp tài sản trí tuệ và việc Bắc Kinh yêu cầu một số công ty nước ngoài phải giao nộp các bí mật công nghệ để được phép thâm nhập thị trường 1,4 tỉ người của Trung Quốc.

Đa phần dự báo cho rằng cuộc điều tra sẽ đưa ra kết luận Trung Quốc đối xử không công bằng với các công ty Mỹ, từ đó có thể dẫn đến những biện pháp chế tài nhằm hạn chế đầu tư của Trung Quốc vào ngành công nghệ cao của Mỹ. Ngoài ra, các quan chức chính quyền Mỹ cũng không loại trừ việc áp dụng các giải pháp đơn phương khác, bất chấp vi phạm cam kết của Mỹ với WTO.

Theo các chuyên gia, Trung Quốc đương nhiên sẽ đáp trả lại bất cứ hành động nào từ phía Mỹ, với các biện pháp có thể gây tác động cả về mặt chính trị, như hủy bỏ việc mở cửa thị trường cho thịt bò Mỹ. Trước nguy cơ tiềm ẩn "chiến tranh thương mại" Mỹ - Trung như trên, các thành viên WTO thống nhất ý kiến cho rằng trước hết nên đưa các khiếu nại thương mại ra hệ thống giải quyết tranh chấp của tổ chức này.

An Châu (tổng hợp)

Tổng thống Trump : Châu Á không thể là con tin của hạt nhân Bắc Triều Tiên (RFI, 10/11/2017)

Kim Jong-un tiếp tục là mục tiêu tấn công của Donald Trump. Phát biểu tại Hội nghị thượng đỉnh doanh nghiệp APEC tại Đà Nẵng ngày 10/11/2017, tổng thống Hoa Kỳ tuyên bố : Tương lai của Châu Á không thể bị "một nhà độc tài dùng lá bài nguyên tử bắt làm con tin".

Tổng thống Mỹ Donald Trump phát biểu tại Hội nghị thượng đỉnh doanh nghiệp APEC, Đà Nẵng, Việt Nam, ngày 10/11/2017. Reuters/Nyein Chan Naing/Pool

Theo hãng tin Anh Reuters, phát biểu tại Việt Nam, trong khuôn khổ Hội nghị thượng đỉnh doanh nghiệp Diễn đàn hợp tác Châu Á-Thái Bình Dương, tổng thống Mỹ nêu lên hai vấn đề nổi bật : hạt nhân Bắc Triều Tiên và thương mại.

Liên quan đến tham vọng hạt nhân của Bình Nhưỡng, Donald Trump nhấn mạnh : tham vọng của chế độ Bắc Triều Tiên là điều "huyễn tưởng" và Châu Á không thể để trở thành "con tin của vũ khí hạt nhân".

Tại ba chặng dừng trước khi đến Việt Nam trong vòng công du Châu Á dài ngày, gồm Nhật Bản, Hàn Quốc và Trung Quốc, tổng thống Hoa Kỳ đã liên tục kêu gọi tất cả "các quốc gia có trách nhiệm" gia tăng áp lực để Bắc Triều Tiên từ bỏ chương trình phát triển vũ khí hạt nhân và tên lửa đạn đạo. Tại Bắc Kinh ngày 09/11, trong buổi làm việc với lãnh đạo Trung Quốc, tổng thống Trump đã kêu gọi chủ tịch Tập Cận Bình "hành động nhanh chóng" để giải quyết hồ sơ nhạy cảm này và Washington tin rằng Bắc Kinh có điều kiện để "dễ dàng và nhanh chóng" đạt đến mục tiêu phi hạt nhân bán đảo Triều Tiên.

Donald Trump : "Thương mại, không một quốc gia nào lấn át Mỹ"

Vẫn theo Reuters, khi đề cập đến vế thương mại trong bài phát biểu của tổng thống Donald Trump, lãnh đạo Hoa Kỳ một lần nữa nhắc lại ông đặt "quyền lợi của nước Mỹ lên trên hết - America First". Trước cử tọa khoảng 2.000 doanh nhân, tổng thống Mỹ kêu gọi các quốc gia trong khu vực Châu Á-Thái Bình Dương cũng nên "đặt quyền lợi của nước mình lên trên hết" trước khi đi xa hơn với tuyên bố "nước Mỹ sẽ không chấp nhận để các đối tác thương mại lạm dụng" và đòi hỏi ở các bạn hàng một sự "bình đẳng và công bằng", "các bên cùng tôn trọng lẫn nhau để cùng có lợi cho tất cả".

Giới quan sát ghi nhận, không nêu đích danh Trung Quốc nhưng lời lẽ cứng rắn trên đây của chủ nhân Nhà Trắng nhắm vào chính sách thương mại của Bắc Kinh. Thâm hụt cán cân thương mại Mỹ-Trung, bất lợi cho Washington liên tục tăng nhanh, đạt 26,6 tỷ đô la trong tháng 10/2017, tăng hơn 10% so với cùng thời kỳ năm 2016.

Thanh Hà

*********************

APEC trước hai chiến lược thương mại đối kháng Mỹ-Trung (RFI, 10/11/017)

Nhân thượng đỉnh Diễn đàn hợp tác Kinh Tế Châu Á-Thái Bình Dương APEC tại Việt Nam, tổng thống Mỹ Donald Trump và chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, đứng đầu hai nền kinh tế hàng đầu thế giới, có dịp trình bài hai nhãn quan cạnh tranh và đối chọi về thương mại toàn cầu với các nhà lãnh đạo toàn khu vực trong ngày thứ Sáu 10/11/2017 tại Đà Nẵng.

Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình (Xi Jinping) phát biểu tại Hội nghị thượng đỉnh doanh nghiệp APEC, Đà Nẵng, Việt Nam, ngày 10/11/2017 - Reuters/Nyein Chan Naing/Pool

Theo AFP, tổng thống Donald Trump đã đến Đà Nẵng vào buổi trưa, vài giờ trước khi thượng đỉnh thường niên của APEC khai mạc.

Các nhà lãnh đạo trong vùng kinh tế năng động nhất địa cầu, tạo ra hơn 60% của cải thế giới, chờ Donald Trump làm sáng tỏ nhãn quan "một vùng Ấn Độ -Thái Bình Dương tự do và rộng mở" trong chủ trương "nước Mỹ trước đã".

Quyết định của ông Trump rút bỏ Hiệp Định Tự Do Mậu Dịch Xuyên Thái Bình Dương TPP ba ngày sau khi tuyên thệ nhậm chức tổng thống đã làm nhiều nước thành viên, đặc biệt là Nhật Bản và Việt Nam bối rối.

Trong khi nước Mỹ của Donald Trump co cụm trong chủ thuyết "kinh tế quốc gia chủ nghĩa"thì Trung Quốc của Tập Cận Bình tiến lên một bước, với hàng loạt đề án hợp tác trong vùng. Theo nhà phân tích Ian Bremmer của nhóm chuyên gia Eurasia Group, Hoa Kỳ càng ngày càng bị xem như là một đồng minh "thiếu nhất quán". Cho dù hầu hết các quốc gia Châu Á không ưa gì mô hình Trung Quốc nhưng họ đành phải tìm cách thích nghi với tình huống mới. Thêm vào đó, sau Đại Hội Đảng Cộng Sản vừa qua, uy quyền của Tập Cận Bình được củng cố thêm. Lãnh đạo Trung Quốc tạo được hình ảnh một "hoàng đế đỏ" thống lĩnh một đại cường đang lên và đủ sức làm rung chuyển nước Mỹ. Đối đầu với "nước Mỹ trước đã",chủ tịch Tập Bình tuyên bố "tự do thương mại là xu thế lịch sử không thể đảo ngược" và Bắc Kinh thông báo "nới rộng thị trường đón tiếp doanh nghiệp thế giới".

Theo chủ tịch Trung Quốc thì cần phải "ủng hộ mậu dịch tự do, giúp cho các nước đang phát triển hưởng được lợi nhuận thương mại và đầu tư". Giới phân tích, rút kinh nghiệm thực tế, thận trọng trước những tuyên bố của chính quyền Trung Quốc, nhưng thông báo này tạm thời xoa dịu chỉ trích của các đối tác và hướng mọi chú ý vào chủ trương "ngược trào lưu" của Donald Trump.

Trong bối cảnh này, Nhật Bản và nhóm TPP-11 cố gắng tìm một đồng thuận để có thể "trình làng" Hiệp Định TPP để kéo Mỹ trở lại. Sau ba ngày thương lượng vẫn chưa đạt được thỏa thuận chung. Tuy vậy, tổng thống Trump vẫn cứng rắn khuyến cáo nhóm TPP-11 : Hoa Kỳ không bao giờ ký kết "các hiệp định quan trọng" ép buộc nước Mỹ "từ bỏ chủ quyền".

Trong một bài bình luận trên New York Times, Tony Blinken, cựu trợ lý ngoại trưởng Mỹ thời tổng thống Barack Obama than phiền là "Donald Trump đã nhượng vai trò lãnh đạo thế giới cho Tập Cận Bình". Trong khi "Trump chạy trốn chủ nghĩa đa phương và vai trò lãnh đạo thế giới thì Tập càng ngày càng nắm lấy thời cơ".

Tú Anh

*******************

Tổng thống Trump phát đi một thông điệp thương mại không khoan nhượng cho Châu Á (VOA, 10/11/2017)

Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump phát đi một thông điệp cứng rắn về thương mại tại hội nghị các nước Châu Á – Thái Bình Dương diễn ra tại Việt Nam hôm thứ Sáu 10/11. Ông nhấn mạnh rằng Hoa Kỳ không khoan nhượng tình trạng Mỹ bị lạm dụng kinh niên trong trao đổi thương mại nữa.

Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump phát biểu tại hội nghị thượng đỉnh CEO Hợp tác Kinh tế Châu Á – Thái Bình Dương (APEC) tại Trung tâm Hội nghị Aryana ở Đà Nẵng, ngày 10/11/2017.

Ông nói : "Từ hôm nay trở đi, chúng ta sẽ cạnh tranh trên cơ sở bình đẳng và công bằng. Chúng tôi sẽ không để cho Hoa Kỳ bị lợi dụng nữa".

Tổng thống Trump nói rằng Hoa Kỳ sẵn sàng thỏa thuận song phương với bất cứ nước nào trong khu vực Ấn Ðộ-Thái Bình Dương, nhưng chỉ trên cơ sở "tôn trọng lẫn nhau và hai bên cùng có lợi".

Phát biểu tại hội nghị thượng đỉnh CEO Hợp tác Kinh tế Châu Á – Thái Bình Dương (APEC) tại Trung tâm Hội nghị Aryana ở Đà Nẵng, Tổng thống Trump nói :

"Khi Hoa Kỳ mở quan hệ thương mại với các nước và các dân tộc, từ nay trở đi chúng tôi trông đợi các đối tác của chúng tôi sẽ thành thực tôn trọng các luật lệ quy định".

Ông Trump đã đáp máy bay từ Trung Quốc sang Việt Nam, chặng dừng thứ tư trong chuyến công du Châu Á 12 ngày của nhà lãnh đạo Mỹ. Điều chỉnh lại cán cân thương mại giữa Châu Á và Hoa Kỳ là trọng tâm của chính sách "Mỹ trên hết" của ông Trump mà ông nói là để bảo vệ người lao động Mỹ.

Sự khác biệt giữa cách tiếp cận của ông Trump và cách tiếp cận của Trung Quốc càng được tô đậm bằng phát biểu sau đó của Chủ tịch Nước Trung Quốc Tập Cận Bình. Ông Tập nói rằng toàn cầu hóa là một xu hướng không thể đảo ngược và bày tỏ ủng hộ hợp tác thương mại đa phương.

Trong lúc Trung Quốc hiện là nước có thặng dư lớn nhất trong trao đổi thương mại với Mỹ, Việt Nam cũng nằm trong danh sách các nước có thặng dư mà chính quyền Trump tìm cách hạ giảm.

APEC, diễn đàn lâu nay luôn mạnh mẽ hô hào cho thương mại tự do, đang rối loạn với những thay đổi của ông Trump.

Kể từ khi ông Trump rút Mỹ ra khỏi hiệp ước thương mại xuyên Thái Bình Dương TPP khi mới lên cầm quyền, 11 nước còn lại trong hiệp ước đã chật vật "cứu sống" TPP.

Lãnh đạo của các nước trong TPP dự trù sẽ họp sau đó trong ngày thứ Sáu 10/11 sau cuộc họp của các bộ trưởng hôm thứ Năm với kết cục gây khó hiểu, khi bộ trưởng kinh tế Nhật Bản tuyên bố là các bên đã "đồng ý trên nguyên tắc", trong khi người đồng cấp Canada nói điều đó không đúng.

Ông Trump đả phả khá sớm chiến lược "xoay trục sang Châu Á" của chính quyền Obama, khiến các đồng minh truyền thống của Mỹ lo ngại ông sẽ để cho Trung Quốc mở rộng ảnh hưởng trong khu vực.

Biển Đông

Đà Nẵng, chủ nhà hội nghị APEC, là một thành phố trên bờ của Biển Đông – vùng biển gây đau đầu nhất về an ninh trong khu vực và là nơi mà các nước láng giềng của Trung Quốc thách thức tuyên bố chủ quyền của Bắc Kinh đối với gần như toàn bộ vùng biển mà không có căn cứ pháp lý.

Tổng thống Trump nói rằng tương lai của khu vực này phụ thuộc vào việc giữ vững "quyền tự do hàng hải và tự do bay ngang, bao gồm những tuyến đường vận chuyển rộng mở. Ông cũng đề cập đến những mối nguy hiểm đang "mở rộng lãnh thổ", trong đó có ma túy, buôn người và khủng bố.

Việt Nam trở thành một trong những tiếng nói lớn nhất phản đối tuyên bố chủ quyền của của Trung Quốc trên Biển Đông và các hoạt động xây đảo nhân tạo của Bắc Kinh trong vùng biển.

Trong một phát biểu dường như là ám chỉ đến việc cạnh tranh với kế hoạch Một vành đai, Một con đường đầy tham vọng của Trung Quốc, Tổng thống Trump nói ông sẽ thúc đẩy Ngân hàng Thế giới và Ngân hàng Phát triển Á Châu tài trợ cho các dự án phát triển hạ tầng và sẽ cải tổ các định chế tài chánh Mỹ.

Ông Trump nói : "Trên hết, chúng tôi mưu tìm tình hữu nghị và chúng tôi không mơ đến việc thống trị".

Mặc dù phát biểu tại hội nghị trong khuôn khổ của thượng đỉnh các nhà lãnh đạo Châu Á-Thái Bình Dương, ông Trump nhiều lần lập lại ám chỉ khu vực Ấn Ðộ-Thái Bình Dương và đề cập đến tầm quan trọng của Ấn Ðộ trong bài diễn văn của ông.

Đà Nẵng là một địa điểm đặc biệt trong lịch sử Mỹ-Việt : đó là nơi các đơn vị bộ binh Mỹ đầu tiên được phái đến năm 1965 khi cuộc chiến tại Việt Nam leo thang để rồi kéo dài tiếp mấy chục năm sau đó cho đến khi cộng sản giành chiến thắng.

Đà Nẵng rất gần với những chiến trường khốc liệt nhất trong Cuộc chiến tranh Việt Nam, còn phi trường quân sự của thành phố này là nơi mà rất nhiều lính Mỹ cùng thế hệ với ông Trump đã được máy bay chở đến để tham chiến.

Bản thân ông Trump được hoãn thi hành nghĩa vụ quân sự 5 lần, một trong những lần đó là bị đau xương gót chân.

(Theo AP, AFP)

*******************

APEC : Mỹ muốn song phương, Trung Quốc kêu gọi đa phương (RFA, 10/11/2017)

Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình hôm 10/11 đều đã có bài phát biểu chính thức tại hội nghị APEC ở Đà Nẵng, với cách tiếp cận về thương mại hoàn toàn trái ngược nhau.

Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump phát biểu tại hội nghị APEC ở Đà Nẵng hôm 10/11/2017 - AFP

Phát biểu trước cử tọa gồm hàng trăm lãnh đạo các quốc gia và doanh nghiệp, Tổng thống Trump nói nước Mỹ đã bị lợi dụng quá lâu vì những thương mại bất bình đẳng với các quốc gia khác và từ giờ trở đi nước Mỹ sẽ không chấp nhận điều này nữa. Tổng thống Trump nói :

"Từ bây giờ trở đi, chúng ta sẽ cạnh trạnh trên cơ sở bình đẳng. Chúng tôi sẽ không để cho nước Mỹ bị lợi dụng nữa. Tôi luôn đặt nước Mỹ trước tiên cũng như tôi mong tất cả các quý vị trong căn phòng này cũng đặt quốc gia mình lên trước tiên".

Tổng thống Mỹ đưa ra hướng tiếp cận song phương trong các thỏa thuận thương mại với các nước trong khu vực Ấn Độ Thái Bình Dương thay vì đa phương như trước kia

"Tôi sẽ làm những thỏa thuận thương mại đa phương với bất kỳ quốc gia Ấn Độ Thái Bình Dương nào muốn là đối tác với chúng tôi và sẽ tuân thủ các nguyên tắc bình đẳng có qua có lại trong thương mại".

Trong bài phát biểu của mình Tổng thống Trump cũng chỉ trích Tổ chức Thương mại Thế giới và các thỏa thuận đa phương khác mà Mỹ đã tham gia vì cho rằng nước Mỹ đã không được đối xử công bằng khi Mỹ tuân thủ các quy định còn những nước tham gia khác thì không.

Tổng thống Trump cũng nói đến những vấn đề về ăn cắp bản quyền trí tuệ và khẳng định nước Mỹ sẽ không chấp nhận điều này. Đồng thời ông nói nước Mỹ cũng không chấp nhận việc bắt các doanh nghiệp Mỹ phải trao công nghệ cho các quốc gia khác để đổi lấy việc tiếp cận thị trường.

Ngược lại với đề nghị thương mại song phương với các nước của Tổng thống Trump, Chủ tịch Tập Cận Bình của Trung Quốc trong bài phát biểu của mình lại nhấn mạnh những hợp tác đa phương.

Phát biểu sau Tổng thống Trump, Chủ tịch Tập Cận Bình nói mở có nghĩa là mang đến sự tiến bộ. Ông lặp đi lặp lại lời kêu gọi toàn cầu hóa kinh tế qua hương mại đa phương. Ông nói Trung Quốc cần ủng hộ đa phương và chủ nghĩa khu vực mở để cho phép các nước phát triển hưởng lợi nhiều hơn từ thương mại và đầu tư quốc tế.

Nhân dịp này Chủ tịch Tập Cận Bình cũng nhấn mạnh đến sáng kiến Khu vực Tự do Thương mại Châu Á Thái Bình Dương mà Trung Quốc đưa ra trong hơn 10 năm qua, đối trọng với Hiệp định Thương mại tự do xuyên Thái Bình Dương TPP mà Mỹ vừa rút khỏi hồi đầu năm nay sau khi Tổng thống Trump lên nắm quyền.

Trong bài phát biểu của mình, Chủ tịch Tập Cận Bình cũng không quên cổ võ cho sáng kiến Vành Đai Con Đường của Trung Quốc, coi đây là cơ bản cho sự phát triển kết nối vì sự thịnh vượng chung. Chủ tịch Tập Cận Bình nói sáng kiến này không thuộc về Trung Quốc mà thuộc về cả thế giới. Ông nói Bắc Kinh đang trợ giúp các dự án phát triển hạ tầng cho một số nước khắp Châu Á, đồng thời khẳng định Trung Quốc đi đầu cho sự phát triển của toàn cầu.

**********************

APEC : Tập Cận Bình bảo vệ toàn cầu hóa (RFI, 10/11/2017)

Trên diễn đàn Hội nghị thượng đỉnh doanh nghiệp APEC, phát biểu vài phút sau sau tổng thống Mỹ Donald Trump, chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã nhấn mạnh rằng toàn cầu hóa là một "xu thế lịch sử không thể đảo ngược". Đây là quan điểm trái ngược hẳn với lập trường "Nước Mỹ trước đã" của chủ nhân Nhà Trắng Donald Trump.

Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đến dự Hội nghị thượng đỉnh doanh nghiệp APEC, Đà Nẵng, Việt Nam, ngày 10/11/2017 - Reuters/Jorge Silva

Khoác áo người đứng ra bảo vệ tự do mậu dịch, ông Tập Cận Bình giải thích là "trao đổi thương mại phải được xem xét lại" để "mở rộng hơn, cân bằng hơn, công bằng hơn và có lợi cho mọi người".

Theo chủ tịch Trung Quốc, "cần phải hỗ trợ tự do mậu dịch và thực hiện một chủ nghĩa khu vực cởi mở để cho phép các nước đang phát triển được lợi hơn trong thương mại và đầu tư quốc tế".

Vào hôm nay, Bắc Kinh đã thông báo mở cửa lãnh vực tài chính của mình cho các công ty nước ngoài, chấm dứt chế độ hạn chế mà các đối tác Trung Quốc luôn chỉ trích.

Mai Vân