Ba thách thức ‘đe dọa sinh mệnh đảng và sự tồn vong chế độ’

Trân Văn, VOA, 29/01/2021

Ông Tô Lâm, Ủy viên Bộ Chính trị của Ban chấp hành trung ương Đảng cộng sản Việt Nam nhiệm kỳ 12, vừa cảnh báo các đồng chí là đại biểu tham dự đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ 13 của Đảng cộng sản Việt Nam rằng :Hiện có ba thách thức lớn đe dọa sinh mệnh đảng và sự tồn vong của chế độ.

Diễn tập bảo vệ Đại hội Đảng 12 tại Hà Nội vào ngày 8/1/2021. Ảnh chụp màn hình báo Người Lao Động.

Thứ nhất là âm mưu hoạt động chống phá, gây bạo loạn, lật đổ của các thế lực thù địch, phản động ngày càng thâm độc, nguy hiểm hơn. Thứ hai là nguy cơ đe dọa chủ quyền lãnh thổ trên biển Đông, gắn với thách thức trong xử lý quan hệ với các nước lớn và giữ vững uy tín của đảng, chế độ trước nhân dân ngày càng gia tăng. Thứ ba là nguy cơ "tự diễn biến", "tự chuyển hóa" trong nội bộ gắn với suy giảm lòng tin của nhân dân diễn biến phức tạp.

Trong ba thách thức vừa kể, ông Lâm nhấn mạnh :Nguy cơ mất an ninh chính trị nội bộ, suy giảm thế trận lòng dân, làm suy yếu sức chiến đấu của Đảng, của chế độ ta từ gốc, từ bên trong là nguy hiểm nhất(1).

***

Thực trạng biển Đông – dã tâm của Trung Quốc và những động tác mới nhất mà Trung Quốc vừa thực hiện, nguy hiểm cho tương lai quốc gia, vận mệnh dân tộc như thế nào thì ai cũng biết, ông Lâm tất nhiên cũng biết. Tuy nhiên ông không quan tâm. Với ông đó chỉ là vấn đề thứ yếu. Ngay cả khi xác định biển Đông là thách thức thứ hai thì lý do ông Đại tướng, Bộ trưởng Công an chọn làm thách thức cũng chỉ liên quan đến lợi ích lâu dài củađảng và củaông :Uy tín của đảng trước nhân dânvà chỉ thế mà thôi !

Ông Lâm không những không lo mà còn không xem đối tượng đã xâm hại chủ quyền lãnh thổ, cũng như đang tiếp tục xâm hại cả chủ quyền lãnh thổ, đe dọa sự ổn định của kinh tế, xã hội Việt Nam như kẻ thù. Ông chỉ thù đồng bào. Dẫu họ cũng là người Việt nhưng vì họ không chấp nhận sự chi phối toàn diện, tuyệt đối của đảng mà ông là thành viên lãnh đạo nên với ông, họ mới là thù địch. Với ông, chỉ họ mớithâm độc, nguy hiểm hơn chứ không phải ngoại bang.

Ba thách thức mà ông Tô Lâm khái quát, liệt kê để cảnh báo các đồng chí còn cho thấy, tuy là một trong những lãnh đạo chủ chốt của đảng nhưng hoặc ông nhìn không xa, trông không rộng, hoặc ông hoạt ngôn ! Tại sao ông chi thấy"quả" mà không thấy"nhân" ? Có thể nhận ra thực trạng"tự diễn biến", "tự chuyển hóa" trong nội bộvà nhân dân suy giảm lòng tin đang diễn biến phức tạp, trở thành một loại nguy cơ mà không xác định được đâu là nguyên nhân ?

Chẳng lẽ Giáo sư – Tiến sĩ Khoa học An ninh không thể lý giải vì sao lại xuất hiện tình trạngmất an ninh chính trị nội bộ, suy giảm thế trận lòng dân, sức chiến đấu của đảng, của chế độ ta từ gốc, từ bên trong bị suy yếu và trở thành nguy hiểm nhất ?

***

Xem tóm thuật tham luận của ông Lâm, vài người quen với kẻ viết bài này bảo rằng, sở dĩ ông Lâm không thùđịch, chỉ thùđồng bào vì việc biến đồng bào thànhthế lực thù địch, đe dọa sinh mệnh đảng và sự tồn vong của chế độ sẽ giúp những cá nhân như ông Bộ trưởng Công an củng cố vai trò, vị trí trong đảng.

Có người thì cười khà khà khi thấy ông tuyên bố, đại loại :Ngoài việc sẽ phát hiện, ngăn chặn kịp thời các hành vi tham nhũng, lãng phí, ngành công an sẽđề ra giải pháp, quy trình, quy chế quản lý chặt chẽ trong phát triển các dự án, đầu tư phát triển kinh tế, bảo đảm "không thể tham nhũng", "không dám tham nhũng", "không muốn tham nhũng". Họ phỏng đoán, nếu công an được phép thực thi tất cả những điều đó như ông Lâm tuyên bố, Quốc hội Việt Nam nhiệm kỳ mới có thể cho phép chính phủ nhiệm kỳ mới giải tán nhiều bộ vì đã có công an đảm trách vai trò vốn của nhiều bộ, ngành.

Cũng có người ước ao, phải chi họ được chọn làm đại biểu tham dự đại hội đại biểu toàn quốc của đảng lần này để có thể thỏ thẻ đề nghị ông Tô Lâm nêu gương ngay sau khi ông trình bày xong tham luận :Tự nguyện công bố xem trong tờ khai tài sản mà ông đã nộp cho đảng, ông xác định cả bất động sản lẫn động sản mà ông đang sở hữu trị giá bao nhiêu. Theo họ, khi tham nhũng trở thành vấn nạn trầm kha như đã biết, đã thấy và đã thề sẽ làm gì đó để kẻ khác"không thể tham nhũng", "không dám tham nhũng", "không muốn tham nhũng" thì phải nêu gương chứ !

Đồng bào – những người bị ông Lâm xem là thù địch hoặc do bất bình trước thực tại càng ngày càng nhiều điều bất hợp lý, tương lai càng lúc càng bi đát của chính mình, xứ sở mình, dân tộc mình nghĩ sao ?

Trân Văn

Nguồn : VOA, 29/01/2021

Chú thích

(1) https://thanhnien.vn/thoi-su/dai-hoi-xiii/bo-truong-to-lam-3-thach-thuc-de-doa-sinh-menh-dang-ton-vong-che-do-1334917.html

*******************

Cách nào hóa giải ba thách thức của đảng : Phản động, Biển Đông và tự diễn biến ?

Diễm Thi, RFA, 29/01/2021

Ba thách thức mà Việt Nam đang phải đối mặt được ông Tô Lâm đưa ra ngày 27 tháng 1 năm 2021, tại phiên thảo luận của Đại hội 13 theo thứ tự như sau.

Một nhân viên an ninh kiểm tra hệ thống khử trùng phòng tránh Covid tại Trung tâm Hội nghị Quốc gia tại Hà Nội, nơi đang tổ chức Đại hội Đảng cộng sản Việt Nam lần thứ 13, ngày 27 tháng 1 năm 2021. AFP

Thứ nhất là âm mưu, hoạt động chống phá, gây bạo loạn, lật đổ của các thế lực thù địch, phản động ngày càng thâm độc, nguy hiểm hơn. Thứ hai là nguy cơ đe dọa chủ quyền lãnh thổ trên Biển Đông, gắn với thách thức trong xử lý quan hệ với các nước lớn và giữ vững uy tín của Đảng, chế độ trước nhân dân ngày càng gia tăng. Thứ ba là nguy cơ tự diễn biến, tự chuyển hóa trong nội bộ gắn với suy giảm lòng tin của nhân dân diễn biến phức tạp.

Tháng 6 năm 2020, tại hội nghị lấy ý kiến đóng góp cho dự thảo Báo cáo Chính trị đảng bộ thành phố Hà Nội nhiệm kỳ 2020-2025, Thứ trưởng Công an Lương Tam Quang cũng cho rằng có ba thách thức đang đe dọa đến an ninh chính trị của Việt Nam.

Thứ nhất là âm mưu hoạt động chống phá, gây bạo loạn lật đổ do các thế lực thù địch, phản động ngày càng thâm độc, nguy hiểm hơn. Thứ hai là nguy cơ đe dọa chủ quyền lãnh thổ trên Biển Đông, gắn với những thách thức trong quan hệ với các nước lớn, từ những nguy cơ tác động đến an ninh nội địa trong nước. Thứ ba là nguy cơ tự diễn biến, tự chuyển hóa trong nội bộ gắn với suy giảm lòng tin của người dân.

Nhà quan sát tình hình chính trị trong và ngoài nước, Tiến sĩ Hà Hoàng Hợp nhận định, cả ba điểm ông Tô Lâm nói nhằm nêu mọi rủi ro mà chính quyền Việt Nam đang đối diện cả từ bên trong lẫn bên ngoài. Trong đó, phản động và Biển Đông thì có cả ở bên trong lẫn ở bên ngoài Việt Nam. Còn diễn biến hòa bình thì chỉ có ở bên trong. Ông nói thêm :

"Về điểm thứ nhất, bản chất là ông ta khẳng định mọi thứ trái với Đảng cộng sản Việt Nam thì đều là phản động. Tức là chống cộng sản Việt Nam là phản động. Nguy cơ này Đảng cộng sản Việt Nam không thể hóa giải được, cũng chẳng chống được. Bỏ tù, xử tù, đàn áp... không phải là hóa giải. Những người bị các ổng gọi là phản động thì họ chỉ thực hiện quyền của họ : quyền tự do biểu đạt ý kiến theo luật quốc tế mà Liên Hợp Quốc ban hành. Đó là hợp pháp và không thể nói là xấu được.

Điểm thứ hai là mới trong giọng văn của ông bộ trưởng công an. Xưa nay chưa có bộ trưởng công an nào nói đến bảo vệ chủ quyền Biển Đông, dù điều đó không sai.

Nhiệm vụ của Bộ Công an là đảm bảo trật tự trên biển ở cách bờ 50km. Bên ngoài đó thuộc cảnh sát biển và hải quân. Như vậy vấn đề biển Đông thì nói cũng được vì đấy là chủ quyền quốc gia. Mà chủ quyền quốc gia, sự toàn vẹn lãnh thổ là một mục quan trọng của lợi ích quốc gia. Công an là một lực lượng vũ trang có nhiệm vụ bảo vệ lợi ích quốc gia".

"Thế lực thù địch" ở Việt Nam được nói là những cá nhân, tổ chức có âm mưu, hành vi gây tổn hại đến chủ quyền, lãnh thổ và các lĩnh vực khác của quốc gia, trái với những quy định của pháp luật Việt Nam và pháp luật quốc tế. Cụm từ "thế lực thù địch" cũng từng gây tranh cãi ở Việt Nam khi nó được sử dụng quá rộng rãi cho cả những người có tiếng nói phản biện, bất đồng chính kiến với những quyết sách của chính phủ.

Đại biểu quốc hội Trương Trọng Nghĩa từng phát biểu tại hội trường Quốc hội tại phiên họp vào chiều ngày 15 tháng 6 năm 2020 rằng : "Mỗi khi người dân phản ứng với chính sách hành động của chính quyền, cán bộ công chức phải tự vấn, tự kiểm vì sao lòng dân không đồng thuận, đừng vội quy kết họ là thế lực thù địch để đối phó. Vì làm như vậy là làm cho Đảng xa dân, đẩy dân về phía thế lực thù địch".

Một người dân xem truyền hình phát sóng phiên khai mạc Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ 13 của Đảng cộng sản Việt Nam tại một cửa hàng điện tử ở Hà Nội vào ngày 26 tháng 1 năm 2021. AFP

Vậy cụm từ "thế lực thù địch" xuất hiện ở Việt Nam từ khi nào ? Nhà báo Nguyễn Vũ Bình, cựu nhân viên của Tạp chí Cộng sản, nói với RFA vào tháng 6 năm 2020 :

"Tôi không biết nó có từ bao giờ, nhưng tôi nhớ từ hồi tôi vào làm cho Tạp chí Cộng sản hồi năm 1992 là đã có cái từ đó rồi để nói đến những người lên tiếng cho tự do ngôn luận, tự do báo chí và tự do dân chủ… Nếu tôi nhớ không nhầm thì nó xuất hiện từ năm 1989/1990, thời kỳ Liên Xô - Đông Âu sụp đổ. Người ta gọi là nêu cao cảnh giác, tức là việc đấy vẫn thường trực nhưng mà tùy từng thời điểm nói nhiều hay nói ít. Đại ý như vậy".

Cả Thứ trưởng Công an Lương Tam Quang lẫn Bộ trưởng Công an Tô Lâm đều đưa ra ba điều giống nhau mà họ cho đó là thách thức đang đe dọa đến an ninh chính trị của Việt Nam.

Với thách thức thứ nhất, Nhà nước Việt Nam hóa giải bằng cách bắt bớ, bỏ tù những người mà họ cho là phản động, là thế lực thù địch, là chống Nhà nước. Tiến sĩ Hà Hoàng Hợp phân tích rằng, trên đời này chỉ có một định nghĩa về phản động, đấy là làm ngược với tiến bộ. Như vậy, định nghĩa phản động của ông Tô Lâm là sai cho nên không có hóa giải. Thêm vào đó, họ bỏ tù những người mà họ cho là phạm tội chống nhà nước thì trong luật quốc tế không có tội chống nhà nước. Nhà nước là một loại tổ chức xã hội ai cũng có quyền phê phán. Người ta chỉ không có quyền dùng bạo lực để phê phán nhà nước. Dùng bạo lực là nổi loạn, là phạm pháp.

Dưới góc độ công dân, Luật sư Đặng Đình Mạnh nêu ra hướng hóa giải cho ba thách thức trên facebook cá nhân của ông mà RFA đã xin phép sử dụng :

"Tôi thiển nghĩ, với thách thức thứ 1 và thứ 3. Sự hóa giải nên bằng cách THÀNH TÂM thực hiện chính sách hòa hợp, hòa giải dân tộc để xóa bỏ hận thù. Khi ấy, không còn "thế lực thù địch" hoặc "phản động" người Việt chống người Việt nữa. Đồng thời, sự "tự diễn biến", "tự chuyển hóa" cũng sẽ tự nhiên mất động lực và triệt tiêu.

Với thách thức thứ 2. Khi dân tộc đã là một khối thống nhất, đoàn kết hướng về mục tiêu chung là lợi ích quốc gia, thì các nguồn lực thay vì dùng để "chống nhau" sẽ được tập hợp thống nhất, tạo nên nguồn lực mới, mạnh mẽ hơn trước các thách thức, đe dọa về chủ quyền quốc gia.

Tuy vậy, sau 45 năm thống nhất đất nước, cũng cần phải nhìn nhận một thực tế rằng khả năng hòa hợp, hòa giải dân tộc quá khó khăn. Nó như một lời nguyền thù hận không lời giải. Chỉ khi đặt lợi ích quốc gia, dân tộc là tối thượng, lên trên lợi ích đảng phái, khuynh hướng chính trị, địa phương cục bộ… thì mới có thể bước qua thù hận, lời nguyền sẽ được giải. Khi ấy, tôi nghĩ dân tộc này hóa rồng chẳng mấy chốc".

Thách thức về Biển Đông thì các nhà nghiên cứu về lãnh vực này từng nhiều lần đề nghị là phải minh bạch hóa hồ sơ này. Điều tiếp theo là Việt Nam cần hoàn thiện hồ sơ pháp lý để khởi kiện việc Trung Quốc xâm phạm lãnh thổ lên tòa án quốc tế để có thể được xem xét một cách khách quan, công bằng.

Thách thức còn lại là nguy cơ tự diễn biến, tự chuyển hóa trong nội bộ Đảng. Điều này đã được ông Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng cảnh báo trong đảng của ông từ năm 2016, ngay khi khai mạc Hội nghị Trung ương 4. Ông Trọng nhấn mạnh rằng, đấu tranh, ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức lối sống ; ngăn chặn ; đẩy lùi những biểu hiện gọi là "tự diễn biến", "tự chuyển hóa" là một nhiệm vụ trọng tâm của nhiệm kỳ 2016-2021.

Diễm Thi

Nguồn : RFA, 29/01/2021

************************

Bộ trưởng Tô Lâm : 3 thách thức đe dọa sinh mệnh Đảng, tồn vong chế độ

Lê Hiệp, Thanh Niên, 27/01/2021

Tham luận tại Đại hội XIII của Đảng, Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm chỉ rõ 3 thách thức đe dọa trực tiếp đến sinh mệnh của Đảng và sự tồn vong của chế độ.

Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm tham luận tại Đại hội XIII ngày 27/1 - Ảnh Gia Hân

Trình bày tham luận tại Đại hội XIII của Đảng, ngày 27/1, Bộ trưởng Công an Tô Lâm cho hay, 4 nguy cơ mà Đảng đã chỉ ra vẫn còn tồn tại và có mặt còn gay gắt hơn. Dưới góc độ thực hiện nhiệm vụ an ninh quốc gia, ông Lâm cho rằng, "đất nước ta đang đứng trước 3 thách thức lớn đe dọa trực tiếp đến sinh mệnh của Đảng và sự tồn vong của chế độ".

Thách thức đầu tiên, theo Bộ trưởng Công an, là âm mưu hoạt động chống phá, gây bạo loạn, lật đổ của các thế lực thù địch, phản động ngày càng thâm độc, nguy hiểm hơn.

Thứ 2, là nguy cơ đe dọa chủ quyền lãnh thổ trên Biển Đông, gắn với thách thức trong xử lý quan hệ với các nước lớn và giữ vững uy tín của Đảng, chế độ trước nhân dân ngày càng gia tăng.

Thách thức thứ 3, theo ông Lâm, là nguy cơ "tự diễn biến", "tự chuyển hóa" trong nội bộ gắn với suy giảm lòng tin của nhân dân diễn biến phức tạp.

"Trong 3 thách thức nêu trên, nguy cơ mất an ninh chính trị nội bộ, suy giảm thế trận lòng dân, làm suy yếu sức chiến đấu của Đảng, của chế độ ta từ gốc, từ bên trong là nguy hiểm nhất", ông Lâm khẳng định.

Không để hình thành tổ chức chính trị đối lập trong nước

Để thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội lần thứ XIII của Đảng về nhiệm vụ bảo vệ an ninh, trật tự, ông Lâm đề xuất tiếp tục đổi mới toàn diện các mặt của công tác công an, trong đó, xác định mục tiêu, phương hướng trọng tâm là giữ vững và tăng cường sự lãnh đạo tuyệt đối trực tiếp về mọi mặt của Đảng, sự quản lý tập trung, thống nhất của Nhà nước đối với công tảc bảo đảm an ninh trật tự và xây dựng lực lượng Công an nhân dân.

Bên cạnh đó, chủ động nắm chắc tình hình từ sớm, từ xa, từ cơ sở trong mọi tình huống ; nắm tình hình từ khi mới khởi nguồn các vấn đề phức tạp về an ninh trật tự để kịp thời tham mưu với Đảng, Nhà nước các chủ trương, giải pháp, cơ chế, chính sách, pháp luật phù hợp đế bảo vệ lợi ích quốc gia, dân tộc, chủ quyền và an ninh của đất nước.

"Giữ vững thế chủ động chiến lược, không để bị động, bất ngờ, không để xảy ra bạo loạn, khủng bố, phá hoại, không để hình thành tổ chức chính trị đối lập trong nước", ông Lâm khẳng định.

Ngăn chặn lợi dụng đầu tư để chuyển hóa về chính trị

Bộ trưởng Tô Lâm cũng khẳng định, lực lượng công an sẽ kịp thời phát hiện, ngăn chặn các hành vi tham nhũng, lãng phí, có giải pháp, quy trình, quy chế quản lý chặt chẽ trong phát triển các dự án, đầu tư phát triển kinh tế, bảo đảm "không thể tham nhũng", "không dám tham nhũng", "không muốn tham nhũng".

"Chủ động phát hiện, đấu tranh, ngăn chặn kịp thời các hoạt động lợi dụng hợp tác đầu tư phát triển kinh tế để tiến hành chuyển hóa về chính trị, lũng đoạn về kinh tế", ông Tô Lâm nhấn mạnh.

Ông Tô Lâm cũng khẳng định, lực lượng công an tiếp tục đổi mới toàn diện và nâng cao chất lượng các mặt.

"Đảng bộ Công an T.Ư xác định mục tiêu: năm 2021 và những năm tiếp theo, tiếp tục kéo giảm tội phạm về trật tự xã hội 5% so với năm 2020; tỷ lệ điều tra, khám phá án nói chung đạt và vượt chỉ tiêu Quốc hội giao, năm sau cao hơn năm trước. Thiết lập lại trật tự kỷ cương xã hội, làm chuyển biến và thay đổi thực sự tình hình an ninh trật tự trên từng địa bàn, từng lĩnh vực, góp phần xây dựng xã hội trật tự, kỷ cương, an ninh, an toàn, lành mạnh", ông Tô Lâm nói.

Lê Hiệp

Nguồn : Thanh Niên, 27/01/2021

Tổng bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng vẫn ngựa quen đường cũ khi ra lệnh "phải kiên định và vận dụng, phát triển sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh", "tiếp tục đẩy mạnh xây dựng, chỉnh đốn Đảng" và "tích cực đấu tranh phòng, chống quan liêu, tham nhũng, lãng phí, tiêu cực"…

Ông Trọng đã tuyên bố như thế tại buổi khai mạc Đại hội toàn quốc XIII của Đảng cộng sản Việt Nam từ ngày 25/1 đến ngày 2/2/2021.

Nhưng ba nhiệm vụ này không mới vì đã liên tục được Bộ Chính trị do ông Trọng cầm đầu thúc đẩy học tập và thực hành trong suốt 5 năm của khóa Đảng XII. Tuy nhiên, một số không nhỏ đảng viên, nhất là cấp lãnh đạo từ cở sở lên trung ương đã quay lưng để "tự diễn biến", "tự chuyển hóa" trong tư tưởng chinh trị. Họ không còn coi chủ nghĩa cộng sản là cứu cánh đưa Việt Nam thoát khỏi lạc hậu để vươn lên xây dựng phú cường. Nhiều người đã công khai bài bác Mác-Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh lỗi thời, đi ngược lại tiến hóa của nhân loại. Một số không nhỏ khác cũng đã nghiêm khắc lên án đảng tiếp tục chống đổi mới chính trị để xóa đi chế độ "đảng cử dân bầu".

Trong 5 năm qua, Ban Tuyên giáo Trung ương đã phối hợp với Tổng cục Chính trị Quân đội và ngành Công an tổ chức nhiều hội nghị, mạn đàm và học tập chống suy thoái chính trị vì sợ Đảng tan.

Vì vậy, trong diễn văn "Báo cáo của Ban Chấp hành Trung ương khóa XII về các văn kiện trình Đại hội XIII" sáng ngày 26/01/2021, ông Trọng đã cao giọng chỉ đạo :

"Tư tưởng chỉ đạo xuyên suốt của toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta là phải kiên định và vận dụng, phát triển sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh ; kiên định mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội ; kiên định đường lối đổi mới của Đảng ; kiên định các nguyên tắc xây dựng Đảng ; bảo đảm cao nhất lợi ích quốc gia - dân tộc trên cơ sở các nguyên tắc cơ bản của luật pháp quốc tế, bình đẳng, hợp tác, cùng có lợi để xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Đây là vấn đề mang tính nguyên tắc, có ý nghĩa sống còn đối với chế độ ta, là nền tảng vững chắc của Đảng ta, không cho phép ai được ngả nghiêng, dao động".

Như vậy, nếu so với các kỳ đại hội đảng trước thì có khác gì đâu. Từ thời ông Nguyễn Văn Linh, Tổng bí thư khóa VI, qua Đỗ Mười (khóa VII), Lê Khả Phiêu (khóa VII), Nông Đức Mạnh 2 khóa IX và X, sang tới ông Nguyễn Phú Trọng 2 khóa XI và XII, tổng cộng 35 năm, chế độ cộng sản Việt Nam vẫn dậm chân tại chỗ, dù thế giới đã thay đổi và vươn lên cao.

Tham nhũng muôn năm

Bước sang lĩnh vực chống quốc nạn lãng phí, tham nhũng thì khi nào tình hình cũng "vẫn còn nghiêm trọng, phức tạp và tinh vi", mặc dù chủ trương chống tham nhũng tận gốc từng được ông Trọng chỉ đạo trong mô thức gọi là "nhốt quyền lực vào lồng cơ chế". Ông nói : "Không chỉ kêu gọi suông, giáo dục tư tưởng suông. Phải bằng luật pháp. Như tôi đã nói là phải nhốt quyền lực vào trong lồng cơ chế, luật pháp" (báo Điện tử đảng, 29/11/2017)

Vì vậy, với trách nhiệm là Trưởng ban Chỉ đạo phòng, chống tham nhũng trung ương, ông Trọng đã phát động phong trào "đốt lò" từ năm 2017. Theo tổng kết từ năm 2013 đến 2020, đảng đã kỷ luật hơn 110 cán bộ diện Trung ương quản lý (trong đó có 27 đồng người là Ủy viên Trung ương, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, bốn Ủy viên Bộ Chính trị, nguyên Ủy viên Bộ Chính trị). Nổi bật trong số này là Ủy viên Bộ Chính trị Đinh La Thăng đã bị ngồi tù.

Bốn lãnh đạo chủ chốt

Tuy nhiên, vì chuyện chống tham nhũng ở Việt Nam khi nào cũng chỉ "tiến được một bước" cho nên ông Nguyễn Phú Trọng mới nói tại Hội nghị toàn quốc tổng kết công tác phòng, chống tham nhũng giai đoạn 2013-2020 rằng : "Phòng, chống tham nhũng là nhiệm vụ quan trọng, thường xuyên, vừa cấp bách, vừa khó khăn, phức tạp, lâu dài ; phải tiến hành kiên quyết, kiên trì, liên tục, "không ngừng", "không nghỉ" ở tất cả các cấp, các ngành, các lĩnh vực…" (Nhân Dân, 12/12/2020).

Có lẽ vì tình trạng tham nhũng và "tự diễn biến", "tự chuyển hóa" đang đe dọa sự sống còn của chế độ nên Ban Chấp hành Trung ương XII đã không muốn thay ngựa giữa đường và muốn ông Trọng ở lại thêm nhiệm kỳ Tổng bí thư thứ ba cho mọi người yên tâm.

Nếu danh sách "tứ trụ" đúng nnw rò rit thì không có ai là người gốc miền Nam trong hàng ngũ lãnh đạo mới

Nhưng ông Trọng lại thuộc "trường hợp đặc biệt" vì đã 77 tuổi và đã làm Tổng bí thư 2 nhiệm kỳ (2011-2021). Điều lệ đảng chỉ cho phép làm 2 nhiệm kỳ. Nhưng vì trong số nhân sự cấp cao trong đảng hiện nay không ai có uy tín hơn ông Trọng nên họ đã đồng thanh yêu cầu ông tái cử vào Ban Chấp hành XIII và Bộ Chính trị, sau đó được Hội nghị Trung ương 15, khóa XII chọn là ứng viên Tổng bí thư duy nhất của khóa đảng XIII.

Tuy nhiên, Ban Chấp hành Trung ương XIII phải đổi Điều lệ, hay thông qua một Nghị quyết để ông Trọng có thể giữ thêm nhiệm kỳ nữa.

Việc ông Trọng ở lại không gây ngạc nhiên, nhưng ai là người thay thế khi ông, có thể chỉ giữ Tổng bí thư đến giữa nhiệm kỳ (2021-2026) ? Nhân vât được nói đến nhiều trước ngày Đại hội đảng XIII là ông Trần Quốc Vượng, Bí thư thường trực Trung ương, 67 tuổi, quê ở Thái Bình, cánh tay mặt của ông Trọng, đột nhiên không được nhắc đến trong danh sách dự trù 4 Lãnh đạo then chốt.

Ngược lại, người thứ hai thuộc "trường hợp đặc biệt" được đặt vào vi trí Chủ tịch nước tương lai là Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, 66 tuổi, quê Quảng Nam. Chức Thủ tướng dự trù vào tay ông Phạm Minh Chính, Trưởng Ban Tổ chức Trung ương, 62 tuổi, quê Thanh Hóa.

Trong khi, vẫn theo tin rò rỉ từ bên trong thì ông Vương Đình Huệ, Bí thư Thành phố Hà Nội sẽ làm Chủ tịch quốc hội thay bà Nguyễn Thị Kim Ngân. Ông Huệ 63 tuổi, quê Nghệ An.

Người miền Nam vắng mặt và áp lực Trung Quốc gia tăng

Nếu danh sách "tứ trụ" này đúng thì không có ai là người gốc miền Nam trong hàng ngũ lãnh đạo mới, kể từ năm 2016, khi Chủ tịch nước Trương Tấn Sang và Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng bị loại ra khỏi Bộ Chính trị và nghỉ hưu.

Cũng không có phụ nữ nào được để cử ở cấp lãnh đạo cao nhất.

Một ngạc nhiên khác là vai trò của Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh cũng lu mờ trước Đại hội XIII. Ông Minh, 61 tuổi, quê Nam Định, con cố Ngoại trưởng nổi tiếng Nguyễn Cơ Thạch (Phạm Văn Cương), đã giữ chức Bộ trưởng Ngoại giao từ năm 2011. Có tin nói ông được điều sang làm Phó Chủ tịch Quốc hội. Nếu đúng thì đây là hành động bị giáng cấp vì chức Phó ở Quốc hội chỉ ngồi chơi xơi nước là chính.

Nhưng cũng không thể loại bỏ có áp lực của Trung Quốc mà ông Nguyễn Phú Trọng phải nhượng bộ vì ông Minh, giống như cha ông, có lập trường chống Trung Quốc trong âm mưu khống chế Việt Nam và chiếm đóng biển đảo của Việt Nam ở Biển Đông. Cố Ngoại trướng Nguyễn Cơ Thạch đã bị Trung Quốc làm áp lực với Tổng bí thư Đỗ Mười, loại ra khỏi Bộ Chính trị khóa đảng VII và mất luôn chức Bộ trưởng Ngoại giao.

Vì vậy, ông Thạch được nói đã phàn ứng : "Thế là một cuộc Bắc thuộc mới rất nguy hiểm đã bắt đầu !".

Có mị dân không ?

Bên cạnh những câu nói đao to búa lớn, ông Trọng không quên cho dân ăn những chiếc bánh vẽ mơ hồ, không có dữ liệu và bằng chứng khoa học cụ thể, trong diễn văn của ông.

Ông đã phát họa cái bánh vẽ lớn gọi là "những dấu mốc phát triển quan trọng của đất nước ta trong những thập niên sắp tới :

- Đến năm 2025 : Là nước đang phát triển có công nghiệp theo hướng hiện đại, vượt qua mức thu nhập trung bình thấp.

- Đến năm 2030 : Là nước đang phát triển có công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao.

- Đến năm 2045 : Trở thành nước phát triển, thu nhập cao.

Ông Trọng cho biết trong số "các định hướng lớn bao quát những vấn đề phát triển quan trọng của đất nước trong giai đoạn 10 năm tới", trong đó có vấn đề mới, đó là :

"Thực hành và phát huy rộng rãi dân chủ xã hội chủ nghĩa, quyền làm chủ và vai trò chủ thể của nhân dân ; củng cố, nâng cao niềm tin của nhân dân, tăng cường đồng thuận xã hội…"

Nhưng cái gọi là "dân chủ xã hội chủ nghĩa" là gì, có phải là thứ "dân chủ của đảng, do đảng và vì đảng" hay dân chủ giả tạo để lừa bịp dân ?

Bằng chứng, thêm lần nữa ông Nguyễn Phú Trọng lại hô hoán thông điệp đã biết rồi khổ lắm nói mãi, đó là "Đảng lãnh đạo, Nhà nước quản lý và nhân dân làm chủ". Và, trong số những điều gọi là "mối quan hệ mới được bổ sung lần này", theo ông Trọng, là "mối quan hệ giữa thực hành dân chủ và tăng cường pháp chế, bảo đảm kỷ cương xã hội".

Nhưng tại sao đã "dân chủ", nghĩa là dân phải làm chủ thì ai cho phép Đảng và Nhà nước được "tăng cường pháp chế" lên quyền làm chủ đất nước và bản thân của dân ?

Tất nhiên thứ lý luận con vẹt này không phải của ông Trọng mà do Hội đồng Lý luận Trung ương viết cho ông đọc. Hội đồng này, như truyền thống từ xưa đến nay, là cơ quan soạn Tài liệu và các Dự thảo văn kiện để trình ra trước mỗi Đại hội đảng. Kỳ này cũng không khác.

Hãy đọc thêm "những quan hệ" giáo điều, cực đoan và bảo thủ của những cái đầu đất sét trong Hội đồng Lý luận Trung ương để thấy nó loạn cào cào như thế nào :

Ông Trọng nói :

"Chúng ta cần tiếp tục nắm vững và xử lý tốt các quan hệ lớn : giữa đổi mới, ổn định và phát triển ; giữa đổi mới kinh tế và đổi mới chính trị ; giữa tuân theo các quy luật thị trường và bảo đảm định hướng xã hội chủ nghĩa ; giữa phát triển lực lượng sản xuất và xây dựng, hoàn thiện từng bước quan hệ sản xuất xã hội chủ nghĩa ; giữa nhà nước, thị trường và xã hội ; giữa tăng trưởng kinh tế và phát triển văn hóa, thực hiện tiến bộ và công bằng xã hội, bảo vệ môi trường ; giữa xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa ; giữa độc lập, tự chủ và hội nhập quốc tế…

Đó là những mối quan hệ lớn, phản ánh các quy luật mang tính biện chứng, những vấn đề lý luận cốt lõi về đường lối đổi mới của Đảng ta, cần tiếp tục được bổ sung, hoàn thiện và phát triển phù hợp với thay đổi của thực tiễn; đòi hỏi chúng ta phải nhận thức đúng và đầy đủ, quán triệt sâu sắc và thực hiện thật tốt, có hiệu quả. Tuyệt đối không được cực đoan, phiến diện".

Tiếp tục hô hào không ngừng nghỉ...

Nhưng ông Trọng không ngừng tại đây mà còn hô tiếp :

- Tiếp tục đẩy mạnh xây dựng, chỉnh đốn Đảng, xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh.

- Hết sức coi trọng xây dựng Đảng về tư tưởng. Kiên định, vững vàng trên nền tảng chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đồng thời không ngừng bổ sung, phát triển sáng tạo, phù hợp với thực tiễn Việt Nam.

- Thường xuyên đấu tranh, ngăn chặn âm mưu, hoạt động chống phá của các thế lực thù địch, phản động, đấu tranh, phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng.

- Tập trung xây dựng Đảng về đạo đức, tích cực đấu tranh phòng, chống quan liêu, tham nhũng, lãng phí, tiêu cực ; ngăn chặn, đẩy lùi có hiệu quả tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện "tự diễn biến", "tự chuyển hoá" trong nội bộ gắn với đẩy mạnh học tập, làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh.

- Nghiêm trị mọi âm mưu, hành động chia rẽ, phá hoại khối đại đoàn kết toàn dân tộc, cản trở sự phát triển của đất nước.

- Bảo đảm công khai, minh bạch thông tin, quyền được thông tin và cơ hội tiếp cận thông tin của mọi tầng lớp nhân dân. Thực hiện đúng đắn, hiệu quả dân chủ trực tiếp, dân chủ đại diện, nhất là dân chủ ở cơ sở. Chống các biểu hiện dân chủ cực đoan, dân chủ hình thức.

Chống "dân chủ cực đoan, dân chủ hình thức" là điều chí lý, nhưng ông Nguyễn Phú Trọng hãy sờ lên gáy xem Đảng và Nhà nước đã cho dân ăn bánh vẽ về các quyền dự do, dân chủ, dù đã ghi trong Hiến pháp sửa đổi năm 2013 như thế nào ?

Bằng chứng cụ thể là Điều 25 Hiến pháp viết : "Công dân có quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí, tiếp cận thông tin, hội họp, lập hội, biểu tình. Việc thực hiện các quyền này do pháp luật quy định".

Nhưng dân không được ra báo, dù Luật Báo chí không cấm. Cũng không có bất cứ luật nào cấm dân lập hội mà vẫn bị cấm, chưa cần nói đến lập đảng chính trị đối lập. Cũng không có luật cấm dân biểu tình mà khi biểu tỉnh, dù bất bạo động chống Trung Quốc, cũng bị đàn áp, bắt tù. Trong khi nhà nước cộng sản Việt Nam lại trì hoãn ít nhất 4 lần, hay rút lại những Dự luật trình ra Quốc hội liên quan đến hai quyền lập hội và biểu tình.

Ngoài ra, Đảng cũng đã tự tung tực tác cho mình ngôi vị lãnh đạo dân, dù chưa bao giờ có phép hay bỏ phiếu của dân. Đảng tự viết trong Điều 4 Hiến pháp :

"Đảng Cộng sản Việt Nam - Đội tiên phong của giai cấp công nhân, đồng thời là đội tiên phong của Nhân dân lao động và của dân tộc Việt Nam, đại biểu trung thành lợi ích của giai cấp công nhân, Nhân dân lao động và của cả dân tộc, lấy chủ nghĩa Mác – Lê nin và tư tưởng Hồ Chí Minh làm nền tảng tư tưởng là lực lượng lãnh đạo Nhà nước và xã hội".

Như vậy, những gì ông Trọng nói trong Diễn văn mở đầu Đại hội đảng XIII, chẳng qua cũng chỉ là bản cũ sao lại. Ông tự khoe đó là "đường lối mới", nhưng toàn chuyện cũ được nhắc lại. Tuyệt nhiên không có tư duy mới, không có những đột phá vươn lên của một đất nước chậm tiến, lạc hậu. Ngược lại toàn là hy vọng và kỳ vọng vào những hứa hẹn không có cơ sở khoa học vững vàng.

Những tăng trưởng mơ hồ tự vẽ từ 2025 đến 2045 với mức "thu nhập trung bình thấp ; thu nhập trung bình cao ; thu thập cao" cho cả nước chẳng qua chỉ là bài toán do những cái đầu ảo tưởng trong Hội đồng Lý luận Trung ương chế ra, đặt trên nền tảng triển kinh tế cầu âu.

Do đó, sẽ không ngạc nhiên nếu Đảng XIII lại sản sinh ra đội ngũ lãnh đạo 4 người chủ chốt không có định hướng cho ngày mai.

Phạm Trần

(28/01/2021)

Đại hội 13 Đảng cộng sản Việt Nam : Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng kêu gọi thực thi "dân chủ"

Trọng Thành, RFI, 26/01/2020

Hôm 26/01/2021, Đại hội lần thứ 13 của Đảng cộng sản Việt Nam chính thức khai mạc. Đại hội dự kiến kéo dài 8 ngày, cho đến ngày 02/02/2021. Đại hội diễn ra 5 năm một lần, là một sự kiện chính trị quan trọng, với việc thay đổi nhân sự lãnh đạo, và hoạch định chiến lược mới.

Tổng bí thư Đảng cộng sản Việt Nam Nguyễn Phú Trọng phát biểu tại lễ khai mạc Đại hội toàn quốc lần thứ 13, Hà Nội, ngày 26/01/2021 v ia Reuters – VNA

Trong dịp Đại hội này, gần 1.600 đại biểu của Đảng dự Đại hội dự kiến sẽ bầu lên một ban lãnh đạo mới. Tuy nhiên, truyền thông không được tham dự hầu hết các hoạt động trong kỳ Đại hội quan trọng này. Theo nhiều nhà quan sát, dự kiến nhân sự cho ban lãnh đạo tối cao đã được sắp đặt trước. Ông Nguyễn Phú Trọng, 76 tuổi, tổng bí thư kiêm chủ tịch nước, được cho là sẽ tiếp tục nắm vị trí đứng đầu Đảng, bất chấp nhiều vấn đề về sức khỏe.

Trong Báo cáo các văn kiện Đại hội đọc tại phiên khai mạc, ông Nguyễn Phú Trọng đặc biệt nhấn mạnh đến việc thực hiện dân chủ : "Thực hiện đúng đắn, hiệu quả dân chủ trực tiếp, dân chủ đại diện, nhất là dân chủ ở cơ sở. Chống các biểu hiện dân chủ cực đoan, dân chủ hình thức. Đẩy mạnh việc hoàn thiện, xây dựng hệ thống pháp luật thống nhất, đồng bộ, hiện đại, khả thi, công khai, minh bạch, ổn định, dễ tiếp cận, có sức cạnh tranh quốc tế, bảo đảm quyền và lợi ích chính đáng của nhân dân, thúc đẩy đổi mới sáng tạo, bảo đảm yêu cầu phát triển bền vững kinh tế, xã hội và quốc phòng, an ninh trong điều kiện mới".

Về Đại hội Đảng cộng sản Việt Nam lần thứ 13, trả lời RFI tiếng Việt, nhà báo Võ Văn Tạo từ Nha Trang nhận định : "Cái việc này người ta cứ làm 5 năm một lần, và tương đối giống nhau. Riêng về lần Đại hội thứ 13 này, tôi thấy có hơi khác. Ví dụ như những nhà hoạt động, những nhà trí thức hoạt động phản biện, hoặc những nhà tranh đấu cho tự do dân chủ, cho chủ quyền của đất nước, mà không được hệ thống an ninh và Đảng cộng sản Việt Nam hài lòng, thì bị canh giữ nghiêm ngặt. Mọi lần thì không có.

Điểm thứ hai là không khí căng thẳng : luyện tập phô trương, lính tráng, ngựa, chó săn… Lấy lý do để bảo vệ Đại hội Đảng thì tôi thấy là không cần thiết. Những năm trước không thấy như thế. Lần này có cả xe thiết giáp phô trương giữa Hà Nội. Tôi thấy hoàn toàn không cần thiết. Bởi vì mình vẫn nói Việt Nam, Hà Nội là một thành phố "hòa bình". Việc mà chỉ có Đại hội Đảng thôi mà triển khai quá căng thẳng như thế là phản tác dụng.

Còn về nội dung của Đại hội Đảng thì trước đây, hồi xưa, người dân và cán bộ có hiểu biết một chút thì người ta chủ yếu quan tâm đến Báo cáo chính trị. Trong đó có một số nội dung, ví dụ đường lối kinh tế, định hướng quản lý xã hội, những việc khác như an ninh, quốc phòng… Thế nhưng, những năm gần đây, ít ai quan tâm đến cái đó nữa. Ngay nội bộ những đại biểu đi dự Đại hội Đảng cũng ít quan tâm đến cái đấy. Dù cái đó vẫn phải có.

Chủ yếu người ta quan tâm đến cái gì ? Là cơ cấu nhân sự, kỳ này ai sẽ vào Trung ương, ai vào Tứ trụ, tức bốn nhân vật cao cấp nhất, gồm tổng bí thư đảng, chủ tịch nước, thủ tướng chính phủ và chủ tịch quốc hội. Tuy nhiên, cái việc của Đảng cộng sản Việt Nam, chúng tôi hay nói đùa như là chuyện "hội kín’. Người dân không được biết, không được biết gì hết. Các vị làm xong xuôi rồi các vị công bố ra sao mình biết vậy thôi. Chính việc làm như thế đã đi ngược với khẩu hiệu (của Đảng) "Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra"… ''Dân làm chủ'' mà. Nhưng cứ những chuyện quan trọng nhất của đất nước các ông ấy lại làm kín với nhau, người dân chẳng biết tí nào".

Trọng Thành

*********************

Đảng cộng sản Việt Nam mở Đại hội 13 sắp xếp ban lãnh đạo mới

Anh Vũ, RFI, 25/01/2021

Hôm 25/01/2021, Đại hội toàn quốc lần thứ 13 Đảng cộng sản Việt Nam mở ra tại Hà Nội với 2 trọng tâm : Xác định phương hướng chính trị và lựa chọn ban lãnh đạo mới trong 5 năm tới.

Cảnh sát đi tuần tra trên một phố ở Hà Nội, Việt Nam, ngày 20/01/2021. Reuters - Kham

Theo lịch trình, Đại hội bắt đầu bằng phiên họp trù bị hôm nay để quyết định các thủ tục và cách thức tiến hành. Đại hội với sự tham dự của 1557 đại biểu đại diện cho hơn 5 triệu đảng viên trong cả nước, sẽ chính thức khai mạc từ ngày mai, 26/01, dự kiến kéo dài đến ngày 2/02.

Đây là một sự kiện lớn trong đời sống chính trị của Việt Nam. Trên nguyên tắc, nội dung và tiến trình làm việc đã được quyết định từ trước Đại hội qua các kỳ họp hội nghị trung ương và Bộ Chính Trị trong đó bao gồm cả việc sắp xếp nhân sự lãnh đạo chủ chốt.

Giới quan sát chính trị Việt Nam đều cho rằng Đại hội 13 vẫn sẽ khẳng định tính liên tục về đường lối chính trị. Sự chú ý tập trung vào những vị trí lãnh đạo chủ chốt mới sẽ được sắp xếp thế nào sau khi đã bổ sung, sửa đổi các tiêu chí về tuổi tác.

Mặc dù vấn đề nhân sự lãnh đạo đất nước gần đây đã đưa vào danh mục tối mật, các thông tin ngoài luồng chính thống vẫn đưa ra những đồn đoán, đặc biệt là từ sau Hội nghị trung ương 15 diễn ra trong ngày 17/1 vừa rồi. Có tin ông Nguyễn Phú Trọng, nay đã 76 tuổi, ốm yếu, nắm giữ chiếc ghế tổng bí thư Đảng đã 2 nhiệm kỳ, nay tiếp tục sẽ làm thêm nhiệm kỳ thứ 3. Chức chủ tịch nước sẽ được trao cho ông Nguyễn Xuân Phúc đương nhiệm thủ tướng, người được đánh giá là năng động trong khủng hoảng dịch và phát triển kinh tế.

Chức danh chủ tịch Quốc Hội và thủ tướng đã được ấn định, nhưng dường như vẫn còn những cạnh tranh và chờ phân giải ở Đại hội.

Một điều gây chú ý đối với giới quan sát quốc tế là bối cảnh kinh tế chính trị xã hội trước Đại hội. Hãng thông tấn Pháp AFP ghi nhận Việt Nam đã có những thành công trong chống đại dịch Covid 19, duy trì tăng trưởng kinh tế, ở mức 2,9% trong năm 2020, tuy còn thấp nhưng là một kết quả đáng khích lệ trong bối cảnh kinh tế thế giới đang lao đao trong khủng hoảng và suy thoái vì đại dịch. Về chính trị xã hội, năm 2020 cũng là năm đánh dấu Việt Nam trấn áp mạnh những tiếng nói đối lập. Theo Amnesty International số tù nhân chính trị ở Việt Nam đã tăng từ 84 trong năm 2016 lên 170 trong năm qua.

Anh Vũ

**********************

Đại hội Đảng 13 khai mạc, thu hút sự chú ý của truyền thông quốc tế

VOA, 25/01/2021

Đại hội lần thứ 13 của Đảng cộng sản Việt Nam khai mạc hôm 25/1 tại Hà Nội, thu hút sự chú ý của báo chí quốc tế khi quốc gia được coi là "một ngôi sao đang lên" của khu vực chuẩn bị bầu chọn những nhà lãnh đạo mới cho nhiệm kỳ 5 năm tới.

Nh ữ ng ng ườ i lái xích lô ch ờ khách bên các t ấ m áp phích c ủ a Đ ạ i h ộ i 13 c ủ a Đảng cộng sản khai m ạ c hôm 25/1 t ạ i Hà N ộ i.

Theo truyền thông trong nước, gần 1.600 đại biểu từ khắp cả nước đã tham dự buổi họp khai mạc của Đại hội Đảng, với an ninh được thắt chặt, sau khi viếng thăm lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh theo nghi lễ truyền thống. Các đại biểu này sẽ bầu chọn ra 200 thành viên của Uỷ ban Trung ương Đảng, những người sau đó chọn khoảng 15 đến 19 người trong số họ vào Bộ Chính trị, cơ quan lãnh đạo cao nhất của Đảng cộng sản.

Bộ Y tế nói rằng, hơn 10.000, trong đó có các đại biểu tham dự và những người phục vụ Đại hội đã được xét nghiệm hai lần trước ngày Đại hội, được tổ chức 5 năm một lần, khai mạc hôm 25/1.

Đại hội Đảng lần này thu hút sự chú ý của truyền thông quốc tế về vai trò của Tổng bí thư kiêm Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng, người mà theo AP nhận định đã làm nên tên tuổi của mình bằng cách duy trì tăng trưởng kinh tế và tiến hành cuộc chiến chống tham nhũng được nhiều người biết tới.

Còn theo ghi nhận của Al Jazeera, kênh tin tức truyền thông phiên phản tiếng Anh của Trung Đông, đã có một sự cạnh tranh căng thẳng cho các vị trí "tứ trụ" trước thềm Đại hội 13 của Việt Nam, một trong 5 quốc gia Cộng sản còn lại trên thế giới, bên cạnh Trung Quốc, Cuba, Triều Tiên và Lào.

Hầu hết các ứng cử viên cho 4 chức vị cao nhất sẽ được bầu chọn tại Đại hội Đảng lần này đều là những gương mặt được nhiều người biết tới trong chính trường Việt Nam, nhưng theo quyết định được chính phủ công bố hồi tháng 12 vừa qua, những thông tin về nhân sự cấp cao của Đảng, gồm ‘tứ trụ’ và ban bí thư, được coi là "tuyệt mật".

Tuy nhiên, theo một số kịch bản được nhiều người nói tới và đã được thông qua tại Hội nghị Trung ương 15 vừa rồi mà Tiến sỹ Lê Hồng Hiệp của Viện Nghiên cứu Đông Nam Á ISEAS-Yusof Ishak ở Singapore cho VOA biết trong một cuộc phỏng vấn gần đây thì "Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng sẽ được ủng hội để ở lại thêm ít nhất một thời gian nữa".

Hãng tin Deutsche Welle của Đức cũng nhận định rằng rằng người đứng đầu Đảng cộng sản Việt Nam, Nguyễn Phú Trọng, đã được chọn để giữ chức tổng bí thư nhiệm kỳ thứ 3 dù đối mặt với các vấn đề về sức khoẻ.

TS Hiệp và Giáo sư Carl Thayer của Đại học New South Wales đều nhận định rằng 3 gương mặt còn lại là Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, Trưởng ban Tổ chức trung ương Đảng Phạm Minh Chính và Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ, được đề cử giữ chức lần lượt là chủ tịch nước, thủ tướng và chủ tịch Quốc hội.

Với việc áp dụng các biện pháp khống chế dịch virus corona một cách quyết liệt, gồm cách ly tập trung, xét nghiệm và truy dấu tiếp xúc người nhiễm bệnh, Việt Nam - dưới sự lãnh đạo của Đảng cộng sản - được coi là thành công trong việc khống chế đại dịch và có mức tăng trưởng kinh tế hiếm hoi trong lúc hầu hết các quốc gia trên thế giới rơi vào khủng hoảng.

Tờ South China Morning Post của Hong Kong gọi Việt Nam là "ngôi sao đang lên của Châu Á" trong số báo giấy ra trước ngày khai mạc Đại hội Đảng 13, theo Tuổi Trẻ. Trong loạt bài của SCMP, Đại hội Đảng của Việt Nam được nhắc tới cùng với những thành tựu và thách thức cũng như vị thế ngày càng lớn của Việt Nam trên trường quốc tế.

Ghi nhận về việc Đại hội Đảng 13 khai mạc, tạp chí tiếng Anh Nikkei Asia của Nhật Bản cho rằng các lãnh đạo của Việt Nam muốn đưa quốc gia Đông Nam Á trở thành một trung tâm mới của khu vực về sản xuất chi phí thấp và là một sự thay thế cho quốc gia láng giềng Trung Quốc.

Tuy nhiên trước đó, các tổ chức quốc tế và Liên minh Châu Âu đã đồng loạt lên tiếng về việc Việt Nam gia tăng trấn áp các tiếng nói bất đồng trước thềm Đại hội Đảng.

Tổ chức Ân xá Quốc tế cáo buộc rằng sự không khoan nhượng với bất đồng chính kiến ôn hoà của chính quyền Việt Nam "đã lên đến đỉnh điểm" dưới sự lãnh đạo của chính quyền hiện tại. Tổ chức có trụ sở ở London cho rằng việc đề cử các nhà lãnh đạo mới "tạo cơ hội quý giá cho Việt Nam để thay đổi hướng đi về nhân quyền".

**********************

Đảng cộng sản Việt Nam khởi sự Đại hội 13 có đại biểu bị kỷ luật

RFA, 25/01/2021

Có 5 Ủy viên Bộ Chính trị khóa 12 qua đời, nghỉ chữa bệnh, bị xử tù và bị xử lý kỷ luật, riêng 2 ông Nguyễn Văn Bình và Hoàng Trung Hải mặc dù bị kỷ luật cảnh cáo hồi năm 2020 nhưng không bị khai trừ khỏi Bộ Chính trị ban chấp hành trung ương đảng Cộng sản và vẫn tham dự đại hội 13.

Lãnh đạo Đảng cộng sản Việt Nam dự Đại hội 13 ở Hà Nội hôm 25/1/2021 : (từ trái qua) Chủ tịch quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân, Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc AFP

Sáng 25/1/2021, đại hội 13 diễn ra phiên trù bị tại Hà Nội, điều bất ngờ là cựu Bộ trưởng Bộ Công nghiệp Việt Nam Hoàng Trung Hải dù bị kỷ luật 1 năm về trước nhưng vẫn tham dự kỳ đại hội này với tư cách Ủy viên Bộ Chính trị.

Ngày 10/1 năm ngoái, Bộ Chính trị Ban Chấp hành Trung ương đảng Cộng sản Việt Nam khóa 12 quyết định thi hành kỷ luật Hoàng Trung Hải với hình thức cảnh cáo.

Bộ Chính trị khi đó kết luận, những vi phạm, khuyết điểm trong quá trình chỉ đạo thực hiện Dự án mở rộng sản xuất giai đoạn II - Công ty Gang thép Thái Nguyên của ông Hoàng Trung Hải là "nghiêm trọng, gây bức xúc trong xã hội, ảnh hưởng xấu đến uy tín của tổ chức Đảng và cá nhân ông Hải, đến mức cần phải xử lý nghiêm minh theo quy định của Đảng".

Đến tháng 2 năm 2020, Bộ Chính trị khóa 12 phân công ông Hải thôi chức vụ Bí thư Thành ủy Hà Nội và chuyển sang giữ chức vụ Phó Trưởng Bộ phận Thường trực chuyên trách Tiểu ban văn kiện Đại hội 13 của đảng Cộng sản Việt Nam (trưởng tiểu ban là ông Trọng).

Ông Hải năm nay 62 tuổi là Ủy viên Bộ Chính trị từ năm 2011 đến nay (2 khóa liên tiếp), từng giữ chức Phó Thủ tướng dưới thời của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng, Bí Thư Thành Ủy Hà Nội.

Ông Lê Anh Hùng, một blogger của Đài Tiếng nói Hoa Kỳ (VOA) nhiều lần làm đơn tố cáo ông Hoàng Trung Hải là "gián điệp tàu" qua việc ký các dự án có yếu tố Trung Quốc gây hại cho Việt Nam.

Đến tháng 7/2018, ông Hùng bị công an Hà Nội bắt giam vì cáo buộc "lợi dụng các quyền tự do dân chủ", tuy nhiên sau đó ông bị chuyển sang điều trị tại Viện Tâm thần trung ương.

Ông Nguyễn Văn Bình, Trưởng Ban Kinh Tế Trung ương, bị kỷ luật vào tháng 11 năm ngoái. Cụ thể, Bộ Chính Trị Đảng cộng sản Việt Nam kỷ luật cảnh cáo ông này vì để xảy ra những vi phạm tại Ngân Hàng Nhà nước trong thời gian làm thống đốc.

Vì sao Phạm Minh Chính làm thủ tướng ?

Người Buôn Gió, 25/01/2021

Thủ tướng khóa 12 Nguyễn Xuân Phúc được phiếu tín nhiệm cao nhất, ông hoàn toàn tiếp tục thêm một nhiệm kỳ thủ tướng nữa nếu như ông trong những trường hợp đặc biệt ở lại.

Ngày 24/01/2018 Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng ban Tổ chức Trung ương Phạm Minh Chính và Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Ban Bí thư, Trưởng ban Tổ chức Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc Trần Hy bắt tay thân mật. (Ảnh : Vĩnh Hà/TTXVN)

Nhưng thật lạ, ông được sắp chân chủ tịch nước và thay thế ông làm thủ tướng là trưởng ban tổ chức trung ương, nguyên trung tướng công an Phạm Minh Chính.

Giải thích về việc ông Chính làm thủ tướng khóa 13, nhiều người cho rằng giải pháp này cũng tốt vì ông Chính có uy và quyết đoán, ông từng học ở nước ngoài và có thành tích khi phát triển kinh tế tỉnh Quảng Ninh thời ông làm bí thư.

Theo chủ quan nhận định của tôi, thì việc sắp xếp thủ tướng lần này còn liên quan đến một số chuyện khác.

Thứ nhất là cuộc bầu cử tổng thống ở Hoa Kỳ. Nếu ông Trump tái cử, việc ông Phúc làm thủ tướng tiếp tục sẽ dễ xảy ra hơn. Thời kỳ ông Trump làm tổng thống nhìn chung có những chính sách khá lợi cho Việt Nam từ chủ quyền đến kinh tế (ngoại trừ vấn đề dần chủ). Ông Phúc có thái độ rất nồng nàn khi tiếp xúc với ông Trump, có thể ông Trump không nhớ rõ mặt ông Phúc thế nào. Nhưng khi có công việc với Việt Nam, cấp dưới ông Trump trình rằng thủ tướng Việt Nam đã từng thái độ thế nào khi tiếp xúc với ông Trump, ít nhiều đó là một điểm khiến ông Trump thiện cảm với chính phủ Việt Nam hơn.

Ông Trump thất cử và chính quyền Mỹ rơi vào tay đảng Dân chủ. Khỏi nói ai cũng thấy 8 năm nước Mỹ dưới thời Obama lép vế Trung Quốc thế nào. Nhiều người còn cho rằng Obama và đảng Dân chủ đã đi đêm, đã thỏa hiệp ngầm với Trung Quốc, để mặc Trung Quốc thao túng và phát huy ảnh hưởng một phần lớn khu vực trên thế giới. Không biết ông Biden có khác ông Obama không, nhưng từ đảng Dân chủ và được Obama hậu thuẫn, khó có thể nói ông Biden sẽ khác biệt với những gì Obama đã làm với Trung Quốc.

Nếu Biden tiếp tục đường lối của Obama, để mặc cho Trung Quốc ngự trị khu vực. Việc Đảng cộng sản Việt Nam đưa Phạm Minh Chính lên làm thủ tướng (hoặc Trung Quốc đề nghị) là một giải pháp phù hợp. Ông Chính thời làm bí thư Quảng Ninh có nhiều quyết định, thái độ được lòng Trung Quốc. Ông còn nói khi sang Trung Quốc là như được về nhà.

Ở Việt Nam thân Mỹ bị gọi là bán nước, thân Tầu cũng bị gọi là bán nước. 

Một lần nữa, vẫn theo nhận định chủ quan của tôi, việc ông Chính thân Tầu lần này cần phải bước qua khái niệm bán nước để nhìn nhận sự việc theo chiều hướng khác.

Nếu một nước Mỹ do đảng Dân chủ nắm, bị Trung Quốc khống chế, phải đi đêm với Trung Quốc như thời Obama thì liệu Việt Nam đưa người thân Mỹ làm thủ tướng thì có ích gì ?

Chả ích lợi mẹ gì. Thà tự mình làm điếm không qua bọn ma cô, tú bà chăn dắt còn hơn, ít ra không bị bớt giá. Ít ra khách làng chơi nó không phải thỏa thuận qua bọn ma cô, tú bà.

Đó chính là lý do mà Đảng cộng sản Việt Nam chần chừ chúc mừng Biden muộn hơn nhiều nước khác, cũng như Đảng cộng sản Việt Nam sắp xếp nhân sự đến giờ chót và đột ngột đưa Phạm Minh Chính, một người được Trung Quốc có thiện cảm lên làm thủ tướng khi thấy cuộc bầu cử tổng thống Mỹ đã có kết quả.

Những thành tích phát triển kinh tế ở Quảng Ninh do ông Chính quan hệ với Trung Quốc mà có, chắc sẽ là tinh thần được áp dụng phổ biến cả nước trong những năm tới đây. Trong xu hướng toàn cầu hóa mà Đức, Pháp, Mỹ... đều theo đuổi, Trung Quốc có phần được lợi nhất. Cứ đà quốc tế theo quan hệ chiến lược vậy, chả mấy chốc Trung Quốc sẽ là bá chủ ngầm thực sự của thế giới và bá chủ công khai của khu vực. Việt Nam dựa hơi Dân chủ Mỹ mà đối đầu Trung Quốc là chơi một canh bạc quá nguy hiểm, có thể bị bán đứng bất cứ lúc nào.

Chẳng thà làm chư hầu cho Trung Quốc, phục vụ cường quốc công nghiệp này bằng cách tạo những điểm ăn chơi, du lịch, nghỉ dưỡng, bến cảng làm dịch vụ xuất nhập hàng hóa, nguyên liệu cho Trung Quốc, làm nông phu tập trung sản xuất nông nghiệp rau củ quả cung cấp phục vụ cho Trung Quốc.

Chỉ có hai cái khó là chủ quyền biển đảo và hợp đồng mua bán, đầu tư phải được tuân thủ nghiêm chỉnh hai bên cùng có lợi. Cái thứ nhất thực sự là khó, không biết giải pháp thế nào. Còn cái thứ hai về việc cung cấp dịch vụ, mua bán hàng hóa thì chắc ông Phạm Minh Chính sẽ làm được.

Lựa thời thế mà sống thôi, thời ông Trump cầm quyền, biển đảo Việt Nam ít nhiều đỡ nguy ngập hơn, tuy dịch bệnh nhưng Việt Nam vẫn hớt váng được từ chiến tranh kinh tế Mỹ Trung. Kim ngạch xuất khẩu Mỹ vẫn tăng vùn vụt, viện trợ cũng tăng, mặc dù ông Trump đe dọa xử Việt Nam vì thâm hụt thương mại, về lũng đoạn tỷ giá... nhưng ông ấy chẳng làm gì để trừng phạt cả.

Đừng chửi khóa 13 Việt Nam thân Trung Quốc, bởi như đã nói, đảng Dân chủ Mỹ cầm quyền cũng thân với Trung Quốc bên trong, giả bộ chống đối bên ngoài. Việt Nam chọn bộ sậu thân Trung Quốc cũng là phù hợp với tình hình quốc tế.

Người Buôn Gió

Nguồn : nguoibuongio, 25/01/2021

********************

Đại hội 13, vấn đề nhân sự và dấu hỏi về Điều lệ Đảng

Lê Hồng Hiệp, Nghiên cứu quốc tế, 25/1/2021

Khi Đảng cộng sản Việt Nam triệu tập Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ 13 vào tuần này, Đảng sẽ phải quyết định một vấn đề quan trọng : đề cử các lãnh đạo cấp cao của Đảng và nhà nước. Thế nhưng, mọi thứ đã có một bước ngoặt bất ngờ, làm phức tạp thêm vấn đề ai sẽ là nhà lãnh đạo có tiếng nói cao nhất ở Việt Nam trong 5 năm tới.

Tổng bí thư – Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng và Thủ tướng chính phủ tham dự Đại hội 13 - Ảnh minh họa

Trước thềm đại hội, Hội nghị lần thứ 15 của Ban Chấp hành Trung ương khóa 12 của Đảng cộng sản Việt Nam đã họp vào giữa tháng 1 để thông qua danh sách đề cử cho các vị trí lãnh đạo chủ chốt. Thông tin không chính thức nhưng đáng tin cậy từ Hội nghị cho biết Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng đã được Trung ương Đảng ủng hộ tiếp tục nắm giữ chức tổng bí thư, trong khi Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc sẽ được đề cử làm tân chủ tịch nước.

Điều này khiến hầu hết các nhà quan sát Việt Nam ngạc nhiên. Việc cả ông Trọng, 77 tuổi, và ông Phúc, 67 tuổi, được ủng hộ tiếp tục ở lại trong nhiệm kỳ mới có nghĩa là sẽ có hai "trường hợp đặc biệt" được miễn trừ giới hạn độ tuổi. Điều này đi ngược lại thông lệ chỉ có một "trường hợp đặc biệt" dành cho vị trí tổng bí thư.

Một điều bất ngờ khác là việc ông Phạm Minh Chính, hiện là Trưởng ban Tổ chức Trung ương Đảng, được đề cử giữ ghế Thủ tướng, trong khi Bí thư Thành ủy Hà Nội Vương Đình Huệ được đề cử giữ chức Chủ tịch quốc hội. Việc thăng chức cho ông Chính đi ngược lại truyền thống của đảng là dành ghế thủ tướng cho một trong các phó thủ tướng của nhiệm kỳ trước. Sự vắng mặt của các chính trị gia miền Nam trong nhóm "Tứ trụ" cũng có nghĩa là Đảng cũng sẽ bỏ qua một quy tắc quan trọng khác : duy trì sự cân bằng vùng miền trong bộ máy lãnh đạo cấp cao.

Tuy nhiên, không có quyết định nào gây chú ý bằng việc Ban chấp hành Trung ương Đảng tán thành việc đề cử Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng ở lại thêm nhiệm kỳ thứ ba. Bên cạnh vấn đề tuổi cao, sức yếu, Điều lệ Đảng cũng quy định "Đồng chí Tổng bí thư giữ chức vụ Tổng bí thư không quá hai nhiệm kỳ liên tiếp". Do ông Trọng đang trong nhiệm kỳ thứ hai và đảng chưa công bố bất kỳ kế hoạch cụ thể nào về việc sửa đổi Điều lệ Đảng, đa phần các nhà quan sát trước đây cho rằng ông sẽ phải từ bỏ chức vụ tổng bí thư.

Liệu Đại hội Đảng có thông qua các dàn xếp trái thông lệ như trên hay không vẫn còn phải chờ xem. Nhưng quyết định của Ban chấp hành Trung ương Đảng về trường hợp Tổng bí thư Trọng đặt ra hai câu hỏi quan trọng : Tại sao Đảng muốn ông tiếp tục tại vị ? Và làm thế nào Đảng có thể thực hiện thành công ý định này mà không mở "Chiếc hộp Pandora" vốn có thể làm phức tạp thêm vấn đề chuyển giao lãnh đạo trong tương lai ?

Ông Trọng được cho là không có ý định nắm quyền vô thời hạn. Ông đã đôi lần đề cập mong muốn nghỉ hưu do vấn đề tuổi cao sức yếu, đặc biệt là sau khi ông bị đột quỵ vào năm 2019. Hơn nữa, nếu ông có ý định trở thành một nhà lãnh đạo tham quyền cố vị, ông đã dàn xếp việc bỏ giới hạn nhiệm kỳ trong Điều lệ Đảng sớm hơn.

Thay vào đó, một lý do hợp lý hơn là Đảng gặp khó khăn trong việc tìm kiếm một ứng viên phù hợp có thể kế nhiệm ông. Có ba ứng cử viên tiềm năng là Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, Chủ tịch quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân và Thường trực Ban Bí thư Trần Quốc Vượng. Ông Trọng được cho là ủng hộ ông Vượng làm người kế nhiệm. Tuy nhiên, sự ủng hộ đối với ông Vượng trong Ban chấp hành Trung ương Đảng khá mỏng và ông chưa xây dựng đủ thẩm quyền, uy tín cá nhân để có thể giành được lợi thế trước các đối thủ cạnh tranh của mình.

Do đó, những người ủng hộ ông Trọng muốn ông tiếp tục lãnh đạo đảng ít nhất một vài năm nữa để duy trì sự ổn định và đoàn kết nội bộ trước khi họ có thể tìm được một ứng cử viên phù hợp hơn kế nhiệm ông.

Mặc dù vậy, giới hạn nhiệm kỳ đối với vị trí tổng bí thư vẫn là một trở ngại lớn cho kế hoạch của họ. Một số quan chức cấp cao của Đảng đã đề xuất Đảng không nên sửa đổi điều lệ mà thay vào đó nên coi nhiệm kỳ thứ ba của Tổng bí thư Trọng như một ngoại lệ đặc biệt, duy nhất. Có lẽ mối quan ngại cơ bản của họ là việc loại bỏ giới hạn nhiệm kỳ sẽ mở ra tiền lệ xấu và tạo điều kiện cho sự trỗi dậy của các lãnh đạo chuyên quyền trong tương lại, điều sẽ đe dọa sự ổn định chính trị của đất nước. Quan trọng hơn, nếu các đại biểu tại Đại hội 13 từ chối thông qua việc bỏ giới hạn nhiệm kỳ, kế hoạch để ông Trọng ở lại sẽ thất bại, tạo nên một cuộc khủng hoảng lãnh đạo đối với Đảng.

Nhưng đề xuất cho phép Tổng bí thư Trọng ở lại nhiệm kỳ ba mà không sửa Điều lệ Đảng cũng rất có vấn đề. Sự lãnh đạo của ông sẽ bị coi là không chính danh, làm tổn hại uy tín của Đảng và bản thân ông Trọng, người từ lâu luôn nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tuân thủ pháp luật và quy trình trong công tác đảng và nhà nước.

Một lối thoát khả dĩ có thể cân bằng được các vấn đề trên là Đảng có thể vẫn giữ nguyên giới hạn hai nhiệm kỳ đối với vị trí tổng bí thư nhưng bổ sung thêm một điều khoản là "trường hợp ngoại lệ do Đại hội Đảng toàn quốc quyết định". Một giải pháp như vậy sẽ cho phép duy trì cơ chế kiểm soát tham vọng quyền lực cá nhân của các nhà lãnh đạo trong tương lai và do đó có khả năng được các đại biểu dự Đại hội dễ dàng thông qua hơn. Đồng thời, quy định này cũng sẽ mang lại cho Đảng sự linh hoạt cần thiết để xử lý các trường hợp bất thường hiếm gặp như quyết định gia hạn thêm một nhiệm kỳ thứ ba cho Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng.

Việc có một đội ngũ lãnh đạo mới có năng lực và kinh nghiệm là điều cần thiết để Việt Nam có thể đối phó được với các thách thức tương lai như duy trì tăng trưởng kinh tế trong bối cảnh bất ổn do Covid-19 gây ra, chống tham nhũng, hay vượt qua các khó khăn xuất phát từ gia tăng cạnh tranh chiến lược Mỹ – Trung. Do đó, các quyết định nhân sự được đưa ra tại Đại hội 13 của Đảng cộng sản Việt Nam, dù trái thông lệ hay không, cũng sẽ có tác động quan trọng đối với triển vọng kinh tế, chính trị và chính sách đối ngoại của Việt Nam trong thời gian tới.

Lê Hồng Hiệp

Nguồn : Nghiên cứu quốc tế, 25/01/2021

Một phiên bản tiếng Anh của bài viết đã được xuất bản trên Straits Times.

***********************

Đại hội 13 – Vở kịch ngàn tỷ

Thu Thủy, Thoibao.de, 25/01/2021

Những ngày qua truyền thông trong nước hồ hởi đăng tin Hội nghị Trung ương 15 thành công tốt đẹp với thời gian hoàn thành toàn bộ nội dung chương trình đề ra chỉ bằng một nửa so với thời gian dự kiến là 3 ngày. Như vậy kịch bản mà Đảng cộng sản Việt Nam dàn dựng cho Đại hội 13 dự kiến khai mạc vào ngày 25/01 tới đây và sau đó là Quốc hội khóa 15, dự kiến diễn ra vào vài tháng sau đó, đã chính thức được thông qua.

Tổng bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng phát biểu bế mạc Hội nghị Trung ương 15 sáng 17/01/2021

Theo thông tin rò rỉ chức danh Tổng bí thư sẽ do ông Nguyễn Phú Trọng tiếp tục nắm giữ, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc được dự kiến là Chủ tịch nước.

Đây là hai trường hợp đặc biệt vừa được giới thiệu. Chức danh Thủ tướng chính phủ và Chủ tịch quốc hội sẽ do hai ông Phạm Minh Chính, đương kim Trưởng ban Tổ chức Trung ương và Vương Đình Huệ, đương kim Bí thư Thành ủy Hà Nội, những người còn đủ tiêu chuẩn theo quy định.

Dư luận trong và ngoài nước bình luận việc ông Trọng tiếp tục nắm giữ chức vụ cao nhất của Đảng và cũng như trong hệ thống chính trị Việt Nam là một việc chưa từng có tiền lệ. Bởi ông đã vượt qua một cách oanh liệt ba rào cản.

Thứ nhất, đó là tuổi tác. Theo quy định, độ tuổi của Bộ Chính trị, Ban Bí thư không quá 65 tuổi.

Tại nhiệm kỳ Đại hội 11 (2011) ông Nguyễn Phú Trọng khi đó 67 tuổi, đang là Chủ tịch quốc hội, được giới thiệu bầu vào Trung ương, bầu làm ủy viên Bộ Chính trị và bầu làm Tổng bí thư khóa 11.

Tới Đại hội 12 (2016), Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng khi đó đã 72 tuổi tiếp tục được tín nhiệm xem xét, giới thiệu như một trường hợp đặc biệt bầu vào Trung ương khóa 12, bầu vào Bộ Chính trị, và sau đó là Tổng bí thư. Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng là trường hợp đặc biệt duy nhất trong Bộ Chính trị nhiệm kỳ Đại hội 12.

Tới trước thềm Đại hội 13, ông lại tiếp tục là trường hợp đặc biệt để ở lại lèo lái con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam.

Chướng ngại vật thứ hai mà ông Trọng được do là đã vượt qua chính là Điều lệ Đảng, văn bản pháp lý cơ bản nhất, xác định tôn chỉ, mục đích, hệ tư tưởng, các nguyên tắc về tổ chức, hoạt động, cơ cấu bộ máy của đảng do chính ông lãnh đạo một thập kỷ vừa qua.

Điều 17 trong Điều lệ Đảng cộng sản Việt Nam hiện hành do Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ 11 của Đảng thông qua ngày 19/01/2011 quy định : "Đồng chí Tổng bí thư giữ chức vụ Tổng bí thư không quá hai nhiệm kỳ liên tiếp".

Rào cản thứ ba đã được ông Trọng chinh phục chính là điều kiện sức khỏe, một vũ khí mà chính ông Trọng từng sử dụng để loại bỏ đối thủ chính trị của mình.

Năm 2017, Bộ Chính trị theo hướng dẫn của ông đã ban hành Quy định số 90, đặt "sức khỏe" thành một điều kiện để được giữ các chức vụ chủ chốt. Động thái này được coi là một nỗ lực nhằm loại bỏ Chủ tịch nước khi đó là Trần Đại Quang với những tin đồn lan truyền trong dư luận là ông Quang mắc bệnh nan y.

Chưa đầy 2 năm sau khi đặt ra quy định về "tiêu chuẩn chức danh, tiêu chí đánh giá cán bộ thuộc diện ban chấp hành trung ương, bộ chính trị, ban bí thư quản lý", có lẽ chính ông Trọng cũng không ngờ quy định này lại có thể lại "đập" lại ông nhanh đến như vậy.

Sức khoẻ của ông Nguyễn Phú Trọng giảm sút nghiêm trọng sau vụ đột quỵ trong chuyến thăm tỉnh Kiên Giang hồi tháng 04/2019.

Kể từ thời điểm đó đến nay người đứng đầu Đảng cộng sản và cũng danh chính ngôn thuận là nguyên thủ quốc gia của Việt Nam ít xuất hiện công khai. Và mỗi lần xuất hiện trước công chúng thì ông Trọng luôn trong bộ dạng đi tập tễnh, cần người khác dìu và có nguy cơ bị té ngã bất cứ lúc nào. Bên cạnh đó, công chúng còn thấy luôn có người kè kè chiếc cặp đựng thuốc theo sau.

Tiến sĩ Phạm Quý Thọ nhận định rằng các "trường hợp đặc biệt" xuất hiện ngày càng nhiều hơn trong những nhiệm kỳ gần đây phản ánh một thực tế là tập trung quyền lực càng cao thì chuyển giao càng thách thức.

Nhận định thứ hai mà nhà nghiên cứu đưa ra – đó là chất lượng đảng viên trong thời đại mới.

Trong nhiệm kỳ 12 ông Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng luôn "trăn trở" về cán bộ đảng. Theo Cương lĩnh và Điều lệ đảng các đảng viên là đội ngũ "tiên phong", được liên kết bởi lý tưởng cộng sản, sẵn sàng chấp nhận hệ thống giá trị, tư tưởng chủ nghĩa Mác – Lênin và "kiên định" với nó, tuyệt đối trung thành với đảng và phục tùng cái kỉ luật toàn trị, và "hy sinh lợi ích cá nhân" vì đảng…

Thế nhưng, thực tế cho thấy rằng trong bối cảnh chuyển đổi sang kinh tế thị trường một bộ phận không nhỏ cán bộ đảng viên đã "tự diễn biến", "tự chuyển hoá" và bị cám dỗ bởi quyền và tiền, không phải chỉ là lãnh đạo đảng viên cấp thấp, mà cả những "đồng chí" cấp cao cùng ông trong Bộ Chính trị, Ban Chấp hành trung ương… Ông đã từng nêu nghi vấn : "Đừng "nhìn gà hóa cuốc", đừng "thấy đỏ tưởng là chín", đừng chỉ thấy "cái mã bền ngoài che đậy cái sơ sài bên trong".

Chưa thể đồng thuận về người kế vị ông có lẽ là một trong những lý do ông được Hội nghị trung ương 15 khóa 12 tiếp tục giới thiệu với cương vị Tổng bí thư để bầu tại Đại hội 13.

Nhà hoạt động xã hội Huỳnh Ngọc Chênh cũng nhận định rằng :

Nếu như sự đồn đại đang lan truyền ấy đúng sự thật thì điều đó nói lên rằng hội nghị TƯ vừa rồi chẳng thành công tốt đẹp, ngược lại là một sự thất bại nghiêm trọng trong công tác xây dựng đảng mà người chịu trách nhiệm chính là ông Nguyễn Phú Trọng, người liên tục trong 10 năm làm lãnh đạo cao nhất của đảng, lại là giáo sư tiến sĩ chuyên ngành xây dựng đảng.

Điều thấy rất rõ ràng là ông Trọng tuổi đã quá cao, sức khỏe có vấn đề sau cơn tai biến, đã làm đến hai nhiệm kỳ, nay phải phá vỡ hết các quy tắc của đảng để giữ ông lại thêm một nhiệm kỳ nữa.

Có nghĩa là trong 200 ủy viên Ban chấp hành, được cho là 200 tinh hoa xuất sắc nhất của đảng chắt lọc ra từ hơn 4 triệu đảng viên, vẫn không tìm ra được 1 người có đủ tài đức để thay thế ông Trọng, để ông yên tâm về nghỉ ngơi như mong muốn của ông bởi ông được cho là người không tham vọng quyền lực không cố ngồi lại vì danh lợi cá nhân.

Ông Trọng là giáo sư tiến sĩ xây dựng đảng, đảm trách công việc cao nhất của đảng đầy quyền lực suốt trong 10 năm mà không xây dựng nên hoặc tìm ra cho đảng một người đủ tài đức để thay thế được ông thì đó không gọi là thất bại thì gọi là gì ?

Dưới một góc nhìn khác, Facebooker Ngọc Thu nhận định nhờ có chiếc đũa thần mà ông Trọng tiếp tục ngồi yên trên vị trí quyền lực đỉnh cao.

Facebooker này phân tích :

"Ở chức vụ càng cao, đáng lẽ người lãnh đạo phải làm gương cho các cấp dưới và cả nước mà điều đơn giản nhất là tôn trọng luật lệ. Ông Trọng đã phá một lúc cả ba để tiếp tục bám vào ghế quyền lực cao nhất nước ! Hẳn phải có nguyên nhân giải thích vì sao ông Trọng phá luật và toàn Đảng cộng sản Việt Nam phải ngậm bồ hòn làm ngọt và cúi đầu chấp nhận.

Lý do sâu xa nhất không hề khó hiểu, đó là nhờ sự chống lưng của Bắc Kinh.

Có lẽ chưa có lãnh đạo cộng sản nào ký với Trung cộng nhiều văn kiện bí mật như ông Trọng :

– Ngày 17/12/2017 ông ký 15 văn kiện hợp tác giữa Việt Nam và Trung Quốc khi thăm Bắc Kinh.

– Ngày 12/11/2017 ông Trọng lại ký tiếp 12 văn kiện với Trung Quốc vào dịp Tập Cận Bình sang Việt Nam.

Tất cả đều mật, người dân hoàn không được biết tới.

Bám ghế quyền lực bằng mọi giá bằng cách dựa vào thế lực một kẻ thù hung hiểm nhất nhân loại hiện nay là đánh đổi độc lập tự chủ của đất nước và đưa dân tộc vào con đường mất nước".

Vì những lý do trên mà đến thời điểm này dư luận dường như không còn hy vọng gì ở một sự đổi mới tại Đại hội 13.

Theo thông lệ, Đại hội Đảng toàn quốc 13, được tổ chức vào 25/01/2021 và Quốc hội khóa 15, vài tháng sau đó, sẽ chính thức hóa về nhân sự lãnh đạo cao cấp và hợp pháp hóa các chức danh nhà nước theo cách "đảng cử, dân bầu".

Đại hội nghìn tỷ tới đây với sự tham dự của hàng trăm đại biểu được chọn lựa kỹ lưỡng từ khắp các tỉnh thành trong cả nước tụ về chỉ còn mang tính hình thức để làm tròn thủ tục thông qua.

Ông Chênh viết : "Đại hội có vẻ như quyền lực to lớn lắm nhưng thực chất chẳng có chút quyền nào trong việc định đoạt nhân sự vì nghị quyết của đảng không cho phép đại biểu dự đại hội được quyền tự ứng cử, được quyền đề cử và được quyền nhận đề cử. Xem như nhân sự các cấp đã được quyết toàn bộ từ trước".

Nhà báo Đỗ Ngà cũng chia sẻ nhận định này khi bình luận :

Thực tế thì hiện nay nhân sự cho đại hội 13 đã định đoạt ở các kì hội nghị trung ương kéo dài từ đội nghị trung ương 8 năm 2018 đến hội nghị trung ương 15 mới vừa kết thúc vào ngày 17/1 vừa rồi. Như vậy là đại hội 13 diễn ra vào ngày 25/1 đến 2/2 sắp tới chỉ là vở kịch, và những cuộc bầu cử toàn dân hay bầu cử nội bộ đảng sau đó đều là vở kịch nốt. Đối với dân, những vở kịch đó là không cần thiết nhưng đối với đảng thì nó rất cần. Vì sao ? Vì một chính quyền mà vắng bóng bầu cử thì làm sao đảng mở miệng ra hót "bài ca dân chủ" với dân và với thế giới được ?! Vậy nên phải diễn dù biết rằng để diễn vở kịch này có thể tốn hàng trăm, thậm chí hàng ngàn tỷ tiền của dân.

Như vậy thì đến đây có thể nhận ra vì sao đảng đưa mục nhân sự đại hội 13 vào diện "tuyệt mật". Phải "tuyệt mật" chứ ? Không "tuyệt mật" thì làm sao vở diễn dân chủ này "như thật" được ? Chả nhẽ nói toạc móng heo ra hết thì vở kịch ấy còn giá trị gì nữa đây ? Vậy nên phải gói nó vào cái gói "tuyệt mật" để tạo tính bất ngờ cho vở kịch.

Sắp tới cộng sản sẽ diễn 3 vở kịch ngàn tỷ : Vở thứ nhất là đại hội 13, đảng viên sẽ bỏ phiếu nội bộ bầu ra trung ương đảng và bộ chính trị. Chắc chắn kết quả luôn trùng khớp với anh sách đã chọn trong các kỳ hội nghị trung ương trước đó ; Vở thứ nhì là bầu cử quốc hội khóa 15 và hội đồng nhân dân các cấp. Chắc chắn kết quả cũng sẽ trùng khớp với danh sách mà đảng đã chọn ra trước đó ; Vở kịch thứ ba là quốc hội khóa 15 sẽ bỏ phiếu bầu ra tứ trụ. Chắc chắn kết quả cũng sẽ trùng khớp với những chọn lựa của đảng trong những hội nghị trung ương trước đó.

Bầu cử trong đảng cũng chỉ là vở kịch, bầu cử trong dân cũng chỉ là vở kịch, bầu cử trong quốc hội cũng chỉ là vở kịch. Các vở kịch này được dàn dựng từ chính tiền mồ hôi nước mắt của dân. Đó là thực tế. Dùng tiền của dân để dựng lên một trò lừa gạt dân thì đó chỉ có thể là CS, bởi bản chất của họ vốn không bao giờ có liêm sỉ nhưng lại rất thừa sự khốn nạn.

Thu Thủy (tổng hợp)

Nguồn : Thoibao.de, 25/01/2021

***********************

Đảng Cộng sản Việt Nam họp đại hội để bầu chọn lãnh đạo mới

Andreas Illmer, BBC, 25/01/2021

Tầng lớp tinh hoa trong giới chính trị Việt Nam đang tề tựu về dự kỳ đại hội Đảng quan trọng, nhằm bầu chọn những người lãnh đạo đất nước trong năm năm tới.

Một người dân đi ngang qua tranh cổ động, chào mừng Đại hội lần thứ XIII của Đảng cộng sản Việt Nam - Ảnh minh họa

Đại hội 13 diễn ra trong bối cảnh đất nước đã phòng chống khá thành công đại dịch Covid-19, và nền kinh tế thì đang bùng nổ.

Ở hầu hết các quốc gia khác, chuyện bầu chọn lãnh đạo thường diễn ra cùng với một kỳ tổng tuyển cử.

Nhưng ở Việt Nam, một quốc gia cộng sản, thì việc bầu chọn dàn lãnh đạo lại được thực hiện theo cách khác.

Nhìn vào sân khấu chính trị được dàn dựng chặt chẽ mà ta thấy tại các đại hội đảng của Trung Quốc hoặc Bắc Triều Tiên, quý vị sẽ hình dung ra được câu chuyện ở Việt Nam.

Việt Nam rất giống như vậy, tuy mức thu hút sự chú ý thì không ồn ào bằng.

Tại sao Việt Nam quan trọng ?

Việt Nam là một trong những nền kinh tế phát triển nhanh nhất Châu Á, và là một trục trụ giữ cho sự ổn định của khu vực. Giống như Trung Quốc, Việt Nam về cơ bản là một nền kinh tế tư bản đang bùng nổ dưới lớp vỏ cộng sản.

Chính phủ đã thiết lập thành công quan hệ với cả Trung Quốc và Mỹ, đưa đất nước vào một vị trí chiến lược rất tốt.

Về mặt kinh tế, Việt Nam có quan hệ tốt với cả hai siêu cường đó - và tranh chấp thương mại hiện tại giữa Bắc Kinh và Washington đã đưa Hà Nội vào một vị thế thậm chí còn tốt hơn.

Nhiều công ty đa quốc gia nay hoạt động tại Việt Nam, trong đó gồm cả những gã khổng lồ công nghệ toàn cầu như Apple và Samsung.

Đây cũng là quốc gia duy nhất ở Đông Nam Á giảm thiểu được thiệt hại kinh tế do Covid-19 gây ra và đạt mức tăng trưởng vừa phải trong năm qua.

Về mặt quân sự, nước này cũng đang đi dây một cách khéo léo giữa Trung Quốc và Mỹ. Việt Nam từng trải qua các cuộc chiến chống lại cả hai, nhưng trong những năm gần đây Hà Nội đã đặc biệt mâu thuẫn với Bắc Kinh quanh các xung đột, tranh cãi về Biển Đông.

Việt Nam được điều hành thế nào ?

Khác với Trung Quốc và Triều Tiên, nước này không có một nhân vật mạnh mẽ nào đứng đầu. Có bốn chức vụ chính tạo thành dàn lãnh đạo tập thể : Tổng bí thư Đảng cộng sản, Thủ tướng chính phủ, Chủ tịch Nước và Chủ tịch quốc hội.

Việc bỏ phiếu cho bốn vị trí đó được dịch chuyển lên trên theo hình kim tự tháp. Cứ 5 năm một lần, khoảng 1.600 đại biểu sẽ bầu ra khoảng 200 người vào Trung Ủy. Trung Ủy sau đó bầu ra Bộ Chính trị gồm khoảng 20. Trong số 20 thành viên Bộ Chính trị, sẽ có bốn người được đề cử vào các vị trí trong "Tứ trụ".

Nghe thì có vẻ như đây là tiến trình bầu cử dân chủ từ cấp cơ sở đi lên, thế nhưng thường là sẽ có sự vận động chính trị rốt ráo từ trước, và việc bầu chọn đều đã được định trước.

Trấn áp bất đồng chính kiến

Việc chuyển đổi quyền lực chính trị được kiểm soát và quản lý chặt chẽ, và bất kỳ điều gì được coi là chỉ trích giới chức cũng bị kiểm soát, quản lý chặt chẽ như vậy.

Điều đó không có gì mới ở Việt Nam - rốt cuộc thì đó là quốc gia độc đảng, không có tự do báo chí thực sự.

Tuy nhiên, trong những tháng qua, đã xảy ra tình trạng tiếp tục trấn áp giới bất đồng chính kiến. Tổ chức n xá Quốc tế và hãng tin Reuters đều ghi nhận đã có số lượng cao kỷ lục các tù nhân chính trị và các án tù dài hạn dành cho các nhà hoạt động.

Hồi đầu tháng này, ba nhà báo tự do đã bị kết tội tuyên truyền chống nhà nước và bị các mức án 11 và 15 năm tù.

Sự kìm kẹp ngày càng tăng với giới bất đồng chính kiến một phần dựa vào hoạt động của một đơn vị quân sự đặc biệt trên mạng, Lực lượng Đặc nhiệm 47, vốn từ năm 2018 đã tấn công vào những ai dám chỉ trích giới chức trên mạng

"Hầu hết những người bị bắt là các nhà văn và các nhà hoạt động, những người sử dụng mạng xã hội - đặc biệt là Facebook - làm nơi để lên tiếng", Nguyễn Khắc Giang, nhà nghiên cứu về Việt Nam tại Đại học Victoria, Wellington, giải thích.

"Tình hình sẽ trở nên khó khăn hơn với những người chỉ trích, vì chính phủ dường như quyết tâm trấn áp bất kỳ dấu hiệu phản kháng nào trên mạng".

Vậy ai sẽ là người dẫn dắt đất nước ?

Trong "Tứ trụ", Tổng bí thư là người có vai trò quan trọng nhất.

Hiện người đang giữ chức vụ này là ông Nguyễn Phú Trọng, 76 tuổi. Ông Trọng đang nắm quyền nhiệm kỳ hai sau khi được đưa vào trường hợp đặc biệt, được ở lại tuy đã vượt quá mức tuổi quy định, 65 tuổi.

Điều đó lẽ ra khiến ông khó có thể ra tái tranh cử lần này - nhưng cuối tuần qua, danh tính của các gương mặt đề cử cho vị trí "Tứ trụ" đã bị rò rỉ và lan truyền rộng rãi trên các phương tiện truyền thông Việt Nam : ông Trọng sẽ ở lại nhiệm kỳ ba.

Ông được biết đến với cuộc chiến chống tham nhũng "đốt lò" được phát động năm 2016, là chiến dịch đã khiến nhiều quan chức cấp cao, trong đó có một ủy viên Bộ Chính trị, bị vào tù.

Tuy nhiên, ngay cả sự thay đổi lãnh đạo cũng khó có thể tạo ra bất kỳ thay đổi mạnh mẽ nào về hướng đi của Việt Nam. "Việt Nam là một chế độ chuyên chế được thể chế hóa cao - các quyết định chính được đưa ra dựa trên sự đồng thuận của tất cả các nhà lãnh đạo,'' ông Nguyễn Khắc Giang giải thích.

''Điều khó xử của giới lãnh đạo cao niên trong xã hội trẻ"

Phân tích của Nguyễn Giang, BBC News tiếng Việt

Đại hội lần thứ 13 của Đảng cộng sản Việt Nam bắt đầu bằng màn biểu dương lực lượng của cảnh sát chống bạo động tuần trước trên đường phố Hà Nội.

Tuy nhiên, không có mối đe dọa nghiêm trọng nào với đảng cầm quyền với 5 triệu thành viên dường như có toàn quyền kiểm soát tương lai của đất nước trong ít nhất 10-15 năm tới. Liệu nó có thể giữ cho những lý tưởng xã hội chủ nghĩa của mình tồn tại lâu dài hay không là điều vẫn còn phải xem xét.

Trong thập niên tới, quốc gia này có cơ hội tốt để duy trì nền kinh tế đang bùng nổ, có thể cạnh tranh với các quốc gia láng giềng. Họ đã quản lý việc chống đại dịch khá tốt, với nền kinh tế là một trong số ít những quốc gia có tốc độ tăng trưởng tích cực vào năm 2020.

Và ban lãnh đạo dường như hiểu điều đó.

Họ quyết tâm bám trụ dù tuổi đã cao. Điều này xảy ra bất chấp việc họ nói muốn tất cả các nghị sĩ mới cho quốc hội Việt Nam dưới 55 tuổi và nữ dưới 50. Có vẻ như họ muốn đảm bảo đất nước rồi sẽ có được một ban lãnh đạo trẻ hơn, sáng tạo hơn - nhưng hiện giờ thì chưa.

Việt Nam đang đứng trước những thách thức gì ?

Dàn lãnh đạo mới sẽ phải xem xét giai đoạn quan trọng trong 5 năm tới. Đại dịch toàn cầu dự kiến sẽ đẩy phần lớn thế giới vào suy thoái và Việt Nam sẽ cố gắng duy trì tốc độ tăng trưởng của mình

Chỉ mới hồi cuối năm ngoái, mục tiêu tăng trưởng cho năm 2021 đã được đặt ra ở mức 6,5% đầy tham vọng.

Trong năm 2020, mức tăng trưởng giảm xuống, đạt 2,9%, là mức thấp nhất kê từ hơn 30 năm qua - nhưng nước này vẫn đang đạt mức tốt hơn hầu hết các nước khác trên thế giới.

Mức tăng trưởng chậm hơn trong năm ngoái tất nhiên phần lớn là do đại dịch, và hầu như chắc chắn là sự tăng trưởng trong năm 2021 sẽ lại bị virus corona kìm hãm.

Việt Nam sẽ tiếp tục tìm cách duy trì sự cân bằng kinh tế và địa chính trị giữa Trung Quốc và Hoa Kỳ.

Lập trường hiếu chiến của Trung Quốc được cho là sẽ đẩy Hà Nội tiếp tục ngảy về phía Mỹ. Và nếu cuộc xung đột thương mại giữa Washington và Bắc Kinh tiếp tục, Việt Nam nhiều khả năng sẽ tiếp tục được hưởng lợi từ chuyện đó.

Andreas Illmer

Nguồn : BBC, 25/01/2021

***********************

Việt Nam Đại hội XIII : Tận dụng triệt để "thành công" trong năm 2020 để duy trì tính chính đáng của Đảng

Benoît de Tréglodé, Thu Hằng, RFI, 25/01/2021

Đại hội Đảng cộng sản Việt Nam lần thứ XIII diễn ra tại Hà Nội từ ngày 25/01 đến 02/02/2021. Công tác nhân sự cho 5 năm tới, đặc biệt là bốn vị trí chủ chốt, là một trong những hoạt động quan trọng của Đại hội. Ngoài ra, 1.587 đại biểu cùng tổng kết 35 năm tiến hành công cuộc đổi mới và đề ra phương hướng, nhiệm vụ phát triển kinh tế-xã hội 5 năm 2021-2025.

Tranh cổ động, chào mừng Đại hội lần thứ XIII của Đảng cộng sản Việt Nam, diễn ra từ 25/01 đến 02/02/2021 tại Hà Nội. AP - Hau Dinh

Vị trí "tứ trụ" có điểm gì đặc biệt ? Đảng duy trì vai trò lãnh đạo như thế nào ? Đâu là những ưu tiên phát triển trong 5 năm tới ?

RFI tiếng Việt đặt câu hỏi với nhà nghiên cứu Benoît de Tréglodé, chuyên gia về Việt Nam, giám đốc khu vực Châu Phi - Châu Á - Trung Đông, Viện Nghiên cứu Chiến lược của Trường Quân sự Pháp (IRSEM).

*****

RFI : Trong số bốn nhà lãnh đạo được cho là sẽ giữ vị trí "tứ trụ" trong 5 năm tới (gồm các ông Nguyễn Phú Trọng, Nguyễn Xuân Phúc, Vương Đình Huệ và Phạm Minh Chính), ông Nguyễn Phú Trọng và ông Nguyễn Xuân Phúc đại diện cho "khối Đảng" và "khối chính phủ" trong chính phủ mãn nhiệm. Hai "trường hợp đặc biệt" này có ý nghĩa như thế nào ?

Benoît de Tréglodé : Trước tiên phải nói là Đại hội XIII của Đảng cộng sản Việt Nam diễn ra trong bối cảnh rất đặc biệt. Việt Nam trải qua năm 2020 một cách đáng tự hào. Những biện pháp mạnh được đưa ra để đối phó với đại dịch Covid-19 đã mang lại một năm thành công về mặt kinh tế với sự bùng nổ về xuất khẩu và thêm nhiều thị trường mới. Tỉ lệ tăng trưởng gần 3%, dĩ nhiên là thấp hơn nhiều so với năm 2019, nhưng vẫn là một thành tích quan trọng. Nếu nhìn vào tổng kết về kinh tế, có thể nói đội ngũ lãnh đạo mãn nhiệm đã thành công trong năm 2020.

Dĩ nhiên, Đại hội lần này có nhiệm vụ tìm ra những nhà lãnh đạo mới điều hành đất nước, nhưng mục tiêu chính là khẳng định sự tiếp nối quyền lực và thay đổi về nhân sự, dù được cho là hạn chế, để tiếp tục đưa Việt Nam phát triển kinh tế và gia tăng sức hấp dẫn với thế giới.

Tôi cho rằng những tin đồn trong giới blogger về khả năng tổng thư ký kiêm chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng tiếp tục ở lại, dù quá tuổi và sức khỏe "khá yếu" (đây không có gì là "bí mật quốc gia" cả) liên hệ trực tiếp đến nhu cầu tất yếu của đội ngũ lãnh đạo Việt Nam tận dụng triệt để "thành công" trong năm 2020 để tăng sức hấp dẫn của Việt Nam và tái khẳng định Đảng và chế độ đã biết vượt qua khó khăn, trở ngại tốt hơn nhiều nước khác trên thế giới. Điều quan trọng ở đây chính là sự tiếp tục và nhấn mạnh rằng Đảng là người bảo vệ dân. Và ngành ngoại giao công chúng đã mang lại thành công rực rỡ cho chế độ Việt Nam trong năm 2020.

Có lẽ nhu cầu trên đã giải thích cho việc có rất nhiều đắn đo cân nhắc trong việc tổ chức nhân sự cấp cao. Ví dụ thành tích của thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã được đề cao. Phải nhắc lại một lần nữa rằng hiếm khi Việt Nam có được một năm thành công trong việc xây dựng hình ảnh với thế giới như vậy, cũng như chính sách ngoại giao Covid thành công hơn những nước khác, kể cả so với Trung Quốc, bởi vì Hà Nội đã kiểm soát hình ảnh tốt hơn cả ở trong nước lẫn ở nước ngoài. Chính quyền Việt Nam đã biết cách làm chủ tốt hơn việc này.

Cũng vì chống dịch Covid thành công mà chính quyền Việt Nam đã làm lu mờ được các cuộc tranh giành quyền lực vẫn thường xảy ra trước mỗi Đại hội. Đối với người dân trong nước, chính quyền cũng che giấu được rất nhiều vụ bắt giữ các nhà bất đồng chính kiến, trong lúc số các nhà bất đồng chính kiến bị bắt tăng gấp đôi trong năm 2020 theo thống kê của nhiều tổ chức phi chính phủ, như Ân Xá Quốc Tế (Amnesty international). Điều này cho thấy rằng chính quyền đã kiểm soát thành công hình ảnh của mình.

RFI : Dù thế nào, hai "trường hợp đặc biệt" trên đều vượt quá tuổi quy định ?

Benoît de Tréglodé : Thông thường một nhà lãnh đạo trên 65 tuổi sẽ không được ứng cử nhiệm kỳ hai hoặc một vị trí khác. Nhưng vấn đề tuổi tác chỉ mang tính tương đối trong hệ thống chính trị Việt Nam. Hội nghị lần thứ 15 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII kết thúc ngày 17/01 đã thông qua một số cải cách thể thức, cho phép bổ sung một số trường hợp "đặc biệt" tái cử khóa XIII, chủ yếu liên quan đến hai ông Nguyễn Phú Trọng và Nguyễn Xuân Phúc. Ngoài ra ông Trần Quốc Vượng, hiện 68 tuổi, cũng được phép tiếp tục hoạt động chính trị.

Nhưng nếu nhìn lại một chút về lịch sử chính trị Việt Nam, thực ra cách đây không lâu lắm, vào năm 2001, tổng bí thư Lê Khả Phiêu lúc đó đã phải rút lui vì quá tuổi. Cũng vào năm đó, thủ tướng Phan Văn Khải, lúc đó đã 68 tuổi vẫn đượctiếp tục thêm nhiệm kỳ mới. Và vào Đại hội trước, năm 2016, người ta nói là ông Nguyễn Tấn Dũng không thể tiếp tục vì quá tuổi quy định, trong khi đó ông Nguyễn Phú Trọng, cũng đã quá rất nhiều tuổi, vẫn tiếp tục cương vị tổng bí thư. Cần nhắc lại là ngay vào Đại hội lần thứ XI, tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng cũng đã vượt quá tuổi quy định là 65 tuổi.

Những trường hợp ngoại lệ này cho thấy quy định hạn chế tuổi chỉ mang tính lý thuyết, và hoàn toàn có thể bị đảo ngược vì nhiều lý do, cho phép một số nhà lãnh đạo tiếp tục hoặc chấm dứt sự nghiệp.

Nếu nhìn vào đường lối chính trị, rõ ràng là Hà Nội đang cần hai điều : trước tiên là sự tiếp nối, sau đó là một nhà lãnh đạo uy tín, biết tân dụng một cách tích cực môi trường và bối cảnh, giúp được đội ngũ lãnh đạo vượt qua cơn bão có thể xảy ra giữa Trung Quốc và Hoa Kỳ và đang biến Việt Nam phần nào đó thành con tin trong bối cảnh nhạy cảm của khu vực.

RFI : Nếu ông Nguyễn Phú Trọng tiếp tục chức tổng bí thư Đảng cộng sản Việt Nam lần thứ ba, cuộc chiến chống tham nhũng sẽ mạnh mẽ hơn ?

Benoît de Tréglodé : Cần nhắc lại rằng sức hấp dẫn kinh tế của Việt Nam là một thách thức chính trị quốc gia đối với các nhà lãnh đạo. Khả năng hấp dẫn đầu tư nước ngoài giúp Việt Nam tạo hình ảnh cạnh tranh hơn trên thế giới là điều bảo đảm cho Đảng tiếp tục lãnh đạo và duy trì tính chính đáng với người dân.

Bối cảnh hiện nay lại khác và đây là điểm thú vị ! Nhu cầu trao đổi ngày càng tăng, xã hội dân sự năng động hơn, sẵn sàng chỉ trích hơn… Điều này khiến chính quyền Việt Nam lo lắng hơn và hiểu rằng không được phép thất bại trong bước phát triển kinh tế. Thực vậy, với hơn 1 triệu thanh niên gia nhập thị trường lao động hàng năm, thì ngày càng có một bộ phận người dân nhạy cảm hơn với sự đa dạng, muốn được trao đổi và tranh luận. Đó là những nguy cơ lớn cho chính quyền.

Nhìn từ khía cạnh đó, có thể thấy những thách thức này liên hệ chặt chẽ với nhau về chính trị và kinh tế. Và cũng từ khía cạnh đó, chống tham nhũng là một công cụ vô cùng hữu ích và được ban lãnh đạo Đảng cộng sản Việt Nam sử dụng tối đa để góp phần gia tăng sức cạnh tranh, làm trong sạch hơn bộ máy kinh tế. Nhưng chống tham nhũng cũng là công cụ cho chính quyền gạt khỏi đường lối lãnh đạo những nhà đối lập có thể gây rối loạn. Chẳng ai ngây ngô hết cả, cuộc chiến chống tham nhũng phục vụ cho chính quyền hiện nay, nhờ đó tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng có thể tô điểm hình ảnh đội ngũ thân cận của ông, cũng như làm rạng rỡ hình ảnh Việt Nam ở nước ngoài.

Tác dụng thứ hai, ít được đề cập, của cuộc chiến chống tham nhũng, đó là tình trạng "mua quan bán chức", mà tôi gọi là "kinh tế chính trị ở Việt Nam". Cứ trước mỗi kỳ bầu ra đội ngũ lãnh đạo mới, tiền lại trở thành công cụ rõ ràng để xây dựng sự nghiệp. Việt Nam không phải là trường hợp duy nhất, hiện tượng này có thể thấy ở Trung Quốc hay ở nhiều nước phương Tây. Bằng cách triệt đường "mua quan bán chức" nhờ vào cuộc chiến chống tham nhũng, ông Nguyễn Phú Trọng đã hạn chế được khả năng phát triển của một đối thủ chính trị lớn, có thể tập hợp hoặc mua được nhiều số phiếu và trở thành một mối nguy hiểm thực sự.

Vì thế không bất ngờ khi nói rằng năm 2020, bằng cách gia tăng các vụ chống tham nhũng, tham gia tiêu diệt ứng viên đối phương, tăng số lượng ứng viên nhỏ hơn hoặc trung bình, ông Nguyễn Phú Trọng đã gây được khó khăn cho một đối thủ hoặc một lực lượng mới nổi lên, được hợp pháp thông qua trong cuộc họp của Ban Chấp hành Trung ương để bầu ra những nhà lãnh đạo mới của Việt Nam.

RFI : Ông đánh giá thế nào về việc sắp đặt nhân sự cấp cao này ? Trong số 4 tên được nêu lên, không có ai là người miền Nam, theo "truyền thống". Liệu điều này có ảnh hưởng đến sự cân bằng trong hoạt động của đội ngũ lãnh đạo mới ?

Benoît de Tréglodé : Trong đời sống chính trị Việt Nam, khu vực địa lý luôn là một yếu tố cấu thành những "phe quyền lực". Và tuyên bố gắn bó với vùng xuất xứ là điều quan trọng ở Việt Nam. Từ lâu Việt Nam có truyền thống là mỗi miền có một đại diện : Tổng bí thư thường là người miền Bắc, thủ tướng là người miền Nam. Đúng là lần này, miền Nam hơi bị mờ nhạt, nhường chỗ cho miền Trung. Ông Nguyễn Xuân Phúc là người miền Trung.

Tôi không muốn dự đoán những gì được quyết định trong ngày đầu Đại hội, nhưng điều này một lần nữa làm nổi bật tính chất căn bản và chiến lược là từ giờ, đối với các quan chức miền Bắc, đối với Đảng cộng sản Việt Nam, kinh tế vừa là trọng tâm, vừa là tương lai của chế độ Việt Nam. Vì thế, nắm được "tay hòm chìa khóa", duy trì việc kiểm soát hoàn hảo, không bị phản đối của các tập đoàn kinh tế lớn trong nước vẫn là điểm ưu tiên.

RFI : Năm 2020, Việt Nam đã xây dựng được hình ảnh quốc gia chống dịch thành công, tận dụng cuộc chiến thương mại Mỹ-Trung và tranh thủ lập trường của các nước phương Tây về tình hình Biển Đông. Liệu có thể tiếp tục được chiến lược này trong thời gian sắp tới ?

Benoît de Tréglodé : Có một điểm thú vị cần nhắc đến là trước Đại hội lần thứ XII, Bắc Kinh lo lắng thực sự về tiến triển chính trị ở Việt Nam với thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng. Hiện tại, đúng là có những vấn đề về tranh chấp trên biển nhưng về mặt chính trị, Trung Quốc ít lo lắng hơn. Về vấn đề Biển Đông chiến lược và phức tạp hơn, nếu hỏi ý kiến các nhà nghiên cứu thế giới và Việt Nam, họ sẽ nói rằng những vấn đề này còn kéo dài, chứ không thể giải quyết được trong một nhiệm kỳ ở Bắc Kinh, hay ở Hà Nội hoặc tại Washington.

Việt Nam duy trì mối quan hệ song song với cả Hoa Kỳ và Trung Quốc. Cả hai phía đều có ưu điểm và nhược điểm. Hà Nội đã biết tranh thủ cuộc chiến thương mại Mỹ-Trung (đang diễn ra và sẽ còn tiếp tục do chính quyền Joe Biden sẽ không lật lại thế cờ và tiếp tục cạnh tranh với Trung Quốc) để đánh bóng hình ảnh và tiếng tăm trên thế giới.

Thành công này được giải thích qua việc chính quyền Việt Nam đã sử dụng hàng loạt công cụ an ninh và ngoại giao công chúng để biến mọi phê bình từ nước ngoài, mọi chỉ trích về sự thành công thần kỳ của Việt Nam trong cuộc chiến chống Covid-19 thành những lời xúc phạm và là cội nguồn của các rắc rối. Đây là mặt không tốt lắm của Đảng ! Điều này cũng giải thích cho việc chính quyền áp dụng ồ ạt luật an ninh mạng năm 2019 và cũng giống như nhiều nước khác, sử dụng đội "chiến binh mạng" và "troll" để đánh bóng hình ảnh đất nước ra thế giới.

Có một điều thực sự cần được tính đến, đó là hình ảnh tương lai của Việt Nam, ngoại giao công chúng của Việt Nam liên quan đến người lãnh đạo chính trị, bởi vì nếu hình ảnh bị xấu đi sẽ khiến các nhà đầu tư nước ngoài, cũng như một phần đối tác thương mại mới, từ bỏ, trong khi đây lại là những lực lượng quan trọng cho tương lai của đất nước.

RFI : RFI tiếng Việt xin chân thành cảm ơn nhà nghiên cứu Benoît de Tréglodé, giám đốc khu vực Châu Phi - Châu Á - Trung Đông, Viện Nghiên cứu Chiến lược của Trường Quân sự Pháp.

Thu Hằng thực hiện

Nguồn : RFI, 25/01/2021

*************************

‘Phương án nhân sự Tứ trụ Đại hội 13 rất đặc sắc’

BBC, 25/01/2021

Đại hội lần thứ 13 của Đảng cộng sản Việt Nam khai mạc vào ngày 26/01 tại Hà Nội, theo dự kiến sẽ kết thúc vào ngày 2/2/2021.

Lãnh đạo Việt Nam tại lễ trù bị Đại hội 13 ngày 25/01 ở Hà Nội.

BBC tiếng Việt phỏng vấn Phó Giáo sư Tiến sĩ Vũ Minh Khương, giảng viên Trường Chính sách công Lý Quang Diệu, Đại học Quốc gia Singapore, về một số điểm liên quan tới nhân sự cấp lãnh đạo cao nhất hay còn gọi là "Tứ trụ".

**********************

BBC : Xét về thời điểm thì Đại hội Đảng lần này có gì đáng chú ý thưa ông ?

Vũ Minh Khương : Từ góc độ cá nhân thì tôi thấy Đại hội này diễn ra đúng lúc Việt Nam có bước tiến vượt bậc. Trong bối cảnh cả thế giới đang bấn loạn về đại dịch Covid-19 thì Việt Nam là một trong những điểm sáng được thế giới thừa nhận và mong muốn học tập. Đây là lần đầu tiên Việt Nam vượt lên trong cộng đồng thế giới với một hình ảnh rất tốt vào đúng thời điểm Đại hội này.

Năm 2020, Việt Nam đưa ra "tầm nhìn 2045" một cách rõ ràng, đi sâu vào cuộc sống. Tôi thấy tầm nhìn này được thảo luận ở các địa phương cũng như các doanh nghiệp. Mọi người gần như dấy lên một khát vọng là Việt Nam sẽ trở thành một nước công nghiệp phát triển vào năm 2045 và dốc lòng cho sự nghiệp đó thì đây là điều đáng mừng, và là nền tảng cho công cuộc cải cách sau Đại hội 13.

Đó là vì cải cách không phải chỉ là nâng tính chuyên nghiệp của cán bộ công nhân viên trong bộ máy của Đảng và Nhà nước mà đặc biệt là cần có khát vọng dân tộc. Kinh nghiệm mà tôi quan sát tại Singapore thì cải cách phải đồng bộ và có tính chuyên nghiệp. Đây không chỉ là khát vọng ngàn năm của dân tộc mà còn có tính sống còn. Việt Nam đứng cạnh Trung Quốc rất mạnh nên cũng phải khẳng định vị trí của mình trong cộng đồng thế giới trong tương lai.

BBC : Có một số học giả, nhà phân tích, và nhà quan sát chính trị Việt Nam đưa ra dự đoán, phỏng đoán về nhân sự "Tứ trụ" theo đó dự kiến đề xuất ông Nguyễn Phú Trọng tiếp tục giữ chức Tổng bí thư, ông Nguyễn Xuân Phúc giữ chức Chủ tịch nước, ông Phạm Minh Chính giữ chức Thủ tướng và ông Vương Đình Huệ đảm nhận chức Chủ tịch quốc hội. Trong trường hợp đây đúng là giải pháp cho bài toán nhân sự cấp lãnh đạo cao nhất thì theo ông phương án này có hợp lý hay không ?

Vũ Minh Khương : Tôi cho đây là một phương án rất đặc sắc, có tính gây kinh ngạc cho thế giới. Cả bốn con người này tôi đều đã gặp rồi nên tôi hiểu rất rõ. Họ đều thể hiện khá rõ về tầm hiến dâng cho sự phát triển của đất nước. Họ đều có tư duy rất thực tế và có kinh nghiệm nhiều trong công tác Đảng cũng như lãnh đạo chính quyền.

Họ đều một lòng một dạ làm gì đó để có di sản để lại về sau. Nhiều khi người ta băn khoăn lo lắng về người lên chức lãnh đạo là tích lũy tài sản hay này khác nhưng lần này thì cả bốn người đều có phẩm chất hiến dâng rất cao thì đó là điều rất đáng quý. Tôi có tham khảo ở Việt Nam thì mọi người đều đồng thuận và phấn khởi với phương án này. Mặc dù đây có thể thể coi là danh sách "tuyệt mật" nhưng dường như ai cũng biết và cũng phấn chấn về sự lựa chọn này.

BBC : Có một số bàn luận về việc Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng đã làm hai nhiệm kỳ và cũng có sự lo lắng cho sức khỏe và tuổi tác của ông Trọng thưa ông.

Vũ Minh Khương : Theo tôi ông Nguyễn Phú Trọng có kinh nghiệm rất già dặn trong tổ chức Đảng và thực sự tâm huyết đưa đất nước tiến lên.

Nhiệm kỳ 5 năm vừa qua thể hiện ông ấy rất xuất sắc. Mặc dù sức khỏe thì có ít nhiều hạn chế nhưng rõ ràng về trí tuệ thì vẫn rất minh mẫn. Nói về sức khỏe thì tôi nghĩ rằng không chỉ nên nói về tuổi cao mà thực sự phải nói đến sức khỏe về tinh thần để đưa đất nước tiến lên trong 5 năm tới.

Tôi nghĩ rằng Đại hội này sẽ rất dân chủ và mọi người sẽ được thảo luận và xem xét còn quyết định cụ thể thế nào thì sẽ do Đại hội. Tôi tin là mọi việc đã được cân nhắc khá kỹ trong nội bộ và rằng Đại hội sẽ rất sáng suốt lựa chọn vì đây là bước ngoặt rất quan trọng mang tính mở ra đại lộ đi đến tương lai cho Việt Nam. Cho nên tôi nghĩ 5 năm tới việc giữ lại hai người là ông Nguyễn Phú Trọng và ông Nguyễn Xuân Phúc là sự lựa chọn cần thiết và sáng suốt để tạo nền móng cho thế hệ tương lai đưa đất nước tiến lên.

BBC : Xét về vị trí thủ tướng mà theo dự đoán là phương án để ông Phạm Minh Chính đảm nhận thì ông đánh giá thế nào ?

Vũ Minh Khương : Tôi thấy là ông Phạm Minh Chính có kinh nghiệm thực tế ở địa phương khi ông làm Bí thư Tỉnh ủy tỉnh Quảng Ninh.

Tôi cũng nghiên cứu về thứ hạng cạnh tranh của các tỉnh của Việt Nam thì tôi thấy tỉnh Quảng Ninh vốn là tỉnh có mức thấp về mức cạnh tranh, nhưng sau khi ông Chính về làm lãnh đạo thì tỉnh đã có bước tiến vượt bậc và là một trong những tỉnh hàng đầu. Khi tôi đi dạy các cán bộ ở tỉnh Quảng Ninh thì tôi thấy là họ thể hiện sự quý trọng rất cao đối với ông Chính.

Thời gian ông lãnh đạo tỉnh Quảng Ninh thì khi đưa sinh viên về làm việc tại tỉnh này tôi có ấn tượng là về trình độ của cán bộ ở đây thì ở mức nhất định nhưng họ có tâm thế cởi mở rất đặc biệt và có điểm hơn nhiều tỉnh khác. Cho nên tư duy khai sáng và đón nhận sự hỗ trợ từ bên ngoài là rất tốt ở Quảng Ninh.

Thì đấy là điểm có thể coi là khả năng qui tụ cán bộ với tầm nhìn lớn, đặc biệt là đây là tỉnh sát cạnh Trung Quốc và mong muốn vượt lên. Cho đến nay, Quảng Ninh vẫn là một trong những điểm sáng về cải cách do có người lãnh đạo chọn đúng hướng đi. Có thể nói, ông Chính là người có tầm tư duy chiến lược và cách tiếp cận giải quyết những vấn đề thực tiễn đạt hiệu quả.

Thứ hai là ông Chính làm về tổ chức [Đảng] và trong thời gian vừa qua không để điều tiếng gì và thậm chí là đề bạt được nhiều cán bộ tốt hơn trước, thì đó cũng thể hiện là người có tầm nhìn và tâm huyết cho đất nước. Thứ ba là như chúng ta đã biết là lãnh đạo là dựa vào khả năng dùng người tài chứ không phải chỉ là mình có kinh nghiệm gì cụ thể.

Ông Phạm Minh Chính là người từng học ở nước ngoài và theo tôi ông là người rất quyết đoán.

Kinh nghiệm khi tôi làm việc với Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc thì tôi thấy rõ ràng là tầm nhìn và khát vọng cho đất nước là có thể xoay chuyển được rất nhiều vấn đề và như vậy thì mọi người sẽ đồng lòng giúp sức.

Do vậy tôi nghĩ rằng ông Phạm Minh Chính có thể phát huy tiếp được những thành quả mà Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã làm được và nâng lên một tầm mới. Và đặc biệt là sự phối hợp giữa bốn người hay "Tứ trụ" tôi thấy là sẽ còn chặt chẽ hơn nữa và rất ăn ý với nhau và sẽ có đẳng cấp thế giới.

Tôi thấy lần này dàn lãnh đạo kỹ trị của Việt Nam có vẻ là không thua kém Trung Quốc nhiều về tầm nhìn tương lai, năng lực khai sáng cho dân tộc cũng như khả năng kiến tạo. Đây có thể nói là lần đầu tiên tôi tự hào về đội ngũ lãnh đạo đất nước trong thời gian tới.

Nguồn : BBC, 25/01/2021

Đảng cộng sản Việt Nam sắp bước vào tuổi 91, với vị được dự báo là tân Tổng bí thư nhiệm kỳ XIII là một cụ ông chỉ kém Đảng có 14 tuổi thôi.

Ngày 3/2, 2021, Đảng cộng sản Việt Nam sẽ ăn mừng tuổi 91.

Lập luận hàn lâm nói rằng sự lãnh đạo của Đảng trước khi có chính quyền, khác rất nhiều so với khi đã có chính quyền. Trước khi có chính quyền, Đảng không có quyền lực nào đối với dân, đối với xã hội.

Trong điều kiện hoạt động bất hợp pháp, mọi đường lối của Đảng có đến được với dân hay không, chủ yếu là do các tổ chức đảng và cán bộ, đảng viên trực tiếp tuyên truyền, phổ biến thuyết phục đến các hội, quần chúng cốt cán của Đảng, thậm chí đến từng người dân, từ đó tổ chức nhân dân thực hiện đường lối của Đảng. Đảng phải được dân tin, dân yêu, dân nuôi, dân bảo vệ; mọi sự xa rời nhân dân đều có thể dẫn đến tổn thất cho cách mạng.

Khi đã có chính quyền, thì chính quyền là công cụ mạnh mẽ để đưa đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng vào cuộc sống.

Bên cạnh việc tuyên truyền, giáo dục, thuyết phục quần chúng, Đảng lãnh đạo chính quyền (Nhà nước) thể chế hóa mọi đường lối, chính sách của Đảng thành Hiến pháp, pháp luật, thành các kế hoạch phát triển kinh tế – xã hội và tổ chức quần chúng thực hiện.

Cho đến lúc này, bắt đầu nói đến những mẫu câu cửa miệng, như "Nhà nước ta là Nhà nước của dân, do dân, vì dân, mọi quyền lực đều là của nhân dân, nhân dân ủy nhiệm Nhà nước thực thi quyền lực của nhân dân trong toàn xã hội".

Do vậy, một hiển nhiên là cần cảnh giác với nguy cơ những người nắm quyền lực Nhà nước, vốn là đại biểu được nhân dân bầu ra nhưng có thể lợi dụng biến quyền lực đó thành quyền lực của mình.

Nếu việc sử dụng quyền lực của Nhà nước có tính chất cưỡng chế cũng rất dễ làm cho không ít tổ chức đảng và cán bộ, đảng viên coi nhẹ việc tuyên truyền, giáo dục, thuyết phục nhân dân trong công tác lãnh đạo của Đảng, hoặc làm chỉ có tính hình thức.

Điều ấy chứng tỏ quyền lực nếu có sức mạnh to lớn trong việc cải tạo hiện thực, xây dựng xã hội mới, thì cũng có mặt trái dễ làm tha hóa con người, thậm chí làm tha hóa cả một đảng cầm quyền.

Lord Acton – nhà sử học đồng thời là nhà triết học người Anh cuối thế kỷ XIX đã có câu nói nổi tiếng: "Quyền lực dẫn đến hư hỏng. Quyền lực tuyệt đối đẫn đến hư hỏng tuyệt đối" – Luận điểm ấy hoàn toàn có lý khi suy nghĩ về mặt trái của quyền lực.

Là người lãnh đạo cuộc cách mạng vô sản thắng lợi và thành lập nhà nước XHCN đầu tiên trên thế giới, V.I.Lê-nin đã cảnh báo về những tệ nạn như quan liêu, dốt nát, kiêu ngạo cộng sản từ rất sớm và đòi hỏi đảng cộng sản Nga khi đã trở thành đảng cầm quyền phải kiên quyết chống lại những tệ nạn này.

Là người lãnh đạo cuộc cách mạng giải phóng dân tộc thắng lợi, thành lập nhà nước dân chủ nhân dân, Hồ Chí Minh đã vạch rõ tham ô, lãng phí, quan liêu là ba thứ giặc nội xâm có thể biến một người có công trở thành kẻ có tội, thậm chí làm đổ vỡ cả sự nghiệp của một đảng cầm quyền.

Đáng tiếc là những tệ nạn ấy đã diễn ra ở tất cả các nước xã hội chủ nghĩa, ở tất cả các đảng cộng sản cầm quyền, và đã trở thành một trong những nguyên nhân đưa đến sự tan rã của đảng cộng sản, và sự sụp đổ của chế độ xã hội chủ nghĩa ở Liên Xô, Đông Âu cuối thế kỷ XX.

Như vậy, việc xây dựng một đảng cộng sản cầm quyền không phải chỉ có thuận lợi, mà còn không ít thách thức cần phải vượt qua, nguy cơ cần phải đẩy lùi. Đảng phải thường xuyên tự chỉnh đốn, tự đổi mới để luôn luôn xứng đáng là một đảng cách mạng chân chính, như Hồ Chí Minh thường nhắc nhở.

Vấn đề chủ yếu đối với một đảng cộng sản cầm quyền, là làm sao giữ vững được vai trò cầm quyền của mình bằng đường lối cách mạng đúng đắn, và phương pháp cách mạng thích hợp; đặc biệt quan trọng là bằng sự trong sạch, vững mạnh của các tổ chức đảng cũng như của cả đội ngũ cán bộ, đảng viên, từ đó giữ vững mối quan hệ máu thịt giữa Đảng với Nhân dân, nguồn gốc tạo nên sức mạnh của Đảng.

Thế nhưng với câu chuyện của chiến dịch "đốt lò" của Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng, lại cho thấy sự trong sạch, vững mạnh của các tổ chức đảng đang có vấn đề mang tính trầm kha tham nhũng. Và cũng từ những vấn đề chưa thể giải quyết được này, nên người ta đang đồn đoán rằng dù đã tuổi cao, sức yếu, song ông Nguyễn Phú Trọng vẫn buộc phải tái cử để giữ gìn Đảng trong mối quan hệ máu thịt với nhân dân

Quốc Tuân

Nguồn : VNTB, 20/01/2021

‘Trường hợp đặc biệt’ chứng tỏ Đảng ‘thất bại về nhân sự’ 

VOA, 20/01/2021

Việc Đảng Cộng sản Việt Nam tiếp tục có biệt lệ về nhân sự cho một số trường hợp đã quá tuổi quy định chỉ càng chứng tỏ họ ‘đã thất bại trong công tác phát hiện và bồi dưỡng cán bộ’ và họ ‘đặt ra quy định nhưng lại làm sai quy định’, một nhà quan sát từ trong nước nói với VOA.

Ông Nguyễn Phú Trọng đã làm hai nhiệm kỳ tổng bí thư

Đảng Cộng sản Việt Nam vừa kết thúc hội nghị trung ương 15 hôm 17/1 – hội nghị toàn thể Trung ương Đảng lần cuối cùng trước khi khai mạc Đại hội Đảng lần thứ 13 để thực hiện việc chuyển giao thế hệ lãnh đạo mỗi năm năm một lần.

Hội nghị 15 đã thông qua danh sách bổ sung vào Ban chấp hành trung ương khóa mới, các trường hợp đặc biệt được ở lại Trung ương Đảng và Bộ Chính trị khóa 13. Nhưng quan trọng nhất là biểu quyết về các ‘trường hợp đặc biệt’ trong số bốn vị trí lãnh đạo chủ chốt là Tổng bí thư, Chủ tịch nước, Thủ tướng Chính phủ và Chủ tịch Quốc hội, theo tường thuật của Thông tấn xã Việt Nam.

Hội nghị này đã họp xong chỉ trong vòng 1,5 ngày trong khi lúc đầu dự kiến họp đến 3 ngày và số phiếu dành cho các trường hợp đặc biệt ‘tập trung rất cao’, cũng theo hãng tin Nhà nước Việt Nam.

‘Phương án nhân sự mới’

Theo quy định lâu nay của Đảng Cộng sản Việt Nam thì những ai đã quá 68 tuổi thì không được phép tái cử. Như vậy thì tất cả các vị từ Tổng bí thư-Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân đều phải về hưu. Để được tiếp tục ở lại thì họ phải được Trung ương Đảng chấp thuận cho là ‘trường hợp đặc biệt’.

Hiện giờ vẫn chưa rõ các trường hợp đặc biệt đó là ai. Theo quy định của Chính phủ thì thông tin về nhân sự lãnh đạo được đề cử của Đảng thuộc diện ‘tuyệt mật’, nhưng sau hội nghị 15 thì đã có những tin tức rò rỉ về các trường hợp đặc biệt này.

Trao đổi với VOA từ Hà Nội, Tiến sĩ Nguyễn Quang A, một nhà bất đồng chính kiến đồng thời là nhà quan sát chính trị, cho biết sau hội nghị 15 vừa qua, đã có tin rò rỉ ra là ông Trần Quốc Vượng, thường trực Ban bí thư vốn được dự kiến sẽ lên làm thay ông Trọng làm Tổng bí thư tại Đại hội 13, không đạt đủ tín nhiệm trong Đảng.

Ông chỉ ra việc kỳ này Đảng phải họp thêm hội nghị 15 trong khi các khóa trước chỉ họp tới lần thứ 14 là đã quyết định xong để chứng tỏ rằng Đảng đã ‘không thể thống nhất về danh sách nhân sự chủ chốt’.

Tuy nhiên, đến hội nghị 15 thì chỉ cần có 1,5 ngày là đã họp xong nên ông A cho rằng ‘ngay từ đầu hội nghị họ đã đi đến sự thống nhất (về phương án mới)’.

"Có lẽ họ chỉ bỏ phiếu thôi chứ không có bàn cãi gì nên hội nghị mới diễn ra nhanh như vậy", ông suy đoán.

Hiện giờ theo các tin đồn trên mạng xã hội mà VOA chưa kiểm chứng được thì Tổng bí thư-Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng và Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc là các trường hợp đặc biệt được phép ở lại.

"Nếu ông Nguyễn Phú Trọng là trường hợp đặc biệt thì sẽ tạo tiền lệ rất xấu cho Đảng Cộng sản Việt Nam", ông A nói. "Bởi vì ông ấy đã được một lần đặc biệt rồi (tại Đại hội 12 hồi năm 2016). Bây giờ thêm một lần đặc biệt nữa thì hơi kỳ".

Ông dẫn ra điều lệ của Đảng ghi rằng ‘không ai được giữ chức tổng bí thư quá hai nhiệm kỳ’ để cho rằng nếu ông Trọng ở lại thì ‘phải thay đổi điều lệ Đảng’. Ông Trọng lên làm tổng bí thư từ năm 2011 và đến nay đã được hai nhiệm kỳ.

"Nếu phải sửa đổi Điều lệ Đảng cho ông Trọng thì cũng na ná như ông Tập Cận Bình bên Trung Quốc đã sửa Hiến pháp để cho ông ấy làm chủ tịch nước suốt đời", ông A lưu ý.

‘Ông Phúc xứng đáng’

Ngoài việc sửa đổi Điều lệ Đảng, nhà hoạt động dân chủ này còn chỉ ra rằng việc ông Trọng tiếp tục nắm quyền là điều không tốt cho nhân quyền và phong trào đấu tranh dân chủ ở Việt Nam vì trong năm năm vừa qua ‘tình hình nhân quyền Việt Nam tồi tệ đi một cách đáng kể’.

Ông cho rằng chủ trương hội nhập kinh tế quốc tế để giúp Việt Nam tăng trưởng như hiện nay ‘không phụ thuộc vào ông Trọng’ mà là chủ trương chung của Đảng Cộng sản Việt Nam nên ai làm Tổng bí thư cũng phải vậy thôi.

Còn công cuộc chống tham nhũng mang dấu ấn cá nhân của ông Trọng, ông A cũng cho rằng ‘không phải dựa vào ông Trọng mà thành công được mà phải có các điều kiện như có nhà nước pháp quyền, nền tư pháp độc lập, báo chí tự do và xã hội dân sự năng động’.

Mặc dù chỉ trích Đảng làm sai quy định, nhưng ông A cho rằng ‘nếu cực chẳng đã phải có trường hợp đặc biệt thì Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc là người xứng đáng’.

"Ông Phúc rất năng nổ trong chỉ đạo các chính sách kinh tế và chống dịch Covid-19", ông nói.

"Chính phủ đã có những hoạt động ráo riết, rất phù hợp với khoa học về chống dịch bệnh và làm rất kiên quyết. Chính vì thế nên thành tích chống dịch ở Việt Nam đạt được rất tốt", ông A chỉ ra.

‘Nên cạnh tranh công khai’

Nhà quan sát chính trị này cho rằng việc có trường hợp đặc biệt là ‘thất bại của Đảng’.

"Nếu đã có quy định mà hết lần này đến lần khác phải có trường hợp đặc biệt thì chỉ chứng tỏ rằng các vị đặc biệt chỉ là đặc biệt tham quyền cố vị", ông phân tích.

Ngoài ra, theo lời ông, nếu lâu nay Đảng luôn lặp đi lặp lại là ‘công tác cán bộ là quan trọng’ mà đến giờ không có người thay thì chỉ chứng tỏ ‘chính sách đó là thất bại’.

"Nó cho thấy công tác cán bộ chuẩn bị nhiều năm qua vẫn không xong. Nó thật sự gây bất ổn định cho Đảng", ông nói thêm.

Lẽ ra, theo lập luận của ông, để cho trong Đảng xuất hiện người tài thì Đảng nên áp dụng phương pháp cho các ứng viên trong Đảng cạnh tranh công khai với nhau.

"Họ phải tranh luận với nhau, nêu đường lối họ là thế này thế kia, và cuối cùng trong Đảng họ sẽ bỏ phiếu cho một lãnh đạo mới", ông giải thích.

"Qua các cuộc tranh luận như thế thì người ta mới biết họ là người như thế nào", ông nói thêm. Đây là mô hình mà hầu hết các đảng chính trị ở các nước phương Tây đều áp dụng khi bầu lãnh đạo.

Nguồn : VOA, 20/01/2021

**********************

Khủng hoảng nhân sự Đảng : phải làm sao ?

Khánh Hòa, VNTB, 19/01/2021

Với những gì đang diễn ra ở Hội nghị Trung ương 15 của Đảng, cho thấy dường như Việt Nam đang khủng hoảng nhân sự lãnh đạo.

Tổng bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng và Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc với các đại biểu dự bế mạc Hội nghị trung ương 15 Đảng cộng sản Việt Nam khóa 12 ngày 17/01/2021 - Ảnh TTXVN

Tránh bị chụp mũ ‘diễn biến hòa bình’, hay ‘chính trị hóa’ vấn đề mang tính học thuật, bài viết tiếp theo đây xin được ‘mượn hoa lễ Phật’, khi thử đi tìm những tham vấn cho băn khoăn "Nhà lãnh đạo cần làm gì để đối phó với khủng hoảng nhân sự ?" từ góc nhìn quản trị doanh nghiệp, để từ đó suy rộng ra về quản trị quốc gia trong môi trường chính trị đơn nguyên.

Xác định nguyên nhân

Xác định đúng nguyên nhân của vấn đề là bước đầu tiên lãnh đạo cao nhất cần thực hiện khi tiến hành giải quyết khủng hoảng nhân sự. Và vấn đề nói ở đây, phần lớn liên quan đến cơ chế quản lý chung quốc gia, hoặc chính đảng cầm quyền đề ra.

Bởi nếu chỉ có một hai nhân sự vì dính án tham nhũng mà rời ghế, thì chưa thể gọi là khủng hoảng, và thường xuất phát từ lý do cá biệt nào đó. Nhưng nếu người ta đang chứng kiến một tình huống "quá nhiều củi" đang cần đến ‘lò’, thì đó là dấu hiệu cho thấy cơ chế quản lý nhân sự đang thực sự có vấn đề lớn.

Điều cần rõ ràng bây giờ, là xác định lý do gì khiến đại đa số các nhân sự trong bộ máy sẳn sàng tham nhũng đến như vậy ? Đó có thể do các nhân sự quá bất mãn với cấp trên – chính bản thân người đứng đầu quốc gia, đảng chính trị chẳng hạn.

Thẳng thắn đối mặt với những yếu kém

Sau khi đã biết chính xác nguyên nhân của sự việc, việc tiếp theo cần làm là thẳng thắn đối diện với những yếu kém để tìm ra giải pháp phù hợp.

Đừng nghĩ đến chuyện ‘bút phê’ cho hàng loạt ‘củi vào lò’, để rồi tìm kiếm mới một loại các nhân sự trung thành khác. Cần nhớ rằng, không có cách nào khác để giải quyết triệt để vấn đề này nếu không giải quyết nó từ gốc tới ngọn. Đó là chưa kể, các sai phạm vẫn còn nằm nguyên ở đó và trước sau gì cũng đối diện với một cuộc "thay máu" nhân sự mới trong tương lai. Điều đó cho thấy với cách làm ‘củi – lò’ như vậy, chưa tính thêm việc đôi lúc phải đối mặt giải thích với cử tri về chất lượng nhân sự yếu kém dưới trướng của mình ngày càng gia tăng.

Nếu ‘đổ thừa’, cho rằng sai phạm ở đây nằm ở lỗi cơ chế quản lý, hãy mạnh dạn liệt kê ra các yếu kém và đề xuất một cơ chế mới ngay trong chính đảng của mình. Nếu vấn đề nằm ở chế độ chung của cả thể chế, hãy đưa ra các đề xuất và họp bàn với Bộ Chính trị chẳng hạn, để cải thiện tình hình. Nếu vấn đề nằm ở chỗ cá nhân lãnh đạo tối cao cứ liên tục tăng khối lượng công việc cho cấp dưới, hãy nghiêm túc nhìn nhận và nói chuyện với các bên liên quan để tìm ra giải pháp.

Xây dựng kế hoạch nhân sự lâu dài

Trong mọi cơ chế chính trị, nhân tố con người luôn là ưu tiên hàng đầu đảm bảo cho sự thành công cả về lượng và chất cho chính thể chế đó. Đây cũng chính là các lý do mà một số các chính khách rất thành công trong bài toán chiếm lĩnh lòng tin của cử tri. Do đó, nếu kế hoạch "cải tổ" cơ chế của lãnh đạo tối cao không nhắm được đến các lợi ích lâu dài trong tương lai, đó sẽ chỉ là giải pháp nhất thời và không mang tính hiệu quả cao trong dài hạn. ‘Củi – lò’ là ví dụ.

Để tạo nên sự vững mạnh về lực lượng nhân sự, điều cần làm là lấy nhân viên làm trung tâm cho mọi thay đổi về chiến lược, sách lược của đảng chính trị. Các chiến lược này đòi hỏi sự thống nhất, tập trung và có các giải pháp A,B,C rõ ràng cho các tình huống khủng hoảng có thể xảy ra, và thường sẽ kéo dài ít nhất 05 năm cho một hoạch định tầm vóc vĩ mô quốc gia. Nhờ đó, người ta có thể tiên liệu trước các tình huống biến động bất thường về mặt nhân sự, và từ đó phác thảo ra các giải pháp cụ thể để ứng phó.

Trong mọi trường hợp, người lãnh đạo tối cao cần nhớ rằng giải quyết khủng hoảng nhân sự bao giờ cũng khó khăn và đòi hỏi ngân sách nhiều hơn so với các biện pháp dự phòng.

Khánh Hòa

Nguồn : VNTB, 19/01/2021

**********************

Ông Nguyễn Phú Trọng, Tứ trụ, và các chủ đề nhân sự 'giải quyết' ở Hội nghị 15

BBC, 18/01/2021

Hội nghị Trung ương 15 của Đảng cộng sản Việt Nam đã bế mạc sáng Chủ nhật 17/1, sau một ngày rưỡi làm việc, kết thúc hội nghị sớm so với lịch trình lẽ ra kéo sang thứ Hai 18/1.

Các lãnh đạo Đảng, Nhà nước và các đại biểu dự bế mạc hội nghị Trung ương lần thứ 15.

Thông báo chính thức của Đảng xác nhận hội nghị này đã hoàn tất việc đề cử nhân sự bốn chức danh chủ chốt : Tổng bí thư, Chủ tịch nước, Thủ tướng chính phủ, Chủ tịch quốc hội.

Ông Nguyễn Phú Trọng tiếp tục ở lại ?

Đảng cộng sản không tiết lộ tên cụ thể của những nhân vật đã được đề cử cho Đại hội 13 sẽ diễn ra ngày 25/1.

Trong khi đó, trong thiểu số những người được xem là thạo tin chính trường Việt Nam, họ cho rằng đương kim Tổng bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng đã được Bộ Chính trị giới thiệu và Trung ương Đảng tại hội nghị 15 thông qua phương án dự kiến cho chức danh Tổng bí thư khóa 13.

Người ta cũng cho rằng Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc được Trung ương Đảng ở Hội nghị 15 thông qua cho phương án dự kiến vị trí Chủ tịch nước.

Tương tự, ông Phạm Minh Chính được Hội nghị thông qua cho phương án dự kiến Thủ tướng, và ông Vương Đình Huệ Chủ tịch quốc hội.

Thông tin này chính xác đến đâu, sẽ chỉ được xác nhận khi Đại hội 13 đã diễn ra.

Cũng cần lưu ý rằng, đây mới chỉ là các phương án dự kiến, được Ban chấp hành Trung ương Đảng khóa 12 giới thiệu ra Đại hội 13 xem xét, quyết định.

Trở lại quy trình bầu cử ở Đại hội XII năm 2016, đầu tiên các đại biểu khi đó đã được thông báo để xem xét danh sách nhân sự Ban Chấp hành Trung ương khóa XII ngày 25/1/2016.

Đến ngày 26/1/2016, họ tiến hành bỏ phiếu bầu cử Ban Chấp hành Trung ương khóa XII.

Các tân ủy viên trung ương khóa mới sau đó đã họp để bầu ra Bộ Chính trị, Ban Bí thư và Tổng bí thư. Khi đó, Ban Chấp hành Trung ương đã bầu ông Nguyễn Phú Trọng, Tổng bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XI tái cử Tổng bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII.

Có thể 'không cần sửa Điều lệ Đảng'

Điều lệ Đảng sau lần sửa đổi ở Đại hội IX, năm 2001 đã bổ sung quy định : "Tổng bí thư không quá hai nhiệm kỳ liên tiếp".

Tuy nhiên, Phó Giáo sư Nguyễn Viết Thông, Tổng thư ký kiêm Ủy viên thường trực Hội đồng Lý luận Trung ương, nói với báo Pháp luật Thành phố Hồ Chí Minh rằng hầu hết nhất trí với đề nghị của Ban chấp hành Trung ương là không đặt vấn đề sửa đổi Điều lệ ở Đại hội XIII.

"Điều lệ quy định Tổng bí thư không quá hai nhiệm kỳ liên tiếp. Theo tôi, quy định này không chỉ điều chỉnh với chức danh Tổng bí thư mà còn có giá trị định hướng, dẫn tới các quy định ràng buộc với chức danh người đứng đầu trong cả hệ thống chính trị. Không chỉ là bí thư ở cấp ủy các cấp mà còn người đứng đầu các cơ quan, tổ chức, đơn vị nhà nước nữa.

Điều lệ là quy định mang tính lâu dài, nguyên tắc. Nhưng không vì vậy mà thành rào cản cho tình huống đặc biệt phát sinh, nhất là khi giải pháp đưa ra đạt được đồng thuận, nhất trí cao ở Bộ Chính trị, Trung ương khi giới thiệu, đề cử và ở Đại hội toàn quốc khi thông qua danh sách giới thiệu, và kết quả bầu cử.

Trường hợp Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng tiếp tục nhiệm kỳ thứ ba nếu có thì là rất đặc biệt. Vì rất đặc biệt nên không thể lấy đó làm lý do để sửa, bỏ quy định không quá hai nhiệm kỳ của Điều lệ" - ông Thông nói.

Thông qua danh sách Trung ương khóa mới

Trong diễn văn bế mạc Hội nghị 15, Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng cho biết Ban Chấp hành Trung ương đã biểu quyết thông qua danh sách nhân sự đề cử bổ sung một số người lần đầu tham gia Ban Chấp hành Trung ương khóa XIII, bổ sung một số Ủy viên Trung ương khóa XII thuộc trường hợp "đặc biệt" tái cử khóa XIII và một số người lần đầu thuộc trường hợp đặc biệt tham gia Ủy viên Trung ương chính thức.

Chữ "đặc biệt" ở đây ám chỉ về độ tuổi các ứng viên.

Theo quy định của Đảng cộng sản về công tác nhân sự, người tham gia Ban chấp hành Trung ương lần đầu phải bảo đảm còn tuổi công tác hai nhiệm kỳ, ít nhất trọn một nhiệm kỳ (tức không quá 55 tuổi).

Ủy viên Ban chấp hành Trung ương tái cử không quá 60 tuổi.

Trong trường hợp đặc biệt, Ban chấp hành Trung ương có thể xem xét giới thiệu tái cử đối với ủy viên Ban chấp hành đã quá 60 tuổi, và Ủy viên Bộ Chính trị có độ tuổi trên 65 để Đại hội quyết định bầu vào Ban chấp hành, Bộ Chính trị.

Tại Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XII (2016), Trung ương Đảng giới thiệu 5 trường hợp đặc biệt về tuổi.

Có 1 trường hợp đặc biệt trong Bộ Chính trị là Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng.

4 trường hợp đặc biệt được giới thiệu vào Ban Chấp hành Trung ương gồm các ông : Uông Chu Lưu, Đỗ Bá Tỵ, Bùi Văn Nam và Huỳnh Phong Tranh ; trong đó chỉ có ông Huỳnh Phong Tranh không trúng cử.

Cũng trong diễn văn bế mạc, ông Nguyễn Phú Trọng cho hay Hội nghị 15 thông qua nhân sự là Ủy viên Bộ Chính trị khóa XII thuộc trường hợp "đặc biệt" tái cử khóa XIII và danh sách đề cử vào các chức danh lãnh đạo chủ chốt của Đảng và Nhà nước nhiệm kỳ khóa XIII "với số phiếu tập trung rất cao".

Đại hội 13 sẽ diễn ra ngày 25/1 và bế mạc ngày 2/2, theo thông báo trước đó của Đảng cộng sản.

Đại hội 13 sẽ có sự tham dự của 1.587 đại biểu, đại diện cho hơn 5,1 triệu đảng viên. Trong đó, đại biểu đương nhiên 191 (các Ủy viên Trung ương Đảng khóa XII) ; đại biểu được bầu tại các đại hội Đảng bộ trực thuộc Trung ương 1.381 ; đại biểu chỉ định 15.

Đại hội sẽ họp phiên trù bị trong ngày 25/1 ; phiên khai mạc diễn ra vào 8h sáng ngày 26/1, sẽ bầu Ban chấp hành Trung ương khóa XIII, nhiệm kỳ 2021-2026.

Nguồn : BBC, 18/01/2021

***********************

Nhận định về ‘Tứ Trụ’ sắp đến

Carl Thayer, RFA, 16/01/2021

Chỉ còn vài ngày nữa Đảng cộng sản Việt Nam sẽ tiến hành đại hội đảng lần thứ 13. Một trong những nhiệm vụ chính yếu của một đại hội đảng toàn quốc là bầu ra lớp lãnh đạo cho năm năm kế tiếp.

Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng và Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc với các đại biểu dự bế mạc hội nghị trung ương 15 ngày 17/01/2021.

Năm ngoái, 4 hội nghị trung ương từ 11 đến 14 đã được tiến hành. Một mục quan trọng lớn trong chương trình nghị sự của mỗi hội nghị trung ương liên quan đến ‘công tác nhân sự’, hoặc chọn những ứng viên để bầu vào Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính Trị, Ban Bí Thư và Ủy Ban Kiểm Tra Trung ương.

Theo điều lệ đảng cộng sản Việt Nam hiện hành, các quan chức đảng phải về hưu khi đến tuổi 65. Và không ai có thể đảm đương chức vụ hơn hai nhiệm kỳ 5 năm. Tuy nhiên điều lệ đảng có mục miễn trừ trong ‘những trường hợp đặc biệt’. Đương kim Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng đã nắm vị trí này hai nhiệm kỳ và vào đại hội đảng năm 2016 được cho là trường hợp miễn trừ.

Vào tháng 10 năm 2018, ông Trọng nắm luôn chức chủ tịch nước sau khi ông Trần Đại Quang chết ngay khi còn đương chức. Vào tháng 4 năm 2019, ông Trọng bị đột quỵ nhưng một tháng sau đó lại tái tục công tác. Khi hoạt động chuẩn bị cho đại hội 13 được tiến hành, nhiều đồn đoán cho rằng ông Trọng, 76 tuổi, sẽ về hưu kỳ này. Suy đoán này được củng cố khi ông Trọng yên ắng vận động cho người sẽ thay thế cho ông là Trần Quốc Vượng.

Tại hội nghị trung ương thứ 13 vào tháng 10 năm ngoái, rõ ràng ông Vượng không thu hút được ủng hộ mạnh từ những quan chức ngang ngửa trong Ban Chấp Hành Trung ương. Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nổi lên như một đối thủ cho vai trò lãnh tụ đảng. Tuy vậy cả hai đều quá tuổi 65 và cần được miễn trừ để có thể đáp ứng tư cách ứng viên.

Tại hội nghị trung ương 14 vào tháng 12, các ủy viên Trung ương nhận được một danh sách gồm 22 tên tuổi do Bộ Chính Trị đưa ra như là những ứng viên tiềm năng cho Ban chấp hành Trung ương để các đại biểu bầu chọn tại đại hội toàn quốc thứ 13. Mỗi người trong danh sách đều được kèm vai trò hay chức vụ dự kiến đề cử.

Tên đầu tiên trong danh sách là Trần Quốc Vượng, ứng viên cho chức tổng bí thư. Nguyễn Xuân Phúc thứ hai, ứng viên cho chức chủ tịch nước. Trương Hòa Bình thứ ba cho chức thủ tướng ; và Phạm Bình Minh thứ bảy cho chức chủ tịch Quốc hội. Tình hình cho thấy rõ ràng Ban Chấp Hành Trung ương lại chia rẽ và Trần Quốc Vượng không được đa số áp đảo ủng hộ.

Kể từ tháng 12, nhiều danh sách được lan truyền suy đoán về ai sẽ chiếm 4 vị trí ‘tứ trụ’ hay là những chức lãnh đạo hàng đầu. Có suy đóan mạnh mẽ, theo diễn biến thời sự, là ông Nguyễn Phú Trọng sẽ tiếp tục nhiệm kỳ thứ ba chưa từng có tiền lệ. Điều này sẽ hàm nghĩa hai điều. Thứ nhất, ông Trọng sẽ đảm nhận nhiệm kỳ năm năm tới. Thứ hai, ông Trọng sẽ thôi chức khi Ban Chấp hành Trung ương đạt được đồng thuận về người sẽ thay thế ông Trọng.

Ông Nguyễn Xuân Phúc dường như được ưu ái cho chức chủ tịch nước.

Những nguồn tin riêng từ Hà Nội cho biết Hội nghị Trung ương 15 nhóm họp hôm 16 tháng và bỏ phiếu chuẩn thuận đề cử cho ông Nguyễn Phú Trọng chức Tổng bí thư, ông Nguyễn Xuân Phúc chức chủ tịch nước, ông Phạm Minh Chính chức thủ tướng và ông Vương Đình Huệ chức chủ tịch Quốc hội. Nếu chính thức được xác nhận, điều này có nghĩa ông Trần Quốc Vượng, Trương Hòa Bình và Phạm Bình Minh không còn trong cuộc tranh một chức ‘tứ trụ’ nữa. Hội nghị 15 theo kế hoạch kết thúc vào ngày 18 tháng 1 và đại hội toàn quốc đảng cộng sản Việt Nam sẽ khai diễn vào ngày 25 tháng 1.

Carl Thayer

Nguồn : RFA, 16/01/2021

*********************

Lộ diện ‘Tứ trụ’ và sự khó đoán định gia tăng trong chính trị Việt Nam

Lê Hồng Hiệp, Nghiên cứu quốc tế, 17/01/2021

"Chính trị là nghệ thuật của những điều có thể". Câu nói nổi tiếng của chính trị gia người Phổ Otto Von Bismarck hàm ý rằng các chính trị gia đôi khi phải thỏa hiệp với nhau để đạt được những giải pháp mà tất cả các bên liên quan đều có thể chấp nhận. Những thỏa hiệp như vậy thường biến những giải pháp chính trị dường như là không tưởng trở nên khả dĩ. Một ví dụ điển hình cho câu nói này chính là kết quả của Hội nghị lần thứ 15 Ban Chấp hành Trung ương Đảng cộng sản Việt Nam khóa 12.

Toàn cảnh phiên bế mạc hội nghị.

Hội nghị Trung ương lần thứ 15 của Đảng cộng sản Việt Nam, diễn ra trong hai ngày 16-17/01/2021, đã đưa ra quyết định về các vị trí nhân sự hàng đầu của Việt Nam vốn sẽ được thông qua tại đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ 13 sắp tới của Đảng. Thông tin không chính thức nhưng đáng tin cậy từ hội nghị cho thấy Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng sẽ tiếp tục ở lại giữ cương vị tổng bí thư và Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc sẽ được đề bạt làm chủ tịch nước. Trong khi đó, vị trí thủ tướng sẽ do ông Phạm Minh Chính, hiện là trưởng ban tổ chức trung ương, tiếp quản, và ông Vương Đình Huệ, nguyên phó thủ tướng chính phủ và hiện là bí thư thành ủy Hà Nội, sẽ trở thành tân chủ tịch quốc hội.

Việc Trung ương Đảng chấp thuận để Tổng bí thư Trọng, hiện 77 tuổi, ở lại dù tuổi cao, sức yếu và đã hết giới hạn nhiệm kỳ là một điều bất ngờ đối với hầu hết các nhà quan sát chính trị Việt Nam. Trong một bài bình luận vào tháng 9 năm 2020, tác giả bài biết này cho rằng có khả năng ông Trọng sẽ ở lại sau Đại hội 13 nhưng trên cương vị chủ tịch nước chứ không phải tổng bí thư. Điều này là do trong khi Đảng có thể một lần nữa coi ông Trọng là "trường hợp đặc biệt" để miễn giới hạn tuổi tác cho ông, thì Điều lệ của Đảng quy định rằng "Đồng chí Tổng bí thư giữ chức vụ Tổng bí thư không quá hai nhiệm kỳ liên tiếp". Vì ông Trọng đang đảm nhiệm nhiệm kỳ tổng bí thư thứ hai và đảng chưa công bố bất kỳ ý định nào sẽ sửa đổi điều lệ, giới hạn nhiệm kỳ sẽ là trở ngại lớn nhất để ông có thể ở lại trên cương vị tổng bí thư. Tuy nhiên, quyết định được đưa ra tại Hội nghị Trung ương 15 có nghĩa là việc sửa đổi điều lệ Đảng sẽ được tiến hành ngay tại Đại hội 13 để mở đường cho ông Trọng tiếp tục ở lại.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cũng được nhiều người cho là sẽ nghỉ hưu nếu không giành được vị trí tổng bí thư. Điều này là do ông Phúc, hiện 67 tuổi, đã vượt quá giới hạn 65 tuổi để tái cử vào Bộ Chính trị, trong khi thông lệ là chỉ có một trường hợp đặc biệt được áp dụng cho vị trí tổng bí thư. Tuy nhiên, Hội nghị Trung ương 15 đã quyết định lần này ông Phúc sẽ được coi là trường hợp đặc biệt thứ hai để có thể ở lại đảm nhiệm chức chủ tịch nước.

Việc sắp xếp để ông Phạm Minh Chính đảm nhiệm vị trí thủ tướng chính phủ và ông Vương Đình Huệ đảm nhiệm vị trí chủ tịch quốc hội ít gây ngạc nhiên hơn. Tuy nhiên, việc ông Chính được đề bạt nắm giữ chức thủ tướng cũng là một sự phá vỡ truyền thống vì từ năm 1986 đến nay, vị trí này luôn được dành cho một trong các phó thủ tướng của nhiệm kỳ trước, một vị trí mà ông Chính chưa từng đảm nhiệm. Hơn nữa, việc không có chính trị gia miền Nam nào nắm giữ một trong bốn vị trí cao nhất có nghĩa là Đảng cũng đã quyết định gạt qua một bên một thông lệ quan trọng khác, đó là duy trì sự cân bằng vùng miền trong bốn vị trí hàng đầu của đất nước. Để bù đắp cho điều này, một trong những chính trị gia miền Nam trong Bộ Chính trị tiếp theo được dự kiến sẽ nắm giữ ghế thường trực Ban Bí thư, vị trí chính trị số năm trong hệ thống thứ bậc của Đảng cộng sản Việt Nam.

Tất cả những thay đổi trên là chưa có tiền lệ. Quyết định của các nhà lãnh đạo Đảng chấp nhận phá vỡ các chuẩn tắc đã được thiết lập để thực hiện những thay đổi này cho thấy rằng họ đã có những mặc cả, thỏa hiệp đáng kể với nhau để biến những giải pháp dường như là không thể trở thành hiện thực. Bên cạnh lý do thuận tiện chính trị, các xoay sở của họ để đàm phán các lựa chọn hạn chế và vượt qua những ràng buộc về hoàn cảnh và thể chế cũng là điều đáng kể. Mục tiêu cuối cùng của họ là đưa ra được một cơ cấu lãnh đạo mới được tất cả các phe nhóm chấp nhận. Trong quá trình này, việc thể chế hóa "chính trị kế nhiệm" của Đảng có thể tạm thời bị bỏ qua một bên.

Các quyết định về nhân sự "tứ trụ" và những thay đổi về thể chế được đưa ra tại Hội nghị Trung ương 15 sẽ có những tác động quan trọng đối với Đảng cộng sản Việt Nam và triển vọng chính trị Việt Nam trong những năm tới. Những diễn biến tiếp sau đại hội 13 cho tới hội nghị giữa nhiệm kỳ của Đảng sẽ là những chỉ dấu quan trọng cho thấy Đảng sẽ xử lý như thế nào những hậu quả có thể xảy ra xuất phát từ việc Đảng rời xa các chuẩn mực đã được thiết lập, đặc biệt là sự bất ổn và khó đoán định ngày càng tăng trong "chính trị kế nhiệm" cấp cao của Đảng.

Hiện tại, một câu hỏi đặt ra trước mắt là liệu các quyết định được đưa ra tại Hội nghị Trung ương 15 có được thông qua bởi 1.590 đại biểu tham dự Đại hội 13 của Đảng hay không ? Mặc dù khả năng một số quyết định này bị đảo ngược ở đại hội là rất thấp, chúng ta không nên hoàn toàn bác bỏ khả năng này. Rốt cuộc, các chính trị gia Việt Nam đã chứng minh họ là bậc thầy về "nghệ thuật của những điều có thể". Vì vậy, những thay đổi vào phút chót, cho dù có xác suất thấp đến mức nào, vẫn có thể xảy ra một lần nữa.

Lê Hồng Hiệp

Nguồn : Nghiên cứu quốc tế, 17/01/2021

Một phiên bản tiếng Anh của bài viết đã được xuất bản trên Fulcrum.

****************

Cơ cấu Vùng – Miền trong chính trị Việt Nam

Huy Đức, 10/01/2021

Nhân sự, đặc biệt là nhân sự cấp cao, vừa phải là thành tựu của một nhiệm kỳ, mà thành tựu lớn nhất của nhiệm kỳ này là "chống tham nhũng" ; vừa phải đảm bảo được tính đoàn kết quốc gia, mà đại diện luôn là biểu tượng.

Ba lãnh đạo cao nhất của nhà nước Việt nam hiện nay vẫn gồm đủ ba miền Bắc Trung Nam : ông Nguyễn Phú Trọng (quê Hà Nội) miền Bắc, bà Nguyễn Thị Kim Ngân (quê Bến Tre) người miền Nam, ông Nguyễn Xuân Phúc (quê Quảng Nam) người miền Trung. Ảnh minh họa các lãnh đạo Việt Nam dự hội nghị Asean ở Hà Nội ngày 12/11

Trong xã hội Việt Nam, vùng - miền là vấn đề muôn thuở. Nhưng câu chuyện vùng miền chưa bao giờ được khoét sâu một cách sâu sắc như trong nhiệm kỳ qua. Trước Đại hội XII, khi mà ông Nguyễn Tấn Dũng vẫn được nhiều người nghĩ như là ứng cử viên số một của chức Tổng bí thư, một luồng thông tin được tung ra một cách cố ý cho rằng, Tổng bí thư phải "là người miền Bắc có lý luận".

Thoạt nghe thì cứ tưởng thông tin này chống ông Dũng nhưng hiệu quả của nó là ngược lại. Nó âm ỉ gieo mầm kháng cự sự mặc định chính trị ấy. Việc, cho dù không được Ban chấp hành Trung ương Khóa XI giới thiệu, nhưng ở Đại hội XII ông Dũng vẫn nhận được 41,15% phiếu đồng ý cho ông "ở lại", cho thấy không ít vai trò của vấn đề vùng - miền.

Trong 5 năm qua, các trường hợp cán bộ cao cấp bị kỷ luật, bị bắt... chủ yếu vẫn là người miền Bắc. Những lãnh đạo miền Nam dù bị dân chúng coi như tội đồ như Nguyễn Tấn Dũng, Lê Thanh Hải..., dường như đang được nương tay, phẩm hàm vẫn không có bao nhiêu sứt mẻ.

Trước năm 1975, tuy trong chính trị chưa thể hiện sâu sắc vấn đề vùng - miền và các lãnh tụ tập kết gốc miền Nam như Trần Văn Giàu, Nguyễn Văn Trấn đều chủ yếu "ngồi chơi xơi nước", nhưng Đảng vẫn chọn được "Bác Tôn", một người thợ máy làm biểu tượng hoàn hảo cho Nam Bộ (miền Trung có Phạm Văn Đồng).

Dù "thay Bác Hồ" từ 1969 cho đến 1980, "Bác Tôn" chưa bao giờ được cơ cấu vào Bộ Chính trị. Người miền Nam tạm kế tục ông cũng chỉ là một người "theo Đảng", luật sư Nguyễn Hữu Thọ.

Khi Nguyễn Văn Linh được chuẩn bị trở thành Tổng bí thư chính trường bắt đầu bàn về xuất thân của ông. Ông Linh, một nhà lãnh đạo cách mạng miền Nam, khi trở thành Tổng bí thư với "lưu ý", quê Hưng Yên, có lẽ đã giúp hình thành quan niệm, Tổng bí thư là "người miền Bắc".

Thời ông Linh, khóa VI, miền Trung có ông Võ Chí Công, miền nam có ông Phạm Hùng (khi ông Phạm Hùng mất, dù ông Linh chọn một người miền Bắc là ông Đỗ Mười thay, 32 đoàn - chủ yếu là miền Nam - vẫn đề nghị bầu ông Kiệt).

Tam nhân : Mười - Anh - Kiệt là một phân bố tiêu biểu không chỉ về quê quán mà cả về quyền lực cho cả 3 miền. Cấu trúc Bắc - Trung - Nam đứng vững cho tới khóa XII. Và chức Thủ tướng kể từ sau Đổi Mới, liên tục 4 đời liền đều là người Nam Bộ.

Cả khi bổ sung giữa nhiệm kỳ và đề cử mới lần này, các ứng cử viên miền Nam đều được chú ý. Nhưng, sau cuộc "bể dâu" vừa qua, tầm nguyên thủ trong các ủy viên Bộ Chính trị người miền Nam, quả thực là, chưa có nhiều cơ thể hiện.

Không có người làm chính trị nào, đặc biệt là người làm tổ chức, không tham vọng quyền lực. Nhưng, làm tổ chức sau một đại hội như Đại hội XII mà không đặt vấn đề hàn gắn những rạn nứt vùng miền thì công tác tổ chức ấy là không chính trị.

Chính trị là nghệ thuật của những điều có thể. Người dân Việt Nam chưa được hưởng một nền chính trị có thể làm xuất hiện người tài - người có khả năng thuyết phục dân chúng, khơi dậy và thống nhất mọi nguồn lực quốc gia ; Và, mô hình quyền lực vẫn là "vua tập thể"(như cách nói của Chủ tịch quốc hội Nguyễn Văn An) - thì cơ cấu vùng - miền vẫn là một phương pháp chính trị không thể coi thường được.

Huy Đức

Nguồn : osinhuyduc, 10/01/2021

****************

Vì sao 'trường hợp đặc biệt' được xem xét sau cùng ?

Hoài Thu, Zing, 16/01/202

Mỗi "trường hợp đặc biệt" đều phải trải qua quy trình rất chặt chẽ, kỹ lưỡng, qua nhiều cửa, nhiều vòng xét duyệt.

Hội nghị Trung ương 15 chỉ còn cách Đại hội XIII 10 ngày, sẽ xem xét, quyết định trường hợp đặc biệt để giới thiệu ra Đại hội. Ảnh : TTXVN.

Hội nghị lần thứ 15 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII khai mạc sáng 16/1. Một trong những nội dung quan trọng được Ban Chấp hành Trung ương xem xét tại hội nghị lần này là "trường hợp đặc biệt" - các nhân sự tham gia lần đầu, các ủy viên Trung ương quá tuổi theo quy định, tái cử vào Ban Chấp hành Trung ương khóa XIII.

Zing trao đổi với một số chuyên gia trước thềm hội nghị.

Nhân sự có quyền "tự ghi phiếu"

"Việc Hội nghị Trung ương 15 bàn trường hợp đặc biệt là theo đúng lộ trình xem xét các trường hợp tái cử trước, những người mới tham gia lần đầu sau, rồi mới đến các trường hợp đặc biệt", Phó Giáo sư Tiến sĩ Nguyễn Viết Thông (Tổng Thư ký Hội đồng lý luận Trung ương) giải thích.

Theo ông, không phải "có vấn đề phức tạp" để cần có hội nghị Trung ương lần này.

Ông Thông cho biết trong quy trình nhân sự, đầu tiên phải chuẩn bị cho nhân sự tái cử với những ủy viên Trung ương khóa XII đủ điều kiện tái cử khóa XIII. Bước tiếp theo tính đến số nhân sự mới tham gia lần đầu. Và sau cùng mới tính đến "trường hợp đặc biệt".

Theo Tổng Thư ký Hội đồng lý luận Trung ương, trong phương hướng công tác nhân sự, trường hợp đặc biệt sẽ do Bộ Chính trị xem xét, trình Trung ương để giới thiệu với đại hội. Tại đại hội, các đại biểu bỏ phiếu kín bầu trường hợp đặc biệt.

Ví dụ, theo cơ cấu 3 độ tuổi, người lần đầu tiên tham gia vào Trung ương không quá 55 tuổi, người nào quá 55 tuổi do các địa phương, đơn vị giới thiệu thì Bộ Chính trị phải xem xét.

Ủy viên Trung ương được quy định không quá 60, nếu ai quá độ tuổi này muốn tái cử, Bộ Chính trị phải xem xét.

Thực tiễn ở Đại hội Đảng XI khi chuẩn bị nhân sự cho khóa XII đã có 4 trường hợp đặc biệt được xem xét gồm các ông : Uông Chu Lưu, Đỗ Bá Tỵ, Bùi Văn Nam, Huỳnh Phong Tranh. Nhưng khi giới thiệu ra đại hội, chỉ có 3 người trúng cử.

Ở cấp Bộ Chính trị chỉ có một trường hợp duy nhất là Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng được giới thiệu và được đại hội bầu tiếp tục giữ chức Tổng bí thư khóa XII.

Theo ông Thông, về nguyên tắc, các ủy viên Trung ương tại các hội nghị Trung ương được quyền giới thiệu nhân sự "trường hợp đặc biệt", sau đó Trung ương thảo luận và chọn danh sách.

"Bản thân từng đồng chí cũng có quyền tự ghi phiếu xem mình có tái cử không, dù có quá tuổi. Sau đó, Bộ Chính trị sẽ xem xét, trình Trung ương thảo luận tập thể", ông Thông giải thích và nhấn mạnh quy trình lựa chọn trường hợp đặc biệt rất nhiều bước và rất chặt chẽ.

Cùng quan điểm, ông Nguyễn Đức Hà (nguyên Vụ trưởng, Ban Tổ chức Trung ương), khẳng định : "Những trường hợp đặc biệt sẽ được các cấp có thẩm quyền cân nhắc, xem xét kỹ lưỡng nhiều mặt thông qua quy trình chặt chẽ, bảo đảm dân chủ, minh bạch trước khi trình Ban chấp hành Trung ương khóa XII xem xét tại Hội nghị lần thứ 15 và quyết định việc giới thiệu với Đại hội XIII".

Nhấn mạnh để trở thành một "trường hợp đặc biệt", quy trình rất chặt chẽ, ông Hà giải thích Bộ Chính trị phải xem xét, cân nhắc kỹ lưỡng, nhiều mặt. Khi đã trình ra Bộ Chính trị rồi, phải thông qua Tiểu ban Nhân sự, rồi Ban Chỉ đạo quy hoạch cán bộ cấp chiến lược do Tổng bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng làm Trưởng ban.

"Mỗi trường hợp đặc biệt được xét qua nhiều cửa, rất kỹ lưỡng với nhiều người, nhiều vòng xét duyệt hồ sơ. Trên cơ sở quy hoạch còn rà đi rà lại, sau đó mới quyết định giới thiệu, đề cử để xem xét, quyết định", ông Hà khẳng định và cho rằng không phải ai cũng có thể là trường hợp đặc biệt.

Quy định quá cứng về độ tuổi có một số bất cập

Nói về "trường hợp đặc biệt" ở các kỳ đại hội Đảng, ông Lê Doãn Hợp, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Bộ trưởng Thông tin và Truyền thông, cho rằng khi cần thiết phải có "trường hợp đặc biệt", cần 5 nguyên tắc cụ thể để xem xét kỹ lưỡng.

Một, đã là trường hợp đặc biệt phải là số ít, ít ai trao giải đặc biệt cho nhiều người. Hai, đã là đặc biệt, chỉ nên dành cho người đứng đầu. Ba, đã là đặc biệt, phải có tín nhiệm cao. Bốn, phải có sức khỏe tốt, đủ sức đảm đương nhiệm vụ. Năm, cần "trường hợp đặc biệt" là do chưa tìm được người nào thay thế tốt hơn, yên tâm hơn.

Nguyên Bộ trưởng Thông tin và Truyền thông cho rằng ngay sau Đại hội Đảng XIII, Đảng cần chuẩn bị cán bộ bài bản hơn bao gồm cả công tác quy hoạch, đào tạo, tạo nguồn để nhiệm kỳ sau không phải dùng trường hợp đặc biệt nữa thì tốt nhất.

Tuy nhiên, Tổng Thư ký Hội đồng Lý luận Trung ương Nguyễn Viết Thông cho rằng vì có quy định về giới hạn độ tuổi cho chính khách, nên vẫn cần có trường hợp đặc biệt. Bởi nhiều chính khách hết độ tuổi theo quy định nhưng vẫn còn sức khỏe, năng lực cống hiến, nếu không tận dụng được sẽ là sự lãng phí nhân tài rất lớn.

Ông Thông nhắc lại giai đoạn trước đây, Đảng ta không có quy định về độ tuổi cho lãnh đạo. Ví dụ ông Đỗ Mười được bầu làm Tổng bí thư khi 74 tuổi, ông Trường Chinh được bầu làm Tổng bí thư khi đã 79 tuổi.

"Bước sang thời kỳ đổi mới, những đại hội gần đây, chúng ta có quy định về độ tuổi. Quy định này có lợi thế nhằm trẻ hóa cán bộ, không chỉ ở Trung ương mà ở cả các cấp. Đó là chủ trương đúng", ông Thông nhấn mạnh.

Ông cũng cho rằng quy định quá cứng về độ tuổi có một số bất cập. Bởi những lãnh đạo chủ chốt dù tuổi cao nhưng sức khỏe còn, trí tuệ mà phải nghỉ sẽ là điều rất đáng tiếc, gây lãng phí nhân tài.

Tổng Thư ký Hội đồng Lý luận Trung ương chỉ ra một số bất cập khi tuổi thọ trung bình của Việt Nam được nâng lên, Trung ương cũng đã thảo luận, Quốc hội quyết định tăng tuổi nghỉ hưu, nhưng tiêu chuẩn về tuổi với cấp ủy viên và ở Trung ương vẫn như cũ.

"Tôi cho rằng tới đây phải nâng quy định về độ tuổi với các ủy viên Trung ương. Nếu còn giữ quy định về độ tuổi thì các đại hội sau vẫn cần xem xét các trường hợp đặc biệt. Còn nếu quy định chính khách không bị giới hạn độ tuổi, lúc đó sẽ không cần nữa", ông Thông nêu quan điểm.

Định nghĩa về "trường hợp đặc biệt", Tổng thư ký Hội đồng Lý luận Trung ương cho rằng là người có phẩm chất, năng lực, khả năng nổi trội so với những người khác. Họ phải hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ trên cương vị từng giữ. Và vị trí đó nếu tìm người khác sẽ khó thay thế, hoặc có thay thế sẽ không bằng người đặc biệt.

Về số lượng, ông Thông cho rằng trường hợp đặc biệt không nhất thiết là một người duy nhất. "Ví dụ 2 trường hợp đặc biệt trên tổng số 17 ủy viên Bộ Chính trị, hoặc 4 trường hợp đặc biệt trong số 180 ủy viên Trung ương là tỷ lệ nhỏ nên vẫn được coi là đặc biệt", ông Thông nói.

Ban chấp hành Trung ương đã quyết định triệu tập 1.590 đại biểu tham dự Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII (tăng 80 người so với Đại hội XII), diễn ra từ ngày 25/1 đến 2/2 tại Hà Nội.

Trong 1.590 đại biểu, Ủy viên Trung ương khóa XII là đại biểu đương nhiên. Đại biểu do đại hội các đảng bộ trực thuộc Trung ương bầu là 1.381. Ngoài ra, Bộ Chính trị quyết định chọn 15 đại biểu là Bí thư Đảng bộ ngoài nước ; đại sứ một số nước lớn, những nước có quan hệ đặc biệt và đóng góp quan trọng vào sự phát triển kinh tế - xã hội của Việt Nam.

Hoài Thu

Nguồn : Zing, 16/01/2021

*******************

Phạm Minh Chính nắm ghế thủ tướng hay ghế chủ tịch quốc hội ?

Nguyễn Duy, Thoibao.de, 18/01/2021

Việc ông Nguyễn Phú trọng tái cử thì không cần phải bàn cãi. Ông Trọng vẫn giữ chiếc ghế quyền lực nhất trong Đảng cộng sản Việt Nam, đó là ghế tổng thí thư. Nguyễn Xuân Phúc tuy được suất đặc biệt nhưng về quyền lực thì xem như bị mất, ghế chủ tịch nước là chiếc ghế không có thực quyền, giữ ghế này xem như ông Phúc mất quyền lực chứ không thể có thêm quyền lực. Đó là bước lùi, không phải bước tiến.

Phạm Minh Chính và Vương Đình Huệ, 2 ứng viên tranh ghế thủ tướng

Trong tứ trụ, có 2 ghế quyền lực và 2 ghế không có thực quyền. 2 ghế quyền lực ấy chính là ghế tổng bí thư và ghế thủ tướng. Ghế tổng bí thư là ông Trọng giữ, giờ ghế thủ tướng ai sẽ nắm giữ chiếc ghế này mới là điều đáng quan tâm vì nó liên quan đến vận mệnh đất nước Việt Nam.

Có 2 phương án được đưa ra, thứ nhất Vương Đình Huệ là thủ tướng thì Phạm Minh Chính là chủ tịch quốc, thứ nhì Phạm Minh Chính làm thủ tướng thì Vương Đình Huệ làm chủ tịch quốc hội. Tuy nhiên, sau hội nghị Trung ương 15, tin rò rỉ cho biết, khả năng cao là Phạm Minh Chính sẽ giữ ghế thủ tướng và Vương Đình Huệ giữ ghế chủ tịch nước.

Ông Vương Đình Huệ là người được Nguyễn Phú Trọng nâng đỡ từ khi mới tiếp quản chức tổng bí thư từ Nông Đức Mạnh. Năm 2013 ông Trọng đưa Vương Đình Huệ vào Bộ Chính trị nhưng không thành, đến năm 2016 thì ông Huệ chính thức vào Bộ Chính Trị và tiến thân cho đến nay thì được cơ cấu vào tứ trụ.

Còn Phạm Minh Chính thì là con người có gắn bó mật thiết với những dự án của Tàu Cộng tại tỉnh Quảng Ninh và khá được lòng Bắc Kinh. Ông Phạm Minh Chính và Vương Đình Huệ đang giành ghế thủ tướng, liệu ai là người chiến thắng đây ?

Phạm Minh Chính là ai ?

Phạm Minh Chính sinh năm 1958, đến nay là 63 tuổi, vẫn còn trong giới hạn trong độ tuổi cho phép của một ủy vien bộ chính trị. Ông này là tướng Công an, hiện là Ủy viên Bộ Chính trị Ban Chấp hành Trung ương Đảng cộng sản Việt Nam khóa XII, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng ban Tổ chức Trung ương, Trưởng Tiểu ban Bảo vệ Chính trị Nội bộ Trung ương Đảng cộng sản Việt Nam, Đại biểu Quốc hội Việt Nam khóa XIV. Ông nguyên là Phó Trưởng Ban Tổ chức Trung ương ; Bí thư Tỉnh ủy tỉnh Quảng Ninh ; Thứ trưởng Bộ Công an, Tổng cục trưởng Tổng cục Hậu cần – Kỹ thuật, Bộ Công an ; Tổng cục phó Tổng cục Tình báo.

Sự nghiệp chính trị của Phạm Minh Chính lên như dìu gặp gió từ sau khi đảm nhiệm chức bí thư tỉnh Quảng Ninh. Quảng Ninh thời kỳ ông Chính làm bí thư, dự án Đặc khu kinh tế Vân Đồn được đẩy mạnh với người đối tác là bà giáo sư Đào Nhất Đào cố vấn cho Tập Cận Bình về dự án Vành Đai Con đường. Sau khi thành công kết nối với Trung Cộng, năm 2015 ông Chính về trung ương và nắm chức phó ban tổ chức Trung ương để chuẩn bị thay thế Tô Huy rứa. Đến đại hội 12 ông Chính thay Tô Huy Rứa giữ chức trưởng ban tổ chức trung ương đồng thời vào Bộ Chính Trị. Nay đến đại hội 13 thì ông ta được cơ cấu vào tứ trụ. Vì thế có thể nói đường quan lộ của Phạm Minh Chính là rất thần tốc. Điều đáng nói là thần tốc nhanh như vậy từ sau khi kết nối với Trung Cộng làm cho nhiều người đặt câu hỏi rằng, liệu có bàn tay Phương Bắc tác động vào hay không ? !

Theo nguồn tin đáng tin cậy thì ngoài việc ông Ngyễn Phú Trọng và ông Nguyễn Xuân Phúc được cho là có tên trong một danh sách đề cử cho hai trường hợp đặc biệt quá 65 tuổi ở lại trong Tứ trụ thêm một nhiệm kỳ nữa với việc ông Nguyễn Phú Trọng sẽ tiếp tục ở lại giữ cương vị tổng bí thư và ông Nguyễn Xuân Phúc sẽ được đề bạt làm chủ tịch nước thì nguồn tin cho thấy ông Phạm Minh Chính sẽ nắm giữ ghế thủ tướng là bất ngờ với nhiều người.

Càng cận ngày đại hội thì về ông Phạm Minh Chính làm thủ tướng càng lộ rõ. Ông Chính hiện là trưởng ban tổ chức trung ương, tiếp quản, và ông Vương Đình Huệ, nguyên phó thủ tướng chính phủ và hiện là bí thư thành ủy Hà Nội, sẽ trở thành tân chủ tịch quốc hội. Nếu đây là sự thật thì thế lực thân Tàu đã được cất nhắc vào 2 vị trí quan trọng của tứ trụ.

Việc đề cử Phạm Minh Chính chưa có tiền lệ ?

Ông Nguyễn Phú Trọng thành trường hợp đặc biệt ở lại chức tổng bí thư nhiệm kỳ thứ 3 là một tiền lệ chưa hề xảy ra với Đảng cộng sản từ thời Lê Duẩn. Nay Phạm Minh Chính từ trưởng ban tổ chức trung ương được cơ cấu vào ghế thủ tướng thì cũng chưa có tiền lệ luôn. Từ bên đảng mà qua bên chính phủ là một việc bổ nhiệm tréo nghoe. Tuy nhiên với Đảng cộng sản thì điều gì cũng có thể, miễn sao người đó có thế lực mạnh.

Phạm Minh Chính vốn học ngành xây dựng ở Romani về, nghề được đào tạo là kỹ sư xây dựng tốt nghiệp năm 1985, nhưng không biết học từ bao giờ mà lại có bằng Tiến sĩ và hàm Giáo sư về Luật học dễ dàng. Được bổ nhiệm rất nhiều vị trí, có vị trí chưa đầy 1 năm là thăng chức, rất đáng ngờ. Ông Chính cũng từng là cán nộ Bộ Ngoại giao, một công việc chẳng liên quan gì đến nghề kỷ sư xây dựng của ông. Lại càng đặc biệt hơn nữa, kỹ sư xây dựng lại chui được vào ngành công an và được phong tướng cũng rất nhanh. Năm 2007 ông được lên thiếu tướng và 2010 đã lên trung tướng và được phong thứ trưởng Bộ công an. Năm 2011, ông được trúng ủy viên trung ương đảng khóa 11, ông ta về làm bí thư tỉnh ủy Quảng Ninh, thì ông ta bắt đầu kề vai sát cánh với Trung Quốc xây dựng Đặc khu Kinh tế Vân Đồn và từ đó con đường quan lộ thăng tiến như dìu gặp gió.

Từ nghề nghiệp, cho đến bổ nhiệm ông Phạm Minh Chính được hưởng những ưu đãi đặc biệt rất khó hiểu. Tại trung ương đảng ông Phạm Minh Chính cũng được ưu tiên cho chức Ủy viên Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng Đảng cộng sản Việt Nam khóa XII. Ngày 20 tháng 01 năm 2018, ông Chính được bổ nhiệm ông làm Phó Trưởng Ban chỉ đạo xây dựng đặc khu kinh tế Việt Nam, một chức vụ là cầu nối quan trọng với phía Bắc Kinh. Đến ngày 06 tháng 10 năm 2018, tại Hội nghị Trung ương lần thứ tám, khóa XII, Phạm Minh Chính được phân công làm Trưởng Tiểu ban Điều lệ Đảng để chuẩn bị Đại hội lần thứ XIII của Đảng cộng sản Việt Nam. Và đến này là vào tứ trụ.

Liệu có thế lực nào can thiệp vào bữa tiệc chia chác quyền lực của Đảng cộng sản không ?

Trong tứ trụ kỳ này, Nguyễn Xuân Phúc là khá lạc lõng vì mức độ thân Tàu của ông Phúc không được đánh giá cao như Nguyễn Phú Trọng hay Phạm Minh Chính. Ông Nguyễn Xuân Phúc khi được ưu tiên suất đặc biệt thì đáng lẽ ra ông Phúc ở lại chức thủ tướng mới đúng. Nhưng không ! Ông Phúc lại bị đá văng sang ghế chủ tịch nước, một chiếc ghế không có mấy quyền lực so với ghế thủ tướng. Nếu Phạm Minh Chính ngồi vào ghế thủ tướng xem như lần này thế lực thân Tàu đã giành lấy 2 chiếc ghế quyền lực nhất trong chính quyền cộng sản Việt Nam.

Theo truyền thống phó thủ tướng thường trực sẽ lên nắm chức thủ tướng. Tuy nhiên có Phạm Minh Chính xen vào, quy luật đó đã bị phá vỡ. Phó thủ tướng thường trực Trương Hòa Bình đã bị đá văng ra khỏi cuộc đua vào ghế thủ tướng là một dấu hỏi to tướng là ai đã làm nên sự bất thường này ? Ông Phạm Minh Chính là người Thanh Hóa thuộc miền bắc, ông chính ngồi vào ghế thủ tướng cũng có nghĩa là miền bắc đã thắng miền nam.

Quyết định của Nguyễn Phú Trọng chấp nhận phá vỡ các chuẩn tắc đã được thiết lập để thực hiện những thay đổi này cho thấy rằng họ cũng có thể có những mặc cả, thỏa hiệp đáng kể với nhau để biến những giải pháp dường như là không thể trở thành hiện thực và cũng không loại trừ có bàn tay sắp xếp từ bên ngoài đảng, mà đặc biệt là từ Bắc kinh. Đến giờ hầu hết nhiều người cho rằng, Bắc Kinh có can thiệp vào tình hình chính trị Việt Nam, nhưng mức độ can thiệp sâu đến đâu thì không ai có thể khẳng định được.

Chưa có lần đại hội nào mà tốn nhiều lần hội họp để sắp xếp nhân sự như đại hội 13 này. Bởi cơ cấu cố định Bắc – Trung – Nam lâu nay phá vỡ không dễ. Phá vỡ kết cấu ấy chắc cũng xảy ra đấu đá át liệt chứ không đơn giản. Tuy nhiên, kết quả cuối cùng mới là quan trọng.Và cuối cùng là Trung và Nam phải nhường bước trước Bắc. Tứ trụ kỳ này cả tổng bí thư và thủ tướng đều thân Tàu thì có thể nói, khó mà bác bỏ việc Tàu có nhúng vào cơ cấu nhân sự hay không.

Nếu không gì thay đổi, Phạm Minh Chính sẽ là thủ tướng.

Việc cơ cấu ở hội nghị trung ương 15 gần như chức vụ đã được định, đại nhội 13 thường chỉ mang tính thử tục, chỉ thông báo kết quả trước dân chúng chứ hầu như không có khả năng lật ngược kết quả. Còn chưa đầy 1 tuần nữa là báo chí nhà nước sẽ đồng loạt thông báo chính thức, nếu không có gì thay đổi thì Phạm Minh Chính sẽ là thủ tướng. Ông Phạm Minh Chính còn rất trẻ, ông ta thân Tàu có thể nói là Việt Nam những năm tiếp theo sẽ tiếp bước con đường mà ông Trọng đã vạch ra.

Ngày 17/1, trong bài phát biểu bế mạc Hội nghị Trung ương 15, cũng là hội nghị cuối cùng trước khi Việt Nam tổ chức Đại hội Đảng khóa 13, ông Nguyễn Phú Trọng nói về việc biểu quyết thông qua danh sách nhân sự trong đó có các "trường hợp đặc biệt" vào các chức danh lãnh đạo chủ chốt của Đảng và Nhà nước với "số phiếu tập trung rất cao".

Quả thật, những số phiếu tập trung cao đó thuộc về bản chất của cộng sản rồi. Khi bầu cử thì bao giờ cũng trên 90% chứ chẳng bao giờ có tỷ lệ thấp hơn.

Hôm 30/12/2020, Chính phủ Việt Nam ban hành một danh mục được xếp hạng các "bí mật nhà nước", trong đó có các thông tin liên quan nhân sự và nội bộ của đảng, vào theo truyền thông nhà nước thì "phương án nhân sự Tổng bí thư, Chủ tịch nước, Thủ tướng, Chủ tịch quốc hội là tuyệt mật". Tuy nhiên, mật đâu không thấy chỉ thấy giờ này toàn dân ai cũng biết gần như chính xác tứ trụ.

Việt Nam là quốc gia nhỏ bé gần một cường quốc nguy hiểm và thực tế thì chủ quyền Việt Nam mấtquá nhiều vào tay Trung Cộng. Tứ trụ mà những người thân Tàu nắm quyền thì đó là mối nguy không nhỏ cho đất nước. Phạm Minh Chính là thủ tướng là một mối lo thực sự.

Nguyễn Duy (tổng hợp)

Nguồn : Thoibao.de, 18/01/2021

**********************

Hội nghị Trung ương 15 thông qua danh sách Tứ Trụ

RFA, 17/01/2021

Hội nghị Trung ương 15 Đảng cộng sản Việt Nam đã thông qua danh sách các đề cử vào Bộ Chính trị và Ban Chấp hành trung ương khóa 13. Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng phát biểu trong bài diễn văn bế mạc hội nghị vào ngày 17/1.

Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng phát biểu bế mạc Hội nghị Trung ương 15 - TTXVN

Trong bài phát biểu được truyền thông Nhà nước trích đăng, ông Trọng cho biết Trung ương đã thông qua danh sách nhân sự là Ủy viên Bộ Chính trị khóa XII thuộc trường hợp "đặc biệt" tái cử khóa XIII và danh sách đề cử các đồng chí ứng cử các chức danh lãnh đạo chủ chốt của Đảng và Nhà nước nhiệm kỳ khóa XIII với số phiếu tập trung rất cao.

Theo quyết định của Chính phủ Việt Nam đưa ra hồi cuối năm ngoái, danh sách các ứng viên vào các vị trí chủ chốt của Đảng được coi là thông tin "tuyệt mật".

Tuy nhiên, các phân tích của một số chuyên gia theo dõi tình hình chính trị trong và ngoài nước cho rằng nhiều khả năng ông Trọng - 76 và Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc - 67 tuổi là hai trường hợp đặc biệt sẽ ở lại tại nhiệm kỳ 5 năm tới. Ông Trọng sẽ tiếp tục giữ chức vụ Tổng bí thư. Ông Nguyễn Xuân Phúc sẽ là Chủ tịch nước. Hai vị trí quan trọng còn lại của Tứ Trụ là Thủ tướng và Chủ tịch quốc hội sẽ do ông Phạm Minh Chính - Trưởng Ban tổ chức Trung ương và ông Vương Đình Huệ - Bí thư Hà Nội nắm giữ.

Nếu đây là thông tin chính xác, ông Trọng sẽ là trường hợp đặc biệt vượt cả hai quy định về các vị trí lãnh đạo của Đảng bao bồm quá độ tuổi 65 và nắm giữ một chức vụ quá hai nhiệm kỳ. 

Trong bài phát biểu bế mạc hội nghị, Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng ca ngợi thành công của hội nghị : "Hội nghị của chúng ta đã thành công rất tốt đẹp ; công việc chuẩn bị cho Đại hội XIII của Đảng đã cơ bản được hoàn tất theo đúng mục đích, yêu cầu và kế hoạch đề ra với cách làm hết sức chặt chẽ, dân chủ, công tâm, khách quan, bài bản và tạo được sự thống nhất rất cao của các đồng chí"

Đại hội 13 của Đảng cộng sản Việt Nam sẽ diễn ra từ ngày 25/1 đến 2/2 tới.

Nguồn : RFA, 17/01/2021

**********************

Hội nghị trung ương 15 có đạt được đồng thuận ?

Thu Thủy, Thoibao.de, 17/01/2021

Hội nghị trung ương 15 khai mạc vào ngày 15/01/2021 là hội nghị cuối cùng, khép lại nhiệm kỳ XII của Đảng cộng sản với không ít sóng gió cả về tình hình nội bộ trong Đảng cũng như diễn biến bên ngoài. Khi mà tại Hội nghị trung ương 14, Đảng đã không thống nhất được về việc ai ở, ai đi, chưa định hình được bộ khung "tứ trụ" thì câu hỏi đặt ra là một tháng sau đó liệu Đảng có đạt được đồng thuận tại Hội nghị 15 theo nguyên tắc tập thể lãnh đạo ?

Bốn nhân vật được dự đoán là tứ trụ tương lai theo một nguồn tin chưa kiểm chứng

Nhà quan sát Phạm Quý Thọ nhìn nhận nguyên tắc "tập thể lãnh đạo" của Đảng cộng sản Việt Nam đang bị lung lay.

Tại Việt Nam nguyên tắc tập thể lãnh đạo còn được gọi là tập thể lãnh đạo, cá nhân phụ trách, là nguyên tắc lãnh đạo cao nhất của Đảng cộng sản Việt Nam, theo đó, hầu như không có một lãnh đạo tối cao bởi quyền lực được san sẻ tập trung cho bốn vị trí cao nhất trong chính quyền là Tổng bí thư, Chủ tịch nước, Thủ tướng, Chủ tịch quốc hội cùng với các tập thể Bộ Chính trị, Ban Bí thư và Ban chấp hành Trung ương.

Cố Chủ tịch Hồ Chí Minh năm 1948 từng giải thích rằng "một người dù khôn ngoan đến đâu, cũng chỉ trông thấy một số mặt của vấn đề ; vì vậy cần tổng hợp sự xem xét của nhiều người để xét rõ mọi mặt của vấn đề, cho nên mới cần lãnh đạo tập thể. Không lãnh đạo tập thể sẽ dẫn đến "bao biện, độc đoán, chủ quan"… Tuy nhiên, "nhiều sãi không ai đóng cửa chùa", sinh ra sự "bừa bãi, lộn xộn, vô chính phủ". Tập thể lãnh đạo và cá nhân phụ trách phải đi kèm với nhau.

Nguyên tắc này đang bị lung lay trong bối cảnh chuyển đổi sang kinh tế thị trường, đỉnh điểm là nhiệm kỳ 2011-2015, khi "một bộ phận không nhỏ" quan chức "tự diễn biến", "tự chuyển hoá".

Một trong những dấu hiệu là Ban Chấp hành TƯ đã "làm trái ý" của Bộ Chính trị. Tại Hội nghị TƯ 7 năm 2013 hai ông Nguyễn Bá Thanh, cố Trưởng ban Nội chính TƯ và Vương Đình Huệ, nguyên Trưởng ban Kinh tế TƯ, mặc dù được Bộ Chính trị giới thiệu, đã không được Ban chấp hành TƯ khóa 11 bầu bổ sung vào Bộ chính trị.

Một sự kiện "đình đám" khác cũng diễn ra tương tự về việc kỷ luật nguyên Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng về những yếu kém, khuyết điểm của Chính phủ trong lãnh đạo, quản lý, điều hành nền kinh tế. Ông Dũng trước Quốc hội ngày 22/10/2012, đã xin lỗi với tư cách người đứng đầu vì tình trạng "bất ổn kinh tế vĩ mô". Tuy nhiên, ông đã không bị bất cứ hình thức kỷ luật nào, và trái lại ông lại được số phiếu tín nhiệm cao trong đợt lấy phiếu tín nhiệm lần đầu tiên tại Quốc hội.

Trong một diễn biến khác, thời gian qua Tổng bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng đã không ngừng tăng cường tập trung quyền lực cho bản thân.

Ông Nguyễn Phú Trọng hiện nắm giữ quyền tối cao, như Bí thư Quân uỷ Trung ương, Tổng tư lệnh các lực lượng vũ trang, Trưởng Ban Chỉ đạo Trung ương về Phòng, chống Tham nhũng… đồng thời là Trưởng tiểu ban nhân sự cho Đại hội 13.

Tuy nhiên, việc chuyển giao quyền lực tối cao đang gặp khó khăn. Sự giới thiệu người kế nhiệm của ông đã không đạt được sự đồng thuận của tập thể Bộ Chính trị và tại Hội nghị Ban Chấp hành trung ương 14. Bởi vậy, theo các nhà quan sát, ông có thể tiếp tục ở lại để tìm người kế vị để bàn giao nhằm duy trì chế độ độc đảng. Ngoài ra, nếu ở lại, ông chắc sẽ còn nhiều việc phải làm để nội bộ đảng trong sạch. Dư luận băn khoăn về sự bình phục sức khoẻ của ông sau cơn đột quỵ cuối năm 2018.

Cuộc họp Bộ Chính trị hôm 09/01/2021 ngay trước thềm Hội nghị trung ương 15 được giới thạo tin đánh giá là cuộc họp mang tính chất sống còn của các kỳ phùng địch thủ.

Facebook Thu Hà tiết lộ thông tin chưa được kiểm chứng là cuộc họp có hai nội dung vô cùng gay cấn là chọn trường hợp đặc biệt và đề cử tứ trụ. Kịch bản lần này cũng khác so với các cuộc họp Bộ Chính trị trước Đại hội XII, khi mà ông Trọng gây sức ép cho các đồng chí rút, còn ông thì nguyện vọng ở lại. Nhưng hôm 09/01 vừa qua Tổng – Chủ Nguyễn Phú Trọng đã có động thái ngược lại, ông xin rút vì lý do tuổi cao, sức khoẻ kém và mong những người khác hãy… ở lại.

Trước đó, phe ông Trọng cho rằng tuổi tác không là vấn đề, nhiều chính trị gia trên thế giới còn cao tuổi hơn ông. Bà Nancy Pelosi, Chủ tịch Hạ viện Mỹ đã ngoài 80 tuổi (sinh năm 1940), tân Tổng thống Mỹ Joe Biden 78 tuổi (sinh năm 1942), Tổng thống vừa thất cử Donald Trump 74 tuổi (sinh năm 1946) ; cựu Thủ tướng Malaysia, ông Mahathir Mohamad, sinh tháng 7/1925, từ chức hồi tháng 2/2020 khi gần 95 tuổi…

Mưu lược tổng Trọng đúng là bậc thầy. Kịch tính đến phút chót, khi các Ủy viên Bộ Chính trị, trong đó có ông Nguyễn Văn Bình và Hoàng Trung Hải phát biểu mạnh mẽ, tha thiết yêu cầu ông Trọng ở lại để "lèo lái con thuyền đất nước". Thế là "không phụ niềm tin yêu của đồng chí, đồng bào", ở tuổi 76, cụ Trọng đành ghi tên mình vào danh sách đề cử, thượng đài, so găng tranh "tứ trụ" một nhiệm kỳ nữa.

Facebooker này cũng đưa ra kết quả được thống nhất tại cuộc họp ngày 09/01/2020 là Nguyễn Phú Trọng và Nguyễn Xuân Phúc được giữ lại và khung bộ tứ được hình thành : Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng, Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc, Thủ tướng Vương Đình Huệ, Chủ tịch quốc hội Trương Thị Mai.

Còn BBC tiếng Việt thì tiết lộ hai phương án nhân sự của Đảng Cộng Sản trình tại Hội nghị trung ương 15 xem xét và bỏ phiếu :

Phương án Một :

Tổng bí thư : Nguyễn Phú Trọng

Chủ tịch nước : Nguyễn Xuân Phúc

Thủ tướng : Vương Đình Huệ

Chủ tịch quốc hội : Phạm Minh Chính

Phương án Hai, có chút khác biệt là đảo ngược lại hai chức danh :

Thủ tướng : Phạm Minh Chính

Chủ tịch quốc hội : Vương Đình Huệ

Có thể thấy hai nguồn tin giống nhau đến 3 vị trí trong tứ trụ. Dù nhân vật thứ tư trong bộ tứ quyền lực của Việt Nam là bà Trương Thị Mai hay ông Phạm Minh Chính thì hai nguồn tin này mang đến bất ngờ lớn là lần đầu tiên sau nhiều năm, Nam Bộ đã không có người lọt vào tứ trụ.

Một thông tin khác được lan truyền trong những ngày nhạy cảm này là Phía miền Bắc đã giành được áp đảo 11/16 vào Bộ Chính trị, còn phía Miền Nam chỉ có 5/16 vị trí trong Bộ Chính trị.

Nhà báo Đỗ Ngà lý giải cho kết quả này như sau : Bên trong Đảng cộng sản có thể nhìn ra hai phe lớn rất rõ, phe Lò (có thể hiểu là phe miền Bắc mà đại diện là đương kim Tổng bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng, người đốt lò vĩ đại) và phe Củi (tạm hiểu là phe miền Nam đứng đầu là nguyên Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng). Hai phe này này sống mái với nhau ròng rã nhiều năm, phe Lò đốt cũng nhiều nhưng không thể đốt hết. Phe củi thì cũng không vừa, họ chấp nhận những thanh củi vừa và nhỏ bị quẳng vào lò nhưng những thanh củi lớn thì vẫn được bảo vệ tốt. Cuộc chiến giữa 2 phe kỳ này cho thấy rất rõ ràng là không cân sức, phe thì chuyên tấn công và phía còn lại chỉ chuyên phòng thủ. Chính vì vậy việc ngã giá trên bàn tiệc chia chác quyền lực cũng lệch hẳn. Đến chiếc ghế quyền lực thứ 5 trong hệ thống chính trị Việt Nam là Thường trực Ban bí thư phe miền Nam cũng không được nắm giữ.

Nhà báo này gọi cuộc ngã giá, tranh giành quyền lực trong Đảng cộng sản Việt Nam là "sới chọi khốc liệt".

Ông viết :

Ở trung ương đảng khóa 11, trong quá trình chiến nhau đã xảy ra cái chết với Phạm Quý Ngọ và Nguyễn Bá Thanh, như thế mới thấy nó khốc liệt như thế nào. Sau khi "đổ máu" như thế thì mới kéo nhau lên bàn đàm phán ngã giá cho đại hội 12. Ở trung ương đảng khóa 12 thì chẳng khác mấy, cũng chiến nhau khốc liệt với cái chết của Trần Đại Quang và căn bệnh mất trí của Đinh Thế Huynh thì họ mới kéo nhau "lên bàn đàm phán" kỳ đại hội 13 này. Ngoài những cái chết, những trò đầu độc ấy thì việc chiến nhau dưới cái mác "chống tham nhũng" cũng liên tục xảy ra ròng rã trong 5 năm nhiệm kỳ thì mới có được kết quả của đại hội như hôm nay chứ không dễ. Kẻ thủ lãnh của phe lò đã chiến đấu hăng máu suốt 5 năm như thế chỉ để mục đích là hưởng thành quả ở đại hội 13 mà bảo lão phải rút lui để cho thế hệ trẻ tiếp quản thì làm sao lão cam tâm được chứ ? "Công tao khổ cực 5 năm mới giành được làm sao tao dâng đứa khác ăn được chứ ? Không đời nào !". Chính vì thế mà lão phải bám ghế, dù còn chút hơi tàn cũng phải bám vì đó là công lao của lão nên Trần Quốc Vượng đừng có hòng.

Đó là toàn cảnh của sới chọi trong suốt 5 năm qua, và cho dù 5 năm tới cũng vậy. Cũng chiến nhau, cũng thuốc nhau, cũng đánh nhau dưới chiêu bài "chống tham nhũng". Rồi 5 măm tới cũng sẽ có kẻ chết, cũng sẽ có ngã bệnh một cách khó hiểu, rồi cũng có kẻ vào tù vv… Tất cả đều phục vụ một mục đích duy nhất, đó là giành ăn, hết. Chỉ tội cho người dân Việt, vì hiểu biết còn hạn chế vẫn cứ tung hô "Bác tổng diệt trừ tham nhũng cho dân nhờ". Dân mình khá dễ dãi, họ thấy diệt được tên tham nhũng thì họ mừng, nhưng tên trám vào đó có trong sạch hay không thì họ không cần biết. Cái thể chế đã hổng thì thằng nào ngồi vào ghế quyền lực cũng ăn chứ chẳng có đứa nào có thể "sạch" được. Tuy nhiên, nói đến "thể chế" thì không mấy ai chịu tìm hiểu tới nơi. Chính vì vậy nên dân Việt còn bị cộng sản lừa lâu lắm.

Việc ông Trọng tiếp tục ngồi ghế đỉnh cao quyền lực không khiến dư luận trong và ngoài nước ngạc nhiên.

Bởi một hai tháng gần đây, ông Trọng xuất hiện dày đặc trong các sự kiện hội nghị tổng kết các ban bộ ngành về chống tham nhũng, thi đua, mặt trận, công an, quân đội… mà như nhà quan sát Lê Văn Đoành nhận định là ông Trọng muốn chứng minh kiểu Nguyễn Bá Thanh năm xưa, sắp chết vẫn "Tau khoẻ mà, có chi mô".

Hơn nữa, những dư luận viên cùng bồi bút quốc doanh, công khai trên báo chí và Facebook cá nhân rằng, đảng viên, lão thành cách mạng và nhân dân mong muốn ông Trọng tái cử. Kinh hơn nữa, họ ngỏ rằng nếu cần cứ mạnh dạn sửa điều lệ Đảng để Tổng – Chủ Trọng có cơ hội "công hiến" thêm nhiệm kỳ tổng bí thư thứ ba, hoặc chí ít cũng nửa nhiệm kỳ.

Ông Đoành cũng chua xót bày tỏ :

Đại hội lần thứ 13 của Đảng cộng sản sẽ khai mạc vào cuối tháng 01/2021. Đại hội 13, ứng với 13 cơn bão đổ bộ vào đất nước này trong năm 2020. Cũng thật kỳ lạ khi con số tướng tá quân đội bị chôn vùi trong sự cố sạt lở thuỷ điện Rào Trăng là 13 và tổng số quân dân chết vì bão lũ vừa qua, được thống kê là 130 người.

Quốc gia đại nạn, dịch bệnh từ anh "bạn vàng" lan sang làm dân tình khốn đốn. Chỉ có dân nghèo là gánh chịu thiên tai từ cơn thịnh nộ của trời đất. Quan lại từ địa phương đến trung ương mặc sức vơ vét hàng trăm ngàn tỷ, phè phỡn, đại hội và chia ghế.

Nhìn đồng bào bảy tỉnh miền Trung rồng rắn ngửa tay nhận tiền quyên góp từ bá tánh, từ cô ca sĩ Thuỷ Tiên, không biết những bậc thầy "cao cấp lý luận" hai miền Nam – Bắc có thấy hổ thẹn ?

Thu Thủy (tổng hợp)

Nguồn : Thoibao.de, 17/01/2021

************************

Trung ương 15 : Nguyễn Phú Trọng – Tổng bí thư, Nguyễn Xuân Phúc – Chủ tịch nước (Tin nội chính)

Lê Anh, Thoibao.de, 16/01/2021

Hội nghị Trung ương 15 của Đảng cộng sản Việt Nam bắt đầu diễn ra tại Hà Nội vào hôm 16/01/2021, các chức danh " Tứ trụ" đã được đề cử để đưa ra Đại hội 13 bầu chính thức.

Nguyễn Phú Trọng – Tổng bí thư, Nguyễn Xuân Phúc – Chủ tịch nước

Trước thềm Đại hội 13, các diễn biến đầy sôi động với nhiều cuộc vận động âm thầm, bí mật của các chính trị gia thuộc Đảng cộng sản Việt Nam đã và đang diễn ra quyết liệt đến phút chót.

Trước khi Hội nghị Trung ương 15 diễn ra, các phiếu thăm dò tín nhiệm cho những "trường hợp đặc biệt", trên 65 tuổi đối với ông Nguyễn Phú Trọng, Nguyễn Xuân Phúc, Nguyễn Thị Kim Ngân và Trần Quốc Vượng đã được gửi qua thư tới các Ủy viên Ban chấp hành Trung ương đảng trên cả nước.

Trong phiếu thăm dò được xếp từ trên xuống dưới và theo thứ tự, ông Nguyễn Phú Trọng, người tự xếp mình vào hai vị trí Tổng bí thư và Chủ tịch nước, sau khi thu hồi các phiếu thăm dò qua đường bưu điện gửi về văn phòng Trung ương đảng, hôm 9/1 vừa rồi, Bộ Chính trị đã họp và đưa kết quả thăm dò ra để thảo luận.

Ở cột thăm dò Tổng bí thư thì ông Nguyễn Phú Trọng được 60% còn 30% bỏ phiếu cho cột Chủ tịch nước. Còn ông Nguyễn Xuân Phúc thì cao phiếu thứ hai. Bà Nguyễn Thị Kim Ngân thì thua ông Nguyễn Xuân Phúc với tỷ lệ sát nút 2%, xếp thứ tư là ông Trần Quốc Vượng.

Kết quả cuộc họp Bộ Chính trị trên cơ sở đó đã quyết là hai suất "đặc biệt" dành cho hai người cao phiếu nhất là ông Nguyễn Phú Trọng và ông Nguyễn Xuân Phúc được ở lại khóa 13. Tiếp theo Bộ Chính trị đã thảo luận để đưa ra thêm 2 người nữa cho hai ghế còn lại là ông Phạm Minh Chính và ông Vương Đình Huệ. Đó là kết quả vòng thứ nhất.

Vòng thứ hai tức là Hội nghị trung ương 15 hôm 16/1 bỏ phiếu cho 4 ông, thì ông Nguyễn Xuân Phúc cao phiếu nhất là hơn 95% còn hai ông Phạm Minh Chính và Vương Đình Huệ cũng trên 90%, tức là rất cao. Còn ông Nguyễn Phú Trọng thấp nhất là 82%, nhưng quá bán là đã hội đủ yêu cầu, với đương kim Tổng bí thư tuổi cao và sức yếu, thì con số phiếu đạt 82% cũng là thành công với ông.

Theo quy trình, tới đây trong Đại hội 13, trong phiên đầu tiên sẽ biểu quyết để sửa đổi điều lệ, tức là thông qua cho ông Nguyễn Phú Trọng ở lại, vì ông Trọng đã 2 nhiệm kỳ rồi mà theo điều lệ thì chỉ được 2, nếu muốn 3 thì phải sửa đổi điều lệ, nhưng hiện nay phía Đảng cộng sản Việt Nam chưa biết có sửa hay không. Bên cạnh đó, nhiều ý kiến từ ban Tuyên giáo cho rằng không nên sửa điều lệ, bởi vì sửa điều lệ rất nguy hiểm, nếu sửa, sau ông Trọng, người khác lên cũng sẽ muốn ngồi ghế Tổng bí thư cho tới chết, vì vậy chỉ cần bỏ phiếu cho ông Nguyễn Phú Trọng là được.

Dự kiến tại Đại hội 13, cuộc bỏ phiếu tới đây ở vòng thứ ba thì số phiếu có lẽ cũng không thấp, nếu vòng thứ 2 bây giờ đã cao như vậy.

Theo một Ủy viên Ban chấp hành Trung ương Đảng cộng sản Việt Nam tường thuật từ Hội nghị trung ương 15, Hà Nội 16/01/2021

Lê Anh

Nguồn : Thoibao.de, 16/01/2021

Hội nghị Trung ương 15 chưa kết thúc, nhưng kết luận của Hội nghị đã tiết lộ rộng rãi trên tất cả mọi loại thông tin, bất chấp quy định Tuyệt mật do ông Phúc vừa ban hành :

- Ông Nguyễn Phú Trọng tiếp tục nhận đặc cách lần hai, ở lại giữ chức Tổng bí thư.

- Ông Nguyễn Xuận Phúc ở lại nhưng chuyển sang vị trí Chủ tịch nước.

- Ông Phạm Minh Chính giữ chức Thủ tướng chính phủ.

- Ông Vương Đình Huệ chuyển sang làm Chủ tịch quốc Hội.

Tứ trụ mới cho Khóa 13, Đảng cộng sản Việt Nam !

Theo truyền thống thì những gì quyết định ở Trung ương cuối cùng, sẽ là kết quả tại Đại hội, việc bầu bán tại Đại hội chỉ là hình thức có tính thủ tục.

Nếu có thể coi đây là giải pháp chính thức, có nhiều điều đáng nói :

1. Việc ông Trọng được chấp nhận tiếp tục ở lại bất chấp đã quá hai nhiệm kỳ, đã quá hai lần tuổi, đã một lần đặc cách, đặc biệt là tình trạng sức khỏe của ông rõ ràng không đảm bảo để gách vác trách nhiệm người cao nhất. Điều này cho thấy :

- Sự phân hóa trong đảng đã quá gay gắt. Nếu thay ông Trọng bằng bất cứ người nào khác đều không thể tránh khỏi đổ vỡ. Đây là sự lặp lại giải pháp Đỗ Mười của Đại hội VII, chọn sự tồn tại của Đảng làm giải pháp quyết định.

- Thế hệ tiếp tục bảo thủ đang ở thế lép vế, yếu kém, chưa đủ sức gánh chịu trách nhiệm, không đủ uy tín hay áp lực để lấn át.

- Việc chấp nhận giải pháp ông Trọng cho thấy đây là giải pháp tạm thời, nhằm để ông Trọng tiếp tục chuẩn bị thế hệ kế tiếp, bồi dưỡng nhân lực kế cận, hay để nhân lực kế cận thu thập thêm uy tín.

- Nền tảng tư tưởng chủ nghĩa Mác – Lê nin vẫn tiếp tục là nền tảng tư tưởng.

2. Việc ông Nguyễn Xuân Phúc được chuyển sang Chủ tịch nước, cho thấy xu thế cải cách mang tính chất thị trường hóa rộng rãi nền kinh tế, có thể đã bị cảnh cáo là quá đà sang tư bản chủ nghĩa. Như vậy, các chủ trương cổ phần hóa các tập đoàn nhà nước, các công ty thuộc sở hữu nhà nước, sẽ chậm lại, các hình thức kinh tế quốc doanh, tập thể, hợp tác xã có khả năng được khuyến khích phát triển hơn. Cũng có thể suy đoán, trong đảng, ông Phúc bị phê phán về các cải cách cơ chế. Gắn liền với ông là Phạm Bình Minh, cũng chắc chắn bị gieo rắc nghi ngờ từ bỏ kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa xa rời hình mẫu Trung Quốc. Dấu ấn bàn tay của Đảng cộng sản Trung Quốc ?

3. Ông Phạm Minh Chính được giao chức vụ Thủ tướng cho thấy hình mẫu quản trị kinh tế chính trị của Quảng Ninh có tính thuyết phục chủ trương của đảng nhiệm kỳ tới. Điều này hàm ý ba điều :

- Phương thúc quản trị nền kinh tế quốc gia theo phương thức quản trị đặc khu sẽ là phương thức bao trùm các chính sách chính phủ trong nhiệm kỳ tới.

- Nền kinh tế Việt Nam sẽ gắn kết chặt chẽ với nền kinh tế Trung Quốc như một bộ phận Trung Quốc thu nhỏ và có liên hệ hữu cơ với nền kinh tế này theo khuôn mẫu : kế hoạch hóa trung tâm trên nền cơ chế thị trường hóa toàn cầu.

- Từ bỏ đường lối thoát Trung. Ông Phạm Minh Chính là tác giả của Dự án Đặc khu Vân Đồn, khi còn là Bí thư Quảng Ninh đã nhận được rất nhiều trợ giúp về lý luận của Hội đồng tư vấn Đặc khu Thâm Quyến, cùng với nhiều tỷ đô-la từ chính quyền Quảng Châu. Ông đã từng gọi "gặp những người trong Hội đồng tư vấn như gặp lại người nhà, về Quảng Châu như về nhà". Đây là đường lối : "Kiên định xã hội chủ nghĩa và Thị trường Định hướng xã hội chủ nghĩa". Ông Chính là Giải pháp Trung Quốc ?

4. Ông Vương Đình Huệ, khi được đưa xuống làm Bí thư Hà Nội, đã là người được quy hoạch kế cận vị trí Tổng Bí thư. Như vậy, nếu được đưa lên vị trí Chủ tịch Quốc hội, ông này chính là nhân vật sẽ tiếp nhận vị trí Tổng bí thư rất có thể vào giữa nhiệm kỳ tới. Nghĩa là, hai năm làm Chủ tịch Quốc hội chỉ là hai năm để xác lập dư luận.

Miền Nam biến mất trên sân khấu chính trị Việt Nam. Nền chính trị bị xem là vọng ngoại hay tự do hóa theo kiểu Mỹ của Sài Gòn bị gói lại trong bàn tay của ông Nguyễn Văn Nên, cựu Chánh văn phòng Trung ương đảng, sau 5 năm nằm bên cạnh ông Tổng bí thư. Sài Gòn sẽ bị hãm lại. Cành khỏe thì hại gốc. Lê Thanh Hải từng từ chối điều động của Trung ương, từng chống lại quy hoạch của Bộ chính trị khi đẩy Võ Văn Thưởng ra khỏi Đảng bộ Sài Gòn. Kiến nghị Quy chế chính quyền Đô thị cho Sài Gòn, giảm nghĩa vụ đóng thuế, tự động xóa và thay đổi quy hoạch Thủ Thiêm, đề xuất thành lập thành phố Thủ đức v.v.. đều không do sáng kiến của Trung ương, gây sức ép khó chịu từ bên dưới với Hà Nội. Cắt bỏ miền Nam chứa đựng thông điệp cảnh giác với thế giới tự do.

Qua các đánh giá trên, có thể khẳng định, Đảng cộng sản Việt Nam tiếp tục kiên định mô hình kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa theo khuôn mẫu Trung Quốc, lấy kế hoạch dài hạn làm trung tâm trên nền kinh tế thị trường hóa toàn cầu, kinh tế tư nhân chỉ là kinh tế đồng hành tạm thời, không có tương lai. Nền kinh tế Việt Nam sẽ tiếp tục gắn kết hữu cơ với nền kinh tế Trung Quốc, khai thác các nguồn lực từ nền kinh tế Trung Quốc và phục vụ lại như cửa ngõ thông thương của nền kinh tế Trung Quốc ra thế giới.

Kết quả nhân sự bộ tứ này cho thấy bàn tay Đảng cộng sản Trung Quốc vẫn là bàn tay quyết định. Ông Trọng thực chất cũng chỉ là diễn viên trên sân khấu ?!

Cùng với mô hình kinh tế, cái được gọi là xu hướng tách thoát Trung Quốc cùng với xu hướng mở rộng dân chủ theo hình mẫu phương Tây vẫn tiếp tục là thứ hàng xa xỉ. Kế hoạch hoàn thành giai đoạn quá độ lên chủ nghĩa xã hội vào năm 2035 vẫn là động lực chính của phát triển toàn diện.

Tuy vậy, người tin vào chủ nghĩa xã hội trong đảng và trong xã hội không còn nhiều và những con người, trong giới tinh hoa, có ý thức thật sự với tương lai một dân tộc lúc nào cũng có, nên người ta vẫn có quyền hy vọng một kết quả bỏ phiếu khác.

Bùi Quang Vơm

(18/01/2021)

Lãnh đạo cấp bộ là 'nhân tài' có khả thi và cần thiết ?

RFA, 04/01/2021

Hôm 4/1/2021, Bộ Nội vụ Việt Nam vừa công bố Dự thảo Chiến lược quốc gia thu hút, trọng dụng nhân tài để lấy ý kiến đóng góp...

Cuộc họp của tổ chuyên gia xây dựng đề án thu hút, trọng dụng nhân tài hôm 29/4/2020.

Cụ thể Dự thảo đề ra mục tiêu từ năm 2026 đến 2030, tất cả các các Bộ, ngành, Ủy ban Nhân dân (UBND) các tỉnh, thành phố phải bảo đảm có từ 2% đến 5% trở lên là ‘nhân tài’ trong cơ cấu lãnh đạo, quản lý ; và tỷ lệ ‘nhân tài’ trong cơ cấu cán bộ chuyên môn, nghiệp vụ là từ 10% đến 15% trở lên.

Sau đó, từ năm 2030 trở đi, mỗi năm phải tăng thêm ít nhất 1% ‘nhân tài’ với nhóm lãnh đạo, quản lý và 3% trở lên trong nhóm chuyên môn, nghiệp vụ.

Tiến sĩ Nguyễn Quang A, nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu Phát triển IDS đã tự giải thể, khi trả lời RFA hôm 4/1 từ Hà Nội nói :

"Tôi rất là băn khoăn về khái niệm tù mù thế nào là nhân tài, rất đáng tiếc là những người cầm cân nảy mực trong chế độ này có khi họ cũng chẳng hiểu thế nào là nhân tài. Nhưng họ phải dùng những mỹ từ như vậy và thường thì họ gắn với bằng cấp, nào là giáo sư, tiến sĩ... Cách đây hơn 10 năm, tôi từng viết bào đăng trên báo nhà nước là làm công chức không bao giờ cần là giáo sư tiến sĩ cả. Vì những người có chức danh như vậy họ phải hoạt động ở trong trường đại học hay viện nghiên cứu. Còn trong lĩnh vực nhà nước tuyệt nhiên không cần những người như vậy, vì càng nhiều người như vậy, càng chết".

Quay trở lại thế nào là nhân tài, theo Tiến sĩ Nguyễn Quang A là rất tù mù, và chỉ có xã hội và chuyên ngành đó có thể đánh giá thế nào là nhân tài... Ông đưa ra ví dụ :

"Chẳng hạn nhân tài về toán học thì chỉ có những người am hiểu toán học mới đánh giá được... Hoặc nhân tài về uốn dẻo thì mọi người có thể đánh giá qua một cuộc tranh đua trên trường quốc tế hay trong nước... Không có tranh đua thì một kẻ ngu cũng có thể thành nhân tài và như thế sẽ rất khó để đánh giá. Và tiêu chí từ 2% đến 6% cũng rất là tù mù, nên tôi nghĩ họ mất thời gian để đi vào mấy chuyện vô bổ ấy. Có lẽ người dân cần phải lên tiếng, vì người dân đóng thuế nuôi họ để quản trị đất nước cho tốt thì tôi cho rằng họ là những trò rất vô bổ như thế".

Từ nhiều năm qua, chính quyền Việt Nam luôn theo đuổi mục tiêu về việc thu hút nhân tài giúp xây dựng đất nước. Tuy nhiên dù có ra nhiều quyết định nghị quyết được cho là trải thảm đỏ thu hút nhân tài, nhưng những khó khăn gặp phải khi thực hiện mục tiêu này có vẻ như rất khó vượt qua được, khi hầu như năm nào việc hô hào cũng được lập lại.

Thi tuyển công chức ở Quảng Ngãi. Courtesy quangngai.gov.vn - Ảnh minh họa

Mới nhất là vào ngày 28/4/2020, Bộ Nội vụ đã ban hành kế hoạch xây dựng đề án Chiến lược quốc gia thu hút, trọng dụng nhân tài. Theo kế hoạch đề án này, Bộ Nội vụ sẽ tiến hành khảo sát tại 5 bộ gồm Bộ Khoa học và công nghệ, Bộ Giáo dục và đào tạo, Bộ Ngoại giao, Bộ Lao động, thương binh và xã hội, Bộ Tư pháp và tại 5 địa phương : Quảng Nam, Bình Dương, Hà Nội, Đà Nẵng, Thành phố Hồ Chí Minh.

Bộ Nội vụ cho biết sẽ khảo sát tập trung vào chính sách thu hút, trọng dụng nhân tài, nguồn nhân lực chất lượng cao và thực trạng tuyển dụng, sử dụng nhân tài... Đồng thời, đề xuất cơ chế phát hiện bồi dưỡng tài năng cho những học sinh, sinh viên ; nhất là các sinh viên tốt nghiệp giỏi và xuất sắc để đào tạo thành nguồn cán bộ cốt cán, nhằm tăng tỷ lệ ‘nhân tài’ trong bộ máy nhà nước.

Khi trả lời RFA hôm 04/01/2021 từ Sài Gòn, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Hoàng Dũng, người có hơn 30 năm kinh nghiệm giảng dạy đại học, hiện là giảng viên tại Đại học Sư phạm thành phố Hồ Chí Minh, nhận định :

"Vấn đề không phải tỷ lệ, tỷ lệ là chuyện sau đó... Chuyện trước nhất không hiểu họ định nghĩa thế nào là nhân tài, chẳng hạn nhân tài là có bằng, bằng cấp nào là nhân tài... Mà nếu định nghĩa nhân tài là có bằng thì chỉ Việt Nam định nghĩa như vậy, vấn đề này định nghĩa rất khó khăn. Điểm thứ hai không phải là đưa vô bao nhiêu, kinh nghiệm cho thấy người ta nói trải thảm đón nhân tài, nhưng cuối cùng điều kiện nào cho người tài năng có thể làm được việc ? Cái đó quan trọng hơn rất nhiều việc đưa người ta vào. Chứ đưa vào mà làm không được việc, hay tài năng nhưng phải ngu bớt đi để thích hợp được với bộ máy. Những chuyện đó lớn hơn rất nhiều so với lời tuyên bố bao nhiêu phần trăm, cái đó vô nghĩa".

Không chỉ tìm cách thu hút ‘nhân tài’ trong nước, theo truyền thông nhà nước Bộ Nội vụ trong năm 2020 cũng được nói là đã soạn thảo kế hoạch nhằm nghiên cứu ban hành các chính sách, giải pháp để hoàn thiện hệ thống chính sách pháp luật thu hút những người tài giỏi, trong đó có chính sách thu hút người gốc Việt về nước làm việc.

Giáo sư Nguyễn Đăng Hưng, từng giảng dạy nhiều năm tại đại học Liège, Vương quốc Bỉ. Ông cũng từng hợp tác nhiều chương trình đào tạo cao học với các trường đại học tại Việt Nam. Khi trả lời RFA hôm 4/1 nói :

"Yêu cầu chất xám trong nước là rất lớn và người Việt có điều kiện học hỏi hay đang cộng tác trong các đại học ở Âu Mỹ cũng khá đông, cho nên việc đóng góp chất xám của các Việt kiều là điều rất cần thiết. Nhưng nói cụ thể, tuy nhà nước và đảng cộng sản Việt đã đưa ra rất nhiều quyết định đặc biệt để thu hút chất xám Việt kiều, nhưng thực tế công tác thực hiện chưa thể hiện được cụ thể về cái tầm để xứng đáng với tình hình".

Theo nhiều chuyên gia, Việt Nam thật sự đã có đủ điều kiện để chuyên gia từ nước ngoài trở về làm việc. Tuy nhiên trên thực tế thì việc kêu gọi của chính quyền được cho là không thực tâm, khi điều kiện đóng góp tại Việt Nam không đủ thông thoáng cho những người muốn trở về để đóng góp.

Ngoài ra theo Giáo sư Nguyễn Đăng Hưng, những chính sách giáo dục không phù hợp cũng góp phần cản trở, như việc các trường cấp bằng tại chức cử nhân, tiến sĩ trước cho những người có chức quyền, rồi sau đó mới đi học... chưa kể đôi khi cũng có trường hợp gần như không học hành gì nhưng vẫn có bằng.

Vào năm 2019, Bộ Giáo dục và đào tạo đã ban hành quy định chính thức công nhận bằng ‘tại chức’ ngang tầm với bằng ‘chính quy’. Quy định này cũng bị dư luận cho là không phù hợp.

Nguồn : RFA, 04/01/2021

***********************

2-5% bộ trưởng, tỉnh trưởng ở Việt Nam là nhân tài từ 2026, quá muộn quá ít ?

VOA, 04/01/2021

Sau 5 năm nữa, từ 2026-2030, nhân tài sẽ chiếm ít nhất 2-5% trong cơ cấu lãnh đạo của các bộ, cơ quan ngang bộ, chính quyền các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương ở Việt Nam.

Việt Nam đang nhắm đến thu hút thêm nhân tài cho chính phủ.

Đó là một phần trong số các đề xuất do Bộ Nội vụ đưa ra trong dự thảo "Chiến lược quốc gia thu hút, trọng dụng nhân tài", được tường thuật trên các báo Thanh Niên, Người Lao Động và VietnamNet trong những ngày cuối năm 2020, đầu năm 2021.

Dự thảo chiến lược viết rằng việc thu hút, trọng dụng nhân tài sẽ nhắm đến không phân biệt nhân tài là đảng viên hay người không thuộc Đảng cộng sản Việt Nam, người Việt ở trong nước hay ở nước ngoài, bảo đảm cơ hội bình đẳng cho nhân tài được cống hiến và đãi ngộ xứng đáng với kết quả thực hiện nhiệm vụ, các báo dẫn lại dự thảo cho hay.

Vẫn theo Thanh Niên, Người Lao Động và VietnamNet, dự thảo chiến lược thu hút nhân tài đặt trọng tâm, trọng điểm vào một số lĩnh vực được gọi là mũi nhọn như quản lý ở cấp nhà nước, khoa học, công nghệ cao, giáo dục, y tế, công nghệ sinh học.

Bản dự thảo đề ra mục tiêu là từ năm 2030 trở đi, các bộ và chính quyền cấp tỉnh phấn đấu mỗi năm tăng thêm ít nhất 1% nhân tài trở lên trong cơ cấu lãnh đạo, quản lý của các bộ, các tỉnh.

Sau khi tin tức về bản dự thảo được báo chí trong nước đăng, trong dịp cuối tuần qua, nhiều người sử dụng mạng xã hội ở Việt Nam đón nhận nội dung đó với những lời bình mang tính châm biếm, cho rằng từ trước đến nay lãnh đạo cấp bộ, cấp tỉnh không phải là người tài nên vì thế đất nước mới chậm phát triển.

Một số người nêu lên câu hỏi tại sao không đặt ra mục tiêu cao hơn, đó là ít nhất 40-50% lãnh đạo cấp bộ, cấp tỉnh là nhân tài, thay vì 2-5%.

Trong khi đó, giáo sư Đặng Hùng Võ, một cựu thứ trưởng Việt Nam ; và giáo sư Trần Đức Cảnh, Việt kiều Mỹ với 46 năm kinh nghiệm về đào tạo và phát triển nguồn nhân lực, hoan nghênh dự thảo của Bộ Nội vụ, xem đó là một dấu hiệu tích cực, muộn còn hơn không.

Giáo sư Cảnh đưa ra ý kiến : "Đây là dấu hiệu đáng mừng, tích cực, mang tính thời đại, là thực tiễn của xã hội hiện nay, là muốn phát triển đất nước, phải có nhiều người tham gia, đặc biệt là những người giỏi. Tốt nhất là chọn người giỏi trong từng lĩnh vực hay trên tổng thể để đóng vai trò lãnh đạo ở quy mô lớn hay trong phạm vi chuyên môn, ở cấp địa phương hoặc lên đến cấp quốc gia".

Ông Cảnh, từng làm việc trong nhiều thập niên cho trường Harvard danh tiếng và chính quyền cấp bang ở Mỹ, lưu ý rằng không nên đặt ra con số phần trăm cứng nhắc đối với việc thu hút, tuyển dụng người tài.

Cựu Thứ trưởng Tài nguyên-Môi trường Đặng Hùng Võ nói với VOA rằng kể từ năm 2013, sau khi nghe khuyến cáo từ Ngân hàng Thế giới, chính phủ Việt Nam đã có nhận thức về việc phải thay đổi thể chế và mô hình tăng trưởng, dựa vào nhân lực chất lượng cao và công nghệ, thay vì dựa vào vốn đầu tư công và tài nguyên.

Giờ đây, việc Bộ Nội vụ cụ thể hóa một chủ trương đã có là một biểu hiện tốt, ông Võ nhận xét. Ông nói thêm :

"Ý tưởng sử dụng nhân tài, nguồn nhân lực chất lượng cao ở Việt Nam đã có từ lâu rồi. Thế nhưng thực hiện thì chưa ổn lắm, chưa trúng lắm. Bây giờ Bộ Nội vụ nhắc lại, nhấn mạnh lại chủ trương lấy nguồn nhân lực chất lượng cao, lấy nhân tài làm động lực để tăng trưởng thì đúng hướng, là lối đi giống các nước khác đã thành công, ví dụ như Nhật Bản, Hàn Quốc, Đài Loan, Singapore".

Trong cơ cấu chính trị Việt Nam hiện nay, lãnh đạo các cấp phải là đảng viên và học các lớp lý luận của Đảng cộng sản.

Mặc dù vậy, ông Võ cho rằng việc thu hút nhân tài giờ đây còn khó hơn so với khoảng 10-15 năm trước, vì nạn chạy chức chạy quyền hiện nay ngày càng trầm trọng, tạo thành xu hướng đi đến thể chế thân hữu, thậm chí có những trường hợp cán bộ có khuyết điểm còn được bổ nhiệm vào chức vụ cao hơn, dẫn đến tâm lý tiêu cực, nghi ngại ở phía nhân dân. Ông minh họa :

"Có cái câu mà những lãnh đạo cao cấp của Việt Nam từng nhắc tới : ‘Thứ nhất quan hệ, thứ nhì tiền tệ, thứ ba hậu duệ, thứ tư trí tuệ’. Có nghĩa là người tài có trí tuệ để được cất nhắc thì xếp ở hàng thứ tư. Đây chính là điểm khó khăn hơn cả mà cần phải vượt qua. Nói cách khác, phải tuyệt đối chống được tham nhũng, chống được cách thức thân hữu, chống được con ông nọ bà kia, v.v.. thì lúc đó chúng ta mới chọn được nhân tài thực sự".

Sau nhiều năm tham gia tư vấn, hỗ trợ các chương trình giáo dục ở Việt Nam, giáo sư Trần Đức Cảnh nhận xét với VOA rằng cơ chế nhà nước ở Việt Nam còn nhiều ràng buộc và giới hạn mà ông gọi là "tế nhị".

Theo giáo sư Việt kiều này, bộ máy nhà nước Việt Nam cần phải mở cửa hơn nữa, về lâu dài phải thu hút nhân tài bằng cả một "hệ sinh thái" gồm nơi làm việc, cơ hội thăng tiến, khen thưởng, lương, đời sống.

Ông Cảnh cho rằng với điều kiện hiện nay, Việt Nam chưa thể làm được ngay, nhưng khi Việt Nam đặt ra chủ trương đúng, đi theo hướng đúng về thu hút nhân tài, điều đó sẽ dẫn đến cái đích đúng. Ông nói thêm :

"Nếu cả hệ thống xã hội, chính trị thống nhất theo hướng đó, thì mình đẩy tới thôi. Thực sự, nhân tài ở trong nước không thiếu, nhiều lắm, cộng thêm lực lượng làm việc ở nước ngoài, sống ở nước ngoài, nếu có điều kiện, có khả năng thì góp phần vô các công việc, các chuyên môn, các lãnh vực".

Theo giáo sư Đặng Hùng Võ, cựu quan chức chính phủ Việt Nam, những yếu tố để đảm bảo việc thu hút nhân tài thành công là nhà nước phải áp dụng hệ thống quản trị công tốt, bao gồm công khai, minh bạch ; người dân được tham gia ; các cơ quan phải có trách nhiệm giải trình về việc lựa chọn, tuyển dụng cán bộ ; phải định lượng về các tiêu chí tuyển dụng, thay vì định tính.

Trích dẫn dự thảo chiến lược về thu hút nhân tài do Bộ Nội vụ soạn và đang lấy ý kiến đóng góp, các báo trong nước cho biết dự kiến có 3 nhóm các yếu tố được sử dụng làm căn cứ để tìm nhân tài.

Thứ nhất, đó là các lãnh đạo quản lý giỏi, nhà khoa học đầu ngành, chuyên gia ưu tú, nhà khoa hoc trẻ tài năng.

Thứ hai, đối với cán bộ, công chức, viên chức, người có tài năng được xác định theo hướng dựa trên sản phẩm, kết quả thực hiện công việc, nhiệm vụ được giao ; trình độ, năng lực và sức sáng tạo đặc biệt, vượt trội.

Cuối cùng, một loạt các chỉ số thông minh IQ, chỉ số cảm xúc EQ, chỉ số thông minh xã hội SQ, chỉ số thông minh sáng tạo CQ, chỉ số say mê PQ, chỉ số đạo đức MQ, v.v… cũng sẽ được áp dụng để xác định nhân tài.

Nguồn : VOA, 04/01/2021