 | Tổng quan: | 3636759 |
Một lần nữa, nhà máy Formosa lại là tâm điểm của dư luận trong những ngày vừa qua, vì Bộ Tài nguyên và môi trường cho xả khí thải vượt quy chuẩn của Việt Nam. Ý kiến của giới chuyên gia như thế nào liên quan vấn đề vừa nêu ?
Nhà máy thép Formosa tại Hà Tĩnh. Ảnh chụp ngày 12/4/2015. AFP
Trong những ngày hạ tuần tháng 11, báo giới trong nước đồng loạt đưa tin về Sở Tài nguyên và môi trường Hà Tĩnh gửi văn bản báo cáo trình lên Bộ Tài nguyên và môi trường xin ý kiến chỉ đạo, liên quan kết quả quan trắc môi trường tại dự án Formosa cho thấy khí thải của lò thiêu kết có nhiều thời điểm vượt Quy chuẩn kỹ thuật của Việt Nam.
Trong văn bản gửi Bộ Tài nguyên-Môi trường, Sở Tài nguyên và môi trường Hà Tĩnh nêu rõ thông số SO2 và NO2 bị vượt giới hạn cho phép, nếu tính toán theo "Hàm lượng Oxy tham chiếu là 7%" và qua báo cáo của Công ty Formosa dự kiến thi công hệ thống khử Lưu huỳnh, Nitơ và Dioxin đến năm 2020 mới xong, thì việc xử lý khí thải tại xưởng thiêu kết của Formosa sẽ không đảm bảo Quy chuẩn 51:2013/BTNMT.
Ngay sau khi thông tin Formosa xả khí thải vượt chuẩn được báo giới loan đi, Bộ Tài nguyên và môi trường cho biết ông Bùi Các Tuyến, nguyên Thứ trưởng Bộ tài nguyên-Môi trường vào đầu tháng 9 năm 2014 đã ký công văn số 68, cho phép Formosa sử dụng hàm lượng Oxy tham chiếu trong giai đoạn thiêu kết là 15%.
Bộ Tài nguyên và môi trường cũng thừa nhận công văn 68 là một văn bản cá biệt vì theo đề nghị của Formosa rằng các tiêu chuẩn kiểm soát khí thải đối với các quốc gia có ngành gang thép phát triển đều có quy định riêng, đặc thù hàm lượng Oxy tham chiếu cho công đoạn thiêu kết là 15% như Nhật Bản và Hàn Quốc đang áp dụng.
Trả lời câu hỏi của RFA với quy định đặc cách và lời giải thích của Bộ Tài nguyên và môi trường như thế đối với Formosa liệu có thỏa đáng hay không, Tiến sĩ Khoa học Nguyễn Văn Khải nêu lên nhận xét :
"Vừa rồi, sau khi thấy Báo Thanh Niên đăng có lượng SO2 tăng gần 2 lần, lượng NO2 tăng hơn 2 lần và không đề cập gì đến các chất khác. Ngoài ra, họ còn dùng danh từ ‘tham chiếu Oxy 7% tăng lên 15%’. Trước hết, tôi nghĩ từ ‘tham chiếu’ là vô nghĩa, những ai ngu dốt về khoa học kỹ thuật mới dùng từ ngữ đó. ‘Tham chiếu’ là tham khảo, soi xem như thế nào. Nhưng ở đây không gọi là ‘tham chiếu’ được, mà cần phải nói lượng Oxy cung cấp phải là 7%".
Tiến sĩ Nguyễn Văn Khải, còn được biết đến với danh xưng "Ông già Ozone" nhấn mạnh trong quá trình luyện thép sẽ rất khó khăn để điều chỉnh lượng Oxy cho việc đốt cháy hết những chất không phải là gang thép. Tiến sĩ Nguyễn Văn Khải giải thích thêm những gì không phải là gang thép thì sẽ bay hơi như Kali, Chì, Thiết, Thủy ngân…và trong quá trình bay hơi sẽ thành chất độc. Do đó, điều quan trọng và cần làm là phải xử độc trong khí thải của các lò thiêu kết, chứ không phải dựa vào thông số quy định về Oxy.
Người dân Việt Nam biểu tình phản đối Formosa ở Hà Nội hôm 1/5/2016. AFP
Mặc dù có những ý kiến như vừa nêu từ giới chuyên gia trong nước ; nhưng Tổng Cục Môi trường vào ngày 25 tháng 11 ra thông báo, cho biết Bộ Tài nguyên và môi trường yêu cầu Formosa phải đáp ứng các quy chuẩn về môi trường của quốc tế. Đồng thời, Bộ Tài nguyên và môi trường còn đề nghị Tổ soạn thảo khẩn trương lấy ý kiến của các nhà khoa học, doanh nghiệp và người dân về dự thảo Quy chuẩn được đề xuất áp dụng "Hàm lượng Oxy tham chiếu là 15%" cho quy trình thiêu kết, tương tự quy định của các quốc gia ở Châu Á, như Nhật Bản và Hàn Quốc. Bộ Tài nguyên và môi trường khẳng định đây không phải để hợp thức hóa cho Formosa, mà mục đích của dự thảo là quy định chặt chẽ, phù hợp với trình độ công nghệ sản xuất thép của Việt Nam và hội nhập quốc tế, nhằm đảm bảo sự bền vững của ngành thép Việt Nam.
Trong diễn tiến mới nhất liên quan, Báo mạng Motthegioi.vn, vào ngày 27 tháng 11 đề cập đến dự thảo Quy chuẩn kỹ thuật Việt Nam (Quy chuẩn 51:2017/BTNMT) cơ bản giữ nguyên các thông số kỹ thuật về khí thải trong công nghiệp sản xuất thép theo như Quy chuẩn hiện hành 51:2013/BTNMT, ngoại trừ thay đổi hàm lượng Oxy tham chiếu từ 7 lên 15%. Một điểm đáng chú ý đặc biệt quan trọng trong dự thảo là các cơ sở sản xuất thép đầu tư mới phải đáp ứng quy chuẩn 7%, các cơ sở còn lại theo quy chuẩn 15% và tất cả các cơ sở áp dụng ở mức 7% kể từ ngày 01/01/2020.
Những người quan tâm đến ngành sản xuất thép của Việt Nam cho rằng dự thảo Quy chuẩn kỹ thuật Việt Nam (Quy chuẩn 51:2017/BTNMT) cho thấy sự không minh bạch của Bộ Tài nguyên-Môi trường, cũng như sự thiếu công bằng đối với các nhà sản xuất thép. Tiến sĩ Nguyễn Bách Phúc, Chủ tịch Hội Tư vấn Khoa học Công nghệ & Quản lý thành phố Hồ Chí Minh-HASCON bày tỏ quan điểm của ông trước sự không thống nhất giữa Sở Tài nguyên và môi trường với Bộ Tài nguyên và môi trường :
"Quan điểm của tôi trước một sự kiện cụ thể, ví dụ như chất thải của Formosa mà cơ quan A nói thế này và cơ quan B nói thế kia là tôi không tán thành. Dù cho cơ quan A hay B có thẩm quyền cao hơn, đối với tôi việc đó không quan trọng. Điều quan trọng là cơ quan nào nói đúng theo pháp luật hiện hữu của Việt Nam. Bây giờ Formosa đang ở Việt Nam và nếu Formosa làm đúng pháp luật Việt Nam thì Formosa đúng".
Tuy nhiên, trên thực tế theo Quy chuẩn kỹ thuật Việt Nam 51:2013/BTNMT, Sở Tài nguyên và môi trường Hà Tĩnh xác nhận hệ thống xử lý khí thải hiện nay của Formosa không đáp ứng yêu cầu. Báo mạng Motthegioi.vn dẫn lời một chuyên gia ngành thép, không nêu tên rằng căn cứ theo quy định pháp luật của Việt Nam thì Formosa phải ngưng hoạt động cho đến khi xây xong hệ thống khử độc vào năm 2020. Vị chuyên gia này nói rằng trong trường hợp Formosa vẫn được phép hoạt động theo công văn 68, mà ông gọi là "văn bản đặc cách" của Bộ Tài nguyên và môi trường thì đã vi phạm pháp luật môi trường.
Trong khi đó, Tiến sĩ Nguyễn Văn Khải khẳng định Bộ Tài nguyên và môi trường cần phải yêu cầu Formosa nhanh chóng thực hiện khử khói độc từ các ống khói của lò thiêu kết :
"Khi chúng ta nhìn thấy ảnh chụp trên Báo Thanh Niên có khói đen thì việc đầu tiên phải xử lý khói đen. Giống như cách đây 2 năm, ngày 28/11/2015, tôi cũng đề nghị trên báo là tại sao khói của lò hóa thân hoàn vũ (lò hỏa táng ở Thanh Trì, Hà Nội) lại đen như thế và phải xử độc, nếu không xử độc thì tôi sẽ tham gia. Và, tôi rất mừng là chỉ sau đó hơn một tháng thì khói đã không độc hại.
Là một người Việt Nam, tôi không muốn người dân mình bị nhiễm độc. Là một thầy giáo, là một nhà vật lý thì tôi yêu cầu phải làm thế nào khói từ các ống khói lò cao của các nhà máy thiêu kết trong khu vực Vũng Án-Formosa phải trong sạch".
Đài Á Châu Tự Do ghi nhận ý kiến của đa số những chuyên gia mà chúng tôi tiếp xúc đều đồng tình với Tiến sĩ Nguyễn Văn Khải là Bộ Tài nguyên và môi trường nên khẩn trương xem xét và xử lý việc xả thải vượt chuẩn quy định của Formosa, theo chủ trương của Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc là không đánh đổi môi trường để lấy phát triển kinh tế.
Hòa Ái, phóng viên RFA
Thông tư 33, quy định ghi tên vào sổ đỏ bất cập hay không ?
Bộ Tài nguyên và môi trường vào ngày 23 tháng 11 thông báo ban hành Thông tư 33/2017, quy định ghi tên các thành viên gia đình trong sổ đỏ. Tuy nhiên, chỉ 4 ngày sau đó, Bộ Tài nguyên và môi trường lên tiếng "rút kinh nghiệm" trong việc ban hành thông tư này trước nhiều tranh cãi trong dư luận.
Ảnh minh họa : Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cấp cho hộ gia đình tại Việt Nam. Courtesy : vietstock.vn
Tại cuộc họp báo thường kỳ Quý IV năm 2017 sáng ngày 27 tháng 11, Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Nguyễn Thị Phương Hoa tuyên bố Bộ "rút kinh nghiệm" trước phản ảnh của dư luận rằng Thông tư 33/2017 mà Bộ này vừa mới ban hành, sẽ có hiệu lực vào ngày mùng 5 tháng 12 tới đây, làm phức tạp thêm thủ tục hành chính cho người dân.
Thông tư 33/2017 quy định ghi tên các thành viên gia đình trong Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cấp cho hộ gia đình, hay còn gọi là sổ đỏ.
Kể từ khi Bộ Tài nguyên và môi trường thông báo ban hành Thông tư 33/2017 hồi ngày 23 tháng 11, rất nhiều độc giả bày tỏ ý kiến qua các trang Fanpage của những tờ báo mạng uy tín tại Việt như Vietnamnet, VnExpress, Người Lao Động, Tuổi Trẻ, Thanh Niên… rằng Bộ Công An vừa thông báo bỏ hộ khẩu nhằm đơn giản thủ tục hành chính, thì Thông tư 33 của Bộ Tài nguyên và môi trường lại trở thành một văn bản hành chính ràng buộc khác, chưa kể đến những phát sinh bất cập trong thi hành thực tiễn ; như trong trường hợp nếu một gia đình cần bán nhà hay bán đất thì tất cả thành viên trong hộ gia đình phải cùng đồng ý và ký tên, còn nếu không thì giao dịch sẽ không được tiến hành.
Tại cuộc họp báo thường kỳ Quý IV năm 2017, Phó Cục trưởng Cục đăng ký đất đai, ông Mai Văn Phấn giải thích trong giai đoạn hiện tại, quyền của người sử dụng đất mở rộng cũng như giá trị đất đai tăng thêm nên quy định mới ban hành trong Thông tư 33 là việc cá thể hóa những người có quyền lợi sử dụng đất. Ông Mai Văn Phấn nói tại buổi họp báo :
"Các giấy chứng nhận trước đây đã được cấp theo quyết định giao đất, chủ thể là hộ gia đình thì sẽ không còn phù hợp ở chỗ là không xác định được chủ thể thành viên có quyền sử dụng đất chung trong gia đình, dẫn đến ngay trong nội bộ của từng hộ gia đình có tranh chấp mâu thuẫn. Thứ hai, trường hợp sử dụng đất được đưa vào để giao dịch thì sẽ dẫn tới giữa bên có quyền sử dụng đất với các tổ chức nhận giao dịch có thể phát sinh mâu thuẫn nặng".
Phó Cục trưởng Cục đăng ký đất đai nhấn mạnh rằng nội dung của Thông tư 33/2017 được ban hành không sai, tuy nhiên Bộ Tài nguyên và môi trường điều chỉnh để hướng dẫn cho phù hợp, tránh gây hoang mang và hiểu lầm như những ngày qua. Ông Mai Văn Phấn cho biết hộ gia đình có 2 lựa chọn để ghi vào sổ đỏ theo Thông tư 33/2017, là các thành viên cử người đại diện đứng tên hoặc tất cả cùng đứng tên, bao gồm những người có chung quyền sử dụng đất trong hộ gia đình, còn những người không có chung quyền sử dụng đất thì không phải ghi.
Trước đó trong cùng ngày Thông tư 33 được ban hành, Bộ trưởng Tài nguyên và môi trường Trần Hồng Hà lên tiếng với truyền thông quốc nội rằng Thông tư 33 được ban hành nhằm để bảo đảm quyền lợi và lợi ích hợp pháp của các thành viên có chung quyền sử dụng đất trong hộ gia đình, cũng như giảm thiểu những rủi ro cho người sử dụng đất, minh bạch về tài sản nhưng thủ tục quản lý không bị phức tạp hơn.
Mặc dù vậy, Báo mạng Vietnamnet.vn dẫn lời của Giáo sư-Tiến sĩ Đặng Hùng Võ, nguyên Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và môi trường khẳng định nếu Thông tư 33 không hướng dẫn cụ thể thì các địa phương có thể sẽ thực thi khác nhau, thậm chí làm khó cho người dân. Ông Đặng Hùng Võ đưa ra dẫn chứng trường hợp chuyển quyền bất động sản của một gia đình bị đổ vỡ, có những mắc xích của hai ba gia đình gộp lại, khởi thủy từ một cặp vợ chồng là đồng chủ sở hữu thì có thể bất khả thi theo quy định của Thông tư 33, vì sự phức tạp trong các giềng mối quan hệ của những thành viên ở các hộ gia đình liên quan.
Đài RFA cũng nhận được không ít ý kiến than phiền của người dân rằng Thông tư 33 sẽ tạo ra nhiều rắc rối trong thủ tục pháp lý. Một cư dân ở Cần Thơ nói với chúng tôi :
"Mới đầu là ghi hết tên trong hộ khẩu qua bên sổ đổ, thì tôi thấy là ‘thừa giấy vẽ voi’. Sau đó đính chính là người nào được thừa hưởng thì mới ghi tên vào, nhưng tôi thất vẫn bất cập. Bây giờ tôi có 5 đứa con, tôi thương hai đứa nên tôi cho (ghi tên vào sổ đỏ). Liệu rằng anh em tụi nó hòa thuận không ? Thêm nữa, con tôi đi là công, xuất khẩu lao động ở nước ngoài mà tôi muốn bán thì giấy tờ phải làm sao ? Con tôi phải mua vé máy bay về ký tên để bán hay sao ? Một điều tôi thắc mắc nữa, ví dụ con trai con tôi bị đột tử chết và con dâu không chịu ký tên, thì ai ký cho tôi ? Luật ra kỳ quá ! Tôi thấy ngộ ghê !"
Trong số những người dân khắp các tỉnh, thành tại Việt Nam mà Đài Á Châu Tự Do tiếp xúc, đa số đều nghi ngại rằng mâu thuẫn tranh chấp vẫn sẽ xảy ra, vì Thông tư 33/2017 của Bộ Tài nguyên và môi trường không quy định phải ghi rõ mỗi cá nhân sở hữu cụ thể bao nhiêu trong sổ đỏ, cũng như thủ tục hành chính sẽ rất nhiêu khê mỗi khi hộ gia đình mất đi người thân hay có thêm thành viên mới chào đời…Và cũng không ít người thẳng thắng cho rằng một thông tư để hướng dẫn mà còn gây khó hiểu, hiểu lầm như vậy thì nên cần dẹp bỏ cho xong.
Hòa Ái
Nguồn : RFA, 29/11/2017
Quốc hội Việt Nam vào trung tuần tháng 11 thảo luận về Dự án Luật Đơn vị hành chính-kinh tế đặc biệt, hay còn gọi là "đặc khu kinh tế", với ý kiến của nhiều Đại Biểu là cần thiết phải ban hành.
Một góc Đảo Phú Quốc, Kiên Giang. Hình chụp tháng 6/2017. Citizen’s photo.
Đài RFA ghi nhận qua thông tin vừa nêu, dư luận trong nước đặt câu hỏi liệu rằng các đặc khu kinh tế tại Việt Nam được hình thành và hoạt động có hiệu quả khi cơ chế vận hành theo luật định mới ?
Tại phiên họp lần thứ 14 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, diễn ra hồi trung tuần tháng 9, Bộ trưởng Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng cho rằng Dự án Luật Đơn vị hành chính-kinh tế đặc biệt có nhiều ưu đãi và thuận lợi hơn so với các đặc khu kinh tế và khu kinh tế tự do ở các nước trong khu vực Đông Nam Á và các quốc gia Châu Á, như Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc…
Bộ trưởng Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng nhấn mạnh một trong những yếu tố trọng tâm giúp cho các đặc khu kinh tế của Việt Nam có thể thành công, là nhờ vào môi trường đầu tư kinh doanh và chính sách ưu đãi cạnh tranh quốc tế cùng với vị trí chiến lược.
Tuy nhiên, đa số Đại biểu quốc hội trong buổi thảo luận, vào chiều ngày 10 tháng 11 vừa qua, tại tổ về Dự án Luật Đơn vị hành chính-kinh tế đặc biệt mặc dù đồng ý có nhiều điểm tiến bộ, cần thiết ban hành nhưng không nên thu hút đầu tư bằng mọi giá vì các đặc khu đều ở những vị trí chiến lược của Việt Nam.
Về tổ chức chính quyền của đặc khu kinh tế, các Đại biểu quốc hội đề nghị nên mở rộng quyền hạn của Đặc khu trưởng để tạo ra cơ chế thông thoáng ; đồng thời phải xây dựng một tổ chức kiểm soát quyền lực hiệu quả để tránh lạm quyền.
Tờ trình Dự án Luật Đơn vị hành chính-kinh tế đặc biệt được thảo luận lần này đối với 3 đặc khu, bao gồm Vân Đồn-Quảng Ninh, Bắc Vân Phong-Khánh Hòa và Phú Quốc-Kiên Giang.
Đài RFA ghi nhận một số chuyên gia trong nước lên tiếng rằng với chủ trương và nỗ lực của Chính phủ Hà Nội tạo điều kiện thuận lợi và ưu đãi nhiều hơn tại các đặc khu kinh tế ở Việt Nam, thông qua đơn giản hóa thủ tục hành chính, chế độ ưu đãi thuế phí…có thể sẽ thu hút được đầu tư nước ngoài. Đáp câu hỏi của chúng tôi liệu những đặc khu kinh tế sẽ là môi trường đầu tư tốt khi Dự án Luật Đơn vị hành chính-kinh tế đặc khu được thông qua và ban hành, Chuyên gia Kinh tế Bùi Kiến Thành khẳng định Việt Nam vẫn còn gặp trở ngại trong lãnh vực thu hút đầu tư nước ngoài. Ông Bùi Kiến Thành nói :
"Việt Nam còn phải học hỏi rất nhiều. Lúc nào Việt Nam cũng sợ cái này, sợ cái kia…Xã hội đóng khép dưới chế độ Chủ nghĩa Xã hội Cộng sản mà bây giờ mở ra hội nhập, thì tư duy của lãnh đạo muốn thật sự là một chế độ mở hay chế độ vừa đóng vừa mở ? Mình thì không mở ra, mà thế giới thì người ta mở ; vì vậy người ta đến làm ăn với mình nhưng lo sợ bị nhốt trong lồng nên người ta không đến".
Trong số các doanh nghiệp trong nước mà Đài RFA tiếp xúc, thì hầu hết đều cho rằng họ rất quan tâm đến các đặc khu kinh tế. Nhiều doanh nhân cho biết họ muốn có thêm thông tin về 3 đặc khu kinh tế mới : Vân Đồn, Bắc Vân Phong và Phú Quốc để tìm kiếm cơ hội đầu tư và kinh doanh. Trong khi đó, không ít doanh nghiệp tại Sài Gòn tỏ ra không mấy phấn khởi do nguyên nhân đề án thành lập đặc khu kinh tế của thành phố Hồ Chí Minh trong những năm qua, đối với họ dường như chỉ là trên giấy tờ cùng các lời tuyên bố hoa mỹ của giới lãnh đạo. Nữ giám đốc của một công ty tư nhân chia sẻ với RFA :
"Xét về mặt ưu điểm thì hầu như ai cũng thấy được đặc khu kinh tế hỗ trợ cho các doanh nghiệp chung trong cộng đồng đó cùng phát triển và đẩy mạnh cộng đồng đó lên. Tức là, xét về mặt lý thuyết, các doanh nghiệp vẫn mong đợi có các đặc khu kinh tế để khoanh vùng và hoạt động hiệu quả hơn. Nhưng việc phổ biến và công tác tuyên truyền về quy trình không đươc rõ và sát sao cho lắm nên các doanh nghiệp vẫn chưa thật sự quan tâm về vấn đề này và họ cứ nghĩ khi nào có thì làm. Vậy thôi".
Thành phố Hồ Chí Minh. Ảnh chụp tháng 2/2017. AFP.
Đề án thành lập Khu kinh tế đặc biệt thành phố Hồ Chí Minh từng được đề xuất từ những năm cuối của thập niên 90, trong thế kỷ XX. Đến năm 2014, Thủ tướng Chính phủ lúc bấy giờ là ông Nguyễn Tấn Dũng phê duyệt cho Ủy ban Nhân dân thành phố Hồ Chí Minh thành lập Tổ công tác xây dựng Đề án Đặc khu kinh tế, với lộ trình qua 4 giai đoạn và thành phố Hồ Chí Minh khẳng định vị thế của đặc khu kinh tế vào mốc thời gian 2025-2035.
Ông Đinh La Thăng, khi còn giữ chức Bí thư thành ủy thành phố Hồ Chí Minh trong năm 2016, đã từng tuyên bố tại hội nghị lần thứ 4 Ban chấp hành Đảng bộ thành phố rằng "thành phố Hồ Chí Minh phải trở thành đặc khu kinh tế như Thượng Hải".
Hồi hạ tuần tháng 6 năm 2016, trong buổi làm việc với lãnh đạo của thành phố Hồ Chí Minh, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cũng nhấn mạnh thành phố Hồ Chí Minh luôn là đầu tàu phát triển kinh tế của cả nước sau ngày 30/04/1975 nên "thành phố Hồ Chí Minh phải là hòn ngọc chiếu sáng Viễn Đông".
Trước những lời tuyên bố khẳng khái như vừa nêu, không ít người dân Sài Gòn bày tỏ với Đài Á Châu Tự Do rằng họ mong muốn thành phố nơi họ gắn bó hàng thập niên qua sẽ mau chóng "thay da đổi thịt" về đúng vị trí "Hòn ngọc Viễn Đông" như trước năm 1975. Mặc dù hy vọng như thế, nhưng không phải ai cũng có niềm tin là thành phố trở thành đặc khu kinh tế thì người dân sẽ có cuộc sống tốt hơn. Một kiến trúc sư, thế hệ 8X, yêu cầu không không nêu tên, chia sẻ suy nghĩ của anh :
"Tại vì bộ máy vận hành đất nước hiện tại thì không ai tin chính sách sẽ thành công. Thật sự, mọi người đều có cảm giác rằng tất cả những việc họ làm là trong nhiệm kỳ của họ thì họ cố gắng làm để vơ vét cho xong, rồi hết nhiệm kỳ thì họ bỏ chạy. Tất cả hậu quả sau cùng là người dân lãnh đủ hết. Tôi nghĩ rằng họ vẫn cứ làm, nhưng con đường họ đi thì không ai tin là họ sẽ đi đến cùng và người dân sẽ được hưởng lợi từ những thành quả đó".
Qua các cuộc trao đổi của RFA cùng người dân trong nước, họ cho biết luôn trông đợi viễn ảnh quốc gia với các đặc khu kinh tế sầm uất và phồn thịnh. Tuy nhiên, những đặc khu kinh tế tại Việt Nam giống như Thẩm Quyến hay Thượng Hải của Trung Quốc, thì theo họ có lẽ còn lâu lắm.
Hòa Ái
Nguồn : RFA, 22/11/2017
Một "Quỹ hỗ trợ nữ sinh mang bầu" vừa được Hội Sinh viên Nhân quyền Việt Nam cùng một số tổ chức xã hội dân sự độc lập khác và quý thân hữu thành lập trong tháng 11 năm 2017, với mục đích hỗ trợ cho các bà bầu sinh viên để hạn chế thực trạng phá thai hay phải uống thuốc phá thai tại Việt Nam. "Quỹ hỗ trợ nữ sinh mang bầu" này có thể được xem như là một quỹ hỗ trợ hiếm hoi dành cho nữ sinh viên mang thai ngoài ý muốn được công bố chính thức.
Các ngôi mộ chôn xác thai nhi tại một nghĩa trang ở Nha Trang. Hình chụp ngày 28/02/2008. AP
Việt Nam được xếp vào danh sách quốc gia dẫn đầu Châu Á về tỷ lệ phá thai và đứng hàng thứ 5 trên thế giới, theo báo cáo được công bố trong Hội nghị Phụ sản và Phụ khoa Pháp-Việt Nam, tổ chức ở Hà Nội năm 2014.
Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cho biết tỷ lệ phá thai trong năm 2016, tại Việt Nam được thống kê ở mức đáng báo động, gần 20% ở nữ thanh thiếu niên.
Cô Ngọc Kim, đại diện của Hội Sinh viên Nhân quyền Việt Nam cho RFA biết điều kiện và thủ tục để nhận được sự giúp đỡ từ "Quỹ hỗ trợ nữ sinh mang bầu" rất đơn giản. Các nữ sinh viên mang thai ngoài ý muốn có thể liên lạc qua email của Hội để được tư vấn một cách tận tường :
"Các bạn sinh viên mang thai ngoài ý muốn nếu muốn nhận được sự giúp đỡ của Hội thì đầu tiên các bạn cần liên lạc với Hội thông qua thông tin liên lạc mà Hội đã thông báo. Các bạn chụp hình giấy tờ chứng minh các bạn mang thai và thẻ sinh viên gửi đến Hội. Các bạn không nên e ngại vì những thông tin này, chúng tôi sẽ giữ bí mật cho các bạn. Từ đó, Hội sẽ xem xét và chủ động liên lạc với các bạn để hỗ trợ cho các bạn về vật chất lẫn tinh thần, như một phần nào đó giúp các bạn có thể yên tâm học tập, đặc biệt đảm bảo cho thai nhi được ra đời".
Đại diện của Hội Sinh viên Nhân quyền Việt Nam cho biết thêm Hội sẽ giúp cho một phần chi phí về tài chính, đường, sữa và chỗ ở cho những nữ sinh mang bầu, đồng thời sẽ đề nghị các trường đại học tạo điều kiện thuận lợi về thời gian đến trường khi họ mang thai.
Báo mạng Suckhoedoisong.vn, hồi tháng Hai năm 2017 đăng tải thông tin một nghiên cứu của Viện Sức khỏe sinh sản và gia đình cho thấy hàng năm ở Việt Nam có khỏang 300 ngàn nữ giới từ 12 đến 19 tuổi phá thai, 20-30% ca phá thai là phụ nữ chưa kết hôn và 60-70% là sinh viên.
Qua nghiên cứu của Viện Sức khỏe sinh sản và gia đình, Viện trưởng là Giáo sư-Tiến sĩ Nguyễn Thị Hoài Đức cảnh báo rằng con số nạo phá thai trên thực tế còn cao hơn rất nhiều vì không thể thống kê những trường hợp thực hiện chui.
Giáo sư-Tiến sĩ Nguyễn Thị Hoài Đức giải thích rất nhiều cô gái do xấu hổ hay bất đồng với cha mẹ nên giấu việc mang thai và thường tìm đến các cơ sở y tế kém chất lượng hoặc thầy lang để phá thai, dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng, thậm chí có thể gây tử vong và vô sinh.
Giáo sư-Bác sĩ Nguyễn Thị Ngọc Phương, Phó Chủ tịch Hội Phụ sản Việt Nam cho biết số liệu thống kê trong năm 2016 ước tính cứ 4 ca phá thai thì có 1 ca phá thai không an toàn, chiếm 13% nguyên nhân tử vong mẹ.
Trước thông tin về "Quỹ hỗ trợ nữ sinh mang bầu" vừa được các tổ chức xã hội dân sự độc lập thành lập, nhằm giúp đỡ cho những nữ sinh viên mang thai ngoài ý muốn, Đài RFA liên lạc với một số bạn trẻ sinh viên để tìm hiểu xem những quỹ hỗ trợ như thế này có thể tiếp cận cũng như phần nào đóng góp ích lợi cho cộng đồng sinh viên hay không. Một sinh viên trường Trung cấp Kế toán, tại Sài Gòn chia sẻ mặc dù các bạn sinh viên những năm qua ngày càng cập nhật kiến thức về giới tính và tình dục trên internet để tự trang bị cho bản thân sự hiểu biết nhiều hơn ; tuy nhiên tình trạng nữ sinh viên mang thai ngoài ý muốn cũng không phải là ít. Nhưng, theo quan điểm cá nhân thì bạn nữ sinh viên trường Trung cấp Kế toán này cho rằng những nữ sinh lỡ mang bầu có thể sẽ không cởi mở để đón nhận sự giúp đỡ từ các tổ chức xã hội :
"Mình nói quan điểm cá nhân của mình là việc có thai ngoài ý muốn cũng thuộc vào những điều mà người ta muốn giấu, không muốn chia sẻ cho nhiều người biết để nhận sự giúp đỡ. Ví dụ là cá nhân mình thì mình không muốn. Còn các bạn khác thì không rõ vì mỗi người mỗi ý".
Trong khi đó, một vài nữ sinh viên có con ngoài ý muốn, mà chúng tôi tiếp xúc thổ lộ là họ rất cần những sự giúp đỡ như vậy trong thời gian họ chưa dám thông báo cho gia đình biết sự thật họ có con. Một bà mẹ trẻ đơn thân, ở Bình Dương nói với RFA :
"Theo em nghĩ thì rất là tốt khi có một tổ chức giúp cho các bà mẹ cơ nhỡ. Trong lúc họ muốn gục ngã thì có người nâng đỡ họ lên nên dĩ nhiên họ sẽ có động lực nhiều hơn. Chính bản thân em cũng vậy. Nhiều bạn khác cũng rất vất vả khi họ lỡ mang bầu, họ sẽ an tâm hơn trong những lúc bế tắc không đủ điều kiện nuôi con nếu như có tổ chức thiện nguyện giúp đỡ thì họ sẽ mừng vì hàng tháng con mình được giúp đỡ. Dần dần họ tự thân cố gắng và không vướng vào những hướng suy nghĩ như từ bỏ con hay tự tử…".
Hội Sinh viên Nhân quyền Việt Nam cũng cho biết bên cạnh "Quỹ hỗ trợ nữ sinh mang bầu", Hội cùng một số tổ chức xã hội dân sự độc lập trong nước mong muốn sẽ có được cơ hội hợp tác với các chuyên gia trong những hoạt động hỗ trợ kiến thức cho nữ sinh viên mang bầu cũng như phổ biến kiến thức cho sinh viên về các biện pháp phòng tránh thai, phòng tránh các bệnh lây qua đường tình dục như HIV/AIDS.
Bản phúc trình thường niên về "Tự do Internet năm 2017" của Freedom House đánh dấu 17 năm liên tục suy giảm chung về tự do internet toàn cầu. Trong đó, Việt Nam được xếp vào danh sách các quốc gia không có tự do internet.
Các cử tọa trong buổi công bố Bản phúc trình "Tự do Internet năm 2017" của Freedom House, tại Washington DC, ngày 14/11/2017. RFA
Lên tiếng tại buổi công bố Bản phúc trình thường niên về "Tự do Internet năm 2017" tại Thủ đô Washington, bà Sanja Kelly, Giám đốc dự án "Tự do Internet" của Freedom House cho biết có thêm nhiều chính phủ thao túng truyền thông mạng xã hội cũng như đàn áp các nhà bất đồng chính kiến trực tuyến, như là một động thái đe dọa dân chủ nghiêm trọng, tăng từ 23 lên 30 chính phủ trong vòng 1 năm qua.
Nga và Trung Quốc được nhắc đến trong Bản phúc trình là hai quốc gia tiên phong sử dụng các nhà bình luận được trả lương và các chương trình chính trị để tuyên truyền cho chính phủ, nhưng giờ đây cách thức này đã lan rộng ra toàn cầu và sự lan rộng nhanh chóng như thế có thể gây ảnh hưởng đến dân chủ cùng các hoạt động dân sự.
Bản phúc trình cho thấy số liệu trong năm qua có đến 87% dân số thế giới sử dụng internet ; trong đó bao gồm 23% được hưởng tự do internet, 28% internet không hoàn toàn tự do, 36% không có tự do internet và 13% không thể truy cập internet. Bà Sanja Kelly nhấn mạnh các số liệu vừa nêu được cho là hậu quả của việc chính phủ thao túng truyền thông mạng, như tung tin giả mạo hay đưa tin sai lệch cũng như có nhiều nỗ lực để lọc và chặn thông tin trực tuyến. Giám đốc dự án "Tự do Internet" của Freedom House nói rằng :
"Chúng tôi nhận thấy các thể loại hình thức thao túng truyền thông mạng đóng vai trò quan trọng trong các cuộc bầu cử ở 18 quốc gia chỉ trong năm 2016. Điều này nhắc nhở chúng ta không chỉ tập trung vào việc thao túng truyền thông mạng ở Hoa Kỳ và Châu Âu, mà đó là xu hướng toàn cầu. Tôi có thể nêu ra vài trường hợp ví dụ như Philippines sử dụng quân đội để đưa những thông tin ủng hộ các chính sách của chính phủ cũng như chiến dịch diệt trừ ma túy một cách tàn bạo tại nước này. Chúng ta cũng có thể thấy hình thức thao túng thông tin mạng xã hội như thế ở Thổ Nhĩ Kỳ và Việt Nam".
Việt Nam được xếp điểm số 76 trên thang điểm 100, lọt vào danh sách các quốc gia không có tự do internet.
Báo cáo tự do internet 2017 của Freedom House về Việt Nam. Courtesy : Freedom House
Bản Phúc trình liệt kê tự do internet ở Việt Nam trong năm 2017 bị kiểm soát chặt chẽ do sự gia tăng bắt bớ và đe dọa. Nhiều nhóm blogger và dân sự bị cảnh sát trấn áp và dùng vũ lực tịch thu các thiết bị điện tử. Hàng chục người bị bắt giữ và bỏ tù theo các điều luật mơ hồ như 88, 258 trong Bộ luật Hình sự Việt Nam. Các vụ biểu tình phản đối thảm họa môi trường biển do Nhà máy Formosa Hà Tĩnh thải độc tố ra biển, bùng nổ từ tháng 4 năm 2016 kéo dài cho đến năm 2017, được nêu ra trong Bản phúc trình như là bằng chứng rõ ràng việc đe dọa và bắt bớ các nhà hoạt động xã hội tại Việt Nam.
Bản Phúc trình cũng đề cập đến Chính phủ kiến tạo của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, kể từ khi điều hành quốc gia, hồi nửa năm 2016 đến nay đã không có một biểu hiện nào cho thấy cố gắng cải thiện môi trường tự do internet. Trong Bản Phúc trình còn cho biết sau khi một vài blogger được trả tự do khi Việt Nam ký kết Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương- TPP, thì lại gia tăng bắt bớ kể từ 6 tháng cuối năm của năm 2016. Theo số liệu ghi nhận của Tổ chức Phóng viên không Biên giới, tính đến thời điểm tháng 4 năm 2017, ít nhất 19 nhà hoạt động xã hội, bị bắt giữ vì bày tỏ chính kiến trên mạng xã hội. Và báo cáo cho thấy nhà cầm quyền Hà Nội lại có đợt đàn áp mới vào mùa hè năm 2017.
Giám đốc Báo cáo "Tự do Internet", ông Adrian Shahbaz nói với RFA về tình hình tự do internet năm 2017 của Việt Nam và khu vực Đông Nam Á :
"Chúng tôi ghi nhân ở Việt Nam và trong khu vực có sự gia tăng thao túng truyền thông mạng. Việt Nam cũng như một số các quốc gia kiểm soát gắt gao ý kiến của người dân và đó là điều rất đáng quan ngại. Việt Nam bị xếp vào danh sách quốc gia không có tự do internet cùng với Thái Lan và Myanmar, mà có thể được cho là chịu nhiều trở ngại trong việc không cho phép và bắt bớ cư dân mạng, nếu như so sách với đất nước Campuchia láng giềng. Tôi nghĩ có rất nhiều những nhà hoạt động xã hội tại các nước này đang làm những công việc để vượt qua tình trạng khó khăn. Tôi hy cọng chúng ta sẽ chú ý nhiều hơn về các công việc ủng hộ dân chủ cũng như ủng hộ quyền tự do biểu đạt của các nhà hoạt động xã hội. Chúng ta cần hỗ trợ họ bởi vì họ đang làm những việc thật sự cam go trong môi trường nguy hiểm".
Các chuyên gia nghiên cứu của Freedom House cho biết một dấu hiệu lạc quan trong Bản phúc trình "Tự do Internet năm 2017" là sự tương tác cùng chiều giữa các chính phủ với cư dân mạng mỗi khi chính phủ gia tăng các biện pháp kiểm soát, ngăn chặn tự do internet thì những nhà hoạt động xã hội sẽ tích cực tìm kiếm nhiều giải pháp vượt qua. Nhà hoạt động xã hội Nguyễn Chí Tuyến, từ Hà Nội, sau khi theo dõi buổi công bố trực tuyến Bản phúc trình thường niên "Tự do Internet năm 2017" lên tiếng với Đài Châu Á Tự Do :
"Tôi nghĩ rằng đó cũng là một lẽ rất tự nhiên và tôi hoàn toàn đồng ý với Freedom House về viêc các chính phủ đều muốn kiểm soát hay kiểm duyệt những thông tin hay bằng các biện pháp về kỹ thuật, hoặc bằng các bộ luật, thậm chí có thể ghép tội dễ dàng nhằm mục đích làm cho người dân không được quá chỉ trích đối với chính quyền.
Những người công dân như chúng tôi chẳng hạn, tôi nghĩ rằng quyền được tự do biểu đạt, quyền được tự do suy nghĩ và nói lên tiếng nói của mình, quan điểm của mình về đất nước, chế độ chính sách, các câu chuyện xã hội xảy ra…thì đó là nhu cầu căn bản và nhu cầu bức thiết. Và đã là nhu cầu thì chúng tôi phải tìm cách để đạt được điều là chúng tôi muốn cất tiếng nói của mình. Tôi cho rằng nhà cầm quyền tìm cách kiểm duyệt thì người dân cũng sẽ tìm cách để ‘lách’, theo ngôn từ của Việt Nam".
Đài RFA ghi nhận trong những ngày vừa qua, cư dân mạng tại Việt Nam cũng như dư luận trong nước lo ngại Dự thảo Luật An ninh mạng, nếu được thông qua có thể đẩy các tập đoàn công nghệ thông tin lớn như Google, Facebook, Youtube…ra đi trong trường hợp họ không hợp tác theo yêu cầu của pháp luật Việt Nam. Trong khi một số tổ chức nhân quyền thế giới cảnh báo đây có thể là một biện pháp hạn chế tự do internet của dân chúng tại Việt Nam, thì Bộ trưởng Bộ Công An-Thượng tướng Tô Lâm tuyên bố buổi thảo luận của Quốc Hội về Dự thảo Luật an ninh mạng hồi cuối tháng Mười rằng nếu Việt Nam chặn internet thì không "chơi" được với ai.
Hòa Ái
Nguồn : RFA, 14/11/2017
Theo Điều 43, khoản 4 trong Dự thảo Luật an ninh mạng của Việt Nam thì Google, Facebook, Youtube… phải có giấy phép hoạt động, đặt cơ quan đại diện và máy chủ quản lý tại Việt Nam.
Hình ảnh tượng trưng một người đang sử dụng mạng xã hội trên điện thoại di động. AFP
Dư luận đặc biệt quan tâm nếu như Dự thảo này được thông qua đến mức đẩy các tập đoàn công nghệ thông tin lớn rút khỏi Việt Nam thì viễn ảnh quốc gia sẽ thế nào ?
"Google như mọi người đều biết là một cỗ máy tìm kiếm thông tin khổng lồ. Sinh viên, Giáo sư và gần như tất cả mọi người đều cần tra cứu thông tin trên internet hết. Hay Facebook cũng vậy, đây là nơi để có thể trao đổi thông tin. Và ai cũng biết trong thời đại bây giờ thì thông tin là tiền bạc. Cho nên chúng ta mất đi cỗ máy tìm kiếm như vậy thì tôi nghĩ thiệt hại sẽ rất lớn".
Cựu tù nhân lương tâm, Thạc sĩ Công nghệ thông tin Nguyễn Tiến Trung ngay tức khắc trả lời như vừa nêu, trước câu hỏi của RFA rằng Việt Nam sẽ bị thiệt hại gì trong trường hợp các tập đòan công nghệ truyền thông của nước ngoài được dân chúng sử dụng phổ biến không tuân thủ theo luật định và rời bỏ thị trường Việt Nam.
Đài Á Châu Tự Do ghi nhận Google, Youtube và mạng xã hội Facebook lần lượt là 3 trang web được nhiều người truy cập nhất trên thế giới, kể từ tháng Chín năm 2016. Trong đó, có đến 64 triệu người đăng ký tài khoản Facebook tại Việt Nam, chiếm 3% trên tổng số 2 tỷ thành viên sử dụng mạng xã hội này, theo số liệu của tổ chức We Are Social tổng hợp tính đến cuối tháng 7 năm 2017. Tờ Thời báo Châu Á, hồi đầu tháng 10 vừa qua, trích dẫn thông tin từ ông Khôi Lê, người đứng đầu Cơ quan Tiếp thị Khách hàng của Việt Nam cho biết 92% số người sử dụng mạng xã hội ở Việt Nam thực hiện việc mua hàng trực tuyến và 51% trong số đó mua hàng qua thiết bị điện thoại thông minh (smartphone).
Có thể nói với tỉ lệ xấp xỉ 70% dân số Việt Nam là cư dân mạng, thì mọi sinh hoạt liên quan đến xã hội, giáo dục, kinh tế, giải trí…của dân chúng ở trong nước luôn gắn liền và đồng hành cùng sự phát triển mạnh mẽ của các mạng xã hội toàn cầu trong thế giới phẳng. Một ví dụ điển hình mới nhất cho thấy lợi ích kết nối cộng đồng nhanh chóng và hiệu quả mà dư luận quan tâm là một cư dân mạng tại Sài Gòn, dùng Facebook kêu gọi cứu giúp người hàng xóm của mình đang bị kẹt trong lũ ở tận huyện miền núi Nông Sơn, Quảng Nam vào thời thời điểm bão số 12 quét qua và lời kêu gọi gọi lan tỏa với kết quả được đăng tải trên mạng xã hội không lâu sau đó, kèm hình ảnh chính quyền địa phương đã đưa ghe đến cứu người vào nơi trú ẩn an toàn.
Mặc dù thừa nhận vai trò quan trọng của các tập đoàn công nghệ truyền thông nước ngoài trong đời sống hiện đại tại Việt Nam, tuy nhiên Chính phủ Hà Nội từng yêu cầu Google và Facebook hợp tác can thiệp vào việc gỡ bỏ những tài khoản, video hay những tài liệu mà chính quyền cho là mang nội dung xấu, bôi nhọ Đảng và Nhà nước, xúc phạm nhân phẩm người khác…
Trong khi đó, các tổ chức nhân quyền quốc tế, những năm gần đây, liên tục lên tiếng chỉ trích nhà cầm quyền Hà Nội đã có một bước lùi về nhân quyền do kiểm soát gắt gao quyền tự do thông tin, tự do biểu đạt trên internet của người dân qua việc dùng các đạo luật mơ hồ như Điều 79, 88 và 258 Bộ luật Hình sự Việt Nam để bắt bớ và bỏ tù hàng loạt công dân vì họ sử dụng mạng xã hội để phản biện hay thực hiện quyền tự do ngôn luận của mình.
Cho đến thời điểm hiện tại, thông tin cụ thể về sự đồng ý hợp tác can thiệp theo yêu cầu của Chính phủ Việt Nam vẫn chưa được Google và Facebook công bố chính thức cũng như hai tập đoàn công nghệ truyền thông khổng lồ này chưa lên tiếng gì liên quan điều kiện ràng buộc theo quy định trong Dự thảo Luật an ninh mạng, đang khiến cho hàng triệu người tại Việt Nam lo lắng.
Biểu tượng facebook trên điện thoại di động. AFP
Trong một cuộc phỏng vấn video do RFA thực hiện tại thành phố Sài Gòn, một sinh viên đại học đáp câu hỏi của chúng tôi rằng nếu bỗng dưng không còn Facebook hay Google…ở Việt Nam thì sinh hoạt thường nhật của bạn bị ảnh hưởng :
"Nếu mà nó biến mất thì sẽ rất là bất tiện. Một ngày nào đó thức dậy mà vô trang Google tìm kiếm lại không thấy nó hiện diện nữa, thì muốn tìm kiếm một tài liệu nào đó để học tập sẽ cực kỳ khó khăn. Các nguồn đưa lên trên mạng sẽ không còn nữa và mình phải tự bỏ tiền ra mua sách hoặc là mua các bản photo mà không đảm bảo được chất lượng của những bản đó".
Một bạn trẻ khác chia sẻ hệ thống thông tin làm việc gặp rất nhiều bất tiện :
"Theo mình nghĩ thì các tập đoàn lớn như MNC hiện tại trong Việt Nam thường xuyên trao đổi qua các kênh thông tin xã hội, chủ yếu là Gmail hay Outlook…Nếu Facebook với Google... rút khỏi Việt Nam thì sẽ gây tác động lớn đến công việc của người dân về trao đổi thông tin và giao tiếp".
Số đông những người Đài RFA tiếp xúc khẳng định các kênh thường xuyên sử dụng nhất như Google hay Facebook không còn ở Việt Nam thì toàn bộ quy trình làm việc trong các công ty bắt buộc phải chuyển qua sử dụng các thông tin, database khác lại từ đầu rất phức tạp. Thạc sĩ Nguyễn Tiến Trung còn nhấn mạnh :
"Đối với tôi là một kỹ sư công nghệ thông tin, tôi thấy giả sử như việc Facebook hay Google rút khỏi Việt Nam thì thiệt hại rất lớn. Bây giờ Chính phủ kêu gọi phát triển kinh tế tri thức, tức là dựa vào tri thức và thông tin mà nếu Chính phủ để các tập đoàn công nghệ lớn rút đi thì rất dở cũng như gây ảnh hưởng xấu đến nền kinh tế Việt Nam".
Nhà báo Lê Ngọc Sơn, hiện là nghiên cứu sinh tiến sĩ ở Đức nêu lên quan điểm của ông trong một bài viết, đăng trên Báo mạng Dân Việt rằng Việt Nam phải đối mặt với sự tụt hậu nếu như thiếu đi Google và Facebook. Ông Lê Ngọc Sơn ghi rõ chúng không đơn thuần là các công cụ tìm kiến hay mạng xã hội mà còn là những hệ sinh thái công nghệ sử dụng trí thông tin nhân tạo (AI), là những tiến bộ vượt bậc trong sự phát triển công nghệ của loài người và trực tiếp hoặc gián tiếp tạo nên của cải cho xã hội.
Chúng tôi trình bày lại ý chính của tác giả Lê Ngọc Sơn vì Dân Việt đã gỡ bài viết xuống sau khi đăng tải.
Những ngày qua dư luận vẫn sôi nổi bàn thảo trên mạng xã hội và trên các fanpage của của nhiều tờ báo lớn như Tuổi Trẻ, Thanh Niên, VnExpress...rằng có khả năng rất cao Google và Facebook sẽ rời đi nếu như Dự thảo Luật an ninh mạng được thông qua với ràng buộc phải đặt máy chủ tại Việt Nam.
Không chỉ hàng trăm cư dân mạng hy vọng Chính phủ kiến tạo của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phú sẽ xem xét các điều kiện thông thoáng để các tập đoàn công nghệ thông tin như Google và Facebook tiếp tục hoạt động tại thị trường Việt Nam, mà cả Phòng Thương Mại-Công nghiệp Việt Nam (VCCI) và Tiến sĩ Lê Đăng Doanh, thành viên Ủy ban Chính sách Phát triển Liên Hiệp Quốc đồng lên tiếng quan ngại Luật An ninh mạng, nếu được thông qua với những điều khoản không phù hợp, thì không chỉ tác động tiêu cực về kinh tế-xã hội và đầu tư nước ngoài mà còn vi phạm các cam kết đã được Chính phủ Việt Nam ký kết với quốc tế như Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) và Hiệp định thương mại tự do Việt Nam-EU (EVFTA)
Hòa Ái
Nguồn : RFA, 10/11/2017
Vấn đề trạm thu phí BOT tiếp tục gây bất bình trong dư luận và vị tân Bộ trưởng Giao thông-Vận tải có thể giải quyết tình trạng bất cập trong lĩnh vực trạm thu phí BOT hay không ?
Trạm thu phí BOT Biên Hòa, Đồng Nai. Photo : RFA
Trạm BOT Biên Hòa bắt đầu thu phí trở lại vào ngày 26 tháng 10 với lực lượng công an và cảnh sát cơ động dày đặc, làm dấy lên sự phẫn nộ không chỉ của những người lưu hành qua trạm BOT Biên Hòa mà dư luận cho rằng chính quyền địa phương "bảo kê" cho việc làm sai trái của trạm thu phí này.
Một người dân đi qua trạm BOT Biên Hòa vào sáng ngày 26 tháng 10 cho biết :
"Có xe tất cả ban ngành đầy đủ. Có xe thông tin. Xe chữa cháy cũng rất nhiều. Xe cứu hộ có 4-5 chiếc luôn. Có cả bác sĩ và thanh tra giao thông. Có xe cẩu loại đặc biệt nữa. Bốn bên đều có nhiều xe công an và họ đã bảo vệ cho trạm BOT này một cách tối đa".
Báo giới trong nước cũng đồng loạt đưa tin an ninh được thắt chặt tại trạm BOT Biên Hòa với sự hiện diện đông đảo của cảnh sát cơ động, cảnh sát giao thông và cảnh sát phòng cháy chữa cháy tỉnh Đồng Nai vào ngày đầu tiên thu phí trở lại, sau 20 ngày tạm ngừng hoạt động do tài xế phản đối mức giá và vị trí đặt trạm ; đồng thời trạm BOT Biên Hòa cũng bố trí điểm riêng để thu tiền lẻ. Theo truyền thông của Nhà nước thì tình hình giao thông tại khu vực trạm BOT Biên Hòa ngày đầu tiên thu phí trở lại được ghi nhận diễn ra bình thường, không tài xế nào trả tiền lẻ trong buổi sáng.
Thế nhưng, trên trang fanpage của các tờ báo mạng như VnExpress.net hay Báo Người Lao Động Online và cộng đồng mạng xã hội lại dậy sóng vì sự phẫn nộ đối với chính quyền tỉnh Đồng Nai chọn lựa giải pháp dùng công an để bảo vệ việc làm sai trái của trạm BOT Biên Hòa, mà không giải quyết những bất cập qua phản ánh của giới tài xế liên quan mức phí cao và trạm đặt không đúng vị trí.
Trước những thông tin truyền thông trong nước loan tải về Thượng tá Võ Đình Thường, Phó trưởng phòng Cảnh sát giao thông, thuộc Công an tỉnh Đồng Nai gả con gái cho thân nhân của lãnh đạo Công ty Cường Thuận IDICO, là chủ đầu tư trạm BOT Biên Hòa và ông Thượng tá Võ Đình Thường ký giấy mời một số tài xế trả liền lẻ qua trạm BOT Biên Hòa làm việc do có hành vi gây cản trở giao thông, tạo nên sự cố quốc lộ bị tê liệt, cũng như lãnh đạo tỉnh Đồng Nai dọa khởi tố tài xế dùng tiền lẻ và lực lượng cảnh sát giao thông-cơ động xuất hiện trong ngày đầu tiên trạm BOT Biên Hòa thu phí trở lại khiến cho nhiều người cho rằng có sự móc ngoặc của nhóm lợi ích với chính quyền địa phương.
Qua các nghi vấn như thế, Đài RFA liên lạc với Công ty Cường Thuận IDICO vào sáng ngày 27 tháng 10 để tìm hiểu công ty này sắp tới sẽ giải quyết như thế nào liên quan hoạt động minh bạch của trạm BOT Biên Hòa, chúng tôi được cho biết người chịu trách nhiệm quản lý trạm BOT Biên Hòa không có mặt tại công ty :
"Bây giờ hiện tại anh đó đã đi họp, không có trong công ty".
Chúng tôi cũng liên lạc với một vài tài xế đi qua tuyến đường có trạm BOT Biên Hòa và họ nói rằng sẽ tiếp tục trả tiền lẻ dù lực lượng cảnh sát hiện diện ở đó. Các tài xế chúng tôi tiếp xúc khẳng định việc làm này là thể hiện quyền của một công dân để phản đối những sai trái mà họ mong muốn chính quyền cần phải nhanh chóng giải quyết dứt điểm, chứ họ không gây rối trật tự. Một tài xế nói với RFA :
"Bên Công an Đồng Nai muốn làm gì thì người ta làm. Riêng các xe thuộc doanh nghiệp của tôi vẫn đi qua đưa tiền lẻ vì trong xe không có tiền chẵn để trả. Tôi nói với công an rằng ‘Tôi đi con đường này thì tôi trả tiền. Tiền lẻ tôi trả nếu anh thu được thì thu, còn anh dời xe của tôi qua chỗ khác để thu thì tôi làm theo yêu cầu của các anh thôi, chứ tôi không gây ùn tắc giao thông gì hết’. Mấy người đó muốn sao thì chúng tôi làm theo vậy".
Người dân biểu tình phản đối tại trạm thu phí Bến Thủy. Courtesy : Screen capture
Tình trạng người dân mang băng-rôn, kéo xe hàng ngang và dùng tiền lẻ trả phí để phản đối trạm BOT đặt sai địa điểm hay giá cao từng diễn ra khắp nơi, từ Bắc đến Nam ; có thể kể đến các trạm BOT như Cầu Rác-Hà Tĩnh, Tam Nông-Phú Thọ, Quán Hàu-Quảng Bình, Bờ Đậu-Thái Nguyên, Bến Thủy-Nghệ An, Cai Lậy-Tiền Giang, Biên Hòa-Đồng Nai…
Cách thức giải quyết của chính quyền địa phương lên tới cấp trung ương là đùn đẩy trách nhiệm lẫn nhau, mà công luận gọi là "trống đánh xuôi, kèn thổi ngược". Chính Thứ trưởng Bộ kế hoạch và đầu tư Đặng Huy Đông lên tiếng rằng "Các dự án giao thông BOT là nơi có nhiều rủi ro tham nhũng nhất".
Đài Á Châu Tự Do ghi nhận trong cùng ngày trạm BOT Biên Hòa thu phí trở lại vào ngày 26 tháng 10, Quốc Hội Việt Nam phê chuẩn ông Nguyễn Văn Thể, Bí thư Tỉnh ủy Sóc Trăng giữ chức Bộ trưởng Giao thông vận tải. Vị tân Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải cho biết một trong những nhiệm vụ hàng đầu mà ông phải tập trung là giải quyết tồn tại của các dự án BOT, chú trọng vào lợi ích chung và không tư túi cũng như không vì lợi ích nhóm.
Mặc dù ông tân Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải tuyên bố khẳng khái như vừa nêu, nhưng giới quan sát tình hình Việt Nam tỏ ra không lấy làm lạc quan rằng ông tân Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể sẽ giải quyết được vấn đề bất cập của BOT tại Việt Nam. Tiến sĩ Phạm Chí Dũng nêu lên quan điểm của ông với RFA :
"Tân Bộ trưởng Giao thông nào cũng nói chuyện này và nói mãi nói suốt rồi. Nhưng cuối cùng các trạm BOT vẫn đẻ ra. Ví dụ như thời Đinh La Thăng cũng nói về chuyện này. Thời Trương Quang Nghĩa cũng vậy. Tuy nhiên, cứ mỗi lần mỗi người nói xong thì có thêm cả chục trạm BOT mọc lên nữa. Cho nên, tôi không tin vào chuyện ông tân Bộ trưởng Giao thông bây giờ hứa hẹn này kia mà có thể tạo ra được gì đó mới mẻ, thậm chí là ông chưa chắc đủ sức để có thể dẹp đi 1 đến 2 trạm BOT".
Ông tân Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải nhìn nhận rõ ràng các dự án BOT đã tạo nên một diện mạo mới cho cả nước, song vẫn còn nhiều hạn chế. Trong khi đó, dân chúng khắp nơi phản đối quyền lợi của họ bị xâm phạm vì các trạm BOT này.
Hòa Ái, phóng viên
Nguồn : RFA, 27/10/2017
Mục sư Nguyễn Công Chính và vợ, bà Trần Thị Hồng tham dự một buổi tường trình tại Quốc Hội Hoa Kỳ vào chiều ngày 24/10/2017 để vận động cho tự do tôn giáo của Việt Nam, nhân dịp Tổng thống Donald Trump sẽ tham dự Hội nghị Thượng đỉnh APEC tại Việt Nam vào trung tuần tháng 11 tới đây và Hội nghị Thượng đỉnh ASEAN sau đó.
Mục sư Nguyễn Công Chính và vợ, bà Trần Thị Hồng tại buổi tường trình ở Quốc Hội Hoa Kỳ vào chiều ngày 24/10/2017. Photo : RFA
Lên tiếng với Ủy hội Nhân quyền Tom Lantos và Nhóm Dân Biểu quan tâm các vấn đề của Việt Nam (Congressional Caucus on Vietnam) vào chiều ngày 24 tháng 10 năm 2017, Mục sư Nguyễn Công Chính, người bị tuyên án 11 năm tù vì tội "phá hoại đoàn kết dân tộc" và được phóng thích đến Mỹ tị nạn tôn giáo hồi cuối tháng 7, nói rằng nhà cầm quyền Việt Nam dùng nhà tù để giết những người không có tội.
Trước sự hiện diện của Dân Biểu Ed Royce, Chủ tịch Ủy ban Ngoại giao Hạ viện Hoa Kỳ và hai Dân Biểu Zoe Lofgren, Lou Correa cùng những hội đoàn và đại diện các tổ chức tôn giáo thuộc cộng đồng người Việt tại Mỹ, Mục sư Nguyễn Công Chính tường trình trường hợp của ông cùng gia đình là nạn nhân của tình trạng vi phạm tự do tôn giáo tại Việt Nam suốt 37 năm qua.
Mục sư Nguyễn Công Chính nêu ra các bằng chứng bao gồm nhà thờ của Hiệp hội Thông công Tin lành các Dân tộc Việt Nam, mà ông là người sáng lập, bị giật sập vào năm 2003, một số nhà thờ ở vùng Tây Nam Bộ và Tây Nguyên Bắc Bộ cũng chung số phận, 300 cuốn kinh thánh bị tịch thu. Bên cạnh đó còn có hơn 100 nhà thờ ở Cao Nguyên bị đóng cửa. Mục sư Nguyễn Công Chính bị sách nhiễu, bắt bớ dưới nhiều hình thức và ông cũng như nhiều tù nhân khác còn bị hành hạ một cách "tàn độc" trong thời gian hơn 6 năm tù đày mà ông đã trải qua. Mục sư Nguyễn Công Chính nói tại buổi tường trình :
"Tôi bị bắt vào tù năm 2011 và suốt 6 năm 4 tháng tôi ở trong tù thì đều bị biệt giam. Họ bỏ miểng chai vào thức ăn của tôi. Các anh em tù nhân cũng phát hiện trong đồ ăn có kẽm gai và có hóa chất độc hại mà không thể biết là chất gì. Nhưng chính mắt tôi thấy đã có nhiều anh em tù ngã xuống chết. Và thân nhân gia đình họ xin mang xác về thì không được phép, mà chôn trong trại giam cho đến khi hết án mới cho lấy xác. Tôi nhận thấy cùng là người Việt Nam với nhau, nhưng Cộng Sản hành xử đối với dân chúng, đặc biệt là đối với các tù nhân lương tâm, tôn giáo và chính trị một cách tàn độc".
Không chỉ bản hân bị hành hạ nơi ngục tù mà gia đình của Mục sư Nguyễn Công Chính ở bên ngoài cũng thường xuyên bị theo dõi và sách nhiễu về mọi mặt trong cuộc sống. Vợ của ông, bà Trần Thị Hồng từng bị đuổi ra khỏi bệnh viện ngay sau khi sinh con chỉ vài giờ đồng hồ. Bà Hồng cũng bị đánh đập tại trụ sở phường, ngay sau buổi chính quyền địa phương yêu cầu bà đến làm việc, liên quan bà đã gặp gỡ với phái đoàn Hoa Kỳ đặc trách tự do tôn giáo hồi cuối tháng 4 năm 2016. Chính quyền còn đe dọa không cho bà tiếp xúc với các phái đoàn ngoại giao nước ngoài. Nhấn mạnh tại buổi tường trình vào chiều ngày 24 tháng 10 ở Quốc Hội Hoa Kỳ, bà Trần Thị Hồng nói rằng còn rất nhiều phụ nữ ở Việt Nam đang phải đối diện với hòan cảnh tương tự của mình.
Mục Sư Nguyễn Công Chính (thứ sáu từ phải) và gia đình được đồng hương đón tiếp tại phi trường Los Angeles. Courtesy : nguoiviet
Mục sư Nguyễn Công Chính cùng vợ kêu gọi vận động phái đoàn của Tổng thống Donald trump lên tiếng về tình trạng đàn áp tôn giáo của nhà cầm quyền Hà Nội, khi đến Việt Nam tham dự Hội nghị Thượng đỉnh Diễn đàn Hợp tác Kinh tế Châu Á-Thái Bình Dương (APEC) vào trung tuần tháng 11 tới đây và kêu gọi Bộ Ngoại Hoa Kỳ đưa Việt Nam trở lại danh sách Các quốc gia cần quan tâm đặc biệt (CPC) vì vi phạm tự do tôn giáo một cách nghiêm trọng.
Trước tình hình đàn áp tôn giáo tại Việt Nam, qua nhân chứng là vợ chồng của Mục sư Nguyễn Công Chính và phản ánh của các tổ chức tôn giáo từ trong nước, như Phật giáo Việt Nam Thống nhất, Phật giáo Hòa Hảo thuần túy, Cao Đài… Linh mục Thomas Reese, thành viên Ủy hội Tự do Tôn giáo Quốc tế của Hoa Kỳ (USCIRF) phát biểu tại buổi tường trình rằng USCIRF yêu cầu Hành pháp Hoa Kỳ cần thiết phải đưa Việt Nam trở lại danh sách CPC, như là một biện pháp ràng buộc Chính quyền Hà Nội để cho người dân được theo đuổi và thực hành niềm tin tín ngưỡng, tôn giáo đúng với chuẩn mực quốc tế về tự do tôn giáo ; đồng thời phải trả tự do cho các tù nhân lương tâm, như Luật sư Nguyễn Văn Đài, Luật sư Nguyễn Bắc Truyển…và chấm dứt sách nhiễu các lãnh đạo tôn giáo cũng như đánh đập và bắt bớ họ. Linh mục Thomas Reese nói với RFA lý do vì sao Ủy hội Tự do Tôn giáo Quốc tế của Hoa Kỳ yêu cầu cần phải đưa Việt Nam trở lại danh sách CPC :
"Chúng tôi yêu cầu Hành pháp Hoa Kỳ đưa Việt Nam trở lại danh sách Các quốc gia cần quan tâm đặc biệt (CPC). Chúng tôi cho rằng thật là sai lầm khi đã có quyết định loại Việt Nam ra khỏi danh sách này. Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ nghĩ rằng như thế là cách để khuyến khích Việt Nam tiếp tục cải thiện tình hình tự do tôn giáo. Tuy nhiên, Ủy hội Tự do Tôn giáo Quốc tế của Hoa Kỳ (USCIRF), trong đó tôi là thành viên, nhận thấy sau khi Việt Nam không còn trong danh sách CPC thì Chính quyền Hà Nội đã không quan tâm đến tự do tôn giáo ở đất nước họ nữa".
Có mặt tại buổi tường trình tại Quốc hội Hoa Kỳ vào chiều ngày 24 tháng 10, Tiến sĩ Nguyễn Đình Thắng cho Đài Á Châu Tự Do biết tổ chức BPSOS cũng tháp tùng với vợ chồng Mục sư Nguyễn Công Chính gặp gỡ giới chức Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ và đại diện của Nhà Trắng để vận động đưa Việt Nam vào danh sách CPC và :
"Thứ nhất, vận động trả tự do cho các tù nhân tôn giáo mà hiện nay chúng tôi có danh sách gần 100 người. Thứ hai, vận động Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ, với sự hiện diện của Mục sư Nguyễn Công Chính và bà Trần Thị Hồng để đưa một số giới chức của Chính quyền Việt Nam vào danh sách bị chế tài theo Luật Magnitsky Toàn cầu. Bởi vì một số giới chức đó mà chúng tôi lập danh sách đầu tiên dựa trên hồ sơ của cặp vợ chồng Mục sư Nguyễn Công Chính và bà Trần Thị Hồng".
Kết thúc buổi tường trình do Ủy hội Nhân quyền Tom Lantos và Nhóm Dân Biểu quan tâm các vấn đề của Việt Nam tổ chức, Dân Biểu Lou Correa nói rằng ba yêu cầu vừa nêu sẽ được đề cập với Tổng thống Trump trước khi ông lên đường sang Việt Nam trong tháng 11 và thông điệp mạnh mẽ mà các Dân Biểu Mỹ muốn Tổng thống Trump chuyển đến Chính phủ Việt Nam, như lời khẳng định của Chủ tịch Ủy ban Ngoại giao Hạ viện Hoa Kỳ, Dân Biểu Ed Royce rằng mối quan hệ Việt-Mỹ sẽ càng thắt chặt như hai quốc gia mong đợi cũng như tăng cường hợp tác nhiều hơn nữa với điều kiện Hà Nội cần phải có những biểu hiện tích cực hơn trong tôn trọng nhân quyền và tôn trọng tự do tôn giáo tại đất nước Việt Nam.
Hòa Ái
Nguồn : RFA, 25/10/2017
Chính quyền Hà Nội một lần nữa bị cho là mạnh tay đàn áp phong trào tự do dân chủ qua bản án tù mới nhất dành cho nhà hoạt động Phan Kim Khánh. Các bản án tù như thế tác động như thế nào đối với những người dân trong nước, nhất là giới trẻ hiện nay ?
Người dân biểu tình chống tập đoàn Đài Loan Formosa ở trung tâm thành phố Hà Nội vào ngày 01 tháng 5 năm 2016. Photo : AFP
Trong khoảng thời gian từ đầu năm 2017 đến nay, không chỉ cộng đồng cư dân mạng mà nhiều bạn trẻ trong nước chú ý đến những cái tên như Nguyễn Văn Hóa, Phan Kim Khánh, Trần Hoàng Phúc… để tìm hiểu xem họ là ai cũng như vì sao họ bị bắt.
Trần Hoàng Phúc là thành viên của nhóm Sáng kiến Lãnh đạo Đông Nam Á-YSEALI, do cựu tổng thống Hoa Kỳ Barack Obama lập nên. Phan Kim Khánh là một sinh viên rất quan tâm đến hiện tình đất nước và có nhiều bài viết chống vấn nạn tham nhũng tại Việt Nam. Phan Kim Khánh cũng từng nhận được học bổng tham gia khóa đào tạo của Đại sứ Quán Hoa Kỳ, tổ chức ở Hà Nội cho thành viên cuả Chương trình Thủ lĩnh trẻ Đông Nam Á. Nguyễn Văn Hóa là một người tích cực đưa tin liên quan hậu quả của thảm họa môi trường biển do Fomosa gây nên. Cả ba bạn trẻ, tuổi ngoài 20 này đều bị bắt giữ và bị khởi tố vì tội "tuyên truyền chống nhà nước", theo điều 88 Bộ Luật Hình Sự Việt Nam.
Đài RFA liên lạc với một số bạn trẻ ngay sau phiên tòa xét xử anh Phan Kim Khánh vào ngày 25 tháng 10, với bản án 6 năm tù giam và 4 năm quản chế dành cho anh, chúng tôi nhận được sự ủng hộ việc làm của anh Phan Kim Khánh. Có những bạn trẻ nói rằng, qua các thanh niên như Nguyễn Văn Hóa, Phan Kim Khánh, Trần Hoàng Phúc mà họ hiểu biết rõ hơn về quyền tự do tư tưởng và tự do ngôn luận của người dân được quy định trong Hiến pháp ra sao cũng như nhận thức được thế nào là vi phạm nhân quyền của Nhà nước Việt Nam.
Bạn trẻ Đặng Nguyễn Hữu Trường, thế hệ 9X chia sẻ việc bắt giữ hay các bản án tù đày mà những người từng cất tiếng nói để góp phần xây dựng xã hội tốt đẹp hơn bị gánh chịu càng thôi thúc bản thân phải dạn dĩ hơn nữa :
"Khi em lớn lên là em bắt đầu nói ra những gì mình nhận thức được. Em không có gì gọi là ái ngại hết. Thực chất chẳng ai xúi giục mà tiếng nói từ trong lòng mình ra thôi. Thấy những thứ trái ngang trước mắt thì phải nói. Và những người đã cất tiếng nói mà bị bắt thì những ai giam cầm họ là không chính nghĩa. Mình cũng phải nối tiếp những người đã bị bắt. Đó là động lực để cho mình càng phải lên tiếng. Những kẻ nắm quyền đâu thể nào bắt hết được".
Còn những người đã từng dấn thân vì dân chủ cho Việt Nam có lo ngại hay sợ sệt trước việc nhà cầm quyền Hà Nội ngày càng mạnh tay bắt bớ để dập tắt những tiếng nói đối lập ôn hòa hay không ? Bạn trẻ Khúc Thừa Sơn, ở Đà Nẵng, một cư dân mạng có các bài viết về hiện tình đất nước và đang bị chính quyền địa phương liên tục mời làm việc, không tỏ ra nao núng trước bản án tù mà những người cùng chí hướng với anh bị tuyên xử. Anh Khúc Thừa Sơn khẳng định :
"Để hối tiếc đã chọn con đường đấu tranh thì chắc chắn không có ai và họ sẽ đi tiếp. Bản thân em cũng sẽ theo đuổi con đường này dù ở bất kỳ hoàn cảnh nào. Đặc biệt, em đơn cử những người đã trải qua các bản án tù và ra tù họ vẫn tiếp tục con đường đấu tranh, mà thậm chí họ còn đấu tranh dũng cảm và mạnh mẽ hơn".
Trường hợp các tù nhân lương tâm trẻ tuổi như Nguyễn Viết Dũng, Trần Minh Nhựt, Lê Văn Sơn…rõ ràng là minh chứng cho thấy những năm tháng tù đày không khuất phục được ý chí vì lý tưởng tự do dân chủ của họ. Sau khi ra tù, họ càng đấu tranh mạnh mẽ hơn và tinh thần bất khuất đó được loan tỏa mỗi ngày một nhiều hơn.
Cựu tù nhân lương tâm, Thạc sĩ Nguyễn Tiến Trung cho rằng ngày càng có nhiều bạn trẻ tham gia vào phong trào dân chủ tại Việt Nam là lẽ đương nhiên vì :
"Thứ nhất, mạng xã hội ở Việt Nam rất phát triển như Facebook hay Youtube giúp cho giới trẻ biết đến nhiều tiếng nói đa chiều hơn, qua đó họ có được sự nhận thức lại so với những gì họ được học ở trường.
Thứ hai là do vấn đề bất công ở Việt Nam bây giờ rộng khắp. Không cần đọc báo lề trái mà đọc ngay trên báo chính thống nhà nước cũng vậy thôi, người ta thấy bất công rất nhiều, ngay trong lĩnh vực nào cũng có bất công hết. Cho nên điều đó tác động đến giới trẻ nói riêng và người dân nói chung rất là rõ. Do đó, càng lúc ngày càng đông người trẻ nhận thức và tham gia vào phong trào dân chủ hay phong trào dân sự thì tôi thấy phù hợp với quy luật là nhận thức chung của xã hội ngày càng được nâng cao".
Các nhà quan sát tình hình Việt Nam trong và ngoài nước lên tiếng các biện pháp đàn áp của nhà cầm quyền Hà Nội không mang lại kết quả dập tắt được phong trào dân chủ trong xu thế chung của thế giới. Những biện pháp đó tạo ra tác dụng ngược ; nghĩa là song song với những bản án tù nặng nề thì nhiều tiếng nói càng được hòa thanh vì tương lai tự do dân chủ cho Việt Nam ; chẳng hạn không phải một Đinh Nguyên Kha, một Nguyễn Ngọc Như Quỳnh hay một Phan Kim Khánh… mà từ họ cấp số nhân được tăng lên, bắt nguồn qua những bà mẹ của tù nhân lương tâm Nguyễn Thị Kim Liên, Nguyễn Tuyết Lan và Đỗ Thị Lập…
Hòa Ái, phóng viên RFA
Nguồn : RFA, 25/10/2017
Giới ủng hộ dân chủ tại Việt Nam cho biết các dư luận viên thuộc Hội Cờ Đỏ ngày càng đông đảo và trở thành lực lượng được chính quyền sử dụng để trấn áp những tiếng nói của người dân vì xã hội công bằng và tốt đẹp hơn. Dư luận nói gì về những hoạt động của Hội Cờ Đỏ hiện nay ?
Vũ khí tang vật giáo dân Giáo xứ Thọ Hòa thu giữ ngày 04/09/2017. Courtesy : Facebook Tan Nguyen Duy
Những người thuộc "Nhóm Cờ Đỏ" vào sáng ngày 4 tháng 9 mang theo súng ngắn, roi điện, bình xịt hơi cay đến Giáo xứ Thọ Hòa, ở tỉnh Đồng Nai để đe dọa "có biện pháp trừng phạt" đối với Linh mục Nguyễn Duy Tân vì ông từng kêu gọi trưng cầu dân ý cũng như lên tiếng về các vấn đề trong xã hội trên trang Facebook cá nhân của mình.
Sau hơn 1 tháng xảy ra vụ việc tại Giáo xứ Thọ Hòa, vào ngày 6 tháng 10, Công an huyện Xuân Lộc công bố kết quả điều tra với sự chứng kiến của linh mục quản hạt và linh mục văn phòng Tòa Giám Mục. Theo đó, có 11 người tham gia vụ gây rối trật tự bị phạt hành chính 750 ngàn đồng và riêng thanh niên tên Trần Hiếu Nghĩa bị phạt 8, 2 triệu đồng do "mang theo súng đồ chơi nguy hiểm". Linh mục Nguyễn Duy Tân thuật lại với RFA rằng Công an huyện Xuân Lộc đã từ chối trao văn bản kết quả điều tra theo như yêu cầu của linh mục quản hạt :
"Theo nguyên văn của ông Lợi là Công an huyện Xuân Lộc, ông nói rằng ‘Đây là súng đồ chơi nguy hiểm’. Họ dùng từ ‘súng đồ chơi nguy hiểm’. Cho nên họ chỉ phạt có 8.200.000 đồng. Phía bên Ban Hành giáo thì không có ý kiến gì cả, chỉ đòi hỏi chính quyền làm sao phải có trách nhiệm răn đe những ‘đồng chí Cờ Đỏ’ để họ mai mốt không đến quấy rối Giáo xứ Thọ Hòa nữa thôi. Đôi với tôi thì tôi cũng chê trách các đồng chí công an (huyện Xuân Lộc) làm việc kém quá. Bởi vì, họ không ghi được mã số khẩu súng, cũng không ghi khẩu súng có bao nhiêu viên đạn và cũng không ghi nguồn gốc súng mua từ Campuchia hoặc Mỹ hay từ đâu về…Họ không cung cấp giáy tờ kết quả điều tra cho Đức Giám mục Giáo phận Xuân Lộc".
Cộng đồng cư dân mạng biết đến "Nhóm Cờ Đỏ" không chỉ qua vụ việc gây rối trật tự tại Giáo xứ Thọ Hòa, mà trước đó đã từng xảy ra những trường hợp các nhà hoạt động vì dân chủ tại Việt Nam bị côn đồ hành hung với tuyên xưng là người yêu nước, tôn trọng quốc kỳ cờ đỏ ngôi sao vàng, xử lý những kẻ phản động như vụ 3 phụ nữ bị tấn công dã man tại quận 2, thành phố Hồ Chí Minh hồi đầu tháng 5 năm nay.
Mới đây nhất, hai "Hội Cờ Đỏ" vừa được thành lập ở xã Sơn Hải, huyện Quỳnh Lưu và xã Diễn Mỹ, huyện Diễn Châu, tỉnh Nghệ An hồi cuối tháng 8 và đầu tháng 9 vừa qua.
Trước khi tuyên bố chính thức thành lập "Hội Cờ Đỏ", những thành viên của các hội, nhóm này, kể từ tháng 6, liên tục sách nhiễu, đe dọa, phá hoại tài sản, đánh đập người dân ở khu vực địa phương nêu trên. Đặc biệt, những người này nhắm vào giáo dân Công giáo với mục đích được cho là chia rẽ lương giáo.
Hồi hạ tuần tháng 9, bảy linh mục quản xứ thuộc Giáo hạt Đông tháp đồng ký tên vào Đơn tố cáo liên quan tình trạng bất ổn xảy ra liên tục trong khu vực Giáo xứ Đông Kiều, tính từ thời điểm hai "Hội Cờ Đỏ" tuyên bố thành lập. Tuy nhiên, các vị linh mục quản xứ nói với RFA rằng chính quyền địa phương luôn thoái thoát trách nhiệm và không giải quyết rốt ráo các vụ việc mà họ đã trình báo.
Mặc dù hầu hết các vụ việc xảy ra mà cả người bị hại lẫn dư luận đều khẳng định liên quan đến hội, nhóm "Cờ Đỏ", thậm chí có sự thông đồng cũng như hỗ trợ từ phía chính quyền nhưng chính quyền địa phương giải thích là do người dân tự phát. Và sự tự phát ngày càng công khai, rầm rộ như thế khiến cho cộng đồng cư dân mạng gọi các thành viên của nhóm, hội "Cờ Đỏ" là các "Hồng Vệ Binh" kiểu mới, được chính quyền dựng lên để phá hoại đoàn kết dân tộc, gây chia rẽ tôn giáo với mục đích tấn công những người đấu tranh ôn hòa vì môi trường, xã hội, tự do và dân chủ tại Việt Nam.
Nhà báo tự do Sương Quỳnh, một nạn nhân từng bị côn đồ hành hung có sự trợ giúp của công an lên tiếng với Đài Á Châu Tự Do rằng nhà cầm quyền Hà Nội sử dụng chính sách dùng côn đồ để cai trị người dân trong nhiều thập niên. Và chính sách này được sao chép y khuôn từ những cách thức của Bắc Kinh đối xử với dân chúng ở Đại Lục ; đồng thời những người trong lực lượng đàn áp được gửi sang Trung Quốc học hỏi và huấn luyện một cách bài bản. Nhà báo tự do Sương Quỳnh còn nhấn mạnh trong thời đại internet cùng sự phát triển mạnh mẽ của mạng xã hội, nhà cầm quyền Việt Nam càng tận dụng thành phần dư luận viên "Hồng Vệ Binh" là các hội, nhóm "Cờ Đỏ" :
"Bây giờ họ không thể nào bịt mắt quốc tế. Họ không thể bưng bít được nữa. Họ không thể ngang nhiên như thời xưa được nữa thì đương nhiên họ càng ở trong bóng tối, càng giấu mặt bao nhiêu càng tốt. Chính sách tốt đẹp nhất để họ phủi tay, đó là dùng chính người dân đánh người dân và dùng giang hồ để hành hung người dân rồi họ trút bỏ hết trách nhiệm".
Qua một số cư dân mạng mà Đài RFA chúng tôi tiếp xúc, nhiều người cho rằng chính sách dựng lên các hội, nhóm dư luận viên "Hồng Vệ Binh" kiểu mới của chính quyền Hà Nội chẳng khác nào như con dao hai lưỡi vì sự bất ổn xã hội do các hội, nhóm này gây nên càng nhiều thì uy tín của chính quyền sẽ càng giảm đi trên trường quốc tế.
Hòa Ái, phóng viên RFA
Nguồn : RFA, 12/10/2017
