Nga, Việt Nam thảo luận các dự án khí đốt mới giữa chế tài của phương Tây 

VOA, 21/06/2022

Nga tuyên bố Việt Nam có thể tham gia vào các dự án sản xuất khí đốt ở nước này và có thể cung cấp dầu cho quốc gia Đông Nam Á trong lúc Moscow đang chịu các chế tài của phương Tây do tiến hành cuộc xâm lược ở Ukraine trong gần 4 tháng qua.

Logo của tập đoàn năng lượng Gazprom của Nga tại Saint Petersburg. Gazprom là một trong những công ty chủ chốt của Nga thực hiện các dự án hợp tác tiềm năng mới về khí đốt giữa Nga và Việt Nam.

Kể từ khi Nga bị Mỹ và các nước phương Tây cô lập về cả kinh tế và ngoại giao do khởi động cuộc chiến tranh ở Ukraine từ cuối tháng 2 đến nay, Việt Nam là một trong số ít quốc gia vẫn tiếp tục có mối quan hệ thân thiết và hợp tác với Nga.

"Trong cuộc gặp với phía Việt Nam, chúng tôi đã thảo luận các dự án hợp tác tiềm năng do các công ty của chúng tôi triển khai" Phó Thủ tướng Nga Alexander Novak đượcInterfax trích lời nói với các phóng viên bên lề Diễn đàn Kinh tế Quốc tế St. Petersburg hôm 17/6.

Cùng đưa tin về việc này,TASS, hãng tin lớn nhất của nhà nước Nga, trích lời ông Novak nói rằng phía Nga và Việt Nam đã thảo luận về các dự án hợp tác sản xuất mới ở Nga.

Còn theo Interfax, hãng tin độc lập của Nga, ông Novak cho biết rằng Nga "cũng đã thảo luận các dự án mới để phát triển các mỏ khí đốt ở Việt Nam" và các công ty chủ chốt của Nga tham gia hợp tác gồm Zarubezhneft và Gazprom.

Zarubezhneft, tập đoàn dầu khí nhà nước Nga, hiện đang có 49% vốn sở hữu trong liên doanh VietsoPetro, hiện đang cung cấp khoảng 1/3 sản lượng dầu thô của Việt Nam. Trong khi đó, Gazprom, tập đoàn năng lượng khổng lồ của Nga, cũng có nhiều dự án khai thác dầu khí ở Việt Nam, trong đó có dự án hợp tác với VietsoPetro được ký cách đây 3 năm.

Truyền thông Việt Nam không đưa tin về phát biểu của Phó Thủ tướng Novak về các dự án tiềm năng mới giữa Nga và Việt Nam. Chỉ có trang tin Sputnik của Nga phiên bản tiếng Việt trích dẫn ông Novak nói rằng Việt Nam quan tâm đến việc tham gia các dự án sản xuất dầu tại Liên bang Nga.

Vẫn theo Sputnik, ông Novak còn cho biết rằng Nga đã trao đổi về việc cung cấp dầu và các sản phẩm dầu đến Việt Nam.

Ông Novak không đưa ra chi tiết về các dự án hợp tác giữa hai nước nhưng cho biết "mọi thứ đều tốt, đều tích cực" và rằng hai bên "sẽ làm việc cùng nhau" theo Interfax.

Trong tuyên bố chung về tầm nhìn quan hệ Đối tác Chiến lược Toàn diện giữa Việt Nam và Liên bang Nga đến năm 2030 được đưa ra hồi cuối năm ngoái, Việt Nam nói sẽ ủng hộ triển khai các dự án hiện có hoặc mới với sự tham gia của PetroVietnam và các công ty Nga như Zarubezhneft và Gazprom.

Dù kim ngạch thương mại giữa Việt Nam và Nga không nhiều, kém xa so với gần 100 tỷ USD giữa Việt Nam và Mỹ, nhưng hợp tác với Nga chiếm khoảng 85% tổng sản lượng khai thác dầu khí của Việt Nam. Liên doanh VietsoPetro, sau 40 năm hợp tác, vẫn là trụ cột của ngành thăm dò và khai thác dầu khí của Việt Nam.

Việt Nam, một đối tác chiến lược thân cận của Nga, nằm trong số các quốc gia bỏ phiếu trắng đế tránh lên án cuộc xâm lược của Nga tại Đại hội đồng Liên Hợp Quốc trước khi bỏ phiếu chống lại một nỗ lực khác do Mỹ dẫn đầu nhằm đình chỉ Nga, nhà cung cấp vũ khí lớn nhất cho Việt Nam, khỏi Hội đồng Nhân quyền LHQ.

Giữa lúc phương Tây và một số quốc gia Châu Á khác áp đặt các chế tài nặng nề nhất từ trước tới nay đối với Nga thì Nga hồi đầu tháng 3 công bố triển vọng hợp tác với Việt Nam, mà Nga coi là một trong những đối tác quan trọng của họ ở khu vực Châu Á-Thái Bình Dương, trong thời gian tới.

Hồi tháng 4, truyền thông Nga trích dẫn thông báo của quân khu miền Đông Nga nói rằng nước này và Việt Nam đang lập kế hoạch tiến hành tập trận chung. Việt Nam không phủ nhận hay khẳng định thông tin đó nhưng cho biết sẽ tham dự Hội thao quân sự quốc tế do Nga tổ chức trong năm nay.

************************

VinFast sẽ mở hơn 50 đại lý bán ô tô ở Châu Âu 

VOA, 21/06/2022

VinFast tuyên bố sẽ mở hệ thống trung tâm bán hàng và hậu mãi với hơn 50 cửa hàng ở Châu Âu khi lần đầu tiên ra mắt hai mẫu xe ô tô chạy bằng điện tại một triển lãm quốc tế ở Na Uy vào tuần trước.

VinFast giới thiệu các mãu xe điện thông minh tại Hội nghị và Triển lãm xe điện quốc tế ở Oslo, Na Uy, từ 11-15 tháng này.

Hãng xe ô tô quy mô lớn đầu tiên của người Việt, thuộc tập đoàn Vingroup, công bố tại Hội nghị và Triển lãm Xe điện Quốc tế EVS 35 ở Oslo hôm 13/6 rằng VinFast có kế hoạch mở ít nhất 25 cửa hàng tại Đức, 20 tại Pháp và 5 tại Hà Lan.

VinFast, hiện đang có kế hoạch xây dựng một nhà máy sản xuất xe điện với khoản đầu tư lên đến 4 tỷ USD ở Mỹ, gần đây đã công bố chi tiết giá bán hai loại xe VF8 và VF9 cùng với chương trình cho thuê pin tại thị trường Hà Lan, Đức và Pháp.

Hãng ô tô của tỷ phú Phạm Nhật Vượng đã ra mắt hai mẫu xe thông minh – VF8 và VF9 – tại Triển lãm Ô tô ở Los Angeles vào năm ngoái và sau đó là ở Las Vegas hồi tháng 1 năm nay. Hai mẫu này vừa được VinFast trưng bày và giới thiệu tại Oslo từ 11 đến 15 tháng này.

Trong tuyên bố về việc thiết lập các cửa hàng của VinFast tại Châu Âu, Phó Chủ tịch Vingroup đồng thời là CEO toàn cầu của VinFast, bà Lê Thị Thu Thủy, nói rằng VinFast "không chỉ đến đây để bán ô tô" mà còn để "truyền cảm hứng cho sự thay đổi và đẩy nhanh quá trình chuyển đổi sang xe điện vì lợi ích của môi trường".

3333333333333333333

Bản đồ phát triển mạng lưới đại lý của VinFast ở Châu Âu.

Theo bản đồ hệ thống cửa hàng mà VinFast dự kiến triển khai tại Châu Âu, các cửa hàng đầu tiên của hãng sẽ được đặt tại các thành phố lớn như Franfurt, Berlin, hay Hamburg của Đức ; Paris, Marseille, hay Nice của Pháp ; và Amsterdam của Hà Lan.

Ngoài các thị trường Châu Âu, VinFast cònnhắm vào thị trường Israel với kế hoạch trở thành "thương hiệu toàn cầu". Hồi cuối tháng 4 vừa qua, hãng ô tô Việt cho biết họ đã chọn B-EV Motors làm nhà phân phối độc quyền cho xe của họ tại thị trường Israel, nơi nhắm mục tiêu có được 100% xe điện tham gia giao thông vào năm 2030.

Tuy nhiên, thị trường Mỹ mới là nơi VinFast, bắt đầu sản xuất xe vào năm 2019, đang đặt cược lớn với hy vọng sẽ cạnh tranh với các nhà sản xuất ô tô lâu đời và các hãng khởi nghiệp bằng hai mẫu SUV chạy hoàn toàn bằng điện và mô hình cho thuê pin sẽ giảm giá bán.

VinFast hứa hẹn sẽ tạo ra 7.500 việc làm tại nhà máy ở North Carolina, nơi họ sẽ sản xuất VF8 chạy pin và mẫu VF9 lớn hơn và đắt tiền hơn. Hãng dự tính xuất khẩu hai mẫu xe điện này sang Mỹ vào cuối năm nay từ nhà máy hiện tại ở Việt Nam.

Tuấn Khanh, RFA, 12/01/2022

Mới đây, phát hiện của những người quan sát thời sự tại Việt Nam đã chỉ ra nhiều điểm bất thường trong một bản tin quảng cáo về sản phẩm của ông Phạm Nhật Vượng. Việc báo Nhà nước ra sức quảng cáo về sự "thu hút kỳ diệu" của xe điện VinFast đang bị dân chúng vạch trần và chia sẻ khắp nơi.

Xe VinFast VF e35 được trưng bày ở AutoMobility LA Auto Show hôm 18/11/2021. AP

Vào ngày 10/1/2022, tờ báo Dân Trí trong nước xuất hiện bài viết có tựa đề "VinFast có thể là Tesla tiếp theo của thế giới" ca ngợi hết lời hệ thống kinh doanh của Vingroup, và đặc biệt nhấn mạnh các mẫu xe điện của ông Phạm Nhật Vượng đang "gây sốt" tại Mỹ. Báo này trích dẫn một bản tin chưa đến 350 chữ của Humphrey Bwayo, một cây viết cộng tác với tờ Autoevolution, có cái tựa rất đình đám nhưng lại không bất kỳ có một phân tích nào cho thấy nội dung liên quan đến dự đoán là "Tesla tiếp theo của thế giới", tạo nghi vấn về một bài viết được "mua" như thói thường của các hãng mới ra mắt.

Nguyên văn của báo Dân Trí viết "Giữa sân khấu lớn ở Las Vegas, hãng xe Việt đã rầm rộ ra mắt cùng lúc năm mẫu xe điện. Ba trong số này – VF 5, VF 6 và VF 7 là những mẫu ô tô lần đầu tiên xuất hiện trước công chúng, chỉ hai tháng sau khi hai mẫu bom tấn là VF 8 và VF 9 (tên cũ là VF e35 và VF 36) gây sốt tại Los Angeles Auto Show 2021".

Chuyên gia thiết kế trưởng của VinFast David Lyon, trái, bước xuống khỏi sân khấu nơi giới thiếu xe VF e36 tại AutoMobility LA Auto Show hôm 17/11/2021. AP

Tờ báo này trích dẫn bản tin Financial Times, tường thuật tham vọng của tập đoàn Vingroup trong kế hoạch bán ô tô điện tại Mỹ và Châu Âu trong năm nay. Trong cách dẫn cố ý mập mờ để người đọc Việt Nam hiểu nhầm rằng bài báo này ca ngợi sản phẩm VinFast, khi trích dẫn tham vọng của phía ông Phạm Nhật Vượng khi tự đặt mục tiêu "trở thành một trong những thương hiệu sản xuất xe điện hàng đầu trên thế giới".

Bản tin Dân Trí dẫn lời công ty RPM ở Canada được cho là ca ngợi "chính sách thuê pin của VinFast". Báo viết : "Cách làm này, theo đánh giá của trang báo Canada, giúp khách hàng có thể nâng cấp pin khi hệ thống này xuống cấp theo thời gian. Việc tách biệt chi phí giữa pin và xe theo đánh giá cùng có thể giúp nhà sản xuất việt Nam xây dựng mức giá tốt so với các đối thủ cạnh tranh". Tuy nhiên những tìm kiếm các nội dung trên trang RPM ở Canada không thấy có thông tin nào như vậy.

Riêng về chính sách cho thuê pin với các sản phẩm xe điện đã bán ở Việt Nam, được coi là đang nhận những lời chỉ trích nhức nhối từ khách hàng. Các Facebooker nhận định rằng đây được coi là một cách chạy chữa cho việc thất bại với "chính sách thuê pin" ở ngay tại quê nhà, mà vốn lúc này những lời tố cáo của người mua hàng xuất hiện nhiều nơi trên các trang mạng Việt Nam.

Đáng chú ý, trong một đoạn ca ngợi VinFast, báo Dân Trí viết "Theo thống kê từ VinFast, sau 48 giờ mở bán, hãng đã nhận được hơn 24.000 đơn đặt hàng cho hai mẫu ô tô điện VF 8 và VF 9 trên toàn cầu. Trong đó, một doanh nghiệp Mỹ là Artemis DNA (công ty phân tích lâm sàng gene) đã thỏa thuận đăng ký đặt hàng 100 chiếc xe điện VinFast phục vụ cho hoạt động công ty".

Số lượng "24.000 đơn đặt hàng" do VinFast đưa ra chưa được kiểm chứng, và cũng không có cách để kiểm chứng theo thời gian.

Nhưng về công ty Artemis DNA – được mô tả là một công ty sinh học tại Mỹ – tức thì đặt mua ngay 100 chiếc xe của VinFast, là điều khiến nhiều người Việt tò mò và tìm hiểu.

Nhiều chuyên gia kinh doanh và marketing đã trình bày trên trang Facebook của mình về sự hoài nghi chuyện đặt hàng này, với những câu hỏi cụ thể như :
– Công ty công nghệ sinh học thì cần gì nhiều xe thế ?
– Việc mua một lúc 100 xe, nếu không phải là công ty cho thuê xe, là rất khó hiểu với tư duy và tập quán kinh doanh ở Mỹ, vì thuê xe (leasing) sẽ hiệu quả (cost effective) hơn sở hữu xe rất nhiều.

Trong việc tìm kiếm cái tên công ty Artemis DNA, người ta nhận thấy địa chỉ nơi này chỉ làm dịch vụ xét nghiệm DNA, mà trên trang web của công ty hoàn toàn không có phần nào hoạt động cụ thể. Mọi thứ bị chựng ở đó và không có tin tức gì thêm. Nhiều người đặt vấn đề rằng tên công ty nào có vẻ như những web ma vẫn dùng để lừa gạt những người ở thế giới thứ ba.

Công ty này được biết biết nằm ở Irvine, California nhưng không có địa chỉ cụ thể. Một nhóm người Việt ở California theo dõi tin tức cho biết họ đang tìm cách truy đến tận nơi – nếu có – để xác định công ty đó như thế nào. Chi tiết được tìm biết thêm, chủ sáng lập công ty có vẻ là một người Châu Á, tên Emylee Thai, và có 39 nhân viên đang làm việc. So với 100 xe đặt mua cho cuối năm 2022, mà vẫn chưa biết các cơ quan kiểm định Hoa Kỳ đã cho phép đáp ứng các yêu cầu để bán ra hay chưa, thì thông tin quảng cáo của VinFast nói trên có vẻ là tạo dựng.

Tạo những luồng thông tin giả, để lừa cả hệ thống chính quyền và người dân Việt, vẫn là điều thường thấy ở Việt Nam sau 1975, kéo dài cho đến nay, kể cả trong chính trị lẫn thương mại. Thậm chí, người dân Việt nhiều lần còn phát việc các vụ lừa đảo tầm quốc tế được mua bài trên các tờ báo nhỏ, hoặc trơ trẽn hơn, là trên cả trang quảng cáo nhưng giả như một bài viết độc lập.

Tuấn Khanh

Nguồn : RFA, 12/01/2022

Vinfast "méc công an" và 3 nguyên nhân của một thứ văn hóa pháp lý rùng rợn

Võ Văn Quản, Luật Khoa, 04/05/2021

Vinfast chỉ là một phần của văn hóa "méc công an".

Tóm tắt :

Chuyện Vinfast viện đến công an để bịt miệng một khách hàng là một phần của thứ văn hóa pháp lý "đi méc công an" ở Việt Nam. Thứ văn hóa pháp lý này do ba nguyên nhân tạo ra.

- Một, chính quyền đầu têu trong việc sử dụng công an để bịt miệng những người chỉ trích mình.

- Hai, hệ thống pháp luật Việt Nam có hàng loạt công cụ để chính quyền có thể sử dụng trong việc đàn áp các tiếng nói "trái tai" cũng như can thiệp sâu sắc vào các tranh chấp dân sự.

- Ba, hệ thống tòa án Việt Nam vừa không độc lập, lại kém chất lượng, khiến cho bản thân họ không phán xử trái ý chính quyền được, và do đó người dân lẫn doanh nghiệp cũng không có động lực khởi kiện vụ việc ra tòa.

Công an Việt Nam. Ảnh chỉ có tính minh họa. Nguồn : the88project.org/Reuters. Đồ họa : Luật Khoa.

Chỉ cách đây hơn một tháng, Luật Khoa đăng bài viết khẳng định vai trò thúc đẩy dân tộc chủ nghĩa của ngành công nghiệp ô-tô nói chung, của Vinfast tại Việt Nam nói riêng, và vì sao nhãn hàng này sẽ tiếp tục được ưu đãi, bảo vệ trong tương lai như một chiến lược phát triển của chính quyền Việt Nam đương đại.

Tuần này, chủ trang Go Go TV, một khách hàng của Vinfast không hài lòng với sản phẩm Lux, đang bị hãng này cáo buộc "gây hoang mang người tiêu dùng". Qua thông cáo, Vinfast dường như khẳng định ông Trần Văn Hoàng, người chi ra gần 1 tỷ đồng mua chiếc Lux A 2.0 của hãng, là khách hàng "không chân chính" vì ông này chỉ ra 10 lỗi của chiếc xe. Đáng chú ý hơn, ông Hoàng đã mang đi sửa chữa chính hãng 10 lần, đúng theo quy trình mà Vinfast đặt ra, song tình trạng xe vẫn không thể cải thiện.

Từ đó, Vinfast thông báo rằng họ đã đưa thông tin vụ việc lên… công an, và ẩn ý sẽ có biện pháp thích đáng để trừng phạt vị khách hàng "không chân chính" này.

Nhiều người sẽ nói Vinfast đang lợi dụng vị thế thương hiệu quốc gia, các mối quan hệ thân hữu bên trong nhà nước và từ đó dùng công an để đàn áp chính khách hàng của mình, đơn giản vì người này để lại những bình luận không có lợi cho sản phẩm của họ trên không gian Internet. Tuy nhiên, cái thói quen "méc công an" chỉ vì những ngôn luận và biểu đạt thường nhật là thứ không phải chỉ mới xuất hiện gần đây. 

Bài viết này mong muốn lý giải nguyên do đằng sau thứ văn hóa pháp lý phổ biến này.

1. Chính quyền đầu têu

Việc sử dụng quyền năng nhà nước vô hạn để đảm bảo rằng không ai nói khác, nói ngược với mình đã là một nhiễm sắc thể không thể thiếu trong chuỗi vật liệu di truyền của của nhà nước Việt Nam đương đại.

Bạn phê phán quan chức tham nhũng, bạn chỉ trích một chính sách nhất định của nhà nước, bạn thách thức và đặt câu hỏi về tính độc quyền toàn trị của Đảng cộng sản Việt Nam ? Việc bị truy đuổi, bắt bớ hay tống giam được xem là các phản ứng "tiêu chuẩn" của một bộ máy nhà nước khổng lồ đối với những cá nhân đơn lẻ và thấp cổ bé họng. 

Và đấy là chưa kể những người này thậm chí còn không dùng đến bất kỳ diễn ngôn cổ vũ bạo lực nào.

Những cái tên của các nhà báo độc lập bị bắt bớ gần đây như Phạm Đoan Trang, Phạm Chí Dũng, Phạm Chí Thành, Lê Hữu Minh Tuấn… cho thấy một thượng tầng kiến trúc luôn trong tình trạng giận dữ và chủ động tìm kiếm những "kẻ thù" hoàn toàn không tương xứng với vị thế và nguồn lực mà họ có.

Nhưng điều này không có nghĩa là việc né tránh các chủ đề "nhạy cảm" sẽ giúp bạn an toàn khỏi tầm mắt cú diều của cơ quan công an.

Lấy một ví dụ gần đây, anh Nguyễn Văn Nhanh ngụ tại Trảng Bom, Đồng Nai, có một số bức xúc với bà Vũ Thị Minh Châu và bà Lương Thị Lan, lần lượt là chủ tịch và phó chủ tịch huyện này liên quan đến hoạt động khai thác tại khu vực công trình thủy lợi hồ suối Đầm.

Trong một livestream với chỉ khoảng 4.000 lượt xem, anh Nhanh chỉ trích : "Bà Vũ Thị Minh Châu là người không có đạo đức, cấp dưới bà làm mà bà không biết. Bà biết mà bà không nhắc nhở thì bà là kẻ bất tài, người độc ác…" và "...bà Lương Thị Lan… cũng là con người tàn ác lắm… nếu mà làm cán bộ không giải quyết được nỗi đau của người dân thì bà đừng làm cán bộ, xin về hưu đi…".

Đây rõ ràng là những câu nói thuần túy xuất phát từ bức xúc thực tế của một người dân không biết (hoặc không thể) sử dụng các công cụ pháp lý, hành chính để giải quyết khúc mắc của mình đối với chính quyền.

Hệ quả của nó là gì ?

Anh Nhanh nhanh chóng bị khởi tố, đối mặt với tối đa ba năm tù giam. Trong khi đó, các biên bản giám định tư pháp và biên bản điều tra đưa ra những kết luận toát mồ hôi như : "mục đích hạ thấp danh dự, uy tín, gây áp lực cho bà Châu, bà Lan cũng như UBND huyện Trảng Bom để giải quyết vụ việc theo yêu cầu và nguyện vọng của Nhanh".

Vâng, bạn đọc không đọc sai, hai video clip đạt vài nghìn lượt xem được cho là có khả năng cưỡng ép hai chức danh hành chính cao nhất huyện làm theo ý mình.

Kể ra những ví dụ tương tự về mối quan hệ xã hội giữa nhà nước – công dân thì có mà đến Tết cũng không hết.

Tính tùy tiện của chính quyền trong việc sử dụng các công cụ vũ lực để giải quyết các bất đồng ngôn luận từ lớn đến nhỏ đã tạo nên thói quen và tư duy pháp lý phổ biến rằng ai cũng có thể "méc công an" khi có ai đó nói trái ý mình. Không chỉ vậy, tư duy của chính các cơ quan điều tra từ lâu cũng đã thừa nhận rằng mình là người phân xử có thẩm quyền nhất trong các tranh chấp về ngôn luận và biểu đạt.

Tổng hòa thói quen pháp lý, tư duy pháp lý và cơ chế trao quyền bừa bãi của chính quyền đối với cơ quan công an trong các vấn đề ngôn luận đã tạo nên thứ văn hóa quái gở nói trên.

2. "Kho đạn được" chống tự do biểu đạt quá dồi dào

Tại Hoa Kỳ (và nhiều quốc gia khác), công cụ pháp lý để giải quyết tranh chấp về ngôn luận giữa các chủ thể tư với nhau chỉ gói gọn trong nhóm án lệ dân sự liên quan đến phỉ báng – bôi nhọ (defamation). Thuộc nhóm pháp luật về bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng (tort law theo cách gọi của hệ thống pháp luật Thông luật), án về phỉ báng là loại án mà các cơ quan nhà nước – các cá nhân nắm giữ chức danh công quyền khó thắng nhất. Các tác giả Luật Khoa đã giải thích sơ lược vì sao đây lại là thực tế tư pháp của Hoa Kỳ thông qua bài viết 4 án lệ định hình tự do báo chí tại Hoa Kỳ , bạn đọc có thể tham khảo thêm. 

Trở lại với Việt Nam, chỉ cần nhìn vào Bộ luật Hình sự thôi, cơ quan công an điều tra đã có không ít hơn bốn công cụ hoàn toàn khác biệt vừa để khóa mồm lẫn khóa thể xác của người nói vào bốn bức tường, một con số đáng kinh ngạc trong tiêu chuẩn pháp luật hình sự thế giới.

Điều 117 là điều luật đầu tiên và cũng là điều khét tiếng nhất, từng được biết đến với số 88 – biểu tượng của hai chiếc còng số tám. 

Điều này ghi nhận về tội làm, tàng trữ, phát tán hoặc tuyên truyền thông tin, tài liệu, vật phẩm nhằm chống nhà nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam, song điều luật không có bất kỳ thông tin hay chỉ dấu nào cụ thể về nội dung, loại ngôn ngữ nào và hình thức biểu đạt nào là "làm, tàng trữ hay phát tán" nhằm "chống" nhà nước Việt Nam. 

Vậy nên chuyện diễn giải điều luật ra sao gần như chỉ lệ thuộc vào chính bản thân cơ quan điều ra, không hề có quy chuẩn pháp lý nào cụ thể. Chỉ cần bạn đã từng chỉ trích hay thách thức thẩm quyền của bất kỳ cơ quan nhà nước hay cơ quan đảng nào, đừng bất ngờ khi một ngày nào đó công an đến gõ cửa nhà bạn.

Nhưng 117 là một điều luật chỉ nhằm vào các phát ngôn nhắm đến chính quyền. Và không phải phát ngôn nào chỉ trích quan chức, cán bộ đảng cũng liên quan đến quyền lực công vụ của họ. Vậy Bộ luật Hình sự còn gì ?

Chắc chắn phải kể đến tội danh vu khống quy định tại Điều 156. 

Bất kể khi nào cơ quan điều tra muốn chứng minh với công luận rằng lập luận và thông tin của người nói là sai trái, là không có thật, tội danh này dường như chắc chắn sẽ được áp dụng. 

Cuối năm 2020, giảng viên Phạm Đình Quý  bị Công an Đắk Lắk bắt, đơn giản vì ông cáo buộc người khác đạo văn luận án tiến sĩ. Công an Gia Lai bắt ông tại thành phố Hồ Chí Minh lúc ông đang đi ăn với vợ sắp cưới. Ông bị di lý lên Đắk Lắk trong thời điểm gia đình không thể có mặt để giúp đỡ hay mời luật sư. Vài ngày sau, báo giới loan tin từ công an Đắk Lắk rằng ông Quý đã "cúi đầu nhận tội". 

Thật nhanh chóng và tiện lợi.

Không khó để phát hiện ra rằng Công an Đắk Lắk cất công lặn lội để bắt Phạm Đình Quý chủ yếu là vì người bị ông cáo buộc đạo văn là đương kiêm bí thư Đắk Lắk Bùi Văn Cường, một lãnh đạo "hạt nhân" nay đã được giao  chức danh tổng thư ký Quốc Hội Việt Nam, trong thời điểm chưa người dân nào biết mặt mũi phiếu bầu ra sao.

Nhưng như vậy là không đủ, giả sử như thông tin hay biểu đạt nhắm tới giới quan chức hay các thân hữu của họ không hề có thông tin đặc biệt để cho là giả mạo, vu khống thì sao ?

Tội danh làm nhục người khác luôn sẵn sàng nghênh trận. 

Quy định tại Điều 155, cấu thành của điều luật này không có bất kỳ quy định cụ thể nào. Miễn là cơ quan công an cho rằng thông tin được đưa ra đã xúc phạm nghiêm trọng danh dự, nhân phẩm của bất kỳ cá nhân nào trong xã hội, án tù đang chờ đón người đưa ra thông tin.

Vì sự vô định của cấu thành tội phạm này, việc anh Nhanh chỉ trích hai vị lãnh đạo huyện bằng ngôn ngữ bình dân mà chúng ta nhắc đến ở trên cũng tương đồng về độ nghiêm trọng với hành vi tung clip ảnh riêng tư của người khác lên mạng xã hội.

Ngành luật đáng lẽ phải là chặt chẽ nhất và có mức giới hạn cao nhất, nay lại trao cho giới chức công an quyền can thiệp không giới hạn vào các biểu đạt và phát ngôn thông thường nhất, bất cứ khi nào họ muốn.

Nhưng như vậy vẫn là chưa đủ. 

Điều 331 hội tụ đủ mọi tiêu chuẩn kép và sự tùy tiện trong pháp luật hình sự Việt Nam để tạo ra tội danh "lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân".

Là tội danh được sử dụng thường nhất chỉ sau Điều 117, Điều 331 được sử dụng để bắt giữ và điều tra một số nhà báo có tiếng như Trưởng đại diện Báo Giáo dục và Thời đại tại Đà Nẵng Phan Bùi Bảo Thy , bốn nhà báo thuộc nhóm Báo Sạch  trong đó có Trương Châu Hữu Danh… cùng hằng hà sa số các cá nhân khác. 

Được trang bị "vũ khí" tận răng, có thể được áp dụng trong mọi hoàn cảnh, mọi tình huống, được quyền diễn giải theo mọi hướng họ có thể nghĩ tới, khó có thể trách toàn bộ cộng đồng (và giới công quyền) đều vịn vào công an để giải quyết các tranh chấp liên quan đến biểu đạt và ngôn luận.

Chánh án Tòa án Nhân dân Tối cao Nguyễn Hòa Bình (trái) và Bộ trưởng Công an Tô Lâm (phải). Ảnh : BBC.

3. Quyền lực của tòa án và chất lượng của các bản án

Tiếp nối điểm chúng ta vừa nhắc đến ở trên, người viết quay trở lại với vấn đề trọng tâm nhất – bản thân cơ quan tòa án. 

Cần thừa nhận rằng ngay cả khi pháp luật thực định của một quốc gia hoàn toàn ngô nghê hay ngờ nghệch, thì thứ có thể giúp hệ thống tư pháp quốc gia không biến thành trò hề là tính độc lập của tòa án và chất lượng của các thẩm phán.

Pháp luật Hoa Kỳ không bao giờ là hoàn hảo. Pháp luật của các quốc gia Châu Âu cũng không phải được sơn son thếp vàng. Bạn chỉ cần bỏ ra chút thời gian để hiểu được rằng pháp luật của họ cũng ngờ nghệch, dị hợm và đôi khi lạm quyền tương tự như tại Việt Nam mà thôi.

Vấn đề ở chỗ là các cơ quan tòa án luôn sẵn sàng đi ngược lại mong muốn của cơ quan điều tra nói chung và chính quyền nói riêng. Tính độc lập được thiết kế từ trước của tòa án khiến cho chúng thật sự là nơi giải quyết và dàn xếp tranh chấp thực tế, không phải là nơi để hợp pháp hóa, chính danh hóa mong muốn trước đó của cơ quan điều tra và chính quyền sở tại.

Có lẽ không có ví dụ nào rõ ràng hơn về vai trò độc lập đầy quyền lực của tòa án tại Hoa Kỳ bằng vụ Apple v. FBI  từ năm 2016. Trong đó, Cục Điều tra Liên bang (FBI), cơ quan điều tra hình sự quyền uy nhất của nhà nước quyền lực nhất thế giới, phải đi hầu tòa để "xin xỏ" một công ty tư nhân mở khóa thiết bị cá nhân của nghi phạm cho mình.

Tại Việt Nam, bối cảnh hoàn toàn ngược lại : quyền quyết định đã nằm sẵn trong tay cơ quan điều tra. Và thật ra cũng không cần thiết phải tách bạch giữa cơ quan điều tra hay cơ quan tòa án, khi mà cả hai đều chịu sự chi phối trực tiếp từ cơ quan hành pháp trung ương lẫn địa phương, và trên hết là Đảng cộng sản Việt Nam.

Ở mặt khác, các bản án liên quan đến tranh chấp ngôn luận, tranh chấp biểu đạt ở Việt Nam cũng đặc biệt thiếu chất lượng, thiếu chiều sâu và thiếu các suy luận pháp lý có ý nghĩa.

Chỉ cần thử vào trang web chính thức  của Tòa án Nhân dân Tối cao để tìm vài bản án có liên quan đến các tội danh mà chúng ta liệt kê ở trên, bạn đọc có thể nhanh chóng nhận ra rằng ⅔, hay thậm chí ¾ độ dài bản án chỉ là sao chép lại hoàn toàn thông tin từ phía cơ quan điều tra như thể đó là sự thật. Phần lập luận pháp lý còn lại thì không gì khác ngoài "đúng người, đúng tội".

***

Thứ văn hóa gọi vui là "đi méc công an" là một thứ văn hóa pháp lý vô cùng nghịch lý và gây tổn hại lớn đến sự phát triển của hệ thống tư pháp quốc gia. Tuy nhiên, cân nhắc các yếu tố nói trên, chúng là một sản phẩm được sinh ra khá tự nhiên trong môi trường các quốc gia tương tự như Việt Nam.

Nếu ngay cả việc bạn chi tiền ra để mua một món hàng mà cũng không được phép phàn nàn về nó, mà lại còn bị bắt lên cả công an để trình báo, giải thích thì tự do ngôn luận làm gì còn tồn tại để mà được "lợi dụng" trên mảnh đất này.

Võ Văn Quản

Nguồn : Luật Khoa, 04/05/2021

*********************

Khi VinFast làm luật

Cánh Cò, RFA, 04/05/2021

Không biết tự bao giờ mỗi khi một khách hàng có biểu hiện tố cáo hay nhẹ hơn, phanh phui, một sản phẩm bị lỗi thì hình như chính người tố cáo sẽ nhận lấy sự trừng phạt từ công ty bị tố cáo qua công an hay tòa án, còn công ty, doanh nghiệp bị tố cáo sẽ lu loa trên truyền thông báo chí rằng họ bị bôi bẩn, tống tiền hay nhẹ lắm cũng là vu khống những lỗi mà họ không có.

Nhà máy sản xuất ô tô VinFast ở Hải Phòng hôm 14/6/2019 - AFP

Người ta sẽ khó mà quên vụ án con ruồi Tân Hiệp Phát khi có người tố cáo công ty này đã đóng chai chứa chất bẩn là con ruồi còn nằm trong chai thì sau đó người tố cáo là anh Võ Văn Minh bị công an gài bắt với lý do tống tiền 500 triệu bất kể sự thật là công ty Tân Hiệp Phát hẹn gặp và bồi thường cho anh.

Dư luận phẫn nộ sau khi anh Minh bị bắt. Người ta kết án Tân Hiệp Phát đã toa rập với công an để bịt miệng anh Minh, cho dù anh Minh có thực sự tống tiền thì biện pháp gài bẫy của công ty lẫn công an là trái với pháp luật.

Anh Minh là khách hàng vì vậy có quyền đòi hỏi Tân Hiệp Phát bồi thường cho anh. Tiếc là anh đã sai lầm trong cách lên tiếng bảo vệ quyền của mình mặc dù mức án 7 năm oan nghiệt đã làm người dân phẫn nộ và kết quả là Tân Hiệp Phát mất liền 2.000 tỷ thu nhập ngay sau đó.

Tân Hiệp Phát thứ hai xuất hiện mấy ngày nay, người dân vừa tò mò, vừa thích thú lẫn giận dữ khi lần này là một đại công ty tầm cỡ có biểu hiện giống như Tân Hiệp Phát. Không phải giống ở hành vi hòa giải, gài hàng mà giống ở việc mang công an ra hù dọa người tố cáo sản phẩm của mình.

Vụ tranh chấp lần này xảy ra giữa một bên là công ty VinFast của đại tỷ phú Phạm Nhật Vượng, nơi bán chiếc xe VinFast Lux A 2.0 cho ông Trần Văn Hoàng chủ một kênh YouTube có tên GoGo TV với hơn 450 ngàn người theo dõi.

Ông Hoàng cho lên YouTube của mình về chiếc xe mà ông đã mua của VinFast với 10 lỗi lớn nhỏ. Ông đã từng đem xe tới hãng Vinfast sửa chữa bảo hành nhiều lần nhưng không thành công trong khi xe của ông chỉ chạy được 8000 km.

Đáp lại, hôm 2/5, trang Facebook chính thức của VinFast đăng bài nói rằng ông Hoàng đã loan tải thông tin không đúng sự thật về chất lượng xe VinFast Lux A2.0, gây hoang mang cho người dùng và ảnh hưởng tới uy tín của hãng.

Bài viết cũng thừa nhận mặc dù ông Trần Văn Hoàng đã tự gỡ bỏ các clip trên, nhưng VinFast đã lưu đầy đủ bằng chứng và gửi cùng đơn tố cáo ra cơ quan công an. Cơ quan Công an đã tiếp nhận đơn tố cáo và có lịch mời ông Hoàng lên làm việc.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc (đứng giữa) thăm nhà máy sản xuất ô tô VinFast ở Hải Phòng cùng Chủ tịch Vingroup Phạm Nhật Vượng (ngoài cùng bên phải). Hình chụp hôm 14/6/2019. Reuters

Cuối thông báo, VinFast nói "luôn lắng nghe và sẵn sàng kiểm tra, xử lý mọi vấn đề cho khách hàng trong quá trình sử dụng", tuy nhiên "chúng tôi cũng kiên quyết làm rõ đến cùng các hành vi sai trái, gây ảnh hưởng tới thương hiệu, và đặc biệt là gây lo lắng, hoang mang cho cộng đồng người dùng" và cho rằng "đây là cách để VinFast thể hiện sự tôn trọng và mong muốn bảo vệ quyền lợi tối thượng của những khách hàng chân chính".

Qua những chi tiết vừa nêu không khó để nhận ra rằng VinFast đang gắp lửa bỏ tay người và nói cho tận cùng thì nó đang dùng quyền lực tài chính để uy hiếp công dân Việt Nam chứ không riêng gì khách hàng của nó. Sở dĩ nó uy hiếp mọi công dân Việt vì tầm cỡ đại công ty của Phạm Nhật Vượng lớn gấp hàng trăm lần Tân Hiệp Phát và sức mạnh của nó làm áp lực lên cơ quan điều tra không nói cũng đủ biết là mạnh tới mức nào.

Tập đoàn của Vượng làm chủ từ nhà cửa, sân golf, chung cư, đất đai, resort nghĩ dưỡng, cho tới siêu thị, bệnh viện, trường học, xe hơi…hầu như lãnh vực quan trọng nào thuộc sinh hoạt đời sống của người dân thì Vượng đều vươn vòi của nó tới. Cung cách lên tiếng khi bị khiếu nại của VinFast không khác nào tờ trình của công an trước một vụ bắt bớ người bất đồng chính kiến… người dân Việt khi sử dụng dịch vụ của Vượng có nghĩa là đang chạm tay tới lửa không biết phỏng lúc nào.

Mặc dù lớn mạnh và vòi bạch tuộc phủ khắp nơi nhưng Vượng khó một tay che hết mạng xã hội nơi có hơn 65 triệu người dân trong nước và hàng trăm ngàn chuyên gia người Việt khắp thế giới đang âm thầm theo dõi. Trần Văn Hoàng cùng với hơn 450 ngàn người phía sau chắc chắn cũng đang sẵn sàng lên tiếng nếu có một vụ con ruồi thứ hai.

Trần Văn Hoàng không đòi bồi thường mà chỉ yêu cầu VinFast sửa chữa nhanh chóng sản phẩm hư cho anh ta vì vậy VinFast kiện anh Hoàng dựa vào yếu tố loan tải thông tin không đúng sự thật về chất lượng gây hoang mang cho người dùng và ảnh hưởng tới uy tín của hãng sẽ khó thuyết phục ở tòa án nếu được mở ra.

Chiếc xe còn đó, lỗi hư hỏng vẫn nguyên vẹn và VinFast khó có thể nói rằng lỗi đó do anh Hoàng tự làm ra rồi vu khống cho VinFast.

Bởi tin vào đồng tiền của mình có thể làm cho luật pháp cong theo, ông Vượng và bộ sậu xử lý thông tin nghĩ rằng sự hăm dọa sẽ khiến cho những người như ông Hoàng chột dạ và rút lui nhưng Vinfast quên rằng người dân hôm nay đã khác với những năm trước khi mà Tân Hiệp Phát còn làm trời làm đất. Ông Vượng đánh giá người tiêu dùng quá thấp, cái ông mang ra trao cho họ là pháp luật một chiều, chiều của sức mạnh, sẽ không làm cho họ khiếp hãi. Có chăng sự khiếp hãi ấy sẽ biến thành tẩy chay, chống đối và phỉ nhổ.

Reuters mới đây loan tin VinFast có thể sẽ có mặt ở Mỹ vào năm 2022 và sẽ lên sàn IPO. Người Việt ở Mỹ chắc rất hớn hở chờ đợi nó xuất hiện, không phải hớn hở đón chào nó bằng tự hào Việt Nam mà hớn hở ném trứng, cà chua thối vào nó cho dân bản xứ biết khuôn mặt thật của một tập đoàn tư bản đỏ.

Cánh Cò

Nguồn : RFA, 04/05/2021

***********************

Vậy rồi bán xe ở Mỹ thì sao ? Khách hàng Mỹ liệu hồn à ?

Phạm Lê Đoan, VNTB, 04/05/2021

Dùng điều luật 331 của Bộ Luật Hình sự để ‘bịt miệng’ khách hàng ?

Thay vì ‘dọa’ đưa ra tòa dân sự, VinFast chọn ‘hình sự hóa’ để ‘trị’ khách hàng dám ‘chê’- ‘trách’ xe hơi VinFast Lux A2.0.

Nhà sản xuất xe hơi VinFast  đưa ra lời hăm dọa gián tiếp với tất cả các khách hàng như sau :

"Từ ngày 20/4/2021 đến ngày 28/4/2021, ông Trần Văn Hoàng, chủ kênh YouTube GogoTv (455.000 người theo dõi) đã sản xuất và đăng tải clip có nội dung không đúng sự thật về chất lượng xe VinFast Lux A2.0, gây hoang mang cho người dùng và ảnh hưởng tới uy tín của VinFast.

Hành vi sản xuất và lan truyền thông tin sai sự thật của ông Trần Văn Hoàng (chủ kênh YouTube Gogo TV) đã gây thiệt hại về uy tín và vật chất cho thương hiệu VinFast, đồng thời gây bất an cho những khách hàng khác của hãng. Mặc dù ông Trần Văn Hoàng đã tự gỡ bỏ các clip trên, nhưng chúng tôi đã lưu đầy đủ bằng chứng và gửi cùng đơn tố cáo ra cơ quan công an. Cơ quan Công an đã tiếp nhận đơn tố cáo và có lịch mời ông Hoàng lên làm việc.

Một lần nữa, VinFast khẳng định luôn lắng nghe và sẵn sàng kiểm tra, xử lý mọi vấn đề cho khách hàng trong quá trình sử dụng. Nhưng chúng tôi cũng kiên quyết làm rõ đến cùng các hành vi sai trái, gây ảnh hưởng tới thương hiệu, và đặc biệt là gây lo lắng, hoang mang cho cộng đồng người dùng. Đây là cách để VinFast thể hiện sự tôn trọng và mong muốn bảo vệ quyền lợi tối thượng của những khách hàng chân chính".

Đe dọa hình sự ở đây của VinFast có thể từ căn cứ vào "Điều 331. Tội lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân

Người nào lợi dụng các quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí, tự do tín ngưỡng, tôn giáo, tự do hội họp, lập hội và các quyền tự do dân chủ khác xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân, thì bị phạt cảnh cáo, phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm.

Phạm tội gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 07 năm".

Sao lại dọa ‘méc’ công an

Tài khoản facebook Phạm Thị Mỹ Hậu cho biết đã xem hết clip của người mua.

"Chuyện lỗi mặt hàng là vấn đề rất bình thường, quan trọng vẫn là chế độ chăm sóc khách hàng hậu mãi. Với tư cách người mua mình chỉ để ý đến lỗi sản phẩm được nêu ra tầm 3 phần, 7 phần sẽ đánh giá qua cách chăm sóc khách hàng của hãng để quyết định có sử dụng sản phẩm của họ không.

Anh nhà cũng bảo nếu về Việt Nam sẽ chọn mua xe của VinFast nên mình sẽ theo dõi vụ việc để cân nhắc. Không hiểu lắm định nghĩa khách hàng chân chính của VinFast là gì,nhưng thật sự hy vọng VinFast giải quyết vụ việc êm đẹp và tôn trọng bảo vệ quyền lợi cho mọi khách hàng, người chi tiền để được sử dụng dịch vụ một cách tốt nhất" – tài khoản Phạm Thị Mỹ Hậu ‘góp ý’ trực tiếp ở bài viết của tài khoản ‘tích xanh’ của VinFast.

"Nếu cho rằng người ta làm thiệt hại thì khởi kiện ra tòa án đòi bồi thường chứ sao lại chơi méc công an !" – luật sư Hà Nguyên nhận xét.

Luật sư Hà Nguyên cho biết đơn giản nhất ở đây là cần làm rõ vì sao phía ‘ông lớn’ VinFast đã bất chấp quy định của Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, cụ thể ở đây là Cục Cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng của Bộ Công thương đã có hướng dẫn trên trang web của tổ chức này ở phần "Giải quyết yêu cầu của người tiêu dùng" :

"Tranh chấp phát sinh giữa người tiêu dùng và tổ chức, cá nhân kinh doanh hàng hóa, dịch vụ được giải quyết thông qua : a) Thương lượng ; b) Hòa giải ; c) Trọng tài ; d) Tòa án.

Không được thương lượng, hòa giải trong trường hợp tranh chấp gây thiệt hại đến lợi ích của Nhà nước, lợi ích của nhiều người tiêu dùng, lợi ích công cộng".

Cục Cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng, giải thích chi tiết như sau : Khi thương lượng, người tiêu dùng có quyền gửi yêu cầu đến tổ chức, cá nhân kinh doanh hàng hóa, dịch vụ để thương lượng khi cho rằng quyền, lợi ích hợp pháp của mình bị xâm phạm.

Tổ chức, cá nhân kinh doanh hàng hóa, dịch vụ có trách nhiệm tiếp nhận, tiến hành thương lượng với người tiêu dùng trong thời hạn không quá 07 ngày làm việc, kể từ ngày nhận được yêu cầu.

Trong yêu cầu hòa giải, thì tổ chức, cá nhân kinh doanh hàng hóa, dịch vụ và người tiêu dùng có quyền thỏa thuận lựa chọn bên thứ ba là cá nhân hoặc tổ chức hòa giải để thực hiện việc hòa giải.

Tổ chức, cá nhân có đủ điều kiện theo quy định của Chính phủ được thành lập tổ chức hòa giải để giải quyết tranh chấp giữa người tiêu dùng và tổ chức, cá nhân kinh doanh hàng hóa, dịch vụ.

Biên bản hòa giải phải có chữ ký của các bên tham gia hòa giải, chữ ký xác nhận của tổ chức, cá nhân tiến hành hòa giải và phải có các nội dung chính sau đây : a) Tổ chức, cá nhân tiến hành hòa giải ; b) Các bên tham gia hòa giải ; c) Nội dung hòa giải ; d) Thời gian, địa điểm tiến hành hòa giải ; đ) Ý kiến của các bên tham gia hòa giải ; e) Kết quả hòa giải ; g) Thời hạn thực hiện kết quả hòa giải thành.

Các bên có trách nhiệm thực hiện kết quả hòa giải thành trong thời hạn đã thỏa thuận trong biên bản hòa giải ; trường hợp một bên không tự nguyện thực hiện thì bên kia có quyền khởi kiện ra Tòa án để yêu cầu giải quyết theo quy định của pháp luật.

Về yêu cầu trọng tài, hiệu lực của điều khoản trọng tài : Tổ chức, cá nhân kinh doanh hàng hóa, dịch vụ phải thông báo về điều khoản trọng tài trước khi giao kết hợp đồng và được người tiêu dùng chấp thuận.

Trường hợp điều khoản trọng tài do tổ chức, cá nhân kinh doanh hàng hóa, dịch vụ đưa vào hợp đồng theo mẫu hoặc điều kiện giao dịch chung thì khi xảy ra tranh chấp, người tiêu dùng là cá nhân có quyền lựa chọn phương thức giải quyết tranh chấp khác.

Trình tự, thủ tục giải quyết tranh chấp tại trọng tài : Trình tự, thủ tục giải quyết tranh chấp tại trọng tài được thực hiện theo quy định của pháp luật về trọng tài thương mại. Nghĩa vụ chứng minh trong giải quyết tranh chấp tại trọng tài được thực hiện theo quy định tại Điều 42 của Luật này.

Ỷ thế ‘ông lớn’ được ‘chống lưng’ ?

Tạm gác qua những ít nhiều rối rắm của ‘chê’ và ‘trách’, một cách đơn giản hơn, thật sự thì chuyện xe bị lỗi là rất đỗi bình thường. Ngay cả các hãng xe danh tiếng thế giới cũng đều xảy ra lỗi lầm chết người. Nó rất là phổ biến không phải chuyện hy hữu.

Nhưng ở đây, sự cầu thị, minh bạch thông tin và đưa ra cái lý do chính xác, là cái mà giới cộng đồng tài xế rất là muốn biết. Chia sẻ nó là một điều cùng nhau xây dựng. Khi minh bạch thì sẽ làm cho giới cộng đồng tài xế yên tâm, mà có một lựa chọn mới cho mình, một cái xe mới, chứ không phải là họ tìm hiểu để họ tẩy chay…

Phải chăng VinFast ỷ thế có ai đó chống lưng ?

Nhà máy VinFast được khởi công xây dựng vào tháng 9/2017 và hoàn tất trong vòng 21 tháng với công suất dự kiến cho hai giai đoạn được cho biết là 500.000 xe/ năm. Thời điểm đó, đích thân Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã đến dự lễ khánh thành nhà máy này tại Hải Phòng vào tháng 6/2019.

Phát biểu tại buổi lễ khánh thành nhà máy, ông Phúc đã nói : "Sự thần tốc trong việc xây dựng Nhà máy ôtô VinFast cho thấy một khát vọng lớn và cháy bỏng ngọn lửa nhiệt huyết trong những con người đã chung tay nhất trí làm nên một dự án có thể gọi là kỳ tích của ngành ô tô Việt Nam cũng như trên thế giới".

Tân Phó Thủ tướng Lê Văn Thành lúc còn là Bí thư Thành ủy Hải Phòng đã không ngần ngại khi dùng chính ‘thương hiệu cá nhân’ của ông để quảng bá sản phẩm cho VinFast.

Một thương hiệu cùng được hai chính khách chóp bu khen tặng, ắt hẳn đó là những cầu chứng tin cậy, bởi vậy nên nếu mai này vận dụng điều luật 331 của Bộ Luật Hình sự để bắt bỏ tù khách hàng như ông Trần Văn Hoàng, cũng là dễ hiểu.

***

Theo ông Trần Văn Hoàng chia sẻ trong clip, chiếc VinFast Lux A2.0 cao cấp do ông sở hữu, có màu sơn ngoại thất trắng và mang biển số 66A-139.45, gặp những lỗi sau :

1. Cảm biến áp suất lốp : Chiếc Lux A2.0 của ông Hoàng hiện cảnh báo áp suất lốp trên bảng đồng hồ, chủ xe kiểm tra và xác nhận lốp vẫn trong trạng thái tốt, tuy nhiên xe vẫn hiện cảnh báo.

Lỗi này thường xảy ra nhất ở bánh trước bên phải và có thời điểm hiện cảnh báo áp suất lốp cả 4 bánh.

2. Cần gạt mưa : Khi nổ máy, cần gạt mưa tự động gạt và tất cả phím chức năng trên vô-lăng (bao gồm cần điều chỉnh gạt mưa) bị vô hiệu hóa. Theo ông Hoàng, tại thời điểm xảy ra lỗi trời không mưa.

Sau khi tắt máy, cần gạt mưa dừng hoạt động. Nổ máy trở lại, tình trạng trên tiếp diễn. Ngoài ra, do không thể dùng chức năng phun nước rửa kính, ông Hoàng cho biết cần gạt mưa tự chạy khiến bề mặt kính lái bị nóng và xước dăm.

3. Đèn báo rẽ : Trong đoạn clip, ông Hoàng cho biết xe có gặp tình trạng gạt cần xi-nhan nhưng đèn báo rẽ không hoạt động.

4. Sạc không dây : Ông Hoàng cho biết khi để điện thoại lên phần sạc không dây ở bệ tì tay trung tâm, hệ thống có báo đã nhận sạc, tuy nhiên chỉ một lúc sau thì hiện thông báo "điện thoại đã ra khỏi sạc", dù điện thoại vẫn để vị trí lúc ban đầu.

Theo clip, khi xe chạy ở mức tốc độ xấp xỉ 50 km/h, 25 km/h hay 10 km/h đều gặp tình trạng này. Ông Hoàng chia sẻ tại thời điểm đó, xe đang đi qua đoạn đường bằng phẳng trên quốc lộ 51.

5. Kiểm soát hành trình : Theo ông Hoàng, tính năng kiểm soát hành trình (cruise control) của xe có lúc hoạt động, có lúc không hoạt động.

6. Bốn cửa phát ra tiếng kêu : Ông Hoàng cho biết đây là lỗi khiến ông khó chịu nhất và phải đưa xe đi sửa nhiều nhất, tới 3 lần. Đây cũng là lỗi duy nhất được ông Hoàng đăng ảnh chụp biên bản làm việc giữa đại lý và khách hàng lên clip.

Theo biên bản, đại lý và khách hàng xác nhận đã xử lý xong lỗi cửa phát ra tiếng kêu "ẹp ẹp". Tuy nhiên, sau khi sửa lỗi này, ông Hoàng nhận định xe chạy có tiếng ồn, nghe rõ tiếng xe máy bên ngoài và tiếng ồn từ lốp.

Đồng thời, ông Hoàng cho biết sau khi được chạy xe demo để so sánh, cả ông và đại lý đều xác nhận xe của ông ồn hơn thì đại lý mới đưa ra lý do xe demo được phủ gầm nên ít ồn lốp hơn. Ông cũng không đồng tình với việc đại lý dùng ứng dụng trên điện thoại để đo tiếng ồn.

7. Bàn đạp phanh : Theo ông Hoàng, đạp phanh khi bàn đạp ở vị trí ban đầu sẽ phát ra tiếng kêu. Tình trạng này không xảy ra liên tục, tái diễn sau khoảng mỗi 5 lần đạp phanh và không xảy ra khi đạp phanh từ trạng thái đang rà phanh.

8. Động cơ : Ông Hoàng cho biết đôi lúc xe hiện cảnh báo kiểm tra động cơ dù theo ông, xe vẫn đang vận hành bình thường. Tình trạng này kéo dài qua một đêm hoặc 10-15 tiếng thì tự hết.

9. Nắp bình xăng : Ông Hoàng cho biết nắp bình xăng không thể đóng khít, cần một người ấn giữ nắp và một người ấn nút khóa cửa bên trong xe thì mới đóng khít được nắp này.

10. Tiếng gió lọt vào xe : Theo ông Hoàng, hệ thống cửa bị lỗi khiến tiếng gió lọt vào xe. Khi chạy ở tốc độ 80-120 km/h, xuất hiện tiếng ù trong cabin và có cảm giác kính cửa sổ bị rung.

Phạm Lê Đoan

Nguồn : VNTB, 04/05/2021

***********************

VinFast "tố" khách hàng ra công an với lý do khiếu nại "không đúng sự thật"

RFA, 04/05/2021

Nhà sản xuất ô tô Việt Nam VinFast đã đưa một trong những khách hàng của mình ra công an vì người này có những bình luận trên YouTube về chất lượng xe của hãng. Reuters đưa tin ngày 4/5.

Ông Trần Văn Hoàng và chiếc xe Lux A2.0 trong một video đã từng được ông đăng trên tài khoản YouTube của mình - Ảnh : RFA's screen capture

Trong tuyên bố đưa ra, Vinfast cho rằng ông Trần Văn Hoàng, một YouTuber có 455.000 người theo dõi, đã đăng một số videos về chiếc xe VinFast Lux A2.0 với những nội dung mà hãng xe này cho là "không đúng sự thật", gây thiệt hại về ‘uy tín và vật chất’ cho thương hiệu VinFast.

"Mặc dù ông Trần Văn Hoàng đã chủ động xóa bỏ các clips trên nhưng chúng tôi đã lưu đầy đủ bằng chứng và gửi cùng đơn tố cáo ra cơ quan công an" – tuyên bố này cho biết và thông tin thêm rằng công an đã nhận đơn của VinFast và cũng đã có lịch mời ông Hoàng lên làm việc.

Trong đoạn video hiện đã bị xóa, bản sao vẫn còn trên trang web Internet Archive, ông Hoàng cho biết ông rất tự hào khi sở hữu một chiếc ô tô VinFast và chỉ miễn cưỡng nêu ra một số vấn đề.

Trong một tuyên bố với Reuters, VinFast lặp lại rằng họ có đủ "cơ sở để chứng minh rằng đây không chỉ là một khiếu nại thông thường".

VinFast cho biết đây là lần đầu tiên hãng báo cáo với cơ quan chức năng để bảo vệ danh tiếng và khách hàng của mình và nếu một sự cố tương tự xảy ra khi hoạt động tại Hoa Kỳ, hãng cũng sẽ gửi yêu cầu đến các cơ quan chức năng theo quy định của pháp luật sở tại để bảo vệ quyền lợi hợp pháp của mình.

Nguồn : RFA, 04/05/2021

Một vài Facebooker cho rằng khi họ dùng mạng xã hội để đặt vấn đề hoặc chỉ trích chất lượng xe của VinFast, thì đã bị Facebook ‘bịt miệng’, khóa tài khoản trong vòng ba mươi ngày. 

Công nhân đang làm việc tại nhà máy chế tạo xe hơi của Vingroup ở Hải Phòng - Reuters

"Mượn gió, bẻ măng"

Cụ thể, một nữ tài xế ở Thành phố Hồ Chí Minh, hôm 26/2, chia sẻ với Đài Á Châu Tự Do rằng, một status cô viết với tiêu đề "Giải cứu truyền thông tởm lợm", trong đó cô ví những người biện minh cho sản phẩm của thương hiệu VinFast là "bò Vin", đã bị FB cảnh cáo và tài khoản FB của cô bị khóa ngay sau đó. 

Nữ tài xế này không muốn nêu tên vì sợ bị chính quyền làm khó dễ, do đó, chúng tôi tạm gọi cô là Thanh và đã đổi giọng nói của cô khi cô chia sẻ về vấn đề liên quan đến VinFast :

"Những người vào Facebook của tôi để tấn công, tôi đã kiểm tra lại thì đa phần những người đó là nhân viên của Vin. Tôi vào Facebook của họ thì thấy họ chụp hình, quảng cáo về Vin. Họ là đại lý của Vin, nhân viên của Vin. Tôi gọi những người đó là ‘bò Vin’. Tôi nghĩ Facebook họ nói mình vi phạm, chắc là vì câu ‘bò Vin’ đó".

Sau khi tài khoản FB của mình bị khóa, cô Thanh đã lập tức khiếu nại với Facebook thì được họ trả lời. Cô Thanh nói :

"Họ báo cáo là tôi vi phạm tiêu chuẩn cộng đồng thì tôi nói tôi không đồng ý. Khoảng 10 phút sau thì đã kiểm tra và trả lời, chính xác bài này vi phạm tiêu chuẩn cộng đồng nên họ khóa tài khoản trong vòng 30 ngày".

Một Facebooker khác cũng bị trường hợp tương tự như cô Thanh là Bùi Văn Thuận. Ông Thuận trong ngày 26/2 cũng đã chia sẻ với chúng tôi qua tin nhắn như sau :

"Không hề có status nào liên quan đến VinFast bị báo cáo. Mà bị báo cáo các tút trước đó rất lâu rồi, nội dung hoàn toàn không liên quan đến VinFast. Tuy nhiên, tôi nghi ngờ rằng đây là việc làm, tác động của VinGroup. Có hai lý do làm tôi nghi ngờ : Những người bị khóa 30 ngày hầu hết là các hot facebooker như Hoàng Dũng, Bùi Thanh Hiếu tức Người Buôn Gió, Nguyễn Lân Thắng và tôi. Và tất cả các tài khoản đó đều đưa tin, bình luận nhiệt tình, nhanh nhất về các xe VinFast bị "sụm" (gãy càng, văng bánh).

Facebooker Bùi Văn Thuận cho rằng tài khoản của ông bị hạn chế vì ông "đụng chạm" đến tập đoàn Vingroup.

Các status bị FB cho là vi phạm tiêu chuẩn cộng đồng, đã xuất hiện (được viết) từ lâu, tại sao không bị "vi phạm" ngay thời điểm viết mà phải đợi đến khi sự việc bung bét của VinFast mới bị báo cáo "vi phạm" ?

Thêm nữa, VinGroup có nuôi một "đội quân truyền thông", giới thạo tin và cư dân mạng gọi họ là "tuyên giáo Vin". Lực lượng này rất hùng hậu, thường bị gọi giễu cợt là "dư luận Vin", bò Vin, hay Vin nô. Lực lượng này chỉ cần ra quân report (báo cáo) là các tài khoản "nói xấu" Vin sẽ bị đánh sập. Chuyện Vin "bịt miệng" giới phê bình là sự thật diễn ra nhiều năm nay rồi".

Đài Á Châu Tự Do đã liên lạc với Facebook để hỏi về lý do hạn chế tài khoản của các Facebooker đăng tin về VinFast nhưng vẫn chưa nhận được hồi âm. Chúng tôi sẽ đăng tải thông tin trả lời của FB về vấn đề này ngay sau khi nhận được phản hồi.

Bưng bít hay công khai ?

Trong khi đó, do bức xúc với cách FB khóa tài khoản của mình, cô Thanh dẫn chứng cho chúng tôi biết lý do tại sao cô đăng status về sản phẩm xe hơi của VinFast :

"Trước khi tôi đăng lên cái link đó thì thật sự nó cũng đã lan tỏa rộng rồi và nó được xác đinh bởi rất nhiều những anh em tại hiện trường và kể cả trang báo của truyền hình Nghệ An cũng xác định. Khi tôi đăng lên khoảng chừng 19 giờ mấy phút, thì cũng là lúc mà truyền hình Nghệ An gỡ đồng loạt mấy cái bài đó".

Theo cô Thanh, hôm 22 tháng 2, cô có đăng video do một cư dân mạng cung cấp về ô tô VinFast gãy càng trên cầu Bến Thủy 1. Trước khi đăng cô đã kiểm chứng sự kiện với nhân chứng và kể cả truyền thông địa phương, nhưng sau đó, video này của cô cũng bị cho là vi phạm.

Sinh viên vẫy cờ Việt Nam và Bắc Hàn khi đoàn quan chức Bắc Hàn thăm VinFast ở Hải Phòng hôm 27/2/2019. AFP

Để chứng minh những thông tin cô đang nói là sự thật, cô Thanh kể thêm :

"Hiện tại chỉ có Vin mới tiếp xúc được với các tài xế (xe Vin bị nạn). Tôi có nhờ tất cả anh em cộng đồng thì họ đều biết những người này, nhưng mà họ đều từ chối tiếp xúc với tụi tôi. Vấn đề xe bị tai nạn mà tất cả tài xế đều từ chối thì nó gây ra một câu hỏi rất là lớn trong chúng ta. Thật sự thì chuyện xe bị lỗi là chuyện rất bình thường, vấn đề kỹ thuật mà. Ngay cả các hãng xe danh tiếng thế giới cũng đều xảy ra lỗi lầm chết người. Nó rất là phổ biến không phải chuyện hy hữu. Nhưng ở đây, sự cầu thị, minh bạch thông tin và đưa ra cái lý do chính xác, là cái mà giới cộng đồng tài xế rất là muốn biết. Chia sẻ nó là một điều cùng nhau xây dựng. Khi minh bạch thì sẽ làm cho giới cộng đồng tài xế yên tâm, mà có một lựa chọn mới cho mình, một cái xe mới, chứ không phải là họ tìm hiểu để họ tẩy chay".

Theo những chia sẻ của cô Thanh, thì cô và những người trong cộng đồng tài xế đều muốn đại diện của VinFast lên tiếng giải thích thoả đáng về các "sự cố" vừa qua như thế nào ? Có phải do chất lượng xe của hãng VinFast hay do những tác động khác khiến xe bị gãy càng như một số bài báo gần đây lên tiếng giải thích hộ VinFast ? 

Liên quan đến vấn đề này, chúng tôi cũng đã liên lạc với VinFast qua điện thư để nghe thông tin chính thức từ đại diện hãng xe này, nhưng chúng tôi không nhận được bất cứ phản hồi nào.

Cần sự minh bạch...

Đối với cô Thanh, nếu như VinFast minh bạch, có trách nhiệm, giải trình và trả lời được các vấn đề khách hàng đặt ra thì người dân Việt Nam, đặc biệt giới đam mê xe, sẵn lòng hưởng ứng sản phẩm của VinFast.

"VinFast đã đánh vào tâm lý, là ‘tự hào Việt Nam, xe của người Việt Nam", thì ở đây những người Việt Nam cũng có quyền yêu cầu họ minh bạch về chất lượng, để cùng nhau góp nói tiếng xây dựng. Ở đây, cộng đồng phê bình VinFast không phải là sự soi mói để muốn làm hại gì VinFast cả, mà để cùng nhau đưa ra một sản phẩm đúng tiêu chuẩn tự hào Việt Nam".

Còn Facebooker Bùi Văn Thuận thì cho rằng việc gắn các sản phẩm thương mại với lòng

Với các lý do như trên, tôi đăng các tút về xe VinFast bị lỗi để cảnh tỉnh "lòng yêu nước, sự tự hào, ngạo nghễ" kệch cỡm bị lợi dụng và trục lợi kiểu lưu manh. Thứ nữa, Vin phải có trách nhiệm với sản phẩm và khách hàng của mình chứ không phải cứ đe dọa, bịt miệng hoặc cấu kết với chế độ để biến thành một thực thể mafia- chế độ như Vin đang làm"

Cũng trong ngày 26/2, RFA đã có cuộc trò chuyện với ông Lê Văn Triết, nguyên Bộ trưởng Bộ Thương Mại, để nghe ông nhận định về ngành công nghệ ô tô tại Việt Nam, mà cụ thể là dòng sản phẩm của tập đoàn Vingroup, ông nói :

"Tôi có nghe nhiều người nói chứ không phải một hai người nói đâu, là xe VinFast bán giá cao nhưng mà nó không đảm bảo, vì đó là mua cái dây chuyền lắp ráp của Đức mà người ta đã bỏ từ lâu, về mua linh kiện này kia các thứ cũ của người ta, kể cả linh kiện của Trung Quốc rồi lắp ráp ở Đình Vũ, Hải Phòng. Bán thì giá rất cao, đặt vấn đề coi như đây là loại xe cao cấp. Tôi cũng nghe, nó chạy trên đường cũng không đảm bảo, chạy tốc độ bình thường thì nó nóng lên. Chạy tốc độ cao thì nó chịu không được.

Tôi nghĩ rằng muốn hình thành ra được một nền công nghiệp và sản xuất ô tô thì nó phải trải qua cái gì công phu dữ lắm chứ không phải ba chớp ba nhoáng đó mà nhảy ra, nói là tự mình tạo ra nền công nghiệp mới, công nghiệp ô tô của Việt Nam. Nói như thế là không hiểu gì về công nghiệp hết".

Nhà máy VinFast được khởi công xây dựng vào tháng 9 năm 2017 và hoàn tất trong vòng 21 tháng với công suất dự kiến cho hai giai đoạn được cho biết là 500.000 xe/ năm. Đích thân Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã đến dự lễ khánh thành nhà máy này tại Hải Phòng vào tháng 6 năm 2019. Phát biểu tại buổi lễ khánh thành nhà máy, ông Phúc đã nói : "Sự thần tốc trong việc xây dựng Nhà máy ôtô VinFast cho thấy một khát vọng lớn và cháy bỏng ngọn lửa nhiệt huyết trong những con người đã chung tay nhất trí làm nên một dự án có thể gọi là kỳ tích của ngành ô tô Việt Nam cũng như trên thế giới"

Giang Nguyễn

Nguồn : RFA, 26/02/2021

Khi thủ tướng đi làm nghề quảng cáo

Minh Châu, VNTB, 25/06/2019

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã hết lời ngợi ca khi tới dự lễ khánh thành Nhà máy sản xuất ô tô VinFast tại Cát Hải (Hải Phòng) của doanh nhân Phạm Nhật Vượng. Trước đó, thủ tướng cũng tham dự một sự kiện cộng đồng của Tập đoàn điện tử Asanzo.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc trải nghiệm xe VinFast.

Hôm 21/6, báo Tuổi Trẻ bắt đầu loạt bài viết và phóng sự truyền hình về chuyện nhiều sản phẩm của Asanzo thật ra đều là hàng của Trung Quốc. 

Chiều 23/6, ông Phạm Văn Tam, chủ tịch Tập đoàn điện tử Asanzo, đã có buổi gặp gỡ trao đổi với một số báo chí ngay tại nhà máy của doanh nghiệp đặt tại Khu công nghiệp Vĩnh Lộc (huyện Bình Chánh, Thành phố Hồ Chí Minh) về vấn đề này. 

Ông Tam giải thích có 3 bộ phận quan trọng trong chiếc ti vi là màn hình tấm panel LCD, màn hình LCD và bo mạch đều được Asanzo mua từ Trung Quốc, nhưng ông Tam vẫn khẳng định chiếc ti vi Asanzo là thương hiệu Việt và trực tiếp thực hiện các công đoạn lắp ráp ti vi ngay tại chuyền 1 nhà xưởng trong vòng 15 phút trước sự chứng kiến của báo chí. 

"Ngoài linh kiện nhập khẩu đến 70 - 80%, chúng tôi phải sử dụng một số linh kiện được cung cấp tại Việt Nam. Đặc biệt, giá trị cốt lõi của chiếc ti vi là hệ điều hành, phần mềm của ti vi và thiết kế mẫu mã phải được thực hiện bởi đội ngũ kỹ sư của công ty. Ti vi Asanzo chạy hệ điều hành Android mà Trung Quốc không sử dụng hệ điều hành này. Với những điều đó, chúng tôi tự tin sản phẩm mang thương hiệu Asanzo ghi xuất xứ Việt Nam và công nghệ Nhật là có căn cứ, phù hợp thông lệ thị trường và không trái pháp luật Việt Nam", ông Tam nói.

Một lập luận tương tự ông chủ của Asanzo cũng được ông trùm của Vingroup đưa ra với sự tán thưởng của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc hôm 14/6 : "VinFast là nhà máy ô tô duy nhất tại Việt Nam làm chủ được các công đoạn cốt lõi, có năng lực tự sản xuất những cấu phần chính của một chiếc ô tô như thân vỏ, động cơ…. Với năng lực tự dập các tấm lớn (hơn 20 tấm cơ bản cho mỗi xe) ; và khả năng gia công, sản xuất động cơ tại chỗ theo tiêu chuẩn cao của Châu Âu – VinFast đã khẳng định được vị thế của một nhà sản xuất ô tô độc lập" (trích Thông cáo báo chí).

Trong Luật Quảng cáo có điều 8 nêu về những hành vi bị cấm trong hoạt động quảng cáo, theo đó ở khoản 9 ghi : "Quảng cáo không đúng hoặc gây nhầm lẫn về khả năng kinh doanh, khả năng cung cấp sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ của tổ chức, cá nhân kinh doanh sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ ; về số lượng, chất lượng, giá, công dụng, kiểu dáng, bao bì, nhãn hiệu, xuất xứ, chủng loại, phương thức phục vụ, thời hạn bảo hành của sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ đã đăng ký hoặc đã được công bố".

Như vậy, trường hợp của Asanzo là dù sản phẩm của họ tương tự sản phẩm điện tử gia dụng của Kangaroo, Sunhouse… nhưng các sản phẩm này đều ghi xuất xứ Trung Quốc, còn Asanzo thì nói rằng mình là hàng Việt.

Doanh nhân Phạm Nhật Vượng khôn ngoan hơn khi sử dụng tên gọi "dự án sản xuất ô tô xe máy mang thương hiệu Việt – VinFast", qua đó được hưởng những chính sách ưu đãi cao nhất trong lãnh vực phát triển công nghiệp ô tô tại Việt Nam. Các bất động sản liên quan dành cho chuyện này như nhà xưởng, trạm bảo hành… của Vingroup cũng được hưởng những ưu đãi liên quan về thuế, tiền sử dụng đất.

Trong khi đó thì mặc dù ông chủ của Công ty Trường Hải đầu tư hẳn khu công nghiệp cơ khí và ô tô Thaco Chu Lai với 32 công ty, đơn vị trực thuộc, bao gồm các nhà máy sản xuất lắp ráp ô tô, các nhà máy linh kiện phụ tùng và tổ hợp cơ khí thì vẫn được xem là ‘gia công – lắp ráp’.

Ghi nhận ý kiến từ các chuyên gia về thương hiệu, trường hợp những sản phẩm mà linh kiện chủ yếu nhập khẩu thì chưa thể gọi là sản xuất tại Việt Nam, mà mới chỉ dừng lại ở mức gia công lắp ráp. Thế nhưng muốn minh bạch rõ ràng, nhất thiết phải có bộ tiêu chí định nghĩa thế nào gọi là hàng Việt phù hợp với các điều ước về sở hữu trí tuệ. Điều này đến nay vẫn chưa có.

"Thông thường, người ta hiểu nôm na gọi là hàng của quốc gia đó như hàng Việt, hàng Mỹ, hàng Nhật hay hàng Trung Quốc thì tối thiểu ý tưởng sản phẩm, thiết kế sản phẩm và thương hiệu sản phẩm đó phải được dựng lên từ quốc gia đó. Kiểu như sinh ra đứa con phải có hình hài, tâm hồn, tính cách. Còn lại sữa để nuôi con, áo quần cho con mặc… có thể sử dụng mua từ quốc gia khác. Thế nên định nghĩa là hàng gì phải bắt đầu từ 3 yếu tố nói trên", giảng viên môn ‘Makerting’ của trường Đại học Kinh tế Thành phố Hồ Chí Minh – ông Vũ Quốc Chinh diễn giải và cho rằng thương hiệu chỉ là một phần trong câu chuyện hàng gắn mác xuất xứ quốc gia đó.

Trước mắt, có lẽ để sòng phẳng trong chuyện ‘makerting’/tiếp thị, quảng bá thương hiệu, sản phẩm…, những chính khách ‘chóp bu’ như Tổng Bí thư, Chủ tịch nước, Chủ tịch Quốc hội, Thủ tướng nên biết từ chối những lời mời mọc ‘cắt băng khai trương, khánh thành’ của doanh nghiệp. 

Tấm hình kèm chú thích "Thủ tướng trải nghiệm ô tô VinFast do Chủ tịch Vượng cầm lái" rõ ràng là một ‘lobby’ lộ liễu không chỉ chuyện xe hơi, mà còn ẩn nhiều điều khác nữa, kể cả hơi hướm chính trị, khi em ruột của ông Phạm Nhật Vượng là tỷ phú Phạm Nhật Vũ đang vòng lao lý.

Thường Sơn

Nguồn : VNTB, 25/06/2019

********************

Xe thương hiệu Việt - Vinfast Fadil liệu có như quảng cáo ?

Nguyễn Anh Tuấn, Phụ Nữ, 24/06/2019

Ba tháng sau khi tuyên bố đưa xe đi thử nghiệm, VinFast vẫn chưa công bố được clip đánh giá của các trung tâm kiểm định an toàn xe nổi tiếng trên thế giới, chỉ có clip tại Trung tâm Kỹ thuật General Motors Hàn Quốc.

Để có được những chiếc xe hơi chất lượng và ngành công nghiệp ô tô mạnh, nhiều hãng xe lớn của các nước phát triển đã phải trải qua nhiều chục năm rủi ro, thăng trầm. Những chiếc xe thương hiệu Việt nhanh chóng lăn bánh trên đường liệu sẽ đối mặt ra sao với những thử thách đầy chông gai ấy ?

Cuộc chiến thương hiệu

Chiếc xe hatchback hạng A (thường được gọi là xe "con cóc"), Vinfast Fadil lăn bánh trên đường phố, đem lại cho người Việt rất nhiều cảm xúc : tự hào hàng Việt có, vui mừng có và chưa hài lòng cũng có.

Xe VinFast Fadil được đưa ra lái thử

Ý tưởng xe hơi Việt không phải là điều gì mới mẻ tại thời điểm này. Sau sự thất bại của Vinaxuki, Vinfast xuất hiện trong một trạng thái hoàn thiện hơn, đã tạo được rất nhiều sự phấn khích; dẫu những người quan tâm và am hiểu về xe biết thương hiệu ấy đã làm được những gì và những gì họ đang mạo nhận qua quảng cáo. Các chuyên gia cho rằng, Vinfast không có dấu ấn trí tuệ Việt về mặt kỹ thuật trên chiếc Fadil nhỏ bé này.

Những ý kiến trái chiều luôn là cách người dân tiếp cận, tìm hiểu và đón nhận một sản phẩm mới. Đó là sự khách quan của người tiêu dùng mà bất kể thị trường tự do nào cũng đều có, thậm chí còn mang tính xung đột giữa các nhóm người tiêu dùng của từng thương hiệu. Đó cũng là niềm vui đối với nhà sản xuất, bởi những phản biện về kiểu dáng, thiết kế, tính năng, giá, cung cách phục vụ… sẽ giúp họ ngày một hoàn thiện sản phẩm.

Vinfast đã đưa chiếc Fadil vào giữa một thị trường xe hạng A đang cạnh tranh khốc liệt. Đây sẽ là bước đi thông minh nếu nhà sản xuất đủ mạnh về tài chính và chủ động về công nghệ. Ngược lại, sẽ rất khó khăn vì phải nhập khẩu linh kiện và phụ thuộc quá nhiều vào công nghệ của nước ngoài. Vinfast đã cho người tiêu dùng thấy dây chuyền lắp ráp và quy mô nhà máy, thấy sự chuyên nghiệp trong cách quản lý của họ. Nhưng sản phẩm cuối cùng mới là điều quan trọng. Chiếc Fadil không có gì đặc biệt so với các đối thủ, ngoại trừ cụm từ "xe thương hiệu Việt".

Nhà máy của Vinfast tại khu công nghiệp Đình Vũ, Cát Hải, Thành phố Hải Phòng

Còn nhớ, khi chiếc điện thoại Bphone ra đời, cũng nói nhiều về thương hiệu Việt và tự xếp mình ở vị trí cao về công nghệ, tính năng… khi tiếp cận khách hàng. Nhiều người dùng Việt vui mừng, tự hào cổ vũ cho thương hiệu, song lại không nhiều người mua. Bphone đến tay khách hàng với giá của phiên bản đầu tiên quá cao (11 triệu đồng). Những lần ra mắt sau này, Bphone đã có mức giá thấp hơn và cho phép người dùng thử trải nghiệm. Tiếc là sản phẩm của họ, thời điểm này, đã ngừng kinh doanh trên trang web của hai nhà bán lẻ lớn là FPT và Thegioididong. Người tiêu dùng Việt ngày nay có nhiều thông tin hơn để so sánh, đánh giá một sản phẩm mới trên thị trường và khi họ chi tiền vào thứ gì đó, họ luôn có lý.

Chiếc Vinfast Fadil có mức giá giống với câu chuyện của Bphone. Giá bán công bố của xe là 395 triệu đồng - ngang ngửa, thậm chí cao hơn các dòng xe cùng loại của những thương hiệu lớn và nhiều kinh nghiệm, nhiều công nghệ hơn như Suzuki (Celerio, 359 triệu đồng), Kia (Morning, 393 triệu đồng), Hyundai (i10, 405 triệu đồng), Toyota (Wigo, 405 triệu đồng) và Honda (Brio, 418 triệu đồng)… Vinfast, như công bố, là xe sản xuất trong nước mà giá ngang với xe ngoại có lẽ là điều mà người mua xe sẽ rất phân vân khi quyết định.

Những chiếc xe hạng A có mặt ở hầu hết mọi đô thị đông đúc. Sự nhẹ nhàng, tiện dụng và kích thước nhỏ là ưu điểm tuyệt đối của nó. Nhiều người còn ví chúng là xe ưa thích của các bà nội trợ. Ngay cả các ông lớn như Toyota, Honda, xưa không mấy mặn mà với các mẫu xe hạng A, giờ cũng tham gia thị trường. Họ biết, không có mặt ở phân khúc này, về lâu dài, sự lan tỏa hình ảnh thương hiệu sẽ yếu dần trong mắt khách hàng.

Một ưu thế nữa của những chiếc xe con cóc là khả năng chạy taxi. Khi bạn gọi xe bằng các ứng dụng như Grab, BE… khả năng lớn là một chiếc xe con cóc sẽ ghé đón bạn. Vinfast Fadil muốn chứng tỏ uy lực và tham gia được thị trường vận tải sôi động này, nó phải có độ bền bỉ, tiết kiệm của động cơ và sự hỗ trợ nhanh chóng về bảo trì, bảo dưỡng và kỹ thuật của nhà sản xuất hoặc chí ít là linh kiện thay thế dễ kiếm trên thị trường. Vì mới xuất hiện, Vinfast Fadil khó thắng các ông lớn xe hơi, bởi hệ thống đại lý, bảo trì của họ còn quá mỏng.

Ván bài sinh tử

Chiếc Daewoo Matiz của người Hàn được xem là dòng xe mở ra thị trường xe hatchback hạng A tại các đô thị chật chội ở Việt Nam. Cho tới nay, người Hàn vẫn chiếm lĩnh phân khúc này với những thương hiệu như Hyundai, Kia. Trong quá khứ, họ cũng từng trả những cái giá khá đắt để có được chỗ đứng như vậy. Sau khi phá sản, ông Kim Woo Choong - người sáng lập thương hiệu xe hơi Daewoo đã thốt lên : "Sai lầm đau đớn của cuộc đời tôi là mong nhanh chóng bán được càng nhiều xe càng tốt. Suy nghĩ ấy đã vô tình coi nhẹ các yếu tố kỹ thuật của sản phẩm mà các hãng khác luôn nâng cấp cho khách hàng".

Thống kê năm 2018, 22.068 chiếc Hyundai i10 đã được bán ra, theo sau đó là Kia Morning với số lượng 11.528 xe. Tại Việt Nam, họ cho khách hàng nhiều sự lựa chọn như: số sàn, số tự động, phiên bản tiết kiệm, phiên bản cao cấp… là điều Vinfast Fadil không có.

Trên thế giới, một mẫu xe đến với người tiêu dùng phải qua rất nhiều giai đoạn thử nghiệm. Từ độ bền bỉ của máy móc đến khả năng vận hành trong nhiều điều kiện đường sá, thời tiết khác nhau ; khả năng chịu đựng va đập của thân vỏ xe khi va chạm ở nhiều tốc độ; khả năng chịu lực của trần xe khi chẳng may bị lật nhiều vòng trên đường... 

Ở mỗi lần thử nghiệm như vậy, các kỹ sư lại đo đạc biên độ biến dạng, xem xét kỹ lưỡng về chấn thương trên mô hình… để điều chỉnh thiết kế, kiểu dáng và vật liệu; để làm sao khi tai nạn xảy ra, rủi ro phải ở mức thấp nhất. Dần dần, các thử nghiệm này trở thành tiêu chuẩn phải có của ngành công nghiệp xe hơi và như một cam kết bắt buộc của các nhà sản xuất đối với khách hàng. Vinfast không cho khách hàng thấy được điều này. Mẫu mã đẹp, quảng cáo hay chỉ là thứ yếu. Cái đầu tiên khách hàng mua xe hơi cần và quan trọng nhất là sự an toàn. Tháng 3/2019, Vinfast tuyên bố đưa xe đi thử nghiệm về tính năng, độ an toàn rồi mới giao xe cho khách. Nhưng cho tới giờ, nhiều chiếc Fadil đã lăn bánh trên đường mà Vinfast vẫn chưa thể công bố được clip đánh giá của các trung tâm kiểm định an toàn xe nổi tiếng trên thế giới như ASEAN NCAP hay Magna Steyr, chỉ có clip kiểm định tại Trung tâm Kỹ thuật General Motors Hàn Quốc. Đây là điều vô cùng mạo hiểm, đứng ở khía cạnh nhà sản xuất; còn với người dùng là sự lo ngại lớn lao. Chiếc xe hơi lao trên đường được xem là mối nguy hiểm cho chính nó và mọi thứ xung quanh. Không đưa ra được các bằng chứng, kết quả thử nghiệm, sẽ thật khó thuyết phục khách hàng rằng chiếc xe an toàn.

Gần 400 triệu đồng có thể là con số nhỏ với những đại gia (nhưng những đại gia thì thường không chọn mua xe cỡ nhỏ) song lại là con số lớn đối với phần lớn người tiêu dùng đang dành dụm để tậu một chiếc xe con cóc, chở con đi học, chở vợ đi làm, hay vi vu du lịch. Trước khi "xuống tiền" cho một chiếc xe, hầu hết khách hàng sẽ dành nhiều tháng cân phân giữa từng tính năng, từng tiện ích, từng thương hiệu. Xe Hàn giá rẻ, xe Nhật "lành tính" là những điều dân chạy xe hơi đã truyền tụng trong rất nhiều năm qua. Để đạt được sự tin cậy đó nơi khách hàng là một quá trình rất dài của rất nhiều dòng xe đã chinh chiến trên các cung đường khắp thế giới chứ không phải chỉ dựa trên việc chủ nhân thương hiệu nói gì về chúng.

Để Vinfast Fadil giành được chỗ đứng trong lòng khách hàng, nhà sản xuất cần chứng minh nhiều hơn về tính đa dạng, an toàn, hậu mãi; cho người dùng thấy được sự tiết kiệm, độ bền bỉ của động cơ và các tính năng kỹ thuật tiên tiến. Có như vậy, hành trình của Vinfast và rộng hơn nữa là xe hơi thương hiệu Việt trong tương lai mới có thể tiến xa. 

Nguyễn Tuấn Anh

******************

Ô tô VinFast Fadil gặp bất lợi khi báo chí so sánh giá xe ? (VOA, 25/06/2019)

Kể từ khi hãng ô tô 100% vốn Việt Nam VinFast bắt đầu bàn giao những chiếc Fadil đầu tiên cho khách hàng hôm 17/6, nhà báo Lê Trung Khoa ở Đức nhiều lần tường thuật trực tiếp trên mạng rằng loại xe này là "đồ đồng nát", "kém chất lượng". Ông Khoa nói Fadil tương đương với một dòng xe "không bán được ở Châu Âu, đã bị thải loại ở Đức vào năm 2016".

Xe Fadil, dòng xe đầu tiên của Vinfast xuất xưởng, tại Thành phố Hồ Chí Minh hôm 17/6. (Ảnh Vinfast.vn)

Ông Khoa, Tổng Biên tập báo điện tử Thoibao.de có giấy phép ở Đức, cho biết thêm dòng xe đó từng có giá bán hơn 5.100 Euro một chút, tương đương khoảng 133 triệu đồng, và chỉ đạt chuẩn khí thải Euro 4, không thể đáp ứng chuẩn Euro 6 hiện nay ở Châu Âu.

Khi chuẩn bị sản xuất dòng xe 5 chỗ nhỏ, hồi tháng 11/2018, VinFast thuộc tập đoàn VinGroup tuyên bố với báo chí là Fadil được nhượng quyền từ hãng Mỹ General Motors (GM). Hãng ô tô của tỷ phú Phạm Nhật Vượng cung cấp thêm thông tin rằng Fadil "sử dụng nền tảng, công nghệ và tiêu chuẩn" của xe Opel Karl Rocks, loại xe cũng có chung nền tảng với Chevrolet Spark.

Qua các buổi live stream trên Facebook và YouTube gần đây, nhà báo Lê Trung Khoa đưa ra so sánh rằng mặc dù VinFast được hưởng nhiều ưu đãi về thuế và đất đai, song giá bán hiện tại của Fadil ở Việt Nam lên đến xấp xỉ 400 triệu đồng, sát mức giá của các xe nước ngoài cùng phân hạng phải chịu nhiều loại thuế cao từ nhiều năm nay.

Trong một bài báo đăng hôm 24/6, báo Phụ Nữ ở trong nước cũng so sánh giá của Fadil và chỉ ra rằng mức 395 triệu đồng/chiếc là "ngang ngửa, thậm chí cao hơn" các xe cùng loại của những thương hiệu "lớn và nhiều kinh nghiệm, nhiều công nghệ hơn" như Suzuki Celerio, Kia Morning, Hyundai i10, Toyota Wigo, và Honda Brio.

Tờ báo thuộc Hội Liên hiệp Phụ nữ thành phố Hồ Chí Minh nhận định rằng xe của VinFast sản xuất trong nước mà giá ngang với xe ngoại "có lẽ là điều mà người mua xe sẽ rất phân vân khi quyết định".

Một chuyên gia về ô tô, ông Trần Khắc Huy, Giám đốc kỹ thuật thuộc Lamborghini và Bentley ở Việt Nam, có quan điểm tương tự. Ông nói với VOA :

"Tôi thấy nhiều người phản ứng với giá bán quá cao. Tôi cho rằng giá như thế là quá cao. Vượt quá rất là nhiều so với người ta kỳ vọng về cái xe được mang tiếng là sản xuất trong nước".

Ngoại trừ vấn đề giá xe, về mặt công nghệ, chuyên gia Trần Khắc Huy cho rằng nhà báo Lê Trung Khoa ở Đức đã "không đúng" khi gọi xe Fadil và dòng xe tiền thân của nó, Opel Karl Rocks và Chevrolet Spark, là "đồ thải loại".

Theo ông Huy, Opel và Chevrolet có thể đã dừng sản xuất để tung ra các mẫu xe mới và điều đó "không liên quan gì đến vấn đề chất lượng". Vẫn theo chuyên gia này, hiện nay chính phủ Việt Nam mới chỉ áp dụng tiêu chuẩn Euro 4 về khí thải của ô tô, vì vậy, xe Fadil "cũng không có vấn đề gì" về mặt này.

Một phần dây chuyền lắp ráp tại nhà máy của VinFast mới đi vào hoạt động giữa tháng 6/2019

Các buổi live stream của nhà báo Lê Trung Khoa đã thu hút lượng người xem tổng cộng lên đến hơn 100.000 và hàng nghìn lời bình luận. Trong đó, theo quan sát của VOA, đa số các ý kiến cho rằng ông Khoa "dũng cảm" cung cấp thông tin để nhiều người biết được "sự thật về chất lượng và giá cả" của Fadil.

Ngược lại, cũng có một lượng đáng kể các ý kiến cho rằng ông Khoa "phá hoại" nỗ lực sản xuất ô tô nội địa của VinFast thuộc sở hữu của tỷ phú Phạm Nhật Vượng.

Một số người thậm chí còn đưa ra những lời đe dọa "ám sát", "giết chết" ông Khoa vì đưa ra những thông tin bất lợi về Fadil.

Theo tìm hiểu của VOA và qua ảnh chụp màn hình được nhà báo Lê Trung Khoa chia sẻ với VOA, những lời đe dọa mạnh mẽ nhất có nội dung rằng vì ông Khoa động đến "một thế lực tư nhân", nên ông sẽ "rước họa vào thân", cũng như sẽ bị hoặc đáng bị ông chủ của Vin Group "thuê mafia thủ tiêu".

Ông Khoa cho VOA biết ông đang đối phó với các lời đe dọa này như thế nào :

"Tôi đã tổng hợp lại, dịch và đưa các thông tin đó cho cảnh sát điều tra Đức, LKA, để họ tiếp tục tìm hiểu xem những chủ tài khoản nhắn tin đe dọa tôi liên tục như thế là ai, có vị trí địa lý nào, địa chỉ IP nào để họ tiếp tục có biện pháp bảo vệ tiếp theo".

Hôm 24/6, VOA liên lạc với cơ quan cảnh sát LKA để tìm hiểu xem họ nhận được những bằng chứng gì từ ông Khoa và có những biện pháp bảo vệ ông như thế nào. Tuy nhiên, sau 24 giờ, VOA chưa nhận được hồi đáp từ LKA.

Cùng ngày, VOA cũng cố gắng liên lạc với ông Nam Phong, đại diện truyền thông của VinFast, để hỏi về phản ứng của hãng đối với những thông tin do ông Lê Trung Khoa đưa ra. Ông Phong trả lời rằng vì "chưa có đủ thông tin" nên ông "chưa được phép phát ngôn", đồng thời đề nghị VOA gửi câu hỏi đến qua email.

Ở thời điểm bài được đăng, VOA chưa nhận được câu trả lời từ VinFast sau hơn 24 giờ gửi email đến hãng.

Chuyên gia ô tô Trần Khắc Huy, Giám đốc kỹ thuật thuộc Lamborghini và Bentley ở Việt Nam, cho rằng những thông tin trái chiều do ông Khoa và báo Phụ Nữ đưa ra có thể gây khó cho việc bán hàng của VinFast, không chỉ đối với xe Fadil mà cả hai mẫu xe sedan và SUV 2.0 lớn hơn, có giá xấp xỉ 1 tỷ đồng trở lên.

Ông Huy nói với VOA :

"Cái tỉ lệ thành công của 3 mẫu xe đó theo tôi là không cao. Thứ nhất, thị trường trong nước thì người ta khá là biết các xe đấy là như thế nào, xuất xứ từ đâu, đã phải chỉnh sửa những gì. Trong nước người ta khá là e dè. Hơn nữa là giá trị khá là lớn so với thu nhập của người Việt Nam. Theo tôi, số lượng bán trong nước sẽ khá là thấp. Còn nếu để mang ra bán ở nước ngoài, theo tôi nghĩ thì mua lại xe của một hãng khác, dán mác của mình vào, chỉnh sửa một tí, rồi lại mang bán thì ra thị trường quốc tế khả năng cạnh tranh về giá là quá thấp".

Hôm 14/6, tập đoàn Vingroup chính thức khánh thành nhà máy sản xuất ô tô VinFast tại khu công nghiệp Đình Vũ ở Hải Phòng, "vỏn vẹn" sau 21 tháng xây dựng và hoàn thiện.

VinFast có kế hoạch sản xuất 250.000 xe trong giai đoạn đầu hoạt động, với sản lượng dự kiến tăng lên 500.000 xe mỗi năm vào năm 2025. Năm ngoái, hãng cho biết họ dự kiến sẽ bắt đầu xuất khẩu vào giữa năm 2020. Hãng cũng nói họ đã nhận được 10.000 đơn đặt hàng trước ở thời điểm cách đây 1 năm.

Paris Motor Show 2018, Vinfast làm khán giả choáng váng.

Cô ấy, đứng trên sân khấu, rành rọt nói với cựu ngôi sao Beckham tặng anh một lá, trước cử tọa là đại diện báo chí, các kênh truyền thông toàn cầu.

Chưa có doanh nghiệp Việt Nam nào làm lớn đến thế. Chưa có doanh nghiệp, nhà sản xuất ô tô ngoại quốc nào làm nhanh và lạ lùng như vậy. Thông điệp được nhắc đi nhắc lại, xuyên suốt các kênh truyền thông (Việt Nam) không phải là hàng hóa, dịch vụ của mình tốt hơn và/hoặc rẻ hơn, mà là tự hào. Cách thức truyền thông của Vinfast cho thấy họ muốn nói điều đó với toàn thể "quốc dân", đồng bào, chứ không tập trung vào khách hàng tiềm năng.

Ngôn ngữ chính được Vinfast tận dụng tối đa là hình ảnh quốc gia. Quốc kỳ, tên nước, yếm, áo dài, tre nứa trong tiếng sáo trúc… (gọi chung là hình ảnh quốc gia). Trên nền cờ đỏ sao vàng, theo sau hai chiếc ô tô là Hoa hậu Việt Nam 2018, trên tay cầm hai lá cờ. Chúng không có biểu tượng Vinfast, lại là cờ đỏ. Cô ấy, đứng trên sân khấu, rành rọt nói với cựu ngôi sao Beckham tặng anh một lá, trước cử tọa là đại diện báo chí, các kênh truyền thông toàn cầu.

Chúng ta đã rất quen với hình ảnh quốc kỳ Việt Nam có mặt khắp nơi. Hồn nhiên và vô tư. Gần đây, trong một màn trình diễn nổi tiếng thế giới, hai diễn viên tài năng Quốc Cơ, Quốc Nghiệp, tham gia cuộc thi tìm kiếm tài năng ở Anh với tính chất cá nhân, hai anh đã gắn cờ Việt Nam trên bộ đồng phục mầu bộ đội. Video về cô gái cởi truồng quấn cờ Việt Nam cổ vũ đội U23 lan truyền chóng mặt trên mạng xã hội. Hình ảnh quốc gia không thể sử dụng tùy tiện như vậy.

Hình ảnh quốc gia, nước xuất xứ (country of origin) là một công cụ, tài nguyên giá trị, thậm chí có giá trị lớn. Doanh nghiệp sử dụng hình ảnh quốc gia sẽ làm tăng mức độ tín nhiệm của mình, bởi nó có tính chất nghiêm túc. Khách hàng, đối tác có xu hướng tin rằng doanh nghiệp đó ưu tú, đại diện cho một đất nước. Hình ảnh quốc gia là tài sản. Nó đương nhiên thuộc sở hữu toàn dân, những người đang sống. Nó còn là di sản, thành quả của cha anh dành lại cho những thế hệ mai sau.

Đã là tài nguyên, công cụ, tài sản của đất nước thì chỉ những ai, tổ chức nào đủ khả năng sử dụng, đủ khả năng làm giầu, làm đẹp hình ảnh quốc gia mới được dùng. Bất kể vì mục tiêu gì, lợi nhuận hay phi lợi nhuận, từ thiện hay giáo dục… Tuyên truyền về sự tự hào, kể cả tự hào dân tộc, cũng cần nêu lý do và bằng chứng rõ ràng. Người dân chỉ có thể tự hào khi ý thức rõ, chứng minh được quốc gia của mình có những thành tựu lớn hơn các quốc gia khác. Ví dụ, giầu đẹp hơn, an toàn hơn, tự do hơn.

Vinfast nên nói rõ bản sắc Việt là gì, giá trị đến mức nào, khi tuyên bố sản phẩm của mình có "Bản sắc Việt - Thiết kế Ý - Công nghệ Đức - Tiêu chuẩn quốc tế". Nếu đủ tự tin, chứng minh được, hãy cho thế giới thấy rằng, thiếu bản sắc Việt, thiết kế Ý và công nghệ Đức, không thể đạt chuẩn quốc tế. Như vậy chẳng cần tuyên truyền, người Việt Nam sẽ rất đỗi tự hào về thương hiệu Vinfast. Hơn thế, khi cần người dân sẽ ra sức bảo vệ và bảo vệ thành công thương hiệu đó, vì họ có niềm tin và chứng lý mạnh mẽ.

Hình ảnh Việt Nam rất cần được quản lý và hướng dẫn để tất cả mọi người dân đều được hưởng lợi, ít nhất là được tiếng thơm. Người dân, doanh nghiệp, tổ chức Việt Nam ai cũng có bổn phận bảo vệ hình ảnh đất nước, ít nhất hãy dùng một cách cân nhắc và tiết kiệm. Chính phủ có thể tham khảo, học hỏi từ những quốc gia đã phát triển về vấn đề này. Chẳng hạn, Ủy ban Thương mại Liên bang, Mỹ (The Federal Trade Commission), họ yêu cầu tất cả cá nhân/tổ chức bắt buộc phải tuân thủ các chuẩn mực về việc sử dụng nhãn hiệu Mỹ. Hãy hạn chế tình trạng hình ảnh quốc gia giá trị đã thấp, nay có thể còn thấp hơn.

Nguyễn Hà Hùng

Nguồn : BBC, 09/10/2018

***********************

Hai kiểu xe đầu tiên mang nhãn hiệu Việt Nam tại triển lãm Paris (RFI, 09/10/2018)

Hai chiếc Sedan Lux A2.0 và SUV Lux SA2.0 mang nhãn hiệu VinFast của Việt Nam với logo hình chữ V thu hút tò mò của khách tham quan hội chợ xe Paris mở ra từ ngày 4 đến 14/10/2018. Hai chiếc xe mẫu được lắp ráp tại Ý trong lúc chờ đợi nhà máy tại Hải Phòng đi vào hoạt động. Tập đoàn xe hơi đầu tiên của Việt Nam kỳ vọng đến mùa hè 2019 xe sẽ được bán trong nước.

Chiếc SUV Lux SA2.0 của VinFast tại hội chợ xe quốc tế Paris 2018.Thanh Hà/RFI

Gian trưng bày xe Việt Nam được đặt tại Hall 1 khu triển lãm Porte de Versailles. Hai chiếc xe bóng loáng, một đỏ và một màu xám đen đậm được chiếu cố tận tình vào ngày ra mắt báo chí 02/10/2018. Các phóng viên đặt máy thu hình, quay cận cảnh từ đường nét thiết kế của tay lái, hộp số xe đến động cơ, từ đường viền cửa xe đến pô nhả khói, đèn pha, cửa xe, gầm xe ...

Để có được hai sản phẩm đầu tay này, hãng xe Việt Nam đã mời nhiều tên tuổi trong ngành cộng tác. Trong số các đối tác của Việt Nam phải kể đến hãng BMW của Đức, đến nhà thiết kế của Ý Ital Design, Pininfarina hay nhà trang thiết bị ô tô của Pháp Faurecia...

Trong ngày đầu tiên mở cửa cho báo chí, RFI Việt Ngữ đã có dịp đến tham quan gian trưng bày xe Việt Nam và đặt câu hỏi với bà Lê Thị Thu Thủy, phó chủ tịch tập đoàn xe VinFast, về những chiếc xe Việt Nam ra mắt công chúng Paris lần này, về nhà máy sản xuất xe hơi của Việt Nam tại Hải Phòng sắp đi vào hoạt động và về triển vọng của thị trường xe hơi trong nước.

Thanh Hà

Người giàu nhất Việt Nam Phạm Nhật Vượng lại vừa có thêm cái nhất nữa khi trở thành hãng xe hơi Việt Nam có màn ra mắt ấn tượng nhất ở triển lãm ô tô mang tên Paris Motor Show.

Hoa Hậu Trần Tiểu Vy và cựu danh thủ David Beckham tham dự lễ ra mắt 2 mẫu xe VinFast tại Paris Motor Show.

Mặc dù còn có những tranh cãi về chuyện liệu ông Vượng có treo đầu dê bán thịt chó hay không, khả năng quảng cáo cho một sản phẩm còn đang được định hình của VinFast không tồi chút nào.

Họ mời được danh thủ nổi tiếng thế giới David Beckham tới giới thiệu hai mẫu xe Sedan và SUV cũng như quy tụ được đông đảo báo giới trong buổi ra mắt.

Thêm nữa VinFast cũng đoạt luôn giải ‘Ngôi sao mới’ do Autobest, tổ chức bình chọn xe tốt nhất Châu Âu hàng năm với đại diện từ 27 quốc gia của Châu lục này. ‘Ngôi sao mới’ cũng là giải mới tinh và VinFast là hãng đầu tiên được trao giải này.

Vậy ai góp phần vào những thành công về mặt truyền thông cho VinFast ?

Câu trả lời đầu tiên là đó không phải là một hãng Việt Nam. Tỷ phú Vượng đã chọn một công ty chuyên về truyền thông và tổ chức sự kiện của Anh. Công ty mang tên PFPR Communications có trụ sở ở hạt Kent (cách nơi tôi sống chừng 30 phút lái xe). Đây là công ty nổi tiếng với danh sách khách hàng bao gồm cả BMW, Mazda, Honda, Mini và Rolls-Royce.

PFPR thông báo trên Twitter hôm 30/8 rằng khi đó họ đưa một đoàn nhà báo tới thăm nhà máy của VinFast bằng trực thăng. Họ cũng đăng cảvideo trực thăng đáp xuống nhà máy ở Hải Phòng. Cũng phải nói rằng khu nhà máy với tổng diện tích 335 ha của VinFast đang được đem ra so sánh với nhà máy chỉ với diện tích hơn 20 ha của Toyota Việt Nam, hãng đã sản xuất xe ở Vĩnh Phúc từ 22 năm qua với tỷ lệ nội địa hoá lên tới gần vài chục phần trăm. Họ nói ông Vượng ‘lườm cơm gắp thịt’, nói là làm ô tô đấy nhưng tiện thể cũng gom càng nhiều đất về tay tập đoàn Vingroup của ông càng tốt. Người ta cũng dẫn lại chuyện các báo Việt Nam đã phải sửa các bài trong đó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc chất vấn ai bật đèn xanh cho xây nhà trên 50 tầng ở khu Triển lãm Giảng Võ vì đó chính là dự án có ông Vượng tham gia. Nhưng cũng có ý kiến nói khu đất "hơn 300 ha ở Hải Phòng là sình lầy… bao nhiêu năm nay chẳng ai để mắt tới vì phải mất rất nhiều công và của bồi đắp".

Trở lại với PFPR, hãng kết thúc chuyến thăm VinFast hôm 31/08 và tới hôm 2/10 viết trên Twitter : "Tự hào khi đội PFPR giúp giới thiệu hai mẫu xe mới của VinFast – nhà sản xuất xe hơi chính ngạch đầu tiên của Việt Nam – tại #ParisMotorShow".

Sự tham gia của PFPR lý giải cho mức độ chuyên nghiệp tương đối của cách VinFast ra mắt mô hình xe ở Paris và sự xuất hiện của David Beckham. Cựu danh thủ cũng được trả đủ thù lao và hoàn thành nhiệm vụ khi thốt lên những từ "đẹp quá" và "VinFast là điều kỳ diệu" khá tự nhiên trước khi nhận lấy lá cờ đỏ sao vàng từ tay Hoa hậu Trần Tiểu Vy.

Bức ảnh Beckham chụp cạnh xe của VinFast mà anh chia sẻ trên chính trang Facebook của mình đã được hơn 130.000 lượt like và hơn 5.000 lượt chia sẻ tính tới 8/10. Nhiều người Việt vào bình luận kiểu "Việt Nam vô địch" trong khi các đồng hương của Beckham thì trút sự bực bội vì cựu danh thủ này vừa thuê luật sư chuyên tìm cách lách luật cãi cho anh thoát tội đi quá tốc độ. Beckham bị máy chụp ảnh tự động ghi lại cảnh chiếc Bently anh lái phóng với tốc độ 59 dặm (gần 95 km) trên đường chỉ cho phép đi với tốc độ 40 dặm (hơn 64 km) hồi đầu năm nay. Beckham thừa nhận đi quá tốc độ cho phép nhưng thuê luật sư cãi rằng giấy thông báo về chuyện anh phạm luật tới quá muộn nên không còn hợp lệ. May mà anh không ở Việt Nam chứ nếu không anh đã phải vào quán nước đưa tiền hối lộ hoặc nếu ra toà thì cũng không thể cãi theo kiểu phát hiện muộn quá nên không phạt được tôi như thế.

Ngoài chuyện dựa vào hình ảnh và ảnh hưởng của Beckham ở Việt Nam và nước ngoài, hãng PFPR có lẽ cũng đã góp phần khiến "ngôi sao mới" xuất hiện trên một số báo Anh. Trang Telegraph có bài với tựa ‘Beckham giới thiệu xe saloon và SUV mới của Vinfast tại Paris Motor Show’. Bài báo khá dài và tích cực nhắc tới khoản đầu tư 3,5 tỷ đô la mà ông Vượng cam kết bỏ ra để làm xe hơi và cũng viết : "Chiếc LUX A2.0 Sedan và LUX SA2.0 SUV được mô tả là có thiết kế của Ý, công nghệ Châu Âu và "tinh thần Việt Nam". Bài báo cũng nhắc tới chuyện mẫu thiết kế được chọn sau khi tham khảo ý kiến của hơn 62.000 người ở Việt Nam và "kết quả là sự hào nhoáng, hiện đại và rõ ràng là hợp lòng người". Sự ra mắt hai mẫu xe của VinFast cũng xuất hiện trên trang chuyên về xe hơi ở Anh nhưAutoExpress, AutoTrader bên cạnh các báo cải lương hay lá cải nhưDaily Mail, Daily Mirror và The Sun. Cả ba tờ báo sau cùng này đều nhắc tới chuyện Beckham vừa thoát khỏi bị truy tố tội đi quá tốc độ cho phép tới 30 km nhờ tài của luật sư chuyên tìm kẽ hở của pháp luật.

Nhưng không phải là không có báo hoài nghi về kế hoạch sản xuất xe của một công ty mà kinh nghiệm trong lĩnh vực này là bằng không. Cây viết Constantin Bergander trên trang Motor Talk của Đức viết rằng người ta đã không cho anh mở nắp capô và nắp cốp sau để xem chi tiết chiếc xe ở Paris Motor Show. Anh cũng nhận thấy cửa sổ trước và sau của xe được làm bằng nhựa chứ không phải bằng kính, nội thất rẻ tiền hơn so với BMW xịn và vỏ xe cũng không khít như xe hoàn chỉnh. Tác giả cũng viết các xe của VinFast sẽ còn phải cải tiến về tiêu chuẩn khí thải nếu muốn chinh phục thị trường Châu Âu mà ông nói không rõ số tiền ông Vượng kiếm được từ lúc làm mì ăn liền tới kinh doanh bất động sản về sau này có đủ để làm điều này không.

Nguyễn Hùng

Nguồn : VOA, 10/10/2018