 | Tổng quan: | 3633090 |
Tìm thấy tài liệu vũ khí hạt nhân của một nước ngoài ở nhà Donald Trump
Anh Vũ, RFI, 07/09/2022
Hãng tin AFP ngày 07/09/2022 trích dẫn nguồn từ nhật báo Washington Post cho biết nhiều thông tin về vũ khí hạt nhân của một quốc gia đã được tìm thấy trong số tài liệu mà FBI thu được tại tư dinh của cựu tổng thống Donald Trump hồi đầu tháng 8.
Tư dinh Mar-a-Lago của cựu tổng thống Mỹ Donald Trump tại bang Florida, Hoa Kỳ. Ảnh chụp từ trên cao ngày 15/08/2022. Reuters – Marco bello
Theo nhật báo Mỹ, "một tài liệu về lực lượng quân sự của một nước ngoài, trong đó có nói đến năng lực hạt nhân" đã được tìm thấy trong số nhiều tài liệu mật đã được Cục Điều Tra Liên Bang thu giữ trong vụ khám xét tư dinh của ông Donald Trump. Washigton Post không cho biết thêm thông tin chi tiết đồng thời nói các nguồn tin của báo cũng không nói cụ thể là tài liệu liên quan đến quốc gia nào.
Hôm 08/08 vừa qua, FBI đã tiến hành khám xét Mar-a-Lago, tư dinh của ông Donald Trump ở bang Florida và thu giữ nhiều thùng tài liệu mật mà cựu tổng thống Mỹ không trả lại khi rời Nhà Trắng. Vài ngày sau vụ khám nhà, Washington Post đã khẳng định FBI tìm kiếm các tài liệu liên quan đến vũ khí hạt nhân.
Ông Donald Trump đã lớn tiếng tố cáo vụ khám xét của FBI là "bất hợp pháp, phản hiến pháp" và nhằm mục đích chính trị.
Hôm 05/ 09, một thẩm phán đã ra lệnh phải chỉ định một chuyên gia độc lập để giám định các tài liệu đã thu giữ hôm 08/08 tại Mar-a-Lago. Quyết định này cũng tạm thời cấm các nhà điều tra liên bang sử dụng các tài liệu trên trong khuôn khổ điều tra hình sự của họ.
Trong số các tài liệu bị thu giữ có 18 tài liệu được xếp loại "tuyệt mật", 50 tài liệu "mật" và 31 tài liệu "nội bộ, không phổ biến".
Một thẩm phán quyết định cử chuyên gia độc lập xem xét tài liệu thu giữ từ nhà cựu Tổng thống Trump
Trọng Nghĩa, RFI, 06/09/2022
Một chiến thắng cho phe của ông Donald Trump trong vụ khám xét nơi ở của cựu tổng thống Mỹ tại bang Florida. Một thẩm phán liên bang vào hôm 05/09/2022 đã quyết định chỉ định một giám sát viên đặc biệt để xem xét các tài liệu bị FBI thu giữ.
Danh sách của Tư pháp Mỹ liệt kê những tài liệu tìm thấy tại Mar A Lago, Florida, dinh thự của cựu tổng thống Donald Trump. Ảnh ngày 02/09/2022. Reuters – Jim Bourg
Thông tín viên RFI tại Washington, Guillaume Naudin, tường thuật :
Ngoài các phát ngôn mang tính tuyên truyền và những lời lẽ bày tỏ thái độ công phẫn, phản ứng pháp lý duy nhất của phe Donald Trump sau vụ khám xét tư dinh Mar-A-Lago là yêu cầu chỉ định một chuyên gia bên ngoài để xét xem các tài liệu đó thuộc diện điều tra hay không.
Bà thẩm phán Aileen Cannon như vậy đã quyết định chấp nhận yêu cầu của các luật sư của người đã bổ nhiệm bà khi ông làm tổng thống. Theo bà, một số tài liệu có thể thuộc phạm vi đặc quyền của hành pháp hoặc quyền bảo mật luật sư - thân chủ. Ví dụ, trong các tài liệu bị thu giữ, có tờ khai thuế của Donald Trump, được các nhà điều tra trong các vụ khác quan tâm.
Tuy nhiên, bà Cannon không cho rằng đội ngũ pháp lý của Trump đã chứng minh được việc các quyền hiến pháp của thân chủ họ đã bị vi phạm. Nhận định đó làm suy yếu các cáo buộc theo đó việc truy tố ông Trump có động cơ chính trị.
Nhiệm vụ của giám sát viên đặc biệt sẽ là xem xét 11.000 tài liệu đã bị thu giữ, để xác định xem các tài liệu này có giá trị trong khuôn khổ cuộc điều tra của Bộ Tư pháp hay không. Tuy nhiên, vấn đề là sẽ cử ai làm giám sát viên đặc biệt.
Về nguyên tắc, hai bên - Bộ Tư pháp và phía ông Trump - phải thống nhất được về việc ai làm giám sát viên, một điều có vẻ khó xảy ra. Chung cuộc, việc chỉ định sẽ do thẩm phán thực hiện. Ngoài ra, người được chỉ định phải có đủ trình độ để xử lý các tài liệu mật, thậm chí là tuyệt mật.
Tất cả những yếu tố kể trên sẽ làm chậm đáng kể cuộc điều tra, và đó có lẽ là mục tiêu mà các luật sư của Donald Trump muốn đạt được.
Thẩm phán Mỹ đồng ý chỉ định trọng tài đặc biệt trong vụ lục soát nhà ông Trump
Reuters, VOA, 06/09/2022
Một thẩm phán liên bang Hoa Kỳ hôm 5/9 đồng ý về việc bổ nhiệm một chuyên gia đặc biệt để xem xét các hồ sơ bị FBI thu giữ trong quá trình khám xét nơi ở của cựu Tổng thống Donald Trump ở Florida, một động thái có khả năng kéo dài cuộc điều tra hình sự của Bộ Tư pháp, theo Reuters.
FBI thu giữ tài liệu mật tại khu nghỉ dưỡng Mar-a-Lago ở Florida.
Trong phán quyết của mình, Thẩm phán quận hạt Hoa Kỳ Aileen Cannon ở West Palm Beach, Florida, đã chấp thuận yêu cầu của ông Trump về việc chỉ định một trọng tài đặc biệt, một bên thứ ba độc lập, người đôi khi được chỉ định trong các trường hợp nhạy cảm để xem xét các tài liệu có thể được bảo vệ bởi đặc quyền của luật sư – thân chủ.
Bà Cannon cho biết trọng tài này sẽ được giao nhiệm vụ xem xét các tài liệu không chỉ thuộc đặc quyền luật sư - thân chủ mà còn cả bất kỳ hồ sơ nào có thể được hưởng đặc quyền hành pháp.
Bà Cannon cũng ra lệnh cho Bộ Tư pháp ngừng xem xét các hồ sơ như một phần của cuộc điều tra tội phạm của họ, một động thái có khả năng ít nhất sẽ tạm thời cản trở việc họ có thể tiếp tục điều tra.
Tuy nhiên, bà Cannon cho biết các quan chức tình báo Hoa Kỳ có thể tiếp tục tiến hành xem xét liệu các hồ sơ có thể gây ra bất kỳ thiệt hại nào cho an ninh quốc gia không, nếu bị lộ.
Ông Trump đang bị điều tra về việc lấy đi hồ sơ chính phủ, một số hồ sơ được gắn nhãn tuyệt mật, lấy ra từ Nhà Trắng sau khi ông rời nhiệm sở vào tháng 1/2021 và lưu trữ chúng tại tư dinh Mar-a-Lago của ông ở Palm Beach.
Bộ Tư pháp cho biết họ cũng đang điều tra về việc có thể đã xảy ra hành vi cản trở, sau khi FBI phát hiện ra bằng chứng cho thấy nhóm của ông Trump có thể đã cố tình che giấu các tài liệu mật khi các đặc vụ cố gắng thu hồi chúng vào tháng 6.
Thẩm phán Cannon ra hạn định đến 9/9 cho nhóm pháp lý của ông Trump và Bộ Tư pháp cùng nộp một danh sách đề xuất các ứng cử viên làm trọng tài đặc biệt.
Theo Reuters
Hé lộ thêm thông tin về vụ FBI khám xét nhà ông Donald Trump
Hoàng Anh, Giao Thông, 04/09/2022
FBI thu giữ hơn 11.000 tài liệu, ảnh chính phủ, 48 tập tài liệu trống dán nhãn "mật" trong đợt khám xét dinh thự của ông Trump hồi tháng 8.
Cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump. Ảnh - Reuters
Thông tin trên được công bố sau khi bà Aileen Cannon, Thẩm phán quận của thành phố West Palm Beach, cho phép mở niêm phong hồ sơ tòa án một ngày sau khi nghe luật sư của cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump và 2 công tố viên hàng đầu của Bộ Tư pháp Mỹ tranh luận về việc liệu bà Cannon có nên chỉ định chuyên gia đặc biệt theo yêu cầu của ông Trump để đánh giá những tài liệu đã tịch thu được tại tư dinh của ông tại bang Florida hay không.
Bà Cannon không ra phán quyết ngay lập tức về việc chỉ định chuyên gia đặc biệt nhưng đồng ý công khai hai hồ sơ do Bộ Tư pháp Mỹ đệ trình.
Bộ hồ sơ được công khai ngày 2/9 đã cung cấp thêm thông tin về 33 hộp tài liệu cùng những vật dụng khác FBI tịch thu tại dinh thự Mar-a-Lago của ông Trump trong quá trình cơ quan này đang điều tra về việc liệu ông Trump có giữ trái phép thông tin quốc phòng và cố cản trở cuộc điều tra hay không.
Trong đó, nhiều tài liệu phân loại mật được để lẫn với các vật dụng khác như sách, tạp chí… Ngoài ra, FBI còn tịch thu một số quần áo, quà tặng khác.
FBI đã tịch thu hơn 11.000 tài liệu, ảnh của chính phủ, trong đó 18 tài liệu được dán nhãn "tối mật", 54 tài liệu được dán nhãn "mật" và 31 tài liệu được dán nhãn "bảo mật". "Tối mật" là cấp phân loại cao nhất đối với tài liệu mật của Chính phủ Mỹ.
Ngoài ra, FBI cũng tịch thu 90 tập tài liệu trống, trong đó 48 tập được dán nhãn "mật" ở bên ngoài.
Trong lần công bố này, còn có tài liệu dài 3 trang do Bộ Tư pháp Mỹ đệ trình lên tòa án, cập nhật trạng thái đánh giá của nhóm điều tra về những tài liệu thu giữ được. Tài liệu đề ngày 30/8 cho thấy các nhà điều tra đã hoàn tất đánh giá ban đầu các tài liệu đã tịch thu, dự kiến sẽ điều tra thêm và thẩm vấn thêm nhân chứng.
Cuộc điều tra hình sự của Bộ Tư pháp Mỹ có thể tạm ngừng nếu bà Cannon chấp thuận chỉ định chuyên gia tiến hành đánh giá độc lập về các tài liệu bị tịch thu. Tuy nhiên, trong phiên điều trần ngày 1/9, dường như bà Cannon vẫn cho phép nhân viên tình báo Mỹ tiếp tục đánh giá tài liệu được kể cả khi chấp nhận chỉ định chuyên gia đặc biệt tham gia.
Trước đó, Bộ Tư pháp Mỹ cho biết trong hồ sơ nộp lên tòa án, cơ quan này đã cung cấp bằng chứng chứng minh có nhiều tài liệu mật đã bị cố tình giấu đi khi Cục Điều tra Liên bang Mỹ (FBI) tịch thu số tài liệu này từ tư dinh của ông Trump hồi tháng 6.
Bộ Tư pháp Mỹ cũng phản đối chỉ định chuyên gia đặc biệt, cho rằng các tài liệu tịch thu được không thuộc về ông Trump và ông không có quyền yêu cầu sử dụng đặc quyền đối với các tài liệu này.
Trong cuộc phỏng vấn mới đây với hãng tin Fox, cựu Tổng chưởng lý Mỹ William Barr, người được ông Trump bổ nhiệm vào vị trí trên khi đương nhiệm Tổng thống Mỹ, cho rằng ông Trump không có lý do chính đáng để giữ lại tài liệu mật ở tư dinh. Ông Barr cũng cho rằng khi FBI đã hoàn tất đánh giá ban đầu về các tài liệu bị tịch thu, việc chỉ định chuyên gia đặc biệt tham gia đánh giá độc lập những tài liệu này chỉ lãng phí thời gian.
(Theo Reuters)
Hoàng Anh
Nguồn : Báo Giao Thông, 04/09/2022
**********************
Mỹ : Thêm tiết lộ về vụ FBI khám xét nhà cựu tổng thống Trump
Thanh Hà, RFI, 03/09/2022
Ngày 02/09/2022 cựu bộ trưởng Tư pháp Mỹ Bill Barr đánh giá "chính đáng" lệnh khám xét nhà cựu tổng thống Donald Trump và chính quyền dường như có "nhiều" bằng chứng là ông Trump đã tìm cách "cản trở" công tác điều tra.
Danh sách của Tư pháp Mỹ liệt kê những tài liệu tìm thấy tại Mar-a-Lago, Florida, dinh thự của cựu tổng thống Donald Trump. Ảnh ngày 02/09/2022. Reuters – Jim Bourg
Tuyên bố này được đưa ra đúng vào lúc Bộ Tư pháp Hoa Kỳ công bố danh sách những tài liệu mà Cục Điều tra Liên bang FBI đã tìm thấy trong đợt khám xét nhà cựu tổng thống Trump ở bang Florida hôm 08/08/2022, trong đó có cả những tài liệu "tuyệt mật".
Thông tín viên Guillaume Naudin từ Washington cho biết thêm :
"Donald Trump vẫn mạnh mẽ hô hào bảo vệ luật pháp và trật tự, nhưng dường như ông không phải là một người ngăn nắp và nghiêm túc trong việc cất giữ tài liệu. Tuy chưa quyết định sẽ có chỉ định một điều phối viên đặc biệt để phân tích những văn bản tịch thu được hay không, một thẩm phán đã công bố một bản liệt kê, cho thấy dường như các nhà điều tra đã tìm thấy đủ loại hồ sơ ở đủ mọi nơi tại tư dinh của cựu tổng thống Hoa Kỳ. Trong số đó có những tập hồ sơ trống rỗng khiến các nhà điều tra tự hỏi không biết những tài liệu ở bên trong có thực hay không, và nếu có thì không biết chúng đang được cất giữ ở đâu.
Cũng có những thùng hồ sơ mà trong đó có những văn bản thuộc loại tài liệu tuyệt mật, hay cần bảo mật. Rồi nào là những tạp chí, những bài báo nằm lẫn lộn với những văn bản của chính phủ thuộc loại không cần bảo mật. Nhân viên điều tra cũng đã tìm thấy những tài liệu mà lẽ ra phải do các cơ quan của chính phủ liên bang lưu trữ.
Trong số những thùng tài liệu đã tìm thấy, có cả những văn bản đóng dấu là tài liệu mật xếp chung với quần áo, hay đồ vật được cho là quà tặng.
Tất cả đã được tìm thấy trong nhà kho ở Mar-a-Lago, hay ngay tại phòng làm việc của ông Trump, nơi nhiều khách của ông lui tới. Danh sách được công bố dài 11 trang cho thấy cựu tổng thống Mỹ đã mang theo đủ mọi thứ và những quy định bảo vệ bí mật an ninh quốc gia đã không được tuân thủ".
Thanh Hà
Nguồn : RFI, 03/09/2022
********************
Ông Trump yêu cầu được khôi phục chức tổng thống, hoặc 'lập tức tổ chức bầu cử lại'
Khánh Như, Pháp Luật Thành phố Hồ Chí Minh, 30/08/2022
Ông Trump yêu cầu được phục hồi chức vụ tổng thống hoặc tổ chức "một cuộc bầu cử mới, ngay lập tức", sau khi có thông tin cho rằng Facebook đã giới hạn các bài viết liên quan chiếc laptop của con trai ông Biden trước thềm bầu cử 2020.
Cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump. Ảnh : AP
Ngày 29/8, cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump yêu cầu được phục hồi chức vụ tổng thống hoặc tổ chức "một cuộc bầu cử mới, ngay lập tức", theo trang Business Insider.
Phát ngôn nói trên được đưa ra sau khi có thông tin cho rằng trước cuộc bầu cử tổng thống Mỹ năm 2020, mạng xã hội Facebook đã tạm giới hạn các bài viết về chiếc máy tính xách tay của ông Hunter Biden (con trai Tổng thống Joe Biden).
Thời điểm đó, một laptop được cho là của ông Hunter Biden bị tình nghi là có chứa các email có liên quan hoạt động tình báo nước ngoài.
Trong bài đăng trên trang mạng xã hội Truth Social, ông Trump viết in nhiều từ ngữ nhằm nhấn mạnh quan điểm : "FBI ĐÃ ẨN CÁC THÔNG TIN VỀ LAPTOP CỦA HUNTER TRƯỚC CUỘC BẦU CỬ" (FBI là Cục Điều tra Liên bang Mỹ).
Cựu tổng thống cho rằng nếu FBI không làm không làm vậy, ông "sẽ dễ dàng giành chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2020".
Ông viết them : "BIỆN PHÁP KHẮC PHỤC : Tuyên bố người chiến thắng hợp lệ hoặc và đây sẽ là giải pháp tối thiểu, tuyên bố Cuộc bầu cử năm 2020 bị tổn hại không thể khắc phục và có một cuộc bầu cử mới, ngay lập tức !".
Các thành viên đảng Cộng hòa được cho là đang tránh xa các tuyên bố của ông Trump về kết quả bầu cử năm 2020. Hiện phe Cộng hòa đang giữ khoảng cách với những bất bình cá nhân của ông để tránh có các vấn đề phát sinh trước cuộc bầu cử giữa kỳ vào tháng 11 tới.
Trả lời phỏng vấn tờ The New York Post, Giám đốc điều hành Meta (công ty mẹ của Facebook) - ông Mark Zuckerberg cho biết ông không thể nhớ liệu mình có nhận được cảnh báo từ FBI về thông tin liên quan chiếc laptop của con trai ông Biden hay không.
Sau đó, tài khoản Twitter của công ty Meta tweet rằng : "Chuyện về máy tính xách tay của ông Hunter Biden không có gì là mới mẻ. FBI đã nêu những cảnh báo chung về sự can thiệp của nước ngoài, và không có gì cụ thể về ông Hunter Biden".
Ông Trump đã nhiều lần nêu phát ngôn công kích FBI kể từ khi các đặc vụ khám xét nhà của ông ở Mar-a-Lago (bang Florida) vào đầu tháng này để tìm các tài liệu mật.
Kênh Fox News ngày 29/8 dẫn lời Thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa Lindsey Graham cho rằng việc truy tố cựu Tổng thống Donald Trump vì xử lý sai thông tin mật sẽ dẫn đến "bạo loạn trên đường phố".
Theo ông Graham, điều đó có thể xảy ra, nhất là khi cuộc điều tra về đối thủ hàng đầu của ông Trump là bà Hillary Clinton trước cuộc bầu cử năm 2016 không đưa ra được cáo trạng.
Phát ngôn trên được ông Graham trong buổi trao đổi với MC Trey Gowdy.
Ông Gowdy là cựu nghị sĩ bang South Carolina, người từng dẫn đầu cuộc điều tra của Hạ viện về cáo buộc cho rằng bà Hilary đã sử dụng email cá nhân để nhận và gửi văn bản công vụ khi còn giữ chức ngoại trưởng.
Việc nhắm mục tiêu vào ông Trump có thể gây ra phản ứng dữ dội nếu nó leo thang đến mức cựu tổng thống phải ra tòa, theo ông Graham.
"Nếu có một vụ truy tố ông Trump vì xử lý sai thông tin mật, sau khi vụ điều tra bà Clinton thất bại, sẽ có bạo loạn trên đường phố" - ông nói.
Ông Graham cũng cho biết ông không thấy có sự minh bạch trong bản tuyên thệ dài 38 trang được FBI đưa ra để xin lệnh khám xét nhà ông Trump.
Khánh Như
Nguồn : Pháp luật TPHCM, 30/08/2022
Trọng Nghĩa, RFI, 27/08/2022
Chính sự hiện diện của nhiều tài liệu tuyệt mật trong những chiếc hộp hồ sơ được cựu tổng thống Mỹ Donald Trump mang đi khi ông rời Nhà Trắng mà một phần được giao lại cho Cơ Quan Lưu Trữ Quốc Gia hồi đầu năm nay, đã khiến Cục Điều Tra Liên Bang FBI mở cuộc khám soát tư dinh của ông Trump tại Florida. Một tài liệu chính thức của Bộ Tư pháp Mỹ công bố hôm 26/08/2022 đã xác định như trên.
Cựu tổng thống Mỹ Donald Trump, trong thông cáo thứ Sáu, 26/08/2022, khẳng định các tài liệu mà FBI tịch thu đều được giải mật. AP - Julia Nikhinson
Theo yêu cầu của tòa án, Bộ Tư pháp Mỹ buộc phải công bố tờ trình xin lệnh khám nhà, được viết trước cuộc khám soát hôm 08/08, trong đó nêu rõ lý do vì sao hoạt động này là cần thiết. Tuy nhiên, rất nhiều đoạn trong tờ trình dài 32 trang đã bị bôi đen để che giấu danh tính của các nhân chứng và tránh tiết lộ các phương pháp điều tra nhạy cảm.
Từ Miami, thông tín viên RFI David Thomson giải thích :
"Đó là một thủ tục pháp lý nêu chi tiết lý do tại sao FBI cho là cần thiết phải khám nhà của cựu tổng thống Hoa Kỳ. Mọi chuyện bắt đầu vào tháng 2/2022, khi sau nhiều tháng gây sức ép, Donald Trump rốt cuộc đã trả lại cho chính quyền 15 hộp tài liệu mật mà ông mang theo một cách bất hợp pháp khi rời Nhà Trắng.
Bên trong có 184 hồ sơ được xếp vào diện tài liệu mật, với 25 trong số đó được ghi là tối mật (top secret), tức là mức độ bảo mật cao nhất. Một số tài liệu này, bị sắp xếp lộn xộn, chứa các thông tin có khả năng gây nguy hiểm cho các nhân viên tình báo hoạt động bí mật ở nước ngoài.
Sau khi xem xét các tài liệu đó, các nhà điều tra FBI tin rằng cựu tổng thống còn giữ nhiều hồ sơ khác loại như vậy ở Mar A Lago. Do đó, FBI quyết định khám soát tư dinh của ông Trump tại Florida, nơi họ đã thu giữ khoảng 30 chiếc hộp khác.
Trên mạng xã hội của mình, ông Trump tố cáo một cuộc "săn bắt phù thủy", nhưng theo nhiều người, vụ việc có thể khiến ông bị truy tố về tội vi phạm luật của Mỹ về gián điệp."
Trọng Nghĩa
*************************
Vụ khám xét Mar-a-Lago : Trump đúng hay sai ?
VOA, 25/08/2022
Vụ FBI khám xét dinh thự Mar-a-Lago của cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump đã dẫn đến những phản ứng bùng nổ ở cả hai phía : một phía lên án mạnh mẽ ông Trump và đòi truy tố ông trong khi phía bên kia chỉ trích FBI ‘phục vụ mưu đồ chính trị’ của Đảng Dân chủ, theo ghi nhận của VOA.
Khu dinh thự Mar-a-Lago của cựu Tổng thống Donald Trump nhìn từ trên cao
Cuộc khám xét Mar-a-Lago ở Palm Beach, Florida, vào ngày 8/8 năm 2022 đã thu giữ 11 bộ tài liệu được đánh dấu mật, trong đó có 1 bộ ở cấp độ cao nhất là ‘thông tin tuyệt mật, nhạy cảm’ và 4 bộ ở cấp độ ‘tối mật’ còn các bộ còn lại ở cấp độ mật.
Theo tường thuật của New York Times, hơn 300 tài liệu mật của CIA, FBI và NSA về các chủ đề lợi ích an ninh quốc gia đã được thu hồi trong cuộc khám xét này. Giới chức Mỹ lo ngại nguy cơ những tài liệu này bị rò rỉ ra bên ngoài ở một nơi không an toàn với nhiều người ra vào như Mar-a-Lago, gây phương hại cho an ninh quốc gia.
Lệnh khám xét dựa trên khiếu nại của Cục Lưu trữ và Văn thư Quốc gia, được Bộ trưởng Tư pháp Merrick Garland ủy quyền và được một thẩm phán phê duyệt. Lệnh khám xét này sau đó đã được công bố và cho thấy FBI đang điều tra ông Trump về ba tội liên bang : xóa hoặc hủy hồ sơ chính phủ ; phá hủy hay che giấu hồ sơ ‘với mục đích cản trở, ngăn chặn hay ảnh hưởng’ đến hoạt động của chính phủ liên bang ; và vi phạm Luật Gián điệp về chiếm giữ trái phép thông tin quốc phòng.
Tuy nhiên, ông Trump đã lên án mạnh mẽ vụ khám xét này, gọi đó là ‘săn phù thủy’, ‘ngược đãi chính trị’ và ‘vũ khí hóa hệ thống tư pháp’. Đội ngũ pháp lý của ông mới đây còn đệ đơn kiện lên tòa án liên bang ở Florida, đòi chỉ định một bên thứ ba để xem xét các hồ sơ mà FBI tìm thấy tại dinh thự của ông.
‘Bắt buộc phải khám xét’
Trao đổi với VOA từ Houston, bang Texas, nơi ông đang là giáo sư Toán của Đại học Lone Star, ông Nguyễn Đình Minh Quốc nhận định rằng việc khám xét Mar-a-Lago là một quá trình lâu dài, thận trọng, có trù tính kỹ lưỡng của Bộ Tư pháp chứ không phải là ‘hành động ngang nhiên’ như có người chỉ trích.
Ông cũng cho rằng đó cũng là hậu quả của việc bản thân ông Trump đã gian dối, không chịu hợp tác với giới chức ngay từ đầu trong việc giao nộp các tài liệu mật mà ông nắm giữ trái phép.
Vị giáo sư Toán này chỉ ra việc phải mất một năm sau khi rời Tòa Bạch Ốc, ông Trump mới bắt đầu trả lại hồ sơ mà ông đã đem đi khi mãn nhiệm bất chấp Cục Lưu trữ và Văn thư Quốc gia đã nhiều lần viết thư yêu cầu ông trả lại.
Với những tài liệu mà Cục Lưu trữ và Văn thư Quốc gia lấy về, Bộ Tư pháp ‘thấy rõ có tài liệu mật bị thiếu’ nên mới âm thầm điều tra. "Đến tháng Sáu, Bộ Tư pháp đã yêu cầu ông Trump trả lại tài liệu mật mà ông ấy làm ngơ nên FBI bắt buộc phải đột kích để thu hồi", ông Quốc nói.
"Bộ trưởng Tư pháp Merrick Garland đã cho Trump thời gian để trả tài liệu, đã thương lượng để ông Trump trả nhưng không được nên mới ra lệnh khám xét chứ không phải vì ông Trump tuyên bố ra ứng cứ tổng thống mới khám xét", ông phân tích và chỉ ra một khi thẩm phán phê chuẩn lệnh khám xét thì phải có trong tay đầy đủ bằng chứng.
Về việc ông Trump không có mặt khi FBI khám xét, ông Quốc nói rằng ‘có mặt hay không cũng không thay đổi gì cả’ vì người luật sư đại diện cho Trump ‘đã ký chứng nhận và chứng kiến tất cả việc làm của FBI’.
Trước những chỉ trích chính quyền ông Biden muốn dùng cơ quan tư pháp nhằm ‘ngáng đường tranh cử của ông Trump’, ông Quốc nói ‘nếu có bằng chứng thì hãy trưng ra chứ đừng nói miệng’.
Ông cũng chỉ ra việc bản thân ông Garland cũng bị nhiều người bên Đảng Dân chủ lên án vì có các bước đi pháp lý nhằm vào ông Trump ‘quá chậm chạp’ và ông Biden ‘chưa từng chỉ trích gì ông Garland’ về cuộc điều tra ông Trump từ lúc ông vào Tòa Bạch Ốc.
Ngược lại, ông Quốc cho rằng chính ông Trump khi còn tại vị mới là người tận dụng Bộ Tư pháp để thực hiện những thủ đoạn chính trị làm lợi cho mình, chẳng hạn như để cho Bộ trưởng Tư pháp William Barr sửa lại bản báo cáo của Công tố viên đặc biệt Robert Mueller về cáo buộc thông đồng với Nga, hay giảm án cho bạn bè và những người thân tín của ông Trump như Roger Stone, Michael Flint, hay sa thải giám đốc FBI James Comey vì ‘không trung thành với ông Trump’.
"Ông Trump là người thối nát, làm lũng đoạn nền Dân chủ và phá hoại tính độc lập của Bộ Tư pháp một cách rất rõ ràng", ông lên án và nhắc lại việc ông Trump đã áp lực Bộ Tư pháp lật ngược kết quả cuộc bầu cử năm 2020 như thế nào.
Trước những chứng cớ ‘không thể chối cãi’ mà FBI ‘bắt được quả tang’ trong nhà ông Trump, ông Quốc cho rằng ông Trump xứng đáng bị điều tra và truy tố theo pháp luật.
"Ông Trump là cái gì mà phải khác những công dân khác khi ông không tuân thủ pháp luật", ông Quốc lập luận và nhắc lại nguyên tắc pháp trị của nước Mỹ.
Ông nhắc lại vụ việc khi bà Hillary Clinton đang ra tranh cử tổng thống với ông Donald Trump, giám đốc FBI khi đó là ông James Comey đã tuyên bố vẫn tiếp tục điều tra bà Clinton về nghi vấn bà xử lý email công vụ không đúng cách chỉ bốn ngày trước khi cuộc bầu cử diễn ra, góp phần khiến bà Clinton thua trước ông Trump.
Cũng theo phân tích của ông thì ông Biden và Đảng Dân chủ không có lý do để sợ ông Trump ra tranh cử một lần nữa vì ông Trump đã thua bà Hillary Clinton hồi năm 2016 về số phiếu phổ thông (thắng nhờ phiếu đại cử tri) và thua ông Biden trong cuộc bầu cử năm 2020, thậm chí còn để mất cả Hạ viện và Thượng viện về tay Đảng Dân chủ.
"Ông ta đã thua thì bây giờ lấy lý do gì mà thắng ông Biden ?" ông đặt vấn đề và khẳng định ông Trump thực sự ra tranh cử với ông Biden thì ‘cơ hội thắng của Biden sẽ cao hơn rất nhiều’.
"Ông Trump mà ra ứng cử thì số cử tri Dân chủ đi bầu còn đông hơn", ông lý giải. "Bây giờ tình hình giá xăng dầu, lạm phát, kinh tế đều đang theo chiều hướng có lợi cho Biden".
Tuy nhiên, vị giáo sư này cho rằng với những gì mà ông Trump đã làm, nhất là vai trò của ông trong vụ bạo loạn ở Quốc hội ngày 6/1 năm 2021, thì ông Trump ‘nên vô tù chứ không thể ra ứng cử nữa’.
"Những ai theo dõi vụ 6/1, bất kể cử tri Dân chủ, Cộng hòa hay độc lập, đều thấy ông Trump không xứng đáng ra tranh cử nữa", ông khẳng định. "Chỉ những ai không đọc tin tức và tôn sùng ông Trump bằng mọi giá thì mới ủng hộ mà thôi".
‘Ám hại ông Trump’
Từ Phoenix, bang Arizona, ông Nhất Trần, 79 tuổi, kỹ sư của hãng điện tử Intel nay đã nghỉ hưu, lên án mạnh mẽ hành động khám xét dinh thự ông Trump của Cục Điều tra Liên bang mà ông cho là ‘thiếu khôn ngoan’.
"Tại sao họ đột nhập vô nhà ông Trump khi không có chủ nhà ? Đó là sai luật", ông Nhất nói với VOA và khẳng định rằng chỉ có chủ nhà mới có thể đứng ra nhận lệnh khám xét.
Mặc dù thừa nhận việc ông Trump đưa tài liệu mật từ Nhà Trắng về nhà làm của riêng là ‘hết sức bậy’, nhưng ông Nhất nói nếu chính quyền Biden biết ‘tại sao không thu hồi sớm mà phải đợi một năm rưỡi sau, lúc ông Trump nhăm nhe ý định ra tranh cử lần nữa, mới thu hồi ?’
Ông nói việc ông Trump ngay từ đầu không hợp tác trao trả tài liệu cho chính quyền là ‘quá lỗi’ nhưng thay vì khám nhà khi không có ông Trump, FBI ‘có thể cho người canh giữ nhà ông Trump 24/7 phòng tài liệu mật rò rỉ ra ngoài trong khi chờ đợi ông Trump quay về’.
Do đó, ông Nhất, vốn từng tạo ra những chiếc drone mang cờ Mỹ có in hình ông Trump để bay lên trời vận động mọi người bầu cho ông, nói việc nhà ông Trump bị khám xét khiến ông thấy ‘rất buồn và bực mình’.
"Nước Mỹ chưa bao giờ có tiền lệ một cựu tổng thống bị khám nhà, giờ chỉ mình ông Trump", ông nói và cho biết bản thân chiếc xe lăn mà ông ngồi cũng có treo cờ có hình ông Trump mỗi khi ông di chuyển.
"Đảng Dân chủ tìm mọi cách ám hại ông Trump một cách không quân tử", ông nói với VOA nhưng không đưa ra bằng chứng mà lập luận rằng tại vì Trump ‘vừa đánh tiếng sẽ tranh cử năm 2024 nên bị Dân chủ đánh’.
Mặc dù Giám đốc FBI Christopher Wray, người ký lệnh cho nhân viên thực hiện cuộc khám xét, là người do ông Trump bổ nhiệm, ông Nhất cho rằng ông Wray ‘phải nghe theo lệnh của tổng thống hiện tại là ông Biden’.
"Trên danh nghĩa thì Bộ Tư pháp Mỹ hoạt động độc lập với chính quyền nhưng Tổng thống Biden có thể dùng cách nhắc khéo Bộ trưởng Tư pháp điều tra ông Trump", ông nói.
Nếu quả như những tài liệu thu được từ nhà ông Trump đúng là tài liệu tối mật, ông Nhất cũng không đồng ý Bộ Tư pháp truy tố ông Trump.
"Dù sao ông ấy cũng là cựu tổng thống. Truy tố ông ấy thì được cái gì hay là chỉ đẩy nước Mỹ xuống hố trong con mắt thế giới", ông lập luận.
Về khả năng ông Trump ra tranh cử tổng thống lần nữa, ông Nhất nói ông tin rằng ‘ông Trump chắc chắn sẽ thắng nếu đối đầu ông Biden’.
"Ông ấy bị đủ mọi bê bối pháp lý vây quanh nhưng khi ông ấy đi về một quận hạt nhỏ ở bang Arizona vẫn có đông đảo người dân ra ủng hộ, còn ông Biden đi đến đâu có ai ra ủng hộ không ?" ông Nhất lập luận.
"Khi ông Trump bị khám nhà, có những người sống chết vì Trump sục sôi lên", ông nói thêm và cho rằng những cử tri này cho dù ông Trump có nói bậy, làm sai gì đi nữa thì họ cũng hết lòng ủng hộ.
Tuy nhiên, về phần mình, ông Nhất cho biết từ hai tháng qua, ông ‘đã xếp cờ quạt in hình ông Trump đem đi cất’.
Ông nói lý do ông ủng hộ ông Trump nhiệt thành vì ‘ông Trump nói đánh Trung Quốc’ nhưng ‘ông ấy nói miệng mà chỉ làm được phần nào thôi’.
"Trong thời gian 4 năm của ông Trump và chưa đến 2 năm của ông Biden thì cường độ của Mỹ đối đầu với Trung Quốc trên Biển Đông và cường độ triển khai tàu chiến hỗ trợ Đài Loan thì ông Trump không bằng ông Biden. Vì chỗ đó nên tôi bất mãn với ông Trump", ông Nhất nói.
Nguồn : VOA, 25/08/2022
*************************
Cục Lưu trữ Quốc gia Mỹ : ông Trump đã chuyển 700 trang tài mật đến Florida
VOA, 24/08/2022
Cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump đã rời Washington với hơn 700 trang tài liệu mật, bao gồm một số tài liệu chứa những bí mật hàng đầu của chính phủ, khi nhiệm kỳ tổng thống của ông kết thúc vào năm ngoái, Cục Lưu trữ Quốc gia Hoa Kỳ tiết lộ hôm 24/8, theo VOA News.
Không ảnh khu nghỉ dưỡng Mar-a-Lago của cựu Tổng thống Donald Trump ở Palm Beach, Florida.
Tiết lộ phơi bày từ nội dung của bức thư đề ngày 10/5 của giới chức lưu trữ Hoa Kỳ, Debra Steidel Wall, gửi cho ông Evan Corcoran, một trong những luật sư của ông Trump, khi bà không chấp nhận tuyên bố của đại diện của ông Trump rằng cựu tổng thống có quyền giữ một số tài liệu bằng đặc quyền hành pháp khi còn ở Nhà Trắng.
Bà Wall mô tả cảnh báo ngày càng tăng trong Bộ phận An ninh Quốc gia của Bộ Tư pháp về "thiệt hại tiềm ẩn do cách thức rõ ràng mà các tài liệu này được lưu trữ và vận chuyển" đến dinh thự Mar-a-Lago của ông Trump thay vì được chuyển đến Cục Lưu trữ Quốc gia khi nhiệm kỳ tổng thống của ông kết thúc, theo yêu cầu của luật pháp Hoa Kỳ.
Bức thư của bà cho biết có "hơn 100 tài liệu có đánh dấu mật" trong 15 thùng tài liệu mà chính phủ thu hồi từ khu nghỉ dưỡng Mar-a-Lago vào tháng 1/2022, lần đầu tiên trong ba lần trong năm nay FBI và các giới chức lưu trữ Hoa Kỳ đã thu hồi các thùng tài liệu mật từ nơi nghỉ mùa đông của ôngTrump và câu lạc bộ trên bờ biển Đại Tây Dương.
Ông Trump và các trợ lý của ông đã bàn giao thêm một số tài liệu vào tháng 6, và sau đó các đặc vụ FBI, theo lệnh khám xét được tòa án phê duyệt, thu hồi thêm hai chục thùng tài liệu, bao gồm 11 thùng hồ sơ mật vào ngày 8/8, khi họ khám xét văn phòng của ông, một kho chứa ở khu vực tầng hầm và các phòng khác tại khu nghỉ dưỡng này.
Một số tài liệu được truy xuất đã được phân loại mật đánh dấu là "TS/SCI", viết tắt của từ "Thông tin tối mật / nhạy cảm" hoặc được gắn nhãn là "Chương trình truy cập đặc biệt", chứa một số bí mật được giữ chặt chẽ nhất của chính phủ và được cho là chỉ được xem trong các cơ sở an ninh của chính phủ, chứ không được lưu giữ ở nơi cư trú như Mar-a-Lago.
**********************
Minh Anh, RFI, 26/08/2022
Một thẩm phán Hoa Kỳ hôm 25/08/2022, ra lệnh công bố một tài liệu tư pháp trình bày động cơ FBI khám xét tư dinh cựu tổng thống Mỹ Donald Trump nhưng đồng thời chấp nhận xóa bớt một số đoạn.
Tư dinh Mar-a-Lago của cựu tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 10/08/2022, tại Palm Beach, bang Florida, Mỹ. AP - Steve Helber
Thẩm phán liên bang Bruce Reinhart quyết định hồ sơ tư pháp sẽ được công bố vào thứ Sáu 26/08, lúc 12 giờ (tức 16 giờ GMT). Ngoài việc nêu rõ những lý do khiến bộ Tư Pháp mở cuộc điều tra, tài liệu này rất có thể sẽ tiết lộ danh tính một số tác nhân trong hồ sơ này.
Tuy nhiên, thẩm phán Reinhart nêu rõ phần lớn các yếu tố trong tài liệu vẫn sẽ được giữ bí mật theo yêu cầu của bộ Tư Pháp, viện dẫn một nhu cầu "cấp thiết" xóa bớt những phần quan trọng của tài liệu vì lợi ích của cuộc điều tra.
Hôm 22/8, Bruce Reinhart đã ra lệnh biên bản này chí ít phải được công bố một phần, do mối quan tâm của công luận về vụ khám xét tư dinh của một cựu tổng thống, một sự kiện chưa từng có.
AFP nhắc lại, hôm 08/8, cảnh sát liên bang FBI đã lục soát tư dinh của ông Donald Trump tại Florida, tịch thu nhiều thùng tài liệu mật mà ông đã không trao trả lại cho chính quyền bất chấp nhiều lần đề nghị.
Hôm qua, cựu tổng thống Mỹ, một lần nữa lên tiếng kêu vô tội trên mạng xã hội Truth Social của ông, đồng thời cáo buộc "các thẩm phán dân chủ cánh tả cực đoan" đã "khám xét nhà ông một cách bất hợp pháp". Ông giận dữ tuyên bố "họ thậm chí phá cả tủ sắt, một hành vi quá đáng !"
Minh Anh
Cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump đã rời Washington với hơn 700 trang tài liệu mật, bao gồm một số tài liệu chứa những bí mật hàng đầu của chính phủ, khi nhiệm kỳ tổng thống của ông kết thúc vào năm ngoái, Cục Lưu trữ Quốc gia Hoa Kỳ tiết lộ hôm 24/8, theo VOA News.
Không ảnh khu nghỉ dưỡng Mar-a-Lago của cựu Tổng thống Donald Trump ở Palm Beach, Florida.
Tiết lộ phơi bày từ nội dung của bức thư đề ngày 10/5 của giới chức lưu trữ Hoa Kỳ, Debra Steidel Wall, gửi cho ông Evan Corcoran, một trong những luật sư của ông Trump, khi bà không chấp nhận tuyên bố của đại diện của ông Trump rằng cựu tổng thống có quyền giữ một số tài liệu bằng đặc quyền hành pháp khi còn ở Nhà Trắng.
Bà Wall mô tả cảnh báo ngày càng tăng trong Bộ phận An ninh Quốc gia của Bộ Tư pháp về "thiệt hại tiềm ẩn do cách thức rõ ràng mà các tài liệu này được lưu trữ và vận chuyển" đến dinh thự Mar-a-Lago của ông Trump thay vì được chuyển đến Cục Lưu trữ Quốc gia khi nhiệm kỳ tổng thống của ông kết thúc, theo yêu cầu của luật pháp Hoa Kỳ.
Bức thư của bà cho biết có "hơn 100 tài liệu có đánh dấu mật" trong 15 thùng tài liệu mà chính phủ thu hồi từ khu nghỉ dưỡng Mar-a-Lago vào tháng 1/2022, lần đầu tiên trong ba lần trong năm nay FBI và các giới chức lưu trữ Hoa Kỳ đã thu hồi các thùng tài liệu mật từ nơi nghỉ mùa đông của ôngTrump và câu lạc bộ trên bờ biển Đại Tây Dương.
Ông Trump và các trợ lý của ông đã bàn giao thêm một số tài liệu vào tháng 6, và sau đó các đặc vụ FBI, theo lệnh khám xét được tòa án phê duyệt, thu hồi thêm hai chục thùng tài liệu, bao gồm 11 thùng hồ sơ mật vào ngày 8/8, khi họ khám xét văn phòng của ông, một kho chứa ở khu vực tầng hầm và các phòng khác tại khu nghỉ dưỡng này.
Một số tài liệu được truy xuất đã được phân loại mật đánh dấu là "TS/SCI", viết tắt của từ "Thông tin tối mật / nhạy cảm" hoặc được gắn nhãn là "Chương trình truy cập đặc biệt", chứa một số bí mật được giữ chặt chẽ nhất của chính phủ và được cho là chỉ được xem trong các cơ sở an ninh của chính phủ, chứ không được lưu giữ ở nơi cư trú như Mar-a-Lago.
Tư pháp Mỹ không công bố tài liệu giải thích lý do FBI khám soát tư dinh của Trump
Thùy Dương, RFI, 16/08/2022
Bộ Tư Pháp Mỹ ngày 15/08/2022 không chấp nhận công bố một tài liệu tư pháp giải thích lý do Cục điều tra liên bang FBI khám soát dinh thự Mar-a-lago của cựu tổng thống Mỹ Donald Trump tại bang Florida. Vụ khám soát chưa từng có nhắm vào một cựu tổng thống Mỹ đã gây ra một cơn bão chính trị trong những ngày qua.
Bộ trưởng Tư pháp Hoa Kỳ Merrick Garland phát biểu tại Washington, Hoa Kỳ, ngày 11/08/2022. Reuters – Leah Millis
Nhiều tổ chức, trong đó có các cơ quan truyền thông, đã yêu cầu một thẩm phán cho công bố một tài liệu tư pháp trong đó, theo thông lệ, các nhà điều tra của FBI phải giải thích tại sao việc khám soát là cần thiết. Nhưng theo AFP, bộ Tư pháp Mỹ hôm qua khẳng định việc công bố tài liệu đó sẽ "gây tác hại không thể khắc phục nổi cho vụ điều tra hình sự đang được tiến hành", do tài liệu này "chứa nhiều thông tin rất nhạy cảm về các nhân chứng" và bởi vì rất có thể việc công bố tài liệu "sẽ làm lộ chiến thuật của các nhà điều tra", những chiến thuật được hứa hẹn sẽ mang lại thành công cho những chặng điều tra sắp tới.
Trong khi đó, ngay trong nội bộ đảng Cộng hòa của ông Trump có một số bất đồng về cách phản ứng của các đảng viên đối với bộ Tư Pháp và FBI về vụ khám soát và hậu quả của các phản ứng đó đối với nền dân chủ Mỹ. Chẳng hạn thống đốc bang Maryland, Larry Hogan không thể hiểu nổi tại sao một số người lại có thể ví Cục điều tra liên bang FBI với mật vụ phát xít Đức Gestapo. Trả lời kênh ABC News, ông Larry Hogan chỉ trích những cáo buộc kiểu này là phi lý, nguy hiểm, gây chấn động và có thể gây ra những hệ quả khủng khiếp ngay tại nền dân chủ lâu đời nhất thế giới.
Đối với thống đốc bang Maryland, chính những phát biểu kiểu như vậy của một số đảng viên Cộng hòa đã kích động những người ủng hộ ông Trump có những lời đe dọa nhắm vào các lực lượng an ninh. Thế nhưng, cũng như dân biểu Brian Fitzpatrick và nhiều nghị sĩ khác của phe Cộng hòa, Larry Hogan đề nghị chính phủ Mỹ minh bạch trong vụ việc này để làm dịu tình hình.
Cựu tổng thống Mỹ Donald Trump tố cáo cuộc khám soát tư dinh Mar-a-lago của ông là vụ "săn bắt phù thủy" và cho rằng việc hộ chiếu của ông bị thu giữ trong vụ khám soát dinh thự Mar-a-lago cho thấy ông là nạn nhân của "một vụ tấn công nhắm vào một nhà đối lập chính trị", điều "chưa từng xảy ra tại đất nước chúng ta".
Thùy Dương
*************************
Phan Minh, RFI, 15/08/2022
Cục Điều tra Liên bang (FBI) và bộ An ninh Nội địa Hoa Kỳ (DHS) đã cảnh báo các cơ quan thực thi pháp luật về việc các mối đe dọa gia tăng sau vụ khám xét tư dinh Mar-a-Largo của cựu tổng thống Donald Trump ở Palm Beach, bang Florida vào tuần trước.
Donald Trump tại tư dinh Mar-a-Lago, Florida, Hoa Kỳ, hồi năm 2019. © AFP
Hãng tin Anh Reuters ngày 14/08/2022 cho biết bộ An ninh Nội địa Mỹ xác nhận là ngày 12/08 vừa qua, đã gửi tới các bộ phận liên quan một báo cáo về các mối đe dọa, nhưng từ chối công bố nội dung.
Các kênh truyền hình Mỹ như CNN, NBC và CBS đã cho biết nội dung báo cáo. Theo CBS, trong số những đe dọa mà bản báo cáo nêu ra, có "mối đe dọa bom đặt trước trụ sở FBI và những lời kêu gọi nội chiến và nổi dậy vũ trang". Ngoài ra còn có những lời kêu gọi giết hại các quan chức tư pháp, những người thực thi pháp luật và thành viên trong chính phủ liên quan đến cuộc khám xét ở Palm Beach, bao gồm cả thẩm phán liên bang đã phê duyệt lệnh khám xét này.
Vụ khám xét tư dinh Mar-a-Largo của Donald Trump diễn ra ngày 08/08 do cựu tổng thống bị nghi ngờ vi phạm đạo luật gián điệp và cơ quan chức năng đã tìm thấy 11 tệp tài liệu mật tại nhà riêng của ông.
Đảng Cộng hòa hôm qua cũng đã kêu gọi FBI ra tuyên bố chính thức giải thích vụ khám xét này.
Một số cộng sự của ông Trump đã ví FBI với mật vụ phát xít Đức Gestapo, với cáo buộc cơ quan này có động cơ chính trị.
Phan Minh
*************************
FBI thu được hồ sơ tuyệt mật từ tư gia ông Trump
Reuters, VOA, 13/08/2022
Các nhân viên FBI lục soát tư gia cựu Tổng thống Donald Trump ở Florida trong tuần này thu được 11 bộ hồ sơ mật, trong đó có một số được đánh dấu là tuyệt mật, Bộ Tư pháp loan báo ngày 12/8 và cho biết các công tố viên có cơ sở khả dĩ để tin rằng ông Trump có thể đã vi phạm luật chống gián điệp.
Diễn tiến này xảy ra 4 ngày sau khi Cục Điều tra Liên bang FBI tiến hành lục soát tư gia của ông Trump ở Palm Beach.
Trên mạng xã hội của mình, ông Trump cho biết các hồ sơ đó đều đã ‘giải mật’ và được cất giữ trong một kho lưu giữ an toàn.
"Họ không cần phải ‘tịch thu’ gì cả. Họ lý ra có thể có các hồ sơ này bất cứ lúc nào họ muốn mà không cần phải chơi trò chính trị và đột nhập vào Mar-a-Lago", ông Trump nói.
Bộ Tư pháp nói họ có cơ sở khả dĩ để tin rằng ông Trump có thể đã vi phạm Luật Gián điệp, một đạo luật liên bang cấm sở hữu hay chuyển giao thông tin quốc phòng.
Bộ cũng cho biết họ e rằng ông có thể đã vi phạm một số quy định khác liên quan tới việc xử lý không đúng với hồ sơ nhà nước, trong đó có quy định rằng tìm cách che giấu hay huỷ tài liệu nhà nước là một tội phạm cho dù là tài liệu mật hay không.
FBI tịch thu hơn 30 vật phẩm trong đó có hơn 20 thùng, tập hình ảnh, một ghi chú viết tay và một lệnh hành pháp khoan hồng cho Roger Stone, một đồng minh và cũng là cố vấn lâu năm của ông Trump. Trong danh sách các món bị tịch thu còn có những thông tin về ‘Tổng thống Pháp.’
Có ba mức độ được liệt kê là mật đối với các tài liệu nhạy cảm của nhà nước : tuyệt mật, bí mật, và bảo mật.
FBI đầu tuần này thu được 4 bộ hồ sơ tuyệt mật, 3 bộ hồ sơ mật, và 3 bộ hồ sơ bảo mật.
Dù một Tổng thống đương nhiệm có quyền giải mật các tài liệu, không có chỉ dấu trong bất kỳ các hồ sơ nào vừa kể cho thấy ông Trump đã giải mật chúng trước khi rời nhiệm sở hồi tháng Giêng năm ngoái.
**********************
Thu Hằng, RFI, 13/08/2022
Cùng lúc công bố lệnh khám xét tư dinh Mar-a-Lago của cựu tổng thống Donald Trump, bộ Tư Pháp Mỹ, ngày 12/08/2022, cũng công bố danh sách những tài liệu được tịch thu trong đợt khám xét rầm rộ này. Theo bộ Tư Pháp Mỹ, ông Donald Trump đã giữ rất nhiều tài liệu tuyệt mật tại tư gia.
Nhân viên an nịnh Mỹ có vũ trang đứng bên ngoài lối vào dinh thự Mar-a-Lago của cựu tổng thống Donald Trump, ngày 08/08/2022, Palm Beach, Florida, Hoa Kỳ. AP - Terry Renna
Thông tín viên RFI Loubna Anaki tại New York tóm lược :
"Có nhiều tài liệu được ghi "Tối mật", "tuyệt mật" hay "bảo mật", cùng với nhiều hình ảnh và tài liệu khác… Và danh sách vẫn còn dài… Dường như có cả một hồ sơ ghi "1 A Info : tổng thống Pháp".
Tổng cộng, khoảng 30 thùng được thu giữ tại nhà của ông Donald Trump hôm thứ Hai (08/08) được ghi trên ba trang giấy và nêu chi tiết tất cả những gì mà nhân viên FBI đã mang đi, sau khi khám xét kĩ lưỡng 58 phòng và 33 phòng tắm trong biệt thự của ông Donald Trump, ở Mar-a-Lago, bang Florida.
Bản liệt kê này nằm trong số những văn bản pháp lý được Tư Pháp Mỹ công bố hôm qua (12/08), trong đó có cả lệnh khám xét do một thẩm phán liên bang ký. Lệnh khám này cũng cho phép sơ bộ biết được cựu tổng thống đã bị cáo buộc gì trên bình diện pháp lý. Nhiều luật đã được nêu lên, trong đó có những luật liên quan đến tội gián điệp, cản trở tư pháp và tiêu hủy tài liệu mật.
Việc lệnh khám xét và bản liệt kê nói trên được công bố là sự kiện đặc biệt. Quyết định này nhằm để đáp trả những cáo buộc của ông Donald Trump, người thường xuyên nhắc đi nhắc lại rằng bộ Tư Pháp đã lạm dụng quyền lực mà không có lý do chính đáng. Đây cũng là lập luận được nhiều nghị sĩ đảng Cộng hòa ủng hộ, nhằm gây áp lực đối với bộ Tư Pháp từ thứ Hai vừa qua".
Thu Hằng
************************
Khu resort Mar-a-Lago của Trump đề ra nguy cơ an ninh hiếm có, các chuyên gia nói
Reuters, VOA, 14/08/2022
Vụ thu giữ các tài liệu bảo mật của chính phủ Mỹ từ khu resort Mar-a-Lago của Donald Trump làm nổi bật những lo ngại về an ninh quốc gia khơi ra bởi cựu tổng thống này, và tư gia nơi ông gọi là Nhà Trắng Mùa Đông, một số chuyên gia an ninh nhận định.
Hình ảnh chụp từ trên không dinh thự Mar-a-Lago của Tổng thống Donald Trump vào ngày 10/08/2022, ở Palm Beach, bang Florida.
Ông Trump đang bị điều tra ở cấp liên bang về những vi phạm khả dĩ đối với Đạo luật Gián điệp, theo lệnh khám xét. Luật này nói làm gián điệp cho một quốc gia khác hoặc xử lý thông tin quốc phòng của Mỹ không đúng cách là những hành vi phạm pháp, bao gồm cả việc chia sẻ thông tin đó với những người không được phép nhận nó.
Trên cương vị tổng thống, ông Trump đôi khi có chia sẻ thông tin, bất kể mức độ nhạy cảm của nó. Đầu nhiệm quyền của mình, ông ngẫu hứng cung cấp thông tin bảo mật cấp độ cao cho bộ trưởng ngoại giao Nga về một hoạt động của Nhà nước Hồi giáo đã được hoạch định khi ông ở trong Phòng Bầu dục, các quan chức Mỹ cho biết vào thời điểm đó.
Nhưng thông tin tình báo Mỹ dường như đặc biệt gặp rủi ro chính tại Mar-a-Lago, nơi các thành viên và khách mời giàu có dự các đám cưới và bữa tối gây quỹ đi qua đi lại cười nói.
Cơ quan Mật vụ cho biết khi ông Trump còn là tổng thống, họ không quyết định ai được phép vào câu lạc bộ, nhưng họ có rà soát toàn thân để bảo đảm không ai mang đồ bị cấm vào, đồng thời rà soát thêm những vị khách ở gần tổng thống và những người được bảo vệ khác.
Lệnh khám xét của Bộ Tư pháp khơi lên những lo ngại về an ninh quốc gia, cựu quan chức Bộ Tư pháp Mary McCord nói.
"Rõ ràng họ nghĩ đưa những tài liệu này trở lại không gian được bảo mật là việc rất nghiêm trọng", bà McCord nói. "Ngay cả việc giữ lại các tài liệu bảo mật cấp độ cao trong nơi lưu trữ không đúng quy định - đặc biệt là đối với Mar-a-Lago, những khách nước ngoài ở đó và những người khác có thể có mối liên hệ với chính phủ nước ngoài và các đại diện nước ngoài - cũng tạo ra một mối đe dọa an ninh quốc gia đáng kể".
Ông Trump, trong một phát biểu trên mạng xã hội của mình, nói các tài liệu "đều đã được giải mật" và được đặt trong "nơi lưu trữ an toàn".
Tuy nhiên, bà McCord nói bà không thấy "lập luận hợp lý nào cho thấy ông ta đã đưa ra quyết định có suy xét về từng tài liệu một trong số này để giải mật chúng trước khi rời đi". Sau khi rời nhiệm sở, ông không có quyền giải mật thông tin, bà nói.
Việc các đặc vụ FBI hôm thứ Hai thu giữ nhiều bộ tài liệu và nhiều hộp đựng tài liệu, bao gồm thông tin về quốc phòng Hoa Kỳ và tài liệu nhắc đến "Tổng thống Pháp", đề ra một viễn cảnh đáng sợ cho các chuyên gia tình báo.
"Xử lý cẩn thận các thông tin bảo mật cấp độ cao trong môi trường như vậy quả thật là ác mộng", một cựu viên chức tình báo Mỹ nói.
Bộ Tư pháp chưa cung cấp thông tin cụ thể cho biết các tài liệu và hình ảnh này đã được lưu trữ như thế nào và ở đâu, nhưng các khiếm khuyết về an ninh ở Mar-a-Lago trước đây đã được ghi nhận.
Trong một ví dụ nổi bật, năm 2017, ông Trump cùng Thủ tướng Nhật Bản khi đó là Shinzo Abe ăn tối ngoài trời trong khi các vị khách lượn lờ gần đó, nghe lỏm và chụp ảnh mà sau đó họ đăng lên Twitter.
Bữa tối bị gián đoạn bởi một vụ thử phi đạn của Triều Tiên, và các vị khách lắng nghe trong khi ông Trump và ông Abe bàn bạc những gì cần nói để đáp lại. Sau khi đưa ra một tuyên bố, ông Trump ghé qua một bữa tiệc cưới tại câu lạc bộ.
"Những gì chúng ta thấy là Trump quá lơi lỏng trong vấn đề an ninh đến mức ông ta có một cuộc họp nhạy cảm liên quan đến chủ đề chiến tranh tiềm tàng ở nơi mà những người không thuộc chính phủ Mỹ có thể quan sát và chụp ảnh", Mark Zaid, một luật sư chuyên về các vụ việc an ninh quốc gia, nói. "Ai đó có thiết bị di động cũng có thể dễ dàng nghe và ghi lại những gì Trump đang nói".
Thư ký báo chí Nhà Trắng vào thời điểm ông Abe đến thăm, Sean Spicer, nói với các phóng viên sau đó rằng ông Trump đã được báo cáo thông tin về vụ phóng của Triều Tiên trong một căn phòng an ninh ở Mar-a-Lago. Ông này nói việc khách chụp ảnh không quá nghiêm trọng.
Phòng an ninh ở Mar-a-Lago chính là nơi ông Trump quyết định phát động các cuộc không kích nhắm vào Syria vì sử dụng vũ khí hóa học vào tháng 4 năm 2017.
Sau khi đưa ra quyết định, ông Trump đi ra ăn tối với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, người đang ghé thăm. Ông báo cho ông Tập biết về các cuộc không kích trong khi ăn bánh sô-cô-la tráng miệng.
Vào năm 2019, một phụ nữ Trung Quốc vượt qua các chốt kiểm soát an ninh tại câu lạc bộ mang theo ổ đĩa USB được mã hóa bằng phần mềm "độc hại". Người này sau đó bị bắt vì xâm nhập nơi hạn chế người vào và khai báo gian dối với các quan chức, các nhà chức trách cho biết vào thời điểm đó.
Chánh văn phòng Nhà Trắng lúc bấy giờ là John Kelly khởi động một nỗ lực để cố gắng hạn chế những người có quyền tiếp cận ông Trump tại Mar-a-Lago, nhưng nỗ lực này thất bại khi Trump từ chối hợp tác, các phụ tá cho biết vào thời điểm đó.
(Reuters)
Thu Hằng, RFI, 12/08/2022
Cục Điều tra Liên bang Hoa Kỳ (FBI) bị cựu tổng thống Donald Trump và những người ủng hộ ông tấn công từ nhiều ngày nay sau khi FBI khám xét tư dinh Mar-a-Lago tại Miami. Ngày 11/08/2022, bộ trưởng Tư Pháp Merrick Garland đã khẳng định "chính ông đã phê chuẩn" cuộc khám xét rầm rộ của FBI.
Bản sao đề nghị của bộ Tư Pháp yêu cầu yêu cầu Tòa án quận Nam Florida công bố lệnh khám xét tư dinh của Donald Trump mà FBI đã thực thi, ngày 11/08/2022. AP - Jon Elswick
Thông tín viên RFI Loubna Anaki tường trình từ New York :
"Tôi sẽ không ngồi yên mà không làm gì". Ông Merrick Garland lên án những lời chỉ trích và cáo buộc lạm dụng nhắm vào bộ Tư pháp và Cục Điều tra Liên bang Hoa Kỳ từ thứ Hai (08/08). Theo ông, đó là "những cáo buộc vô căn cứ". Bộ trưởng Tư Pháp Mỹ giải thích chính ông là người đã phê chuẩn đề xuất lệnh khám xét, với sự chấp thuận của một thẩm phán, để có thể vào tư dinh của Donald Trump. Và tất cả đều được tiến hành theo đúng pháp luật.
Ông Merrick Garland xác nhận đó là một cuộc điều tra liên quan đến các hồ sơ bảo mật nhưng không chi sâu vào chi tiết. Ông tuyên bố : "Tôi sẽ nói nhiều hơn khi tôi có thể".
Trước những cáo buộc của ông Donald Trump, ông Merrick Garland cũng thông báo bộ Tư Pháp đã yêu cầu một thẩm phán công bố lệnh khám xét đã được thực thi khi khám xét dinh thự Mar-a-Lago. Ông nêu rõ đó là một yêu cầu đặc biệt, nhưng cần thiết vì lợi ích chung.
Cần phải nói là từ thứ Hai vừa qua, cựu tổng thống Mỹ sử dụng vụ khám xét này để cáo buộc chính quyền lạm dụng các công cụ tư pháp để nhằm mục đích duy nhất, mà theo ông, là ngăn ông ra ứng cử nhiệm kỳ tổng thống tới".
Theo thông tin được nhật báo Mỹ Washington Post đăng tối 11/08, trích từ nhiều nguồn tin ẩn danh nắm rõ hồ sơ, trong cuộc khám xét, dường như FBI muốn tìm kiếm cả những tài liệu có liên quan đến vũ khí hạt nhân.
Thu Hằng
**************************
Bộ trưởng Tư pháp xác nhận FBI đang điều tra ông Trump
Reuters, VOA, 12/08/2022
Bộ trưởng Tư pháp Mỹ Merrick Garland ngày 11/8 xác nhận rằng các đặc vụ liên bang đã lục soát tư gia của cựu Tổng thống Donald Trump ở Florida giữa cuộc điều tra mà các nguồn tin cho hay là tập trung về việc liệu ông Trump có đưa các tài liệu từ Tòa Bạch Ốc về nhà một cách bất hợp pháp hay không khi ông rời nhiệm sở.
Các nhân viên Mật vụ có vũ trang đứng bên ngoài lối vào khu dinh thự Mar-a-Lago của cựu Tổng thống Donald Trump, ngày 8 tháng 8 năm 2022, ở Palm
Cùng ngày 11/8, cựu Tổng thống Trump loan báo các đại diện và luật sư của ông ‘đang hợp tác toàn diện’, sau khi Bộ trưởng Tư pháp Garland phát biểu về vụ FBI lục soát nhà ông Trump cách đây ba ngày.
Ông Trump nói nhân viên Cục Điều tra Liên bang FBI lục soát tư gia của ông tại Mar-a-Lago hôm 8/8 và mở tung két sắt của ông giữa cuộc điều tra của Bộ Tư pháp về việc ông Trump có thể đã mang các hồ sơ trong lúc làm Tổng thống từ Tòa Bạch Ốc về cất giữ ở đây.
Một nhóm ủng hộ ông Trump hôm 9/8 đã tập trung bên ngoài nhà ông Trump ở Florida để phản đối việc này, nói rằng đây là hành động ‘truy bức chính trị’.
Tờ New York Times và đài CNN dẫn các nguồn tin ẩn danh cho biết cuộc lục soát liên quan tới các tài liệu mật.
CNN loan tin ông Trump không có mặt tại nhà lúc diễn ra cuộc lục soát.
Trước đây trong năm, Văn khố Quốc gia báo cáo với Quốc hội rằng họ đã thu hồi khoảng 15 hộp hồ sơ văn kiện của Tòa Bạch Ốc từ tư gia của ông Trump ở Florida, một số trong đó có chứa tài liệu mật.
Lúc đó, Ủy ban giám sát Hạ viện loan báo họ đang mở rộng một cuộc điều tra nhắm vào ông Trump và yêu cầu Văn khố Quốc gia giao nộp thêm thông tin.
Trước đây ông Trump từng xác nhận ông đã đồng ý nộp lại một số hồ sơ cho Văn khố Quốc gia và nói đây là một quy trình thông thường.
Cuộc lục soát của FBI tại tư gia ông Trump đầu tuần này càng gây chú ý thêm cho những rắc rối pháp lý mà ông đang phải đương đầu, trong đó có cuộc điều tra vai trò của ông khi trụ sở Quốc hội bị tấn công hôm 1/6/2021.
Nguồn : VOA, 12/08/2022
"Không có ai được quyền đứng trên luật pháp ở đất nước này", ông Merrick Garland, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Hoa Kỳ đã nói như thế vào ngày 20/7, khi được các phóng viên hỏi.
Cựu tổng thống Donald Trump
Lúc đó ông Merrick Garland, không nói rõ là có điều ra về cựu Tổng thống Donald Trump hay không. Nhưng rõ ràng câu nói trên hàm ý, dinh thự của cựu tổng thống không phải là vùng cấm với luật pháp ở Mỹ.
Cũng trong tháng Bảy, tôi đến nhà John, một người Mỹ trắng, tại thành phố Tacoma, tiểu bang Washington để định giá công việc sửa nhà cho ông. Câu chuyện rồi cũng đến một chút về chính trị trong chuỗi thời sự các phiên điều trần do Ủy ban ngày 6, tháng Giêng tổ chức đang diễn ra.
John nói với tôi, "Donald Trump nên vào tù". Nguyên văn, "He should go to jail".
Ngày cựu tổng thống thứ 45 của Hoa Kỳ vào tù đến giờ này vẫn chưa biết được, có hay không. Nhưng việc ông phải bị điều tra, xét hỏi trong tư cách một công dân là điều cần thiết phải được tiến hành trong một nhà nước pháp quyền.
Donald Trump lại ‘làm nên lịch sử’
Một việc chưa có trong tiền lệ từ thời lập quốc đến nay, vào chiều muộn ngày 8/8, Cục Điều tra Liên Bang (FBI) đã khám xét tư dinh của ông cựu Tổng thống thứ 45 của Mỹ ở Florida.
Donald Trump là cựu Tổng thống Mỹ đầu tiên bị tư pháp khám xét nhà.
Khảo sát trong người dân Mỹ về việc ông cựu tổng thống thứ 45 có nên bị điều tra, xét xử hay không, câu trả lời phụ thuộc vào thái độ ủng hộ đảng phái, trung thành với một con người cụ thể thay vì tinh thần thượng tôn luật pháp.
Có những dân biểu tiểu bang, liên bang, thống đốc, những người trong hệ thống nhà nước, vì lòng trung thành với Donald Trump đã gạt luật pháp ra một bên. Họ nói những lời để ‘mua’ phiếu cử tri, hùa theo đám đông hơn lương tri và sự thật.
Đến nay đã có hơn 700 người bị bắt, điều tra, xử tù vì tấn công vào tòa nhà Quốc hội trong ngày 6/1/2021.
Tại sao những người vì tin vào điều cáo buộc bầu cử gian lận, bị xúi giục tấn công vào cơ quan lập pháp của Hoa Kỳ bị bắt, xử tù, còn người trực tiếp kích động biến cố 6/1 đến lúc này luật pháp vẫn chưa thể sờ đến ?
Một người dân Mỹ bình thường có được đặc quyền miễn nhiễm như Donald Trump cho đến lúc này không ?
Liệu luật pháp của nước Mỹ có công bằng không ? Hay luật pháp của nước Mỹ được tạo ra tinh vi để bảo vệ cho những người đã chạm vào quyền lực ở cấp cao ? Phải chăng các quốc phụ thời lập quốc đã đặt nền móng tạo ra thứ đặc quyền những người chóp bu ?
Tôi nghĩ, nếu luật pháp hoàn thiện, công bằng cho tất cả công dân thì cứ căn cứ vào tội mà xử lý, không có chuyện miễn trừ.
Giỏi tự biến mình trở thành nạn nhân
Ông cựu tổng thống thứ 45 lu loa việc FBI vào nhà ông khám xét là vụ "đột kích" – "raid".
Donald Trump nói, việc Cục Điều tra Liên bang Mỹ khám xét nhà ông không cần thiết và không phù hợp.
Đã không ít lần ông Donald Trump than, không có một tổng thống Mỹ nào bị đối xử bất công.
Sao ông ấy không tự hỏi, hơn 246 năm lập quốc, đã có một tổng thống Mỹ nào hành xử khinh thường luật pháp, vi phạm nguyên tắc dân chủ như Trump chưa ?
Donald Trump rất giỏi trong việc tự biến mình trở thành nạn nhân và xin tiền. Ngay sau sự việc khám xét nhà xảy ra, trang website vận động của ông đã không quên kêu gọi người ủng hộ ‘bắn’ thêm tiền vào tài khoản cho Trump.
Ông cựu tổng thống không quên cáo buộc, đây là "cuộc săn lùng phù thủy" của chính quyền đảng Dân Chủ do Joe Biden lãnh đạo.
Tôi thấy trong hơn một năm rưỡi qua Joe Biden đã tế nhị, giữ khoảng cách với ngành tư pháp trong các vụ việc liên quan đến người tiền nhiệm. Điều này là hoàn toàn khác với Donald Trump khi còn ngồi ghế Tổng thống.
Tôi tin, Cục Điều tra Liên Bang Mỹ và bên tòa án rất cân nhắc, làm rất cẩn thận trong việc khám xét nhà của Donald Trump. Do đó, họ đã tạo một nền tảng pháp lý vững vàng theo luật pháp Mỹ hiện hành trước khi khám nhà.
Khi có lệnh của tòa án thì bất kỳ công dân Mỹ nào cũng bị khám xét, kể cả Donald Trump.
Bởi những người chấp pháp này ý thức rất rõ sự quan tâm của công chúng, sự phẫn nộ của những người ủng hộ cho cựu tổng thống, nếu có sơ sót.
Tất cả sự việc này cho thấy, đối với Donald Trump, cá nhân ông là trước tiên và trên hết chứ không phải là nước Mỹ như khẩu hiệu rêu rao của ông.
Donald Trump hành xử như mình là một vị vua, hay ông ao ước là thứ quyền lực như của Putin ?
Buồn thay, không ít các nhân vật của đảng Cộng Hòa và rất nhiều người Mỹ không nhìn thấy điều này mà vẫn ủng hộ Donald Trump.
Phải chăng sau gần 250 năm lập quốc, lý tưởng dân chủ, pháp quyền của nước Mỹ đã bị suy thoái đang hiện diện trong những người ủng hộ Donald Trump ?
Trong suốt bốn năm ở Nhà Trắng, Donald Trump chứng tỏ, ông cần sự trung thành với cá nhân mình hơn sự ổn định của một nhà nước, chính quyền, một nền dân chủ.
Nhiều người Việt vẫn chưa ‘chia tay’ được Donald Trump
Hồi tháng giêng năm nay một người bạn thân quen từ trong nước sang đến bên này, hiện đang sống tại tiểu bang Texas nhắn tin cho tôi sau khoảng ba năm xóa kết bạn trên FaceBook. "Lâu nay vẫn khỏe luôn chứ bạn ? Tôi biết ông không ủng Trump, nhưng ông là người tốt".
Một người bạn khác từ California ủng hộ cựu Tổng thống thứ 45 của Mỹ hồi tháng trước nói với tôi, bầu cử kết quả thắng thua đã rõ ràng. Ông Trump tiêp tục làm vậy chẳng được gì, nên dồn sức cho việc trong tương lai.
Một người bạn khác khá thân ở trong nước, từng làm cùng chỗ, cùng nhau xuống đường biểu tình chống Trung Quốc, bất chấp những gì đã diễn ra, được công bố anh vẫn giữ trọn sự trung thành với Donald Trump. Vẫn gọi cựu Tổng thống thứ 45 là "anh hai của tui".
Trên mạng xã hội Facebook từ trước bầu cử tổng thống Mỹ một năm đến nay khi tôi post những điều có liên quan đến Donald Trump, anh viết những bình luận giận dữ.
Tháng trước trong lúc nói chuyện với một người bạn khác là chủ doanh nghiệp ở Việt Nam. Anh này chất vấn tôi, vì sao lại không ủng hộ Donald Trump. "Ông làm được nhiều điều cho nước Mỹ, thế giới mà", anh nói.
Gần cuối buổi nói chuyện anh này lại kéo anh này lại kéo thêm niềm tin tôn giáo vào để lý luận. Tôi là người Công giáo mà không ủng hộ Donald Trump là sai với đức tin. Vì cựu Tổng thống chống phá thai.
Đây cũng là thái độ tôi gặp ở nhiều người cùng đức tin chất vấn tôi.
Ô hay, tôi đi bầu tổng thống, ủng hộ một cá nhân để đảm bảo nền dân chủ, có trách nhiệm với quốc gia chứ đâu phải đi bầu lãnh đạo tôn giáo tôi tin.
Người Việt có câu ca dao, "Yêu nhau trái ấu cũng tròn". Điều này có vẻ rất đúng với người Việt ủng hộ Trump, họ bất chấp, không thấy những điều tồi tệ, như thuốc độc với nền dân chủ đã xảy trong thời gian qua.
Donald Trump có biệt tài như một người khai đạo, giáo chủ thu hút tín đồ, ông khiến người khác nghe, tin vào những điều ông nói bất chấp sự thật.
Những lời nói, hành động của Donald Trump như có gắn "sinh tử phù", khiến những người bị nhiễm chỉ còn biết trung thành.
Còn theo quan điểm của tôi, những việc làm của Donald Trump và người ủng hộ ông chỉ phá hủy nền dân chủ Mỹ.
Điều này, xét cho cùng có lợi cho Nga và Trung Quốc, vốn là các thể chế độc tài, có mong muốn xoay chuyển bàn cờ quốc tế để thế giới ngả về phía họ. Người Việt Nam chắc cần hiểu rõ hơn điều này thay vì tiếp tục bênh ông Trump.
Võ Ngọc Ánh
Nguồn : BBC, 12/08/2022
Tác giả hiện đang sinh sống tại Tacoma, tiểu bang Washington, Hoa Kỳ.
Cựu tổng thống Mỹ Donald Trump trong buổi nói chuyện tại America First Policy Institute ở Washington, Hoa Kỳ, ngày 26/07/2022. AP - Andrew Harnik
Một đất nước đang trên bờ vực sụp đổ dưới một chính quyền Dân chủ cực đoan và tham nhũng, những thành phố biến thành chiến trường... Đó là mô tả của ông Donald Trump trong lần đầu tiên quay lại Washington kể từ khi ra khỏi Nhà Trắng hôm 20/01/2021. Tuy thận trọng tránh loan báo ra tranh cử, nhưng những khuyến cáo của ông không khác nào của một ứng cử viên tương lai.
Cựu tổng thống Mỹ giải thích : "Lạm phát cao nhất kể từ 49 năm qua, giá xăng đạt đến mức tối đa trong lịch sử. Chúng ta thành ăn mày, cúi mình trước các nước khác để có được năng lượng. Hàng triệu người nước ngoài trong tình trạng bất hợp pháp vượt qua các biên giới mở ngỏ, đổ xô vào Mỹ. Các thành phố do phe Dân chủ lãnh đạo phá kỷ lục về các vụ sát nhân. Đất nước chúng ta bị lăng nhục chưa từng thấy trên trường quốc tế, trong khi các quyền và tự do căn bản bị đe dọa. Giấc mơ Mỹ tả tơi".
Donald Trump là khách mời của America First Policy Institute, một think tank do những người ủng hộ ông lập ra năm 2017. Ông tỏ ra nuối tiếc : "Mới cách đây chưa đầy hai năm, kinh tế phục hồi chưa từng thấy, biên giới an ninh, độc lập năng lượng... Giá xăng hết sức thấp, không hề có lạm phát, quân đội được củng cố, nước Mỹ được toàn thế giới tôn trọng".
Nhật báo cánh hữu nhận thấy ông Trump rất giỏi trong vai đối lập. Trump tố cáo "Đường phố đầy những kim chích ma túy... ngày nào cũng có những vụ hành hung, cưỡng hiếp...", đòi hỏi tình trạng này phải chấm dứt ngay và kêu gọi ủng hộ ngành cảnh sát. Ông đả kích những chính sách cực đoan của Dân chủ như việc phổ biến các nội dung tính dục cho trẻ mầm non.
Trump kêu gọi chấm dứt cách bầu qua bưu điện, nêu ví dụ : "Nước Pháp vừa tổ chức bầu cử với 55 triệu cử tri cùng bỏ phiếu trong một ngày. Buổi tối cùng ngày là hoàn tất, không hề có kiện cáo. Hãy làm tương tự tại Hoa Kỳ và như thế sẽ không có vấn đề gì".
Donald Trump nói với cử tọa có lẽ ông là "người bị tấn công nhiều nhất trong lịch sử đất nước". Ông nhấn mạnh : "Tôi không thích tự coi mình là chính khách. Tôi ra ứng cử tổng thống và đã đắc cử. Đã chiến thắng một lần, và lần thứ hai sẽ làm tốt hơn !". Le Figarocho biết khán phòng vang lên những tiếng hô "Thêm bốn năm nữa ! Bốn năm nữa !".
Về quan hệ Mỹ-Trung, Le Figarochú ý đến "Chuyến thăm Đài Loan của bà Nancy Pelosi khiến Trung Quốc tức tối". Chủ tịch Hạ Viện Hoa Kỳ đã quăng một tảng đá xuống dòng nước xáo động ở eo biển Đài Loan. Bà Pelosi sẽ là chính khách Mỹ cao cấp nhất đến Đài Loan kể từ nhiều thập niên, theo chân người tiền nhiệm cách đây nhiều năm là ông Newt Gingrich năm 1997. Chuyến đi ban đầu dự kiến vào tháng Tư đã bị dời lại vì bà Pelosi, 82 tuổi, bị nhiễm Covid.
Vương Văn Bân, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc hôm 22/07 đã đe dọa : "Nếu Hoa Kỳ nhất định tiến hành chuyến thăm này, Trung Quốc kiên quyết đáp trả và sẽ có những biện pháp đối phó. Chúng tôi đã cân nhắc lời nói". Trong bối cảnh căng thẳng Mỹ-Trung và chiến tranh Ukraine, Bắc Kinh coi đây là sự bác bỏ chính sách "một nước Trung Hoa duy nhất" mà Washington vẫn theo đuổi sau khi bình thường hóa quan hệ năm 1979.
Nhà Trắng và Lầu Năm Góc lo ngại chuyến đi sẽ dẫn đến leo thang, trong lúc vài tháng nữa sẽ diễn ra đại hội Đảng cộng sản Trung Quốc. Tổng thống Joe Biden nói với các nhà báo "Quân đội cho rằng đó không phải là một ý hay". Những thành phần diều hâu ở Bắc Kinh kêu gọi cho tiêm kích "hộ tống" chiếc phi cơ của bà Pelosi, nhưng các chuyên gia như giáo sư Thì Ân Hoằng (Shi Yinhong), trường đại học Nhân Dân cho rằng cả hai bên đều sẽ cố tránh xung đột quân sự. Tổng tham mưu trưởng quân đội Mỹ, tướng Mike Milley hôm qua tái khẳng định sẽ bảo vệ bà Pelosi nếu bà nhất định lên đường, được cho là trong tháng Tám.
Sự kiện này đặt Joe Biden vào một tình thế khó xử trước cuộc bầu cử giữa kỳ. Chuyến đi có thể gây bất lợi cho nỗ lực của nhằm giữ ổn định quan hệ với Trung Quốc, nhưng nếu phản đối có nguy cơ bị coi là yếu đuối, giúp đảng Cộng hòa - vốn ủng hộ mạnh mẽ Đài Loan, thậm chí đòi công nhận độc lập của đảo quốc - có thể công kích Biden. Le Mondecũng cho rằng "Dự định đến Đài Loan của bà Pelosi làm Biden bực bội".
Tổng thống Mỹ có chiến lược chận bước Trung Quốc tại Ấn Độ-Thái Bình Dương, nhưng ông cố thuyết phục Tập Cận Bình gặp mặt tại hội nghị G20 ở Bali để thảo luận về việc dỡ bỏ vài loại thuế quan, cũng như nguy cơ xung đột trên Biển Đông. Cuộc họp Biden-Tập nếu diễn ra vẫn không thể xóa đi tâm trạng nghi ngờ giữa đôi bên, nhất là chủ tịch Trung Quốc luôn ủng hộ Vladimir Putin tấn công Ukraine. Le Figaro ghi nhận Tập Cận Bình đã gởi lời "chúc hội nghị thành công rực rỡ", khiến người ta nghi ngờ về khả năng hoàng đế đỏ đến dự thượng đỉnh G20.
Vẫn liên quan đến Châu Á, Les Echos giải thích "Kinh tế Bắc Triều Tiên đã quay lại mức cách đây 20 năm như thế nào". Sau khi sụt giảm 4,5% trong năm 2020, GDP nước này lại sụt tiếp 0,1% trong năm ngoái và không có hy vọng vực dậy nổi trong năm nay.
Lên cầm quyền cách đây 10 năm, hứa hẹn với người dân Bắc Triều Tiên là "sẽ không bao giờ còn phải thắt lưng buộc bụng", nhưng Kim Jong-un lại thấy nền kinh tế nước mình lùi lại đến gần 20 năm. Theo số liệu tổng hợp dựa trên thông tin tình báo của Ngân hàng Trung ương Hàn Quốc công bố hôm thứ Tư 27/07, GDP của Bắc Triều Tiên năm 2021 là 31.409 tỉ won (23,56 tỉ euro), bằng năm 2003. Năm đó, đời sống bắt đầu phục hồi sau thời gian suy sụp và nạn đói khủng khiếp cuối thập niên 90. Giờ đây, tổng sản phẩm nội địa của Bắc Triều Tiên (25 triệu dân) chỉ bằng chưa đến 1,4% của Hàn Quốc (52 triệu dân).
Trong khi hoạt động kinh tế ở đa số nước Châu Á đã gia tăng mạnh mẽ sau một năm 2020 chao đảo vì Covid, nhiều lãnh vực của Bắc Triều Tiên vốn đã bị trừng phạt vì chương trình nguyên tử, tiếp tục đi xuống, nhất là khai thác quặng mỏ, sản xuất và dịch vụ. Trao đổi thương mại suốt năm 2021 chỉ còn 700 triệu euro, xuất khẩu chủ yếu sang Trung Quốc còn chưa đầy 80 triệu euro. Chỉ riêng lãnh vực nông nghiệp là tăng nhẹ nhờ thời tiết tốt, điều an ủi tại một đất nước mà người dân vẫn ăn không đủ no.
Ngân hàng Trung ương Hàn Quốc không đưa ra dự báo nào cho năm 2022, nhưng các chuyên gia cho rằng tình hình sẽ rất khó khăn. Hồi tháng Năm, lần đầu tiên Bình Nhưỡng nhìn nhận đã bị Covid tấn công, và chế độ cho phong tỏa nghiêm ngặt lâu dài nhiều vùng để ngăn dịch bệnh lan ra. Dân chúng Bắc Triều Tiên vốn không được chích ngừa, và nếu nhiễm bệnh sẽ không được chữa trị đúng mức. Đầu tháng Bảy, Bình Nhưỡng khẳng định đang trên đường "giành thắng lợi" trước con virus, và mỗi ngày chỉ còn vài chục ca "bị sốt đáng ngờ". Những tuyên bố mà không một tổ chức độc lập nào có thể kiểm chứng.
Ngoại trưởng Liz Truss trong cuộc tranh luận truyền hình tối thứ Hai 24/07 đã chiếm hẳn ưu thế trước đối thủ Rishi Sunak, cựu bộ trưởng Tài chính. Kết quả thăm dò của Yougov nơi những người thuộc đảng bảo thủ cho thấy 50% đánh giá cao bà Truss so với Sunak chỉ 39%. Để cố đảo ngược tình thế, Sunak vừa thay đổi chủ trương : ủng hộ giảm thuế thay vì chống kịch liệt như trước. Nhưng việc quay đầu đột ngột này cũng có nguy cơ làm ông mất phiếu vì cho thấy tính cơ hội.
Les Echos nêu ra năm điều cần biết về nữ chính khách có thể là người kế nhiệm ông Boris Johnson, trở thành nữ thủ tướng thứ ba của Anh. Trước hết, Liz Truss có nhiều kinh nghiệm chính trường hơn, từ đại biểu hội đồng địa phương rồi trở thành nghị sĩ, sau đó lần lượt là bộ trưởng Giáo dục, Môi trường, Tư pháp, Tài chính, Thương mại và nay là ngoại trưởng. Hai chức vụ sau cùng khiến bà nổi bật trong thương thảo hậu Brexit.
Rất ngưỡng mộ "bà đầm thép" Margarett Thatcher, Truss theo đường hướng bảo thủ chính trị và ủng hộ kinh doanh. Ban đầu Liz Truss ủng hộ việc Anh Quốc ở lại trong Liên Hiệp Châu Âu, nhưng rốt cuộc đã tham gia phe Brexit vì theo bà sẽ mở ra các cơ hội mới cho kinh tế. Cuối cùng, bà là người luôn trung thành với cựu thủ tướng Boris Johnson dù "BoJo" đang trong sóng gió.
Sức mua, hệ thống y tế quá tải là những vấn đề của Châu Âu được nhiều tờ báo mổ xẻ hôm nay. Từ Stockholm đến Bruxelles, Madrid, trước tình trạng dân số lão hóa, gia tăng các loại bệnh mạn tính, số lượng được đào tạo không đủ khiến những chiếc áo blouse trắng ngày càng thiếu. Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) ước tính từ nay đến 2030, Châu Âu sẽ thiếu khoảng 15 triệu nhân viên y tế, không chỉ ở những nước thu nhập thấp mà cả các quốc gia phát triển.
Nước Đức đến cuối 2021 đang trống 35.000 chỗ làm trong ngành y tế, có nghĩa là nhu cầu tăng đến 40% chỉ trong một thập niên. Đức phải nhờ đến hàng loạt lao động từ các nước khác, hiện nay cứ 1/5 bác sĩ có gốc ngoại quốc, đông đảo nhất là người Syria. Tại các nhà dưỡng lão, hơn 1/3 hộ lý và y tá đến từ Đông Âu, Nam Âu, Việt Nam, Philippines.
Tại Anh, cơ quan National Health Service (NHS) đang gặp khủng hoảng sau Brexit và đại dịch, hậu quả của 10 năm không được đầu tư đúng mức. Dịch vụ y tế công xưa nay hầu như là miễn phí, nay nhiều người Anh phải cầu viện đến y tế tư nhân để không phải chờ đợi nhiều tuần thậm chí nhiều tháng. Bỉ thiếu trầm trọng bác sĩ đa khoa và y tá, ở Tây Ban Nha hiện đang có trên 700.000 người chờ đợi đến lượt phẫu thuật, tại Hy Lạp khoảng 20.000 bác sĩ đã bỏ ra nước ngoài trong thời kỳ khủng hoảng kinh tế (2010-2018). Còn tại Thụy Điển, sự xuất hiện hàng loạt dưỡng đường tư nhân làm lung lay mô hình phúc lợi mà quốc gia này vẫn tự hào.
Trên lãnh vực khoa học, Le Figaro và Le Mondecùng đặt vấn đề "Tương lai nào cho trạm không gian quốc tế (ISS) sau loan báo rút lui bất ngờ của Nga ?". Tân giám đốc cơ quan không gian Nga Roscosmos, ông Yuri Borisov trong cuộc gặp tổng thống Vladimir Putin đã thông báo Nga sẽ rút khỏi ISS "sau năm 2024", để tập trung vào việc xây dựng một trạm quỹ đạo riêng, "ưu tiên chính" của chương trình không gian quốc gia. Putin trả lời "Tốt" - theo như trang web của điện Kremlin.
Loan báo trên đây là một sự khiêu khích, trả đũa, trò hỏa mù, hay thực sự là chọn lựa chiến lược ? Theo phi hành gia Canada Chris Hadfield, có thể là tất cả, "đừng quên trò chơi ưa thích nhất của Nga là cờ vua". Vài giờ sau, giám đốc ISS của NASA, Robyn Gatens cho biết cơ quan không gian Hoa Kỳ chưa hề nghe một tuyên bố chính thức nào từ Nga trong hội nghị trước đó tại Washington.
Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ cũng tỏ ra ngạc nhiên và cho rằng đây là điều đáng tiếc, đặc biệt là vừa gia hạn thỏa thuận hợp tác về trong các chuyến bay vũ trụ. Hai phi hành gia Mỹ sẽ du hành với phi thuyền Soyouz, và hai đồng nghiệp Nga lần đầu tiên sẽ bay bằng phi thuyền Crew Dragon của SpaceX. Phía Châu Âu thì cho rằng tuyên bố của Nga không có gì chắc chắn.
Còn nếu Nga rút lui thực sự ? Tuy Hoa Kỳ đã độc lập hơn trong việc đưa người lên ISS nhờ SpaceX, nhưng những module Nga vẫn đang giúp duy trì độ cao của trạm vũ trụ. Mỹ vừa thử nghiệm Cygnus, tuy nhiên dùng tiếp thiết bị của Nga vẫn tiện lợi hơn. Về phía Moskva, họ khó mà nhanh chóng lập trạm vũ trụ riêng trước năm 2028. Hơn nữa, năm ngoái Nga đã gởi lên module Nauka và Châu Âu đang trang bị cho module này cánh tay robot Era rất đắt tiền, nếu chỉ dùng trong hai năm rồi bỏ là phi lý.
Số phận của ISS rốt cuộc có thể tùy thuộc vào việc chế tạo Lunar Gateway, do cơ quan không gian Hoa Kỳ, Châu Âu, Canada và Nhật Bản hợp tác. Dự kiến hai module đầu tiên sẽ được phóng đi vào cuối 2024, và ê-kíp đầu tiên, trong đó có một nữ phi hành gia sẽ là người phụ nữ đầu tiên đặt chân lên Mặt Trăng, sẽ được đưa lên đây cuối 2025. Nếu trạm quỹ đạo Mặt Trăng này được thiết lập đúng thời hạn, ISS sẽ mất đi vai trò trạm tiền phương của loài người trong vũ trụ.
Thụy My
Hai năm là một thời gian rất dài trong đời sống chính trị nước Mỹ. Kinh tế sẽ suy thoái. Chiến tranh Ukraine còn kéo dài khiến giá thực phẩm và nhiên liệu còn tăng thêm. Ông Trump vẫn có thể đánh cá rằng tình thế này chỉ có lợi cho ông ! Không trở lại cũng uổng !
Mọi người còn chờ coi cựu Tổng thống Donald Trump sắp làm gì. Ông có thể tái xuất trước công chúng, tuyên bố sẽ tranh cử lần nữa năm 2024. Cái tên và hình ảnh ông Trump sẽ trở thành tin thời sự lớn nhất, như ý ông vẫn muốn.
Cuối năm nay đảng Cộng Hòa có thể tái chiếm đa số ở hai viện quốc hội Mỹ. Bình thường, đảng của vị tổng thống đương nhiệm đều mất phiếu trong cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ. Năm nay, Tổng thống Joe Biden còn khiến đảng Dân chủ suy yếu hơn. Số dân chúng tỏ ý hài lòng về ông Biden xuống thấp, từ 38% đến 33%. Giá xăng dầu, thực phẩm lên cao, lạm phát 9.1%, đến sữa bột nuôi trẻ cũng khan hiếm. Ba phần tư dân Mỹ nghĩ rằng đất nước đang đi xuống.
Cứ tình hình này, đảng Cộng Hòa chiếm lợi thế tuyệt đối ; nếu dân Mỹ chỉ nghĩ đến đời sống thực tế khi bỏ phiếu.
Nhưng chưa ai biết chắc. Mọi người còn chờ coi cựu Tổng thống Donald Trump sắp làm gì. Ông có thể tái xuất trước công chúng, tuyên bố sẽ tranh cử lần nữa năm 2024. Cái tên và hình ảnh ông Trump sẽ trở thành tin thời sự lớn nhất, như ý ông vẫn muốn.
Ông Donald Trump có thể sẽ giữ kín quyết định sẽ tái tranh cử hay không. Xưa nay chưa có ứng cử viên tổng thống nào chính thức công bố ý định tranh cử sớm hơn 2 năm. Vì càng tranh cử lâu thì càng dễ lộ các nhược điểm ; và nhiệt tình của những người ủng hộ sẽ lạt dần theo thời gian. Nếu ông Trump đã quyết định sẽ không tranh cử năm 2022, chắc chắn ông sẽ không nói cho ai biết. Giữ bí mật là giữ luôn được uy thế đối với đảng Cộng Hòa ; các nhà chính trị ai cũng lo chiếm cảm tình của mình. Hơn nữa, còn triển vọng làm tổng thống thì nhiều người vẫn tiếp tục góp tiền vào quỹ tranh cử của ông. Ông mới phải xin tòa án cấm các ứng cử viên khác không được dùng tên ông để gây quỹ.
Nhưng giữ bí mật cũng có cái bất lợi. Là có thể khiến bị người ta dần dần quên mình, khi các người nuôi tham vọng làm tổng thống trong đảng Cộng Hòa vẫn tích cực hoạt động và ngày càng vận động mạnh hơn.
Có nhiều lý do khác khiến ông Trump không giữ bí mật nữa, nếu ông nuôi ý định trở lại Tòa Bạch Ốc.
Thứ nhất, cần ngăn chặn những người muốn giành vai trò ứng cử viên tổng thống Cộng Hòa năm 2024. Phải chặn sớm trước khi uy tín của mấy người đó lên quá cao. Nhiều người không chính thức đi vận động, nhưng ai cũng biết họ muốn ứng cử tổng thống trong hai năm nữa : Cựu phó Tổng thống Mike Pence, cựu bộ trưởng Mike Pompeo, các Nghị sĩ Josh Hawley, Ted Cruz, Ben Sasse, Tom Cotton, các thống đốc như Ron DeSantis ở Florida, Doug Ducey ở Arizona, vân vân.
Nếu chính thức tuyên bố mình sẽ tranh cử năm 2024, ông Trump sẽ thách thức tất cả các nhân vật trên, coi ai dám công khai giành với mình. Nhiều người sẽ im lặng, tức là sẽ chịu phận lu mờ. Điều quan trong nhất là ông Trump sẽ hướng dẫn các nguồn tài trợ. Những người vẫn ký ngân phiếu ủng hộ đảng Cộng Hòa nếu biết ông Trump sẽ tranh cử thì họ phải dè dặt hơn, không góp tiền cho các ứng cử viên khác nữa. Họ lo bị ông Trump ghi vào sổ đen. Khi người ta còn sợ, ông Trump vẫn kiểm soát không khí chính trị trong nội bộ đảng. Nếu để người ta nghĩ rằng mình không có hy vọng thắng cử lại, thì ông Trump sẽ mất hết các uy lực và ưu thế đã tích lũy trong bốn năm làm tổng thống.
Vì vậy, ông Trump đã phản ứng mạnh mẽ khi Elon Musk, CEO hãng Tesla khuyên ông nên "đi vào cõi hoàng hôn" vì tuổi đã già rồi.
Elon Musk đã từng nói sẽ ủng hộ Ron DeSantis ứng cử tổng thống năm 2024, vì sẽ đánh bại ông Joe Biden dễ dàng. Ông Trump nhân dịp này kể lể Musk đã từng đến Tòa Bạch Ốc xin giúp trợ cấp sản xuất "những chiếc xe điện gây tai nạn" và "những hỏa tiễn chẳng bay đi đâu cả !" Trump viết, "Nếu tôi bảo hắn quỳ xuống xin thì hắn cũng quỳ !" Và tố cáo, "Nếu không được trợ cấp thì Musk không làm nên trò trống gì !"
Ai cũng biết Elon Musk không phải là một đối thủ của đảng Cộng Hòa trong cuộc vận động tranh cử quốc hội năm nay ! Đó là một điều người ta vẫn chỉ trích ông Trump : Ông không lo vận động cho cuộc bầu cử tương lai, mà cứ bắt người ta phải nhớ đến cuộc bầu cử hai năm trước !
Nhưng ông Trump chỉ có lợi nếu ông tái xuất hiện, trước hết, để dư luận chú ý đến cuộc tranh cử năm 2024 mà quên đi những cuộc điều trần của Ủy ban ngày 6 tháng Giêng 2021 của Hạ viện đang tung ra những lời cáo buộc ông gây ra vụ tấn công trụ sở quốc hội.
Ông sẽ dự các cuộc mít tinh, tập họp, đi diễn thuyết, vận động khắp nước. Nếu đảng Cộng Hòa thắng lớn, ông sẽ bảo tất cả là do công của ông. Nếu chỉ thắng nhỏ, ông sẽ vạch ra các sai lầm của những người lãnh đạo khác trong đảng, coi là chính họ chịu trách nhiệm. Những người này, ở cả hai viện quốc hội, đã bị ông Trump nhiều lần kết tội làm thiệt hại cho đảng.
Nhiều người lo ngại ông Trump tái xuất giang hồ sẽ bất lợi cho các ứng cử viên quốc hội của đảng Cộng Hòa. Tại những đơn vị chắc chắn thắng thì không lo, nhưng những nơi "ngang ngửa" thì khác. Vì nhiều cử tri Cộng Hòa có thể sẽ chán không đi bỏ phiếu.
Báo The Wall Street Journal nhắc lại rằng sau khi ông Trump làm tổng thống năm 2016 đảng Cộng Hòa mất phiếu của các phụ nữ sống trong các vùng ngoại ô, của giới trẻ tốt nghiệp đại học. Đảng đã mất đa số ở Hạ viện năm 2018. Năm 2021 ông Trump đã làm đảng mất hai ghế nghị sĩ. Georgia luôn luôn bầu cho các nghị sĩ Cộng Hòa từ mấy chục năm trước. Nhưng ông Trump tới đó ngày 5 tháng Giêng 2021 mà chỉ lo công kích bầu cử gian lận, than phiền vì thế mình bị thua ; khiến nhiều cử tri Cộng Hòa chán không đi bỏ phiếu nữa.
Năm nay, ở Georgia chỉ bầu một nghị sĩ ; ứng cử viên Herschel Walker được ông Trump ủng hộ đã tuyên bố những câu thật khó hiểu về vấn đề khí quyển bị ô nhiễm. Một cựu cầu thủ bóng bầu dục nổi tiếng, ông Walker viết trên Tweeter : "Bởi vì chúng ta không kiểm soát được khí quyển, không khí tốt của chúng ta quyết định bay sang nước Trung Quốc toàn không khí xấu. Thế là trong lúc nước Trung Quốc có được không khí tốt của chúng ta thì không khí xấu của họ phải di chuyển. Thế là nó di chuyển đến chỗ của không khí tốt của chúng ta ..". Ông Walker đang bị ứng cử viên Dân chủ qua mặt. Một ứng cử viên Thượng viện khác là Mehmet Oz ở Pennsylvania trước đây khá mạnh, sau khi được ông Trump ủng hộ nay cũng mất thế trước đối thủ John Fetterman.
Đảng Dân chủ đang ước mong ông Trump sẽ tuyên bố tranh cử năm 2024 ngay mùa hè năm nay. Ông sẽ đi vận động cho các ứng cử viên Cộng Hòa bất cứ nơi nào ngỏ ý mời. Ông sẽ không nói nhiều về lạm phát, về vụ ông Biden rút quân khỏi Afghanistan, hay chuyến đi vô bổ ở Israel và Saudi gần đây. Đề tài duy nhất mà ông Trump có thể say sưa lớn tiếng nói không ngừng, là nhắc lại, xác định mình mới là người đắc cử tổng thống năm 2020. Ông Trump sẽ tiếp tục. Ông Trump phải luôn luôn đóng vai chính, không để cho dư luận quên mình. Và các báo, các đài rất thích khai thác đề tài đó. Tới tháng 11, nhiều cử tri khi bỏ phiếu có thể nghĩ rằng họ đang lựa chọn ủng hộ ông Trump, hay là chống ông Trump. Họ có thể quên, hoặc coi lạm phát là chuyện nhỏ, vì trả giá đắt mãi đã thành quen ! Nhiều ứng cử viên Cộng Hòa sẽ mất phiếu.
Nhưng liệu ông Trump có chắc chắn sẽ được đảng Cộng Hòa đưa ra tranh cử năm 2024 hay không ? Hiện nay ông vượt trên tất cả những người khác. Theo báoThe New York Times, trong số những tên tuổi nhiều triển vọng Thống đốc Florida Ron DeSantis mạnh nhất. Nhưng ông ta chỉ được 25% các cử tri Cộng Hòa ủng hộ. Thua xa số người ủng hộ ông Trump, dù đã giảm xuống chỉ còn 49%. Hãng tin Bloomberg thấy ông Trump chỉ còn giữ được 46% thôi.
Nhưng trong hai năm nữa tình trạng vẫn có thể thay đổi. Trong số các cử tri Cộng Hòa dưới 35 tuổi, có 64% cho biết họ sẽ không chọn ông Trump ; theo cuộc nghiên cứu dư luận củaNew York Times/Siena College công bố ngày 12 tháng Bảy. Có 65% những cử tri Cộng Hòa tốt nghiệp đại học cũng không chọn ông Trump. Phần lớn những cử tri ủng hộ vào quỹ tranh cử của đảng Cộng Hòa thuộc thành phần này.
Nếu ông Trump đấu với ông Biden năm 2024, tình trạng cũng không chắc chắn. Năm 2020, có 9% cử tri Cộng Hòa không bỏ phiếu cho ông Trump. Hiện nay, có tới 16% cho biết họ sẽ chọn một ứng cử viên tổng thống khác thay vì ông Trump. Hai năm trước, ông Biden chỉ mất 4% phiếu của đảng Dân chủ và hiện nay chỉ có 8% nói họ sẽ bỏ rơi ông Biden mà bầu cho ông Trump.
Hai năm là một thời gian rất dài trong đời sống chính trị nước Mỹ. Kinh tế sẽ suy thoái. Chiến tranh Ukraine còn kéo dài khiến giá thực phẩm và nhiên liệu còn tăng thêm. Ông Trump vẫn có thể đánh cá rằng tình thế này chỉ có lợi cho ông ! Không trở lại cũng uổng !
Trong "Peril", cuốn sách sẽ được xuất bản ngày 22/09/2021, nhà báo nổi tiếng người Mỹ Bob Woodward và phóng viên Robert Costa tiết lộ việc viên tướng có cấp bậc cao nhất trong quân đội Mỹ hoàn toàn không tin tổng thống Donald Trump là người tỉnh táo vào thời gian cuối nhiệm kỳ tổng thống.
Tướng Mark Milley phát biểu trước báo giới, ngày 21/07/2021, tại Washington, Mỹ. AP - Kevin Wolf
Tướng Mỹ lo ngại tổng thống Trump "tâm thần bất ổn" bất ngờ ra lệnh dùng vũ khí hạt nhân tấn công Trung Quốc. Theo trích đoạn tác phẩm, được công bố trên Washington Post và CNN, tướng Mark Milley, chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân, đã bí mật chuẩn bị để không thực hiện mệnh lệnh sử dụng vũ khí hạt nhân tấn công Trung Quốc, kịch bản được dự đoán có thể xảy ra sau thất bại của ông Trump trong cuộc bầu cử tổng thống ngày 03/11/2019.
Nhiều nguồn tin tình báo Hoa Kỳ khẳng định Trung Quốc coi khả năng Mỹ tấn công là điều có thể. Tướng Mark Milley đã phải đích thân gọi điện trấn an đồng nhiệm Trung Quốc Lý Tác Thành (Li Zuocheng) hai lần, trước và sau cuộc bầu cử.
Thông tín viên Guillaume Naudin tường trình từ Washington :
"Mark Milley đơn giản là chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân. Rõ ràng tướng Milley nghi ngờ về sự tỉnh táo của cấp trên, tổng tư lệnh và tổng thống Donald Trump. Sau vụ bạo loạn ngày 06/01/2021 trên đồi Capitol, tướng Mark Milley thậm chí còn đảm bảo với các tướng lĩnh cấp cao khác rằng thủ tục phát động các cuộc tấn công hạt nhân sẽ được tuân thủ - tức là mọi quyết định sẽ phải được thông qua ông.
Chỉ ít tháng trước đó, viên tướng cao cấp nhất trong quân đội Mỹ đã nói chuyện với người đồng cấp Trung Quốc để trấn an và khẳng định không có kế hoạch tấn công Trung Quốc. Một cuộc điện thoại khác với phía Trung Quốc sau vụ tấn công nhà Quốc hội đồi Capitol, để cho phía Trung Quốc biết tình hình đã ổn định.
Cùng ngày hôm đó, 08/01, Mark Milley cũng đã có cuộc nói chuyện với bà Nancy Pelosi, chủ tịch Hạ Viện để trấn an lãnh đạo Hạ Viện và giải thích rằng tình hình đang được kiểm soát và quân đội sẽ không làm bất cứ điều gì bất hợp pháp hoặc điên rồ.
Lãnh đạo Hạ Viện Nancy Pelosi nói : "Ông ta bị điên rồi, ông biết là ông ta điên và ông ta đã bị điên trong một thời gian dài". Người được coi là cố vấn quân sự thân cận nhất của Donald Trump trả lời : "Tôi hoàn toàn đồng ý với bà". Cựu chủ nhân Nhà Trắng đã từ chối trả lời các câu hỏi từ phía các tác giả cuốn sách".
Trong cuốn sách sắp công bố, với khoảng 200 giới chức Hoa Kỳ ẩn danh làm nhân chứng, các tác giả thuật lại tướng Milley đã họp bộ tổng tham mưu, để nhấn mạnh với tất cả các sĩ quan có mặt rằng, nếu tổng thống Trump ra lệnh tấn công hạt nhân Trung Quốc, ông sẽ phải là người được thông báo trước tiên.
Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân cũng yêu cầu lãnh đạo cơ quan tình báo CIA, Gina Haspel, và lãnh đạo cơ quan tình báo quân sự, tướng Paul Nakasone, theo dõi nhất cử nhất động bất thường của tổng thống mãn nhiệm Donald Trump.
Theo các tác giả, một số người cho rằng tướng Milley đã "hành động vượt quá thẩm quyền của mình", tuy nhiên, rõ ràng là viên sĩ quan cao cấp nhất của Quân đội Mỹ hiểu rằng cần phải hành động như vậy để "không cho phép xảy ra một đổ vỡ lịch sử trong trật tự quốc tế, không có chiến tranh với Trung Quốc do bất cẩn, hay với bất cứ một quốc gia nào khác, và vũ khí hạt nhân sẽ không được sử dụng".
Trọng Thành
