Thông Luận

Chiến lược Afghanistan : sự miễn cưỡng của TT Mỹ Donald Trump

Kế hoạch mới về Afghanistan của tổng thống Mỹ Donald Trump là một đề tài được nhiều báo Pháp như Le Figaro, Libération, Les Echos, La Croix… phân tích. Đáng chú ý là bài "Afghanistan : Trump miễn cưỡng gửi quân" đăng trên báo Les Echos.

Tổng thống Mỹ Donald Trump thông báo về chiến lược Afghanistan trước binh lính ở căn cứ quân sự Fort Myer, Virginia, ngày 21/08/2017. REUTERS/Joshua Roberts

Rốt cuộc thì tổng thống Donald Trump đã phải thay đổi ý kiến. Muốn rút lính Mỹ khỏi Afghanistan từ lâu nay, nhưng cuối cùng ông Trump đã bị các tướng lĩnh thuyết phục điều thêm quân sang quốc gia Trung Đông. Les Echos cho biết trong những tuần qua, rút quân hay điều thêm quân là một chủ đề gây tranh cãi ở Nhà Trắng, nhất là giữa cố vấn chiến lược Steve Bannon và cố vấn an ninh quốc gia Mc Master. Với sự ra đi của ông Steve Bannon, kết quả cuộc tranh cãi đã rõ ràng.

Tối thứ Hai, 21/08/2017, trong một bài diễn văn đọc tại căn cứ quân sự Fort Myer, bang Virginia và được phát trực tiếp trên truyền hình, tổng thống Mỹ Donald Trump thông báo có "chiến lược mới" về Afghanistan. Tổng thống Mỹ giải thích quyết định của ông xuất phát từ "những mối nguy hiểm lớn trong khu vực, Afghanistan và Pakistan hiện là nơi tập trung nhiều tổ chức khủng bố nhất trên thế giới". Theo ông Trump, Mỹ đưa quân đến Afghanistan không phải để tái thiết đất nước này mà là để tiêu diệt khủng bố.

Thông báo của tổng thống Mỹ được Afghanistan hoan nghênh. Tổng thống Afghanistan phát biểu : "Quan hệ đối tác với Mỹ chưa bao giờ mạnh mẽ như hiện nay. Sức mạnh các lực lượng an ninh của chúng tôi là để quân Taliban và các nhóm khủng bố khác hiểu rằng họ không thể có chiến thắng quân sự".

Tuy nhiên, theo Les Echos, các nhà phân tích vẫn dè dặt và hoài nghi về hiệu quả của chiến dịch mới của tổng thống Donald Trump. Trước tiên, bởi vì, ông Trump đã không thực sự giải thích về chiến lược mới, thậm chí từ chối đưa ra thông tin cụ thể về lịch trình và số quân tăng cường tại Afghanistan. Trong khi đó, báo chí Mỹ tiết lộ số với thêm 4.000 quân, tổng số lính Mỹ tại Afghanistan chỉ là hơn 12.000 người, một son số rất nhỏ so với 100.000 quân hồi năm 2010-2011.

Đối với thượng nghĩ sĩ cộng hòa John McCain, chủ tịch Ủy ban Quân lực của Thượng Viện Mỹ, "chiến lược này có được sau quá nhiều thời gian chờ đợi. Trong khoảng thời gian đó, quân thánh chiến taliban đã có những bước tiến nguy hiểm".

Còn giáo sư về quan hệ quốc tế David Tothkopf, thuộc đại học Columbia, nhận xét là ông Donald Trump nói về chiến lược, nhưng bài diễn văn của ông ấy không có thông tin về chiến lược, ông Trump nói tới việc cam kết, nhưng ông ấy cũng chẳng cam kết gì cả. Đó chỉ là "ảo tưởng rằng có hành động" mà thôi. Theo chuyên gia David Tothkopf, bài diễn văn của tổng thống Donald Trump chỉ nhằm "che khuất" các cuộc tranh cãi gần đây.

Về số phận của chỉ huy lực lượng Mỹ tại Afghaniastan, tướng John Nicholson, đã từng nhiều lần bị tổng thống Donald Trump chỉ trích, thậm chí ông Trump còn kêu gọi tướng John Nicholson từ chức. Giờ thì tướng John Nicholson có thể yên tâm ở lại.

Liên quan đến NATO, hiện có 4.600 binh lính của NATO đóng quân tại Afghanistan. Washington sẽ phải trao đổi với các đồng minh NATO để các quốc gia này đồng hành cùng Mỹ và đóng góp thêm vào chiến lược mới của ông Donald Trump. Về phần Anh Quốc, Bộ trưởng quốc phòng Micheal Fallon bình luận "kế hoạch của Mỹ được hoan nghênh". Còn Pháp, quốc gia đã từng đứng thứ 4 trong việc điều quan sang Afghanistan, thì đã rút hết quân về nước vào năm 2014.

Ẩn số về bước nhảy vọt công nghệ của Bình Nhưỡng

Hôm 23/08/2017, chủ đề Bắc Triều Tiên vẫn chưa hạ nhiệt trên báo Pháp. Tờ Le Monde chạy tít : "Tên lửa : Làm thế nào Bắc Triều Tiên thành công trong bước đại nhảy vọt về công nghệ ?". Le Monde cho biết chỉ trong một năm, các kỹ sư Bắc Triều Tiên đã đạt được những tiến bộ đáng kinh ngạc về tên lửa đạo, mặc dù trong suốt năm 2016, Bắc Triều Tiên liên tiếp thất bại trong các vụ thử nghiệm tên lửa. Trong số 8 vụ thử nghiệm, chỉ có 1 vụ thành công.

Theo Le Monde, những thất bại trên có thể do Bắc Triều Tiên còn gặp nhiều khó khăn trong việc làm chủ công nghệ, nhưng cũng có thể do Mỹ ngầm phá hoại. Trên thực tế, hồi tháng 03/2017, New York Times tiết lộ vào năm 2014, tổng thống Mỹ Barack Obama đã "bật đèn xanh" cho các chiến dịch "cản trở" chương trình tên lửa của Bắc Triều Tiên, nhất là thông qua mạng điện tử.

Bắc Triều Tiên có thể còn gặp những khó khăn về công nghệ để phóng tên lửa trúng đích, nhưng từ giờ Hoa Kỳ đã nằm trong tầm phóng tên lửa đạn đạo của Bình Nhưỡng.

Nhưng làm thế nào mà chỉ sau có 1 năm, từ hàng loạt thất bại với các tên lửa chỉ với tầm bắn 3.000 km mà Bình Nhưỡng lại 2 lần thành công với tên lửa có tầm phóng xa gấp hơn 3 lần ? Làm thế nào mà đất nước từng mất 20 năm để cải tiến công nghệ Scud cho một tên lửa lớn hơn, nhưng lại chỉ mất có vài tháng để chế tạo thành công tên lửa liên lục địa ? Các chuyên gia hiện vẫn chưa tìm ra lời giải đáp.

Khi quan sát các bức ảnh về tên lửa của Bắc Triều Tiên, nhà phân tích người Đức, Norbert Brügge, phát hiện ra là động cơ tên lửa của Bắc Triều Tiên rất giống động cơ đẩy RD-250 của tên lửa liên lục địa của Liên Xô vào những năm 1970.

Những câu hỏi mới lại được đặt ra. Bình Nhưỡng chỉ có được sơ đồ động cơ đẩy RD-250 hay có được cả động cơ RD-250 ? Từ khi nào ? Chỉ mới đây ? Hay vào thời điểm Liên Xô sụp đổ, các kỹ sư Nga hoặc Liên Xô đã bán lại công nghệ cho Bắc Triều Tiên ?

Le Monde trích dẫn nhiều ý kiến trái chiều của các nhà phân tích, kỹ sư, quan chức tình báo của Mỹ… Nhiều quan chức tình báo của Mỹ khẳng định Bình Nhưỡng có khả năng tự chế tạo tên lửa mà không phải nhập động cơ của nước ngoài. Nhưng có chuyên gia thì lại cho rằng Bình Nhưỡng có động cơ tên lửa của Liên Xô và chỉ điều chỉnh lại mà thôi. Một kỹ sư khác lại nhận định Bình Nhưỡng chỉ mới có động cơ tên lửa từ Ukraine.

Nhưng theo Le Monde, tất cả chỉ đều là phỏng đoán. Bước nhảy vọt trong chương trình tên lửa của Bình Nhưỡng vẫn còn là một ẩn số.

Na Uy : cuộc chiến vàng đen trên nhiều mặt trận

"Cuộc chiến vàng đen đang diễn ra trên nhiều mặt trận tại Na Uy" với nhiều cuộc biểu tình là nhận định của báo Le Figaro. Một cuộc thăm dò ý kiến mới được công bố cho thấy lần đầu tiên, 44% số người được hỏi ủng hộ việc chính quyền hạn chế khai thác dầu lửa để giảm lượng khí phát thải gây hiệu ứng nhà kính.

Theo Le Figaro, tại một quốc gia dường như chỉ sống nhờ vào khai thác dầu lửa và khí ga từ những năm 1970, thì đây là một bước ngoặt lịch sử. Chuyên gia Erlend Tellnes, thuộc tổ chức bảo vệ môi trường Greenpeace, giải thích : Một mặt, giá dầu lửa sụt giảm đã khiến hàng trăm ngàn người Na Uy mất việc làm. Mặt khác, nhiều người bắt đầu hiểu rằng cần tìm các nguồn thu nhập khác. Nhiều tổ chức cũng đã hoạt động tích cực để người dân hiểu rằng Na Uy có thể kiếm tiền bằng nhiều cách.

Mục tiêu của các phong trào đấu tranh và nhiều chính đảng nhỏ hiện nay ở Na Uy là buộc chính phủ ngưng triển khai các dự án mới khai thác dầu mỏ và khí đốt.

Le Monde nhấn mạnh không thể phủ nhận là Na Uy đã có nhiều nố lực chống biến đổi khí hậu. Chẳng hạn, Na Uy là nước sử dụng nhiều xe hơi điện nhất thế giới, nhà nước cũng đóng góp nhiều trăm triệu euro cho quỹ bảo vệ rừng Amazon… "Điều trái khoáy" là Na Uy chủ trương khai thác khí đốt với lượng lớn nhất có thể và nhanh nhất có thể. Na Uy hiện là quốc gia sản xuất dầu lửa và khí đốt lớn thứ 8 trên thế giới.

Lượng khí phát thải từ chất đốt mà Na Uy xuất khẩu ra thế giới năm 2016 cao gấp 10 lần lượng khí phát thải từ chất đốt mà Na Uy sử dụng trong nước. Nói cách khác, Na Uy đứng thứ 7 về xuất khẩu khí phát thải độc hại ra thế giới. Le Monde kết luận : Na Uy là một đất nước nhỏ bé, nhưng lại gây tác động rất lớn tới biến đổi khí hậu toàn cầu.

Chống buôn lậu động vật quý hiếm : cuộc chiến chết chóc

Trong lĩnh vực sinh thái, báo Le Figaro có bài "Cuộc chiến chết chóc chống những kẻ buôn lậu". Vụ sát hại ông Wayne Lotter, nhà bảo tồn loài voi, ở Tanzania, nhắc cho mọi người nhớ rằng các nhà hoạt động bảo vệ động vật quý hiếm phải trả giá cho cuộc chiến chống buôn lậu động vật bằng sinh mạng của bản thân. Le Figaro cho biết buôn bán động vật quý hiếm nằm trong số 5 hoạt động buôn bán mang lại nhiều lợi nhất, cùng với buôn bán vũ khí, buôn người, buôn bán hàng giả và buôn ma túy.

Hoạt động buôn bán trái phép động vật hoang dã không chỉ đe dọa cuộc sống của các loài động vật mà còn đẩy các nhà bảo tồn động vật vào vòng nguy hiểm. Theo tổ chức International Ranger Federation, từ năm 2009 đến năm 2016, 565 nhà hoạt động đã thiệt mạng vì bảo tồn thiên nhiên hoang dã. Đa số bị những kẻ săn bắn trộm sát hại, không chỉ ở Châu Phi mà cả ở Châu Á.

Samsung cho ra mắt Galaxy Note 8

Chuyển sang lĩnh vực công nghệ, báo kinh Tế Les Echos cho biết tập đoàn Samsung của Hàn Quốc hôm nay cho ra mắt điện thoại thông minh Galaxy Note 8 để bắt đầu cuộc chiến cạnh tranh với iPhone 8 của hãng Apple.

Một năm sau thất bại lịch sử của Galaxy Note 7 khiến danh tiếng của Samsung bị ảnh hưởng, tập đoàn Hàn Quốc đang hy vọng lật sang một trang sử mới với Note 8.

Thùy Dương

Cuối cùng tổng thống Donald Trump cũng phải chia tay với cố vấn chiến lược thân cận nhất của mình. Hôm 18/08/2017, ông Steve Bannon nhân vật gây nhiều tranh cãi, đã chính thức bị Nhà Trắng sa thải. Nổi tiếng là một người ăn nói bạo miệng, tiêu biểu cho phe hữu cứng rắn, ông Bannon còn là một trong những người có ảnh hưởng nhất trong số phụ tá thân cận của tổng thống.

Ông Steve Bannon. Ảnh chụp ngày 20/08/216. REUTERS/Carlo Allegri/File Photo

Rời khỏi chính quyền, Steve Bannon trở lại với cương vị lãnh đạo trang mạng thông tin nổi tiếng xu hướng cực hữu Breitbart News, nơi ông có thể tiếp tục các hoạt động để tính chuyện phục thù.

Thông tín viên Grégoire Pourtier tại New York :

Steve Bannon sẽ không còn phải làm việc 16 tiếng mỗi ngày ở Nhà Trắng nữa, nhưng ông nói vẫn "tiếp tục bảo vệ Donald Trump trước các đối thủ ở Quốc Hội, trên truyền thông hay trong giới tinh hoa".

Ông có thể thêm vào đó cuộc chiến đấu chống lại những thành phần cánh trung và chủ trương toàn cầu hóa như theo cách gọi của ông ta. Đó là những người đã đẩy ông ra để trở thành thân cận với tổng thống.

Dầu sao thì cũng là nghịch lý khi thấy Bannon rút lui vào đúng thời điểm mà hơn bao giờ hết ông Trump công khai bày tỏ cảm tình với phe hữu cứng rắn.

Tổng thống Mỹ liệu có dịu bớt giọng hay không ? Ông vẫn là người khó lường và không kiểm soát được. Nếu như Bannon bị cho ra rìa, đó là bởi vì ông ta đã lấn sân quá nhiều, thậm chí ông còn bị nghi ngờ trong nhiều vụ rò rỉ tin ra ngoài.

Những bài viết "chết người" đã được đăng trên Breitbart News, một trang thông tin cực hữu ở Mỹ. Trước khi về làm việc cho ông Trump, Bannon đã lãnh đạo trang mạng này suốt 4 năm. Ngay ngày hôm qua ông đã trở lại với cương vị đó.

Vậy là kẻ khích động và là nhà tư tưởng này vẫn còn lâu mới chịu dừng lại ở đây.

Trên trang chủ của Breitbart, sự trở lại của ông đã được đón chào dưới hàng tựa lớn "người hùng dân túy" và một bài viết nói rằng ông đã gặp một nhà tài trợ tỷ phú để chuẩn bị cho "cuộc chiến".

Anh Vũ

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc vừa quyết định thành lập Tổ tư vấn kinh tế cho Thủ tướng, gồm các chuyên gia kinh tế được hy vọng sẽ giúp Thủ tướng đưa ra các quyết sách phát triển kinh tế đúng đắn cho đất nước.

Donald Trump - Ảnh minh họa

Đây là điều đáng mừng và tôi với tư cách là một luật sư cũng đưa ra khuyến nghị chính sách cho Thủ tướng như sau.

Bài học của Tổng thống Trump

Trong cuốn sách 'Đã đến lúc phải cứng rắn để khôi phục lại sự vĩ đại của nước Mỹ' được phát hành trong thời gian vận động tranh cử, Tổng thống Donald Trump đã trình bày một ý đó là :

'Cốt yếu của mọi sự đều xoay quanh khả năng nhìn thấy những điều ẩn tàng. Đó là kiểu tư duy mà chúng ta cần để xoay chuyển tình thế đất nước - thật nhanh'.

Ông Trump nêu bí quyết này với hy vọng sẽ trở thành Tổng thống và khôi phục lại sự vĩ đại của nước Mỹ.

Đây có lẽ cũng là lời khuyên thích hợp dành cho Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc hiện nay, trong bối cảnh mà Thủ tướng Phúc cũng đang tìm cách phát triển nền kinh tế đất nước qua việc tìm kiếm lời tư vấn từ các chuyên gia.

Vậy thì ở Việt Nam hiện nay có vấn đề gì 'ẩn tàng' cần được nhìn ra, để có thể giúp thúc đẩy phát triển kinh tế ? Tôi xin gợi ý như sau.

Một hộ gia đình ở tỉnh Nam Định nhờ tôi tư vấn một việc, đó là gia đình ông từ vài năm trước xây dựng một khu chuồng trại chăn nuôi gia cầm và xưởng ép nhựa trên đất nông nghiệp. Nhưng mới đây chính quyền xã, huyện đã cưỡng chế phá dỡ với lý do xây dựng trái phép, mà không chỉ nhà ông còn có sáu hộ gia đình khác cũng bị phá dỡ vì lý do tương tự.

Canh tác nông nghiệp - Ảnh minh họa

Một dịp khác làm việc tại xã Hòa Hậu, huyện Lý Nhân, tỉnh Hà Nam, một địa phương thuần nông nghiệp, trong lúc làm việc, tài liệu của ông chủ tịch xã cho tôi biết danh sách của mấy chục hộ dân nằm trong diện thanh tra xử lý về việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất trái phép.

Một lần về làm việc tại huyện Phù Cừ, tỉnh Hưng Yên, tôi được người dân cho biết, khắp vùng xung quanh đó trước kia là đất lúa hoặc hoang hóa, nay được người dân chuyển đổi sang trồng cây ăn quả và xây dựng chuồng trại chăn nuôi.

Song mới đây chính quyền huyện Phù Cừ cũng lại tiến hành xử lý cưỡng chế phá dỡ những công trình xây dựng trái phép, từng đàn lợn gà mất đi nơi nuôi nhốt, hoặc phải bán tống bán tháo với giá rẻ.

Tàn dư của kinh tế kế hoạch

Tôi thấy thật vô lý, vì đất của nhà người ta, họ sử dụng vào sản xuất chăn nuôi không ảnh hưởng đến ai, không ảnh hưởng đến hàng xóm, không ảnh hưởng đến cộng đồng, vậy tại sao lại cấm ?

Lý do cấm thường cho rằng vì không xin phép hoặc vì việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất trái với quy hoạch, đây là vấn đề rất sai trái bất cập.

Chúng ta biết rằng đất đai là phương tiện sản xuất quan trọng, đặc biệt là ở Việt Nam khoảng 60% đến 70% dân số sống ở nông thôn dựa vào nông nghiệp. Việc giải phóng sức lao động sản xuất để tăng hiệu quả canh tác, qua việc cho phép người dân được tự lựa chọn hình thức mục đích sử dụng đất theo cách hiệu quả nhất, là rất quan trọng.

Cấm đoán người dân chuyển mục đích sử dụng đất, hạn chế quyền của người dân với các lý do quy hoạch, kế hoạch trong khi chất lượng và tính khoa học của các vấn đề quy hoạch kế hoạch sử dụng đất thì thế nào ?

Có thể hình dung là sự lười nhác quan liêu xa rời thực tiễn khiến cho các chính sách quy hoạch và kế hoạch kém chất lượng khoa học, thay vì tạo động lực thì lại là rào cản trói buộc người dân.

Không đặt ra những tiêu chí khoa học nghiêm ngặt cho việc lập quy hoạch, kế hoạch nhưng Luật đất đai phản ánh ý chí của các ban ngành lại rất coi trọng hoạt động lập quy hoạch, kế hoạch, thể hiện uy quyền của nhà nước đối với đất đai. Bằng chứng là luật đất đai năm 2013 tuy chỉ có 212 điều luật nhưng đã sử dụng đến 208 lần từ 'kế hoạch sử dụng đất' và 71 lần từ 'quy hoạch sử dụng đất'.

Đây là hệ quả còn rơi rớt lại từ quan niệm nhận thức về nền kinh tế kế hoạch hóa và công hữu hóa tư liệu sản xuất theo kiểu nhà nước phân vùng và chỉ đạo ai sản xuất cái gì, gò ép các nguồn lực kinh tế trong đó có đất đai là phương tiện sản xuất chủ yếu, vào khuôn khổ theo kế hoạch chung.

Mặc dù kiểu làm kinh tế theo kế hoạch hóa đã được thực tế chứng minh là thất bại trong việc tạo ra hiệu quả nhưng tàn dư của nó vẫn còn, nhất là trong vấn đề sử dụng đất.

Điều này thể hiện ở việc nhà nước đã cho phép tiến hành tư nhân hóa mọi thứ, trừ đất đai vẫn thuộc sở hữu toàn dân do nhà nước đại diện chủ sở hữu. Do nhà nước vẫn nắm quyền sở hữu nên về nguyên tắc việc sử dụng vẫn theo những kế hoạch.

Sinh hoạt kinh tế Việt Nam - Ảnh minh họa

Những vấn đề quy hoạch, kế hoạch được thiết lập bởi nhiều cơ quan từ trung ương xuống địa phương mỗi năm, được thực hiện với tư duy dễ dãi giản đơn, coi thường tính phức tạp của thực tiễn, nên đang là rào cản trói buộc người dân.

Đây là vấn đề đang nổi cộm rộng khắp hiện nay khi người dân do những thôi thúc về kinh tế gia đình đã vượt rào, tự gỡ mình thoát ra khỏi trói buộc của pháp luật bất cập, để rồi lại bị quy cho là làm sai và bị cưỡng chế phá bỏ.

Nỗi chán chường Việt Nam

Việc quản trị quốc gia chẳng hề đơn giản như Tổng thống Trump đã phát biểu rằng vấn đề chỉ đơn giản là nhìn ra được những điều ẩn tàng. Ở Việt Nam nhiều vấn đề bất cập đã lộ rõ tác hại nhưng lại không được nắm bắt giải quyết.

Trước đây tôi đã viết bài "Việt Nam : Chính sách đất đai khiến dân phải sống nghèo ?" để phản ánh những bất cập trong quản lý sử dụng đất, và mới đây báo chí lại đưa tin sự việc xảy ra ở Quảng Nam, quê nhà của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, chính quyền thành phố Tam Kỳ đã cưỡng chế phá dỡ khu chuồng trại xây dựng trái phép của một gia đình và tạm giữ 10 con heo.

Không biết khi báo chí đưa tin những sự việc này có giúp Thủ tướng và bộ tham mưu của ông nhận ra được vấn đề 'ẩn tàng' trong chính sách phát triển quốc gia hay không.

Vấn đề tự chủ trong lựa chọn mục đích sử dụng đất hiện nay nếu được tháo gỡ sẽ là điểm khởi phát cho phát triển kinh tế nông thôn và phát triển kinh tế đất nước.

Việc thực hiện sẽ được thuận lợi vì hiện tại cả nước đã thực hiện chính sách dồn điền đổi thửa, tạo lập cơ cấu đồng đất lớn tập trung, giúp thuận lợi cho việc gia tăng hiệu quả canh tác. Cho nên để xoay chuyển tình thế đất nước - thật nhanh theo lời khuyên của Tổng thống Trump - chính phủ của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nên nhìn ra và tháo gỡ vấn đề đã không còn gì là 'ẩn tàng' này.

Luật sư Ngô Ngọc Trai

Nguồn : BBC, 07/08/2017

Hôm 11/7/2107, bỗng nhiên bà Luật sư người Nga là Natalia Veselnitskaya lại xuất hiện trên chương trình “Today” của đài NBC của Mỹ và cho biết bà được “triệu tập” đến Trump Tower ở New York vào tháng 6 năm 2016 để gặp con trai trưởng của Donald Trump. Bà được hỏi liệu bà có tin tức gì bất lợi cho bà Hillary Clinton hay không… Từ đó, câu chuyện được mở rộng dần và làm phát hiện nhiều bí mật chung quanh chuyện quan hệ giữa Trump và Nga, đưa Trump lên ngồi trên đóng lửa.

Luật sư Nga Natalia Veselnitskaya và Trump Jr.

Tại sao lại có những sự tiết lộ từ Nga bất lợi cho Trump như thế này ? Putin đang muốn gì ?

Putin đang dùng Vòng Kim Cô ?

Putin biết Trump là một con buôn có nhiều mánh mung, đã đạt được một số thành quả đáng kể trên thương trường, nhưng về phương diện chính trị, ông ta lại là một người thiếu kiến thức và kinh nghiêm nhưng lại rất tự phụ và háo thắng, nên đã dùng Vòng Kim Cô để lái Trump đi theo con đường mà mình muốn.

Như chúng ta đã biết, trong Tây Du Ký, Tôn Ngộ Không đã nhận được 3 chiếc lá dương liễu thần từ Quan Âm Bồ Tát và một món "quà" khác mà Tôn Ngộ Không chẳng hề muốn là chiếc Vòng Kim Cô. Tôn Ngộ Không vốn coi mình là Tề Thiên Đại Thánh, có thể hô phong hoán vũ, tự tung tự tác theo cái bản năng khỉ của mình, coi trời bằng vung. Mỗi khi Tôn Ngộ Không tự tung tự tác, Đường Tam Tạng chỉ đọc niệm chú, cái Vòng Kim Cô liền siết chặt vào đầu gây đau đớn khủng khiếp, khiến Tôn Ngộ không không làm theo ý mình được.

Khi đi vào chính trường, Donald Trump cũng tưởng mình là Tề Thiên Đại Thánh, tự tung tự tác như Tôn Ngộ Không, nên Putin đã tìm cách đặt Vòng Kim Cô để sai khiến. Những lời tiết lộ của Luật sư Natalia Veselnitskaya cho thấy Putin bắt đầu đọc “niệm chú”…

Trước hết, chúng ta thử tìm hiểu tại sao Donald Trump lại tôn sùng Putin và sau đó sẽ nói về cái Vòng Kim Cô của Putin.

Tại sao Donald Trump dín vào Putin ?

Báo chí Mỹ phát hiện trong cuộc vận động bầu cử tổng thống năm 2016, Trump đã ca tụng Putin rất nhiều lần, tôn vinh Putin lên hàng "đinh cao của trí tuệ loài người".

Hôm 7/9/2016 Trump nói rằng Putin kiểm soát mạnh mẽ đất nước và “trong hệ thống đó, ông ấy là một nhà lãnh đạo thực sự, vượt xa tổng thống của chúng ta”... Đối lại, Putin là nhà lãnh đạo quốc tế duy nhất đưa Trump lên mây, gọi Trump là một người "tài năng và đa sắc". Trump nói : "Người ta gọi tôi là một thiên tài và tôi phải khước từ họ ư ? Không, tôi sẽ không làm như vậy". Trump không biết đó chỉ là thổi ống đu đủ !

Tờ Guardian hỏi rằng “Trump muốn gì ở ông Putin ?”, rồi tờ này trả lời : “Đây là điều khó đoán”. Nhà sử học Francis Fukuyama từng viết trên tờ Financial Times : Không ai có thể biết rõ các tỷ phú Nga có liên quan đến bất động sản của Donald Trump hay không, càng không ai có thể rõ liệu ông Putin có trong tay "vũ khí bí mật" gì mà khiến tỷ phú bạo miệng Mỹ "chưa bao giờ buông một từ chỉ trích Putin". Ông cho biết lần gần nhất Trump tới Mạc tư khoa là tháng 11/2013, khi cuộc thi Hoa hậu Hoàn vũ được tổ chức tại đây. Nhưng nay đột nhiên Putin để cho các nhân vật liên hệ của Nga bật mí.

Ngày 12/7/2017, ông Aras Agalarov, một nhà tài phiệt Nga thân cận với Tổng thống Putin và là người giữ vai trò liên lạc giữa Trump và Putin, đã tiết lộ rằng vào tháng 11/2013, khi Mạc tư khoa chuẩn bị cho cuộc thi Hoa hậu Hoàn vũ ở Mạc tư khoa, Donald Trump đã ký một hợp đồng kinh doanh chính thức với ông ta để xây Trump Tower tại thủ đô Mạc tư khoa. Sau đó, Donald Trump đã giao cho con trai trưởng (Donald Trump Jr) giám sát dự án này.

Nhà tài phiệt Nga Aras Agalarov và Donald Trump

Ông Robert Goldstone, một cựu ký giả và một nhà phát hành âm nhạc, rất quen thân với gia đình Donald Trump, cho biết Ivanka Trump đã bay đến Mạc tư khoa vào năm 2014 để gặp Emin Agalarov, con trai nhà tài phiệt Aras Agalarov, một ca sĩ nhạc pop và phó chủ tịch tập đoàn Crocus Group, để xác định địa điểm cho dự án.

Thế nhưng vào tháng 10/2016, khi đang tranh cử, Donald Trump đã phủ nhận việc ông có giao dịch kinh doanh ở Nga. Ông nói : "Tôi không liên quan gì đến Nga" !

Thât ra từ năm 2007 Trump đã mô tả "Nga là một trong những địa điểm đầu tư hấp dẫn nhất thế giới" đồng thời hứa hẹn đế chế của ông "một lúc nào đó sẽ có măt tại Mạc tư khoa".

Theo ông Goldstone, dự án xây Trump Tower ở Mạc tư khoa chỉ bị đình chỉ sau khi các biện pháp trừng phạt Nga của Mỹ và Liên Âu (EU) được áp đặt vì Nga can thiệp ở Ukraine.

Như chúng tôi đã nói nhiều lần, khi làm ăn ở Nga, Trump đã đi đôi với tập đoàn tài phiệt dầu mỏ lớn nhất thế giới là ExxonMobil, vì thế khi lên làm tổng thống, Trump đã chọn ông Rex Tillerson, một cựu Giám đốc điều hành của ExxonMobil làm Bộ trưởng ngoại giao, mặc dầu ông này chẳng có một chút kinh nghiệm gì về chính trị và ngoại giao. Tập đoàn dầu khí ExxonMobil đã ký dự án đầu tư khai thác dầu mỏ với công ty Rosneft của Nga. Nhưng khi đang tiến hành khoan thăm dò tại giàn khoan West Alpha trên biển Kara của Nga và lập ống dẫn dầu khí từ Nga đến Âu Châu qua ngả Ukraine, Tổng thống Obama đã tạo ra biến cố Ukraine rồi ban hành lệnh cấm vận Nga, khiến việc đầu tư bất động sản của Trump và khai thác dầu mỏ của ExxonMobil bị đình chỉ. Nga và ExxonMobil liền tìm cách vận động đưa Trump lên làm tổng thống để lật lại thế cờ.

Nhưng Trump là một tên hữu dõng vô mưu nên đang làm hỏng cuộc. Thay vì vận động một con đường để khai thông, Trump chủ trương phá sập “di sản” của Obama bằng mọi giá để trả thù, gây nên những mâu thuẫn và đối kháng nghiêm trọng. Hiện nay, cả Cộng Hòa lẫn Dân Chủ đang hợp tác với nhau để ngăn chặn việc hủy bỏ cấm vận cho Nga và tách Trump dần ra khỏi Nga. Ngày 18/6/2017, Thượng Viện Mỹ đã thông qua nghị quyết tiếp tục cấm vận Nga với 98 phiếu thuận và 2 phiếu chống. Như vậy, Cộng Hòa và Dân Chủ đang hợp tác với nhau trong kế hoạch chận Trump làm ăn với Nga.

Putin tìm cách khai thông bế tắc

Ngoại trưởng Mỹ Rex Tillerson đã tiết lộ một số chi tiết thú vị liên quan tới cuộc gặp đầu tiên giữa Tổng thống Donald Trump và Tổng thống Vladimir Putin bên lề Hội nghị G20 tại Hamburg ở Đức ngày 7/7/2017. Đây là một cuộc họp bí mật gồm 6 người : Tổng thống Mỹ, Tổng thống Nga, Ngoại trưởng của hai bên và hai thông dịch viên.

Theo lịch trình ban đầu, cuộc hội đàm sẽ chỉ kéo dài trong khoảng thời gian 30 phút.  Giới chức Mỹ bắt đầu tỏ ra “sốt ruột” khi thấy Tổng thống Putin và Tổng thống Trump không hề có ý định dừng cuộc hội đàm mặc dù hơn một tiếng đã trôi qua. Ông đã vài lần nhắc Tổng Thống về thời lượng của cuộc hội đàm, song mọi việc vẫn không chuyển biến như mong muốn. Trong tình huống đó, phía Mỹ đã “cầu viện” tới Đệ nhất phu nhân Mỹ Melania Trump, nhưng cách đó cũng không hiệu quả. Cuộc hội đàm đã kết thúc sau 2 giờ 16 phút.

Theo hãng tin Sputnik của Nga, hôm 7/7/2017 sau cuộc họp, Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov cùng với người đồng cấp Mỹ Rex Tillerson đã thông báo kết quả cho báo chí biết. Ông Tillerson chỉ nói về sự “sốt ruột” của cuộc họp, còn ông Lavrov đọc bản kết quả cuộc họp. Theo ông, hai bên đã đạt được 4 điểm đồng thuận trong hàng loạt vấn đề được đem ra thảo luận. Đó là những điểm sau đây :

1. Một lệnh ngừng bắn ở phía Tây-Nam Syria sẽ có hiệu lực vào giữa trưa ngày 9/7/2017 (giờ Damascus).

2. Lập kênh truyền thông song phương giữa các đại diện của Nga và Mỹ nhằm thúc đẩy giải quyết xung đột ở Ukraine trong hòa bình dựa trên cơ sở thỏa thuận Minsk.

3. Hợp tác thành lập “Đơn vị Quản trị An Ninh Mạng” (Cyber Security Unit) (theo đề nghị của Tổng thống Trump).

4. Thực hiện các thủ tục cần thiết về việc bổ nhiệm tân đại sứ Mỹ tại Nga và tân đại sứ Nga tại Mỹ.

Theo các chuyên gia, trong 4 điểm “đồng thuận” nói trên chỉ có điểm 4 là thực hiện không có gì khó khăn. Các điểm 1 và 2 chỉ là chuyện cũ lặp lại. Điểm 3 về an ninh mạng, Ngoại trưởng Lavrov cho biết Tổng thống Trump đã chấp nhận các tuyên bố mà Tổng thống Putin đưa ra rằng Nga không hề can thiệp bầu cử Mỹ.

Được tin này, Quốc hội Mỹ, các cơ quan tình báo Mỹ và các cơ quan truyền thông đã phản đối mạnh mẽ vì cho rằng chính Nga đã dùng không gian mạng để phá hoại cuộc bầu cử Mỹ nên không thể hợp tác với Nga về lãnh vực này được. Một ngày sau đó, Donald Trump tuyên bố rút lui điểm đồng thuận này.

Trên đây chỉ là “diện”. Điểm chủ yếu trong cuộc họp mật nói trên là Putin muốn Trump phải thi hành những cam kết về việc bỏ cấm vận cho Nga mà Tướng Flynn đã đưa ra trong 5 lần diện đàm với Đại sứ Sergey Kislyak hôm 29/12/2017 : "Chúng tôi sẽ thực hiện các bước tiếp theo để giúp hồi sinh mối quan hệ Nga-Mỹ dựa trên các chính sách mà chính quyền của Trump sẽ theo đuổi”. Nhưng Trump thấy khó thực hiện được vì sẽ bị Quốc Hội ngăn chặn.

Cuộc họp riêng giữa Trump và Putin kéo dài trong 2 giờ vào tối 7/7/2017 đã làm nhiều viên chức Mỹ lo ngại vì không biết Trump đã cam kết những gì với Putin. Hôm 20/7/2017, Donald Trump đã ra lệnh cho cơ quan CIA ngưng hổ trở cho quân nổi dậy chống Chính phủ Assad vốn đã được thực hiện kể từ năm 2013. Toàn bộ quân đội Mỹ ở Syria sẽ rút khỏi tỉnh Al-Tanf và triển khai về vùng người Kurd ở tỉnh Hasakak. Một viên chức Mỹ nói rằng quyết định mới là "tín hiệu gởi tới ông Putin rằng chính quyền muốn cải thiện quan hệ với Nga".

Theo báo Izvestia của Nga, chính quyền Nga đã “thất vọng” về cuộc gặp giữa Tổng thống Vladimir Putin với Tổng thống Donald Trump bên lề Hội nghị thượng đỉnh G20 vừa qua, vì không thể giải quyết được mâu thuẫn trong câu chuyện ngoại giao nói trên.

Vụ Trump ra lệnh rút quân Mỹ ra khỏi Syria cho thấy việc sử dụng Vòng Kim Cô của Trump bắt đầu có hiệu quả. Nếu Trump không thi hành được các cam kết căn bản, Putin đành phải sử dụng Vòng Kim Cô để dồn Trump vào cái thế phải có giải pháp có lợi cho Nga.

Vòng Kim Cô oái oăm của Putin

Bà luật sư Natalia Veselnitskaya cho biết trong cuôc họp vào tháng 6/2016 còn có mặt của hai người khác là con rể của Trump là Jared Kushner và cố vấn hàng đầu Paul Manafort, nhưng Kushner rời phòng chỉ sau vài phút, còn ông Manafort chỉ nói điện thoại (giả vờ). Con trai trưởng của Trump cũng khai tương tự như thế và nói không có tài liệu nào được cung cấp cả. Nhưng các tài liệu được phổ biến sau đó cho thấy đó chỉ là một phần của sự thật !

Rob Goldstone cho biết ông đã gởi email cho con trai trưởng của ông Trump vào tháng 6/2016 và đề nghị chuyển giao những thông tin bất lợi về bà Hillary Clinton cho anh ta. Email viết : “Các tài liệu này rất hữu ích cho cha của ông. Nó chứng tỏ sự ủng hộ của chính phủ Nga đối với ông Donald Trump”. Vài phút sau đó, Donald Trump Jr trả lời : “Nếu những gì ông nói là sự thật thì tôi rất thích”. Trong một email vào ngày 3 tháng 6, Goldstone nói với Trump Jr : “Công tố viên hàng đầu của Nga... đề nghị cung cấp cho chiến dịch Trump một số tài liệu và thông tin chính thức có thể cho thấy hành vi sai trái của Hillary và những giao dịch của bà ta với Nga và sẽ rất có ích cho cha của ông”. 

Vài ngày sau đó, Goldstone cho biết bà Veselnitskaya là “luật sư chính phủ Nga” đang bay từ Mạc tư khoa  qua Mỹ để gặp gỡ Trump Jr. Cuộc gặp đã diễn ra ngày 9/6/2017 tại Trump Tower. Có tất cả 8 người tham dự cuộc họp. Người sau cùng mới được phát hiện là Ike Kaveladze, Phó Chủ tịch Tập doàn Crocus, một công ty bất động sản.

Điệp viên Nga Rinat Akhmetshin

Rinat Akhmetshin, một cựu sĩ quan tình báo Nga cũng lên tiếng xác nhận ông có tham dự cuộc gặp đó. Ông nói với Washington Post rằng ông đi cùng bà Veselnitskaya tới cuộc gặp ở Trump Tower sau khi gặp nữ luật sư này trong một bữa ăn trưa. Ông đã di cư sang Mỹ từ 2009 và hiện mang hai quốc tịch vừa Nga vừa Mỹ. Ông đăng ký hoạt động vận động hành lang tại Mỹ. Ông nói với hãng tin AP rằng ông từng phục vụ trong một đơn vị quân đội Liên Xô thuộc cơ quan phản gián, nhưng ông chưa từng chính thức được đào tạo làm điệp viên.

Sau đi đọc “niệm chú” Vòng Kim Cô nói trên, Putin đã gởi đến Donald Trump một thông điệp nói rõ yêu cầu trước tiên của Nga. Hôm 11/7/2017, Ngoại trưởng Lavrov của Nga tuyên bố Nga đang cân nhắc các biện pháp trả đũa việc Mỹ tiến hành trục xuất các nhà ngoại giao Nga tại Mỹ và thu giữ tài sản của Nga tại Mỹ năm 2016, và cho rằng đó là một việc làm “xúc phạm”. Ông yêu cầu Trump trả lại các các trụ sở ngoại giao của Nga đã bị Mỹ tịch thu. Ông nói : “Nếu điều này không xảy ra, dĩ nhiên chúng tôi sẽ có hành động đáp trả”.

Những chuyện gì sẽ đến tiếp ?

Trên đây mới chỉ là Vòng Kim Cô số 1 được Putin đưa ra để thúc ép Trump thi hành những cam kết ngày 29/12/2016. Putin thừa biết Trump khó làm được chuyện đó vì Quốc Hội Mỹ sẽ không để cho Trump làm. Trong trường họp đó, Putin có thể sẽ đưa ra những Vòng Kim Cô tiếp theo để thúc đẩy Quốc Hội Mỹ có biện pháp hạ Trump xuống và sử dụng một người có hiểu biết về chính trị và ngoại giao để ổn định chính sách của Mỹ và thế giới. Putin có thể tin rằng thương lượng với một người có hiểu biết dễ dàng hơn nói chuyện với một tên ù ù cạc cạc, tính khi bất thường và đang bị chống đối từ mọi phía như Donald Trump.

Lá bài Trump hết xài được rồi và Putin đang tính lá bài khác ?

Ngày 20/7/2017

Lữ Giang

Bí quyết thành công đã khiến Mỹ vượt hẳn phần còn lại của thế giới là tự do và dân chủ nhưng ngày nay hầu hết các dân tộc đã có tự do và dân chủ, trong nhiều trường hợp còn có nền dân chủ lành mạnh hơn vì không vướng mắc vào những tật bệnh của chế độ tổng thống. Hoa Kỳ không còn là một ngoại lệ nữa.

Cuộc thăm viếng Paris vừa qua cho thấy là Trump đang tìm cách hòa giải với thế giới.

Donald Trump đã tới Pháp theo lời mời của tổng thống Emmanuel Macron để tham dự ngày quốc khánh Pháp 14/7/2017. Trong hai ngày ở Paris, 13 và 14/7, tổng thống Trump đã không hề có một cử chỉ hay lời nói gây phản cảm nào. Điều bất thường này - lần đầu tiên trong một chuyến công du của Donald Trump - đã khiến người ta quên đi những điều bất thường khác.

Trước hết tại sao Donald Trump vẫn vui vẻ đến Paris ? Ngày hôm trước Macron đã viết một bài báo trên tờ Ouest France, một tờ báo tỉnh nhưng lại là tờ báo có số lượng độc giả cao nhất nước Pháp, giải thích lý do tại sao ông đã mời Donald Trump. Theo Macron, đó là vì đây cũng là dịp kỷ niệm 100 năm ngày quân đội Mỹ can thiệp vào Thế Chiến I giúp Pháp chiến thắng ; đó là vì Mỹ từ ngày lập quốc luôn luôn là đồng minh khăng khít của Pháp ; hai dân tộc là anh em và cùng chia sẻ tất cả những giá trị nền tảng chung do đó không ai có thể chia rẽ. Nhưng "ai" là ai nếu không phải là Trump với chủ trương America First và những tuyên bố hung hăng chống tự do mậu dịch và toàn cầu hóa, chống Châu Âu, chống NATO, chống Thỏa Ước Paris về khí hậu ? Macron còn nhấn mạnh rằng ông đã mời tổng thống Mỹ như là người đại diện của nhân dân Mỹ, một cách để nói không mời cá nhân Donald Trump. Bất cứ một tổng thống Mỹ nào cũng sẽ cảm thấy bị xúc phạm và có phản ứng, thậm chí có thể hủy bỏ cuộc thăm viếng. Nhưng Donald Trump đã bỏ qua, coi như không biết.

Sự kiện không bình thường khác là trong ngày 13/7 bà thủ tướng Đức Angela Merkel cũng có mặt tại Paris nhưng không gặp Donald Trump dù chỉ là để chào. Bà Merkel không hề giấu sự khinh thường đối với Donald Trump.

Hai sự kiện khác còn có ý nghĩa hơn dù ít được lưu ý.

Một là, trong cuộc họp báo chung ngày 13/7 cả hai tổng thống Mỹ và Pháp đều không nhắc gì tới Lưu Hiểu Ba, một người đấu tranh cho dân chủ Trung Quốc vừa qua đời cùng ngày và đang gây xúc động lớn. Ông Lưu Hiểu Ba được giải Nobel về hòa bình năm 2010 trong lúc bị đang giam cầm và cả thế giới đã liên tục kêu gọi trả tự do cho ông nhưng cả Hồ Cẩm Đào lẫn Tập Cận Bình đều bất chấp. Lưu Hiểu Ba chỉ được đưa về nhà vào lúc đã sắp chết vì bệnh ung thư. Không những không nhắc tới tội ác ghê tởm này, cả hai ông Trump và Macron còn hết lời ca tụng Tập Cận Bình. Người ta không ngạc nhiên đối với Donald Trump, ông chỉ xác nhận một bản chất đã quen thuộc đối với dư luận. Nhưng Macron thì khác, ông đã bộc lộ con người thực của mình. Phải nói thẳng là quá tệ.

Hai là, dù đến Pháp nhân kỷ niệm 100 năm một sự kiện rất quan trong lịch sử thế giới và quan hệ Mỹ - Pháp nhưng Trump đã hoàn toàn không có một tuyên bố nào nhắc lại thảm kịch Thế Chiến I và sự gắn bó lịch sử giữa hai nước cả. Lịch sử không nằm trong kiến thức của ông.

Trump và Macron có rất nhiều điểm giống nhau. Cả hai đều là những người bất ngờ được bầu làm tổng thống dù chưa bao giờ giữ một chức vụ dân cử nào. Cả hai đều tự coi là và được coi là những người chống lại hệ thống chính trị sẵn có, nhưng thực ra cả hai đều là sản phẩm điển hình của hệ thống sẵn có, sản phẩm của sự xuống cấp của sinh hoạt chính trị sau nhiều năm dưới chế độ tổng thống với hậu quả tất yếu là sự suy sụp của các chính đảng và của ý thức chính trị. Cả hai đều là những báo động về sự khẩn cấp phải từ bỏ chế độ tổng thống nếu muốn nâng cao dân trí và gắn bó người dân với đất nước. Không ngạc nhiên nếu trong tất cả các lãnh tụ của các nước dân chủ Macron đã là người ít dị ứng nhất với Trump.

Lý do khiến dư luận Mỹ và Pháp, cũng như phần lớn dư luận Châu Âu và thế giới, không lưu ý tới những sự kiện không bình thường là vì cuộc viếng thăm nước Pháp của tổng thống Donald Trump đã đánh dấu một bước ngoặt quan trọng theo chiều hướng tốt. Donald Trump đã nhã nhặn hơn, đã tỏ ra thân thiện và hợp tác hơn hẳn so với thường lệ. Ông đã tỏ ra cởi mở hơn với Thỏa Ước Paris về khí hậu, trái hẳn với thái độ hung hăng khiếm nhã khi tuyên bố rút lui. Ông cũng đã bày tỏ sự kính trọng hơn hẳn trước đây đối Châu Âu nói riêng và nhìn nhận tầm quan trọng của sự hợp tác giữa các nước dân chủ. Trump đã hòa giải với thế giới sau khi nhận ra là Hoa Kỳ không thể tự cô lập.

Không thể khác. Khẩu hiệu Make America great again (làm nước Mỹ vĩ đại trở lại) của ông chỉ phơi bày một sự thiếu hiểu biết về nước Mỹ và thế giới. Thực ra nước Mỹ chưa bao giờ vĩ đại bằng lúc này, đứng đầu thế giới không chỉ về kinh tế mà cả về khoa học và kỹ thuật, ngày càng hiểu biết thế giới hơn và được kính trọng hơn. Trump đã rất sai khi nghĩ rằng nước Mỹ đã suy thoái, có lẽ vì ông không chịu bỏ thời giờ tìm hiểu các vấn đề lịch sử, xã hội và văn hóa. Quả thực trọng lượng kinh tế tương đối của Mỹ trên thế giới đã sút giảm. Sau Thế Chiến II kinh tế Mỹ lớn hơn 50% kinh tế thế giới, hiện nay tỷ lệ chỉ còn là 23% và sẽ còn tiếp tục giảm đi vì đó là xu hướng bắt buộc. Bí quyết thành công đã khiến Mỹ vượt hẳn phần còn lại của thế giới là tự do và dân chủ, nhưng ngày nay hầu hết các dân tộc đã có tự do và dân chủ, trong nhiều trường hợp còn có nền dân chủ lành mạnh hơn vì không vướng mắc vào những tật bệnh của chế độ tổng thống. Hoa Kỳ không còn là một ngoại lệ nữa. Các dân tộc khác sẽ tiến lên và bắt kịp dần Mỹ.

Sư chênh lệch giầu nghèo giữa các dân tộc sẽ phải giảm dần đi. Đó là tương lai đáng mơ ước của thế giới. Đó là lý tưởng mà mọi người sáng suốt không chỉ phải chấp nhận mà còn phải đóng góp để đạt tới. Trong một tương lai có lẽ còn khá xa nhưng nhất định sẽ tới nếu Mỹ, với 4% dân số thế giới, vẫn có được một GDP bằng 10% tổng sản lượng của một thế giới hòa bình và phồn vinh thì đã là một điều rất may mắn và rất đáng tự hào. Nhưng ngay trong hiện tại với một GDP sấp sỉ bằng 23% kinh tế thế giới, Mỹ đã cần thế giới hơn thế giới cần Mỹ. Thực ra Mỹ đã cần thế giới ngay từ ngày lập quốc. Nếu Donald Trump suy nghĩ về lịch sử của Mỹ ông sẽ thấy rằng nước Mỹ đã do những người di dân thành lập ra và một tỷ lệ đáng kể các phát minh khoa học kỹ thuật và thành tựu kinh tế đã do những người không sinh ra trên đất Mỹ. Một nước Mỹ không cởi mở, chưa nói triệt thoái về biên giới của mình như một số người Mỹ thủ cựu chậm tiến mong muốn, sẽ không còn đáng mơ uớc cho chính người Mỹ.

Có lẽ Donald Trump đã phần nào tỉnh ngộ nhờ lời khuyên của các cố vấn và sau những thất bại thô vụng liên tục từ ngày nhậm chức làm hình ảnh của ông đã xuống rất thấp dưới mắt mọi người, kể cả đa số người Mỹ. Chủ nghĩa dân tôc hẹp hòi của ông đã bị chính đồng bào ông bác khước, nhất là thành phần tinh hoa.

Cuộc thăm viếng Paris vừa qua cho thấy là Trump đang tìm cách hòa giải với thế giới. Đó là điều đáng mừng không chỉ cho thế giới mà cho cả nước Mỹ. Và một lần nữa, dân chủ chứng tỏ có khả năng giới hạn những thiệt hại của những sai lầm và tự sửa sai.

Nguyễn Gia Kiểng

(20/07/2017)

Những gì tổng thống Donald Trump đang làm trong thế giới ngoại giao hiện đại giữa các siêu cường, chính là đặc trưng tính thực tiễn của chủ nghĩa thực dụng Mỹ. Tính thực tiễn của chủ nghĩa thực dụng đó đã giúp Trump chiếm thế thượng phong áp đảo đối với mọi đối thủ có mặt trong G20 - 7/2017 tại Hambourg.

Nhưng điều đáng nói là việc Trump có thể đã làm thất bại mọi thủ đoạn theo kiểu khôn lỏi, ma mãnh vốn vẫn giúp Trung Quốc vượt mọi thứ rào cản, vượt lên mọi đối thủ. Đó là thủ đoạn tạo ra sự đã rồi nhỏ giọt, dừng lại trước khi gây ra khủng hoảng, và mỗi sự đã rồi là một bước nhảy lên phía trước và để đối thủ lại phía sau.

Có vẻ như tổng thống Trump đã bắt được cái tẩy đó của Trung Quốc. Trên hồ sơ Triều Tiên, Trung Quốc biến thủ đoạn đó thành trò chơi “bước nửa bước”. Trước mỗi đe doạ áp lực của Mỹ, Trung Quốc lại xăm xắn hành động, làm như hăng hái hưởng ứng, nhưng chỉ bắt đầu rồi dừng trước khi hành động gây tác dụng thực, đợi môt áp lực mới để lại hăng hái bước nửa bước mới. Mục đích là không để Mỹ phát khùng, nhưng không để cái gì Mỹ muốn thành thật.

Trung Quốc tuyên bố cắt nhập khẩu than của Triều Tiên, và một vài chuyến tầu chở than phải quay đầu, nhưng quý I/2 2017, lượng than nhập khẩu từ Triều Tiên đã tăng 40% so với cùng kỳ. Trung Quốc tuyên bố ngừng toàn bộ hoạt động thương mại, nhưng, theo Reuters, xe ô tô loại sang, xe chở khách, hàng tiêu dùng, lương thực, thực phẩm quá cảnh biên giới Trung - Triều vẫn không giảm tốc độ. Trung Quốc tuyên bố ngưng mọi liên hệ quân sự với Triều Tiên, nhưng không có gì xảy ra trên thực tế. Mật độ và cường độ các lần thử tên lửa chỉ mỗi ngày một tăng. Người ta không giải thích được bằng cách nào, Triều Tiên đạt được tốc độ phát triển kỹ thuật tên lửa nhanh như vậy. Nhà máy của Triều Tiên có trang bị như thế nào để có thể sản xuất các mẫu mới với những tổ hợp kỹ thuật mới phức tạp trong một thời gian ngắn kỷ lục…

Trung Quốc đang chơi trò ú tim với Mỹ ? Triều Tiên sẽ phải có vũ khí bắn tới mọi nơi trên đất Mỹ và sẽ buộc Mỹ phải nhượng bộ hoặc chịu thiệt hại khi cuộc chiến xảy ra ? Đó chính là mục tiêu của chính Trung Quốc, không phải của Triều Tiên. Chế độ Triều Tiên không thể bị tiêu diệt và có sứ mệnh phải làm vật thiêu thân cho cuộc chiến Trung Mỹ. Trump thừa biết như vậy. Triều Tiên là một phần của Trung Quốc. Những gì trông thấy và nghe thấy chỉ là trò diễn. Nhưng cái thời Trung Quốc thôi miên thiên hạ đã qua rồi.

Đấy là chưa kể cả Nga lẫn Trung Quốc đều chơi con bài Triều Tiên với vai một anh Chí Phèo.

Ông Rex Tillerson nói : “...Trung Quốc đã có hành động đáng kể và sau đó tôi nghĩ, vì nhiều lý do khác nhau họ tạm dừng hành động thêm, sau đó họ làm tiếp một số bước rồi lại tạm dừng”.

Ngôn ngữ ngoại giao là loại ngôn ngữ có thể phải đăng được trên thông tin đại chúng. Còn hiểu được thì phải nhìn được phía sau ngôn ngữ đó.

Trump đã bỏ ngoài tai những gì Trung Quốc tuyên bố miệng và mặc nhiên coi như Trung Quốc luôn ủng hộ các sáng kiến của Mỹ nhằm chấm dứt nguy cơ hạt nhân của Triều Tiên. Trump đang thực thi nghị quyết của Liên Hiệp Quốc và Trung Quốc có bổn phận ủng hộ.

Trump đưa hạm đội và máy bay ném bom tập trận chung với Hàn Quốc và Nhật bản, Trump ném bom cảnh cáo vào một vị trí giả định trên đất Triều Tiên, Trump trừng phạt các công ty, ngân hàng và các cá nhân làm ăn với Triều Tiên, Trump cho tầu đi xuyên khu vực Trung Quốc tuyên bố chủ quyền tại đảo Hoàng Sa, Trump bán cho Đài Loan lượng vũ khí trị giá 1,4 tỷ đô la. Trump sẽ không dừng việc lắp đặt THADD tại Nam Hàn...

Trung Quốc đau hơn hoạn, nhưng Tập vẫn phải nhũn nhặn và “hoà nhã” khi gặp mặt Trump tại G20. Có lẽ trong lịch sử ngoại giao, Trung Quốc chưa bao giờ rơi vào tình huống khó xử như hiện nay. Với lối chơi siêu thủ đoạn, với các nước khác, nhất là các nước nhược tiểu quang vùng Đông Nam Á, Trung Quốc đã quen với sự quy phục và đã quen xử sự theo lối trịch thượng.

Trump đã hành động theo cách thức mà Tôn Tử gọi là “tương kế tựu kế”, dùng chính thủ đoạn “nửa bước” của Trung Quốc để buộc Trung Quốc chấp nhận việc đã rồi do Mỹ hành động. Dù là nửa bước, cũng là đi cùng một chiều, không có lý gì phản đối, và không thể phản đối.

Cùng một lúc, Trump buộc Trung Quốc phải đối phó với cả ba hồ sơ : Đường lưỡi bò, Đài Loan và Triều Tiên. Trên cả ba hồ sơ, Trung Quốc đều bị trói vào mà đánh, đau mà không kêu được.

Có căn cứ để có thể tin được rằng “đường lưỡi bò” đang vuột khỏi tay Trung Quốc, nếu không bằng chiến tranh. Trung Quốc chỉ thích ăn cướp, nhưng sợ chiến tranh, và Trung Quốc chưa bao giờ thắng bất cứ cuộc chiến tranh nào.

Hà Nội hoàn toàn có thể hưởng lợi từ hành động của Mỹ, miễn là đừng có giở trò khôn vặt. Cái khôn vặt theo kiểu ma-cô đã không còn đất sống nữa rồi.

Bởi vì, nếu cái tẩy của Trung Quốc không qua được mắt của Trump, thì cái tẩy của cộng sản Việt Nam không thể có may mắn. Sự lèo lái lươn lẹo nào cũng chỉ thắng ván mà không thể thắng trận.

Cái thời làm bạn với tất cả, luồn lách cóp nhặt những rơi vãi do sơ ý giữa những sự hỗn độn của thế giới qua rồi. Đó là lối tư duy của một thằng ăn mày, khố rách áo ôm, không giúp một người đàng hoàng ngẩng mặt lên được.

Cần phải xác định bạn và thù. Cái khốn nạn sẽ gắn liền thành một khối giữa cái “Hợp tác với kẻ thù” và “Cảnh giác với bạn bè”. Đã chơi với bạn thì “còn cái xà lỏn” cũng chơi. Với kẻ thù thì chỉ có rào giậu cho kín. Vấn đề là tìm được bạn.

Chế độ đến rồi đi, chỉ có đất nước và dân tộc còn lại. Hợp tác với kẻ thù tưởng giữ được chế độ, nhưng khi đất nước không còn, dân tộc không còn thì chế độ bám vào đâu để tồn tại ?

Paris, 11/07/2017

Bùi Quang Vơm

Hôm 6/6/2017, trong cuộc phỏng vấn của đài Fox News, Thượng nghị sĩ Lindsey Graham thuộc Đảng Cộng Hòa cho biết ông đã thẳng thắn nói với Tổng thống Trump hôm nay : "Thưa Tổng thống, những lời của ông bây giờ là vấn đề. Ông không còn là ứng cử viên vào chức vụ nữa. Ông là Tổng thống Hoa Kỳ, và một số đông chúng tôi muốn giúp ông", và ông đã khuyên Tổng thống "hãy nghe lời các luật sư của ngài" (listen to your lawyers).

Donald Trump, vị Tổng thống Mỹ có những phát biểu và phản ứng bất ngờ

Tật thì không chữa được

Mặc dầu đã được cảnh cáo, trong một twitter gởi lên vào sáng 29/6/2017, Trump đã đả kích một cách thiếu lịch sự cô Mika Brzezinski, người dẫn chương trình tin tức buổi sáng Morning Joe của đài MSNBC với hôn phu của cô, Joe Scarborough. Ông viết : "Vậy sao Mika điên rồ, I.Q. thấp cùng với Joe Tâm thần, tới Mar-a-Lago 3 đêm liền lúc Giao thừa năm mới, và cứ đòi gặp mặt tôi, cô ta lúc đó chảy máu đầm đìa vì căng da mặt (bleeding badly from a face-lift). Tôi nói không !". Đến hôm 2/7/2017 Trump tweet lên đoạn video 28 giây Trump hạ gục CNN là coi như hết thuốc chửa !

https://youtu.be/iczvuVuLEfU

Nếu Trump không phải là tổng thống được đặc quyền tài phán mà nói những lời phỉ báng người khác như vậy chắc sẽ bị phạt từ bạc triệu trở lên.

Một nhóm các nhà lập pháp nữ, gồm Nancy Pelosi và Brenda Lawrence, phê phán lời phát biểu thóa mạ nhan sắc của bà Mika như thế là quá thấp kém. Thượng nghị sĩ Graham lại phải lên tiếng. Ông nói : "Thưa Tổng thống, tweet của ngài không xứng hợp với chức vụ Tổng thống và biểu hiện cho những gì là sai trái đối với chính trị của nước Mỹ, không phải là sự vĩ đại của nước Mỹ".

Hình báo Time giả được treo trong các nhà nghĩ dưỡng của Trump !

Cứ đọc twitter của Trump hàng ngày, chúng ta sẽ thấy người chuyên loan "FAKE NEWS", ăn nói hạ cấp và nham nhở, không ai khác hơn Donald Trump. Tờ bìa báo Time ghi số phát hành ngày 1/3/2009 có hình Trump với tiêu đề : "Trump thành công trên mọi mặt trận… kể cả truyền hình !", treo tại khu nghỉ dưỡng Mar-a-Lago ở Florida và ít nhất trong bốn khu nghĩ dưỡng khác của Trump, đã bị báo Time tố cáo là giả và yêu cầu bỏ xuống. Time không hề có số báo nào như thế. Trump chỉ cười trừ.

Ngày 30/6/2017 Trump lại tweet : "Nếu các Thượng nghị sĩ Đảng Cộng hòa không thể vượt qua được những gì họ đang làm ngay bây giờ, họ phải ngay lập tức hủy bỏ, và sau đó thay thế vào một ngày sau đó". Nói một cách rõ ràng hơn, Trump bảo rằng nếu không thông qua được dự luật Trumpcare thì bỏ ngay luật Obamare đi, sau đó làm một đạo luật khác thay thế !

Trump vốn là người chẳng có hiểu biết gì về luật pháp và thích sống trên luật pháp, nên mới tuyên bố khờ khạo như vậy. Các luật gia và các nghị sĩ Đảng Cộng Hòa đã hỏi ông : Bỏ Obamacre đi mà chưa có gì thay thế, khoảng 20 triệu người đang thụ hưởng hay mua bảo hiểm Obamacre sẽ lấy gì để chữa bệnh ? Họ đành ngồi chịu chết sao ?

Thượng nghị sĩ Graham lại nói : Ông cần lắng nghe các luật sư của ngài ("you need to listen to your lawyers"). Nhưng Trump vốn thuộc loại kiêu căng và không biết phục thiện, nên những lời khuyên của Thượng nghị sĩ Graham chỉ là "nước đổ đầu vịt". Phải vạch mặt trái của các nhóm tài phiệt đứng đàng sau Trump như Phòng Ngân sách Quốc hội (Congressional Budget Office - CBO) đã làm, Trump mới chịu bỏ chạy.

Thượng nghị sĩ Lindsey Olin Graham sinh năm 1955, là đảng viên Đảng Cộng Hòa, làm Thượng nghị sĩ của Đảng Cộng Hòa bang South Carolina từ 2003 đến nay. Trong cuôc bầu cử 2016 và hiện nay, ông là người tích cực ủng hộ Trump. Cũng như CBO, ông không thuộc loại Liberal hay "thua làm giặc" như các nhóm cuồng Trump thường gán cho những ai chống Trump. Ông cũng như nhiều chính trị gia khác đang quay lại chống Trump vì thấy Trump đang tàn phá đất nước. Họ thực hiện lời của Tổng thống Theodore Roosevelt : "Nói rằng không được chỉ trích Tổng thống, hoặc phải đi theo Tổng thống, cho dù ông ta đúng hay sai, thì không những không ái quốc và có tinh thần nô lệ, mà còn là phản bội dân tộc Hoa Kỳ".

Chuyện "Bố Già" Trump và gia đình

Trong tuần qua, báo chí Mỹ và thế giới đã chuyển qua chuyện "Bố Già" Trump và gia đình, một thứ gia đình thường được "phe ta" cho là "tuyêt vời" !

Báo L’Obs của Pháp ngày 29/6/2017, dưới đầu đề "Les secrets de la famille Trump" (Những bí ẩn của gia đình Trump), Philippe Boulet-Gercourt đã cung cấp cho chúng ta những thông tin khá thú vị về "Bố Già" Trump và gia đình. Những thông tin này sẽ giúp chúng ta hiểu rõ hơn những gì đang xảy ra trong "triều đại" của Trump. Sau đây là bảng tóm lược của đài RFI của Pháp phổ biến ngày 1/7/2017 :

Không tiền đừng hòng đến gần bất kỳ một thành viên nào trong gia đình Donald Trump. L'Obs không khoan nhượng : Ba đời vợ, năm người con, gia đình là điểm tựa của ứng cử viên tổng thống Mỹ, nay có nguy cơ trở thành nhược điểm của Tổng thống Hoa Kỳ.

Gia tộc này có vẻ đoàn kết bề ngoài nhưng sau lớp véc-ni bóng bẩy là đầy rẫy những thủ đoạn, những quyền lợi riêng tư và tham vọng của mỗi thành viên.

"Những mảng tối trong gia đình Trump", tựa lớn trên bìa tạp chí L'Obs bên cạnh lá cờ Mỹ và hình ảnh toàn thể đại gia đình Donald Trump chụp dưới chân tượng đài Lincoln trước ngày ông nhậm chức hôm 20/1/2017.

Tác giả bài báo tiết lộ, Trump ngự trị trên cái đại gia đình đó như Vito Corleone, trong phim Bố Già. "Donald Trump không có bạn hữu tựa như nhân vật chính của Cosa Nostra. Ông chỉ có những liên hệ máu mủ, cộng tác viên, tay sai và kẻ thù".

Trong "tổ chức" đó, tất cả đều hướng về ông mặt trời Donald Trump. Tựa như trong bộ phim Bố Già, với gia đình Trump, sự trung thành được đặt lên trên hết tất cả. Ngặt nỗi, sự trung thành luôn kèm theo những tính toán tinh vi.

Donald Jr và Eric, hai cậu con trai lớn của tổng thống Hoa Kỳ đang trông coi cơ nghiệp cho cha, trong thời gian ông bận công việc ở Tòa Bạch Ốc. Nhưng không ai ngây thơ tin rằng tổng thống thứ 45 của nước Mỹ thực sự ngưng theo dõi các hoạt động của tổ chức Trump Organization.

Trưởng nữ của lãnh đạo Hoa Kỳ, cô Ivanka xinh đẹp lo bảo vệ tính trường tồn của thương hiệu mang tên Trump. Chồng Ivanka là Jared mái che chắn cho đế chế của dòng tộc Kushner. Con rể của Donald Trump - Jared Kushner, cũng thuộc dòng "cá mập" không kém.

Còn người đẹp thầm lặng và băng giá, đệ nhất phu nhân Melania, bà toan tính những gì ? L'Obs khẳng định : Cựu người mẫu xứ Slovenia này đang "chờ thời cơ để hốt bạc".

Trong đại gia đình đó, tiền bạc là keo sơn gắn kết mỗi thành viên lại với nhau. Phải chăng vì thế mà ông trùm Donald không đặt ra bất kỳ một giới hạn nào cho các vụ làm ăn ?

L'Obs trích lại một số đoạn trong cuốn sách mới ra mắt độc giả Pháp mang tựa đề "Les dossiers noirs de Donald Trump"- Nhà xuất bản Nouveau Monde Editions, cho thấy để có được chiếc ngai vàng trên tòa tháp ở 5th Avenue - New York, Donald giao du với đủ mọi hạng người, miễn là họ có tiền. Trong số đó phải kể tới Felix Sater, một tay trùm tội phạm có dính líu tới băng đảng mafia Nga.

Trước khi bước vào Tòa Bạch Ốc, Donald Trump từng vi phạm luật cấm vận Mỹ nhắm vào Cuba, từng liên hệ trực tiếp với nhiều ngân hàng Iran, trong đó có một cơ quan từng tài trợ cho các nhóm khủng bố.

Theo L'Obs : "Không kể xiết những lợi ích chồng chéo, những đòn gian manh, luồn lách luật của gia đình Trump, ngay cả khi ông này đã trở thành chủ nhân Tòa Bạch Ốc".

Nhưng thú vị hơn cả là tiết lộ bản thân Donald Trump tuy giàu có đến thế nhưng lại khá keo kiệt.

Theo điều tra của phóng viên báo Mỹ Washington Post, David Farhenthold – giải Pulitzer báo chí 2017, tổng thống Mỹ tới nay nổi tiếng là người thường hay đến dự các buổi gala gây quỹ từ thiện nhưng lại chẳng mấy khi chịu chi ra đến một xu. Hai cậu con trai của ông là Donald Jr và Eric cũng có được cái đức tính đó như cha. Cả hai cùng kinh doanh rất tốt cái tên "Trump" để kiếm tiền.

Trang bìa tuần báo kinh tế Anh, The Economist cũng dành để nói về Donald Trump với hàng tựa : "Nước Mỹ của Trump, phóng sự về một đất nước bị chia rẽ". Loạt bài được tung ra vài ngày trước lễ Quốc Khánh, mồng 4 tháng 7. Độc giả trông thấy một Donald Trump tươi cười, mở rộng vòng tay, sau lưng là lá cờ Mỹ với những vết rạn nứt.

"Hoàng tử bé" Barron Trump

Với đầu đề "Những điều quý vị không biết về Barron Trump" trang nhà Nicki Swift đã cho biết nhiều chuyện về "Hoàng tử bé" Barron Trump của nước Mỹ.

Kể từ ngày lên nắm quyền, gia đình Tổng thống Donald Trump liên tục trở thành chủ đề của báo giới. Tuy nhiên, xét về sự sung sướng và giàu có, có lẽ không ai có thể sánh bằng "Hoàng tử bé" Barron Trump.

Barron sinh ngày 20/3/2006, mới 11 tuổi đã sở hữu một tầng riêng tại tòa Trump Tower sang trọng bậc nhất, thậm chí bất cứ thứ gì cậu có được tại Tòa Bạch Ốc sẽ đều mờ nhạt hơn khi so với lối sống xa hoa ở Trump Tower.

Melania Trump, mẹ của Barron, sở hữu dòng sản phẩm chăm sóc da của riêng mình và sản phẩm chính là sữa dưỡng da sản xuất từ trứng cá muối đắt đỏ. Chính bà đã tập cho Barron thói quen sử dụng loại dưỡng da này sau khi tắm.

Theo nhận xét của mẹ, Barron giống như cha mình, Tổng thống Donald Trump quyền lực của Hoa Kỳ. Barron rất thông minh, nhưng cũng rất cương quyết. Rõ ràng, Barron biết mình muốn gì, làm thế nào và khi nào cậu muốn. Cậu cũng có sở thích riêng của mình : thích máy bay, nhưng hơn cả là thích những tấm ra trắng sạch sẽ trên giường của mình.

Đơn giản, với các quý ông, mặc vest là trang phục đẹp và hợp thời trang nhất. Barron Trump chưa đủ lớn nhưng khi mà gia đình cậu có tiền, chẳng có một sở thích nào không thể đáp ứng được cả. Theo Melanie, tủ quần áo triệu USD của cậu bé có tới cả trăm bộ vest để lựa chọn.

Vì các anh chị lớn tuổi hơn rất nhiều, Barron được nuôi lớn như một đứa con một. "Thiếu gia" họ Trump có bạn bè và chơi với người khác, nhưng cũng rất thích chơi một mình. Trong kiểu phong cách điển hình nhà Trump, cậu bé thích xây dựng các cấu trúc với khối logo của mình. Có lẽ anh chàng sẽ trở thành một nhà bất động sản thực thụ như cha mình.

Barron chỉ mới 11 tuổi, nhưng trông già hơn tuổi của cậu, một phần là do chiều cao của cậu. Anh chàng khá cao và được cho là một trong những đứa trẻ cao nhất trong độ tuổi đó ở trường. Một lý do khác khiến Barron trông già hơn tuổi của mình có lẽ là do cách cậu ăn mặc và để ý bản thân. Nhận thấy rằng mái tóc của cậu bé không bao giờ lộn xộn và luôn luôn chải kỹ theo một phong cách đặc biệt thường được ưa chuộng bởi nhiều nam giới lớn tuổi hơn. Tủ quần áo của Barron, như đã đề cập ở trên, cũng không phải là điển hình của một cậu bé 11 tuổi.

Barron Trump là cậu bé đầu tiên trong Tòa Bạch Ốc trong vòng 50 năm qua. Các đời Tổng thống Mỹ trước đây đều luôn đẻ con gái và rất hiếm khi các cậu bé xuất hiện trong Tòa Bạch Ốc. Barron Trump vì thế, trở thành một trong những "Hoàng tử" hiếm hoi của nước Mỹ.

Không lãnh lương nhưng tiêu gấp trăm lần

Khi Trump rời Trump Tower để đến Tòa Bạch Ốc, hai mẹ con Melanie trụ lại ở Trump Tower. Lương Tổng thống khoảng 400.000 USD/mỗi năm, Trump làm le tuyên bố không nhận. Đến ngày 11/6/2017 hai mẹ con Melanie mới dọn về Tòa Bạch Ốc, tức sau 5 tháng. Chính quyền New York cho biết mỗi tháng họ phải bỏ ra khoảng 1 triệu USD để bảo vệ an ninh cho hai mẹ con ở Trump Tower. Như vậy họ đã tốn khoảng 5 triệu USD, trong khi lương của Trump trong nhiệm kỳ chỉ khoảng 1,6 triệu USD.

Mỗi tuần Trump đi nghỉ mát ở Mar-a-Lago hay New Jersey, chính quyền trung ương và địa phương cũng phải bỏ ra rất nhiều tiền bạc để vận chuyển và bảo vệ an ninh. Như vậy Trump vào Tòa Bạch Ốc để làm Ông cố nội chứ không phải làm Tổng thống.

Một tổ chức từ thiện chuyên xây nhà vệ sinh ở Ấn Độ đã đổi tên một ngôi làng ở Haryana thành "Làng Trump" theo tên Tổng thống Mỹ nhằm kêu gọi tài trợ. Sulabh International, tổ chức từ thiện đã xây 1,5 triệu toilet trên khắp Ấn Độ, đã dựng các biển báo ghi "Làng Trump" xung quanh ngôi làng nhỏ Marora ở Haryana. Mỗi biển báo đều in hình chân dung Tổng thống Mỹ đang cười. Trump đang đem lại "vinh quang" cho nước Mỹ !

Chuyện "Bố Già" Trump và gia đình còn rất dài.

Ngày 6/7/2017

Lữ Giang

Tổng thống Mỹ mở chuyến công du Châu Âu lần thứ hai (RFI, 05/07/2017)

Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump hôm nay, 05/07/2017, lên đường đi công du Châu Âu lần thứ hai, với chặng đầu tiên là Ba Lan, sau đó là Đức, nơi mà ông sẽ lần đầu tiên dự hội nghị thượng đỉnh nhóm G20 ở Hambourg.

Tổng thống Mỹ Donald Trump lên phi cơ Air Force One, sân bay Morristown, New Jersey, 03/06/2017. REUTERS/Yuri Gripas

Chiếc chuyên cơ Air Force One chở tổng thống Trump đáp xuống Warsawa vào tối nay và theo dự kiến ngày mai ông sẽ gặp tổng thống Andrzej Duda, rồi đọc một bài diễn văn quan trọng tại thủ đô nước này để trình bày về quan hệ giữa Mỹ với Châu Âu.

Sau khi họp với các lãnh đạo Ba Lan và Croatia tại Warsawa ngày mai, ông Donald Trump sẽ đến Hambourg để họp song phương với thủ tướng Đức Angela Merkel. Thứ Sáu, 07/07, nguyên thủ Mỹ lần đầu tiên gặp tổng thống Nga Vladimir Putin, một cuộc gặp được chờ đợi từ lâu.

Bên lề thượng đỉnh nhóm G20, diễn ra trong hai ngày 7 và 8/07, tổng thống Mỹ cũng sẽ có các cuộc gặp gỡ song phương với các lãnh đạo Anh, Pháp, Trung Quốc, Nhật, Hàn Quốc, Canada, Mêhicô, Singapore và Indonesia.

Trọng tâm các cuộc hội đàm giữa tổng thống Trump với các lãnh đạo khác, đặc biệt là với tổng thống Nga Vladimir Putin và chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tại Hambourg, sẽ là Bắc Triều Tiên, sau khi Bình Nhưỡng bắn thử một tên lửa liên lục địa hôm qua. Riêng với tổng thống Putin, ông Trump sẽ đề cập đến hai hồ sơ Syria và Ukraina.

Thanh Phương

*****************

Nguyên thủ, lãnh đạo các nước lên đường dự thượng đỉnh G20 (RFA, 05/07/2017)

Hội nghị thượng đỉnh G20 sẽ bắt đầu vào thứ sáu, 7/7/2017, tới đây tại thành phố Hamburg nước Đức.

Ảnh phản đối có hình ông Trump (trái), ông Putin (phải), và Tổng thống Thổ Nhĩ Kỹ Erdogan (giữa), trước một ngôi nhà tại Hamburg, Đức. 5/7/2017. Dòng chữ tiếng Đức ghi : Cảnh sát khắp nơi, nhưng không có công lý. AFP

Nhiều vấn đề hóc búa sẽ được bàn luận tại kỳ họp này như là vấn đề thử nghiệm vũ khí của Bắc Hàn, vấn đề biến đổi khí hậu, và chuyện tranh chấp thương mại toàn cầu.

Mỹ đang đổ lỗi cho Đức và Trung Quốc trong việc thâm thụt cán cân mậu dịch với hai nước này.

Trong lúc đó thì Châu Âu đang lo ngại áp lực từ nước Nga đang muốn tái khẳng định vị trí siêu cường thế giới của Liên Xô thời chiến tranh lạnh.

Bên Châu Á thì Trung Quốc cũng đang mạnh mẽ vươn lên thách thức quyền lực của Hoa Kỳ và phương Tây tại Châu Á.

Nhưng đỉnh điểm của thượng đỉnh G20 lần này sẽ là cuộc giáp mặt đầu tiên giữa hai nhà lãnh đạo Nga- Mỹ, ông Donald Trump và ông Vladimir Putin. Cuộc gặp này diễn ra giữa lúc tại Mỹ đang có cuộc điều tra cáo buộc là ông Donald Trump đã nhận sự giúp đỡ của các tin tặc Nga trong lần thắng cử tổng thống vừa qua.

20 ngàn cảnh sát sẽ được triển khai để giữ gìn an ninh trật tự. Bên cạnh đó các nhóm hoạt động chống chủ nghĩa tư bản cũng ráo riết hoạt động với khẩu hiệu G20, chào mừng đến địa ngục.

G20 gồm có các 7 quốc gia đã công nghiệp hóa là Mỹ, Đức, Anh, Pháp, Nhật, Ý, Canada, những quốc gia mới nổi là Trung Quốc, Nga, Ấn Độ, Brazil, Thổ Nhĩ Kỳ, Argentina, Indonesia, Hàn Quốc, Nam Phi, Ả Rập Saudi, Mexico, Úc, và Cộng đồng Châu Âu.

Ông thủ tướng Việt Nam, Nguyễn Xuân Phúc cũng sẽ tham gia thượng đỉnh G20 kỳ này ở Đức.

********************

Nhiều trở ngại chờ đón Trump trong chuyến công du Châu Âu lần thứ hai (RFI, 05/07/2017)

Tổng thống Mỹ Donald Trump phát biểu trước các binh sĩ Hoa Kỳ, căn cứ không quân Sigonella, Sicilia, Ý, 27/05/2017. REUTERS/Jonathan Ernst

Hôm 05/07/2017, tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump bắt đầu chuyến công du thứ hai của ông đến Châu Âu, sau chuyến đi đầu tiên đến lục địa này vào tháng 5 vừa qua. Chuyến đi đầu tiên đó đã cho thấy vẫn có sự nghi kỵ giữa hai bờ Đại Tây Dương, cho nên trong chuyến công du lần này, tổng thống Trump sẽ phải cố gắng xóa tan sự nghi kỵ đó.

Khi phát biểu công khai, các lãnh đạo Châu Âu đều khẳng định quan hệ Mỹ-Âu là "không gì lay chuyển" và mang tính "thiết yếu". Nhưng khi nói chuyện riêng, ai cũng lo lắng, không biết mối quan hệ này sẽ đi về đâu trong 4 năm hoặc 8 năm ông Donald Trump ở Nhà Trắng.

Tại Ba Lan, chắc là tổng thống Mỹ sẽ được giới lãnh đạo nước này đón tiếp rất nồng nhiệt, vì chính phủ bảo thủ của Warsawa có chính sách gần giống với chính sách của ông Trump. Theo nhà phân tích Piotr Buras, thuộc Hội Đồng Châu Âu về Quan Hệ Đối Ngoại, được hãng tin AFP trích dẫn hôm nay, sau chuyến đi tệ hại đến Bruxelles (dự thượng đỉnh NATO) và Taormina (dự thượng đỉnh G7), "những hình ảnh tươi cười với các lãnh đạo Châu Âu và những đám đông hưởng ứng nhiệt liệt bài diễn văn của ông có thể sẽ giúp cải thiện hình ảnh của ông".

Đáp lại sự đón tiếp nồng nhiệt của các lãnh đạo Ba Lan, tổng thống Trump sẽ bày tỏ sự ủng hộ của Hoa Kỳ, đề cập đến việc triển khai lực lượng Mỹ tại nước này và việc cung cấp khí đốt hóa lỏng của Mỹ cho Ba Lan, bắt đầu từ tháng 6. Đối với Nhà Trắng, việc cung cấp khí đốt là một biện pháp để giảm bớt khả năng của Nga dùng nhiên liệu như là công cụ gây áp lực lên Ba Lan.

Cho dù Warsawa là chặng dễ dàng nhất, chặng này không hẳn là không có những trở ngại đối với một vị tổng thống thường có những phát biểu và hành vi chẳng mang tính ngoại giao chút nào. Ba Lan sẽ chăm chú nghe tổng thống Trump nói gì về cam kết của ông bảo đảm an ninh Châu Âu.

Cũng như nhiều nước láng giềng, Ba Lan vẫn xem NATO và quy định tương trợ phòng thủ của khối này là yếu tố răn đe mạnh mẽ trước mối đe dọa từ nước Nga. Mặc dù tổng thống Trump tuyên bố ông vẫn gắn bó với nguyên tắc "mỗi người vì mọi người, mọi người vì mỗi người", ông vẫn liên tục chỉ trích các đồng minh Châu Âu là dành quá ít tiền cho ngân sách quốc phòng.

Các nước Châu Âu khác thì sẽ đặc biệt chú ý đến thái độ của tổng thống Mỹ đối với các lãnh đạo của đảng cầm quyền Luật Pháp và Công Lý, bị phe đối lập Ba Lan tố cáo là đang làm suy yếu Nhà nước pháp quyền và xem thường các giá trị của Châu Âu. Bruxelles hiện cũng đang tiến hành một thủ tục pháp lý với Warsawa, vì Ba Lan từ chối đón tiếp người tị nạn. Nếu ủng hộ lập trường của chính phủ Ba Lan, tổng thống Trump có thể sẽ bị chỉ trích là gây bất hòa ở Châu Âu, như tổng thống George W. Bush đã từng gây bất hòa trong thời gian chiến tranh Iraq.

Cuộc gặp đầu tiên với tổng thống Putin là một thách thức khác đối với ông Trump, vào lúc mà nhiều nhân vật thân cận với ông đang bị điều tra trong nghi án Nga can thiệp bầu cử tổng thống Mỹ năm ngoái. Chính các cơ quan tình báo của Hoa Kỳ đã kết luận rằng Matxcơva đã tìm cách gây ảnh hưởng lên cử tri Mỹ để ứng cử viên Cộng Hòa đắc cử tổng thống.

Ngay cả cái bắt tay giữa nhà tỷ phú New York với chủ nhân điện Kremlin kiêm võ sĩ nhu đạo cũng sẽ được báo chí chăm chú quan sát, ghi hình, bàn tán và không chừng sẽ phản tác dụng đối với ông.

Thanh Phương

Donald Trump và trò may rủi trong chính sách đối ngoại

Tính khí khó lường của Donald Trump đe dọa thế giới. Tầm nhìn chiến lược của ông không vượt quá khuôn khổ một nền "ngoại giao theo kiểu giao dịch", mà ở đó lợi ích của Hoa Kỳ luôn được đặt lên trên hàng đầu. Trên trang nhất, Les Echos (04/07/2017) khẳng định "Trump, một mối đe dọa cho thế giới".

Tổng thống Mỹ Donald Trump trong buổi tiếp tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in tại Nhà Trắng, Washington, ngày 30/06/2017. REUTERS/Jim Bourg

Vì sao ? Ông Jacques Hubert-Rodière, cây bút xã luận về quan hệ quốc tế, trong bài phân tích đề tựa : "Trump và trò may rủi trong đối ngoại", cho rằng lên cầm quyền từ 6 tháng nay, nhưng vẫn chưa có ai đoán được chính sách đối ngoại của Donald Trump là gì.

Quả thật, trong sáu tháng qua, kể từ khi lên cầm quyền, tổng thống Donald Trump đã có những chính sách đối ngoại hoàn toàn khác hẳn với những người tiền nhiệm. Ông thực hiện một đường lối ngoại giao gần như theo kiểu "giao dịch" nhằm phục vụ cho mục tiêu chính "nước Mỹ trước hết" và làm thế nào đạt được tối đa các lợi ích từ những đối tác với các "thỏa thuận tốt nhất có thể".

Nhưng bên cạnh đó, người ta cũng có cảm giác tổng thống Mỹ đang đi theo một đường lối zigzag trên nhiều hồ sơ quốc tế. Ông có thái độ quay ngoắt so với những cam kết ban đầu đưa trong suốt cuộc vận động tranh cử từ mối quan hệ với Nga, trao đổi mậu dịch với Trung Quốc, hồ sơ khủng hoảng Syria hay như với NATO…

Chuyên gia Laurence Nardon, phụ trách chương trình Bắc Mỹ, Học Viện Quan Hệ Quốc Tế Pháp (Ifri), đặt câu hỏi : "Liệu ông Trump có một tư duy chặt chẽ hay không ?". Thật khó mà tiên đoán được ngày mai mối quan hệ giữa Donald Trump với Vladimir Putin sẽ ra sao trong khi mà điều tra về sự thông đồng giữa những người thân cận của ông Trump với Nga chỉ mới được bắt đầu.

Hiện tại, Donald Trump dường như không mấy bận tâm đến việc định hình chính sách đối ngoại, chỉ quan tâm nhiều đến vụ tai tiếng "Russiagate" và cho chính bản thân nước Mỹ. Do vậy, người ta không khỏi thắc mắc ai đang dẫn dắt chính sách ngoại giao nước Mỹ.

Bộ trưởng Quốc Phòng James Mattis và Bộ trưởng ngoại giao Rex Tillerson ? Đại sứ Mỹ bên cạnh Liên Hiệp Quốc Nikki Haley ? Hay cố vấn riêng Steve Bannon ?

Đương nhiên, trong vòng sáu tháng, ông Donald Trump đưa ra hai trục đối ngoại chính : chống khủng bố và Iran. Đến mức tham gia cùng với Saudi Arabia và các nước Vùng Vịnh cô lập Qatar nhưng theo một cách mơ hồ và khó hiểu. Bởi vì, không những Hoa Kỳ có một căn cứ quân sự tại Qatar mà còn vội vã bán vũ khí cho tiểu quốc Ả Rập này, mà Mỹ cáo buộc ủng hộ khủng bố.

Thái độ kiên quyết phá tan những di sản của người tiền nhiệm Barack Obama là một điểm khó hiểu khác. Từ việc ông lên án Hiệp Ước Khí Hậu Paris, cho đến việc đòi thương lượng lại thỏa thuận hạt nhân với Iran, hay như hủy bỏ chính sách mở cửa đối với Cuba…

Nhưng có lẽ điều khó hiểu lớn nhất chính là bản thân Donald Trump, và tính chất khó lường của ông. Cựu đại sứ Mỹ tại NATO, ông Ivo Daadler khẳng định : "Rủi ro xảy ra tai nạn và leo thang bất ngờ dẫn đến chiến tranh kể từ giờ ở mức cao nhất từ nhiều thập niên nay, không chỉ ở Châu Âu mà cả Trung Đông và Châu Á". Chuyên gia Laurence Nardon lưu ý, quan hệ căng thẳng với Bắc Triều Tiên rất có thể suy biến trong trường hợp Donald Trump cố tìm cách lấp liếm vụ "Russiagate".

Bài viết kết luận Donald Trump đang tạo cảm giác thúc ép thế giới chơi trò may rủi mà ở đó điều có thể đoán trước được chính là tính khí khó lường của ông.

Bắc Kinh - Washington : Cơm không lành, canh chẳng ngọt

Cũng trong lĩnh vực đối ngoại, nhưng cụ thể là quan hệ Mỹ - Trung. Báo La Croix có bài giải thích vì sao "Tuần trăng mật giữa Bắc Kinh và Washington đã chấm dứt" dưới dạng ba câu hỏi.

* Trước hết, điều gì đang làm Bắc Kinh tức giận ?

Đó là việc Mỹ điều khu trục hạm USS Stethem đi sát đảo Tri Tôn, trong vùng 12 hải lý, thuộc quần đảo Hoàng Sa. Hành động này thể hiện việc Mỹ không thừa nhận chủ quyền của Trung Quốc tại đây. Bộ ngoại giao Trung Quốc, ngày 03/07, tố cáo đó là một hành động khiêu khích nghiêm trọng về chính trị và quân sự. Đây là lần thứ hai, kể từ khi Donald Trump vào Nhà Trắng, Hoa Kỳ đã cho tầu chiến đi vào vùng biển đang có tranh chấp mà Trung Quốc đơn phương tuyên bố có chủ quyền.

* Vậy cội nguồn của việc Mỹ thay đổi thái độ phũ phàng với Trung Quốc là gì ?

Hồi tháng Tư, Donald Trump đã nồng nhiệt đón tiếp Tập Cận Bình tại Florida. Nguyên thủ Trung Quốc trở thành người bạn tuyệt vời của tổng thống Mỹ vì lúc đó, ông Trump cần Bắc Kinh gây sức ép với Bắc Triều Tiên trong hồ sơ nguyên tử.

Thế nhưng, trong thời gian qua, Bình Nhưỡng vẫn tiếp tục bắn thử tên lửa và tổng thống Mỹ không còn kiên nhẫn nữa. Tuần trước, Donald Trump cho rằng các nỗ lực của Trung Quốc không có kết quả và Bắc Kinh không muốn bỏ rơi Bình Nhưỡng. Và ngay sau đó, chủ nhân Nhà Trắng tiến hành tấn công ngoại giao, kể cả trong các hồ sơ nhậy cảm nhất đối với Trung Quốc.

* Vậy Mỹ đang tấn công Trung Quốc trên những vấn đề gì ?

Trước tiên, trong vấn đề nhân quyền. Ngày 28/06 vừa qua, Hoa Kỳ xếp Trung Quốc trong danh sách đen về tệ nạn buôn người, ngang hàng với Syria, Bắc Triều Tiên. Đối với Bắc Kinh, những nhận định này của Washington là "vô trách nhiệm".

Sang ngày 29/06, Hoa Kỳ lại bày tỏ quan ngại về tình trạng vi phạm nhân quyền và tự do báo chí tại Hồng Kông vào lúc chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tới đây để kỷ niệm 20 năm ngày lãnh thổ tô nhượng này được trao trả cho Trung Quốc.

Nghiêm trọng hơn, ngày 30/06, Donald Trump cho phép bán 1,3 tỷ đô la vũ khí cho Đài Loan. Và cuối cùng, Washington thông báo trừng phạt một ngân hàng Trung Quốc vì có những giao dịch bất hợp pháp với Bắc Triều Tiên.

Như vậy, thời kỳ trăng mật giữa Mỹ và Trung Quốc đã chấm dứt và theo lời Robert Daly, giám đốc Học viện Kissinger tại Washington, được La Croix trích dẫn thì Mỹ quay trở lại chính sách truyền thống chống Trung Quốc, nhưng chính sách này giờ đây bất ổn một cách nguy hiểm.

Cùng chủ đề này, báo Le Figaro có bài "Bắc Kinh tức tối vì những hành động khiêu khích của Washington". Theo tờ báo, sau một thời kỳ yên ả, giờ đây, quan hệ giữa hai siêu cường lại căng thẳng trong cuộc chạy đua làm bá chủ thế giới.

Trung Quốc và Hoa Kỳ đối lập với nhau trên nhiều hồ sơ. Tuy nhiên, ít có khả năng xẩy ra một cuộc khủng hoảng lớn, nghiêm trọng giữa hai nước vì Bắc Kinh và Washington đều phụ thuộc vào nhau trong lĩnh vực kinh tế.

Hồ sơ Bắc Triều Tiên : Nga - Trung có đồng nhịp ?

Về quan hệ Trung-Nga, báo Les Echos có bài : "G20 : Trung Quốc tìm kiếm sự ủng hộ của Nga trong hồ sơ Bắc Triều Tiên". Hôm qua, chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình bắt đầu chuyến công du cấp Nhà nước tại Nga, trước khi tham dự thượng đỉnh G20 vào cuối tuần này tại Hambourg, Đức.

Đây là lần thứ sáu, Tập Cận Bình sang Nga với tư cách chủ tịch Trung Quốc. Ngoài quan hệ song phương, lãnh đạo Trung Quốc và Nga còn thảo luận hồ sơ hạt nhân Bắc Triều Tiên.

Để đối phó với áp lực của phương Tây, đặc biệt là Hoa Kỳ, Tập Cận Bình và Vladimir Putin có điểm đồng thuận : cả hai đều chống lại dự án lá chắn tên lửa THAAD của Mỹ được triển khai trên lãnh thổ Hàn Quốc, đe dọa nghiêm trọng đến các lợi ích chiến lược của Trung Quốc và Nga, cũng như các nước khác trong vùng.

Nguyên thủ Trung Quốc cho biết Bắc Kinh và Moskva sẽ đưa ra các biện pháp cần thiết để bảo vệ các lợi ích của mình.

Trang nhất các báo Pháp : Macron phát biểu trước lưỡng viện

Thứ Hai 03/07, tổng thống Pháp Emmanuel Macron có bài phát biểu dài và long trọng trước lưỡng viện được triệu tập tại cung điện Versailles. Đây là chủ đề được các báo Pháp bàn luận sôi nổi nhất trong ngày hôm nay. Libération trên nền ảnh Emmanuel Macron nét mặt đăm chiêu, chạy tít : "Hội nghị Versailles : Mù mờ và Hình thức".

Nếu như báo công giáo La Croix quan tâm đến "Khế ước xã hội của Emmanuel Macron", thì báo thiên hữu Le Figaro khẳng định "Macron để lại cho Philippe những chủ đề nóng bỏng". Trước lưỡng viện, trong suốt hơn một tiếng rưỡi đồng hồ, tổng thống Macron chỉ đưa ra các ý định cải cách các định chế, mà ông dự định thực hiện trong vòng một năm, như thông báo của Les Echos trên trang nhất.

Nhưng những chủ đề được cho là gây tranh cãi, tổng thống Pháp đã cẩn thận nhường việc trình bày lộ trình hành động cho thủ tướng vào hôm nay.

Trump và truyền thông : leo thang căng thẳng

Báo chí Pháp hôm nay có nhiều bài viết nhận định về cuộc chiến giữa Trump và truyền thông Mỹ. Sau những dòng Tweet chửi rủa hai người dẫn chương trình đài MSNBC, là cảnh dựng những cú đấm KO một "phóng viên" CNN. Theo nhận xét của Le Figaro, "Trump quyết tâm chiến đấu đến cùng chống truyền thông".

Những hình ảnh ông tung lên Twitter biểu dương hành động bạo lực chống lại giới nhà báo cho thấy "Cuộc xung đột giữa Trump và báo chí đang bước qua một ngưỡng mới", Les Echos nhận định. Nói tóm lại, như hàng tựa của Libération thì "Trump và giới truyền thông, leo thang trên mạng".

Châu Âu muốn kéo dài tuổi thọ sản phẩm ?

Trong lĩnh vực kinh tế, Le Figaro đặc biệt quan tâm đến mức lương của người lao động Cuba. Theo công bố chính thức của Cơ Quan Thống Kê và Thông Tin Quốc Gia Cuba, mức thù lao công nhật trung bình trả cho một người lao động Cuba là "99 xu/ngày" trong năm 2016, tức khoảng 740 peso Cuba/tháng (29,60 đô la). Thống kê cho thấy có sự khác biệt về mức lương theo từng vùng miền và lĩnh vực kinh tế. Nói tóm lại, "Cuba đang trông đợi một cuộc cách mạng lương bổng".

Le Monde trong bài xã luận "Thời đại của những bất công mới" ghi nhận tình trạng bất bình đẳng tăng mạnh trong 10 năm qua. Nhật báo lấy Hoa Kỳ làm ví dụ. Hiện nay, 10% người giàu nhất nước Mỹ có mức thu nhập bình quân cao gấp 20 lần so với 10% người nghèo nhất. Cách nay 10 năm, con số này chỉ là 15 lần.

Về phần mình, La Croix thông báo : "Các nghị sĩ Châu Âu muốn kéo dài tuổi thọ các sản phẩm". Nghị Viện Châu Âu cho rằng việc lập trình trước thời hạn sử dụng một sản phẩm đã có những tác động tiêu cực lên môi trường và người tiêu dùng.

Minh Anh

"Bố Già" Donald Trump

Không tiền đừng hòng đến gần bất kỳ một thành viên nào trong gia đình Donald Trump. L'Obs không khoan nhượng : Ba đời vợ, năm người con, gia đình là điểm tựa của ứng cử viên tổng thống Mỹ, nay có nguy cơ trở thành nhược điểm của tổng thống Hoa Kỳ.

Tổng thống tân cử Mỹ Donald Trump và gia đình trước tượng đài Lincoln tại Washington ngày 19/01/2017. REUTERS/Jonathan Ernst

Gia tộc này có vẻ đoàn kết bề ngoài nhưng sau lớp véc-ni bóng bẩy là đầy rẫy những thủ đoạn, những quyền lợi riêng tư và tham vọng của mỗi thành viên.

"Những mảng tối trong gia đình Trump", tựa lớn trên bìa tạp chí L'Obs bên cạnh lá cờ Mỹ và hình ảnh toàn thể đại gia đình Donald Trump chụp dưới chân tượng đài Lincoln trước ngày ông nhậm chức hôm 20/01/2017.

Tác giả bài báo tiết lộ, Trump ngự trị trên cái đại gia đình đó như Vito Corleone, trong phim Bố Già. "Donald Trump không có bạn tựa như nhân vật chính của Cosa Nostra. Ông chỉ có những liên hệ máu mủ, cộng tác viên, tay sai và kẻ thù".

Trong "tổ chức" đó, tất cả đều hướng về ông mặt trời Donald Trump. Tựa như trong bộ phim Bố Già, với gia đình Trump, sự trung thành được đặt lên trên hết tất cả. Ngặt nỗi, sự trung thành luôn kèm theo những tính toán tinh vi.

Donald Jr và Eric, hai cậu con trai lớn của tổng thống Hoa Kỳ đang trông coi cơ nghiệp cho cha, trong thời gian ông bận công việc ở Nhà Trắng. Nhưng không ai ngây thơ tin rằng tổng thống thứ 45 của nước Mỹ thực sự ngưng theo dõi các hoạt động của tổ chức Trump Organization.

Trưởng nữ của lãnh đạo Hoa Kỳ, cô Ivanka xinh đẹp lo bảo vệ tính trường tồn của thương hiệu mang tên Trump. Chồng Ivanka là Jared mải che chắn cho đế chế của dòng tộc Kushner. Con rể của Donald Trump- Jared Kushner, cũng thuộc dòng "cá mập" không kém.

Còn người đẹp thầm lặng và băng giá, đệ nhất phu nhân Melania, bà toan tính những gì ? L'Obs khẳng định : Cựu người mẫu xứ Slovenia này đang "chờ thời cơ để hốt bạc".

Trump, một ông nhà giàu keo kiệt

Trong đại gia đình đó, tiền bạc là keo sơn gắn kết mỗi thành viên lại với nhau. Phải chăng vì thế mà ông trùm Donald không đặt ra bất kỳ một giới hạn nào cho các vụ làm ăn ?

L'Obs trích lại một số đoạn trong cuốn sách mới ra mắt độc giả Pháp mang tựa đề "Les Dossiers Noirs de Donald Trump"- Nhà xuất bản Nouveau Monde Eds, cho thấy để có được chiếc ngai vàng trên tòa tháp ở 5th Avenue, New York, Donald giao du với đủ mọi hạng người, miễn là họ có tiền. Trong số đó phải kể tới Felix Sater, một tay trùm tội phạm có dính líu tới băng đảng mafia Nga.

Trước khi bước vào Nhà Trắng, Donald Trump từng vi phạm luật cấm vận Mỹ nhắm vào Cuba, từng liên hệ trực tiếp với nhiều ngân hàng Iran, trong đó có một cơ quan từng tài trợ cho các nhóm khủng bố.

Theo L'Obs : "Không kể xiết những lợi ích chồng chéo, những đòn gian manh, luồn lách luật của gia đình Trump, ngay cả khi ông này đã trở thành chủ nhân Nhà Trắng".

Nhưng thú vị hơn cả là tiết lộ bản thân Donald Trump tuy giàu có đến thế nhưng lại khá keo kiệt.

Theo điều tra của phóng viên báo Mỹ Washington Post, David Farhenthold – giải Pulitzer báo chí 2017, tổng thống Mỹ tới nay nổi tiếng là người thường hay đến dự các buổi gala gây quỹ từ thiện nhưng lại chẳng mấy khi chịu chi ra đến một xu. Hai cậu con trai của ông là Donald Jr và Eric cũng có được cái đức tính đó như cha. Cả hai cùng kinh doanh rất tốt cái tên "Trump" để kiếm tiền.

Trang bìa tuần báo kinh tế Anh, The Economist cũng dành để nói về Donald Trump với hàng tựa : "Nước Mỹ của Trump, phóng sự về một đất nước bị chia rẽ". Loạt bài được tung ra vài ngày trước lễ Quốc Khánh, mồng 4 tháng 7. Độc giả trông thấy một Donald Trump tươi cười, mở rộng vòng tay, sau lưng là lá cờ Mỹ với những vết rạn nứt.

Canada, 150 năm lập quốc - Hồng Kông, 20 năm được trao lại Bắc Kinh

Mồng 1 tháng 7 là ngày trọng đại với Canada và Hồng Kông. Tại Châu Mỹ, Canada tổ chức trọng thể lễ kỷ niệm 150 năm lập quốc. Courrier International dành hồ sơ đặc biệt nhìn lại một vài cột mốc quan trọng đối với vùng đất rộng lớn này từ 15.000 năm trước tới ngày nay. Lần lượt là thuộc địa của Pháp, Anh trước khi trở thành một quốc gia độc lập - nhưng nguyên thủ quốc gia vẫn là nữ hoàng Anh, Elizabeth đệ Nhị.

Nét đa dạng về văn hóa, sự phong phú trong ngôn ngữ, nếp sống gần gũi với thiên nhiên là những gì làm nên "tên tuổi" của Canada, biến quốc gia với khí hậu khắc nghiệt này thành một điểm đến lý tưởng.

Cách Candada ngàn trùng, 01/07/2017 là ngày kỷ niệm 20 năm Anh Quốc trao trả Hồng Kông lại cho Trung Quốc.

The Economist trở lại với mô hình "một đất nước hai chế độ" từng được Bắc Kinh và Luân Đôn cam kết xưa kia và nêu lên câu hỏi : Tập Cận Bình có thể học hỏi được gì ở Hồng Kông ? Sau đợt nổi dậy hồi năm 2014 của phong trào đòi dân chủ, Bắc Kinh -hay nói đúng hơn là ông Tập Cận Bình- nên nghĩ kỹ lại : Chính vì giới trẻ Hồng Kông cảm thấy họ không được có tiếng nói, không được chọn lựa người lãnh đạo, không được tham gia vào các hoạt động chính trị tại đặc khu hành chính này nên mới nảy sinh phong trào bất phục tùng dân sự. Có lẽ Trung Quốc nên xem Hồng Kông là thí điểm để tiến hành cải tổ hơn là làm thui chột mầm sống đó.

Hạt nhân Bắc Triều Tiên : Tập Cận Bình "câu giờ"

"Trung Quốc không có phép lạ để giải quyết hồ sơ hạt nhân Bắc Triều Tiên". Courrier International trích lại bài báo của một chuyên gia về lịch sử Triều Tiên, giáo sư Andrei Lankov, trên tờ Washington Post số ra ngày 15/06/2017, trong đó tác giả khẳng định : Nhiều lý do cho thấy Donald Trump nhầm to khi trông chờ vào ông Tập Cận Bình để thuyết phục Bình Nhưỡng từ bỏ tham vọng hạt nhân.

Thứ nhất, với Bắc Kinh, "chương trình hạt nhân của Bắc Triều Tiên không nguy hiểm bằng viễn cảnh chế độ Bình Nhưỡng tan rã, dẫn tới nguy cơ một cuộc nội chiến (…) hay nghiêm trọng hơn nữa là kịch bản hai miền Nam Bắc thống nhất và trung tâm quyền lực chuyển về Seoul. Trung Quốc không muốn trông thấy một nước Triều Tiên thống nhất, dân chủ, theo chủ nghĩa dân tộc và có nhiều khả năng vẫn là một đồng minh của Hoa Kỳ ở ngay sát cạnh".

Thứ hai, các chuyên gia Trung Quốc thừa biết Bắc Triều Tiên xem vũ khí nguyên tử là lá bùa hộ mạng, cho nên có trừng phạt chế độ Kim Jong Un cũng bằng thừa.

Do vậy theo giáo sư Lankov, đại học Kookmin ở Seoul : Bắc Kinh chơi trò câu giờ. Chỉ trừng phạt kinh tế Bình Nhưỡng cho có lệ, đồng thời tuyên bố nghiên cứu khả năng hợp tác với Mỹ để gia tăng các biện pháp trừng phạt Bắc Triều Tiên. Chỉ thiện chí đó cũng đủ để ông Tập Cận Bình mặc cả với chính quyền Trump một số việc. Với Trung Quốc viễn cảnh chiến tranh thương mại với Hoa Kỳ không đáng ngại bằng nguy cơ nổ ra một cuộc xung đột thực sự ngay sát biên giới.

Saudi Arabia –Iran : Mầm mống chiến tranh ?

Về khủng hoảng ngoại giao đang khuấy động vùng Vịnh, hồ sơ chính trên tạp chí Le Point dành để nói về "trò chơi nguy hiểm" giữa Iran và Saudi Arabia, có nguy cơ đẩy toàn thế giới vào một cuộc xung đột vũ trang. Qatar bị kẹt giữa hai làn đạn : một bên là ông khổng lồ Saudi Arabia- theo hệ phái Sunni và bên kia là Iran, con chim đầu đàn của các nước Hồi giáo theo hệ phái Shia.

Trên bình diện quân sự, Iran đang ghi được những bàn thắng quan trọng tại Yemen và nhất là Syria. Saudi Arabia bằng mọi cách phải "ngăn cản Iran thoát khỏi thế cô lập". Theo quan điểm của giáo sư Henry Laurens, Học Viện Collège de France – Paris, những gì đang diễn ra tại Trung Đông không chỉ là một vụ "cãi vã ở cấp khu vực" mà đây thực thụ là một "xung đột lớn, đe dọa an ninh và kinh tế toàn cầu".

Iran có nhiều quân, cho dù trang thiết bị quân sự không được hiện đại lắm. Teheran đã chấp nhận ngừng các chương trình hạt nhân một khi sắp hoàn thành mục tiêu chế tạo bom nguyên tử. Vấn đề đặt ra là, theo quan điểm của giáo sư Laurens, Học viện Collège de France, một số tướng lãnh ở Teheran đã không đủ khôn ngoan để che giấu tiềm lực quân sự đó. Hành động này chọc giận Riyadh.

Về phía Saudi Arabia, Riyadh có trang thiết bị quân sự tối tân nhất để thừa sức "sang bằng Yemen" trong một sớm một chiều. Dù vậy Saudi Arabia vẫn thận trọng và không dùng hết sức mạnh quân sự để giải quyết dứt điểm cuộc nội chiến Yemen hay để dẹp tan phe nổi dậy Houthis được Iran yểm trợ.

Giáo sư Laurens tiếc là, trong lúc Trung Đông là lò thuốc súng, thì Hoa Kỳ quên mất vai trò, ảnh hưởng và trách nhiệm của mình ở khu vực này. Tổng thống Donald Trump "đổ thêm dầu vào lửa trong một trò chơi đầy nguy hiểm".

Hào quang của Emmanuel Macron

Về thời sự nước Pháp, dư âm của cuộc bầu cử Quốc hội với đa số tuyệt đối về tay đảng Cộng Hòa Tiến Bước của tổng thống Macron vẫn là đề tài được các tuần san trở lại trong rất nhiều trang báo.

L'Obs chơi chữ "Đảng Xã Hội : đến lúc tính sổ". Tính sổ ở đây hiểu theo nghĩa sau khi thua đậm trong cả hai cuộc bầu cử tổng thống và quốc hội, nội bộ đảng này xâu xé lẫn nhau. Nhưng đảng Xã Hội cũng phải tính sổ khi két tiền đã cạn kiệt.

Với vỏn vẹn 30 dân biểu, đảng này mất đứt 18 triệu euro tiền trợ cấp của chính phủ để hoạt động. Đó là chưa kể, mỗi đại biểu quốc hội hàng tháng đóng góp cho đảng 500 euro trong suốt nhiệm kỳ 5 năm.

Mất 250 ghế ở Hạ Viện, 7 triệu rưỡi trong két của đảng không cánh mà bay. Đó là chưa kể số các đảng viên tan như tuyết dưới ánh nắng mặt trời. Tình trạng tài chính của đảng này thảm hại đến nỗi, đảng Xã Hội đang phải tính đến chuyện bán bớt cơ sở, cầm cố cho ngân hàng cả trụ sở của đảng ở quận 7 Paris, một khu rất sang trọng nằm trong "tam giác vàng" của thủ đô.

Trong khi đó, không chỉ với dư luận trong nước mà cả ở cấp quốc tế, tên tuổi của tổng thống Pháp Emmanuel Macron đang lên như diều gặp gió.

Báo chí Đức được Courrier International trích dẫn cho rằng tương lai của Liên Hiệp Châu Âu đang được chuyển về Pháp. Thông thạo ngôn ngữ của Molière là chìa khóa quý giá cho sự nghiệp. Hai bức hí họa cho thấy điều đó : bức thứ nhất vẽ thủ tướng Anh, Theresa May bị nhân viên khách sạn "Hotel Europe" bế ra cửa. Một người thứ nhì khệ nệ đem hai chiếc vali thật lớn của tổng thống Pháp đi ngược chiều và một Emmanuel Macron hăm hở đi vào.

Bức họa thứ nhì ngụ ý Đức đang ve vãn Pháp : nhại lại áp phích của bộ phim nổi tiếng, Cuốn theo chiều gió. Trong cơn khói lửa, nữ thủ tướng Đức bà Merkel đóng vai chàng Rhett Butler đang bế nàng Scarlett O'Hara chính là Emmanuel Macron trên tay. Báo chí tại Berlin không vòng vo : nước Đức ba tháng trước bầu cử, cả thủ tướng Merkel lẫn lãnh đạo đối lập Martin Schulz đang "tranh thủ cảm tình" của tổng thống Pháp.

Ông phù thủy của thông minh nhân tạo

Là người giàu nhất xứ hoa anh đào, với tài sản riêng trị giá hơn 20 tỷ đô la, nhưng có mấy ai biết Masayoshi Son là ai ? Courrier International trích lại bài báo Đức Der Spiegel, phác họa ra chân dung "ông trùm thế giới trong lĩnh vực trí thông minh nhân tạo".

Tháng 12/2016, sáng lập viên tập đoàn viễn thông Nhật Bản Softbank đến tận tháp Trump ở New York để xin hội kiến tổng thống tân cử Hoa Kỳ với hứa hẹn : "Đầu tư 50 tỷ đô la vào Mỹ, tạo 50.000 việc làm cho người Mỹ trên đất Mỹ". Ông vua địa ốc New York ca ngợi Masayoshi Son là "một trong những vĩ nhân của nền công nghiệp" trên thế giới.

Báo chí phương Tây khi đó mới vỡ lẽ người đàn ông 59 tuổi này đã mua lại Sprint – nhà cung cấp dịch vụ điện thoại lớn thứ tư của Hoa Kỳ, ông cũng vừa chi ra 32 tỷ đô la tiền mặt để mua lại ARM, công ty sản xuất bọ điện thoại thống lĩnh 95 % thị trường điện thoại thông minh trên hành tinh.

Vốn đầu tư của người đàn ông có gương mặt tròn và đôn hậu này rải rác từ Pháp tới Ấn Độ, từ Trung Quốc tới Saudi Arabia. Tại Nhật, Softbank là một trong ba tập đoàn cung cấp dịch vụ lớn nhất, năm 2016, lãi của công ty khổng lồ này lên tới 11 tỷ rưỡi đô la.

Tạp chí Forbes của Mỹ vừa bình chọn Masayoshi Son là người giàu nhất Nhật Bản. Đáng nói hơn cả là nhà tỷ phú từ tay không làm nên sự nghiệp này vẫn tiếp tục miệt mài đầu tư để "khai mở vương quốc high-tech rộng lớn nhất thế giới mà ở đó thông minh nhân tạo là vua".

Masayoshi Son tin chắc chỉ 30 năm nữa thôi, thông minh nhân tạo sẽ vượt xa trí thông minh của toàn nhân loại và khi đó, ông sẽ thực sự trở thành "người thế lực nhất trên thế giới, một thế giới hoàn toàn do máy móc điều khiển".

"Carmen không bao giờ chết"

Vì sao vở opéra Carmen của nhà soạn nhạc người Pháp Georges Bizet - sáng tác năm 1875 - tới nay vẫn là vở ca nhạc kịch được diễn nhiều nhất trên thế giới ? Le Point nêu lên câu hỏi này vào lúc Carmen đang được diễn ở nhà hát Opéra de Paris và Aix en Provence ở miền nam nước Pháp.

Từ đầu năm 2017, tác phẩm này được dàn dựng đến 9 lần, ra mắt công chúng từ Venise đến Chicago, từ Helsinki đến New York. Riêng tại Paris, Carmen đã dừng chân ở hai nhà hát lớn là Théâtre des Champs-Élysées và Bastille. Giải thích cho thành công đó là từ 142 năm qua, nàng Carmen vẫn trẻ đẹp, vẫn có sức lôi cuốn đến mê hồn. Cô là hiện thân của niềm đam mê mãnh liệt, của sự ghen tuông rất đàn bà. Cô gái Gitane này luôn đi trước thời đại.

Carmen là vở opéra đầu tiên được thu vào đĩa nhựa từ năm 1908, cũng là tác phẩm được dựng thành phim lần đầu năm 1915, trước khi hàng chục phiên bản khác nối đuôi nhau ra đời. Chuyện tình giữa cô gái Gitane và một anh lính đào ngũ là nguồn cảm hứng vô tận của các họa sĩ, các nhà biên đạo múa, các nhà soạn kịch…

Chắc chắn một điều là cả nhạc sĩ Georges Bizet lẫn nhà văn Prosper Mérimée cùng không thể ngờ rằng nàng Carmen của họ làm điên đảo các nhà dựng phim, soạn kịch trong hơn 140 năm qua.

Thành công đó có được là nhờ ở bất kỳ thời đại nào, cô gái Tây Ban Nha này cũng tìm được những vị sứ giả xuất chúng. Trong số đó phải kể đến diễn viên múa Zizi Jeanmaire, đến những tiếng hát bất hủ như hai nghệ sĩ Crespin và Callas (giọng soprano), hay những ngôi sao màn bạc thời phim câm là Georgette Leblanc và Belle Otero.

Thanh Hà