 | Tổng quan: | 3636763 |
Người tị nạn Rohingya gặp vấn đề về tâm lý do khủng hoảng (RFA, 22/11/2017)
Hàng trăm ngàn người Hồi giáo Rohingya chạy khỏi Myanmar đến Bangladesh đang chán ngán về tâm lý vì những chịu đựng mà họ đã phải trải qua trong quá trình chốn chạy, Cao ủy Liên Hiệp quốc về người tị nạn cho biết như vậy hôm 22/11.
Cao ủy Liên Hiệp Quốc về người Tị nạn Filippo Grandi nói chuyện với một người tị nạn khi ông đến thăm trại tị nạn Kutupalong ở Bangladesh hôm 23/9/2017 - AFP
Có hơn 600.000 người Rohingya đã phải chạy khỏi Myanmar từ hồi cuối tháng 8 vì chiến dịch của quân đội nước này ở bang Rakhine.
Người đứng đầu cơ quan tị nạn Liên Hiệp Quốc Filippo Grandi cho hãng tin Reuters biết triệu chứng mà ông thấy nhiều nhất khi ông đến thăm trại tị nạn của người Rohingya ở Bangladesh là tâm lý chán ngán do những biến động lớn mà họ trải qua. Ông nói đã rất lâu rồi ông không thấy tình trạng tâm lý này. Lần cuối ông chứng kiến tình trạng này là vào những năm 90 trong cuộc nội chiến ở Congo, trung Phi.
Ông Grandi cho biết những người tị nạn đã không có đáp ứng và rất bi quan khi ông đến thăm họ hồi tháng 9 vừa qua.
Ông Grandi cũng cho biết những thành công trong việc giúp đỡ người Rohingya ở bang Rakhine phụ thuộc vào việc chính phủ nước này giúp giảm thù hận mà những nhân viên cứu trợ nhân đạo gặp phải tại đây.
Kể từ khi chiến dịch của quân đội Myanmar bắt đầu vào hôm 25/8 sau các cuộc tấn công của những phiến quân người Rohingya tại bang Rakhine, chính phủ đã cấm gần như tất cả các tổ chức nhân đạo, trừ hội Chữ Thập Đỏ được làm việc tại bang Rakhine. Trong nhiều trường hợp, các hàng cứu trợ đã bị những người theo Phật giáo ở Rakhine chặn lại.
****************
Miến Điện và Bangladesh bàn về hồi hương người Rohingya (RFI, 21/11/2017)
Cố vấn nhà nước Miến Điện kiêm ngoại trưởng Aung San Suu Kyi ngày 21/11/2017 cho biết bà hy vọng các cuộc đàm phán với Bangladesh trong tuần này sẽ thành công và đi đến việc ký kết một bản ghi nhớ về việc "hồi hương an toàn và tự nguyện" người Rohingya đang tị nạn tại Bangladesh từ 3 tháng nay.
Cố vấn Nhà nước Miến Điện, Aung San Suu Kyi phát biểu trong buổi họp báo nhân cuộc họp ASEM, Naypyitaw, Miến Điện ngày 21/11/2017. Reuters
Bà Aung San Suu Kyi đã phát biểu như trên với báo giới bên lề cuộc họp diễn đàn Á-Âu, gọi tắt là ASEM, đang diễn ra tại thủ đô Naypyitaw. Theo hãng tin Reuters, hai ngoại trưởng Miến Điện và Bangladesh sẽ đàm phán trong hai ngày 22 và 23/11. Vào tháng 10, nhiều quan chức của hai nước cũng đã thảo luận về tiến trình xử lý các yêu cầu hồi hương của người Rohingya.
Về những cáo buộc vi phạm nhân quyền, bà Aung San Suu Kyi phát biểu : "Chúng tôi không thể nói là điều đó đã xảy ra hay không, nhưng chúng tôi cam kết rằng việc đó sẽ không xảy ra".
Amnesty International tố cáo Miến Điện "thanh lọc chủng tộc"
Trong bản báo cáo công bố ngày 21/11, được AFP trích dẫn, bà Anna Neistat, giám đốc nghiên cứu của tổ chức Amnesty International, khẳng định "chiến dịch thanh lọc chủng tộc mạnh mẽ của lực lượng an ninh trong ba tháng vừa qua là sự thể hiện cực đoan của chính sách đầy tai tiếng này". Cuộc điều tra kéo dài hai năm của tổ chức Ân Xá Quốc Tế cũng khẳng định cộng đồng thiểu số theo Hồi giáo này bị "kẹt trong một hệ thống phân biệt chủng tộc, được Nhà nước hậu thuẫn, và gần giống chế độ ‘apartheid’".
Trước đó, tại Genève ngày 20/11, Amnesty International Hội đồng Nhân Quyền Liên Hiệp Quốc họp khẩn về khủng hoảng người Rohingya Miến Điện. Đề nghị này được gửi đến 47 nước thành viên Hội đồng Nhân Quyền, đồng thời kêu gọi Hội đồng thông qua một nghị quyết buộc Miến Điện "ngừng ngay mọi hành động vi phạm nhân quyền" và "ngay lập tức cho phép các tổ chức nhân đạo quốc tế và Miến Điện được tự do vào tất cả các vùng của nước này".
Thu Hằng
Trung Quốc đề xuất giải pháp cho cuộc khủng hoảng Rohingya (RFI, 20/11/2017)
Bộ ngoại giao Trung Quốc hôm 19/11/2017 thông báo Bắc Kinh đề xuất một chương trình gồm ba giai đoạn để giải quyết cuộc khủng hoảng sắc dân Hồi giáo thiểu số Rohingya.
Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị tại hội nghị Á-Âu (ASEM) thứ 13, tại Naypyidaw, Miến Điện, ngày 20/11/2017. Reuters/Stringer
Theo Reuters, trong chuyến thăm thủ đô Naypyidaw của Miến Điện, ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị đã giải thích là sự nhất trí giữa Miến Điện và Bangladesh có thể cho phép hai quốc gia láng giềng tìm ra lối thoát cho cuộc khủng hoảng người Rohingya.
Giai đoạn đầu tiên, theo đề xuất mà ngoại trưởng Vương Nghị viết trên website của bộ ngoại giao Trung Quốc, là lệnh hưu chiến giữa Miến Điện và Bangladesh. Sau đó, là các cuộc thảo luận song phương. Và cuối cùng, hai bên cần cùng làm việc để tháo gỡ xung đột về lâu dài.
Ngoại trưởng Trung Quốc cũng hy vọng hai quốc gia láng giềng Miến Điện và Bangladesh sẽ sớm triển khai việc đưa người Rohingya Miến Điện hồi hương.
Thùy Dương
**********************
Rohingya, tâm điểm hội nghị ngoại trưởng Á-Âu ASEM (RFI, 20/11/2017)
Hội nghị cấp ngoại trưởng giữa Liên Hiệp Châu Âu và các đối tác Châu Á- ASEM lần thứ 13 mở ra trong hai ngày 20 và 21/11/2017 tại Naypyidaw, Miến Điện. Hồ sơ Rohingya là trọng tâm cuộc họp.
Người tị nạn Rohingya đến trại Cox's Bazar, Bangladesh. Ảnh ngày 19/11/2017. Reuters/Mohammad Ponir Hossain
Lãnh đạo ngoại giao Liên Hiệp Châu Âu, Federica Mogherini đánh giá "rất tích cực" về thiện chí của Naypidaw giải quyết khủng hoảng nhân đạo nghiêm trọng nhất tại Đông Nam Á. Hơn 600.000 người tị nạn Rohingya đang sống trong những trại tạm cư ở Bangladesh.
Một cách chính thức, hồ sơ Rohingya không được nêu lên trong chương trình nghị sự, nhưng lại là tâm điểm của hội nghị ASEM. Trước khi khai mạc đối thoại Á- Âu, lãnh đạo ngành ngoại giao Liên Hiệp Châu Âu, bà Federica Mogherini hội kiến ngoại trưởng Miến Điện, Aung San Suu Kyi. Phát biểu với báo chí sau cuộc trao đổi với ngoại trưởng kiêm cố vấn Nhà nước Miến Điện, bà Federica Mogherini tỏ ra rất lạc quan về thiện chí của chính quyền Naypidaw để giải quyết khủng hoảng nhân đạo đã kéo dài từ cuối tháng 8/2017 :
"Đây là một cuộc trao đổi rất đáng khích lệ. Chúng tôi đã đề cập đến việc cần phải thực thi kế hoạch mang tên cựu tổng thư ký Liên Hiệp Quốc Kofi Annan và tôi đánh giá rất tích cựu quyết tâm của cố vấn nhà nước Miến Điện bà Aung San Suu Kyi để nhanh chóng đi theo hướng hày. Sau chuyến công tác tại Bangladesh và cuộc thảo luận với thủ tướng Bangladesh, tôi cho rằng, thực sự có khả năng Miến Điện và Bangadesh đạt được một thỏa thuận để cho phép người tị nạn Miến Điện hồi hương một cách an toàn. Liên Hiệp Châu Âu hỗ trợ tiến trình này và trong những tuần lễ sắp tới, Châu Âu sẵn sàng tạo điều kiện thuận lợi để giải quyết khủng hoảng. Nói tóm lại, chúng tôi kỳ vọng rất nhiều và phấn khởi sau cuộc trao đổi sáng nay".
Ngày 13/10/2017, cựu tổng thư ký Liên Hiệp Quốc Kofi Annan, với tư cách chủ tịch ủy ban về quyền của người Rohingya, trình bày một kế hoạch cho phép hơn một nửa triệu người Rohingya tị nạn trở về Miến Điện. Kế hoạch nói trên đã vấp phải sự chống đối của Trung Quốc, một trong 5 thành viên thường trực Hội Đồng Bảo An, và trong một chừng mực nào đó là của Nga.
Tới nay Liên Hiệp Châu Âu tránh gây sức ép lên chính quyền Miến Điện. Bruxelles lo ngại khủng hoảng Rohingya làm suy yếu tiến trình dân chủ hóa Miến Điện.
Pháp ủng hộ Aung San Suu Kyi
Làm việc với lãnh đạo ngành ngoại giao Miến Điện chiều nay, ngoại trưởng Pháp Jean- Yves Le Drian nhấn mạnh : trong "hoàn cảnh chính trị khó khăn" của đất nước, bà Aung San Suu Kyu "đã chấp nhận một cách rất can đảm các yêu cầu của Liên Hiệp Quốc" trên hồ sơ người Rohingya. Paris nhìn nhận : hồi hương người tị nạn Rohingya là công việc "dài hơi", là việc làm "khó khăn và có thể sẽ dẫn đến một số căng thẳng".
Ngoại trưởng Pháp cho biết thêm, bà Aung San Suu Kyu đã trình bày với các đối tác trong khuôn khổ hội nghị ASEM về một kế hoạch giải quyết khủng hoảng người Rohingya với ba cột mốc quan trọng : "chấm dứt bạo động, trợ giúp nhân đạo và viễn cảnh đưa người tị nạn hồi hương".
Ngoại trưởng Pháp đang có mặt tại Napyidaw dự hội nghị cấp ngoại trưởng ASEM, bao gồm Liên Hiệp Châu Âu, 10 thành viên ASEAN và 6 đối tác Châu Á khác.
Về phía Bangladesh, ngoại trưởng nước này cho biết đang nỗ lực đàm phán với Naypyidaw về kế hoạch đưa hơn 600.000 người Rohingya trở về Miến Điện. Tới nay, quân đội Miến Điện luôn phủ nhận mọi cáo buộc "thanh lọc chủng tộc" nhắm vào cộng đồng thiểu số theo đạo Hồi này.
Thanh Hà
LHQ thúc giục Miến Điện ngưng đàn áp người Hồi Giáo Rohingya (RFI, 17/11/2017)
Cộng đồng Hồi Giáo nhập trận bảo vệ người Rohingya Miến Điện. Một nghị quyết do Tổ Chức Hợp Tác Hồi Giáo đệ trình đã được Hội Đồng Nhân Quyền Liên Hiệp Quốc biểu quyết ngày 16/11/2017, yêu cầu chính quyền Miến Điện chấm dứt chiến dịch quân sự ở bang Rakhine, đã làm cho 900.000 người thiểu số theo đạo Hồi chạy sang Bangladesh.
Người tị nạn Rohingya Miến Điện tại khu lều tạm Palong Khali, gần Cox' Bazar, Bangladesh, ngày 16/11/2017. Reuters/Navesh Chitrakar
Theo Reuters, nghị quyết bảo vệ người Rohingya được 135 phiếu thuận, 10 phiếu chống và 26 nước vắng mặt. Trong số 10 nước chống có Nga, Trung Quốc, Syria và ba nước Đông Nam Á ủng hộ chính quyền Miến Điện là Việt Nam, Cam Bốt và Philippines.
Nghị quyết do Tổ Chức Hợp Tác Hồi Giáo (57 thành viên, trụ sở đặt tại Ryad, Ả Rập Xê Út) bảo trợ lên án "hành động sử dụng vũ lực không tương xứng để trấn áp người Rohingya" và kêu gọi tổng thư ký Liên Hiệp Quốc Antonio Guterres gửi đặc sứ sang tận nơi theo dõi tình hình.
Trong phần phát biểu, đại sứ Miến Điện cho rằng tình hình đã ổn định sau khi chính phủ đã có những nỗ lực tích cực.
Trái lại, đại sứ của Ả Rập Xê Út thẩm định một giải pháp lâu dài đòi hỏi Miến Điện phải công nhận quyền chính đáng của sắc tộc Rohingya được mang quốc tịch Miến Điện như mọi công dân khác.
Nghị quyết không có tính trói buộc của Hội Đồng Nhân Quyền Liên Hiệp Quốc sẽ được đưa thảo luận trong phiên họp khoáng đại vào tháng 12/2017.
Tú Anh
*********************
Hồ sơ Rohingya : Ngoại trưởng Mỹ gây sức ép với quân đội Miến Điện (RFI, 15/11/2017)
Ngay sau hội nghị ASEAN tại Philippines, ngoại trưởng Mỹ Rex Tillerson đã đến Miến Điện vào hôm nay, 15/11/2017, với mục tiêu gây sức ép lên chính phủ và quân đội nước này nhằm chấm dứt bạo lực ở bang Rakhine.
Ngoại trưởng Mỹ Rex Tillerson và cố vấn Nhà nước Miến Điện Aung San Suu Kyi họp báo chung tại Naypyitaw, ngày 15/11/2017. Reuters/Aye Win Myint
Trong chuyến dừng chân một ngày, ngoại trưởng Mỹ muốn tỏ thái độ cứng rắn đối với giới lãnh đạo quân đội Miến Điện, bị quốc tế cho là phải "chịu trách nhiệm về thảm kịch người Rohingya" hiện nay.
Theo chương trình, ngoại trưởng Mỹ có cuộc tiếp xúc kín đầu tiên với lãnh đạo quân đội Miến Điện, tướng Min Aung Hlaing, để yêu cầu ông chấm dứt tình trạng bạo lực ở bang Rakhine và cho tiến hành một cuộc "điều tra đáng tin cậy" về các tội ác ở đấy, như ông Tillerson giải thích trước khi lên đường.
Miến Điện, theo ông, đã "tiến bộ nhiều trong những năm qua, và không ai muốn thấy những thành tựu bị xóa bỏ chỉ vì đối sách không thích hợp trước một cuộc khủng hoảng như hiện nay".
Theo AFP, vào cuối tháng 10, ông Tillerson đã đánh giá "thế giới không thể chỉ đứng nhìn trước những hành vi dã man được nêu lên…".
Quân đội Miến Điện mới đây đã lên tiếng phủ nhận các cáo buộc sau một cuộc điều tra nội bộ và khẳng định là chiến dịch chỉ nhắm vào những phần tử Rohingya nổi dậy. Nhưng tại các trại tị nạn ở Bangladesh, người Rohingya đều nói đến những vụ sách nhiễu, giết người mà họ là nạn nhân.
Theo giới quan sát, Hoa Kỳ và quốc tế hiện nay đang lâm vào một tình thế khó khăn vì muốn giữ một thế cân bằng, không muốn gây sức ép quá lớn đối với bà Aung San Suu Kyi, phân biệt rõ chính quyền dân sự của bà với quân đội.
Washington vừa qua khẳng định tiếp tục hậu thuẫn cho bà và hoan nghênh quyết định của chính quyền cho phép người tị nạn trở về Miến Điện.
Trong cuộc họp báo chung với bà Aung San Suu Kyi hôm nay, ông Tillerson cho là trước mắt, ông không tán đồng các biện pháp trừng phạt mới đối với Miến Điện, và sẽ xem xét rất cận thận vấn đề một khi ông trở về Washington.
Một nhà sư chống người Rohingya bị cầm tù
Cũng tại Miến Điện, một trong những tu sĩ Phật Giáo cực đoan và có ảnh hưởng lớn vừa bị cầm tù và truy tố về tội xúi giục bạo động do ông đã tổ chức biểu tình trước đại sứ quán Mỹ ở Rangoon vào năm ngoái 2016.
Nhà sư Parmaukkha bị câu lưu cuối tuần qua và bị tạm giam trong khi chờ đợi phiên xét xử vào ngày 21/11. Theo AFP, vào hôm qua, 14/11, tòa án Rangoon đã bác bỏ đơn xin tại ngoại hầu tra của nhà sư này.
Tu sĩ Parmaukkha là người sáng lập phong trào cực đoan Mabatha, tổ chức biểu tình vào tháng 4/2016, phản đối Mỹ sử dụng từ ‘Rohingya’ chỉ người Hồi Giáo ở Rakhine. Theo những phần tử Phật Giáo cực đoan, phải gọi họ là người Bangladesh mới đúng. Nhà sư Parmaukkha khi đến tòa án, khẳng định ông chỉ "bảo vệ chủ quyền quốc gia".
Mai Vân
*******************
Quân đội Miến Điện phủ nhận "thanh lọc chủng tộc" người Rohingya (RFI, 14/11/2017)
Quân đội Miến Điện bác bỏ mọi cáo buộc "thanh lọc chủng tộc" mà đặc phái viên Liên Hiệp Quốc nêu lên trong báo cáo ngày 13/11/2017. Thông báo của quân đội Miến Điện được đưa ra ngay trước chuyến công du của ngoại trưởng Mỹ Rex Tillerson, dự kiến bắt đầu từ ngày 15/11.
Trại tị nạn dành cho người Rohingya tại Cox's Bazar sát biên giới Miến Điện - Bangladesh. Ảnh ngày 13/11/2017. Reuters
Đang có mặt tại Philippines, tổng thư ký Liên Hiệp Quốc Antonio Guterres đã gặp bà Aung San Suu Kyi ngày 14/11 bên lề thượng đỉnh ASEAN và yêu cầu cố vấn Nhà nước Miến Điện cho phép hơn 600.000 người Hồi Giáo Rohingya tị nạn tại Bangladesh được hồi hương.
Cũng chỉ vài giờ trước chuyến viếng thăm Miến Điện của ngoại trưởng Mỹ Rex Tillerson, quân đội Miến Điện đã cách chức vị tướng phụ trách bang Rakhine, nơi xảy ra cuộc khủng hoảng người Rohingya.
Từ Rangun, thông tín viên RFI Sarah Bakaloglou cho biết thêm chi tiết :
Không có bất kỳ lý do chính thức nào được công bố để giải thích quyết định thay đổi này. Tướng Maung Maung Soe từng là người đứng đầu các chiến dịch quân sự tại bang Rakhine. Quân đội Miến Điện cũng tự điều tra các chiến dịch này trước những lời cáo buộc sử dụng bạo lực.
Bản báo cáo của quân đội công bố ngày 13/11 ghi rõ : Không có bất kỳ viên đạn nào nhắm bắn vào người Rohingya vô tội ; không có bất kỳ hành vi xâm hại tình dục nào ; không một đền thờ Hồi Giáo nào bị đốt cháy.
Quân đội khẳng định đã thu thập chứng cứ từ hơn 2.800 người sống tại các ngôi làng của tộc người thiểu số Rohingya. Theo quân đội Miến Điện, những cáo buộc sử dụng bạo lực nhắm vào thường dân là hoàn toàn vô căn cứ.
Bản báo cáo này được công bố ngay trước chuyến công du Miến Điện của ngoại trưởng Mỹ Rex Tillerson. Ông đến thủ đô Napidaw thứ Tư 15/11 và có hai cuộc gặp gỡ : một với cố vấn Nhà nước Aung San Suu Kyi và cuộc gặp thứ hai là với người đứng đầu quân đội. Ngoại trưởng Mỹ có lẽ sẽ gửi tới giới quân sự Miến Điện một thông điệp mạnh mẽ. Cách đây vài tuần, ông Tillerson từng tuyên bố rằng quân đội Miến Điện phải chịu trách nhiệm về cuộc khủng hoảng sắc dân thiểu số Hồi Giáo Rohingya tại nước này".
Thu Hằng
******************
Myanmar chịu áp lực về khủng hoảng Rohingya tại Hội nghị ASEAN (RFA, 14/11/2017)
Đại diện Liên Hiệp Quốc lên tiếng về khủng hoảng Rohingya tại Hội nghị Cấp cao ASEAN đang diễn ra tại Manila, Philipines.
Người tị nạn Rohingya lội bộ qua con kênh nước nông sau khi vượt qua sông Naf để vào Bangladesh hôm 16/10/2017 - AFP
Hãng AP loan tin cho biết vào chiều tối ngày 13 tháng 11, trong bài phát biểu trước sự có mặt của lãnh tụ Aung San Suu Kyi, Tổng thư ký Liên Hiệp Quốc Antonio Guterres bày tỏ quan ngại sâu sắc trước việc hàng trăm ngàn người Hồi giáo Rohingya ở Myanmar phải chạy sang Bangladesh lánh nạn. Ông nhấn mạnh rằng nỗ lực đảm bảo cho những người này được trở về quê hương một cách an toàn và được sống trong một môi trường hòa bình là hết sức cần thiết.
Bà Suu Kyi cũng gặp Ngoại trưởng Mỹ Rex Tillerson bên lề Hội nghị, tuy nhiên ông Tillerson đã từ chối trả lời báo chí trước câu hỏi rằng ông có thông điệp gì nhắn nhủ tới lãnh tụ Suu Kyi hay không.
Bà Suu Kyi cũng từ chối trả lời câu hỏi người Hồi giáo Rohingya có phải là công dân của Myanmar hay không.
Trong khi đó, Thủ tướng Canada Justin Trudeau cho biết ông đã nói chuyện với bà Suu Kyi liên quan đến cuộc khủng hoảng Rohingya ở bang Rakhine, nói thêm rằng đây là một mối quan ngại lớn không chỉ với Canada mà còn với nhiều quốc gia khác trên thế giới. Ông tiết lộ rằng Canada luôn muốn tìm cách giúp đỡ Miến Điện giải quyết tình hình bằng biện pháp hòa bình, trên cơ sở tôn trọng luật pháp cũng như sự an toàn của mọi công dân.
Lãnh đạo Mỹ-Nhật thúc đẩy dự án vùng Ấn Độ -Thái Bình Dương (RFI, 07/11/2017)
Nhân chuyến viếng thăm của tổng thống Hoa Kỳ tại Nhật Bản hôm qua, lãnh đạo hai nước đã đồng ý sẽ thúc đẩy việc xây dựng một vùng Ấn Độ - Thái Bình Dương (Indo-Pacific) tự do và cởi mở, kêu gọi Ấn Độ và Úc tham gia vào dự án này. Đây có thể sẽ là một liên minh vững chắc giữa các quốc gia dân chủ để ngăn chận đà bành trướng của Trung Quốc ở Châu Á.
Tổng thống Mỹ Donald Trump và thủ tướng Nhật Shinzo Abe, trong cuộc họp báo chung, tại Tokyo, ngày 6/11/2017 - Reuters/Kiyoshi Ota/Pool
Trong cuộc họp báo chung, tổng thống Donald Trump và thủ tướng Shinzo Abe đều đã nhấn mạnh đến tầm quan trọng của chiến lược này. Theo lời ông Abe, bảo đảm tự do hàng hải ở các vùng biển là "rất cần thiết cho nền hòa bình và sự thịnh vượng" của vùng Ấn Độ-Thái Bình Dương. Ông nhấn mạnh là Nhật Bản và Hoa Kỳ sẽ đóng vai trò lãnh đạo trong việc xây dựng khu vực này. Về phần tổng thống Trump, ông khẳng định là hai nước sẽ có nhiều việc phải làm, kể cả trong lĩnh vực thương mại và quân sự, để thực hiện dự án đó.
Hai nhà lãnh đạo Mỹ-Nhật đã đạt được đồng thuận về một chiến lược theo ba hướng : phổ biến những giá trị căn bản về dân chủ, thúc đẩy thịnh vượng kinh tế và duy trì hòa bình và ổn định. Kế hoạch này nhằm quy tụ những quốc gia có chung những giá trị căn bản về dân chủ và tự do mậu dịch, bao gồm cả Ấn Độ và Úc, cũng như các quốc gia ASEAN.
Chính thủ tướng Nhật Shinzo Abe là người đầu tiên vào năm 2016 đề xướng dự án một vùng Ấn Độ-Thái Bình Dương tự do và cởi mở, nhưng nay Washington quyết định tham gia vào dự án này trong bối cảnh sự hiện diện của Mỹ ở Châu Á bị xem là đang suy giảm.
Ngay sau khi lên cầm quyền, tổng thống Trump đã rút Hoa Kỳ ra khỏi Hiệp định tự do mậu dịch Đối tác xuyên Thái Bình Dương TPP và cho tới nay ông vẫn chưa đề ra một chiến lược rõ ràng về sự can dự của Mỹ ở Châu Á trong lĩnh vực kinh tế cũng như những lĩnh vực khác.
Theo nhận định của tờ Nikkei Asian Review hôm nay, tuy thúc đẩy việc thiết lập một vùng Ấn Độ -Thái Bình Dương, nhưng Nhật Bản cố tránh để bị Bắc Kinh xem đây là một liên minh chỉ để nhằm chống Trung Quốc. Tokyo vẫn luôn nhấn mạnh rằng sáng kiến mà họ đưa ra "không nhắm đến bất kỳ quốc gia nào".
Được mời gọi tham gia dự án này, các nước ASEAN cũng phải tỏ ra thận trọng, tránh bị trở thành một đối thủ của Bắc Kinh, vì những nước này có quan hệ chặt chẽ với Bắc Kinh cả về kinh tế lẫn an ninh. Đây cũng là trường hợp của nước Úc, có rất nhiều lợi ích kinh tế chung với Trung Quốc và cho tới nay vẫn cố không muốn phải chọn giữa Washington và Bắc Kinh. Riêng Ấn Độ, tuy vẫn có tranh chấp biên giới với láng giềng Trung Quốc, cũng phải cố giữ sự một sự cân bằng trong quan hệ với Bắc Kinh.
Theo nhận định của Nikkei Asian Review, thách thức đối với Hoa Kỳ và Nhật Bản đó là làm sao ngăn chận những hành động của Bắc Kinh làm xáo trộn trật tự và các luật lệ về hàng hải ở Biển Đông, nhưng vẫn chung sống được Trung Quốc về mặt kinh tế.
Thanh Phương
*******************
Trung Quốc : Một cựu lãnh đạo cao cấp cảnh báo về âm mưu tiếm quyền (RFI, 07/11/2017)
Ông Vương Kỳ Sơn, người từng đặc trách chống tham nhũng tại Trung Quốc vừa lên tiếng cảnh báo : Phải tăng cường đề cao cảnh giác trước các âm mưu chiếm đoạt quyền hành, xuất phát từ nạn tham nhũng chính trị, hình thức tồi tệ nhất của tham nhũng. Lời cảnh báo đã được đăng hôm nay 07/11/2017 trên tờ Nhân Dân Nhật Báo.
Vương Kỳ Sơn, Bí thư Ủy ban Kiểm tra Kỷ luật Trung ương Trung Quốc.
Theo nhân vật đứng đầu cơ quan chống tham nhũng tại Trung Quốc trong 5 năm qua và đã rời khỏi chức vụ sau Đại Hội 19, chiến dịch chống tham nhũng đi xa hơn là việc đơn thuần đánh vào những tài sản tham ô hay các hành vi xa hoa, mà là một cuộc đấu tranh chính trị. Và "tham nhũng chính trị là tham nhũng lớn nhất."
Đối với ông Vương Kỳ Sơn, nạn tham nhũng chính trị bao gồm việc hình thành những nhóm lợi ích vừa tìm cách chiếm quyền, vừa tổ chức những hoạt động bên ngoài guồng máy đảng để phá vỡ sự thống nhất của đảng.
Trong tình hình đó, một trong những yếu tố quan trọng nhất trong việc tiến hành chiến dịch chống tham nhũng là "ngăn ngừa không cho các nhóm lợi ích này chiếm đoạt quyền lực chính trị và thay đổi tính chất cơ bản của đảng."
Ông Vương Kỳ Sơn nêu lại những trường hợp các lãnh đạo đã bị kỷ luật, từ Chu Vĩnh Khang, Bạc Hy Lai, Tôn Chính Tài, cho đến hai viên tướng cao cấp Từ Tài Hậu, Quách Bá Hùng, và ông Lệnh Kế Hoạch, cựu bí thư của Hồ Cẩm Đào.
Theo hãng tin Anh Reuters, Vương Kỳ Sơn, một người thân cận với chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, đã từ chức nhân Đại Hội Đảng vừa qua, nhưng một số nguồn tin cho rằng ông có thể sắp đảm nhận một vai trò mới.
Mai Vân
****************
LHQ gia tăng sức ép lên Miến Điện về người Rohingya (RFI, 07/11/207)
Hội Đồng Bảo An Liên Hiệp Quốc vào hôm qua, 06/11/2017, đã nhất trí thông qua một văn kiện lên án mạnh mẽ hành vi bạo lực đối với người Rohingya, khiến khoảng 600.000 người chạy sang nước láng giềng Bangladesh lánh nạn. Đây là một bước tiến đáng kể nhưng Hội Đồng Bảo An vẫn chưa ra được một nghị quyết cứng rắn như phương Tây mong muốn vì bị Trung Quốc chống đối.
Hàng ngàn người tị nạn Rohingya chạy sang Kutupalong, Bangladesh. Sébastien Farcis/RFI
Bản tuyên bố của chủ tịch Hội Đồng Bảo An đòi chính quyền Miến Điện "bảo đảm không sử dụng sức mạnh quân sự quá đáng trong thời gian tới tại bang Rakhine", và đưa ra ngay những biện pháp tôn trọng nhân quyền.
Văn kiện nêu lên "mối quan ngại nghiêm trọng" về những hành vi vi phạm nhân quyền của lực lượng an ninh Miến Điện đối với người Rohingya ở bang Rakhine, trong đó có "việc liên tục sử dụng bạo lực hù dọa, giết người - kể cả phụ nữ và trẻ em - hãm hiếp, phá hủy và đốt nhà..."
Anh Quốc đã từng đưa ra một dự thảo nghị quyết với những lời lẽ tương tự và được hậu thuẫn của Mỹ, Pháp và nhiều thành viên khác, nhưng đã không được thông qua. Theo các nhà ngoại giao, Trung Quốc đã kịch liệt mạnh mẽ bác bỏ dự thảo này.
Chính vì vậy mà Pháp và Anh đã chuyển sang hình thức Tuyên Bố của chủ tịch, không ràng buộc như một nghị quyết, nhưng cũng là văn kiện mạnh mẽ nhất đối với Miến Điện trong gần 10 năm qua.
Đại sứ Pháp bên cạnh Liên Hiệp Quốc, François Delattre cho là Hội Đồng Bảo An đã "gởi thông điệp mạnh mẽ và đồng thuận nhằm chấm dứt cuộc thanh lọc chủng tộc đang diễn ra trước mắt ở Miến Điện".
Phó đại sứ Anh, Jonathan Allen cho đây là "bước đầu" và Hội Đồng Bảo An sẽ đánh giá Miến Điện qua "cung cách hành động" của chính quyền nước này.
Mai Vân
Quốc Hội Mỹ chuẩn bị trừng phạt quân đội Miến Điện (RFI, 04/11/2017)
Một nhóm dân biểu Hạ Viện Mỹ hôm 03/11/2017 đã trình lên một dự luật trừng phạt quân đội Miến Điện và nhiều tướng lãnh, cho thấy Quốc Hội Hoa Kỳ đã cứng rắn hơn trong vấn đề người Rohingya.
Quân đội Miến Điện bị tố cáo là thủ phạm các hành động tàn ác nhắm vào cộng đồng Rohingya. Trong ảnh, một cảnh tượng ở làng Tin May, sau một cuộc tấn công của quân đội, ngày 14/07/2017. Reuters
Dự luật này hạn chế các hoạt động hợp tác quân sự với Miến Điện, và đòi chính quyền Trump cấm nhập cảnh vào Mỹ đối với các tướng tá có liên can đến những vụ bạo động người thiểu số Rohingya. Nhiều dân biểu cả hai phe Cộng Hòa và Dân Chủ đều ủng hộ, nên dự luật có nhiều khả năng được thông qua tại Hạ Viện.
Ở Thượng Viện, một dự luật tương tự đã được đệ trình bởi thượng nghị sĩ Cộng Hòa John McCain, thượng nghị sĩ Dân Chủ phụ trách đối ngoại Ben Cardin, và các nghị sĩ khác của cả hai đảng. Dự thảo này đề nghị cấm trở lại việc nhập khẩu hồng ngọc và cẩm thạch của Miến Điện.
Thượng nghị sĩ John McCain tuyên bố : "Luật pháp của chúng ta phải buộc các lãnh đạo quân sự cao cấp phải trả giá – những kẻ chịu trách nhiệm về các vụ thảm sát người vô tội, khiến người dân phải di tản". Còn thượng nghị sĩ Ben Cardin cảnh báo : "Họ sẽ phải chịu hậu quả về tội ác chống nhân loại".
Quốc Hội Hoa Kỳ muốn gởi đi một thông điệp rõ ràng, tăng sức ép lên quân đội Miến Điện, mà Liên Hiệp Quốc từng tố cáo là "thanh lọc chủng tộc".
Hôm 24/10, Washington đã loan báo một số biện pháp trừng phạt như ngưng xét cấp visa cho các tướng tá Miến Điện, hủy lời mời các quan chức cao cấp trong lực lượng an ninh Miến Điện tham dự các sự kiện tại Hoa Kỳ. Nhưng chính quyền Mỹ tránh chỉ trích bà Aung San Suu Kyi, phân biệt rõ chính quyền dân sự với phe quân sự.
Thụy My
******************
Liên Hiệp Quốc : Miến Điện phải trao quốc tịch cho người Rohingya (RFI, 03/11/2017)
Cao Ủy Tị Nạn Liên Hiệp Quốc, ông Filippo Grandi, ngày 02/11/2017, đã yêu cầu Miến Điện phải trao quốc tịch cho người Rohingya tị nạn tại Bangladesh và cho phép họ hồi hương.
Ảnh một trại tỵ nạn người Rohingya gần Cox's Bazar, Bangladesh, ngày 20/10/2017.Reuters/Jorge Silva
Người phụ trách Phủ Cao Ủy Tị Nạn nhấn mạnh : "Không thể để những người này mãi không có quốc tịch vì tình trạng này còn khiến họ bị phân biệt và lạm dụng, như từng xảy ra trong quá khứ".
Bị quân đội Miến Điện trấn áp, hơn 600.000 người Rohingya đã phải trốn sang Bangladesh từ cuối tháng 08/2017. "Để những người này có thể hồi hương và ổn định cuộc sống, cần phải giải quyết vấn đề quyền công dân của họ, được đánh giá là rất phức tạp", theo phát biểu của ông Grandi trước báo giới tại Hội Đồng Bảo An.
Vẫn theo ông, ngoài việc công nhận quyền công dân, chính phủ Miến Điện còn phải thông qua một chương trình phát triển cho bang Rakhine, một trong những bang nghèo nhất nước này.
Ngoại trưởng Mỹ thăm Miến Điện
Hãng tin AFP cho biết vấn đề người tị nạn Rohingya sẽ là một trong số các chủ đề nghị sự trong chuyến công du Miến Điện của ngoại trưởng Mỹ Rex Tillerson, bắt đầu từ ngày 15/11. Theo một bản thông cáo của bộ Ngoại Giao Mỹ, ông Tillerson sẽ gặp gỡ "các nhà lãnh đạo cao cấp" Miến Điện tại thủ đô Naypyidaw để bàn về "các hoạt động trước cuộc khủng hoảng nhân đạo tại bang Rakhine và sự hỗ trợ của Mỹ trong tiến trình quá độ dân chủ tại Miến Điện".
Trước khi đến Miến Điện, ngoại trưởng Mỹ tháp tùng tổng thống Donald Trump trong chuyến công du Châu Á đầu tiên nhân hội nghị APEC diễn ra tại Đà Nẵng và sẽ đến các nước Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc, Việt Nam và Philippines.
Khoảng 600.000 người Rohingya vô tổ quốc nằm trong số ít nhất 3 triệu người không có quốc tịch trên toàn thế giới được thống kê trong bản báo cáo công bố ngày 03/11/2017 của Cao Ủy Liên Hiệp Quốc về người tị nạn.
Bản báo cáo ghi nhận một số tiến bộ trong thời gian qua, như tại Thái Lan, khoảng 30.000 người đã được chính phủ cấp quốc tịch từ năm 2012. Còn tại Châu Phi, người Makondés đã được công nhận là một bộ tộc tại Kenya vào năm 2016.
Thu Hằng
****************Lãnh đạo Miến Điện Suu Kyi lần đầu tiên đi thăm bang Rakhine (RFI, 02/11/2017)
Bà Aung San Suu Kyi ngày 02/11/2017 lần đầu tiên đến thăm bang Rakhine trong tư cách nhân vật lãnh đạo Miến Điện. Đây là khu vực có đa số cư dân là người Hồi giáo Rohingya mà hơn nửa triệu người trong thời gian qua đã phải bỏ chay qua tị nạn tại nước láng giềng Bangladesh do các chiến dịch bố ráp của Quân Đội Miến Điện.
Bà Aung San Suu Kyi đến Sittwe, Rakhine, ngày 02/11/2017. Reuters/Stringer
Bà Aung Sann Suu Kyi đã đến Sittwe, thủ phủ bang Rakhine vào buổi sáng, rồi sau đó đi ngay đến vùng phía Bắc của bang, nơi có nhiều ngôi làng của sắc dân Rohingya.
Ông Tin Maung Swe, một lãnh đạo trong chính quyền bang Rakhine, cho biết : "Bà Cố Vấn Quốc Gia vừa đến nhưng bà ấy đang đi lên Maungdaw, ở miền bắc Rakhine, cùng với các quan chức của bang". Cố Vấn Quốc Gia là chức danh chính thức của bà Aung San Suu Kyi từ khi lên cầm quyền.
Phát ngôn viên của chính phủ Zaw Htay thì từ chối tiết lộ chương trình làm việc của bà Suu Kyi, viện dẫn lý do an ninh.
Đây không phải là lần đầu tiên mà bà Aung San Suu Kyi đến thăm bang Rakhine. Trong chiến dịch vận động tranh cử năm 2015, bà đã đến miền Nam Rakhine, nơi không xẩy ra nhiều xung đột. Nhưng hôm nay, là lần đầu tiên bà đến Rakhine, và đến miền Bắc, nơi đang bị khủng hoảng gay gắt.
Chuyến thăm này diễn ra sau khi nhân vật số một trong chính quyền dân sự tại Miến Điện bị quốc tế chỉ trích về phản ứng quá thụ động trước trong làn sóng di cư của người Rohingya chạy qua Bangladesh để tránh các chiến dịch của quân đội Miến Điện, bị chính Liên Hiệp Quốc gọi là một cuộc thanh lọc sắc tộc.
Từ ngày 25 tháng Tám đến nay, đã có hơn 600.000 người Hồi giáo Rohingya trốn sang Bangladesh, khi các lực lượng an ninh ở Miến Điện, nước có đa số theo Phật giáo, bắt đầu những hoạt động được gọi là chiến dịch dẹp loạn nhằm đối phó với những cuộc tấn công đẫm máu của quân nổi dậy vào các đồn cảnh sát.
Chiến dịch này bị tố cáo là bao gồm cả việc đốt cháy các ngôi làng của người Rohingya và các vụ vi phạm nhân quyền trên bình diện rộng như hãm hiếp phụ nữ, nổ súng giết người do binh lính Miến Điện hay đám đông người Phật giáo tiến hành.
Làn sóng di cư qua Bangladesh đã chậm lại ở một số điểm nhưng chưa dừng hẳn. Vào sáng nay, vẫn có ít nhất 2000 người Rohingya trong tình trạng hoảng hốt và đói khát, bám trụ tại các ruộng lúa gần một đường biên giới băng qua sông Naf. Họ đã đợi hơn 24 giờ để được phép vào Bangladesh.
Trọng Nghĩa
*****************
Miến Điện trách Bangladesh chậm cho hồi hương người Rohingya (RFA, 01/11/2017)
Người Rohingya đang tị nạn ở Bangladesh hôm 01/11/2017. AFP
Miến Điện lên tiếng đổ lỗi cho Bangladesh đã làm trì hoãn tiến độ hồi hương của người Hồi giáo Rohingya đang ở trong các trại tị nạn trở về Myanmar, trong lúc Liên Hiệp Quốc cáo buộc Chính phủ Miến thực hiện cuộc thanh tảo sắc tộc khiến hơn 600.000 người thiểu số ở bang Rakhine phải chạy sang nước này lánh nạn.
Phát ngôn nhân Zaw Htay của Chính phủ Miến, vào ngày 1 tháng 11 nói với AFP rằng Myanmar sẵn sàng nhận về số người Rohingya đang tị nạn ở Bangladesh bất cứ lúc nào nhưng Dhaka vẫn cứ xem xét thỏa thuận giữa hai quốc gia và vẫn chưa gửi danh sách liệt kê cụ thể những người đã rời Miến kể từ ngày 25 tháng 8 cho đến nay.
Phát ngôn nhân của Chính phủ Miến nói thêm rằng Dhaka đã nhận gần 400 triệu đô la Mỹ để hỗ trợ cho những người tị nạn Rohingya ở Bangladesh nên Miến Điện e rằng Bangladesh đang trì hoãn chương trình hồi hương cho những người tị nạn này.
Một quan chức cấp cao của Bộ Ngoại giao Bangladesh phủ nhận cáo buộc của Chính phủ Miến. Giới chức ngoại giao này nói với AFP hai nước đang làm việc để vượt qua những khác biệt trong hiệp định về thoả thuận hồi hương cho người tị nạn Rohingya.
Trọng Nghĩa
Trung Quốc : Ba cựu lãnh đạo bị cáo buộc âm mưu tạo phản (RFI, 30/10/2017)
Tối 29/10/2017, Tân Hoa Xã loan tin là Bắc Kinh đã phá vỡ một "âm mưu tạo phản" của ba cựu lãnh đạo cao cấp, vài ngày sau khi Đại hội Đảng cộng sản Trung Quốc lần thứ 19 kết thúc với việc tăng cường quyền lực của chủ tịch Tập Cận Bình.
Ông Tôn Chính Tài (Sun Zhengcai), cựu bí thư Trùng Khánh, là một trong ba cựu lãnh đạo cao cấp có "âm mưu tạo phản". Wikipedia
Một báo cáo do Ủy Ban Kiểm Tra Kỷ Luật trung ương của đảng Cộng Sản Trung Quốc đệ trình lên Đại hội cáo buộc ông Tôn Chính Tài (Sun Zhengcai), cựu bí thư Trùng Khánh, đã tham gia vào âm mưu này. Ông Tôn Chính Tài đã bị cách chức bí thư vào tháng 07/2017, với lý do chính thức là phạm tội tham nhũng. Theo báo cáo nói trên, tham gia âm mưu này còn có ông Chu Vĩnh Khang (Zhou Yongkang), cựu bộ trưởng Công An và ông Lệnh Kế Hoạch (Ling Jihua), nguyên là chánh văn phòng cựu chủ tịch Hồ Cẩm Đào. Các ông Chu và Lệnh đã bị kết án tù vì tham nhũng trong hai năm qua.
Báo cáo của Ủy Ban Kiểm Tra Kỷ Luật khẳng định là đảng Cộng Sản Trung Quốc đã "phát hiện kịp thời, giải quyết triệt để và diệt trừ" ba cựu lãnh đạo tham gia âm mưu tạo phản. Báo cáo còn tố cáo những "nhóm lợi ích" đã "gây phương hại nặng nề" cho an ninh chính trị của Đảng và của đất nước.
Kể từ khi lên cầm quyền vào cuối năm 2012 cho đến nay, chủ tịch Tập Cận Bình đã đẩy mạnh công cuộc chống tham nhũng, nhưng lãnh đạo họ Tập bị nghi ngờ là lợi dụng chống tham nhũng để gạt bỏ các đối thủ chính trị của ông.
Tư tưởng Tập Cập Bình được dạy ở đại học
Theo hãng tin AFP ngày 30/10/2017, Tư Tưởng Tập Cận Bình sẽ được giảng dạy, nghiên cứu và đề cao ở các trường đại học ở khắp Trung Quốc, để bảo đảm là chủ thuyết của lãnh đạo Trung Quốc thấm nhuần vào "đầu óc và con tim" của các sinh viên.
Ít nhất 20 trường đại học đã lập các viện nghiên cứu về Tư Tưởng Tập Cận Bình, vừa được ghi vào cương lĩnh của đảng Cộng Sản Trung Quốc nhân Đại hội lần thứ 19. Như vậy là kể từ nay, "Tư Tưởng Tập Cận Bình về chủ nghĩa xã hội mang màu sắc Trung Quốc cho một thời đại mới" chính thức được đặt ngang hàng với Tư Tưởng Mao Trạch Đông và Đặng Tiểu Bình.
Thanh Phương
*********************
Tài liệu Mỹ hé lộ thêm về vụ ám sát ông Ngô Đình Diệm (VOA, 30/10/2017)
Tổng thống Lyndon B. Johnson tin rằng người tiền nhiệm John F. Kennedy đứng đằng sau vụ ám sát cựu Tổng thống Việt Nam Cộng Hòa Ngô Đình Diệm vài tuần trước khi ông qua đời và vụ ám sát ông Kennedy là sự báo ứng, hãng tin AP dẫn tài liệu mới được giải mật đưa tin hôm 27/10.
Ông Ngô Đình Diệm, Tổng thống Việt Nam Cộng Hòa.
Hãng tin này trích tài liệu đưa tin rằng Giám đốc Cơ quan Tình báo trung ương Hoa Kỳ Richard Helms cho biết trong một phiên lấy lời khai vào năm 1975 rằng ông Johnson "đã từng lan truyền tin tức nói rằng lý do ông Kennedy bị ám sát là vì ông ấy đã cho ám sát Tổng thống Ngô Đình Diệm và đây là sự công bằng của công lý".
Ông Helms khi đó nói : "Tôi không biết ông ấy lấy ý tưởng này từ đâu".
Ông Diệm và em trai đã bị giết vào ngày 2/11/1963 sau một cuộc đảo chánh do các tướng lĩnh miền Nam Việt Nam thực hiện.
Đây không phải là lần đầu tiên thuyết Johnson được nêu ra. Một cuốn sách của tác giả Max Holland có tựa đề "Các đoạn ghi âm về vụ ám sát Kennedy", trong đó trích dẫn lời ông Johnson nói rằng ông Kenney đã chết vì "quả báo".
Theo AP, ông Johnson được cho là đã nói : "Ông ấy đã cho sát hại ông Diệm và sau đó chính mình lại bị giết".
Theo ông Ken Hughes, nhà sử học ở Trung tâm Miller thuộc Đại học Virginia, vai trò của ông Kennedy trong vụ ám sát ông Diệm vẫn còn gây tranh cãi.
Một tháng trước khi ông Diệm bị ám sát, các tướng lĩnh miền Nam đã lên kế hoạch đảo chính nói với CIA rằng họ sẽ lật đổ chính phủ nếu họ có thể yên tâm rằng Mỹ sẽ tiếp tục viện trợ và ông Kennedy nói với họ rằng Mỹ sẽ tiếp tục viện trợ, theo lời của ông Hughes.
Theo AP, ông Hughes, người cũng đang viết một cuốn sách về vụ ông Diệm bị ám sát, nói rằng một cuộc tranh cãi vẫn tiếp tục cho dù ông Kennedy có khẳng định rằng ông Diễm sẽ an toàn hay liệu tổng thống để mặc cho các tướng lĩnh miền Nam Việt Nam quyết định muốn làm gì thì làm.
Một trong những hồ sơ có thể làm sáng tỏ nghi vấn đó là một báo cáo của CIA về sự can dự của chính phủ Hoa Kỳ vào cuộc đảo chính ông Diệm. Dữ liệu này ban đầu dự kiến được giải mật hôm 26/10 nhưng vẫn còn nằm trong số hàng trăm hồ sơ mà ông Trump chưa công bố.
Tổng thống Donald Trump hôm 27/10 nói rằng ông đã ra lệnh công bố tất cả các hồ sơ liên quan tới vụ ám sát Tổng thống John F. Kennedy.
Ông viết trên Twitter : "Sau khi tham vấn nghiêm ngặt với Tướng Kelly, CIA và các cơ quan khác, tôi ra lệnh công bố TẤT CẢ các hồ sơ JFK ngoại trừ tên và địa chỉ của bất kỳ người nào được nhắc tới mà vẫn còn sống".
Ông nói tiếp rằng ông thực hiện hành động này "vì lý do công khai trọn vẹn, minh bạch và để dập tắt bất kỳ thuyết âm mưu nào".
*************************
Rohingya : Biểu tình tại Rangoon ủng hộ quân đội Miến Điện (RFI, 29/10/2017)
Vài chục ngàn người đã tuần hành trong tiếng quân nhạcngày 29/10/2017 tại thành phố Rangoon để ủng hộ quân đội Miến Điện, trong khi lực lượng này bị cộng đồng quốc tế chỉ trích nặng nề.
Biểu tình ủng hộ quân đội tại Rangoon, ngày 29/10/2017 (Chụp màn hình website straitstimes - www.straitstimes.com)(www.straitstimes.com)
Người biểu tình giương cao nhiều biểu ngữ ủng hộ chỉ huy quân đội, tướng Min Aung Hlaing, và lên án cộng đồng quốc tế gây sức ép đối với "Tatmadaw" - quân đội Miến Điện.
Trả lời AFP, một người tuần hành 54 tuổi, nói : "Tatmadaw là điều cốt yếu của đất nước. Quân đội bảo vệ các nhóm người thiểu số, các tộc người và tôn giáo của chúng tôi". Tuy nhiên, AFP nhắc lại, người Rohingya không nằm trong số các nhóm người thiểu số được chính thức công nhận tại Miến Điện. Một trung sĩ nghỉ hưu, cũng tham gia tuần hành, khẳng định các cáo buộc quân đội Miến Điện giết người và cưỡng hiếp tại bang Rakhine là những lời nói dối.
Trong khi cộng đồng quốc tế liên tục gây sức ép với chính quyền Naypyidaw, đặc biệt là Liên Hiệp Quốc cáo buộc các vụ bạo lực nhắm vào người Rohingya là một cách thanh lọc chủng tộc, thì tại Miến Điện, danh tiếng của quân đội chính phủ lại tăng thêm trong cuộc khủng hoảng sắc dân thiểu số Hồi giáo Rohingya.
Thu Hằng
Mỹ : Quân đội Miến Điện phải chấm dứt bạo hành người Rohingya (RFI, 27/10/2017)
Trong cuộc điện đàm ngày 26/10/2017 với tổng tư lệnh Quân Đội Miến Điện, tướng Min Aung Hlaing, ngoại trưởng Hoa Kỳ Rex Tillerson xem việc chấm dứt đàn áp người Rohingya và tạo điều kiện cho thiểu số Hồi giáo này từ Bangladesh trở về nguyên quán phải là những ưu tiên.
Người tị nạn Rohingya ở trại Palong Khali gần Cox's Bazar, Bangladesh. Reuters/Hannah McKay
Ngoại trưởng Tillerson bày tỏ "quan ngại về khủng hoảng nhân đạo và những hành vi khủng khiếp tại bang Rakhin được thuật lại". Ông kêu gọi Quân Đội Miến Điện hợp tác với Liên Hiệp Quốc, cho mở "điều tra độc lập" về những vụ vi phạm nhân quyền được cho là đang diễn ra ở bang Rakhin. Lãnh đạo Ngoại giao Hoa Kỳ cũng mong muốn chính quyền Naypiytaw cho phép nhân viên nhân đạo vào được các vùng liên quan.
Hãng tin AFP nhắc lại, cách nay hai ngày, trước cuộc điện đàm với tướng Min Aung Hlaing, chính ông Tillerson đã cho rằng các lãnh đạo quân đội Miến Điện phải "chịu trách nhiệm" về khủng hoảng người Rohingya.
Theo hãng tin Anh Reuters, Chương Trình Lương Thực Thế Giới trực thuộc Liên Hiệp Quốc vừa thông báo, sau hai tháng bị gián đoạn, ngày 27/10, tổ chức này đã được phép hoạt động trở lại tại bang Rakhin, phân phát viện trợ lương thực cho người Hồi giáo Rohingya.
Thanh Hà
*****************
Hồ sơ Rohingya ở Miến Điện : Mỹ sẽ dùng khái niệm "thanh lọc sắc tộc" (RFI, 25/10/2017)
Hôm 24/10/2017, các nhà lập pháp Hoa Kỳ đã hối thúc ông Patrick Murphy, nhà ngoại giao cao cấp chuyên trách Đông Nam Á, cùng một số các quan chức Nhà Trắng khác, nhanh chóng đưa ra quan điểm rõ ràng về cuộc truy bức người Hồi giáo tại bang Rakhine, Miến Điện. Họ đề nghị ngoại trưởng Rex Tillerson sử dụng từ ngữ "thanh lọc chủng tộc", để nói về cuộc khủng hoảng sắc tộc này.
Người tỵ nạn Rohingya chờ nhận trợ cấp tại Cox's Bazar, Bangladesh. Ảnh ngày 28/09/2017. Reuters/Cathal McNaughton
Trong tuần này, người đứng đầu ngành ngoại giao Hoa Kỳ sẽ phải đưa ra quyết định có sử dụng từ ngữ này đối với Miến Điện hay không. Có nhiều yếu tố khiến Washington vẫn đang cân nhắc chính sách của mình đối với Miến Điện, bao gồm cả những quan ngại về khả năng có thể làm lung lay chính quyền dân sự non trẻ của bà Aung San Suu Kyi.
Theo hãng tin AP, ông Tim Kaine, thượng nghị sĩ đảng Dân Chủ, là một trong những người kêu gọi Washington cần có thái độ rõ ràng. Một thành viên khác của đảng Dân Chủ tại Thượng Viện, ông Ben Cardin và thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa, ông Bob Corker, hiện giữ ghế chủ tịch Ủy Ban Đối Ngoại Thượng Viện, nhấn mạnh rằng, "đã đến lúc điều chỉnh chính sách".
Đối với ông Ben Cardin, việc quân đội vẫn đang kiểm soát đời sống chính trị Miến Điện là "không thể chấp nhận được". Đó cũng là lý do các nhà lập pháp ở lưỡng viện Quốc Hội Mỹ đề nghị Washington đưa những biện pháp trừng phạt lên quân đội Miến Điện. Trước đó, quốc gia Đông Nam Á này từng được ca ngợi vì tiến trình dân chủ hóa do nhà đấu tranh dân sự Aung San Suu Kyi dẫn dắt.
Sau hội nghị tại Genève hôm 23/10/2017, Liên Hiệp Quốc thông báo số tiền kêu gọi từ cộng đồng quốc tế nhằm cứu trợ cho cộng đồng người Rohingya tại Bangladesh đã lên đến gần 345 triệu USD. Những người Rohingya, hiện đang tập trung tại trại tị nạn Balukhali, huyện Ukhia, thuộc thành phố Cox’s Bazar, Bangladesh, chỉ còn biết trông cậy vào cứu trợ nhân đạo quốc tế.
Duy Anh
********************
Mỹ gây sức ép với Myanmar vì khủng hoảng Rohingya (BBC, 24/10/2017)
Hoa Kỳ bắt đầu các biện pháp trừng phạt hạn chế với Myanmar để phản đối việc chính phủ đối xử với người thiểu số Hồi giáo Rohingya.
Lượng người Rohingya đến Bangladesh tăng mạnh
Bộ Ngoại giao Mỹ nói sẽ tạm ngừng hỗ trợ quân sự, và dọa có thể có trừng phạt kinh tế.
Gần một triệu người Rohingya đã chạy từ Myanmar sang Bangladesh, theo lời đại sứ Bangladesh tại Liên Hiệp Quốc.
Quân đội Myanmar vẫn nói họ chỉ chống lại dân quân chứ không nhắm tới thường dân.
Tuyên bố của bộ ngoại giao Mỹ nói họ bày tỏ "lo ngại nghiêm trọng về diễn biến gần đây ở bang Rakhine của Myanmar và những hành hạ đau thương, bạo lực với người Rohingya và các cộng đồng khác".
Tuần trước, Ngoại trưởng Mỹ Rex Tillerson nói lãnh đạo quân đội Myanmar phải "chịu trách nhiệm" vì cuộc tấn công vào người Rohingya.
Tổng thư ký Liên Hiệp Quốc đã nói người Hồi giáo Rohingya ở Myanmar đang phải đối mặt với thảm họa nhân đạo.
Ông Antonio Guterres nói rằng những cuộc tấn công bị cáo buộc là do lực lượng an ninh tiến hành nhắm vào người Rohingya là hoàn toàn không thể chấp nhận.
****************
Rohingya : Washington gia tăng trừng phạt quân đội Miến Điện (RFI, 24/10/2017)
Cộng đồng quốc tế tiếp tục gây sức ép lên Miến Điện. cáo buộc quân đội nước này có trách nhiệm trong các vụ thảm sát người Rohingya, dẫn đến làn sóng tị nạn ồ ạt sang Bangladesh. Ngày 23/10/2017, sau Anh Quốc đến lượt Hoa Kỳ thông báo các biện pháp trừng phạt nhắm vào quân đội Miến Điện.
Người tỵ nạn Rohingya chờ nhận trợ giúp nhân đạo tại trại Kutupalong, gần Cox's Bazar, Bangladesh. Ảnh ngày 24/10/2017. Reuters/Adnan Abidi
Phát ngôn viên bộ Ngoại Giao Mỹ, bà Heather Nauert bày tỏ quan ngại sâu sắc về tình hình người Rohingya, cũng như cảnh báo mọi tác nhân, kể cả các tổ chức phi chính phủ có liên can đến các hành động bạo tàn phải chịu mọi trách nhiệm.
Một loạt các biện pháp trừng phạt mới đã được bà Nauert thông báo thêm bên cạnh những "lệnh cấm hiện tại" nhắm vào các lực lượng quân đội Miến Điện, đồng thời kéo dài lệnh cấm vận của Hoa Kỳ có từ lâu, liên quan đến việc "bán các thiết bị quân sự".
Theo đó, Hoa Kỳ hủy việc xem xét miễn thị thực nhập cảnh đối với nhiều quan chức quân sự cao cấp của Miến Điện, hủy các chương trình mời lãnh đạo an ninh dự các sự kiện do Hoa Kỳ tài trợ. Hoa Kỳ thông báo xem xét khả năng thực hiện các "biện pháp kinh tế nhắm vào từng cá nhân có liên quan đến hành động thảm sát".
Những biện pháp trừng phạt mới này được đưa ra sau khi ngoại trưởng Mỹ Rex Tillerson hôm thứ Tư 18/10 khẳng định lãnh đạo quân đội Miến Điện có "trách nhiệm" trong cuộc khủng hoảng sắc dân thiểu số Rohingya theo Hồi Giáo. Theo con số mới nhất do Liên Hiệp Quốc đưa ra, hơn 580 000 người phải chạy lánh nạn sang Bangladesh.
Cũng trong ngày hôm qua, thủ tướng Canada, Justin Trudeau đã bổ nhiệm Bob Rae làm đặc sứ phụ trách hồ sơ Miến Điện. Canada muốn gây nhiều áp lực lên các lãnh đạo nước này nhằm giải quyết cuộc khủng hoảng. Chính phủ Canada còn thông báo tăng gấp đôi trợ giúp nhân đạo cho người tị nạn Rohingya trong năm nay lên mức 25 triệu đô la.
Minh Anh
UNICEF báo động về số phận trẻ em Rohingya (RFI, 20/10/2017)
Báo cáo của Quỹ Nhi đồng Liên Hiệp Quốc (UNICEF) công bố hôm nay 20/10/2017 báo động, đã có gần 340.000 trẻ em người Rohingya tị nạn tại Bangladesh từ cuối tháng Tám, hiện đang thiếu thốn thực phẩm, nước uống và thuốc men. Và mỗi tuần lại có thêm 12.000 em gia nhập các trại tị nạn.
Ảnh một trại tị nạn người Rohingya gần Cox's Bazar, Bangladesh, ngày 20/10/2017. Reuters/Jorge Silva
Tác giả bản báo cáo, ông Simon Ingram, đã đi thị sát hai tuần tại các trại tị nạn ở Cox’s Bazar, nói với báo chí : "Đây không phải là một vấn đề ngắn hạn sẽ sớm chấm dứt. Điều cốt yếu là các biên giới nhất thiết phải mở cửa, trẻ em phải được bảo vệ, và những em bé sinh ra tại Bangladesh phải được làm khai sinh".
Ông Ingram nhấn mạnh : "Nếu không có giấy tờ chứng minh, các em hoàn toàn không có được cơ hội hòa nhập vào xã hội sau này".
Người Rohingya theo đạo Hồi, được công nhận là một trong những sắc tộc thiểu số tại Miến Điện từ năm 1948, nhưng đến năm 1982 đã bị tước mất quyền này, trở này những người vô tổ quốc.
Cho đến nay, đã có gần 600.000 người Rohingya từ Miến Điện chạy sang Bangladesh, từ khi quân đội Miến Điện tung ra chiến dịch truy quét phe ARSA (Đạo quân cứu rỗi người Rohingya tại Arakan) để trả đũa việc phe ly khai này tấn công vào một số đồn cảnh sát.
Nhiều vụ sát hại, tra tấn, đốt nhà của người thiểu số Rohingya đã diễn ra, khiến Liên Hiệp Quốc lên án đây là một chiến dịch thanh lọc chủng tộc. Amnesty International kêu gọi trừng phạt quân đội Miến Điện.
Thụy My
*****************
Khủng hoảng Rohingya : Hai quan chức Liên Hiệp Quốc lên án chính quyền Miến Điện (RFI, 19/10/2017)
Cộng đồng quốc tế tiếp tục có những phản ứng trước cuộc khủng hoảng sắc tộc ở Miến Điện. Hôm qua 18/10/2017, hai quan chức cao cấp Liên Hiệp Quốc lên tiếng khẳng định rằng, chính quyền Miến Điện đã không thực hiện nghĩa vụ của mình theo luật quốc tế, thất bại trong việc bảo vệ cộng đồng người Hồi giáo Rohingya khỏi bạo lực, và kêu gọi quốc tế xem xét về khả năng coi cuộc truy bức sắc tộc này là tội ác chống nhân loại hay không.
Người Rohingya vượt biên giới sang tị nạn tại Palang Khali, gần Cox's Bazar, Bangladesh. (Ảnh chụp ngày 19/10/2017) - Reuters
Trong một thông cáo chung, ông Adama Dieng, quan chức phụ trách ngăn chặn nạn diệt chủng, và ông Ivan Simonovic, cố vấn đặc biệt về trách nhiệm bảo vệ, đã viện dẫn 3 tội ác mà quân đội Miến Điện đã phạm phải, và phải bị trừng phạt theo luật pháp quốc tế, đó là tội diệt chủng, tội ác chống nhân loại và tội ác chiến tranh.
Hai quan chức theo dõi vấn đề nhân quyền ở Miến Điện thậm chí đã chỉ trích sự thất bại của cộng đồng quốc tế trong chính nhiệm vụ bảo vệ nhân quyền và duy trì hòa bình. Họ kêu gọi chính quyền của bà Aung San Suu Kyi cần phải có những biện pháp tức thời nhằm ngăn chặn bạo lực tại bang Rakhine, và yêu cầu Naypyidaw để Hội đồng nhân quyền Liên Hiệp Quốc thực hiện một cuộc điều tra quốc tế độc lập tại bang Rakhine.
Cũng trong ngày hôm qua, ngoại trưởng Mỹ Rex Tillerson lên tiếng bày tỏ sự "quan ngại đặc biệt" đối với cuộc khủng hoảng tị nạn của sắc dân thiểu số theo Hồi giáo này, đồng thời lên án lãnh đạo quân đội Miến Điện, phải chịu "trách nhiệm" về thảm trạng này. Tuy nhiên, khác với hai quan chức phụ trách nhân quyền Liên Hiệp Quốc, người đứng đầu cơ quan ngoại giao Hoa Kỳ phần nào bày tỏ sự thông cảm đối với chính quyền dân sự của bà Aung San Suu Kyi. Ông Tillerson cho biết đã điện đàm trao đổi với nhà lãnh đạo dân sự Miến Điện, và hiểu được vị thế khó khăn của "một chính phủ có quyền lực bị chia sẻ", nơi mà quân đội vẫn nắm giữ quyền lực quan yếu trong vấn đề an ninh.
Cuộc truy bức sắc tộc do quân đội tiến hành ở Miến Điện nổ ra khi những chiến binh Hồi giáo Rohingya tấn công lực lượng cảnh sát hôm 25/08/2017. Theo Liên Hiệp Quốc, kể từ khi bùng phát bạo lực, đã có trên 580 000 người Rohingya phải tị nạn sang quốc gia láng giềng Bangladesh.
Duy Anh
Quân đội Myanmar điều tra cáo buộc người Rohingya bị sát hại, ngược đãi (VOA, 15/10/2017)
Quân đội Myanmar đã mở một cuộc điều tra nội bộ về hành xử của binh lính trong cuộc phản công đã khiến hơn một nửa triệu người Hồi giáo Rohingya chạy sang Bangladesh, nhiều người nói rằng họ đã chứng kiến những vụ giết người, hãm hiếp và đốt phá do binh lính gây ra.
Những người Hồi giáo Rohingya mới tới Bangladesh từ Myanmar chuẩn bị rời một nơi tạm trú ở Shahparirdwip, Bangladesh, ngày 2 tháng 10, 2017.
Những vụ tấn công có phối hợp của những phần tử nổi dậy người Rohingya nhắm vào 30 chốt an ninh vào ngày 25 tháng 8 đã làm bùng lên phản ứng quân sự ác liệt trong vùng phía bắc bang Rakhine nơi người Hồi giáo chiếm đa số mà Liên Hiệp Quốc gọi là thanh tẩy sắc tộc.
Một ủy ban do Trung tướng Aye Win dẫn đầu đã bắt đầu một cuộc điều tra về những hành vi của các binh sĩ quân đội, văn phòng của tổng tư lệnh quân đội cho biết hôm thứ Sáu, nhấn mạnh rằng hoạt động này là thỏa đáng theo hiến pháp của nước Myanmar với đa số dân theo Phật giáo.
Theo một thông cáo đăng trên trang Facebook của Thống tướng Min Aung Hlaing, ban điều tra sẽ hỏi, "Họ có tuân theo quy tắc ứng xử của quân đội không ? Họ có tuân lệnh chính xác trong hoạt động này không ? Sau đó (ban điều tra) sẽ công bố thông tin đầy đủ".
Myanmar từ chối cho ban điều tra của Liên Hiệp Quốc nhập cảnh. Ban điều tra này có nhiệm vụ điều tra các cáo buộc ngược đãi sau một cuộc phản công quân sự nhỏ hơn được thực hiện vào tháng 10 năm 2016.
Nhưng các cuộc điều tra trong nước, bao gồm một cuộc điều tra nội bộ của quân đội trước đây, phần lớn bác bỏ lời kể của những người tị nạn về các hành động ngược đãi xảy ra trong "những hoạt động truy quét" của lực lượng an ninh.
Hàng ngàn người tị nạn tiếp tục băng qua sông Naf ngăn cách bang Rakhine của Myanmar và Bangladesh trong những ngày gần đây, dù Myanmar nhất mực nói rằng các hoạt động quân sự đã chấm dứt vào ngày 5 tháng 9.
Các cơ quan viện trợ ước tính 536.000 người đã tới khu vực Cox's Bazar, làm quá tải nguồn lực khan hiếm của các nhóm cứu trợ và các cộng đồng địa phương.
Khoảng 200.000 người Rohingya đã có mặt ở Bangladesh sau khi chạy lánh sự bức hại ở Myanmar, nơi mà họ bị từ chối quốc tịch và đối mặt với những hạn chế về đi lại và khả năng tiếp cận các dịch vụ cơ bản.
******************
Cựu tổng thư ký Liên Hiệp Quốc yêu cầu Hội Đồng Bảo An áp lực trên Miến Điện (RFI, 14/10/2017)
Điều trần trong một phiên họp kín trước Hội Đồng Bảo An ngày 13/10/2017 với tư cách chủ tịch ủy ban bảo vệ quyền của người Hồi giáo Rohingya, cựu tổng thư ký Liên Hiệp Quốc Kofi Annan đã kêu gọi gia tăng áp lực trên chính quyền Miến Điện để người tị nạn Rohingya tại Bangladesh sớm được trở về nguyên quán, chấm dứt khủng hoảng nhân đạo.
Người Rohingya cố bơi qua con sông ở biên giới giữa Miến Điện và Bangladesh tại vùng Palang Khali. Ảnh tư liệu ngày 09/10/2017. Reuters/Mohammad Ponir Hossain
Thông tín viên RFI từ trụ sở Liên Hiệp Quốc tại New York, Marie Bourreau, tường trình :
Ông Kofi Annan đã ghi nhận một điều : không có kế hoạch B nếu như chính quyền Miến Điện từ chối các đề xuất của Liên Hiệp Quốc nhằm khép lại khủng hoảng cả về mặt chính trị lẫn nhân đạo đã đẩy hơn nửa triệu người Rohingya sang Bangladesh. Cựu tổng thư ký Liên Hiệp Quốc nói tới nhu cầu cần có 'một lộ trình rõ ràng và phải có sự đồng thuận của chính quyền Miến Điện', nếu không khủng hoảng này sẽ kéo dài trong nhiều năm.
Trước mắt, các nhà ngoại giao kêu gọi Naypyitaw chấm dứt các vụ bạo hành, cho phép và không gây trở ngại cho các tổ chức nhân đạo đến hiện trường, bảo đảm an ninh cho thường dân. Thế nhưng đòi hỏi này không được toại nguyện do vấp phải sự chống đối từ phía Nga và Trung Quốc.
Ngoài ra, ông Annan còn yêu cầu quốc tế công nhận quy chế của người Rohingya và phải công nhận quyền của số này được trở về nguyên quán. Quốc tế không thể để người tị nạn Rohingya sống mãi trong các trại tạm cư ở Bangladesh.
Tới nay, Miến Điện vẫn viện cớ là tình hình rất 'phức tạp', cho dù đã tỏ thiện chí khi khẳng định là muốn cộng tác với Liên Hiệp Quốc. Trong cuộc họp kín hôm qua tại Hội Đồng Bảo An, Miến Điện có cử một quan chức đến dự.
Thanh Hà
******************
Lãnh tụ Aung San Suu Kyi ‘kinh hoàng’ về vụ khủng hoảng Rohingya (RFA, 13/10/2017)
Lãnh tụ Miến Điện Aung San Suu Kyi bị sốc vì những hình ảnh kinh hoàng của những người Hồi giáo Rohingya bị nạn.
Người tị nạn Hồi giáo Rohingya đang đợi thực phẩm do quân đội Bangladesh phân phát cho họ ở trại tị nạn Balukhali gần Gumdhum hôm 26/9/2017. AFP
Một cố vấn không muốn nêu tên của bà nói với các phóng viên như vậy vào ngày 13 tháng 10, và nói thêm là bà Suu Kyi quyết tâm giải quyết vụ khủng hoảng này, có điều là phải cẩn thận đừng làm cho tình hình tồi tệ hơn.
Đây được cho là lần đầu tiên bà Suu Kyi thể hiện thái độ của bà về cuộc khủng hoảng nhân đạo đang diễn ra ở Miến Điện, kể từ khi bà liên tục bị chỉ trích là không làm gì để giải quyết cuộc khủng hoảng này.
Xin nhắc lại tin nói là đã có đến nửa triệu người Hồi giáo Rohingyia, vốn sống ở bang Rakhine miền Tây Miến Điện phải chạy sang Bangladesh lánh nạn. Họ nói bị thanh lọc sắc tộc ở quê nhà. Hàng trăm người thiệt mạng trên đường chạy loạn vì thuyền bị lật khi đi qua con sông biên giới.
Những người Hồi giáo này bị nhà nước Miến Điện xem là những người nhập cư bất hợp pháp mặc dù họ đã sống nhiều đời tại bang Rakhine. Quân đội Miến Điện luôn bác bỏ rằng họ đang thực hiện một chiến dịch nhằm loại trừ hẳn người Rohingya ra khỏi Miến Điện, mà nói rằng họ chỉ đang chống lại bọn khủng bố.
********************
Rohingya : Aung San Suu Kyi trình bày kế hoạch trước khi LHQ họp kín (RFI, 13/10/2017)
Hội Đồng Bảo An Liên Hiệp Quốc họp kín vào tối 13/10/2017 về tình trạng người Rohingya tại Miến Điện, theo khởi xướng của Pháp và Anh Quốc. Một hôm trước sự kiện này, ngày 12/10, bà Aung San Suu Kyi đã trình bày những đường hướng chính trong tiến trình mang tên "Sáng kiến quốc gia để cứu trợ nhân đạo, tái định cư và phát triển tại vùng Rakhine".
Người tị nạn Rohingya tiếp tục chạy sang Bangladesh. Ảnh ngày 13/10/2017. Reuters/Zohra Bensemra
Bài diễn văn được cố vấn quốc gia Miến Điện trình bày trên truyền hình, bằng tiếng Miến Điện, chứ không phải bằng tiếng Anh như lần đầu tiên phát biểu về cuộc khủng hoảng người Rohingya.
Ngoài nhấn mạnh đến sự thống nhất của Miến Điện, bà Aung San Suu Kyi đề ra ba mục đích chính đối với tình hình tại bang Rakhine : "Hồi hương những người đã trốn chạy sang Bangladesh và cung cấp hỗ trợ nhân đạo một cách hiệu quả ; tái định cư những người này ; mang lại cho vùng sự phát triển và thiết lập ổn định lâu dài".
Về vấn đề người tị nạn, bà Aung San Suu Kyi cho biết Miến Điện "đang đàm phán với chính phủ Bangladesh về việc hồi hương những người hiện đang có mặt tại quốc gia này".
Unicef kêu gọi EU giúp Bangladesh quản lý người Rohingya
Trong khi đó, ông Edouard Beigbedder, đại diện của Unicef tại Bangladesh đã đến Bruxelles từ ngày 12/10 để báo động với Liên Hiệp Châu Âu về tình trạng của người Rohingya, đồng thời đề nghị Bruxelles hỗ trợ.
Hiện có khoảng hơn 800.000 người Rohingya vượt biên sang Bangladesh, trong đó 80% là phụ nữ và trẻ em. Dù không có đủ tiềm lực tài chính, quốc gia Nam Á này đã không đóng cửa biên giới đối với người Rohingya hay xua ngược họ trở lại Miến Điện như từng làm hồi tháng 08/2017.
Thông tín viên RFI Laxmi Lota cho biết Unicef cần 70 triệu euro để xây dựng các công trình hạ tầng cần thiết nhằm tiếp nhận người tị nạn Rohingya, trong đó những nhu cầu cấp bách nhất là về y tế, dinh dưỡng, nước và công trình vệ sinh.
Thu Hằng
************************
Tướng Myanmar nói người Rohingya không phải dân bản xứ (RFA, 12/10/2017)
Cộng đồng người Hồi Giáo Rohingya đang sinh sống ở Miến Điện không phải là người dân bản xứ, báo chí quốc tế cố tình thổi phồng con số người Rohingya bỏ chạy lánh nạn, là những điểm đáng chú ý mà Tướng Min Aung Hlaing, Tư Lệnh Quân Đội Miến Điện, nói với ông Đại Sứ Mỹ Scot Marciel trong buổi gặp gỡ diễn ra hồi sáng ngày 12 tháng 10 ở Yangon.
Những người tị nạn Rohingya tại trại tị nạn Kutupalong của Bangladesh vào ngày 12 tháng 10 năm 2017. AFP
Trong cuộc gặp, Tướng Min Aung Hlaing gọi cộng đồng Hồi Giáo Rohingya có xuất xứ từ Bangladesh, được người Anh chấp thuận cho vào Miến từ thời Miến Điện còn là thuộc địa của Anh. Dựa vào đó, Tướng Min Aung Hlaing nói thêm rằng chính quyền thuộc địa Anh phải chịu trách nhiệm về chuyện này.
Tướng Tư Lệnh Quân Đội Miến cũng lên tiếng chỉ trích truyền thông quốc tế, cho rằng báo chí cố tình thổi phồng con số người Rohingya bỏ chạy sang Bangladesh lánh nạn, khẳng định không hề có chuyện quân đội và an ninh Miến đàn áp tập thể thiểu số Hồi Giáo, cũng không hề có chuyện hơn nửa triệu người Rohingya phải bỏ chạy lánh nạn.
Cũng trong cuộc gặp với ông Đại Sứ Mỹ, Tướng Tư Lệnh Quân Đội Miến không nói gì tới lời cáo buộc Cao Ủy Nhân Quyền Liên Hiệp Quốc đưa ra từ tháng trước, cho rằng quân đội Miến đang thực hiện chính sách diệt chủng có hệ thống nhắm vào người Hồi Giáo Rohingya.
Tướng Min Aung Hlaing chỉ cho biết kế hoạch truy lùng khủng bố đang diễn ra ở bang Rakhine được đại đa số người dân Miến ủng hộ, nói thêm là quân khủng bố đã giết chết 30 người Rohingya và 90 người theo Ấn Giáo, chỉ vì tình nghi những người này có liên hệ với chính phủ Miến.
Bang Rakhine là nơi phần đông người Rohingya cư trú. Các con số do Liên Hiệp Quốc và các tổ chức thiện nguyện quốc tế đưa ra đều nói từ hồm 25 tháng Tám tới nay đã có tới 520.000 người Rohingya phải chạy lánh nạn vì bị quân đội và an ninh Miến Điện đàn áp dưới những hình thức khác nhau, như bắt giữ, bắn chết, cướp của, hãm hiếp và đốt nhà.
Tại bang Rakhine, viên chức đặc trách nội vụ của bang này là ông Tin Maung Swe nói với hãng thông tấn Reuters là ngày nào cũng có người Rohingya tự ý trở về Bangladesh để đoàn tụ với thân nhân.
Ông này cũng bảo rằng không hề có chuyện đàn áp, không hề có chuyện binh sĩ nổ súng bắn giết người Rohingya, cũng không hề có chuyện họ bị chính phủ Miến bỏ đói cho tới chết.
Cũng vào ngày 12 tháng 10, tin từ Rangon cho hay cuối tháng tới khi đến thăm Miến Điện, Đức Giáo Hoàng Phan Xi Cô sẽ kêu gọi hòa bình, chấm dứt căng thẳng mang tính tôn giáo đang xảy ra giữa tập thể Hồi Giáo thiểu số ở quốc gia đại đa số theo Phật Giáo.
Trả lời câu hỏi của hãng thông tấn AFP, Linh Mục Mariano Soe Naing, phát ngôn viên Hội Đồng Giám Mục Miến Điện, nói rằng chưa rõ Đức Giáo Hoàng Phan Xị Cô sẽ nói những gì trong thông diệp của Ngài, nhưng Ngài sẽ thúc đẩy hòa bình, vì đó là một trong những mục tiêu của Đức Giáo Hoàng khi chọn Miến Điện để ghé thăm.
Miến Điện và Tòa Thánh Vatican trao đổi quan hệ ngoại giao hồi tháng Năm vừa rồi, sau khi lãnh tụ Aung San Suu Kyi sang Rome diện kiến Đức Thánh Cha.
Vài tuần trước khi đón bà Aung San Suu Kyi, Đức Giáo Hoàng Phan Xi Cô có nói trong một bài giảng rằng phải đón nhận người Hồi Giáo như anh chị em một nhà, bảo thêm đã đến lúc phải đem lại bằng an cho những người đang phải gánh chịu đau khổ.
Những điều Đức Giáo Hoàng nêu ra khiến cho một số người Miến bất bình, cho rằng người đang lãnh đạo Giáo Hội Công Giáo La Mã cố ý can thiệp vào chuyện nội bộ của Miến, khi tìm cách bênh vực cho người Hồi Giáo Rohingya.
Cũng cần nói thêm sau Miến Điện, Đức Thánh Cha sẽ ghé thăm Bangladesh.
***********************
Lãnh đạo quân đội Miến Điện : Quốc tế ''thổi phồng'' hồ sơ Rohingya (RFI, 12/10/2017)
Tổng tham mưu trưởng quân đội Miến Điện hôm nay 12/10/2017 khẳng định cộng đồng quốc tế đã "thổi phồng" số người tị nạn Rohingya bỏ trốn ra nước ngoài. Tuyên bố này được đưa ra vào lúc Liên Hiệp Quốc lên án nạn thanh lọc chủng tộc nhắm vào người Rohingya, và Hội Đồng Bảo An chuẩn bị họp kín ngày mai về vấn đề này.
Người tị nạn Rohingya tới Bangladesh, trên đường về trại tị nạn Cox's Bazar, ngày 02/10/2017. Reuters/Cathal McNaughton
Tướng Min Aung Hlang viết trên Facebook : "Nói rằng số người Bengali trốn sang Bangladesh rất lớn là phóng đại". Ông dùng từ "Bengali" để chỉ người Rohingya, và tố cáo báo chí phương Tây có hành vi "tuyên truyền".
Tuy nhiên theo số liệu của Liên Hiệp Quốc, tính đến cuối tháng Tám đã có trên nửa triệu trong số một triệu người Rohingya sống tại Miến Điện, đã phải chạy trốn sang Bangladesh, và còn hàng ngàn người khác đang tìm cách di tản.
Trong một báo cáo công bố hôm qua, thu thập lời kể của 65 nhân chứng, Liên Hiệp Quốc kết luận rằng quân đội Miến Điện đã đàn áp một cách có hệ thống, nhằm ngăn cản người Rohingya quay lại. Ông Rupert Colville, phát ngôn viên của Cao ủy Nhân quyền Liên Hiệp Quốc tại Genève, cho RFI biết thêm chi tiết :
"Những lời kể của các nhân chứng đều tương tự như nhau. Họ thuật lại những vụ tấn công vào làng, binh sĩ nổ súng không cần cảnh báo và đốt cháy làng mạc. Những người khác cho biết có những ngôi làng hoàn toàn không còn dân cư, và những câu nói thường nghe là : "Mấy người không phải ở đây, quay về Bangladesh đi, nếu không sẽ bị tra tấn hoặc giết chết".
Thế nên, với những gì đã biết được, chúng tôi kết luận rằng, đúng là chúng ta đang đối mặt với một sự đàn áp có tổ chức, có phối hợp và hệ thống. Cao Ủy Nhân Quyền Liên Hiệp Quốc đã nêu ra cách đây ba tuần, như một ví dụ điển hình cho nạn thanh lọc chủng tộc. Chúng tôi cũng thấy vậy, cụ thể là rõ ràng quân đội không chỉ muốn đẩy người Rohingya ra khỏi Miến Điện, mà còn ngăn cản họ quay lại.
Các tổ chức nhân đạo bị hạn chế vào, đa số bị cấm, khiến chúng tôi rất quan ngại. Bởi vì hiện vẫn có từ 200.000 đến 300.000 người Rohingya ở miền bắc bang Arakan, đa số đã phải trốn khỏi nơi cư trú và chúng tôi không biết họ đang sống trong những điều kiện như thế nào".
Pháp và Anh ngày mai tổ chức một cuộc họp kín không chính thức của Hội Đồng Bảo An về vấn đề Miến Điện, với sự tham dự của cựu tổng thư ký Liên Hiệp Quốc Kofi Annan, tác giả bản báo cáo mới đây về người Rohingya. Cùng ngày, phó tổng thư ký Liên Hiệp Quốc Jeffrey Feltman sẽ đến thăm Miến Điện trong chuyến công du bốn ngày.
Liên Hiệp Châu Âu (EU) hôm qua loan báo sẽ ngưng tất cả những cuộc tiếp xúc với tổng tham mưu trưởng quân đội Miến Điện, và có thể đưa ra các biện pháp trừng phạt "nếu tình hình không được cải thiện". EU cũng kêu gọi chính quyền Miến Điện nhanh chóng mở cửa "hoàn toàn, bảo đảm an ninh và vô điều kiện" cho viện trợ nhân đạo đến bang Rakhine.
Trong bối cảnh đó, hôm nay Hội Đồng Giám Mục Miến Điện loan báo Đức giáo hoàng Francis sẽ đến thăm nước này vào cuối tháng 11, với tư cách một sứ giả hòa bình.
Thụy My
***********************
Cao ủy Nhân quyền Liên Hiệp Quốc kêu gọi bà Suu Kyi chặn bạo lực (RFA, 11/10/2017)
Một viên chức Nhân quyền Liên Hiệp Quốc vào ngày 11 tháng 10 lên tiếng kêu gọi lãnh tụ Myanmar, bà Aung San Suu Kyi, hãy chấm dứt tình trạng bạo lực và phân biệt đối xử với người thiểu số Hồi giáo Rohingya.
Trại tỵ nạn của người Hồi Giáo Rohingya ở dọc theo biên giới giữa Bangladesh và Miến Điện hôm 25/09/2017. AFP
Người đứng đầu văn phòng Nhân quyền Liên Hiệp Quốc khu vực Châu Á- Thái Bình Dương, bà Jyoti Sanghera, có kêu gọi như vừa nêu nhân dịp trình bày báo cáo về chiến dịch của quân đội Myanmar chống lại người Rohingya tại bang Rakhine.
Bà Jyoti Sanghera bày tỏ quan ngại là số người sắc tộc Hồi giáo Rohingya lánh nạn sang Bangladesh có thể phải chịu tù đày một khi về lại quê nhà ở Myanmar. Đây là nơi mà lâu nay những người sắc tộc thiểu số Hồi giáo Rohingya không có quyền công dân và các quyền chính trị khác.
Một Ủy ban Điều Tra của Liên Hiệp Quốc cũng cáo giác rằng cuộc tảo thanh sắc tộc có hệ thống của quân đội Myanmar được hoạch định nhằm xóa bỏ cộng đồng thiểu số này khỏi bang Rakhine.
Theo báo cáo đưa ra thì những vụ tấn công được tiến hành một cách có tổ chức kỹ lưỡng, được phối hợp và mang tính hệ thống. Mục tiêu không chỉ trục xuất họ mà còn không để họ có thể trở về quê nhà.
Báo cáo dựa trên những cuộc phỏng vấn số người phải chạy đi lánh nạn sau khi xảy ra chiến dịch phản công của quân đội đối với đợt tấn công do những tay súng nổi dậy nhắm vào lực lượng an ninh ở bang Rakhine hồi ngày 25 tháng 8 vừa qua.
Theo báo cáo của Liên Hiệp Quốc thì trong thực tế làn sóng mới nhất trong chiến dịch tảo thanh của quân đội Myanmar tại bang Rakhine đã bắt đầu trước thời điểm 25 tháng 8 ; có thể từ đầu tháng 8.
Trong một số vụ việc, trước và sau khi tấn công, loa thông báo nói rõ với người sắc tộc Hồi giáo Rohingya là họ không thuộc về vùng đất đang ở, hãy sang Bangladesh ; nếu không đi thì nhà cửa sẽ bị đốt cháy bà mạng sống cũng không giữ được.
Liên Hiệp Quốc : Trại tị nạn lớn nhất thế giới tại Bangladesh quá nguy hiểm (RFI, 08/10/2017)
Ngày 07/10/2017, một quan chức hàng đầu của Liên Hiệp Quốc phát biểu về kế hoạch của Bangladesh xây dựng trại tị nạn lớn nhất thế giới cho hơn 800.000 người Hồi Giáo Rohingya là rất nguy hiểm vì tình trạng quá tải có thể làm tăng nguy cơ các bệnh chết người lây lan nhanh chóng.
Người Rohingya tại trại tị nạn Balukhali sau cơn mưa ở Cox's Bazar, Bangladesh, ngày 06/10/2017. Reuters/Mohammad Ponir Hossain
Theo AFP, việc hơn một nửa triệu người tị nạn Rohingya tràn sang Banglasdesh để tránh cuộc đàn áp của quân đội ở bang Rakhine, Miến Điện từ ngày 25/08 đã khiến các trại tạm cư ở Bangladesh bị quá tải.
Chính quyền Bangladesh đang gấp rút chuẩn bị kế hoạch mở rộng một trại tị nạn tại Kutupalong, gần thị trấn biên giới Cox's Bazar để tiếp nhận người Rohingya. Theo tổ chức Di Cư Quốc Tế của Liên Hiệp Quốc (IOM), đây sẽ là trại tị nạn lớn nhất trên thế giới, vượt xa hai trại Bidi Bidi ở Uganda và Dadaab ở Kenya - cả hai trại này đều có khoảng 300.000 người tị nạn.
Nhà chức trách Bangladesh cho biết khu trại mới sẽ giúp họ quản lý tốt hơn các hoạt động cứu trợ và đảm bảo an toàn cho người Rohingya. Hiện chính quyền Bangladesh đang lo sợ là việc các trại tị nạn nằm rải rác ở nhiều nơi có thể dẫn tới nguy cơ trở thành những nơi tuyển mộ cho các chiến binh Hồi Giáo cực đoan.
Khoảng 1.200 hecta đất bên cạnh trại Kutupalong hiện tại đã được dành cho dự án xây trại tị nạn lớn nhất thế giới. Và theo yêu cầu của chính phủ Bangladesh, Tổ chức Di Cư Quốc Tế của Liên Hiệp Quốc đã đồng ý điều phối hoạt động của các cơ quan viện trợ và giúp xây dựng chỗ ở tại khu trại mới.
Tuy nhiên, ông Robert Watkins, điều phối viên thường trực của Liên Hiệp Quốc tại Dhaka, nói với AFP rằng Bangladesh nên tìm các địa điểm mới để xây dựng thêm nhiều khu trại khác, bởi vì "tập trung quá nhiều người vào một khu vực quá nhỏ, nhất là những người sức khỏe yếu dễ bị bệnh, là rất nguy hiểm… Nếu có bệnh truyền nhiễm nào đó xuất hiện, nó lây lan rất nhanh. Nguy cơ này rất dễ xảy ra".
Điều phối viên Robert Watkins cũng nhấn mạnh tới nguy cơ trại tị nạn bị hỏa hoạn. Theo ông Robert Watkins, công tác quản lý người tị nạn, chăm sóc sức khoẻ cho họ và đảm bảo an ninh sẽ dễ hơn nếu họ được phân bổ sinh sống ở các trại nhỏ thay vì sống trong tại một trại tập trung quá lớn.
Thùy Dương
**********************
Miến Điện : Phiến quân Rohingya chấp nhận mọi cử chỉ xoa dịu của chính phủ (RFI, 07/10/2017)
Hai ngày trước khi hết hạn hưu chiến tự tuyên bố cách đây một tháng, ngày 07/10/2017, nhóm nổi dậy chính thuộc sắc tộc thiểu số Rohingya Hồi Giáo xác định sẵn sàng đáp ứng mọi cử chỉ xoa dịu từ phía chính phủ Miến Điện.
Một cụ bà 75 tuổi người Rohingya được người thân khiêng đi tị nạn sang Bangladesh. Reuters/Damir Sagolj
Lực lượng Cứu Nguy Arakan Rohingya (ARSA) vẫn chưa cho biết đường lối hành động sau khi lệnh ngừng bắn mà nhóm nổi dậy này đơn phương tuyên bố ngày 10/09/2017 sẽ kết thúc vào đêm thứ Hai 09/10. Tuy nhiên, nhóm này từng tuyên bố "kiên quyết chấm dứt tình trạng bạo ngược và ức hiếp" nhắm vào dân tộc Rohingya của họ.
Trong bản thông cáo được Reuters trích dẫn, nhóm ARSA tuyên bố : "Nếu bất kỳ lúc nào, chính phủ Miến Điện thiên về hòa bình, ARSA sẽ làm tương tự". Tuy nhiên, phát ngôn viên chính phủ vẫn chưa đưa ra bất kỳ bình luận nào. Trước đó, khi phe nổi dậy đơn phương tuyên bố ngừng bắn, chính quyền Naypyidaw từng khẳng định "không có chính sách đàm phán với quân khủng bố".
LHQ kêu gọi Miến Điện mở cửa bang Rakhine cho cứu trợ nhân đạo
Trên lĩnh vực nhân đạo, ông Mark Lowcock, phụ trách hoạt động cứu trợ nhân đạo của Liên Hiệp Quốc, đánh giá "không thể chấp nhận được" vì hàng cứu trợ không thể vào được bang Rakhine vì chính quyền Miến Điện chặn mọi ngả đường dẫn vào miền bắc bang này sau loạt tấn công của phe nổi dậy Rohingyas nhắm vào khoảng 20 trạm biên phòng.
Một nhóm nhỏ nhân viên quốc tế có mặt tại chỗ, nhưng không thể tiến hành công việc theo đúng nghĩa. Vì vậy, ông Mark Lowcock "kêu gọi chính quyền Miến Điện làm cách nào đó, để các nhà hoạt động nhân đạo, không chỉ của các tổ chức Liên Hiệp Quốc, có thể được làm việc trong điều kiện bình thường".
Theo ông Mark Lowcock, cần khẩn cấp hỗ trợ ngay tại bang Rakhine vì hàng ngày vẫn có khoảng 2.000 người Rohingya tiếp tục đến các trại tạm cư ở Bangladesh, đang trong tình trạng quá tải. Từ khi cuộc khủng hoảng xảy ra ngày 25/08/2017, Bangladesh đã phải đón hơn 515.000 người Rohingya.
Thu Hằng
