Có lẽ tất cả người Việt, từ già đến trẻ, cả nam lẫn nữ, bất kể học vấn, nghề nghiệp, nên cùng nhau… sám hối vì học chưa tới nơi, hiểu chưa tới chốn những nguyên lý có tính thời thế đang chi phối tiếng mẹ đẻ !

Từ nay, người dân qua trạm không phải trả phí, chỉ trả giá ? Hình : Người dân và tài xế phản đối Trạm thu phí BOT Biên Cương, Cẩm Phả, Quảng Ninh, ngày 22/2/2018 (TTXVN)

Tiếng Việt – ngôn ngữ mà họ nghe "từ lúc nằm nôi", đã, đang cũng như sẽ dùng cho tới hết phần đời còn lại của mình, giờ rõ ràng là rất khó và rõ ràng số người… chuyên tâm học – hành Việt ngữ quá… ít !

***

Đầu tuần này, khi các trạm thu phí cho những công trình giao thông được đầu tư theo hình thức BOT đồng loạt thay bảng, đổi tên thành trạm thu… giá, dư luận rồi công luận ở Việt Nam sôi sùng sục.

Không chỉ những người bình dân hoang mang về ngữ nghĩa, giới được xem là có học, là tinh hoa của xã hội Việt Nam, đọc nhiều – hiểu rộng cũng công khai thừa nhận họ không đủ khả năng lĩnh hội, lý giải rạch ròi về "thu giá".

Bối rối vì sự ra đời và đột nhiên trở thành phổ dụng của "thu giá", nhiều triệu người xúm vào chỉ trích, trong số này có facebooker Trần Đăng Tuấn. Ông Tuấn nhận định, việc đổi "thu phí" thành "thu giá" là "sự ngu độn của ngôn ngữ", đồng thời nhấn mạnh, đó không phải là ngu độn tự nhiên mà là loại ngu độn thoát thai từ "trí trá", một "ý đồ xảo quyệt" nhằm lách qua các qui định hiện hành về phí để hợp pháp hóa chuyện bắt chẹt dân chúng. Chuyển từ "thu phí" qua "thu giá" là nhằm tước vũ khí pháp lý trong tay dân chúng khi họ muốn sử dụng vũ khí pháp lý ấy để chống lại sự phi lý, áp đặt. Ông Tuấn lên án sự chuyển đổi "thu phí" thành "thu giá" thể hiện thái độ lì lợm một cách trắng trợn…

Tính đến cuối tuần này, có ít nhất 15.000 người sử dụng mạng xã hội Việt ngữ bày tỏ sự đồng tình với ông Tuấn, chưa kể phân tích – nhận định của ông Tuấn đã được khoảng 5.000 người chia sẻ.

Chẳng riêng mạng xã hội, dẫu được đặt dưới sự lãnh đạo toàn diện, sáng suốt của Đảng, làm gì cũng phải nhìn trước, ngó sau xem có khác với chủ trương, có ngược hướng với đường lối hay không nhưng báo giới cũng nhập cuộc. VOV – Đài Phát thanh Quốc gia của Việt Nam phỏng vấn nhiều người từ thường dân tới các chuyên gia là tuyệt chiêu mà Bộ Giao thông – Vân tải tạo ra để bảo vệ tận thu. Theo đường hướng đó, Thanh Niên giới thiệu phân tích, cảnh báo của một số chuyên gia khác rằng, "thu giá" chính là mở đường để giao công sản cho các doanh nghiệp đầu tư vào hạ tầng giao thông theo hình thức BOT khai thác sai nguyên tắc. Người Lao Động thu thập ý kiến hàng loạt độc giả, bày tỏ sự bất bình vì "thu giá" che đậy, hợp thức hóa tham vọng "thu phí bằng mọi giá". Một số cơ quan truyền thông khác nhưVnExpress, VietNamNet, Tuổi Trẻ… tìm tới các chuyên gia về Việt ngữ, những nguyên lý cơ bản của Việt ngữ để chứng minh "thu giá" là quái thai ngôn ngữ, một biểu hiện quái gở, nguy hiểm trong tư duy…

***

Đứng trước sự cuồng nộ của dư luận và công luận, thậm chí bị không ít người gán cho, gọi bằng biệt danh "Thả cá trê" – một lối miệt thị ông Thể, ví ông như… cá tra, ông Nguyễn Văn Thể có thêm dịp để chứng tỏ bản lĩnh của một thành viên chính phủ đang đảm nhiệm vai trò Bộ trưởng Giao thông – Vận tải.

Ở hành lanh trụ sở Quốc hội, thông qua báo giới, ông Thể nhẩn nha giải… ngố cho cả trăm triệu người đang chờ nghe ông rằng, đại loại, theo luật thì phải đệ trình, gỉai trình, chờ ý kiến cuối cùng của các cơ quan dân cử nên không thể linh hoạt được. Thu giá thì ngược lại, chỉ phụ thuộc vào kết quả thương thảo giữa đại diện hệ thống công quyền với chủ đầu tư.

Có một điều đáng ngậm ngùi là dân chúng Việt Nam, từ giới bình dân đến các chuyên gia đủ mọi lĩnh vực quá… ngố ! Bất bình với ông Thể, cậy vào Quốc hội. Không ít người, kể cả báo giới méc với Quốc hội – cơ quan đại diện cho mình là ông Thể lạm quyền, qua mặt Quốc hội. Cực chẳng đã, các viên chức cao cấp của Quốc hội đành phải lên tiếng.

Ông Nguyễn Đức Kiên, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Việt Nam, cảnh cáo toàn dân đừng có chẻ chữ, tìm nghĩa, "thu phí" hay "thu giá" chỉ là sự khác biệt về cách gọi, phải nhìn vào bản chất của vấn đề, phải tôn trọng thực tiễn, tôn trọng cam kết của chính phủ với nhà đầu tư, phải theo luật cho đến khi Quốc hội chấp nhận xem xét, cải sửa luật.

Nhã nhặn hơn, bà Nguyễn Thanh Hải, Trưởng Ban Dân nguyện của Quốc hội Việt Nam, thừa nhận hai chữ "thu giá" lạ lẫm, người Việt chưa từng dùng, dễ gây hiểu lầm, để tránh ngộ nhận thì cần rạch ròi hơn, ví dụ tại các trạm thu phí BOT nên có bảng ghi rõ "Trạm thu giá sử dụng dịch vụ BOT do doanh nghiệp a, b, c cung cấp". Dù gì cũng là "Trưởng Ban Dân nguyện", không tiện khẳng định thẳng thừng, "thu giá" là đúng, dân chúng phản đối là sai, bà Hải chỉ nhắc nhở nhẹ nhàng rằng : "Khi sử dụng dịch vụ thì phải trả giá liên quan tới mức độ sử dụng dịch vụ đó, phải tuân theo nguyên tắc thị trường" !

Dường như dân chúng Việt Nam không chỉ ngố… quá mà còn ngố… lâu ! Đến giờ này, họ vẫn chưa hiểu : Quốc hội, Nhà nước, Chính phủ Việt Nam là… một. Sông có thể… cạn, núi có thể… mòn. Song chân lý ấy không bao giờ… thay đổi ! Đâu phải tự nhiên mà mới đây, Đảng cộng sản Việt Nam công khai cấm bàn về tam quyền phân lập ! Quốc hội và những đại biểu đại diện cho nguyện vọng, ý chí của toàn dân còn chưa… hoài thai thì làm sao có thể có mặt trên đời !

***

"Thu giá" ra đời và lập tức trở thành phổ dụng làm cho hàng trăm triệu người Việt thêm một lần tán thán về tiếng mẹ đẻ của mình.

Giống như nhiều facebooker, Võ Đắc Danh than về chuyện không có sự việc nào được gọi đúng tên, chẳng hạn "kẹt xe" giờ được thay bằng "ùn chứ không tắc", "cướp đất" thì được biểu đạt bằng cụm từ "giải phóng mặt bằng", "câu kết thành băng đảng để tham nhũng" thi vị hóa thành "lợi ích nhóm"... Bạn bè của Danh như Trương Quang cũng bối rối khi "cướp chính quyền" chuyển thành "giành chính quyền". Bùi Minh Kết phát giác "đi hoài không tới, tìm hoài không thấy" nay gọi là "thời kỳ quá độ". Trung Quan Do tin rằng "đường vào ngõ cụt" giờ đồng nghĩa với "chủ nghĩa xã hội". Nguyễn Thông bảo "tay sai" đã thế chỗ cho từ hai từ "Quốc hội". Theo Chu Le, về ngữ nghĩa, "ngu chết mẹ" chính là "đỉnh cao trí tuệ…

Thử tra cứu lai lịch của Danh và bạn bè qua facebook thì dường như họ thuộc nhóm… nhiều chữ. Dư chữ mà vẫn mơ hồ về tiếng mẹ đẻ như thế thì rõ ràng tiếng Việt càng ngày càng… khó. Thiệt là… tội nghiệp !

"Thu giá" cung cấp thêm bằng chứng cho thấy, giữ sự trong sáng về tư duy, chân phương trong diễn đạt bằng tiếng Việt giờ đã… lạc hậu. Sự lãnh đạo toàn diện, tuyệt đối của Đảng cộng sản Việt Nam không chỉ trong phạm vi chủ trương, đường lối mà còn bao gồm cả vận dụng ngôn ngữ thành ra toàn dân "học nữa, học mãi", học… hoài từ đời ông bà, cha mẹ đến thế hệ con cháu mà vẫn không… thông ! Ai dám chê, dám cho như thế là không… tài tình ?

Trân Văn

Nguồn : VOA, 25/05/2018

Công chúng lại có thêm cơ hội sững sờ khi Kiểm toán Nhà nước công bố báo cáo kiểm tra việc sử dụng công quỹ năm 2016 (được gọi là Báo cáo Kiểm toán Quyết toán Ngân sách năm 2016).

Đồng hồ nợ công của Việt Nam theo tuần báo The Economist.

Theo báo cáo vừa kể thì Bộ Kế hoạch và đầu tư tiếp tục mắc hàng loạt sai phạm : giao vốn cho các dự án đầu tư phát triển sai cả về thời điểm, lẫn cách thức đã được qui định tại Luật Đầu tư công (cấp vốn vượt mức đã được duyệt, cấp vốn sai đối tượng, cấp vốn khi dự án chưa được phê duyệt,…).

Kiểm toán Nhà nước chỉ mới ngó đến 283 báo cáo của 229 nơi đã phát giác, khoảng 40 dự án dở dang, cần hoàn tất sớm nhưng không được cấp vốn và Bộ Kế hoạch Đầu tư đã dùng nguồn vốn đó để hỗ trợ cho những dự án chưa cần thiết tiến hành khởi công. Có những dự án lẽ ra phải thực hiện theo hình thức vay ngân sách nhưng cuối cùng được Bộ Kế hoạch và đầu tư tự tiện chuyển thành "đầu tư trực tiếp" nên phía nhận vốn có quyền không hoàn tiền lại. Khoản tiền lẽ ra phải vay ngân sách được Bộ Kế hoạch và đầu tư chuyển thành "đầu tư trực tiếp" không đáng kể. Chỉ chừng… 3.000 tỉ đồng.

Những sai phạm của Bộ Kế hoạch và đầu tư dẫn tới hệ quả là ngân sách trong tài khóa 2016 đã được rút ra chi dùng sai nguyên tắc hàng chục ngàn tỉ đồng.

Năm ngoái, công chúng từng sững sờ khi Kiểm toán Nhà nước công bố báo cáo kiểm tra việc duyệt chi công quỹ năm 2015. Theo đó, Bộ Kế hoạch - Đầu tư đã tự ý lấy 1.900 tỉ từ công khố cấp cho hàng loạt dự án vốn chưa đủ cơ sở pháp lý để có thể nhận tiền từ công khố và cấp công quỹ vượt mức qui định cho nhiều dự án khác. Vào thời điểm đó, Kiểm toán nhà nước đã đề nghị Thủ tướng Việt Nam chỉ đạo Bộ Kế hoạch và đầu tư tổ chức kiểm điểm và truy cứu trách nhiệm của tất cả những cá nhân có liên quan song chẳng có ai hề hấn gì.

Năm nay, Bộ Kế hoạch và đầu tư lôi "bổn cũ" ra soạn lại và chẳng còn ai dám tin sẽ có kẻ bị "chặt đầu, lột da" vì phung phá !

***

Công quỹ bao gồm tiền thu được từ các loại thuế, phí, tiền vay ngoại quốc, tiền bán trái phiếu trong nước cho các tổ chức tài chính, tín dụng.

Giống như những lần trước, trong báo cáo kiểm tra việc sử dụng công quỹ năm 2016 mà Kiểm toán Nhà nước mới gửi Quốc hội Việt Nam, cơ quan này tiếp tục liệt kê hàng loạt dự án do các tập đoàn, tổng công ty của nhà nước đầu tư bằng nguồn tiền lấy từ công khố, liên tục được dúi thêm những khoản từ gấp đôi đến gấp… 36 lần mức dự kiến lúc soạn dự án (Dự án nạo vét, xây kè, bảo tồn cảnh quan sông Sào Khê, tỉnh Ninh Bình). Số tiền mà các tập đoàn, tổng công ty nhà nước đề nghị trao thêm dao động từ vài ba ngàn tỉ đồng đến hàng chục ngàn tỉ đồng (Dự án Nhà máy nhiệt điện Ô Môn 1, tăng 10.320 tỉ đồng, Dự án Tổ hợp Bauxite - Nhôm Lâm Đồng, tăng 9.194 tỉ đồng,…).

Tiếp tục ngốn hết ngàn tỉ đồng này đến chục ngàn tỉ đồng khác nhưng các dự án "đầu tư phát triển" tiếp tục lỗ nặng từ vài chục tỉ đồng, vài trăm tỉ đồng đến vài ngàn tỉ đồng (tính đến giữa 2017, Dự án Nhà máy DAP 2 có lỗ lũy kế là 1.447 tỉ đồng, Dự án Nhà máy Đạm Hà Bắc có lỗ lũy kế là 2.035 tỉ đồng,…). Ngoài lỗ, các tập đoàn, tổng công ty nhà nước còn… gian lận doanh thu, chi phí, nợ cả thuế (thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập doanh nghiệp) lẫn nhiều khoản mà trên nguyên tắc phải nộp lại cho công quỹ. Tính ra các tập đoàn, tổng công ty nhà nước toan giựt của dân chúng 19.000 tỉ đồng !

***

Vay ngoại quốc càng ngày càng khó, vay dân chúng trong nước thông qua các loại trái phiếu cũng vậy, rồi những nguồn thu từ khai thác tài nguyên, khoáng sản, thuế nhập cảng tiếp tục giảm vừa nhanh, vừa nhiều, trong khi nợ phải trả cũng như chi phí nuôi hệ thống công quyền mỗi ngày một lớn… trong bối cảnh bi đát như thế, Kiểm toán Nhà nước loan báo, năm 2016, hệ thống công quyền tiếp tục chi tiêu sai nguyên tắc tới 18.400 tỉ đồng !

Thay vì yêu cầu chính phủ tống cổ 57.000 cán bộ, công chức đã được xác định là nhận lương mà chẳng làm gì, thay vì đòi Thủ tướng và nội các phải xác định rạch ròi về mặt trách nhiệm, đệ trình giải pháp ngăn chặn ngay lập tức tình trạng phung phá, nhiều đại biểu của "nhân dân" tại Quốc hội lại bước lên một bước, đứng chung hàng với chính phủ !

"Chỉ trích" mà ông Nguyễn Mạnh Tiến, Đại biểu của tỉnh Tây Ninh tại Quốc hội Việt Nam, dành cho chính phủ Việt Nam vì… thu thuế đã chưa hết, lại còn chưa kỹ, để sót những người bán trà đá, loại hình kinh doanh có tỉ suất lợi nhuận từ 5.000% đến 7.000% - cao nhất trên thế giới, không thuộc loại chỉ để bình phẩm rồi cười.

Khó mà đòi hỏi ông Tiến nghĩ và hành xử khác hơn những người đồng Đảng. Thế nhưng nếu Quốc hội vẫn chỉ gồm toàn những người như ông Tiến thì cơ quan nào thực sự là đại diện cho toàn dân để "quyết định các vấn đề quan trọng của đất nước và giám sát tối cao đối với hoạt động của nhà nước" ?

Khi một Phó Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại của Quốc hội Việt Nam muốn chắt cả trà đá để có tiền tiếp tục sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội thì an ninh tài chính, an ninh kinh tế quốc gia đã đáng để bận tâm chưa ? Tương lai của mỗi cá nhân, sự an ổn của từng gia đình sẽ ra sao ?

Trân Văn

Nguồn : VOA, 24/05/2018

Sài Gòn lại ngập. Sinh hoạt của đô thị lớn nhất Việt Nam lại bị đảo lộn chỉ vì trời đổ mưa.

Sài Gòn giờ tan tầm, giao thông càng trầm trọng hơn khi đường phố ngập lụt.

Cuối tuần trước, tại một hội thảo do Sở Quy hoạch - Kiến trúc Thành phố Hồ Chí Minh tổ chức, thêm một lần nữa, những viên chức hữu trách trong chuyện chống ngập ở Sài Gòn thú nhận, Sài Gòn sẽ còn ngập sâu, ngập lâu.

Lý do khiến ngập lụt trở thành thảm trạng : Xảy ra khắp nơi, mực nước ngập càng ngày càng cao, thời gian ngập càng ngày càng dài, các loại thiệt hại do ngập, kể cả tổn thất nhân mạng càng ngày càng lớn… được giải thích là do bề mặt của Sài Gòn đang lún, nước biển dâng cao, biến đổi khí hậu khiến mưa nhiều, vũ lượng lớn, hệ thống thoát nước đã nhỏ lại còn thiếu,…

Thế nhưng xét cho đến cùng, tất cả những lý do ấy đều không thỏa đáng !

***

Theo một thống kê được công bố vào năm 2015 thì từ 2004 đến 2014, chính quyền thành phố Sài Gòn đã dùng hết 24.300 tỉ để chống ngập, mỗi năm, công khố phải chi 4.250 tỉ để trả vừa vốn, vừa lãi cho những khoản tiền khổng lồđã vay để chống ngập.

Tuy nhiên tình trạng ngập lụt tại Sài Gòn mỗi ngày một tồi tệ hơn.

Năm 2016, chính quyền thành phố Sài Gòn loan báo đem ba khu đất ở quận 7 và quận 9 (một có diện tích 5.500 mét vuông, một có diện tích 31.414 mét vuông và một có diện tích 42.000 mét vuông) để "đổi" các dự án chống ngập mới.

Theo chính quyền thành phố Sài Gòn, nếu cải tạo 3.407 cây số cống thoát nước, nạo vét khoảng năm cây số kênh rạch, làm 10 cống ngăn thủy triều, xây khoảng 150 cây số đê, 100 hồ điều tiết nước và 12 nhà máy xử lý nước thải,... thì Sài Gòn sẽ đỡ ngập.

Song đến giờ, nếu thủy triều lên, Sài Gòn không mưa cũng ngập. Còn mưa thì… khỏi bàn !

***

Nhiều chuyên gia từng khẳng định, sở dĩ ngập lụt trở thành một thảm trạng ở Sài Gòn là vì quản lý tồi.

Quy hoạch vô tội vạ đã bê tông hóa bề mặt Sài Gòn trên diện rộng trong một thời gian ngắn nên nước mưa không thể thẩm thấu vào lòng đất mà chảy tràn trên mặt với tốc độ cao, ào ạt dồn về chỗ trũng. Khi lập – duyệt các quy hoạch, viên chức hữu trách không nghĩ tới ngập. Khi xảy ra ngập lụt thì chỉ nghĩ tới làm cống trong khi khó có hệ thống cống nào đủ khả năng tiêu thoát một lượng lớn nước trong thời gian ngắn để tránh ngập…

Cho dù việc thoát nước ở Sài Gòn vốn dựa vào hệ thống sông và kênh, rạch tự nhiên nhưng chính quyền thành phố Sài Gòn đã ra lệnh lấp khoảng 30% diện tích sông và kênh, rạch. Theo một nghiên cứu của Viện Khoa học Thủy lợi miền Nam thì trong 12 năm từ 1996 đến 2008, tại Sài Gòn đã có hơn 100 kênh, rạch với tổng diện tích khoảng 4.000 héc ta bị lấp và bị lấn chiếm.

Tháng 4 năm 2015, chính quyền thành phố Sài Gòn loan báo đã quyết định chi 200 tỉ để… khôi phục lại kênh Hàng Bàng mà lãnh đạo tiền nhiệm đã ra lệnh lấp vào năm 2000. Chuyện khôi phục kênh Hàng Bàng dài 1.830 mét, bắt đầu từ điểm giáp với kênh Tàu Hũ (quận 5) đến kênh Lò Gốm (quận 6) được xem là giải pháp cần phải thực hiện sớm để giảm một phần tình trạng ngập lụt càng ngày càng trầm trọng ở Sài Gòn. Chi phí lấp và chi phí khôi phục tất nhiên là dân… chịu.

Cuối năm 2015, khi được mời góp ý để tìm giải pháp, giải quyết thảm trạng ngập lụt ở Sài Gòn, một số chuyên gia về thủy lợi, khí tượng - thủy văn, tài nguyên - môi trường đã từng khẳng định, Sài Gòn khó mà hết ngập bởi các dự án chống ngập đã lạc hậu với thực tế. Họ chứng minh, việc chống ngập cho Sài Gòn vẫn tiếp tục đi theo hai hướng ngược nhau. Các nghiên cứu sâu nhằm làm nền cho tính khả thi của các dự án chống ngập vẫn rất mỏng manh nhưng quy mô các dự án chống ngập luôn rất lớn. Những dự án thực hiện theo các quy hoạch chống ngập đã được duyệt đều thiếu nghiên cứu sâu trong khi lẽ ra phải làm ngược lại.

Đáng nói là các viên chức hữu trách vẫn xem chuyên gia như rác. Năm 2016, ông Nguyễn Tấn Dũng – lúc đó là Thủ tướng Việt Nam vẫn cho phép vừa dùng ngân sách, vừa vay tiền, bán đất,… để tiếp tục thực hiện các quy hoạch đã được cảnh báo là không khả thi nhằm chống ngập ở Sài Gòn.

Chưa kể không hiểu tại sao ông Dũng lại gật đầu với đề nghị đem công thổ "đổi" các dự án chống ngập dù chính quyền thành phố Sài Gòn không cho biết ba khu công thổ ấy được định giá là bao nhiêu (?). Phương thức hoán đổi là phía nhận đất sẽ phải hoàn tất toàn bộ các dự án chống ngập cho Sài Gòn hay chỉ thực hiện một phần những dự án có tổng giá trị lên tới 68.000 tỉ đồng (?).

Thảm trạng ngập lụt tại Sài Gòn tất nhiên không giảm và tiếp tục leo thang, từ chỗ chưa từng có này lên chỗ chưa từng có khác.

***

Ngày 15 tháng 5, Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh đã tổ chức trọng thể lễ trao "Huy hiệu 50 năm tuổi Đảng" cho ông Lê Thanh Hải. Cũng ngày 15 tháng 5, thông qua hệ thống truyền thông, Trung tâm Chống ngập ở Thành phố Hồ Chí Minh hoan hỉ loan báo, mùa mưa năm nay, lần đầu tiên, dân chúng Sài Gòn sẽ nhận được cảnh báo về mưa và ngập qua… radio và điện thoại. Cơ quan này đang ráo riết hoàn tất một ứng dụng để dân chúng Sài Gòn có thểdùng điện thoại tìm những con đường không bị ngập hoặc ngập ít để về nhà sau khi trời mưa.

Lúc trao "Huy hiệu 50 năm tuổi Đảng" cho ông Lê Thanh Hải, ông Nguyễn Thiện Nhân, hiện là Bí thư Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh bảo rằng : "Sự phát triển của Thành phố Hồ Chí Minh hôm nay có phần đóng góp công sức rất lớn của đồng chí Lê Thanh Hải". Ông Hải thì chia sẻ rằng ông "rất tự hào và xúc động được đón nhận huy hiệu cao quý" như"Huy hiệu 50 năm tuổi Đảng".

Ông Hải làm Chủ tịch Thành phố Hồ Chí Minh, rồi làm Bí thư Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh từ 2001 đến 2016. Dù ngập lụt trở thành thảm trạng ở Sài Gòn, hàng trăm ngàn tỉ chống ngập trôi theo cống thì ông Hải cũng chỉ có công mà không có tội. Truy cứu trách nhiệm của ông Hải khó vì đã làm thì phải làm đến nơi đến chốn. Lúc đó, ngay cả những người như ông Nhân (hiện là Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh) cũng sẽ chung số phận. Ông Nhân từng là Phó Chủ tịch Thành phố Hồ Chí Minh, Ủy viên Ban Thường vụ Thành phố Hồ Chí Minh từ 2001 đến 2006.

Rất dễ hiểu vì sao, đến nay, không có bất kỳ viên chức nào từ Bí thư Thành ủy, Chủ tịch thành phố Sài Gòn trở xuống đứng ra nhận trách nhiệm về chuyện đã tốn quá nhiều tiền chống ngập song mức độ nghiêm trọng của tình trạng ngập lụt năm sau lại cao hơn năm trước !

***

Chẳng phải chỉ có Sài Gòn, ngập lụt đã và đang trở thành thảm nạn của tất cả các đô thị tại Việt Nam : Hà Nội, Hải Phòng, Đà Nẵng, Cần Thơ,…

Tại sao vậy ? Tại vì ngăn ngừa – giải quyết các thảm nạn như ngập lụt đã, đang cũng như sẽ còn nằm trong tay các "cán bộ cấp chiến lược" do Đảng cộng sản Việt Nam lựa chọn, sắp đặt.

Nhiều quốc gia mà 1/4 lãnh thổ thấp hơn mực nước biển như Hà Lan vẫn có thể ngăn chặn ngập lụt để phát triển bởi may mắn thiếu đội ngũ "cán bộ cấp chiến lược", chỉ tốt nghiệp Học viện Chính trị Hồ Chí Minh mà vẫn giành, giữ quyền chỉ đạo toàn diện.

Trân Văn

Nguồn : VOA, 22/05/2018

Những yếu tố mờ ám liên quan đến câu chuyện qui hoạch bán đảo Thủ Thiêm (quận 2, Thành phố Hồ Chí Minh) thành Khu Đô thị mới giờ lại trở thành mờ mờ, ảo ảo.

Nhà nguyện tu viện Dòng Mến Thánh Giá Thủ Thiêm, rồi sẽ bị đập bỏ ?

Tấm màn bất công chụp xuống đầu 15.000 gia đình cư trú ở bán đảo này suốt hai thập niên vừa qua, vừa được vén lên, nay đã thả xuống.

Sau hai thập niên nhấp nhứ, hệ thống truyền thông chính thức nhập cuộc, lao vào đâm chỗ này, ngoáy chỗ kia trong hai tuần rồi đồng loạt rút lui có trật tự.

Scandal qui hoạch Thủ Thiêm xẹp xuống không phải vì đã được giải quyết thấu đáo, có lý, có tình mà vì một tin nhắn.

Tin nhắn đến vào cuối tuần vừa qua, nội dung được một số facebooker trích dẫn giống nhau : "Từ phản ánh dư luận, báo chí về Dự án Khu Đô thị Thủ Thiêm, Thành phố Hồ Chí Minh, các cơ quan chức năng đang xem xét, xử lý theo quy định. Yêu cầu các cơ quan báo chí tạm dừng thông tin về vấn đề này. Cám ơn các anh chị".

Uất ức, bất bình nhưng không facebooker nào đang lận lưng chứng chỉ hành nghề báo chí đủ dũng khí tiết lộ, tin ấy do ai nhắn…

***

Nhân dịp hệ thống truyền thông đồng loạt lùi lại, Hoang Hung – một facebook từng làm báo, đăng lại bài thơ "Con chó" của Tường Vân : Bả o ra đường. Ra đường. Bảo nằm gầm giường. Nằm gầm giường. Bảo sủa. Sủa. Bảo im. Im. Cứ thế triền miên. Một đời con chó ! Hoàng Hưng nói thêm, vì đăng bài thơ đó mà cuối thập niên 1980, tập san Văn Học và Dư Luận do ông cùng Nhật Tuấn thực hiện bị đình bản. Chuyện vừa xảy ra với scandal Thủ Thiêm khiến Hoàng Hưng thêm một lần đấm ngực ăn năn : Tôi đã từng làm chó. Lỗi tại tôi, lỗi tại tôi.

Qua trang facebook của Hoang Hung, Tuệ Nguyên cười khan, nhận định : Sống và làm việc theo Hiến pháp và pháp luật giăng mắc khắp nơi, từ năm này qua năm khác thật ra là : "Sống và làm việc theo chỉ thị thôi !".

Ngọc Vinh – một facebooker đang còn làm báo thì tự sự - sáng nay, thấy facebook của một đàn anh đăng tấm ảnh chụp lại trang nhất của tờ Tuổi Trẻ, kèm nhận xét đầy mỉa mai : "Sự im lặng của bầy cừu" làm Ngọc Vinh thấy buồn. Đàn anh từng làm báo nhiều năm, biết hết "những ngóc ngách của nghề báo ở xứ này" mà còn nói vậy thì trách chi những người không làm báo, không hiểu nghề báo miệt thị báo giới nước nhà ! Vinh nhắc cả đến trang facebook của Hoang Hung và bài thơ con chó rồi tự vấn : Từ bao giờ báo chí Viêt Nam được ví với chó và cừu ? Theo Vinh chắc là từ khá lâu, trước khi Tổng Biên tập một tờ báo công khai tự ví mình như chó. Vinh nêu thắc mắc với các động nghiệp rằng họ có thấy, nhục nhã, xấu hổ không (?) rồi tự trả lời luôn là… rất có !

Vinh bảo chính giới lãnh đạo Đảng cộng sản Việt Nam đã nhấn báo chí xuống bùn, đã hạ nhục "công cụ cách mạng" của họ trước nhân dân bằng những lệnh cấm đăng, cấm nói, vô lối và phi lý. Thủ Thiêm là sai phạm của hệ thống chính quyền địa phương, có nhiều yếu tố cho thấy một số viên chức lãnh đạo chính quyền Thành phố Hồ Chí Minh đã câu kết với các đại gia địa ốc để "bỏ túi" tài sản của nhân dân. Thay vì khuyến khích báo chí hành động, điều động các cơ quan chống tham nhũng điều tra thì những người cai quản báo chí lại ra lệnh cho báo chí im lặng...

Vinh gọi đó là kiểu lãnh đạo thiếu viễn kiến, không hề biết tới giá trị thật sự của nền báo chí tự do, lành mạnh, lấy sự thật làm tiêu chuẩn và thước đo đạo đức. Khi báo chí trở thành thành cừu và chó thì nền dân chủ mà dân chúng mong muốn vẫn còn xa tít tắp. Một quốc gia chỉ có lò và củi, chỉ có cừu và chó sẽ là một quốc gia bi đát không có tương lai.

Nhiều người sử dụng mạng xã hội đã dẫn lại bài "Từ sự kiện Thủ Thiêm- Những bộ mặt nhà báo" của Lan Nguyên, đăng trên Trí Việt News – một tờ báo điện tử mới ra đời cách nay chừng một tháng. Lan Nguyên bình luận : Cánh nhà báo đang tự thú, tự hối, xỉa xói nhau và bị đám đông xỉa xói. Những nét chấm phá này – kể cả một số đông nhà báo chọn thái độ không bao giờ viết gì về nghề nghiệp trên Facebook – vô tình tạo nên bức tranh tổng thể về nghề báo, với nhiều bộ mặt. Có bộ mặt sầu thảm, đau đáu nỗi niềm làm nghề nhưng bị bó tay, bịt miệng. Có bộ mặt cau có giận dữ, chửi bới vung vít. Có bộ mặt của những người gió chiều nào cũng sống tốt, sáng xách cặp đi, tối xách cặp về, đều đặn lãnh lương. Không thiếu những bộ mặt câng câng thỏa mãn vì mới mua được miếng đất này, cổ phần kia với giá ‘thân hữu’. Lại có những bộ mặt đóng vai ‘nhà báo dũng cảm’, với những hợp đồng truyền thông béo bở, sẵn sàng dùng ngôn từ hạ cấp nhất để đấu tố đồng nghiệp bên đối phương !

‘Bức tranh’ những người ngoài nghề ‘vẽ’ dân làm báo trong mấy ngày qua, ôi thôi, rất, rất nhiều chê trách, sỉ nhục, không kể xiết. Nào là hèn, bút nô, ‘ho sủa mới được sủa’… Không phải tới tận bây giờ người ta mới nhận ra báo chí Việt Nam chỉ là công cụ của Đảng và chính quyền. Tuy nhiên vụ Thủ Thiêm là một minh họa trực quan, dễ hiểu và hài hước nhất. Ai đời một sự kiện xảy ra ở sát trung tâm thành phố, liên quan đời sống cả mười mấy ngàn dân, nhiều người mất đất, mất nhà oan khuất, hàng tấn đơn từ, vạn lời kêu khóc… mà chìm vào im lặng suốt mười năm ?

Tiến sĩ Erik Harms, Đại học Yale (Mỹ) nói với tờ Zing : "Những người dân Thủ Thiêm đã bị (chính quyền – người viết) phớt lờ và thường bị đối xử như thể họ không hề tồn tại".

Ở đây có lẽ phải bổ sung rằng người dân Thủ Thiêm chẳng những không hề tồn tại dưới mắt nhà cầm quyền mà còn trở nên "vô hình" trước gần 1.000 tờ báo, tạp chí và hơn 17.000 nhà báo (thỉnh thoảng họ cũng có xuất hiện, lướt qua, trong vài bài báo hiếm hoi). Thế rồi đùng một cái, báo chí đồng loạt kêu khóc vang trời cho dân Thủ Thiêm, bài vở tới tấp không kịp đọc.

Lan Nguyên kết luận : Đã là công cụ thì sẽ bị sử dụng. Chẳng qua việc sử dụng tùy thời, tùy nơi, tùy cách, có lúc khéo léo, kín đáo, có lúc lộ liễu, công khai. Đã là nhà báo, chắc chắn ai cũng biết ‘chức năng’ công cụ của mình. Người thì tặc lưỡi sống, người thì đành nương theo đó để làm được gì giúp ích được cho xã hội, cho người yếu thế thì làm, người thì lợi dụng nó để kiếm chác. Chỉ có bạn đọc có thể không nhận ra (trước đây) thôi.

Dưới mắt Lan Nguyên, tin nhắn của Ban Tuyên giáo Ban Chấp hành trung ương Đảng cộng sản Việt Nam là : Khẳ ng định nối dài cho cái ý rằng, gần 1.000 tờ báo - tạp chí chỉ có một tổng biên tập và hơn 17.000 nhà báo chỉ có một bộ mặt - bộ mặt của Tuyên giáo. Phàm đã mang bộ mặt này thì người sang cũng như kẻ hèn, người chính trực lẫn kẻ gian manh, nhà báo tử tế hoặc những tay ‘điếm bút’, cũng cùng xếp vào một rọ như nhau cả thôi !

Sự kiện Thủ Thiêm cho thấy rõ điều này hơn bao giờ hết. Nó bộc lộ rõ ‘thế đứng’ của báo chí trong tình thế hiện thời – một ‘thế đứng’ có thể bị xô ngã bất cứ lúc nào, một thế đứng kỳ dị tạo nên một diện mạo xấu xí khó có thể nhận được đồng cảm xã hội. Sự thật này, có muốn tránh, có thể tránh được sao !

Kim Dung/Kỳ Duyên – một blogger và cũng là một nhà báo – xem bài viết của Lan Nguyên là "thân phận của nhà báo nước Việt".

***

Tin nhắn yêu cầu báo giới ngưng đề cập đến scandal Thủ Thiêm vô tình rơi đúng vào dịp tròn mười năm hai phóng viên, một của Tuổi Trẻ, một của Thanh Niên bị khởi tố vì đã thu thập thông tin, ý kiến về vụ tham nhũng ở PMU 18 – sự kiện mà giới thạo tin cho rằng đã đốt sạch nhiệt tâm vốn đã chẳng nhiều nhặn gì nơi báo giới Việt Nam.

Khi ngồi dưới mái trường xã hội chủ nghĩa, bao nhiêu trong số 17.000 người đang lận lưng chứng chỉ hành nghề báo chí tại Việt Nam đã học : "Chở bao nhiêu Đạo thuyền không khẳm. Đâm mấy thằng gian bút chẳng tà" của Đồ Chiểu, bao nhiêu người còn nhớ và bao nhiêu người dùng "Thời thế, thế thời, thời phải thế" làm kinh nhật tụng ?

Trân Văn

Nguồn : VOA, 19/05/2018

Tờ Quân Đội Nhân Dân vừa công bố bài "Gáo nước lạnh giội vào những kẻ hiềm khích, chống phá" (1).

Chủ tịch nước kiêm Tổng bí thư đảng cộng sản Tập Cận Bình và Tổng bí thư đảng cộng sản Nguyễn Phú Trọng trong một chuyến thăm Việt Nam 

Theo đó, kết quả Hội nghị lần thứ bảy của Ban Chấp hành Trung ương Đảng cộng sản Việt Nam khóa 12 (07/05/2018-12/05/2018) chính là một "gáo nước lạnh", "giội" vào toàn bộ âm mưu, thủ đoạn xuyên tạc thâm độc, bịa đặt trắng trợn của các thế lực phản động, chống phá cách mạng Việt Nam. Ví dụ : Hội nghị lần thứ bảy của Ban chấp hành trung ương Đảng cộng sản Việt Nam khóa 12 không hề có biến động lớn về nhân sự. Tổng bí thư đảng, Chủ tịch quốc hội, Chủ tịch nhà nước, Thủ tướng chính phủ vẫn yên vị. Các ủy viên Ban chấp hành trung ương Đảng cộng sản Việt Nam khóa 12 chỉ bầu thêm hai thành viên Ban bí thư. Bỏ phiếu để kiện toàn chức danh lãnh đạo Ủy ban Kiểm tra Ban chấp hành trung ương Đảng cộng sản Việt Nam khóa 12, nhằm gia tăng việc kiểm soát quyền lực, gia tăng giám sát để xây dựng đội ngũ cán bộ càng ngày càng trong sạch, ngang tầm với yêu cầu về nhiệm vụ trong giai đoạn mới…

"Gáo nước lạnh giội vào những kẻ hiềm khích, chống phá" dành phần chủ yếu để biện bạch cho "Đề án Tập trung xây dựng đội ngũ cán bộ các cấp, nhất là cấp chiến lược đủ phẩm chất, năng lực và uy tín, ngang tầm nhiệm vụ" : Toàn Đảng bàn thảo về công tác cán bộ, Hội đồng Lý luận Trung ương và "đội ngũ trí thức nước nhà" tổ chức nhiều diễn đàn khoa học, hệ thống truyền thông thì mở các chuyên trang, chuyên đề tuyên truyền sâu rộng về cả tinh thần lẫn nội dung…

Nói cách khác, "Đề án Tập trung xây dựng đội ngũ cán bộ các cấp, nhất là cấp chiến lược đủ phẩm chất, năng lực và uy tín, ngang tầm nhiệm vụ" – giờ trở thành Nghị quyết của Ban chấp hành trung ương Đảng cộng sản Việt Nam khóa 12 – là một sản phẩm hình thành từ sự đóng góp của toàn dân, bao gồm nhiều "ý kiến đa chiều" được thu thập từ "diễn đàn chính trị sâu rộng trong toàn xã hội".

***

Đã có những thắc mắc rằng, lấy gì bảo đảm các Ủy viên Ban chấp hành trung ương Đảng cộng sản Việt Nam khóa 12 – giờ, đều đã trở thành "cán bộ cấp chiến lược", được ví von là "tinh hoa của những tinh hoa quốc gia" - sẽ không tiếp tục phạm những sai lầm nghiêm trọng như xác định khai thác bauxite ở Tây Nguyên là chủ trương lớn của Đảng cộng sản Việt Nam, như dốc toàn bộ nguồn lực quốc gia vào các tập đoàn, tổng công ty quốc doanh để làm xương sống cho "kinh tế thị trường theo định hướng xã hội chủ nghĩa" ?...

Cũng đã có những thắc mắc rằng, lấy gì bảo đảm "tinh hoa của những tinh hoa quốc gia" sẽ đủ tinh minh để không tiếp tục bỏ phiếu bầu những cá nhân như Đinh La Thăng vào Bộ Chính trị, chọn những cá nhân như Nguyễn Bá Thanh làm Trưởng ban Nội chính và sẽ không chọn thêm những cá nhân như Nguyễn Xuân Anh làm "tinh hoa của những tinh hoa quốc gia" ?... Chẳng lẽ không đủ tinh minh, liên tục phạm sai lầm, "tinh hoa của những tinh hoa quốc gia" vẫn có thể ung dung ngồi chọn những cá nhân khác làm "cán bộ cấp chiến lược" ?

Ông Nguyễn Tấn Tuân, tác giả "Gáo nước lạnh giội vào những kẻ hiềm khích, chống phá", bảo rằng, tại Hội nghị lần thứ bảy của Ban chấp hành trung ương Đảng cộng sản Việt Nam khóa 12, các Ủy viên đã góp ý cho "Báo cáo kiểm điểm sự lãnh đạo, chỉ đạo của Bộ Chính trị, Ban Bí thư năm 2017" rất "thẳng thắn", "điểm mặt, chỉ việc, tách bạch giữa thành quả và hạn chế, giữa ưu và khuyết, giữa được và chưa được trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo để tập thể Bộ Chính trị, Ban Bí thư tiếp thu, đúc rút kinh nghiệm, nâng cao năng lực thực hiện nhiệm vụ Ban Chấp hành Trung ương giao phó" và "tập thể Bộ Chính trị, Ban Bí thư đã cầu thị lắng nghe, tự phê bình sâu sắc".

Tuy "Báo cáo kiểm điểm sự lãnh đạo, chỉ đạo của Bộ Chính trị, Ban Bí thư năm 2017", Ủy viên nào "điểm mặt" ai, "chỉ việc" gì, Bộ Chính trị, Ban Bí thư tự phê bình ra sao, không được công bố nhưng ông Tuân khẳng định "nhân dân cho rằng, Trung ương quyết liệt như vậy là rất quý và đáng kính" !

***

Cứ theo cách ông Tuân lập luận thì Ban chấp hành trung ương Đảng cộng sản Trung Quốc còn… quý và đáng kính hơn vì đã đi tiên phong !

Một ngày trước khi Hội nghị lần thứ bảy của Ban chấp hành trung ương Đảng cộng sản Việt Nam khóa 12 khai mạc, lúc trò chuyện với VietnamNet, ông Phạm Quang Hưng, Vụ trưởng Vụ Theo dõi các cơ quan của Ban chấp hành trung ương Đảng cộng sản Việt Nam thuộc Ban Tổ chức Trung ương Đảng cộng sản Việt Nam, loan báo đã kết thúc thử nghiệm về "nhất thể hóa" (chỉ để một cá nhân đảm nhiệm cả vai trò bí thư lẫn vai trò lãnh đạo cơ quan hành pháp). "Nhất thể hóa" đang chính thức được thực hiện ở cấp huyện và cấp tỉnh. Ông Hưng nói thêm rằng Ban chấp hành trung ương Đảng cộng sản Việt Nam "đang nghiên cứu" về "nhất thể hóa một số chức danh cán bộ cấp chiến lược như kinh nghiệm Trung Quốc, ví dụ Tổng bí thư kiêm Chủ tịch nhà nước" (2).

Sáu năm trước, hàng trăm triệu người Trung Quốc công khai bày tỏ sự hoan hỉ của họ khi ông Tập Cận Bình, Tổng bí thư Đảng cộng sản Trung Quốc thực hiện chiến dịch "đả hổ, diệt ruồi, săn sói, quét muỗi" và thề "chống tham nhũng không màng sống chết cá nhân". Hơn một triệu viên chức thuộc đủ mọi cấp của hệ thống công quyền Trung Quốc đã bị xử lý theo nhiều hình thức khác nhau.