Nếu mọi người luôn nói dối bạn, hậu quả không phải vì bạn tin vào những lời nói dối mà vì không ai còn tin vào điều gì nữa… Một dân tộc mất niềm tin, không thể tự quyết. Họ không những chỉ mất khả năng hành động mà còn mất cả khả năng suy nghĩ và phán đoán. Và đối với những dân tộc như vậy, bạn có thể đối xử như thế nào cũng được (1).

Trong 869 ngày nắm chức vụ tổng thống, Donald Trump đã dối trá hay tuyên bố sai lệch sự thật 10796 lần

Tính đến ngày 7/6/2019, trong 869 ngày nắm chức vụ tổng thống, Donald Trump đã dối trá hay tuyên bố sai lệch sự thật 10.796 lần, theo The Fact Checker’s database, Washington Post số ra ngày 10/6/2019. Như vậy, trung bình mỗi ngày Trump dối trá hay tuyên bố sai lệch 12 lần. Một kỷ lục không một tổng thống hay chính khách nào trong lịch sử nước Mỹ trước đây có thể vượt qua. Tuy thế, ông vẫn được rất nhiều người ủng hộ. Đây là điều đáng ngạc nhiên vì nó xảy ra trong một quốc gia dân chủ, nơi người dân có quyền tự do truy tìm và đánh giá mức độ khả tín của thông tin.

Câu hỏi được đặt ra là tại sao người ta vẫn hài lòng sống với dối trá, đồng hóa nó với sự thật, cổ võ sự sai lệch và tiếp tục ưa chuộng vị tổng thống dối trá hàng loạt này ?

Mặc dù những lời dối trá, cường điệu, nhảm nhí hay ăn nói trơ trẽn, không biết xấu hổ đã có từ lâu trong nhân gian và ngoại trừ ở những quốc gia độc tài, hiếm khi người ta tìm thấy quá nhiều tin tức giả, tuyên bố sai lệch và dối trá chính trị với mục đích mị dân trên chính trường hay nơi công cộng như Donald Trump đã làm trong thời gian vận động bầu cử và cả sau khi thắng cử. Ở đây, sự kiện khách quan không quan trọng bằng việc khích động cảm xúc, lôi kéo cử tri.  

Giao tiếp chính trị cần sự cân bằng giữa cảm xúc và sự thật. Không cảm xúc mạnh, không dấn thân. Nhưng nếu sự thật cứ bị gạt sang một bên như Donald Trump đã làm bằng cách liên tục tung ra những thông tin sai lệch vô tận của mình, thì đến một lúc nào đó người dân có thể trở nên đần độn hay thờ ơ, chán nản, không còn thiết tha hay quan tâm tìm hiểu hay phản kháng. Tình trạng này thường xuyên xảy trong sinh hoạt chính trị. Lịch sử các quốc gia độc tài toàn trị cộng sản hay quốc xã đã chứng minh việc này. Khi một dân tộc bị ngụp lặn trong dối trá, cuối cùng sẽ mất khả năng suy xét phải trái, không còn tin vào điều gì nữa rồi trở nên thụ động hoặc cuồng tín chủ thuyết và lãnh tụ.

Rất khó có thể nhận diện được sự dối trá khi nó đánh đúng vào tâm lý hay phù hợp với quan điểm đã có của chúng ta về thế giới chung quanh. Nguyên nhân có thể giải thích bằng sinh học.

Theo Drew Western, giáo sư tâm lý học và tâm thần học tại Emory University, Atlanta, não bộ của chúng ta luôn ngăn cản chúng ta thay đổi quan điểm một khi chúng ta đã quyết định cái gì là phải cái gì là trái, hay cái gì đúng cái gì sai từ trước. Vì vậy,

"Một phần của vấn đề là sự kiện, cho dù với số lượng lớn, không cấu thành thực tế. Thực tế, như nó xuất hiện trước chúng ta, là những gì còn lại sau khi chúng ta đã thanh lọc, sắp đặt các sự kiện theo thứ tự ưu tiên và sau đó tẩm ướp chúng theo các tiêu chuẩn giá trị  và truyền thống của chúng ta. Thực tế là cá nhân” (2).

Do đó, thông tin về sự thật tự nó một mình không đủ sức thuyết phục người được truyền đạt bởi lẽ chúng tùy thuộc vào kiến thức, kinh nghiệm sống, giá trị và vị trí trong xã hội của họ. Trump hiểu rõ và tận lực khai thác yếu tố này. Trump biết dối trá đúng lúc sẽ đạt được hiệu quả lớn.

Trump không những dối trá mà còn nhảm nhí. Ngoài việc dối trá có chủ ý để được ủng hộ, Trump không cần biết đến đúng sai hay thật giả. Mọi thứ đều như nhau. Chỉ cần tuyên bố một câu sai lệch, bất cần đúng sai sự thật rồi vênh mặt nhún vai. Thậm chí không buồn bảo vệ lời nói dối của mình nếu bị chất vấn. Mục đích không phải để đưa ra một sự thật nào mà chỉ để kích hoạt sự đồng tình hoặc ác cảm hay chỉ để tự đánh bóng mình.           

Hoàn cảnh lịch sử, kinh tế và chính trị đã tạo ra một nước Mỹ phân hóa. Ngoài ra, công nghệ truyền thông mới đã cách mạng hóa cách thức các chính trị gia và phần còn lại trong chúng ta nói chuyện với nhau. Sự dối trá nhờ đó được phổ biến sâu rộng và củng cố. Nó đánh đúng vào tâm lý của những đối tượng không hài lòng với sự phát triển nhân khẩu học hay thua thiệt kinh tế. Người Mỹ sống trong một xã hội đa sắc tộc đầy mâu thuẫn, nơi các hình thức giao tiếp mới làm tăng thêm sự nghi kỵ chia rẽ.

Cuộc bầu cử tổng thống năm 2016 cho thấy hình ảnh sự chia rẽ vùng miền, sự khác biệt về nhận thức chính trị và xã hội giữa các thế hệ, giữa các thành phố cấp tiến và vùng quê bảo thủ, giới trẻ khuynh tả tự do và người già thủ cựu, trình độ học vấn, người da trắng đa số và các sắc dân thiểu số đang gia tăng. Cuộc tranh cử vạch trần trận chiến văn hóa, sự kỳ thị chủng tộc và chênh lệch kinh tế.

Kể từ sau cuộc nội chiến, nước Mỹ chưa từng bao giờ phân cực như bây giờ và chính trị trong nước rối loạn liên tục. Đó là hậu quả do việc người Mỹ đã bầu lên một tổng thống chuyên sử dụng dối trá để làm bước tiến cho sự nghiệp chính trị của mình.

Hoàng Thủy Ngữ

(26/06/2019)

(1) If everybody always lies to you, the consequence is not that you believe the lies, but rather that nobody believes anything any longer… And a people that no longer can believe anything cannot make up its mind. It is deprived not only of its capacity to act but also of its capacity to think and to judge. And with such a people you can then do what you please (Hannah Arendt)

(2) Brooke Glastone, The Trouble with Reality : A Rumination on Moral Panic in Our Time, Paperback, 16/5/2017

Donald Trump, "kẻ phá bĩnh" chuyên nghiệp

Cây bút xã luận, bà Sylvie Kauffmann, trên nhật báo Le Monde (13/06/2019) có bài nhận định về chính sách đối ngoại của tổng thống Mỹ Donald Trump, với hàng tựa "Donald Trump chỉ biết phá bĩnh".

Ảnh minh họa trên trang bìa tuần báo Anh The Econonomist, số 08-14/06/2019. Ảnh chụp màn hình The Econonomist

Đầu tiên hết, tác giả nhắc lại câu nói đùa của nhà bình luận người Nga, Dmitri Kisselev, trong một chương trình truyền hình của Nga ngày 10/06/2019, cho rằng chủ nhân Nhà Trắng luôn tự cho mình là bậc thầy trong "nghệ thuật thương thuyết" nhưng "ông Donald Trump lại chẳng có được một thỏa thuận nào trong tay để phê chuẩn ! Tất cả những gì ông ấy đang làm, chính là phá hủy những thỏa thuận đang có sẵn !".

Một nhận định hiếm khi được tờ The Economist chia sẻ. Trong tuần đó, tuần san kinh tế Anh Quốc trên trang bìa đăng ảnh biếm họa ông Donald Trump dưới hình quả bom rồi chạy tít lớn "Weapons of Mass Disruption" (tạm dịch là Vũ khí phá rối hàng loạt). Những loại vũ khí được ghi trên quả bom bao gồm : thuế hải quan, danh sách đen công nghệ, cô lập tài chính và các biện pháp trừng phạt.

Donald Trump đang thực hiện những gì ông đã hứa trong suốt chiến dịch vận động tranh cử : Phá vỡ trật tự thế giới mà ông cho là bất lợi cho Hoa Kỳ. Chỉ có điều – vô tình hay cố ý – ông quên rằng trật tự đó là do chính Hoa Kỳ lập nên. Giờ đây, sau hai năm rưỡi làm chủ nhân Nhà Trắng và vào lúc ông đang chuẩn bị vận động tranh cử cho nhiệm kỳ hai vào năm 2020, một loạt các câu hỏi đặt ra : Liệu ông Trump đã thành công trong chính sách đối ngoại hay không ? Đâu là những thành tích mà ông có thể "khoe" ?

Điểm tích cực duy nhất mà giới chuyên gia đều nhìn nhận là, hơn người tiền nhiệm, ông Donald Trump đã đặt lại vấn đề về chính sách ngoại giao của Mỹ, cho phép giới chuyên gia và học giả thuộc thế hệ mới "xem xét lại các học thuyết thời kỳ cuối chiến tranh lạnh", theo nhận định của bà Maya Kandel, giáo sư trường Đại học Paris-III, tác giả tập sách "Nước Mỹ và thế giới" nhà xuất bản Perrin, phát hành năm 2018.

Kẻ phá bĩnh

Thế nhưng, điều này không đủ che khuất những điểm tiêu cực của ông Donald Trump. Mà ví dụ điển hình nằm trong bốn hồ sơ chính, đầu tiên hết là cuộc thương chiến Mỹ - Trung.

Quả thật, ông Donald Trump đang làm một điều mà không một nước nào dám làm, đồng thời khuyến khích nhiều nước khác, nhất là Châu Âu, phải tỉnh táo hơn trước chính sách kinh tế của Bắc Kinh. Chỉ có điều, trong cuộc thương chiến này, không ai dự đoán được hồi kết, trong khi Bắc Kinh tuyên bố không hạ vũ khí.

Với Bắc Triều Tiên, tổng thống Mỹ muốn kết thúc nhanh hồ sơ này theo hướng có lợi cho Mỹ. Sau hai cuộc họp thượng đỉnh, kết quả là gì ? Chẳng có một thỏa thuận nào hết.

Trong cùng lục địa, hồ sơ Venezuela là một điều sỉ nhục cho chính sách đối ngoại của Mỹ : "Maduro must go !" (Maduro phải ra đi !), là lời phát biểu hùng hồn của phó tổng thống Mỹ tại Munich hồi tháng 2/2019. Bốn tháng sau, Nicolas Maduro vẫn tồn tại. Còn vị tổng thống tự phong được Mỹ và nhiều nước phương Tây công nhận vẫn không tài nào giành lấy được quyền lực. Người dân vẫn tiếp tục "khăn gói quả mướp" ra đi, trong khi Na Uy cố thử làm vai trò trung gian hòa giải từ xa.

Còn với Iran thì sao ? Các biện pháp trừng phạt mới tuy bóp nghẹt nền kinh tế nước này thêm một chút, nhưng cũng không làm cho Tehran lùi bước. Người dân Iran 40 năm qua đã quen sống cùng với cấm vận. Châu Âu cũng không muốn chùn bước trong hồ sơ này. Kể cả những phần còn lại ở Trung Cận Đông, người ta hoài công tìm kiếm chút gì đó để có thể hãnh diện về chính sách đối ngoại của ông Donald Trump.

Theo tác giả, điểm độc đáo tạo nên sự khác biệt trong đường lối chính sách của ông Trump so với những đời tiền nhiệm là ở phương pháp thực hiện : Không đe dọa thế giới bằng số đầu đạn hạt nhân mà Lầu Năm Góc sở hữu, mà bằng kho vũ khí trừng phạt kinh tế và thuế quan đáng gờm.

Mặt trận ưa thích của ông Trump chính là hệ thống thương mại toàn cầu. Nước Mỹ thống trị mặt trận này trong thế thượng phong, chủ yếu nhờ vào đồng đô la, mà ông Trump có thể có những biện pháp trừng phạt vượt cả ra ngoài biên giới.

Chẳng cần hao binh tổn tướng, Donald Trump vẫn có thể buộc đối thủ lùi bước mà ví dụ điển hình là Mexico, khi đe dọa áp thuế quan mới vào hàng nhập khẩu của nước này. Tác giả lưu ý, các biện pháp này của ông Trump chỉ có tác dụng trong ngắn hạn, nhưng trong dài hạn, chính sách trừng phạt này của ông Trump sẽ có tác động tàn phá rất lớn.

Tóm lại, Donald Trump, "kẻ phá bĩnh hàng đầu, chỉ biết làm có mỗi việc này !" như hàng tựa tóm tắt bài nhận định của bà Sylvie Kauffmann.

5G : Kẻ thù của giới an ninh Châu Âu ?

Trong lĩnh vực an ninh, báo Le Monde trên trang nhất báo động "Mạng 5G khiến các cơ quan an ninh Châu Âu lo ngại".

Nguy cơ bị Trung Quốc đánh cắp thông tin, thông qua mạng lưới 5G do Hoa Vi, tập đoàn viễn thông hàng đầu của Trung Quốc, cung cấp, mà Hoa Kỳ cho vào danh sách đen, không phải là mối họa duy nhất trong tương lai.

Một báo cáo của Ủy Ban Châu Âu về một chính sách chống khủng bố chung cho rằng mạng 5G rất có thể gây thêm nhiều khó khăn cho các cơ quan an ninh trong việc theo dõi các cuộc gọi, xác định và định vị các cuộc trao đổi trong cuộc chiến chống tội phạm và khủng bố.

Với báo cáo này, Châu Âu sẽ phải xem xét lại vai trò của các cơ quan an ninh trong xã hội tương lai được phủ mạng 5G, ước tính sẽ có khoảng 20 tỷ thiết bị được kết nối.

Trước viễn cảnh này, một cuộc tranh luận gay gắt đã bắt đầu dấy lên liên quan đến thế cân bằng giữa việc bảo vệ các dữ liệu và những yêu cầu an ninh.

Giới trẻ Hồng Kông trên tuyến đầu phản đối dự luật dẫn độ

Tại Hồng Kông, trước cuộc biểu tình phản đối dự luật dẫn độ có quy mô lớn, hôm qua, chính quyền đặc khu buộc phải thông báo hoãn cuộc bỏ phiếu. Một thắng lợi đầu tiên, một cuộc "phục thù" nhỏ cho thất bại phong trào "Dù Vàng" năm 2014… là những nhận định chung của các nhật báo Pháp.

Le Figaro, Le Monde, Les Echos, La Croix lần lượt có các bài viết "Tại Hồng Kông, mặt trận chống Bắc Kinh được củng cố", "Ở Hồng Kông, chính quyền hòa hoãn", "Đọ sức giữa đường phố và chính quyền vẫn tiếp diễn ở Hồng Kông" và "Cuộc trấn áp bạo lực của cảnh sát ở Hồng Kông".

Trước làn sóng phản đối mạnh mẽ của người dân ngày hôm qua, trưởng đặc khu hành chính Lâm Trịnh Nguyệt Nga (Carrie Lam) buộc phải hoãn cuộc bỏ phiếu. "(…) Một thắng lợi nhỏ đầu tiên cho chúng tôi, nhưng tôi nghi ngờ Bắc Kinh có những chỉ thị rõ ràng : Không để cho làn sóng phản đối hình thành", lời nhận định của cô Leslie với phóng viên báo La Croix.

Với luật sư Yip, điểm đáng chú ý của phong trào phản kháng tại Hồng Kông lần này là những người tham gia phần đông còn rất trẻ. "Họ thậm chí chưa tới 14 tuổi ngay từ vụ phong trào "Dù Vàng" (2014), nhưng nhận thức về chính trị đã được nảy sinh chính vào thời kỳ này và bây giờ họ có mặt ở đây".

Giới trẻ trên tuyến đầu trong ngày biểu tình hôm qua. Lòng quyết tâm và cách tổ chức hậu cần cho thấy sự chín chắn của giới trẻ Hồng Kông dấn thân chống dự luật. Họ đã rút ra được bài học thất bại cách nay năm năm và ý thức được về đối thủ trước mặt họ.

Cuộc phản kháng lần này còn có sự ủng hộ mạnh mẽ của giới kinh doanh. Họ cho rằng dự luật này rất có thể gây cản trở cho khả năng cạnh tranh của đặc khu. Ông Fred Hu, nhà sáng lập và chủ tịch Primavera Capital Group, một quỹ đầu tư có trụ sở tại Trung Quốc, nhận định với nhật báo kinh tế Les Echos rằng "Mọi bước đi sai có thể sẽ phải trả giá cực kỳ đắt và làm tổn hại niềm tin của các nhà đầu tư nước ngoài".

Hiện tại lãnh đạo đặc khu và Bắc Kinh đang tìm cách vận động các dân biểu thân chính quyền trung ương ủng hộ dự luật. Tuy nhiên, theo quan sát của ông Jean-Pierre Cabestan, chuyên gia về Trung Quốc, trường đại học Baptiste tại Hồng Kông, với báo Le Figaro, đây sẽ là một điều khó có thể trong trước mắt.

Vẫn theo Le Figaro, việc chính quyền Bắc Kinh những ngày qua cứ ra rả điệp khúc lên án "các thế lực thù địch" tìm cách làm tổn hại đến Trung Quốc chỉ có nguy cơ làm tăng thêm thái độ nghi kỵ của người dân Hồng Kông với chế độ Tập Cận Bình.

Shinzo Abe : "Đặc sứ" của Donald Trump

Một chủ đề khác cũng được một số báo Pháp quan tâm đến là chuyến công du Iran của thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe. Le Monde đề tựa "Abe, đặc sứ của Trump tại Iran".

Nhật báo nhắc lại : Trong chuyến thăm Nhật Bản hồi cuối tháng 5/2019, tổng thống Mỹ đã bật đèn xanh cho chuyến công du này của thủ tướng Nhật. Ông nói : "Tôi biết là thủ tướng và Nhật Bản có một mối quan hệ tốt với Iran, vậy thì chúng ta sẽ xem chuyện gì xảy ra".

Theo nhận định của ông Rouzbeh Parsi, chuyên gia về Iran, trường đại học Lund tại Thụy Điển, "Chí ít, chuyến thăm này của ông Abe còn bao hàm rằng ông Trump mong muốn có một kênh đối thoại công khai với Iran. Về phía Tehran, họ cho rằng Trump đã gây ra quá nhiều thiệt hại từ hai năm qua. Họ không còn kiên nhẫn để đợi xem ông Trump có sẽ tái đắc cử hay không vào năm 2020 trước khi bắt đầu thương lượng".

Dù rằng, thủ tướng Nhật Bản không chính thức thừa nhận đóng vai trò trung gian, nhưng giới chuyên gia đều đánh giá rằng chuyến đi này của ông đến Iran mang hơi hướm của một hoạt động "hòa giải". Một hoạt động mà nhật báo kinh tế Les Echos đánh giá là "đầy rủi ro".

Làm thế nào bảo vệ được các lợi ích của Nhật Bản trong vùng Cận Đông, nguồn cung ứng dầu hỏa chính cho Tokyo, mà không đi ngược với đường lối cứng rắn của chính quyền Donald Trump ? Đây quả là một bài thực hành không dễ chút nào !

Đông Âu báo động dân số sụt giảm

Trong lĩnh vực xã hội, Le Monde cho biết "Dân số Đông Âu sụt giảm mạnh". Người dân di cư và giảm sinh nở đang ảnh hưởng mạnh đến các nước cộng sản Đông Âu cũ.

Trong vòng có ba thập niên, các nước như Bulgaria, Estonia, Hungary, Latvia, Litva, Ba Lan, Cộng hòa Séc, Romania, Slovakia và Slovenia có số dân bị giảm từ 111 triệu người xuống còn 103 triệu, sụt mất 7% dân số. Cùng giai đoạn này, tại Tây Âu, dân số tăng thêm 13%.

Theo giải thích của Le Monde, biên giới Liên Hiệp Châu Âu mở rộng cho phép các sắc dân thiểu số, vì vấn đề văn hóa cũng như kinh tế di cư, về phía những nước Tây Âu. Kể từ năm 2004, thị trường lao động được mở rộng trong khối kinh tế Châu Âu đã làm cho dòng người di cư từ Đông sang Tây tăng gấp 5 lần, trong đó người Ba Lan và Romania chiếm đa số.

Điểm đáng chú ý trong làn sóng di dân nội bộ này là các nước như Ý, Tây Ban Nha, Ireland trở thành những điểm đến mới, thay vì là Đức và Áo như trước đây. Những nước tiếp nhận mới đón nhận nhiều di dân Đông Âu để cung cấp cho thị trường lao động xây dựng và giúp việc nhà.

Một điểm khác đáng quan tâm là độ tuổi những người đi di cư phần đông trong khoảng 20-34 tuổi. Điều này giải thích vì sao tỷ lệ sinh nở giảm mạnh tại các nước Đông Âu.

Minh Anh

Tổng thống Mỹ Donald Trump vừa tuyên bố Mỹ lẽ ra đừng nên tham chiến tại Việt Nam.

Tổng thống Mỹ Donald Trump thăm Anh tuần này, gặp Thủ tướng Theresa May

Trả lời phỏng vấn của Piers Morgan, vừa phát hôm thứ Tư nhân dịp thăm Anh, ông Trump được hỏi liệu ông có ước ao phục vụ quân ngũ ở Việt Nam không.

Ông Trump trả lời : "Tôi chưa bao giờ là fan hâm mộ cuộc chiến đó cả, tôi nói thẳng cho anh biết. Theo tôi đó đã là cuộc chiến tồi tệ (terrible war). Nó ở rất xa và khi đó, chả ai nghe về đất nước đó. Ngày hôm nay, họ đang sống rất tốt (they're doing very well). Về thương mại, họ tàn nhẫn kinh (brutal, very brutal), họ là nhà thương thuyết siêu hạng (great negotiators), là doanh nhân tuyệt vời (great business people).

Đây chả giống như là tôi chiến đấu chống Đức quốc xã, đánh nhau với Hitler. Tôi giống nhiều người khi đó. Lúc đó tôi không xuống đường biểu tình. Tôi không nói sẽ sang Canada sống giống nhiều người...Nhưng tôi không phải là fan hâm mộ cuộc chiến đó.

Cuộc chiến đó không phải là thứ mà chúng ta lẽ ra nên tham gia. (That war was not something we should've been involved in".

Nữ hoàng Anh đón tiếp tổng thống Donald Trump

Nhà báo Anh Piers Morgan hỏi tiếp ông Trump có muốn phục vụ trong một cuộc chiến khác không.

Ông Trump trả lời sẽ thật "vinh dự" cho ông làm thế. Ông nói ông đã tăng tiền cho quân đội Mỹ như một cách đền bù cho việc ông không đi lính.

"Tôi không ngại đâu, tôi sẽ vinh dự đó. Nhưng nay tôi đã đền bù rồi. Năm ngoái tôi cho 700 tỉ đôla nhé, năm nay là 716 tỉ. Tôi đang đền bù nhanh chóng, vì chúng tôi đang tái xây dựng quân đội ở mức độ chưa từng có đó nhé".

Tại Mỹ, ông Trump nhiều lần đối diện câu hỏi về việc ông được miễn quân dịch sau khi tốt nghiệp đại học Pennsylvania năm 1968.

Y tá Mỹ chăm sóc thương binh trước khi phi cơ rời Tân Sơn Nhất trong những ngày cuối của Cuộc chiến Việt Nam

Đã không đi lính hay né tránh quân dịch ?

Trước đó ông được bốn lần miễn để học xong đại học, rồi lại được giấy chứng nhận 'bị gai xương gót chân' để khỏi đi Việt Nam.

Tuy thế, một số báo tiếng Anh nói thực ra ông Trump chơi thể thao đều, và rất khoẻ mạnh nhưng đã tìm cách 'tránh quân dịch' (found a way around the draft - CNN), điều ông ta bác bỏ.

Đi đêm có ngày gặp ma.

Thành ngữ Việt

Mãi cho đến khi gần đất xa trời, tôi mới khám phá ra mình là một thiên tài về Khoa Tử Vi Đẩu Số. Tài năng tới cỡ đó mà không thi thố e hơi uổng phí nên sau khi lấy lá số cho tất cả bạn bè, lối xóm, bà con xa gần (và ai suýt xoa thán phục) tôi bèn quyết định xuất hiện giang hồ trên mạng để… cứu nhân độ thế.

Theo "chương trình hành động nghĩa hiệp" này, bắt đầu từ hôm nay cứ mỗi tuần tôi đều chấm số tử vi cho hai nhân vật đã được nhiều người biết đến – một đồng hương và một ngoại quốc – rồi đối chiếu với nhau, cho thiên hạ có dịp chiêm nghiệm và học hỏi. Tuần này xin bắt bắt đầu bằng hai tên tuổi quen thuộc : Nguyễn Thọ và Tập Cận Bình.

Chủ tịch Tập Cận Bình sinh ngày 15 tháng 6 năm 1953, tuổi Tỵ. Kỹ sư Nguyễn Thọ sinh ngày 30 tháng 2 năm 1951, tuổi Mão. Tỵ/Mão nếu khác phái và sống chung thì rất thuận hòa và êm đẹp, còn cùng phái thì lại hoàn toàn khác : khắc lắm. Tuổi đã khắc mà ngày sinh tháng đẻ của hai ông cũng khắc luôn nên chả trách chi ông Thọ đố kỵ với ông Bình ra mặt. Ghét người đã đành, ông Thọ còn không bỏ lỡ một cơ hội nào để lên tiếng chê bai, chỉ trích (nặng nề) luôn cả cái đất nước mà ông Bình đang là chủ tịch nữa cơ.

Tuần rồi, trên trang FB Tho Nguyen xuất hiện những dòng chữ chất ngất hận thù và oán ghét :

"Nếu như thời Thượng cổ, Trung Quốc từng là cái nôi văn minh của nhân loại với hàng loạt phát minh về kỹ thuật, thiên văn, triết học, toán học, thì ngày nay Trung Quốc đang là quốc gia copy và bắt chước các sáng tạo, phát minh của các dân tộc khác… Cứ như vậy Trung Quốc thả sức ăn cắp thành quả sáng tạo của phương tây tự do, từ ô-tô điện, động cơ phản lực đến Trí tuệ nhân tạo và cơ sở dữ liệu Big Data".

Dường như tôi cũng có chút máu Tầu nên nghe ông Nguyễn Thọ mắng nhiếc cả̉ nước "Trung Quốc thả sức ăn cắp" thì mặt mũi tự nhiên bỗng hóa hồng hào, và cảm thấy hơi bị tổn thương. Đang loay hoay chưa biết nên phản ứng, hay "phản biện" cách sao thì lại nghe một nhân vật khác (Christopher Wray, Giám Đốc FBI) la làng la xóm : "Trung Quốc huy động cả xã hội đi trộm cắp".

Ngay đến Joseph Biden – Phó Tổng Thống thời Obama, ứng cử viên hàng đầu của đảng Dân Chủ trong cuộc bầu cử tới – cũng không chối được rằng "việc Trung Quốc đánh cắp công nghệ là trọng tâm vấn đề cần giải quyết".

Chúng khẩu đồng từ, ông sư cũng chết. Xá chi cỡ ông Tập Cận Bình. Thiệt là khó đỡ, và khó gỡ. Tôi chả còn biết cãi cọ hay ăn nói sao nữa mà chỉ thấy buồn thôi, và buồn lắm. Coi : la bàn, thuốc súng, chữ in … đều là những phát kiến vĩ đại của dân tộc Trung Hoa tự ngàn xưa thế mà nay cả nước bỗng dưng đâm đổ đốn đến độ đi "copy và bắt chước các sáng tạo, phát minh của các dân tộc khác" (theo như nguyên văn lời mắng mỏ của ông Nguyễn Thọ) thì có xấu hổ không cơ chứ !

Thế là thế nào ?

Vì đâu nên nỗi ?

Tôi bèn rà lại lá số tử vi của Tập Cận Bình, và tá hỏa tam tinh : hóa ra thằng chả có cung lươn lẹo – Giời ạ ! Thảo nào mà tiểu sử của họ Tập theo Wikipedia (không phải loại Wikipedia ma-dzê-inh Việt Nam đâu nha) có đoạn hơi lắt léo như sau :

Từ năm 1998 đến 2002, ông học tại chức khóa triết học và tư tưởng Marxist dành cho những người đã tốt nghiệp đại học ở Trường Khoa học Xã hội và Nhân văn, thuộc Đại học Thanh Hoa, là nơi ông đã từng học đại học và bảo vệ thành công bằng Tiến sĩ Luật (LLD), bằng cấp bao trùm các lĩnh vực pháp luật, chính trị, quản lý và lịch sử cách mạng. Nhưng, các nhà bình luận tỏ ra nghi ngờ bằng cấp này và họ nêu ra một loạt câu hỏi. Tờ The Sunday Times of London đã giao cho một số học giả đọc luận án tiến sĩ chưa được công bố của Tập. Các học giả nhận xét rằng nội dung ít liên quan tới pháp luật, dường như không có nghiên cứu độc đáo nào, chẳng khác gì một tập hợp các trích dẫn từ các tác phẩm đã xuất bản (1).  Nhà văn Joe Chung tiến hành so sánh các tác phẩm của Tập [Cận Bình] với các học giả khác và phát hiện được rằng nhiều đoạn được sao chép từ các tác phẩm đã xuất bản từ trước hoặc các tác phẩm được xuất bản cùng thời với Tập [Cận Bình]. Có lúc, người ta thấy các trích dẫn đã được sao chép từ một tác phẩm khác, còn nguyên lỗi chính tả và lỗi chấm câu trong tác phẩm đã xuất bản trước đó. Dựa trên nghiên cứu này, Chung [Joe] hỏi liệu Tập [Cận Bình] có đạo văn khi viết luận án tiến sĩ của mình hay không (2). Bài báo trên tờ The Sunday Times cũng nói rằng những bằng cấp trước đó của Tập có chất lượng thấp và ngờ rằng rằng học vị Tiến sĩ là do ủy ban phát minh ra nhằm cải thiện hình ảnh của họ Tập (*).

Ảnh : medium.com

Ăn cắp quen tay nên Ngài Chủ tịch nước thản nhiên xua toàn dân đi chôm chỉa những phát kiến của thiên hạ về dùng, cho tiện. Nhưng đi đêm có ngày gặp ma, một con ma nặng ký, theo như cách nói nhạo báng của nhà báo Thomas L. Friedman :

"Donald Trump không xứng là tổng thống của Hoa Kỳ nhưng Trung Hoa thì chắc chắn xứng với cái ông tổng thống này" (**). 

Cho đến nay, nói nào ngay, Tầu Cộng cũng mới trộm cắp lặt vặt thôi nhưng Donald Trump – rõ ràng – đã có những phản ứng quá đáng và… quá đã :

- Tạp Chí Luật Khoa cho hay : "Tháng 11/2018, Bộ Tư pháp Hoa Kỳ tuyên bố thành lập một nhóm chuyên trách về những hiểm họa đến từ Trung Quốc, tên gọi China Initiative.

- The Wall Street Journal cho biết tiếp : "Vào ngày 15/5, Tổng thống Trump ban hành một mệnh lệnh hành pháp viện dẫn Đạo luật Quyền lực Kinh tế Khẩn cấp Quốc tế, trao cho chính quyền quyền hạn chế mọi giao dịch với ‘đối thủ nước ngoài’ liên quan đến công nghệ thông tin và truyền thông. Ngay lập tức Bộ Thương mại Hoa Kỳ đã liệt Huawei cùng công ty con của họ vào danh sách ‘kiểm soát xuất khẩu’, khiến các chuỗi cung ứng phụ kiện cho Huawei trên toàn cầu lần lượt ‘cắt đứt’ quan hệ kinh doanh với Huawei, vì không có sự cho phép của Washington".

Hệ quả : China's Richest Start Leaving As The Trade War Escalates (Giới giầu sụ của Trung Hoa bắt đầu rời nước khi cuộc chiến thương mại leo thang) theo ghi nhận của Oliver Williams, trên tạp chí Forbes, số phát hành vào ngày 28/5/2019. Tầu sắp chìm thì chuột phải chạy thôi. Cái hay của đám nhà giầu, cũng như đám chuột (ở bất cứ nơi đâu) là chúng đều đánh hơi được mùi của tai họa – từ rất xa !

Tưởng Năng Tiến

Nguồn : RFA, 02/06/2019 (tuongnangtien's blog)

(*) From 1998 to 2002, he studied Marxist philosophy and ideological education in an "on-the-job" postgraduate programme at the School of Humanities and Social Sciences, again at Tsinghua University, and obtained a Doctor of Law (LLD) degree, which was a degree covering fields of law, politics, management, and revolutionary history. However, commentators have questioned this qualification, pointing out a series of problems with it. The Sunday Times of London commissioned scholars to read the unpublished PhD thesis who noted that the content has little to do with law, appears to contain no original research, and reads like a collection of quotes from existing published works (1). Writer Joe Chung compared Xi's works with those of other scholars and found that numerous passages had been copied from previously published works or works published around the same time as Xi's. In one case, citations were shown to have been copied from another work, including misspellings and punctuation errors in that previously published work. Based on this research, Chung raised the question of whether Xi plagiarised his PhD (2). The Sunday Times article also noted the poor esteem of his previous qualifications and speculated that the PhD was invented by a committee in order to improve Xi's public image.

(Translated by Phạm Nguyên Trường)

(1) "Objection, Mr Xi. Did you earn that law degree ?". 11 August 2013. Retrieved 13 May 2014.

(2) "Plagiarism and Xi Jinping". 24 September 2013. Retrieved 13 May 2014.

(**) Donald Trump is not the American president America deserves, but he sure is the American president China deserves. 

("China Deserves Donald Trump". The New York Times May 21, 2019).

Tổng thống Mỹ bắt đầu chuyến công du Nhật Bản (RFI, 25/05/2019)

Tổng thống Hoa Kỳ và phu nhân bắt đầu chuyến công du Nhật Bản trong bốn ngày, kể từ hôm nay 25/05/2019. Donald Trump là nguyên thủ nước ngoài đầu tiên được tân Nhật hoàng Naruhito tiếp đón.

Tổng thống Mỹ Donald Trump và phu nhân Melania Trump rời khỏi chiếc Air Force One tại sân bay Haneda ở Tokyo, ngày 25/05/2019. Reuters/Issei Kato

Tuy nhiên, theo giới quan sát, đây là một chuyến viếng thăm mang tính biểu tượng nhiều hơn. Ít có khả năng đôi bên san bằng những bất đồng về thương mại như Nhà Trắng mong đợi.

Từ Washington, thông tín viên Anne Corpet cho biết thêm về lịch trình của tổng thống Mỹ tại Tokyo lần này.

"Donald Trump thích được tâng bốc. Nước chủ nhà Nhật Bản biết rất rõ điều ấy. "Tôi là vị khách danh dự duy nhất. Đây là sự kiện quan trọng nhất tại Nhật Bản từ hơn hai trăm năm qua". Nguyên thủ Mỹ đã tuyên bố như trên khi đề cập đến buổi tiếp xúc sắp tới đây với hoàng gia Nhật Bản.

Donald Trump là nhà lãnh đạo đầu tiên tiếp kiến tân Nhật hoàng và cũng sẽ là tổng thống Mỹ đầu tiên được mời xem một trận đấu sumo. Ban tổ chức đặt một chiếc ghế rất gần các võ sĩ cho Donald Trump, thay vì để ông phải ngồi trên sàn nhà như khán giả bình thường.

Ngoài ra, chương trình của tổng thống Trump bao gồm cả việc tham quan một chiếc hàng không mẫu hạm của Nhật đang được trùng tu để chiến đấu cơ F35 của Mỹ có thể đáp xuống. Tokyo muốn chứng minh rằng Nhật Bản tích cực tăng cường khả năng phòng thủ và mua trang thiết bị quân sự của Mỹ như điều mà Washington mong đợi. Nói tóm lại, Nhật Bản đang làm tất cả để Donald Trump được vừa lòng.

Nhà Trắng cho biết chuyến công du Nhật Bản lần này nhằm "khẳng định lại tầm mức quan trọng của liên minh giữa hai nước". Ngoài ý nghĩa biểu tượng, chính quyền Mỹ cũng muốn đạt được một số tiến bộ về đàm phán thương mại với Tokyo.

Một thỏa thuận được ký kết với Nhật Bản có lẽ sẽ giúp Donald Trump ghi được một bàn thắng và phần nào giảm bớt áp lực mà giới nông gia Mỹ đang phải gánh chịu do tác động chiến tranh thương mại Mỹ-Trung".

Thanh Hà

*******************

Mỹ áp lực các đảo quốc Thái Bình Dương chớ bỏ rơi Đài Loan (VOA, 25/05/2019)

Một nhà ngoại giao cao cấp của Mỹ hôm 24/5 kêu gọi các đảo quốc Thái Bình Dương chớ rút lại sự công nhận ngoại giao đối với Đài Loan và cảnh báo rằng sức ép của Bắc Kinh để thay đổi vị thế quốc tế của hòn đảo tự trị này đe dọa làm tăng khả năng xung đột.

Ông Patrick Murphy đang có chuyến công du đến các đảo quốc Thái Bình Dương

Quyền Trợ lý Ngoại trưởng Hoa Kỳ phụ trách các vấn đề Đông Á và Thái Bình Dương W. Patrick Murphy đã phát biểu với các phóng viên ở Canberra vào cuối chuyến thăm Úc ba ngày để hội đàm với các quan chức của chính phủ mới vừa được bầu lại ở Úc về mở rộng liên minh an ninh giữa hai nước.

Sáu đảo quốc Thái Bình Dương công nhận Đài Loan về mặt ngoại giao, chiếm 1/3 trong tổng số các đồng minh ngoại giao của hòn đảo tự trị này trên thế giới.

Tuy nhiên, họ đang gặp sức ép ngày càng mạnh mẽ từ Bắc Kinh phải chuyển phe vào lúc Trung Quốc đang gầy dựng ảnh hưởng trong khu vực.

Ông Murphy nói rằng không nên để Trung Quốc đại lục gây ảnh hưởng các quyết định ngoại giao.

"Trung Quốc đang âm mưu giảm các quan hệ ngoại giao của Đài Loan trong khu vực và đó là một kiểu hành động mạnh tay", ông phát biểu. "Điều đó gây ra căng thẳng bằng cách thay đổi hiện trạng và dẫn đến khả năng xung đột".

Thủ tướng Quần đảo Solomon, Rick Hou, hứa sẽ xem xét lại quan hệ của nước ông với Đài Loan trước khi ông để mất quyền lực trong cuộc bầu cử hồi tháng rồi. Tuy nhiên, chuyển quan hệ sang Bắc Kinh, thị trường xuất khẩu lớn nhất của Solomon, vẫn là vấn đề đang được xem xét.

Ông Murphy nói rằng Hoa Kỳ ‘có quan hệ ngoại giao mạnh mẽ’ với Solomon và đã chúc mừng tân Thủ tướng Manasseh Sogavare.

Ông từ chối cho biết liệu ông có bàn bạc với giới chức Úc về quan ngại của một số phân tích gia an ninh rằng Bắc Kinh đang muốn xây dựng một căn cứ quân sự nước sâu đâu đó ở Thái Bình Dương hay không.

Việc Trung Quốc quân sự hóa Thái Bình Dương cũng sẽ gây bất ổn như việc họ quân sự hóa các hòn đảo tranh chấp ở Biển Đông, ông nói.

"Sự hiện diện quân sự ngày càng lớn ở bất cứ nơi đâu trong khu vực của một quốc gia như Trung Quốc vốn không hành động trên cơ sở luật lệ hay tuân thủ các chuẩn mực quốc tế là một vấn đề gây quan ngại", Murphy nói.

"Chúng tôi có rất nhiều lợi ích quốc gia trong khu vực vốn được xây dựng dựa trên tự do thương mại, tự do hàng hải và tự do bay trên vùng trời. Chúng tôi có những đối tác chủ chốt và việc thiết lập sự hiện diện quân sự ở đó thật sự là rất phiền toái".

Ông Murphy dự kiến sẽ bay đến nước láng giềng gần nhất của Úc là Papua New Guinea vào ngày 25/5. Thủ tướng nước này Peter O’Neill ủng hộ đòi hỏi chủ quyền của Bắc Kinh ở Biển Đông.

Mỹ và Úc cam kết xây dựng lại một căn cứ hải quân ở đảo Manus của Papua New Guinea.

Khi Úc và Papua New Guinea công bố kế hoạch nâng cấp căn cứ này hồi tháng 10, Trung Quốc lưu ý cả hai nước cần từ bỏ tư duy Chiến tranh Lạnh.

"Các đảo quốc Thái Bình Dương không nên là phạm vi ảnh hưởng của bất cứ nước nào", phát ngôn nhân Bộ Ngoại giao Trung Quốc Lục Khảng phát biểu vào lúc đó.

********************

Trump thúc Nhật Bản đầu tư nhiều hơn vào Mỹ, chỉ trích lợi thế thương mại (VOA, 25/05/2019)

Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày thứ Bảy thúc giục các nhà lãnh đạo doanh nghiệp Nhật Bản gia tăng đầu tư vào Mỹ trong khi ông chỉ trích Nhật Bản có "lợi thế lớn" về thương mại mà các nhà đàm phán đang cố gắng cân đối trong một thỏa thuận song phương.

Tổng thống Mỹ Donald Trump tham dự một sự kiện với các nhà lãnh đạo doanh nghiệp Nhật Bản cùng với Đại sứ Mỹ tại Nhật Bản William Hagerty ở Tokyo, ngày 25 tháng 5, 2019.

Ông Trump đến Nhật Bản vào ngày thứ Bảy trong một chuyến thăm cấp nhà nước phần lớn mang tính hình thức nhằm nêu bật mối quan hệ thân thiết giữa hai nước đồng minh dù có một số vấn đề trong quan hệ thương mại.

Ngay sau khi được chào đón trên thảm đỏ tại sân bay, ông Trump dự tiệc chiêu đãi tại dinh thự của Đại sứ Hoa Kỳ William Hagerty mà Nhà Trắng cho biết bao gồm giám đốc điều hành các doanh nghiệp Nhật Bản từ Toyota, Nissan, Honda, SoftBank và Rakuten.

Ông Trump nói với các quan chức của các công ty rằng chưa bao giờ có một thời điểm tốt hơn để đầu tư vào Mỹ và nhắc lại lời than phiền rằng các chính sách của Cục Dự trữ Liên bang Hoa Kỳ đã cản trở tăng trưởng kinh tế của Mỹ đạt được tiềm năng trọn vẹn.

Với các cuộc đàm phán thương mại đang tiếp diễn, ông Trump cũng chỉ trích nước chủ nhà và nói ông muốn có một thỏa thuận để giải quyết sự mất cân bằng thương mại giữa hai nước.

"Nhật Bản đã có lợi thế đáng kể từ nhiều năm qua, nhưng không sao, có lẽ đó là lí do vì sao các bạn thích chúng tôi đến vậy", ông nói.

"Với thỏa thuận này, chúng tôi hi vọng sẽ giải quyết được sự mất cân bằng thương mại, xóa bỏ những rào cản đối với hàng xuất khẩu của Mỹ và đảm bảo sự công bằng và đối ứng trong mối quan hệ của chúng ta", ông Trump nói.

Thương mại là một trong những vấn đề mang dấu ấn của ông Trump, và khuyến khích đầu tư nước ngoài vào Mỹ là một đặc trưng trong các chuyến đi nước ngoài của ông.

Ông Trump sẽ hội kiến Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe vào Chủ nhật và chơi golf, xem một giải đấu sumo và dùng bữa tối riêng tư.

Hai nhà lãnh đạo có mối quan hệ nồng ấm, điều mà ông Abe muốn nhấn mạnh giữa lúc Washington đang cân nhắc thuế quan đối với xe hơi xuất khẩu của Nhật Bản mà chính quyền Trump coi là mối đe dọa an ninh quốc gia tiềm năng.

Người Việt ‘ngấm đòn’ hay ‘vỗ tay’ khi thấy Mỹ ‘đánh’ Huawei ? (VOA, 21/05/2019)

Nhiều người Việt Nam sử dụng điện thoại, máy tính của Huawei thấy "sốc" về tin Google sẽ không cho hãng của Trung Quốc tiếp cận với các dịch vụ phần cứng, phần mềm của hãng Mỹ, báo chí Việt Nam cho hay hôm 20/5. Trong khi đó, trên mạng xã hội, nhiều người khác tỏ ra hoan hỉ về "đòn hiểm" từ phía Mỹ.

Một cửa hàng có bán điện thoại Huawei ở Việt Nam

Google tuyên bố với báo giới quốc tế hôm 20/5 rằng họ sẽ hạn chế việc Huawei được tiếp cận hệ điều hành Android và các phần mềm ứng dụng sau khi chính quyền của Tổng thống Trump đưa hãng công nghệ của Trung Quốc vào danh sách đen.

Động thái này được giới phân tích xem như một cú đánh mạnh vào Huawei khi hãng đang nhắm mục tiêu trở thành thương hiệu điệu thoại di động hàng đầu vào năm 2020.

Hồi tuần trước, chính quyền ông Trump đã cấm các công ty Mỹ bán hàng cho Huawei nếu không có giấy phép của chính phủ Mỹ, một bước leo thang đáng kể trong cuộc chiến thương mại Mỹ-Trung.

Diễn biến mới nhất giữa hai hãng Google, Huawei có tác động tức thì đến thị trường Việt Nam. Các báo hay trang tin như Tuổi Trẻ, VnExpress loan tin "nhiều người Việt muốn thanh lý điện thoại Huawei sau lệnh cấm của Mỹ" và "điện thoại Huawei ở Việt Nam bị trả giá bèo bọt".

Các báo trong nước tường thuật rằng các diễn đàn trên mạng của những người dùng smartphone Huawei ở Việt Nam, với hơn 20.000 thành viên, đang thể hiện sự "hoang mang", "lo lắng", "bất an" về sản phẩm họ đang dùng vì chúng có nguy cơ "biến thành cục gạch".

Cùng lúc, những lời rao bán điện thoại Huawei "liên tiếp xuất hiện" trên các diễn đàn này. Một bản tin của Tuổi Trẻ viết rằng "nhiều người tranh thủ ép giá", và đưa ra dẫn chứng về một người rao bán điện thoại Huawei P30 Pro "mới đẹp, không trầy xước, bảo hành đến tháng 4/2021" có giá mua ban đầu gần 23 triệu đồng, nhưng nay chỉ được một số người trả giá "5 triệu, 2 triệu hay... 500 ngàn đồng".

Một doanh nhân từng buôn bán điện thoại di động số lượng lớn ở Việt Nam trong 20 năm qua nhận định với VOA rằng đòn đánh của Google sẽ dẫn đến những hệ quả đáng kể đối với Huawei ở Việt Nam. Doanh nhân họ Ngô, không muốn nêu danh tính đầy đủ, nói với VOA :

"Bắt đầu từ bây giờ Huawei sẽ bán rất là chậm. Google không cho sử dụng phần mềm của họ nữa, chỉ sử dụng phần mềm mở, thì Huawei đã thua rồi. Việt Nam thì không thích Trung Quốc, đấy là tâm lý chung, thì rõ ràng Mỹ cạnh tranh thương mại với Trung Quốc thì chắc chắn là Việt Nam không nói ra nhưng rõ ràng là Việt Nam thích thú. Tôi nghĩ rằng thị phần Huawei chắc chắn sẽ giảm sút. Khó khăn luôn và khả năng là khó bán ở Việt Nam".

Theo doanh nhân này, các nhà phân phối chủ chốt sẽ bị ảnh hưởng là chính, bao gồm Thế Giới Di Động, Viettel, Vinaphone, Mobiphone và các chuỗi cửa hàng lớn. Với kinh nghiệm của mình, ông dự báo các nhà phân phối sẽ không bị thiệt hại nhiều và chuyển sang bán các loại điện thoại di động khác của Trung Quốc, như Oppo chẳng hạn.

Huawei có tham vọng trở thành thương hiệu điện thoại di động hàng đầu vào năm 2020

Chuyên trang ICT News của báo mạng VietnamNet cho biết thị phần smartphone của Huawei tại Việt Nam hiện nay "vào khoảng 5%". Riêng tại Thế Giới Di Động, chuỗi bán lẻ lớn nhất trong nước, "Huawei đang đứng thứ tư về doanh số, sau Samsung, Oppo, Apple", vẫn theo chuyên trang này.

Trong khi đó, trên nhiều trang cá nhân và diễn đàn "Bàn luận về Kinh tế-Chính trị", xuất hiện hàng trăm lời bình luận thể hiện thái độ hả hê khi Huawei đối mặt với những nguy cơ từ phía Mỹ. Một số người cho rằng sự việc đang diễn ra cho thấy Huawei "không có gì ghê gớm, chỉ làm được phần cứng, còn phần mềm vẫn phụ thuộc vào phe tư bản". Một số người khác nhận xét Trung Quốc "vẫn còn non và xanh lắm".

Facebooker Mạnh Kim, một nhà báo có lượng người theo dõi đông đảo, viết trên trang cá nhân rằng "Chỉ những sự kiện như vụ Google ‘làm khó’ Huawei mới thấy nền kinh tế nào mới thật sự là nguồn dưỡng khí cho các nền kinh tế lệ thuộc".

Ông Mạnh Kinh khẳng định sự kiện này "không chỉ cho thấy sức mạnh" mà còn cho thấy sự khác biệt về "giá trị" giữa Trung Quốc và Mỹ.

Về lý do nhiều người Việt phấn chấn khi theo dõi cuộc đấu liên quan đến Huawei và trên bình diện rộng hơn là cuộc chiến thương mại Mỹ-Trung, doanh nhân kỳ cựu họ Ngô trong lĩnh vực buôn bán điện thoại di động nói với VOA :

"Nói chung lần này là đòn đánh mạnh vào Trung Quốc. Mà Việt Nam với Trung Quốc thật ra là bằng mặt nhưng không bao giờ bằng lòng, nên cái chuyện này chắc chắn là mọi người [Việt Nam] vỗ tay, tất nhiên là vỗ tay ngầm thôi".

Cách đây 3 tháng, trả lời phỏng vấn với tạp chí Nhật Nikkei Asian Review, ông Fine Fan, Giám đốc điều hành Huawei-Việt Nam, đơn vị thành viên của Huawei Technologies, nói : "Chúng tôi tự tin về triển vọng mở rộng kinh doanh ở Việt Nam".

Tin tức khi đó cho hay hãng Trung Quốc này "tự tin sẽ thắng thầu" cung cấp thiết bị và xây dựng mạng lưới 5G ở Việt Nam. Cùng thời gian, một khảo sát của tờ Kinh tế Sài gòn cho thấy có đến 95% độc giả không muốn Huawei thắng thầu 5G tại Việt Nam.

Giờ đây, sau những động thái cứng rắn từ phía chính phủ Mỹ và Google đối với Huawei, doanh nhân họ Ngô đưa ra nhận định với VOA rằng chính phủ Việt Nam sẽ lo ngại về việc sử dụng công nghệ của Huawei nói riêng và Trung Quốc nói chung vào hạ tầng viễn thông Việt Nam. "Các hãng Trung Quốc trong tương lai rất dễ bị Mỹ xử lý như vụ Huawei lần này", ông nói.

Tin tức cập nhật vào cuối buổi chiều ngày 21/5, giờ Việt Nam, cho hay Bộ Thương mại Mỹ gia hạn 90 ngày để các hãng điện thoại di động và nhà cung cấp internet băng thông rộng làm việc với Huawei nhằm duy trì các mạng hiện có và bảo vệ người sử dụng khỏi các nguy cơ an ninh.

Việc gia hạn này cho phép Google gửi các bản cập nhật phần mềm đến các máy điện thoại Huawei sử dụng hệ điều hành Android từ nay cho đến ngày 19/8.

*****************

Nhà sáng lập Huawei nói Mỹ đánh giá thấp sức mạnh hãng này (BBC, 21/05/2019)

Người sáng lập Huawei Nhậm Chính Phi vẫn kiên quyết chống lại các động thái của Hoa Kỳ chống lại công ty của ông, nói rằng Hoa Kỳ "đánh giá thấp" khả năng của Huawei.

Huawei triển khai mạng kinh doanh rộng trên khắp thế giới

Phát biểu với truyền thông nhà nước Trung Quốc, ông Nhậm đã hạ thấp tác động của các phát biểu gần đây của Mỹ và nói rằng không ai có thể bắt kịp công nghệ 5G của Huawai trong tương lai gần.

Tuần trước, Mỹ đã đưa Huawei vào danh sách các công ty mà các hãng của Mỹ không thể giao dịch trừ khi có giấy phép.

Động thái này đánh dấu sự leo thang trong nỗ lực của Hoa Kỳ nhằm ngăn chặn công ty của Trung Quốc.

"Cách làm hiện nay của các chính trị gia Hoa Kỳ đánh giá thấp sức mạnh của chúng tôi", ông Nhậm được truyền thông nhà nước Trung Quốc dẫn lời nói.

Ông Nhậm Chính Phi tỏ ra tự hào về năng lực công nghệ của Huawei

Huawei phải đối mặt với phản ứng dữ dội ngày càng tăng từ các nước phương Tây, dẫn đầu là Mỹ, về những rủi ro có thể xảy ra khi sử dụng sản phẩm của hãng này trong các mạng di động 5G thế hệ tiếp theo.

Quyết định của Hoa Kỳ đưa Huawei vào "danh sách thực thể" hay các công ty, tổ chức chịu chế tài đã thành tâm điểm chú ‎ý vào thứ Hai, 20/5/2019 sau khi Google cấm nhà khổng lồ công nghệ Trung Quốc khỏi một số cập nhật cho hệ điều hành Android.

Giấy phép tạm thời

Tiếp đó, cùng ngày thứ Hai, Bộ Thương mại Hoa Kỳ đã cấp giấy phép tạm thời cho phép một số công ty tiếp tục hỗ trợ các thiết bị và mạng Huawei hiện có.

Hoa Kỳ nói việc sẽ cấp giấy phép thời hạn 90 ngày "cho phép người dùng điện thoại di động của Huawei tiếp tục các hoạt động hiện có cùng với mạng băng thông rộng nông thôn", Bộ trưởng Thương mại Hoa Kỳ Wilbur Ross nói.

Điện thoại Huawei đã có tăng trưởng doanh số khá tốt trước khi hãng này gặp những vấn đề chế tài và ngăn chặn từ Mỹ

Trong một diễn biến khác, Trung tâm an ninh mạng quốc gia của Anh đã ra khuyến cáo với người sở hữu điện thoại Huawei trên trang web của cơ quan này.

Trung tâm an ninh cho biết giấy phép có nghĩa là khách hàng của Huawei có thể "cập nhật thiết bị cầm tay của họ như bình thường" và nói thêm rằng Trung tâm đang tiếp tục đánh giá tình hình và lên kế hoạch cung cấp lời khuyên trong tương lai cho người sử dụng.

Tuy nhiên, ông Nhậm đã hạ thấp tầm quan trọng của động thái này, nói rằng Huawei đã chuẩn bị trước những chế tài, hạn chế của Mỹ.

Hãng công nghệ của Trung Quốc đã ở tâm điểm của cuộc tranh đấu quyền lực Mỹ-Trung trong suốt nhiều tháng.

Khách hàng của Huawei đang lo lắng về ‎ ý nghĩa của những động thái quốc tế đối với các sản phẩm của hãng này, trong khi những tác động này đối với Huawei cũng có thể là đáng kể.

**********************

Hoa Vi lao đao với đòn công nghệ cao của Washington (RFI, 21/05/2019)

Trong lúc các cuộc đàm phán thương mại giữa Bắc Kinh và Washington tiếp tục bế tắc từ hàng tháng qua, Nhà Trắng dùng đòn công nghệ cao tấn công vào Hoa Vi. Đại tập đoàn viễn thông Trung Quốc có thể sẽ còn khốn đốn vì bị nhắm trúng điểm yếu là sự lệ thuộc vào công nghệ Mỹ.

Google thông báo ngưng cung cấp phần mềm ứng dụng cho Hoa Vi. Reuters/Marko Djurica/Illustration

Trong cuộc thương chiến Mỹ - Trung, chiến trường công nghệ cao được Washington khai hỏa, khi hôm 15/5 tổng thống Trump ký sắc lệnh đưa Hoa Vi vào danh sách các công ty có thể gây rủi ro cho an ninh quốc gia Mỹ. Tập đoàn truyền thông hàng đầu Trung Quốc, nhà sản xuất điện thoại di động đứng thứ 2 thế giới và đang đi đầu trong việc triển khai mạng truyền dẫn dữ liệu 5G, bị cấm mua các thiết bị, linh kiện, phần mềm viễn thông Mỹ.

Giới quan sát nhận định, bằng cách khóa cửa không cho Hoa Vi tiếp cận công nghệ Mỹ, tổng thống Donald Trump đã nhắm vào gót chân Achille của người khổng lồ Trung Quốc. Đây sẽ là một đòn đánh mạnh gây choáng váng cho tập đoàn Hoa Vi, vốn dĩ lớn mạnh được là nhờ vào công nghệ Mỹ, đặc biệt là các chíp điện tử và phần mềm. Nếu Hoa Vi bị cắt hoàn toàn nguồn công nghệ Mỹ, đó sẽ là điều tồi tệ nhất, đe dọa sự tồn vong của tập đoàn viễn thông Trung Quốc, theo nhận định của văn phòng tư vấn Eurasia Group. Hoa Vi có thể sẽ không giữ được hình hài như hiện nay nữa.

Hệ quả đòn tấn công của Washington là việc Google thông báo cắt cầu với Hoa Vi, trong khi mà sản phẩm của công ty Trung Quốc hoàn toàn phụ thuộc vào hệ điều hành Android do công ty Mỹ làm chủ.

Không có Android, Hoa Vi làm sao có thể thuyết phục được khách hàng mua các điện thoại di động không có các ứng dựng Gmail, Youtube hay ứng dụng bản đồ Maps. Đó mới chỉ là vài ứng dựng cơ bản không thể thiếu ở các máy điện thoại thông minh ngày nay. Giáo sư Ryan Whalen, thuộc Trung Tâm Công nghệ Đại học Hồng Kông, khẳng định đây là đòn đánh mạnh vào mảng điện thoại di động của Hoa Vi.

Về phần mình, Hoa Vi quả quyết đã chuẩn bị hệ điều hành riêng. Hiện chỉ có hai hệ điều hành thống trị thế giới điện thoại thông minh : Android chiếm tới 75% thiết bị, còn lại là iOS, độc quyền của Apple. Khó có thể tạo ra được một phần mềm mới nào để thay thế. Những tên tuổi lớn như Nokia, Blackberry và Microsoff đã từng thử và đều thất bại.

Về mảng công nghệ truyền dẫn dữ liệu, không thể phủ nhận Hoa Vi đã đi đầu trong lĩnh vực thiết bị mạng 5G. Nhưng ở đây Hoa Vi không phải không có điểm yếu. Mỗi năm công ty phải chi 67 tỷ đô la mua thiết bị, trong đó 11 tỉ chi cho các nhà cung cấp thiết bị Mỹ. 

Tuy nhiên, một loạt công ty Mỹ trong lĩnh vực này như Qualcomm, Qorvo và Texas Instrument đã tạm ngừng cung cấp thiết bị cho Hoa Vi. Nhà chế tạo phần mềm Oracle và Microsoft cũng làm ăn nhỏ giọt với vị khách hàng lớn Trung Quốc này. Nhiều chuyên gia đã cảnh báo những yếu tố như vậy có thể làm tổn hại tham vọng của Hoa Vi trong lĩnh vực 5G,

Trước các đòn tấn công cấp tập của Washington, Hoa Vi vẫn phải tỏ ra tự tin, sẵn sàng chấp nhận thách thức, bảo đảm rằng công ty đã chuẩn bị được giải pháp thay thế, phần mềm, linh kiện Mỹ… Nhưng điều này khó thuyết phục được các chuyên gia của Eurasia. Văn phòng tư vấn này nhấn mạnh : "Hoa Vi không thể tích trữ phần mềm và công ty không có cơ hội sống sót lâu dài nếu không tiếp cận dây chuyền cung ứng của thế giới.ʺ

Để cưỡng lại cuộc tấn công của Washington, Hoa Vi chỉ có thể nhắm tới sự ủng hộ của các nước Châu Âu. Nhưng trong trường hợp Washington gây áp lực mạnh thì, "sẽ rất khó mà Liên Hiệp Châu Âu tiếp tục hợp tác với Hoa Vi", giám đốc văn phòng tư vấn của Bỉ Grueguel, ông Guntram Wolff cảnh báo.

Có thể nói số phận của tập đoàn Trung Quốc giờ phụ thuộc chủ yếu vào ý đồ thực sự của tổng thống Mỹ, hiện đang dùng Hoa Vi như là con tốt trong ván cờ thương mại với Trung Quốc.

Anh Vũ

******************

Washington tạm hoãn một phần lệnh cấm Hoa Vi (RFI, 21/05/2019)

Chưa đầy một tuần sau khi xếp Hoa Vi vào danh sách đen, chủ yếu vì lý do an ninh quốc gia, chính quyền Donald Trump hôm qua, 20/05/2019, đã quyết định tạm hoãn 3 tháng cho một phần lệnh cấm đối với tập đoàn viễn thông số 1 Trung Quốc.

Washington tạm hoãn thi hành lệnh cấm đối với Hoa Vi trong vòng ba tháng.© Reuters/Dado Ruvic

Bộ Thương mại Mỹ sẽ cho phép Hoa Vi được mua hàng hóa do Mỹ sản xuất để duy trì hoạt động cho hệ thống mạng hiện có, theo Reuters. Công ty Trung Quốc cũng được phép tiếp cận các bản cập nhật cho thiết bị di động của Hoa Vi hiện bán tại thị trường Mỹ.

Hôm 15/05, tổng thống Donald Trump đã xếp công ty viễn thông Trung Quốc vào danh sách đen những công ty có thể gây rủi ro cho an ninh quốc gia Mỹ. Theo đó, Hoa Vi bị cấm mua các linh kiện của các công ty Mỹ, nếu không được chính phủ cho phép. Trong khi đó các kiểu điện thoại di động của Hoa Vi đều có các linh kiện và phần mềm Mỹ.

Chính quyền Washington không hủy trừng phạt mà chỉ tạm hoãn áp dụng một phần lệnh cấm trong vòng 90 ngày để tập đoàn Trung Quốc và các đối tác thương mại Mỹ có thời gian thích ứng. Bộ Thương Mại Mỹ cũng cho biết sẽ nghiên cứu khả năng kéo dài hay không thời hạn tạm hoãn trên.

Ngày 19/05, Google tuyên bố "tuân thủ sắc lệnh và đang xem xét các vấn đề liên quan", đồng thời cho biết sẽ ngừng cho phép Hoa Vi sử dụng phần mềm Android, nền tảng hoạt động của điện thoại di động.

Các biện pháp cấm vận Hoa Vi đã gây ngay hệ quả đối với nhiều doanh nghiệp Mỹ trên thị trường tài chính. Cổ phiếu của Google mất 2% tại Wall Street. Các nhà chế tạo bán dẫn và bộ vi xử lý như Qualcomm mất 6%, Intel mất 3% tài sản.

Hoa Vi sẵn sàng đương đầu với thách thức Mỹ

Về phía tập đoàn Trung Quốc, nhà sáng lập Hoa Vi, ông Nhậm Chính Phi hôm nay tuyên bố tập đoàn đã chuẩn bị trước để đương đầu với lệnh cấm của Nhà Trắng, đồng thời cho rằng "Hoa Kỳ đã đánh giá quá thấp công ty của ông".

Từ Bắc Kinh, thông tín viên Stéphane Lagarde tường thuật :

"Thời hạn 90 ngày là vô nghĩa với chúng tôi. Chúng tôi không cần phải có thêm 3 tháng làm gì, chúng tôi đã sẵn sàng", người sáng lập Hoa Vi sáng nay (21/5) nhấn mạnh.

Đòn bí mật của Hoa Vi đối phó với lệnh cấm của Mỹ có thể đó sẽ là hệ điều hành thay thế Android, có tên là "Hồng Mông - Hong Meng", theo tiết lộ của Viện nghiên cứu công nghệ cao của tập đoàn trên We Chat.

Hệ điều hành có tên gọi mượn từ trong kinh sách của Lão Tử này đã "sẵn sàng", ông Dư Thừa Đông, tổng giám đốc mảng điện thoại thông minh của Hoa Vi, hôm nay khẳng định trên nhật báo Tin tức Bắc Kinh.

Trong cuộc họp báo tại trụ sở của tập đoàn ở Thẩm Quyến, nhà sáng lập đồng thời là tổng giám đốc Hoa Vi đã gửi lời cảm ơn đến 5000 nhân viên được huy động trong kỳ nghỉ Tết hồi tháng Hai vừa qua để chuẩn bị đối phó với các biện pháp của Washington giờ đây.

Ông cũng gửi lời cảm ơn đến những công ty Mỹ đã "góp phần vào sự phát triển của Hoa Vi", cố gắng "thuyết phục chính phủ Mỹ không sử dụng trừng phạt". Phát biểu trên ám chỉ đến các nhà chế tạo linh kiện bán dẫn Mỹ, mà các thiết bị viễn thông 5G của Hoa Vi phải cần tới. Các công ty đó đóng trụ sở tại Mỹ nhiều năm qua đã cộng tác với tập đoàn Trung Quốc".

Anh Vũ

*******************

Google ngừng cung cấp dịch vụ phần mềm cho Hoa Vi (RFI, 20/05/2019)

Hôm 19/05/2019, tập đoàn Mỹ Google cho biết sẽ chấm dứt cung cấp phần mềm ứng dụng và dịch vụ kỹ thuật cho Hoa Vi, tập đoàn viễn thông Trung Quốc vừa bị Washington đưa vào danh sách đen bị cấm các hoạt động thương mại tại Mỹ.

Trụ sở tập đoàn Hoa Vi (Huawei) ở Đông Quản, tỉnh Quảng Đông, Trung Quốc. Ảnh chụp ngày 25/03/2019. Reuters/Tyrone Siu

Theo hãng tin Reuters, Google quyết định đình chỉ cấp phép sử dụng cũng như các thỏa thuận chia sẻ với Hoa Vi các sản phẩm phần mềm.

Như vậy công ty Trung Quốc sẽ mất quyền sử dụng hệ điều hành Android dùng cho điện thoại di động. Đồng thời các mẫu điện thoại thông minh mới của Hoa Vi sẽ không được cài đặt các ứng dụng và dịch vụ trong kho phần mềm Google Play Store, ứng dụng Gmail hay YouTube. Tuy nhiên Hoa Vi vẫn có quyền truy cập vào các dịch vụ nguồn mở của nền tảng Android ( AOSP).

Theo nguồn tin của Reuters, các chi tiết về các dịch vụ liên quan vẫn đang được thảo luận trong nội bộ Google. Hiện tại, trên thế giới có khoảng 2,5 tỉ thiết bị đang sử dụng hệ điều hành Android của Google.

Quyết định của tập đoàn Mỹ không tác động nhiều tại Trung Quốc vì phần lớn các ứng dụng cho điện thoại di động của Google đã bị cấm. Nhưng thị trường lớn thứ hai của Hoa Vi là Châu Âu có thể sẽ bị ảnh hưởng mạnh bởi quyết định của Google.

Hành động của Google diễn ra vào thời điểm cuộc chiến thương mại Mỹ-Trung đang căng thẳng cao độ. Vào tuần trước, tổng thống Donald Trump đã ký sắc lệnh cấm các tập đoàn Mỹ làm ăn buôn bán trong lĩnh vực viễn thông với các công ty ngoại quốc bị cho là có khả năng gây nguy hiểm đến an ninh quốc gia, trong đó có Hoa Vi. Cuối tuần qua, bộ Thương Mại Mỹ thông báo có thể sẽ rút bớt một số giới hạn với tập đoàn viễn thông Trung Quốc bằng cách cấp phép tạm thời để "không làm gián đoạn các hoạt động và trang thiết bị của hệ thống mạng hiện có".

Công việc kinh doanh của Hoa Vi đang phát triển. Quý một năm nay, điện thoại thông minh Hoa Vi chiếm 19% thị phần thế giới, vượt lên trên nhãn hiệu Apple, chỉ xếp sau Samsung của Hàn Quốc. Hoa Vi hiện đang dẫn đầu trong công nghệ mạng truyền dẫn tín hiệu 5G.

Sau ZTE, một công ty viễn thông khác củaTrung Quốc, Hoa Vi từ lâu đã nằm trong tầm ngắm của chính quyền Trump vì bị nghi ngờ có hoạt động gián điệp phục vụ chính quyền Bắc Kinh.

Một diễn biến khác của cuộc chiến thương mại Mỹ -Trung. Trả lời phỏng vấn trên kênh truyền hình Fox New hôm qua, Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố, nhiều công ty đã chuyển sản xuất từ Trung Quốc sang Việt Nam và các nước Châu Á khác vì quyết định của Mỹ áp thuế mới đối với hàng Trung Quốc. Ông Trump cũng khẳng định không thể có thỏa thuận 50-50 với Bắc Kinh mà phần hơn phải nghiêng về Mỹ do cách hành xử buôn bán của Trung Quốc.

Anh Vũ

*****************

Điện thoại Huawei của Trung Quốc bị trả giá ‘bèo bọt’ ở Việt Nam (Người Việt, 20/05/2019)

Hàng loạt người tại Việt Nam đã rao bán điện thoại Huawei của Trung Quốc chỉ sau vài giờ có thông tin Google và 3 nhà cung cấp chip nổi tiếng gồm Intel, Qualcomm, Broadcom thông báo ngưng hợp tác với hãng này.

Quầy trưng bày điện thoại Huawei thưa thớt khách. (Hình : Tuổi Trẻ)

Báo Tuổi Trẻ cho hay như vậy, và cho biết thêm : "Ngoài rao bán, khá nhiều người còn tới tận các cửa hàng để hỏi thông tin dừng hợp tác với Huawei có ảnh hưởng đến điện thoại hiện tại đang sử dụng không, có sử dụng được Gmail, Google…"

Báo Tuổi Trẻ dẫn lời một người tên Thái Cường (30 tuổi, ngụ tỉnh An Giang) thở phào nhẹ nhõm và cho biết cảm thấy hên vì mới bán chiếc thoại Huawei 3i vào tuần trước.

"Điện thoại này giá mới gần 6 triệu, nhưng anh Cường mua máy cũ tại cửa hàng Thế Giới Di Động với giá gần 4 triệu. Sau khi dùng gần 2 tháng, anh bán lại với giá tròn 4 triệu, vẫn lời 140 ngàn".

"Nếu bán bây giờ giá có thể rất thấp vì người dùng e ngại, họ cảm thấy điện thoại không được hỗ trợ nữa nên không dám mua, nhiều khi không bán được luôn", anh Thái Cường cho hay.

Vẫn theo báo Tuổi Trẻ, "Hội người dùng Huawei & Honor Việt Nam có gần 20.000 thành viên và nhiều hội nhóm Huawei Việt Nam khác trên Facebook, tin rao bán điện thoại Huawei liên tiếp xuất hiện. Tin Huawei bị dừng hợp tác với các ‘ông lớn’ cũng được thảo luận sôi nổi".

"Nhiều người tranh thủ ép giá. Giá mua mới điện thoại này gần 23 triệu, nhưng có người vào trả 5 triệu, 2 triệu hay… 500 ngàn đồng để ‘mua về làm kỷ niệm.’ Trong khi đó, nhiều người lại tranh thủ chớp thời cơ để mua điện thoại Huawei giá rẻ, vì tin tưởng rằng Huawei sẽ sớm có cách giải quyết".

"Không ít người vẫn hoang mang, than thở vì mới mua và đang trả góp, nên hỏi han cách lấy lại tiền khi lỡ đặt cọc mua Huawei".

Báo Tuổi Trẻ ghi nhận, "Chiều 20 Tháng Năm, các quầy điện thoại Huawei ở nhiều cửa hàng chuyên bán điện thoại di động ở Sài Gòn khá vắng vẻ trong khi các quầy trưng bày những loại điện thoại khác vẫn được nhiều người lựa xem…" (KN)

*****************

Huawei : những nước nào chặn công nghệ 5G của công ty Trung Quốc ? (BBC, 20/05/2019)

Quyết định của Mỹ cấm các công ty của mình sử dụng các nhà cung cấp dịch vụ viễn thông nước ngoài với lý do về rủi ro bảo mật là loạt đạn mới nhất dường như nhắm vào hãng công nghệ khổng lồ Huawei của Trung Quốc.

Chưa có quyết định trên toàn Châu Âu về việc dùng công nghệ 5G của Huawei.

Hoa Kỳ đã đi đầu trong nỗ lực hạn chế sử dụng thiết bị Huawei trong mạng di động 5G, với lý do các vấn đề bảo mật nghiêm trọng.

Huawei hiện đang phải đối mặt với sự phản pháo từ các chính phủ khác về nguy cơ công nghệ của hãng này có thể được sử dụng cho hoạt động gián điệp.

Vậy những quốc gia nào khác đang chặn công nghệ 5G của Huawei và nước nào cho phép hoạt động ?

Đây là công nghệ mới, trong giai đoạn mới bắt đầu triển khai và nhiều quốc gia vẫn đang quyết định vai trò Huawei nên đóng, nếu có.

Nhưng Huawei cho biết họ hiện đã ký hơn 40 hợp đồng 5G thương mại trên toàn thế giới, bao gồm cả ở Châu Âu, Trung Đông và Châu Á.

Năm con mắt

Úc đã cấm Huawei và một công ty viễn thông khác của Trung Quốc, ZTE, vào năm ngoái khi họ áp dụng các quy tắc an ninh quốc gia cho các công ty cung cấp thiết bị cho các hãng viễn thông.

New Zealand đã ngăn Huawei cung cấp một mạng di động với thiết bị 5G, nhưng vẫn chưa loại trừ hoàn toàn tất cả các hợp đồng 5G của Huawei.

Hai quốc gia này, cùng với Vương quốc Anh và Canada, tạo nên cái gọi là mạng chia sẻ thông tin tình báo Five Eyes (Năm mắt) cũng với Hoa Kỳ.

Vương quốc Anh vẫn đang xem xét chính sách viễn thông 5G của mình và có thể cho phép Huawei cung cấp các thiết bị 5G "không cốt lõi", chẳng hạn như cột ăng ten.

Hoa Kỳ đã chính thức chặn tất cả sự tham gia của Huawei vào mạng 5G.

Nam Hàn đã có mạng 5G toàn quốc

Chưa có quyết định trên toàn Châu Âu

Cho đến nay, chưa có quốc gia Châu Âu nào chính thức chặn Huawei và phần lớn các hợp đồng 5G toàn cầu hiện tại của công ty là với các công ty hoạt động ở Châu Âu.

EU vào tháng Ba đã đưa ra các khuyến nghị về an ninh 5G, yêu cầu các quốc gia thành viên xem xét lại mạng của họ vào cuối tháng Sáu và báo cáo kết quả của họ cho Ủy hội EU.

Bất chấp áp lực từ Hoa Kỳ, Đức đã chống lại lệnh cấm và Pháp không nói họ có kế hoạch theo một đường lối cứng rắn chống lại công ty này.

Công ty viễn thông lớn nhất của Hà Lan, KPN, đã nói rõ rằng họ sẽ không cho phép Huawei xây dựng cơ sở hạ tầng 5G "cốt lõi" của mình, nhưng họ có thể cung cấp các thiết bị khác được coi là ít nhạy cảm hơn.

Chính phủ Hà Lan dự kiến sẽ đưa ra quyết định sử dụng thiết bị Huawei vào cuối tháng Sáu.

Đường vào Châu Á

Hàn Quốc đã ra mắt dịch vụ 5G thương mại vào tháng trước và một trong ba nhà mạng của họ đã sử dụng thiết bị 5G do Huawei cung cấp.

Các thử nghiệm 5G dự kiến sẽ được thực hiện tại Ấn Độ vào cuối năm nay với Huawei là một trong những công ty được mời tham gia.

Tuy nhiên, có tin rằng Ấn Độ có thể hạn chế sự tham gia của Huawei vào việc phát triển cơ sở hạ tầng 5G.

Huawei tăng trưởng mạnh trong 10 năm qua.

Malaysia đã nói rõ rằng Huawei có thể tham gia phát triển mạng 5G, với thủ tướng đến thăm văn phòng của công ty tại Bắc Kinh vào tháng Tư.

Tại Indonesia, bộ trưởng viễn thông nước này cho biết hồi đầu năm nay rằng họ không thể "hoang tưởng" khi sử dụng công nghệ Huawei.

Tại Thái Lan, Huawei đã triển khai dự án thử nghiệm 5G.

Việt Nam, nơi đang phát triển mạng 5G, đã không nói họ chính thức cấm Huawei, mặc dù Viettel, một trong những nhà mạng viễn thông lớn nhất hiện đang sử dụng công nghệ của Ericsson.

Nhật Bản đã chặn việc sử dụng thiết bị Huawei cho 5G vì lo ngại bảo mật, mặc dù như ở các quốc gia khác, thiết bị Huawei là một phần của mạng 4G hiện có.

Sự tăng trưởng của 5G có thể sẽ dẫn đến các cơ hội khác cho Huawei trên toàn thế giới.

Công ty cho biết họ đã có 10 hợp đồng 5G được ký ở Trung Đông.

Châu Phi đã không đi đầu trong việc áp dụng 5G sớm, nhưng các nền kinh tế tiên tiến hơn tại Châu lục này sẽ là các thị trường có khả năng khá màu mỡ.

Ví dụ, tại Nam Phi, Huawei đã tuyên bố tham gia vào mạng 5G thương mại ở Johannesburg với nhà cung cấp dữ liệu di động, Rain.

Theo một cơ quan quản lý toàn ngành, đã có hơn 200 nhà khai thác tại 85 quốc gia đầu tư vào mạng 5G dưới hình thức này hay hình thức khác vào tháng Ba năm nay.

Trong tuần lễ vừa qua, ông Donald Trump đã sử dụng một chiến thuật tởm lợm trong chiến dịch tranh cử của ông vào năm 2020.

Trump cho thấy sẽ dùng quyền lực tổng thống của mình để quấy rối, hạ nhục các đối thủ chính trị bằng cách tạo ra một dư luận tồi tệ, xấu xa về những người này.

Tổng thống Donald Trump trong một cuộc biểu vận động ở Panama City Beach, Fla., vào tuần trước. Ảnh Doug Mills/The New York Times

Bằng phương thức này, Trump hi vọng sẽ khiến cho ít nhất một số cử tri tin rằng hầu hết các chính trị gia đều lem nhem, dơ bẩn về tài chánh hơn là nhận ra chính Trump mới là vị tổng thống tham nhũng nhất trong lịch sử nước Mỹ một thời gian rất dài.

Nói một cách cụ thể hơn, Trump cho biết sẽ yêu cầu bộ trưởng tư pháp William Barr – người do Trump bổ nhiệm – điều tra về các thỏa thuận giữa ông Joe Biden, người đang dự trù ra tranh cử tổng thống năm 2020 với Ukraine. Luật sư riêng của Trump, Rudy Giuliani đồng ý với Trump, cho biết muốn nhờ chính phủ Ukraine giúp đỡ trong việc điều tra.

Trên nguyên tắc, những việc điều tra này không có gì trái với pháp luật, tuy nhiên khi hành động như vậy, Trump đang tận dụng quyền lực của mình để tìm cách bôi nhọ, dánh phá đảng Dân Chủ.

Jonathan Chait bình luận hành động này trên Tạp Chí New York rằng : "Đây là việc chưa một tổng thống nào trong lịch sử Mỹ nghĩ tới sẽ hành động. Những quyền lực hành pháp đã bị một tổng thống tham nhũng lạm dụng và một đảng phái đã nhắm mắt làm ngơ cho sự lạm dụng đó vượt quá giới hạn một cách đáng sợ".

Một nữ đồng nghiệp của Chait, Maureen Dowd bày tỏ : "Một tổng thống hơn 2 năm dài cố gắng chống trả những nghi ngờ đã cấu kết với chính quyền ngoại bang giúp đỡ mình trong cuộc bầu cử, chỉ 3 tuần lễ sau khi (tạm) thoát nạn lại cho luật sư của mình tuyên bố sẽ liên minh với chính phủ ngoại quốc để xúc tiến, điều hành tranh cử năm 2020".

Nguyên nhân Trump sử dụng chiến thuật này nhằm đánh vào Joe Biden là do một câu chuyện xẩy ra khi Joe Biden còn là phó tổng thống cho Barack Obama. Vào năm 2014, Hunter Biden - con trai Joe Biden – bắt đầu làm việc trong ban chấp hành của một công ty của Ukraine do Mycola Zlochevsky - một chính trị gia có quá khứ rất phức tạp lãnh đạo.

Việc Hunter Biden cho biết cha đang là phó tổng thống cho Obama là một quyết định sai lầm tệ hại. Vào cùng thời điểm đó, Joe Biden đang cố gắng liên kết, làm việc với các nước Đông Âu, kể cả Ukraine để ngăn chận khả năng bành trướng của Nga trong khu vực.

Tờ New York Times và Bloomberg News vừa công khai nói về chuyện này. NY Times đặt vấn đề xung đột quyền lợi với Joe Biden và theo báo cáo của Bloomberg cho biết những câu hỏi đã được Joe Biden trả lời.

Theo sự khằng định của Erik Wemple báo Washington Post, rất khó theo giõi được chi tiết nhưng không có bằng chứng nào cho thấy Joe Biden đã giúp đỡ con trai mình hoặc Zlochevsky.

Oliver Bullough tác giả một quyển sách mô tả về một vài nhân vật liên hệ nói với Washington Post : "Khi các nhà báo đi tìm ngọn lửa sau đám khói mù về câu chuyện Biden-Ukraine, họ gọi điện thoại cho tôi để hỏi tôi nghĩ gì về chuyện này? Nhiều người muốn nhận được câu trả lời rằng có một sự cấu kết nào đó nhưng tôi đã nói cho họ biết rằng không có chuyện đó".

Mặc dầu vậy, câu chuyện vẫn trở nên vẩn đục khiến cho Joe Biden bị nghi ngờ. Đó chính là điều mà Trump và liên minh ma quỷ của Trump mong muốn. Trump đã áp dụng chiến thuật này trong lần tranh cử năm 2016 khiến cho Hillary Clinton, xuất hiện dưới mắt nhiều cử tri là một ứng cử viên tham nhũng, tồi bại. Chính Hunter Biden và Hillary đã nhẹ dạ, vô tình giúp đỡ cho Trump thực hiện âm mưu.

Tuy nhiên giờ đây mọi chuyện mới trở nên thật sự đen tối và nguy hiểm hơn. Trump hiện đang là tổng thống với đầy đủ quyền lực để có thể uy hiếp, lèo lái, ép buộc, dụ dỗ người khác tham dự vào trò chơi.

Các nhân viên liên bang, những người làm việc cho Trump hoặc các giới chức ngoại quốc có liên hệ mật thiết với Mỹ, không muốn bị chính quyền Trump ghét bỏ... có thể vì quyền lợi, địa vị sẽ tham gia chiến thuật đểu cáng của Trump.

Trong trường hợp này, tôi thật sự vui mừng về câu trả lời nhanh chóng, rõ ràng. Ngày hôm qua viên thẩm phán tối cao Ukraine đã thông báo cho hãng tin Bloomberg biết là hoàn toàn không có điểm nào có thể nghi ngờ Biden đã có hành động sai trái.

Sự thật này chắc chắn không làm cho Giulinia và Sean Hanity hài lòng. Chắc chắn họ sẽ tìm cách đẩy câu chuyện Ukraine đi xa hơn. Trường hợp Joe Biden thua trong sự chọn lựa ứng cử viên đại diện đảng Dân Chủ, Trump và ban tham mưu của chiến dịch tranh cử sẽ tìm thấy những câu chuyện mờ ám về ứng cử viên sáng giá nhất.

David Leonhardt

Nguyên tác : Trump’s 2020 Dirty Tricks, The New York Times, 17/05/2019

Thạch Đạt Lang phỏng dịch, 19/05/2019

Chuyện vui cuối tuần

Căn nhà bốn tầng

Trước cuộc họp thượng đỉnh Mỹ-Bắc Củ Sâm hồi tháng hai năm 2019 có một câu chuyện được giữ bí mật cho đến ngày hôm nay. Đó là chuyện ngài Đỗ Năm Trăm và tùy tùng viếng thăm tòa "biu đinh" 4 tầng - được xây dựng đối diện với lăng Hồ Chí Minh - nơi trưng bày những thành quả "tuyệt vời" của đất nước dưới sự lãnh đạo của đảng cộng sản Việt Nam.

Đông đảo cán bộ, công chức, viên chức, người lao động Văn phòng Chính phủ chờ đón Tổng thống Hoa Kỳ tới hội kiến với Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc (Phất phát âm theo tiếng Mỹ).

Cuộc thăm viếng tòa "biu đinh" của Đỗ Năm Trăm và phái đoàn do thủ tướng Phất (còn gọi là Phất đầu tàu) hướng dẫn đến nơi - sau khi phái đoàn của Đỗ Năm Trăm được chiêu đãi một bữa ăn thịnh soạn.

Bước vào tòa nhà, khi phái đoàn của Đỗ Năm Trăm còn đang trầm trồ khen ngợi về sự phong phú, "đẫm chất" văn hóa của tầng thứ nhất, nơi trưng bày như một nhà trẻ với các bàn học, ghế ngồi nhỏ nhắn, xinh đẹp đủ màu sắc, tràn ngập những đồ chơi, sách báo thiếu nhi với những hình ảnh của Lê Văn Tám, Kim Đồng... được vẽ lại theo trí nhớ của "sử ra" Trần Huy Liệu, Trăm chợt lên tiếng :

- Xin thủ tướng chỉ giùm cái toilet được không ạ ? Tôi... tôi muốn đi toilet !

Thủ tướng Phất ngạc nhiên, quay sang hỏi nhỏ người thông dịch đi bên cạnh :

- Toilet là cái cờ lờ mờ vờ gì ?

Thông dịch viên nói nhỏ vào tai Phất :

- Là cái nhà cầu ! Ngài tổng thống muốn đi tiêu, đi tiểu gì đó !

Thủ Tướng Phất lắc lắc cái đầu thường bị lệch nghiêng một bên :

- Tầng này không có toa-lét ! Nô toa-lét hia !

Thủ tướng Phất biểu lộ sự hài lòng với cái đầu lệch nghiêng cố hữu

Đỗ Năm Trăm lộ vẻ ngạc nhiên hỏi tiếp :

- Xin thủ tướng cho biết ! Tầng này dành cho ai, giai cấp nào mà không có toilet ?

Thông dịch viên nói lại. Phất trả lời :

- Tầng này dành cho trẻ em, thiếu nhi Việt Nam, con cháu các lãnh đạo, giai cấp sẽ lãnh đạo đất nước mai sau. Dưới sự giáo dục ưu việt, tốt đẹp của chúng tôi, con cháu lãnh đạo thường tiêu, tiểu bậy bạ, ị đái ra đến đâu, chúng tôi hốt, dẹp đến đó nên không xây toa-lét làm gì cho tốn kém. Chúng tôi dành tiền đó để xây dựng đất nước, làm chuyện khác.

Trăm gật gật cái đầu, có vẻ đồng tình, cười nhìn Phất, tay phải nắm lại, giơ cao ngón cái, dấu hiệu khen tặng Phất. Đoàn đi một vòng tầng thứ nhất rồi lên tầng thứ hai. Ở tầng này, đoàn thăm viếng trông thấy những tranh ảnh, những sa bàn, mẫu mã các máy móc, dụng cụ, thiết bị, công trình lạ mắt chưa từng có ai được nhìn thấy bao giờ.

Trăm giơ cao ngón cái, dấu hiệu khen tặng Phất.

Mọi người còn đang tò mò ngắm nghía, bàn tán, chỉ trỏ những vật trưng bày, Đỗ Năm Trăm lại lên tiếng :

- Xin ngài thủ tướng chỉ giùm cái toilet ! Tôi đau bụng quá !

Lần này chỉ nghe 2 chữ toilet, dù dốt đặc cán mai, Phất đã hiểu ngay, nên lắc đầu trả lời :

- Nô toa-lét hia !

Nghe câu trả lời của Phất, Trăm ôm bụng, mặt nhăn nhó nhưng cũng ráng hỏi thêm :

- Tầng này dành cho giai cấp nào trong xã hội Việt Nam ?

Phất cười trả lời :

- Tầng này dành cho giai cấp công nhân, giai cấp nòng cốt, tiên tiến nhất của chế độ xã hội chủ nghĩa, đây là giai cấp làm việc, chịu gian khổ, hi sinh nhiều nhất nhưng lương bổng, thu nhập ít nhất. Do đó họ ăn uống rất ít, ăn uống ít, làm việc nhiều, tiêu tiểu toàn ra hơi và khói. Vậy xây toa-lét làm gì cho tốn kém ?

Nghe thông dịch viên nói lại, Trăm cười ha hả, quên cả đau bụng, vẻ mặt hài lòng, giật lấy lá cờ đỏ sao vàng nhỏ trên tay một em bé tháp tùng, đưa lên cao vẫy vẫy. Đoàn đi tiếp lên tầng thứ ba.

Trăm giật lấy lá cờ đỏ sao vàng nhỏ trên tay một em bé tháp tùng, đưa lên cao vẫy vẫy.

Vừa bước qua cửa, họ Đỗ dáo dác nhìn quanh, ra vẻ tìm kiếm gì đó trong lúc cả đoàn đi theo quan sát, ngắm nhìn mấy trăm tờ báo sặc sỡ, từ Tuổi Không Già, (Nam) Thanh Niên, Người (mất) Lao Động đến (Vô) Pháp Luật, Phụ Nữ (về đêm), An Ninh Thủ Dâm... đếm không xuể. Hiểu ý Đỗ Năm Trăm, Phúc nói :

- Xin ngài tổng thống thông cảm, tầng này chúng tôi cũng không có toa-lét ! Đây là tầng…

Không để thông dịch viên nói hết câu, Trăm cắt ngang :

- Tầng này dành cho giai cấp phóng viên, ký giả báo chí, truyền thông... phải không ? Bọn này là bọn chuyên đưa tin giả, kẻ thù của nhân dân, truyền thông thổ tả, bọn Dâm Chủ... không cần xây toilet cho bọn chúng…

Phất gật đầu đồng tình :

- Đúng thế ! Tuy nhiên ở Việt Nam, chúng tôi đã kiểm soát, sai khiến được bọn này ! Chúng tôi tạo cơ hội cho chúng nó kiếm ăn, làm tiền các doanh nghiệp,... cho chúng đấu đá, ỉa đái vào mồm nhau là xong, do đó không cần xây toa-lét.

Vừa bước vào trong, mọi người kều lớn một tiếng ồ ngạc nhiên lẫn thích thú khi ngửi thấy một mùi thơm dịu lan tỏa khắp tầng cũng như nhìn thấy sự xa hoa, sang trọng, sạch sẽ của tầng cuối.

Loay hoay chỉ trỏ, bàn tán chừng ít phút, cả đoàn kéo nhau lên tầng cuối cùng. Vừa bước vào trong, mọi người kều lớn một tiếng ồ ngạc nhiên lẫn thích thú khi ngửi thấy một mùi thơm dịu lan tỏa khắp tầng cũng như nhìn thấy sự xa hoa, sang trọng, sạch sẽ của tầng cuối.

Từ thảm trải nền nhà, sa lông, bàn ghế, tranh ảnh trang trí trên tường đến màn cửa, đèn trần sáng chói, các đồ dùng như ly tách, chén đĩa bằng pha lê, sứ được bày biện trong các tủ kính đều là thứ đắt tiền, xa hoa... người dân ít có.

Trăm nghĩ, với sự sang trọng, tiện nghi... tầng này chắc chắn phải có toilet nên nói luôn :

- Thủ tướng làm ơn chỉ tôi toilet ở đâu ? Tôi đau bụng chịu hết nổi rồi !

Phất nghiêng đầu, nhún vai, 2 tay xòe ra như phân bua :

- Thưa tổng thống ! Xin ngài đừng phiền ! Tầng này cũng không có toa-lét.

Trăm nhăn mặt, ôm bụng rên rỉ :

- Tầng này dành cho giai cấp nào ? Sang trọng, đẹp đẽ như thế tại sao cũng không có toilet ?

Phất cười hãnh diện :

- Thưa ngài tổng thống ! Tầng này dành cho giai cấp lãnh đạo đảng và chế độ cộng sản Việt Nam, các ủy viên bộ chính trị, ủy viên trung ương đảng, các bộ trưởng, thứ trưởng, các tổng giám đốc, bí thư tỉnh ủy, huyện ủy, chủ tịch ủy ban nhân dân tỉnh, Hội đồng nhân dân, cán bộ công an... các cái.

Đỗ Năm Trăm vừa ôm bụng vừa rên nhưng cũng phều phào :

- Tại sao ? Tại sao dành cho những người quyền lực như thế lại không có toilet ?

Phất cười to, cái đầu bị nghiêng càng nghiêng hơn :

- Giai cấp lãnh đạo của đảng và chế độ cộng sản Việt Nam chúng tôi là giai cấp ăn trên, ngồi trước, sống sung sướng, xa hoa, hoang phí bằng tham nhũng, hối lộ... nhưng dân đen có dám phản đối đâu ? Chúng tôi có ị đái lên đầu dân thì chúng nó cũng chịu thôi, chẳng đứa nào dám phản kháng, có hành động chống đối... vì thế xây toa-lét làm gì cho tốn kém ?

Tất cả trang thiết bị hiện đại lẫn thiết kế mỹ thuật từ phòng họp, tới phòng làm việc của Thủ tướng, phó thủ tướng, phòng tiếp khách tới sảnh chờ, Trăm nhìn còn lác mắt vì sức chịu chơi của Thủ tướng Phất

Đỗ Năm Trăm nghe xong cười ha hả, hết cả đau bụng, vỗ vai Phất :

- Thủ Tướng nói đúng ! Có lẽ tôi cũng phải học theo ngài.

Thạch Đạt Lang

(12/05/2019)

Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 26/4 loan báo với Hiệp hội Súng trường Quốc gia (NRA) sẽ rút Mỹ ra khỏi một hiệp ước võ khí quốc tế ký năm 2013 bởi Tổng thống Barack Obama nhưng bị NRA và các nhóm bảo thủ khác phản đối.

Tổng thống Donald Trump giơ cao một sắc lệnh khi loan báo Mỹ sẽ rút ra khỏi Hiệp ước Buôn bán Võ khí.

Ông Trump nói ông định hủy tư cách là một bên ký kết của Mỹ trong Hiệp ước Buôn bán Võ khí vốn chưa bao giờ được Thượng viện phê chuẩn.

Ông gọi quyết định này là bảo vệ chủ quyền nước Mỹ. Hiệp ước quy định việc kinh doanh các võ khí truyền thống trị giá 70 tỷ đô la và tìm cách tránh để võ khí rơi vào tay những kẻ vi phạm nhân quyền. NRA lâu nay phản đối Hiệp ước này vì cho rằng Hiệp ước sẽ gây phương hại đến quyền súng ống ở nội địa, điều mà chính quyền Obama bác bỏ.

Hiệp ước cũng bao gồm việc xuất khẩu võ khí, từ các loại võ khí nhỏ tới xe tăng, nhưng không liên quan đến việc mua bán võ khí ở nội địa.

Ông Trump nói Liên hiệp quốc sẽ sớm nhận được thông báo chính thức của việc Mỹ rút lui khỏi Hiệp ước Buôn bán Võ khí.

Phát ngôn nhân Liên hiệp quốc, Stephane Dujarric, gọi Hiệp ước vừa kể là thành tựu bước ngoặt cho nỗ lực đảm bảo trách nhiệm trong chuyển giao võ khí quốc tế. Các giới chức Liên hiệp quốc nói họ không hay biết việc ông Trump tính chuyện rút Mỹ ra khỏi Hiệp ước.

Đại Hội đồng Liên hiệp quốc gồm 193 nước thông qua Hiệp ước vào tháng tư năm 2013 và Mỹ, nhà xuất khẩu võ khí hàng đầu thế giới, biểu quyết tán thành Hiệp ước dù NRA phản đối kịch liệt.

Tới nay, 101 nước chính thức tham gia Hiệp ước. Hai mươi chín nước khác, trong đó có Mỹ, ký kết nhưng chưa chính thức gia nhập.

Vài điều có thể bạn chưa biết ẩn trong báo cáo Mueller (VOA, 20/04/2019)

Báo cáo của Công tố viên Đặc biệt Robert Mueller tập trung vào các câu hỏi cốt yếu về việc liệu ban vận động tranh cử của Tổng thống Donald Trump có thông đồng với Nga hay không và liệu tổng thống có tìm cách cản trở cuộc điều tra một cách bất hợp pháp hay không.

Báo cáo Mueller - Ảnh minh họa

Nhưng ẩn trong tài liệu dài 450 trang này là những mẩu chuyện sinh động và những tiết lộ có ý nghĩa về một dàn những nhân vật gây tò mò vướng vào cuộc điều tra của ông Mueller.

Dưới đây là một số người :

Cuộc truy lùng email

Ngay cả khi người Nga xâm nhập các tài khoản email của Đảng Dân chủ, một nhóm người Mỹ cũng tự mình thực hiện một nỗ lực song song : truy lùng hàng chục ngàn email bị xóa khỏi máy chủ email cá nhân của Hillary Clinton.

Việc này đã trở thành một niềm đam mê đối với ông Trump, người đã yêu cầu nhiều người xung quanh chiến dịch tranh cử tìm kiếm các email bị mất.

Trong số đó có Michael Flynn, cố vấn an ninh quốc gia tương lai của ông Trump. Ông Flynn tranh thủ sự giúp đỡ của một cựu nhân viên Thượng viện tên là Barbara Ledeen và Peter Smith, một cố vấn đầu tư và hoạt động tích cực trong chính trị của Đảng Cộng hòa.

Báo cáo ghi lại nhiều bước mà hai người đã thực hiện để truy tìm email. Chẳng hạn, ông Smith đã tuyển mộ các chuyên gia bảo mật và các cộng sự kinh doanh và tuyên bố với những người mà ông ta tìm kiếm nguồn tài trợ là ông ta đang liên lạc với các tin tặc liên kết với Nga.

Không rõ tuyên bố đó có nghĩa lí gì hay không vì ông Mueller không tìm thấy bằng chứng cho thấy bất cứ người Mỹ nào thực sự liên lạc với bất kì tin tặc người Nga nào hoặc có bất kì mối liên hệ nào với họ.

Cựu Bộ trưởng Tư pháp Mỹ Jeff Sessions (trái) và cựu đại sứ Nga Sergey Kislyak

Sessions bị điều tra

Ông Mueller xác nhận văn phòng của ông đã điều tra Bộ trưởng Tư pháp Jeff Sessions về chuyện liệu ông có khai man trong phiên điều trần chuẩn thuận vào tháng 1 năm 2017 hay không khi nói rằng ông không có liên lạc với người Nga trong chiến dịch tranh cử.

Phát biểu này là sai vì trên thực tế, ông Sessions có hai cuộc gặp riêng với đại sứ Nga lúc đó ở Mỹ — một cuộc gặp trong tuần lễ diễn ra Đại hội Đảng Cộng hòa Toàn quốc vào tháng 7 năm 2016 và một cuộc gặp khác tại văn phòng Thượng viện của ông hai tháng sau đó.

Ông Sessions sau đó giải thích rằng ông hiểu câu hỏi chỉ tập trung hạn hẹp vào việc liệu ông có trao đổi thông tin chiến dịch tranh cử với người Nga hay không, chứ không phải có những tương tác thường xuyên hơn với họ.

Báo cáo của ông Mueller nói các công tố viên chấp nhận tuyên bố này là hữu lí và khép lại điều tra mà không truy tố.

"Chúng ta sẽ được chiếu cố"

Cựu chủ tịch chiến dịch tranh cử của ông Trump, Paul Manafort và cộng sự kinh doanh của ông ta, Rick Gates, là hai trong số những phụ tá đầu tiên của tổng thống bị ông Mueller truy tố về một loạt các tội tài chính.

Suốt nhiều tháng, họ sát cánh bên nhau như những đồng bị cáo nhưng mối quan hệ đó tan vỡ vào tháng 2 năm 2018 khi ông Gates đồng ý tuyên có tội và hợp tác với cuộc điều tra.

Báo cáo tiết lộ một cuộc gặp gỡ đáng tò mò một tháng trước đó khi ông Manafort tìm cách can ngăn ông Gates từ bỏ thỏa thuận. Ông nói với ông Gates rằng ông đã nói chuyện với luật sư riêng của tổng thống và rằng "chúng ta sẽ được chiếu cố", theo báo cáo.

Ông Gates vẫn tuyên có tội, khai chứng chống lại ông Manafort trong phiên tòa của mình. Mấy tháng sau ông Manafort theo bước và gần đây bị tuyên án hơn bảy năm tù.

Vô số đặc vụ FBI

Một ngày sau khi ông Trump sa thải Giám đốc FBI James Comey, phát ngôn viên Nhà Trắng Sarah Sanders đưa ra một tuyên bố mà ngay cả vào thời điểm đó nghe có vẻ sai.

Hóa ra sai thật.

Bà Sanders, khi bị các nhà báo truy vấn về quyết định sa thải ông Comey của tổng thống, nói Nhà Trắng "đã nghe từ vô số thành viên của FBI" phàn nàn về sự lãnh đạo của ông Comey. Tuyên bố này mâu thuẫn với điều được biết là tập thể nhân viên FBI rất buồn vì ông Comey bị sa thải. Ngày hôm sau, bà lại tiếp tục nói rằng cá nhân bà đã liên lạc, "qua email và tin nhắn văn bản", với một số lượng lớn nhân viên FBI nói rằng họ rất hài lòng với quyết định của tổng thống.

Tuyên bố của bà trong cuộc họp báo ở Nhà Trắng gây khó hiểu đến mức một phóng viên hỏi vặn, "Thật vậy à ?"

Nhưng khi được đội ngũ của ông Mueller phỏng vấn, bà Sanders đổi giọng, nói rằng tuyên bố "vô số thành viên" FBI là "buột miệng". Bà thừa nhận bà không có căn cứ nào cho một tuyên bố khác nói rằng các đặc vụ đã mất niềm tin nơi ông Comey.

Bà Sanders tuyên bố trong một loạt các cuộc phỏng vấn trên truyền hình vào ngày thứ Sáu rằng phát biểu "vô số" của bà là "buột miệng" và không phải một luận điểm được soạn sẵn.

"Xin lỗi tôi không phải là robot", bà nói trong một cuộc phỏng vấn.

Julian Assange

Vào mùa hè năm 2016, người sáng lập WikiLeaks bắt đầu quan tâm đến vụ sát hại một cựu nhân viên của Ủy ban Đảng Dân chủ Toàn quốc (DNC) ở Washington, D.C.

Các bản tin đã quy kết chính xác vụ xâm nhập máy tính DNC là do Nga thực hiện, nhưng ông Assange – người sở hữu website Wikileaks vốn đã nắm trong tay các email bị đánh cắp – muốn che giấu nguồn gốc của các tài liệu mà họ đang tung ra.

Để làm điều này, ông Mueller nói ông Assange đã chộp lấy các thuyết âm mưu sai trái liên kết các vụ xâm nhập với Seth Rich, nhân viên DNC bị sát hại.

Mặc dù WikiLeaks đã liên lạc qua lại với Guccifer 2.0, một nhân vật hư cấu của tình báo Nga giả dạng làm một tin tặc đơn độc, ông Assange tuyên truyền rằng anh Rich thực sự có thể là nguồn của những email bị đánh cắp và có liên hệ với vụ xâm nhập máy tính của DNC.

Có lúc ông Assange treo thưởng 20.000 đôla cho thông tin dẫn đến việc bắt giữ kẻ giết anh Rich.

Trong một cuộc phỏng vấn vào ngày 25 tháng 8 năm 2016, ông Assange nói, "Nếu có một người nào đó có thể có liên hệ với ấn phẩm của chúng tôi, và người đó bị sát hại trong những tình huống đáng ngờ, điều đó không nhất thiết có nghĩa là hai chuyện đó có liên quan. Nhưng đó là một vấn đề rất nghiêm trọng ... cáo buộc kiểu đó rất nghiêm trọng, và chúng tôi xem cáo buộc đó là rất nghiêm túc".

Trong một vụ việc khác không liên quan, Bộ Tư pháp Mỹ tuần trước đã công bố một cáo trạng giữ kín cáo buộc ông Assange âm mưu với người từng là nhà phân tích tình báo Chelsea Manning phá mật khẩu của chính phủ Mỹ.

Cựu Cố vấn Anh Quốc gia Michael Flynn

Bàn về chế tài

Bản báo cáo làm sáng tỏ những gì xảy ra sau các cuộc thảo luận của Michael Flynn về các chế tài với ông Kislyak, đại sứ Nga lúc đó ở Mỹ, trong giai đoạn chuyển quyền tổng thống.

Sau khi một cây bút viết bài bình luận của báo The Washington Post tiết lộ vào tháng 1 năm 2017 rằng ông Flynn và ông Kislyak có bàn về các chế tài, ông Flynn — chịu áp lực từ tổng thống đắc cử — đã chỉ đạo K.T. McFarland, người từng là phó cố vấn an ninh quốc gia, liên lạc với tờ Post và phủ nhận không có chuyện thảo luận về các chế tài.

Bà McFarland thực hiện cuộc gọi mặc dù bà biết rằng mình đang trình bày thông tin sai lạc, báo cáo cho biết.

Một tháng sau, sau khi ông Flynn bị sa thải khỏi Nhà Trắng, ông Trump tìm cách bắt bà McFarland soạn một lá thư nội bộ nói rằng ông không có chỉ đạo ông Flynn thảo luận về các chế tài với ông Kislyak. Nhưng bà McFarland từ chối vì bà không biết liệu điều đó có đúng hay không, báo cáo viết.

Các cuộc thảo luận về chế tài của ông Flynn với ông Kislyak là trọng tâm của cuộc điều tra và ông Flynn đã nhận tội khai man với FBI về việc này.

******************

Mỹ : Đối lập vẫn hoài nghi tổng thống Trump trong báo cáo Muller (RFI, 20/04/2019)

Thượng nghị sĩ Mỹ bang Masschusetts ngày 19/04/2019 kêu gọi truất phế tổng thống Trump sau khi báo cáo của công tố viên đặc biệt, Robert Mueller được công bố. Elizabeth Warren là một trong số các ứng viên muốn đại diện cho đảng Dân chủ ra tranh cử tổng thống Hoa Kỳ năm 2020. Văn bản hơn 400 trang nói trên của ông Mueller đã kết luận không có bằng chứng ban vận động tranh cử của Donald Trump năm 2016 thông đồng với Nga, nhưng nghi ngờ về hành động cản trở pháp luật của tổng thống Hoa Kỳ vẫn tồn tại.

Bản báo cáo của công tố viên đặc biệt Robert Muller kết luận không có thông đồng với Nga nhưng vẫn không xóa hết nghi ngờ với ông Donald Trump. Reuters/Jonathan Ernst

Từ San Francisco, thông tín viên Eric de Salves cho biết thêm về tranh cãi kéo dài chung quanh bản báo cáo Mueller :

Trong bản báo cáo, Robert Mueller để cho Hạ Viện thẩm định xem Donald Trump đã có vi phạm luật hay không. Sau khi đọc qua 448 trang, phe đối lập đã bàng hoàng phát hiện nhiều cuộc trao đổi với những mục đích không mấy tốt đẹp hồi năm 2016 giữa những nhân vật thân tín với Donald Trump, như các cố vấn, luật sư, giám đốc chương trình vận động tranh cử, con rể và cả con trai của ông- với một số số đối tác Nga cũng không mấy trong sạch gì.

Êkip của ông Trump đã đề nghị với phía Nga nhiều tài liệu về Hillary Clinton. Đảng Dân chủ cũng đã phát hiện khoảng một chục sự cố cho thấy Donald Trump trực tiếp tìm cách gây trở ngại cho công tác điều tra.

Trước ngần ấy những thông tin, phe đối lập bị chia rẽ. Một số người, như thượng nghị sĩ Warren hay ngôi sao đang lên thuộc cánh tả của đảng Dân chủ là nữ đại biểu Quốc hội Alexandria Occazio Cortez, mạnh dạn đòi "impeachment", tức là truất phế tổng thống. Nhưng một số khác không mặn mà với khả năng này. Đây là trường hợp của chủ tịch Hạ Viện Mỹ, Nancy Pelosi.

Ngay từ đầu bà phản đối việc tiến hành thủ tục truất phế Donald Trump. Một vị dân biểu Mỹ nói "không bõ công" mở ra hồ sơ này, bởi vì 18 tháng nữa nước Mỹ bầu lại tổng thống.

Hôm qua bên đảng Dân chủ chỉ đòi bản báo cáo Mueller phải được công bố đầy đủ, không có những đoạn bị bôi đen. Phe này cũng yêu cầu công tố viên đặc biệt, Robert Mueller, phải ra điều trần tại Quốc hội vào ngày 23/05/2019.

Về phần mình, tổng thống Mỹ chỉ trích một bản báo cáo "điên rồ" do 18 người thuộc đảng Dân chủ với lập trường chống Trump soạn thảo. Đảng Cộng hòa đoàn kết ủng hộ Donald Trump ngoại trừ Mitt Rommey, cựu ứng cử viên tổng thống Mỹ. Ông Rommey lên án thái độ "gian manh" của Donald Trump và coi đó là một hành vi "đáng khinh bỉ".

Thanh Hà

*********************

Tổng thống Mỹ giảm 3 điểm tín nhiệm sau công bố báo cáo Mueller (BBC, 20/04/2019)

Số người Mỹ tán thành Tổng thống Donald Trump đã giảm 3 điểm phần trăm xuống mức thấp nhất trong năm 2019 sau khi báo cáo của Công tố viên đặc biệt về sự can thiệp của Nga vào cuộc bầu cử tổng thống Mỹ mới nhất được công bố, theo một cuộc thăm dò dư luận của Reuters/Ipsos.

Tiếp tục có chia rẽ sâu sắc trong đánh giá của công chúng Mỹ về tín nhiệm và chấp nhận Tổng thống Trump, theo hãng tin Anh Reuters

Cuộc thăm dò, được thực hiện vào chiều thứ Năm đến sáng thứ Sáu (18-19/4), là cuộc khảo sát quốc gia đầu tiên để đo lường phản ứng từ công chúng Mỹ sau khi Bộ Tư pháp Hoa Kỳ công bố báo cáo dài 45 trang của Công tố viên đặc biệt Robert Mueller kể lại nhiều sự kiện trong đó ông Trump có thể can thiệp vào cuộc điều tra, hãng Reuters hôm thứ Sáu đưa tin từ New York.

Theo cuộc thăm dò ý kiến này, 37% người trưởng thành ở Hoa Kỳ chấp thuận công việc của ông Trump tại Nhà Trắng, giảm từ 40% trong cuộc thăm dò tương tự được thực hiện vào ngày 15/4 và phù hợp với mức thấp nhất trong năm. Đó cũng là mức giảm từ 43% trong một cuộc thăm dò được thực hiện ngay sau khi Tổng chưởng lý Hoa Kỳ William Barr lưu hành một bản tóm tắt của báo cáo Mueller vào tháng Ba.

Trong báo cáo của mình, ông Mueller nói rằng cuộc điều tra của ông không xác định rằng chiến dịch vận động bầu cử của ông Trump đã phối hợp với người Nga. Tuy nhiên, các nhà điều tra đã tìm thấy nhiều hành vi của Tổng thống có khả năng gây ảnh hưởng quá mức đối với các cuộc điều tra thực thi pháp luật.

Trong khi Mueller cuối cùng đã quyết định không buộc tội Trump với một tội nào, ông cũng nói rằng cuộc điều tra cũng không giải hay miễn tội cho tổng thống.

Cuộc thăm dò của Reuters/Ipsos được thực hiện trực tuyến bằng tiếng Anh trên khắp Hoa Kỳ. Nó thu thập phản hồi từ 1.005 người lớn, bao gồm 924 người đã biết báo cáo Mueller. Thăm dò có một khoảng tin cậy, thước đo chính xác, là 4 điểm phần trăm.

Chia rẽ gay gắt

Cuộc thăm dò cho thấy 50% người Mỹ đồng ý rằng, "ông Trump hoặc ai đó từ chiến dịch của ông đã làm việc với Nga để gây ảnh hưởng đến cuộc bầu cử năm 2016, và và 58% đồng ý rằng tổng thống đã cố gắng ngừng điều tra về ảnh hưởng của Nga đối với chính quyền của ông, vẫn theo hãng tin Anh.

Bốn mươi phần trăm nói rằng họ nghĩ ông Trump nên bị luận tội, trong khi 42 phần trăm nói rằng ông không nên bị như thế.

Các phản ứng thăm dò ý kiến đã bị chia rẽ mạnh mẽ theo các đảng phái, trong đó người thuộc phe Dân chủ chỉ trích Trump nhiều hơn so với những người thuộc đảng Cộng hòa của ông.

Cuộc điều tra Mueller trước đây đã buộc tội 34 người khác và ba thực thể của Nga, đã có kết án hoặc nhận tội từ một số cộng sự của ông Trump bao gồm cựu chủ tịch chiến dịch tranh cử Paul Manafort, cố vấn an ninh quốc gia Nhà Trắng Michael Flynn và luật sư cá nhân lâu năm Michael Cohen.

Cho đến nay, bản báo cáo dường như không thuyết phục được nhiều người thay đổi ý kiến của họ về hành vi của tổng thống trong một chiến dịch tranh cử tranh cãi gắt gao, và liệu nhóm thân tín vòng trong của ông có can dự không phù hợp với các đặc vụ Nga, hay liệu ông Trump có cố gắng can thiệp vào các nhà điều tra liên bang sau đó không.

Trong số những người được hỏi cho biết họ đã biết báo cáo của Mueller, 70% cho biết báo cáo không thay đổi quan điểm của họ về ông Trump hay sự can thiệp của Nga vào cuộc chạy đua ghế tổng thống Mỹ. Chỉ có 15% cho biết họ đã biết được điều gì đó để thay đổi quan điểm về cuộc điều tra nhắm vào ông Trump hoặc Nga, và phần lớn những người được hỏi nói rằng họ có nhiều khả năng tin rằng "ông Trump hoặc ai đó thân cận với ông đã vi phạm pháp luật", hãng tin Anh Reuters cho hay.

******************

Tỷ lệ ủng hộ Trump xuống còn 37% sau báo cáo Mueller (VOA, 20/04/2019)

Số người dân Mỹ ủng hộ Tổng thống Donald Trump đã giảm 3 điểm phần trăm xuống mức thấp nhất từ đầu năm 2019 sau khi bản báo cáo của Công tố viên Đặc biệt Robert Mueller được công bố, theo một cuộc khảo sát ý kiến do Reuters/Ipsos thực hiện.

Phân nửa người dân Mỹ vẫn tin rằng chiến dịch tranh cử của ông Trump có thông đồng vói Nga

Cuộc thăm dò này là cuộc khảo sát trên toàn quốc đầu tiên để đo lường phản ứng của người dân Mỹ sau khi Bộ Tư pháp công bố báo cáo dài 448 trang của ông Mueller mà trong đó kể lại nhiều sự việc cho thấy ông Trump đã tìm cách can thiệp vào cuộc điều tra.

Theo kết quả thăm dò, 37% cử tri Mỹ tán thành thành tích của ông Trump trong Nhà Trắng – tức là giảm so với mức 40% trong cuộc thăm dò tương tự hôm 15/4 và mức 43% trong cuộc thăm dò ngay sau khi Bộ trưởng Tư pháp William Barr công bố tóm tắt bản báo cáo hồi tháng 3.

Trong báo cáo của mình, ông Mueller nói rằng cuộc điều tra của ông không kết luận ban vận động tranh cử của ông Trump đã phối hợp với người Nga. Tuy nhiên, các nhà điều tra đã tìm thấy ‘rất nhiều hành động của ông Trump có khả năng gây ảnh hưởng quá mức lên cuộc điều tra’.

Mặc dù ông Mueller cuối cùng quyết định không truy tố ông Trump về tội cản trở công lý nhưng ông cũng không khẳng định rằng ông Trump vô tội.

Cuộc thăm dò cho thấy 50% người dân Mỹ đồng ý rằng ‘chính ông Trump hay ai đó trong đội ngũ làm việc cho ông đã phối hợp với người Nga để ảnh hưởng cuộc bầu cử 201’ và 58% đồng ý rằng ông Trump ‘tìm cách chấm dứt cuộc điều tra’.

Khoảng 40% cử tri đòi luận tội ông Trump trong khi 42% phản đối việc luận tội.

Kết quả thăm dò bị chia rẽ rõ ràng theo lập trường đảng phái với các cử tri Dân chủ chỉ trích ông Trump nặng nề hơn nhiều so với các cử tri Cộng hòa.