Mỹ : Tổng thống Trump lại đi vận động tranh cử sau khi tuyên bố "miễn nhiễm" với Covid-19

RFI, 12/10/2020

Hôm 12/10/2020, tổng thống Donald Trump lại vận động tranh cử bằng một loạt các cuộc mít tinh tại 3 bang Florida, Pennsylvania, Iowa chỉ trong vòng 3 ngày, với hy vọng bắt kịp đối thủ Dân Chủ Joe Biden từ đây cho đến ngày bầu cử tổng thống Hoa Kỳ 03/11.

Tổng thống Mỹ Donald Trump chào các ủng hộ viên sau khi phát biểu trong cuộc vận động tranh cử ngay tại Nhà Trắng, Washington, ngày 10/10/2020.  © AP - Alex Brandon

Sau khi được xét nghiệm dương tính với virus corona ngày 01/10, ông Donald Trump, 74 tuổi, tuyên bố vào hôm qua : "Dường như tôi đã được miễn nhiễm, tôi không biết là miễn nhiễm trong thời gian dài, hay thời gian ngắn, hay miễn nhiễm suốt đời. Không ai biết được thật sự, nhưng tôi đã miễn nhiễm".

Tổng thống Trump còn chế giễu ứng cử viên Dân Chủ Joe Biden : "Hôm nay quý vị có một vị tổng thống không cần núp dưới hầm như đối thủ của mình".

Hãng tin AFP nhắc lại là cho tới nay vẫn còn nhiều điều chưa được biết về sự miễn nhiễm với Covid-19 : không ai biết chính xác là sự miễn nhiễm kéo dài bao lâu và các kháng thể bảo vệ cơ thể đến mức độ nào.

Trước đó, trong một thông cáo ngắn gọn, bác sĩ chính thức của Nhà Trắng, Sean Conley, khẳng định là tổng thống Mỹ không còn bị xem là có nguy cơ làm lây bệnh sang người khác. Trên mạng Twitter, tổng thống Trump liền diễn giải thông cáo này : "Các bác sĩ của Nhà Trắng đã bật đèn xanh toàn diện. Điều này có nghĩa là tôi không thể bị nhiễm virus nữa và tôi không thể lây sang người khác".

Ngay sau đó, Twitter đã dán nhãn cảnh cáo vào tin nhắn của tổng thống Trump, vì cho rằng trong đó chứa đựng những thông tin "sai lạc" về Covid-19. Hôm qua, tổng thống Trump còn hàm ý là đối thủ của ông, Joe Biden, có thể đã bị nhiễm Covid-19.

Hiện giờ, theo kết quả các cuộc thăm dò ý định bỏ phiếu ở cấp độ toàn quốc, ông Joe Biden hơn ông Donald Trump gần 10 điểm và tại những bang có tính chất quyết định, ứng cử viên Dân Chủ cũng đang qua mặt đối thủ Cộng Hòa.

Trump lại chọc giận bác sĩ Fauci

Hôm qua, tổng thống Trump lại khiến bác sĩ Anthony Fauci bất bình : Những câu nói của nhân vật rất được nể trọng ở Hoa Kỳ được sử dụng trong một video clip tranh cử của ứng cử viên Cộng Hòa. Cụ thể, video clip trích một câu nói của bác sĩ Fauci : "Tôi không thể tưởng tượng ai có thể làm hơn thế", để người xem tưởng rằng ông ca ngợi thành tích chống dịch Covid-19 của tổng thống Trump.

Trong một thông cáo gởi cho đài truyền hình CNN, giám đốc Viện các bệnh truyền nhiễm khẳng định : "Những lời nói mà ê kíp tranh cử của đảng Cộng Hòa gán cho tôi mà không có sự cho phép của tôi đã được sử dụng ngoài ngữ cảnh, trích từ một bình luận mà tôi đưa ra cách đây nhiều tháng, nói về nỗ lực các giới chức y tế liên bang". Tuy nhiên, trên mạng Twitter hôm qua, tổng thống Trump vãn khẳng định "đó chính là những lời nói của bác sĩ Fauci".

Thanh Phương

*************************

Iraq : Các nhóm vũ trang thông báo tạm ngưng các chiến dịch tấn công lính Mỹ

RFI, 12/10/2020

Nhiều nhóm vũ trang Iraq được Iran hậu thuẫn ngày 11/10/2020 thông báo tạm ngừng các hoạt động tấn công nhắm vào các lực lượng Mỹ với điều kiện chính phủ Iraq đưa ra một lịch trình rút lính Mỹ.

Lính Mỹ tại miền tây Iraq, ngày 07/11/2017.  AP Photo/Khalid Mohammed

Từ một năm nay, chính phủ Mỹ cáo buộc các nhóm vũ trang này đứng sau hàng chục vụ tấn công bằng rốc-két nhắm vào những lợi ích của Mỹ tại nước này. Từ Bagdad, thông tín viên đài RFI, Lucile Wassermann giải thích :

"Các nhóm vũ trang đưa ra một lệnh ngừng bắn có điều kiện. Một phát ngôn viên của Kataeb Hezbollah, một trong số các nhóm vũ trang thân Teheran mạnh nhất tại Iraq đã khẳng định như vậy.

Phát ngôn viên này bảo đảm rằng các cuộc tấn công được tiến hành thường xuyên nhắm vào các lợi ích của Mỹ ở Iraq sẽ không tái diễn nữa nếu như tất cả các đội quân Mỹ rút đi. Phát ngôn viên này không ấn định thời hạn chót nhưng đe dọa sẽ có những vụ tấn công dữ dội hơn nếu như Hoa Kỳ vẫn nấn ná ở lại trên lãnh thổ Iraq.

Những thông báo này được đưa ra vào lúc hồi tháng trước Washington dọa đóng cửa tòa đại sứ của mình ở Bagdad nếu như chính phủ Iraq không gia tăng nỗ lực nhằm chấm dứt các vụ tấn công. Trước đó, căng thẳng đã gia tăng một nấc tại Iraq ngay từ đầu năm nay khi nước này có nguy cơ trở thành địa bàn đối đầu giữa Mỹ và Iran.

Hồi tháng 6/2020, Bagdad và Washington đã thông qua một chương trình "rút quân dần dần" và một phần ba số lính Mỹ đã rời Iraq vào tháng Chín. Nhưng hiện vẫn còn 3.000 quân nhân Mỹ đồn trú tại Iraq. Ba ngàn vẫn còn là quá nhiều theo như các nhóm vũ trang, vốn dĩ đòi hỏi một kế hoạch chi tiết rút hết toàn bộ lính Mỹ".

Minh Anh

Tờ Le Monde bên Pháp sáng nay có bài viết "tổng kết" các công việc của Trump đã làm tổn hại sâu xa cho nước Mỹ trong (gân) bốn năm trị vì ở Nhà Trắng. Những người cho rằng Trump là kẻ "ái quốc", yêu nước Mỹ, thì nên tìm đọc để biết Trump đã "phá hoại" nước Mỹ như thế nào. Nhứt là nên phản biện lại, bài báo nói sai ở chỗ nào ?

Bài báo mở đầu : "Trong gần 4 năm ở Nhà Trắng, Tổng thống Trump đã phá hoại thành công Bộ Tư pháp, Bộ Ngoại giao, FBI, Bộ Quốc phòng và Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân, Hội đồng An ninh Quốc gia, Cơ quan Bưu điện và thậm chí cả NATO, chưa kể các cơ quan y tế khác nhau đã phải bác bỏ những tuyên bố của ông về các phương pháp chữa trị bệnh coronavirus (như khi ông công khai xem xét khả năng tiêm thuốc tẩy vào cơ thể con người để chống lại nhiễm)...

Bài báo có tựa đề : "En presque quatre ans, Trump a réussi à saboter les services de renseignement américains" ("Chưa tới 4 năm, Trump đã thành công việc phá hoại các cơ quan tình báo của Mỹ"). Tác giả bài báo là nhà văn Robert Littell.

Thật là kinh khủng !

Nếu yêu nước là làm cho đất nước ngày một tốt đẹp hơn, người dân ngày càng sung túc, hạnh phúc hơn thì các hành động (phá hoại nước Mỹ ) của Trump hiển nhiên là hành động của một tên phản quốc.

Huống chi Trump là "tổng tư lịnh quân lực Mỹ", người có trách nhiệm hàng đầu trong việc bảo vệ an ninh quốc gia. Trump cũng đã phản bội lời thề "bảo vệ hiến pháp" khi đã phá hoại trụ cột quyền lực thứ ba là "tư pháp". Trump còn thể hiện việc vô trách nhiệm khi đã làm lây lan Covid-19 cho công sự của mình, ở Tòa Bạch ốc, ở Bộ quốc phòng...

Trump được người dân Mỹ bầu lên làm tổng thống, mặc dầu số phiếu thua bà Hillary đến hơn hai triệu phiếu, nhưng "luật chơi bầu cử" đã thuận lợi cho Trump. Dầu thế nào thì Trump cũng trở thành tổng thống của trên 300 triệu người dân Mỹ, chớ không phải là tổng thống của 63 triệu người bầu cho ông.

Trong suốt gần 4 năm trị vì Trump đã "giữ lời hứa" đối với một thiểu số, cố gắng thực hiện những lời hứa này, cho dầu khi thực hiện thì nước Mỹ và đa số người dân khác đã phải chịu thiệt hại. Các việc như hỗ trợ cho tài phiệt dầu khí khai thác dầu đá phiến, hay ủng hộ số nông dân... là những thí dụ điển hình.

Bây giờ khủng hoảng dầu khí, để cứu các tài phiệt dầu khí khỏi vỡ nợ, chính quyền Trump phải tìm cách chèn ép các quốc gia Tây Âu (như Đức), buộc các quốc gia này mua khí hóa lỏng của Mỹ, bằng các biện pháp "bá đạo" như đe dọa rút khỏi OTAN (hay đe dọa không bảo vệ Đức). Ngay cả VN cũng là một nạn nhân "xăng ta" khí đốt của Mỹ. Giá khí đốt hóa lỏng của Mỹ đắt hơn (ít ra hai lần) bất kỳ một nhà cung cấp nào.

Vụ nông sản đã khiến Trump phải nhượng bộ Tập Cận Bình trong các cuộc thương thảo. Trump hy sinh lợi ích đa số chỉ để bảo vệ lợi ích của thiểu số.

Còn về vấn đề "đánh Trung Quốc" của Trump ! Thật là một chuyện "tiếu lâm truyền kỳ" đối với những người "biết chuyện".

Trung Quốc hiện nay là gì đối với Mỹ ? là "địch thủ không đội trời chung", hay "đối thủ chiến lược" ?

Muốn biết ta cần tìm hiểu Mỹ đã "không đồng ý" với Trung Quốc về điều gì ? Mỹ "chống" Trung Quốc về chuyện gì ?

Trung Quốc không phải là "đối thủ ý thức hệ" như Liên xô và khối XHCN ngày xưa. LX và khối XHCN đe dọa lối sống "dân chủ tự do" của khối tư bản mà Mỹ đứng đầu với đe dọa "nhuộm đỏ" toàn cầu.

Trung Quốc không hề có tham vọng "bành trướng ý thức hệ" như LX.

Cốt lõi của xung đột Mỹ-Trung là sự phát triển nhanh chóng của Trung Quốc, về kinh tế lẫn khoa học kỹ thuật, đe dọa ngôi vị độc tôn của Mỹ.

Lý ra, với một vị tổng thống thông minh, có tầm nhìn, thì phải thấy ngay rằng Mỹ không thể "đánh" một quốc gia bất kỳ, bằng bất kỳ phương tiện gì, quân sự, kinh tế, chính trị hay ngoại giao... nếu không có "đồng minh". Vấn đề là Trump đã phá nát mọi quan hệ đồng minh truyền thống giữa Mỹ với các quốc gia.

Ngay cả vùng Đông Nam Á, rõ ràng Trung Quốc đã bành trướng quân sự, kinh tế, chính trị, văn hóa... đến mức các quốc gia này "lệ thuộc" sâu xa vào Trung Quốc. Chủ quyền các quốc gia này bị đe dọa. Dầu vậy các quốc gia này không dám chọn bên trong cuộc xung đột Mỹ-Trung.

Đơn giản là vì các quốc gia này không nước nào tin vào Trump.

Trump đánh Trung Quốc không có chiến thuật lẫn chiến lược. Trung Quốc mạnh hơn LX ngày xưa (kinh tế, khoa học kỹ thuật...) Đánh LX nước Mỹ đã chuẩn bị dài lâu, vài chục năm, mọi mặt từ kinh tế, chính trị, văn hóa... đủ các thứ. Liên tục trên 3 thập niên mới làm cho LX gục ngã....

Trương Nhân Tuấn

Nguồn : fb.nhantuan.truong, 12/10/2020

Nữ ký giả kỳ cựu gốc Hoa Connie Chung vừa đưa lên đôi clip phim ngắn để vận động người gốc Á bỏ phiếu cho cựu Phó tổng thống Joe Biden và Thượng nghị sĩ Kamala Harris hay cử tri nói chung. Thâm niên trong lãnh vực truyền thông, am hiểu chính trường và từng theo dõi, tường trình vấn đề từ Washington DC., bà bảo ông Binden là một người tử tế, thông minh và chân thật, thật sự quan tâm đến người Á Châu và người dân.

Nữ ký giả Connie Chung thời vàng son / CBS News - Ảnh minh họa

Đồng thời bà cũng gọi đích danh Tổng thống Donald Trump là người đã làm cộng đồng Á Châu phải trả một giá đắt cho sự kỳ thị tràn ngập lòng thù ghét, vì gián tiếp bị xem là nguyên nhân của dịch bệnh từ cách ông gọi tên nó, cũng như các chính sách đầy nguy hại mà ông gây ra cho người dân.

Quả thú vị khi gặp lại bà Connie Chung. Những ai thích theo dõi các chương trình bình luận chính trị, tin tức thế giới vào đầu thập niên 90 trước đây ắt vẫn còn nhớ đến bà. Connie là nữ ký giả truyền hình gốc Á đầu tiên đứng vào hàng những nhà bình luận nổi tiếng của các hệ thống truyền hình quốc gia như NBC, CBS, ABC, CNN... có những cuộc phỏng vấn khá sắc bén nhưng cũng gây nhiều tranh cãi cho công luận.

Bà từng làm chương trình chung với những tên tuổi truyền thông Hoa Kỳ, từ huyền thoại Walter Cronkite cho đến những cổ thụ truyền thông như Tom Brokaw, Dan Rather... sau này. Một kiểu Barbara Walter Châu Á của truyền thông Hoa Kỳ.

Rồi một tai nạn nghề nghiệp, hay đúng hơn một thái độ truyền thông bị xem là thiếu chuyên nghiệp mà sự nghiệp của bà Connie đã chấm dứt. Năm 1995, khi sự nghiệp cùng tên tuổi của bà đang tỏa sáng trên các hệ thống truyền hình quốc gia thì trong một cuộc phỏng vấn với bà Kathleen Gingrich - mẹ của dân biểu Newt Gingrich thuộc đảng Cộng hòa và là Chủ tịch Hạ Viện lúc bấy giờ. Bà Connie hỏi rằng "Con trai bà nghĩ gì về bà Hillary Clinton ?". Khi mẹ ông ta từ chối trả lời, Connie bảo, "hãy nói thầm tôi nghe, chỉ giữa tôi và bà". Nhưng khi bà Kathleen trả lời thì micro được phóng âm để khán giả nghe được mồn một câu trả lời. Đó là một câu nói đầy khiếm nhã, xúc phạm bà Hillary từ con trai của bà, tức Newt Gingrich.

Dù có thể tò mò muốn nghe câu trả lời nhưng thái độ và tình huống đặt bà Kathleen buộc miệng nói ra trước công luận một điều đầy tế nhị như vậy đã làm khán giả cùng giới truyền thông nổi giận. Cho dù họ không thích hay ủng hộ bà Hillary, cho dù họ thuộc đảng Cộng hòa hay Dân chủ. Đơn giản là họ không chấp nhận một thái độ truyền thông bị xem thiếu chân thật và không chuyên nghiệp như vậy. Sự nghiệp truyền thông của bà Connie xem như chấm dứt từ sau đó. Dù có tham gia trở lại với vài đài truyền hình trong một vài năm sau nhưng bà đã bị mất đi sự theo dõi như xưa.

Nhắc lại Connie Chung nhân tình cờ xem các clip vận động bầu cử của bà và cũng để nhắc lại nền truyền thông của một thời mà sự chính trực, trung thực của nó được đặt lên hàng đầu. Nó được khán giả, độc giả ủng hộ với điều đúng đắn và phản đối nếu đi ngược lại các giá trị đó, không có đất cho những sai trái.

Tổng thống Donald Trump đã đảo lộn giá trị truyền thông này khi khoác lên nền truyền thông lâu đời của nước Mỹ cùng thế giới trở thành "kẻ thù của người dân", khi đưa những tường trình bất lợi đến ông ta bất kể các tường trình này dựa trên dữ liệu và chứng liệu thế nào. Ảnh minh họa 

Khi Tổng thống Donald Trump đắc cử, ông đã đảo lộn giá trị truyền thông này bằng một loại truyền thông thời đại Trump. Bất kể lời nói nào, dẫu đúng sai của ông cũng được người ủng hộ tung hô và bảo vệ. Trump thành công khi khoác lên nền truyền thông lâu đời của nước Mỹ cùng thế giới bỗng trở thành những hệ thống "fake news" và "kẻ thù của người dân", một khi đưa những tường trình bất lợi đến ông ta cùng nội các, bất kể các tường trình này dựa trên dữ liệu và chứng liệu thế nào. Tấn công truyền thông, che giấu sự thật luôn là biện pháp đầu tiên của các thể chế độc tài.

Những kẻ làm truyền thông thời đại "Trump Era" này đã chụp ngay bài học và cơ hội này, cho dù họ ủng hộ Donald Trump có mục đích hay chỉ là thủ lợi tài chính. Những bài viết, mẩu tin, hình ảnh được cắt xén, sửa đổi, ngụy tạo. Những thuyết âm mưu bừa bãi, phi lý. Một số video của các youtuber gốc Việt lời lẽ dung tục, kém văn minh được đưa lên hàng ngày. Càng dối trá, càng phi lý, lại càng thu hút người nghe, người đọc. Và càng được tặng thưởng.

Khó lòng ngờ được có những trang tin hay kênh truyền hình mạng xã hội như vậy lại có hàng chục ngàn người theo dõi với đầy những những thông tin bịa đặt, bóp méo sự thật được diễn đạt bằng một loại ngôn từ hung bạo, kích động.  Chúng tồn tại và phát triển mạnh bởi người xem chỉ cần điều họ muốn nghe, muốn đọc, bất kể nó là thế nào. Những mẩu tin hay hình ảnh bị các hãng truyền thông chính thống hay cá nhân khác kiểm chứng, vạch ra điểm bịa đặt, sai trái hay bị các mạng xã hội gắn nhãn là ngụy tạo, vẫn được họ tiếp tục nhắm mắt chia sẻ, lan truyền.

Không chỉ vậy, một số người quá khích còn tấn công vào những cơ quan truyền thông chỉ đóng vai trò truyền thông, đưa ra những thông tin, sự việc đang thật sự xảy ra như thế nào. Họ tấn công, xúc phạm các tác giả, vào tòa báo dưới mỗi bài viết, những phân tích có sự khác biệt trong nhìn nhận về chính sách cùng chính trường hiện nay. Họ tự tước đi cái quyền được tiếp nhận thông tin đa chiều, toàn diện để từ đó, tự mình nhận định hay kết luận. 

Cho dù có đang nồng nhiệt ủng hộ ứng viên nào, khi để cảm xúc của mình bị chi phối bởi kẻ khác đang muốn dẫn dắt mình bằng thông tin sai lệch là một sự sỉ nhục vào trí tuệ của chính mình. Nhưng nếu vẫn tiếp tục thích thú, tặng thưởng cho một dạng truyền thông đầy tung hứng như vậy, thì những người này lẽ ra vẫn có thể bình tĩnh đọc thêm các thông tin, chứng liệu trên tinh thần báo chí và học thuật, khác với điều được nghe, được đọc và đã tin. Bởi điều này mang lại ích lợi cho chính họ trong vai trò những độc giả có hiểu biết, được thông tin đầy đủ từ một nền truyền thông đóng đúng vai trò thông tin và phản biện của nó trong thể chế dân chủ.

Hy vọng không chỉ cho một nền dân chủ cùng những giá trị của nước Mỹ sẽ được phục hồi, mà cả nền truyền thông thời đại Trump sẽ không còn đất sống để chỉ còn một nền truyền thông trách nhiệm, trung thực và tích cực như nó đã từng hiện diện từ lâu nay.

Nhã Duy

(06/10/2020

Bầu cử tổng thống Mỹ : Donald Trump và "màn kịch chính trị điên rồ"

Chiến dịch tranh cử tổng thống Mỹ và sức khỏe của Donald Trump vẫn là đề tài được các báo Pháp quan tâm khai thác, với giọng điệu chỉ trích. Ngay cả tờ báo thiên hữu Le Figaro cũng có cái nhìn không mấy tích cực về tình trạng "trống đánh xuôi kèn thổi ngược" và sự thiếu minh bạch trong thông tin của Nhà Trắng về sức khỏe của tổng thống Mỹ.

Tổng thống Mỹ Donnald Trump ra hiệu mọi việc ổn thỏa trước khi rời viện quân y Walter Reed để trở về Nhà Trắng, Washington DC, Hoa Kỳ, ngày 05/10/2020. Reuters- Erin Scott

Le Figaro cho biết, theo nhiều phương tiện truyền thông Mỹ, tổng thống Donald Trump dường như đã được làm một xét nghiệm nhanh với kết quả dương tính vào tối thứ Năm 01/10 khi trở về từ cuộc mít-tinh với 260 người tham dự tại New Jersey. Thế nhưng, phải đợi đến tối thứ Sáu khi có kết quả xét nghiệm PCR thì Nhà Trắng mới thông báo tổng thống nhiễm Covid-19. Và hệ quả là đến thứ Hai 05/10, danh sách các quan chức Nhà Trắng nhiễm virus ngày càng dài.

Còn về Donald Trump, mặc dù ông cho biết đã học được nhiều điều về Covid-19, gọi đó là một "kinh nghiệm quý báu", "trường đời", nhưng theo kết quả cuộc khảo sát Viện Ifop thực hiện cho Reuters, 65% số người được hỏi cho rằng ông Trump lẽ ra có thể đã tránh được virus corona nếu ông nhìn nhận dịch bệnh một cách nghiêm túc hơn.

Trong khi đó, việc ông bất ngờ rời bệnh viện trong chốc lát, khi đang được điều trị và lẽ ra phải bị cách ly, chỉ để vẫy tay chào người ủng hộ và cho thấy ông vẫn khỏe mạnh, lại gây ra rất nhiều tranh cãi. Một vị bác sĩ của bệnh viện nơi ông điều trị đã "mở màn" trên Twitter, gọi chuyến đi của tổng thống là "một chuyến đi hoàn toàn vô ích", "điên rồ", "một màn kịch chính trị" có thể khiến 2 nhân viên cùng ngồi xe với ông nhiễm bệnh và mất mạng. Theo bác sĩ này, mệnh lệnh của tổng thống có thể đặt hai nhân viên nói trên vào vòng nguy hiểm.

Bầu cử tổng thống Mỹ 2020 : Chiến dịch "ngoại hạng"

Chỉ còn có 4 tuần lễ nữa là đến ngày bầu cử tổng thống Mỹ. Nhưng theo báo công giáo La Croix, chưa bao giờ nước Mỹ bị chia rẽ như hiện nay, với một chiến dịch vận động tranh cử hỗn loạn nhất trong lịch sử. Trong bối cảnh đại dịch, đất nước bị suy yếu cả về nhân mạng và kinh tế, tuần nào cũng có những "tin giật gân" được công bố, cứ như thể công chúng đang xem một bộ phim truyền hình nhiều tập "phiên bản tốc độ nhanh".

Thông báo về việc tổng thống nhiễm virus corona và phải nhập viện điều trị đe dọa đẩy kỳ bầu cử tổng thống vào "ngõ cụt" và đẩy phe Cộng hòa vào "thế bí". Nhân vật quyền lực nhất nước Mỹ không thể tự bảo vệ mình, không thể bảo vệ người thân và các cộng sự, đó không phải là thông điệp đảng Cộng hòa muốn truyền tải trong khi chỉ còn có 4 tuần lễ nữa là đến ngày trọng đại. Các cuộc thăm dò sau khi tổng thống nhiễm Covid cho thấy trên toàn quốc, ông Trump đang thua đối thủ Joe Biden đến 8 điểm.

Donald Trump vốn dĩ thường thành công trong việc tạo ra bầu không khí có lợi cho bản thân thông qua hàng loạt tin nhắn Twitter hung hăng và những cáo buộc mơ hồ. Hồi năm 2016, ông đã thuyết phục được một bộ phận cử tri người Mỹ là bà Hillary Clinton không xứng đáng vào Nhà Trắng, mà xứng đáng ngồi tù. Lần này, ông Trump đang cố gắng thuyết phục cử tri rằng Joe Biden là một mối đe dọa cho đất nước và chỉ có sự gian lận ồ ạt lá phiếu mới có thể khiến ông không tái đắc cử nhiệm kỳ thứ hai. Theo các cuộc thăm dò hiện nay, chiến thuật này của ông Trump sẽ không thành công nữa. Thế nhưng, theo La Croix, kỳ bầu cử tổng thống Mỹ 2020 là "quá đặc biệt" và còn nhiều điều chưa thể đoán định. Trò chơi vẫn chưa ngã ngũ…

Belarus : Phong trào đấu tranh biến thành phong trào bài Nga ?

Còn về Châu Âu, báo Le Monde có bài viết đáng chú ý với tiêu đề "Tại Belarus, người biểu tình ngày càng bài Putin". Mặc dù các nhà lãnh đạo đối lập đều nhấn mạnh không bài Nga, nhưng chính việc điện Kremlin hậu thuẫn cho tổng thống Lukashenko đã khiến phong trào đấu tranh đường phố trở nên bài Putin.

Gương mặt nổi bật của phe đối lập, bà Svetlana Tikhanovskaia, hiện giờ sống lưu vong tại Litva, khẳng định phong trào phản kháng làm rung chuyển Belarus suốt 57 ngày qua là "một cuộc cách mạng dân chủ chứ không phải một cuộc cách mạng địa chính trị". Mỗi khi phát biểu, kể cả trước các lãnh đạo Tây phương, bà Tikhanovskaia đều tìm cách để phong trào đấu tranh của người dân Belarus không bị nhìn nhận là bài Nga. Tuy nhiên, Le Monde cho biết từ nhiều tuần nay, các biểu ngữ bài Putin đã nở rộ trong các đoàn người biểu tình, nhằm phản đối sự can dự của tổng thống Nga theo hướng ủng hộ đồng nhiệm Lukashenko, người bị dân chúng Belarus cho là gian lận trong kỳ bầu cử tổng thống vừa qua. 

Theo truyền thông đối lập, cuộc biểu tình tuần thứ 9 chống chế độ Lukashenko đã tập hợp được hơn 100.000 người. Le Monde cho độc giả thấy sự đối lập giữa một bên là người biểu tình ôn hòa nhưng đầy quyết tâm, còn bên kia là vị tổng thống đã tại nhiệm suốt 26 năm, với lời hứa cải tổ Hiến Pháp nhưng luôn từ chối đối thoại với phe đối lập, mà đa phần thành viên đã bị bắt giam hay phải sống lưu vong ở nước ngoài. Sự can dự của chính quyền Nga và tổng thống Putin càng làm mọi việc trở nên khó khăn.

Ông Nikolai, một kỹ sư khoảng 50 tuổi, cho rằng : "Nếu không có Putin, cuộc cách mạng lẽ ra đã hoàn thành sớm hơn rất nhiều. Đương nhiên là có một sự can dự. Putin quá lo sợ là phong trào sẽ lan sang cả đất nước của ông ấy". Vẫn theo ông Nikolai, cả hai nhà lãnh đạo Putin và Lukashenko đều là"những đứa con của Stalin".

Nhà nghiên cứu khoa học chính trị Anna Colin Lebedev, chuyên gia về không gian hậu Xô Viết, khẳng định là trong các bài phát biểu và thảo luận của những người phản đối chế độ, vai trò của nước Nga ngày càng chỉ trích, đặc biệt có những dấu hiệu cho thấy có sự đoàn kết với các phong trào phản kháng ở miền Viễn Đông Nga, tại Khabarovsk.

Tuy nhiên, vẫn có một số người biểu tình ca ngợi"tình huynh đệ" giữa Nga và Belarus, hai nước từng trải qua một lịch sử chung lâu dài. Điều này không khiến nhà nghiên cứu Piotr Rudkouski, giám đốc Viện nghiên cứu chiến lược Belarus (BISS) ngạc nhiên. Ông nhận định thường thì người dân Belarus hoài nghi Châu Âu và thân Nga, sự đảo chiều từ thân Nga sang bài Nga như hiện nay chủ yếu là do tác động của "cuộc chiến đấu vì dân chủ" của người biểu tình.

Theo Le Monde, thái độ phản đối Putin có thể được bắt nguồn từ thỏa thuận mà hai nhà lãnh đạo Nga và Belarus đạt được hôm 14/09, trong chuyến công du của Lukashenko tới Sochi. Một khoản cho vay trị giá 1,3 tỉ euro ủng hộ chế độ Belarus đã được Nga công bố. Cuộc gặp trực tiếp giữa hai nhà lãnh đạo cho thấy ông Lukashenko buộc phải đóng vai chư hầu của Moskva, và hơn bao giờ hết phụ thuộc vào nước Nga. Những cố gắng giành quyền tự chủ trong những năm gần đây của ông Lukashenko đã "đổ sông đổ bể".

Thanh niên Ilya, 28 tuổi, thì khẳng định vấn đề chỉ nằm ở tổng thống Nga chứ không phải do người dân Nga. Còn đối với cô Victoria, việc ông Lukashenko tố cáo chính quyền Nga can thiệp vào bầu cử Belarus rồi sau đó lại đi xin sự trợ giúp của Moskva chỉ chứng tỏ sự yếu kém của Lukashenko. Trong khi đó, một phụ nữ khác cho rằng ông Putin làm vậy chỉ vì sợ phong trào đấu tranh lan sang Nga chứ không nhằm sáp nhập Belarus.

Ngôn ngữ và văn hóa Belarus đặc biệt được đề cao trong các cuộc biểu tình từ vài tuần nay song trên thực tế, cho dù tiếng Nga và tiếng Belarus đều được coi là ngôn ngữ chính thức, tiếng Belarus không được sử dụng nhiều trong cuộc sống hàng ngày. Theo chuyên gia Piotr Rudkouski, nếu Vladimir Putin có những biện pháp mạnh hơn để hậu thuẫn Lukashenko, có thể phong trào đôi khi sẽ mang tính bài Nga, thậm chí sẽ có nhiều lời chỉ trích nhắm vào điện Kremlin hơn, nhưng phong trào đấu tranh của người dân Belarus sẽ không hoàn toàn biến thành bài Nga.

Đòn đau cho các quán rượu, cà phê và nhà hàng

Về thời sự trong nước, các báo Pháp đều quan tâm đến biện pháp phòng dịch mới nhắm vào quán rượu bia cà phê và nhà hàng tại Paris và 3 tỉnh phụ cận sau khi những nơi này bị xếp vào danh sách "vùng báo động tối đa". Libération gọi đây là "một cú đau điếng người"của những người kinh doanh trong lĩnh vực này, vốn vẫn chưa hồi phục kể từ sau khi đất nước bị phong tỏa chống dịch Covid-19. Theo nghiệp đoàn ngành nhà hàng, khách sạn, 30% số cơ sở kinh doanh có thể sẽ không sống sót nổi trong cuộc khủng hoảng.

Theo quy định mới của Paris và 3 tỉnh phụ cận, các quán rượu bia cà phê chỉ tạm thời phải đóng cửa 15 ngày, còn các nhà hàng thì vẫn được mở cửa dù phải tuân thủ những quy định mới rất nghiêm ngặt. Thế nhưng, đối với nhiều nhà kinh doanh trong vùng Paris, đây là một "nỗi buồn lớn", "một thảm họa kinh tế"đẩy cả một ngành kinh doanh vào "tình cảnh bất định", nhất là vì trong thời kỳ hậu phong tỏa và kỳ nghỉ hè, Paris và vùng phụ cận vẫn là nơi hoạt động kinh doanh nhà hàng, quán xá bị tác động nhiều nhất do vắng khách du lịch nước ngoài.

Ngành công nghiệp hàng không : Việc làm "trên tuyến đầu"

Vẫn về hệ quả kinh tế của đại dịch Covid-19 đối với nước Pháp, báo Le Monde quan tâm đến tình hình công ăn việc làm trong lĩnh vực công nghiệp hàng không không gian. Đây là ngành tạo nhiều việc làm nhất cho nước Pháp kể từ sau cuộc khủng hoảng 2009 cho đến khi đất nước bị phong tỏa hồi giữa tháng 03/2020.

Thế nhưng, thành tích trong suốt 10 năm đó đã bị cuộc khủng hoảng Covid-19 xóa bỏ hoàn toàn. Hai nạn nhân lớn nhất trong ngành hàng không là hãng hàng không AirFrance và nhà chế tạo máy bay Airbus, lần lượt mất hơn 7.700 và gần 5.800 việc làm.

Thùy Dương

Nhiễm Covid-19 : Tổng thống Mỹ thông báo "khỏe nhiều" nhưng thận trọng

RFI, 04/10/2020

Hơn một ngày sau khi nhập viện do bị nhiễm siêu vi corona chủng mới, Donald Trump cho biết là "cảm thấy khỏe hơn nhiều", sẽ trở lại vận động tranh cử.

Nhà Trắng công bố ảnh tổng thống Trump làm việc tại khu vực dành cho tổng thống ở Viện Quân y Walter Reed, tại Bethesda, ngày 03/102/202.  AP - Joyce N. Boghosian

Tuy nhiên, tổng thống Mỹ tỏ ra thận trọng, không lạc quan thái quá. Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo, sẽ rút ngắn chuyến công du Châu Á trở về Washington sớm hơn dự kiến. Đoạn băng video bốn phút thu tại Quân y viện được công bố trên Twitter chiều thứ Bảy 03/10/2020.

Từ Houston, thông tín viên Thomas Harm cho biết thêm chi tiết :

"Donald Trump, mặc áo veste nhưng không mang cà-vạt, tư thế ngồi sau một cái bàn, sau lưng có lá cờ Mỹ. Ông nói : "Tôi đã tới đây, lúc không được khỏe, nhưng bây giờ thì khá hơn nhiều. Người ta cố gắng giúp tôi phục hồi sức lực. Tôi phải bình phục vì phải luôn luôn làm cho nước Mỹ vĩ đại trở lại. Không ai biết những ngày tới sẽ ra sao. Nhưng chắc chắn đó mới là thử thách thật sự. Chúng ta sẽ thấy chuyện gì sẽ xảy ra trong những ngày tới".

Donald Trump, không đeo khẩu trang, mặt có vẻ mệt mỏi cho biết thêm là ông chọn quân y viện thay vì tự cách ly trong phòng ở Nhà Trắng, không gặp được một ai.

Trong một thông cáo công bố sau đó, nhóm bác sĩ đặc trách chăm sóc cho tổng thống tỏ ra thận trọng nhưng cho biết lạc quan. Donald Trump uống Aspirine và thuốc trị siêu vi Remdesivir dù cho đến hiện nay, hiệu năng của công thức trị HIV này khá khiêm tốn. Nhưng đối với tổng thống Donald Trump, "phương cách trị liệu này là phép lạ của Chúa Trời".

Theo AFP, thái độ thận trọng của tổng thống Donald Trump được chính bác sĩ riêng là Sean Conley xác nhận sau đó : Tổng thống "chưa thoát nạn" cho dù "đã khá hơn nhiều so với tình trạng lúc mới định bệnh và đang tiến triển theo chiều hướng tốt".

Ngoài thuốc chống siêu vi Remdesivir, tổng thống Mỹ còn được điều trị bằng kháng thể nhân tạo, một hỗn hợp kháng thể chống Sars-Cov-2 viêm phổi cấp tính, của công ty Regeneron còn đang trong giai đoạn thử nghiệm dưới tên gọi là "Regn-Cov2".

Tú Anh

*****************

Triệu chứng Covid-19 của Tổng thống Trump 'rất đáng lo ngại' hôm Thứ Sáu ; 48 giờ tới có tính quyết định

VOA, 04/10/2020

Tổng thống Mỹ Donald Trump trải qua một giai đoạn "rất đáng lo ngại" hôm thứ Sáu 2/10, và 48 giờ tới sẽ có tính quyết định về việc chữa trị cho tình trạng ông bị nhiễm virus corona chủng mới, Chánh văn phòng Nhà Trắng Mark Meadows nói hôm thứ Bảy 3/10, AP đưa tin.

Trung tá Hải quân Mỹ, Bác sĩ Sean Conley nói với báo chí hôm 3/10

Trong khi đó, Reuters dẫn lời một người nắm tình hình sức khỏe của Tổng thống Trump cho biết cùng ngày 3/10 là ông Trump chưa chuyển sang giai đoạn bình phục rõ rệt sau khi nhiễm Covid-19, và một vài dấu hiệu sinh tồn của ông trong 24 giờ qua là rất đáng lo ngại.

Nhận xét của nguồn tin này về tình trạng y tế của tổng thống thuộc Đảng Cộng hòa dường như mâu thuẫn với đánh giá mà một nhóm bác sĩ đưa ra trong cuộc họp báo trước đó cũng trong ngày 3/10, rằng ông "đang rất khỏe", bản tin của Reuters tường thuật.

Một trong những bác sĩ đó kể ông Trump bảo họ rằng "Tôi cảm thấy cứ như là tôi có thể bước ra khỏi đây ngay hôm nay".

Tổng thống Trump rời Nhà Trắng và được đưa đến Trung tâm Quân y Quốc gia Walter Reed gần Washington vào thứ Sáu 2/10 chỉ vài giờ sau khi ông được chẩn đoán mắc Covid-19.

Bác sĩ thuộc Nhà Trắng Sean P. Conley nói với các phóng viên bên ngoài bệnh viện hôm 3/10 rằng ông Trump không bị khó thở và hiện không cần thở bằng oxy bổ sung, tin của Reuters cho hay.

"Tôi và toàn bộ nhóm vô cùng vui về diễn biến tốt của tổng thống", ông Conley nói, được Reuters dẫn lại.

Ông Conley từ chối cung cấp thời gian biểu khi nào ông Trump có thể ra viện.

Trong một tweet đăng ngày 3 tháng 10, tổng thống Trump có lời khen ngợi đội ngũ y tế tại Walter Reed, và nói rằng ông "cảm thấy khỏe".

Tweet của tổng thống Trump viết : "Các bác sĩ, y tá, và TẤT CẢ tại trung tâm y tế Walter Reed VĨ ĐẠI, và các đội ngũ y tế khác tại các trung tâm tuyệt vời tương tự, là TUYỆT VỜI ! ! !" và "với sự giúp đỡ của họ, tôi đang cảm thấy khỏe".

Kết quả chẩn đoán vừa qua là sự việc tiêu cực gần đây nhất đối với tổng thống thuộc đảng Cộng hòa, người đứng thấp hơn đối thủ bên đảng Dân chủ Joe Biden trong các cuộc thăm dò dư luận trước cuộc bầu cử tổng thống ngày 3/11.

Ông Conley cho biết ông Trump đã được tiêm liều Remdesivir đầu tiên trong liệu trình dài 5 ngày. Đây là một loại thuốc kháng virus tiêm tĩnh mạch do Gilead Sciences Inc bán, đã được chứng minh là có thể rút ngắn thời gian nằm viện, vẫn theo tin Reuters.

Ông Trump cũng đang áp dụng một phương pháp điều trị thử nghiệm bằng thuốc REGN-COV2 của Regeneron, một trong vài loại thuốc thử nghiệm "kháng thể đơn dòng" để điều trị Covid-19. Ngoài ra, ông cũng uống các loại thuốc gồm kẽm, Vitamin D, famotidine, melatonin và aspirin, ông Conley cho biết.

Theo Reuters

************************

Tình trạng sức khỏe Tổng thống Trump : Nhà Trắng bị chỉ trích vì đưa tin mâu thuẫn

RFI, 04/10/2020

Từ khi có thông tin chính thức về việc tổng thống Mỹ Donald Trump dương tính với virus, đêm ngày 01/10 qua ngày 02/10/2020, đến nay, Nhà Trắng đưa ra nhiều thông tin mâu thuẫn và không rõ ràng về tình trạng sức khỏe tổng thống. Phủ tổng thống Mỹ cũng bị chỉ trích là đã quá lơi lỏng trong việc phòng ngừa đại dịch Covid-19. Nhiều nhà quan sát đặt câu hỏi phải chăng chính Nhà Trắng đã trở thành một "ổ dịch".

Buổi lễ tổng thống Trump chính thức thông báo bổ nhiệm thẩm phán Amy Coney Barrett vào Tối Cao Pháp Viện, ngày 26/09/2020 tại Vườn Hồng, Nhà Trắng, Washington, Mỹ.  AP - Alex Brandon

Theo AFP, trong ngày hôm qua, 03 tháng 10, một nguồn tin ẩn danh được coi là rất đáng tin cậy cho biết "các chỉ số sức khỏe cơ bản của tổng thống trong vòng 24 giờ qua là rất đáng lo ngại, và về phương diện điều trị, 48 giờ sắp tới sẽ mang tính quyết định". Sau đó, truyền thông Mỹ xác nhận người đưa ra thông tin này không ai khác hơn là ông Mark Meadows, chánh văn phòng Nhà Trắng. Thông tin từ ông Mark Meadows dường như hoàn toàn mâu thuẫn với tuyên bố của các bác sĩ của Nhà Trắng, là sức khỏe tổng thống "rất tốt".

Nhiều kênh truyền thông, trong đó có ABC, khẳng định ông Donald Trump đã được tiếp oxy, hôm thứ Sáu, 02/10, tại Nhà Trắng, trước khi được đưa đến bệnh viện quân y. Trả lời câu hỏi của báo giới về vấn đề này, bác sĩ của tổng thống, ông Sean Coley, chỉ giới hạn trong việc trả lời là trong ngày thứ Bảy 03/10, tổng thống không cần tiếp oxy. Bác sĩ Coley tránh trả lời câu hỏi của phóng viên về việc trong ngày thứ Năm 01/10 và từ khi đến bệnh viện, tổng thống Trump có được truyền oxy hay không.

Về vấn đề tổng thống đã có kết quả dương tính lần đầu vào lúc nào, bác sĩ của Nhà Trắng cũng đưa ra một thông tin cho thấy là xét nghiệm có thể đã được tiến hành vào ngày thứ Tư, 30/09, thay vì ngày thứ Năm 01/10, như thông báo chính thức trước đó.

Hiện tại, việc tổng thống Donald Trump bị nhiễm virus vào lúc nào và bằng con đường nào vẫn chưa có câu trả lời. Trả lời AFP, ông Ali Nouri, chủ tịch Liên đoàn các nhà khoa học Mỹ, chỉ trích việc Nhà Trắng đã "quá tin tưởng vào các xét nghiệm, và không coi việc mang khẩu trang và giữ khoảng cách trong các tiếp xúc là điều bắt buộc".

Hàng loạt người thân cận với ông Trump nhiễm virus

Một sự kiện được giới chuyên gia đặc biệt chú ý. Hôm thứ Bảy tuần trước 26/09, tại Nhà Trắng, đa số trong hàng chục khách mời, tham dự buổi tổng thống chính thức thông báo bổ nhiệm thẩm phán Amy Coney Barrett vào Tối Cao Pháp Viện, đã không tuân thủ các biện pháp phòng dịch. Theo các đoạn video quay lại sự kiện này, phần lớn khách mời không mang khẩu trang, một cử chỉ của đông đảo chính trị gia đảng Cộng Hòa được coi như thể hiện thái độ trung thành với tổng thống.

Hiện tại, danh sách những người thân cận với tổng thống mãn nhiệm Donald Trump nhiễm virus đang kéo dài. Ngoài phu nhân tổng thống, bà Melania, và cố vấn Hope Hicks, còn có giám đốc chương trình tranh cử Bill Stepien, ba thượng nghị sĩ Cộng Hòa, cựu cố vấn Kellyanne Conway, một cố vấn hiện nay của tổng thống Chris Christie, ông Nicholas Luna, một cộng sự thân cận khác của tổng thống… chưa kể ba nhà báo tham dự sự kiện này.

Vào thời điểm diễn ra cuộc tranh luận đầu tiên với ứng cử viên Joe Biden, hôm 29/09, tại Cleveland, chưa có thông tin về việc tổng thống Donald Trump bị nhiễm virus. Hai ứng viên tranh cử tổng thống Mỹ, Donald Trump và Joe Biden, đã có cuộc tranh luận trên cùng một diễn đàn, trong vòng 90 phút. Hôm 02/10, ứng cử viên Biden đã xét nghiệm với kết quả âm tính. Hôm nay, ông Biden sẽ xét nghiệm Covid lần thứ hai.

Ngoại trưởng Mỹ rút ngắn chuyến công du Châu Á 

Trong khi chờ đợi diễn biến sức khỏe của chủ nhân Nhà Trắng, ngoại trưởng Mike Pompeo, quyết định rút ngắn chuyến công du Châu Á. Sau khi đến Tokyo trong ba ngày từ Chủ Nhật đến thứ Ba để hội kiến với đồng nhiệm Nhật, Úc và Ấn Độ (nhóm Quad - tứ giác kim cương), ngoại trưởng Mỹ trở về Washington thay vì đi Hàn Quốc và Mông Cổ.

Theo phát ngôn viên bộ Ngoại Giao, ông Pompeo sẽ trở lại Châu Á trong tháng 10.

Trọng Thành

*********************

Tổng thống Trump cám ơn các ủng hộ viên

VOA, 04/10/2020

Tổng thống Trump mới ngỏ lời cám ơn các ủng hộ viên từ bệnh viện nơi ông đang được chữa trị sau khi nhiễm Covid-19, theo Reuters.

44444444444444444444

Hình ảnh ông Trump trong đoạn video đăng ngày 3/10.

Trên Twitter sớm ngày 4/10, ông Trump viết : "Cám ơn rất nhiều !" Tổng thống Mỹ đăng lại một video của Giám đốc phụ trách mạng xã hội của Nhà Trắng Dan Scavino, cho thấy nhiều người bấm còi xe ôtô, reo hò và vẫy cờ ủng hộ ông bên ngoài Trung tâm Quân y Quốc gia Walter Reed tối ngày 3/10.

Tới sáng ngày 4/10, đoạn video dài 24 giây này đã có 3,4 triệu lượt xem.

Một ngày sau khi được đưa tới cơ sở y tế trên, ông Trump hôm 3/10 đăng một đoạn video dài hơn 4 phút trên Twitter.

Tổng thống Mỹ nói : "Trong khoảng thời gian vài ngày tới, tôi đoán đó sẽ là cuộc trắc nghiệm thực sự, vì vậy chúng ta sẽ chờ xem điều gì xảy ra trong vài ngày tới".

Theo Reuters, các đánh giá khác nhau hôm 3/10 của quan chức chính quyền về tình trạng sức khỏe của ông Trump không cho thấy rõ tình trạng bệnh tình của nguyên thủ Mỹ nặng ra sao sau khi được chuẩn đoán nhiễm Covid-19 tối ngày 1/10.

Một nhóm bác sĩ của Nhà Trắng được hãng tin Anh dẫn lời nói sáng 3/10 rằng bệnh tình của ông Trump đã cải thiện và rằng ông đã nói tới chuyện trở lại Nhà Trắng.

Vài phút sau đó, theo Reuters, khi trao đổi với các phóng viên, Chánh văn phòng Nhà Trắng Mark Meadows đưa ra một nhận định kém sáng sủa hơn.

Ông Meadows được hãng tin này trích lời nói hôm 3/10 rằng "các dấu hiệu sinh tồn của tổng thống trong vòng 24 giờ qua rất đáng ngại" và rằng việc chăm sóc ông "trong vòng 48 giờ tới hết sức quan trọng".

Reuters trích lời quan chức Nhà Trắng này nói thêm rằng hiện chưa thấy "một lộ trình hồi phục hoàn toàn rõ ràng".

Donald Trump nhiễm Covid-19, chính trường Mỹ cũng phát sốt

Dịch Covid-19 vẫn là chủ đề bao trùm hầu hết các báo Pháp ra ngày đầu tuần với hai chủ đề thời sự nổi bật : Pháp đang phải đối mặt với sự trở lại của làn sóng virus corona ; ông Donald Trump nằm viện vì nhiễm Covid 19 khiến cuộc bầu cử tổng thống Mỹ cũng phát sốt và trở nên khó lường hơn bao giờ hết.

Tổng thống Mỹ Donald Trump vẫn làm việc trong một phòng họp của bệnh viện khi đang được điều trị Covid-19, Maryland, 03/10/2020 via Reuters – White House

Trước tiên xin được đến với thời sự đang thu hút sự quan tâm chú ý không chỉ của nước Mỹ mà cả thế giới. Đó là tình trạng sức khỏe của tổng thống Donald Trump sau khi bị dương tính với Covid-19 và phải nhập viện để theo dõi điều trị từ hôm thứ Sáu tuần trước. Hầu hết các báo Pháp đều có ít nhất một bài đề cập đến sức khỏe của ông Trump cùng mối liên quan hiển nhiên với cuộc bầu cử tổng thống Mỹ, vốn dĩ chỉ còn chưa đầy một tháng nữa sẽ diễn ra.

Le Figaro có bài xã luận mang tiêu đề "Virus và tổng thống". Bài xã luận ghi nhận : "Sau khi bị nhiễm Covid-19 và phải nhập viện từ hôm thứ Sáu, tổng thống Mỹ đã biết cách biến Twitter thành chiếc máy theo dõi dấu hiệu sức khỏe của ông. Cả thế giới theo dõi tần số các Tweet của ông như theo dõi nhịp tim để tìm kiếm các dấu hiệu về tình trạng sức khỏe của tổng thống".

Le Figaro nhận định, những lo lắng về sức khỏe của ông Trump đang đặt ra nhiều câu hỏi : "Liệu ông sẽ còn đủ khả năng, sức lực để đi đến cùng cuộc đua marathon và lãnh đạo đất nước nếu tái đắc cử ? Bên cạnh những điều không lường trước là sự lúng túng về chính trị đối với một vị tổng thống vốn dĩ không ngừng coi nhẹ mối nguy hiểm của loại virus đã khiến hơn 200 nghìn người dân Mỹ thiệt mạng".

Tuy nhiên, bài xã luận của Le Figaro cũng cảnh báo những phán đoán vội vàng : "Từ khi bước lên sân khấu chính trị, ông Trump, vốn dĩ được ví như vật thể lạ trong chính trường, đã khiến mọi nhà cái đánh cược bị lụn bại. Nếu ông vượt qua được mối nguy hiểm chết người này, ông sẽ trở thành ứng cử viên chiến thắng virus corona. Ông sẽ không ngần ngại nói rằng cùng với ông, nước Mỹ sẽ chiến thắng virus và một lần nữa ông sẽ chứng minh được khả năng bất ngờ thoát khỏi các tình huống tồi tệ nhất".

Trong khi đó, nhật báo kinh tế Les Echos nêu lên các tác động của việc tổng thống Trump nhiễm Covid-19 đối với tình hình chính trị và hoạt động tài chính của nước Mỹ.

Trong bài viết "Trump dương tính với Covid-19 : Chiến dịch tranh cử tổng thống bị đảo lộn", tờ báo nêu lên ba vấn đề : Việc ông Donald Trump phải nhập viện tối thứ Sáu vì nhiễm Covid-19 đã mở ra một giai đoạn bất định. Trước tiên là về sức khỏe thực sự của tổng thống Mỹ, nhất là vì các thông tin về tình trạng sức khỏe của ông Trump được đưa ra trái ngược nhau.

Thứ hai là hàng loạt các nhân vật chính trị trong đảng Cộng hòa bị nhiễm bệnh là hệ quả của việc chính quyền Trump lơ là các biện pháp phòng dịch và thứ ba là tình trạng sức khỏe của tổng thống Mỹ, sự minh bạch thông tin và việc lây lan virus ở Nhà Trắng có tác động đến chiến dịch bầu cử tổng thống Mỹ, vốn dĩ chỉ còn một tháng nữa là sẽ diễn ra.

Thị trường chứng khoán Mỹ chuẩn bị tình huống xấu nhất

Tờ báo cũng đặt ra một loạt câu hỏi xung quanh ca nhiễm Covid nhắn vào nhân vật số 1 thế giới cùng với các kịch bản có thể xảy ra cho cuộc bầu cử tổng thống Mỹ tới đây.

Trên khía cạnh kinh tế, Les Echos ghi nhận việc tổng thống Donald Trump nhập viện đã không chỉ gây thiệt hại cho thị trường chứng khoán Mỹ ngay trong ngày cuối tuần trước mà giờ đây thị trường tài chính Mỹ còn đang lo sợ phải đối mặt với một kịch bản tồi tệ nhất của cuộc bầu cử tổng thống sắp tới : kết quả bầu cử không những khó lường mà còn rất có thể gây tranh cãi.

Theo Les Echos, tổng thống Donald Trump đã tỏ thái độ hoài nghi về khả năng gian lận trong bầu cử, nhất là bầu cử qua thư do tình hình dịch bệnh và có thể ông sẽ không chấp nhận kết quả bầu cử nếu bị thua cuộc. Thêm vào đó, một lượng phiếu bầu khá lớn được thực hiện qua đường bưu điện và kết quả kiểm phiếu sẽ rất khó khăn và phức tạp, có khi phải đợi nhiều tuần lễ mới có. Trong bối cảnh đó, thị trường chứng khoán Mỹ đang chuẩn bị đối mặt với những kịch bản đen tối nhất.  

Xu hướng đơn phương của Mỹ khiến thế giới mất phương hướng

Cũng liên quan đến nước Mỹ dưới thời Donald Trump, nhật báo Les Echos có bài phân tích mang tựa đề:  "Vì sao nước Mỹ thoái lui vai trò thế giới có nguy cơ không thể đảo ngược được".

Bài viết đặt vấn đề: Còn đâu vai trò lãnh đạo của nước Mỹ trước đại dịch Covid-19 và với thế giới ? Nước Mỹ không còn là siêu cường sau chiến tranh lạnh, không còn hấp dẫn được nhiều đồng minh Châu Âu, Châu Á đã có trong nhiều thập kỷ qua. Nhưng Châu Âu hay Trung Quốc cũng không thể thực thi vai trò lãnh đạo thế giới. Cuộc khủng hoảng đại dịch Covid-19 là một dấu hiệu nữa về một thế giới đang mất phương hướng. Đó là hệ quả của xu hướng mà chính quyền của tổng thống Trump đã tạo ra : đơn phương hành động, bất cần ngoại giao.

Theo bài báo, xu hướng này có nguy cơ không thể đảo ngược cho dù chính trường Mỹ sắp tới có thay đổi hay không. Bài báo kết luận : "Nước Mỹ vẫn là cường quốc quân sự số 1 thế giới, nhưng "quyền lực mềm", sự tỏa sáng của văn hóa, lối sống và sức sáng tạo của nước Mỹ đã bị xói mòn. Người kế tục Trump vào tháng Giêng 2021 hay vào năm 2025, cũng khó mà có thể đánh bóng lại hình ảnh lãnh đạo thế giới của Mỹ. Nhiệm vụ này càng trở nên khó khăn khi mà cường quốc Trung Quốc vẫn tiếp tục trỗi dậy dù có Trump hay không".

Pháp : Làn sóng dịch virus corona thứ hai đang nổi lên ở mức báo động

"Covid-19 : Paris chuyển thành vùng báo động tối đa" là hàng tựa có thể thấy trên các mặt báo ra hôm nay. Le Figaro cho hay : Đại dịch tiếp tục lây lan mạnh ở Pháp, liên tục những ngày qua, số ca nhiễm tăng vọt, hàng loạt các chỉ số lây nhiễm, khả năng ứng phó của các bệnh viện đều vượt ngưỡng báo động ở nhiều địa phương và thành phố lớn của nước Pháp.

Tối hôm qua, chính phủ quyết định đặt Paris và vùng phụ cận trong tình trạng báo động tối đa. Như vậy từ thứ Ba (06/10), các biện pháp phòng dịch nghiêm ngặt sẽ được triển khai tại Paris và 3 tỉnh nằm sát cạnh. Trước mắt trong vòng 15 ngày, theo đó, các quán bar buộc phải đóng cửa, quán ăn có thể được mở cửa nhưng phải thực hiện các biện pháp vệ sinh phòng dịch nghiêm ngặt mới. Các trường đại học buộc phải giảm sĩ số sinh viên có mặt trên lớp xuống một nửa, các bệnh viện triển khai kế hoạch tăng cường nhân viên y tế và giường bệnh …

Mùa hè vừa qua, chính phủ Pháp đã hy vọng lật sang trang mới hậu Covid-19 để khẩn trương khắc phục hậu quả, triển khai các cải cách nhưng khi vừa bước vào mùa thu virus corona đã trở lại làm đảo lộn mọi kế hoạch của chính phủ Macron. Các báo đều ghi nhận thấy những ngày qua, chính phủ cố nghe ngóng thăm dò tình hình để đưa ra các biện pháp phòng chống dịch theo kiểu "ăn đong từng ngày".

Libération đặt vấn đề: một trong những nguyên nhân để làn sóng dịch thứ 2 bùng lên trở lại chính là những đánh giá lạc quan của nhiều chuyên gia y học được sự giúp sức của truyền thông, nhằm trấn an dân chúng. Ý kiến của các chuyên gia hàng đầu về vi trùng học, bệnh nhiễm trùng, các giáo sư dịch tễ học được truyền thông tích cực đăng tải. Họ đều cho rằng dịch đã ở giai đoạn cuối, virus đã trở nên suy yếu, kém nguy hiểm và các rào cản phòng chống dịch của chính phủ trong những tuần trước đó đã triệt tiêu tự do, cản trở đời sống xã hội một cách vô ích…

Các luận điểm như vậy đã khiến người dân hạ thấp mối đe dọa có thực của bệnh dịch và lơ là các biện pháp phòng dịch. Trong khi đó, chính phủ xử lý tình hình không rõ ràng, dứt khoát và thiếu phối hợp đồng bộ, đợi nước đến chân mới nhảy, tờ báo khẳng định.

Xung đột Armenia - Azerbaidjan : Sự lựa chọn lưỡng nan của Putin

Một thời sự nóng khác đang diễn ra cũng được các báo quan tâm là cuộc xung đột vũ trang giữa Azerbaidjan và Armenia tại Thượng Karabakh. Nhật báo Le Monde có đề cập đến vai trò của Nga trong cuộc xung đột đã diễn ra từ một tuần nay và vẫn không có dấu hiệu nào giảm nhiệt.

Le Monde ghi nhận từ đầu cuộc xung đột, chủ nhân điện Kremlin Vladimir Putin vẫn giữ thái độ cân bằng giữa Erevan và Baku, nhưng với diễn tiến tình hình gần đây, xem ra Moskva khó có thể duy trì lập trường như vậy. Nhưng đó sẽ là một sự "lựa chọn lưỡng nan của ông Putin".

Le Monde nhận thấy cuộc xung đột giữa hai quốc gia thuộc Liên Xô cũ xung quanh một vùng đất tự trị đang đặt Nga vào tình thế tế nhị. Từ nhiều thập kỷ qua, Nga vẫn luôn đóng vai trò trọng tài trong các cuộc tranh chấp lãnh thổ kiểu thế này mà vẫn bảo đảm bán vũ khí, gây được ảnh hưởng với các bên. Giờ đây, với việc Thổ Nhĩ Kỳ xuất hiện và đứng về phía Azerbaidjan, tình hình trở nên phức tạp và xấu đi khiến tổng thống Nga Putin có thể buộc phải có lựa chọn không hề dễ dàng.

Nếu ủng hộ Erevan chống lại Baku, Nga sẽ bị mất sân sau Azerbaidjan, đối đầu với thổ Nhĩ Kỳ. Trong khi đó, Nga và Armenia đã ký với nhau thỏa thuận quốc phòng, dù thỏa thuận này không liên quan gì đến khu vực Karabakh. Le Monde nhận xét, Nga đang cố gắng dàn hòa hai bên tham chiến nhưng có vẻ như không còn có thể áp đặt ý kiến của mình cho cả Erevan cũng như Baku.

Anh Vũ 

Cái tâm lý phân chia định cấp xã hội, sắc tộc cùng liên đới chính trị có thể dẫn một số người đến sự thiên lệch cảm xúc, theo như lý thuyết tâm lý học hoặc những gì người ta có thể dễ dàng quan sát được từ thực tế. Sự thiên lệch cảm xúc này là một tiểu thể của định kiến thiên lệch, xảy ra từ sự sai lệch trong nhận thức, rồi sinh ngược lại nhận định hay quyết định dựa trên những cảm xúc đó của mình. 

Người ủng hộ cứ việc ủng hộ, cứ tiếp tục tung hô nhưng hãy thôi hô hào mã thượng, nói lời chỉ trích hay buông lời đạo đức giả dối với người khác. 

Khi sự thương cảm, quan tâm chỉ bày tỏ đến người quyền lực hay nổi tiếng nhất, cho người mình thích nhất thay vì là một thái độ mang giá trị cốt lõi và bất biến đến chung cho tất cả mọi người, đặc biệt là những người bất hạnh và chịu đựng nhiều nhất trong cùng hoàn cảnh tương tự, thì đó là một tình cảm thiên lệch. Hay nói khác hơn, đó là một nền tảng đạo đức thiếu chân thật. 

Câu chuyện những người ủng hộ tổng thống Donald Trump hiện nay cũng vậy. Họ cầu nguyện, lo lắng, quan tâm đến sức khỏe của Donald Trump mà họ ủng hộ, nhưng đồng thời lại vô tâm, bất nhẫn với những nạn nhân xã hội đã hay đang bị nhiễm bịnh hoặc qua đời. Hơn nữa, khi họ đòi hỏi hay tấn công, chỉ trích những người không có cùng cảm xúc hay trạng thái thương cảm như mình, họ đã đi quá xa. Bởi không ai có thể cưỡng ép hay có khả năng buộc người khác phải có cùng trạng thái cảm xúc như mình.

Hãy nhớ lại đã vô số lần Donald Trump từng chế giễu những người bịnh tật, bất hạnh thua kém mà họ đồng lõa cười vang và vỗ tay tung hô. Nhiều người đang nhắc lại thước phim mà Donald Trump đã chế giễu bà Hillary bị say nắng, đi không vững sau một cơn bệnh, phải có người dìu vào xe hồi năm 2016. Liệu thái độ này của Donald Trump có xứng đáng trong tư cách một người đàn ông bình thường để đối xử với phụ nữ như vậy hay không, đừng nói rằng ở cương vị đứng đầu quốc gia. Lòng thương cảm và đạo đức của người ủng hộ Trump ở đâu khi được họ cười vang, hả hê, đồng tình với Trump ?

Hãy nhớ lại vô số lần Donald Trump đã cố tình xem nhẹ dịch bịnh để dẫn đến cái chết cho hàng trăm ngàn người hiện nay và họ đã phụ họa, lan truyền rằng, dịch bịnh cùng số người chết là thổi phồng, là không thật. 

Trump bảo nguy cơ nơi trẻ em gần như số không, nhưng có nhìn đến rủi ro của những cha mẹ, ông bà mà các em sẽ mang về và lây sang cho họ ? 

Vài tuần trước, trong cuộc vận động tại Ohio, tổng thống Trump lại bảo Covid chẳng đáng ngại, chẳng ảnh hưởng đến ai mà chỉ ảnh hưởng đến người già. Bộ sinh mạng người già là không đáng quan tâm trong mắt Trump hay sao ? CDC đưa cảnh báo rằng, nguy cơ tử vong nơi người già cao gấp từ 100 đến 600 lần so với giới trẻ, tùy theo độ tuổi từ 65 trở lên (*).  Lòng thương cảm và đạo đức của người ủng hộ Trump ở đâu khi hào hứng vỗ tay cho tuyên bố xem thường sinh mạng người lớn tuổi, có chính họ hoặc cha mẹ, ông bà họ như vậy ?

Trump đang tìm mọi cách đảo ngược bảo hiểm y tế Obamacare giữa khi vô số người đang cần nó nhất trong cơn dịch bịnh hiện nay. Họ là những người đang sử dụng hay buộc phải mua khi bị mất bảo hiểm do bị thất nghiệp từ sự tắc trách của Trump cùng nội các của ông, đưa nước Mỹ đến tình cảnh hiện nay. Người ủng hộ Trump hết lòng ủng hộ điều này, lòng thương cảm và đạo đức của họ ở đâu ?

Khi truyền thông cùng những đối thủ chính trị ngưng chiến dịch chỉ trích và gởi lời chúc lành đến vợ chồng Donald Trump thì ban tranh cử của Trump với sự chấp thuận của ông vẫn tiếp tục tung ra các mẩu quảng cáo tấn công, chỉ trích đối phương với lời lẽ đầy hạ cấp. Liệu điều này vẫn làm người ủng hộ Trump mong đợi lòng thương cảm và tinh thần mã thượng từ người khác đến Donald Trump ?

Có thể kể thêm vô số điều tương tự như vậy để thấy rằng, người dân có lý do để chẳng phải thương cảm, đồng cảm với Donald Trump, nếu như ông quả thật đã nhiễm bịnh. Bởi với những màn trình diễn Trump lên xe rời bệnh viện để chụp hình, màn đang ký vào tờ giấy trắng như vẫn đang "làm việc" giữa lúc bệnh, hoặc tung hàng chục tin nhắn ngay sáng đầu tuần để tiếp tục tấn công vào truyền thông, người ta có quyền nghi ngờ rằng chuyện nhiễm bệnh của ông ta có phải một thủ thuật chính trị đầy tính toán hay không ?

Có thể Trump cần khoảng thời gian "timeout", cần cắt ngang sự chú ý công luận, tạm ngưng mũi dùi của truyền thông và đối thủ chính trị vào các điều ông đang phải đối diện, vô số thông tin bất lợi đã bị tiết lộ nhằm hướng họ vào câu chuyện thời cuộc qua vấn đề sức khỏe của mình.  Hoặc giả có thể nó cho ông một lý do chính đáng để né tránh những cuộc tranh luận còn lại, mà ở đó ông có thể tiếp tục phô bày sự bất xứng trong tư cách và khả năng hay bị vạch ra các sai trái khác. Cũng có thể là cách ông mau chóng lành bịnh để chứng minh rằng, dịch bịnh chẳng là điều nguy hiểm và ông cùng nước Mỹ đã "chiến thắng" được nó. 

Vô số giả thuyết hay nghi ngờ mà người dân có thể nghĩ ra. Một lịch sử dối trá bịnh lý hay có chủ tâm đầy chuyên nghiệp như Donald Trump đã buộc người ta phải nghi ngờ. Vì với Trump, điều gì cũng có thể xảy ra như nó đã từng xảy ra. 

"Việc nhân nghĩa cốt ở yên dân" (Nguyễn Trãi), chuyện chấp chính không chỉ trị nước mà còn ở việc thu phục nhân tâm. Khi một lãnh đạo quốc gia không nhận được sự kính trọng, thương cảm hay tín nhiệm từ đa số người dân trong bất cứ trường hợp nào, người dân có lý do của họ và người lãnh đạo có bổn phận xem xét lại mình. 

Vậy thì có lý do gì để buộc người dân phải lo lắng, quan tâm đến sức khỏe cho cấp lãnh đạo quốc gia mà họ xem là bất xứng, bất nhân ? Người ủng hộ cứ việc ủng hộ, cứ tiếp tục tung hô nhưng hãy thôi hô hào mã thượng, nói lời chỉ trích hay buông lời đạo đức giả dối với người khác. Một khi mang một tiêu chuẩn kép với cảm xúc thiên lệch và ủng hộ Donald Trump, họ đã không còn tư cách để nói về đạo đức.

Với người dân, khi không còn kham nổi bất cứ điều gì về Donald Trump thì họ có quyền bày tỏ sự phẫn nộ và cảm xúc thật sự của mình cho dù bất cứ việc gì đang và sẽ xảy ra với ông ta.

Nhã Duy

(05/10/2020)

(*) Covid-19 Hospitalization and Death by Age

Nhiễm Covid, "cỗ máy chiến tranh" Donald Trump có dừng cuộc chơi ?

Rốt cuộc ông Donald Trump cũng đành phải để cho con virus corona trở thành trung tâm trong chiến dịch tranh cử tổng thống. Nước Mỹ sẽ đi bầu trong hơn 30 ngày nữa, mà một trong hai ứng cử viên lại bị loại ra khỏi vòng chiến, ít nhất trong vài ngày. Đây chính là "ngạc nhiên của tháng 10" ?

Tổng thống Mỹ Donald Trump lên trực thăng đến quân y viện Walter Reed ở Washington sau khi xét nghiệm dương tính với virus corona, 02/10/2020. AP - Alex Brandon

Hồ sơ của Courrier International nói về "Những tù nhân của Covid". Le Point dành trang bìa cho tài tử điện ảnh kỳ cựu Pháp Gérard Depardieu nhân việc ông cho ra mắt cuốn sách "Ailleurs", với dòng tựa "Nước Pháp đã bị phong tỏa mà không hay". L’Express đề cập đến "văn hóa cancel", có thể hiểu là văn hóa tẩy chay, phủ nhận, xóa sổ… mà những người nổi tiếng thường là nạn nhân chạy tựa "Hãy câm miệng hoặc biến đi". L’Obs đặt vấn đề "5G : Mối đe dọa hay sự tiến bộ ?". Ở các trang trong, bầu cử Mỹ và virus corona rất được quan tâm, bên cạnh các chủ đề công nghệ 5G, mối nguy thánh chiến.

Con virus từ Vũ Hán tấn công vào trung tâm quyền lực Mỹ

Trang web của tuần báo Le Point chơi chữ  chính là"Ông Trump dương tính với Covid-19 : Cỗ máy chiến tranh bị cảm cúm" (nhưng cũng có thể hiểu là bị ngưng chạy). Đây "ngạc nhiên của tháng 10", theo Courrier International, trong khi những tuần lễ qua nhiều nhà bình luận chỉ suy đoán xung quanh việc bỏ phiếu qua bưu điện. 

Le Point cho rằng chuyện gì phải đến đã đến. Rốt cuộc Donald Trump cũng phải để cho con virus corona trở thành trung tâm trong chiến dịch tranh cử tổng thống. Nước Mỹ sẽ đi bầu trong hơn 30 ngày nữa, mà một trong hai ứng cử viên lại bị loại ra khỏi vòng chiến, ít nhất trong vài ngày. Tổng thống Trump cùng với phu nhân Melania đều dương tính, phải cách ly. Chiến dịch vận động trên thực tế coi như đã dừng lại. 

Sau khi sát hại hơn 200.000 người và làm cho nền kinh tế xuống dốc, con virus corona tấn công thẳng vào người đứng đầu nước Mỹ. Ở tuổi 74, tổng thống Trump nằm trong số những người có nguy cơ, và giờ đây thế giới theo dõi sát tình hình sức khỏe do bác sĩ riêng của ông công bố. Donald Trump nối dài thêm danh sách các nguyên thủ bị nhiễm bệnh sau khi cho rằng chỉ là virus cúm thông thường, như Jair Bolsonaro ở Brazil, hay Boris Johnson ở Anh. Trong khi đó Vladimir Putin với bản tính ngờ vực, sống tách biệt ngay từ đầu đại dịch. 

Dù Nhà Trắng là địa điểm cách ly sang trọng (nay thì đã chuyển sang quân y viện), nhưng Donald Trump là con người của không gian trải rộng. Ông rất mê những cuộc mít-tinh cấp tốc. Những người ủng hộ Trump chờ đợi ông ở sân bay để xem chiếc Air Force One hạ cánh, một khán đài nhanh chóng dựng lên, một bài diễn văn hùng hồn chừng vài mươi phút và chiếc phi cơ 747 lại cất cánh đến một "swing state" khác. 

Từ nhiều tuần qua, các cuộc thăm dò cho thấy Donald Trump, chậm mà chắc, đang rút ngắn lại khoảng cách với Joe Biden. Ông trông cậy vào cuộc tranh luận để tạo ấn tượng. Nhưng theo người ủng hộ ông nhiệt tình nhất là cây bút xã luận Rush Limabuagh cũng cho rằng thay vì hạ nốc-ao Biden, Joe chỉ bị trầy xước một ít. Và giờ thì Donald bị nhiễm bệnh… 

Ông Trump dương tính với corona, còn Biden thế nào ? Cả hai ứng cử viên đều không bắt tay nhau, và hai chiếc bục của họ cũng cách xa nhau trong cuộc tranh luận. Nhưng họ có tôn trọng đầy đủ những quy định căn bản về dịch tễ hay không ? Ứng viên Dân chủ có thể sẽ phải đi xét nghiệm. Nếu Biden âm tính với virus, đó sẽ là một lợi thế rất lớn trước ông Trump, vào lúc chỉ còn một tháng nữa là đến bầu cử. 

Ai sẽ lên thay tổng thống ?

Hậu quả sẽ như thế nào đối với chiến dịch tranh cử tổng thống ? Trước hết là lịch trình bị đảo lộn, trong lúc chẳng còn được bao nhiêu thời giờ. Về chương trình ở những bang "chiến địa" (swing state) : cuộc mít-tinh ở Florida đã bị hủy bỏ, Wisconsin và Arizona bị hoãn hoặc tổ chức qua mạng. Cuộc tranh luận thứ hai với Joe Biden dự kiến ngày 15/10 cũng có nguy cơ không diễn ra được. Mọi cái nhìn nay đều hướng về đối thủ Joe Biden đã 77 tuổi. 

Điều gì sẽ diễn ra nếu tổng thống Trump không thể làm nhiệm vụ ? Theo tu chính án 25 của Hiến Pháp Hoa Kỳ, phó tổng thống Mike Pence - hiện giờ vẫn âm tính với con virus - sẽ đảm đương. Cho đến nay, tu chính án này mới vận dụng được ba lần. Lần đầu vào năm 1985, khi Ronald Reagan bị phẫu thuật, phó tổng thống George H. W. Bush trở thành tổng thống trong 8 tiếng đồng hồ. Đến năm 2007, hai lần George W. Bush chịu gây mê, quyền lực được chuyển giao cho Dick Cheney trong 2 giờ.

Trong trường hợp sức khỏe bị giảm sút trầm trọng cho đến cuối nhiệm kỳ, tất nhiên là phó tổng thống lên thay. Theo điều 2 Hiến Pháp và luật 1947, có đến 18 nhân vật có thể kế nhiệm. Sau phó tổng thống là chủ tịch Hạ Viện (hiện nay là bà Nancy Pelosi, nhân vật Dân chủ duy nhất trong danh sách). Tiếp đến là chủ tịch Thượng Viện, rồi ngoại trưởng…

Nhưng nếu xảy ra một thảm kịch tại Washington khiến tất cả những người kế nhiệm không còn nữa ? Hệ thống Mỹ vẫn còn một "chiêu" cuối : "người kế nhiệm được chỉ định". Trong những dịp chính thức như lễ nhậm chức hay diễn văn về liên bang, tổng thống chọn trước một người thay thế, được bảo vệ ở một nơi an toàn. Hồi năm 2018 khi tổng thống Trump đọc bài diễn văn, bộ trưởng Nông nghiệp Sonny Perdue đã được đưa đến một địa điểm an ninh tuyệt đối.

Chuyến đi hụt Florida có thể đáng tiếc cho ông Trump

Việc ông Trump không thể đến Florida vận động có thể là điều đáng tiếc, vì theo The Economist, Donald Trump có nhiều hy vọng tại tiểu bang hay nghiêng ngả này.

Đại diện đảng Cộng hòa tại đây cho biết "đã gõ trên 1,7 triệu cánh cửa, còn Dân chủ chỉ ngồi tại trụ sở nhưng lại cố giành chiến thắng". Tuy nhiên Joe Biden bắt đầu đến Florida từ 15/09, và càng cận ngày càng tung thêm tiền vào bang này, lấy trong số 100 triệu đô la do Michael Bloomberg tài trợ. Ứng cử viên nào thắng được ở Florida có nhiều hy vọng trở thành tổng thống Mỹ : trong 12 cuộc bầu cử vừa qua, chỉ có mỗi một lần dân Florida bầu cho người thua cuộc. Nếu thất bại ở bang này, Donald Trump hầu như không còn cơ hội.

Hai nhóm cử tri nắm giữ chiếc chìa khóa là người Mỹ la-tinh và người lớn tuổi, ông Trump có lợi thế ở nhóm đầu và bất lợi ở nhóm sau. Có đến 1/3 người Mỹ la-tinh tại Florida gốc Cuba, có truyền thống bầu cho Cộng hòa ; những người gốc Venezuela, Columbia và Nicaragua cũng vậy, chỉ có cộng đồng Mêhicô thường bầu cho Dân chủ.

Dân chủ quyết giành cử tri da đen ở Detroit

Còn tại Detroit, thuộc bang Michigan, cuộc chiến được quyết định bởi lá phiếu của người Mỹ da đen. Phóng sự của L’Express cho thấy phe Dân chủ cần đến lớp cử tri này hơn bao giờ hết. Ê-kíp của ông Joe Biden cố gắng vận động tầng lớp cử tri từng cảm thấy bị bỏ rơi hồi năm 2016.

Cách đây bốn năm, Michigan đã gây ngạc nhiên cho toàn thế giới. Là chiếc nôi của kỹ nghệ xe hơi, thành trì của các nghiệp đoàn và công nhân cánh tả, tiểu bang này là "bức tường xanh" Dân chủ. Được cho là luôn nằm ngoài tầm tay với của Cộng hòa, nhưng Donald Trump đã giành được chiến thắng khít khao : vượt 11.000 phiếu trên tổng số 5 triệu. Đến nỗi tờ báo lớn nhất ở địa phương là The Detroit Free Press đã loan báo bà Hillary Clinton thắng cuộc, và sau đó phải đính chính.

Tại Detroit, nơi 8/10 cử tri là người da đen, có đến 14% không đi bầu năm 2016, bỏ trống trận địa cho cử tri nông thôn da trắng theo Cộng hòa. Phía ông Joe Biden quyết giành lại lực lượng này. Ngay lối vào thành phố, một pa-nô khổng lồ chiếu số người chết vì virus corona được cập nhật, bên cạnh con số 200.000 là chân dung Donald Trump. Trên những đài phát nhạc rap, liên tục xen vào những câu quảng cáo kết án ông Trump đã giết hại hàng mấy chục ngàn người da đen.

Tuy nhiên con virus cũng gây khó khăn cho phía Dân chủ, vì hầu hết vận động gián tiếp qua mạng xã hội, tin nhắn, điện thoại… Giờ đây phải sáng tạo thêm, như phân phát thực phẩm cho người nghèo và đề nghị họ đăng ký đi bầu. Nhưng phía ông Donald Trump cũng xông ra thực địa : lần đầu tiên trong lịch sử Cộng hòa mở văn phòng ở Detroit vào đầu năm nay, và các tình nguyện viên gõ cửa từng nhà vận động.

Báo chí bảo thủ vẫn bênh Donald Trump

Nếu đa số báo chí Mỹ tỏ ra bức xúc trước cuộc tranh luận đầu tiên hôm 29/09 được cho là rất lộn xộn, thì không ít nhà quan sát bảo thủ lại đánh giá Donald Trump đã thành công. Courrier International trích dịch một số tờ báo bảo thủ cho rằng ông Trump tiếp tục thu hút cử tri khi bỏ qua những quy luật truyền thống.

Theo họ, Donald Trump là một "pitbull đã bảo vệ nước Mỹ" và tấn công Biden tơi tả. New York Post viết : "Trong một thế giới loạn ly, dưới sự đe dọa của những kẻ hiếu chiến như chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, bạn có thể trông cậy vào ai để bảo vệ đất nước ? Một con pitbull hung hăng sẵn sàng làm mọi thứ để chiến thắng, hay một người yếu đuối tươi cười ?".

Tương tự đối với tạp chí Anh The Circle, ông Trump là một "chiến binh đường phố" đối mặt với địch thủ mang tính truyền thống. Wall Street Journal ví von Donald Trump như một con voi cần thiết "trong cửa hàng đồ sứ phủ đầy bụi của chính trường Mỹ", tuy nhiên tỏ ý tiếc về sự hỗn độn của cuộc tranh luận. Ngược lại The Circle bênh vực : "Ông ấy quyết liệt, dí dỏm, ông đã cao giọng về những điều mà một số người không dám nói ra".

Trung Quốc bóp méo sự thật về cuộc chiến Triều Tiên

Nhìn sang Châu Á về mặt lịch sử, The Economist chú ý đến việc Tuần báo Anh tỏ ra ngạc nhiên khi"Trung Quốc kỷ niệm 70 tham gia cuộc chiến tranh Triều Tiên".  những luận điệu dối trá từ thời Mao Trạch Đông cho đến nay vẫn được lặp lại, Bắc Kinh bóp méo lịch sử một cách trắng trợn.

Khu đài tưởng niệm nằm trên một ngọn đồi nhìn xuống thành phố biên giới Đan Đông vừa mở cửa lại vào cuối tháng Chín, trước ngày kỷ niệm 70 năm Trung Quốc tham gia cuộc chiến 1950-1953, mà Bắc Kinh gọi là "Chiến tranh chống Mỹ và giúp đỡ Triều Tiên". Tại đây trưng bày một số "hiện vật" sơ sài nhằm tố cáo "chiến đấu cơ Mỹ thả bom vi trùng" xuống Triều Tiên và miền bắc Trung Quốc năm 1952. Tuy nhiên sự thật đã được làm sáng tỏ từ rất lâu, chủ yếu từ tài liệu của Liên Xô cũ giải mật nhiều thập niên sau cuộc chiến, khẳng định cái gọi là chiến tranh vi trùng đã được sáng tác ra.

Dù vậy, học sinh Hoa lục được dạy rằng Trung Quốc phải nhập cuộc để chống Mỹ, những tình nguyện quân giày vải đơn sơ chiến đấu với xe tăng, máy bay Mỹ… Thực tế đây là một cuộc chiến đẫm máu với 400.000 lính Trung Quốc tử trận (khu lưu niệm ghi con số không đầy phân nửa), và làm đất nước Triều Tiên bị chia đôi ở vĩ tuyến 38.

Bắc Kinh hy vọng xuất khẩu lò phản ứng nguyên tử

Trên lãnh vực kinh tế, L’Express cảnh báo nguy cơ "Con rồng nguyên tử Trung Quốc tấn công thế giới". Trong những tuần lễ sắp tới, Bắc Kinh sẽ đưa vào hoạt động các lò phản ứng thế hệ thứ ba đầu tiên hoàn toàn Made in China, hy vọng có thể xuất khẩu được.

Lò phản ứng Phúc Thanh (Fuqing) số 5 dùng công nghệ HPR-1000, là loại lò áp lực được đặt tên là Hoa Long (Hualong), do hai tập đoàn China General Nuclear Power Corporation (CGN) và CNNC thiết kế, sản xuất, mở ra một kỷ nguyên mới cho Trung Quốc. Trước đó Bắc Kinh lệ thuộc vào công nghệ của Areva và EDF (Pháp), Westinghouse (Mỹ), vì lò phản ứng thế hệ thứ ba cần mức độ an toàn rất cao.

Với 48 lò phản ứng nguyên tử, Trung Quốc đang theo sát nút Pháp (56 lò), và đây là mặt hàng xuất khẩu mới. Tại Pakistan, hai lò Hoa Long đang được Trung Quốc xây dựng và sẽ có thêm ba lò nữa, Argentina cũng là khách hàng sắp tới. Với giá thành rất cạnh tranh, Bắc Kinh đang dòm ngó Châu Âu, nhưng nguyên tử là lãnh vực nhạy cảm nên địa chính trị đóng vai trò quan trọng, có nguy cơ chịu chung số phận với 5G của Hoa Vi.

Vì sao Trung Quốc gây hấn với Ấn Độ ?

Cũng liên quan đến Trung Quốc, nguyệt san Le Monde Diplomatique phân tích "Vì sao Trung Quốc và Ấn Độ đối đầu trên nóc nhà thế giới".

Trong đêm 15 rạng 16/06/2020, trên rặng Himalaya (Hy Mã Lạp Sơn) thuộc vùng biên giới Ấn-Trung, quân lính hai bên đã xáp lá cà như thời Trung Cổ. Suốt 7 tiếng đồng hồ trong đêm đen như mực, ở độ cao 4.200 mét, họ đánh nhau bằng chùy bọc kẽm gai, gậy sắt, đá tảng và cả tay không. Đến sáng, phía Ấn Độ đếm được 78 binh sĩ bị thương và 20 tử thương – đa số bị chết đuối trong dòng sông lạnh giá Galwan. Bắc Kinh từ chối công bố thiệt hại, nhưng các nguồn tin phía Ấn nói rằng có hơn 40 lính Trung Quốc chết. Lần đầu tiên kể từ 45 năm qua đôi bên có thiệt hại nhân mạng.

Tờ báo Pháp tiết lộ những yếu tố cho thấy đúng ra đây là một trận phục kích được phía Trung Quốc chuẩn bị kỹ lưỡng. Nhiều con suối nhỏ đã bị chuyển dòng trước đó để nhấn chìm đối thủ phía dưới. Một ngạc nhiên khác cho Ấn Độ là vụ tấn công diễn ra trên phần lãnh thổ mà chưa bao giờ Trung Quốc đòi chủ quyền. Đây là lần đầu Bắc Kinh tuyên bố chiếm toàn bộ thung lũng Galwan với cớ "xưa nay vẫn thuộc về Trung Quốc".

Hồi năm 1988, Ấn-Trung đã chọn lựa hòa dịu thay vì đối đầu, lúc đó GDP hai bên xấp xỉ nhau và có cùng ngân sách quốc phòng 20 tỉ đô la. Hai mươi năm sau, GDP Trung Quốc lớn gấp 5 Ấn Độ, quân đội có ngân sách cao gấp 3,6 lần ; thế quân bình không còn nữa.

Với "ngoại giao chiến lang", Tập Cận Bình coi Biển Đông là mặt trận chiến lược – khiến Việt Nam và Đài Loan phải tỏ ra cứng rắn hơn – còn tranh chấp biên giới với Ấn Độ chỉ ở hàng thứ hai. Phải chăng Bắc Kinh muốn New Delhi phải ở trong thế bất ổn thường xuyên ?

Le Monde Diplomatique cho rằng có nguyên nhân đối nội lẫn đối ngoại. Kinh tế sa sút, chính quyền Trung Quốc còn bị cả thế giới chỉ trích vì đại dịch corona, bên cạnh đó Bắc Kinh cảm thấy bị đe dọa khi Ấn Độ xích gần với Hoa Kỳ trong lúc quan hệ Mỹ-Trung xuống dốc. Thông qua các vụ tấn công ở biên giới, Trung Quốc muốn bóp nghẹt từ trong trứng nước tham vọng khu vực của nước láng giềng Ấn Độ.

Thụy My

Ai sẽ thay thế ông Trump, cuộc bầu cử có bị hoãn không, việc bỏ phiếu qua thư đang diễn ra thì sao... là hàng loạt câu hỏi được đặt ra.

Tổng thống Trump và Phó Tổng thống Pence chính thức được Đảng Cộng hòa đề cử vào tháng Tám

Chỉ vài tuần nữa là diễn ra cuộc bầu cử tổng thống, Donald Trump đã có kết quả xét nghiệm dương tính với virus corona.

Tổng thống sẽ bỏ lỡ những sự kiện chiến dịch nào ?

Ông Trump được yêu cầu phải tự cách ly 10 ngày kể từ khi nhận được kết quả dương tính vào 1/10, vì vậy ông vẫn có thể tham gia cuộc tranh luận tổng thống tiếp theo, dự kiến 15/10.

Một cuộc vận động dự kiến diễn ra ở Florida vào thứ Sáu đã bị hủy. Cuộc gọi hội nghị video với những người cao niên dễ bị tổn thương cũng vậy.

Ông Trump có các cuộc vận động khác được lên kế hoạch trong thời gian này, giờ sẽ phải hủy bỏ hoặc hoãn lại.

Cuộc bầu cử có thể bị trì hoãn trong những trường hợp nào ?

Ông Trump mang khẩu trang đến cuộc tranh luận đầu tiên với Biden nhưng lại không đeo

Khoảng thời gian tự cách ly của Tổng thống Trump rõ ràng có ảnh hưởng đến khả năng tranh cử của ông.

Vì vậy, câu hỏi đã được đặt ra là liệu cuộc bầu cử có thể bị trì hoãn hay không, và điều này có thể xảy ra như thế nào.

Cuộc bầu cử tổng thống Hoa Kỳ được tổ chức theo luật vào thứ Ba sau ngày thứ Hai đầu tiên của tháng 11, bốn năm một lần - vì vậy năm nay là vào ngày 3/11.

Việc thay đổi ngày sẽ phụ thuộc vào các nhà lập pháp Hoa Kỳ chứ không phải tổng thống.

Việc này sẽ yêu cầu đa số ở cả hai viện của Quốc hội bỏ phiếu ủng hộ bất kỳ sự thay đổi ngày nào. Điều đó khó có thể xảy ra, vì sẽ phải thông qua Hạ viện do đảng Dân chủ kiểm soát.

Ngay cả khi được thay đổi, hiến pháp Hoa Kỳ quy định rằng một chính quyền tổng thống chỉ tồn tại trong bốn năm. Vì vậy, nhiệm kỳ của Tổng thống Trump sẽ tự động hết hạn vào trưa ngày 20/1/2021.

Thay đổi ngày này sẽ yêu cầu sửa đổi hiến pháp. Điều này sẽ phải được sự chấp thuận của 2/3 trong số các nhà lập pháp Hoa Kỳ hoặc các cơ quan lập pháp cấp bang, sau đó là 3/4 các bang của Hoa Kỳ - điều này một lần nữa khó xảy ra.

Điều gì sẽ xảy ra nếu Tổng thống Trump mất sức lao động ?

Hiện tại, Tổng thống Trump được cho là có "các triệu chứng nhẹ", nhưng nếu ông ấy bị ốm quá nặng để thực hiện nhiệm vụ của mình, thì đây là điều mà hiến pháp Mỹ quy định :

Tu chính án thứ 25 cho phép tổng thống chuyển giao quyền lực cho phó tổng thống, có nghĩa là Mike Pence sẽ trở thành quyền tổng thống. Khi khỏi ốm, ông Trump có thể giành lại vị trí của mình.

Nếu tổng thống quá ốm để giao quyền, nội các và phó tổng thống có thể tuyên bố ông không thể tiếp tục và ông Pence sẽ đảm nhận vai trò này.

Nếu ông Pence cũng trở nên mất khả năng lao động, theo Đạo luật Kế vị Tổng thống, Nancy Pelosi, Chủ tịch Hạ viện - một đảng viên Dân chủ - sẽ là người tiếp theo, mặc dù các chuyên gia hiến pháp cho rằng việc chuyển giao quyền lực như vậy sẽ thúc đẩy các cuộc chiến pháp lý.

Nếu bà Nancy Pelosi không muốn hoặc không thể đảm nhận vai trò này, nó sẽ được giao cho một Thượng nghị sĩ cấp cao của Đảng Cộng hòa, hiện là Charles E Grassley 87 tuổi. Điều này cũng gần như chắc chắn sẽ phải đối mặt với những thách thức pháp lý.

Ông Donald Trump hiện sức khỏe ra sao ?

Bác sĩ của ông Trump, Sean Conley, cho biết tổng thống "không cần phải tiếp oxy, nhưng tham khảo ý kiến của các chuyên gia mà chúng tôi đã chọn để bắt đầu liệu pháp Remdesivir. Ông ấy đã hoàn thành liều đầu tiên và đang nghỉ ngơi thoải mái".

Các thử nghiệm cho thấy Remdesivir, ban đầu được phát triển như một phương pháp điều trị Ebola, phá vỡ khả năng nhân đôi của virus và có thể cắt thời gian của các triệu chứng.

Trước đó, vào thứ Sáu, bác sỹ Conley cho biết tổng thống đã "được dùng một liều 8g cocktail kháng thể Regeneron như một biện pháp phòng ngừa" tại Nhà Trắng.

Các kháng thể bám vào virus corona, bảo vệ các tế bào của cơ thể và làm cho virus dễ nhìn thấy hơn đối với hệ thống miễn dịch.

Thông báo của bác sĩ riêng cho Tổng thống Trump do Nhà Trắng công bố

Tuy nhiên, việc điều trị bằng thuốc này vẫn còn đang thử nghiệm và chưa được các cơ quan quản lý chấp thuận. Mặc dù có rất nhiều hy vọng vào phương pháp điều trị này, một số bác sĩ đã bày tỏ lo ngại về việc sử dụng Regeneron cho tổng thống ở giai đoạn này.

Bác sỹ Conley nói rằng ông Trump cũng đang dùng kẽm, vitamin D, famotidine, melatonin và aspirin.

Nếu Trump không thể ứng cử thì sao ?

Phó Tổng thống Pence sẽ đảm nhận nhiệm vụ tổng thống nhưng sẽ không tự động trở thành ứng cử viên của Đảng Cộng hòa

Nếu vì bất kỳ lý do gì, một ứng cử viên được một đảng chọn làm ứng cử viên tổng thống không thể hoàn thành vai trò đó, thì một số thủ tục sẽ có hiệu lực.

Mặc dù Phó Tổng thống Mike Pence ban đầu sẽ đảm nhận nhiệm vụ tổng thống, nhưng ông không nhất thiết phải trở thành ứng cử viên tranh cử của đảng Cộng hòa - vì họ đã chính thức đề cử ông Trump.

Theo quy định của đảng này, 168 thành viên của Ủy ban Quốc gia Cộng hòa (RNC) sẽ bỏ phiếu để bầu ra một ứng cử viên tổng thống mới, với Mike Pence là một trong những ứng cử viên có khả năng.

Nếu ông Pence được chọn, một người đồng hành mới sẽ phải được chọn.

Cả Đảng Dân chủ và Đảng Cộng hòa đều chưa từng thay thế ứng cử viên tổng thống của họ sau khi chính thức chọn họ.

Còn bỏ phiếu sớm thì sao ?

Theo các chuyên gia, điều này sẽ gây ra nhiều bất ổn vì hàng triệu phiếu bầu qua bưu điện đã được gửi đi với tên của các ứng cử viên do đảng của họ đề cử.

Bỏ phiếu trực tiếp sớm cũng đã bắt đầu ở một số tiểu bang.

Việc bỏ phiếu có thể sẽ tiếp tục với tên của ứng cử viên mất khả năng vẫn còn trên lá phiếu, Rick Hasen, giáo sư luật tại Đại học California, Irvine, viết.

Nhưng sẽ có câu hỏi về việc liệu luật tiểu bang có cho phép những người được đề cử bỏ phiếu trong cử tri đoàn Hoa Kỳ - được gọi là đại cử tri tổng thống - bỏ phiếu cho ứng cử viên thay thế hay không.

Còn việc đổi tên ứng cử viên, nếu một người xin rút thì sao ?

"Tổng thống Trump gần như chắc chắn sẽ vẫn có tên trong lá phiếu, bất kể điều gì xảy ra", Richard Pildes, một giáo sư luật có chuyên môn về bầu cử, viết.

Ông chỉ ra về lý thuyết, Đảng Cộng hòa có thể xin lệnh tòa để thay đổi tên của một ứng cử viên, nhưng trên thực tế sẽ không có đủ thời gian.

Nguồn : BBC tiếng Việt, 03/10/2020

********************

Covid gây nguy hiểm tới đâu cho sức khỏe ông Trump?

James Gallagher, BBC, 03/10/2020

Tổng thống Donald Trump rõ ràng có nhiều yếu tố nguy cơ cao - bao gồm tuổi tác, cân nặng và giới tính nam - tất cả đều làm tăng khả năng ông bị nhiễm virus corona nặng.

AP và New York Times đưa tin ông Trump có 'triệu chứng nhẹ'

Ông Trump năm nay 74 tuổi, nặng 110 kg và cao 1m90. Chỉ số Khối Cơ thể (BMI) của ông là trên 30, như vậy theo định nghĩa y khoa là béo phì.

Giờ đây ông thử dương tính với virus corona, điều đó có ý nghĩa thế nào?

Tuổi tác là một yếu tố quan trọng liên quan đến việc bị nhiễm nặng, dẫn tới nằm viện và tử vong trong một số trường hợp.

"Nhưng hầu hết những người bị nhiễm đã khá lên", BS Bharat Pankhania, từ trường y thuộc Đại học Exeter nói với BBC.

Một phân tích của hơn 100 nghiên cứu với dữ liệu từ khắp thế giới cho thấy nguy cơ bị bệnh cho trẻ em và người trẻ là rất thấp.

Tuy nhiên, ở tuổi 75, ước tính 25 người nhiễm virus thì có một người tử vong. Tỷ lệ này là một trong bảy đối với người trên 85 và một trong bốn với người trên 90 tuổi.

Biểu đồ về tỷ lệ tử vong theo độ tuổi. Nguồn : Levin et al. Dartmouth Colleage

Một mô hình tương tự được Trung tâm Kiểm soát Dịch bệnh CDC của Mỹ làm.

Theo đó tám trên 10 ca tử vong ở Mỹ là người ở độ tuổi trên 65. Và những người trong độ tuổi ông Trump có nguy cơ phải cần chăm sóc ở bệnh viện lớn gấp 5 lần những người ở độ tuổi 20.

Nguy cơ tử vong của độ tuổi ông Trump lớn gấp 90 lần người ở độ tuổi 20.

Hiện chưa rõ lý do của điều này chủ yếu do ở người già, hệ miễn dịch hoạt động kém hiệu quả hơn, hay nói chung là người già có sức khỏe kém hơn

"Tuổi cao cũng thường gắn với bệnh tim mạch, bệnh về phổi, tiểu đường type 2, nên thật khó mà biết rõ liệu tuổi tác hay các bệnh đi kèm [gây ra điều này]", Giáo sư Ravindra Gupta từ Đại học Cambridge nói.

Bị béo phì cũng thường dẫn tới nhiều bệnh nặng khác.

Một nghiên cứu của Cơ quan y tế Công xứ Anh kết luận rằng thừa cân làm tăng khả năng người nhiễm Covid phải vào khu hồi sức cấp cứu và khả năng tử vong.

Mỡ trong cơ thế có thể ảnh hưởng đến tế bào bạch cầu của hệ miến dịch, làm tăng độ viêm nhiễm trong cơ thể. Viêm nhiễm quá nhiều là lý do bệnh có thể làm chết người.

Trong làn sóng dịch đầu tiên, nhiều nam giới hơn phụ nữ cần nằm viện, và số ca tử vong ở nam chiếm 60%.

"Có sự khác biệt về miễn dịch giữa nam giới và phụ nữ", Giáo sư Ravindra Gupta.

Nhưng nam giới thường có sức khỏe kém hơn.

Giáo sư Pankhania nói thêm: "chúng ta biết rằng hai yêu tố là nam giới và tuổi cao thường dẫn đến bệnh nặng hơn, nhưng điều đó không có nghĩa tất cả đàn ông lớn tuổi đều bị bệnh nặng".

Vậy điều này có ý nghĩa gì cho Tổng thống Trump ?

Rất nguy hiểm khi đồn đoán về việc virus sẽ ảnh hưởng tới từng cá nhân ra sao.

Tất cả những điều bạn đọc là bức tranh tổng thể - một mô hình cho người dân khắp thế giới - chứ không phải là dự đoán đây sẽ là điều xảy ra cho vị tổng thống Mỹ.

Sức khỏe của mỗi người 74 tuổi một khác và các bệnh khác có ảnh hưởng rất lớn tới nguy cơ bị bệnh nặng hay nhẹ do virus.

"Chỉ vì ông ấy có các yếu tố nguy cơ cao không có nghĩa là ông sẽ có triệu chứng, đổ bệnh nặng hay phải đầu hàng trước virus", BS Nathalie McDermott từ Đại học King's College London nói.

Bà nói thêm : "Ông ấy cũng là tổng thống của Hoa Kỳ, nên ông ấy sẽ được điều trị tốt nhất thế giới nếu ông ấy bị ốm".

James Gallagher

Phóng viên Y tế và Khoa học

Nguồn : BBC, 03/10/2020

Donald Trump, một công dân lương thiện hay một tỉ phú nghèo ?

Nhã Duy, 29/09/2020

Câu nói phổ biến với dân Mỹ được trích từ ý của Benjamin Franklin thường được nhiều người nhắc là, "thế giới này chẳng có gì chắc chắn, ngoại trừ cái chết và thuế". Dù nói thật hay đùa thì quả là vậy. Từ một học sinh trung học đi làm thêm kiếm dăm đồng, người nhân công hãng xưởng cho đến thương gia hay tổng thống, thuế là điều chẳng tránh khỏi với dân Mỹ. Ngoại trừ Tổng thống Donald Trump, vị Tổng thống Hoa Kỳ kiêm một tỉ phú thành công.

Phóng sự điều tra của tờ New York Times tung ra hồi cuối tuần qua đã làm dân Mỹ cùng thế giới phải sửng sốt về hồ sơ thuế má của Donald Trump trong hàng chục năm được trưng ra. Người ta không ngạc nhiên vì vấn đề minh bạch thuế má của Trump đã xuất hiện từ nhiều năm qua, rộ lên lúc ông ra tranh cử Tổng thống năm 2016 và kéo dài cho đến nay. Nhưng họ bất ngờ vì những số liệu, chi tiết được đưa ra đến mức khó tin : là một tỉ phú có thu nhập hàng trăm triệu đô la nhưng Trump không đóng thuế hàng chục năm và hai năm đầu làm Tổng thống chỉ đóng 750 đô la cho mỗi năm. Quả một cú "bombshell" !

Thuế vụ là điều phức tạp và cần chuyên môn sâu, bên cạnh những tổ hợp kế toán lớn còn có những luật sư chuyên môn về thuế vụ. Do đó việc một tỉ phú như Trump không đóng thuế nhờ khai thác hợp pháp những lỗ hổng của hệ thống thuế, hay bởi việc trốn thuế phi pháp là trách nhiệm kiểm toán và kết luận từ IRS và luật pháp. Tuy nhiên, từ hồ sơ của New York Times, người dân cũng có đôi khái niệm về việc làm ăn của Donald Trump là thế nào và có những điều gì đáng chú ý khi điểm qua một vài trong hàng ngàn số liệu mà New York Times đã đưa ra.

Vậy thì tại sao một tỉ phú như Donald Trump có thể không đóng thuế ?

Nguyên tắc chung về thuế trong thương mại là dựa trên lợi nhuận hay sự thua lỗ của một doanh nghiệp, được tính theo mức tổng thu trừ đi các chi phí. Nói đơn giản là khi có lợi nhuận sẽ phải đóng thuế và thua lỗ thì không. Trump và tập đoàn của ông đã sử dụng nguyên tắc này, khai thua lỗ để không phải chịu trách nhiệm thuế.

Không cần đến những luật sư am tường cách lách luật để né thuế, những tiểu thương bắt đầu chuyện làm ăn cũng có thể học được bài học cùng luật pháp căn bản từ những chuyên viên khai thuế cố vấn cho họ : IRS cho phép khai lỗ trong ba năm đầu tiên hoặc ba trong năm năm hoạt động.

Tập đoàn do Donald Trump làm chủ cũng vậy. Trump Organization sở hữu khoảng 500 công ty con và thực thể kinh doanh khác nhau, sử dụng chúng như cách khai thua lỗ để khấu trừ vào lợi nhuận của tập đoàn mẹ. Việc thành lập hàng trăm công ty như vậy, khai thua lỗ hay phá sản rồi tiếp tục tạo ra hàng trăm công ty con thay thế khác không phải điều tinh vi, khó khăn cho các tập đoàn hay cá nhân quyền lực nào đó muốn tránh né thuế. Các công ty con này có là công ty bình phong hay công ty ma hay không thì xem ra khó lòng cho IRS kiểm soát và kiểm toán được hết khi chúng được tạo ra ở khắp nơi trên thế giới.

Trump và tập đoàn của mình cũng sử dụng các khoản khấu trừ để giảm thuế. Theo New York Times thì nhiều khoản khấu trừ đã không được giải thích rõ ràng và nằm trong nghi vấn của IRS. Ví dụ như phí tư vấn chiếm tỉ lệ khá cao, đến gần 20% khoảng thu nhập. Có những lệ phí tư vấn được trả cho chính con gái của ông là Ivanka Trump, người đồng thời cũng là một cấp quản trị của tập đoàn Trump. Hay nhỏ hơn là như việc khấu trừ cả chi phí hớt tóc, trang điểm tóc cho Trump được khai khấu trừ 70 ngàn đô la và công ty Trump khấu trừ 95.464 đô la. Bên cạnh đó, việc mua nhà nghỉ mát, sử dụng các phương tiện di chuyển, giải trí xa hoa gia đình cũng được kê vào để giảm trách nhiệm thuế. 

Nói chung, bằng các cách khấu trừ, miễn giảm hay tín thuế khác nhau như vậy, trong năm 2018, thu nhập của Trump là 434,9 triệu đô la nhưng rốt cuộc hồ sơ cho thấy ông ta đã lỗ 47,4 triệu.

Tuy nhiên cuộc chiến pháp lý kéo dài gần 10 năm qua giữa Trump cùng IRS không đến từ việc ông khai lỗ và không đóng thuế mà đến từ việc Trump còn muốn lấy lại tiền của chính phủ, tức của người dân. Năm 2011, ông khai để lấy về tổng cộng 72,9 triệu đô la qua những khoản thua lỗ mới mà ông khai thêm. Đó là lý do mà IRS đã phải mở cuộc điều tra và tranh tụng cho đến nay.  

Ở đây có một điểm quan trọng cần ghi nhận riêng thêm nhân hồ sơ thuế vụ của Donald Trump. Đó là việc xung đột lợi ích của một nhân vật chính trị được dân cử, đặc biệt là vai trò của người đứng đầu quốc gia như Tổng thống Trump, vẫn tiếp tục sở hữu và chỉ đạo tập đoàn kinh doanh tư nhân lúc đương quyền.

Được những người ủng hộ ca ngợi về việc làm Tổng thống không lương, tuy nhiên các nguồn lợi từ chính các cụm kinh doanh của Trump làm chủ cho đến các mặt hàng mang thương hiệu Trump đã gia tăng bội phần nhờ vào cương vị Tổng thống. Như lệ phí hội viên sân golf Mar-a-Lago tại Palm Beach của ông đã được nâng giá gấp đôi, từ 100 ngàn đô lên 200 ngàn đô ngay sau khi Trump đắc cử làm một ví dụ. Hay như cao ốc Trump Tower tại New York đã tăng giá cho thuê rất cao trong vài năm qua.

Việc tăng giá này không ngăn cản giới tài phiệt, các tập đoàn thương mại cho đến các tổ chức liên đới chính trị, phái đoàn nước ngoài đã sử dụng chúng như phương tiện tiếp cận đến Tổng thống Trump cùng gia đình và giới thân cận của ông. Hay chính chính phủ cũng phải trả thêm rất nhiều tiền cho các cận vệ cùng nhân viên tùy tùng tháp tùng ông và gia đình trong hàng trăm chuyến đánh golf hay nghỉ mát tại những nơi thuộc quyền sở hữu của ông và gia đình.

Thứ nhì là các hồ sơ thuế cho thấy tổng thống Trump vẫn tiếp tục làm ăn và thu lợi từ nước ngoài trong khi đương nhiệm. Theo giới phân tích, đây là điều dễ dàng bị các quốc gia sở tại sử dụng như phương tiện tạo ra áp lực hay ưu đãi để đánh đổi các lợi ích ngoại giao hay gây ảnh hưởng đến an ninh quốc gia. Và trên thực tế, dù cuộc chiến tranh thương mại được nội các Trump thường xuyên sử dụng trước đại chúng thì điều này vẫn không ngăn cản tập đoàn Trump làm ăn với Trung Quốc hay nhập cảng hàng hóa từ quốc gia này. Theo hồ sơ xuất nhập cảng mà đài CNN đã có được, các khách sạn và sân golf của tập đoàn Trump vẫn đặt mua bàn ghế, kệ tủ từ Hoa lục.

Công bố rằng đã có trong tay hồ sơ thuế của Donald Trump một cách hợp pháp, phóng sự công phu từ một tờ báo uy tín và tầm cỡ với hàng trăm năm hoạt động như New York Times sẽ còn được đăng làm nhiều kỳ với hàng ngàn số liệu, chi tiết trong thời gian đến. Đây là cơ hội cho Donald Trump cùng tập đoàn của ông dễ dàng chứng minh đó có là nguồn tin chính xác hay không, một khi ông bạch hóa hồ sơ thuế của mình ra đối chất.

Còn ở đây, trong cuốn sách "Đã đến lúc cứng rắn" (Time to get tough) của Donald Trump được xuất bản vào năm 2011, ông kèn cựa cùng người dân nghèo rằng, "một nửa nước Mỹ không trả một xu thuế thu nhập nào. Đó là một trong những lý do nếu chi tiêu liên bang gia tăng là đầy nguy hiểm...". Rồi cũng chính Trump từng nói với ký giả Sean Hannity trên Fox News rằng, "ngay cả những người Mỹ không kiếm được nhiều tiền cũng phải đóng thuế như là một phần của cuộc chơi".

Vâng ! Có những người dân nghèo khó hay đang thất nghiệp không kiếm đủ tiền để phải đóng thuế. Còn hầu hết những người dân đang nhọc nhằn kiếm sống và đối diện những khó khăn kinh tế do cung cách điều hành và đối phó dịch bịnh của chính phủ gây ra vẫn đang đóng thuế, trích từ những đồng tiền mồ hôi của họ.

Còn Tổng thống Donald Trump, ông đang ở đâu ? Ông thuộc nhóm những người dân lương thiện có trách nhiệm đóng thuế cho quốc gia hay là một tỉ phú nghèo không đủ tiền đóng thuế ? Ông ở trong số một nửa nào và có là một phần của cuộc chơi không mấy gì thú vị với lắm nỗi gian nan vất vả mà người dân đang phải đối diện ?

Nhã Duy

(29/09/2020)

********************

Mỹ : Donald Trump không đóng thuế trong 10 năm ?

Tú Anh, RFI, 28/09/2020

Tổng thống Mỹ Donald Trump đóng thuế có đầy đủ hay không là nghi vấn được nói đi nói lại trong suốt 4 năm qua. New York Times, khắc tinh của chủ nhân Nhà Trắng, trong một cuộc điều tra đặc biệt tiết lộ tin chấn động : Donald Trump chỉ nộp cho sở thuế có 750 đôla, năm ông đắc cử. Trước đó 10 năm, ông không đóng một xu. Thực hư ra sao ?

Tổng thống Mỹ Donald Trump - Ảnh minh họa 

Từ New York, thông tín viên Loubna Anaki tường thuật :

"Một doanh nhân tỷ phú, nhiều xí nghiệp thành công… Đối với New York Times, hình ảnh mà tổng thống Donald Trump phô trương về cá nhân mình hoàn toàn xa với thực tế.

Nhật báo Mỹ cho biết được xem các tờ giấy khai thuế của nhân vật từng là trùm đầu tư địa ốc trong 20 năm và khẳng định là nhiều công ty của tổng thống Donald Trump gặp khó khăn, trong số khoảng một trăm công ty của ông .

Mỗi năm, Donald Trump khai thua lỗ nhiều hơn là có lãi. Do vậy mà ông chỉ đóng thuế có 750 đôla trong năm 2016 và cũng 750 đôla trong năm 2017.

Và trước khi vào Nhà Trắng, Donald Trump không nộp một đô la nào cho liên bang trong suốt 10 năm.

Tin của New York Times bị tổng thống phủ nhận toàn bộ : "Tôi đóng thuế rất nhiều, tôi trả thuế thu nhập rất nhiều kể cả ở cấp bang nữa . Bang New York đánh thuế rất nhiều. Những cáo buộc đó là tin giả. New York Times tìm cách dựng chuyện… tờ báo này thử mọi cách".

Từ khi đắc cử , khác với các tổng thống tiền nhiệm từ 1970, Donald Trump không chịu công bố hồ sơ khai thuế của ông.

Vụ việc này cũng là trọng tâm của một trận đấu pháp lý từ ba năm nay. New York Times hứa là sẽ tiết lộ thêm các chi tiết khác về tài chính của tổng thống Donald Trump trong những ngày tới".

Tú Anh

Nguồn : RFI, 28/09/2020