Thông Luận

Putin : Cuộc tấn công Kursk của Ukraine không làm chậm bước tiến về phía đông của Nga

Reuters, VOA, 05/09/2024

Tổng thống Vladimir Putin hôm thứ Năm nói rằng cuộc tấn công của Ukraine vào khu vực Kursk của Nga không làm chậm bước tiến của Nga ở miền đông Ukraine và đã làm suy yếu khả năng phòng thủ của Kyiv dọc theo tuyến đầu có lợi cho Moscow.

Ảnh chụp từ video ngày 21/8/2024 cho thấy khói bốc lên từ một cuộc không kích của Ukraine vào Glushkovo, vùng Kursk, Nga.

Phát biểu tại Diễn đàn Kinh tế Phương Đông ở Vladivostok, ông Putin nói lực lượng Nga hiện đang dần đẩy lùi quân Ukraine ra khỏi Kursk, nơi mà vào ngày 6/8, Ukraine đã phát động cuộc tấn công nước ngoài lớn nhất vào Nga kể từ Thế chiến thứ hai.

Ông Putin nói Ukraine đã làm suy yếu khả năng phòng thủ của mình ở những nơi khác và cho phép Nga đẩy nhanh tiến trình tiến vào khu vực Donbas phía đông, đồng thời nhắc lại rằng mục tiêu chính của Moscow là giành quyền kiểm soát hoàn toàn Donbas.

"Mục tiêu của kẻ thù là khiến chúng ta lo lắng và căng thẳng, chuyển quân từ khu vực này sang khu vực khác và ngăn chặn cuộc tấn công của chúng ta ở các khu vực trọng điểm, chủ yếu là ở Donbas", ông Putin nói. "Liệu nó có hiệu quả không ? Không".

Ông Putin, người đã xua hàng chục ngàn quân vào Ukraine vào tháng 2/2022 trong cái mà ông gọi là một chiến dịch quân sự đặc biệt, nói rằng hiện tại "nhiệm vụ thiêng liêng của lực lượng vũ trang" là đánh đuổi quân Ukraine khỏi Kursk và bảo vệ công dân Nga.

Chỉ huy cấp cao của Ukraine, Tướng Oleksandr Syrskyi, từng nói rằng một trong những mục tiêu của chiến dịch Kursk là chuyển hướng lực lượng Nga ra khỏi các khu vực khác, chủ yếu là ở miền đông Ukraine, gần các thành phố Pokrovsk và Kurakhove.

Mặc dù cuộc tấn công Kursk gây bối rối cho Putin và các quan chức quân sự cấp cao, nhưng các quan chức Nga hiện đang mô tả nó như một trong những sai lầm chiến thuật lớn nhất của Kyiv trong cuộc chiến, nói rằng nó trói buộc hàng ngàn quân mà không mang lại lợi ích thực sự nào.

"Bằng cách chuyển các đơn vị khá lớn và được huấn luyện tốt đến các khu vực biên giới với chúng tôi, kẻ thù đã tự làm suy yếu mình ở các khu vực trọng điểm và quân đội của chúng tôi đã đẩy nhanh các hoạt động tấn công", ông Putin nói.

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy từng nói rằng Kyiv có kế hoạch nắm giữ lãnh thổ ở Kursk và rằng hoạt động này, mà ông cho là một phần của kế hoạch chiến thắng chưa được tiết lộ đầy đủ, đã đưa cuộc chiến trở về với người Nga.

Ông Putin nói các lực lượng Nga đang chiếm giữ các vùng lãnh thổ ở miền đông Ukraine nhanh hơn bao giờ hết - và tỷ lệ tuyển quân đang tăng lên ở Nga.

"Không có hành động nào diễn ra để ngăn chặn cuộc tấn công của chúng tôi", ông Putin nói. Ông cho biết cuộc tiến công của Nga vào thành phố Pokrovsk ở miền đông Ukraine đã thành công.

Các lực lượng Nga, kiểm soát 18% lãnh thổ Ukraine, đã tiến vào miền đông Ukraine kể từ khi cuộc phản công năm 2023 của Kyiv không đạt được bước đột phá lớn.

Mặc dù Điện Kremlin nói các điều kiện cho các cuộc đàm phán hòa bình với Ukraine hiện không tồn tại, nhưng ông Putin đã nêu tên Trung Quốc, Ấn Độ và Brazil là những bên trung gian tiềm năng và nhắc lại quan điểm của mình rằng một thỏa thuận ban đầu đạt được trong những tuần đầu tiên của cuộc chiến tại các cuộc đàm phán ở Istanbul, mà chưa bao giờ được thực hiện, có thể đóng vai trò là cơ sở cho các cuộc đàm phán.

Reuters

*****************************

Chiến tranh Ukraine : Putin "sẵn sàng đàm phán" nhưng chiếm Donbass vẫn là "ưu tiên số một"

Trọng Thành, RFI, 05/09/2024

Tại một diễn đàn kinh tế ở vùng Viễn Đông của Nga, hôm nay, 05/09/2024, tổng thống Vladimir Putin một mặt tuyên bố "sẵn sàng thương lượng" với Ukraine, mặt khác khẳng định chiếm toàn bộ vùng Donbass, miền đông Ukraine, là "ưu tiên số một".

Tổng thống Vladimir Putin phát biểu tại diễn đàn kinh tế Vladivostok, Nga, ngày 05/09/2024. AFP – Vyacheslav Prokofyev

Theo AFP, lãnh đạo Nga nói rõ "giải phóng" hoàn toàn Donbass, bao gồm hai tỉnh Luhansk và Donetsk, là "ưu tiên số một của chúng tôi". Theo ông Putin, "kẻ thù đang suy yếu tại một số vùng then chốt và các đơn vị của chúng ta đã tăng cường các hoạt động phản công" tại mặt trận miền đông Ukraine.Tổng thống Nga tin tưởng là quân Ukraine sẽ gánh chịu "những tổn thất rất nặng nề".

Về khả năng đàm phán với Ukraine, cũng trong phát biểu hôm nay, tổng thống Nga khẳng định "chúng tôi đã không bao giờ từ chối", và nếu phía Ukraine có nhu cầu đàm phán thì Nga "sẽ không từ chối". Tuy nhiên, ông Putin đặt điều kiện là đàm phán phải dựa trên cơ sở các văn bản mà hai bên "đã chấp thuận sơ bộ", sau các thương lượng tại Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ mùa xuân 2022.

Đàm phán tại Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ, diễn ra trong bối cảnh quân đội Nga buộc phải rút khỏi miền bắc Ukraine, sau khi vấp phải sự chống trả quyết liệt của lực lượng phòng thủ Ukraine. Các văn bản mà tổng thống Nga nhắc đến đã chưa bao giờ được công bố, và chính quyền Kiev luôn khẳng định không hề có một thỏa thuận như vậy với Moskva. Kể từ đó, hai bên không nối lại đàm phán. Theo AFP, từ nhiều tháng nay Nga vẫn tuyên truyền rằng chính Kiev là bên từ chối đàm phán.

Trước khi Ukraine mở cuộc tấn công vào tỉnh biên giới Kursk của Nga, chiếm hơn 1.000 km² trong ít tuần lễ trong tháng 8/2024, tổng thống Nga hồi tháng 6 nhấn mạnh sẵn sàng chấm dứt cuộc chiến tranh với Ukraine, nếu Kiev từ bỏ mục tiêu gia nhập khối NATO và nhượng lại bốn vùng lãnh thổ miền đông và đông nam Ukraine. Đối với chính quyền Kiev, chấp nhận điều này đồng nghĩa với đầu hàng Moskva. 

Giữa tháng 7/2024, lần đầu tiên kể từ cuộc đàm phán thất bại tại Istambul, tổng thống Zelensky để ngỏ khả năng mời Nga tham dự một hội nghị quốc tế vì hòa bình ở Ukraine. Nga phải rút hết quân khỏi các vùng lãnh thổ xâm chiếm không còn được nêu ra như là một điều kiện tiên quyết cho các đàm phán, nhưng điều đó không có nghĩa là Kiev chấp nhận nhân nhượng lãnh thổ, theo ghi nhận của chuyên gia Marie Dumoulin, giám đốc chương trình "Europe élargie" (Châu Âu mở rộng) thuộc Hội đồng Châu Âu về Quan hệ Quốc tế - ECFR.

Trọng Thành

****************************

Tổng thống Zelensky : Cải tổ nội các vì Ukraine "cần nguồn năng lượng mới"

Phan Minh, RFI, 05/09/2024

Tổng thống Volodymyr Zelensky hôm qua, 04/09/2024, tuyên bố Ukraine "cần nguồn năng lượng mới" sau hai năm rưỡi chiến tranh với Nga, để giải thích về cuộc cải tổ nội các đang được tiến hành. Đáng chú ý nhất là ngoại trưởng Dmytro Kuleba cũng nằm trong số những bộ trưởng từ chức.

Ảnh tư liệu ngày 21/09/2023 : Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky (G), sau lưng là ngoại trưởng Dmytro Kuleba, một những bộ trưởng từ chức trong cuộc cải tổ nội các lần này. AFP – MANDEL NGAN

Đây là cuộc cải tổ nội các lớn nhất ở Ukraine kể từ khi bị quân Nga xâm lược vào tháng 02/2022.

Từ Kiev, thông tín viên Emmanuelle Chaze cho biết cụ thể :

Từ nhiều tuần qua, đã lan truyền những tin đồn về khả năng cải tổ nội các ở Ukraine, và những thông báo bộ trưởng từ chức đã ồ ạt xuất hiện kể từ hôm qua.

Ruslan Stefanschuk, chủ tịch Verjohvna Rada (Quốc hội Ukraine), thông báo đã nhận được đơn từ chức của Dmytro Kuleba, làm ngoại trưởng từ năm 2020. Năm ngoái, ông Kuleba từng tuyên bố sẽ chỉ ra đi theo yêu cầu của tổng thống, hoặc nếu ông hoàn toàn bất đồng với chính phủ.

Các bộ trưởng chủ chốt khác từ chức lần này bao gồm Olga Stefanishyna, phó thủ tướng kiêm bộ trưởng đặc trách Hội Nhập Liên Hiệp Châu Âu và NATO, Oleksandr Kamyshyn, bộ trưởng Cơ Sở Hạ Tầng Chiến Lược, và Denis Maluska, bộ trưởng Tư Pháp.

Mặc dù các bộ trưởng nói trên không đưa ra lý do từ chức, nhưng nhiều khả năng họ sẽ trở lại nắm giữ những chức vụ khác chứ không biến mất hoàn toàn khỏi chính trường.

Quốc Hội Ukraine hôm nay, 05/09, thông báo đã phê chuẩn đơn từ chức của ngoại trưởng Kuleba.

Về tình hình chiến sự, chính quyền Ukraine hôm qua đã ra lệnh sơ tán trẻ em khỏi khoảng 30 ngôi làng xung quanh Pokrovsk và Kramatorsk, trong bối cảnh quân đội Nga tiến vào khu vực này. Về phần mình, văn phòng công tố khu vực Donetsk thông báo mở điều tra về tội ác chiến tranh mới của Moskva.

Phan Minh

Bất chấp Ukraine tấn công vùng Kursk, Nga quyết chiếm trung tâm hậu cần Pokrovsk ở Donbass

Thu Hằng, RFI, 04/09/2024

Phải chăng kế hoạch của Ukraine buộc Nga giãn quân ở Donbass để bảo vệ vùng Kursk bị thất bại ? Dù sao đây cũng là khẳng định của thống Vladimir Putin ngày 02/09 khi ông ca ngợi đà tiến của quân đội Nga đến Pokrovsk, trung tâm hậu cần trọng yếu ở miền đông là bằng chứng "thất bại" cho "hành động khiêu khích" của Kiev.

Lực lượng pháo binh Ukraine bắn pháo lựu tự hành Giatsint-S 152 mm về phía quân Nga tại một địa điểm gần thị trấn Chasiv Yar, vùng Donetsk, Ukraine, ngày 20/08/2024. AP - Oleg Petrasiuk

Khi Ukraine bất ngờ tấn công vào vùng biên giới Kursk của Nga ngày 06/08, nhiều chuyên gia cho rằng một trong những mục tiêu của Kiev là buộc Nga phải giãn quân để về bảo vệ và như vậy giảm bớt căng thẳng ở mặt trận miền đông, đặc biệt là ở Pokrovsk. Gustave Gressel, chuyên gia về chiến tranh Ukraine tại Hội đồng Quan hệ Quốc tế Châu Âu (ECFR), nhận định với trang France 24 đây là "căn cứ hậu cần chiến lược vô cùng quan trọng cho Ukraine".

Để mất thành phố này, có lẽ toàn bộ mặt trận ở Donbass sẽ "bị sụp đổ", trong khi "tình hình đã trở nên không kiểm soát được", theo tin nhắn được Roman Ponomarenko, một sĩ quan của lực lượng vệ binh Ukraine, đăng trên Telegram ngày 30/08. Bộ quốc phòng Anh cho biết đến ngày 02/09, quân Nga chỉ cách thành phố Pokrovsk chưa đầy 10 km. Và chỉ riêng trong tháng 08, cùng thời điểm với cuộc thâm nhập của Ukraine vào vùng Kursk của Nga, quân Nga đã chiếm được thêm 477 km2, lập kỷ lục về đà tiến hàng tháng kể từ tháng 10/2022, theo dữ liệu của Viện Nghiên cứu Chiến tranh (ISW) tại Washington, Mỹ.

Tại sao cuộc tấn công của Ukraine ở Kursk không giảm được đà tiến của Nga ở Donbass, đặc biệt là ở Pokrovsk ? Trước tiên, dù bị bất ngờ vì cuộc tấn công táo bạo của Ukraine nhưng tổng thống Nga Vladimir Putin đã không để bị phân tâm và nhanh chóng dập được hiệu ứng này.

Cản đà tiến của Ukraine ở Kursk nhưng vẫn ưu tiên chiếm Pokrovsk

Về mặt quân sự, Nga đã nhanh chóng rút bớt quân từ Donbass về bảo vệ vùng Kursk vào lúc quân Ukraine bị dồn trên chiến trường miền đông, đúng theo ý đồ của Kiev. Tính toán này được tổng tư lệnh các lực lượng vũ trang Ukraine Oleksandr Syrskyi thừa nhận hôm 27/08 : "Buộc Nga rút lực lượng khỏi các cuộc tấn công ở mặt trận miền đông Ukraine là một trong những mục tiêu của cuộc tấn công bất ngờ của Ukraine vào Kursk". Theo ông, hơn 30.000 lính Nga đã được điều đến Kursk, nhưng Moskva không lùi một bước khỏi khu vực quanh Pokrovsk mà ngược lại "còn tăng viện".

Chuyên gia Huseyn Aliyev, Đại học Glasgow, giải thích với trang France 24 trước khi Ukraine đột kích vào Kursk, "quân đội Nga tiến tại 7 địa điểm trên mặt trận Donbass. Moskva quyết định tái triển khai đến Kursk những lực lượng ở đa số các khu vực giao tranh khác, trừ vùng Pokrovsk". Thành phố trung chuyển hậu cần cho miền đông hiện giờ là nơi tập trung "những đơn vị thiện chiến nhất của họ (Nga)", theo tổng tư lệnh các lực lượng vũ trang Ukraine và cũng là nơi "khó bảo vệ nhất", theo thừa nhận của tổng thống Zelensky hôm 02/09. Tuy nhiên, nguyên thủ Ukraine cũng nhắc lại "mục đích của họ (Nga) chưa từng thay đổi" : kiểm soát toàn bộ vùng Donetsk.

Theo nhiều dữ liệu công khai được trang Kyiv Independent trích dẫn ngày 02/09, lực lượng Nga hiện giờ cách Pokrovsk chưa đầy 8 km và cách thành phố Myrnohrad, ngoại ô Pokrovsk, chưa đầy 4 km. Hàng nghìn người dân được sơ tán trong những tuần gần đây, chính quyền thành phố cho biết tiếp tục củng cố công sự, hệ thống phòng thủ cho cuộc chiến đô thị.

Tuyên truyền cho mục tiêu ưu tiên Pokrovsk

Về mặt tuyên truyền, chính quyền Nga đã giảm tối thiểu hệ quả cuộc tấn công của Ukraine vào vùng Kursk. Sau thời gian ngắn bị bất ngờ, hỗn loạn, Moskva nắm lại kiểm duyệt và kiểm soát thông tin chiến trường. Các trung tâm quyên góp nhân đạo, được đảng đối lập với tổng thống thành lập ở Moskva, bị cấm hoạt động. Tất cả để tạo cảm giác là quân đội Nga làm chủ tình hình. Ngược lại, điện Kremlin đặt ưu tiên tuyên truyền là phải chiếm được vùng Donbass mà Nga coi là một phần lãnh thổ. Nếu quá đề cao hoặc quá tập trung vào cuộc tấn công của Ukraine ở Kursk thì sẽ tạo hình ảnh một nước Nga lui về thế thủ.

Will Kingston-Cox, chuyên gia về Nga tại nhóm Nghiên cứu An ninh Quốc tế (ITSS) Verona, cho rằng toàn bộ lực lượng Ukraine được huy động thâm nhập vào vùng Kursk đã mang lại hiệu quả là làm giảm đà tiến của Nga nếu nhìn vào những thách thức ở vùng Donbass. Nhất là "những lực lượng được điều đến Nga là những đơn vị rất cơ động", theo Gustav Gressel. Tuy nhiên, đối với Will Kingston-Cox, "chiến dịch này có lẽ quá tham vọng" trong bối cảnh hiện nay và đà tiến của Nga vào Pokrovsk cũng đủ "làm suy yếu hệ thống phòng thủ của Ukraine trên khắp vùng Donetsk".

Một số chuyên gia cho rằng vùng đất rộng từ 1.150 đến 1.300 km2 ở hơn 90 địa phương mà Ukraine kiểm soát ở Kursk có thể là một lá bài cho Kiev trong các cuộc đàm phán hòa bình trong tương lai. Tuy nhiên, Veronika Poniscjakova, chuyên gia về các vấn đề an ninh quốc tế và chiến tranh Ukraine, Đại học Portsmouth (Anh), cho rằng "đó có lẽ là tính toán tồi nếu Kiev thực sự hy vọng như vậy". Bởi vì quân đội Ukraine chưa chắc đã chiếm giữ lâu dài được vùng đất đó của Nga. Ngoài ra, "để vùng đất Nga có giá trị trao đổi, Moskva phải cho thấy là quan tâm thực sự đến vùng đất đó, nhưng giờ thì không phải như vậy", theo Will Kingston-Cox.

Chiếm Pokrovsk để "trả thù" nỗi nhục bị đánh ở Kursk và cắt đường tiếp viện của Ukraine

Moskva đã vượt qua được khó khăn tiếp tục mất đất ở vùng Kursk, đồng thời tăng gấp đôi hiện diện ở Donbass. Sau một tháng bị chững lại, quân Nga tiếp tục tiến về Pokrovsk, thành phố có hơn 50.000 dân trước chiến tranh, "giao lộ của nhiều trục đường bộ, đường sắt và là điểm trung chuyển quan trọng để tiếp tế hậu cần và vũ khí", theo chuyên gia Veronika Poniscjakova. Nếu chiếm được Pokrovsk, Nga được rộng đường tấn công sang hai thành phố lân cận Kramatorsk và Sloviansk, hiện do Ukraine kiểm soát. Còn chuyên gia Gustav Gressel cho rằng thậm chí quân đội Nga không cần phải chiếm thành phố để quấy nhiễu hệ thống phòng thủ trong vùng, "chỉ cần tiến đủ gần là cũng có thể nhắm đến các trục giao thông".

Pokrovsk đã là mục tiêu của Nga và tổng thống Putin càng không được để thất bại vì thắng lợi đó sẽ như một kiểu báo thù cho nỗi nhục bị tấn công bất ngờ ở Kursk. "Rõ ràng là kể từ khi Ukraine mở chiến dịch ở Kursk, đà tấn công của Nga đã được đẩy nhanh" ở Donbass, với nhịp độ chiếm "mỗi ngày một làng", theo nhà phân tích Emil Kastehelmi, thuộc nhóm Black Bird Group (Phần Lan), được trang Kyivindependent trích dẫn. Câu hỏi được đặt ra hiện nay là cuộc đối đầu ở Pokrovsk sẽ như thế nào trong khi lực lượng Nga đang tiến gần đến vành đai Pokrovsk và Myrnohrad ?

Thu Hằng

************************

Chiến tranh Ukraine : Nga oanh kích Poltava khiến hơn 50 người chết

Trọng Thành, RFI, 04/09/2024

Ngày 03/09/2024, Nga oanh kích thành phố Poltava, miền trung Ukraine, cách xa tiền tuyến, khiến hơn 50 người chết và khoảng 200 người bị thương. Đây là một trong các cuộc tấn công gây tổn thất nặng nề nhất cho Ukraine kể từ đầu chiến tranh.

Quân nhân Ukraine trước trung tâm huấn luyện quân sự sau khi cơ sở này bị trúng tên lửa của Nga tại Poltava, miền đông Ukraine, ngày 03/09/2024. AFP – Patryk Jaraccz

Tổng thống Mỹ Joe Biden đã lên án vụ tấn công "với những lời lẽ nghiêm khắc nhất", lên án "các nỗ lực của Putin nhằm bẻ gẫy ý chí của của một dân tộc tự do", và tái khẳng định Washington sẽ tiếp tục hậu thuẫn Ukraine, đặc biệt về "các hệ thống phòng không".

Thông tín viên Emmanuelle Chaze từ Kiev cho biết về vụ oanh kích này :

Nga tiến hành thêm các cuộc oanh kích gây nhiều thiệt hại. Lần này là tại thành phố Poltava, cách Kiev khoảng 340 km về phía đông. Poltava không ở khu vực tiền tuyến nhưng nằm trong tầm bắn của tên lửa tầm xa Nga. Tại thành phố khoảng 300 nghìn dân này, có rất nhiều người dân di tản khỏi các vùng miền đông.  

Một trung tâm đào tạo và một bệnh viện đã bị oanh kích, theo tổng thống Zelensky. Bộ trưởng nội vụ Ihor Klymenko thông báo các vụ oanh kích diễn ra ngay sau khi báo động phòng không tại khu vực. Điều có nghĩa là người dân đã không kịp chạy đến nơi trú ẩn trong trường hợp có mối đe dọa từ trên không. 

Theo bộ trưởng nội vụ, hỏa hoạn đã được khống chế, nhưng thiệt hại về vật chất và nhân mạng là rất lớn. Thống đốc vùng đã tuyên bố ba ngày để tang ở Poltava, bắt đầu từ ngày mai. Đây là một dấu hiệu cho thấy mức độ nghiêm trọng của cuộc oanh kích. Chính quyền địa phương cũng kêu gọi hiến máu cho những người bị thương.

Lviv, thành phố giáp Ba Lan, bị oanh kích 

Tiếp theo vụ tấn công Poltava, trong đêm hôm qua rạng sáng nay, quân Nga oanh kích thành phố Lviv, cách biên giới Ba Lan khoảng 70 km, và cách mặt trận khoảng 1.000 km. Loạt oanh kích khiến ít nhất 7 người chết, trong đó có ba trẻ nhỏ, và 40 người bị thương. 

Theo cơ quan công tố Lviv, nhiều tòa nhà dân ở trung tâm lịch sử của thành phố bị oanh kích, trong đó có nhiều cơ sở giáo dục và y tế. Trung tâm lịch sử của Lviv là khu vực được UNESCO xếp hạng "di sản thế giới".

Trọng Thành

**************************

Chiến tranh Ukraine : Quân đội Nga tiến chiếm lãnh thổ Ukraine nhiều nhất trong tháng 8/2024

Thùy Dương, RFI, 03/09/2024

Theo dữ liệu tổng hợp về các hoạt động của quân Nga trên chiến trường Ukraine mà Viện Nghiên cứu Chiến tranh của Mỹ (ISW) đã xác nhận và được AFP phân tích, nếu tính theo tháng, quân Nga trong tháng 08 vừa qua, đã tiến chiếm được thêm 477 km2 trên lãnh thổ Ukraine.

Cư dân thành phố Pokrovsk chuẩn bị lên tàu sơ tán, ngày 22/08/2024. Reuters - Thomas Peter

Đây là cuộc tiến công lớn nhất của quân Nga kể từ tháng 10/2022. Tuần báo Pháp L’Express, hôm 02/09 trích dẫn tổng thống Nga Vladimir Putin : "Đã lâu rồi chúng ta mới có một cuộc tấn công với tốc độ như vậy ở Donbass". Tính trung bình trong tháng 08/2024, tốc độ tiến quân của Nga tại Ukraine là hơn 15 km2/ngày, phần lớn ở vùng Donetsk, hướng chủ yếu đến trung tâm hậu cần quan trọng của Ukraine tại thành phố Pokrovsk.

L’Express nhắc lại lần gần đây nhất mà Moskva chiếm được nhiều lãnh thổ của Ukraine như vậy trong một tháng là hồi tháng 10/2022, trong chiến dịch tấn công quanh Kharkiv, miền đông bắc Ukraine.

Liên quan đến vũ khí của Nga, các nhà nghiên cứu của Mỹ đã phát hiện địa điểm có thể là nơi phóng loại tên lửa mới vận hành bằng năng lượng hạt nhân. Theo Reuters hôm 02/09, dựa trên các hình ảnh vệ tinh ngày 26/07 của công tinh thương mại Planet Labs, hai chuyên gia, Decker Eveleth và Jeffrey Lewis, của Viện Nghiên cứu Quốc tế Monterey (Monterey Institute of International Studies) đã xác định dự án xây dựng ngay sát cạnh một cơ sở trữ đầu đạn hạt nhân được biết đến với 2 tên gọi - Vologda-20 và Chebsara - rất có thể là địa điểm triển khai tên lửa mới, nằm cách Moskva 475 km về phía bắc. Vũ khí mới của Nga là tên lửa hành trình hạt nhân 9M370 Burevestnik mà tổng thống Vladimir Putin ngợi ca là "bất khả chiến bại" với tầm bắn gần như không giới hạn và có thể tránh được hệ thống lá chắn tên lửa của Mỹ.

Hình ảnh vệ tinh cho thấy địa điểm phóng tên lửa chạy bằng năng lượng hạt nhân trong tương lai ở Nga. Ảnh : Reuters/Planet Labs PBC

Tuy nhiên, một số chuyên gia phương Tây bác bỏ nhận định của Putin về giá trị chiến lược của tên lửa Burevestnik và nêu ra nguy cơ gây tai nạn về chất phóng xạ.

Bộ quốc phòng Nga và đại sứ Mỹ tại Matxcơca đều chưa hồi đáp yêu cầu bình luận của hãng tin Anh Reuters.

Thùy Dương

Bị uy hiếp ở Kursk, quân Nga dồn sức tấn công miền đông Ukraine

Cái chết của sáu con tin gây căng thẳng cho chính quyền Israel, tổng thống Pháp tiếp tục tham vấn để có thể chỉ định thủ tướng, Thế vận hội người khuyết tật tại Paris là những chủ đề được đề cập nhiều, nhưng, tình hình chiến sự tại Ukraine vẫn thu hút sự quan tâm của báo chí Pháp, ngày 02/09/2024 

Không ảnh trích từ video cho thấy khói bốc lên ở một khu nhà, trong khuôn khổ chiến dịch quân sự của Ukraine ở Korenero, vùng Kursk (Nga) ngày 29/08/2024. via Reuters - "Black Swan" unit of the 225 Sep

Dân Kursk giận dữ nhưng truyền thông Nga tránh đề cập

Về chiến tranh Ukraine, La Croix ghi nhận "Tại Nga, vùng Kursk quen dần với chiến tranh". Ba tuần sau cuộc tiến công chưa từng thấy của những chiến binh Kiev, nhiều người dân ở Kursk hay đã di tản vẫn còn cảm thấy sốc. Cho dù sự hiện diện của quân đội Ukraine đã trở thành một sự "bình thường mới" trong ý nghĩ của họ.

Tại một trung tâm cứu trợ khẩn cấp ở thành phố Kursk, những người di tản vẫn chưa hết bàng hoàng, họ giận dữ đả kích việc biên giới không được bảo vệ chu đáo. Phản ứng này không được truyền thông Nga đề cập đến, mà chỉ đưa tin về hàng cứu trợ ồ ạt đến "từ khắp nước Nga", và các tình nguyện viên đang hoạt động ở rạp xiếc Kursk. Rạp hát này đã trở thành một kho hàng lớn chất đầy các sản phẩm vệ sinh và thực phẩm. Tất nhiên đó là dấu hiệu của sự tương trợ, nhưng còn cho thấy nỗi xúc động trước cuộc tấn công của nước ngoài vào lãnh thổ Nga, lần đầu tiên từ sau Đệ nhị Thế chiến.

Chỉ có vài blogger, thông tín viên quân sự Nga nói về tâm trạng bất bình này trên Telegram, đồng thời thận trọng viết rằng không ai đặt lại vấn đề về "chiến dịch quân sự đặc biệt". Tại Kurchatov, thành phố bên cạnh nhà máy điện nguyên tử vẫn hoạt động bình thường, tổng giám đốc Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (AIEA) Rafael Grossi đã đến 27/08 giám sát. Dù vậy Kurchatov vẫn trong tình trạng báo động, cấm tập họp và việc ra vào thành phố bị kiểm soát.

Những thành phố không còn yên tĩnh

Xa hơn về phía tây, cách vùng chiến sự khoảng 20 kilomet, thành phố nhỏ Lgov không còn sự yên tĩnh lâu nay. Bộ phận gỡ mìn hoạt động tối đa, hồ bơi thành phố đã đóng cửa sau khi một hỏa tiễn tạo ra một hố sâu mười mấy mét ngay lối vào. Và còi báo động hú lên ngày đêm, trung bình cứ mỗi giờ một lần. Một phụ nữ vừa ra khỏi chi nhánh ngân hàng mỉa mai : "Còi phòng không đã trở thành bản nhạc thường xuyên của chúng tôi, nhưng người ta dần quen với mọi thứ. Tôi vừa ra vườn đào khoai tây. Ở đây không ai thay đổi cuộc sống, chẳng ai chạy đi tìm nơi trú ẩn". 

Con đường nối Lgov với Kursk, thủ phủ vùng này, in hằn dấu vết chiến tranh : rào cản của cảnh sát quân sự, kiểm tra giấy tờ, khám xét xe cộ, kẽm gai, và những chiếc "răng rồng" bê-tông để chận xe thiết giáp. Toàn vùng nay sống dưới chế độ được gọi là "chống khủng bố", chính quyền được rộng tay xét nhà và theo dõi các liên lạc. Báo chí Nga và ngoại quốc muốn vào đều phải chịu kiểm soát chặt chẽ. Phe đối lập hoàn toàn không được nghênh đón. Ê-kíp của các ứng cử viên bị bác không cho tham gia tranh cử tổng thống là Boris ​Nadejdine và Ekaterina ​Dount­sova cho biết phải đóng cửa địa điểm nhận viện trợ nhân đạo dành cho Kursk ở Moskva vì các tình nguyện viên bị đe dọa.

Quân Nga gia tăng sức ép ở miền đông Ukraine

Ngược lại, tuy cuộc tấn công rất thành công vào đất Nga gây bất ngờ cho Kremlin lẫn các quan sát viên quốc tế, nhưng Les Echos nhận định chiến dịch Kursk vẫn không làm chậm lại được bước tiến của quân Nga ở miền đông Ukraine.

Những tuần qua, tình hình ở Toretsk, Chasiv Yar và Pokrovsk thêm căng thẳng, trong khi truyền thông chỉ chú tâm đến chiến dịch táo bạo ở Kursk. Theo Viện Nghiên cứu Chiến tranh (ISW), quân Nga đang tiến nhanh gần Pokrovsk. Trong một thông tin hôm 30/08 trên Telegram, Roman Ponomarenko, sĩ quan của lữ đoàn đặc biệt số 12 của "Azov" cảnh báo tình hình Donetsk lâu nay "khó khăn nhưng vẫn dưới sự kiểm soát", nay đã trở thành "không thể kiểm soát nổi", mặt trận có nguy cơ sụp đổ.

Thành phố Pokrovsk có 60.000 dân trước chiến tranh là một trong những mục tiêu chính của quân Nga ở Donbass. Hôm 29/08, tổng tham mưu trưởng Ukraine, tướng Oleksandr Syrsky đánh giá những trận đánh đang diễn ra "cực kỳ tàn bạo", còn tổng thống Volodymyr Zelensky nói rằng tình hình "vô cùng khó khăn". Nằm tại một giao độ đường sắt quan trọng cho việc tiếp tế vũ khí, đạn dược cho lực lượng Ukraine, thành phố kỹ nghệ cũ này là trung tâm hậu cần của Ukraine để tiếp vận cho các chiến binh trên nhiều mặt trận. Nếu thất thủ hay bị phá hủy sẽ là thảm họa cho Kiev.

Pokrovsk chỉ còn trụ được vài tuần ?

Theo báo cáo mới đây của nhóm "Frontintelligence Insight" chuyên nghiên cứu chiến tranh Nga-Ukraine dựa trên các nguồn mở, Pokrovsk là giao lộ quan trọng, mà tầm quan trọng cũng tương đương với Kramatorsk, thành phố chủ chốt của Donetsk vẫn nằm trong tay Ukraine. Nga không cần chiếm Pokrovsk để kiểm soát tuyến đường sắt, chỉ cần tiếp cận để dùng đạn pháo, moọc-chê và drone tấn công vào các đoàn tàu và xe cộ là giao lộ không còn sử dụng được. Việc vận chuyển bằng xe lửa trong thành phố có thể đã bị ngưng do nguy cơ này.

Nhật báo Telegraph của Anh tự hỏi, liệu Ukraine sẽ phải trả giá đắt cho việc tiến sang Kursk hay không ? Bộ tham mưu Ukraine đã chấp nhận rủi ro với chiến dịch này, thay vì tăng viện cho Donbass. Một chiến binh tình nguyện mang biệt danh "Ptashka" cho rằng "Pokrovsk chỉ còn đứng được vài tuần lễ nữa". Về phía Roman Ponomarenko nhận xét chiến dịch ở Kursk không phải là nguyên nhân khiến Ukraine yếu đi ở Donbass, nhưng nghi ngờ ban chỉ huy không có kế hoạch để vực dậy tình hình.

Sáu con tin bị giết, chính phủ Israel bị chỉ trích

Tại Trung Đông, một thảm kịch nhân đạo dẫn đến khủng hoảng chính trị : Israel trải qua một cuối tuần đen tối, theo Les Echos. Xác của sáu con tin bị Hamas bắt cóc hôm 07/10 được tìm thấy trong một địa đạo sâu 20 mét ở phía nam Dải Gaza, bị bắn thẳng vào đầu cách đó khoảng 48 tiếng đồng hồ.

Trong số đó có hai phụ nữ, và một công dân song tịch Mỹ-Israel là Hersh Goldberg-Polin mà cha mẹ nạn nhân từng đứng ra chất vấn trong đại hội đảng Dân Chủ. Hai con tin nữ và Hersh Goldberg-Polin đều có tên trong danh sách khoảng 30 con tin lẽ ra được trả tự do trong khuôn khổ thỏa thuận do Hoa Kỳ đề nghị với Israel và Hamas, nhưng rốt cuộc không thành. Một người có trách nhiệm của Hamas là Izzat al-Rishq toan đổ lỗi, nói rằng các con tin thiệt mạng do phi cơ Israel oanh tạc.

Vụ này gây căng thẳng giữa thủ tướng Benjamin Netanyahu và Yoav Gallant, bộ trưởng quốc phòng được bộ tham mưu ủng hộ. Thủ tướng hôm thứ Sáu đã thúc đẩy nội các chiến tranh ra nghị quyết triển khai quân đội Israel thường trực dọc biên giới phía nam Gaza và Ai Cập để ngăn buôn lậu vũ khí qua các đường hầm. Thế nhưng Hamas và Ai Cập bác bỏ, khiến thỏa thuận về ngưng bắn và thả 97 con tin còn lại có nguy cơ sụp đổ.

Mỹ giúp tránh chiến tranh tổng lực, nhưng không áp đặt được hòa bình

Trong nội các, chỉ có Yoav Gallant chống lại, và tổng tham mưu trưởng Herzi Halevi nói rằng không cần thiết phải hiện diện thường xuyên, Tsahal có thể quay về dọc biên giới khi cần thiết. Nhưng theo Benyamin Netanyahu, chỉ có gây áp lực quân sự tối đa lên Hamas mới giải thoát được con tin.

Nhiều nhà bình luận cho rằng sự cứng rắn này mang màu sắc chính trị : thủ tướng không muốn có một thỏa thuận với Hamas dẫn đến ngưng bắn, sau đó là một ủy ban điều tra chính thức về thảm họa ngày 07/10. Tiếp đến, sẽ là bầu cử trước thời hạn, mà các thăm dò dự báo đảng Likoud của ông sẽ thất bại. Hơn nữa hai bộ trưởng cực hữu là Itamar Ben-Gvir (An ninh Quốc gia) và Bezalel Smotrich (Tài chánh) đe dọa làm chính phủ sụp đổ, coi bất kỳ thỏa thuận nào với Hamas đều là "đầu hàng".

Chính nhằm tố cáo những tính toán chính trị mà xã hội dân sự kêu gọi tổng đình công hôm nay. Phi trường quốc tế Ben Gurion sáng nay đóng cửa, "Israel Business Forum" tập hợp 200 doanh nghiệp lớn kêu gọi không thờ ơ trong khi con tin có thể được cứu. Nhìn rộng hơn, trong bài phân tích "Độc dược oán thù", Les Echos nhận định cả Israel lẫn Hezbollah đều leo thang một cách chừng mực, tự kềm chế. Một cuộc chiến tranh tổng lực cho đến nay đã tránh được nhờ sự can thiệp của chính quyền Mỹ, nhưng Washington vẫn không áp đặt được hòa bình.

Giáo hoàng Francis thăm Đông Nam Á

Tại Đông Nam Á, La Croix chú ý đến chuyến thăm của Giáo hoàng Francis. Indonesia là chặng đầu tiên của chuyến tông du 12 ngày nhằm thúc đẩy sự hòa hợp giữa các tôn giáo và quan tâm đến người nghèo, sau đó đến Papua-New Guinea, Đông Timor, Singapore. Năm nay 87 tuổi, Giáo hoàng Francis bắt đầu chuyến đi của mọi kỷ lục : chuyến tông du dài nhất của người đứng đầu Giáo hội La Mã lớn tuổi nhất từ trước đến nay. Sức khỏe yếu kém khiến người ta sợ rằng đây là chuyến đi cuối cùng của ngài.

Nhật báo công giáo nhận thấy Indonesia, quốc gia Hồi giáo đông dân nhất thế giới với 207 triệu dân, nhưng là Hồi giáo ôn hòa, cởi mở, phụ nữ muốn quấn khăn choàng hay không tùy ý. Đây là quốc gia thứ 14 có dân số chủ yếu theo đạo Hồi mà Giáo hoàng Francis đến thăm, và trong mỗi chuyến thăm ngài cùng với các giáo sĩ Hồi giáo ký thông cáo chung kêu gọi lòng khoan dung, lên án cực đoan.

Chặng cuối ở Singapore có lẽ là dịp để đề cập đến quan hệ giữa Vatican và Trung Quốc, khi Tòa Thánh đến tháng 10 sẽ phải gia hạn thỏa thuận với chính quyền cộng sản về việc phong chức các giám mục. Vốn mong muốn thăm Trung Quốc, Giáo hoàng muốn nhân đó đưa ra một thông điệp hay không và nếu có, liệu tình hình Hồng Kông có được đề cập ? Giáo phận Hồng Kông vốn bị chính quyền Trung Quốc đàn áp dữ dội, đã loan báo gởi đến Singapore một phái đoàn 40 người.

Mazan, phiên tòa hi hữu ở Pháp

Tại Pháp trên lãnh vực xã hội, hôm nay một phiên tòa mở ra ở Avignon để xử vụ một người chồng trong suốt mười năm cho vợ uống thuốc mê và tuyển mộ những người đàn ông vô danh trên internet để hãm hiếp vợ mình tại nhà ở vùng Mazan. Vụ việc chỉ được phát hiện khi các bảo vệ một siêu thị Leclerc bắt quả tang Dominique P. quay lén dưới jupe của nhiều phụ nữ, và sau đó việc phân tích các thiết bị vi tính cho thấy hàng ngàn hình ảnh, video và tin nhắn liên quan.

Theo Libération, vụ này gây choáng cả về tâm lý, xã hội và y khoa. Nạn nhân Gisèle P. sẽ đối mặt với 51 kẻ lạ mặt đã cưỡng hiếp mình – một tội danh có khung hình phạt đến 20 năm tù. Thủ phạm là những người đủ mọi lứa tuổi và ngành nghề - một sự bình thường hóa cái ác, một vấn đề lớn cho giáo dục.

Thụy My

Tổng thống Zelenskyy : Phương Tây nên cho phép tấn công tầm xa, cung cấp vũ khí để thực hiện

Reuters, VOA, 02/09/2024

Tổng thống Volodymyr Zelenskyy hôm 2/9 nói rằng các đồng minh phương Tây của Ukraine không những nên cho phép sử dụng vũ khí của họ để tấn công sâu vào lãnh thổ Nga mà còn phải cung cấp thêm vũ khí cho Kyiv.

Tổng thống Volodymyr Zelenskyy (phải) trong cuộc họp báo với Thủ tướng Hà Lan Dick Schoof hôm 2/9.

Ukraine từ lâu đã kêu gọi các đối tác cho phép nước này nhắm vũ khí của phương Tây vào các mục tiêu ở sâu trong lãnh thổ của kẻ thù, và những lời kêu gọi đó ngày càng lớn hơn, trong khi các cuộc không kích của Nga vào các cơ sở năng lượng, cơ sở hạ tầng và các tòa nhà dân cư của Ukraine gia tăng cường độ.

Sau cuộc gặp với Thủ tướng Hà Lan Dick Schoof tại thành phố Zaporizhzhia ở phía đông nam Ukraine hôm 2/9, ông Zelenskyy nói rằng Kyiv cảm thấy "tích cực hơn" về triển vọng nhận được sự cho phép như vậy.

"Hiện giờ, chỉ cho phép thôi cũng chưa đủ", ông nói, đồng thời cho biết thêm rằng các đồng minh nên đảm bảo cung cấp vũ khí để sử dụng cho các cuộc tấn công như vậy.

"Chúng tôi không có được mọi thứ chúng tôi muốn sử dụng", ông Zelenskyy nói thêm.

Ông Zelenskyy nói thêm rằng một số thỏa thuận về việc cung cấp vũ khí vẫn chưa được thực hiện.

Ông cho biết đã thảo luận với ông Schoof về việc tăng cường khả năng phòng không của Ukraine. Ông đề cập đến "một số ý tưởng" về cách tăng số lượng máy bay chiến đấu F-16 do các đồng minh tài trợ mà Ukraine mất một trong số đó trong vụ tai nạn ở Ukraine vào tuần trước.

Ông Schoof cho biết : "Chúng tôi sẽ tiếp tục cung cấp thiết bị phòng không, máy bay F-16 và cấp tài trợ cho đạn dược".

Ông Schoof nói thêm rằng Hà Lan sẽ cung cấp cho Ukraine khoảng 200 triệu euro (221,4 triệu USD) để hỗ trợ sửa chữa cơ sở hạ tầng năng lượng và hỗ trợ nhân đạo.

Ông Zelenskyy cũng bình luận về tình hình ở tiền tuyến, nói rằng cuộc tấn công xuyên biên giới của Ukraine vào khu vực Kursk phía tây của Nga đang diễn ra "theo kế hoạch".

Ông nói thêm rằng Ukraine tin rằng bước đi này có thể giúp giảm bớt áp lực lên mặt trận Pokrovsk ở phía đông Ukraine, nơi Nga đang tăng tốc các bước tiến của mình.

Ông cho biết, cho đến nay tình hình ở đó vẫn còn khó khăn.

Nguồn : VOA, 02/09/2024

*************************

Chiến tranh Ukraine : Nga tập trung hỏa lực oanh kích Kiev, Sumy và Kharkiv

Thanh Hà, RFI, 02/09/2024

Ukraine thông báo hệ thống phòng không đã bắn chặn khoảng 20 tên lửa của Nga nhắm vào thủ đô Kiev trong đêm qua, rạng sáng nay, 1-2/09/2024. Ở khu vực đông bắc, 18 người bị thương tại thành phố Sumy. Riêng Kharkiv ở miền đông tiếp tục là mục tiêu bị Nga tấn công trong suốt những ngày cuối tuần. Quân Nga chủ yếu nhắm vào các cơ sở hạ tầng dân sự của Ukraine.

Khói trên bầu trời Kiev, Ukraine, sau một vụ oanh kích của Nga, ngày 02/09/2024. © Gleb Garanich / Reuters

Từ Kiev, thông tín viên Emmanuel Chaze tường trình :

"Thủ đô Ukraine một lần nữa là mục tiêu tấn công vào sáng sớm hôm nay. Nga phóng tên lửa và drone vào Kiev. Nhiều khu vực bị nhắm trúng, các đám cháy bùng lên khi các mảnh vỡ tên lửa rơi xuống. Kharkiv bị tấn công khá nặng trong cả hai ngày cuối tuần. Hôm qua, một trung tâm thương mại, một trung tâm thể thao hoàn toàn bị phá hủy. Nhiều khu dân cư và các cơ sở hạ tầng năng lượng một lần nữa đã bị oanh kích. Trong số khoảng 50 người bị thương, có cả các bác sĩ và trẻ em. Một ngày trước đó, 7 đã người thiệt mạng và cả trăm người bị thương cũng tại Kharkiv.

Dân chúng Ukraine bức xúc và có phần phẫn nộ, chủ yếu là với Mỹ, vì Kiev vẫn bị cấm sử dụng tên lửa tầm xa do Washington viện trợ để bắn vào các căn cứ không quân của Nga, những nơi máy bay bom của Nga hàng ngày cất cánh để thực hiện các phi vụ oanh kích Ukraine.

Tổng thống Volodymyr Zelensky cũng tỏ ra bực mình. Một lần nữa, ông kêu gọi các đồng minh của Ukraine hỗ trợ một cách tích cực hơn, tuyên bố ‘giúp đỡ Ukraine không đòi hỏi phải có những phương tiện ngoại hạng, mà chỉ cần một chút can đảm từ phía các lãnh đạo trên thế giới’.

Tối qua, Nga đã ném bom vào một cô nhi viện và một trung tâm giáo dục trẻ em ở thành phố Sumy làm 18 người bị thương, trong đó có 6 vị thành niên. Hôm nay cũng là ngày học sinh Ukraine tựu trường. Trong ngày khai giảng, hàng ngàn học sinh Ukraine đã phải trú ẩn trong những hầm tránh bom".

Đến thăm một trường học tại Siberia hôm nay, tổng thống Vladimir Putin khẳng định việc Kiev tấn công vào tỉnh Kursk trên lãnh thổ Nga "không ngăn cản" Moskva tiếp tục chiến dịch quân sự tại Ukraine.

Thanh Hà

***************************

Ukraine tiếp tục vận động Mỹ cho phép "đánh sâu hơn vào lãnh thổ Nga"

Thanh Hà, RFI, 01/09/2024

Hôm 31/08/2024, tổng thống Ukraine gia tăng sức ép yêu cầu Mỹ cho phép "nhắm vào các mục tiêu quân sự nằm sâu hơn trong lãnh thổ của Nga". Chuẩn bị cho chuyến công du Hoa Kỳ trong tháng này, Volodymyr Zelensky, trong một phát biểu nhắn gửi tới các đồng minh phương Tây, nhấn mạnh Kiev đang cần các phương tiện thực sự cho phép bảo vệ lãnh thổ và người dân Ukraine.

Đạn pháo 155 mm, loại đạn quan trọng trong cuộc chiến giữa Ukraine và Nga, đang được sản xuất tại Nhà máy Đạn dược Quân đội Scranton ở Pennsylvania, Hoa Kỳ, ngày 27/08/2024. AP - Ted Shaffrey

Hãng tin Anh Reuters nhắc lại Hoa Kỳ là điểm tựa chính của Ukraine và đến nay đã cấp hơn 50 tỷ đô la viện trợ quân sự cho chính quyền Kiev. Nhưng Washington đặt điều kiện rằng vũ khí của Mỹ chỉ được sử dụng trên lãnh thổ Ukraine để tự vệ và cùng lắm là để tiến hành một số các chiến dịch ở vùng biên giới với Nga. Sau các đợt oanh kích dồn dập của Nga và với cường độ lớn trong tuần này, hôm qua tổng thống Volodymyr Zelensky cho rằng do Moskva sử dụng bom dẫn đường nhắm vào các khu dân cư tại Kharkiv như cách nay hai hôm, những vụ tấn công tương tự "chỉ có thể tránh được nếu như các sân bay quân sự, các căn cứ không quân và kho vũ khí của Nga bị vô hiệu hóa". Ukraine "vừa cần được phép sử dụng vũ khí tầm xa, vừa cần tên lửa tầm xa và đạn dược" của phương Tây để "thực sự có thể bảo vệ lãnh thổ và thường dân". Reuters ghi nhận thông điệp này nhắm gửi đến Hoa Kỳ, Anh, Pháp, Đức, những thành viên nặng ký nhất trong liên minh quân sự Bắc Đại Tây Dương.

Chỉ vài hôm nữa tổng thống Ukraine sẽ đến Hoa Kỳ dự khóa họp thường niên Đại Hội Đồng Liên Hiệp Quốc ở New York và đây cũng sẽ là dịp để trình bày với nguyên thủ Mỹ Joe Biden về kế hoạch chấm dứt chiến tranh.

Hà Lan cung cấp xe tăng lội nước cho Ukraine

Cũng trong ngày hôm qua, 31/08/2024, bộ trưởng quốc phòngHà Lan, Ruben Brekelmans thông báo trên mạng X về kế hoạch chuyển giao xe tăng lội nước Viking cho Ukraine, trong nỗ lực giúp Kiev bảo vệ chủ quyền lãnh thổ chống lại quân Nga. Ngoài ra, Hải Quân Hà Lan đã kết thúc chương trình đào tạo cho quân nhân Ukraine để sử dụng loại xe tăng này. Theo hãng tin Thổ Nhĩ Kỳ Anadolu, phát biểu trên đài phát thanh NOS của Hà Lan, ông Brekelmans cho rằng luật pháp của Hà Lan cho phép Ukraine sử dụng vũ khí, thiết bị quân sự của Hà Lan để "nhắm vào các mục tiêu quân sự trên lãnh thổ Nga". Thậm chí Ukraine có thể huy động chiến đấu cơ F-16 do Mỹ chế tạo, được Hà Lan cung cấp, để "ngăn chặn tên lửa trong không phận của Nga", với điều kiện là không nhắm vào các mục tiêu dân sự của Liên bang Nga.

Thanh Hà

***************************

Tổng thống Ukraine hối thúc Mỹ cho phép tấn công sâu hơn vào Nga

Reuters, VOA, 01/09/2024

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy gia tăng áp lực lên Mỹ cho phép Kyiv tấn công các mục tiêu quân sự sâu bên trong lãnh thổ của Nga sau khi các đại diện của ông hội họp với các quan chức cao cấp của Mỹ tại Washington vào ngày thứ Bảy.

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy

Washington đã cung cấp cho Ukraine hơn 50 tỉ đôla viện trợ quân sự kể từ năm 2022, nhưng đã giới hạn việc sử dụng vũ khí của mình chỉ trên đất Ukraine và các hoạt động phòng thủ xuyên biên giới.

Ông Zelenskyy nói bom điều hướng trên không đã giết chết sáu người và làm bị thương 97 người ở Kharkiv vào ngày thứ Sáu, với nhiều cuộc tấn công hơn vào ngày thứ Bảy. Những cuộc tấn công này chỉ có thể được ngăn chặn "bằng cách tấn công các sân bay quân sự của Nga, các căn cứ của họ và hậu cần của khủng bố Nga".

Trong phát biểu qua video vào buổi tối, ông nói, "Chúng tôi nói về chuyện này hàng ngày với các đối tác của mình. Chúng tôi thuyết phục. Chúng tôi trình bày lập luận".

Ông nói ngăn bom điều hướng của Nga khỏi xâm nhập bầu trời của Ukraine sẽ là "một bước đi mạnh mẽ buộc Nga phải tìm cách chấm dứt chiến tranh và một nền hòa bình công chính".

Kêu gọi Mỹ, Anh, Pháp và Đức, ông nói, "Chúng tôi cần những năng lực thực sự và đầy đủ để bảo vệ Ukraine và người dân Ukraine.

"Chúng tôi cần được cho phép sử dụng các năng lực tầm xa và đạn pháo và phi đạn tầm xa của các bạn".

Không cung cấp thông tin chi tiết, ông cho biết đại diện của ông đã "cung cấp mọi chi tiết cần thiết" cho các đối tác của Ukraine.

Bộ trưởng quốc phòng Ukraine Rustem Umerov, ở Washington cùng một phái đoàn vào ngày thứ Sáu và thứ Bảy để hội họp với các quan chức và chuyên gia Mỹ, nói trong một cuộc phỏng vấn được phát sóng bởi CNN rằng Kyiv đang cho thấy các sân bay của Nga được sử dụng để tấn công các thành phố của Ukraine nằm trong phạm vi oanh kích sâu.

"Chúng tôi đã giải thích về những năng lực nào mà chúng tôi cần để bảo vệ người dân khỏi sự khủng bố của Nga mà người Nga đang gây ra cho chúng tôi, vì vậy tôi hi vọng chúng tôi được lắng nghe", ông Umerov nói trong cuộc phỏng vấn vào cuối ngày thứ Sáu.

Ông Zelenskyy dự kiến sẽ đưa ra lời kêu gọi tương tự trực tiếp vào tháng sau, khi ông trình bày một kế hoạch giành chiến thắng cho Tổng thống Joe Biden vào cuối nhiệm kì của ông tại Phòng Bầu dục và tham dự các cuộc họp của Đại hội đồng Liên Hợp Quốc ở New York.

Nguồn : VOA, 01/09/2024

**************************

Ukraine dùng drone tấn công 15 vùng của Nga, bao gồm cả Moskva

Thu Hằng, RFI, 01/09/2024

Sáng sớm 01/09/2024, Ukraine tổ chức tấn công ồ ạt với 158 drone vào các công trình năng lượng tại khoảng 15 vùng ở Nga, trong đó có khu vực thủ đô Moskva. Cuộc tấn công diễn ra chỉ vài ngày sau khi Nga phóng 200 drone và tên lửa nhắm vào các cơ sở năng lượng của Ukraine.

Lực lượng cứu hỏa cố gắng dập tắt đám cháy sau cuộc tấn công bằng tên lửa của Ukraine vào thành phố Belgorod, Nga. Ảnh ngày 30/08/2024. AP

Bộ quốc phòngNga nhấn mạnh toàn bộ 158 drone của Ukraine đã bị phá hủy, trong đó có 122 drone nhắm đến các vùng biên giới Kursk, Briansk, Voronej và Belgorod. Nhà máy điện Konakovo ở vùng Tver (gần Ukraine), một trong những nhà máy lớn nhất của Nga, bị cháy sau nhiều tiếng nổ và hỏa hoạn đã được khống chế.

Có ít nhất 5 drone của Ukraine tấn công vào vùng Moskva, theo đô trưởng Sergey Sobyanin. Mảnh vỡ của hai drone rơi xuống đã gây hỏa hoạn cho "phòng kỹ thuật biệt lập" ở nhà máy lọc dầu Kapotnia của Gazprom Neft, nằm ở phía đông nam thủ đô. Nhà máy nhiệt điện Kashira, cũng ở vùng Moskva, bị 3 drone nhắm đến nhưng không bị hỏa hoạn hay thiệt hại. Một quan chức địa phương trấn an trên mạng Telegram rằng "điện vẫn được cung cấp mà không gặp sự cố gì".

Ba sân bay vùng Moskva (Vnukovo, Domodedovo và Zhukovsky), cách Ukraine hơn 500 km, đã phải tạm dừng hoạt động trong đêm và được mở cửa trở lại vào sáng sớm 01/09. Chính quyền không nêu thiệt hại hay thương vong trong các cuộc tấn công. Tuy nhiên, Moskva, cũng như Kiev, hiếm khi nêu quy mô tổn thất.

Trên mạng Facebook sáng 01/09, tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky nhấn mạnh: "Việc Ukraine sử dụng mọi biện pháp cần thiết để đáp trả sự khủng bố của Nga và để chấm dứt tình trạng này là hoàn toàn chính đáng". AFP nhắc lại rằng chính quyền Kiev thường xuyên giải thích về ý định tấn công vào các mục tiêu quân sự hoặc hậu cần trên lãnh thổ Nga, nhằm cắt nguồn viện trợ cho quân đội Nga tấn công Ukraine.

Thu Hằng

****************************

Thông tin truyền thông : Hơn 66.000 lính Nga chết ở Ukraine

Thu Hằng, RFI, 01/09/2024

Ngày 31/08/2024, trang thông tin độc lập Nga Mediazona, kết hợp với ban tiếng Nga thuộc đài BBC của Anh, khẳng định đã xác nhận được danh tính của hơn 66.000 lính Nga tử trận ở Ukraine kể từ khi điện Kremlin phát động cuộc xâm lược nước láng giềng vào tháng 02/2022.

Hình ảnh này do Lữ đoàn 225 thuộc quân đội Ukraine cung cấp, cho thấy thành phố Chasiv Yar bị phá hủy trong các trận giao tranh ác liệt với quân đội Nga ở khu vực Donetsk, Ukraine, vào cuối tháng 07/2024. AP

Theo AFP, bản thống kê được công bố trong một cuộc điều tra chung và dừng lại ở ngày 30/08/2024. Trong thông cáo đăng trên mạng Telegram, Mediazona cho biết "tính đến ngày 30/08, chúng tôi biết được họ tên của 66.471 quân nhân Nga tử trận" nhờ khai thác các nguồn tin như thông cáo chính thức hoặc các thông tin trên truyền thông hoặc trên mạng xã hội và quan sát mộ phần tại các nghĩa trang.

Nếu theo số liệu này, có thêm hơn 16.000 lính Nga tử trận ở Ukraine trong vòng 4 tháng vì vào giữa tháng Tư, hai cơ quan truyền thông này cho biết đã xác nhận được hơn 50.000 lính Nga tử trận, đồng thời nhấn mạnh rằng số liệu thống kê của họ không đầy đủ. Cách đây một năm, tháng 08/2023, nhật báo Mỹ The New York Times từng nêu con số 120.000 quân nhân Nga thiệt mạng ở Ukraine kể từ khi điện Kremlin phát động chiến tranh.

Trong cuộc họp báo đầu tháng 06 với các cơ quan truyền thông nước ngoài, tổng thống Vladimir Putin từ chối nêu con số thiệt hại của Nga ở Ukraine. Ông chỉ khẳng định rằng tổn thất đó "thấp hơn" nhiều so với phía Ukraine.

Thu Hằng

Sau cú đánh bậc thầy vào Kursk, Ukraine cần được phương Tây tiếp sức

Về việc quân đội Ukraine bất ngờ tấn công vào tỉnh Kursk của Nga, L'Express nhận định đó là "Ván bài tẩy của Kiev". Nhờ chiến dịch táo bạo này, Ukraine đã nắm lại thế chủ động trước Nga, nhưng hệ quả vẫn còn bất định. Le Point đánh giá là "cú đánh bậc thầy" của Ukraine, nhưng phương Tây cần giúp đỡ để Kiev không phải rút về trong những tuần tới.

Các nữ chiến binh tình nguyện Ukraine thuộc một đơn vị cơ động chuyên bắn hạ drone Nga tập huấn tại Bucha, gần Kiev, ngày 03/08/2024. AP - Efrem Lukatsky

Thành phố biên giới Sumy nhộn nhịp, Ukraine cứu trợ dân Nga ở Kursk

Tại Sumy, thành phố 260.000 dân từng bị quân Nga bao vây hồi mùa xuân 2022, những hình tam giác trắng, tượng trưng cho chiến dịch Kursk xuất hiện khắp nơi. Đầy những xe tăng Ukraine trùm lưới ngụy trang, thiết giáp của Mỹ và xe tăng tịch thu được của Nga : kể cả ở Donbass, hiếm khi thấy số xe quân sự đông đảo như vậy. Các quân nhân mà đặc phái viên tuần báo Pháp tiếp xúc đều nói rằng một ngày trước cuộc tiến công, chỉ huy mới cho biết sẽ đánh sang Nga, và họ rất hài lòng vì có đủ đạn pháo cùng với các loại vũ khí chất lượng cao.

Hầu hết cư dân Sumy đều ủng hộ chiến dịch, vì họ ít bị Nga câu moọc-chê qua do tiền tuyến đã lùi sang phía đất Nga. Tuy nhiên nay quân Nga dùng nhiều bom lượn hơn. Nhiều người Ukraine hy vọng số đất giành được sẽ giúp trao đổi với những vùng đất đã bị quân Nga chiếm. Nhưng nhà phân tích Vitaliy Portnikov cho rằng việc từ bỏ Donbass hay Crimea rất nhạy cảm chính trị, thậm chí bất khả đối với Vladimir Putin. Tuy vậy sáng kiến táo bạo này tạo thế mạnh cho Kiev trong những cuộc đàm phán tương lai.

Hiện diện trên đất địch, quân đội Ukraine còn phải lo quản lý số thường dân Nga có thể là thù nghịch. Theo Moskva, khoảng 19.300 người Nga vẫn đang ở Kursk. Chính quyền quân quản Ukraine bắt đầu kiểm tra dân số và thống kê nhu cầu. Còn tại Sudzha, các quân nhân bắt đầu phân phát nước uống, thực phẩm, thuốc men và các mặt hàng vệ sinh cho dân Nga. Kiev cho biết sẵn sàng mở hành lang nhân đạo, nhưng Moskva lẽ ra phải lo an nguy cho công dân mình, không hề đòi hỏi.

Nguồn lợi Nga không vô tận để kéo dài chiến tranh

L’Express thuật lại trường hợp bà Galina ở Kursk, hồi mới 6 tuổi từng thấy lính Đức tiến vào tận nhà, và tám thập niên sau lại là các chiến binh Ukraine. Các viên chức chính quyền bỏ chạy trước tiên cùng với gia đình họ, những người dân không có xe đành trốn trong hầm nhà. Oleg, con trai bà là doanh nhân đang đi công việc ở Moskva, lái xe về tìm mẹ, bị thương vì một drone nhưng rốt cuộc hai mẹ con được lính Ukraine giúp di tản sang Sumy. Họ là những người may mắn, vì bộ trưởng bộ Tái hội nhập các lãnh thổ chiếm đóng của Ukraine cảnh báo sẽ không nhận tiếp những người Nga từ Kursk.

Diễn biến cuộc chiến sắp tới sẽ ra sao ? Không ai có thể đoán được. Theo New Stateman được Courrier International dịch lại, Nga được sự ủng hộ của Trung Quốc, Ấn Độ, và được Iran, Bắc Triều Tiên cung cấp vũ khí. Tuy nhiên nguồn lợi của Nga không phải vô tận. Hiện thời nhờ kinh tế chiến tranh và sản xuất gia tăng nhờ nhu cầu quân sự, kinh tế vẫn vững nhưng không kéo dài mãi. Nếu không có tiến triển đáng kể từ nay đến sang năm, tiếp tục chiến tranh không có lợi gì cho Vladimir Putin và cả Ukraine.

Đối với Volodymyr Zelensky, chỉ có một lối thoát duy nhất là quân Nga phải rút toàn bộ, còn Kremlin đòi được sở hữu bốn tỉnh đã tự ý sáp nhập là Donetsk, Kherson, Luhansk và Zaporijjia. Luật pháp quốc tế đứng về phía Ukraine, nhưng cuộc chiến không được giải quyết trước tòa án. Tờ báo cho rằng Kiev và Moskva rốt cuộc sẽ phải tìm ra một thỏa thuận, có thể vào năm tới. Không bên nào được đáp ứng hoàn toàn yêu sách của mình, nhưng đều tuyên bố chiến thắng, và thế giới đứng trước việc đã rồi.

Ukraine đang thắng thế ở Kursk, nhưng chỉ còn Anh và Ba Lan chung thủy

Le Point phân tích "Vì sao phải ủng hộ nỗ lực chiến đấu của Ukraine". Kẻ xâm lược nay bị xâm lăng ! Việc chiếm được một phần tỉnh Kursk của Nga là cú ra đòn bậc thầy của quân đội Ukraine. Để cú đột phá chiến thuật này trở thành chiến thắng về chiến lược và buộc Nga phải ngồi vào bàn đàm phán, điều chính yếu là làm thế nào để Ukraine không phải rút về trong những tuần lễ tới. Muốn vậy, cần có sự ủng hộ quân sự liên tục, trước một kẻ địch mạnh hơn nhiều về vũ khí và quân số, áp lực ở Donbass vẫn không dịu bớt. Thế nhưng Châu Âu đang làm gì ?

Vào lúc sự táo bạo của Ukraine mang lại kết quả, thì Đức, quốc gia Châu Âu viện trợ quân sự nhiều nhất cho Kiev, lại quyết định giảm phân nửa số quân viện trong năm tới. Ukraine không còn là ưu tiên chính trị của Đức trong lúc các đảng cực hữu và cực tả thân Nga, theo các thăm dò, sắp sửa giành thắng lợi lịch sử trong cuộc bầu cử tháng 9 ở các bang Saxe, Thuringe, Brandebourg.

Bức tranh cũng không mấy sáng sủa ở phần còn lại của Châu Âu. Tại Paris, "kinh tế chiến tranh" mà Emmanuel Macron hứa hẹn vẫn chưa thấy cụ thể hóa, khủng hoảng chính trị khiến chiến tranh Ukraine trở thành thứ yếu. Ở Ý, thủ tướng Giorgia Meloni không muốn lên tuyến đầu để chỉnh đốn đối tác thân Nga trong liên minh là Lega. Trong số các nước lớn Châu Âu, chỉ còn Ba Lan và Anh quốc là trung thành với Kiev.

Putin chỉ lùi trước sức mạnh, sao phương Tây thụ động lúc này ?

Pháp, Đức, Ý và Tây Ban Nha, Bỉ, Áo, Hungary vẫn chưa hiểu được tầm quan trọng của Ukraine. Vladimir Putin đang chống lại Châu Âu, chống lại quyền tự quyết của các dân tộc, chống tự do chính trị, chống lại tất cả những gì đe dọa quyền lực độc tài của ông ta. Nếu Ukraine bại trận hoặc bị chế độ chuyên chế Kremlin nuốt chửng vì phương Tây hèn nhát bỏ rơi, hậu quả về an ninh và ổn định sẽ rất trầm trọng cho châu lục. Các nạn nhân sắp tới sẽ là Moldova, Armenia, Georgia, các quốc gia vùng Baltic…

Khó thể trông cậy vào Hoa Kỳ. Dù Kamala Harris đã cam kết bảo vệ, nhưng Donald Trump vẫn chưa nói gì về chủ đề này, và người đứng chung liên danh là J. D. Vance đòi ngưng viện trợ cho Ukraine. Nhìn rộng hơn, người Mỹ có lý khi tự hỏi tại sao phải tiếp tục giúp đỡ Kiev nếu Châu Âu vốn bị ảnh hưởng trực tiếp lại từ chối.

Cuộc tiến công vào Kursk là một nỗ lực tuyệt vọng của Ukraine để vận động trở lại phương Tây, bằng cách chứng tỏ có thể cải thiện tình thế. Kiev hy vọng những tiến bộ trên chiến trường và khó khăn của quân Nga trong việc trả đũa, sẽ giúp phương Tây bớt e ngại leo thang. Kremlin phản ứng yếu ớt trước cuộc đột phá này, một lần nữa chứng tỏ Putin "mềm nắn rắn buông". Trong những điều kiện đó, sự thụ động ngày càng tăng của phương Tây vừa không thể hiểu nổi, vừa rất đáng lo.

Dân chủ là tôn trọng tự do ngôn luận lẫn nhân quyền

Libération cuối tuần dành hồ sơ cho "Pavel Durov, người che giấu quá nhiều". Việc bắt giữ tổng giám đốc Telegram gây sốc trên toàn thế giới và khiến tổng thống Pháp phải hai lần khẳng định không mang tính chính trị. Thậm chí hôm Chủ nhật, theo Libération, còn có trao đổi về vụ bắt giữ này giữa ông Emmanuel Macron và tổng thống Các tiểu vương quốc Ả rập thống nhất, Mohammed ben Zayed al Nahyane.

Durov, người Nga được nhập tịch Pháp qua thủ tục đặc biệt, còn mang cả quốc tịch của quốc gia Ả rập này và đảo quốc Saint-Kitts-et-Nevis, được Silicon Valley coi là người hùng của tự do ngôn luận. Tư pháp Pháp thì cho rằng Durov là người che chở cho những kẻ ấu dâm, buôn lậu vũ khí, tội phạm đủ loại. Telegram từ chối hợp tác với chính quyền trong hàng ngàn trường hợp.

Liệu có nên bảo vệ những người đối lập với các chính quyền độc tài nếu họ cũng bảo vệ những kẻ ấu dâm tồi tệ nhất ? Việc bị khởi tố gây khó cho ý định niêm yết Telegram trên thị trường chứng khoán, được ước tính 30 tỉ đô la. Dù sao đi nữa, theo Financial Times, mỗi năm Telegram vẫn bị lỗ 170 triệu đô la, tiền lời nhiều tỉ đô la chủ yếu kiếm được qua các giao dịch tiền ảo do Durov trực tiếp thực hiện.

Với bối cảnh đó, bảo vệ Durov để bảo vệ tính nặc danh của người sử dụng không có ý nghĩa gì : dân chủ không thể tự giới hạn nơi tự do ngôn luận trên các ứng dụng tin nhắn, mà còn phải tôn trọng những luật lệ bảo đảm quyền con người, kể cả quyền của trẻ em. Như vậy hệ thống tư pháp Pháp có trách nhiệm xác định xem Durov có vi phạm những quyền này hay không.

Buôn lậu ma túy, vũ khí… vẫn nở rộ trên Telegram

Trong khi đó, theo L’Express, các hoạt động bất hợp pháp tiếp tục nở rộ trên Telegram, việc buôn bán ma túy và lừa đảo vẫn tiếp diễn. Tuần báo đã thâm nhập nhiều kênh Telegram có hàng mấy chục ngàn thành viên, từ buôn lậu, hoạt động khiêu dâm cho đến bóp méo thông tin.

Trong một nhóm trên 1.500 thành viên, người bán khoe "những tờ bạc giả giống thật nhất" : 5.000 euro tiền giả bằng những tờ 20 và 50 euro được cho giá chỉ 250 euro. Trong một nhóm khác, súng bán tự động Arsenal Firearms Strike One Mark 2 giá 850 euro, súng săn 200 euro một khẩu. Còn ma túy, khác với tiền giả và súng được bán trong những nhóm kín, việc buôn bán cocain, cần sa, heroin diễn ra công khai, kể cả GHB được mệnh danh là "ma túy cho những người hiếp dâm". Chẳng cần phải tìm kiếm trên "dark net" vì phải có người giới thiệu, thật dễ dàng trên Telegram.

Nhân vật bí ẩn Pavel Durov che giấu những gì ?

Về vụ bắt giữ, bài điều tra của Libération cho biết thêm một số chi tiết. Hôm thứ Bảy 24/08, Pavel Durov tỏ ra rất bình tĩnh trước cảnh sát biên phòng khi vừa ra khỏi phi cơ riêng ở phi trường Bourget. Ông chủ Telegram 39 tuổi thản nhiên chờ đợi ở phòng VIP với cận vệ và cô bạn gái mới Yulia Vavilova, nhỏ hơn 15 tuổi, mang túi xách Dior. Theo Le Point, cô Yulia là một người có ảnh hưởng trên mạng xã hội về tiền ảo, nói được tiếng Nga, Tây Ban Nha, Anh, Ả Rập. Durov dọa cảnh sát rằng tổng thống đang chờ ông - và thực ra ông chủ Telegram cũng từng nhiều lần đến điện Elysée. Durov liên lạc với những người có ảnh hưởng, ê-kíp trung thành ở Dubai tiếp xúc với các luật sư nổi tiếng dù đang mùa nghỉ hè, và tỏ ra hợp tác : giao điện thoại di động và cả mật mã.

Le Point đặt vấn đề "Nhân vật bí ẩn Pavel Durov che giấu những gì ?". Việc bắt ông chủ Telegram cứ như trong bộ phim "Arrête-moi si tu peux" (Catch me if you can) dựa theo câu chuyện có thật của siêu lừa Frank Abagnale, được đạo diễn Steven Spielberg đưa lên màn bạc. Durov không bao giờ ở lâu một chỗ, mà di chuyển liên tục từ Luân Đôn tới Dubai, Phần Lan, Ý, Hoa Kỳ…

Ông chủ Telegram Durov từng có những hành động lập dị, như hôm 26/12/2012 đã tung 60.000 rúp qua cửa sổ ở Saint Peterburg để người đi đường lượm, những tờ giấy bạc này được xếp thành hình máy bay - logo của Telegram. Lần này Pavel Durov được cho là đến Azerbaijan để tìm cách gặp Vladimir Putin nhưng bị từ chối. Phải chăng Durov bị Pháp bắt để được bảo vệ, nhờ mang quốc tịch Pháp nên khỏi bị dẫn độ ? Dù kết cuộc của hồ sơ này như thế nào đi nữa, Pavel Durov vừa được ngưỡng mộ lại vừa tạo ra rất nhiều câu hỏi cho đến nay chưa có lời giải.

Lào còn ngập trong nợ nần với Trung Quốc suốt 20 năm nữa

L’Express tuần này nói về "Ngân sách : Nước Pháp không thể quản trị", Le Point ví von "Nước Pháp trên ngọn núi lửa", Le Nouvel Obs điều tra về một nhà tâm lý học gây tranh cãi. Hồ sơ của Courrier International bàn về việc làm thế nào sống tốt hơn tại các thành phố : tạo khu phố sinh thái, trồng cây trên nóc nhà, tiết kiệm nước… những biện pháp để thích ứng với biến đổi khí hậu.

Liên quan đến Châu Á, Courrier International trích dịch bài viết của The Diplomat, nhận định về "Lào, đất nước đang rệu rã" trước món nợ khổng lồ với Trung Quốc và cuộc khủng hoảng tài chánh từ hai năm qua. Nhà nước Lào đành phải giảm hẳn số công chức, khiến dịch vụ công vốn đã yếu kém nay chỉ hoạt động cầm chừng.

Trong thập niên 1980 và cuối những năm 2010, Lào không cần những người có chuyên môn. Đánh thuế ít và chỉ cung cấp một ít dịch vụ, vai trò của Nhà nước chỉ là ký hợp đồng đầu tư với các công ty Trung Quốc (chủ yếu về thủy điện và hầm mỏ), thông qua các dự án cải cách mà các tập đoàn đa quốc gia soạn giúp, và phân phối đủ tiền bạc cho các gia đình quý tộc đỏ cầm quyền, để đảng cộng sản khỏi chia rẽ.

Nhưng tất cả phải thay đổi từ những năm 2010, khi nền kinh tế đã lên đến 15 tỉ đô la thay vì 2,3 tỉ đô so với 20 năm trước ; dân số tăng thêm 3 triệu, đô thị hóa làm giảm đi sự tương trợ, người dân lệ thuộc hơn vào trợ giúp của xã hội. Nợ công vượt quá 125% GDP, chi cho giáo dục và y tế giảm hẳn, Ngân hàng Thế giới dự báo "một thập niên mất mát" cho trẻ em. Tội phạm tăng cao vì cảnh sát và tư pháp tham nhũng hoặc bất tài, nạn buôn người hiện diện khắp nơi. Ngày nay mạng lưới điện hoàn toàn do các công ty quốc doanh Trung Quốc nắm giữ, công ty điện quốc gia Lào đã bị thanh lý năm 2020. Liệu có thể cải thiện được hay không ? Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) ước tính nợ công của Lào sẽ vẫn rất cao trong 20 năm tới.

Thụy My

Zelenskyy sẵn sàng bỏ qua lời đe dọa hạt nhân của Nga, nhưng chính quyền Biden vẫn cảnh giác với việc leo thang chiến tranh.

Bằng cuộc tấn công vào Kursk, Ukraine không chỉ vượt qua biên giới Nga mà còn vượt qua cả những lằn ranh đỏ được Washington đặt ra.

Kể từ khi Nga xâm lược toàn diện Ukraine, Mỹ đã liên tục nhấn mạnh rằng mục tiêu của họ là giúp Ukraine bảo vệ lãnh thổ và tồn tại như một quốc gia có chủ quyền. Bất kỳ gợi ý nào cho rằng cuộc chiến có thể diễn ra trên đất Nga đều bị xem là nguy hiểm.

Sau cuộc tấn công Kursk, Tổng thống Volodymyr Zelenskyy của Ukraine đã xem thường những hạn chế mà Mỹ áp đặt lên các nỗ lực chiến tranh của Ukraine, lên án "khái niệm ngây thơ, ảo tưởng về cái gọi là lằn ranh đỏ của Nga, vốn chi phối cách một số đối tác của chúng tôi đánh giá về cuộc chiến." Theo Tổng thống Ukraine, quan điểm đó hiện đã "sụp đổ."

Nhưng liệu sự thật có phải vậy không ? Sự khác biệt giữa thái độ thận trọng ở Washington và mạo hiểm ở Kyiv không chỉ phản ánh sự khác biệt trong phân tích xem giới hạn của Vladimir Putin có thể bị đẩy đi xa đến mức nào. Nó cũng phản ánh sự khác biệt về mục tiêu chiến tranh.

Khi xung đột nổ ra, Tổng thống Joe Biden đã đặt ra cho chính quyền của mình hai mục tiêu. Mục tiêu đầu tiên là hỗ trợ Ukraine. Nhưng mục tiêu thứ hai là tránh chiến tranh thế giới thứ ba. Nếu buộc phải lựa chọn giữa hai mục tiêu đó, Mỹ rõ ràng sẽ chọn mục tiêu thứ hai.

Tuy nhiên, người Ukraine đang đấu tranh vì sự sống còn. Họ sẽ muốn có sự tham gia trực tiếp của Mỹ vào cuộc chiến với Nga. Theo một cuốn sách gần đây của David Sanger, Biden thậm chí còn gợi ý với các trợ lý của mình rằng Zelenskyy có thể đang cố tình lôi kéo Mỹ vào chiến tranh thế giới thứ ba.

Kết quả là, có một ngưỡng chấp nhận rủi ro khác nhau ở Washington và Kyiv. Mỹ luôn thận trọng về các loại vũ khí mà họ cung cấp cho Ukraine. Khi tên lửa tầm xa HIMARS lần đầu tiên được cung cấp cho Ukraine, chính quyền Biden đã đặt ra giới hạn về phạm vi sử dụng chúng. Mãi cho đến tháng 5 vừa qua, Washington mới cho phép sử dụng vũ khí do Mỹ cung cấp để chống lại các mục tiêu bên trong nước Nga. Những lệnh cấm đó vẫn còn hiệu lực, dù Ukraine đang tìm mọi cách để chúng được dỡ bỏ.

Sự khác biệt trong khả năng chịu đựng rủi ro giữa Mỹ và Ukraine cũng được phản ánh trong phạm vi Châu Âu. Các quốc gia gần tiền tuyến và cảm thấy bị Nga đe dọa trực tiếp – chẳng hạn như Estonia và Ba Lan – đã kêu gọi cung cấp cho Ukraine nhiều vũ khí tiên tiến hơn và nhiều quyền tự do hơn để sử dụng chúng. Trong khi đó, Đức luôn chậm hơn rất nhiều trong việc hành động.

Người Ukraine từ lâu đã phàn nàn rằng sự thận trọng của các đồng minh hùng mạnh nhất có nghĩa là họ đang phải chiến đấu với một tay buộc sau lưng. Nga được tự do tấn công sâu vào bên trong Ukraine, nhưng Ukraine lại bị cấm đáp trả.

Cả chính phủ Ukraine và Mỹ đều tuyên bố rằng chính quyền Biden không được thông báo về cuộc tấn công Kursk trước khi nó diễn ra. Rõ ràng là Mỹ sẽ có lợi khi phủ nhận sự tham gia trực tiếp vào việc lập kế hoạch tấn công trên đất Nga, nhưng tuyên bố trên có thể đúng.

Với cuộc tấn công Kursk, người Ukraine đã học theo Israel – bằng cách thực hiện một chiến dịch quân sự chưa được Washington chấp thuận. Giả định của cả Ukraine và Israel là : nếu chiến dịch thành công, nó có thể được Mỹ chấp nhận sau. Còn nếu thất bại, thì sau cùng Mỹ cũng sẽ giúp họ giải quyết hậu quả.

Hiện tại, Washington có thái độ thận trọng lạc quan về cuộc tấn công Kursk – dù người ta vẫn nghi ngờ về việc lực lượng Kyiv có thể giữ vững được vùng đất đã chiếm và chống lại các cuộc tấn công của Nga ở miền Đông Ukraine hay không.

Nhưng một thành công của Ukraine cũng không có khả năng khiến Mỹ mất cảnh giác. Người Mỹ vẫn có ý định tránh xung đột trực tiếp với Nga và vẫn xem trọng mối đe dọa xung đột hạt nhân.

Mỹ biết rằng Putin đã công khai đe dọa sử dụng vũ khí hạt nhân và Nga đã liên tục thực hành sử dụng chúng trong các cuộc tập trận quân sự. Vào năm 2022, tình báo Mỹ đã đánh chặn và thu thập được các cuộc trò chuyện thường xuyên và đôi khi chi tiết giữa các quan chức quân sự Nga về việc sử dụng vũ khí hạt nhân.

Có thể một số cuộc trò chuyện đó đã được dàn dựng để bị nghe lén. Tuy nhiên, Mỹ đã xem những lời đe dọa công khai và những cuộc trò chuyện riêng tư của Nga đủ nghiêm trọng để Jake Sullivan, cố vấn an ninh quốc gia của Biden, cảnh báo Nga về "hậu quả thảm khốc" nếu nước này sử dụng vũ khí hạt nhân.

Người Mỹ đã dùng lời cảnh báo của Sullivan để bác bỏ ý tưởng rằng họ chỉ đơn giản là khuất phục trước mối đe dọa từ Nga. Thay vì tôn trọng các lằn ranh đỏ của Nga, Mỹ và các đồng minh đã dần dần vượt qua chúng – thử nghiệm xem Putin có thể bị đẩy đi xa đến mức nào thông qua việc leo thang dần dần.

Một số nhà phân tích phương Tây tin rằng cuộc tấn công Kursk hiện đã bác bỏ hoàn toàn mối đe dọa hạt nhân của Putin. Phillips O’Brien của Đại học St Andrews lập luận rằng việc xâm lược Nga "luôn được cho là lằn ranh đỏ cuối cùng của việc sử dụng vũ khí hạt nhân – và người Ukraine đang … vượt qua lằn ranh đó."

Nhưng Mỹ không tin rằng lằn ranh đỏ cuối cùng này đã thực sự bị vượt qua. Các cố vấn của Biden vẫn tiếp tục cho rằng – nếu Putin tin rằng chế độ của ông đang trên bờ vực thất bại hoàn toàn – thì người Nga có thể dùng đến vũ khí hạt nhân. Khi người Ukraine phàn nàn rằng các đồng minh của họ sợ hãi ý tưởng chiến thắng, họ đã nói đúng.

Gideon Rachman

Nguyên tác : "Ukraine has crossed Moscow’s and Washington’s red lines," Financial Times, 26/08/2024

Nguyễn Thị Kim Phụng biên dịch

Nguồn : Nghiên cứu quốc tế, 31/08/2024

Liên Âu hưởng ứng lời kêu gọi tăng cường viện trợ quân sự của tổng thống Ukraine

Minh Phương, RFA, 30/08/2024

Các ngoại trưởng nhóm 27 nước Liên Hiệp Châu Âu và người đồng cấp Ukraine đã có cuộc họp hôm 29/08/2024, tại Bruxelles, Bỉ. Nhiều quốc gia thành viên đã bày tỏ quan ngại về tình hình chiến sự tại Ukraine và hưởng ứng lời kêu gọi tăng cường viện trợ quân sự của tổng thống Volodymyr Zelensky.

Ngoại trưởng Ukraine Dmytro Kuleba (phải) và lãnh đạo ngoại giao Liên Âu Josep Borrell phát biểu với giới truyền thông tại trụ sở Hội Đồng Châu Âu ở Bruxelles, Bỉ, ngày 29/08/2024. © Virginia Mayo / AP

Từ Bruxelles, thông tín viên RFI Pierre Benazet cho biết cụ thể về cuộc gặp :

"Ngoại trưởng Ukraine Dmytro Kouleba nhắc lại rằng các cuộc oanh kích lớn của Nga nhắm vào các thành phố và cơ sở hạ tầng của Ukraine được thực hiện bởi các máy bay ném bom, cất cánh từ các căn cứ không quân nằm sâu trong lãnh thổ Nga. Và ông Kouleba đề nghị những người đồng cấp ở Liên Hiệp Châu Âu gây áp lực với Mỹ cho phép Ukraine sử dụng vũ khí của phương Tây để tấn công các căn cứ không quân này.

Theo ngoại trưởng Litva Gabrielus Landsbergis, châu Âu cũng phải nhanh chóng tăng cường hỗ trợ quân sự cho Ukraine. 

"Lại một lần nữa chúng ta cảm thấy kinh hoàng trước cuộc tấn công tàn bạo của Nga vào các mục tiêu dân sự ở Ukraine. Nhưng cũng là một lần nữa chúng ta phải tự hỏi rằng phải chăng chính chúng ta cũng có một phần trách nhiệm? Cho đến nay, chưa có tổ hợp tên lửa Patriot nào mà Washington đã hứa được chuyển giao cho Ukraine. Không có lô đạn dược mới nào cho Ukraine kể từ tháng 6. Những chiếc F-16 đã được chuyển giao – chỉ có hai chiếc – cũng vừa mới bắt đầu được sử dụng. Chúng ta có thực sự coi trọng vấn đề này không?" 

Và đối với ngoại trưởng Litva, cần thúc đẩy việc cắt đứt các nguồn tài chính của Nga. Theo tính toán của ông, chỉ riêng các khoản thuế mà Nga thu được từ việc bán một phần dầu khí cho một số quốc gia châu Âu cũng đủ để tài trợ cho việc chế tạo drone và tên lửa để thực hiện sáu cuộc tấn công như vụ hôm thứ Hai và thứ Ba vừa qua". 

Về tình hình chiến sự, ít nhất 9 người bị thương và một cơ sở kinh doanh tại thành phố Sumy của Ukraine bị hư hại sau vụ oanh kích của Nga trong đêm qua. Một máy bay F-16 của quân đội Kiev đã bị bắn hạ, khiến một phi công thiệt mạng. Trong khi đó, Moskva thông báo đã bắn hạ 18 drone và ngăn chặn được nhiều cuộc tấn công của Ukraine vào lãnh thổ Nga.

Minh Phương

********************************

Nhiều nước NATO muốn dỡ bỏ các hạn chế đối với Ukraine trong việc sử dụng vũ khí phương Tây

Phan Minh, RFI, 29/08/2024

Nhiều nước thành viên Liên Minh Bắc Đại Tây Dương (NATO) hôm 28/08/2024, đã kêu gọi dỡ bỏ các hạn chế trong việc sử dụng vũ khí cung cấp cho Kiev, đặc biệt là tên lửa tầm xa, để giúp Ukraine tự vệ tốt hơn trước các cuộc tấn công đẫm máu của quân đội Nga.

Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg tại trụ sở của Liên Minh ở Bruxelles, Bỉ, ngày 14/06/2024. Reuters - Johanna Geron

Tổng thống Volodymyr Zelensky đã nhiều lần yêu cầu phương Tây dỡ bỏ các hạn chế nói trên để quân Ukraine có thể sử dụng vũ khí do các đồng minh viện trợ để tấn công vào sâu trong lãnh thổ Nga, nhắm vào những cơ sở mà Moskva sử dụng để oanh kích ồ ạt vào Ukraine từ đầu tuần này.

Hiện đang dự một cuộc họp không chính thức với các ngoại trưởng Liên Hiệp Châu Âu ở Bruxelles hôm nay, ngoại trưởng Ukraine Dmytro Kuleba đã yêu cầu Liên Âu gây áp lực với Hoa Kỳ để Kiev được quyền sử dụng vũ khí của Mỹ tấn công các mục tiêu sâu trong lãnh thổ Nga.

Trong cuộc họp của hội đồng NATO – Ukraine tại Bruxelles, Bỉ, lãnh đạo của Liên Minh, Jens Stoltenberg, được AFP trích dẫn, cho biết các thành viên NATO đã tái khẳng định cam kết "tăng cường viện trợ quân sự cho Ukraine".

Ông Stoltenberg tuyên bố : "Chúng ta phải tiếp tục cung cấp cho Kiev các thiết bị quân sự và đạn dược cần thiết để tự vệ trước cuộc xâm lược của Nga. Điều này rất quan trọng đối với việc duy trì khả năng chiến đấu của Ukraine".

Khối NATO cũng lên án các cuộc tấn công "bừa bãi" của quân đội Nga trên khắp Ukraine sau khi Moskva phóng hàng loạt drone và tên lửa sang nước láng giềng trong hai ngày 26 và 27/08, khiến ít nhất 11 người thiệt mạng và phá hủy mạng lưới năng lượng vốn đã bị suy yếu của Ukraine. Tổng thống Volodymyr Zelensky kêu gọi lực lượng không quân châu Âu hỗ trợ Ukraine đánh chặn drone và tên lửa của Nga trong tương lai.

Về phần mình, điện Kremlin đã thẳng thừng bác bỏ "kế hoạch hòa bình" mà nguyên thủ Ukraine đề xuất hôm 27/08 với Hoa Kỳ nhằm "buộc Nga phải chấm dứt chiến tranh". Chính quyền Moskva khẳng định sẽ tiếp tục "chiến dịch quân sự đặc biệt" ở Ukraine cho đến khi đạt được mục tiêu.

Phan Minh

**************************

Nga đối mặt ‘cuộc chiến cam go’ để lấy lại vùng đất mà Ukraine đã chiếm giữ

Reuters, VOA, 29/08/2024

Tổng thống Nga Vladimir Putin sẽ mở cuộc phản công để cố gắng giành lại lãnh thổ ở khu vực Kursk bị quân đội Ukraine chiếm giữ, nhưng lực lượng Nga sẽ phải đối mặt với "một cuộc chiến khó khăn", Phó giám đốc CIA David Cohen ngày 28/8 cho biết.

Phó giám đốc CIA David Cohen ngày 28/8/2024 nói Mỹ dự kiến việc chiếm lại Kursk sẽ là một cuộc chiến khó khăn đối với người Nga

Ông Cohen phát biểu tại một hội nghị về ngành an ninh quốc gia rằng vẫn còn chờ xem cuộc xâm nhập của Ukraine, đã tràn qua khoảng 777 km vuông của tỉnh Nga, có tầm quan trọng đáng kể ra sao.

Lực lượng Ukraine đã đột kích qua biên giới phía tây của Nga vào khu vực Kursk vào ngày 6 tháng 8 trong một cuộc tấn công bất ngờ còn đang tiếp diễn.

Trong khi Kyiv tuyên bố không có ý định sáp nhập khu vực đã chiếm được, quân đội Ukraine đang xây dựng các tuyến phòng thủ và có vẻ như họ có ý định giữ lại "một phần lãnh thổ đó trong một khoảng thời gian", ông Cohen phát biểu tại Hội nghị thượng đỉnh về tình báo và an ninh quốc gia.

"Chúng ta có thể chắc chắn rằng ông Putin mở cuộc phản công để cố gắng giành lại lãnh thổ đó", ông Cohen nói. "Chúng ta dự kiến đó sẽ là một cuộc chiến khó khăn đối với người Nga".

Ông cho biết, ông Putin "không chỉ phải đối mặt với thực tế là hiện có một tiền tuyến trong lãnh thổ Nga mà ông ta sẽ phải giải quyết, mà còn phải giải quyết những phản ứng dữ dội trong xã hội của mình rằng họ đã mất một phần lãnh thổ của Nga".

Thành công của Ukraine ở Kursk "có khả năng thay đổi động lực" của cuộc xung đột "một chút trong tương lai", ông nói.

Ukraine đã tuyên bố chiếm được 100 khu định cư trong cuộc xâm nhập vào khu vực Kursk của Nga, trong khi lực lượng Nga vẫn tiếp tục tiến công ở khu vực Donetsk phía đông Ukraine.

Ông Cohen cho biết Nga đã đạt được những thành quả đó "với thiệt hại cực lớn" về quân số và trang thiết bị và "có thể hoặc không thể" chiếm được thành phố trung tâm hậu cần quan trọng của Ukraine là Pokrovsk.

"Nhưng xét cho cùng, không có gì trong số đó là yếu tố thay đổi cuộc chơi theo nghĩa chiến lược" đối với người Nga, ông nói tiếp.

Hôm 27/8, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy cho biết cuộc chiến với Nga cuối cùng sẽ kết thúc bằng đối thoại, nhưng Kyiv phải ở vị thế vững chắc và ông sẽ trình bày một kế hoạch cho Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden và hai người kế nhiệm tiềm năng của ông Biden.

Ông Putin đã nói rằng bất kỳ thỏa thuận nào cũng cần bắt đầu bằng việc Ukraine chấp nhận "thực tế trên thực địa", điều đó sẽ giúp Nga sở hữu các phần đáng kể của bốn khu vực ở Ukraine cũng như Crimea.

Ukraine cho biết họ đã kiểm soát hơn 1.200 km vuông của khu vực Kursk.

Nguồn : VOA, 29/08/2024

Kyiv : Nga tấn công Ukraine bằng tên lửa, máy bay không người lái trong ngày thứ hai liên tiếp

Reuters, VOA, 27/08/2024

Nga đã tiến hành một số đợt tấn công bằng tên lửa và máy bay không người lái nhắm vào nhiều khu vực của Ukraine và giết chết ít nhất 4 người, quân đội Ukraine cho biết vào sáng sớm 27/8, một ngày sau cuộc không kích lớn nhất của Moscow vào nước láng giềng.

Khói đen bốc lên sau một vụ tấn công bằng máy bay không người lái của Nga vào Kyiv hôm 26/8.

Hai người đã thiệt mạng khi một khách sạn bị "xóa sổ" ở thành phố Kryvyi Rih, miền trung Ukraine, các quan chức khu vực cho biết. Hai người chết trong các cuộc tấn công bằng máy bay không người lái vào thành phố Zaporizhzhia, phía đông Kryvyi Rih.

Các hệ thống phòng không của khu vực Kyiv đã được triển khai nhiều lần trong đêm để đẩy lùi tên lửa và máy bay không người lái nhắm vào thủ đô của Ukraine, chính quyền quân sự khu vực cho biết trên Telegram.

Các nhân chứng của Reuters cho biết ít nhất có ba loạt vụ nổ xảy ra trong đêm ở Kyiv.

Hôm 26/8, Nga đã phóng hơn 200 tên lửa và máy bay không người lái, giết chết ít nhất 7 người và làm hư hại cơ sở hạ tầng năng lượng trong một cuộc tấn công bị Tổng thống Mỹ Joe Biden lên án là "đáng hổ thẹn".

Các nhà phân tích tại Viện Nghiên cứu Chiến tranh có trụ sở tại Washington viết trong một bài phân tính cuối ngày 26/8 rằng Moscow "có thể thiếu năng lực công nghiệp quốc phòng để duy trì các cuộc tấn công lớn như vậy ở quy mô tương tự một cách đều đặn".

Một số blogger quân sự Nga, như tập thể ủng hộ chiến tranh dưới tên Rybar, gọi các cuộc tấn công ở Moscow là một "hành động trả đũa" cho việc Ukraine bất ngờ xâm nhập vào lãnh thổ Nga – hành động đầu tiên như vậy kể từ Thế chiến II.

Điện Kremlin hôm 26/8 cho biết sẽ có phản ứng đối với hành động của Ukraine ở Kursk, nhưng ba tuần sau vụ xâm nhập, Kyiv tuyên bố vẫn tiếp tục tiến thêm. Moscow cho biết họ tiếp tục tấn công quân đội Ukraine ở đó – nhưng vẫn không thể đẩy họ ra khỏi lãnh thổ của mình.

Hiện chưa rõ ngay quy mô của các cuộc tấn công hôm 27/8 và tác động đầy đủ của chúng, nhưng lực lượng không quân Ukraine cho biết họ đã ghi nhận việc triển khai một số nhóm máy bay không người lái và việc cất cánh từ các sân bay Nga của máy bay ném bom chiến lược Tu-85 và máy bay đánh chặn siêu âm MiG-31.

Reuters không thể xác minh độc lập các thông tin này.

Bộ Quốc phòng Nga cho biết lực lượng của họ đã thực hiện một cuộc tấn công vũ khí có độ chính xác cao vào Ukraine qua đêm, hãng thông tấn Interfax đưa tin.

Điện Kremlin phủ nhận việc nhắm mục tiêu vào dân thường trong cuộc chiến mà Tổng thống Vladimir Putin phát động chống lại nước láng giềng nhỏ hơn của Nga bằng một cuộc xâm lược toàn diện vào tháng 2 năm 2022.

Bộ Quốc phòng Nga nói rằng các cuộc tấn công hôm 26/8 đã đánh trúng "tất cả các mục tiêu cụ thể" thuộc cơ sở hạ tầng năng lượng quan trọng của Ukraine.

Kryvyi Rih, Kyiv và các khu vực miền trung và miền đông Ukraine đã được đặt trong tình trạng báo động không kích suốt đêm, bắt đầu từ khoảng 8 giờ tối giờ GMT hôm 26/8.

Serhiy Lisak, thống đốc vùng Dnipropetrovsk nơi có thành phố Kryvyi Rih, cho biết trên Telegram rằng hai thường dân có thể vẫn còn nằm dưới đống đổ nát của khách sạn ở Kryvyi Rih và năm người bị thương trong vụ tấn công.

Ông cho biết thêm rằng 6 cửa hàng, 4 tòa nhà cao tầng và 8 ô tô cũng bị hư hại ở đó.

Tại Zaporizhzhia, hai người đã thiệt mạng và bốn người bị thương trong đêm, Ivan Fedorov, thống đốc vùng Zaporizhzhia, cho biết trên Telegram.

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy cho biết hôm 27/8 rằng Kyiv sẽ trả đũa Nga vì các cuộc tấn công của nước này. Ông đã yêu cầu các đồng minh xem xét các hoạt động phòng không chung và cung cấp khả năng tầm xa sau khi Nga tấn công cơ sở hạ tầng năng lượng của Ukraine bằng hơn 200 tên lửa và máy bay không người lái hôm 26/8.

Reuters

**************************

Nga tấn công Ukraine bằng máy bay không người lái và tên lửa trên diện rộng

VOA, 26/08/2024

Các quan chức Ukraine cho biết Nga đã thực hiện các cuộc tấn công bằng máy bay không người lái và tên lửa trên diện rộng nhắm vào Ukraine hôm 26/8, khiến ít nhất ba người thiệt mạng và làm mất điện ở một số khu vực của một số thành phố.

Bức ảnh trích xuất từ video do Bộ Quốc phòng Nga công bố hôm 25/8 cho thấy hệ thống tên lửa đất đối không tầm trung tự hành Buk-2M của Quân đội Nga khai hỏa vào các mục tiêu trên không ở một địa điểm không được tiết lộ tại Ukraine.

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy cho biết Nga đã sử dụng hơn 100 tên lửa và khoảng 100 máy bay không người lái trong cuộc tấn công, nhắm vào "cơ sở hạ tầng dân sự quan trọng".

Ông Zelenskyy cho biết trên Telegram rằng lực lượng Ukraine không thể bị hạn chế khả năng thực hiện các cuộc tấn công tầm xa khi Nga không phải đối mặt với những hạn chế như vậy. Các quan chức Ukraine từ lâu đã tìm kiếm sự tự do hơn từ các nhà cung cấp vũ khí để sử dụng những vũ khí đó nhằm tấn công các mục tiêu quân sự bên trong nước Nga, vốn được sử dụng để tiến hành các cuộc tấn công bằng tên lửa và máy bay không người lái nhắm vào Ukraine.

"Mỹ, Anh, Pháp và các đối tác khác của chúng tôi có đủ khả năng giúp chúng tôi ngăn chặn vụ khủng bố này", ông Zelenskyy cho biết. "Giờ là lúc có hành động quyết đoán".

Thống đốc Dnipropetrovsk Serhiy Lysak báo cáo rằng một người đã thiệt mạng và nhiều ngôi nhà bị hư hại trong khu vực của ông.

Tại thành phố Lutsk ở phía tây, một cuộc tấn công của Nga đã giết chết một người và làm hư hại một tòa nhà dân cư.

Ivan Fedorov, thống đốc khu vực Zaporizhzhia, cho biết một người đã thiệt mạng tại đó, trong khi các cuộc không kích của Nga cũng nhắm vào cơ sở hạ tầng năng lượng.

Thị trưởng Kyiv Vitaliy Klitschko báo cáo tình trạng mất điện ở một số khu vực của thủ đô Ukraine, cùng với việc gián đoạn nguồn cung cấp nước.

Các quan chức ở Lviv báo cáo tình trạng mất điện trong khu vực của họ sau các cuộc tấn công của Nga nhắm vào các cơ sở năng lượng.

Thống đốc Poltava Philip Pronin báo cáo các cuộc tấn công của Nga nhắm vào một cơ sở công nghiệp và làm năm người bị thương.

Bộ Quốc phòng Nga cho biết họ đã bắn hạ máy bay không người lái của Ukraine vào sáng sớm ngày 26/8 trên vùng Bryansk và Yaroslavl.

Thống đốc Yaroslavl Mikhail Yevrayev cho biết một trong những máy bay không người lái đã bị bắn hạ khi nó tìm cách tấn công một nhà máy lọc dầu.

Vùng Saratov của Nga là mục tiêu chính của các cuộc tấn công bằng máy bay không người lái của Ukraine qua đêm, trong khi Bộ Quốc phòng Nga báo cáo rằng họ đã phá hủy chín máy bay không người lái. Các quan chức ở Saratov cho biết các mảnh vỡ rơi xuống đã làm hỏng một khu dân cư và làm một người bị thương.

Thống đốc vùng Belgorod của Nga báo cáo có hai người bị thương do một cuộc tấn công bằng máy bay không người lái của Ukraine vào một chiếc ô tô.

Bộ Quốc phòng cho biết lực lượng phòng không Nga cũng đã bắn hạ máy bay không người lái của Ukraine trên vùng Kursk, Tula, Oryol và Ryazan.

(Một số thông tin trong bản tin này được cung cấp bởi AP, AFP và Reuters)

Cuối năm 2023, quân đội Nga đã có cơ hội để thay đổi cục diện chiến tranh ở Ukraine. Lực lượng mặt đất của Kyiv đã kiệt sức trong cuộc phản công ở phía nam. Ukraine thiếu đạn dược và hệ thống đánh chặn phòng không, đồng thời gặp khó khăn trong việc tiếp tế. Cùng với đó, dự luật gây tranh cãi về việc mở rộng lệnh động viên quân sự bị trì hoãn ở quốc hội Ukraine, khi tình trạng thiếu nhân lực của Kyiv trở nên trầm trọng. Dự luật chỉ được thông qua vào tháng Tư sau nhiều tháng tranh luận và có hiệu lực vào tháng Năm. Tại Mỹ, sự ủng hộ dành cho Ukraine đang bị chia rẽ theo đảng phái, khiến gói viện trợ 61 tỷ USD bị trì hoãn tại Quốc hội.

Binh lính Ukraine tham gia một cuộc tập trận quân sự ở khu vực Kherson, tháng 7/2024 - Ivan Antypenko / Reuters

Tuy nhiên, trong sáu tháng qua, Nga nhìn chung đã không tận dụng được những cơ hội này. Nga đã tiến hành các cuộc tấn công bằng không quân và tên lửa vào lưới điện của Ukraine, làm giảm đáng kể khả năng sản xuất điện của nước này, và khủng bố dân thường. Tuy nhiên, lực lượng mặt đất của Nga chỉ chiếm được một phần nhỏ lãnh thổ. Tổng cộng, diện tích lãnh thổ Nga chiếm được kể từ tháng 1 năm 2024 chỉ khoảng 360 dặm vuông, bằng khoảng hai phần ba diện tích của thành phố New York. Thật khó để coi những thành quả này là một thành công khi chúng phải trả giá bằng hơn 180.000 thương vong của Nga, theo ước tính của tình báo phương Tây.

Lực lượng của Moscow vẫn chưa kết thúc cuộc tấn công. Nga tiếp tục tấn công trên nhiều mặt trận trên bộ và ném bom cơ sở hạ tầng của Ukraine từ trên không. Nhưng ngay cả những tổ chức quân sự lớn nhất và có năng lực nhất cũng không thể duy trì các cuộc tấn công mãi mãi, và sau khi mất quá nhiều quân, cơ hội của Nga có thể sẽ sớm không còn. Những người lính đã chết trong chiến đấu chủ yếu là những người giỏi nhất của Nga. Nguồn dự trữ thiết bị của Nga cũng đang dần cạn kiệt. Cuối cùng Moscow sẽ không còn lựa chọn nào khác ngoài việc tạm dừng cuộc tấn công và tập hợp lại lực lượng.

Trong quân sự, điều này được gọi là điểm cực hạn: thời điểm lực lượng tấn công cạn kiệt nhân lực, trang thiết bị và khả năng cần thiết để hoạt động hiệu quả. Thời điểm của các điểm cực hạn rất khó dự đoán, và Tổng thống Nga Vladimir Putin dường như cảm thấy thoải mái khi tiếp tục cuộc tấn công này càng lâu càng tốt. Nhưng Nga đã tấn công hơn nửa năm nay và có lẽ chỉ có thể duy trì tốc độ hiện tại thêm một hoặc hai tháng nữa. Quân đội có thể sẽ thực hiện một số cuộc tấn công trên bộ và trên không sau đó, nhưng với tốc độ giảm đáng kể.

Điều đó có nghĩa là Ukraine phải bắt đầu lập kế hoạch để tận dụng tốt nhất sự suy yếu sắp tới của Nga. Làm như vậy sẽ không dễ dàng: người dân Ukraine đang đau khổ, và nhiều yếu tố quyết định thành công của Kyiv nằm ngoài tầm kiểm soát của họ. Ví dụ, Kyiv không thể xác định thời điểm hoặc địa điểm quân đội Nga sẽ đạt đến cực hạn, và họ không thể chắc chắn rằng phương Tây sẽ cung cấp hỗ trợ liên tục. Nhưng Ukraine có thể nghiên cứu chặt chẽ chiến trường để tìm dấu hiệu yếu kém của Nga. Ukraine có thể bắt tay với NATO để đào tạo và chuẩn bị cho các cuộc tấn công mới. Ukraine có thể quản lý các kỳ vọng từ bên ngoài. Và họ có thể nghĩ ra một học thuyết chiến thắng mới- một học thuyết khiến vị thế quân sự của Nga thực sự không thể trụ vững. Khi và chỉ khi đó, Ukraine mới có thể đàm phán với các điều khoản thuận lợi và đảm bảo một chiến thắng lâu dài.

Mọi chuyện vẫn chưa chắc chắn

Ukraine có thể sẽ có những ngày tươi sáng hơn phía trước. Tuy nhiên, các nhà phân tích không nên nhầm lẫn: sáu tháng qua là thời kỳ khó khăn nhất của đất nước này. Moscow đã không đạt được những bước tiến lớn về lãnh thổ trong cuộc tấn công gần đây, nhưng Ukraine đã mất một lượng lớn quân đội trong cuộc phòng thủ kiên cường của mình. Mặc dù Mỹ cuối cùng đã thông qua một gói viện trợ mới vào tháng Tư, nhưng dòng chảy vũ khí và đạn dược của phương Tây vẫn chưa trở lại mức như hầu hết thời gian trong năm 2023, trước khi viện trợ của Mỹ cho Kyiv bị trì hoãn trong các cuộc tranh luận đảng phái tại Quốc hội. Ukraine phải đối mặt với tình trạng thiếu hụt nghiêm trọng các hệ thống phòng không và ngân sách quốc gia của họ đang gặp khó khăn. Các nhà máy điện và máy phát điện của Ukraine chỉ hoạt động một nửa công suất cần thiết để đáp ứng nhu cầu của người dân Ukraine trong mùa đông này.

Những thách thức này chỉ là điểm khởi đầu cho Kyiv. Thật không may, các quan chức Ukraine sẽ phải đối mặt với những trở ngại khác – những trở ngại nằm ngoài tầm kiểm soát của họ. Đầu tiên trong số này là kẻ thù của họ: Moscow. Bất chấp những tổn thất to lớn về nhân sự và trang thiết bị, quân đội Nga vẫn cực kỳ nguy hiểm. Nga đang sản xuất tên lửa và rocket tầm xa có thể bắn phá cơ sở hạ tầng của Ukraine. Giờ đây, Nga có thể bù đắp những thiếu sót của chính mình bằng cách tìm nguồn cung cấp vũ khí từ các đối tác Iran và Triều Tiên, tạo thành một kho vũ khí của các nhà cầm quyền độc đoán. Moscow có thể mua các công nghệ lưỡng dụng – hàng hóa có mục đích dân sự và quân sự, chẳng hạn như vi mạch – từ Trung Quốc. Người Nga cũng đã chứng minh rằng họ có thể học hỏi và thích nghi ở cấp độ chiến thuật và chiến lược; câu châm ngôn "kẻ thù luôn có ảnh hưởng" (the enemy always get a vote) vẫn luôn đúng. Và cho đến nay, Mỹ hay Châu Âu vẫn chưa làm gì để thay đổi suy nghĩ của Putin hay chiến lược hủy diệt của ông ta đối với Ukraine.

Mỹ và Châu Âu cũng có thể là những đối tác không đáng tin cậy. Quyết định của họ, giống như của Nga, sẽ định hình khả năng của Ukraine vào năm 2025. Bị đánh thức khỏi giấc ngủ hậu Chiến tranh Lạnh bởi một nước Nga hung hãn và một ứng cử viên tổng thống đảng Cộng hòa hoài nghi về NATO là Donald Trump, hầu hết các nước châu Âu đã tăng ngân sách quốc phòng của họ. Khả năng sản xuất quốc phòng của lục địa này cũng đang mở rộng. Nhưng sự tăng trưởng này sẽ không tự nó đáp ứng được các yêu cầu hiện tại của quân đội Ukraine, chứ đừng nói đến các yêu cầu lớn hơn nhiều của bất kỳ cuộc tấn công nào vào năm 2025.

Khả năng một đảng viên Dân chủ tiếp tục ở lại Nhà Trắng đã tăng lên kể từ khi Tổng thống Joe Biden rút khỏi cuộc bầu cử tháng 11 của Mỹ. Tuy nhiên, kết quả của cuộc đua vẫn chưa chắc chắn, vì vậy đối với Ukraine, Washington thậm chí còn là một dấu hỏi lớn hơn cả Châu Âu. Cuộc thăm dò của Trung tâm Nghiên cứu Pew vào tháng 7 cho thấy sự chia rẽ trong việc ủng hộ Ukraine giữa các cử tri Dân chủ và Cộng hòa: chưa đến 15% đảng viên Dân chủ tin rằng Mỹ đang cung cấp quá nhiều hỗ trợ cho Ukraine, nhưng gần một nửa đảng viên Cộng hòa lại nghĩ như vậy. Nếu Trump thắng trong cuộc đua tổng thống và đảng Cộng hòa giành được Thượng viện và Hạ viện, Nga có thể thấy mình ở vị thế thuận lợi một cách đáng ngạc nhiên cho năm tới. Cả Trump và Thượng nghị sĩ Ohio JD Vance, người được ông chọn làm phó tổng thống, đều đã chỉ ra rằng họ ủng hộ việc giảm hỗ trợ của Mỹ và theo đuổi một giải pháp thương lượng để chấm dứt chiến tranh.

Nếu Trump và Vance thắng cử, họ có thể, theo lẽ tự nhiên, sẽ thay đổi hướng đi. Thật dễ dàng để tưởng tượng Trump, thất vọng vì Putin không sẵn sàng đàm phán nghiêm túc về Ukraine, chuyển sang ủng hộ Kyiv. Nhưng các nhà hoạch định chính sách của Ukraine và NATO phải xem xét khả năng Washington sẽ không giúp ích được nhiều.

Trên thực tế, ngay cả khi đảng Dân chủ chiến thắng, Ukraine có thể thấy sự ủng hộ của Mỹ giảm xuống, tùy thuộc vào những gì xảy ra ở các khu vực khác trên thế giới. Cuộc tấn công của Hamas vào Israel ngày 7 tháng 10 đã làm giảm đáng kể tầm nhìn toàn cầu về cuộc chiến ở Ukraine, ảnh hưởng đến sự ủng hộ dành cho Kyiv. Mặc dù các loại đạn dược mà Lực lượng Phòng vệ Israel yêu cầu thường khác với những loại mà Ukraine yêu cầu, nhưng nhu cầu của IDF đã khiến các nhà hoạch định chính sách ở Washington và những nơi khác dành nhiều thời gian và nguồn lực hơn cho Trung Đông, khiến Kyiv nhận được ít hơn. Cuộc chiến ở Gaza cũng thúc đẩy sự chuyển hướng chú ý của giới truyền thông khỏi Ukraine, điều này lại có tác động tiêu cực đến sự ủng hộ của người dân đối với đất nước này. Nếu các cuộc xung đột ở Trung Đông mở rộng, điều đó sẽ chỉ làm cạn kiệt thêm nguồn lực và sự chú ý của Ukraine – đặc biệt là nếu cuộc chiến của Israel với Hezbollah nóng lên. Một cuộc xung đột toàn diện giữa Hezbollah và Israel sẽ tiêu tốn gần như chính xác các loại pháo và vũ khí phòng không mà Ukraine cần, chẳng hạn như đạn 155 mm, đạn xe tăng và thậm chí cả bom chính xác thả từ máy bay. Giao tranh mở rộng với Iran hoặc Houthis có thể tiêu tốn những nguồn cung cấp tương tự.

Chỉ huy và kiểm soát

Ukraine không thể kiểm soát địa chính trị toàn cầu, và họ có ít ảnh hưởng đến chính trị nội bộ của các đối tác của mình. Tuy nhiên, phần lớn những gì sẽ định hình năm 2025 nằm trong tầm kiểm soát của Kyiv. Xét đến, ví dụ như huấn luyện. Lực lượng mặt đất mà Ukraine triển khai ở miền Nam đã không nhận đủ chỉ dẫn tập thể cấp cao trước các cuộc phản công năm 2023, với rất ít chiến dịch cấp tiểu đoàn hoặc lữ đoàn được tiến hành đồng thời. Các đội hình giàu kinh nghiệm nhất được giữ lại ở miền đông Ukraine, và đơn giản là không có đủ thời gian để nâng cấp và huấn luyện các lữ đoàn mới để họ có năng lực cao trong các hoạt động phối kết hợp đồng thời ở cấp cao hơn. Để có bất kỳ cơ hội nào cho các cuộc tấn công thành công vào năm 2025, Ukraine sẽ phải khắc phục thiếu sót này. Một số sẽ bao gồm yêu cầu sự hỗ trợ của Mỹ và các đối tác NATO, đặc biệt là khi nói đến việc đào tạo các nhà lãnh đạo và các nhà hoạch định chính sách cấp cao hơn. Nhưng Kyiv có thể đi đầu trong việc đào tạo tốt hơn cho các tân binh cơ bản. Do đó, Ukraine sẽ cần tìm ra các giải pháp nhanh chóng và hiệu quả để nâng cao và hướng dẫn thêm nhiều binh sĩ cá nhân cũng như trang bị cho các lữ đoàn mới.

Ukraine cũng có quyền tự quyết đối với các trận quyết chiến ở tầm chiến dịch và chiến lược của mình. Ukraine đã phát triển một khả năng tấn công mạnh mẽ, bao gồm các loại tên lửa tự sản xuất; các hệ thống không người lái tầm xa, đặc biệt là drone; tên lửa phương Tây, chẳng hạn như tên lửa được bắn từ Hệ thống Tên lửa Chiến thuật của Quân đội Mỹ và tên lửa Storm Shadow của Châu Âu; và một số vũ khí còn sót lại từ thời Liên Xô. Khả năng này cũng sử dụng kết hợp dữ liệu cảm biến của Ukraine và NATO. Và Ukraine đã học cách sử dụng học thuyết nhắm mục tiêu chung của NATO, một phương pháp tiêu chuẩn hóa để lập kế hoạch, tiến hành và đánh giá các hoạt động tấn công tầm xa.

Tổ hợp tấn công của Kyiv hiện đang được sử dụng để chống lại ba mục tiêu chính: ngành công nghiệp dầu mỏ của Nga; khí tài quân sự tiêu chuẩn, chẳng hạn như sân bay, trụ sở chính, lực lượng dự bị, phòng không và trung tâm hậu cần; và Crimea và Hạm đội Biển Đen của Nga. Trong vài tháng tới, Ukraine sẽ phải đưa ra những đánh đổi khó khăn về cách ưu tiên các mục tiêu này và họ nên giữ bao nhiêu vũ khí dự trữ. Nhưng những lựa chọn này hoàn toàn nằm trong tầm kiểm soát của Ukraine.

Các quyết định về thời gian và địa điểm của các chiến dịch tấn công trong tương lai cũng vậy. Các lựa chọn cuối cùng của Ukraine sẽ phải được giữ bí mật chặt chẽ để mang lại cho Kyiv cơ hội tốt nhất để gây bất ngờ cho Moscow. Điều đó sẽ không dễ dàng với các công nghệ hiện tại, vốn đã cung cấp cho Nga mạng lưới cảm biến rộng khắp. Nhưng như người Nga đã thể hiện trong cuộc tấn công Kharkiv năm 2024 của họ và như người Ukraine đã thể hiện trong cuộc phản công Kharkiv năm 2023 của họ, điều đó là có thể – đặc biệt là khi nói đến thời gian. Việc giữ bí mật về địa lý sẽ khó hơn, nhưng Ukraine vẫn có thể thận trọng và khôn ngoan về nơi họ tiến hành các cuộc phản công.

Kyiv không thiếu các mục tiêu tiềm năng. Họ có thể chọn bắt đầu ở Donbas, để cản trở mục tiêu của Putin là chiếm toàn bộ miền đông Ukraine. Họ có thể chọn Kharkiv, để đảm bảo rằng thành phố lớn thứ hai của Ukraine vẫn nằm ngoài tầm bắn của pháo binh Nga. Các khả năng khác bao gồm các phần của miền nam Ukraine, vì tầm quan trọng kinh tế của nó, hoặc thậm chí cả Crimea.

Khi Ukraine cân nhắc thời điểm và địa điểm để bắt đầu chiến đấu, một trong những yếu tố quan trọng nhất sẽ là cơ hội. Tình báo Ukraine, phối hợp với NATO và các đối tác khác, sẽ theo dõi sức mạnh và tinh thần của quân đội Nga, lượng đạn dược quan trọng của Nga và lực lượng dự bị của Nga để tìm dấu hiệu yếu kém trên các mặt trận khác nhau. Kyiv có thể chọn bắt đầu chiến dịch dọc theo nhiều trục khác nhau để tạo ra sự mơ hồ về hướng chính của chiến dịch hoặc để tìm ra mặt trận nào dễ bị tổn thương nhất. Nhưng mọi khu vực tiềm năng sẽ đều khó khăn, xét tới việc Moscow hiện sở hữu nhiều lực lượng ở Ukraine và mạng lưới phòng thủ dày đặc mà họ đã xây dựng trên khắp miền đông và miền nam. Một cuộc phản công thành công ở bất cứ đâu sẽ đòi hỏi các hoạt động tấn công, tình báo quan trọng và dự trữ được thực hiện một cách bền vững. Việc huấn luyện và diễn tập cho các lực lượng quân sự tham gia ở mỗi khu vực sẽ hơi khác nhau.

Như thường lệ ở tất cả các quốc gia dân chủ, nhà lãnh đạo được bầu của Ukraine, Tổng thống Volodymyr Zelensky, sẽ có tiếng nói cuối cùng về cả địa điểm và thời gian của các cuộc tấn công của Ukraine. Do đó, Zelensky và các cố vấn thân cận nhất của ông sẽ đánh giá cẩn thận khả năng của Nga cũng như khả năng của chính họ, và tìm kiếm những cơ hội tốt nhất có thể. Ông sẽ nhận được lời khuyên từ Oleksandr Syrsky, tổng tư lệnh của Ukraine. Ở cấp độ chính trị và chiến lược của việc ra quyết định thời chiến, không có cái gọi là quyền tự chủ quân sự. Sự tương tác giữa nhân viên dân sự và quân sự có thể cải thiện kế hoạch quân sự bằng cách thử nghiệm các lựa chọn khác nhau từ các quan điểm khác nhau.

Khi đưa ra lựa chọn, Zelensky và nhóm của ông cũng sẽ theo dõi sự hỗ trợ của phương Tây, bao gồm thông qua các cuộc thăm dò và bình luận từ các chính trị gia phương Tây. Nhóm của ông sẽ làm việc để quản lý kỳ vọng của các nước đối tác. Trước cuộc phản công ở miền Nam năm 2023, người Mỹ và người châu Âu tin rằng Kyiv sẽ thành công, nhờ các bản tin truyền thông, tuyên bố của các chính trị gia, dòng thiết bị mới đổ vào và chiến thắng của Kyiv vào cuối năm 2022. Thật không may, những kỳ vọng này đã bị dập tắt trên chiến trường. Sự thất vọng này đã gây ra những hậu quả chính trị đáng kể. Cuộc tranh luận kéo dài của Mỹ về việc có nên tiếp tục hỗ trợ Ukraine hay không có lẽ đã bị ảnh hưởng bởi kết quả này. Cuộc khủng hoảng dân-quân sự của Kyiv vào cuối năm 2023, dẫn đến việc Valery Zaluzhny, tổng tư lệnh của đất nước khi đó bị sa thải vào tháng Hai, cũng vậy. Ukraine không thể để tình trạng sa sút như vậy xảy ra một lần nữa, vì vậy họ sẽ cần phải làm việc với NATO và các nhà lãnh đạo nước ngoài để kiểm soát nhận thức tốt hơn. Các chiến dịch quân sự của Kyiv cũng phải đạt được kết quả chính trị và đảm bảo rằng Ukraine được đặt ở vị trí tối ưu nếu họ buộc phải tham gia các cuộc đàm phán sớm.

Chuẩn bị và cơ hội

Các quyết định cụ thể về địa lý, hậu cần, chiến thuật và thời gian của Ukraine đều rất quan trọng. Nhưng cuối cùng, thành công của đất nước này sẽ phụ thuộc vào việc Kyiv có thể phát triển một học thuyết chiến thắng dựa trên nguồn lực của chính mình và của những quốc gia ủng hộ hay không.

Học thuyết chiến thắng này có khả năng sẽ có các cấu phần quân sự, kinh tế, ngoại giao và thông tin. Học thuyết này sẽ hướng đến một kết quả chính trị – bao gồm việc giải phóng toàn bộ lãnh thổ Ukraine, Crimea và Donbas – nhưng nó phải xem xét hàng loạt các thực tế chiến lược và chiến dịch được thể hiện bởi tình trạng hiện tại của cuộc chiến. Học thuyết này sẽ đòi hỏi những chiến thắng trên chiến trường trên bộ, trên không và trên biển, ít nhất là tăng gấp đôi số thương vong mà Ukraine hiện đang gây ra cho Nga. Làm như vậy là cần thiết để buộc Moscow, hiện đang tuyển mộ binh lính với số lượng tương đương với số thương vong, phải đưa ra những lựa chọn chính trị khó khăn hơn về việc ai sẽ được tuyển dụng hoặc nhập ngũ. Do đó, Ukraine sẽ cần phát triển các học thuyết quân sự tấn công mới, hiệu quả hơn và kết hợp nhiều hệ thống không người lái hơn cả trên không và trên bộ. Các hoạt động phòng thủ hiện là hình thức chiến tranh chủ yếu của Ukraine, nhưng Kyiv sẽ cần các cuộc tấn công mới để tiếp cận và đột phá các tuyến phòng thủ của Moscow. Phần lớn phụ thuộc vào việc Ukraine phát triển thành công các khái niệm như vậy trước Nga.

Họ phải làm như vậy với sự giúp đỡ của NATO. Trên thực tế, Ukraine nên phối hợp toàn bộ lý thuyết chiến thắng mới của mình với phương Tây. Lý thuyết này không thể chỉ tập trung vào việc bảo vệ Ukraine; nó cũng phải tập trung vào việc đánh bại Nga. Điều đó sẽ đòi hỏi sự gia tăng về nguồn lực và đào tạo của phương Tây và sự thay đổi trong tư duy của phương Tây. Theo đó, Kyiv phải thuyết phục được những người ủng hộ mình.

Để thành công, Ukraine nên nhắc nhở các đối tác của mình rằng không có cách nào để chấm dứt chiến tranh chừng nào Putin còn tin rằng ông ta có thể thắng. Moscow có thể đồng ý đàm phán ngay hôm nay, nhưng nếu Putin vẫn tự tin, ông ta sẽ chỉ đơn giản là sử dụng bất kỳ lệnh ngừng bắn nào để tái vũ trang trước khi tấn công trở lại – như ông ta đã làm ở Chechnya và bằng cách xâm lược Ukraine vào năm 2022, vi phạm các hiệp định hòa bình ở Donbas. Đúng là hầu như tất cả các cuộc chiến đều kết thúc bằng đàm phán. Nhưng các cuộc đàm phán tốt nhất là những cuộc đàm phán mà kẻ thù phải quỳ gối, như Đức và Nhật Bản vào cuối CTTG II, hoặc những cuộc đàm phán mà kẻ thù kiệt sức đến mức rút lui là lựa chọn thực sự duy nhất, như Liên Xô ở Afghanistan. Ukraine sẽ phải khiến cuộc chiến trở nên không thể chịu đựng và không bền vững đối với Nga đến mức Nga sẵn sàng đồng ý không chỉ một thời gian nghỉ ngơi tạm thời mà còn chấm dứt thực sự chiến tranh.

Kyiv có những gì cần thiết để thành công. Bất chấp phải đối mặt với vô vàn làn sóng tấn công, họ đã khiến quân đội Nga vốn có nhiều lợi thế phải thất bại. Ukraine đã làm được như vậy trong khi gặp phải tình trạng thiếu hụt đáng kể về nhân lực và hỏa lực. Giờ đây, cơ hội tối đa hóa của Moscow đã gần như qua đi. Trong những tháng tới, khi đà của Nga suy yếu, Ukraine sẽ chuẩn bị, tái cấu trúc và theo dõi các cơ hội. Thành công không bao giờ là chắc chắn trong chiến tranh, nhưng Ukraine sẽ có vị thế tốt hơn vào năm 2025 so với năm nay để giải phóng lãnh thổ và thuyết phục Nga rằng cái giá của chiến tranh là không xứng đáng. Nhưng để giành chiến thắng, Kyiv sẽ phải xây dựng lại năng lực tấn công của mình, thực hiện các nỗ lực ngoại giao, gây ảnh hưởng đến các hoạt động và đưa ra một học thuyết mới về cách giành chiến thắng.

Mick Ryan

Nguyên tác : "Can Ukraine Get Back on the Offensive ?", Foreign Affairs, 08/08/2024

Viên Đăng Huy biên dịch

Nguyễn Thế Phương hiệu đính

Nguồn : Nghiên cứu quốc tế, 26/08/2024

Mick Ryan là Nghiên cứu viên Cao cấp về Nghiên cứu Quân sự tại Viện Lowy ở Sydney, Nghiên cứu viên Phụ trợ tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế, đồng thời là Thiếu tướng đã nghỉ hưu trong Quân đội Australia.

Một cách chính thống, chúng ta thấy rằng đã từ lâu không có đàm phán Ukraine-Nga về chiến tranh. Tuy nhiên, thực tế là đã có đàm phán bí mật giữa hai bên, theo tờ Washington Post ngày 17/08/2024. Qatar là quốc gia trung gian cho những cuộc đàm phán này.

Chiến tranh Ukraine-Nga, thực tế là vẫn có đàm phán bí mật giữa hai bên - Ảnh minh họa

Những cuộc đàm phán bí mật này không có mục đích giải quyết tất cả những vấn đề cơ bản của cuộc chiến lập lại hòa bình, nhưng cũng ít nhiều có một mục đích nào đó để giảm thiểu cường độ chiến tranh hay đạt được một sự ngưng bắn nào đó.

Như các bạn đã biết, trong một thời gian dài vừa qua, lửa đã bùng cháy lên ở khắp nơi trên đất nước Nga, đặc biệt là ở những nơi lọc và chứa dầu. Trước đây, khi hệ thống phòng không của Ukraine chưa được tốt, Nga đã nhắm bắn rất nhiều vào các cơ sở phát điện hay các trạm biến thế của Ukraine, gây thiệt hại đáng kể cho sinh hoạt kinh tế, làm đảo lộn cuộc sống của người dân và ảnh hưởng đến tinh thần chiến đấu của nhân dân Ukraine. Hiện nay, Ukraine dùng các drone tự chế đánh thẳng vào các bể dầu, nhà máy lọc dầu, kho vũ khí, và cả sân bay nằm sâu trong lãnh thổ Nga. Có bể dầu cháy cả tuần nay không dập tắt được. Giá dầu ở Nga tăng, Nga phải xem xét lại việc xuất khẩu dầu… Nói chung, rất là bí bách. Nga cú lắm mà chưa có cách nào chữa cháy.

Cách đây ít lâu, Nga rất vui mừng là sẽ có thể ký kết được một thỏa thuận lịch sử chấm dứt các cuộc tấn công của hai bên vào các cơ sở hạ tầng của năng lượng và điện. Hai bên sẽ gặp nhau vào cuối tháng 8/2024. Nhưng nhưng cách đây 2 tuần, Ukraine lại mở một cuộc tấn công sâu vào lãnh thổ Nga, trong địa bàn tỉnh Kursk chiếm hơn 1.200 km2 với 93 địa danh. Thế là hy vọng của Nga trở thành mây khói.

Cuộc đàm phán cuối tháng 8 này sẽ không xẩy ra và bị lùi lại không biết đến bao giờ. Nga tạm thời chấm dứt đàm phán, nhưng cũng không tuyên bố bỏ hẳn đàm phán. Tất nhiên là Nga đổ hết lỗi cho Ukraine với nhiều tuyên bố rất ngớ ngẩn và vu khống. Tôi không muốn mất thì giờ đưa lên đây. Ngược lại, phía Ukraine lại cho rằng chính cuộc tấn công của Ukraine vào Kursk lại càng làm cho Nga cần phải đàm phán. Đương nhiên là vậy chứ còn gì.

Lực lượng Phòng vệ Ukraine đã nhận được một loại vũ khí tấn công mới có tên là Palianytsia, được mô tả là sự kết hợp giữa tên lửa và máy bay không người lái.

Đã thế, Ukraine lại vừa trình làng một loại drone mới Made in Ukraine, có khả năng bay rất xa, có rất nhiều tính năng vượt trội và chính nó đã là tác giả của vài vụ cháy ngút trời gần đây. Tên của nó là "Ổ bánh mì" (Palianytsia). Theo thông tin của nhiều nguồn khác nhau thì đây là một loại drone ngon, bổ rẻ. Khi sử dụng không phải xin phép bất cứ, không phạm đến lằn ranh đỏ nào.

Cho đến hôm nay, Putin chưa có một hành động cụ thể nào để chiếm lại Kursk mà chỉ hạ lệnh phải giải phóng Kursk trước ngày 01/10/2024. Còn một tháng nữa, hãy chờ xem !

Hoàng Quốc Dũng

(25/08/2024)