Tuần trước Bộ Quốc phòng Mỹ công bố một video clip tổng hợp từ năm video clip khác ghi lại diễn biến cuộc đột kích hôm 26 tháng 10 của một toán Delta thuộc lực lượng đặc biệt Mỹ, vào một tòa nhà mà Abu Bark al-Baghdadi (thủ lĩnh ISIS) ẩn náu (Idlib - thuộc lãnh thổ Syria, giáp với biên giới Syria – Thổ Nhĩ Kỳ).
Video cuộc đột kích Abu Bakr al-Baghdadi do Bộ Quốc phòng Mỹ công bố - Nguồn : The Guardian
Clip thứ nhất ghi lại cảnh toán Delta tiếp cận tòa nhà. Clip thứ hai ghi lại cảnh lực lượng không yểm sử dụng phi cơ không người lái (drone) tiêu diệt một nhóm cận vệ của al-Baghdadi đang tuần tra ngoài sân, đồng thời phá hủy tường bao, mở đường cho Delta đột nhập… Clip thứ ba ghi lại cảnh lực lượng không yểm sử dụng drone hủy diệt khu nhà sau khi Delta hoàn thành nhiệm vụ và đã triệt thoái. Clip thứ tư và clip thứ năm ghi lại hiện trường sau khi bị không kích cả bằng hỏa tiễn lẫn bom (1)…
Theo dõi các diễn biến của một chiến dịch quân sự, kể cả khi chiến dịch ấy diễn ra lúc nửa đêm ở bên kia trái đất đã trở thành chuyện… bình thường. Khoa học kỹ thuật đã tiến bộ đến mức, thiên hạ có thể tổ chức viễn thám, không yểm, không kích bằng những phi cơ không người lái với sai số đã được giảm xuống trong phạm vi tính bằng… mét !
***
Quý vị nên dành 1 phút 17 giây xem video clip vừa kể và sau khi xem xong, nên dùng từ khóa "diễn tập khu vực phòng thủ", tìm trên Google hoặc YouTube những video clip giới thiệu việc luyện tập của Quân đội nhân dân Việt Nam với các đơn vị địa phương quân từ tỉnh đến xã để… xem và so sánh.
Bởi đài truyền hình nào cũng có chương trình "Quốc phòng toàn dân" nên trên Internet có hàng chục ngàn video clip giới thiệu "diễn tập khu vực phòng thủ". Nhìn một cách tổng quát, hoạt động "diễn tập khu vực phòng thủ" nào cũng có khán đài, nơi Bí thư các địa phương, Tư lệnh Quân khu, viên chức đủ ngành, đủ cấp ngồi… thưởng lãm.
Đặc công, bộ đội, công binh, cảnh sát... tham gia buổi diễn tập quy mô lớn về chống khủng bố, cứu con tin và ngăn chặn biểu tình, bạo loạn (ảnh chụp từ trang tuoitre).
"Diễn tập khu vực phòng thủ" nào cũng có bộ đội, dân quân,… lưng giắt lá ngụy trang, chạy lúp xúp giữa đồng trống, xa xa, sau vài tiếng nổ lẹt đẹt là vài bựng khói, giàu trí tưởng tượng mới có thể liên tưởng đến chiến trường, đa số chỉ nghĩ đó là những kẻ "đâm hà bá, phá sơn lâm", dùng thuốc nổ phá núi trộm… đá !
Sở dĩ "Diễn tập khu vực phòng thủ" từ Bắc vào Nam, từ tỉnh đến xã giống hệt nhau vì đó là kịch bản do Bộ Quốc phòng soạn. Xem các clip giới thiệu hoạt động "Diễn tập khu vực phòng thủ" chắc chắn sẽ thấy ngay, trong nhận thức của các ông tướng Việt Nam, chiến tranh hết sức đơn giản, dễ dàng.
Sắp hết thập niên thứ hai của thế kỷ 21, vẫn có thể "vận dụng linh hoạt các hình thức chiến thuật, vận dụng nghệ thuật quân sự Việt Nam trong các tình huống đánh địch, hành động mưu trí, dũng cảm, biết kết hợp giữa vũ khí hiện đại với vũ khí tự tạo như… chông, cạm bẫy, thể hiện đúng ý định của Ban Chỉ đạo" (2) !
***
Có một điểm đáng lưu ý, tuy các hoạt động "Diễn tập khu vực phòng thủ" thuộc lĩnh vực quốc phòng và ai cũng biết, đối thủ của quốc phòng là ngoại bang nhưng đọc kỹ các tin, bài, xem cẩn thận những video clip liên quan đến việc luyện tập, phối hợp của Quân đội nhân dân Việt Nam với các lực lượng vũ trang nhân dân khác thì đối tượng mà các ông tướng quân đội nhắm đến không phải là những kẻ xâm hại độc lập, xâm phạm chủ quyền quốc gia. Đối thủ của các ông tướng quân đội chỉ là những thế lực chống… đảng !
Cũng vì vai trò của quân đội chỉ như vậy nên đầu tư của đảng cho công an… tốt hơn do công an… chính danh hơn trong đối phó với… "phản động". Những hình ảnh, video clip giới thiệu hoạt động diễn tập của quân đội cho thấy, trang bị dành cho những cá nhân mà về lý thuyết là đảm nhận vai trò vệ quốc, hết sức khiêm tốn : mũ vải, nón cối, không ai có giáp hộ thân… So với "lực lượng đặc nhiệm chống khủng bố" hoặc cảnh sát cơ động của Bộ Công an thì thua xa từ trang bị cá nhân đến vũ khí, phương tiện (3).
Cảnh sát cơ động diễn tập khả năng sẵn sàng chiến đấu. Ảnh : Ngọc Thành (VnExpress)
Việt Nam có lẽ là quốc gia duy nhất cung cấp các phương tiện quốc phòng cho công an – lực lượng mà về lý thuyết chỉ bảo vệ… trật tự trị an ! Tháng 12/2014, Ủy ban Thường vụ Quốc hội Việt Nam thông qua "Pháp lệnh Cảnh sát cơ động", cho phép mua sắm phi cơ, tàu thủy, xe bọc thép cho lực lượng này (4). Đến giữa năm 2018, Bộ Công an Việt Nam ban hành một thông tư (Thông tư 17/2018), quyết định trang bị đại liên, súng cối, súng chống tăng, đại bác không giật, trực thăng vũ trang,… cho công an cấp… huyện (5).
Tuần trước, Bộ Công an tiến thêm một bước, trình Dự luật Cảnh sát cơ động thay thế Pháp lệnh Cảnh sát cơ động. Theo đó, chính phủ Việt Nam có trách nhiệm đầu tư cho Bộ Công an thành lập một… Trung đoàn Không quân và một… Trung đoàn Kỵ binh (6). Đó chính là ví dụ mới nhất cho thấy, trong nhận thức của hệ thống chính trị, hệ thống công quyền Việt Nam, phòng - chống ngoại xâm là chuyện thứ yếu, chuyện chính yếu là dồn nội lực quốc gia vào việc phòng – chống… nội phản, đe dọa quyền lãnh đạo, toàn diện tuyệt đối của đảng !
***
Trong vài tháng vừa qua những diễn biến trên biển Đông và phản ứng của hệ thống chính trị, hệ thống công quyền Việt Nam đối với sự càn rỡ của Trung Quốc đã làm nhiều người Việt vừa phẫn nộ, vừa lo âu. Tại Hội thảo về Bãi Tư Chính và luật pháp quốc tế, diễn ra hôm 6 tháng 10 ở Hà Nội, ông Lê Mã Lương (Thiếu tướng, Anh hùng các lực lượng vũ trang) chỉ trích gay gắt cách hành xử của hệ thống chính trị, hệ thống công quyền Việt Nam khi chủ quyền quốc gia bị xâm hại (8).
Các đơn vị chiến đấu trong quân đội không thay đổi biên chế. (Ảnh Trọng Đức - Pháp Luật Việt Nam) - Ghi chú thêm : những bộ đội chỉ mang vớ để không không bị gai cỏ gây thương tích vì... không có giầy
Ông Lương cũng là người đầu tiên tiết lộ về khả năng của những ông tướng lãnh đạo Bộ Quốc phòng : Bộ trưởng Quốc phòng không biết sử dụng bản đồ quân sự, không biết đọc bản đồ quân sự. Các ông tướng quân đội chỉ có một… mặt mạnh là… rất nhiều tiền ! Nhiều người tin như thế ! Khi được phép kết hợp "làm kinh tế" với… quốc phòng, Quân đội nhân dân Việt Nam ắt phải như thế ! Khi phong tướng chỉ để "anh em" khỏi… "tâm tư" thì dứt khoát vệ quốc trở thành vấn đề… phức tạp và nhạy cảm !
Bộ trưởng Quốc phòng không biết sử dụng bản đồ quân sự, các ông tướng chỉ… mạnh ở chỗ rất nhiều tiền hoàn toàn logic với tình trạng đất quốc phòng thi nhau đổi chủ, với sự kiện một ông tướng được biệt phái sang làm Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh của Quốc hội phải uốn lưỡi nhiều lần mới bật ra được vài từ như… "gu gờ", "bê tê bốc" để cảnh báo các đồng viện về tác hại của Internet, thúc giục họ thông qua Dự luật an ninh mạng, nhất trí… dịch chuyển đám mây điện toán, đám mây ảo về Việt Nam (8).
***
Cần phải đặt các tin, bài, hình ảnh, video clip giới thiệu việc luyện tập của Quân đội nhân dân Việt Nam, của các đơn vị thuộc lực lượng vũ trang địa phương bên cạnh những video clip kiểu như video clip mà Bộ Quốc phòng Mỹ mới công bố hồi tuần trước, tóm lược diễn biến cuộc đột kích nhằm tiêu diệt Abu Bark al-Baghdadi để… giật mình !
Khi hiệu quả của các hoạt động quân sự gắn chặt với những tiến bộ khoa học kỹ thuật và tốc độ, khả năng ứng dụng thành tựu cả trong trang bị cá nhân lẫn phương tiện quân sự giống như bão, thay vì nên cười, hãy khóc sau khi nghe những… "gu gờ", "bê tê bốc", xem những tuyên truyền về "quốc phòng toàn dân", vẫn kết hợp những vũ khí tự tạo như… chông, bẫy… chỉ để răn đe đồng bào và trấn an nhau rằng khi hữu sự, "ta nhất định thắng, địch nhất định thua" có khác gì… mở cửa chờ giặc !
Trân Văn
Nguồn : VOA, 06/11/2019
Chú thích
(2) https://www.youtube.com/watch?v=6yuAUH6RAZQ
(3) https://vnexpress.net/phap-luat/dac-nhiem-dien-tap-chong-khung-bo-3981641.html
(4) https://thuvienphapluat.vn/van-ban/bo-may-hanh-chinh/Phap-lenh-Canh-sat-co-dong-2013-221735.aspx
(6) https://vnexpress.net/phap-luat/canh-sat-co-dong-se-co-trung-doan-khong-quan-ky-binh-4005896.html
(7) https://www.youtube.com/watch?v=Zxq9kWwzaG4
(8) https://www.facebook.com/Osinhuyduc/videos/1647633148605193/
Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh vừa tổ chức bế giảng "Lớp Bồi dưỡng kiến thức mới cho cán bộ quy hoạch cấp chiến lược khóa 13" của Đảng cộng sản Việt Nam.
Thứ trưởng Nội vụ Trần Văn Tuấn chủ trì hội thảo về Nghị quyết 26 của Trung ương. Thứ trưởng Nội vụ Trần Văn Tuấn chủ trì hội thảo về Nghị quyết 26 của Trung ương.
Cán bộ quy hoạch cấp chiến lược là những cá nhân được lựa chọn để làm Ủy viên Ban chấp hành trung ương Đảng cộng sản Việt Nam trong giai đoạn từ 2021 đến 2026. Những cá nhân này cũng đã được lựa chọn để làm lãnh đạo các bộ, ngành, đoàn thể tầm quốc gia, hoặc lãnh đạo hệ thống chính trị, hệ thống công quyền ở các tỉnh, thành phố.
Báo chí chính thức dẫn lời của ông Nguyễn Xuân Thắng, Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, cho biết, năm nay, nơi này mới tổ chức hai lớp "bồi dưỡng kiến thức mới cho cán bộ quy hoạch cấp chiến lược khóa 13" của Đảng cộng sản Việt Nam cho 95 "cán bộ quy hoạch cấp chiến lược".
Điều đó có nghĩa là sẽ còn một số lớp nữa. Những lớp "bồi dưỡng kiến thức mới cho cán bộ quy hoạch cấp chiến lược khóa 13" của Đảng cộng sản Việt Nam dạy gì ?
Ông Thắng bảo rằng, "cán bộ quy hoạch cấp chiến lược khóa 13" được học 44 chuyên đề về : Nền tảng tư tưởng - lý luận của Đảng cộng sản Việt Nam, xây dựng đảng – hệ thống chính trị, quốc phòng – an ninh – đối ngoại, kinh tế, văn hóa - xã hội - môi trường, kỹ năng lãnh đạo - quản lý. Sau đó được đưa đi thực tế tại sáu tỉnh trong… sáu ngày rồi làm đề án tốt nghiệp. Đề tài xoay quanh những vấn đề có tính thời sự, thiết thực đang cần phải giải quyết ở lĩnh vực, ở địa phương mà học viên đang phụ trách hoặc công tác. Cuối cùng, học viên phải bảo vệ "đề án tốt nghiệp" trước một hội đồng là các ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Ban chấp hành trung ương Đảng cộng sản Việt Nam và các nhà khoa học đầu ngành.
Ông Thắng khoe là 100% học viên của hai lớp "bồi dưỡng kiến thức mới cho cán bộ quy hoạch cấp chiến lược khóa 13" của Đảng cộng sản Việt Nam đạt loại "giỏi và xuất sắc". Ông Phạm Minh Chính, Trưởng ban Tổ chức của Ban chấp hành trung ương Đảng cộng sản Việt Nam thì cho rằng, việc tổ chức thành công hai lớp này sẽ là "mẫu" cho công tác đào tạo cán bộ quản lý các cấp (1).
***
Không biết trong số 44 chuyên đề mà Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh dạy cho 95 học viên của hai lớp "bồi dưỡng kiến thức mới cho cán bộ quy hoạch cấp chiến lược khóa 13" của Đảng cộng sản Việt Nam có bao nhiêu chuyên đề liên quan tới Nền tảng tư tưởng - lý luận của Đảng cộng sản Việt Nam, Xây dựng đảng – hệ thống chính trị ?
Kẻ viết bài này không dám lạm bàn về những chuyên đề kiểu đó, tuy nhiên những chuyên đề liên quan tới các lĩnh vực còn lại (quốc phòng – an ninh – đối ngoại, kinh tế, văn hóa - xã hội - môi trường, kỹ năng lãnh đạo - quản lý) rõ ràng không phải là dễ dàng, đơn giản.
Ở đâu dưới gầm trời này cũng có rất nhiều người học hành, nghiên cứu cả đời về từng lĩnh vực cụ thể trong chuỗi đa lĩnh vực mà Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh tổ chức "bồi dưỡng" cho "cán bộ quy hoạch cấp chiến lược khóa 13" nhưng có bao nhiêu người dám thừa nhận họ "giỏi" và bao nhiêu nơi dám khẳng định họ "xuất sắc" trong lĩnh vực ấy ?
Chỉ "bồi dưỡng" trong hai tháng (từ 6/8 đến 28/10) mà khẳng định 95 "cán bộ quy hoạch cấp chiến lược" là "giỏi và xuất sắc" cả về quốc phòng – an ninh – đối ngoại, kinh tế, văn hóa - xã hội - môi trường, kỹ năng lãnh đạo - quản lý thì quả là đáng… ngỡ ngàng !
Chẳng lẽ "kiến thức mới" trong tất cả các lĩnh vực liên quan tới "quốc kế, dân sinh" có thể "đóng gói" và "chuyển giao" trong vòng hai tháng ? Chưa kể cần xem xét nơi nào "đóng gói", "chuyển giao" "kiến thức mới" và những cá nhân giữ vai trò thẩm định chất lượng của 95 "cán bộ quy hoạch cấp chiến lược khóa 13" vừa được "bồi dưỡng".
Chỉ nhìn ở góc độ… chính thức, từ trước đến nay, có "gương mặt" nào mà hệ thống chính trị, hệ thống công quyền Việt Nam ngưng tô vẽ, để cho… "mốc" rồi đem làm… "củi", chưa… mài đũng quần trên ghế Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh ? Có thể đặt niềm tin vào một cơ sở đào tạo mà tất cả những kẻ đã được xác định là "ăn tàn, phá hại" đều… từ đó mà ra ?
Ngoài Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, những ai tham gia thẩm định – xác định : Sau hai tháng được "bồi dưỡng", 95 "cán bộ quy hoạch cấp chiến lược khóa 13" trở thành "giỏi và xuất sắc" đa lĩnh vực ? Đó là các Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Ban chấp hành trung ương Đảng cộng sản Việt Nam và các nhà khoa học đầu ngành !
Cứ nhìn hiện trạng quốc phòng – an ninh – đối ngoại, kinh tế, văn hóa - xã hội - môi trường của Việt Nam là có thấy hiểu biết và kỹ năng lãnh đạo - quản lý của các Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Ban chấp hành trung ương Đảng cộng sản Việt Nam như thế nào. Với hiểu biết và kỹ năng như thế, thẩm định - nhận định ai đó "giỏi và xuất sắc" có đáng… ngờ không ?
Cần phải xét đến một đối tượng khác cũng tham gia thẩm định chất lượng của 95 "cán bộ quy hoạch cấp chiến lược khóa 13" vừa được "bồi dưỡng" : "Các nhà khoa học đầu ngành" ! Có nhà khoa học đúng nghĩa nào đủ tự tin và thiếu tự trọng đến mức công nhận ai đó chỉ cần "bồi dưỡng" trong hai tháng là trở thành "giỏi và xuất sắc" đa lĩnh vực ? Còn nếu đó là "các nhà khoa học đầu ngành" về… chủ nghĩa cộng sản, về… xây dựng đảng, về… lịch sử đảng thì thôi… khỏi bàn để bàn sang chuyện khác !
***
Năm tới, các cơ sở đảng cấp thấp nhất, chẳng hạn từ thôn, ấp, mới tổ chức đại hội để lựa chọn đại biểu đi dự đại hội của đảng ở cấp cao hơn. Tại đại hội đảng cấp cao hơn (ví dụ phường, xã), các đại biểu sẽ vừa bầu lãnh đạo tổ chức đảng tương ứng (như Bí thư xã), vừa lựa chọn đại biểu tham dự đại hội đảng ở cấp cao hơn nữa... Cứ thế cho đến khi những đại biểu thay mặt đảng viên trong toàn quốc chọn xong các Ủy viên Ban chấp hành trung ương, các thành viên Ban Bí thư, Ủy viên Bộ Chính trị, Tổng bí thư mới của Đảng cộng sản Việt Nam.
Nói cách khác, năm 2021, phải sau vô số đại hội đảng, Đảng cộng sản Việt Nam mới có Ban chấp hành trung ương mới và từ đó mới có các thành viên Ban Bí thư, Ủy viên Bộ Chính trị, Tổng bí thư mới. Song đó là… lý thuyết ! Trên thực tế, chưa cử, chưa bầu thì giới lãnh đạo đảng hiện nay đã lựa chọn và sắp đặt xong các cá nhân lãnh đạo đảng ở đủ mọi cấp.
Việc lựa chọn – sắp đặt như thế được gọi là… qui hoạch. Những cá nhân được lựa chọn – sắp đặt vào những vị trí cao nhất được gọi là… "cán bộ quy hoạch cấp chiến lược". Những "cán bộ quy hoạch cấp chiến lược" cho Ban chấp hành trung ương đảng khóa 13 để lãnh đạo đảng từ 2021 đến 2026 vừa hoặc sắp được… "bồi dưỡng".
Nhìn một cách tổng quát, chẳng phải dân, ngay cả đảng viên cũng chỉ là con rối trong tay một số "đồng chí" của mình. Những quy hoạch nhân sự, lớp "bồi dưỡng kiến thức mới cho cán bộ quy hoạch cấp chiến lược khóa 13" chính là ví dụ minh họa : Các đại hội đảng là những vở kịch và dù muốn hay không, các đảng viên cũng phải diễn cho tròn vai.
Lẽ ra người Việt không cần bận tâm đến chuyện nội bộ Đảng cộng sản Việt Nam nếu họ không phải gánh chi phí cho vô số vở kịch như thế. Chưa kể họ phải gánh thêm cả chi phí cho việc bầu đại biểu hội đồng nhân dân các cấp, đại biểu quốc hội cho dù lãnh đạo các cơ quan dân cử, cơ quan công quyền cũng đã được… quy hoạch xong về nhân sự lãnh đạo.
Tuy chẳng có bao nhiêu người biết 95 "cán bộ quy hoạch cấp chiến lược khóa 13" vừa được "bồi dưỡng kiến thức mới" gồm những ai nhưng xét cho đến cùng, chắc chắn không có "cán bộ quy hoạch cấp chiến lược khóa 13" nào có thể được xem là vô can trước những vấn nạn ở địa phương họ lãnh đạo hoặc ngành họ công tác tạo ra.
95 "cán bộ quy hoạch cấp chiến lược khóa 13" vừa được "bồi dưỡng kiến thức mới" và những "cán bộ quy hoạch cấp chiến lược khóa 13" sắp được "bồi dưỡng kiến thức mới" sẽ tiếp tục thực hiện hoặc đề ra những "chủ trương lớn", chỉ đạo soạn – thực hiện những dự án giống như những cá nhân lựa chọn – sắp đặt họ làm "cán bộ quy hoạch cấp chiến lược khóa 13" và nếu không có gì thay đổi, họ sẽ tiếp tục lựa chọn – sắp đặt chính mình hoặc những cá nhân khác làm "cán bộ quy hoạch cấp chiến lược khóa… 14,15, 16,…".
Bội chi ? Nợ nần gia tăng từ trăm ngàn lên cả triệu tỉ ? Phúc lợi công cộng suy giảm ? Đồng bào lầm than, oán thán ?... Không phải là chuyện đáng bận tâm vì đó là những hậu quả mà đảng không phải chịu trách nhiệm, kể cả trách nhiệm vì lựa chọn – sắp đặt những cá nhân kiểu như Đinh La Thăng, Nguyễn Bắc Son, Trương Minh Tuấn,…
Nếu dân chủ xã hội chủ nghĩa không ưu việt như thế, đảng ta sẽ không thèm dốc toàn lực để giữ quyền lãnh đạo toàn diện, tuyệt đối, không… qui hoạch nhân sự như đang thấy !
Trân Văn
Nguồn : VOA, 30/10/2019
Chú thích :
Hôm 28 tháng 10 năm 2019, trong Kỳ họp thứ 8 của Quốc hội Việt Nam khóa 14, các đại biểu quốc hội đã thảo luận về Dự luật sửa Luật Xuất nhập cảnh. Chưa rõ tại sao đa số cơ quan truyền thông thuộc hệ thống truyền thông chính thức chỉ đưa tin, không tường thuật các đại biểu quốc hội đã bàn bạc như thế nào (1).
Trong những năm gần đây lao động Việt đổ xô đi xuất khẩu lao động sang Lào, Campuchia với mức lương hơn 20 triệu/tháng - Ảnh xuatkhaulaodong.com (01/06/2018)
Nhân sự kiện vừa kể, tờ Tuổi Trẻ có một bài bình luận về chuyện xuất cảnh của công dân Việt Nam. Theo đó, càng ngày càng nhiều quốc gia và vùng lãnh thổ (ví dụ Đài Loan) từ chối cấp visa nhập cảnh vào xứ họ cho công dân Việt Nam. Có những quốc gia vừa nới rộng việc cấp visa cho công dân Việt Nam như Nam Hàn (cấp visa có thời hạn sử dụng năm năm cho công dân Việt Nam đang cư trú tại một số địa phương nhất định ở Việt Nam) đã vội vàng đặt định thêm yêu cầu để siết lại (2).
Dù muốn hay không thì thực tế vẫn chỉ ra : Giá trị sử dụng của hộ chiếu Việt Nam rất thấp. Thiên hạ rất cẩn trọng đối với việc mở cửa cho công dân Việt Nam vào nhà của họ, cho dù là chỉ vào để học, để chơi. Không phải tự nhiên mà "rớt visa" trở thành cụm từ phổ biến trong sinh hoạt xã hội ở Việt Nam !
***
Cách nay khoảng ba tuần, sau khi Henley & Partners công bố Henley Passport Index (HPI) 2019 (bảng xếp hạng giá trị sử dụng passport của các quốc gia trên thế giới năm 2019), VOA giới thiệu một bài bàn về "Quyền lực hộ chiếu" và vị thế Việt Nam khi hộ chiếu Việt Nam hạng 90, giá trị sử dụng thua cả Campuchia - hạng 88 (3)…
Chỉ ba ngày sau, tờ Công an nhân dân có bài phản bác, gọi sự so sánh về giá trị sử dụng của hộ chiếu Việt Nam là "lố bịch". Theo đó, HPI chỉ là "kênh tham khảo". Hộ chiếu chỉ là "một căn cứ của thủ tục hành chính, không phải cơ sở hệ trọng đánh giá văn minh và vì vậy, không thể dựa vào thứ hạng này để nói Việt Nam lạc hậu, tồi tệ".
Cũng theo tờ Công an nhân dân thì giá trị sử dụng của hộ chiếu hoàn toàn phụ thuộc vào quốc gia cấp hộ chiếu, mỗi quốc gia sẽ dựa trên "điều kiện cụ thể để đưa ra quy định có thể tăng hay giới hạn độ mở của hộ chiếu, cho phép công dân đi đến bao nhiêu quốc gia mà không cần visa". Với cách lập luận này thì hộ chiếu Việt Nam có giá trị sử dụng thấp hơn nhiều quốc gia khác chỉ vì chính quyền Việt Nam căn cứ vào điều kiện cụ thể của Việt Nam chưa tăng "độ mở của hộ chiếu" !
Tờ Công an nhân dân nhấn mạnh : "Không thể nói hộ chiếu đi được nhiều quốc gia thì nước đó văn minh, tiến bộ hơn nước có hộ chiếu đến được ít quốc gia hơn". Không hiểu như thế, nói khác đi là "suy diễn, quy chụp" thể hiện rõ "ý đồ xuyên tạc, chống phá, mượn cớ xếp hạng hộ chiếu để bôi nhọ đất nước, đưa ra những đòi hỏi phi lý", đồng thời cảnh cáo, không thể lợi dụng HPI để "miệt thị, bài bác, phê phán từ vấn đề hộ chiếu đến vấn đề thiêng liêng là quốc thể - dân tộc, đất nước Việt Nam" (4).
***
Khu vực Đông Nam Á có mười quốc gia, trên thực tế, giá trị sử dụng của hộ chiếu Việt Nam chỉ hơn Lào và Myanmar. Cần khẳng định là trong sinh hoạt xã hội tại ba lân bang : Brunei, Malaysia và Singapore, dân chúng không có khái niệm "đậu visa" hay "rớt visa". Tư cách công dân của ba quốc gia này cho phép họ đến Anh hay bất kỳ quốc gia nào tại Châu Âu, Nam Hàn, Đài Loan,… bất kỳ lúc nào họ muốn mà không cần phải xin và chờ được chấp thuận như công dân Việt Nam !
Chưa rõ tại sao tờ Công an nhân dân khẳng định, giá trị sử dụng của hộ chiếu chỉ phụ thuộc vào quốc gia cấp hộ chiếu ? Cho dù cơ quan ngôn luận của Bộ Công an Việt Nam dành rất nhiều chữ để giới thiệu nỗ lực của ngành công an nói riêng và chính quyền Việt Nam nói chung trong việc cải cách thủ tục hành chính cả ở lĩnh vực xuất cảnh (đối với công dân Việt Nam), lẫn lĩnh vực nhập cảnh (đối với công dân các quốc gia khác) nhưng thực tế mà tờ Tuổi Trẻ ghi nhận - phản ánh cho thấy, thiên hạ không chịu… chứng !
Theo tờ Tuổi Trẻ : "Chưa bao giờ cơ hội đi nước ngoài cho người Việt được mở rộng như hiện nay. Hộ chiếu thậm chí còn được cấp qua mạng. Nhưng trở ngại không nằm ở trong nước, mà tại nước người Việt muốn đến : Không được cấp thị thực (visa) nhập cảnh. Rớt visa là chuyện thường gặp, đó là cửa ải khó khăn mà nhiều người không thể vượt qua". Các viên chức ngoại giao phụ trách việc xét - cấp visa cho công dân Việt Nam vào xứ sở của họ vẫn thản nhiên lắc đầu, thậm chí… nhiều hơn trước !
***
Cho dù với nhiều người Việt, "hạnh phúc" chỉ quẩn quanh ở việc mình và thân nhân được ăn no, mặc ấm, có một chỗ để chui ra, chui vào, đau bệnh có tiền chữa chạy, con cái được đến trường, tương lai ổn định, an lành,… nhưng "hạnh phúc" vẫn ngoài tầm với. Đó là lý do người Việt đã, đang và sẽ còn lũ lượt xuất cảnh cả hợp pháp lẫn bất hợp pháp để mưu cầu "hạnh phúc" cho chính họ và thân nhân của họ. Rời Việt Nam đi làm thuê ở nước ngoài, kể cả Lào, Campuchia (5)… trở thành sinh lộ cho hàng triệu người.
Đưa công dân Việt Nam đi làm thuê ở ngoại quốc đã trở thành "chiến lược" của hệ thống chính trị, hệ thống công quyền. Vài năm gần đây, năm nào Bộ Lao động – Thương binh – Xã hội cũng khoe đã "vượt chỉ tiêu" đề ra hàng năm, đưa 100.000 công dân Việt Nam đi làm thuê ở ngoại quốc (6).
Thay vì cảm thấy xấu hổ do quản trị - điều hành kém, không tạo ra đủ việc làm, hoặc việc làm không tạo ra cho công dân đủ mức thu nhập cần thiết để họ nuôi thân và nuôi gia đình, phải đưa công dân đi làm thuê ở ngoại quốc, hệ thống chính trị, hệ thống công quyền Việt Nam lại xem đó vừa như một thứ thành tích, vừa như một lọai đặc ân.
Đó là lý do công dân muốn đi làm thuê ở ngoại quốc phải thế chấp nhà cửa, ruộng vườn, phải vay ngân hàng để đóng cho đủ mức phí đã được ấn định và phải nộp một phần thu nhập mà họ kiếm được từ các hãng xưởng ở ngoại quốc cho những doanh nghiệp đại diện đảng, nhà nước ban bố đặc ân.
Đó là lý do công dân Việt Nam đi làm thuê ở ngoại quốc thi nhau từ bỏ vị thế hợp pháp, chọn việc trở thành ngoại nhân cư trú và làm việc bất hợp pháp, nhiều công dân khác tìm đủ mọi cách, kể cả dùng "chuyên cơ" chở Chủ tịch Quốc hội, hoặc sẵn sàng đổi mạng để "được" sống và mưu sinh bất hợp pháp trên xứ người ! Đó cũng là lý do giá trị sử dụng của hộ chiếu Việt Nam rất thấp dù hệ thống chính trị, hệ thống công quyền liên tục khẳng định "tiềm lực, vị thế và uy tín" quốc gia chưa bao giờ "được" như hiện nay (7).
***
Giống như giới lãnh đạo Việt Nam, ngày 7 tháng 10, song song với việc chỉ trích kịch liệt những người bàn luận về giá trị sử dụng của hộ chiếu Việt Nam là "lố bịch", tờ Công an nhân dân còn khuyến cáo tất cả phải nhớ : "Dân tộc Việt Nam kiên cường, oanh liệt trong chiến đấu, nay đổi mới vươn lên, giành được những thành tích hết sức quan trọng, vừa thể hiện tri thức, thông minh, sự cần cù, chịu khó, sáng tạo, vừa thân thiện, hiếu khách, bè bạn quốc tế tin tưởng, con người của dân tộc đó hãnh diện, tự hào !".
Chưa đầy ba tuần sau, ngày 23 tháng 10, cả thế giới rúng động, bàng hoàng trước sự kiện Anh Quốc phát giác 39 người thảm tử trong một container dùng để vận chuyển hàng đông lạnh. Tuy chưa có thông tin chính thức về danh tính, quốc tịch của các nạn nhân nhưng thiên hạ tin rằng, nhiều người trong số đó là công dân Việt Nam. Những tin nhắn của Phạm Thị Trà My (8), những tâm sự của Bùi Thị Nhung (9), gia cảnh của một số người mà người ta tin cũng là nạn nhân,… có giúp cho người Việt nào hãnh diện, tự hào ?
Trân Văn
Nguồn : VOA, 30/10/2019
Chú thích
(2) https://tuoitre.vn/rot-visa-20191029075158084.htm
(3) https://www.voatiengviet.com/a/quyen-luc-ho-chieu-viet-nam/5109375.html
(6) http://vov.vn/xa-hoi/nam-2018-phan-dau-dua-110000-lao-dong-di-lam-viec-o-nuoc-ngoai-731110.vov
Tuần này, ông Thuận Hữu (tên thật là Nguyễn Hữu Thuận, Tổng Biên tập báo Nhân Dân kiêm Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam, đồng thời là đại biểu của dân chúng Hải Phòng tại Quốc hội khóa 14) lại nổi như cồn trên mạng xã hội.
Mạng xã hội chưa bao giờ tham nhũng của dân đồng nào, cũng chưa vẽ ra dự án nào thiệt hại cho ngân sách hết ngàn tỉ này tới ngàn tỉ khác
Hôm 22 tháng 10, khi cùng các Đại biểu quốc hội thảo luận về tình hình kinh tế - xã hội, ông Thuận Hữu phàn nàn : Cứ mở máy ra là thấy mạng xã hội chửi từ trên xuống dưới, không chừa một ai. Chửi tràn lan cơ quan công quyền như hát hay (1) !
"Chửi" vốn là hành vi biểu thị sự bất ổn cả về tâm thế lẫn tư thế nhưng đáng ngạc nhiên là phàn nàn của ông Thuận Hữu không những không làm công chúng ân hận mà còn khiến họ chửi cả ông lẫn đảng dữ dội hơn !
Rất nhiều người giải thích tại sao họ và đồng bào chửi cơ quan công quyền từ trên xuống dưới, chẳng hạn Phạm Hải : Dân chửi như… hát hay là do thối nát từ trên xuống dưới, biết chừa ai bây giờ (2) !
Tham gia thảo luận trên trang facebook của Chau Doan về điều mà ông Thuận Hữu phàn nàn, Đoàn Thế Nghiệp sử dụng kiểu lập luận mà ông Nguyễn Phú Trọng từng dùng vài lần để tự khen đảng, nhằm thông não cho ông Thuận Hữu : Mình phải như thế nào người ta mới… chửi chứ ! Cũng với cách nhìn vấn đề như vậy, Huyen Duong thú thật rằng chẳng bao nhiêu người biết ông Thuận Hữu là ai nhưng nhờ phàn nàn vừa kể, bây giờ không ai không chửi ông. Theo Huyen Duong : Đó là tại… ông cả thôi !
Bên cạnh đó, có những facebooker như Huỳnh Ngọc Chênh, dẫn lại hàng loạt phát biểu "trời ơi, đất hỡi" của các viên chức hữu trách, kiểu như phát biểu mới nhất của ông Trần Hồng Hà (Bộ trưởng Tài nguyên và môi trường), biện minh cho biến cố Hà Nội bơm "nước sạch" nhiễm dầu cho hàng triệu người – Tôi và gia đình cũng dùng nước sông Đà nhiễm dầu để ăn uống ba ngày - để minh họa cho nhận xét : Quan chức ăn nói ngu dốt như thế mà không bị dân chúng chửi mới lạ (3) !
Giữa trận bão dư luận ấy, có những facebooker như Chau Doan, dành thời gian viết hẳn một thư ngỏ, gửi ông Thuận Hữu (4). Chau nhắc ông Thuận Hữu - người sử dụng tư cách Đại biểu quốc hội để phàn nàn về mạng xã hội – rằng ông phải có trách nhiệm với xã hội khi phát biểu, phải nêu rõ ai là người chửi, tại sao người ta chửi, đúng hay sai,… chứ không thể chung chung, "vơ đũa cả nắm" như thế. Chau không tin người sử dụng mạng xã hội rảnh rỗi đến mức thích lên mạng chửi đổng.
Bởi ông Thuận Hữu vẫn được giới thiệu như một nhà báo, Chau chất vấn : Ông có biết đội ngũ dân oan đang tăng từng ngày không ? Ông đã viết dòng nào về những người dân bị cướp đất ở Thủ Thiêm, Vườn rau Lộc Hưng, Dương Nội,… hay những người dân sống cảnh "màn trời, chiếu đất" để kêu oan từ năm này sang năm khác mà vẫn chưa tìm được công lý ? Theo Chau, nếu không, ông Thuận Hữu nên… nín vì một nhà báo câm lặng trước bất công xã hội thì đó là nhà báo "rởm rít", chỉ biết bợ đỡ quyền lực để hưởng lợi lộc. Không ủng hộ sự thật, ủng hộ tự do ngôn luận, tự do chia sẻ và truy cập thông tin thì chỉ là "báo… cô, ăn hại, không phải báo chí" !
Chau còn chỉ trích kịch liệt cảnh báo của ông Thuận Hữu : Mạng xã hội tác hại đến sinh hoạt xã hội, giới trẻ là… đạo đức giả. Chau nhấn mạnh, mạng xã hội chưa bao giờ tham nhũng của dân đồng nào, cũng chưa vẽ ra dự án nào thiệt hại cho ngân sách hết ngàn tỉ này tới ngàn tỉ khác. Làm sao mạng xã hội có thể làm đạo đức của giới trẻ lung lay khi chúng được đào tạo dưới mái trường xã hội chủ nghĩa ? Mạng xã hội không thể tạo ra những "tấm gương lớn" như Nguyễn Bắc Son, Trương Minh Tuấn… cho giới trẻ soi vào !
Từ câu chuyện mà ông Thuận Hữu sử dụng như một ví dụ để đòi chấn chỉnh mạng xã hội (Thái Lan tống giam người xúc phạm Quốc vương trên mạng xã hội), Chau trách ông thiếu hiểu biết nhưng lại thích… "bi bô". Nhiều người biết Quốc vương Thái Lan ăn chơi vô độ, Thái Lan hành xử như thế vì có luật cấm chỉ trích Quốc vương. Chau thắc mắc : Ông muốn Việt Nam soạn - áp dụng qui định pháp luật tương tự và muốn chính quyền Việt Nam trở thành độc đoán như vậy sao ?
Chau than, Chủ tịch Hội nhà báo mà thủ cựu, kém hiểu biết, bất cẩn như vậy, chẳng trách uy tín báo chí giảm dần. Chau lưu ý, xu thế chung của các xã hội văn minh là tôn trọng tự do ngôn luận, tôn trọng phản biện. Thông tin, sự thật giống như tia tử ngoại trừ diệt các loại vi khuẩn dối trá, tham nhũng. Cũng vì vậy, ngăn chặn, chụp mũ những ý kiến phản biện mới là "phản động", mới là "thế lực thù địch" vì chà đạp các quyền căn bản của công dân...
***
Đây không phải là lần đầu tiên ông Thuận Hữu khuấy động dư luận. Năm ngoái, ông Thuận Hữu cũng đã từng làm mạng xã hội sôi sùng sục khi sử dụng diễn đàn Quốc hội để chỉ trích cả báo chí - giới mà ông đại diện tại Quốc hội, lẫn mạng xã hội : Cứ nhăm nhăm chụp ảnh nhà của ông này, ông kia đưa lên mạng rồi đặt ra câu hỏi tiền ở đâu ra để làm nhà, trong khi tài sản của cá nhân thì được pháp luật bảo vệ và việc chứng minh nguồn gốc tài sản là quyền của các cơ quan chức năng (5).
Lúc đó, ông Thuận Hữu đã đòi xử lý những… "vi phạm pháp luật" như thế trên báo chí, mạng xã hội và lúc đó nhiều facebooker như Nguyễn Thúy Hạnh đã nhắc ông Thuận Hữu : Không có mạng xã hội thì những cái kim trong bọc của các ông chẳng bao giờ lòi ra đâu. Nếu các ông thực sự muốn chống tham nhũng thì phải cám ơn mạng xã hội (6) ! Tuy nhiên dường như ông Thuận Hữu không rút ra được kinh nghiệm nào cần thiết. Ông vẫn muốn mạng xã hội phải "ngoan" như các cơ quan truyền thông chính thức !
Từ năm ngoái đến năm nay, trăn trở lớn nhất của ông Thuận Hữu - Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam, Đại biểu quốc hội khóa 14 – không phải là làm sao để "quốc thái, dân an" mà chỉ quẩn quanh ở việc phải siết chặt quản lý để người sử dụng mạng xã hội không thể "chửi" đảng, nhà nước. Thực tế cho thấy mong muốn đó… viển vông. Liệu có cách nào để dân bớt chửi đảng, nhà nước ? Nguyễn Thiện nhận định : Có, nếu dân có quyền chọn quan và đuổi lũ quan chỉ chăm chăm bốc hốt (7).
Cũng theo Nguyễn Thiện, dân chửi nhiều vì không có cách nào khác để giảm ức chế, tình trạng "mạng xã hội chửi từ trên xuống dưới, không chừa một ai, chửi tràn lan cơ quan công quyền như hát hay" là "nhờ những đóng góp vô cùng quan trọng, thường xuyên của ông Nguyễn Đức Kiên (Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội), ông Phùng Xuân Nhạ (Bộ trưởng Giáo dục)... Nguyễn Thiện cho rằng, người sử dụng mạng xã hội cần ghi nhận những… công lao đó (8) !
Nhìn một cách tổng quát, nếu đã nghĩ đến "công lao", có lẽ phải tính đến cả "công lao" của ông… Thuận Hữu. Tuy ông chưa bao giờ bỏ lỡ cơ hội chứng tỏ sự tận trung với đảng, tận hiếu với các đồng chí giàu có bị công chúng săm soi nhưng "công lao" của ông không nhỏ. Trên trang facebook của Trần Thái Hòa, khi tham gia bàn luận về cảnh báo "mạng xã hội chửi không chừa một ai" của ông Thuận Hữu, Andy Hồ phát giác : Thế thì tại sao đảng lại bảo là nhân dân vẫn tín nhiệm tuyệt đối (9) ?
Phàn nàn của ông Thuận Hữu rõ ràng đã công khai phủ nhận điều mà xưa nay Đảng cộng sản Việt Nam không ngừng lập đi, lập lại, rằng thì là, sở dĩ đảng không từ bỏ đặc quyền lãnh đạo toàn diện vì nhân dân tin yêu, tín nhiệm ! Còn gì rõ ràng hơn "tin yêu, tín nhiệm tuyệt đối" mà "chửi tràn lan như hát hay". Đã từng có một Trương Minh Tuấn viết sách dạy đồng chí, đồng bào phòng – chống "tự diễn biến" thì cũng có thể có một Thuận Hữu "tự chuyển hóa", chống đảng theo cách mà ít ai dám ngờ, dám nghĩ chứ ?
Trân Văn
Nguồn : VOA, 25/10/2019
Chú thích :
(2) https://www.facebook.com/pvh.free/posts/10212276127256863
(3) https://www.facebook.com/photo.php?fbid=10206325691378830&set=a.3295495123890&type=3&theater
(4) https://www.facebook.com/DoanBaoChau65/posts/10157533141238965
(5) https://www.tienphong.vn/xa-hoi/mang-xa-hoi-vi-pham-tran-lan-khong-ai-xu-ly-1275859.tpo
(6) https://www.facebook.com/Melinh.liberty/posts/811428212390316
(7) https://www.facebook.com/nguyenthien.haihuoctutrao/posts/10215736098135532
(8) https://www.facebook.com/nguyenthien.haihuoctutrao/posts/10215750635418955
(9) https://www.facebook.com/photo.php?fbid=10157144363008025&set=a.63225878024&type=3&theater
Nếu ông Trần Tuấn Anh (Bộ trưởng Công thương) là một người trọng chữ tín, công chúng sắp thấy ông tuyên bố từ chức ! Còn không thì sao ?..
Tập đoàn Hòa Phát xây dựng "Khu liên hợp sản xuất gang thép" ở Dung Quất (Quảng Ngãi) trị giá 60.000 tỉ, công suất 4 triệu tấn/năm
***
Khoảng giữa năm 2016, dù sự kiện nước thải của nhà máy thép thuộc Tập đoàn Formosa hủy diệt vùng biển phía Bắc miền Trung vẫn còn rất nóng, chính phủ Việt Nam tiếp tục làm dân chúng bàng hoàng khi bổ sung dự án xây dựng nhà máy thép tại khu vực Cà Ná (Ninh Thuận) của Tập đoàn tôn Hoa Sen vào qui hoạch ngành thép.
Tuy Chủ tịch Tập đoàn Tôn Hoa Sen hứa với Thủ tướng Việt Nam sẽ "giao hết tài sản nếu để xảy ra sai phạm về môi trường" nhưng tháng 11 năm đó, nhiều đại biểu Quốc hội vẫn bày tỏ sự bất an về quy hoạch ngành thép. Họ nhấn mạnh, quy hoạch ấy vi phạm điều mà ông Phúc đã cam kết với dân chúng : Không đổi môi trường lấy dự án !..
Ông Trần Tuấn Anh đã bác bỏ tất cả các khuyến nghị vì : Việt Nam thiếu… thép. Phải phát triển các doanh nghiệp tầm vóc quốc gia. Quy hoạch ngành thép được soạn – lập một cách khoa học, cẩn trọng. Ngoài Tập đoàn tôn Hoa Sen, sắp tới sẽ có Tập đoàn Hòa Phát xây dựng một nhà máy thép ở Dung Quất (Quảng Ngãi)…
Bất lực trong việc khuyên can, một đại biểu Quốc hội tên là Lưu Bình Nhưỡng ráng vớt vát : Các đại biểu Quốc hội khuyến nghị vì không muốn có bất cứ hệ luỵ nào đối với nhân dân, với đất nước. Liệu ông Trần Tuấn Anh có dám cam kết, nếu có hệ luỵ nào xảy ra, ông sẽ nhận trách nhiệm và xin từ chức hay không (1) ?
Vào thời điểm đó, ông Trần Tuấn Anh không trả lời yêu cầu của ông Lưu Bình Nhưỡng vì… hết giờ, song sau đó, qua báo chí, ông tuyên bố, ông không ngại từ chức (2) ! Nếu hệ luỵ xảy ra ở một dự án và liên quan đến trách nhiệm của Bộ Công thương, ông sẵn sàng chịu trách nhiệm, thậm chí vì là Bộ trưởng ông sẽ chịu trách nhiệm cao hơn.
Tuy ông Trần Tuấn Anh tỏ ra rất khẳng khái trong việc sẵn sành nhận trách nhiệm nhưng ông Phúc vẫn ra lệnh tạm dừng thực hiện dự án xây dựng nhà máy thép tại khu vực Cà Ná của Tập đoàn tôn Hoa Sen. Các chuyên gia kinh tế và môi trường đã chỉ ra nhiều yếu tố đáng ngại cho cả kinh tế lẫn môi trường mà chính phủ không dám bỏ qua (3) !..
***
Đầu tuần này, hôm 22/10/2019, chính quyền tỉnh Quảng Ngãi đã tổ chức một buổi đối thoại giữa dân chúng xã Bình Thuận, huyện Bình Sơn với đại diện Tập đoàn Hòa Phát, chủ đầu tư "siêu dự án thép", tọa lạc trong Khu Kinh tế Dung Quất. Đại diện Hòa Phát đã chính thức nhận lỗi, hi vọng dân chúng hạ hỏa…
Phân tích, khuyến cáo của các chuyên gia kinh tế, môi trường, phản ứng của dân chúng, đại biểu Quốc hội về qui hoạch ngành thép chỉ cản được dự án xây dựng nhà máy thép ở Cà Ná. Đầu năm 2017, chính phủ Việt Nam vẫn gật đầu cho Hòa Phát xây dựng "Khu liên hợp sản xuất gang thép" ở Dung Quất, trị giá 60.000 tỉ, công suất 4 triệu tấn/năm (4).
Từ cuối năm 2017 đến nay, "Khu liên hợp sản xuất gang thép" của Tập đoàn Hòa Phát ở Dung Quất đã trở thành ác mộng của dân chúng địa phương. Hết vì "đá chạy, cát bay" do dùng mìn phá núi sát các khu dân cư, đường sá nát bấy vì xe vận tải ra vào liên tục, mùa khô thì bụi mịt mù, mùa mưa thì lầy lội…
Đó là chưa kể đến chuyện chưa bồi thường, dân chưa giao đất nhưng Tập đoàn Hòa Phát đã tổ chức đào xới, san ủi, kể cả san ủi mồ mả… Từ đầu tháng 8 đến nay, dân chúng xã Bình Thuận, huyện Bình Sơn đã bao vây "Khu liên hợp sản xuất gang thép" của Tập đoàn Hòa Phát ở Dung Quất… bốn lần !
Chẳng riêng dân, ở buổi đối thoại vừa kể, ngay cả Bí thư huyện Bình Sơn cũng sẵng giọng, yêu cầu Hòa Phát đừng hứa suông và phải tự xét xem vì sao dân chúng chỉ chống Hòa Phát chứ không cản trở những doanh nghiệp khác cũng đầu tư vào Khu Kinh tế Dung Quất như Hòa Phát (5) ?
Khu vực mồ mả của người dân chưa đền bù giải tỏa nhưng chủ đầu tư đã thi công
Dẫu đang trong giai đoạn xây dựng, chưa sản xuất được mẻ thép nào nhưng hai năm vừa qua, rõ ràng "siêu dự án thép" của Hòa Phát ở Khu Kinh tế Dung Quất đã gây ra nhiều chứ không phải một… hệ lụy. Cuộc đối thoại giữa đại diện Hòa Phát với dân chúng xã Bình Thuận, huyện Bình Sơn, tỉnh Quảng Ngãi giống như buổi… tổng kết các… hệ lụy !
***
Cứ như những gì ông Trần Tuấn Anh đã tuyên bố hồi cuối năm 2016. Nào là : Không riêng dự án thép của Tập đoàn tôn Hoa Sen ở Cà Ná, nhiệm vụ của một Bộ trưởng là phải bảo đảm không để xảy ra bất kỳ thiệt hại và hệ lụy nào ! Nào là : Sẵn sàng chịu trách nhiệm cao hơn !... Có lẽ chỉ nay mai, nội các của ông Nguyễn Xuân Phúc sẽ khuyết một Bộ trưởng đang điều hành Bộ Công thương ?
Chưa hết, ngoài vai trò Bộ trưởng Công thương, ông Trần Tuấn Anh còn là đại diện cho dân chúng Quảng Ngãi tại Quốc hội. Để dân xã Bình Thuận, huyện Bình Sơn bị Hòa Phát đẩy đến chỗ chưa đến ba tháng phải bao vây "Khu liên hợp Gang thép Hòa Phát – Dung Quất" bốn lần, dám ông Anh sẽ xin thôi làm đại diện của dân Quảng Ngãi ở Quốc hội ?
Nếu ông Anh tự thấy không xứng đáng làm Bộ trưởng và từ nhiệm, rồi tự vấn và xấu hổ mà xin thôi làm người đại diện cho "ý chí, nguyện vọng" của dân Quảng Ngãi ở Quốc hội, sẽ chẳng ai ngăn được ông xin rút ra khỏi Ban chấp hành trung ương Đảng cộng sản Việt Nam khóa 12 ! Quy hoạch nhân sự chủ chốt cho Ban chấp hành trung ương Đảng cộng sản Việt Nam khóa 13 chắc chắn sẽ bị xáo trộn !
Còn ông Trần Tuấn Anh không từ chức thì sao ? Chẳng sao cả ! Cách nay ba năm, bên cạnh tuyên bố sẵn sàng từ chức, sẵn sàng nhận trách nhiệm cao hơn vì là Bộ trưởng, ông Trần Tuấn Anh có đính kèm điều này : Tôi là đảng viên của đảng, tôi thực hiện nhiệm vụ của mình cũng là theo sự phân công của đảng (6) !
Nói cách khác, tuy ông Trần Tuấn Anh sẵn sàng từ chức, không ngại nhận trách nhiệm khi các dự án nói chung và dự án thép nói riêng có… hệ lụy nhưng ông không hành động như ông đã tuyên bố, không phải vì ông không tôn trọng chữ tín mà là vì đảng không… phân công ông đứng ra nhận trách nhiệm hay từ chức !
Tương tự, những tuyên bố kiểu như : Không đánh đổi môi trường lấy dự án ! Không đánh đổi chủ quyền lấy tình hữu nghị viển vông !... Không thế này… không thế kia… không bao giờ đúng nhưng không ai xấu hổ, không ai bận tâm và tiếp tục đưa ra vô số tuyên bố khác là vì đảng ta chỉ thạo lãnh đạo toàn diện, tuyệt đối chứ chưa… thí điểm nhận sai !
Trân Văn
Nguồn : VOA, 24/10/2019
Chú thích
(1) https://news.zing.vn/bo-truong-co-dam-tu-chuc-neu-thep-ca-na-gay-he-luy-post697945.html
(3) https://tbck.vn/bo-truong-bo-cong-thuong-toi-khong-e-ngai-chuyen-tu-chuc-27125.html
(4) https://tuoitre.vn/chinh-phu-dong-y-cho-hoa-phat-lam-du-an-thep-dung-quat-1257448.htm
(5) https://tuoitre.vn/hoa-phat-dung-quat-xin-loi-dan-20191022202013672.htm
Nhiều cơ quan ngôn luận trong hệ thống truyền thông của "đảng ta" vừa dịch - giới thiệu rộng rãi câu chuyện mà ông Terry Branstad – Đại sứ Mỹ ở Trung Quốc kể với AP (1)…
Đại sứ Terry Branstad (trái), tại Bắc Kinh, 2018. Ảnh minh họa
Theo đó, các viên chức ngoại giao Mỹ tại Trung Quốc : Muốn gặp bất kỳ ai ở Trung Quốc (từ viên chức trong hệ thống chính trị, hệ thống công quyền của Trung Quốc đến học giả, sinh viên…) cũng phải… xin phép và thường thì không… được phép ! Thậm chí trên đường đến một quán cà phê tại Tây Tạng, các viên chức ngoại giao Mỹ còn bị chặn lại, chờ an ninh Trung Quốc vào quán cà phê lọc lựa – dặn dò khách không được trò chuyện với người Mỹ xong, các viên chức ngoại giao Mỹ mới được bước vào !
Sở dĩ ông Branstad phải lên tiếng về thân phận của các viên chức ngoại giao Mỹ ở Trung Quốc vì Bộ Ngoại giao Trung Quốc vừa cáo buộc chính phủ Mỹ vi phạm các điều ước và thông lệ quốc tế trong lĩnh vực ngoại giao. Tuần trước, chính phủ Mỹ loan báo, kể từ 16 tháng 10, các viên chức ngoại giao đại diện cho Trung Quốc tại Mỹ phải báo trước cho chính phủ Mỹ kế hoạch của họ nếu họ có ý định tiếp xúc các viên chức trong hệ thống chính trị, hệ thống công quyền của Mỹ hoặc các học giả, các cơ sở nghiên cứu... tại Mỹ.
Trong lĩnh vực ngoại giao, chưa có viên chức ngoại giao đại diện cho quốc gia nào tại Mỹ bị chính phủ Mỹ khống chế hoạt động theo kiểu như thế. Bộ Ngoại giao Mỹ đã thay mặt chính phủ Mỹ giải thích tại sao : Mỹ xử sự khác thường như vậy vì muốn Trung Quốc thay đổi cách đối xử với các viên chức ngoại giao Mỹ tại Trung Quốc. Từ nay, Trung Quốc đối xử với các viên chức ngoại giao Mỹ tại Trung Quốc như thế nào thì Mỹ cũng sẽ đối xử với các viên chức ngoại giao Trung Quốc tại Mỹ… y như thế !
Theo ông Brandstar thì yêu cầu mà chính phủ Mỹ vừa đặt ra với các viên chức ngoại giao Trung Quốc tại Mỹ tuy khác thường nhưng chưa thấm vào đâu so với cách mà Trung Quốc đối xử với các viên chức ngoại giao Mỹ ở Trung Quốc. Sắp tới, có thể chính phủ Mỹ sẽ tiến thêm một bước : Yêu cầu các tổ chức, công dân Trung Quốc tại Mỹ phải đăng ký với chính quyền Mỹ theo qui định về đăng ký làm đại diện cho ngoại quốc, nếu những tổ chức, công dân đó có liên quan đến Đảng cộng sản Trung Quốc.
Tuy nhiên, nếu ý tưởng vừa kể được thực thi, Mỹ chỉ là quốc gia thứ hai làm điều đó. Sau khi phát giác chính phủ Trung Quốc sử dụng nhiều tổ chức, cá nhân, tiếp cận các chính trị gia của Úc để tác động tới việc hoạch định chính sách của Úc theo hướng có lợi cho Trung Quốc, cuối năm ngoái, Úc đã chính thức yêu cầu tất cả tổ chức, cá nhân mà hoạt động nhằm gây ảnh hưởng đến chính trường Úc theo hướng có lợi cho một chính phủ ngoại quốc, phải đăng ký tư cách đại diện cho chính phủ đó.
Từ trước đến nay, quan hệ giữa các quốc gia, trong đó có ngoại giao, luôn theo phương thức "có qua, có lại". Cách đối xử của chính phủ Mỹ đối với các viên chức ngoại giao Trung Quốc, đại diện cho chính phủ Trung Quốc tại Mỹ có thể chỉ là bước khởi đầu cho việc thay đổi cách đối xử với các viên chức ngoại giao đại diện cho chính phủ Trung Quốc trên… toàn thế giới, theo đúng cách chính phủ Trung Quốc đối xử với các viên chức ngoại giao đại diện cho các chính phủ không cộng sản trên lãnh thổ Trung Quốc.
Nhiều người tin rằng, không sớm thì muộn, có muốn hay không, Trung Quốc cũng sẽ phải thay đổi cách đối xử với những viên chức ngoại giao đại diện cho chính phủ các quốc gia khác trên lãnh thổ Trung Quốc. Nếu các viên chức ngoại giao đại diện cho Trung Quốc trên khắp thế giới bị đối xử y hệt như đồng nghiệp tại Trung Quốc, "thể chế ưu việt" của Trung Quốc sẽ trở thành trò cười, nỗ lực của Trung Quốc nhằm thay đổi vị thế, gia tăng ảnh hưởng trên chính trường quốc tế sẽ là ảo vọng.
Dường như luận điệu mà các chính phủ cộng sản biện bạch cho việc hành xử khác đời, khác người và lý giải đó là… bản sắc, đặc điểm riêng đã tới lúc hết xài !
***
Trước nay, nhận thức và cách hành xử của hệ thống chính trị, hệ thống công quyền Việt Nam luôn y hệt Trung Quốc, cả trong lĩnh vực ngoại giao và lối biện bạch, phản bác.
Cho dù từng phải thoái bộ vì thiếu sòng phẳng nhưng chính phủ Việt Nam chưa tỉnh. Việt Nam cũng giống Trung Quốc : Chỉ ưa… nặng !
Giữa thập niên 2000, khi nhận lại visa cho phép nhập cảnh Mỹ, công dân Việt Nam luôn nhận thêm một lá thư, nội dung cho biết, chính phủ Việt Nam thiếu sòng phẳng khi cấp visa cho công dân Mỹ và công dân Việt Nam nên nhắc chính phủ của mình phải sòng phẳng vì điều đó có lợi cho tất cả mọi người, kể cả chính họ ! Tuy nhiên nhắc nhở này không hiệu quả. Thêm mười năm nữa, khi Mỹ chuẩn bị áp dụng phương thức "có qua, có lại" trong cấp visa cho công dân Việt Nam, việc cấp visa cho công dân Mỹ mới thay đổi.
Tuy Mỹ thường cấp cho công dân Việt Nam visa có thời hạn một năm, đương sự được phép ra vào nhiều lần, mỗi lần nhập cảnh được cư trú đến sáu tháng nhưng đến năm 2015, Việt Nam mới dỡ bỏ việc khống chế visa dành cho công dân Mỹ (chỉ trong vòng ba tháng và không chấp nhận gia hạn cư trú). Thay đổi chỉ diễn ra khi Mỹ chuẩn bị thực hiện "có qua, có lại" - cấp cho công dân Việt Nam loại visa mà giá trị sử dụng hạn chế y như visa Việt Nam cấp cho công dân Mỹ (2).
Vì một số lý do, nhiều cơ quan ngôn luận trong hệ thống truyền thông của "đảng ta" tỏ ra hết sức hào hứng với những qui định mà chính phủ Mỹ vừa áp dụng đối với các viên chức ngoại giao đại diện cho chính phủ Trung Quốc trên lãnh thổ Mỹ, thậm chí hết sức hoan hỉ khi Mỹ công bố lệnh trừng phạt đối với hàng loạt cá nhân là viên chức, tổ chức, bao gồm cả doanh nghiệp ở Trung Quốc dính líu đến việc đàn áp các sắc tộc thiểu số, tín đồ Hồi giáo tại Tân Cương (3)…
Thái độ đó không sai nhưng hình như chưa… đủ. Vì "tình hữu ái giai cấp" các cơ quan ngôn luận trong hệ thống truyền thông của "đảng ta" nên nhắc những "đồng chí" của mình "trông người, ngẫm ta". "Ta" đối xử với các viên chức ngoại giao đại diện cho nhiều xứ khác trên lãnh thổ của "ta" cũng chẳng tử tế gì hơn, nhất là khi họ muốn tiếp xúc với các cá nhân tranh đấu cho dân chủ, nhân quyền. Về tính chất cũng như mức độ tàn bạo khi đàn áp đồng bào, "ta" cũng chẳng kém gì Trung Quốc.
Khi sòng phẳng, "có qua, có lại" vẫn là phương thức chung trong quan hệ với phần còn lại của nhân loại, liệu "ta" có may mắn hơn Trung Quốc, tránh được hậu quả ? Khó lắm !
Trân Văn
Nguồn : VOA, 23/10/2019
Chú thích :
(2) https://www.voatiengviet.com/a/viet-nam-se-cap-visa-1-nam-cho-cong-dan-my/3098795.html
So với trước, năm nay, số phụ nữ chia sẻ thông tin, hình ảnh về hoa, quà mà họ được tặng nhân ngày 20 tháng 10 trên mạng xã hội đã giảm đáng kể và số người dùng mạng xã hội như một phương tiện để khuyến khích mọi người, đặc biệt là nữ giới, "nhận thức lại" về ý nghĩa ngày 20 tháng 10 càng ngày càng đông.
Cách nay hai thập niên, chẳng có bao nhiêu người biết 20 tháng 10 là dịp gì (?). Thế rồi 20 tháng 10 đột nhiên trở thành ồn ào vì được xem như một dịp để nam giới bày tỏ sự tri ân, tôn vinh nữ giới. Gửi hoa, tặng quà cho bạn bè, thân nhân là phụ nữ vào 20 tháng 10 gióng như tiêu chí để xác định nam giới có văn minh, hiện đại hay không. Lượng hoa, quà còn được xem như bằng chứng, chứng tỏ phụ nữ có được yêu quý, kính trọng hay không. Đó cũng là lý do cứ đến 20 tháng 10, mạng xã hội trở thành nơi nhiều phụ nữ khoe hoa, khoe quà, chứng tỏ giá trị, hạnh phúc của họ, còn nam giới thì khoe họ… thức thời, sành điệu. 20 tháng 10 hàng năm là thời điểm các giới phải cùng… phấn đấu !
Tại sao phải tri ân, tôn vinh nữ giới vào mỗi 20 tháng 10 ? Theo… lịch sử Đảng cộng sản Việt Nam thì 20 tháng 10 năm 1946 là… Ngày thành lập Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam, hậu thân của những : Tổ chức Phụ nữ Giải phóng (1930-1936), Hội Phụ nữ Dân chủ (1936-1938), Hội Phụ nữ Phản đế (1939-1941), Đoàn Phụ nữ Cứu Quốc (1941-1945) (1).
Chỉ cần đối chiếu đặc điểm lịch sử của từng giai đoạn với tên tương ứng của tổ chức phụ nữ do Đảng cộng sản Việt Nam thành lập rồi lãnh đạo trong giai đoạn ấy, có lẽ đủ để thấy tổ chức dành cho phụ nữ không phải vì phụ nữ. Tổ chức này cũng chỉ là công cụ tập hợp nữ giới như công cụ tập hợp nhiều giới khác để phục vụ sự nghiệp của Đảng cộng sản Việt Nam.
***
Từ 2012, năm nào, Hoang Xuân – cũng có thư ngỏ, cảnh báo đàn ông, đàn bà, đàn anh, đàn chị và đàn em đừng chúc gì mình nhân… Ngày 20 tháng 10 ! Nếu không, Hoàng Xuân sẽ tiễn người đó… lên đường (unfriend – hủy quan hệ bạn bè) đồng thời biếu thêm nửa tấn muối i-ốt để dùng cho tăng… tế bào não.
Hoang Xuân giải thích, sở dĩ cô không muốn được chúc gì nhân ngày 20 tháng 10 vì đó chỉ là… ngày thành lập một cái hội… gì đó mà cô không biết ; những bà hội trưởng thì tiếp tục ngu dốt, đạo đạo đức giả vô đối, và cái hội đấy chẳng làm được gì cho… phụ nữ !
Theo Hoang Xuan, yêu thương mẹ, chị, em gái, vợ, nữ đồng nghiệp nữ thì ngày nào cũng có thể làm những việc rất thiết thực như lau nhà, giặt đồ, phơi đồ, ủi đồ, rửa chén, tắm cho con, dạy con học,… Muốn tặng quà thì đừng kể dịp. kể ngày, có thể tặng được thì hãy tặng. Bày tỏ lòng yêu thương cũng vậy. Đừng làm con bò bị người ta dắt mũi, cả nước đùng đùng chạy tán loạn mua hoa, mua quà tặng phụ nữ, bơm phụ nữ lên mây, trong khi trước đó và sau đó, mỗi khi đi làm về vẫn ngồi ì trên salon đọc báo, chờ mẹ, chờ vợ,… bưng cơm lên hầu ! Hoàng Xuân xem nhận thức và hành xử mâu thuẫn như thế là… thiếu não và cô không ưa thiếu… não (2) !
Chẳng phải chỉ có Hoang Xuân. Nhiều phụ nữ khác cũng nghĩ như vậy nhưng họ là thiểu số. Theo thời gian, nhận thức của cả nữ giới lẫn nam giới về… Ngày 20 tháng 10 đang thay đổi. Có những facebooker như Thuy Mac từng hoan hỉ mỗi dịp 20 tháng 10 (3), năm nay bắt đầu thỏ thẻ : Có ai cảm thấy mỗi năm có đến hai ngày dành cho phụ nữ là nhiều quá không ? 20 tháng 10 chỉ là Ngày thành lập Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam thôi mà ? Cái gì vừa đủ thì vui, hơi nhiều thì hình như không vui lắm, chắc mấy anh cũng không vui lắm đâu hỉ ? Thuy Mac vừa bày tỏ quan điểm vừa đề nghị mọi người, nếu không thích suy nghĩ của cô thì lơ, đừng… ném đá (4) !
Còn nam giới thì sao ? Có thể vì không phải là phụ nữ nên nhiều người như Trần Quốc Quân thiếu hẳn sự nhẹ nhàng khi bày tỏ quan điểm về Ngày 20 tháng 10. Facebooker này viết : Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam câm lặng khi những bé gái bị xâm hại, tổ chức tiếng là dành cho phụ nữ này cũng câm lặng khi phụ nữ bị xúc phạm nhân phẩm, bị hành hạ,… Thế thì cần gì sự tồn tại của cái hội "ăn hại, đái nát", hàng năm gặm hàng trăm tỉ đồng tiền thuế của dân ? Theo Quân thì : Biến mẹ chúng mày đi chứ kỉ niệm gì (5) !
***
Mỗi năm, Việt Nam có hai ngày dùng vào việc tri ân, tôn vinh phụ nữ. Ngoài hệ thống truyền thông chính thức, mạng xã hội cũng là nơi mà nhiều nam giới xúm vào bày tỏ sự tri ân, tôn vinh của riêng họ với nữ giới, nhiều phụ nữ hoan hỉ trưng ra những bằng chứng, chứng minh họ được yêu thương, kính trọng !
Tuy nhiên, song hành với các thông tin, hình ảnh ấy luôn là vô số thông tin, hình ảnh khiến người ta sửng sốt, tâm trạng nặng trĩu vì không biết đến bao giờ mới thôi, không còn phải chứng kiến những phụ nữ tần tảo cả đời mà đến già vẫn thiếu cơm ăn, áo mặc, không chỗ trú thân, những phụ nữ phải bán mình không ở quê hương của mình thì cũng trên xứ người theo cả nghĩa đen lẫn nghĩa bóng để độ thân và cứu gia đình, những phụ nữ là nạn nhân của bạo hành cả về tinh thần lẫn thể xác nhưng không biết kêu với ai, dựa vào đâu, những bé gái bị đủ hạng người xâm hại tình dục,… và những kẻ thủ ác có bị xử lý hay không hoàn toàn phụ thuộc vào dư luận chứ không phải luật pháp.
Chưa kể, dù hệ thống chính trị, hệ thống công quyền Việt Nam luôn tô vẽ về sự tri ân, tôn trọng phụ nữ nhưng thực tế lại chỉ ra rằng, rất nhiều viên chức hữu trách chỉ xem phụ nữ là động vật giống cái để tiêu khiển. Nếu xét cho kỹ về tương quan trong quan hệ của nhiều viên chức với phụ nữ, những Trần Vũ Quỳnh Anh ở Thanh Hóa (5), Trần Thị Ngọc Thêm ở Đắk Lắk (6),… thì đó là "được" hay "bị", giờ, ai mới thật sự là nạn nhân ? Nếu thật sự tôn trọng phụ nữ, tại sao hệ thống chính trị, hệ thống công quyền Việt Nam làm ngơ cho những viên chức như Trần Xuân Bảy dùng quyền lực để cưỡng bức phụ nữ và đuổi thẳng tay những phụ nữ dám kháng cự để bảo vệ phẩm giá của họ (7) ?..
***
Không khí Ngày 20 tháng 10 từng làm nhiều người thở dài vì dường như người Việt quá dễ… dụ. Năm nay, thực tế đã khác. Dường như thực trạng bất toàn của xã hội, trong đó có cả thảm trạng nhiều mặt liên quan đến nữ giới đã giúp nhiều người nhận ra thực – giả. "Ơn đảng, ơn chính phủ", cứ đà này, ngày kỷ niệm có thể sẽ thành ngày… tưởng niệm !
Trân Văn
Nguồn : VOA, 21/10/2019
Chú thích :
(1) https://vi.wikipedia.org/wiki/Hội_Liên_hiệp_Phụ_nữ_Việt_Nam
(2) https://www.facebook.com/hoang.xuan.79/posts/10151074970895683
(3) https://www.facebook.com/mac.thuy/posts/1906416922707538
(4) https://www.facebook.com/mac.thuy/posts/3044026928946526
(5) https://vtc.vn/hotgirl-tran-vu-quynh-anh-o-dau-sau-nhung-be-dau-d370665.html
Ông Vương Đình Huệ, Phó Thủ tướng đặc trách "Đổi mới và phát triển doanh nghiệp" của chính phủ Việt Nam vừa trách, vừa đòi hệ thống ngân hàng phải "chia sẻ… rủi ro" đối với 12 đại dự án do Bộ Công thương thay mặt đảng và chính phủ Việt Nam làm chủ đầu tư nhưng… kém hiệu quả (1) !
Vương Đình Huệ đòi hệ thống ngân hàng phải "chia sẻ… rủi ro" đối với 12 đại dự án do Bộ Công thương - Ảnh minh họa Nhà máy Đạm Ninh Bình
Tuy 12 đại dự án này (Nhà máy DAP số 1 Hải Phòng, Nhà máy DAP số 2 Lào Cai, Nhà máy Đạm Ninh Bình, Mở rộng Nhà máy Đạm Hà Bắc, Công ty Công nghiệp tàu thủy Dung Quất, Nhà máy Thép Việt – Trung, Nhà máy Sợi polyester Đình Vũ, Nhà máy Nhiên liệu sinh học Quảng Ngãi, Nhà máy Nhiên liệu sinh học Bình Phước, Nhà máy Nhiên liệu sinh học Phú Thọ, Nhà máy Bột giấy Phương Nam, Mở rộng Công ty Gang thép Thái Nguyên) đã nhai - nuốt khoảng 64.000 tỉ nhưng không những không sinh lợi mà còn tạo ra khối nợ khoảng 21.000 tỉ đồng, kéo một công ty tài chính, 17 ngân hàng thương mại cùng sa lầy vì mất cả chì (tiền cho vay) lẫn chài (lãi) (2).
Đáng lưu ý, mức thua lỗ của ba trong số 12 đại dự án (Nhà máy sản xuất Đạm Ninh Bình, Mở rộng Nhà máy Đạm Hà Bắc, Mở rộng Công ty Gang thép Thái Nguyên) có khả năng tăng vọt và không thể khống chế vì dính dáng đến nhà thầu Trung Quốc. Do từng giao cho doanh nghiệp Trung Quốc giữ vai trò tổng thầu EPC (thiết kế, cung cấp thiết bị - công nghệ, xây dựng công trình) nên khi tổng thầu bỏ ngang, chủ đầu tư dở khóc, dở cười vì tiến (chọn nhà thầu khác) cũng không được (thiết kế, thiết bị, công nghệ không tương thích) mà lui cũng chẳng xong (tổng thầu Trung Quốc đưa ra nhiều yêu cầu vô lý, không thể nhượng bộ, còn nhờ trọng tài quốc tế phân xử thì phải cân nhắc nhiều yếu tố).
***
Không phải tự nhiên mà 12 đại dự án của Bộ Công thương bị một số chuyên gia kinh tế ví von là 12 khối u khiến thể trạng kinh tế Việt Nam vốn đã yếu ớt bị suy sụp. Thay vì chẩn đoán kỹ lưỡng, lập phác đồ chính xác để trị tận căn, năm năm qua, cả hệ thống chính trị lẫn hệ thống công quyền Việt Nam chỉ tìm cách để duy trì 12 khối u này. Cắt bỏ những khối u loại này bị xem là đồng nghĩa với việc thừa nhận, chủ trương vừa xây dựng nền kinh tế thị trường, vừa dồn toàn bộ nội lực quốc gia vào các tập đoàn, tổng công ty nhà nước để dẫn dắt nền kinh tế thị trường tại Việt Nam theo… định hướng xã hội chủ nghĩa là xuẩn động.
Trước sự phẫn nộ và sốt ruột của công chúng, tháng 10 năm ngoái, ông Trần Tuấn Anh, Bộ trưởng Công thương, trấn an : Chính phủ đang chỉ đạo rất mạnh mẽ và quyết liệt. Đến năm 2020 sẽ giải quyết xong 12 đại dự án thua lỗ dựa trên ba nguyên tắc, "đúng quy định pháp luật, theo nguyên tắc thị trường và nguyên tắc tự chủ nội tại của nền kinh tế Việt Nam". Thông qua diễn đàn Quốc hội, ông Anh loan báo, một số dự án đã có lãi, hết lỗ, một số đã giảm được lỗ, sản phẩm của một số dự án đã được thị trường chấp nhận. Thậm chí ông Anh còn khẳng định, sẽ đề nghị chính phủ đưa một số dự án ra khỏi danh sách thua lỗ (3).
Bốn tháng sau (tháng 1 năm 2019), khi làm việc với Tổng Công ty Thép Việt Nam, nghe các viên chức lãnh đạo doanh nghiệp nhà nước trong ngành thép than thở vì không được hệ thống chính trị, hệ thống công quyền Việt Nam hỗ trợ tận tình như trước, ông Đỗ Thắng Hải, Thứ trưởng Công thương, nói khác : 12 đại dự án thua lỗ đang thoi thóp thì phải cho ăn, cho thuốc để có sức gượng dậy. Muốn cứu thì phải dùng ngân sách. Không dùng ngân sách thì dùng tiền từ nguồn nào (4) ! Dẫu phát biểu này có khác với phát biểu của ông Anh nhưng xét về bản chất, cả hai không mâu thuẫn với nhau, đó có lẽ là điều mà ông Anh từng nhấn mạnh "nguyên tắc tự chủ nội tại của nền kinh tế Việt Nam" !
***
Tròn một năm sau khi ông Trần Tuấn Anh, Bộ trưởng Công thương, trấn an công chúng về 12 đại dự án thua lỗ, một ông khác cũng tên Anh (Nguyễn Hoàng Anh, Chủ tịch Ủy ban Quản lý vốn nhà nước, cơ quan thay Bộ Công thương tiếp nhận 12 đại dự án thua lỗ) loan báo : Hầu hết các doanh nghiệp đã mất 50% vốn. Nếu không xử lý nhanh sẽ mất sạch phần vốn còn lại ! Ông Nguyễn Hoàng Anh khuyến cáo : Phải xem doanh nghiệp là chủ thể, phải theo qui luật kinh tế chứ không thể áp đặt các biện pháp hành chính. Theo Chủ tịch Ủy ban Quản lý vốn nhà nước, trọng tâm của việc xử lý 12 đại dự án thua lỗ nên là thu hồi được đồng nào hay đồng đó !
Tường thuật của báo chí Việt Nam về "Hội nghị Đổi mới - Nâng cao hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp nhà nước diễn ra vào ngày 16 tháng 10" ghi nhận, tới lúc này, các viên chức hữu trách lãnh đạo chính phủ như ông Vương Đình Huệ đã chính thức thú nhận, ngay cả những doanh nghiệp trong nhóm 12 đại dự án thua lỗ, từng được khoe là đã hoạt động trở lại và đạt hiệu quả tốt như Nhà máy Đạm Ninh Bình, Nhà máy Đạm Hà Bắc cũng chỉ có thể tự trang trải chi phí hoạt động chứ không có khả năng hoàn trả khoản vốn đã vay và lãi… Đó cũng là lý do ông Nguyễn Hoàng Anh trở nên tha thiết với việc bán ráo đúng với giá trị thực, càng sớm càng tốt !
Khi càng ráng cứu càng sa lầy, chẳng hạn so với năm 2016, nợ nần do 12 đại dự án thua lỗ tạo ra của năm 2017 tăng thêm 3.441 tỉ (4),… dường như bán ráo đúng với giá trị thực là… thượng sách. Chỉ có điều "thượng sách" này quá… đắng và dù muốn hay không, 90 triệu người Việt cũng phải ráng nuốt ! Đa số đại dự án thua lỗ giống như trường hợp Nhà máy Bột giấy Phương Nam : Nuốt hết 3.409 tỉ rồi để hoang. Lúc bán, chỉ định giá 1.800 tỉ nhưng rao bán đã ba lần mà vẫn không ai thèm đoái hoài vì giảm giá 50% vẫn còn bị cho là quá… mắc. Ngay cả chính phủ cũng phải nhìn nhận, máy móc, thiết bị của Nhà máy Bột giấy Phương Nam chỉ có thể tính… ký để bán theo kiểu bán… phế liệu !
Chưa kể bán ráo đúng với giá trị thực thì ngoài chuyện mất gần như sạch vốn đầu tư, dân chúng Việt Nam còn phải gồng mình trả thêm nhiều ngàn tỉ mà chính phủ từng đứng ra bảo lãnh để đổ tiền vào những đại dự án thua lỗ ! Đáng ngạc nhiên là dù biết rất tường tận về thực trạng, rất đắn đo vì không biết "dân có chịu không" nhưng ông Vương Đình Huệ vẫn trách kiểm toán, trách thanh tra, trách ngân hàng cho vay rồi siết,… vì "dự án không sống được sẽ mất sạch". Phó Thủ tướng đặc trách "Đổi mới và phát triển doanh nghiệp" khuyến cáo "cần phải chia sẻ rủi ro" để "doanh nghiệp có vốn mà hoạt động". Ông Huệ nói thêm, ông sẽ báo cáo Thường trực Ban Bí thư, Bộ Chính trị để… xin ý kiến !
Cứ như cách mà ông Huệ nói thì Thường trực Ban Bí thư, Bộ Chính trị có thể giải quyết tới nơi, tới chốn mọi mắc mứu ! Nếu Thường trực Ban Bí thư, Bộ Chính trị, Ban Chấp hành Trung ương Đảng cộng sản Việt Nam đừng khăng khăng "xây dựng kinh tế thị trường theo định hướng xã hội chủ nghĩa", gom – dồn nội lực quốc gia cho các tập đoàn, tổng công ty nhà nước thì làm gì có 12 đại dự án mà hiệu quả thê thảm, đáng phẫn nộ đến như vậy ? Tại sao không truy cứu trách nhiệm, xử lý những cá nhân là Thường trực Ban Bí thư, Ủy viên Bộ Chính trị, Ủy viên Ban chấp hành trung ương Đảng cộng sản Việt Nam đề ra chủ trương mà lại tiếp tục… xin ý kiến chỉ đạo ?
Ông Nguyễn Phú Trọng lại vừa khoe "chống tham nhũng là một điểm nhấn của nhiệm kỳ này" (5). Làm sao có thể xem việc xử lý kỷ luật 70 cán bộ cao cấp của đảng, 17 viên tướng của cả quân đội lẫn công an là thành tích của Đảng cộng sản Việt Nam khi chính Đảng cộng sản Việt Nam chọn họ, đem quyền lực đặt vào tay họ. Nếu Đảng cộng sản Việt Nam chia sẻ quyền lực cho đồng bào để đồng bào giám sát chặt chẽ hệ thống chính trị, hệ thống công quyền, để đồng bào tự do dùng lá phiếu của họ trong việc lựa chọn công bộc thì tham nhũng đâu có tràn lan và táo tợn như vậy. Dứt khoát không san sớt quyền lực, chỉ "chia sẻ rủi ro" và khăng khăng buộc phải "tin, yêu" đúng là bất cận nhân tình !
Trân Văn
Nguồn : VOA, 17/10/2019
Chú thích :
(4) https://news.zing.vn/12-du-an-yeu-kem-ganh-them-3440-ty-dong-no-sau-mot-nam-post844655.html
Nếu không có gì thay đổi, hệ thống công quyền Việt Nam sẽ tổ chức thu phí đối với các phương tiện giao thông qua lại đoạn cao tốc… Thành phố Hồ Chí Minh - Trung Lương (công trình giao thông được đầu tư theo hình thức BOT, đã thu hồi đủ cả vốn lẫn lãi và đã trở thành công lộ, ngừng thu phí từ tháng giêng năm 2019), sau khi hoàn tất việc xây dựng đoạn cao tốc… Trung Lương - Mỹ Thuận (1) !
Một số cán bộ gồm, dân phòng, công an trật tự, cơ động... bảo kê trạm BOT An Sương - An Lạc đối với những người không mua vé khi qua. (Hình : Trích từ video)
Ý tưởng… tái khai thác đoạn cao tốc Thành phố Hồ Chí Minh - Trung Lương để kiếm thêm tiền chỉ ra nhiều yếu tố đáng ngẫm nghĩ về cái gọi là "tầm nhìn" – một từ thời thượng !
***
Đoạn cao tốc Thành phố Hồ Chí Minh - Trung Lương dài khoảng 62 km, vốn đầu tư khoảng 10.000 tỉ đồng, bắt đầu thu phí từ năm 2010 cho đến đầu năm nay thì phải để xe cộ qua lại tự do.
Đoạn cao tốc Trung Lương – Mỹ Thuận là phần tiếp theo của đoạn cao tốc Thành phố Hồ Chí Minh – Mỹ Thuận. Đoạn này dài khoảng 51 km, lúc đầu, vốn đầu tư cũng khoảng 10.000 tỉ đồng, khởi công hồi 2009, dự trù sẽ hoàn tất vào 2013 nhưng đến nay (2019) vẫn chưa xong, cho dù đoạn cao tốc này được xem là một trong những yếu tố quyết định đối với sự phát triển kinh tế - xã hội của cả khu vực đồng bằng sông Cửu Long.
Sau những chỉ trích kịch liệt về cách đối xử thiển cận, bạc bẽo đối với khu vực Đồng bằng sông Cửu Long (chỉ vắt cho kiệt chứ không đầu tư, nên hạ tầng từ giao thông tới các cơ sở giáo dục, y tế, … luôn ở dưới đáy) và đoạn cao tốc Trung Lương – Mỹ Thuận được dùng như một ví dụ minh họa, giữa năm nay, hệ thống công quyền Việt Nam mới chịu chuyển động. Song chưa rõ chuyển động đó sẽ đem lại những lợi ích cụ thể nào cho khu vực Đồng bằng sông Cửu Long…
Trước mắt, chuyển động vừa kể chỉ thuận lợi cho… nhà đầu tư đoạn cao tốc Trung Lương – Mỹ Thuận.
Về nguyên tắc, chỉ những doanh nghiệp hội đủ cả năng lực tài chính lẫn năng lực thi công, giàu kinh nghiệm trong quản trị - điều hành mới được chọn làm nhà đầu tư của những dự án hạ tầng giao thông theo hình thức BOT nhưng Công ty BOT Trung Lương – Mỹ Thuận lại… không có tiền ! Thay vì loại Công ty BOT Trung Lương – Mỹ Thuận thì hệ thống công quyền cho phép công ty này vừa… đầu tư, vừa than… thiếu tiền !
Cuối cùng, khi tầm vóc của đoạn cao tốc Trung Lương – Mỹ Thuận đối với sự phát triển của khu vực Đồng bằng sông Cửu Long khiến chuyện chậm trễ tới bảy năm trở thành không thể chấp nhận được, hệ thống công quyền vui vẻ trích 228 tỉ từ công khố… tạm ứng cho nhà đầu tư. Bởi khoản tiền đó vẫn không đủ, một mặt, chính phủ đề nghị Quốc hội phân bổ thêm 500 tỉ nữa hỗ trợ cho nhà đầu tư (2), mặt khác, đích thân Thủ tướng chỉ đạo các ngân hàng phải cho nhà đầu tư vay, "không được gây khó dễ" (3). Tháng trước, ông Phúc chỉ đạo giải ngân thêm 2.186 tỉ đồng để có thể khánh thành đoạn cao tốc Trung Lương – Mỹ Thuận vào đầu quý hai năm 2021 (4).
Dòng tiền từ cả ngân sách lẫn ngân hàng đã và đang rót vào tài khoản nhà đầu tư đoạn cao tốc Trung Lương – Mỹ Thuận được giải thích là để thực thi "cam kết với nhân dân" !
***
Theo tường thuật của báo chí Việt Nam về cuộc họp giữa Ủy ban Kinh tế thuộc Quốc hội với Công ty BOT Trung Lương – Mỹ Thuận hồi tuần trước thì mục tiêu chính của cuộc họp ấy không nhắm vào đoạn cao tốc Trung Lương – Mỹ Thuận mà để tìm sự đồng thuận trong tái khai thác đoạn cao tốc Thành phố Hồ Chí Minh – Trung Lương, giải cứu Công ty Đầu tư Quốc lộ 1 Tiền Giang đang sa lầy tại Dự án Tuyến tránh Cai Lậy ở Tiền Giang.
Công ty Đầu tư Quốc lộ 1 Tiền Giang từng làm một con đường dài 12 km bên ngoài thị xã Cai Lậy theo hình thức BOT (BOT Cai Lậy) để xe cộ di chuyển trên quốc lộ 1 có thể băng qua Cai Lậy mà không cần phải đi vào trung tâm thị xã này như trước. Dẫu nhà đầu tư BOT Cai Lậy được phép thu phí từ tháng 8 năm 2017 nhưng họ chỉ lấy được tiền của bá tánh trong một thời gian rất ngắn…
Cả giới tài xế lẫn công chúng cùng phản ứng dữ dội khi Công ty Đầu tư Quốc lộ 1 Tiền Giang chỉ đầu tư cho Tuyến tránh Cai Lậy nhưng lại được phép buộc tất cả xe cộ qua lại trên quốc lộ 1 đoạn băng ngang Tiền Giang phải trả phí, bất kể có dùng Tuyến tránh Cai Lậy hay không. Vì các hình thức phản kháng khiến giao thông trên quốc lộ 1 liên tục tắc nghẽn, hệ thống công quyền loay hoay suốt một thời gian dài nhưng vẫn không tìm được lý do chính đáng để sử dụng "bạo lực cách mạng", giúp nhà đầu tư thu hồi cả vốn lẫn lãi, cuối cùng, Công ty Đầu tư Quốc lộ 1 Tiền Giang đành ngưng thu phí. Trạm thu phí cho BOT Cai Lậy đóng cửa, ngưng hoạt động đã gần hai năm.
Giống như đa số nhà đầu tư vào các công trình giao thông theo hình thức BOT tại Việt Nam, Công ty Đầu tư Quốc lộ 1 Tiền Giang cũng không có… tiền ! Tiền đầu tư cho Tuyến tránh Cai Lậy là tiền vay của ngân hàng. Không thu được phí, Công ty Đầu tư Quốc lộ 1 Tiền Giang sẽ phá sản, các ngân hàng đã cho doanh nghiệp này vay để đầu tư vào dự án Tuyến tránh Cai Lậy sẽ vỡ… nợ.
Đó là lý do cả đại diện Ủy ban Kinh tế thuộc Quốc hội và Công ty BOT Trung Lương – Mỹ Thuận… "nhất trí cảnh báo" : Khi các đoạn cao tốc Thành phố Hồ Chí Minh - Trung Lương, Trung Lương – Mỹ Thuận, Mỹ Thuận – Cần Thơ hoàn tất, lượng xe cộ qua lại trên đoạn quốc lộ 1 băng ngang Tiền Giang sẽ giảm đáng kể, Công ty Đầu tư Quốc lộ 1 Tiền Giang và các ngân hàng đã cho doanh nghiệp này vay tiền đầu tư Tuyến tránh Cai Lậy sẽ… chết chùm !
Tổ chức thu phí trở lại trên đoạn cao tốc… Thành phố Hồ Chí Minh - Trung Lương được Hiệp hội Các nhà đầu tư công trình giao thông Việt Nam (VARSI) ca ngợi là giải pháp tối ưu : Vừa cứu được Công ty Đầu tư Quốc lộ 1 Tiền Giang và các ngân hàng đã cho doanh nghiệp này vay tiền, vừa "lập lại trật tự" trên đoạn cao tốc… Thành phố Hồ Chí Minh – Trung Lương được cho là đang hỗn loạn kể từ khi ngưng thu phí và đang xuống cấp nhưng không có tiền bảo trì.
***
Về nguyên tắc, phát triển hệ thống giao thông theo hình thức BOT là dùng vốn của các nhà đầu tư để thực hiện công trình giao thông, cho phép các nhà đầu tư thu phí trong một giai đoạn nhất định để thu hồi vốn, hưởng lãi. Hết hạn thu phí, công trình giao thông được đầu tư theo hình thức BOT sẽ trở thành công trình công cộng, một dạng phúc lợi dành cho toàn dân.
Đoạn cao tốc Thành phố Hồ Chí Minh - Trung Lương đã trở thành công trình công cộng từ tháng 1 năm 2019, Công ty BOT Trung Lương – Mỹ Thuận và VARSI vốn chỉ quan tâm đến lợi nhuận có thể táo tợn tới mức đề nghị tổ chức thu phí sử dụng một công trình giao thông công cộng nhằm kiếm tiền hỗ trợ cho một dự án BOT nhưng ông Nguyễn Đức Kiên – Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội thì dựa vào qui định pháp luật và cuộc trưng cầu dân ý nào để… "nhất trí" và cam kết ủng hộ ?
"Cảnh báo" của Công ty BOT Trung Lương – Mỹ Thuận về tương lai ảm đạm của Dự án Tuyến tránh Cai Lậy vô tình vạch ra một âm mưu : Sự chậm trễ trong việc thực hiện đoạn cao tốc Trung Lương - Mỹ Thuận đã góp phần khai sinh Dự án Tuyến tránh Cai Lậy. Tại sao đã có qui hoạch Cao tốc Bắc – Nam mà lại không nhìn thấy Tuyến tránh Cai Lậy sẽ thừa ? Nếu đoạn cao tốc Trung Lương - Mỹ Thuận hoàn tất đúng hạn (2013), chắc chắn không có BOT Cai Lậy ! Vậy ai phải chịu trách nhiệm ?
Bảo vệ an toàn – trật tự giao thông tại Việt Nam thuộc phạm vi trách nhiệm của Bộ Giao thông Vận tải, Bộ Công an, chính quyền địa phương. Vì sao không truy cứu trách nhiệm của hai bộ này và chính quyền các địa phương khi đoạn cao tốc Thành phố Hồ Chí Minh – Trung Lương trở thành "hỗn loạn" ? Chấp nhận lập luận, phải tổ chức thu phí trở lại để "vẫn hồi trật tự" và kiếm tiền bảo trì công trình công cộng có khác gì xác nhận hệ thống công quyền là bù nhìn, không đủ khả năng quản trị - điều hành nên đành trông vào các… nhà đầu tư ?
Chính phủ "kiến tạo" từng nhiều lần thề "minh bạch" nhưng vẫn chưa công bố phương án thu phí đoạn cao tốc Trung Lương - Mỹ Thuận (tiếng là BOT song đã ngậm đến vài ngàn tỉ tiền thuế, tiền chính phủ phải vay trả lãi) ! Tuy sự chậm trễ trong việc hoàn tất đoạn cao tốc này đã được xác định là tác hại nghiêm trọng đến sự phát triển kinh tế - xã hội của Đồng bằng sông Cửu Long nhưng tại sao vẫn tin cậy giao cho Công ty BOT Trung Lương – Mỹ Thuận nắm giữ vai trò chủ đầu tư ?
Chẳng phải chỉ có các chuyên gia, gần đây, một số đại biểu Quốc hội cũng nhận ra, hệ thống ngân hàng Việt Nam, nền kinh tế đã bị các nhà đầu tư vào những công trình giao thông theo hình thức BOT biến thành "con tin". Đó cũng là lý do hệ thống ngân hàng từng đòi vốn tự có của các nhà đầu tư vào đoạn cao tốc Trung Lương – Mỹ Thuận phải chiếm 30% giá trị suất đầu tư, hệ thống công quyền phải dùng ngân sách hỗ trợ tối thiểu 20,5% tổng mức đầu tư (2.575 tỉ).
Sở dĩ hệ thống ngân hàng không yên tâm vì theo tính toán của Công ty BOT Trung Lương – Mỹ Thuận, doanh nghiệp này chỉ có khả năng trả lãi cho số vốn đi vay ở mức 7,82%/năm (phương án tài chính), trong khi mức lãi thực được các ngân hàng xác định trên những hợp đồng tín dụng ký với Công ty BOT Trung Lương – Mỹ Thuận, doanh nghiệp này phải trả mức lãi tới 10,8%/năm (5). Tại sao hệ thống ngân hàng ngần ngại vì rõ ràng là rủi ro rất cao mà Thủ tướng lại ra lệnh "không được gây khó dễ" ?
***
Trong vài năm gần đây, theo sau tên gọi của đủ loại "chiến lược phát triển", "qui hoạch" luôn luôn có "tầm nhìn" đến vài chục năm. Từ thực trạng liên quan đến hoạt động đầu tư vào lĩnh vực giao thông theo hình thức BOT, đã đến lúc phải tự hỏi "tầm nhìn" của giới lãnh đạo hệ thống chính trị, hệ thống công quyền Việt Nam hướng vào đâu ?
Vì sao những sai phạm nghiêm trọng liên quan đến BOT đã được Kiểm toán Nhà nước, Thanh tra vạch ra, chính phủ thừa nhận, dân chúng "bức xúc" (6) song không những không được xử lý mà còn tiếp tục đẩy an ninh tài chính quốc gia, kinh tế, xã hội lún sâu hơn vào vũng lầy BOT : Dùng công quỹ, đi vay trả lãi, chỉ đạo ngân hàng phải hỗ trợ các nhà đầu tư vào những công trình được thực hiện theo hình thức BOT ?
Tại sao một số doanh nghiệp thiếu cả năng lực tài chính lẫn thi công, chất lượng công trình tồi, giao dự án cho những doanh nghiệp này giống như bắt cả kinh tế lẫn xã hội cùng gánh rủi ro - 90% tổng giá trị của đa số dự án là vốn vay, thiếu hiệu quả là chết… chùm, tính đến tháng 3 năm nay, các nhà đầu tư đang nợ ngân hàng khoảng 103.573 tỉ (7) - nhưng những doanh nghiệp ấy vẫn được chọn làm nhà đầu tư ?
Rồi để không chết… chùm, phải cho thu phí cao, phải chấp nhận cả cách thu lẫn thời gian thu phí bất hợp lý so với suất đầu tư, thậm chí phải tính đến chuyện xuất ngân sách bù lỗ cho nhà đầu tư (8)… mà vẫn không dừng ? Vạch ra "tầm nhìn" như một cách trưng bày viễn kiến nhưng quản trị - điều hành quốc gia như thế thì cái gọi là "tầm nhìn" ấy dẫn dân tộc và quốc gia đến đâu ?
Trân Văn
Nguồn : VOA, 16/10/2019
Chú thích
(1) https://tuoitre.vn/neu-khong-co-phuong-an-cu-the-tuyen-tranh-cai-lay-se-chet-20191011174358456.htm
(2) https://tuoitre.vn/cao-toc-vua-song-lai-nay-co-nguy-co-chet-vi-het-tien-20190725081634631.htm
(4) https://thanhnien.vn/thoi-su/thuc-tien-do-cao-toc-trung-luong-my-thuan-1131134.html
(5) https://tuoitre.vn/cao-toc-vua-song-lai-nay-co-nguy-co-chet-vi-het-tien-20190725081634631.htm
(6) https://tuoitre.vn/chinh-phu-thua-nhan-co-buc-xuc-xa-hoi-doi-voi-du-an-bot-bt-20190916163203123.htm
(7) https://vietnamfinance.vn/khi-ngan-hang-noi-khong-voi-bot-bt-giao-thong-20180504224223892.htm
(8) https://tuoitre.vn/bo-xay-dung-de-nghi-khong-dung-ngan-sach-cuu-du-an-bot-20190703143618074.htm
Ông Nguyễn Từ Huấn, 60 tuổi, vừa tuyên thệ và là người Việt đầu tiên trở thành tướng (Phó Đề đốc – Chuẩn tướng) của Hải quân Mỹ (1) là một trong những sự kiện đáng chú ý trên mạng xã hội Việt ngữ tuần này.
Phó Đô Đốc Thomas Moore trao quyết định thăng quân hàm cho Đại tá Nguyễn Từ Huấn. Photo US Navy.
Thêm một lần nữa, cuộc đời và binh nghiệp của ông Huấn - một người Việt nhưng là công dân Mỹ, nay là tướng của Hải quân Mỹ - nhắc người ta nhớ và ngẫm thêm về bi kịch do cuộc chiến "giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước" tạo ra.
Trong cuộc chiến ấy, nhiều triệu người Việt như mẹ, anh, chị, em của ông Huấn bị thảm sát, bị đạp xuống đáy chỉ vì có chồng, cha là "ngụy quân" hay "ngụy quyền". Ông Huấn may mắn thoát chết nhờ "quân giải phóng" tin rằng đứa trẻ chín tuổi ấy cũng sẽ chết vì trọng thương.
Sau cuộc chiến ấy, những thiếu niên như Nguyễn Từ Huấn thành nhân và thành đạt là nhờ… bỏ xứ tha hương, do vậy có thể dùng tư chất, nghị lực, khả năng để tự khẳng định và báo đền xứ sở nhân ái hơn quê cha, đất tổ nên cưu mang họ ! Dù vô tình hay cố ý, những cá nhân như ông Huấn đã chứng minh họ không phải là "cặn bã của giống nòi" !
***
Nhân sự kiện ông Huấn trở thành tướng của Hải quân Mỹ, trên mạng xã hội, một số facebooker như Mạnh Kim đã phác họa cách thức quân đội Mỹ nói riêng và nước Mỹ nói chung chọn tướng cho họ (2).
Chỉ có khoảng 2% trung tá được phong đại tá và cho dù tỉ lệ đại tá được chọn làm tướng phụ thuộc vào quân chủng (Lục quân, Không quân, Hải quân, Thủy quân lục chiến, Phòng vệ duyên hải) nhưng nhìn chung, tỉ lệ này chỉ dao động trong phạm vi từ 1% - 2%.
Dựa vào những bằng chứng cụ thể về tư cách, khả năng, các quân chủng sẽ chọn - đề cử một số đại tá. Dựa trên các tiêu chí cụ thể, kể cả bằng cấp, kết quả các kỳ thi thể lực… những người có trách nhiệm sẽ xác định điểm của từng đại tá được đề cử và giới thiệu những đại tá có tổng điểm cao nhất với Quốc hội. Quốc hội xem xét – phê duyệt…
Giống như nhiều người khác, sự kiện ông Huấn trở thành người Việt đầu tiên mang lon tướng của Hải quân Mỹ khiến Mạnh Kim liên tưởng tới các ông tướng Việt, tuy "nhung nhúc" nhưng "chủ quyền quốc gia chưa bao giờ nguy cấp" và bị thách thức "nghiêm trọng" như lúc này.
Cảm giác "khó tả" của Mạnh Kim trước hiện trạng Quân đội nhân dân Việt Nam vẫn "học tập và làm theo" những lý thuyết không liên quan đến hiệu quả bảo vệ tổ quốc, vẫn bình thản khi kẻ thù đã ở ngay trước cửa và chỉ xem "thế lực thù địch" với đặc quyền lãnh đạo toàn diện, tuyệt đối của Đảng cộng sản Việt Nam là trọng tâm… được nhiều người chia sẻ.
Hung Trinh nhận định, tướng Việt "nhung nhúc" bởi không phong tướng thì anh em… "tâm tư". Đảng sợ quân đội và công an "tâm tư" nguy hại cho tham vọng "muôn năm trường trị" của mình nên Nguyen Vanhien mới phân chia, tướng Mỹ là "tướng của dân" còn tướng Việt là "tướng của đảng".
Nguyễn Thanh Trúc than, nhìn mặt "tướng của đảng" không thấy trí tuệ. Hoa Mai Hai khen đểu : Tướng Việt "bóng lồng lộng". Chinh Phan lưu ý một thực tế, bụng tướng Việt nào cũng như "trống chầu". Xuan Vinh Tôn xem đó là khác biệt có tính tất nhiên để phân định giữa "tướng Mỹ gốc Việt" và "tướng Việt gốc… tiền".
Sự kiện ông Huấn thành tướng và tóm lược binh nghiệp – minh họa cho khả năng, nỗ lực cá nhân của ông lại tiếp tục khuấy động dư luận về "bí mật" mà Thiếu tướng Lê Mã Lương tiết lộ tuần trước : Quân đội nhân dân Việt Nam hiện có những ông tướng không biết "đọc"… bản đồ quân sự !
"Bí mật" vừa kể khiến một số facebooker là thân hữu Mạnh Kim trấn an những facebooker khác : Yên tâm, dù sao các tướng Việt cũng biết "đọc"… bản đồ quy hoạch đất đai ! Thực trạng hàng loạt tướng Việt cả của công an lẫn quân đội vào tù vì tham nhũng, chia chác được Chi Trung Nguyen khái quát : Tướng Việt là… tướng cướp !
Đó cũng là lý do Tran Minh gọi tướng Việt là "đám chó ăn trên đầu, trên cổ lính lác". Là lý do Nguyễn Thành Nhân không đồng tình với việc so sánh tướng Mỹ và tướng Việt vì "không thể đem cóc ghẻ so với phượng hoàng được". Tương tự, Ưng Hải bảo không nên đem "đại bàng so với bọn chim sẻ".
***
Tại sao trong mắt người Việt, tướng Việt lại bị khinh rẻ đến mức như vậy ? Tại sao tướng Việt nhiều đến mức có người so với chó con, có người như Vũ Đại so với "gà… chạy đầy đường" (3) ? Tại sao ai cũng tin cuộc đời một người như ông Huấn sẽ "tàn trong ngõ hẹp" nếu ông không thoát khỏi Việt Nam ?
Cũng tham gia bình luận về tướng Mỹ và tướng Việt nhân sự kiện thêm một người Việt mang sao trên cầu vai khi mặc quân phục, Toàn Nasa nhận định, tướng Việt không giống tướng Mỹ, khác xa tướng Mỹ vì tướng Việt "biết làm kinh tế, chính trị" (4) – hai lĩnh vực mà cả quân đội Mỹ lẫn quân đội nhiều quốc gia khác nghiêm cấm !
Khi thực tế chỉ ra, tướng Việt là sản phẩm của chủ trương quân đội chỉ "trung với đảng" (tham gia chính trị) và những biệt đãi khi "làm kinh tế" nhằm khuyến khích, duy trì sự trung thành đó, liệu "đảng ta" có nhận sai, sửa sai, lui lại, chuyển vận mệnh quốc gia, tương lai dân tộc lên hàng đầu ?
Trân Văn
Nguồn : VOA, 15/10/2019
Chú thích
(1) https://www.voatiengviet.com/a/pho-de-doc-nguyen-tu-huan/5119101.html
(2) https://www.facebook.com/nguyen.manhkim/posts/10158542415429796
(3) https://www.facebook.com/permalink.php?story_fbid=2131347873836518&id=100008839788456
(4) https://www.facebook.com/quangtoan.ngo.581525/posts/196211768047201